Zestiende jaargang nummer : 09/10 : Sept/Okt 2015
Stichting
De COMPUTERCLUB
UPD@TE
WWW.CCUPDATE.NL te Spijkenisse
Colofon Dagelijks bestuur Voorzitter: Penningmeester: Secretariaat:
K. Kleijn B.W. Tijl T. Vernie
Tel. 0181-616693 Tel. 0181-630859 Tel. 0181-641381 Of Tel. 06-51933037
Vrijwillige medewerkers ccupd@te Boekje : Sander van Trigt Materiaalman: Kees v/d Waal Lesgevende: Bart Tijl Lesgevende: Hans Kubbinga Lesgevende: Karel Kleijn Lesgevende:I-Pad/Samsung Kees v/d Waal Netwerkbeheerder: Peter Mout Betalingen via de bank is mogelijk. Rekening nummerIBAN: NL44ABNA0506627470 Onder vermelding van Penningmeester van CCUPDATE. Correspondentieadres van de stichting is:
[email protected] tel 06-51933037 Internet: http://www.ccupdate.nl
Stichting UPD@TE is voort gekomen uit, de computerclub UPD@TE en als zodanig ingeschreven bij de K.v.K te Rotterdam onder nr. 24297898
2
Bestuursmededeling Sept/oktober Iedereen weer gezond terug van vakantie ? Ik hoop dat jullie genoten hebben van een welverdiende vakantie. Sinds 30 september zijn de club avonden weer begonnen. Laten we hopen weer een aantal nieuwe leden te verwelkomen. Ook leden met Tablets. Mocht u hier vragen over hebben? Wij helpen u graag met Ipad en/of Samsung. Er zitten wat verschillen in de beide systemen, maar in het gebruik zijn deze apparaten toch wel erg handig en simpel. E-mail, internetten, Facebook of internet bankieren, het gaat prima op deze apparaten. We benadrukken met klem dat u het wachtwoord van uw systeem moet weten. U heeft dat ingevoerd tijdens de installatie van uw systeem. Als u apps wilt downloaden met een tablet of Windows 8, kan dat alleen na het opgeven van uw wachtwoord. Weet u uw wachtwoord niet, dan kunnen we u bijna niet helpen. Ook binnenkort met Windows 10 kunnen we u verder op weg helpen
Onze technische man staat voor u klaar om problemen of reparaties te verrichten aan uw PC. Natuurlijk moet u donateur zijn voor deze service. Kosten voor de te vervangen onderdelen zijn voor eigen rekening Zegt het voort dat wij de gezelligste computerclub in de regio zijn, waar u op ongedwongen wijze uw computerkennis uit kunt breiden. Bezoek ook onze website eens www.ccupdate.nl
Groeten, uw voorzitter Karel Kleijn 3
Windows 10 Er is al veel over geschreven en gesproken. Als wij weer aan de slag gaan op de computerclub dan is het al weer een maand in de handel. Niet iedereen zal Windows 10 al op zijn computer hebben want Microsoft brengt het in gedeeltes op de markt via updates. Natuurlijk zijn de winkeliers wel voorzien van materiaal de zogenaamde retailer versie Windows Rt 10. Natuurlijk hebben wij ons best gedaan om bij te blijven maar ook wij zullen ook de eerste weken wel eens achter ons oor krabbelen. Natuurlijk krijgt U als lid Donateur een voorkeurs-behandeling en zullen we al het mogelijke doen om U te helpen met eventueel te installeren en de uitleg er over. Ook niet leden zijn natuurlijk welkom en U mag gerust mensen meenemen die er niet uitkomen en die zullen wij ook helpen. Uiteraard zullen wij daar een kleine vergoeding voor vragen. Al zij natuurlijk lid worden dan krijgen zij natuurlijk alle hulp en ondersteuning zolang zij lid blijven. We zijn ook bezig met een hand boek over Windows 10 zodat U eventueel een cursus met terugslagwerk kunt volgen. We hopen dit met de start aan het nieuwe seizoen klaar te hebben. Maar U begrijpt dat wij ook van externe informatie afhankelijk zijn en aangezien de release datum 29 juli is begrijpt U wel dat de tijd kort is. In ons boekje zullen wij er uitgebreid op terug komen met allerhande tips en gebruiken die het U makkelijk moeten maken om met Windows 10 te kunnen werken. Windows 10 gaat ook gebruikt worden op andere platforms zoals Tablets en Telefoons. Het heeft een voordeel dat ze allemaal op de zelfde manier zouden moeten werken alleen de een wat uitgebreider natuurlijk dan de ander. 4
Daarom beginnen we maar eens met wat tips om met Windows 10 te gaan werken. Natuurlijk vergeten we de andere besturings-systemen niet en schroom niet om met vragen te komen over om het even wat. Heeft U onderwerpen die U graag in het boekje zou zien dan kan dit, maar dan moet U wel dit doorgeven aan de secretaris,dan word de desbetreffende persoon ingelicht. Ook als U zelf een stukje wilt inbrengen dan is dat mogelijk U dient dan een stukje te schrijven en dat eventueel per mail op te sturen waarvoor wij dan dit mail adres voor zullen gebruiken.
[email protected] Bij het onderwerp kunt U dan vermelden boekje. Let op dat het altijd voor de tweede woensdag van de maand binnen moet zijn, als U het stukje de eerst volgende maand in het boekje wil hebben. Veel succes met de nieuwe Windows en veel computer plezier HG B.Tijl.
