ONDERWEG Kerkblad van de Protestantse Gemeente Elst (Gld.)
36e jaargang nr. 1 • februari 2015
verbindt. Pelgrims hebben namelijk veel met elkaar gemeen.
MEDITATIE Pelgrimeren In het MAS, Museum Aan de Stroom, te Antwerpen werd er in de maanden december en januari een boeiende tentoonstelling georganiseerd onder de titel: ‘Heilige Plaatsen’. Het MAS plaatste onder die titel de focus op pelgrimages in Jodendom, christendom en Islam. Het zocht zo de verbinding tussen deze drie monotheïstische wereldreligies die alle drie hun ontstaan hebben in het Midden Oosten. Zeker in een tijd waarin polarisatie tussen godsdiensten helaas groeiende is, wil het MAS juist de verbinding zoeken tussen verschillende groepen mensen. Antwerpen is namelijk al eeuwen een havenstad waar allerlei culturen, religies, nationaliteiten in een smeltkroes bijeen wonen. Om een dergelijke mix van culturen waardevol te laten zijn, is respect en kennis van de ander van wezenlijk belang. Het MAS ziet het als een van haar taken om aan deze noodzakelijke kennis bij te dragen. Een taak die ze met elan en enthousiasme aanpakken. Tijdens de voorbereiding van de tentoonstelling werd een aanslag gepleegd in Brussel op het Joods Museum en toen ik er rondliep was Parijs het doelwit van terroristen die onschuldige burgers en Joden vermoordden. De noodzaak tot wederzijds respect tussen de verschillende godsdiensten werd op deze manier nog eens wrang en bitter onderstreept. De gevarieerde tentoonstelling liet duidelijk naar voren komen dat Jodendom, christendom en Islam nauw aan elkaar verwant zijn. Deze religies beschouwen Abraham als een belangrijke aartsvader en ze belijden te geloven in één almachtige eeuwige God die de wereld tot leven heeft geroepen. Daarnaast zijn het religies van het Woord, het heilige boek. De openbaring van God is neergelegd in Tenach, Bijbel en Koran. Ook zijn het godsdiensten waar gelovigen heilige plaatsen bezoeken. Het pelgrimeren vormt een belangrijk onderdeel van het geloof. Het is juist het thema van de pelgrimage die in de tentoonstelling in het MAS de drie wereldgodsdiensten
Een pelgrim gaat op weg naar een heilige plaats. Een plek die aantrekking heeft op gelovigen. Of het nu Mekka, Jeruzalem of Santiago de Compostella is, iedere pelgrim heeft een doel voor ogen; een plaats waar iets van Gods openbaring te vinden is of wordt herdacht. Daarnaast is een pelgrim iemand die op reis gaat en dus iets achterlaat. De pelgrim verlaat zijn comfortzone, het vertrouwde thuis, de familie, werk en cultuur, om zich in een geheel andere wereld onder te dompelen. De pelgrim ondergaat een tocht vol mooie en ook moeilijke momenten. Het is een reis vol bezinning en spirituele rijkdom. De aankomst bij de heilige plek is niet zozeer het doel van de reis, maar de pelgrimage zelf waarin de pelgrim probeert de Eeuwige te ontmoeten en zich te ontdoen van alle ballast. De thuiskomst is eveneens een duidelijk te markeren moment in het leven van een pelgrim. De pelgrim komt anders thuis dan hij is weggegaan. Er heeft, als het goed is, een transformatie plaatsgevonden. Religieus gesproken een loutering. Verdiept en verrijkt zal een mens na zijn pelgrimage het leven voorzetten. Of je nu een Jood, Christen of Moslim bent, als Pelgrim ben je één in het verwezenlijken van je doel, namelijk dichter bij God te komen. Een eenheid die we als pelgrims door het leven met elkaar kunnen delen. In dit delen kunnen we ontdekken wat de eenheid is tussen de verschillen. Een ontdekkingstocht die zeker de moeite waard is en tevens een opdracht, ook voor de christen. De tentoonstelling heeft me zeer geboeid en zelfs geraakt. Meer één te zijn met de schijnbaar verschillende ander. We zijn allemaal mens, op zoek naar God, onszelf en dat van wat waarde is. In het MAS was de pelgrimage opgedeeld in drie kernwoorden, namelijk: de reis, het heiligdom en de thuiskomst. Niet alleen oude objecten waren er te zien, van pelgrims eeuwen her, maar ook attributen en pafernalia van moderne pelgrims. Kleding, zoals een T-Shirt met daarop ‘I’am going to Jerusalem’, routes, met een reispas naar Mekka en aandenkens aan de heilige plaats, zoals plastic flesjes vol Lourdes water, zakjes grond
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 2
van het heilige land en foto’s van de Kaäbah (de heilige kubus in Mekka waar volgens de overlevering een steen bewaard wordt uit het paradijs). Schijnbaar heeft een mens ook de behoefte iets tastbaars mee te nemen om de herinnering aan het heilige te koesteren, vast te houden haast.
KERKDIENSTEN Zondag 1 februari 10.00 uur KERK
19.00 uur Kerk Het lijkt me als predikant een zinnige onderneming om ook in onze kerk eens een tentoonstelling te houden onder de titel: ‘Heilige Plaatsen’. Wat is voor ons heilig, waar hebben wij God ontmoet, ervaren en gehoopt? Wat hebben wij geleerd van onze pelgrimages, onze reis door de wereld, het bestaan? Wat willen we houden, koesteren, tastbaar maken om te blijven geloven in God? Het zal in ieder geval leiden tot mooie verhalen, geloofsverhalen die we mogen delen aan elkaar. Tot opbouw van Gods Kerk en wederzijds respect. Kortom: u hoort nog van me. Ds. Jeroen Jeroense
Zondag 8 februari 10.00 uur KERK
10.00 uur 10.15 uur
THE MEETING
19.00 uur
KERK
TERTZIO
Ds. P.J.G. Jeroense m.m.v. ZWO organist: D. Luijmes Ds. D.J.A. Snijders ademviering organist: D. Luijmes
Ds. P.J.G. Jeroense bevestiging ambtsdrager organist: J. Jansma 10-R-uur mw. H. Overduin organist: N. Pieper Ds. P.J.G. Jeroense multimediaviering
Zondag 15 februari 10.00 uur KERK Ds. D.J.A. Snijders doopviering organist: D. Luijmes Zondag 22 februari 1e zondag 40-dagentijd 10.00 uur KERK Ds. P.J.G. Jeroense organist: IJ. ter Haar 12 + groep 10.15 uur TERTZIO Ds. D.J.A. Snijders organist: P. de Leeuwerk Zondag 1 maart 10.00 uur KERK
19.00 uur
KERK
Zondag 8 maart 10.00 uur KERK
10.00 uur 10.15 uur
THE MEETING TERTZIO
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 3
2e zondag 40-dagentijd Ds. D.J.A. Snijders, biddag voor gewas en arbeid m.m.v. St.M.K.K. organist: D. Luijmes Ds. D.J.A. Snijders, ademviering organist: D. Luijmes 3e zondag 40-dagentijd Ds. P.J.G. Jeroense, Heilig Avondmaal organist: J. Jansma 10-R-uur Ds. A. Jensma Heilig Avondmaal organist: M. de Does
Oecumenisch Bijbelleesrooster voor februari 2015 Zondag 1 februari Deuteronomium 18:15-20, Psalm 111, 1 Corinthiërs 8:1b-13, Marcus 1:21-28 Zondag 8 februari 2 Koningen 4:18-37, Psalm 142, 1 Corinthiërs 9:16-23, Marcus 1:29-39 Zondag 15 februari 2 Koningen 5:1-15b, Psalm 32, 1 Corinthiërs 9:24-27, Marcus 1:40-45 Zondag 22 februari Genesis 9:8-17, Psalm 25,1-10, 1 Petrus 3:18-22, Marcus 1:12-15 Zondag 1 maart 1 Koningen 19:9-18, Psalm 16, 2 Petrus 1:16-21, Marcus 9:2-10
TOELICHTING
DIENSTEN
Ademviering De eerste zondag van elke maand is er een ademviering. In de maand februari is dat op 1 februari om 19.00 uur. De viering duurt ongeveer drie kwartier en is te vergelijken met een klassieke vesperviering en met een Taizéviering. Van beide heeft het elementen. Centraal in de viering is een stiltemoment waar we ruim de tijd voor nemen (12 minuten). We zingen samen mooie kleine liederen met diepe teksten uit het Liedboek die in deze vieringen goed tot hun recht komen. Ds. Dick Snijders
Multimediaviering: ‘Heiligen’, 8 februari Nelson Mandela, Bono, Madonna, Esther Vergeer, Bauke Mollema. Zijn het heiligen? Wie weet. Moderne Heiligen zijn bijzondere mensen. Mensen met een bijzondere missie, ambitie, inspiratie, veerkracht, uitstraling, verbindend vermogen. Waar zijn ze tegenwoordig te vinden? Wat onderscheidt een moderne heilige van een hoogvlieger of van een held? Moderne heiligen hebben een soort ongrijpbare / mystieke kracht – inspiratiebron.
In deze viering wordt met beeld, muziek, drama en woord allerlei zaken die met Moderne Heiligen te maken hebben op een moderne manier bijeengebracht. We hebben niet alleen oren, maar ook ogen. Ook een beeld kan een mens ontroeren, intrigeren of zelfs irriteren. Op school en werk is de beamer niet meer weg te denken. Waarom ook niet in een viering uitgestald? Beeld, woord en muziek in een spannende mix bij elkaar. Het is altijd goed om in de kerk te blijven experimenteren. De maatschappij houdt immers niet bij de kerkmuur op. Zondagavond 8 februari. Plaats: koor Grote Kerk, aanvang 19.00 uur. Inlichtingen: Ds. Jeroen Jeroense, 373575,
[email protected]
Doopdienst Op 15 februari is er een doopdienst. Aanmelding voor de doopdienst kan bij ds. Dick Snijders. De voorbereidingsavonden zijn op de maandagen 2 en 9 februari van 20.00-21.30 uur in De Ruimte.
