Oetsie&So Pedagogisch beleidsplan BSO
Anita Rutten & Natasja van Delft Hendrik de Haardtstraat 21 6645 BN Winssen Telefoon: 0487-845752 www.oetsiekoetsie.nl januari 2014
Inhoudsopgave Pagina 4 Pagina 5 Pagina 6
Pagina 7
Pagina 8
Pagina 9 Pagina 12 Pagina 13
Pagina 14
Pagina 15 Pagina 16 Pagina 17
Pagina 18
Voorwoord Inleiding Pedagogische uitgangspunten Wat bieden wij Openingstijden Ophalen van de kinderen BSO kinderen ophalen van de Wegwijzer BSO kinderen ophalen buiten Winssen Plaatsing: Plaatsingsbeleid Plaatsingsmogelijkheden Opzegtermijn Plaatsingscriteria Intakegesprek Nieuwe kinderen Groepsamenstelling: Verticale indeling Ruimte De ontwikkeling van het kind Pedagogische medewerkers Houding van de Pedagogische medewerkers Activiteiten met de kinderen: Dagindeling Activiteiten Activiteiten op KnorretjesAvontuur Buiten spelen Multimedia gebruik Kinderparticipatie Samenwerken met de ouders Huisregels Vakanties Wat wordt er aan veiligheid en hygiëne gedaan Kinder- EHBO en BHV Ontruimingsplan Voedselveiligheid Ongevallenverzekering Medische gegevens en medicijngebruik Pestprotocol Zorgenkindjes
2
Pagina 19
Pagina 20
Vermoeden van mishandeling/verwaarlozing Privacy ouders/verzorgers en kinderen Organisatie: Team Achterwachtregeling Stagiaires Overlegstructuur Oudercommissie Klachtenreglement
3
Voorwoord Het Pedagogisch beleidsplan van Oetsie&So stelt het belang van het kind centraal: Opvang is opvoeding. Het gezin blijft de belangrijkste opvoedingssituatie voor het kind. Het belang van de kinderen in de opvang is gediend met continuïteit en stabiliteit van pedagogische medewerkers, de groep en groepssfeer en de ruimte. Jonge kinderen zijn gebaat bij een vertrouwde omgeving waarin ze kunnen terugvallen op hun vertrouwde pedagogische medewerker die het kind goed heeft leren kennen en zo kan inspelen op zijn wensen en behoeften. Opvang is een zaak van vertrouwen. Ouders vertrouwen hun kostbaarste bezit toe aan een professionele pedagogische medewerker. Zij moeten de zekerheid hebben dat hun kind ook in hun afwezigheid een veilige opvang wordt geboden. Het kind moet erop kunnen vertrouwen dat het in afwezigheid van zijn ouders kan terugvallen op een vertrouwde pedagogische medewerker en daarbij de omgeving kan verkennen en leert van de omgang met de leeftijdgenoten. Naast het bieden van warmte en veiligheid spelen er ook thema’s zoals vrije tijdsbesteding, zelfstandigheid en kinderinspraak. Een Pedagogisch Beleidsplan dwingt tot nadenken. Middels dit Pedagogisch Beleidsplan willen we duidelijk maken waarom we de dingen doen, die we doen. (of; maken we duidelijk waarom we bepaalde dingen doen en hoe we die doen). Het beleidsplan is bovendien een richtlijn voor de pedagogische medewerkers die werkzaam zijn bij Oetsie&So. Een beleidsplan is nooit af, het is een proces van pedagogische vernieuwing. Het gaat om blijvend nadenken over wat je wilt met de kinderen, nieuwe dingen uitproberen, elkaar kritische vragen durven stellen, regels ter discussie durven stellen. Het Pedagogisch Beleidsplan zorgt ervoor dat ouders de leiding van Oetsie&So kunnen aanspreken op haar verantwoordelijkheden en haar beloften. Een beleidsplan is voorlopig en de ervaringen zullen in het onderzoek naar kinderopvang in de praktijk van alle dag tot voortdurende aanpassingen en verbeteringen leiden. Zo ook de onze.
Anita Rutten & Natasja van Delft.