5
WINDOWS 10 INSTINKERTJE: VERMIJD DE STANDAARDINSTELLINGEN
Net als hier: snel naar links, die schuifregelaar! Het is bij de uiteindelijke versie van Windows 10 even heel goed opletten tijdens de installatie. Nadat alle bestanden zijn gekopieerd en Windows 10 voor de eerste keer start krijgt u de optie voorgeschoteld om de door Microsoft gesuggereerde instellingen te gebruiken of voor het zelf wijzigingen van instellingen te gaan. 6
Kies áltijd voor dit laatste, want behalve dat u er wellicht geen prijs op stelt dat er van alles en nog wat over uw computergebruik naar Microsoft wordt verzonden en allerlei gegevens worden gekoppeld zit er een veiligheidsblunder van jewelste in de standaardinstellingen! Onder Instellingen aanpassen zien we dat de optie ‘Maak automatisch verbinding met de voorgestelde open hotspots. Niet alle netwerken zijn veilig.’ standaard is ingeschakeld, zet deze direct uit. De ervaring van de afgelopen jaren heeft geleerd dat het rücksichtslos verbinden met gratis hotspots op bijvoorbeeld vliegvelden, terrassen en meer niet verstandig is, te vaak biedt een digitale crimineel een aanlokkelijke gratis hotspot aan met een naam die verdacht veel lijkt op de locatie waar u zich bevindt. Eenmaal gekoppeld aan deze welbekende ‘man in the middle’ kan deze persoon allerlei zaken – denk aan wachtwoorden, betalingsverkeer enzovoorts – onderscheppen en daar vervelende dingen mee doen. Vreemd dat Microsoft ervoor heeft gekozen deze optie standaard aan te zetten, deze hoort echt uit te zijn!
7
Service pagina Deze pagina is een vast onderwerp in het boekje en geeft u informatie over het doen en laten van onze stichting. Donateurschap kost u maandelijks € 12.50 U betaalt eenmalig € 2.50 inschrijfgeld / administratiekosten. Betaalt u in eens voor een heel jaar, betaalt u maar € 112,50 U kunt bij ons een cursus volgen vanaf € 55.00 Wilt U zomaar een avondje doorbrengen bij ons dan kan dat ook U betaald dan een bijdrage van € 5.00 per avond Vraag aan de penningmeester naar de diverse mogelijkheden, of kijk op onze website. www.ccupdate.nl Bij het beëindigen van het donateurschap, dient u een opzeggingstermijn van èèn maand in acht te nemen en dit schriftelijk te melden aan de secretaris. Het adres is: T.W. Vernie. Banjopad 3 3208 SK Spijkenisse. Tel : 0651933037 of 0181-641381 Hebt u vragen en of opmerkingen, mail ons uw probleem en dan kunnen wij er samen wel uit komen. Voorzitter / Karel Kleijn E-mailadres :
[email protected] Penningmeester / Bart Tijl E-mailadres:
[email protected] Secretariaat: Tom Vernie E-mail:
[email protected] Stichting de Computerclub: http://www.ccupdate.nl
De gezelligste computerclub van Spijkenisse.Bij ons krijgt u meer voor minder, vertel dit verder.
8
Windows 10 niet voor iedereen te downloaden op 29 juli Microsoft rolt besturingssysteem geleidelijk aan uit
Door: Tijs Windows 10 mag dan wel 29 juli officieel worden uitgebracht, het is nog helemaal niet zeker dat iedereen het besturingssysteem die dag ook echt krijgt. Microsoft gaat Windows 10 namelijk 'uitrollen' onder gebruikers, waardoor het een paar dagen kan duren voor je gebruik kunt maken van het OS. Dat laat het bedrijf vandaag weten in een blogpost. Microsoft wil zeker weten dat de servers het gewoon aan kunnen, en om eventuele problemen te kunnen voorkomen.
Gratis Windows 10 wordt op 29 juli officieel beschikbaar. Het besturingssysteem wordt een gratis upgrade vanaf Windows 7 en Windows 8 (mits je binnen een jaar upgrade). Het is echter nu al mogelijk om Windows 10 te reserveren, zodat je zeker weet dat je het 9
29 juli meteen binnen krijgt. De upgrade kan gewoon via internet worden uitgevoerd.
Geleidelijke uitrol Je kunt de nieuwe versie van Windows echter niet per direct binnenhalen, zegt Microsoft nu. Het bedrijf wil zeker weten dat Windows 10 op ieder systeem goed draait. Daarom rolt Windows 10 geleidelijk uit onder gebruikers. Als eerste krijgen de Windows Insiders de officiële versie. Dat zijn de gebruikers die Windows 10 nu al testen als Technical Preview.
Reserveringen Daarna komen de gebruikers die hun gratis versie al hebben gereserveerd. Die krijgen het nieuwe OS niet allemaal tegelijk, maar Microsoft zegt niet wie het eerst aan de beurt is. Pas als al die gebruikers hun systeem hebben geüpgraded, kunnen nieuwe gebruikers het besturingssysteem binnenhalen.
Stabiliteit Doordat Windows 10 zo geleidelijk wordt uitgerold, is het zelfs mogelijk dat Microsoft tussen de uitrol door nog updates doorvoert. Dat kan als bijvoorbeeld blijkt dat Windows 10 op bepaalde systeem niet helemaal stabiel draait. Die updates worden dan later weer doorgevoerd naar bestaande kopieën.
10
Verzonden emails ongedaan maken in Gmail Een functie die zes jaar in de maak was Je kent het vast. Minutenlang staar je naar een belangrijke e-mail, op zoek naar typefouten. Je vindt ze niet, dus je drukt op verzenden. Twee seconden nadat de mail is verzonden, merk je toch ineens een fout op. Pech gehad? Nee, je hoeft het er niet bij te laten zitten. Je kan verzonden e-mails namelijk in zijn geheel ongedaan maken. Google heeft die functie nu voor iedereen uitgerold in de webversie van Gmail. Je moet deze instelling alleen wel zelf aan zetten. Dat doe je als volgt. Klik rechtsbovenin op het radaricoontje en kies voor Instellingen.
11
Je komt direct terecht op het tabblad Algemeen. Scroll naar beneden tot je Verzenden ongedaan maken tegenkomt en vink het vakje aan. Kies daarna hoe lang je de mogelijkheid wil krijgen een e-mail 'terug te roepen.' Je hebt de keuze uit 5, 10, 20 of 30 seconden.
Vergeet nu niet onderaan te klikken op Wijzigingen opslaan. Wanneer je voortaan een mailtje verstuurd, zie je bovenin Gmail naast de gebruikelijke boodschap 'Het bericht is verzonden' de optie 'Ongedaan maken.'
Overigens zit deze functie al veel langer in Gmail verstopt. Al zes jaar, om precies te zijn. Eerder vond je de optie onder Labs, tevens in Instellingen. Daar zijn experimentele Gmail-functies op eigen risico te proberen, zoals Google Maps-voorbeelden in e-mails.
