Onderweg Kerkblad
va n d e
P r o t e s ta n t s e G e m e e n t e
te
B u ssu m
Jaargang 19 Nummer 21
14 november 2008 In
dit nummer:
N ieuw boek van ds . Stephan de J ong . zie pag 6 L aat S interklaas komen zie pag 4 C antatedienst 23 november zie pag 7 O orlog en Vrede zie pag 2
Agenda Elke za en di 10.00 uur-12.00 uur Stiltecentrum in Verlosserkerk
23 november 2008, de laatste zondag van het kerkelijk jaar, eeuwigheidszondag, zondag van de voleinding. Op deze zondag zullen in alle wijkgemeenten de overleden gemeenteleden herdacht worden door familie, vrienden en gemeenteleden. De namen van hen waarvan wij afscheid moesten nemen zullen hardop genoemd worden, in het geloof dat ze geborgen zijn in Gods hand. In Oost, West en Centrum in de morgendienst, bij Sion in de middagdienst. ’s Avonds is er een cantatedienst in de Wilhelminakerk. In de Antonius Hof zijn op 3 en 5 november avondwakes geweest.
Visie en missie van onze Protestantse Gemeente De Protestantse Gemeente te Bussum • laat zich leiden, inspireren en in beweging zetten door het Woord van de levende God; • weet zich van daaruit in woord en daad betrokken op de samenleving, nabij en ver weg. • wil met het oog daarop een gastvrije gemeenschap zijn waar een ieder, jong of oud, zich gekend mag weten; • krijgt allereerst gestalte in het werk van de wijkgemeenten, die in betrokkenheid op elkaar uit zijn op samenwerking. In de komende jaren komt het accent in het werk van onze gemeente te leggen bij: • het verdiepen van het geloofsleven en het onderling geloofsgesprek; • het prominent aanwezig zijn in dorp en samenleving; • het vasthouden van jongeren in de gemeente zonder de zorg voor ouderen te veronachtzamen;
• het durven zoeken naar nieuwe wegen in het kerkenwerk, in verbondenheid met de traditie; • meer samenwerken tussen de wijkgemeenten met het oog op de gemeenschappelijke opdracht van de gemeente in deze wereld. Visie en missie, wat is nieuw? Dat we als protestanten de bijbel centraal stellen is niet nieuws. Dat deden we al sinds Luther en Calvijn. En dat houden we zo! Wat wel nieuw is, dat we daar expliciet werk van willen maken in het onderlinge geloofsgesprek, in de contacten tussen de generaties en in de relatie met de samenleving. Vaak was het geloof in de laatste decennia zo vanzelfsprekend dat je het daar niet over had. Maar er was ook een zekere schroom om over je geloof te praten. We wilden geen moralisten of kwezelaars worden. Nu is afgesproken dat
Zo 16 nov 10.00 uur Jeugdkerk, Wilhelminakerk Zo 16 nov 18.30 uur Jongerengespreksgroep met Andries Knevel, Zijspieghel Zo 16 nov 19.00 uur Themadienst ds. A. Meek, Wilhelminakerk Di 18 nov 14.30 uur Lezing Het Goede Levenseinde, Antonius Hof Zo 23 nov Gedachteniszondag in alle wijken Zo 23 nov 19.00 uur Cantatedienst ds. S. de Jong, Wilhelminakerk Di 25 nov 20.00-20.30 uur Moment van gebed, Wilhelminakerk Wo 26 nov 17.45 uur Eetin Trefpunt Verlosserkerk Wo 26 nov 17.45 uur Eet Inn Zijspieghel
we op een open, volwassen manier zowel onderling als naar buiten weer willen uitkomen voor wat ons beweegt en daar de goede woorden bij zoeken. Met oog voor de traditie zijn we hedendaagse christenen. We gaan ons bekwamen in dit geloofsgesprek. Vervolg op pagina 2 O n de rweg • 1
Vervolg van pagina 1
Waren we vroeger vanzelfsprekend aanwezig in de dorpssamenleving; nu zijn we bijna onzichtbaar geworden. We gaan proberen weer prominent aanwezig te zijn in Bussum. Dat zal met nieuwe vormen en initiatieven gepaard gaan. We realiseren ons dat we geen monopolie op het evangelie hebben, en dat we in een markt van vele aanbieders een eigen aanbod zullen moeten formuleren. Dat aanbod zal vernieuwend moeten zijn.
We zoeken naar een evenwicht tussen wijkgericht en Bussumbreed kerkenwerk. Het is erg belangrijk dat onze wijkgemeenten goed zichtbaar en herkenbaar zijn voor de eigen buurt. Sommigen dingen kunnen we beter samen doen, zoals bijvoorbeeld de cantatediensten of een Dorcas-actie. Al met al blijven we zoeken naar evenwicht tussen traditie en vernieuwing, tussen wijkwerk en Bussumbrede aanpak, tussen ouderen- en jongerenwerk, tussen kerkgericht en samenlevingsgericht werken.
Oorlog en Vrede Wat is de relatie met deze foto? De voormalige Vredekerk aan de Huizerweg is al bijna 100 jaar een landmark in Bussum. Het was meer dan 30 jaar de enige hervormde kerk in Bussum. En die naam zal zeker geïnspireerd zijn door de tekst boven de hoofdingang: een tableau van stenen met een opgaande zon en de tekst erboven: In deze plaats zal ik vrede geven Haggaï 2 vs 10. In de NBV staat het in vers 9b zo: Van hieruit zal ik jullie vrede en voorspoed geven. Maar de kerk heette aanvankelijk niet Vredekerk. Erger nog. Op 4 augustus 1914 valt Duitsland België binnen: het begin van de Eerste Wereldoorlog. De tegenpool van vrede. En op woensdagavond 5 augustus zou de nieuw-gebouwde kerk feestelijk in gebruik genomen worden. Dat wordt afgelast. 9 augustus is er een inwijdingsdienst. Bijna niemand van ons heeft die tijd meegemaakt. En op 11 november 1918, dus deze maand 90 jaar geleden, eindigde de Eerste Wereldoorlog. De oorlog die buiten Nederland altijd de Grote Oorlog wordt genoemd. Hij kostte aan negen miljoen mensen het leven. Er waren vele fronten, maar de loopgravenoorlog in België (Ieper) en Noord-Frankrijk (Somme, Verdun) zijn het meest berucht geworden. Het was de laatste oorlog waarvan velen dachten dat conflicten slechts door een louterende strijd opgelost konden worden. Ten strijde gaan was heldenroem verwerven, was het romantische idee bij veel volken. Nederland was en bleef neutraal in deze verschrik2 • O n de rweg • Breed
Hoe dit gestalte zal krijgen, zullen we dit winterseizoen bekijken. Welke activiteiten passen goed in dit plaatje en welke minder? Wat zullen we uitbouwen, wat afbouwen? Welke nieuwe dingen zouden we moeten oppakken? Waar hebben we geschikte mensen voor, waar niet? Ds. Kees Bergström
FOTO: OOSTEROM
kelijke oorlog. Wel kwamen er een miljoen Belgische vluchtelingen de grens over waarvan er 100.000 de gehele oorlog zouden blijven. De Vredekerk heette toen nog ‘Kerk Huizerweg’. Pas in 1952 besloot de kerkenraad de kerk Vredekerk te noemen. Ds. T.H. Oostenbrug schrijft in de Bussumsche Kerkbode dat de kerkenraad dit besluit heeft genomen. Geen Vredeskerk, alhoewel dat dezelfde betekenis heeft. De naam sluit aan bij de historie, schrijft hij en hij verwijst naar de hoofdingang. Maar gelet op de oorlog van 1914-1918 en de bewapeningswedloop die er in de jaren 50 was, is deze naam toch wel een groot waagstuk. “Maar”, schrijft de wijkpredikant, “vrede is niet alleen ‘niet vechten’; het gaat hier over een andere vrede. De vrede die Jezus Christus ons brengt. De vrede met God. De vrede die ons tot vredestichters maakt. Moge de prediking van het evangelie des vredes in de Vredekerk velen tot rijke zegen zijn!”, besluit de predikant. Het kerkgebouw werd tot 1996 als kerk gebruikt (dus 82 jaar) en in 2004 werden er appartementen in gebouwd. Klaas Oosterom Gegevens voor dit artikel komen uit ons eigen kerkelijk archief dat bij het kerkelijk bureau is. Het zal in de toekomst verder ontsloten worden.
Cursus Uitvaartbegeleiding Met andere woorden door vrijwilligers Ooievaars In de tweede helft van januari 2009 geeft dominee Otto Sondorp, werkzaam als gemeenteadviseur binnen de PKN, en als zodanig in Bussum welbekend, deze cursus van 8 dagdelen. Er is nog plaats voor zo’n 5 cursisten. De cursus is bestemd voor gemeenteleden die onder verantwoordelijkheid van hun kerkenraad uitvaartdiensten willen leiden. In de kerkorde van 2004 staat, dat in diensten van Woord en Gebed, de z.g. Getijdendiensten, waaronder de uitvaartdiensten vallen, alle leden van de gemeente kunnen worden uitgenodigd in deze dienst voor te gaan. De cursusplaats is nog niet bekend, maar zou goed Bussum kunnen zijn. Er is in de provincies Utrecht, Groningen, Over ijssel, Zeeland, Zuid-en Noord Holland mee gewerkt en de ervaringen zijn zeer positief. Wat is de achtergrond en bedoeling van de cursus? De predikant of pastoraal werker is de eerst aangewezene om bij rouw en laatste afscheid diensten te verlenen. Maar hoe te handelen onder omstandigheden van langdurige ziekte, parttime werkverbanden, studieverlof, vakantietijd? En wat te doen als het leiden van uitvaarten een onevenredig groot beslag legt op de agenda van de predikant of pastoraal werker, zodat zijn of haar inzet op andere terreinen telkens weer moet worden uitgesteld? Dan kan een beroep gedaan worden op de gaven van gemeenteleden. Onder verantwoordelijkheid van de kerkenraad - die daarover gepraat en besloten heeft - kunnen zij de familie begeleiden en in overleg met hen de uitvaartdienst opzetten en leiden. De vraag om een afscheidsviering ‘in het licht van het geloof’ komt ook nogal eens van mensen die niet zoveel meer met de kerk (en in het verlengde daarvan: met de predikant) hebben, maar wel met geloven. Ook dan kunnen deze gemeenteleden een prima rol vervullen.