4
Inleiding Voor u ligt het Pedagogisch beleidsplan van buitenschoolse opvang Oetsie&So. Het Pedagogisch beleidsplan geeft aan welke uitgangspunten Oetsie&So kiest en welke werkwijze ze hanteert bij de omgang met en de opvoeding van kinderen. In het beleidsplan staat onze visie ten opzichte van kinderen en hun ontwikkeling beschreven en wordt duidelijk op wat voor een manier wij deze visie in de praktijk brengen. Het Pedagogisch beleidsplan wordt geregeld en gestructureerd in het team besproken en eventueel bijgesteld. Tevens is het beleidsplan ter goedkeuring aan de oudercommissie voorgelegd. De vier belangrijke functies van de buitenschoolse opvang, dus ook bij ons, zijn: Vervangen van de thuissituatie Vrijetijdsbesteding Opvoeden tot participatie Samen met de ouders opvoeden Vanuit het Pedagogisch Kader buitenschoolse opvang nemen wij van Oetsie&So ook de volgende pedagogische doelen als bouwstenen mee voor een kwalitatieve buitenschoolse opvang waar te borgen. Deze doelen zijn: Een gevoel van veiligheid Het bevorderen van persoonlijke competenties van kinderen Het bevorderen van de sociale competentie van kinderen Socialisatie en overdracht van waarden en normen (ook vanuit ouders) Pedagogische uitgangspunten De visie van Oetsie&So is niet gerelateerd aan de opvatting van één pedagoog, maar bevat een mix van meerdere pedagogische stromingen, onze eigen visie en ervaringen. Wij willen de mogelijkheid bieden in te spelen op de behoefte en vragen van de kinderen en de ouders. Dit alles binnen een huiselijke sfeer met ruimte voor een persoonlijke ontwikkeling. Een belangrijk uitgangspunt is bovendien: respect hebben voor zichzelf. Voor het omgaan met respect voor zichzelf bestaan geen gedragsregels. We vinden het belangrijk dat een kind leert eigen behoeftes en emoties te herkennen en verwoorden, eigen keuzes leert maken, zelfvertrouwen ontwikkelt en op een goede manier voor zichzelf leert op te komen. Als BSO hebben wij ook een opvoedingsverantwoordelijkheid, aanvullend op de opvoeding binnen het gezin. Wij gaan er vanuit dat ieder kind uniek is. Ieder kind dient de ruimte te krijgen om zijn/haar identiteit te kunnen ontwikkelen. De ontwikkeling van kinderen wordt voor een groot deel bepaald door onderlinge contacten. Dat is de reden dat wij heel bewust kiezen voor een verticale opbouw van de groepen daar de 5
kinderen op deze manier niet alleen met leeftijdgenootjes te maken krijgen maar ook met kinderen van verschillende leeftijden. Op deze manier benader je het leven zoals een gezinssituatie het beste en stimuleer je de ontwikkeling van het kind optimaal. Wat bieden wij Oetsie&So biedt, gedurende 40 schoolgaande weken, buitenschoolse opvang voor kinderen in de basisschoolleeftijd van 4-12 jaar. We hebben een locatie aan de Hendrik de Haardtstraat 21 in Winssen. In dit pand bevindt zich ook het kinderdagverblijf van Oetsie&So waar kinderen van 0 tot 4 jaar worden opgevangen door vaste pedagogische medewerkers. In de 12 vakantieweken worden verschillende dagprogramma’s verzorgd. Oetsie&So komt tegemoet aan de behoefte van de ouders om opvang buiten schooltijden te verzorgen. Voorwaarde is dat dit minimaal 2 maanden van tevoren wordt aangevraagd. In principe kunnen ouders/verzorgers op basis van beschikbaarheid extra (halve/vakantie-) dagen aanvragen. Zij betalen hiervoor een vast bedrag, op basis van het uurtarief. Als de kinderen opvang genieten vanuit de basisschool De Wegwijzer in Winssen geldt er een basisuurtarief welk afwijkt van het tarief als wij kinderen buiten Winssen moeten ophalen van de basisscholen. Openingstijden Oetsie&So is het gehele jaar geopend, met uitzondering van de erkende Nationale feestdagen. Tijdens schoolweken zijn wij geopend op maandag, dinsdag en donderdag van 14.30 tot 19.00 en in de vakanties van 7.00 tot 19.00 uur. Op de woensdag en vrijdag kunnen kinderen vanaf 11.30 uur gebruik maken van de opvang. De kinderen worden door onze pedagogische medewerkers bij school opgehaald. U kunt uw kind(eren) weer ophalen tussen 17.00 en 19.00 uur. In de schoolvakanties kunt u uw kind(eren) brengen tussen 7.00 en 9.00 uur. Ophalen van de kinderen De kinderen van de basisschool De Wegwijzer in Winssen worden lopend door de pedagogische medewerkers van school opgehaald en lopen via de vaste ,veiligste, route naar Oetsie&So. In verband met de veiligheid zijn er voor het ophalen van de kinderen speciale afspraken gemaakt en gelden strenge regels. Er wordt altijd langs de vaste,veiligste, route naar Oetsie&So gelopen. Alle pedagogische medewerkers van Oetsie&So dragen duidelijke herkenbare, maar vooral in het verkeer zichtbare , bodywarmers met het logo erop. Oetsie&So biedt de kinderen van basisscholen buiten Winssen,de mogelijkheid om met de auto opgehaald te worden. De docenten van het betreffende kind(eren) worden vooraf geïnformeerd over welke kinderen met de auto meegaan. De bestuurder van de auto is tevens een pedagogische medewerker. Er is een vaste verzamelplek waar de pedagogische medewerker de kinderen op komt ophalen.