12
Nieuw: app voor IBAN
De website om een bankrekeningnummer om te rekenen naar IBAN was er al, maar nu is er ook een officiële app. IBAN is de lange code van letters en cijfers die we tegenwoordig gebruiken in het betaalverkeer. Het bevat een code voor uw bank en het vertrouwde bankrekeningnummer. Veel mensen hebben hun IBAN op de bankpas staan, maar dat geldt niet voor iedereen. (On)betrouwbaar Lange tijd was er een officiële site op internet om veilig te kijken wat het IBAN-nummer is op basis van een bankrekeningnummer. Die site werd van internet gehaald. Criminelen zagen toen een gat in de markt en begonnen allerlei onbetrouwbare sites om achter bankgegevens te komen. Half juni werd er weer een site gelanceerd met een betrouwbaar rekenprogramma en nu is er ook een app voor de iPhone en Android-telefoons. Deze is te downloaden in de Stores voor de telefoons. 13
Hoe haal je het toetsenbord uit je laptop? DOOR SAMANTHA
Het toetsenbord van je laptop kun je zelf uit je laptop halen. Sommige laptops hebben een kliksysteem, een schroefsysteem of een combinatie hiervan. In dit artikel leggen we uit hoe je de meest voorkomende laptoptoetsenborden los krijgt. Durf je de reparatie na het lezen van deze uitleg tóch niet aan? Geen probleem! Je kunt jouw laptop bij ons ter reparatie aanmelden zodat wij het voor je kunnen doen.
1. Kliksysteem Het kliksysteem komt vaak voor bij laptops van Dell. 1. Zorg dat de laptop niet op de adapter aangesloten is en haal de accu er uit. Dit moet omdat de kans bestaat dat je anders stroom krijgt. 2. Wrik voorzichtig het kapje of de strip los boven het toetsenbord. Steek met een klein schroevendraaiertje onder de rand. Probeer de klikpunten te vinden en ontgrendelen ze voorzichtig zonder de klemmetjes te beschadigen of af te breken. Ga zo langzaam alle randen van de strip langs totdat ie helemaal loslaat. De strip is meestal behoorlijk flexibel en zal niet echt snel afbreken.
14
3. Haal de flatcabel heel voorzichtig los die op de printplaat vast zit. De flatcabel is de dunne maar brede kabel die verbinding maakt tussen het toetsenbord en het moederbord. 4. Vind het juiste toetsenbord voor jouw specifieke laptop. Lukt het niet? Maak dan een foto van de voor- én achterkant en stuur deze naar ons. Dan zoeken wij het juiste toetsenbord voor jouw laptop.
2. Een combinatie van klikken en schroeven 1. Ontkoppel de laptop van de adapter en verwijder de accu. Zo zorg je er voor dat er geen stroom meer op je laptop staat. 2. Wrik voorzichtig het kapje of de strip los boven het toetsenbord. Steek met een klein schroevendraaiertje onder de rand. Probeer de klikpunten te vinden en ontgrendelen ze voorzichtig zonder de klemmetjes te beschadigen of af te breken. Ga zo langzaam alle randen van de strip langs totdat ie helemaal loslaat. De strip is meestal behoorlijk flexibel en zal niet echt snel afbreken. 3. Onder het kapje zul je waarschijnlijk twee schroefjes aantreffen, waarmee het toetsenbord is vastgeschroefd. Draai deze los, waarna de bovenzijde van het toetsenbord al vrij komt te liggen. 4. Beweeg nu het toetsenbord een stukje naar voren. Dan zullen ook de lipjes aan de onderkant loskomen. 5. Eventueel zijn er ook nog lipjes aan de zijkant, waaraan het toetsenbord zich vasthaakt. Buig daarvoor het toetsenbord een klein beetje bol, zodat ook die lipjes loslaten. 6. Nu kun je het hele toetsenbord een stukje loshalen en omklappen, zodat je de bevestiging van de flatcable op de printplaat kunt zien. De flatcabel is het (de naam zegt het al) platte kabeltje waarmee het toetsenbord verbinden maakt met het moederbord. Koppel daar de connector van het toetsenbord voorzichtig los. In sommige gevallen kan de flatcable zónder connector los. Dan is er een kliksysteem in de connector om de flatcable te vergrendelen of ontgrendelen. Dit werkt vaak als een schuifje. Wees heel erg voorzichtig bij deze stap. Als de printplaat beschadigt is dit lastig te herstellen. 7. Ga zo nodig op zoek naar het juiste nieuwe toetsenbord. Of maak een foto van de voor- én achterkant van het toetsenbord en vraag ons om hulp.
15
3. Via de onderkant van de laptop Zo zitten de toetsenborden van HP en Compaq laptops vaak vast. 1. Zorg ook bij deze versie dat je laptop niet aan de stroom is aangesloten met de adapter en dat de laptop accu er uit is. 2. Zoek op de onderkant van de laptop naar een icoontje van een toetsenbord of de letter ‘K’ (van keyboard). Het kan voorkomen dat je eerst een ander stuk van de onderkant (bijv. voor geheugen of batterij) open mag maken voordat je alle keyboard-schroefjes kunt bereiken. Deze schroefjes (meestal een stuk of 3 tot 7) houden het toetsenbord en eventueel de strip erboven vast vanaf de onderkant. Draai deze schroefjes los. 3. Draai de laptop nu weer om. Op het toetsenbord zie je tussen de functietoetsen vier schuifjes. De functietoetsen zitten op de bovenste rij van je toetsenbord. Beweeg deze schuifjes naar boven om ze te ontgrendelen. 4. In sommige gevallen kan ook de strip boven het keyboard vanaf de onderkant los zijn gekomen. Onder dit kapje zitten dan waarschijnlijk twee schroefjes die het toetsenbord vasthouden. Schroef deze ook los. 5. Nu kun je het hele toetsenbord een stukje losmaken en omklappen, zodat je de bevestiging van de flatcable op de printplaat kunt zien. Koppel daar de connector van het toetsenbord voorzichtig los. Doe dit heel erg nauwkeurig zodat je de printplaat niet beschadigt. 6. Ga nu op zoek naar het juiste toetsenbord. Lukt dat niet? Neem een foto van de voor- én achterkant van het toetsenbord en stuur deze naar ons. Dan kijken wij welk toetsenbord je nodig hebt!
