Ollis große Hollandreise Docentenhandleiding Olli komt uit Duitsland en wil Nederland leren kennen. Op zijn Hollandreise bezoekt hij veertien scholen. Aan de hand van uitgewerkte opdrachten laten leerlingen uit de onderbouw vmbo hem hun wereld zien. Ze laten hem kennismaken met hun stad of dorp, geven hem advies op het gebied van kleding en vertellen op zijn Facebook-pagina wat hij allemaal beleeft. Andersom maken de leerlingen via Olli kennis met het leven van een leeftijdsgenoot in Duitsland, met zijn hobby’s en interesses. Olli blijft twee weken op school en vertrekt dan weer naar de volgende school. Het project ‘Ollis große Hollandreise’ van het Duitsland Instituut Amsterdam sluit aan bij de belevingswereld van vmbo-leerlingen in de onderbouw. De leerlingen verrichten communicatieve handelingen op het niveau A1 en A2 van het Europees Referentiekader. Ze maken daarbij ook kennis met Landeskunde en leren reflecteren op hun eigen omgeving en leefwereld. Het project ‘Ollis große Hollandreise’ komt compleet met de pop Olli en zijn koffer en benodigdheden, een lespakket met werkbladen voor leerlingen en een docentenhandleiding. Het project wordt gerealiseerd in de tijdsperiode van 2 weken, die Olli op elke school verblijft. Het is in deze twee weken de bedoeling dat u in uw lessen Duits regelmatig aandacht besteed aan Olli. Dat doet u door met de gehele klas opdrachten te maken en daarnaast de keuzeopdrachten te verdelen onder uw leerlingen. Om de lessen op te leuken, vindt u in deze docentenhandleiding daarnaast nog korte starters/tussendoortjes waarmee u in de les nog wat aandacht kunt besteden aan Olli. Olli reisde vorig jaar ook door Nederland. Na aanleiding van de leerlingen- en docentenevaluaties hebben wij het materiaal geactualiseerd en aangepast. We zijn dit jaar heel benieuwd naar uw ervaringen! We horen graag alle kritiek, tips, opmerkingen, zodat we het project ook in de toekomst nog kunnen verbeteren. We wensen u veel plezier met Olli!
Duitsland Instituut Amsterdam © Onderwijsafdeling DIA, april 2015 Redactie: Kerstin Hämmerling, Florianne van Hasselt, Bettina Merten, Andrea Jansen
Inhoud docentenhandleiding 1. Inhoud lespakket ............................................................................................................................. - 2 2. Doeltaal = voertaal .......................................................................................................................... - 3 3. Facebook ......................................................................................................................................... - 3 4. Belangrijk: beeldrechten/informatie voor ouders .......................................................................... - 3 5. Opdrachten ..................................................................................................................................... - 4 6. Introductie project/taakverdeling .................................................................................................. - 5 7. Uitleg bij de opdrachten: ................................................................................................................ - 6 8. Opmerkingen bij de keuzeopdrachten: ........................................................................................ - 11 9. Ideeën voor starters en tussendoortjes in de les: ........................................................................ - 14 Bijlage 1: Brief voor de ouders (zelf ondertekenen!)........................................................................ - 16 Bijlage 2: Planningsformulier ............................................................................................................ - 18 Bijlage 3: Evaluatieformulier docent................................................................................................. - 18 -
1. Inhoud lespakket Pop ‘Olli’ (twee exemplaren, zodat leerlingen hem tegelijkertijd mee kunnen nemen voor een opdracht) Koffer van Olli, inhoud: envelop met bedankkaartjes, HSV-shawl, t-shirt, reisgids NL, woordenboek, BRAVO Sport, CD Cro Raop, DVD Sommer, Deutschland-Memory, toiletartikelen Werkbladen leerlingen Docentenhandleiding Facebookpagina van Olli
-2-
2. Doeltaal = voertaal Het bezoek van Olli op uw school is een uitgelezen kans om te werken aan het principe ‘doeltaal = voertaal’. Het is immers wel zo beleefd om in aanwezigheid van een Duitse gast Duits te spreken. We adviseren daarom om al voor het bezoek van Olli afspraken met uw leerlingen te maken om in ieder geval tijdens het verblijf van Olli zo veel mogelijk Duits te proberen te spreken. Gebruik zoveel mogelijk de doeltaal in de les! Vorige schooljaren bleek dit een groot succes te zijn.
