Calamiteitenbestrijdingsplan van Waterschap Rivierenland Uitval van elektriciteit en/of ICT
opgesteld door: vastgesteld door: Vastgesteld op: Status:
Jos Berkesteijn, Ben Giltjes, Aart Klip, Vincent van Meerten, Peter Struyk en Jessica Zoethout college van dijkgraaf en heemraden Waterschap Rivierenland 9 april 2013 definitief
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Inhoudsopgave 1. 1.1 1.2 1.3 1.4
Inleiding Aanleiding tot CBP uitval van elektriciteit en/of ICT Calamiteitenzorgsysteem Leeswijzer Versiebeheer
Definitief
Bladzijde 3 3 3 4 4
2. Kantoor- en/of technische automatisering 2.1 Kantoorautomatisering 2.2 Technische automatisering 2.3 Scenario's uitval van elektriciteit en/of ICT
4 4 5 6
3. Op- en/of afschaling 3.1 Criteria voor opschaling per coördinatiefase 3.2 Criteria voor afschaling per coördinatiefase
7 7 9
4. Calamiteitenorganisatie
9
5. Maatregelen
10
6. Relaties met andere plannen
14
Bijlage 1. logformulier ten behoeve van storingsmelding in hard copy registratiesysteem.
15
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 2 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
1. INLEIDING 1.1 Aanleiding tot CBP uitval van elektriciteit en/of ICT Verstoring van elektriciteit en/of informatie- en communicatietechnologie (ICT) vormen actuele en voorname risico’s voor organisatie en samenleving. Elektriciteit en ICT vervullen voor onze samenleving vitale functies. Beide infrastructuren zijn bovendien in toenemende mate met elkaar verweven. De wederzijdse afhankelijkheid tussen elektriciteit en ICT is groot en bovendien groeiende. Uitval van elektriciteit heeft onherroepelijk gevolgen voor ICT. Andersom functioneren elektriciteitsvoorzieningen ook in toenemende mate ICT-gedreven. Uitval van ICT kan daarom evengoed leiden tot uitval van elektriciteit. De toenemende afhankelijkheid van elektriciteit en/of ICT schept enerzijds nieuwe en voorheen ongekende mogelijkheden. Anderzijds maken deze mogelijkheden ons ook in toenemende mate kwetsbaar. Dat geldt ook voor organisaties met een maatschappelijke vitale functie, zoals Waterschap Rivierenland. Daarom is het belangrijk dat ons waterschap zich voorbereidt op deze situaties. Niet alleen omdat het voor ons eigen werk belangrijk is dat we altijd blijven draaien, maar juist omdat ons werk voor het functioneren van de samenleving zo belangrijk is. Waterschap Rivierenland is verantwoordelijk voor een groot aantal bedrijfsprocessen, vaak ook nog 24 uur per dag, zeven dagen per week. Voorwaarde is dat onze elektriciteitsvoorziening én ICT in orde zijn. Het laatste dat we ons kunnen veroorloven is een ‘kink in de kabel’. Bij grootschalige uitval en/of verstoring wordt veel van ons werk nog urgenter. Kritieke bedrijfsprocessen moeten dan blijven functioneren. De burger moet op ons waterschap kunnen én blijven vertrouwen. Ook moet ons waterschap een eventuele calamiteit kunnen bestrijden. Bij een elektriciteit- en/of systeemcrash zullen we de continuïteit van ons werk moeten garanderen. Daar moeten we nu al mee beginnen. Door ons grondig voor te bereiden, kunnen we voorkomen dat zaken escaleren. Op grond van de uitkomsten van de nationale risicobeoordeling 2010 heeft de minister van Veiligheid en Justitie een dringend beroep gedaan om nu maatregelen te nemen op uitval van elektriciteit en/of ICT, zodat wij bij uitval kunnen blijven doen wat er van ons verwacht wordt. 1.2 Calamiteitenzorgsysteem Om goed voorbereid te zijn op calamiteiten, beschikt Waterschap Rivierenland over een calamiteitenzorgsysteem (CZS). Het calamiteitenplan van dit systeem beschrijft op hoofdlijnen hoe het waterschap zich heeft voorbereid op (dreigende) calamiteiten. In de supplementen van het calamiteitenplan zijn specifieke aspecten van de calamiteitenorganisatie uitgewerkt. In de calamiteitenbestrijdingsplannen zijn verschillende typen calamiteiten concreet uitgewerkt. Het voorliggende calamiteitenbestrijdingsplan (CBP) is een vertaling van het calamiteitenplan naar de operationale situatie van een (dreigende) uitval van elektriciteit en/of ICT en maakt onderdeel uit van het totale calamiteitenzorgsysteem. Het dient als richtlijn voor de gecoördineerde inzet van diensten en organisatie van verschillende betrokken disciplines tijdens (dreigende) calamiteiten op het gebied van uitval van elektriciteit en/of ICT. Er is sprake van een calamiteit wanneer gevaar dreigt voor het functioneren de waterstaatswerken. De oorzaak van de calamiteit kan zowel intern, als extern zijn gelegen. Voor de inwerkingtreding van dit plan zijn specifieke opschalingscriteria maatgevend. Afhankelijk van deze opschalingscriteria zijn de activiteiten in een aantal coördinatiefasen voorgeschreven. Iedere fase brengt een takenpakket met zich mee voor het Waterschaps Beleidsteam (WBT), het Waterschaps Operationeel Team, (WOT) en het Waterschaps Actieteam (WAT) en/of de Ondersteuningsgroep (OG).