Biddag voor gewas en arbeid Op 1 maart houden we biddag voor gewas en arbeid. Bidden is bijzonder. Wat geven we uit handen, wat doen we zelf, wat willen we ontvangen? We bidden voor gezonde groei van de gewassen, de basis van het voedsel voor mens en dier. We bidden dat onze arbeid iets goeds teweegbrengt en dat we loon naar werken zullen ontvangen. Niet alleen voor onszelf bidden wij. Onze aandacht gaat ook naar hen die honger hebben en hongerloon ontvangen. Heeft u een bijdrage aan deze dienst? Geef deze dan aan me door. Het is goed om samen te bidden. Ds. Dick Snijders
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 4
UIT DE GEMEENTE Een opbouwend 2015! Bouwen is een thema dat ons het afgelopen jaar flink heeft beziggehouden. In april kochten wij ons eerste eigen huis. Een twee-onder-één-kapwoning aan de rand van Elst in de nieuwe wijk de Vierslag. Een huis dat nog helemaal gebouwd moest worden. We hebben alle stadia van de bouw gezien. Van een kaal stuk land tot de oplevering van het huis op 17 december 2014. Bijna 25 jaar hebben we gewoond in een pastorie. Het voelt goed nu een eigen plek te hebben. Het is een mooie plek met uitzicht over de velden. Voor ons markeert het ook een nieuwe fase. Frederike en Thijmen zijn volwassen en wonen zelfstandig. Wij gaan weer samen verder op een nieuwe plek. Herinneringen aan onze eerste jaren samen in Utrecht komen boven. Natuurlijk blijft het ook een gezinshuis waar de kinderen van harte welkom zijn. Op zolder is een mooie kamer voor hen gebouwd. De afgelopen weken hebben we samen met veel mensen uit de gemeente gewerkt aan het 'bewoonbaar' maken van ons nieuwe huis. Schilderen, klussen, schoonmaken, verhuizen, inpakken, samen eten, enzovoort. Bijna een soort 'gemeente-opbouw project'. Gezellig en zonder al die hulp was het trouwens niet gelukt. Fijn dat er zoveel mensen zijn die mee willen helpen en denken. In het voorjaar gaan we aan de slag met onze 'Hof van Heden'. Een tuin waar het goed toeven is. We hopen dat het komend jaar een opbouwend jaar zal zijn. Opbouwend in de zin van liefde, geloof en misschien ook letterlijk aan een nieuw huis of woning. Als mensen zin hebben in een kop koffie of thee en willen genieten van het uitzicht, voel je welkom!
Onze jarigen van 90 jaar en ouder. Op 9 februari wordt dhr. A.L. Rijkens, 92 jaar. Op 12 februari wordt mevr. H.A. Viersen – van Pommeren, 92 jaar. Op 18 februari wordt mevr. W. Huigens-Pater, 94 jaar. Op 21 februari wordt mevr. J. van der Heiden – van Steensel, 90 jaar. Op 26 februari wordt mevr. J. van der Linden, 91 jaar. Op 29 februari wordt dhr. A.F. Kool, 99 jaar.
Het redactieteam van Onderweg feliciteert hen van harte met deze feestelijke dag. Natuurlijk kunnen gemeenteleden een kaartje sturen. Onze ouderen stellen dat zeer op prijs.
In memoriam A. Jacobs Op 9 december 2014 is overleden Antoon Jacobs. Op 30 april, 63 jaar geleden, is Toon geboren in Elst. Hij groeide met zijn negen broers en zussen op. Toon zat met zestien jaar bij de marine. Daarna ging hij werken bij de binnenvaart in Rotterdam. Via dansles leerde hij Antje kennen. Ze trouwden in ’79 en gingen wonen op de Vriesenenk in Elst. Toon werd lasser en onderhoudsmonteur en ging werken bij metaalbedrijf De Bruin. Hij zat vaak in het buitenland. Ondertussen kregen ze twee zoons: Bert en Jaap. De vakantie vierden ze vaak samen met Antjes familie.
Toon heeft veel metalen sierwerken gemaakt, prachtige decoraties. Het bedrijf kwam in slecht weer terecht en werd overgenomen door Installat. Toon vond het leven soms moeilijk. Zijn chef, Sjak de Beier, heeft hem er lang bij gehouden. Toen hij weg ging en het bedrijf naar Beuningen verhuisde werd het te lastig en ging Toon volledig de WAO in.
Jeroen Jeroense & Karin Spelt
Nieuw adres is: Ram 30, 6662 CM Elst
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 5
Een tijdlang heeft Toon een fijne dagbesteding in Arnhem gehad. Hij was gek met de hond Lady. Met Antje zat hij op badminton. Jaap leerde Priscilla kennen. ‘Eindelijk een dochter’, zei Toon. Toon hielp met klussen in hun huis in Almelo. Met Bert ging hij mee naar de kas voor de rozen of ze gingen er op uit. De band werd goed. De gezondheid van Toon ging wel achteruit. Hij kreeg longontstekingen, COPD, longkanker en een herseninfarct. Maar er waren ook lichtpunten: in 2012 zijn Jaap en Priscilla getrouwd. Zijn gezondheid werd steeds brozer. Antje, Bert en Jaap waren bij hem toen hij rustig is heengegaan. Op 13 december is van Toon afscheid genomen in het crematorium Moscowa in Arnhem. We zullen hem missen, maar hij blijft in onze herinneringen voortleven! Mirjam Verschure, uitvaartbegeleidster
De uitvaartdienst heeft plaatsgevonden op dinsdag 23 december in de Grote Kerk. We overdachten 2 Korintiërs 5: 1 – 10 waarin Paulus ons oproept om ons niet op de zichtbare dingen te richten, maar op de onzichtbare, want de zichtbare dingen zijn tijdelijk, de onzichtbare eeuwig. Voor Teun was de opstanding heel wezenlijk, die zet alles van het tijdelijke onder spanning. We dragen een kostbare schat met ons mee in een pot van aardewerk, schrijft Paulus even eerder. In die pot zitten barsten, maar het is een rijke schat van geloof in Jezus en zijn opstanding die ons uitzicht geeft voorbij die barsten, voorbij het tijdelijke en sterfelijke. We wensen Ita, de kinderen en de kleinkinderen de kracht toe om het verlies te dragen. Ds. Dick Snijders
In memoriam T. van der Wind Op 18 december 2014 is overleden Teun van der Wind, in de leeftijd van 71 jaar. Teun noemde zich een bèta-man, maar hij had ook een filosofische en theo-logische inslag, hij was erg belezen op allerlei gebied, wist overal van af en hij hield van goede muziek. Wat er werd gezegd en gedaan moest goed zijn: goed uitgevoerd, goed beargumen-teerd, goed gefundeerd. Van kletspraat hield hij niet; ‘small talk’ was niet zijn sterkste punt, maar humor had hij wel.
Teun was een zoekende mens; deels vanuit teleurstelling over wat hij had ondervonden, deels vanuit juist goede ervaringen zocht hij hoe het beter kon en in kerkelijk verband sprak hij vaak over wat hij had meegemaakt in de kerk van Maarssen, de West-Hill kinderkerk, en in de Westerkerk in Amsterdam. Hij zocht naar waar je houvast aan had. Daarbij kon hij weleens pijnlijk scherp reageren, te scherp soms en achteraf vond hij dat jammer. Hij heeft zich voor veel zaken ingezet: zijn gezin, zijn vrienden, zijn studies, de kerk, de politiek, de buurt, het waterschap.
In memoriam M. Kwabek-Boksma 20 december 2014 overleed Map Kwabek, na een rijk leven van meer dan 90 jaar. In Elst was zij in haar actieve jaren vooral bekend als zuster Kwabek, de wijkverpleegkundige. Velen hebben aan haar werk goede herinneringen. Map Kwabek werd, als Martje Boksma geboren in Visvliet als nakomertje van een groot gezin. Via haar opleiding tot verpleegkundige in Groningen en haar werk in het gemeenteziekenhuis in Arnhem kwam zij in 1960 als wijkverpleegkundige in Elst. Daar werd ze gelukkig met Wim Kwabek en zijn dochtertje Gerdy. Na haar pensionering heeft ze nog vele fijne jaren met haar man Wim gedeeld, totdat die verlamd en hulpbehoevend werd. Ze heeft haar man, tot zijn overlijden 16 jaar geleden, al die tijd zelf verzorgd. Zorgzaam en liefdevol. Zij was een trouw kerkganger en leefde lang mee met alles wat gebeurde. Tot haar leeftijd haar dit fysiek belemmerde en het haar moeilijk viel mensen niet meteen meer te herkennen in wat zij samen met haar hadden beleefd. Ze trok zich gaandeweg terug in haar eigen omgeving, in
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 6
haar eigen huis, op haar eigen plekje, uitziend op de Sint Maartenskerk. Zij klaagde echter nooit. Ze was altijd positief en keek vooral naar wat ze nog kon in plaats van naar haar beperkingen. Hulp en zorgverlening heeft ze tot een maand voor haar dood buiten de deur weten te houden. Ze kon het allemaal nog wel zelf. De laatste paar maanden verlangde ze naar het einde. Ze had haar taak volbracht en keek terug op een mooi leven. Ze had er moeite mee dat het einde niet kwam op het moment dat zij dat wenste, maar toen haar vastberadenheid plaats maakte voor kwetsbaarheid en ze zich uit handen gaf en liet verzorgen door kinderen en buurtzorg, groeide in die kleine kring het wonder van het leven. Waar mensen zich toekeren naar elkaar, daar kan iets van God gebeuren. En dat gebeurde. In de kleine kring van mensen van het laatste uur hebben we in dat licht afscheid van haar genomen en de zegen ervaren, die het leven geeft, ook aan haar kinderen en kleinkinderen. Ds. M. de Klerck-Bets
We gedenken hen met de woorden: Niemand leeft voor zichzelf, Niemand sterft voor zichzelf. We leven en sterven voor God onze Heer, Aan Hem behoren wij toe. We wensen de familie veel sterkte toe bij het verlies.