4. Andere gevallen Sommige laptops hebben een combinatie van de verschillende bevestigingsmethoden, met kleine afwijkingen in schroefmethode, lipjes, schuifjes en stripjes. Een toetsenbord zal aan de bovenkant nooit aan twee zijden vastgeschroefd zijn: alleen boven de functietoetsen zullen schroefjes te vinden zijn.
16
Toetsenbordproblemen Verschijnen er andere tekens op het scherm dan dat op het toetsenbord wordt ingetikt, dan komt de in Windows ingestelde toetsenbordindeling niet overeen met die van het gebruikte toetsenbord. De ingestelde toetsenbordindeling (ook wel configuratiescherm, onderdeel Taal, in de meeste gevallen is Verenigde Staten (internationaal) het meest geschikt (Belgisch (punt) voor België). Elke gebruiker kan een eigen voorkeursindeling kiezen, het is dus mogelijk dat dezepergebruikersaccount verschilt!
TIP: Standaard is slechts één
toetsenbordindeling ingesteld. Wordt een tweede invoertaal toegevoegd dan kan met de combinatie
linker ALT- en rechter
SHIFT-toets automatisch tussen de toetsenbordindelingen worden geswitcht. Dat gaat onopvallend zonder melding en kan dus ook wel eens voor verwarring zorgen wanneer de toetscombinatie per ongeluk wordt aangeraakt. Om dergelijke problemen te voorkomen, is het verstandig alleen extra invoertalen toe te voegen wanneer deze echt nodig zijn.
17
Aanmeldproblemen gebruikersaccount in het welkomstscherm Is tijdens de setup van Windows de verkeerde toetsenbordindeling gekozen of is er nadien een ander type toetsenbord aangesloten, dan zou dat het inloggen van het gebruikersaccount via het aanmeldscherm kunnen bemoeilijken (de toetsen corresponderen dan immers niet met de getypte tekens). Heb je hier last van activeer dan via het configuratiescherm, onderdeel Land/regio (Windows 7: Land en taal, Windows Vista Landinstellingen), tabblad Beheer, knop Instellingen kopiëren (Windows Vista: Naar gereserveerde accounts kopiëren...) de optie Aanmeldingscherm en systeemaccounts (Windows Vista: Systeemaccounts) en rond af met de knop OK. De toetsenbordindeling van het gebruikersaccount is hierdoor ook op het aanmeldscherm van toepassing. Activeer eventueel ook de optie Nieuwe gebruikersaccounts (Windows Vista: Standaardgebruikersaccount) zodat de ingestelde toetsenbordindeling ook van toepassing zal zijn op nieuw aan te maken gebruikersaccounts. Met dank aan Rita
18
Een iPad heeft een beperkte opslagcapaciteit, vaak 16 of 32 GB. Het kan dus goed dat u op een dag een melding krijgt dat het geheugen bijna vol is. Hoe maakt u dan ruimte vrij? U denkt misschien dat 16 of 32 GB geheugen wel genoeg is voor uw tabletgebruik.
En dat is vaak ook zo.
Maar alle apps op de tablet nemen geheugenruimte in, net als de foto's, video's en kranten die op het apparaat staan. De iPad kan dan toch op een gegeven moment vol raken. Dan is het tijd om het apparaat op te schonen en geheugenruimte vrij te maken. Daarbij kunt u de volgende stappen zetten: 1. Opzoeken welke apps het meeste geheugen innemen. 2. De apps die u niet gebruikt verwijderen. 3. Inhoud van apps verwijderen. 4. Foto's en video's verplaatsen naar een computer. Stap 1: zoek op hoeveel ruimte apps innemen In iOS 7 en 8 kunt u opzoeken hoeveel geheugenruimte uw apps gebruiken.
19
Daarvoor doet u het volgende: Tik op Instellingen > Algemeen > Gebruik. Hier staat hoeveel opslagruimte er nog vrij is op de tablet en hoeveel er in gebruik is. Tik in iOS 8 onder het kopje 'Opslag' op Beheer opslag (in iOS 7 hoeft dat niet). Een lijst met apps en de hoeveelheid geheugen die ze gebruiken wordt getoond. De apps die bovenaan staan, gebruiken de meeste geheugenruimte. Stap 2: apps verwijderen Met deze kennis kunt u een beslissing maken en de apps die te veel ruimte innemen, verwijderen. Maar wat als dat precies de apps zijn die u heel graag gebruikt? Verwijder bijvoorbeeld alleen de apps die u toch nooit of nauwelijks gebruikt. Bedenk verder dat het soms lijkt dat een app veel ruimte inneemt, terwijl het probleem ligt bij de hoeveelheid informatie in de app (bijvoorbeeld boeken in iBooks). Het is dus niet altijd per se nodig een app te verwijderen (daarover meer in de volgende alinea).
20
Tik op de app die u wilt verwijderen om ruimte vrij te maken. Er opent een scherm met meer informatie over de app. Tik op Verwijder app om de app te verwijderen. Tik nogmaals op Verwijder app om uw keuze te bevestigen. U keert weer terug naar het overzicht. De beschikbare geheugenruimte is bijgewerkt. Stap 3: inhoud van appsverwijderenZoals net al geschreven, nemen sommige apps veel ruimte in omdat er veel in de app is opgeslagen. Denk aan e-boeken in de app iBooks of aan digitale kranten in apps zoals De Volkskrant. Kranten bewaren bijvoorbeeld de digitale kranten een aantal dagen of zelfs allemaal. Die nemen geheugenruimte in. Ook de app Podcasts is een beruchte: alle luisterdownloads nemen plek in. Schoon dit soort apps op door de inhoud te verwijderen. Doe dat in de app zelf. Gooi de gelezen e-boeken, kranten of gedownloade radioafleveringen bijvoorbeeld weg. Het opschonen werkt bij iedere app net weer even anders. Helaas kunnen we niet voor iedere app uitleggen hoe het moet. Maar om u een idee te geven, laten we zien hoe het werkt in iBooks en Podcasts. 21
Boek verwijderen uit iBooks E-boeken nemen niet veel ruimte in, een paar MB maar. Verwijder dus alleen boeken als u ze echt niet meer wilt lezen.