3. Facebook Olli heeft een eigen Facebook-pagina. Hier vertellen de leerlingen na afloop van een opdracht kort namens Olli in het Duits wat hij gedaan heeft en plaatsen er een foto van Olli bij. Let op: Op sommige scholen is Facebook geblokkeerd. Controleer dit van tevoren en neem eventueel contact op met een systeembeheerder. U vindt hier de inlog-gegevens voor deze pagina, die u samen met uw leerlingen tijdens het verblijf van Olli op uw school gaat bewerken en bijhouden. Let op: geef het wachtwoord niet aan de leerlingen. Inlognaam:
[email protected] Wachtwoord: reis1415 Bij veel opdrachten worden leerlingen gevraagd om foto’s van Olli of teksten op de Facebook-pagina van Olli te plaatsen. Dit gebeurt altijd samen met u, alleen u heeft het wachtwoord. Van tevoren moeten ze aan u laten zien wat ze van plan zijn om te posten. Let u erop dat het materiaal dat ze gaan posten geen aanstootgevende of voor anderen kwetsende beelden en/of teksten bevat. Wat de teksten in het Duits betreft adviseren we u om deze met name op begrijpelijkheid na te kijken en de grootste fouten eruit te halen. Ook taaluitingen die leerlingen zouden moeten beheersen kunnen op taalcorrectheid worden nagekeken. Verder is het voornaamste doel het overbrengen van de boodschap en niet het gebruiken van correcte taal! We adviseren u om in de twee weken dat Olli bij u verblijft een of meerdere vaste ‘post-momenten’ in uw les in te plannen. Op deze momenten kunnen leerlingen hun berichten en beelden op de pagina posten. Let op dat het gezamenlijk posten van de berichten veel kostbare (les)tijd in beslag neemt! Ons advies is om de leerlingen de tekstjes en de foto’s alvast via de ELO aan te laten leveren, zodat ze in de les alleen nog maar gekopieerd hoeven worden naar Facebook.
4. Belangrijk: beeldrechten/informatie voor ouders Bij veel opdrachten vragen wij een foto van Olli die de opdracht uitvoert op Facebook te plaatsen. In principe is een foto van Olli genoeg. Als leerlingen het leuk vinden om zelf ook met hem op de foto te gaan, dan moet u rekening houden met het feit dat er beeldmateriaal van uw minderjarige leerlingen op internet verschijnt. Voor dat geval willen wij u graag op de hoogte brengen van het volgende:
-3-
De Facebook-pagina van Olli is een gesloten community. Dat betekent dat alleen ‘vrienden van Olli’ het profiel kunnen bekijken. Iedereen die geïnteresseerd is in de belevenissen van Olli kan vrienden met hem worden. Let op: ondanks deze gesloten community is het voor leerlingen die bevriend zijn met Olli mogelijk om foto’s van Olli’s profiel te ‘delen’ op hun eigen Facebook-profiel. Zo kunnen foto’s van de Facebook-pagina van Olli toch zichtbaar worden voor derden! Dus: raadpleeg eerst het schoolprotocol! Wat is het beleid van uw school over beeldmateriaal van leerlingen? We adviseren u om de ouders van de leerlingen er van tevoren over in te lichten dat hun kinderen deel zullen nemen aan dit project en dat foto’s van hen op deze Facebook-pagina kunnen worden gezet. Als ouders er bezwaar tegen willen maken, kunnen zij dat bij u als docent doen. U kunt er dan rekening mee houden dat u geen foto’s van de betreffende leerling(en) op de site zet. In de bijlagen van deze docentenhandleiding vindt u een voorbeeldbrief die u kunt gebruiken om de ouders van uw leerlingen van tevoren in te lichten. Een foto van Olli die een bepaalde activiteit uitvoert is al prachtig, het is absoluut niet noodzakelijk dat leerlingen herkenbaar in beeld zijn! U kunt er ook voor kiezen om de leerlingen te zeggen dat ze alleen foto’s van Olli op Facebook mogen zetten en niet van zichzelf. Het is aan u als docent of u foto’s van leerlingen op het Facebook-profiel van Olli zet. Bij misbruik van beeldmateriaal is het DIA hiervoor niet verantwoordelijk.