6
BSO kinderen ophalen van school De Wegwijzer In De Wegwijzer is er een verzamelpunt waar de kinderen moeten wachten. Vanaf de school Molenstraat 1 in Winssen links af op de stoep Kerkpad op; 1e straat rechts af de Jan Liboteestraat in op de stoep; Na de huisartsenpraktijk steek je de Alex Willemstraat over; Hierna de 1e straat rechts de Hendrik de Haardtstraat inlopen en aan de linkerkant bevindt zich de BSO nummer 21. BSO kinderen ophalen buiten Winssen Kinderen buiten Winssen worden met de auto (met inzittende verzekering) opgehaald. Er zijn voor verschillende leeftijden zitjes in de auto aanwezig. In de scholen hebben zij een verzamelpunt waar de kinderen moeten wachten. Plaatsing Plaatsingsbeleid Inschrijving gebeurt d.m.v. het BSO inschrijvingsformulier van Oetsie&So. Zodra de inschrijving bij ons binnen is,krijgen de ouders/verzorgers een bevestiging van inschrijving toegestuurd. De datum van instroom bepaalt de plaats op de wachtlijst. Broertjes en zusjes en kinderen van Oetsie&So krijgen daarbij voorrang. Uiterlijk drie maanden van te voren heeft Oetsie&So meer zicht op de wachtlijst. Ouders/verzorgers ontvangen van ons een plaatsingsovereenkomst in tweevoud zodat wij de opvang van uw kind(eren) kunnen garanderen. Zodra een exemplaar van de overeenkomst geretourneerd is, en het inschrijfgeld is overgemaakt, is de plaatsing definitief. Plaatsingsmogelijkheden Plaatsing is mogelijk, variërend van 1 tot 5 dagen per week. Om pedagogische redenen is de minimale afname 1 dag in de week. Opvang vindt in principe plaats gedurende vaste dagen per week. Ruilen en extra dagen afnemen kan in overleg. Plaatsing op de gewenste dag is altijd op basis van beschikbaarheid en dient uiterlijk 1 week van tevoren worden aangevraagd. Opzegtermijn Bevalt de opvang u niet, of is er een andere reden waarom u besluit toch geen gebruik te maken van onze opvang, dan staat het u vrij de overeenkomst te ontbinden met inachtneming van de opzegtermijn van 1 maand voor de eerste van de maand en deze dient schriftelijk te gebeuren. Plaatsingscriteria Oetsie&So stelt zich in principe ten doel buitenschoolse opvang te verzorgen voor alle kinderen van 4-12 jaar. Hoewel Oetsie&So niet is ingericht op 7
specifieke opvangtaken voor kinderen met een verstandelijke en of lichamelijke handicap(s), kinderen met ontwikkelingsachterstanden en gedragsproblemen, wordt individueel gekeken naar de mogelijkheden. Dit geldt ook voor kinderen die speciaal onderwijs volgen. Intakegesprek Uiterlijk twee weken voor plaatsingsdatum wordt een afspraak gemaakt voor een intakegesprek. Dit kennismakingsmoment is vaak het eerste moment dat gewerkt kan worden aan de vertrouwensband. Wij vinden het belangrijk dat wij zoveel mogelijk aansluiting vinden bij de opvoedingssituatie thuis. Het doel van het intakegesprek is daarom om zoveel mogelijk met de ouder(s)/verzorger(s) op één lijn te komen te liggen. Tijdens dit gesprek geven wij informatie over de dag,groepsindeling, activiteiten, huishoudelijke zaken, het personeel, onze klachtenregeling en de pedagogische visie van Oetsie&So. Na het intakegesprek krijgt de ouder een overdrachtformulier mee naar huis waar persoonlijke aandachtspunten met betrekking tot het kind kunnen worden ingevuld. Zo weten de pedagogische medewerkers bijvoorbeeld waar de interesses liggen en hoe het kind getroost kan worden. Ook een formulier met accordering voor meerijden met uitstapjes e.d. zitten hierbij. Nieuwe kinderen BSO Oetsie&So hanteert geen officiële wenperiode. Tijdens het intakegesprek maken ouder(s)/verzorger(s) en kind(eren) kennis met Oetsie&So . De pedagogische medewerker die bij het intake gesprek aanwezig is zorgt ervoor dat het kind kennismaakt met de ruimte, de overige pedagogische medewerkers, en de andere kinderen op Oetsie&So. Door nieuwe kinderen spelenderwijs wegwijs te maken binnen Oetsie&So voelen ze zich snel op hun gemak. Groepsamenstelling Verticale groepsindeling Oetsie&So hanteert een verticale groepsindeling. Er is een groep waar kinderen vanaf 4 jaar tot en met het verlaten van de basisschool worden opgevangen. In totaal kunnen er maximaal 10 kinderen per dag geplaatst worden op Oetsie&So. Vanuit pedagogisch oogpunt streeft Oetsie&So er naar om zoveel mogelijk met vaste pedagogische medewerkers te werken. De groepsformatie is bij 1 pedagogische medewerker op 10 kinderen . De groepssamenstelling is elke dag anders. Er is dan ook veel aandacht voor het begeleiden van de groepsprocessen en daarbij een positieve groepssfeer te behouden. Sommige kinderen hebben nauwelijks steun van de pedagogisch medewerker nodig om in de groep te kunnen functioneren, anderen hebben soms een zetje nodig en die wordt dan ook gegeven. Binnen een positieve groep zijn er unieke kansen om sociaal gedrag uit te dagen. 8
Ruimte Er is één ruimte waar met afscheidingswanden verschillende activiteitenhoeken worden gecreëerd. Een goede inrichting van de ruimte namelijk een niet te onderschatten effect op de gevoelens en het spelgedrag van kinderen. Kinderen voelen zich daardoor ook welkom en op hun gemak. Er is een rusthoek met zitzakken en een televisie. Een verkleedhoek, een bouwhoek (lego en houten blokken) en een computerhoek. Er zijn kleine tafels die tegen elkaar of van elkaar af gezet kunnen worden waardoor je een grote / kleine groep kunt maken. In de activiteitenkast liggen allerlei soorten speelgoed waar aan de tafels mee gespeeld kan worden. De buitenruimte is nog volop in ontwikkeling. De ontwikkeling van het kind In onze ogen zijn kinderen groeiende, zich ontwikkelende en lerende individuen. Kinderen ontwikkelen zich op alle terreinen tegelijk. En dat doen ze grotendeels zelf. Een rode draad in het leren is dat de meeste kinderen nieuwsgierig zijn, graag willen leren, weten en kunnen. Een belangrijk doel is om de kinderen zodanig te stimuleren dat ze zich op hun eigen wijze en in hun eigen tempo te ontwikkelen tot zelfstandige individuen vol zelfvertrouwen en eigenwaarde. Ieder