..
Open de app iBooks door erop te tikken. ..Ga naar het hoofdscherm van iBooks, dus het scherm met uw verzameling aan boeken. Tik daarvoor eventueel op Bibliotheek. ..Tik rechts op Selecteer. ..Tik op het boek dat u wilt verwijderen. ..Tik op Verwijder > Verwijder. Radioaflevering verwijderen uit Podcasts Open de app Podcasts door erop te tikken. Tikt in het overzicht op Wijzig. Tik op het kruisje van de postcastabonnement die u wilt verwijderen. Stap 4: mislukte foto’s verwijderen Bij veel mensen nemen de foto's veel geheugen in. Voor de hand ligt om eerst de foto's te verwijderen die u niet meer wilt omdat ze bijvoorbeeld mislukt zijn. Daarna kunt u van de andere foto's een back-up maken en ze daarna van uw iPad verwijderen. Ze blijven dan bewaard op de computer. 22
Foto's stuk voor stuk verwijderen: Tik op Foto's. Tik op de map waarin de foto's staan die u wilt bekijken. De map opent. Tik boven in beeld op Selecteer. Tik op de foto's die u niet wilt bewaren. Er verschijnt een vinkje rechtsonder op de foto's die u aan hebt getikt. Tik boven in beeld op het pictogram van de vuilnisbak. Tik op de melding Verwijder X foto's (waarbij X het aantal foto's is). De foto's worden van uw iPad verwijderd. Ze zijn dan niet meer terug te halen. Stap 5: foto's op pc zetten en daarna verwijderen Een handige manier van foto's opslaan, is om ze te kopiëren naar de computer. U bewaart ze op een veilige plaats terwijl u het geheugen van uw iPad ontlast. Zijn alle foto's eenmaal gekopieerd naar de computer, dan kunt u ze verwijderen van de iPad. In de vorige alinea leest u hoe dat moet.
23
Back-up maken van belangrijke gegevens: wat te doen en hoe dat ook automatisch kan Deze pagina bespreekt het maken van een back-up van persoonlijke gegevens. Menig computergebruiker heeft ooit wel eens met de handen in het haar gezeten omdat gegevens waren kwijtgeraakt, bijvoorbeeld door een crash van de harde schijf of zelfs al door een crash van Windows. Gelukkig kan de harde schijf na aan crash vaak nog wel met een opstartbare CD/DVD (zoals Bart's PE of VistaPE) worden benaderd zodat belangrijke gegevens naar een andere (externe) schijf kunnen worden gekopieerd. In een enkel geval is het gegevensverlies echter niet meer te herstellen, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van stroomuitval: als de schijf op zo'n moment net druk bezig is met het lezen en/of schrijven van gegevens dan is de kans op beschadiging van de schijf en dus gegevensverlies erg groot. Of wanneer een virus het systeem geheel overhoop haalt en in het ergste geval de gegevens wist. De kans dat zo’n situatie u overkomt is klein, maar niet ondenkbaar.
24
Beter voorkomen dan genezen dus! Dat het kwijtraken van onvervangbare gegevens een nachtmerrie is, mag duidelijk zijn. Beter voorkomen dan genezen dus! Het probleem is dat niet iedereen braaf regelmatig zijn back-ups maakt: omdat dit klusje tijd kost en regelmatig moet worden uitgevoerd, wordt het gemakkelijk op de lange baan geschoven. Deze pagina is bedoeld om te motiveren regelmatig een extra back-up te maken van dergelijke gegevens. Tevens wordt uitgelegd hoe dit met de tool SyncBackFree geautomatiseerd kan worden, waardoor kostbare tijd kan worden bespaard.
De gegevens die veiliggesteld moeten worden Welke gegevens komen nu in aanmerking voor een back-up? Het gaat om data die niet 1-2-3 vervangbaar is maar die u toch graag een back-up van zou willen hebben mocht de schijf waarop ze zijn opgeslagen het begeven. Het gaat dus voornamelijk om de persoonlijke bestanden, eventueel aangevuld met de setupbestanden van enkele gedownloade programma’s. Apps (uit Windows 8) slaan de gegevens al zo veel mogelijk online op (waar ze redelijk veilig zijn zolang de inloggegevens bekend zijn), de meeste bureaubladprogramma's maken echter nog gewoon gebruik van lokale opslag, en dan met name de map met persoonlijke documenten.
25
Om u enigszins een beeld te geven, volgt hier een wat completer overzicht (met de locaties waar deze bestanden normaal gesproken te vinden zijn):
Mijn documenten (XP: C:\Documents and Settings\inlognaam\Mijn documenten, Vista/7/8: C:\Gebruikers\inlognaam\Documenten) Oftewel de map met de persoonlijke bestanden. In Windows XP is deze map standaard voorzien van de submappen Mijn Afbeeldingen, Mijn Muziek en Mijn Video’s. Onder Windows Vista/7/8 staan op dezelfde locatie mappen voor onder andere muziek, afbeeldingen, video’s, contactpersonen en opgeslagen spellen).
Gedeelde Documenten (XP: C:\Documents and Settings\All Users\Gedeelde Documenten, Vista/7/8: C:\Gebruikers\Openbaar\Openbare documenten). Deze map wordt gebruikt om meerdere gebruikers met dezelfde bestanden te laten werken. Onder Vista/7/8 staan op dezelfde locatie mappen voor onder andere afbeeldingen, muziek, video's, e.d.
Favorieten van Internet Explorer (XP: C:\Documents and Settings\inlognaam\Favorieten, Vista/7/8: C:\Gebruikers\inlognaam\Favorieten) Hier staan de locaties van de in Internet Explorer bewaarde favoriete webpagina's.
26
E-mailarchief Outlook Express (XP: C:\Documents and Settings\inlognaam\Local Settings\Application Data\Identities\{...}\Microsoft\Outlook Express\) Het gaat om de gehele inhoud van deze map met DBX-bestanden.