Psalm 104:17 De ceders van de Libanon, door hem zelf geplant. De vogels bouwen daar hun nesten In hun kronen huizen de ooievaars (NBV)
De cederen van de Libanon,die Hij heeft geplant waar de vogels nestelen Des ooivaars huis zijn de cypressen (NBG 51)
Hier stuiten de vertalers van de NBV op een ornithologisch probleem. Ooievaars huizen namelijk niet in cypressen. Daarvoor zitten de dichte takken van de cypres in de weg. Ooievaars zouden nog wel in een ceder zich kunnen nestelen, maar helaas dat staat er niet. Daarom laten ze het woord cypressen weg en maken ze er kronen van. Maar ook dat staat er niet. Maar wat is nu de clou. De tempel van Salomo is van cypressenhout gemaakt en het woord ooievaar ‘ Chasida’ komt van het hebreeuwse ‘chesed’ dat solidariteit of goedertierenheid betekent. De zin ‘de ooievaars huizen in de cypressen’ mag dan ornithologisch onzin zijn, theologisch slaat het de spijker exact op de kop. ‘Chesed’ huist in de tempel. Waar zou de solidariteit beter tot zijn recht komen dan juist daar in de tempel? Ds. Kees Bergström bespreekt in deze column elke keer een vertaalprobleem
Binnen de cursus komen o.a. aan de orde: Pastoraalpsychologische kennis en gespreksvaardigheden rondom het contact met nabestaanden. Bijbels-theologische en dogmatische vragen en vooronderstellingen rond sterven. De liturgische vormgeving van de uitvaartdienst. Het schrijven van een overweging. De rol en het gebruik van rituelen en symbolen. Presentatietechnieken. Er staan ook huiswerkopdrachten op het programma. De kosten bedragen € 350,-- inclusief cursusmateriaal en het boek van Aart Mak: met stomheid geslagen? Nieuwe taal en gebruiken bij uitvaarten, Zoetermeer – 2006. Aan het eind van de cursus ontvangen deelnemers een certificaat. Zie ook: https://toerustingeneducatie.pkn.nl Ga op de startpagina naar ‘Werken in plaatselijke gemeenten’ en daarna naar ‘Eredienst en liturgie’. Voor meer informatie en opgave: dominee Otto Sondorp, 06-15908560 of Anne Brouwer, kerkelijk werker van de Verlosserkerk, 035-6854399
Breed • O n de rweg • 3
Themadienst 16 november Zondag 16 november om 19.00 uur in de Wilhelminakerk is er een dienst van dankzegging en voorbede.
De Korinte 500
Voorganger is ds. A. Meek, muzikale medewerking het combo Church2Day, en Jean Janssen orgel/ piano. Het thema is “Is geloven een kostbare schat?”
Wat een ontzettend fijne bijeenkomst van Church2day was het afgelopen zondag 2 november! De komst van spreker Andries Knevel was in Bussum en Naarden niet onopgemerkt gebleven, in totaal ongeveer 120 bezoekers; een record voor Church2day. Maar ook het verhaal dat Andries vertelde was zeer boeiend. Aan de hand van de Quote 500 (met daarin de 500 rijkste Nederlanders) trok hij een vergelijking met 1 Korintiërs 15 waarin Paulus schrijft dat Jezus na zijn opstanding is verschenen aan meer dan 500 broeders en zusters tegelijk. Aangezien deze brief maar 22 jaar na de kruisiging is geschreven moet de opstanding wel waar zijn, er zouden immers nog velen leven die hem zouden kunnen tegenspreken! Daarnaast werd ook het recente boek ‘Jezus van Nazaret’ van Paul Verhoeven gelegd. Erg interessant om naar Andries Knevel te mogen luisteren.
U kunt op een briefje uw voorbede of dankzegging schrijven, dat wordt later in de dienst opgehaald. U bent van harte uitgenodigd deze dienst mee te vieren. De themadienstcommissie
De volgende Church2day is op zondag 7 december. Er is dan geen spreker, maar hebben we een special over Paulus, dit in verband met het Paulusjaar dat loopt van 28 juni 2008 tot 29 juni 2009. Zoals gebruikelijk beginnen we om 11.45 uur in de zaal van de Wilhelminakerk. Informatie over Church2day: http://www.church2day.nl of via Kari Vermunt T 035 - 69 319 16
Wie is Jozef?
FOTO: Ben Baker-Redux
Wie straks de musical ‘Joseph and the amazing technicolor dreamcoat’ wil bezoeken, kan zich oriënteren op de website www.wieisjozef.nl. Aanleiding tot de website is het tv-programma ‘Op zoek naar Joseph’, waarin werd gestreden om de hoofdrol in de musical. De site biedt Jozefverhalen uit Genesis in tekst en audio, te downladen voor iPod en MP-3 speler. Verder zijn er toelichtingen bij de Bijbelverhalen en verwijzingen naar Jozef in de kunst. De site is een initiatief van het NBG en de IKON. De Jozefverhalen vormen de basis voor deze beroemde musical van Andrew Lloyd Webber en Tim Rice. Vanaf 22 november 2008 tot en met 12 juli 2009 is de musical in verschillende Nederlandse theaters te beleven.
Hope en Change Dit is hem: Barack Obama. Vanaf 20 januari 2009 de nieuwe president van de Verenigde Staten. Niet alleen bijzonder voor Amerika, maar voor heel de wereld. Miljoenen mensen hebben hoge verwachtingen van hem: Hope en Change. Hij zal ongetwijfeld vuile handen maken, maar als hij de indruk, die hij met zijn optreden maakte, juist is kan hij veel goeds voor de wereld betekenen. Moge hij in leven en welzijn en met zegen zijn werk gaan verrichten en tot zegen zijn voor met name de mensen van de (gekleurde) onderklassen in zijn eigen land en elders. De redactie 4 • O n de rweg • Breed
Sint thuis Ook dit jaar is Sint voornemens in Bussum/Naarden kinderen thuis een bezoekje te brengen. Hij doet dit al vele jaren, samen met zijn Piet(en). Zoals groot en klein weet, is het een drukke tijd voor hem. Dus al u een afspraak wilt maken, doe het dan tijdig. Bel T 035-69 30 066 of mail naar
[email protected]. Uw bijdrage voor een bezoek, € 35,- is bestemd voor het Kindernevendienstproject ‘Pappa’. Sinterklaas
Religieus Erfgoed en Bussum (16) Missiespaarbusje van St. Olav. Ontvangen in 1985 van een zuster uit het voormalig St. Olavhuis, Parklaan 35. Het huis, Op den Akker, was daarvoor van de schilder Jan Veth geweest. Het busje is één van de vele voorwerpen die de Historische Kring Bussum in de loop van de tijd ontvangen heeft. In Bussum werd in 1924 het St. Olavhuis gesticht, dat meisjes opnam die als religieuzen in de missiecongregatie Sint Franciscus Xaverius voor Noorwegen wilden intreden. De Heilige Koning Olav (1015-1030) werd ooit vereerd als de Apostel van Noorwegen. Hij roeide het heidendom daar uit en bracht het Christendom. In 1537 werd de katholieke godsdienst verboden ten gunste van het Lutheranisme en pas in 1845 kwam er weer godsdienstvrijheid. De van oorsprong Nederlandse priester en theoloog Hendrik Johannes Smit, zich noemende Jan Olav Smit, werd in 1922 Apostolisch vicaris van Noorwegen en Spitsbergen (‘Bisschop van Paralus’) . Hij kon enige bekende Noorse persoonlijkheden de katholieke kerk binnenleiden, onder wie de schrijfster en Nobelprijswinnares literatuur 1928: Sigrid Undset. Hij probeerde in Nederland interesse te wekken in missiewerk in Noorwegen en stichtte het St. Olavhuis in Bussum. Met dit busje konden Nederlandse gelovigen geld sparen voor de missie daar. Het Noorsche Volk, Godes Volk, staat er bovenop. En: Het volle busje naar de pastorie. Onder de vele teksten en afbeeldingen op het busje ook het wapen van Mgr. Dr. Jan Olav Smit. Mgr. Smit vertrok in 1928 uit Noorwegen, was zeer actief in Rome en stierf daar in 1972 op 90-jarige leeftijd. Het huis in Bussum werd in 1985 gesloten. Tekst en foto Klaas Oosterom. De redactie wil meer voorbeelden van religieus erfgoed in en van Bussum publiceren. Suggesties daarvoor bij de redactie.
Tentoonstelling ‘Allemaal Engelen’ In de tentoonstelling Allemaal Engelen in Museum Catharijneconvent in Utrecht is de engel in de meest uiteenlopende verschijningsvorm te zien: van beschermengel tot wraakengel, van boodschapper tot bazuinblazer, van aartsengel tot serafijn, van eeuwenoud tot hedendaags. Aan een speciaal ontworpen vleugeltafel kunnen bezoekers hun persoonlijke engelervaringen achterlaten en er zijn interviews met bekende Nederlanders over hun bele-
ving van de engel. Om uiting te geven aan de gedachte dat iedereen weleens een engel is voor een ander zijn in de publiciteitscampagne ‘gewone mensen’ als engel verbeeld. In het museum kunnen bezoekers zich op dezelfde manier als engel laten fotograferen. Tijdens de tentoonstelling worden diverse activiteiten georganiseerd zoals engelenzondagen, engelenrondleidingen, engelenfilmdagen, engelenworkshops en engelenlezingen. Bezoekers kunnen
Jeugdkerk versie 16+ Zondag 22 oktober heeft een groepje 16+ Jeugdkerkers elkaar weer eens gesproken, niet op zondagochtend maar op zondagavond. Deze 16-plussers groeien zo langzamerhand de Jeugdkerk uit, maar het is natuurlijk aardig elkaar van tijd tot tijd weer eens te treffen. Dat is gebeurd met gezamenlijk pizza eten en daarna film kijken. Een serieuze film, het blijft tenslotte een ontmoeting in het kader van de Jeugdkerk. Voor deze bijeenkomst was de film Tsotsi aangeschaft. Deze film won in 2006 de Oscar voor de beste buitenlandse film. Het is het verhaal van de 19 jarige Tsotsi (gangster) die woont in een sloppenwijk in Johannesburg. Hij heeft zijn verleden verdrongen, waarin hij op jonge leeftijd zijn ouders verloor en opgroeide voor galg en rad. Wanneer één van de bendeleden kritische vragen stelt over zijn verleden, slaat hij door en verwondt hem. In blinde paniek vlucht Tsotsi naar een welvarende voorstad van Johannesburg. Hier ziet hij zijn kans schoon
hun beschermengel leren kennen, engelenervaringen opdoen en luisteren naar engelengezang. Voor kinderen ligt er een gratis speurtocht klaar. De tentoonstelling wordt gehouden tot en met 25 januari 2009. Kijk voor actuele informatie en data op www.allemaalengelen.nl.
een auto te stelen. Als hij wegrijdt, hoort hij het gehuil van een drie maanden oude baby op de achterbank. Tsotsi ervaart een voor hem onbekend gevoel: iets anders dan alleen zelfbehoud. Hij keert terug naar de sloppenwijk en dwingt de jonge moeder Miriam hem te helpen om in het geheim de baby te verzorgen. Langzaam ontwikkelt zich een band tussen de twee jonge mensen, waardoor Tsotsi zijn verleden onthult en onder ogen durft te zien. Een briljante en aangrijpende film. Wie belangstelling heeft, kan de DVD opvragen bij de Jeugdkerk. Er is ook weer een volgende Jeugdkerk gepland en wel op zondagochtend 16 november a.s. om 10.00 uur in de Wilhelminakerk. Natuurlijk zien we jou ook graag.