5. Opdrachten Het materiaal bestaat uit opdrachten voor de hele klas (1 t/m 12) en keuzeopdrachten (13 t/m 24), allemaal met werkbladen. Daarnaast zijn er nog de starters/tussendoortjes, dit zijn korte activiteiten die u zelf kunt gebruiken tijdens de les om aandacht te besteden aan Olli. Hierbij zijn geen werkbladen nodig. De opdrachten voor de hele klas zijn uitvoerbaar in de les, vaak klassikaal, soms in tweetallen. Bij de keuzeopdrachten kunnen leerlingen zelfstandig in tweetallen aan het werk. Maar uiteraard kunt u zelf bepalen of u opdrachten anders invult, of grotere of kleinere groepjes maakt. De keuzeopdrachten worden in principe door tweetallen uitgevoerd. Omdat de meeste keuzeopdrachten buiten school plaatsvinden en leerlingen hiervoor de pop mee moeten nemen, adviseren wij om leerlingen maar 1 keuzeopdracht te laten maken. U kunt uiteraard ook grotere groepjes maken of een keuzeopdracht door twee tweetallen laten uitvoeren. Voor veel opdrachten hebben leerlingen computers met internetaansluiting nodig. We raden u aan om de opdrachten van tevoren goed te bekijken in verband met het benodigde gebruik van computers met internet. Het is verstandig om in de logeerweken van Olli op uw school regelmatig een computerlokaal ter beschikking te hebben zodat leerlingen daar al dan niet zelfstandig aan het werk kunnen. De meeste andere benodigdheden voor de opdrachten met Olli zitten in het lespakket/de koffer. -4-
6. Introductie project/taakverdeling Het project ‘Ollis große Hollandreise’ staat en valt met het enthousiasme van u en de leerlingen. We adviseren daarom om al voor aankomst van Olli de leerlingen op zijn komst voor te bereiden. De eerste drie opdrachten worden gemaakt voordat Olli op uw school arriveert. De leerlingen kunnen hierdoor alvast kennis met hem maken. In de eerste les met Olli is het leuk als Olli al op een stoel bij uw bureau zit met zijn koffer als de leerlingen binnenkomen. U stelt hem voor – natuurlijk in het Duits – en zorgt ervoor dat Olli een vaste plek in de klas krijgt. U kunt met u klas een kort voorstelrondje doen waarbij elke leerling zich kort voorstelt in het Duits (naam, leeftijd en hobby’s). Vervolgens pakt u samen met de klas de koffer van Olli uit (zie opdracht 4). We adviseren om Olli niet als handpop te gebruiken, maar ‘m gewoon neer te zetten. Let u erop dat Olli vervolgens in elke les weer wordt verwelkomd en dat hij op zijn vaste plek mag zitten. We adviseren om in de eerste les met Olli de keuzeopdrachten door te lopen en meteen te verdelen. Maak meteen een goede planning met behulp van het planningsformulier in de bijlage. Zo weet iedereen wie wanneer verantwoordelijk is voor Olli.
-5-
7. Uitleg bij de opdrachten: Het aantal opdrachten voor de hele klas is wellicht te groot. U kunt er natuurlijk zelf voor kiezen om een of meerdere van deze opdrachten over te slaan als u deze niet geschikt acht voor uw klas. Ook staat het u natuurlijk vrij om opdrachten/producten aan te passen of zelf opdrachten te verzinnen. Het is leuk als ook deze zelf verzonnen opdrachten/activiteiten op de Facebook-pagina van Olli worden gedocumenteerd!
Opdracht 1 Wer ist Olli? (Benodigheden: computers of digibord ) Bij deze opdracht wordt de Facebookpagina van Olli bekeken. De opdracht wordt in principe voor aankomst van Olli uitgevoerd. Bij voorkeur klassikaal (als u over een digitaal schoolbord beschikt). Een alternatief is om leerlingen de opdracht zelfstandig te laten maken, of in het computerlokaal of thuis. Als u leerlingen deze opdracht zelfstandig laat uitvoeren, let er dan op van tevoren zeker te zijn dat de leerlingen de Duitse woorden op het werkblad begrijpen. U kunt samen met de leerlingen de huidige verblijfplaats (de plaats van uw school) invullen op de Facebookpagina van Olli.
Opdracht 2 Köln ist ein Gefühl (Benodigheden: computers of digibord, optioneel printer, grote vellen papier, schaar en lijm) Ook deze opdracht kan voor aankomst van Olli worden gemaakt. Leerlingen bekijken de youtubefilm op internet en vullen de wordcloud op hun werkblad in. Optioneel kunt u leerlingen nog informatieposters laten maken over Keulen (in groepen van max. 4 leerlingen).