KERKENRAAD Eind november was de laatste kerkenraadsvergadering van 2014. In deze vergadering zijn de begrotingen van het College van Kerkrentmeesters over 2015 en die van het College van Diakenen over 2015 goedgekeurd door de kerkenraad en vastgesteld. De kerkenraad heeft daarbij haar waardering uitgesproken voor de penningmeesters van beide colleges: Peter Smit en Gert Jan Geertjes. Tijdens een speciale avond begin december zijn wij als kerkenraad met elkaar in gesprek gegaan over de thema’s ‘geloof, zingeving, geloofsopvoeding’, ‘pastoraat’ en ‘onze kerkelijke organisatie’. We hebben onze dromen rond deze thema’s met elkaar gedeeld en nagedacht over hoe deze dromen te realiseren zijn. Daaruit komen prioriteiten die wij als kerkenraad willen oppakken. Zo willen we aandacht besteden aan de vrijwilligers van onze gemeente wat onder meer van belang is voor de continuïteit, omvang en kwaliteit van kerkelijk bestuur en kerkenwerk, maar ook om mensen gelegenheid te bieden om handen en voeten te geven aan het gevoel van betrokkenheid bij de gemeente. In de eerste vergadering van de kerkenraad van 2015 staat het vrijwilligersbeleid op de agenda en willen wij een vervolg geven aan de uitkomsten van de gesprekken over de genoemde thema’s. Inmiddels is de kerkenraad versterkt met twee nieuwe ambtsdragers. In de dienst van 11 januari zijn zij bevestigd. Bert Wolters is bevestigd als diaken met aandachtsgebied duurzaamheid en Vincent Vulto als ouderling. In de eerste kerkenraadsvergadering van 2015 maken wij verder kennis met deze nieuwe kerkenraadsleden. Ellen Burger, scriba
Aanmeldingen bij: Theo Overduin 06-10176345
[email protected]
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 7
In de dienst van 11 januari hebben we ook een aantal ambtsdragers mogen uitzwaaien: de ouderlingen Sam Postma en Bert Verbeek, de diakenen Ria Struijs en Johan Kloosterman en de rentmeesters Gert Wisgerhof en Peter Smit. In zijn dankwoord stond de voorzitter van de kerkenraad zowel stil bij hun grote inhoudelijk verdiensten voor onze gemeente als ook bij de betekenis die zij als persoon hebben gehad in hun colleges en in de kerkenraad. Zonder hen zou onze gemeente niet hebben gestaan waar zij nu staat: met aandacht en zorg voor elkaar, met een bruisend jeugd- en jongerenwerk, met aandacht voor duurzaamheid, een prima staat van onderhoud van ons materieel bezit en een deugdelijke financiële huishouding. Stokjes zijn er om door te geven. De voorzitter beklemtoonde dan ook dat het dragen van kerkelijke verantwoordelijkheid niet alleen een last is, maar vooral veel voldoening en plezier geeft, in het vertrouwen dat de stokjes worden overgenomen door andere gemeenteleden die het in stand houden van onze pluriforme en dynamische kerkelijke gemeente voor de huidige en toekomstige generaties de moeite waard vinden.
Met spoed gezocht: een notulist voor de kerkenraad Heb jij een vlotte pen, vind je het interessant om te weten wat er in onze gemeente voor en achter de schermen gebeurt, vind je het boeiend om met geestverwanten op te trekken en ben je op dinsdagavond beschikbaar, dan ben jij misschien een geschikte kandidaat voor notulist van de kerkenraadsvergaderingen. We vergaderen ongeveer 15 keer per jaar. Schroom niet en meld je bij de scriba van de kerkenraad, Ellen Burger (
[email protected] of 0644606709).
Voorstellen nieuwe ouderling Toen Mozes de Heer vroeg wie Hij was, antwoorde de Heer: ‘Ik zal zijn, zoals ik ben!’ (Exodus 3:14). Vincent vond deze introductie voldoende om zich voor te stellen in Onderweg. In overleg met de redactie heeft hij zijn introductie uitgebreid.
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 8
Wie ben ik? Mijn naam is Vincent Vulto. Ik ben getrouwd met Anneke en samen hebben wij een zoon, Iddo (bijna 1 jaar). Wij wonen nu ruim 5 jaar in Elst en zijn ongeveer even lang kerkelijk actief in deze gemeente. Mijn vrouw en ik zijn begonnen met het geven van basiscatechese. Dat heb ik tot dit seizoen gedaan. Naast de catechese heb ik meegeholpen bij de organisatie van multimedia vieringen, een kloosterweekeinde, kringen en de Maand van de Spiritualiteit. In die lijn voelt het goed om nu ook verantwoordelijkheid te nemen als ambtsdrager. In mijn vrije tijd ben ik fanatiek duiker. Ik duik overal waar dat kan, in alle seizoenen. Ik ben ook divemaster (duikgids) bij een duikschool in Nijmegen. Ik wil komend seizoen proberen duikinstructeur te worden. Duiken is voor mij echt ontspannen: lekker in alle rust en stilte door het water zweven. Lezen is voor mij een andere vorm van ontspanning. Meestal heb ik twee boeken naast mijn bed liggen: één roman en één theologisch of filosofisch boek. (Als ik eerlijk ben, moet ik wel toegeven dat de romans er een stuk sneller door heen gaan, zeker sinds de geboorte van Iddo…) Waar ik mij theologisch en filosofisch vooral voor interesseer is de vraag wat de kern van het christendom is, en hoe wij dit kunnen vertalen naar
de moderne maatschappij. Ik ben er namelijk van overtuigd dat het christendom ook nu voor zeer velen een verrijking van het leven kan zijn. Ik vind het zonde dat dat besef vaak ontbreekt. Over wat ik geloof kan ik heel veel en tegelijk heel weinig zeggen. In de musical Hair wordt het volgens mij (onbewust) heel mooi geformuleerd in het lied ‘Manchester England’: I believe in God, and I believe that God believes in Claude, that’s me. (Daarbij voor Claude graag de eigen naam invullen.) De kern: ik geloof in God, en ik geloof dat God vertrouwen in ons heeft. Met de geruststelling dat zelfs God vertrouwen in ons heeft, kan ik de wereld voorlopig nog wel aan. Ik nodig iedereen uit om, als je zin hebt, hierover met mij in gesprek te gaan. Vincent Vulto
KERKRENTMEESTERS Tempel- en kerkmuseum: De voorzitter Barth Donkersloot en secretaris Jan Bouwknegt hebben hun taken binnen de commissie neergelegd. De nieuwe voorzitter is Trijnie Nielen en secretaris is Karin Besjes. We bedanken Barth en Jan voor hun jarenlange inzet en wensen Trijnie en Karin veel succes toe in de nieuwe functie.
DIACONIE Kerstpakketten voor de voedselbank Net als voorgaande jaren heeft de diaconie ook dit jaar weer kerstpakketten verzameld en bezorgd bij de voedselbank in Arnhem. Op 22 december is een auto vol met kerstpakketten afgeleverd bij de voedselbank en namens de voedselbank mogen wij de gevers hartelijk danken. Inventaris voor het Roosevelthuis Het F.D. Roosevelthuis maakt deel uit van de Protestantse Stichting Diaconaal Vakantiewerk (PSDV). PSDV wil er vanuit de christelijke visie ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 9
aan bijdragen dat mensen zich niet buitengesloten voelen. Daarom biedt zij in samenwerking met en steun van de Protestantse Kerk vakantiemogelijkheden aan voor mensen voor wie het door ziekte, beperking of leeftijd niet vanzelfsprekend is om op vakantie te gaan. Jaarlijks gaat er ook een groep uit de omgeving van Elst naar het Roosevelthuis. Het Roosevelthuis zal ingrijpend worden verbouwd. Naast veel geld voor de verbouwing is er ook veel geld nodig voor de inventaris. Dit laatste is waar vooral voor zal worden gecollecteerd als bestemming van de diaconiecollecte in februari.
High Tea Maandagmiddag 12 januari heeft de diaconie in De Ruimte een high tea georganiseerd voor mensen die afhankelijke zijn van de voedselbank. Er kwamen 11 volwassenen en 5 kinderen. Er werd gepraat, gelachen en iedereen snoepte van het lekkers. De kinderen speelden en tekenden. John Patrick gaf een rondleiding door De Ruimte. Het was een geslaagde middag!