Groet van de jeugdkerkleiding Nico & Jeannette Wolters-Rougoor (
[email protected] / 035 692 38 60) Frits Harmsen Breed • Zending en diaconaat • O n de rweg • 5
Recensie Stephan de Jong: Jezus de wijsheidsleraar
Kok, Kampen. ISBN 978 90 435 1564 1. 128 blz. € 13,90. Het nieuwe boek van de wijkpredikant van West, Stephan de Jong, is uit. Op de laatste dag van oktober was het zo ver. Ds. de Jong heeft al veel gepubliceerd, waaronder 3 boeken met verhalen, maar ook enige over Jezus. Stephan de Jong vat zijn boek samen met de zin: Ik ga op zoek in de wijsheid van Jezus naar heilzame inzichten voor de levensweg. En hij benadrukt dat zijn boek zich inderdaad richt op één bepaalde kant van Jezus: zijn Wijsheidsvisie. Maar Jezus belichaamde zoveel meer, schrijft hij: Jezus als de Gekruisigde, de Opgestane, de nog altijd Aanwezige. Hij heeft daarover eerder geschreven, met name in zijn boek ‘Kruis en verzoening als bron van leven’ (2000). Ik heb dat ook gelezen en ik zou willen dat dit boek samen met dit in één band gezeten zou hebben. De schrijver verklaart verhalen uit de Evangeliën op een wijze die in vele PKN-gemeenten in het verleden en ook nu niet gehoord werden en worden. Wel zijn deze verklaringen niet gelijkhebberig, maar voorzichtig en suggererend en verwijst hij veelvuldig (en instemmend) naar andere auteurs. En veel is er wat niet te verklaren is. Zo houdt hij het toekomstaspect van koninkrijk van God open. “Eigenlijk vanwege een heel eenvoudige overtuiging: als God er is, is alles mogelijk. Waarom zou alleen mogelijk zijn wat wij voor mogelijk houden?” Ook benadrukt hij keer op keer dat zijn schets van Jezus subjectief is, geschreven vanuit zíjn kennis, betrokkenheid, geraaktheid. Maar ook vanuit zijn eenzijdigheid, eigenwijsheid en witte plekken in zijn kennis. Het boek is heel toegankelijk geschreven en heeft een pastorale toon. De hoofdstukken zijn duidelijk onderverdeeld en laten zich gemakkelijk afzonderlijk lezen. Met de teksten in de evangeliën als leidraad schets hij de uitspraken van Jezus over de menselijke vrijheid. “Je bent van God en dat is hetzelfde zeggen als: je bent vrij”. Vrijheid van en vrijheid tot. “Een vrijheid die nieuwe mogelijkheden opent”. Klaas Oosterom
Het Calvijnjaar 2009 komt er aan Wilt u weten wie Calvijn was, wat hem dreef en wat zijn gedachtegoed ons nu nog te vertellen heeft? Nodig hem dan uit! Hij komt graag langs om met u te delen wat hem dreef, en daagt u uit om na te denken over vragen van geloof en leven die ons ook vandaag de dag bezighouden. Een theatervoorstelling.
sant maken. We willen graag een portret neerzetten van een “religieus bevlogene” die in zijn tijd de chaos wilde bedwingen en dat niet kon zonder zijn geloof in God.’
Calvijn. Deze Frans-Zwitserse theoloog is de naamgever van het calvinisme. In het spraakgebruik worden daarmee eigenschappen bedoeld die typisch Nederlands lijken te zijn, zoals zuinigheid, arbeidsethos en ingetogen gedrag. Is het terecht dat dit aan Calvijn wordt toegeschreven? De voorstelling draait om zeven bijzondere momenten in het leven van Calvijn. Eén van deze is het moment waarop hij besluit een boek te schrijven waarin hij zijn gedachten over het christelijk geloof en de nieuwe richting die hij als reformator inslaat onder woorden brengt. Dit boek, De Institutie zet zijn leven op zijn kop. Later schrijft hij hierover dat hij zichzelf vooral zag als iemand met een boekje in een hoekje die zijn leven studerend en schrijvend doorbrengt. Maar door zijn gedrevenheid om het christelijk geloof te bevrijden van allerlei ballast pakt dat heel anders uit. Hij wordt een man op de voorgrond.
U kunt Calvijn uitnodigen voor bijvoorbeeld een gemeenteavond, een startzondag, een programma ‘kerk en cultuur’... Als u de voorstelling boekt, komt één van de twee acteurs, afhankelijk van de speelagenda en de plaats in het land. Ze spelen een solovoorstelling van ca. een uur. Na afloop kunt u met de acteur in gesprek over de voorstelling en de persoon van Calvijn. Voor licht en geluid wordt gezorgd; er komt een technicus met apparatuur mee. U zorgt zelf voor een geschikte ruimte en voor de PR. Op www.pkn.nl/calvijnjaar vindt u vanaf medio december 2008 voorbeelden hoe u uitnodigingen in uw dorp, wijk of stad kunt verzorgen. De voorstelling is gedurende het hele Calvijnjaar 2009 te boeken. Op vrijdagmiddag 9 januari 2009 gaat de voorstelling in première in het Thomastheater in Amsterdam. U kunt deze voorstelling bijwonen.
De voorstelling wordt gemaakt en gespeeld door de verhalenvertellers en theologen Kees Posthumus en 6 • O n de rweg • Breed
Ferdinand Borger. Zij verdiepten zich voor de voorstelling in het leven en werk van Calvijn. Posthumus: ‘Wat wist ik meer van Calvijn dan wat trefwoorden uit de colleges kerkgeschiedenis? Spitse neus, weinig vrolijk hoofd, Geneve, lnstitutie & Reformatie. De rondbuikige, gepassioneerde exmonnik Luther steelt de show, Calvijn staat bescheiden in de coulissen. Ik las over zijn turbulente leven. Ik las zijn brieven, goed geschreven, rijk van inhoud en soms ronduit ontroerend. En werkelijk: de man begon voor mij te leven. Vijf eeuwen scheiden ons, de protestantse traditie brengt ons bij elkaar. Ik krijg plezier in de poging om zijn denken en vooral zijn leven in een boeiende voorstelling voor het voetlicht te brengen.’ Borger ziet het schrijven aan de voorstelling als een proces van ontginnen. ‘Ik ontdek dat de Calvinist in mijzelf wordt blootgelegd en ik merk hoezeer ik in een calvinistische traditie sta. Tegelijkertijd is het schrijven een proces van naderen. Je wilt je hoofdpersoon leren kennen, verwoorden wat er in hem omgaat en hem theatraal interes-
Hanna van Dorssen, gemeenteadviseur missionair werk,
[email protected].