kind is uniek. Wij willen daarom de eigenheid, het unieke van ieder kind, optimaal tot ontwikkeling laten komen en zorgen dat op die manier een gevoel van eigenwaarde wordt gecreëerd. Daarbij wordt er in de eerste plaats gestreefd naar een klimaat waar de kinderen zich veilig en geborgen voelen, waar ruimte is voor persoonlijke aandacht, waar rekening wordt gehouden met de behoeftes van elk kind maar waar tegelijkertijd duidelijke omgangsvormen heersen. Voor een optimale ontwikkeling van het kind is het van belang te zorgen voor een beschermende omgeving waarbinnen kinderen zich veilig en geborgen voelen. De pedagogische medewerkers zorgen ervoor dat de kinderen een vertrouwensrelatie met hen aangaan en vanuit die basis vertrouwd raken met Oetsie&So. Dat betekent dus een juiste omgeving scheppen, interessante informatie aanreiken, vragen stellen die aanzetten tot nadenken, voorbeelden geven, enz. Een aanbod dat past bij wat het kind aankan en interessant vindt. Respect voor elk kind is één van de belangrijkste voorwaarden voor deze vertrouwensrelatie. Respect voor kinderen houdt in dat je erop vertrouwt dat zij zelf kunnen aangeven wat goed voor ze is en dat zij zelf weten wat zij kunnen. Het is belangrijk dat kinderen zelfstandig en autonoom worden, maar ook dat zij rekening leren houden met anderen. Ze moeten leren dat het algemeen belang wel eens voorgaat op hun eigen wensen en ideeën. Eveneens staat centraal het tot ontwikkeling brengen van het waarde- en normbesef bij kinderen omdat in deze levensfase de basis hiervoor wordt gelegd. Wij willen hen leren verantwoordelijkheid te nemen en te dragen voor zichzelf en voor anderen, en respect te hebben voor andere kinderen en 9
volwassenen. Vanuit deze visie geven wij de kinderen ruimte om zelf te experimenteren, waarbij het van belang is dat er een balans bestaat tussen veiligheid en exploratie. Kinderen profiteren van de toegevoegde waarde van het samenzijn in een groep. Dit bevordert hun sociale vaardigheden. Daarnaast hechten wij waarde aan het stimuleren van persoonlijke competenties met als uitgangspunt dat kinderen spelenderwijs leren en hun eigen ontwikkelingsproces te sturen. Het is daarom van belang dat kinderen leren om een aantal dingen zelf te doen en dat zij hierin enkel worden begeleid. Oetsie&So legt duidelijk de nadruk op het speelgedrag van ‘onze’ kinderen, waarbij hun belevingswereld centraal staat. Naast een divers en ruim aanbod aan speelgoed, bieden wij de kinderen de mogelijkheid om mee te doen aan actieve en creatieve activiteiten. Spelen is een bron van plezier, ontwikkeling en sociaal leren voor kinderen. Kinderen associëren spelen met vrije tijd, en daarom is spelen de belangrijkste activiteit die in de buitenschoolse opvang plaatsvindt. Buiten spelen neemt daarbij een belangrijke plaats in, de kinderen hebben immers al veel tijd binnen en zittend doorgebracht. Spelen in vrij spel wordt afgewisseld met een georganiseerde activiteit, waarbij de pedagogische medewerker een sturende rol heeft. Een georganiseerde activiteit heeft als doel het bevorderen van bijvoorbeeld persoonlijke en sociale competenties als interessegebieden uitbreiden, intensief bezig zijn en nieuwe/teruggetrokken kinderen bij de groep betrekken. Hieronder staan de belangrijke mijlpalen in de ontwikkeling van de kinderen van 4 tot en met 13jaar in een schema:
4 t/m 6
Lichamelijk Meer spierkracht betere balans en coördinatie, ook van de fijnere bewegingen zoals bij tekenen. Kind wordt slanker, linke- of rechtshandigheid wordt duidelijk. Nieuwsgierig naar het eigen lijf en dat van andere.
Cognitief Flinke groei van de woordenschat en zinsbouw. Leert sorteren en ordenen, en wordt steeds beter in het herkennen van vormen, kleuren, geluiden (rijm). Later ook symbolen zoals letters en cijfers. Kan eenvoudige liedjes en opdrachten begrijpen en onthouden.
Sociaal-emotioneel Meer contact met anderen: sluit vriendschappen, en is steeds beter in het zich te verplaatsen in de ander. Kan eigen emoties (blij, boos, verdrietig) herkennen en (enigszins) beheersen en zich aanpassen aan de situatie als dat nodig is. Begrijpt nog niet alles 10
Jongens en meisjes gaan gescheiden spelen.
van de wereld om hem Kan zich lang en goed heen, en gebruikt concentreren op iets wat fantasie om de hem interesseert. onbrekende kennis aan te vullen tot een ‘logisch’ Wil ook graag alles leren, geheel: fantasie en weten en kunnen. werkelijkheid lopen door elkaar. Besef van het eigen ik. De wens om dingen zelf te doen en zelf te ontdekken. Corrigeren en belonen maken duidelijk wat nu precies wel en niet mag
7 t/m 9
Groei van spierkracht, Aanleren en uitbouwen coördinatie en balans zet van schoolse zich voort. vaardigheden: lezen, schrijven, rekenen en Kind wil zijn later ook vaardigheden vergelijken wereldoriëntatie. met die van anderen: wedstrijdjes. Begin van logisch denken en verbanden leggen. Jongens en meisjes spelen vaak strikt Verschillen in leerstijlen gescheiden. worden zichtbaar: de doeners, de denkers, de dromers, de uitvinders en de regelaars
Sterk gericht op de omgang met leeftijdgenoten: vriendschappen zijn enorm belangrijk, ook voor het gedrag. Identiteitsontwikkeling. Het kind wil ‘erbij horen’ en zich geaccepteerd voelen, maar ook bezig met zichzelf te leren kennen (in vergelijking met anderen) Interesse in ‘regelspel’ vindt het belangrijk te weten ‘hoe het hoort’ (en probeert dat ook uit). Het ‘bij de groep willen horen’ en de behoefte aan copetitie brengen het risico van pesten 11
met zich mee. 10 t/m 13
Veel kracht en goed uithoudingsvermogen. Verschillen tussen motorisch sterkere en zwakkere kinderen worden steeds duidelijker. In de prepuberteit (bij de een veel vroeger dan bij de ander): sterke groei, die de coördinatie kan ontregelen, en belangstelling voor seksualiteit. Veel behoefte aan beweging om het eigen lichaam te leren kennen in de nieuwe verhoudingen na de groeispurt. Sporten in teamverband past goed bij de sociale belangstelling.