Opdracht 3 Hey Kölle (Benodigheden: computers of digibord ) Ook deze opdracht kan voor aankomst van Olli worden gemaakt. Leerlingen bekijken de youtubefilm op internet en beantwoorden de vragen op het werkblad. Als leerlingen het leuk vinden om het refrein na te spreken, kunt u ook de hele klas met het liedje mee laten zingen. Of een wedstrijdje organiseren, wie het refrein op z’n Kölsch het beste kan uitspreken. -6-
Opdracht 4 Ollis Koffer (Benodigheden: koffer, woordenboeken, evt. grote vellen papier ) Olli is gearriveerd en is voor de eerste keer ter gast in uw les Duits. Hij heeft zijn koffer meegebracht. Heet Olli samen met uw klas welkom (in het Duits!) en maak ook verder afspraken met uw klas om tijdens het verblijf van Olli zo veel mogelijk Duits te spreken. Dat is immers wel beleefd. Pak samen de koffer uit en laat de leerlingen opschrijven wat erin zit. U kunt natuurlijk zelf nog extra dingen in de koffer stoppen. U kunt ook andere werkvormen gebruiken om de koffer uit te pakken: Optie 1: Deel de klas in twee teams. Elk team krijgt een woordenboek Nederlands-Duits en een groot vel papier. U haalt één voor één dingen uit de koffer zonder daarbij iets te zeggen. Elk voorwerp uit de koffer laat u 5 seconden zien voordat u het volgende pakt. De leerlingen moeten met hun team zo snel mogelijk het Duitse woord voor dit voorwerp vinden en op een vel papier schrijven. Het team dat aan het einde de juiste Duitse woorden voor de meeste dingen uit de koffer heeft gevonden (en goed heeft gespeld) heeft gewonnen. Optie 2: Deel de klas in twee teams. Elk team krijgt een woordenboek. Elk team probeert te raden wat Olli in zijn koffer heeft. Elk team schrijf tien dingen op (in het Duits!), die volgens hen in de koffer zitten. Daarna pakt u de koffer uit. Welk team heeft de meeste dingen goed gegokt? Optie 3: Speel in aansluiting aan het uitpakken van de koffer het spel ‘Ik ga op reis en ik neem mee…’. Laat de leerlingen zich voorstellen dat ze op vakantie naar Duitsland gaan. Wat nemen ze mee? Natuurlijk in het Duits.
Opdracht 5 Deutschland-Memory (Benodigdheden: computers, dik papier of karton, schaar en lijm, evt. Duitslandkaart) Laat het Deutschland-Memory zien dat Olli heeft meegenomen. U kunt dit spel op verschillende manieren introduceren: Optie 1: Laat een paar kaartjes met hele bekende afbeeldingen zien (Brandenburger Tor, Neuschwanstein, etc.). Vraag aan de leerlingen wat dit is en of iemand dit al een keertje in het echt heeft gezien. In het Duits omdat Olli erbij is. Optie 2: Elke leerling krijgt een kaartje (haal de dubbele er eerst uit) en de naam van wat erop staat afgebeeld (zie kopie spelaanwijzing). De leerling moet erachter komen, waar in Duitsland deze bezienswaardigheid staat (let erop dat u algemene dingen zoals de Duitse vlag eruit haalt). Vervolgens plakken de leerlingen een post-it met de naam van ‘hun’ afbeelding op een grote Duitslandkaart. -7-
Optie 3: De leerlingen werken in tweetallen. Ze krijgen een kaartje en de naam van wat erop staat afgebeeld en moeten met behulp van internet zo veel mogelijk informatie hierover verzamelen. Hiervoor hebben ze beperkte tijd (bijv. 5 minuten). Vervolgens vertellen ze plenair in de klas wat ze hebben gevonden. Voor de echte opdracht moeten de leerlingen een Nederland-memory maken. U laat hen klassikaal nadenken welke kaartjes en afbeeldingen er moeten komen en houdt de voorstellen op het bord bij. U kunt leerlingen stimuleren om verschillende voorstellen te bediscussiëren. Als de lijst af is, verdeelt u de afbeeldingen onder de leerlingen. Leerlingen moeten in het computerlokaal of thuis een geschikt plaatje voor hun kaartje vinden en er een kaartje van knutselen (op karton van 5 x 5 cm).
Opdracht 6 Dankkarte (Benodigdheden: bedankkaartjes en envelop uit de koffer) De scholieren schrijven namens Olli een dankkaart aan de vorige school die Olli bezocht heeft. Introduceer deze opdracht in het Duits en deel de kaartjes uit die in de koffer zitten. Ze kunnen vervolgens zelfstandig met behulp van de Redemittel iets op hun kaartje schrijven en dat weer bij u inleveren. U stopt de kaartjes in de grote envelop die geadresseerd is aan het vorige logeeradres van Olli. Let erop dat u even controleert wat de leerlingen op de kaartjes hebben geschreven (het gaat hier om de inhoud, de taal hoeft niet correct te zijn!).
Opdracht 7 Ollis Lieblingsmusik (Start klassikaal met smartboard/computer, tweede deel computerlokaal of huiswerk) Introduceer deze opdracht in het Duits. Vraag aan de leerlingen of zij ook Duitse zangers en bandjes kennen of soms naar Duitstalige nummers luisteren. U heeft voor deze opdracht een digitaal schoolbord nodig om het liedje op youtube te laten zien/horen. Ga na het luisteren in gesprek met de leerlingen (in het Duits) en vraag wat ze ervan vonden en of ze er iets van hebben begrepen. Laat ze vervolgens het refrein vertalen met behulp van woordenboeken. Het tweede deel van deze opdracht, waarbij leerlingen naar verschillende andere liedjes luisteren, kunnen de leerlingen zelfstandig uitvoeren, thuis of in het computerlokaal. Bespreek aan het einde met de klas welke liedjes zij het leukst vinden. Zet deze met de leerlingen op de Facebook-pagina van Olli. Mocht het nummer Haus am See van Peter Fox niet geschikt zijn voor uw leerlingen, dan kunt u als alternatief ook het Fliegerlied van DJ Tim Toupet (opdracht 7b) gebruiken. Voor leerlingen die muziek leuk vinden adviseren we keuzeopdracht 24.