Kerk midden in de samenleving Zorg voor mensen is niet meer vanzelfsprekend een overheidstaak. De nadruk ligt steeds meer op de eigen kracht van burgers en hun sociaal netwerk. Wat de burgerlijke overheid nog wél doet, komt uit een beperkt budget. Mensen met een zorgvraag dreigen straks in nood te komen. Financieel, maar ook door sociaal isolement, gebrek aan zorg of overbelasting van mantelzorgers. Nieuwe vragen dringen zich hiermee op aan de kerken. Herbezinning is nodig: welke rol wil je in deze ‘participatiesamenleving’? Moet er iets veranderen in het pastorale en diaconale werk? De Protestantse Kerk/Kerk in Actie zette het project Zorgzame Kerk op. Om de herbezinning op de kerkelijke rol - en de vertaling in activiteiten - te voeden, ondersteunen en begeleiden. Om waar te maken waar de kerken voor staan, in de kerk én in de samenleving. Zorg en zorgzaamheid behoren immers tot de kern van samen kerk zijn, midden in de samenleving. Vanuit de kerkenraad is inmiddels een groep vanuit deze gedachte aan het werk gegaan om de mogelijkheden in Elst te onderzoeken voor onze kerkelijke gemeente. Suggesties van een ieder zijn van harte welkom. Arjen Dijkstra, voorzitter diaconie
Voorstellen nieuwe diaken Sinds 11 januari ben ik diaken in onze inspirerende gemeente. Ik ga me specifiek bezighouden met duurzaamheid en daarover zal ik regelmatig iets schrijven in Onderweg, dus u hoort regelmatig van mij. Ik ben Bert Wolters en ben geboren en getogen in Enkhuizen. Vanuit mijn slaapkamer keek ik uit over het IJsselmeer en waarschijnlijk heb ik daarom graag ruimte om me heen. Voor mijn studie Frans ben ik naar Groningen gegaan en heb ook daar ongeveer 19 jaar gewoond: ook daar veel ruimte om me heen. In Groningen ben ik 4 jaar diaken geweest, voordat we naar een andere wijk verhuisden. Sinds 1997 woon ik in Elst en geniet van de centrale ligging en de bijzondere omgeving, waar je mooi kunt wielrennen. Ik ben getrouwd en mijn zoons zijn al een aantal jaren het huis uit voor studie en inmiddels werk.
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 10
haar erg dankbaar ben en waarop ik graag verder bouw. Duurzaamheid is een veelomvattend begrip, waarover ik u in Onderweg graag meer vertel en op de hoogte houd van ontwikkelingen op dat gebied binnen onze gemeente. Wat is duurzaamheid? ‘Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen’. Deze definitie komt uit het rapport ‘Our Common future’, beter bekend als het Brundtlandrapport. Dit is opgesteld door de World Commission on Environment and Development van de Verenigde Naties in 1987. Het besef drong door dat onze voorraad grondstoffen eindig bleek en dat de manier van leven van de mens op den duur niet vol houdbaar was. Warme truiendag Ik ben gefascineerd door (duurzame) innovatie, ben al jaren lid van de NOVU (Nederlandse Orde van Uitvinders) en houd me als ZZP-er bezig met projecten rondom duurzame logistiek en duurzame mobiliteit. Naast wielrennen heb ik inmiddels al aardig wat kilometers hardlopend afgelegd. Ik houd wel van bewegen in de buitenlucht. Het welkom van afgelopen zondag vond ik indrukwekkend: zoveel mensen die me feliciteerden, succes wensten, maar ook plezier en de mooie tekening en feestketting van de kinderkerk geven me het gevoel echt gedragen te worden door de gemeente. Dat stimuleert me erg om deze functie goed in te vullen. Dank daarvoor.
Op 6 februari wordt de Greenchoice warme truiendag gehouden. Zet de verwarming 1 graad lager en bespaar 6% energie. Trek dan wel een warme trui aan. Op www.warmetruiendag.nl vindt u veel informatie over deze actie. Doet u mee?
Bert Wolters
Bert Wolters, (thema)diaken duurzaamheid
Duurzsaamheidstip:
Op 11 januari ben ik bevestigd als diaken met als ‘specialisatie’ duurzaamheid. Ik neem dit stokje over van Ria Struijs, die duurzaamheid in onze gemeente op de kaart heeft gezet. Daarmee heeft ze een stevig fundament neergezet, waarvoor ik
Zet de verwarming lager en trek een warme trui aan. (www.warmetruiendag.nl). Reacties en meer tips graag naar
[email protected]
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 11
40-dagentijd boekje 2015 Op zondag 15 februari wordt het 40-dagentijdboekje voor 2015 uitgedeeld aan het einde van de kerkdienst. In dit boekje staat voor elke dag, gedurende de 40-dagenperiode, een stukje om te lezen en over na te denken. Vanuit onze kerkelijke gemeente, vanuit de katholieke Benedictus Parochie en vanuit de Vloedschuurgemeente in Heteren worden er stukjes geschreven. Het thema voor 2015 is: ‘Open je handen’. Vanaf 17 februari kunt u het boekje ook ophalen in De Ruimte en het boekje zal op de zondagen ook vanuit de torenhal in de kerk meegenomen kunnen worden. De ZWO Commissie.
Wereld Lepradag Op zondag 25 januari was het Wereld Lepra dag. In onze kerk wordt daar een week later, tijdens de dienst op zondag 1 februari, door de ZWO groep aandacht aan besteed.
Uitgesloten!? Wereld Lepra Dag vraagt aandacht voor eenzaam lot van leprapatiënten. Lepra, een ziekte die al in de Bijbel werd beschreven als melaatsheid, is een ziekte die ook in onze tijd nog steeds veel slachtoffers eist. Ieder jaar raken nog honderdduizenden besmet, verminkt of gehandicapt. Nog ingrijpender zijn de sociale gevolgen: ook leprapatienten worden verstoten uit hun families en uit hun dorpen. Voorgoed uitgesloten! Voorgoed? Niet als het aan LEPRAzending ligt. Wat LEPRAzending betreft is dat inderdaad uitgesloten! Want lepra is prima te genezen. En als we er op tijd bij zin, krijgt deze ziekte geen enkele kans om het lichaam te verminken. Zijn de sporen al wel zichtbaar dan zijn een hersteloperatie en een reïntegratieprogramma vaak genoeg om mensen weer de kans op een ‘normaal’ leven te geven.
In Myanmar komt lepra vooral voor in de meer afgelegen, armere gebieden. Armoede is de ideale omgeving voor lepra: doordat de weerstand van in armoede levende mannen, vrouwen en kinderen afneemt, krijgt de leprabacterie vat op hun lichaam. Dat leidt uiteindelijk tot gevoelloosheid, tot verminkingen en handicaps. En vaak ook tot uitsluiting. Collecte Op Wereld Lepra Dag vraagt LEPRAzending speciale aandacht voor deze leprapatiënten. Samen met de Nederlandse kerken willen zij voor 500 lepra patiënten de weg naar herstel mogelijk maken. Van opsporing en diagnose tot de terugkeer in de gemeenschap. Zodat zij niet langer uitgesloten zullen zijn. Gemiddeld kost dit traject ongeveer € 250. Met onze collecte voor LEPRAzending op zondag 1 februari willen wij dit herstel voor 1 of meer leprapatiënten mogelijk maken. Extra handen De ZWO groep zou in 2015 graag enkele activiteiten willen organiseren om geld in te zamelen voor de stichting LEPRAzending. Wij kunnen dat niet alleen. Dus wij zijn op zoek naar extra handen, mensen die gedurende het jaar 2015 de ZWO groep willen ondersteunen bij het bedenken en organiseren van deze activiteiten. U kunt zich aanmelden bij Paul Peters (
[email protected]) of Carla Otter (
[email protected]). De ZWO groep
BESTEMMING
UITGANGSCOLLECTE FEBRUARI
1 februari: KIA Werelddiaconaat Stichting Leprazending, Hersteloperaties. De Stichting Leprazending voert per jaar ongeveer 500 hersteloperaties uit bij mensen die zijn getroffen door lepra. Door deze operaties is het mogelijk om verminkingen en handicaps door lepra te verminderen. Daardoor kunnen de lepra patiënten (met hulp) gemakkelijker weer integreren in de samenleving.
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 12
8 februari: Hospice de Glind Kinderhospice de Glind is een huis voor ernstig zieke kinderen die intensieve en complexe zorg nodig hebben. We staan voor u klaar wanneer het om respijtzorg, crisisopvang, terminale zorg, ambulante zorg, ondersteuning en nazorg gaat. Het is een gewoon huis, met een huiskamer, speelkamer en een aantal kinderslaapkamers. Ook ouders van kinderen kunnen er logeren, voor hen zijn aparte kamers. De zorg wordt gegeven door een team van gespecialiseerde verpleegkundigen, ook zijn er vrijwilligers betrokken in het kinderhospice. 15 februari: Jeugdwerk Deze collecte is bestemd voor de jeugd in onze gemeente. Op veel verschillende manieren wordt binnen het jeugdwerk aandacht geven aan de jeugd, voor nu en later. Want er geldt nog steeds: ‘Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst’. 22 februari: Kia Voorjaarszending Bijbelverhalen vertellen in de Golfstaten In de Golfstaten wonen miljoenen christenen die hun geloof niet kunnen verdiepen. Veel van hen zijn arm en kunnen zelf niet lezen. Het Nederlands Bijbelgenootschap leidt mensen op om Bijbelverhalen te vertellen. Met ‘Simply the Story’ (STS) leren mensen de verhalen uit de Bijbel kennen en vertellen deze door. Na het vertellen van het verhaal wordt er over doorgesproken. Door de STS-methode raken miljoenen christenen echt geïnteresseerd in de boodschap van de Bijbel.
Aanmeldingen bij: Arjen Dijkstra 06-38901237
[email protected]
DE RUIMTE Eten en ontmoeten Samen eten zonder zelf te hoeven koken is gezellig en makkelijk. Kom en schuif aan op donderdag 5 februari en op donderdag 19 februari. Aanmelden kan telkens tot woensdag 12.00 uur voorafgaand aan de maaltijd bij het kerkelijk bureau. Iedereen is welkom: stellen, gezinnen met kinderen en alleenstaanden. Een mooi moment om elkaar te ontmoeten en we verheugen ons in de toenemende belangstelling. Voor de kosten wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd: u kunt geven wat het u waard is en wat u missen kunt.