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 3 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
Tijdens een (dreigende) uitval van elektriciteit en/of ICT voert de calamiteitenorganisatie de volgende activiteiten uit: 1. het monitoren van de situatie; 2. het nemen van bestrijdingsmaatregelen om de situatie te beheersen; 3. het informeren en/of alarmeren van netwerpartners over de (dreigende) situatie. Een calamiteit kan betrekking hebben op meerdere calamiteitenbestrijdingsplannen. Het calamiteitenplan voorziet hierin door opschaling naar coordinatiefase 2. In deze fase komt het Waterschaps Operationeel Team bijeen waarin alle betrokken disciplines zijn vertegenwoordigd. 1.3 Leeswijzer Volgend op het inleidende hoofdstuk zoomt hoofdstuk 2 in op de risico's van zowel kantoorautomatisering, als technische automatisering. Het daaropvolgende hoofdstuk omvat de op- en afschaling. Hoofdstuk vier beschrijft de calamiteitenorganisatie en hoofdstuk 5 rondt af met de aanpak per fase waarbij de te nemen maatregelen en taken zijn genoemd. 1.4 Versiebeheer Dit document is een coproductie van calamiteitenzorg, kantoorautomatisering en technische automatisering. Herziening en wijzigingen komen in gezamenlijkheid tot stand. Jaarlijks wordt dit plan gecontroleerd en/of aangepast. Minimaal een keer per vier jaar wordt het plan volledig herzien door het lid automatisering van de werkgroep CZS. 2. KANTOOR- EN/OF TECHNISCHE AUTOMATISERING 2.1 Kantoorautomatisering Definitie Kantoorautomatisering is alle hard- en software; autorisaties en procedures die benodigd zijn om medewerkers, leveranciers of servicebedrijven van Waterschap Rivierenland de mogelijkheid te bieden om te werken met Officesystemen (zoals bijvoorbeeld Outlook, Word of Excel); informatiesystemen (zoals bijvoorbeeld Fluvio, Verseon of BOP) of andere applicaties (zoals bijvoorbeeld SCIA of PIPE) of geautomatiseerde administraties beschikbaar op computersystemen in het waterschapsgebouw of elders, vanaf een werkplek op kantoor in Tiel; een decentrale vestiging (zoals bijvoorbeeld een zuivering of een werkplaats); een thuiswerkplek of elders en met een zo hoog mogelijke garantie om hiermee te kunnen blijven werken zolang dit organisatorisch en economisch mogelijk en nodig is. Risico’s 1. Single-point-of-faillure: Uitval van een afzonderlijk onderdeel kan tot uitval van het geheel leiden (bijvoorbeeld een breuk van de invoerkabel op kantoor leidt tot uitval van alle decentrale vestigingen; uitval van thuiswerkplekken; uitval van internet en daarmee uitval van alle extern gehoste applicaties en informatiesystemen en uitval van toegang van leveranciers en servicebedrijven). 2. Calamiteit: Uitval van de gehele automatisering (bijvoorbeeld als gevolg van stroomuitval of een gedwongen evacuatie). 3. Verlies van data: Individuele bestanden of data uit een database kunnen opzettelijk of abusievelijk gewist; verminkt of ontoegankelijk gemaakt worden. 4. Verlies van expertise: Als gevolg van ziekte of vertrek van medewerkers kan (essentiële) kennis van systemen (tijdelijk) verloren gaan. 5. Updates: Wijzigingen in software versies kunnen leiden tot incompatibiliteit of uitval als het ondoordacht uitgevoerd wordt.