Kan complexere structuren en relaties begrijpen (in taal, en in de werkelijkheid), en leert strategieën toe te passen waarmee het meer en beter kan onthouden. De wereld wordt groter. Het kind doet veel nieuwe kennis op. Dat gebeurt via school, maar ook doordat het kind zelf belangstelling heeft voor de wereld om hem heen en zijn eigen plaats daarin.
Omgang met leeftijdgenoten is van groot belang. Het kind staat ook open voor het leren omgaan met anderen in groepsverband. Ook hier: risico van pestgedrag. Kinderen denken na over wat het betekend een ‘goed mens’ te zijn. Aandacht voor waarden en normen. Maatschappelijke belangstelling, waarbij zij vaak een standpunt kiezen waarvan zij weten dat ze erom gewaardeerd zullen worden (door volwassenen en degenen die zij autoriteit toekennen of belangrijk vinden).
Pedagogische medewerkers Bij het creëren van een beschermde omgeving met persoonlijke, individuele aandacht vanuit de groepsleiding voor de kinderen spelen de pedagogische medewerkers een centrale rol. Door sensitief te zijn en responsief te reageren op de kinderen. Zij bouwen met elk kind een band op. De positie van de pedagogische medewerkers in een kinderleven is invloedrijk omdat zij vele jaren achtereen een steun en stimulans voor kinderen kunnen zijn. Met het oog op een betere signaleringsfunctie zijn de pedagogische medewerkers altijd en voortdurend verantwoordelijk voor de ‘grote lijnen’ voor de aan haar toevertrouwde kinderen. Als er tussentijds zorgen rondom een kind zijn, zullen wij eerder met ouders in gesprek gaan. Wij werken aan positieve groepen door veiligheid te bevorderen, voorbeeldgedrag te vertonen, de juiste situaties te scheppen, vriendschappen te 12
bevorderen, positief sociaal gedrag te bevorderen en aandacht voor nieuwe kinderen in de groep. De pedagogische medewerkers werken met een algemene pedagogische opdracht in de vrije tijd van de kinderen, dit doen ze door de kinderen emotionele ondersteuning te bieden, hun talenten helpen ontwikkelen, hun sociale relaties helpen vormgeven en hun morele ontwikkeling ondersteunen. Houding van de pedagogische medewerkers Van de pedagogische medewerkers wordt verwacht dat zij een aantal basisvaardigheden beheersen. Eén van de meest belangrijke basisvaardigheid die een pedagogische medewerker moet beschikken is inzicht in de verschillende leeftijds/ontwikkelingsfasen van kinderen. Een pedagogische medewerker die daar goed inzicht in heeft weet hoe zij met die groep moet praten, hoe zij hun vragen moet stellen, hoe zij moet luisteren, waar zij rekening mee moet houden. Verder is het kunnen inleven in de kinderen een belangrijk vermogen. Kinderparticipatie op de BSO valt of staat met de houding van de pedagogische medewerkers. Een belangrijk aspect is dan ook motivatie en een participatieve houding aannemen. Kinderparticipatie moet niet gezien worden als een activiteit maar als een manier van omgaan met kinderen. Het moet in de dagelijkse handelingen tot uiting komen. Tijdens een overleg is de pedagogische medewerker tijdelijk groepslid, één van de kinderen is voorzitter. Zij plaatst zelf een onderwerp voor de agenda dat besproken mag worden door de kinderen. Zij bewaakt het groepsproces tijdens het onderlinge overleg van de kinderen. Grenzen worden ook door haar aangegeven, bijvoorbeeld een bepaald budget of beschikbare tijd. Zij dient ook altijd aan te geven hoe bepaalde voorstellen in de vergadering van het team of oudercommissie zijn gevallen. Activiteiten Dagindeling Op min of meer vaste tijden wordt het eten en drinken verzorgd. Om 15.45 uur drinken we limonade met Thee en zo 17.00 uur warm eten cracker of rijstewafel en fruit. Daarna kunnen de kinderen lekker lang spelen. Vaste elementen binnen het dagelijkse programma zijn: halen uit school, binnenkomst, eten en drinken, vrij spelen en buiten spelen, individuele aandacht, persoonlijke verzorging, georganiseerde activiteit(en), groepsmomenten, rustige momenten, opruimen, oudercontacten en afscheid. Deze voorspelbaarheid van de leefomgeving draagt ook bij aan veiligheid en welbevinden bij de kinderen. Activiteiten Op Oetsie&So treffen de kinderen wat ons betreft een klimaat aan waarin andere zaken dan schoolse prestaties worden gewaardeerd. Oetsie&So mag vanuit onze visie geen voortzetting zijn van de schooltijd. Met de nadruk op vrij spel en rekening houdend met de verschillende leeftijden en 13