1 maart: Voedselbank Arnhem en omgeving Wekelijks eten ongeveer twintigduizend gezinnen, ruim vijftigduizend mensen in Nederland van het voedselpakket dat zij gratis van de voedselbank krijgen. Om in aanmerking te komen voor een voedselpakket mag men als alleenstaande niet meer dan 175 euro per maand overhouden na aftrek van vaste lasten zoals huur, gas, water, licht en verzekering. Voor gezinnen gelden andere richtlijnen. Elk jaar worden meer dan negenhonderdduizend pakketten uitgedeeld. De voedselbank betaalt niet voor voedsel. Het werk wordt op dit moment verricht met ongeveer zesduizend onbetaalde vrijwilligers.
De engel van de zeven gemeenten Plaatjes vullen de gaatjes van de praatjes. Bijbelse teksten spreken ons meer aan als we de achtergrond kennen. Bijvoorbeeld van de zeven gemeenten in Asia waaraan Johannes schrijft in zijn boek Openbaring. Welke gemeenten waren dat en wat was daar te doen? Enkele jaren geleden is Arjen Faber er heen gegaan met een Paulusreis. Hij zorgt voor de plaatjes, Dick Snijders voor de praatjes. Deze activiteit stond oorspronkelijk gepland voor 2 december, maar kon door bijzondere omstandigheden niet doorgaan. We zien u nu graag op dinsdag 10 februari om 14.00-16.00 uur in De Ruimte.
Sandra Eenhoorn, College van Kerkrentmeesters
Arjen Faber en Ds. Dick Snijders
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 13
Bijbelkring Tertzio Op donderdag 12 februari is er voor bewoners, omwonenden en inwonenden van Tertzio een Bijbelkring. Ook andere belangstellenden zijn welkom. De bijeenkomst wordt geopend met gebed en het samen zingen van een lied. In januari hebben we het lezen van het evangelie volgens Matteüs afgesloten. We beginnen deze keer aan een nieuw Bijbelboek. De bijeenkomsten worden afgesloten door het zingen van een lied en het gezamenlijk bidden van het gebed van de Heer. Ds. Dick Snijders
Meditatie rond christelijke bronnen Op maandag 16 februari om 20.15-21.15 uur en op dinsdag 17 februari om 18.45-19.45 uur is er gelegenheid tot meditatie rond christelijke bronnen. In een klein groepje laten we rust en stilte, woorden en beelden uit de christelijke traditie tot ons komen. De ene keer is het een gedicht, een andere keer een icoon en weer een andere keer een Bijbeltekst of een gebed. Plaats: De Ruimte, Stilteruimte Gezien de kleine ruimte is aanmelding noodzakelijk. Er is plaats voor maximaal vijf personen. Leiding: Ds. Dick Snijders
Film die er toe doet! 18 februari: The constant gardener Een film die het thema corruptie met koloniale macht verweeft. Hij stelt indringende ethische vragen. Het is de verfilming van het gelijknamige boek van John le Carré 'De Toegewijde Tuinier'. In zijn verhaal kaart Le Carré de macht, hebzucht en dubieuze praktijken van de farmaceutische industrie aan, met name waar het de in eerste opzicht nobele ontwikkelingshulp betreft (verstrekken van gratis medicijnen). Een actueel onderwerp, vooral nu er steeds kritischer gekeken wordt naar de farmaceutische industrie. Voor de verfilming werkte Le Carré zelf mee aan het script en kwam met vele suggesties voor aanpassingen om het verhaal te laten werken op het witte doek. Het resultaat, geregisseerd door de Braziliaanse Fernando Meirelles mag er zijn: de film is op meerdere fronten erg geslaagd. Nauw
verweven met het politieke aspect is de menselijke kant van het verhaal, in de vorm van de relatie tussen diplomaat Justin en de idealistische activiste Tessa. Plaats: De Ruimte Tijd: 20.00 uur Maaltijd Wie wil kan van 18.30-19.30 uur aanschuiven voor een in de woorden van Olivier B. Bommel, ‘gezonde doch voedzame maaltijd’. Tijdens de maaltijd wordt een korte preview gegeven van de film.
April: maand van de spiritualiteit Evenals het vorig jaar staat ook het komend jaar in de maand april in het teken van het thema ‘Spiritualiteit’. Een kerk is immers naast een plek waar wordt gevierd en mensen op adem kunnen komen ook een plaats waar kennis opgedaan kan worden op het brede terrein van de zingeving. Een centrum waar de relatie tussen God en mens breed kan worden bestudeerd en ervaren. De maand april wil De Ruimte meer dan anders een plek zijn waar mensen kennis kunnen maken met het brede veld van spiritualiteit. Het centrum als een open ark, waar naar believen geroken en gesnoven kan worden aan de schat van spiritualiteit en zingeving die in de loop der eeuwen door de kerk is verzameld. Spiritualiteit beschrijven mensen vaak als een ervaring van heelheid. Een goddelijke ervaring, een spiritueel moment als een ervaring van totale harmonie. In een spirituele ervaring wordt er een eenheid geproefd tussen lichaam en ziel, tussen binnen en buiten, tussen het menselijke en goddelijke. Het is het moment dat het leven wordt omarmd en begroet. Spiritualiteit richt zich op het gevoel van heelheid. De verschillende puzzelstukjes van het leven vallen plotseling in elkaar. Het geheel van het leven wordt zichtbaar. Een moderne spiritualiteit wil een mens zicht geven op de hele levensweg. Je ziet en doorziet, al is het maar een korte tijd, de lijnen in je eigen leven. Je begint als het ware greep te krijgen op je bestaan. Een plotseling moment van inzicht.
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 14
Een moderne spiritualiteit wil iemand helpen om zin en doel te ontdekken in het leven nú. In de maand van de spiritualiteit worden er allerlei activiteiten georganiseerd die mensen wil helpen dichter bij hun eigen spiritualiteit te komen. Naast meditatie, is er een lezing, is er een stiltewandeling, mindful koken, yoga en mindfulness, ook een speciaal onderdeel voor jongeren. Zo zal maandagavond 13 april Paul van Tongeren, hoogleraar filosofie aan de Radboud Universiteit een lezing verzorgen over levenskunst en wordt er op vrijdag 17 april er een kloosteravond georganiseerd waar ook de film ‘Des hommes et des dieux’ vertoond en besproken zal worden. Een nader overzicht van het programma van de maand van de spiritualiteit volgt later.
AED, daar red je levens mee! De Ruimte is sinds kort in het bezit van een AED (Automatische Externe Defibrillator). Een AED wordt gebruikt bij personen die een hartstilstand krijgen. Een AED wordt ingezet tijdens een reanimatie, in combinatie met borstcompressies en beademingen. Reanimeren gebeurt door iemand die daar in getraind is. De persoon die reanimeert kan je vragen om de AED te halen. Haal in dat geval de AED en zet hem aan. Luister verder naar de gesproken instructie van de AED en naar de persoon die aan het reanimeren is. Let wel, één persoon is dus aan het reanimeren en leidt deze reddingsoperatie en een tweede persoon bedient de AED.
Inlichtingen: Ds. Jeroen Jeroense Wegens succes opnieuw Oecumenisch tafelgesprek over de geschiedenis van de kerken in Elst We hadden beloofd dat bij teveel aanmeldingen er een tweede avond zou worden georganiseerd. Met vreugde kunnen we melden dat die tweede avond er komt op 4 maart. Wat gebeurt er? Klassiek zijn de tafelgesprekken van Luther, waarbij hij onder de maaltijd allerlei zaken de revue laat passeren. Zo houden we een oecumenische maaltijd, met leden van verschillende kerken, waarbij gesproken wordt over een onderwerp dat ons allemaal aangaat: de geschiedenis van de kerken in Elst. Hoe zat het ook al weer met de zending van Werenfridus in de Betuwe? Is de Grote Kerk door de protestanten ingepikt? Waarom heeft de Katholieke Kerk geen toren? Waarom een eigen Molukse kerk, het zijn toch protestanten? Het zullen geen uitvoerige verhalen zijn, maar smaakmakers naar meer. Aanmelden in verband met de voorbereiding van de maaltijd en het aantal beschikbare plaatsen kan bij het kerkelijk bureau tot dinsdag 2 maart, 12.00 uur. Leden van de Molukse Kerk zorgen voor de maaltijd. Tijd: 18.00-20.00 uur Plaats: De Ruimte Kosten: vrijwillige bijdrage
De AED bevindt zich in De Ruimte, in het kopieerhok. Deze kopieerruimte bevindt zich achter de bar in de huiskamer. We hopen hem nooit nodig te hebben maar als deze nodig is, is hij binnen handbereik. Mochten er vragen zijn over (het gebruik van) de AED, neem gerust contact met mij op. Verder wordt er gekeken of er een AED cursus gegeven kan worden voor geïnteresseerden. John Patrick van der Kaa, facilitair coördinator,
[email protected]
Diny van de Ven, pastor Victor Bulthuis, Ds. Dick Snijders, Alex Teterissa, Anton Salakory
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 15
COLUMN Brullende buren Als ik het mij goed herinner, was het vlak voor Kerst. Ik keek naar het NOS Journaal en zag een reportage over een groep demonstranten in Dresden. Deze mensen hadden zich verzameld onder de vlag van PEGIDA. En hoewel ik van ruim na de oorlog ben, kon ik een huivering niet bedwingen toen ik hoorde dat zij massaal ‘Wir sind das Volk’ scandeerden. In de korte tijd tussen het moment waarop ik voor het eerst van het bestaan van Pegida hoorde en het moment dat ik deze column schrijf is er op de grens tussen de islamitische wereld en het oude Europa onnoemelijk veel gebeurd, maar vreemd genoeg krijg ik die beelden uit Dresden maar niet van mijn netvlies, of beter gezegd: van mijn trommelvlies. En juist omdat er sindsdien zo veel verschrikkelijks is gebeurd, houdt mij dit elke dag bezig. PEGIDA staat – vertaald in het Nederlands voor: Patriottistische Europeanen tegen de Islamisering van het Avondland. ‘Avondland’ is historisch gezien gewoon een andere naam voor Europa, maar wel een met een dubbele bodem. Het begrip ‘Avondland’ verwijst namelijk ook naar het boek ‘Der Untergang des Abendlandes’, net na de Eerste Wereldoorlog, dus precies een eeuw geleden, geschreven door Oswald Spengler. In dit boek stelt de schrijver dat de Europese cultuur ten einde loopt (‘ihre Endzeit eingetreten sei’). En dat is ook precies waar de PEGIDA-aanhang bang voor is: voor de teloorgang van onze westerse cultuur als gevolg van het in onze samenleving opnemen van mensen met een islamitische achtergrond. Gelukkig nam Bondskanselier Angela Merkel meteen stelling tegen deze opvatting van ‘mensen met een koud hart’ en kwamen in Duitsland tal van tegendemonstraties op gang. Bovendien: Duitsland neemt naar verhouding aanzienlijk meer vluchtelingen op dan Nederland. Maar toch: het geluid verstomt niet en lijkt steeds meer bijval te krijgen, daarbij in de kaart gespeeld door het destructieve gedrag van geloofsextremisten.