Cantatedienst 23 november In 2009 is het 200 jaar geleden dat in de familie Mendelssohn in Hamburg een zoon werd geboren, die ‘de gelukkige’ (Felix) werd genoemd. Hij groeide op in een welgesteld milieu waar het tot de bon-ton behoorde om aan de kinderen muziek te onderwijzen. Felix bleek - net als zijn zusje Fanny - een muzikaal uiterst begaafd kind te zijn. Zijn vader - van Joodse huize - ging over naar de Lutherse kerk, na eerst zijn kinderen te hebben laten dopen. Het spreekt vanzelf, dat muziek-onderwijs in die context bestudering van de werken van Johann Sebastian Bach inhield. Het zou
Felix nooit meer loslaten. De rijke Bachse traditie van cantates en in mindere mate missen en de aanraking met de passionen en oratoria van Bach en Haendel werden een bron van inspiratie voor zijn composities, die naast vaak een keur aan kleinschalige composities en (soms christelijk geïnspireerde) symfonieën de welbekende bijbelse oratoria Paulus en Elias omvatten en vele cantates, psalmzettingen en liturgische gezangen . In de cantatedienst van 23 november op de laatste zondag van het kerkelijk jaar zal zijn cantate ‘Nicht unserm Namen, Herr’ centraal staan,
naast werken van Maurice Duruflé, John Rutter en de Letse componist Petris Vask. Uitgevoerd worden de composities: • Veni Creator Spiritus van Maurice Duruflé • Psalm 115 “Nicht unserem Namen, Herr” van Felix MendelssonBartholdy • God be in my head van John Rutter • Pater Noster van Petris Vask • A Gaelic Blessing van John Rutter Solisten: Charlotte van der Putten, sopraan; Erik Janse, tenor; Klaas Visser, bas. Vocaal en Instrumentaal ensemble Voices o.l.v. Piet Philipse en Wybe Kooijmans, orgel. Ds. Stephan de Jong is de liturg. De toegang is vrij. Aan het einde van deze vesper wordt echter een collecte gehouden voor de kosten van deze cantatediensten en de instandhouding daarvan. Wilhelminakerk, Wilhelminaplantsoen 14, Bussum Aanvang 19:00 uur. Voor meer info: www.pietphilipse.nl/ voices
Voices o.l.v. Piet Philipse
Zending en Diakonaat ZWO-commissie: Secr. P.Kuijper • T: 035-69 15 494 E:
[email protected] • Postbank 246170 Zending PKN gemeente Bussum
Diaconie: J. Post • Postadres: H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum • T: 035-69 30 810 • E:
[email protected] Postbank 505555 Diaconie Protestantse Gemeente te Bussum
Over hulpgoederen en -geld Enige tijd geleden was er een thema-avond over hulpgoederen, georganiseerd door de Wereldwinkel in Bussum. Na een vlotte inleiding met prikkelende stellingen door een officier van het Leger des Heils, spraken de tientallen aanwezigen uit Naarden en Bussum, die zich met materiële hulpverlening bezig houden, over dit onderwerp. Hoe werken ze? Een bont palet: Door goederen te zenden (zoals wij via Dorcas); door geld te zenden; door kredieten te verlenen; door kennis ter beschikking te stellen; door Faire Handel zoals de Wereld winkel. Zo maar een aantal manieren die men toepast. Is de ene manier beter dan de andere? Nee, maar het is wel zaak kritisch te zijn vóór je het doet én op welke wijze. Laat je voorlichten! Ook onze kerkelijke gemeente verleent op verschillende manieren hulp in binnen- en buitenland. O.a. onder
de paraplu van Kindernevendienstleiding, Diaconie, ZWOcommissie of Verre Naaste. Wat zijn de voor- en nadelen van kleine particuliere organisaties en grote internationale clubs? De antwoorden zijn niet zwart wit. Je goed oriënteren als kerk en de gemeente voorlichten is essentieel. Heeft hulpverlening wel zin? Welke uitwerking heeft het op de ontvangers? Hoe gaan we om met dumpgoederen die aangeboden worden? In hoeverre speelt schuldgevoel, schuldbesef of een goed gevoel een rol bij onze daden? Alle zeer ter zake doende vragen, waar de aanwezigen in hun eigen kring mee aan de gang kunnen. Dit is een aanzet in onze kring! Oosterom Zending en Diakonaat • O n de rweg • 7
Anghelus/Roemenië (135) Hoe het begon … (3) In de twee voorgaande nummers is in het kort verteld van het ontstaan van de relatie van de kerk van Bussum met de kerk in Anghelus. Nadat in juni 2002 de algemene kerkenraad ermee instemde met het opbouwen van die relatie stond de Werkgroep Anghelus-Roemenië voor de vraag hoe te beginnen. In het contact met ds. István Mátyás werden behoeften naar voren gebracht en ideeën geboren. Deze werden in de werkgroep besproken en beoordeeld op realiteitszin. In onderstaande opsomming (en in volgende kronieken) passeren ze de revue. 1. Zigeunerproject: Het dorpje Anghelus telt 650 inwoners, waarvan een 150 zigeuners. De Hongaarse Roemenen en de zigeuners (Roma) leven redelijk verdraagzaam naast elkaar. In dorpen waar de zigeuners een groter deel van de bevolking uitmaken is dat wel anders. Ds. Mátyás is zich ervan bewust dat er voor de Roma iets gedaan moet worden om op termijn de verstandhouding goed te houden. Dat is voor geheel Anghelus en dus ook voor de kerkelijke gemeenschap van belang. Hij stelt daarom al in 2002 voor een educatieproject te beginnen, waarvoor echter ruimte nodig is en vraagt Bussum hulp bij de aanschaf van een leeg pand voor dat doel. De aanvankelijke aankoopkosten waren € 5.000, maar deze liepen snel hoog op toen men vernam van een samenwerking met ‘het westen’. Hoewel de idee voor een project voor de Roma zeer aansprak, is die aanschaf toen niet ondersteund vanwege de grote financiële en organisatorische onzekerheden. 2. Taalcursus: Met ds. Mátyás wisselen we vanaf het begin boodschappen uit in het Duits per telefoon of per e-mail. Om het contact in Anghelus te verbreden – bijna niemand spreekt Duits – is om te beginnen een cursus Duits georganiseerd. Er was een docent voor die taal beschikbaar. Bussum regelde Duitstalig lesmateriaal via het Goethe-instituut in Amsterdam en stuurde een kopieer-
apparaat, videorecorder en TV toestel. Eind 2002 start een aantal cursussen met in totaal 30 deelnemers die vier uur per week les krijgen. 3. Computercursus: Om het gebruik van de computer en het internet te stimuleren zijn er nog in 2002 twee (tweedehands) pc’s geleverd, terwijl Anghelus een internetaansluiting in het gemeenschapshuis regelde. Een ‘kenner’ geeft in 2003 de eerste computercursus. Vanaf oktober 2003 geeft een docent een wat breder opgezette cursus die een certificaat oplevert dat op de arbeidsmarkt waarde heeft. Bussum zorgde toen voor negen extra computers. Verschillende deelnemers hebben het certificaat metterdaad gekregen. 4. Onderhoudswerk: Bussum ondersteunt het opknappen van de pastorie, terwijl Anghelus zelf de kosten voor groot onderhoud van kerk en een renovatie van het gemeentecentrum voor haar rekening nam. Voor dat laatste werd in de zomer van 2001 al het initiatief genomen tot het herbouwen van een ruïne op het achterterrein van de pastorie en dit te bestemmen tot gemeenschapshuis voor het jeugdwerk en de gespreksgroepen. Deze ruimte werd later ook benut voor de bovengenoemde cursussen. 5. Jaarwisselingen: in januari 2003 zijn nieuwjaarsgroeten in elkaars kerkblad uitgewisseld in twee talen. In december 2003 is een Hongaars/Nederlandse kalender 2004 verschenen met nieuwjaarswensen en foto’s. Vanaf december 2004 wordt jaarlijks een groot aantal kerst- en nieuwjaargroeten vanuit Bussum verzonden, die dan in Anghelus door de jeugd op kerstavond huis aan huis worden verspreid. (wordt vervolgd met projecten rond Kerst, diaconaal werk, renovatie van het schoolgebouw en nog veel meer) PK/Werkgroep Anghelus-Roemenië
Ouderenwerk en -pastoraat Ds. mw. Jac. de Blois • dinsdag en vrijdag 9.30-17.00 uur Anthonius Hof • T: 035-69 31 456 • privé: T: 030-27 18 676 E:
[email protected] Pastor mw A. Brouwer • Lopes Diaslaan 387
1222 VK Hilversum • T : 035-68 54 399 • M: 06 10634749 E:
[email protected] Pastor mw. J. Visser-Leijstra • Zuidsingel 3 • 1241 EH Kortenhoef T: 035-6560950 • ’s maandags 08.30-09.15 uur • E:
[email protected]
Het goede levenseinde
De Zandzee
Gespreksmiddag voor Ouderen op dinsdag 18 november 2008 om 14.30 uur in de grote zaal van de Antonius Hof in Bussum. Wat kunnen wij nog doen en wat kunnen wij nog verwachten wanneer de behandelendarts tegen een patiënt heeft gezegd: “Ik kan niets meer voor u doen”. Wat zijn er nog voor mogelijkheden om ondraaglijk lijden te verzachten? Is er dan niets meer te doen tegen pijn, angst, misselijkheid, braken, doorliggen? Moeten we dat zonder meer maar aanvaarden? Hebben we zelf niets meer in te brengen? Wat kan wel en wat kan niet op de grens van leven en dood? Is het onthouden van voedsel en vocht toegestaan? Wat houdt euthanasie precies in? Wat houdt palliatieve sedering, het in slaap brengen van een patiënt, precies in? Een mogelijkheid om ondraaglijk lijden te omzeilen, een methode waar ook de Kerk zich niet tegen verzet. Hierover komt de heer B. Moussault, huisarts en verpleeghuisarts met ons praten.
Op donderdag 20 november wordt in de bovenzaal van De Zandzee een kerkdienst gehouden. Voorganger is ds.C. Bergström te Bussum. Aanvang van de dienst is 10.00 uur. De opbrengst van de collecte in de vorige dienst was € 23,75. Hartelijk dank!
Iedereen is op onze gespreksmiddag van harte welkom. De toegang is gratis. Wel wordt een bijdrage gevraagd als tegemoetkoming in de kosten. Anneke van Dijk, secretaresse Werkgroep. 8 • O n de rweg • Ouderenwerk en -pastoraat
A.P. Kasse
Protestantse wijkgemeente Oost Verlosserkerk H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum • T: 035-69 17 309 Koster: mw. A. Stuivenberg-van Dijk • De Ruiterlaan 10 T: 035-69 17 309 Predikant (parttime): ds. H.W. van Beelen • H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum • Tel. spreekuur ma di do 9.00-9.30 uur • M: 06-41 67 53 09 • E:
[email protected] Kerkelijk werker: mw. Anne Brouwer • Lopes Diaslaan 387 1222 VK Hilversum • T: 035-68 54 399 • M: 06-10 63 47 49 E:
[email protected]
Bloemengroet
De bloemen van zondag 2 november zijn ter bemoediging gebracht bij mevr. Rissellade, die is opgenomen in het UMC te Utrecht, Postbus 85500, afdeling D, kamer 13. Zij is geopereerd aan een hernia, en heeft veel pijn.
Gedachteniszondag Op zondag 23 november gedenken wij diegenen, die het afgelopen jaar gestorven zijn. Wij doen dat door hun namen te noemen. En wij zullen zingen: “Vergeet niet, hoe wij heten, naar U zijn wij genoemd. Die over zijn gegaan tot u, want in uw heden bewaart gij hun bestaan.” Wij mogen geloven dat onze doden bij God geborgen zijn. Zo noemen wij hun namen ook, opdat wij niet voorbij gaan aan wie rouw dragen binnen onze gemeente. Tijdens de viering krijgt ieder de gelegenheid een lichtje te ontsteken, licht in de duisternis van het gemis.