-8-
Opdracht 8 Ollis Lieblingsfilm (Start klassikaal met computer/smartboard, tweede deel computerlokaal of huiswerk) Introduceer deze opdracht in het Duits. Vraag aan de leerlingen of zij ook Duitse films kennen. Kijk samen met je klas naar de filmtrailer van de Duitse film Sommer. Daarvoor heeft u een digitaal schoolbord nodig. Eventueel kunt u er ook voor kiezen om leerlingen de trailer zelfstandig thuis of in het computerlokaal te laten kijken. Het tweede deel van deze opdracht, waarbij leerlingen zelf informatie moeten zoeken over verschillende Duitse films kunnen de leerlingen zelfstandig uitvoeren, thuis of in het computerlokaal. Bespreek aan het einde met de klas welke films zij het leukst vinden en zet deze met de leerlingen op de Facebook-pagina van Olli. In de koffer van Olli zit ook de dvd met film Sommer. Leerlingen kunnen als keuzeopdracht samen met Olli de film thuis kijken en de opdrachten op het werkblad maken (opdracht 23).
Opdracht 9 Whatsapp (Geen computer) U heeft een whatsapp gekregen van de moeder van Olli. Vertaal klassikaal het bericht en laat de leerlingen vervolgens in tweetallen een reactie schrijven. Bespreek tot slot de reacties van de leerlingen.
Opdracht 10 Fußballfan Olli (Benodigheden: Computers of digibord ) Introduceer deze opdracht in het Duits. Vraag aan de leerlingen of zij iets afweten van Duits voetbal. Welke teams in de Bundesliga kennen zij? Kennen zij Nederlandse spelers die in Duitsland spelen? Laat de leerlingen vervolgens zelfstandig met behulp van de website van HSV informatie opzoeken over deze Duitse club en laat hen de vragen op hun werkblad beantwoorden. Eventueel kunt u ervoor kiezen dit deel klassikaal te doen in de les, als u over een digitaal schoolbord beschikt. Na afloop worden de antwoorden klassikaal besproken.
-9-
Opdracht 11 Zwei Wochen mit Olli (Geen computer) Dit is een evaluatieopdracht in de laatste les met Olli (of als Olli weer is vertrokken). Het DIA is benieuwd naar de ervaringen en meningen van de leerlingen over dit project en vraagt u daarom om de leerlingen te stimuleren dit formulier in te vullen. Voor u als docent zit een evaluatieformulier in bijlage 3. We willen u graag vragen om de ingevulde formulieren terug te sturen aan: Duitsland Instituut Amsterdam t.a.v. Andrea Jansen Prins Hendrikkade 189 b 1011 TD Amsterdam
Opdracht 12 Gruppenfoto mit Olli (Geen computer) Ook dit is een opdracht voor de laatste les met Olli. Maak een groepsfoto en verzin een leuke Duitse titel voor de foto. Ook moeten 3 Duitse afscheidsgroeten genoteerd worden. En laat de leerlingen een sticker van uw stad op de koffer plakken! Voor het inpakken van de koffer kunt u ook het lijstje gebruiken dat u samen met uw leerlingen heeft gemaakt toen de koffer twee weken geleden is uitgepakt. Weten uw leerlingen nog wat de voorwerpen in het Duits zijn?
- 10 -
8. Opmerkingen bij de keuzeopdrachten: De keuzeopdrachten zijn niet voor alle leerlingen verplicht. U kunt met uw leerlingen afstemmen wie welke opdracht maakt en wie met wie samenwerkt. Veel van de keuzeopdrachten worden buiten schooltijd gemaakt. Olli gaat voor opdrachten met één of meerdere leerlingen mee. Let erop dat u goede afspraken maakt over wie Olli op welke dag mee neemt en wanneer Olli weer op school moet zijn om te worden doorgegeven aan de volgende leerling! Maak voor de concrete planning gebruik van het planningsformulier in de bijlage van deze docentenhandleiding. Zorg ervoor dat in de eerste les met Olli voldoende tijd wordt besteed aan het gezamenlijk invullen van dit planningsformulier. Let op: We adviseren om in verband met de praktische uitvoerbaarheid elke leerling 1 keuzeopdracht te laten maken (in tweetallen/kleine groepjes). Bij veel opdrachten worden leerlingen gevraagd om foto’s te maken van Olli. We gaan ervan uit dat de meeste leerlingen foto’s kunnen maken met behulp van hun mobiele telefoons, maar adviseren om dat van tevoren te checken. Ook staat het u natuurlijk vrij om opdrachten/producten aan te passen of zelf opdrachten te verzinnen. Het is wel leuk als ook deze zelf verzonnen opdrachten/activiteiten op de Facebookpagina van Olli worden gedocumenteerd! Suggesties kunnen natuurlijk ook per mail aan ons gestuurd worden.