Maar in hetzelfde NOS Journaal zie ik roestige schepen stuurloos ronddobberen op de Middellandse zee, met wanhopige vluchtelingen uit landen als Syrië, die hun laatste centen hebben gebruikt om uit de hel waarin zij leefden, weg te kunnen komen. Om vervolgens te worden ‘opgesloten’ in kampen, in angstige afwachting van hereniging met hun families, in de hoop dat ze niet worden teruggestuurd en de kans krijgen om in een volstrekt vreemd land toch iets van een toekomst op te bouwen, is het niet voor zichzelf, dan ik elk geval voor hun kinderen, als ze al het geluk hebben zo’n barre overtocht naar het rijke westen te overleven. En het worden er elke dag meer. Het kan niet anders dan dat dit bij iedere weldenkende Europeaan gevoelens van onbehagen, compassie en misschien zelfs wel van wanhoop oproepen. Maar de vraag is vervolgens wel: wat doen we eraan? Machteloosheid. Dat is misschien wel het sleutelwoord. We zien het, we betreuren het ook, maar we kunnen zo weinig. En vervolgens gaan we over tot de orde van de dag. Maar zijn we eigenlijk wel zo machteloos als we denken? De landelijke kerk kan zijn stem laten horen, we kunnen ons stemrecht uitoefenen, we kunnen het gesprek aangaan, we kunnen gezamenlijk de publieke opinie beïnvloeden, we kunnen onze handen uit de mouwen steken om iets te betekenen voor de vluchtelingen die wel worden toegelaten. En moeten we dan wat met PEGIDAgeluiden? Ik denk het wel: geen aandacht geven en niet bij je binnen laten komen, hoe moeilijk dat ook is. Want angst is, als altijd, een slechte raadgever, ook in spannende tijden. En trouwens, moeten we eigenlijk wel zo bang zijn voor verandering van onze cultuur? Kunnen wij als westerlingen echt duidelijk maken waarvoor wij staan, anders dan voor ons hebben en houden, het eigen persoonlijk geluk, het genieten van vaak plat vermaak en de ongelimiteerde vrijheid om anderen te mogen beledigen. Misschien hebben we juist wel baat bij een beetje revisie van onze cultuur. Pas daarna is er alle reden om als oude en nieuwe Europeanen hand in hand te lopen en voluit te scanderen: ‘Wir sind das Volk’. Peter de Leeuwerk
Reageren? Graag!
[email protected]
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 16
KINDERKERK Wanneer? Iedere zondag van 10.00-11.00 uur. Wie? Voor alle kinderen van 4-12 jaar. Waar? Start in de kerk, daarna in de Ruimte.
Advent en Kerst in de Kinderkerk De afgelopen adventsperiode hebben de kinderen in de kinderkerk de verhalen gehoord vanuit het gezichtspunt van de herders. Voordat Advent begon, hadden de kinderen herders geknutseld. Deze herders zijn bovenop en soms in de verbeeldingen geplaatst die gemaakt waren onder leiding van de kunstcommissie. De eerste zondag van Advent ontmoetten wij een herder die zorgde voor de mensen in zijn omgeving. Ook de kinderen ontmoeten veel ‘herders’ die voor hun zorgen, zoals de juf of meester of de dokter. Tijdens de tweede zondag van Advent was er een herder met overtuigingskracht. De kinderen vroegen zich af hoe je iemand kunt overtuigen en wanneer je zelf overtuigd wordt. Soms is het goed om eerst even na te denken voordat je je laat overtuigen.
Op de derde zondag van Advent hebben we het verhaal van psalm 23 gelezen: De Heer is als een herder die ons steunt en begeleidt als de tocht moeilijk wordt. De kinderen van de middengroep en de oudste groep hebben samen met de leiding een verbeelding van het verhaal gemaakt en deze in de kerk laten zien. Op de laatste zondag van Advent hebben we gewerkt over liefde en veiligheid. We hebben een verhaal gehoord over een vluchteling. Uiteindelijk werd ook dit kind geholpen door andere mensen en vond het geborgenheid en veiligheid. We hebben gepraat over wat je als kind nodig hebt om je veilig te voelen. Op eerste kerstdag zaten we met alle kinderen in één grote groep. We hebben het verhaal van "De vier lichten" gehoord. Daarna hebben we onder het genot van een kerstkransje boekenleggers ingekleurd. De kinderen van de oudste groep hebben deze boekenleggers uitgedeeld bij de uitgang van de kerk na de dienst. Namens de kinderkerk, Carla Otter
Op zondagmiddag 21 december hebben we het kinderkerstfeest gevierd in de kerk. Het thema van deze dienst was: ‘Een herder kijkt verder’. Het kinderkoor had onder leiding van Eelco van de Kooij in de weken voor kerst al geoefend. Om 13.00 uur begon Dick Snijders te oefenen met de kinderen die meededen met het kerstspel.
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 17
Dit ging over de herders in het veld die de verschillende personages uit het kerstverhaal voorbij zagen komen. Het eindigde in de kerststal bij Jozef, Maria en het kindje Jezus. Iedereen had thuis al goed geoefend, dus we waren ruim op tijd klaar voor de dienst van 15.30 uur. In deze dienst hebben we met elkaar kerstliederen gezongen, geluisterd naar het kinderkoor en gekeken naar het kerstspel. Na afloop was er koffie en chocolademelk in De Ruimte en voor de kinderen een candlebag. Wij willen iedereen bedanken voor de medewerking, mede hierdoor was het een mooi kinderkerstfeest. Namens de kinderspeeldiensten, Sigrid Michielsen en Geri Jansen van Doorn
Collectedoel Stichting Kinderen van de Voedselbank Op zondag 18 januari zijn de oprichters van de Stichting Kinderen van de Voedselbank bij ons in de kinderkerk op bezoek geweest. Zij hebben verteld wat zij doen en voor wie. Zij hadden kledingpakketten meegenomen, zodat we deze konden bekijken. Wij sparen met de kinderkerkcollecte voor hen en dit geld wordt besteed aan de verjaardag pakketten. Hier zit van alles in om een feestje te kunnen geven. Veel kinderen die thuis niet veel geld hebben, hebben ook niet veel geld om een feestje te kunnen geven en wanneer je zelf niet iemand uitnodigt op je feestje, word je niet meer terug gevraagd. Om deze reden is de verjaardagsdoos bedacht. In deze doos zitten onder andere slingers, kaarsjes, een snoeptaart, uitdeelsnoep, een cake met versiering en daarbij een mooi cadeau voor de jarige. We hebben na de dienst aan de aanwezige koffiedrinkende kerkleden een geluksdoosje verkocht. Hier zitten klavertjes vier in. Zo´n doosje kost 3 euro en het geld gaat naar Stichting Kinderen van de Voedselbank. We zouden het leuk vinden wanneer alle kinderen een bestelbon bij ons ophalen en zo bij buren, meesters, juffen, familie en vrienden een doosje geluk verkopen. Je noteert de naam van deze mensen op het formulier, deze neem je weer mee naar de kerk en dan krijg je het aantal doosjes mee wat op je bestelformulier staat. Dan reken je daarna af met de bestellers en neem je het geld
weer mee naar de kerk. We hopen natuurlijk dat jullie heel veel doosjes verkopen en er veel kinderen een verjaardag doos kunnen krijgen, zodat iedereen een feestje kan geven. Meer informatie kinderkerk Annemieke van der Kaa en Froukje de Does
Actie Schoenendoos Afgelopen 2 maanden hebben we spulletjes ingezameld voor de Actie Schoenendoos. Met de kinderen hebben we 30 schoenendozen versierd. In de kerstvakantie hebben we deze gevuld en afgelopen zaterdag hebben we de dozen naar Dodewaard gebracht.
Hier heeft familie De Vree al jaren een grote loods waarin alle schoenendozen voor actie4kids uit deze regio verzameld worden en verzendklaar gemaakt worden door heel veel vrijwilligers. Er werd uitleg gegeven en we waren onder de indruk van de hoge stapels dozen en de werkwijze. Ze verwerken daar ongeveer 13.000 dozen. Deze gaan volgende week naar hun eindbestemming: Kinderen in Sierra Leone die hopelijk heel blij zullen zijn met dit cadeau. Bedankt aan iedereen die heeft meegeholpen spulletjes in te zamelen en de diaconie voor de verzendkosten! Meer info: www.actie4kids.org Froukje en Annemieke
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 18
bedankt voor de ontzettend mooie adventskalender die jullie voor mij gemaakt hebben! Hij heeft bij mij op kantoor gestaan en ik heb er iedere dag even ingekeken!