ontwikkelingsgebieden van de kinderen, worden op de groep iedere dag activiteiten georganiseerd, waar de kinderen vrijblijvend aan mee kunnen doen. Belangrijk vinden wij de balans te handhaven tussen sturen en afzijdig blijven tijdens het vrije spel. Kinderen hoeven niet teveel vermaakt te worden, dat dient binnen beperken te blijven, maar ook bij de buitenschoolse opvang wordt geacht de ontwikkeling uit te dagen en niet enkel te ontspannen. Om het bewustwordingsproces te stimuleren wordt er gewerkt met thema’s. Activiteiten kunnen eventueel buiten de deur (vb. museum, speeltuin , park ) worden georganiseerd. In de vakanties en op woensdagen worden er regelmatig uitstapjes georganiseerd, ouders/verzorgers worden vooraf hierover geïnformeerd en geven hier doormiddel van een handtekening toestemming voor. Activiteiten op Knorretjes Avontuur. De BSO Hakuna Matata is d.m.v. een deur afgescheiden van de kinderopvang, knorretjes avontuur waar kinderen van 0-4 jaar worden opgevangen. Het is mogelijk dat de kinderen van de BSO, indien ze dit leuk vinden, mogen helpen op de kinderopvang. Waaruit bestaat dat helpen dan? Helpen op Knorretjes Avontuur bestaat uit bv. voorlezen aan de kinderen, knutselen met de kinderen, het geven van een fruithap, yoghurt, groentehap, zelfs het geven van een fles behoort tot de mogelijkheden. Dit alles gebeurt natuurlijk pas als er overleg tussen de pedagogisch medewerkers van beide groepen heeft plaatsgevonden en onder begeleiding van een pedagogisch medewerker. Buiten spelen De BSO kinderen spelen onder toezicht van P.M.-er aan de voorzijde van het pand. Deze speelgelegenheid is afgeschermd met houten schuttingen en twee poorten die op slot kunnen. Het buiten speelgoed bevindt zich in de garage welk in overleg met de P.M.-er tevoorschijn wordt gehaald. Multimedia gebruik De meeste televisiekijkers hebben één ding gemeen. Of ze nu veel of weinig voor het scherm zitten, als ze kijken vinden ze dat leuk en gezellig. En dat is heel duidelijk een positieve invloed van de media. Kinderen laten zich, onderhouden door wat het beeldscherm te bieden heeft; het ontspant, informeert en brengt vermaak. Kinderen laten zich echter gemakkelijk beïnvloeden door de televisie en computerspelletjes. Van de televisie en computer kunnen ze ook eerder onrustig worden of zich wilder of agressiever gaan gedragen. Op Oetsie&So wordt er beperkt en onder begeleiding naar de televisie gekeken en worden de richtlijnen van Kijkwijzer gevolgd. Kijkwijzer waarschuwt ouders en opvoeders tot welke leeftijd een televisieprogramma of film schadelijk kan zijn voor kinderen. Er is 14
op Oetsie&So de mogelijkheid om gebruik te maken van computers. Hier hebben wij duidelijke richtlijnen voor en zal in overleg met ouders/verzorgers vastgelegd worden. Kinderparticipatie Bij kinderparticipatie staat het serieus nemen van de mening en wensen van kinderen centraal. Kinderen hebben een stem in allerlei zaken die hen direct aangaan: het programma, de inrichting, de groepsregels en de inrichting. Kinderparticipatie levert een belangrijke bijdrage op de volgende gebieden: een eigen mening vormen, democratisch functioneren, zelfstandigheid en zelfvertrouwen en tot slot de groep wordt een leefgemeenschap. Zij leren op te komen voor zichzelf, onderhandelen, en leren dat hun mening er ook werkelijk toe doet. Daar komt bij dat het mee laten denken en beslissen van kinderen hun betrokkenheid en verantwoordelijkheidsgevoel vergroot. Het is belangrijk dat zij leren hun verantwoordelijkheid te nemen en te dragen voor zichzelf en voor anderen op Oetsie&So. Op Oetsie&So mogen kinderen onder andere meedenken aan de invulling van de activiteiten, de aanschaf van nieuwe materialen en de indeling van ‘hun’ ruimte. Om kinderen van alle leeftijden mee te laten participeren, wordt op verschillende manieren gewerkt aan kinderparticipatie, bijvoorbeeld door de kindervergadering ‘Stitch’ waarbij de voorzitters- en notulistenrol steeds wisselt onder de kinderen. We houden hierbij ook rekening met de verschillende leeftijden, omdat jongere kinderen hun voorkeuren liever door middel van foto’s uitknippen vertonen dan door deze te verwoorden. Er is ook een ideeënbus aanwezig op de groep. Samenwerking met de ouders Voor een goed verloop van de gang van zaken is het noodzakelijk, dat ideeën of zorgen over de kinderen worden uitgewisseld. In onze visie over de omgang met ouders staat eerlijkheid voorop. De pedagogische medewerker dient als aanspreekpunt voor de ouders. Ouders en pedagogische medewerkers zijn elkaars partners in de opvoeding. Een goede band en wederzijds vertrouwen is hierbij van belang. Wij besteden dan ook aandacht aan de onderlinge uitwisseling voor pedagogische standpunten en het inzicht in de eventuele verschillen hierbij. Algemene uitgangspunten Oetsie&So Huisregels Oetsie&So streeft erna de kinderen inzicht te willen geven in de regels om op den duur hun eigen grenzen te kunnen stellen, is het van belang dat de kinderen uitleg krijgen waarom iets niet mag. Door consequent duidelijke regels en gewoonten te hanteren zullen kinderen zich veilig en geborgen voelen. In het kader van kinderparticipatie gaat Oetsie&So samen met de kinderen een
