Lang leve Bangladesh ! Omdat ik al lang geen rondzendbrief heb geschreven, wil ik eerst iets vertellen over de enorm grote veranderingen in Bangladesh. Allereerst: dit land is meer en meer bevolkt. Het dreigt nog meer overbevolkt te raken. Het aantal inwoners wordt nu geschat op 170 miljoen, maar het kunnen er 10 miljoen meer zijn Het officiële aantal van regeringswege is 155 miljoen. Zelf geloof ik dat er veel redenen zijn om 180 miljoen als zeer realistisch te beschouwen. Dat betekent dat er per vierkante kilometer rond de 1300 mensen wonen. Onze stad -Mymensingh -maakt nu al een overbevolkte indruk. Wonen er 500.000 mensen of meer? Dit betekent dat er vaak ernstige verkeersopstoppingen zijn. Een fiets is dan vaak het snelste vervoermiddel. Vanmorgen nog tilde ik mijn fiets boven mijn hoofd en zo wist ik me aan de verkeersopstopping te ontworstelen. Stap voor stap liet ik zo de mensenmassa, de riksja’s en auto' s achter me. Vóór me doken er hoge flatgebouwen op, soms reusachtig grote voor dit land: veertien verdiepingen is niets bijzonders meer. Vijf of zes jaar geleden telde het hoogste gebouw hooguit 5 verdiepingen. In snel tempo worden er oude gebouwen afgebroken en soms zijn dat mooie bouwwerken uit de koloniale tijd... Nieuwe vervoermiddelen vervangen steeds meer de oude, vertrouwde rockshows.
De rickshaw als vervoermiddel
De baby taxi
Heel populair zijn de elektrische auto's die nagenoeg geruisloos vijf of zes passagiers kunnen vervoeren. Een andere markante demografische verandering is de snelle daling van het percentage Hindoes. In 1947 vormden zij nog 34% van de bevolking en toen ik in 1976 hier kwam was dat al gedaald naar 14%. Nu schat men het op 8%. Veel Hindoes hebben het gevoel dat er voor hen geen plaats meer is in dit land en vertrekken richting India. Ik betreur dit zeer. Immers de verschillende religies geven kleur aan dit land en ze beschermen het tegen fanatisering. We zien hier steeds meer strenge en goed georganiseerde islamitische bewegingen opkomen die mensen oproepen de weg van Allah te gaan. Ze staan weinig open voor mensen van andere religies.
De inwoners van Bangladesh zijn zeer vroom en zeer gehecht aan hun religie, maar ik droom ervan dat deze vroomheid niet alleen in de moskee tot uiting komt, in bidden of vasten, maar ook In het opkomen voor rechtelozen en het bestrijden van corruptie. Dat gebeurt nauwelijks. Een andere belangrijke verandering is de verbetering van de economie. Vele takken van industrie komen van de grond. De kledingindustrie waarin meer dan 4 miljoen mensen werken, is hier een goed voorbeeld van. De salarissen zijn laag, maar veel arme mensen hebben zo een vast inkomen. Vroeger zag je de vrouwen nauwelijks op straat, maar nu zijn ze overal zichtbaar. In sommige industriesteden zie je 's morgens en ‘s avonds tienduizenden mensen op straat en dat zijn meer jonge vrouwen dan jonge mannen. Ze zijn op weg naar hun werk of komen er vandaan. Het leven van miljoenen vrouwen verandert in zeer snel tempo. Ze worden, economisch gezien, steeds onafhankelijker en ze gedragen zich veel vrijer dan vroeger, ook al is het werk in de fabrieken nog steeds zwaar. De positieve economische vooruitgang heeft één groot nadeel: de enorme vervuiling van veel rivieren en grote stukken land. Ik schrijf dit verslag in een overvolle trein... Het kostte me veel moeite om in te stappen en, eenmaal binnen, was het erg moeilijk om mijn zitplaats te bereiken. Reizen in dit land is vaak een echt avontuur. Ik ontmoet dikwijls heel sympathieke mensen. Naar buiten kijkend, zie je altijd fraaie taferelen. Bangladesh is als het ware één enorm grote tuin. Behalve in enkele droge maanden is het land onvoorstelbaar groen. Soms zijn de rijstvelden goudgeel. Elk rijstplantje wordt met de hand geplant en geoogst wordt er met sikkels. In Nederland zijn bijna alle postkantoren opgeheven. Op ons hoofdpostkantoor in Mijmensingh werken bijna 100 