Opdracht 13 Unser Deutschlehrer Deze opdracht kan in tweetallen op school worden uitgevoerd. Met het oog op het bericht dat op Facebook moet worden gepost adviseren we om niet meer dan twee leerlingen hieraan te laten werken. Als meer dan twee leerlingen deze opdracht willen doen, bestaat natuurlijk de mogelijkheid om afspraken te maken dat alleen het leukste interview uiteindelijk wordt gepost. Zorg ervoor dat de leerlingen begrijpen wat de vragen in het Duits op hun werkblad betekenen. Laat Olli ernaast zitten tijdens het interview zodat duidelijk is waarom dit interview in het Duits plaats moet vinden. Geef ook je antwoorden in makkelijk Duits en help de leerlingen om ook hun aantekeningen in het Duits te maken.
- 11 -
Opdracht 14 Unsere Stadt Deze opdracht wordt in tweetallen buiten schooltijd uitgevoerd. Het is mogelijk dat meer dan twee leerlingen hiermee aan de slag gaan en uiteindelijk hun foto’s en berichten op Facebook posten. Overleg met de leerlingen van tevoren al waar ze Olli naartoe kunnen nemen. Zorg ervoor dat de leerlingen hun stukje dat ze op Facebook willen posten van tevoren aan u laten zien. U hoeft niet alle fouten eruit te halen, het gaat met name om begrijpelijkheid. Opdracht 15 Ollis Make-Over (benodigdheden: computer, woordenboek uit Olli’s koffer) Deze opdracht wordt in tweetallen uitgevoerd, binnen of buiten schooltijd. De leerlingen maken een powerpointslide met nieuwe outfits voor Olli. Zorg ervoor dat de leerlingen het stukje dat ze voor de klas willen presenteren van tevoren aan u laten zien. U hoeft niet alle fouten eruit te halen, het gaat met name om begrijpelijkheid. Maak met de leerlingen afspraken wanneer ze hun make-over in de les gaan presenteren.
Opdracht 16 Backen mit Olli (let op, is een moeilijke opdracht, help met vertalen van het recept!) (benodigdheden: woordenboek uit Olli’s koffer) Deze opdracht wordt in tweetallen uitgevoerd bij een van de leerlingen thuis. Help met het vertalen van het recept!
Opdracht 17 Die niederländische Küche (let op, is een moeilijke opdracht, help met vertalen van het recept!) (benodigdheden: computer, woordenboek uit Olli’s koffer) Deze opdracht wordt in tweetallen uitgevoerd bij een van de leerlingen thuis. Het is misschien leuk om samen met de hele klas na te denken wat nu typisch Nederlandse gerechten zijn. Bij deze opdracht worden Redemittel aangeboden. Ook wordt verwezen naar recepten op www.chefkoch.de. Leerlingen schrijven in het Duits een stukje over het etentje.
- 12 -
Opdracht 18 Hobbies (benodigdheden: woordenboek uit Olli’s koffer) Deze opdracht wordt in tweetallen uitgevoerd buiten schooltijd. Overleg samen met de leerlingen die deze opdracht wil doen wat zij Olli willen laten zien. Zorg ervoor dat de leerlingen hun stukje dat ze op Facebook willen posten van tevoren aan u laten zien. U hoeft niet alle fouten eruit te halen, het gaat met name om begrijpelijkheid. _________________________________________________________________________________ Opdracht 19 Sportschau gucken mit Olli (benodigdheden: tv, woordenboek uit Olli’s koffer) Deze opdracht wordt in tweetallen uitgevoerd. Attendeer leerlingen erop dat ze de Sportschau echt op het juiste tijdstip op ARD moeten gaan kijken, er bestaat namelijk geen herhaling van de complete uitzending op internet. Het is wel mogelijk om de uitslagen nog eens na te lezen op de website www.sportschau.de. Zorg ervoor dat de leerlingen hun stukje dat ze op Facebook willen posten van tevoren aan u laten zien. U hoeft niet alle fouten eruit te halen, het gaat met name om begrijpelijkheid.
Opdracht 20 Olli zu Besuch daheim (benodigdheden: woordenboek uit Olli’s koffer) Deze opdracht wordt in tweetallen uitgevoerd. Zorg ervoor dat de leerling, die zijn of haar stukje op Facebook wil posten, dit van tevoren aan u laat zien. U hoeft niet alle fouten eruit te halen, het gaat met name om begrijpelijkheid.