15
aantal huis- en gedragsregels opstellen die voor alle kinderen gelden, waarvan enkele zijn toegespitst op specifieke leeftijdsgroepen, de ouders en op het personeel. Huisregels Hakuna Matata Als we binnenkomen doen we de schoenen/laarzen uit, tas en jas hangen we aan de kapstok (iedereen heeft een eigen haakje voorzien van naam). Onze handen wassen we op de wc. We gaan gezamenlijk aan tafel zitten om thee/ranja drinken en fruit eten. Wie wil vertellen over de dag op school of andere gebeurtenissen mag dat aan tafel doen, we verplichten de kinderen niets, maar stimuleren wel. Om de beurt ruimen we met een aantal kinderen de vaatwasser in, deze staat in de keuken. Samen overleggen we wat iedereen wil doen. Om 16.50 ruimen we met zijn allen op. Van 17.00-17.30 uur gaan we heerlijk relaxen, lezen van boek of tv kijken. Buitenspelen: Direct achter de ruimte alleen als de kinderopvang er geen gebruik van maakt kunnen we heerlijk buitenspelen. Spelen de kleinere kinderen wel buiten dan spelen we aan de voorkant binnen de omheining. Gebruik computer: Er staan twee computers op Hakuna Matata In overleg met pedagogische medewerkers wordt bekeken wie en hoe lang op de pc mag. Kookwekker wordt ingesteld op afgesproken tijd. Algemene groepsregels: Als je naar de wc moet dan zeggen we dat tegen de pedagogisch medewerker. Als we boos zijn op elkaar, dan zeggen we dat met woorden. We doen elkaar geen pijn. We gebruiken geen nare scheldwoorden. Als we zien dat een ander kind pijn of verdriet heeft, dan roepen we de pedagogisch medewerker erbij. We zijn voorzichtig met de kleine kinderen. We houden het speelgoed heel. We zeggen de pedagogische medewerkers altijd gedag als we naar huis gaan. De pedagogische medewerkers natuurlijk ook.
16
We bespreken het in de groep als we de regels willen veranderen. De groepsregels gelden voor de kinderen, voor de ouders en voor de pedagogische medewerkers.
Vakantie Oetsie&So is gedurende alle vakantieweken hele dagen geopend. Het is belangrijk om samen met de kinderen een ‘echt’ vakantiegevoel te creëren. In verband met de langere tijdsduur wordt er op vakantiedagen een andere dagindeling gehanteerd. Wat word er aan veiligheid en hygiëne gedaan? Er zijn duidelijke voorschriften op dit gebied: in de verordening van de gemeente en in de algemene maatregel van bestuur van het ministerie van VWS. Oetsie&So maakt jaarlijks de risico-inventarisatie veiligheid en gezondheid. Tot slot voeren de GGD’s inspecties uit op dit gebied op basis daarvan verlenen de gemeente vergunningen aan Oetsie&So. Het verslag van de inspectie is bij de oudercommissie bekend en ligt ter inzage op de groep. Volgens vaste richtlijnen en regels zal er binnen Oetsie&So veel aandacht besteed worden aan het dagelijks schoonmaken en houden van de groepsruimtes en materialen. Daarnaast komt er elke week een schoonmaakbedrijf. Kinder- EHBO en BHV Het toepassen van eerste hulp bij ongevallen met kinderen is een wezenlijk onderdeel van goed veiligheidsmanagement. Alle vaste medewerkers van Kinderdagverblijf Oetsiekoetsie zijn in het bezit van een Bedrijfshulpverleners diploma inclusief (kinder) EHBO. Wij maken het mogelijk dat Eerste Hulp kan worden geboden door altijd voldoende materialen in huis te hebben. Tevens is er minimaal één BHV-er op Oetsie&So aanwezig. Ontruimingsplan Ten behoeve van een eventuele ontruiming van Oetsie&So heeft Oetsie&So een duidelijk ontruimingsplan opgesteld. In het ontruimingsplan staan uitvoerig beschreven hoe te handelen in noodsituaties, de taken van de BHV’er , de directie en de andere medewerkers van Oetsie&So. Het ontruimingsplan heeft tot doel om in geval van noodsituaties tijdig en snel in actie te komen en doelmatig te kunnen optreden om de kans op negatieve gevolgen en slachtoffers zo klein mogelijk te maken. De ontruiming wordt minimaal 2 keer per jaar geoefend met onze medewerkers en kinderen.