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 4 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
6. Service en Onderhoud: Het onderhouden, servicen of vervangen van hard- of software kan leiden tot het tijdelijk niet beschikbaar zijn van systemen. 7. Toegang: Het ongeautoriseerd, met valse autorisatie of andere ongewenste of illegale wijze fysiek of logisch toegang krijgen tot systemen of data van Waterschap Rivierenland (bijvoorbeeld doordat een buitenstaander met een medewerker het gebouw mee naar binnen loopt zonder zich te melden bij de receptie of doordat het wachtwoord van een geautoriseerd gebruiker wordt gehackt). Scenario's 1. Redundantie: Zoveel mogelijk componenten dubbel uitvoeren, zodat bij uitval van component één component twee de taken overneemt. 2. Uitwijk: Inrichten van een tweede computerruimte, op een andere locatie, waar in geval van een grote calamiteit de minimaal vereiste systemen benodigd voor de primaire processen maximaal ondersteund kunnen worden. 3. Backup: Inrichten van een backup systeem waarmee verloren, verminkte of ontoegankelijke data met zo min mogelijk verlies van actualiteit teruggehaald kan worden. 4. Taakdeling en documentatie: Door taken en kennis te delen met meerdere personen en documentatie actueel te houden kan het verlies van expertise beperkt blijven. 5. Voorbereiding, testomgeving en restore: Updates moeten goed voorbereid worden door de beschikbare documentatie te bestuderen en dit te combineren met kennis van de actuele omgeving. Waar mogelijk moeten updates (zeker database updates) eerst in een testomgeving uitgevoerd worden. Als onverhoopt een update toch mislukt dan is een betrouwbare recente backup benodigd om de oude omgeving te restoren. 6. Overleg en plannen: De uitval zelf is niet te voorkomen, maar het tijdstip is vaak wel te bepalen. Vooraf overleggen en plannen kan voorkomen dat onderhoud aan systemen tot uitval op een ongewenst tijdstip leidt. 7. Awareness: Het blijvend onder de aandacht brengen en houden van het belang van beveiliging van het netwerk en de data en afscherming van data voor niet geautoriseerde personen. Hierbij is inbegrepen dat medewerkers het belang van geheime, moeilijke en regelmatig gewijzigde wachtwoorden erkennen. 2.2 Technische automatisering Watersystemen De hoofdpost, waarmee alles wordt bediend en benaderd staat zowel in Tiel, als in Gelkenes. De hoofdpost Tiel draait in het algemeen als “main” en de post in Gelkenes is in het algemeen “standby” . De hoofdposten houden elkaar op de hoogte en ongeveer de helft van de onderstations uit het veld communiceert via Tiel en de andere helft communiceert via Gelkenes. De beide hoofdposten houden elkaar van informatie op de hoogte. Voor de peilbeheerder die achter het scherm zit, maakt dit niet uit. Hij merkt niet of de informatie uit Gelkenes komt of uit Tiel en hij ziet ook niet welke van de twee hoofdposten leidend ("main") staat. Als een object iets te melden heeft, bijvoorbeeld een alarm of statusverandering, dan meldt hij dit naar de hoofdpost. De hoofdpost meldt dit weer naar de peilbeheerder via een SMS en een e-mail. De peilbeheerder kan dan het alarm accepteren door het terugsturen van een e-mail of SMS naar de hoofdpost. Valt alle communicatie met kantoor weg, dan zal er geen alarmdoormelding meer plaatsvinden en is er geen opvolging of controle meer mogelijk via de hoofdpost. De objecten draaien dan nog wel door, zij kunnen alleen hun gegevens niet meer kwijt. Alleen als er een object in storing valt, dan wordt dit niet meer doorgemeld.