mensen. "Werken" is een, voor Nederlandse begrippen, te groot woord... Vanochtend nog wilde ik een brief posten. Eerst werd die gewogen. Daarna, op een andere plek, werd er genoteerd hoeveel postzegels erop moesten. Daarna moest ik eigenlijk in een lange rij gaan staan om die te kopen, maar ik had niet genoeg tijd en heb dus de brief mee teruggenomen naar huis. Drie mensen hadden zo werk Bangladesh is een prachtig land, vol verrassingen. De gastvrijheid van de mensen is zeer groot. De mensen hier zijn heel gevoelig en snel emotioneel. Men respecteert de buitenlanders zeer en men waardeert het enorm als iemand 20,30 of 40 jaar In dit land leeft en zich inzet voor zijn bewoners. Ik sprak over economische vooruitgang, maar dit betekent niet dat er geen straatarme mensen meer zijn. Ik kijk altijd met bewondering naar groepjes kinderen die, vaak, blootsvoets en gewapend met een grote zak, op zoek zijn naar oud papier, plastic flessen of oud ijzer. Ze verkopen dat en leven van de opbrengst of geven het geld aan hun familie. Deze kinderen gaan niet naar school. Ze zijn meestal goedlachs en vaak verlegen.
Een huis van arme mensen. Eén kamer propvol met mensen Wij helpen al sinds tientallen jaren heel arme mensen met medische zorg. Elke dag verzamelen zich bij ons patiënten, vaak arme vrouwen met kinderen. Een jongeman die voor ons werkt, Tulu, neemt ze mee naar het ziekenhuis en koopt de benodigde medicijnen. Wij helpen ook bij operaties, want deze zijn voor arme mensen onbetaalbaar. Ik ben begonnen te vertellen over dingen die wij doen. Maar laat ik eerst nog iets vertellen over onze fraterniteit. Het was voor ons in januari een grote klap toen, geheel onverwachts, onze medebroeder Frank overleed. Hij was de pionier van onze fraterniteit, heel creatief en alom zeer geliefd en gerespecteerd. Ook nu nog, na 1 jaar, zijn er telkens mensen die ons zeggen hoezeer ze Frank missen. Vooral zijn luisterend oor, zijn creatief denken en de veelvuldige troost en hoop die hij wist te bieden. Een van de geweldige dingen die Frank de laatste jaren deed, was ervoor te zorgen dat veel activiteiten ook zonder hem zouden kunnen doorgaan. Ook al bezorgde het plotselinge overlijden van Frank ons aanvankelijk veel extra werk, wij ontdekten al spoedig met veel bewondering hoe goed hij alles had georganiseerd. Het werk met gehandicapten in de huizen van de I' Arche en in Choto Tara gaat goed verder. Wij, broeders, zijn daar nauwelijks nodig, behalve om er soms feesten of vergaderingen bij te wonen of om te helpen met de financiering. Het Church-Care programma loopt erg goed. Het is vreugdevol te zien hoe de nieuwe christenen “opgroeien”. Onder de kinderen en de jongeren is er veel enthousiasme. We waren blij met de bezoeken van jongeren en volwassenen uit Nederland. Samen met hen gingen we naar enkele dorpen. Het is indrukwekkend te zien hoe in dorpen waar 25 jaar geleden iedereen nog analfabeet was, nu veel van hun jongeren op een college studeren. Hun gebedsdiensten zijn feestelijk want iedereen houdt hier van zingen. De familie van broeder Frank was onlangs 10 dagen in Mymensingh: twee zussen, één zwager, één broer en een schoonzuster. Het was een prachtig en indrukwekkend bezoek. Er zijn heel wat tranen vergoten, maar de dankbaarheid overheerste De familie heeft zich vele jaren intens ingezet voor onze projecten. Ze legden vele bezoeken af want iedereen wilde hen uitnodigen voor een maaltijd. Onmogelijk om alle uitnodigingen aan te nemen. Ze zagen met eigen ogen de vele activiteiten van l'Arche, de "Womans club", de "carpet workshop", de scholen, het werk van Shanti Mitro, het centrum voor computerlessen, de clubs “Wij zijn allemaal Koningen”. Albert ging een keer met me mee naar de gevangenis. We gingen samen op bezoek bij de familie van Chacha ( = oom, zo noemden we hem). Hij heet eigenlijk Abdul Aziz en was al die 27 jaren dat we in Mymensingh zijn, een erg dierbare vriend voor ons.