JEUGD
Contactpersonen voor The Meeting Gerlinde Wibbelink Jeugd- en Jongerenwerker E-mail:
[email protected] Frank den Daas Internet:
Voorzitter Meetingcommissie www.jeugdwerkpgelst.nl
Van de Jeugd-& Jongerenwerkster In de vorige Onderweg schreef ik een kennismakingsstukje en nu, nu zijn we al weer een paar maand verder. ‘Time flies when you're having fun’, nou inderdaad. Wat zijn deze maanden snel gegaan. Na eerst een paar slapeloze nachten van alle indrukken, begin ik nu in het ritme te raken. Maar ik wil u allemaal eerst bedanken! Bedankt voor het ontzettend warme welkom dat u mij gegeven heeft!! Ik vind het ontzettend prettig dat ik al met zoveel mensen kennis gemaakt heb. Mensen die zomaar even binnen komen wandelen en mensen die ik echt al uitgebreid gesproken heb over bijvoorbeeld een bepaalde commissie. Iedereen hartelijk bedankt. Ik hoop dat we na deze start samen een mooie toekomst tegemoet mogen gaan. Het was een behoorlijke sprong in het diepe om te beginnen in de decembermaand. Ontzettend veel dingen komen dan bij elkaar en moeten georganiseerd worden. Gelukkig heeft Wouter mij ingewerkt en leerde hij mij spreekwoordelijk ‘zwemmen in het diepe’. Wouter bedankt! Met de jongeren van de The Meeting mogen wij terugkijken op een geslaagd kerstdiner, kerstgala, kerstspel en openstelling van The Meeting na de kerstnachtdienst. Met de kinderen mogen we terugkijken op een leuke tijd in de kinderkerk en met de kinderspeeldienst. O, en kinderen; nog
Mooie dingen om op terug te kijken. Maar ik wil hier ook zeker vooruit gaan kijken. De maanden januari en februari hebben mooie activiteiten op het programma staan: 31 jan: 16+ activiteit 6 feb: Mannenavond voor The Meeting 7 feb: Vrouwenavond voor The Meeting 8 feb: 10-R-uur 15 feb: Start van de 40-dagentijd. En daarmee de start van een paasproject voor de kinderkerk. Thema ‘open handen’. 22 feb: 12+ groep 28 feb: Verjaardag van The Meeting Daarnaast is er natuurlijk iedere maandagavond basiscatechese en woensdag- en donderdagavond meetkring. Gerlinde Wibbelink, Jeugd & Jongerwerkster
Kerstdiner & Kerstgala Op zaterdag 20 december was in the Meeting het jaarlijkse kerstdiner gevolgd door het kerstgala. Een groot succes! The Meeting was prachtig versierd in kerstsfeer, door de jongeren van de meetkring. Met een mooie gevulde kerstboom en overal lampjes. ‘s Ochtends om 11 uur waren de eerste jongeren al aanwezig om te koken, tafels te dekken en het gala voor te bereiden. Een hele klus, maar dankzij de enthousiaste inzet van de koks John Patrick, Frank, Hanne en de activiteitencommissie, stond er een heerlijk diner op tafel! De anderen hebben er voor gezorgd dat de tafels er super mooi uitzagen. Om 18.00 uur kwamen de eerst jongeren binnenlopen. De jongens in keurige pakken en de meiden in prachtige jurken. Via de rode loper en het welkomstdrankje naar het diner. We aten als amuse gevulde cherrytomaatjes, als voorgerecht broccolisoep, als hoofdgerecht wraps en als nagerecht trifle. Echt smullen! Tijdens het diner werd er volop gekletst en gelachen. Toen omstreeks 21.00 alles op was, heeft iedereen zijn eigen
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 19
tafel en stoel gepakt. En binnen een kwartier was the Meeting veranderd van een sjiek restaurant in een knallende feestzaal.
Wouter bedankt!
Wat een feest! Dansen, swingen, springen, schuifelen en roeien…. alles kwam voorbij. Om 0.00 uur precies werd het laatste nummer ingezet en gingen de jongeren naar huis. Moe? Nee hoor!! Vol energie en geluk van de prachtige tijd die ze samen gehad hebben. Als nieuwkomer in the Meeting heb ik genoten van het plezier dat de jongeren samen hebben, het respect wat er voor iedereen is en hoe goed het is dat jongeren elkaar willen ontmoeten op deze plek. De jongeren reageerden ook allemaal heel positief. Veel leuke reacties en vooral op het fotoscherm werd heel enthousiast gereageerd. We kunnen nagenieten van deze avond door de prachtige foto’s die er gemaakt zijn door twee geweldige fotografen! Ruud en Annemieke bedankt! Wilt u meegenieten? Kijk dan eens op het fotoalbum op onze website. Hieronder hebben we vast een voorproefje voor u. Gerlinde Wibbelink, Jeugd- & Jongerwerkster
In de periode van september t/m november heeft Wouter Simons tijdelijk invulling gegeven aan de functie jeugd- en jongeren werker. Mede dankzij hem hebben we deze periode op een prettige wijze kunnen overbruggen Gedurende december heeft hij deze taken overgedragen aan Gerlinde, onze nieuwe jeugd- en jongeren werker. Tijdens het Kerstgala hebben we Wouter bedankt voor zijn inzet en bijdrage in deze periode. Hij ontving een leuk gezelschapsspel en een fotoklok. Wouter heel hartelijk bedankt! En natuurlijk blijven we Wouter tegenkomen als vrijwilliger in het jeugdwerk, o.a. als Meetkring leiding en hoofd bar-commissie. Namens de Jeugdraad, Hans Smelt
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 20
LEREN EN INSPIREREN
AGENDA LEREN EN INSPIREREN FEBRUARI Activiteit
Datum
Leven is een kunst 23 februari De engelen van de zeven gemeenten 10 februari Eten en ontmoeten 5, 19 februari Ademviering 1 februari Multimedia 8 februari Dialoog Christendom-Boeddhisme 2 februari Samen de Bijbel door 3 februari Films die er toe doen 18 februari Bijbelkring Tertzio 12 februari Jong volwassenen 8 februari Rafaëlgroep Elst 2, 23 februari Rafaëlgroep Bemmel 3, 24 februari Meditatie rond christelijke bronnen 16 februari Meditatie rond christelijke bronnen 17 februari Het leerhuis Elst 11 februari Woensdagmorgenkring 18 februari Basiscatechese 2, 9, 23 februari God een vraag? Carel ter Linde 9 februari Vrouw in kerk en samenleving 9 februari Bijbelreis naar Jordanië en Israël 9 februari De stamtafel actueel elke vrijdag Crea(t)uur elke woensdag Hebreeuws elke woensdag
Locatie
Informatie bij
Linda Medendorp (9) Ds. Dick Snijders (14) Ds. Dick Snijders (26) Ds. Dick Snijders 2) Ds. Jeroen Jeroense (2-3) Erik van den Berg (5-6) Trijnie Nielen-Rosier (12-13) Ds. Jeroen Jeroense (19-21) Ds. Dick Snijders (25) Francijn Elgersma-Mak (3) De Hoeksteen Pastor Janine Kallen (9-10) Parochiecentrum Pastor Janine Kallen (9-10) De Ruimte Ds. Dick Snijders (12) De Ruimte Ds. Dick Snijders (12) De Ruimte Jan Koopman (18) De Ruimte Riet Beerhorst (22) De Ruimte Ds. Dick Snijders (23) De Ruimte Ds. Jeroen Jeroense (8) De Hoeksteen Pastor Janine Kallen (11) De Hoeksteen Pastor Janine Kallen (11-12) De Ruimte Ds. Jeroen Jeroense (26) De Ruimte Loes Pieper (14) De Ruimte Nel Pieper-Brummelkamp (18-19) De Ruimte De Ruimte Grote Kerk Grote Kerk De Ruimte De Ruimte De Ruimte Tertzio
De tussen haakjes geplaatste cijfers verwijzen naar de desbetreffende pagina in het boekje Leren en inspireren.
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 21
KERKPERIKELEN Groet uit Florida (2) Het is alweer ruim een half jaar geleden dat wij vertrokken uit Nederland, om ons voor drie jaar te vestigen in Tampa. Deze periode is voor ons voorbij gevlogen; het lijkt nog maar zo kort geleden dat wij als gezin het vliegtuig instapten dat ons naar dat verre, warme oord bracht. Maar er is ondertussen toch al heel veel gebeurd. Caroline heeft haar revalidatieprogramma voor haar kunstheup positief afgerond. Ze loopt volledig pijnvrij en zonder stokken rond, en dat is na jaren ellende een hele last die van haar afviel. Johan en Jense Kloosterman bezochten ons tijdens hun vakantie in Florida (dank voor de pepernoten, chocolademunten en stroopwafels!). Ze merkten direct op dat Caroline zo goed liep; een betere opmerking hadden ze voor haar niet kunnen maken! Sietze volgt ondertussen dagonderwijs op de ‘Circle C Ranch’, een pre-school waar hij in de vrije tijd tevens paardrijlessen krijgt. Feike en Rinke draaien in hun klassen van ‘Ballast Point Elementary’ prima mee. Ze krijgen dagelijks veel individuele aandacht om de Engelse taal te leren; met merkbaar resultaat. We hebben ze al enkele malen betrapt op het onderling praten in de Engelse taal! Ook in de kerk hebben de jongens hun draai gevonden. Zij gaan met veel plezier naar de kindernevendienst en hebben al prima door waar
alles overgaat! Sinds enkele maanden zingen de drie jongens mee in het kinderkoor. Door de rest van de gemeente wordt dat heel erg gewaardeerd; men voelt zich vereerd en gezegend dat wij deel uit willen maken van hun gemeente. Wij zijn juist op onze beurt zeer blij met ons lidmaatschap van de plaatselijke Presbyterian Church. In onze vorige brief gaven we aan dat muziek een belangrijke plaats inneemt in de eredienst. Op jonge leeftijd wordt de jeugd al actief betrokken bij de muziek, en getalenteerde kinderen kunnen zelfs al vroeg beginnen met muzieklessen. De kerkdiensten worden (naast het vaste koor) regelmatig muzikaal opgeluisterd met individuele muzikanten, een blaasensemble of het ‘Trinity Handbell Choir’; een groep muzikanten die met kerkklokken muziek tot leven laat komen.