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 5 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
Zuiverings technische werken Bij zuiveringtechnische werken is alles per zuiveringsstelsel ingericht en staat van ieder stelsel alles op de desbetreffende rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI). Een stelsel bestaat uit een RWZI en de omliggende rioolgemalen die hun afvalwater naar de RWZI pompen. In totaal hebben we 38 stelsels. De rioolgemalen communiceren met de RWZI (geautomatiseerd via ADSL). Mocht er een alarm of statusverandering zijn, dan wordt dit naar de RWZI gemeld. Vanaf de RWZI wordt er dan een SMS gestuurd naar de betreffende wachtdienstmedewerker. Dit gaat dus buiten de kantoorautomatisering om. Wel kan de wachtdienstmedewerker vanuit huis via het kantoornetwerk op de RWZI inloggen om te kijken en deze te bedienen. Mocht de (ADSL-)verbinding met kantoor wegvallen, dan kan hij niet meer kijken, maar krijgt hij de alarmen van de zuiveringsstelsels nog wel door omdat deze rechtstreeks vanuit de RWZI gegenereerd worden. Ook bij stroomuitval, omdat deze apparatuur op de rwzi's op UPS staat (een batterijvoeding neemt het dan over). 2.3 Scenario's uitval van elektriciteit en/of ICT - Uitval internetverbinding; - Uitval kantoorautomatsering; - Uitval nutsvoorzieningen; - Uitval technische automatisering; - Uitval telefoonnetwerk.
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 6 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
3. OP- EN AFSCHALING In het calamiteitenplan wordt uitgegaan van vier coördinatiefasen waarin verantwoordelijkheid en afhandeling van de opgetreden calamiteit geregeld zijn. In het calamiteitenplan is de opschaling beschreven. De algemene opschaling staat beschreven in het supplement “Opstarten calamiteitenorganisatie”. 3.1 Criteria voor opschaling per coördinatiefase Kantoorautomatisering Coördinatiefase
'Opschalings'-criteria
Normale bedrijfsvoering
Indien onderstaand criterium geldt, dient het afdelingshoofd facilitaire ondersteuning de directeur te informeren over: - verwachte duur uitval kantoorautomatisering < 30 minuten, of geen urgentie t.a.v. gebruikswensen na afstemming met primaire afdelingen. LET OP: vooraf moeilijk in te schatten!
1
Indien onderstaand criterium geldt, dient het afdelingshoofd facilitaire ondersteuning in overleg met de directeur expliciet over opschalen te besluiten: 1a uitval stroomvoorziening door interne oorzaak; 1b uitval stroomvoorziening door externe factoren; UPS/NSA (noodstroomaggregaat) neemt de stroomvoorziening binnen het hoofdkantoor over; calamiteitencentrum en benodigde voorzieningen draaien door
2
Gehele of gedeeltelijke uitval van stroomvoorziening in de MER (computerruimte): (onderdelen van) de centrale computeromgeving zijn (is) uitgeschakeld en de UPS/NSA kan dit niet overnemen.
3
UPS/NSA kan de stroomvoorziening niet overnemen; calamiteitencentrum en benodigde voorzieningen draaien niet door. In de (nabije) toekomst wordt dit ondervangen door de benodigde voorzieningen op een uitwijklocatie te repliceren en de calamiteitenorganisatie naar een geschikte locatie te verplaatsen.
Tabel 3.1: opschalingscriteria in geval van uitval van elektriciteit en/of ICT – kantoorautomatisering.
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 7 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
Technische automatisering1 Coördinatiefase Normale bedrijfsvoering
Wegvallen ADSL-verbindingen - Tijd van wegvallen, is moeilijk te voorspellen. - In geval van aankondiging van de telecomprovider is vooraf bekend wanneer down-time / onderbreking plaatsvindt.
1
- Urgentie is afhankelijk van de (weers-)omstandigheden; dit kan aangegeven worden door peilbeheer. Automatische overname van de hoofdpost watersystemen door de locatie Gelkenes Er is een beperkte capaciteit m.b.t. de PSTNverbindingen. De hoofdpost is alleen via het TA-netwerk te bereiken (bijvoorbeeld vanaf een rwzi of op Gelkenes zelf). RWZI’s: ondervinden geen consequenties, behalve dat de wachtdienst T-WEA een melding krijgt dat de verbinding van kantoorautomatisering met de RWZI’s niet meer werkt. RWZI’s zijn niet meer te
Opschalingscriteria Indien onderstaand criterium geldt, dient het afdelingshoofd facilitaire ondersteuning de directeur te informeren over: - verwachte duur uitval ADSL-verbindingen < 60 minuten, of geen urgentie t.a.v. gebruikswensen na afstemming met primaire afdelingen. LET OP: valt vooraf moeilijk in te schatten! Indien onderstaand criterium geldt, dient het afdelingshoofd facilitaire ondersteuning in overleg met de directeur expliciet over opschalen te besluiten: - verwachte duur uitval ADSL-verbindingen > 60 minuten. LET OP: valt vooraf moeilijk in te schatten! Uitval van een belangrijk deel van de ADSLverbindingen door een interne oorzaak.
benaderen via de kantooromgeving. 2
Idem.