Windows Adresboek (XP: C:\Documents and Settings\inlognaam\Application Data\Microsoft\Address Book\) Het betreft een bestand met de extensie .WAB waarin de contactpersonen van Outlook Express worden opgeslagen.
E-mailarchief Windows Mail (Vista: C:\Gebruikers\inlognaam\AppData\Local\Microsoft\Windows Mail) Het gaat om de gehele inhoud van de map.
Windows Contactpersonen (Vista/7: C:\Gebruikers\inlognaam\Contactpersonen) De contactpersonen zijn elk in een apart bestand opgeslagen.
Windows Agenda (Vista: C:\Gebruikers\inlognaam\AppData\Local\Microsoft\Windows Calendar\Calendars\Agenda van inlognaam.ics) De agenda is opgeslagen in het bestand met de naam Agenda van inlognaam.ics.
Archief Outlook (XP: C:\Documents and Settings\inlognaam\Local Settings\Application Data\Microsoft\Outlook\, Vista/7: C:\Gebruikers
27
\inlognaam\AppData\Local\Microsoft\Outlook\; Outlook 2010 en 2013: de submap Outlook-bestanden in de persoonlijke map Mijn documenten (XP/7)/Documenten (Vista/8)) Het gaat hier om de bestanden met de extensie PST, zoals OUTLOOK.PST en (indien aanwezig) ARCHIVE.PST.
RSS-feeds (XP: C:\Documents and Settings\inlognaam\ Local Settings\Application Data\Microsoft\Feeds, Vista/7/8: C:\Gebruikers\inlognaam\ AppData\ Local\Microsoft\Feeds) Het gaat hier om de door Internet Explorer opgeslagen RSS-feeds. Wordt een alternatieve RSS-lezer gebruikt, dan moet er op een andere opslaglocatie worden gezocht.
Gedownloade software (7/8: C:\Gebruikers\inlognaam\Downloads en C:\Gebruikers\Openbaar\Downloads): Gedownloade software waar misschien zelfs ook nog voor betaald is... Meestal kan deze software nog wel opnieuw worden verkregen, maar een veiligheidskopie is nooit weg.
Overige gegevens Denk bijvoorbeeld aan opgeslagen databases buiten de map met persoonlijke documenten.
28
PERSOONLIJKE DATA NAAR EEN ANDERE PARTITIE VERPLAATSEN Op deze website wordt geadviseerd deze mappen en bestanden te verplaatsen naar een aparte D:-partitie zodat ze niet meer tussen de systeembestanden van Windows staan. Zie voor meer informatie over dit onderwerp ook de pagina over het maken van een back-up van gegevens en de pagina over het verplaatsen van persoonlijke bestanden (inclusief het wijzigen van de standaard opslaglocatie). Bedenk dat de persoonlijke data voor elk gebruikersaccount afzonderlijk moeten worden veiliggesteld.
De opslagmedia voor het maken van backups Nu bekend is welke gegevens veiliggesteld moeten worden, is het de vraag op welk medium die gegevens opgeslagen moeten worden. Er zijn verschillende opties:
Diskettes, ZIP-drive, tapestreamer Die goede oude tijd ;-)... De USB-stick is een gangbare en aan te raden vervanger voor deze wat verouderde opslagmedia.
USB-sticks en andere handzame USB-apparaatjes Handig voor het snel opslaan van gegevens om deze vervolgens ook
29
makkelijk mee te nemen. Er zijn inmiddels USB-sticks met vrij grote capaciteit verkrijgbaar, die waarschijnlijk voldoende opslagruimte hebben om alle persoonlijke gegevens veilig te stellen. Een USBopslagmedium krijgt gewoon een schijfletter toegewezen in de Windows Verkenner, geen probleem in gebruik dus.
Beschrijfbare DVD±R/DVD±RW Bestanden kunnen direct vanuit de Windows Verkenner op de DVD worden gebrand (met een maximum van 4 GB per DVD). De DVD-R (éénmaal te beschrijven) geniet gezien het prijsverschil meestal de voorkeur boven de DVD-RW (meerdere malen te beschrijven). DVD-RW is alleen interessant wanneer deze ook daadwerkelijk meerdere keren wordt beschreven, waarbij de afnemende betrouwbaarheid van de schijfjes bij het herhaaldelijk overschrijven zeker in ogenschouw moeten worden genomen. Beschreven DVD's zijn overigens minder lang 'houdbaar' dan altijd werd aangenomen, koop daarom alleen DVD-R/DVD-RW van een betrouwbaar merk. Beschreven DVD's zijn overigens minder lang 'houdbaar' dan altijd werd aangenomen, zeker in geval van een B-merk.
Extra interne harde schijf Een back-up kan ook op een extra interne harde schijf worden geplaatst. Een variant hierop is een RAID-configuratie van twee of
30
meer harde schijven waarbij de schijven continu worden gespiegeld, zodat er altijd een kopie aanwezig is. Een extra interne harde schijf biedt echter geen garanties dat de gegevens niet meer verloren kunnen raken.
Externe harde schijf Verkrijgbaar met een aansluiting voor zowel de USB-poort als de netwerkkabel. Een externe harde schijf is het handigste opslagmedium voor het voor het regelmatig maken van een back-up. Deze kunnen tijdelijk worden aangesloten en kunnen net zo veel opslagcapaciteit leveren als nodig is. Daarnaast kunnen de gegevens eindeloos worden overschreven! Door gebruik te maken van het gratis programma SyncBackFree (zie hierna) is dit proces ook nog eens te automatiseren (zie verderop).
Online op een externe server Bijvoorbeeld bij een dienst als OneDrive, Dropbox of op een eigen FTPserver.
Nog genoeg andere mogelijkheden...