Psychopastoraat: mw. Wil Vooijs • T: 035-64 09 147 Scribaat: T.W. Nieboer • Ceintuurbaan 310 • 1403 AN Bussum T: 035-69 10 912 • E:
[email protected] Postadres: H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC, t.a.v. scribaat wijk Oost Wijkkas: A. Staal • Augusta de Witlaan 8 • 1403 GM T: 035-69 34 588 • Postbk 1328422 t.n.v. SoW wijkkas Oost Autodienst: Hannie de Berg • T: 035-6933492
In Memoriam
Op 26 oktober is, geheel onverwacht, overleden Klara Ida Annie van der Galien-Nijdam. Terwijl haar man was opgenomen in het AMC gebeurde wat niemand had kunnen bedenken: zij gleed weg uit het leven. Haar hart was zwak, en al jaren een bepalende factor in haar leven. Zij moest altijd rekening houden met een beperkte conditie. Niet dat zij daar over klaagde, integendeel: het was een feit waar je niet veel woorden aan moest besteden. Zij praatte liever niet over persoonlijke dingen. Je wist eigenlijk niet, wat leefde in haar hart. Daarmee maakte zij het haar omgeving niet gemakkelijk. Maar je wist, dat zij niet anders kon. In de Verlosserkerk was zij thuis- iedere zondag kwam zij met haar man naar de kerk, betrokken was ze, en kritisch. Maar ook trouw, in de zorg voor mensen die het moeilijk hadden. En creatief, want zij maakte de prachtigste kaarten en bekwaamde zich in de kunst van het Japans bloemschikken. Wij gaven haar over in de handen van God, in de afscheidsdienst op 3 novem-
ber. Daar lazen wij het gedicht dat zij uit haar lijfblad Trouw had geknipt, een paar weken voor haar sterven. “Als je je voet op de andere oever zet en het blijkt de hemel te zijn, als je dan door een hand wordt aangeraakt en het blijkt Gods hand te zijn, als je dan de muziek hoort en het blijken engelen te zijn, dan ben je niet heengegaan, maar naar huis gegaan.” Wij zullen haar missen, en bidden haar man en kinderen Gods nabijheid toe in dit verdriet. Ds. Heleen van Beelen
Meeleven Mevrouw J. Minekus van de Voormeu lenweg 32 is na een geslaagde operatie en een voorspoedig herstel op donderdag 6 november weer teruggekeerd naar huis. Met haar en haar naasten zijn we dankbaar voor zo’n goede afloop. Voor u allen een hartelijke groet, Anne Brouwer, pastoraal werker
Bericht over onze cantor-organist Onze cantor-organist, dhr.Wim Vijfvinkel, heeft aan de wijkkerkenraad te kennen gegeven dat hij heeft besloten om aan het eind van dit seizoen , dus omstreeks juni 2009, officieel te stoppen als cantor-organist van onze wijkgemeente. Ook aan de leden van de Zuidercantorij heeft hij dit meegedeeld. Een ingrijpend besluit voor onze wijkgemeente, voor de cantorij (waarvan hij sinds de oprichting in 1990 de cantor was) en in het bijzonder voor hemzelf. Officieel stoppen betekent gelukkig niet persé dat na juni 2009 geen enkele activiteit op het Verlosserkerk-orgel of voor de cantorij meer mogelijk is. Met name de belangen van de cantorij wegen zwaar, voor Wim en ook voor de wijkkerkenraad. In overleg met alle betrokkenen en vooral met het cantorijbestuur en met Wim zelf hoopt de wijkkerkenraad een goede oplossing te vinden voor het moeilijke probleem van de opvolging. Silhouet van Verlosserkerk (foto Oosterom)
Tiddo Nieboer, scriba Oost Protestantse wijkgemeente Oost • Verlosserkerk • O n de rweg • 9
Koffie Met ... ! Koffie Met ... , ja daar leest u in Onderweg wel eens een stukje over. Je zou kunnen denken, nou ja er zal allicht een koekje bij zijn. En dan is het fijn om te bedenken dat je bij prinses Maxima één koekje krijgt en in het Trefpunt wel twee. Om een evenement of een gezellig samenzijn te promoten, staat dikwijls in de uitnodiging ‘koffie met gebak’ In de stukjes die regelmatig in Onderweg over Koffie Met ... verschijnen, hebben we nog nooit deze aankondiging gedaan. Maar wat houdt dit nu toch in Koffie met ...? Natuurlijk je hebt koffie met melk, wel of geen suiker of melk. Nee dat is het niet! Koffie Met ... wil zeggen, we drinken wel koffie, en ook wel thee, ieder op zijn eigen wijze, maar ondertussen praten we met elkaar over veel dingen. Zo hadden wij het op 30 oktober over dat er de dag daarna Hervormingsdag is. Hervormingsdag? In mijn agenda komt deze vermelding niet meer voor. Wel Allerheiligen en Allerzielen. En zo haalden wij met z’n allen een stukje geschiedenis op en we waren het met elkaar eens dat Luther kerkhistorie geschreven heeft. Ook werden we weer eens gewaar, dat Luther er niet op uit was om de kerk te ver-laten, maar wilden hervormen. “Hier sta ik, ik kan niet anders”.
ring van tekst? En dat bepraat je dan met elkaar en het scherpt de geest. Dit is een kleine indruk van wat er met Koffie Met....... wordt besproken. De volgende keer gaat het gesprek wellicht een hele andere kant op. Wilt u ook eens meepraten? De koffie staat klaar op dinsdagmorgen 18 november van half elf tot half twaalf. En ziet u er tegen op om de reis naar het Trefpunt te ondernemen. Schroom niet, bel Arie Vijn T 035-69 15 881.
Bericht van kindertijd
En het gesprek ging verder en dan komt ook de tekst van het Lutherlied, ‘Een vaste burcht is onze God’ ter sprake. En als je de oude tekst in oude gezangboeken vergelijkt met de huidige dan valt op, dat de tegenwoordige tekst veel ‘liever’, (softer) is dan de oude. En dan ga je naar huis met een uitspraak van één van de koffiedrinkers, alles wordt tegen-woordig met het begrip ‘liefde’ dichtgesmeerd. Niet meer “de vijand rukt vast aan, met opgestoken vaan, hij draagt zijn rusting nog van gruwel en bedrog”. Maar, “de vorst van het kwaad, de aartsvijand staat geharnast in het veld; in list en in geweld kan geen hem evenaren. Een terechte of onterechte verande-
De adventsperiode is weer in aantocht. Met Kindertijd gaan we vanaf 30 november werken met het Huis van het Licht. Vóór in de kerk komt een huis te staan met ramen. Iedere week wordt een nieuw raam verlicht en horen we het verhaal van iemand die de komst van Jezus verwacht. Met de kinderen willen we zo ook uitkijken naar de komst van Jezus. Leiding kindertijd
Woensdag 26 november 17.45 uur is er weer EETIN in het Trefpunt
Protestantse wijkgemeente Centrum Wilhelminakerk Wilhelminaplantsoen 14 • T: 035 - 6917525 Koster: P. Vos Predikant: ds. H.J. van Dijk • Noorderweg 9 • 1401 TV Bussum • M: 06 - 47 09 91 99 • T: 035 - 69 49 104 b.g.g. 035 - 69 49 860 • E:
[email protected]
Scriba: Caroline Elskamp • T: 035 - 69 10 108 E:
[email protected] Wijkkas: Postbank 1644111 t.n.v. Wijkkas SoW-kerk Centrum Bussum te Naarden
Zondag 16 november en gedachteniszondag 23 november
van iemand die u dierbaar was. Natuurlijk kunt u, zoals we inmiddels gewend zijn, ook in stilte naar voren komen om een kaarsje aan te steken.
Op zondag 16 november is er een dienst van Schrift en Tafel. Met de Jozefgeschiedenis zijn we dan aangekomen bij Genesis 44. Zondag 23 november is de laatste zondag van het kerkelijk jaar, deze zondag zijn wij ‘gedachteniszondag’ gaan noemen: de zondag waarop wij hen gedenken die ons het afgelopen jaar zijn ontvallen. De namen van hen die het afgelopen jaar overleden zijn, willen wij noemen, terwijl we een kaars aan de paaskaars aansteken. Familieleden van gemeenteleden die dit jaar overleden zijn, krijgen hier een persoonlijke brief over. Anderen kunnen zich bij mij melden, als u wilt dat een naam genoemd wordt
Meeleven De bloemen uit de dienst van 26 oktober gingen naar Jan Hoetmer die we heel veel sterkte wensen bij het overlijden van zijn zus. Ook waren er bloemen voor mevr. Scherpbier, die haar 98e verjaardag mocht vieren, van harte gefeliciteerd. Voor Gert van den Bosch, die een huidoperatie op zijn hoofd moest ondergaan was er een kaart met beterschapswensen. Op 2 november gingen er bloemen naar mevr. A. Ten Brink, die voor revalidatie verblijft in ‘Gooizicht’ in Hilversum, we wensen haar spoedig herstel toe.
10 • O n de rweg • Protestantse wijkgemeente Centrum • Wilhelminakerk
Linda en Michel Klein vierden hun 12 ½ jarig huwelijk, bij de bloemen voegen wij onze hartelijke gelukwensen en wensen hen en hun twee kinderen nog heel goede jaren toe samen.