Daarnaast gaven we aan dat we de kerkdiensten van de Presbyterian Church heel herkenbaar vinden. Deze keer staan we daarom kort stil bij een bijna wekelijks terugkerend, maar iets afwijkende rite; de bediening van de doop. De dopeling wordt na het voorlezen en beantwoorden van de doop- en geloofsvragen, door de ouders overgedragen aan de dominee. Het kindje wordt vervolgens gedoopt in de armen van de voorganger. Onze eerste reactie was van verbazing; het kindje zou immers door zijn/haar ouders vastgehouden moeten worden? Maar de rite stopte er niet mee! Het jonge kind wordt vervolgens voorgesteld aan de gemeente. Onder het zingen van een mooi kinderlied draagt de dominee het kind door de middengang van de kerkzaal naar achteren en weer terug, terwijl volwassenen vertederd het kind in zich opnemen en kinderen er vrolijk naar zwaaien.
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 22
De tekst van het lied is als volgt: Jesus loves me! This I know, For the Bible tells me so; Little ones to Him belong; They are weak, but He is strong. Yes, Jesus loves me! (3x) The Bible tells me so. Wij moesten kort wennen aan deze traditie, maar deze manier van dopen, letterlijk in het midden van de gemeente, heeft iets warms! Elk kind reageert weer anders op de voorganger, maar hysterisch gekrijs hebben we nog niet meegemaakt. Zoals gesteld; haast elke zondag wordt een kindje gedoopt, soms zelfs in zowel de vroege én late dienst; een positief teken van een jonge, levende gemeente! Een groep warme, gastvrije en positief ingestelde christenen; daar gaan wij hopelijk nog een lange tijd van genieten! Hartelijke groeten!
koor in Sleeuwijk op zondag 15 november. We nemen dan overigens een ‘eigen’ predikant mee…. Daarnaast zijn er nog wel wat plannen, maar het is nog te vroeg daarover te schrijven. Heeft u interesse in zingen / koorzang? Kom eens als gastlid meezingen op donderdagavond van 8 tot 10 in Onder de Toren. Na enkele avonden weet u wel of het SMKK uw (nieuwe) hobby wordt. Jan Luiten, voorzitter SMKK
Allemaal hartelijk bedankt Wat een eindspurt is het geweest met de Jumboboodschappenzegels! Op donderdag 8 januari was de tussenstand 25 dozen. De uitdaging lag bij de 35 dozen. De uiteindelijke opbrengst is geworden: 42 dozen! Hiervan zullen er twee gesponsord worden door Jumbo Macleane. Vanwege het grote aantal dozen zal de zending de komende week worden nageleverd. Allemaal bedankt voor het sparen! Henriette Nonnekens
Simon, Caroline, Feike, Rinke en Sietze Wouda
Expositie Grote Kerk Elst (Gld) 18 januari – 5 april 2015
DIVERSEN Het Sint Maartenskerkkoor Het SMKK kijkt - naar we hopen samen met u – met een goed gevoel terug op de dienst op Eerste Kerstdag. Fijn dat we ook enkele malen in samenzang met u mochten zingen. Voor het SMKK was ‘Uns ist ein Kind geboren’ van Melchior Franck deze keer een echte uitdaging. We hielden er een goed gevoel aan over. Inmiddels zijn we al weer bezig met de dienst van zondag 1 maart. Het is dan om het maar eens traditioneel te zeggen Biddag voor Gewas en Arbeid. Ruim een maand later -5 april- zingen we op Eerste Paasdag. Ook daarmee gaan we op tijd beginnen……… De andere diensten in Elst voor dit jaar staan al in de agenda. U wordt op de hoogte gehouden. Bijzonder zal ook zeker het donateursconcert zijn op donderdag 4 juni en de ‘uitwedstrijd’ van het
Liesbeth Lehr – materieschilderijen ‘Bezinning en Verstilling’ Van 18 januari t/m 5 april 2015 presenteert Liesbeth Lehr werk in papier en materie in de Grote Kerk te Elst. Ze noemt de expositie ‘Bezinning en Verstilling’.
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 23
Haar leven lang is Liesbeth met kunst bezig. Eerst een opleiding voor lerares tekenen en textiele werkvormen. Daarna volgde een periode van lesgeven. Leerde daarnaast gobelin weven en voerde daarin opdrachten uit. In de jaren ’80 van de vorige eeuw krijgt het schilderen, veelal gecombineerd met assemblage- en collagetechnieken, de overhand.
De rollen zijn verdeeld, de liederen gekozen, de tekst is geschreven! En... Alle medewerkenden, zowel solisten als koorleden zijn zeer enthousiast. We begrijpen best dat u inmiddels razend nieuwsgierig bent geworden naar de liedkeuze en wie wat gaat zingen en/of spelen en welke topnummer het koor ten gehore gaat brengen.
De materieschilderingen en handgeschepte bladen papier zijn beïnvloed door de Spaanse kunstenaar Antoni Tàpies en de Nederlander Jaap Wagemaker. De huid is doorleefd, de oppervlaktestructuur ontstaat door zand en verf te mengen. Het materiaalgebruik speelt altijd een belangrijke rol. Vanuit een ambachtelijke materiaalkennis bouwt zij gevoelsbeelden op, die doorwerkt zijn met kalligrafische tekens en schrift, die verstilling suggereren, als het ware evenwicht zoekend tussen het aardse en het kosmische. Het goud en blauw zijn geïnspireerd door de renaissanceschilderingen en geven het werk een devote uitstraling. De laatste jaren heeft Liesbeth de wastechniek, encaustiek (gesmolten bijenwas gemengd met pigmenten), geleerd en zij gebruikt die op haar eigen manier. Belangrijk vind ik het bijleren, zegt zij, experimenteren en laten stromen. Wanneer ik dat durf overstijgt het mijn kunnen. Proberen te bereiken wat mij voor ogen staat, dat is avontuur! Liesbeth Lehr, 1941, woont in Zaltbommel. Zij hield talloze exposities in binnen- en buitenland. Op de zaterdagen 7 februari, 7 maart en 4 april van 14.00 tot 17.00 uur is de kerk geopend om de expositie te bezoeken. Van harte welkom!
Blijft u vooral nieuwsgierig en reserveer nu het nog kan uw kaarten voor zaterdag 28 of zondag 29 maart. Hoe,.... Stuur uw mail naar
[email protected] met de dag van uw voorkeur en het aantal kaarten. De toegang is deze keer gratis, maar aan het eind is er wel een collecte voor de onkosten van de Elster Passie. Wij als organisatie en alle deelnemers hebben er zin in en zien u en jullie graag op één van de uitvoeringen. Namens het Elster Passie team, Jaco Schoenmaker
DE TORENHAAN ZEGT ER HET ZIJNE VAN... Predikant verhuist!
Voor meer info: www.pg-elst.nl www.liesbethlehr.nl De Elster Passie Hoewel eind maart nog best ver lijkt, komen de data van de uitvoeringen van de Elster Passie steeds dichterbij. Het lijdensverhaal vertaald naar onze tijd, samen met tal van bijpassende Nederlands talige moderne liederen. Het koor en solisten zijn inmiddels druk aan het oefenen en studeren, dit alles onder de bezielende leiding van Maurice en John Patrick.
Een eigen huis, een plek onder de zon!
ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 24
INGEZONDEN Collecten opbrengst en verdeling november 2014 Diaconie/kerstdiner alleenstaanden Kerk Kinderkerk
€.932,54 762,30 40,40
2-nov
KIA/ theologisch onderwijs Zambia 9-nov Voedselbank 16-nov Zwerfjongeren 23-nov Zondag Voleinding/Voedselbank 30-nov vluchtelingenplatform Arnhem
236,60 180,75 160,47 235,25 200,31
Uitvaartdiensten oktober, november
717,54
Totalen van november 2014
€.3.466,16
Lucia Zoutman
Collectebonnen Kerkgangers die gebruik willen maken van collectebonnen kunnen deze in de volgende coupures bestellen: Kaarten met 20 bonnen van € 0,50 (€ 10,-) of € 0,75 (€ 15,-) of € 1,- (€ 20,-) of € 2,- (€ 40,-) door storting op bankrekening NL15FVLB0635817578 ten name van Collectebonnen Protestantse Gemeente Elst, onder vermelding van adres, aantal en soort. U zult zien dat op zeer korte termijn uw bestelling bij U thuis wordt bezorgd. Voor eventuele nadere informatie A.M. Brandt, tel. 376384 (bij voorkeur na 19.00 uur).
Meldpunt Overbetuwe/ Steunpunt Mantelzorg Voor al uw vragen betreffende vrijwillige thuishulp. Telefonisch spreekuur: maandag t/m vrijdag 9.00-11.00 uur. ONDERWEG nr. 1 • februari 2015 • p. 25