Gratis software SyncBackFree voor automatisch synchronisatie van data (lees: een back-up maken) Door het maken van back-ups te automatiseren, kunnen de persoonlijke bestanden zonder al te veel denkwerk met een paar muisklikken worden
31
veiliggesteld. Lekker makkelijk en snel, dus geen redenen meer om er vanaf te zien! SyncBackFree (download: www.2brightsparks.com/download-syncbackfree.html) is een zeer goed werkende gratis synchronisatietool waarbij alles naar wens instelbaar is. Profielen aanmaken De installatie van SyncBackFree is eenvoudig. Nadat het programma is opgestart, kan met de knop Nieuw links onderin het programmavenster direct een back-up/ synchronisatieprofiel worden aangemaakt. Geef een herkenbare profielnaam op (bijvoorbeeld "Mijn documenten") en kies in het volgende venster bij voorkeur de optie Spiegel profiel (zodat lokaal verwijderde bestanden ook van de back-uplocatie worden verwijderd). Met de optie Back-up profiel blijven alle bestanden op de back-uplocatie behouden, ook al zijn ze lokaal reeds verwijderd. Niet erg praktisch wanneer de back-up ooit weer terug moet worden gezet, zie dan maar weer eens te achterhalen welke bestanden uit de back-up niet relevant meer zijn... Nadeel van de optie Spiegel profiel is wel dat óók per ongeluk verwijderde bestanden bij de eerstvolgende synchronisatie uit de back-up worden verwijderd!
32
SYNCHRONISATIEMOGELIJKHEDEN VAN SYNCBACKFREE De optie Synchronisatie is alleen interessant wanneer de bestanden op twee computers met elkaar moeten worden gesynchroniseerd zodat beide PC's de meest recente bestanden bevatten. SyncBackFree ziet zelf welk bestand vernieuwd is en waarschuwt zo nodig vooraf wanneer beide bestanden zijn aangepast.
33
Wordt gebruik gemaakt van een externe back-uplocatie dan kan via de knop Volgende een FTP-locatie worden opgegeven, anders kunnen met de knop Gereed direct de bron- en bestemmingsmap worden opgegeven; dit gaat het makkelijkst via de gele map-icoontjes links naast het invoerveld. In het voorbeeld is dat al gedaan: de lokale map met persoonlijke documenten staat hier op D:\Menno (de bron) en de back-uplocatie is L:\Menno (de bestemmingsmap op een externe schijf). De bestemmingsmap bestond overigens nog niet, doordat "Menno\" er handmatig aan toegevoegd is zal deze automatisch worden aangemaakt.
Met een klik op de knop OK is het profiel voor de geautomatiseerde backup aangemaakt (er kan eventueel nog een simulatie worden uitgevoerd om te controleren of de instellingen juist zijn en om inzichtelijk te maken wat precies de gevolgen op bestandsniveau zijn). Op deze wijze kan voor elke veilig te stellen map (zie het begin van deze paragraaf) een profiel
34
worden aangemaakt: Koppel elke bronmap (op de harde schijf) aan een doelmap (op de back-uplocatie) en stel het profiel naar wens in. TIP: Meldt SyncBackFree bij het maken van de back-up dat bestanden niet gekopieerd kunnen worden omdat ze door een ander programma bezet worden gehouden? Stel het profiel dan zo in dat probleemveroorzakende programma’s worden afgesloten voordat het profiel wordt uitgevoerd. Dit gaat via de optie Uitgebreide instellingen, optie Automatisch sluiten, knop Toevoegen, selecteer hier de titel van het betreffende programma. Profielen beheren Een aangemaakt profiel kan altijd weer worden aangepast of desnoods verwijderd. Selecteer daarvoor het betreffende profiel in het hoofdscherm en klik linksonder op de knop Wijzigen of Verwijderen. De knop Wijzig heropent het scherm voor het selecteren van de bron- en bestemmingsmap. Met de knoppen Submappen en bestanden kiezen en Filters wijzigen kunnen irrelevante submappen en bestanden desgewenst worden uitgesloten voor back-up. Vergeet tot slot niet een back-up van de aangemaakte profielen te maken door ze via Profiel(en), Profiel exporteren te exporteren naar de back-uplocatie. Ze kunnen dan altijd weer (via Profiel(en), Profiel importeren) worden hersteld.
35
De back-up uitvoeren Selecteer de gewenste profielen (met de toetscombinatie CTRL-A worden alle profielen in één keer geselecteerd) en klik op de knop Uitvoeren, het programma begint nu met het analyseren van de verschillen tussen de bron- en bestemmingsmappen. Zodra alle data is ingelezen, toont SyncBackFree een scherm met de verschillen tussen de bestanden op de lokale schijf (bron) en de laatstgemaakte back-up (bestemming). Zijn de voorgestelde wijzigingen akkoord (wat meestal het geval is), klik dan op Doorgaan met uitvoering.
Zodra de back-up met succes is afgerond, geeft het hoofdvenster in de kolom Resultaat aan dat de back-up met succes is afgerond. In de kolom Laatst uitgevoerd staat het tijdstip waarop dit heeft plaatsgevonden.
36
Het maken van back-ups agenderen Het enige wat nu nog rest, is het agenderen van de back-up zodat er periodiek een back-up wordt gemaakt. De frequentie kan, op basis van de maximaal aanvaardbare risico's, zelf worden bepaald (bijvoorbeeld de eerste van elke maand, elke vrijdagmiddag of elke dag). Activeren van de back-up kost slechts enkele handelingen en aangezien alleen gewijzigde bestanden worden gekopieerd, kost het maken van een back-up niet al te veel tijd.