Afscheid en welkom Afscheid was er van Wim Vijfvinkel als organist. De laatste jaren speelde Wim in de regel op de eerste zondag van de maand. Op deze plaats willen wij hem danken voor zijn inzet en toewijding. Uit erkentelijkheid waren er op zondag 2 november ook voor hem bloemen. Zijn plaats zal worden ingenomen door Koos van ‘t Hul, die wij een hartelijk welkom heten. We hopen op een vruchtbare samenwerking. ds. Henk van Dijk
De gemeenteleden in de verenigde kerk Vorige keer beloofde ik dat ik ook zou vertellen over de plaats van de gemeenteleden in de kerk. Ik put uit een folder die gaat over de positie van de leden. De NHK, GKN en Evangelisch-Luthersen (ELK) zijn samen opgegaan in de Protestantse Kerk Nederland. In Bussum heten we Protestantse gemeente Bussum en zijn onderdeel van de verenigde PKN. Als je vraagt aan gemeenteleden waarom ze lid zijn, zul je verschillende antwoorden krijgen. Die verschillen komen voort uit het verschil in geschiedenis, leefomgeving, geloofsopvoeding, opleiding en dergelijke. Soms is het ook gewoon een kwestie van locatie. “Wij zijn hier lid omdat de kerk lekker dicht bij ons huis is.” Wij vieren ons geloof in een kerk omdat het ons inspireert op koers te blijven, individueel en als lid van deze samenleving. Het aantal kerkelijke gemeenteleden dat daardoor vrijwillig een taak op zich neemt, is groot. Kerken zijn betrokken bij het wel en wee van hun stad, dorp of streek. In de protestantse traditie in Nederland is een kerkelijke gemeente een groep mensen waar het Woord van God wordt verkondigd en de sacramenten worden gevierd. Een gemeente leeft en werkt door de genade van God. Dat is ten diepste de bron van waaruit de gemeente ontstaat en leeft. Wie zijn er lid? De kerkorde (kerkelijk wetboek) is daarin duidelijk: je bent lid wanneer je gedoopt bent in een van de drie genoemde kerken en in het register van die kerkelijke gemeente bent ingeschreven. Naast doopleden zijn er ook belijdende leden, die ook als zodanig worden ingeschreven. Wanneer je lid bent van een van deze drie kerken ben je ook vanzelf lid van de verenigde kerk. De NHK kende geboorteleden, maar dat komt nu niet meer voor. Wel is er een bijzondere band met de niet-gedoopte kinderen van gemeenteleden; zo’n band wordt ook onderhouden met hen die aangeven wel verbonden te willen zijn maar geen lid. Wanneer je zelf geen keuze maakt word je ingeschreven; maar een lid kan altijd aangeven dat hij/zij bij een andere gemeente wil worden ingeschreven. Een verzoek daartoe dien je in bij de kerkenraad (of kerkelijk bureau). Als het goed is dan kies je voor die geloofsgemeenschap waar je je thuis voelt.
Variatie Er is een grote variatie van gemeenten. Verschillende gemeenten kunnen samenwerken en soms is er sprake van een verregaande samenwerking (federatie). In andere situaties kiezen gemeenten ervoor om geen samenwerking aan te gaan. Dat kan soms beter zijn dan een gedwongen samenwerking. Gemeenten zijn dus vrij in de mate van samenwerking. Dit kan een heel gevarieerd beeld opleveren. Elke gemeente kan ook haar eigen keuze maken ten opzichte van een aantal vragen. Bijv. over doop, avondmaal en het zegenen van alternatieve levensverbintenissen. Toch blijft men verbonden in de verenigde kerk. Deze samenwerking is er voor de diepe verankering van haar wezen en nodig om zaken die de plaatselijke gemeente te boven gaan, te bespreken en te regelen, zodat er geen wanorde of willekeur gaat heersen. Gemeenteavonden Gemeenteleden nemen zitting in de kerkenraad, deze raad kan niet functioneren zonder voldoende inbreng van de gemeenteleden. Daarom zijn gemeenteavonden van groot belang en dienen te worden bezocht door de gemeenteleden om te horen wat er speelt en aan de orde gesteld wordt om beslissingen te nemen. Kernwoorden: • Buitengewone wijkgemeenten: Hervormde gemeenten die niet in eerste instantie zijn georganiseerd op basis van de geografische verbondenheid, maar op basis van een gezamenlijke geloofsbeleving. In Bussum geldt dit voor de wijkgemeente Sion. • Gemeenteleden: Mensen die als dooplid of als belijdend lid zijn ingeshreven bij een plaatselijke kerkelijke gemeente. • Sacramenten: Rituelen van doop en avondmaal, waarin de betekenis van Jezus Christus tot uitdrukking komt. Als u op het web wilt zien wat er allemaal gebeurt in onze regio, surf naar www.pkn.nl Atty Nienhuis (Bron Landelijk Dienstencentrum PKN)
Eet-Inn West/Centrum
De eet-inn wordt gehouden op woensdag 26 november om 17.45 uur en dan staan er winterse stamppotten op het menu. We hopen weer veel gasten te zien en en voor nieuwe belangstellenden is er ook nog ruimte! Meldt u zich bij even AnneMarie Sollman, tel. 6930679 of Marja Hompes, tel. 6912302. Ook bij verhindering van vaste gasten graag even bericht. De opbrengst van de eet-inn. Na verrekening van de bijdragen en kosten blijft, dankzij royale bijdragen en ‘gratis’ ingrediënten van de kooksters en koks, elk jaar een aardig bedrag over, dat we bestemmen voor een goed doel. Dit jaar is gekozen voor de Bussumse stichting ‘Kinderen in Nood’ die hulpgoederen transporteert naar Oost-Europa. Zo is er sinds januari 2008 al met vijftien grote transporten 345 ton aan broodnodige spullen vervoerd, bijvoorbeeld naar een dorp in Oekraïne. De dominee van het dorp kon melden dat de vracht goed was overgekomen en vele mensen in zijn straatarme gemeente gelukkig gemaakt kunnen worden met warme kleding en andere artikelen. De stichting bestaat al achttien jaar en heeft in Bussum een goede naam verworven; vele inwoners weten de weg naar het magazijn aan De Peppels te vinden, waar zo’n 65 vrijwilligers helpen met de verwerking en het inladen voor de transporten. Protestantse wijkgemeente Centrum • Wilhelminakerk • O n de rweg • 11
Veertig jaar getrouwd
Veel dank!
Vier data: 12-12-1968 Westerkerk Hilversum; 12-06-1981 Gerefor meerde kerk ’s-Graveland; 12-12-1993 en 12-12-2008 Wilhelminakerk Bussum. 12,5 jaar, 25 jaar en 40 jaar getrouwd. Eén tekst: 1 Korinthiërs 13 vers 13 “Ons resten geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de grootste daarvan is de liefde.” Johan Muizelaar en Jeanne MuizelaarDriebergen, Rietmeent 27 1218 AV Hilversum, hopen samen met hun kinderen en kleinkind hun 40-jarig huwelijk te vieren.
De bloemen uit de dienst van zondag 19 oktober, vergezeld van een mooie kaart met namen van veel gemeenteleden, mochten wij uit handen van Wim en Gea Vonk ontvangen. Dit ter bemoediging na een medische ingreep die mijn vrouw moest ondergaan op 17 oktober jl. De uitslag daarvan wachten wij met spanning af. Tevens mocht ik daarbij een prachtig bloeiende azalea ontvangen ter gelegenheid van mijn 76e verjaardag. Voor velen van u zijn wij onbekenden. Wij hebben de drempels van de Wilhelminakerk niet versleten, maar willen toch graag verbonden blijven.
Zij schrijven: Door ons geloof in de bijbelse boodschap zijn wij in de kerk getrouwd om ons huwelijk te laten inzegenen. Omdat wij nog steeds hetzelfde geloof hebben in de bijbelse boodschap, is het voor ons steeds vanzelfsprekend geweest om bij de viering van onze trouwdagen na 12,5 jaar en 25 jaar en nu dus na 40 jaar dit steeds weer te doen uit dankbaarheid om dit te mogen meemaken. Uit dankbaarheid willen wij dit gedenken op 12 december om 14.30 uur in een speciale kerkdienst in de Wilhelminakerk aan het Wilhelminaplantsoen 12 te Bussum. Voorganger ds. J. de Vries uit Eemnes. Na deze dienst is er gelegenheid tot feliciteren.
Ria en Henk Bossenbroek
Protestantse wijkgemeente West Spieghelkerk Nieuwe ’s Gravelandseweg 34 • T: 035-69 12 406 Koster: Mevr. A.M. Sollman-Haverkamp • T: 035-69 12 406 b.g.g. 035-69 30 679. Predikant: ds. S. de Jong • Meentweg 52 • 1405 JC Bussum T 035-70 70 486 • E
[email protected]
Wij gedenken Christina Janie van den Dorpel - de Hoop geboren19 februari 1935 Uithoorn, overleden 24 oktober 2008, Naarderheem. Mevrouw Tineke van den Dorpel kwam uit een goed gereformeerd nest in Uithoorn. Kerkgang, zondagsheiliging, omzien dat alles met de paplepel ingegoten. En hoewel ze er soms tegen opliep met een eigen stijl van levensvreugde heeft ze die nestgeur nooit verloochend. Als bij de schapen in de kudde van de Goede Herder. Zij weten van een Heer die hen zoekt en thuis zal brengen, en juist daarom durven ze ook eigen wegen te gaan. Juist in Psalm 23 wordt de persoonlijkheid gewekt en het eigen initiatief bevorderd. Van huis uit was zij vertrouwd met ziekten en ging toch door in de studie verpleegkunde. Maar na haar huwelijk met Jan kwam alle accent te liggen op de zorg voor man en kinderen en tuin. Ook nu weer: het bewaren van traditie maar ook het openstaan naar anderen, naar gezelligheid, naar leven. Meeleven met de Wilhelminakerk, later de Spieghelkerk, vanuit hun huis aan de Regentesselaan. Maar enige jaren geleden werd het leven moeizamer, de spraak viel weg, ze viel van de trap, lag lang in het ziekenhuis, been geamputeerd. Tenslotte kwam zij in Naarderheem terecht. Communicatie was heel moeizaam.
Scribaat: J. Boesveld • T: 035-69 41 735 E:
[email protected] Wijkkas: Postbank 556835 t.n.v. S.o.W. wijkgemeente West Bussum te Hilversum.
Wel bleef ze trouw naar de kerk gaan. Daarom hebben we haar leven dankbaar herdacht in de Spieghelkerk, waarbij we dus lazen uit Psalm 23, en ook uit Romeinen 8, over het lijden van de schepping en het uitzien naar de heerlijkheid die over Gods kinderen geopenbaard zal worden. Haar geliefde kleinkinderen zeiden wat en staken een kaarsje aan. Het licht schijnt in de duisternis. Dat wensen we zeker dhr. van den Dorpel toe, die nu in het Bos van Bredius woont.