17
Voedselveiligheid Om de gezondheid van kinderen te kunnen waarborgen zijn een aantal maatregelen rondom voedingsverzorging getroffen die er toe leiden dat de veiligheid van de op Oetsie&So verstrekte voeding gegarandeerd is. Wij houden ons aan de Warenwet Hygiëne van levensmiddelen. Op Oetsie&So bieden wij de kinderen de mogelijkheid om een warme maaltijd, tegen een kleine extra vergoeding, te nuttigen. De warme maaltijden worden vanaf 17.00 uur verstrekt. Ongevallenverzekering Voor al haar kinderen heeft Oetsie&So een collectieve aansprakelijkheid- en ongevallenverzekering afgesloten bij verzekeringsmaatschappij Mulderij&Partners in Apeldoorn. Medische gegevens en Medicijngebruik Om de gezondheid van onze kinderen te waarborgen is het van groot belang dat de medische gegevens van elk kind bekend zijn. Ouders(s)/ verzorger(s) dienen de pedagogische medewerkers officieel toestemming te verlenen voor het toedienen van medicatie. Hiervoor gebruiken wij de medicatieverstrekking formulieren. Pestprotocol Plagen is onschuldig, pesten is gemeen. Pestgedrag wordt door ons onderkend als een probleem, wat in samenwerking met de ouders moet worden aangepakt. Ook hebben wij als buitenschoolse opvang een signaleringsfunctie bij pestgedrag dat ergens anders plaatsvindt. Binnen onze mogelijkheden wordt ook hier wat aan gedaan. Ouders/verzorgers worden ten alle tijden ingelicht over mogelijk pestgedrag. Zorgenkinderen Binnen de leeftijdsgroep van 4-12 jaar ondergaan alle kinderen enorme stappen in alle ontwikkelingsgebieden. Wij beseffen hoe belangrijk het is in de eerste ontwikkelingsfasen van kinderen meteen maatregelen te nemen als het vermoeden bestaat dat iets niet helemaal goed verloopt. Wij gaan uiterst voorzichtig om met dergelijke vermoedens en beperken ons tot concrete observaties. Oetsie&So doet geen uitspraken over mogelijke ontwikkelingsachterstanden en/of gedragsproblematiek. Als mocht blijken dat het gedrag echter buiten de norm valt of als daar nog aan wordt getwijfeld, dan wordt de ouder(s)/verzorger(s) geadviseerd contact te zoeken met een professionele instelling.
18
Vermoedens van mishandeling/verwaarlozing Signalering van kindermishandeling bij (jonge) kinderen is uiterst lastig en zorgvuldigheid is uiteraard een vereiste. In eerste instantie wordt er een observatie gedaan en wordt de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling geraadpleegd. Als er ernstige aanwijzingen zijn dat een kind mishandeld of verwaarloosd wordt, worden deze vermoedens met de directie besproken. Indien de vermoedens concreet zijn, wordt Oetsie&So vanuit haar signaleringsfunctie geacht contact op te nemen met het AMK (Algemeen Meldpunt Kindermishandeling). De Wet op de jeugdzorg geeft Oetsie&So in geval van een vermoeden van kindermishandeling een meldrecht. Voor deze melding is geen toestemming nodig van de ouder(s)/verzorger(s) of het kind. Privacy van ouders/verzorgers en kinderen Gegevens van klanten worden behandeld conform de richtlijnen van Oetsie&SO ten aanzien van het vertrouwelijk omgaan met persoonlijke gegevens deze staan beschreven in het privacyreglement. Organisatie Team De pedagogische medewerkers vormen met elkaar een team. Vanuit respect voor elkaars ideeën, wordt omgegaan met onderlinge verschillen. Het belangrijkste in deze omgang is openheid en eerlijkheid. De pedagogische medewerkers hebben daarin een duidelijke voorbeeldfunctie, ook ten aanzien van de kinderen. Er wordt gestreefd naar een prettige werksfeer waarbinnen iedereen gelijk is en eerlijk is tegenover elkaar. Oetsie&So werkt met goed opgeleide en bekwame medewerkers. Vanuit pedagogisch oogpunt staan zoveel mogelijk vaste leid(st)ers op de groepen en wordt er gewerkt met een leidster-kind ratio van maximaal 1 : 10. De groepsleidsters hebben minimaal M.B.O. – opleiding. Achterwachtregeling Oetsie&So is 12 uur per dag open en het is intern zo geregeld dat, als er een pedagogisch medewerker start om 7.00 uur of als laatste zal afsluiten, er een achterwacht is waar altijd van maandag tot en met vrijdag een beroep op kan worden gedaan en waarmee altijd telefonisch contact mee moet worden gezocht om aan of af te melden. De achterwacht bestaat uit Natasja van Delft en Anita Rutten. Indien een pedagogisch medewerker alleen is dragen zij een alarmketting voorzien van noodknop. Bij nood drukken zij deze in, waarna de (mobiele) telefoon bij Anita en/of Natasja over gaat met de melding “dit is een noodoproep”. 19
Stagiaires Oetsie&So is een erkend leerbedrijf. Oetsie&So heeft t.a.v. stagiaires duidelijke selectiecriteria voor werving en selectie opgesteld en de taakvelden van stagairs in relatie tot leerdoelen omschreven. Ouders/verzorgers worden altijd vooraf geïnformeerd over het meedraaien van stagiaires. Overlegstructuur Om de kwaliteit van Oetsie&So te waarborgen vindt er een maal per maand een teamoverleg plaats. Oudercommissie Ouders/verzorgers worden actief betrokken bij het beleid van Oetsie&So. Door het instellen van een oudercommissie worden wij geïnformeerd over de visies van ouders/verzorgers om deze mee te kunnen nemen in onze bedrijfsvoering. Ten einde ouders/verzorgers in de gelegenheid te stellen medezeggenschap uit te oefen, dienen zij op hun beurt goed geïnformeerd te zijn over de gang van zaken op Oetsie&So. De totstandkoming, benoemingsprocedure, werkwijze, adviesrecht en overige taken van de oudercommissie zijn vastgelegd in een reglement. Deze ligt ter inzage op Oetsie&So. Klachtenreglement Klachten en ongenoegens van ouders worden behandeld conform het klachtenreglement van Oetsie&So. Ouders/verzorgers worden over de klachtenprocedure geïnformeerd via het informatieboekje wat alle ouders/verzorgers ontvangen bij het plaatsingsovereenkomst.
Anita Rutten & Natasja van Delft
20