3
Geen alternatieven. Alleen de PSTN-verbindingen blijven mogelijk werken.
Uitval van een belangrijk deel van de ADSLverbindingen door externe (lokale) oorzaak bijvoorbeeld: lokale graafwerkzaamheden Uitval van een belangrijk deel van de ADSLverbindingen door externe oorzaak bijvoorbeeld een landelijke storing.
RWZI’s en de RG’s (rioolgemalen) blijven normaal werken, afhankelijk van de instellingen. Er zal op locatie gekeken moeten worden of de betreffende RG’s niet geblokkeerd zijn. Storingen RG's worden niet meer uitgemeld. Tabel 3.2: opschalingscriteria in geval van uitval van elektriciteit en/of ICT – technische automatisering.
1
Blauwe tekst: van toepassing voor watersystemen. Groene tekst: van toepassing voor zuiveringstechnische werken.
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 8 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
3.2 Criteria voor afschaling per coördinatiefase Coördinatiefase
Criteria voor afschaling per coördinatiefase
Normale bedrijfsvoering
Alle tijdelijke voorzieningen zijn hersteld en noodoplossingen opgeruimd of als activiteit ingepland in de operationalele bedrijfsvoering. Situatie keert terug in normale bedrijfsvoering.
1
De kantoorautomatisering is beschikbaar en de werking van de systemen is geverifieerd.
2
De oplostijd van de (dreigende) calamiteit is bekend. De ingezette maatregelen hebben effect, verstoring van de normale bedrijfsvoering beperkt.
Tabel 3.3: criteria voor afschaling per coördinatiefase in geval van uitval van elektriciteit en/of ICT.
4. CALAMITEITENORGANISATIE Voor een beschrijving van de algemene calamiteitenorganisatie wordt naar het calamiteitenplan verwezen. Bij de bestrijding van een (dreigende) calamiteit op het gebied van uitval van elektriciteit en/of ICT is er een afwijkend WAT en wordt het hoofd-OG hoofd-WAT.
WAT
WBT
Uit pool WBT
WOT
Uit pool WOT
Hoofd-WAT
HoofdOndersteuningsgroep
Assistent /
Niet van toepassing.
Hoofd Ondersteuningsgroep
Hoofd Ondersteuningsgroep
Informatie-inwinner Deskundige
Teamleider
Pool van
Kantoor-automatisering
Automatisering
Systeem-/netwerkbeheerders
Deskundige technische
Pool van senior medewerkers elektriciteit en
automatisering
automatisering
Deskundige
Teamleider
Projectleider
Medewerker
facilitaire
facilitair beheer
Facilitaire ondersteuning
gebouwenbeheer
ondersteuning / beheer Adviseur calamiteitenzorg, communicatieadviseur, plotter, secretarieel ondersteuner, telefonist komen uit pools WAT, WOT en/of WBT. Tabel 4.1: calamiteitenorganisatie bij uitval van elektriciteit en/of ICT.
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 9 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
5. MAATREGELEN Wat kan het waterschap doen om beter weerbaar te zijn tegen uitval van elektriciteit en/of ICT? Hieronder staan maatregelen die de continuïteit bevorderen, onderverdeeld in preventieve, preparatieve, reactieve en nafase-maatregelen.
Reactieve maatregelen in coördinatiefase 1.