Sawedah Verantwoording. In oktober 2008 zijn voor Sawedah de volgende giften ontvangen: Van mevr. K. via mevr. Lancker € 10,00 en van fam. J. via mevr. Heise € 25,00. Namens Sawedah , hartelijk dank. Ria David
ds. Bert Berkhof
EET-INN West/Centrum
De eet-inn wordt gehouden op woensdag 26 november om 17.45 uur en dan staan er winterse stamppotten op het menu. We hopen weer veel gasten te zien en en voor nieuwe belangstellenden is er ook nog ruimte! Meldt u zich bij even AnneMarie Sollman, tel. 6930679 of Marja Hompes, tel. 6912302. Ook bij verhindering van vaste gasten graag even bericht. De opbrengst van de eet-inn. Na verrekening van de bijdragen en kosten blijft, dankzij royale bijdragen en ‘gratis’ ingrediënten van de kooksters en koks, elk jaar een aardig bedrag over, dat we bestemmen voor een goed doel. Dit jaar is gekozen voor de Bussumse stichting ‘Kinderen in Nood’ die hulpgoederen transporteert naar Oost-Europa. Zo is er sinds januari 2008 al met vijftien grote transporten 345 ton aan broodnodige spullen vervoerd, bijvoorbeeld naar een dorp in Oekraïne. De dominee van het dorp kon melden dat de vracht goed was overgekomen en vele mensen in zijn straatarme gemeente gelukkig gemaakt kunnen worden met warme kleding en andere artikelen. De stichting bestaat al achttien jaar en heeft in Bussum een goede naam verworven; vele inwoners weten de weg naar het magazijn aan De Peppels te vinden, waar zo’n 65 vrijwilligers helpen met de verwerking en het inladen voor de transporten.
12 • O n de rweg • Protestantse wijkgemeente West • Spieghelkerk
Een nieuwe diaken Op zondag 9 november was het zover dat dhr. Henk Haafkens kon worden bevestigd tot diaken. Door familieomstandigheden moest de eerder voorgenomen bevestiging worden uitgesteld. Wij zijn blij dat hij de kerkenraad en het college van diakenen komt versterken.
Bijeenkomst met ouders van 12plussers Op 27 oktober heeft er een gesprek plaatsgevonden met enkele ouders die kinderen hebben die net van de kindernevendienst af zijn of daar binnenkort afscheid van nemen. De vraag was wat we deze kinderen kunnen bieden op het kerkelijk erf. Het blijkt volgens de ouders moeilijk te zijn om hen naar de maandelijkse jeugdkerk in de Wilhelminakerk te laten gaan. We willen echter ook geen concurrentie daarvan gaan vormen. Veel ouders zijn ervoor om tot een tienerdienst te komen rond de Spieghelkerk. De hoop is dat als hier een hechte groep wordt gevormd, deze ook gezamenlijk de weg naar de Bussumbrede jeugddienst zal vinden. Klaas Verrips en Stephan de
Jong zullen de mogelijkheden nader onderzoeken.
Kennismakingsbezoeken Naast de individuele bezoeken is er ook en aantal gemeenschappelijke kennismakingsbezoeken gestart. Deze helpen mij zeer de gemeente beter te leren kennen. Het valt mij daarbij op hoe uiteenlopend het volk der Spieghelingen is, maar ook dat er een sterke gemeenschapszin is. Ruimte bieden en waardering opbrengen voor elkaars eigenheid als vormgeving van verbondenheid. Het bewijst de waarheid van de uitspraak: ‘Gemeenschap wordt gewoonlijk gemaakt, niet gevonden.’ (J. Eareckson) ds. Stephan de Jong
Nieuw boek Het nieuwe boek van onze predikant Stephan de Jong ligt in de boekwinkel. Met Pasen 2008 voltooide hij het boek “Jezus de wijsheidsleraar”. Voor meer informatie zie pag 6.
Gastpredikant zondag 16 november Op het leesrooster staat Matteüs 25: 31-46. Thema: ‘Geloven is een werkwoord’. Voorganger: ds. D.P. Jans uit Alkmaar. Nielspeter Jans werd in Bussum geboren en woonde tot 1985 in de Gooibergstraat. In de zeventiger jaren deed hij in onze Spieghelkerk bij ds. Gijzel belijdenis. Na zijn theologiestudie in Amsterdam werd hij als predikant bevestigd in de Friese gemeente Hallum/Finkum/Hijum. SOW-gemeenten in Doesburg en Brunssum volgden. Sinds 8 jaar is hij verbonden aan de Vrijheidskerkgemeente te Alkmaar-West. Hij is blij om weer eens terug te kunnen keren ‘naar de bron waar alles begon’. Trieneke Mulder
Redactie
Gedachtenisdienst op 23 november Nu het einde van het kerkelijk jaar nadert hebben familieleden van de overledenen in de wijk een brief ontvangen van de kerkenraad. Door deze brief willen we laten merken dat wij als gemeente hun verdriet niet vergeten zijn. Het is een goede gewoonte om op de laatste zondag van het kerkelijk jaar, vlak voor de Advent begint waarin als gemeente onze aandacht op de toekomst richten, stil te staan bij de grenzen van het leven en de overledenen te gedenken in de kerkdienst van 23 november. De diaken zal dan de kaarsen voor de overledenen aan het licht van Christus ontsteken en wij zullen het gebed bidden:
Heer herinner u de namen van hen die gestorven zijn. En we zullen danken voor “de heiligen ons voorgegaan”, en proberen het evangelie te verstaan waarin gesproken wordt van de “gemeenschap der heiligen” - de verbondenheid van mensen die zich kind van God mogen weten, in leven en in sterven. Hans Boesveld, scriba
Protestantse Gemeente Bijstand in het pastoraat: vacant Secretariaat: E. Wolswinkel • Laarderweg 184 • 1403 RM Bussum • T: 035-69 33 772 • E:
[email protected]
Uit de kerkenraad Op 1 oktober jl. was er weer een kerkenraadsvergadering. Er stonden weer verschillende agendapunten op. Terug gekeken werd op de afscheidsdienst van ds. Smelt. Het was een bijzondere, waardevolle dienst, een HOOP-vol afscheid, zoals ds. Smelt het verwoordde. Er was
wijkgemeente Sion Erediensten in de Spieghelkerk om 8.55 en 17.00 uur (T: 035-69 12 406) I: www.pknbussum.nl/sion
een goede belangstelling vanuit de wijken, waaruit blijkt dat wijkgemeente Sion binnen de Protestantse Gemeente van Bussum na het fusiebesluit een volwaardige plaats inneemt. De maaltijd verliep in een fijne en ontspannen sfeer. Zoals bekend vervult volgens de Kerkorde in de vacaturetijd de consu-
lent een aantal taken in de gemeente. U moet dan denken aan bestuurlijke zaken, die direct vallen onder de kerkenraad (b.v. het beroepingswerk) en meer pastorale zaken, zoals pastorale zorg bij ernstige zieken en in geval van overlijden. Gelet op het feit dat binnen de classis op dit moment geen consulent Vervolg op pagina 14 Protestantse gemeente Sion • O n de rweg • 13
Vervolg van pagina 13
beschikbaar is die beide taken kan vervullen heeft de kerkenraad in goed overleg met het moderamen van de AK en de classis besloten de werkzaamheden van de consulent te splitsen. Besloten is voor het pastoraat iemand buiten de classis te zoeken en dat een plaatselijke predikant, in dit geval ds. C. Bergström – indien nodig – de kerkenraadsvergadering zal bijwonen. Inmiddels hebben wij ds. W.J. Gorissen, emeritus-predikant in Voorthuizen bereid gevonden ons te helpen in het crisispastoraat en bij begrafenissen. Voor de goede orde: het is niet de bedoeling dat u rechtstreeks contact zoekt met ds. Gorissen. Afspraken met hem worden gemaakt via de ouderlingen. De vervulling van de vacature van bijstand in het pastoraat zal wat moeilijker zijn. De kerkenraad richt zich op dienstdoende predikanten en niet op kandidaten of emeriti-predikanten. Nu wij wijkgemeente van bijzondere aard zijn geworden licht dat dan ook meer voor de hand. Diverse mogelijkheden worden verkend. Als er van uw kant suggesties zijn dan hoort de kerkenraad dit graag. Want juist tips, suggesties kunnen ons op het spoor van een predikant brengen. De kerkenraad vraagt u deze vacature in uw persoonlijk gebed mee te nemen. Er is overleg geweest met de drie kosters. Br. Van Ravensberg heeft te kennen gegeven dat hij met ingang van 1 januari 2009 met de kosterswerkzaamheden wil stoppen. Wij vinden dit jammer, maar respecteren zijn besluit.
Gezocht zal worden naar een nieuwe koster. Wij zijn blij met de inbreng die onze kosters geven bij de voorbereiding van, tijdens en na de diensten. Daar gaat veel tijd in zitten. Begin januari zal weer de jaarlijkse Actie Kerkbalans gehouden worden. Door de Protestantse Gemeente van Bussum zal één folder worden gemaakt met daarin een inhoudelijke bijdrage van elke wijkgemeente. Besloten wordt dat ook Sion daarin een bijdrage zal plaatsen. Naast de collectes is de actie Kerkbalans van groot belang voor de geldwerving. Het moderamen van de Algemene Kerkenraad en het College van Kerkrentmeesters heeft ingestemd met de kosten voor een nieuwe bijstand in het pastoraat. Dan is het aan ons om dit ook financieel mogelijk te maken!
Bijbelkring Woensdagavond 19 november a.s. zal de volgende kringavond worden gehouden. We bespreken dan hoofdstukje 35 van het boekje van ds. Smelt “Gedreven door de Geest”. In dit hoofdstukje gaat het over met name Psalm 51. Het is een indringende Psalm waarin David God vraagt zijn Heilige Geest niet van hem te nemen. David zit in een grote geloofscrisis. Kennen wij die ook? We hopen op een goede opkomst en een fijn gesprek met elkaar!
Jongerengesprekskring Zondagavond 16 november a.s. is er weer jongerengesprekskring o.l.v. Andries Knevel. Jongeren vanaf 16 jaar uit Sion, andere wijkgemeenten en
andere kerken zijn van harte welkom. De jongeren vinden het altijd inspirerend om met Andries Knevel in gesprek te gaan. Hij daagt uit en in het gesprek kan je eigen mening gevormd worden over allerlei onderwerpen in kerk en samenleving. Je bent van harte welkom om ca. 18.30 uur in de Zijspieghel bij de Spieghelkerk. Voor brood en koffie wordt gezorgd.
Herdenking van de overleden gemeenteleden In de middagdienst van 23 november – de laatste zondag van het kerkelijk jaar - willen we de namen noemen en in herinnering brengen van de gemeenteleden van Sion die het afgelopen jaar zijn overleden. Wij noemen die namen omdat wij als gemeente in verbondenheid leven met hen die ons zijn voorgegaan, maar ook naast hen willen staan die geliefden moesten missen. Voor ganger in de dienst is ds. Smelt.