We wilden in zijn dorp het 25 jarig bestaan vieren van de door ons gestichte school, samen met Frank's familie. Maar Chacha overleed net een paar dagen voordat de familie in Mymensingh aankwam. Een van de dingen waar we dit jaar erg de nadruk op hebben gelegd, is het pastorale werk onder en met jongeren uit onze streek, Vooral broeder Johannes in hierin zeer actief. Zelf organiseer ik enkele keren per jaar oecumenische of interreligieuze bijeenkomsten in Dhaka en omgeving, Het mooie hierbij is dat je steeds veel mensen ontmoet, zowel oude bekenden als nieuwe mensen. Wat me veel vreugde geeft, is het werken met onze clubs "We zijn allemaal koning" of koningin Natuurlijk. De bedoeling hierbij is om heel arme kinderen, veelal straatkinderen te helpen een weg te vinden in het leven, Want veel gevaren liggen voor hen op de loer: drugsverslaving bijvoorbeeld en voor meisjes prostitutie. Langzamerhand is er een uitgebreid programma ontstaan. In Mymensingh zijn er 2 clubs met ieder 30 tot 40 kinderen. Er zijn ook 2 klassen om kinderen te laten wennen aan het schoolritme, want na 1 jaar sturen we de kinderen naar gewone scholen. Drie keer in de week organiseren we een uitgebreid activiteitenprogramma: sport, tekenen, zang en dans, meditatie en groepsgesprekken over belangrijke waarden in het leven etc. Soms krijgen de kinderen een maaltijd aangeboden. Drie of vier keer per jaar is er een groepsreis naar een dorp waar dan overnacht wordt, Dat is steeds een feestelijk gebeuren. Hanif is een zeer goede animator voor deze clubs. In Dhaka bestaat een veel grotere, minder georganiseerde club voor kinderen die op het Komlapurstation leven. Het is hard nodig ze te beschermen tegen het lijmsnuiven, Meer dan 100 kinderen kwamen terug uit een centrum voor drugsverslaafden waar ze 3 tot 6 maanden verbleven en meestal met veel succes werden behandeld. Er is een prachtig centrum waar kleine straatkinderen, meisjes en jongens, worden opgevangen. Ze gaan allen naar school, Daar verblijven ook jongeren die een ernstig ongeluk hebben meegemaakt. Veel jongens vallen van het dak van een rijdende trein of overleven een treinongeluk. Ze moeten dan lang verzorgd worden, maar vaak moeten één of beide benen geamputeerd worden, In het centrum verblijven steeds enkele prostituees die een nieuw leven willen beginnen. Na 1 of 2 maanden in ons centrum, gaan ze werken, meestal in een kledingfabriek. Dit programma loopt heel goed. Ons jaarlijks "streetchildren festival" Is net achter de rug. Twee fantastische dagen met 150 straatkinderen uit Dhaka en Mymensingh. Het vond plaats in het “center for rehabilitation of the paralysed” in Savar, 30 km. Van Dhaka. Het programma bestond uit sport en spel, zwemmen, dansen bij luide muziek, het bezoeken van de patiënten samen met een band. De luide muziek en het zingen toverden bij vele patiënten een gulle lach tevoorschijn. Wij kunnen dit werk alleen doen omdat we om ons heen vele toegewijde mensen hebben. Ik denk met name aan Tulu, Hanif, Polash. In dit verhaal schreef ik nog niet over wat heel centraal is in ons leven het gemeenschappelijk leven van onze fraterniteit en onze drie, dagelijkse gebedsdiensten. Wij voelen ons heel erg bevoorrecht 3 keer per dag te bidden, samen met de gasten en de studenten die met ons meeleven. Ons prachtige kerkje is dit jaar helemaal opgeknapt en dat was ook erg nodig).
Dat samen bidden geeft diepte, vreugde en samenhang aan ons leven. Tenslotte wil ik iedereen die dit leest groeten met de groet die de Garo’s gebruiken: Jisuna nasong: Glorie voor Jezus. Broeder Guillaume.
Een paar leden van de women’s club