Opdracht 21 Typisch niederländisch Deze opdracht wordt in tweetallen uitgevoerd. Het is misschien leuk om samen met de hele klas na te denken wat nu typisch Nederlands is. Elke leerling kan het lijstje op zijn werkblad dan invullen (ook met de Duitse vertalingen!). Een paar leerlingen kunnen Olli dan in tweetallen meenemen om hem echt kennis te laten maken met iets typisch Nederlands. Zorg ervoor dat de leerlingen hun stukje dat ze op Facebook willen posten van tevoren aan u laten zien. U hoeft niet alle fouten eruit te halen, het gaat met name om begrijpelijkheid.
- 13 -
Opdracht 22 Max hat Geburtstag (benodigdheden: computers) Deze opdracht kan in tweetallen op school of zelfstandig thuis worden uitgevoerd. De leerlingen moeten de digitale kaart naar u mailen!
Opdracht 23 Filmabend mit Olli benodigdheden: tv met dvd-speler Deze opdracht wordt in tweetallen bij een leerling thuis uitgevoerd. De leerlingen nemen de dvd van de film Sommer (uit Olli’s koffer) mee naar huis en kijken de film met Olli. Ze vullen het werkblad in en maken foto’s van Olli met popcorn voor de televisie. De ingevulde werkbladen leveren ze samen met dvd weer bij u in, de foto’s kunnen op Facebook worden geplaatst.
Opdracht 24 Musik hören mit Olli (benodigdheden: cd-speler) Deze opdracht wordt in tweetallen bij een leerling thuis uitgevoerd (eventueel ook op school mogelijk). De leerlingen nemen de cd Cro Raop mee (uit Olli’s koffer) en luisteren ernaar. Vervolgens maken ze een video-clip met Olli van een van de nummers op de cd, die op Facebook geplaatst kan worden.
Opdracht 25 Ollis Lieblingszeitschrift (benodigdheden: BRAVO Sport, schaar, lijm, stift) Deze opdracht wordt in tweetallen uitgevoerd (is op school mogelijk). De leerlingen nemen het tijdschrift BRAVO Sport uit Olli’s koffer, bekijken deze en maken de opdracht. Uiteindelijk maken ze zelf een grappige sportafbeelding en plaatsen deze op facebook.
- 14 -
9. Ideeën voor starters en tussendoortjes in de les: U vindt hier ideeën voor korte activiteiten in de les die zich tijdens het verblijf van Olli op uw school aanbieden. Het is aan u om te beslissen welke van deze activiteiten u op welk moment wilt doen. Het is de bedoeling om Olli bij deze activiteiten zo veel mogelijk te betrekken en natuurlijk om ze zo veel mogelijk in het Duits te bespreken zodat Olli het allemaal kan volgen. Ook staat het u natuurlijk vrij om deze activiteiten aan te passen of zelf activiteiten te verzinnen. 1. Laat leerlingen in het Duits hun welkomstboodschap voor Olli op het bord schrijven. U kunt er ook voor kiezen dat elke leerling zich even kort voorstelt in het Duits als Olli er voor het eerst is. 2. Elke keer dat Olli aanwezig is in de les vraag je een aantal leerlingen om kort iets in het Duits te vertellen over het afgelopen weekend / aankomende weekend. 3. Olli zit bij u in de les en moet naar de wc. U heeft dat natuurlijk in de gaten en bespreekt in het Duits of hij nog even kan wachten tot de pauze. Dat kan, maar Olli moet dan wel weten hoe die bij de wc kan komen. Vraag aan de klas of ze dat in het Duits kunnen uitleggen. Schrijf de instructies in het Duits op het bord. 4. U begint de les, maar Olli is er nog niet. Even later kijkt u op de gang en inderdaad, daar staat Olli met een briefje in zijn hand. Op dat briefje een handgeschreven excuus voor het feit dat die te laat komt (bijv. ‘Bitte entschuldigen Sie meine Verspätung. Ich habe verschlafen, dann habe ich den falschen Bus genommen, bin am anderen Ende der Stadt ausgestiegen, habe nach dem Weg gefragt, aber konnte niemanden finden, der Deutsch konnte. Zum Schluss hat eine nette ältere Frau ein Taxi für mich bestellt und das für mich bezahlt. So bin ich hierhin gekommen.’). Laat dit briefje door een van uw leerlingen voorlezen en vraag de klas of ze begrijpen wat er allemaal is gebeurd. 5. Olli heeft een reisgids van Nederland mee. Laat leerlingen kijken of er informatie over hun stad/dorp in staat. Wat wordt er in de Duitse reisgids over hun woonplaats/regio vermeld? 6. Afscheid Olli: Olli is er voor het laatst, na deze les gaat hij door naar de volgende school. Bespreek met de leerlingen (in het Duits, want Olli zit in de klas) hoe men in Nederland en in Duitsland afscheid neemt (3 keer zoenen in Nederland, omhelzen of hand schudden in Duitsland). Misschien heeft Olli iets meegenomen om zijn afscheid te vieren (dat moet u dan zelf meenemen!)?