Parkeren bij de kerk Een verzoek aan alle kerkgangers van Sion, Wilt u na de ochtenddienst de parkeerplaatsen voor en bij de kerk niet te lang bezet houden en vrijmaken voor de bezoekers van de 10.30 uur-dienst van wijkgemeente West? Zorgt u er ook voor dat de doorgang naar de ingang van de kerk en de consistoriekamer open blijft en dat er voldoende ruimte is voor crisissituaties (ambulance, brandweer)? Wij rekenen op u! Elo Wolswinkel
Adressen Verlosserkerk • H.A. Lorentzweg 59
De volgende
Onderweg, het adventnummer, verschijnt 28 november, en is voor 3 weken.
Wilhelminakerk • Wilhelminaplantsoen 14 Spieghelkerk • Nieuwe ‘s Gravelandseweg 34 Naarderheem • Amersfoortsestraatweg 1 • Naarden De Antonius Hof • Lange Heul 32 Patria • Ceintuurbaan 281 Huize Godelinde • Jozef Israëlslaan 1 De Essen • H.A. Lorentzweg 81 De Zandzee • Iepenlaan 354 Vrije Evangelische Gemeente • Oud Bussummerweg 70 Open Kerk • Mariakerk (Koepelkerk) • Brinklaan 42 Grote Kerk • Naarden-Vesting Witte Kerk • Kon. Wilhelminalaan 50 • Naarden Lutherse kerk • Mecklenburglaan 50
14 • O n de rweg • Protestantse gemeente Sion
Kerkdiensten Zondag 16 november
Oost Verlosserkerk
10.00 ds. J.H.B.M. Haakman “Kindertijd” ( 0 t/m 10 jr. ) Collectes Centrum Wilhelminakerk 10.00 ds. H.J. van Dijk HA Kindernevendienst, 4-12 jr, PG Bussum crèche (1) Exodus 19.00 ds. A. Meek, themadienst Sion: Locale diaconale doelen West Spieghelkerk 10.30 ds. D.P. Jans, Kindernevendienst, 4-13 jr, crèche (2) Plaatselijke gemeente Sion Spieghelkerk 08.55 evangelist J. Verkerk 17.00 ds. G.S.A. de Knegt Naarderheem 10.30 mw.ds. P.J. Viveen- Molenaar Grote Kerk Naarden/ 10.00 ds. A. Meek Witte Kerk Evangelisch Lutherse Kerk 10.00 dr. R.A. Veen De Antonius Hof 10.30 pastoor N. de Gooijer Donderdag 20 november Mariakerk (Koepelkerk)
De Zandzee
Zondag 23 november
Oost Verlosserkerk
12.30 mw. M. Potters Middagpauzegebed 10.00 ds. C. Bergström
10.00 mw.ds. H.W. van Beelen (Gedachtenisdienst) “Kindertijd” ( 0 t/m 10 jr. ) Collectes PG Bussum Centrum Wilhelminakerk 10.00 ds. H.J. van Dijk (Gedachte nisdienst) Kindernevendienst, (1) Oost: Wijkproject 4-12 jr, crèche, Spoorzoeken Stoelen/ daklozen 19.00 ds. S. de Jong Centrum: Wijkproject Cantatedienst m.m.v. Voices Drugspastoraat West: Wijkproject West Spieghelkerk 10.30 ds. S. de Jong (Gedachteniszondag) Kindernevendienst, Kinderfonds Almere 4-13 jr, crèche Sion: St. De Hoop (2) Wijkkas Sion Spieghelkerk 08.55 ds. J.L.W. Koppenhol 17.00 ds. L.W. Smelt (Herdenking overledenen) Vrije Evang. Gemeente 19.00 ds. D.G. Durieux Naarderheem 10.30 mw.ds. A.G. Ochtman Grote Kerk Naarden 10.00 ds. A. Meek Evangelisch Lutherse Kerk 10.00 drs. W.F. Metzger Eeuwigheidszondag De Antonius Hof 10.30 dhr. J.W. Oosterwaal Woensdag 26 november
De Essen
Donderdag 27 november Mariakerk (Koepelkerk)
Huize Godelinde
Zondag 30 november
Oost Verlosserkerk
10.45 ds. C. Bergström 12.30 ds. A. Meek Middagpauzegebed 15.30 ds. H. van Dijk HA
10.00 pastor. A. Visser “Kindertijd” ( 0 t/m 10 jr. ) Collectes Centrum Wilhelminakerk 10.00 ds. C. Bergström Kinder PG Bussum nevendienst, 4-12 jr, crèche, (1) Missionairwerk Spoorzoeken Nederland West Spieghelkerk 10.30 ds. S. de Jong HA Kinder Sion: St. Kuria nevendienst, 4-13 jr, crèche (2) Plaatselijke Sion Spieghelkerk 08.55 ds. A. van de Meer gemeente 17.00 ds. L.W. Smelt Vrije Evang. Gemeente 19.00 Naarderheem 10.30 ds. A. Meek Grote Kerk Naarden 10.00 ds. L.J.Th. Heuvelman Evangelisch Lutherse Kerk 10.00 drs. W.F. Metzger HA De Antonius Hof 10.30 pastoor N. de Gooijer Woensdag 3 december
Mariakerk (Koepelkerk)
19.30 Avondgebed voor de vrede
Donderdag 4 december
Mariakerk (Koepelkerk)
12.30 dhr. B. Moussault Middagpauzegebed
De diensten van de vier wijken zijn ook via KerkWebRadio en internet (http://www.pknbussum.nl) te beluisteren. Contactpersoon voor gebruik van Kerkwebradio: Mw. Elly Vos. T 035-69 175 25
Protestantse Gemeente te Bussum Kerkelijk Bureau: H.A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum T: 035-69 18 852 • F: 035-69 82 431 E:
[email protected]. Geopend: maandag en woensdag van 10.30 - 12.30 uur • vrijdag van 8.30-10.30 uur. I: www.pknbussum.nl Bussumbrede predikant: Ds. C. Bergström • Koekoeklaan 1 1403 EA Bussum • T: 035-69 33 827 E:
[email protected]. Scribaat Algemene kerkenraad: p/a H. A. Lorentzweg 59 • 1402 CC Bussum • E:
[email protected]. Protestantse Gemeente te Bussum: Postbank 400820
De redactie verwacht uw kopij voor nummer 22 uiterlijk woensdag 19 november.
Colofon ‘Onderweg’, kerkblad van de Protestantse Gemeente te Bussum. Redactieadres:
[email protected] of H.A. Lorentzweg 59 1402 CC Bussum Redactie: Wim Logtmeijer T: 035-69 30 343 Atty Nienhuis T: 035-69 50 222 Klaas Oosterom T: 035-69 14 336 Ruurd Werner T: 035-69 23 090 Administratie Onderweg: Aanmelden, opzeggen, adreswijziging, opmerkingen over de bezorging: Kerkelijk Bureau T: 035-69 18 852 of
[email protected]. Opmaak, advertenties, druk: Practicum Media, Soest T: 035-60 12 100. Verzending: Mailing Service, Amersfoort. Kerkdiensten • O n de rweg • 15
La Nouvelle Lingerie
P. DIJS
goed in uw meest persoonlijke mode!
Praktische hulp na een borstoperatie met BORSTPROTHESES
Borg Beveiligingsbedrijf
Uw installateur in de buurt Voor meer info: www.vermuntbv.nl H. Lambostraat 2 • 1401 VA Bussum 035 - 694 53 64 •
[email protected]
Inlichtingen en advies: Mevr. Kramer
- Groenvoorziening - Aanleg en Onderhoud van tuinen
P. Dijs Churchillstraat 30 1411 XD Naarden 035 - 6945699
misschien heeft u wel …misschien heeft u wel wensen… 100 laatste 100 laatste wensen…
Iedereen denkt af en toe na over afscheid nemen. De één wat meer dan de ander. Maar wat Wij repareren alle uw persoonlijke wensen zijn, het nemen. is honderd beter een Maar overlijden wordt Iedereen denktook af en mogen toe na over afscheid De éénkeer wat meer dandat de ander. wat persoonlijke wensen ook mogen het Informeert is honderd keerubeter dat een overlijden wordt merken naaimachines, geregeld dooruween uitvaartspecialist die uzijn, kent. gerust naar ons totaalpakket geregeld door eenen uitvaartspecialist die u kent. u gerust naar ons totaalpakket voor de bestevoor uitvaartzorg -verzekeringen die Informeert u zich maar kunt wensen. met prijsopgave en de beste uitvaartzorg en -verzekeringen die u zich maar kunt wensen.
Huizerweg 27a 1401 GG BUSSUM Telefoon 035-6912848
SPEELGOED TECHNISCH SPEELGOED MERKSPEELGOED
3 maanden garantie.
We kennen elkaar elkaar We kennen Bussum, Monuta De Jager, Nieuwe Hilversumseweg 59, Tel: (035) 691 65 76 MeerDe informatie? gratis 0800-0033 of kijk op www.monuta.nl Monuta Jager, Bel Nieuwe Hilversumseweg 59, Tel: (035) 691
Bussum, Meer informatie? Bel gratis 0800-0033 of kijk op www.monuta.nl
65 76
Voormeulenweg 64-66, Bussum , tel. 035-6915881 Vrij parkeren voor de deur!
NASSAULAAN 31, BUSSUM TEL. 033 - 6915692 Onze grote sortering is een begrip in ‘t Gooi
HONING in uw woning
Hier had uw advertentie kunnen staan
Voor al uw wit-, behangen schilderwerk G. Honing schilderwerken Chopinlaan 3 3741 HE BAARN Tel. 035-5262586 06-25387372
• Verkoop van nieuwe auto’s en occasions • Algeheel onderhoud • APK-keuringen Vliegdenweg 24-26 • 1406 MZ Bussum • 035-6935231 www.diters.nl •
[email protected]
Wachtlijsten in Bussum voor basisscholen? Vlakbij in de Hilversumse Meent is plek genoeg. Een christelijke basisschool met een enthousiast team. Modern onderwijs met kleine klassen in een gloednieuw schoolgebouw waarin tevens naschoolse opvang is gevestigd. www.ichthushilversum.nl
035-691 8856