Beheren infrastructuur
Automatisering
Calamiteitenbestrijding Hoogwaterbestrijding
Verwerking van rioolwater
Aanvoer rioolwater
Beheer (peil) watergangen
Bedienen rioolwaterzuiveringsinstallaties
Kritieke bedrijfsprocessen
- Bij een kleinschalige uitval wordt deze gemeld bij de dienstdoende facilitaire ondersteuning -medewerker. In die gevallen neemt de medewerker Facilitaire Ondersteuning terstond maatregelen om het tijdelijk gebrek in goede banen te leiden. - Er wordt melding gemaakt van een verstoring van de functionaliteit van de kantoorautomatisering. - Er is een korte storing op het hoofdkantoor. Er moeten maatregelen worden getroffen om de werkzaamheden van de medewerkers zo goed mogelijk doorgang te laten vinden. Verschillende controles en extra werkzaamheden dienen te worden uitgevoerd. - Normale herstelprocedure wordt gevolgd, tenzij de aard van de verstoring op voorhand ernstig blijkt te zijn (verwachte duur verstoring is langer dan > 24 uur). Zolang de uitwijklocatie voor de kantoorautomatisering er niet is, kan het peilbeheer alleen gedaan worden vanaf een externe locatie waar een WANverbinding aanwezig is. Hiervandaan kan er via het technische automatiseringsnetwerk worden ingelogd op de server in Gelkenes. Eventueel kan men zelf op RWZI Gelkenes gaan zitten. Afhankelijk of de SMS en/of emaildiensten nog werken, komen alarmeringen bij peilbeheerders nog door via de telefoon. Rioolgemalen kunnen geen alarmering meer doorgeven, RWZI’s kunnen nog wel via SMS (mits beschikbaar) een alarmering uitzenden.
Toepassing van de vervangingsregeling.
x
x
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
x
x
x
Pagina 10 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
Wie
Wat
Dienstdoende
Draaiboek ongeplande stroomonderbreking van kracht.
medewerker Facilitaire ondersteuning Draaiboek ongeplande uitval WAN-verbindingen van kracht. Hoofd-WAT c.q. Afdelingshoofd Facilitaire ondersteuning
- Monitoren ernst van de situatie; - Controle op de werkzaamheden; - Contact elektriciteitsbedrijf / telecombedrijf; - Informeren directeur, communicatie, klanteninformatie, bereikbaarheidsdienst en (senior) adviseur calamiteitenzorg; - Neemt kennis van advies; - Instellen WAT; - Informeren operationeel leider en (senior) adviseur calamiteitenzorg en team communicatie. - Besluit zo nodig na overleg met operationeel leider tot opschalen naar coordinatiefase 2 of hoger.
Operationeel leider
Besluiten tot opschalen naar coördinatiefase 2 of hoger.
Teamleider Automatisering
- Vastleggen storingsmelding in hard copy registratiesysteem, zie bijlage 1; - Aanvragen van personele en materiële bijstand (indien nodig); - Informeren (senior) systeembeheerder; - Adviseren over opschalen als situatie niet volledig onder controle is; - Periodiek versturen van informatie aan het afdelingshoofd; - Informeren van directie, (senior) adviseur calamiteitenzorg en communicatie; - Informeren personeel; - Ernst en consequenties van de bedreiging inschatten; - Adviseren met betrekking tot maatregelen; - Als de situatie het toelaat maken van een extra back-up voordat de nafasewerkzaamheden gestart worden; - Stelt advies op. - Informeren en zo nodig betrekken van de operationeel leider, (senior) adviseur calamiteitenzorg en een communicatieadviseur.
Technische automatisering
Geen verdere maatregelen mogelijk totdat de situatie is opgelost.
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 11 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT Reactieve maatregelen in
Definitief De maatregelen zijn hetzelfde als in fase 1, maar de ernst van de bedreiging is groter.
coördinatiefase 2.
Toepassing van de
x
x
Beheren infrastructuur
Automatisering
Calamiteitenbestrijding x
Hoogwaterbestrijding
Verwerking van rioolwater
Aanvoer rioolwater
Beheer (peil) watergangen
Bedienen rioolwaterzuiveringsinstallaties
Kritieke bedrijfsprocessen
x
x
vervangingsregeling. Wie
Wat
Dienstdoende medewerker
Draaiboek ongeplande stroomonderbreking van kracht.
Facilitaire Ondersteuning Draaiboek ongeplande uitval WAN-verbindingen van kracht. Teamleider Automatisering
- Besluit na afstemming met afdelingshoofd tot inzet van extra voorzieningen. Zo nodig aanvragen van personele en materiële bijstand. Informeren organisatie en leveren ondersteuning hieraan.
Hoofd-WAT c.q. Afdelingshoofd Facilitaire Ondersteuning
- Als bij fase 1; - Informeren alle betrokken afdelingshoofden/directie en afdeling communicatie; - Adviseren aan operationeel leider tot instellen WBT (fase 2) en instrueren WAT/teamleider met betrekking tot gevolgen back-up voorzieningen calamiteitenaansturing;
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 12 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief - Advies opschalen naar coördinatiefase 3 aan operationeel leider.