- 15 -
Bijlage 1: Brief voor de ouders (zelf ondertekenen!)
Geachte ouders/verzorgers,
De school van uw kind neemt de komende weken met het vak Duits deel aan het project ‘Ollis große Hollandreise’. Dit project wordt georganiseerd door het Duitsland Instituut bij de Universiteit van Amsterdam (DIA). Het DIA is het nationale kenniscentrum over het moderne Duitsland. De Onderwijsafdeling van het DIA publiceert lesmateriaal en organiseert onderwijsprojecten voor verschillende vakken uit het voortgezet onderwijs. Voor het project ‘Ollis große Hollandreise’ bezoekt de pop Olli de Duitse lessen op 14 scholen in Nederland. Hij komt uit Duitsland en wil Nederland leren kennen. Aan de hand van opdrachten laten leerlingen hem hun wereld zien. Olli blijft twee weken op school en vertrekt dan weer naar de volgende school. Graag willen wij u langs deze weg attenderen op het gebruik van Facebook voor dit project. Op de Duitse Facebookpagina van Olli vertellen de leerlingen namens Olli over zijn belevenissen. Ze plaatsen korte Duitse posts, foto’s en/of filmpjes. De Duitse tekstjes, foto’s en filmpjes worden altijd samen met de docent geplaatst. In de opdrachten vragen we de leerlingen alleen foto’s van Olli op Facebook te plaatsen. Mocht uw kind het leuk vinden om een foto waar hij of zij samen met Olli op staat op deze Facebookpagina te plaatsen, dan wijzen wij u graag op het volgende: De Facebook-pagina van Olli is een gesloten community waarop alleen vrienden van Olli kunnen kijken. Iedereen die geïnteresseerd is in de belevenissen van Olli kan vrienden met hem worden. Let op: ondanks deze gesloten community is het voor leerlingen die bevriend zijn met Olli mogelijk om foto’s van Olli’s profiel te ‘delen’ op hun eigen Facebook-profiel. Zo kunnen foto’s van de Facebookpagina van Olli toch zichtbaar worden voor derden. Als ouder/verzorger van een minderjarig kind kunt u hiertegen bezwaar maken. We willen u vragen om in dat geval contact met mij op te nemen. Ik zal dan rekening houden met uw bezwaar en geen beeldmateriaal van uw kind op Facebook zetten. We hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Mocht u nog vragen hebben, aarzel niet om met mij contact op te nemen. Met vriendelijke groet, (invullen: naam docent)
- 16 -
Bijlage 2: Planningsformulier Week 1 dag
datum
Olli op school
Olli op pad met
Opdracht(en)
Opmerking/afspraken
Olli op school
Olli op pad met
Opdracht(en)
Opmerking/afspraken
ma
di
wo
do
vr
za
zo
Week 2 dag
datum
ma
di
wo
do
vr
za
zo
- 17 -
Bijlage 3: Evaluatieformulier docent
Na het bezoek van Olli graag retourneren per e-mail of per post: Duitsland Instituut Amsterdam t.a.v. Andrea Jansen Prins Hendrikkade 189 b 1011 TD Amsterdam
Docentenhandleiding: 1. Was het materiaal duidelijk?
2. Wat kan beter / tips voor de volgende editie?
3. Was het bijgevoegde planningsformulier handig? Hoe kan het beter?
Leerlingenmateriaal: 4. Hoe vonden de leerlingen de opdrachten?
5. Welke opdrachten zijn het beste?
6. Welke opdrachten kunnen eruit?
7. Heb je zelf nog vragen verzonnen? Zo ja, welke?
8. Heb je tips voor opdrachten voor de volgende editie?
- 18 -
Project: 9. Is het project praktisch uitvoerbaar? Waar liep u als docent tegenaan bij de voorbereiding? Hoe loste u dit op?
10. Wat vond u van het gebruik van Facebook voor dit project?
11. Wat is de meerwaarde van dit project?
12. Werkt de mix tussen klassikaal en zelfstandig werken?
13. Is het principe Doeltaal=Voertaal gelukt?
14. Is het onderdeel Landeskunde voldoende aan bod gekomen?
15. Wat zijn de leeropbrengsten?
16. Sluit het niveau van de opdrachten aan bij de doelgroep vmbo 1/2 (ERK-niveau A1, A2)?
17. Wat is uw tip voor de voorbereiding voor docenten die volgend jaar voor het eerst meedoen?
RUIMTE VOOR OVERIGE OPMERKINGEN OF AANBEVELINGEN EN SUGGESTIES:
- 19 -