SYNCHRONISEREN NAAR EEN ONLINE OPSLAGLOCATIE Als alternatief voor het back-uppen naar een externe harde schijf kan ook een van de vele online opslagdiensten zoals Dropbox, Microsoft OneDrive of Google Drive (met respectievelijk 2, 7 en 5 GB aan gratis opslagruimte) worden gebruikt. De lokaal opgeslagen persoonlijke gegevens worden dan automatisch gesynchroniseerd met de bestanden op de server. De meeste van deze diensten beschikken ook nog eens over een herstelfunctie waardoor per ongeluk verwijderde of overschreven bestanden
37
eenvoudig kunnen worden hersteld. Daarnaast zijn de online opgeslagen bestanden ook nog eens vanaf verschillende apparaten te benaderen! Nadeel van deze methode is wel dat direct in de lokale map van de online synchronisatiedienst moet worden gewerkt (bijvoorbeeld D:\Dropbox). Geef je er de voorkeur aan om de persoonlijke bestanden op hun oorspronkelijke locatie te laten staan (bijvoorbeeld in de map Mijn Documenten) maar wil je toch gebruik maken van de online opslagmogelijkheden dan kan SyncBackFree handig van pas komen. Door SyncBackFree als achtergrondproces volautomatisch (met een interval van bijvoorbeeld één uur) gewijzigde mappen en bestanden te laten kopiëren naar de map van de online synchronisatiedienst, worden deze alsnog automatisch gesynchroniseerd met de online opgeslagen gegevens. Deze procedure biedt een interessant alternatief voor vergelijkbare, veelal prijzige commerciële online back-updiensten. 38
Windows opnieuw installeren? Koop een nieuwe schijf en gebruik de oude als backupschijf! Bij een herinstallatie van Windows is het de overweging waard een grotere cq. snellere harde of SSD schijf te plaatsen. Hierdoor wordt Windows niet alleen aanzienlijk sneller, er is ook gelijk een back-up van alle persoonlijke gegevens (dat neemt een hoop werk uit handen, zeker wanneer er geen extra datapartitie was gemaakt waar de bestanden veilig naar waren weggeschreven). De oude schijf met belangrijke gegevens kan veilig apart worden gelegd terwijl Windows op de nieuwe schijf wordt geïnstalleerd (bij problemen kan altijd weer van deze oude schijf worden opgestart). Plaats na het afstellen van het systeem de oude schijf er tijdelijk weer bij zodat alle gegevens met de Windows Verkenner kunnen worden overgeplaatst. Bijkomend voordeel van deze handelswijze is dat het installeren van Windows veel minder tijd kost. De aanschaf van zo'n nieuwe schijf is dus al snel de moeite waard.
39
Wordt de oude schijf niet meer gebruikt dan kan deze net zo goed worden aangewend voor extra externe opslagcapaciteit. Plaats de harde schijf hiervoor in een externe USB-case. Deze procedure heeft meerdere voordelen: het installeren van Windows gaat veel sneller, de PC wordt sneller en krijgt meer opslagcapaciteit, de persoonlijke gegevens zijn gedurende het herinstalleren van Windows veiliggesteld en er komt meteen een externe schijf beschikbaar voor back-updoeleinden!
40
Downloaden Door: Tijs Het is sinds kort verboden om muziek of films te downloaden uit illegale bronnen zoals The Pirate Bay. Nou gaan wij er natúúrlijk vanuit dat u zich keurig netjes aan de wet houdt en nooit meer naar die site toe zou gaan. Maar stel nou, heel hypothetisch, dat u dat toch zou willen. Hoe zou u dan anoniem kunnen blijven downloaden? We zetten een aantal tips voor u op een rij. 1. VPN De beste en veiligste manier om anoniem te downloaden op internet is een VPN ('Virtual Private Network'). Daarmee surf je versleuteld via een andere server en dus een ander IP-adres. Het mooie van een VPN is dat het naast je browserverkeer ook andere programma's zoals uTorrent versleutelt, dus ook daarmee wordt je een stuk moeilijker vindbaar. VPN's zijn er gratis en betaald, maar zoals bij alles op internet zijn de betaalde altijd de beste. Gratis VPN's zijn vooral veel trager, en komen vaak met irritante advertenties tijdens het browsen. Wij raden zelf Private Internet Access aan, vanwege het simpele installeren, de vele opties en de prijs (45 euro per jaar). Maar je kunt ook andere vergelijken, dus kijk gerust eerst rond voor je een VPN kiest.
2. BTguard Als een VPN te ingewikkeld is, of als je gewoon even snel iets wil downloaden, is er ook BTguard. Dat programma versleutelt al je torrents met 256-bit-encryptie, en werkt op alle platformen. BTguard werkt ook met het populaire torrent-programma uTorrent, dus daar hoef je ook niet ineens vanaf. BTguard is niet gratis (5,14 per maand of 45 euro per jaar), maar is wel waar voor zijn geld.
41
3. Anomos Als je niet wilt betalen voor je anonimiteit, kun je het gratis Anomos proberen. Dat is een open-source programma, waarmee je torrents kunt downloaden met eind-tot-eind-versleuteling. Daarnaast gaat het verkeer net als bij TOR via meerdere servers , waardoor het achterhalen van je identiteit heel moeilijk wordt. Wel een kanttekening: Anomos is nog niet volledig getest. De makers ervan waarschuwen zelf ook dat je er nooit op moet vertrouwen voor volledige anonimiteit. Bovendien is Anomos een stuk trager dan de alternatieven. Dat gezegd hebbende; als je het risico durft te nemen en wel iets langer wil wachten, is Anomos is prima optie. 4. Bestanden verbergen met Truecrypt Als er ondanks deze tips nog steeds een ME-team je voordeur in komt trappen (dat gebeurt niet volgens de nieuwe wet!), dan wil je uiteraard niet dat ze je gedownloade bestanden vinden. Je kunt daarom je bestanden daarom "verstoppen" op je harde schijf , zodat er geen enkel bewijs is van je gruweldaden. Daarvoor is er Truecrypt, een versleutelprogramma dat bekend staat als vrijwel onkraakbaar. Met Truecrypt kun je een soort map maken waarin je gevoelige bestanden kunt plaatsen waarvan je niet wil dat iemand ze vindt. Het programma is gratis en open-source, werkt op ieder platform, en is met een beetje instructies lezen makkelijk te gebruiken. Niet bang zijn Overigens hoef je niet echt bang te zijn dat je een boete krijgt of van je internet wordt afgesloten als je toch per ongeluk een bestand downloadt (wat je natuurlijk niet doet!), want de vreugdebedervers van BREIN hebben al gezegd niet achter individuele downloaders aan te gaan. Maar toch, als je echt paranoide bent, kom je met deze tips een heel eind!
42
Hier kan uw advertentie komen als U donateur van ons wordt Inlichtingen: tel: 0181-641381 0651933037 Of: 06-54692942
[email protected]
43
MyCom Uitstraat 5 3201EN Spijkenisse Tel: 0181-767287 E-mail:
[email protected]
44