Operationeel leider
Besluiten tot opschalen naar coördinatiefase 3, indien nodig.
Reactieve maatregelen in
De maatregelen zijn hetzelfde als in fase 1, maar de ernst van de verstoring is groter. Hierdoor wordt overwogen om alternatieve systemen in gebruik te nemen om mee te werken.
coördinatiefase 3.
x
Beheren infrastructuur
Automatisering
Calamiteitenbestrijding x
Hoogwaterbestrijding
Verwerking van rioolwater
Aanvoer rioolwater
Beheer (peil) watergangen
Bedienen rioolwaterzuiveringsinstallaties
Kritieke bedrijfsprocessen
Toepassing van de vervangingsregeling.
x
x
Wie
Wat
Dienstdoende
Draaiboek ongeplande stroomonderbreking van kracht.
x
medewerker Facilitaire Ondersteuning Draaiboek ongeplande uitval WAN-verbindingen van kracht. Hoofd-WAT c.q. Afdelingshoofd Facilitaire Ondersteuning
- Als bij fase 2; - Advisering WOT, operationeel leider en directie; - Informeren afdelingshoofden.
WOT c.q. Operationeel leider
- Adviseren van WBT; - Als bij fase 2.
WBT c.q. dijkgraaf
- Besluit tot aanvullende maatregelen; - Besluiten tot noodmaatregelen; - Besluiten tot uitvallen van de primaire taken; - Informeren van bestuurlijk netwerk (bijvoorbeeld CdK, BM); - Keuze nemen ter reducering van de schade.
Tabel 5.1 Maatregelen bij uitval van elektriciteit en/of ICT. PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 13 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
Nafase-maatregelen Wie
Wat
Dienstdoende
- Conform draaiboek ongeplande stroomonderbreking;
medewerker Facilitaire
- Conform draaiboek geplande uitval WAN-verbindingen;
Zaken.
- De schade inventariseren; - Genomen maatregelen evalueren en werkwijze zonodig aanpassen; - Ons voorbereiden op een mogelijk volgende grootschalige uitval van elektriciteit en/of ICT.
Afdelingshoofden
- Bedank de teams en medewerkers die zich tijdens het incident of calamiteit hebben ingezet. De roosters van de medewerkers dienen gecontroleerd te worden, zodat de medewerkers voldoende compensatieverlof kunnen opnemen. - Kosten voor inzet van materiaal, materieel en mensen dient verrekend te worden.
Operationeel leider c.q.
- Overlegd moet worden in welke vorm de evaluatie van het incident/crisissituatie noodzakelijk is.
(senior) adviseur calamiteitenzorg
- Nadat de situatie is afgeschaald naar de normale bedrijfsvoering moeten alle logboeken, verslagen en overige documenten worden ingeleverd bij de (senior) adviseur calamiteitenzorg voor (het bepalen van de noodzaak van) een evaluatie.
Tabel 5.2: nafasemaatregelen in geval van uitval van elektriciteit en/of ICT.
6. RELATIES MET ANDERE PLANNEN - Draaiboek geplande stroomonderbreking; - Draaiboek ongeplande stroomonderbreking; - Draaiboek geplande uitval WAN-verbindingen; - Draaiboek ongeplande uitval WAN-verbindingen;
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 14 van 15
CBP uitval elektriciteit en of ICT
Definitief
Bijlage 1: logformulier ten behoeve van storingsmelding in hard copy registratiesysteem Datum
…………………………………………………………………………………………
Tijd
…………………………………………………………………………………………
Wie logt ………………………………………………………………………………………… (initialen of login account van het netwerk) Welke actie ………………………………………………………………………………………… (incident / oorzaak / melding) Gemeld door ………………………………………………………………………………………… (naam, telefoonnummer, mailadres van melder) Welke reactie
…………………………………………………………………………………………
Gemeld aan Uitvoerder Coördinator …
………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………
Afgehandeld Door Datum Tijd
………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………
Het is zinvol om de elektronische documenten op een laptop te gebruiken, zodat bij een stroomuitval de data niet meteen verloren gaan.
PB-CZA-002 V1.1 CBP uitval electriciteit ICT.doc
Pagina 15 van 15