O n t m o e t e n. Jaarverslag Straatpastoraat Den Haag

Ontmoeten

Jaarverslag 2012-2013 Straatpastoraat Den Haag

Ontmoeten JAARVERSLAG STRAATPASTORAAT DEN HAAG 2012 en 2013

Inhoudsopgave: Ont-moeten 1. Tien(+) jaar Straatpastoraat Zinfeest Symposium ‘Zin in Zorg’

3 5 5 7

2. Pastoraat Het hart van het werk Presentie ‘Zorgvermoeiden’ Breed bereik Levenseinde

9 9 11 11 13 13

3. Activiteiten Het team Viering en maaltijd Vrijwilligers Feesten Gedenkdagen Groepsontmoetingen Verwendagen Levensboek

15 15 17 19 21 23 23 25 25

4. Netwerken Presentaties en voorlichting Contacten met organisaties Kerkelijk netwerk Publiciteit

25 25 27 29 29

Tenslotte

29

Overzicht van medewerkers

30


Pagina 1

Ontmoetingen

… op afspraak met Mariëtte Brekelmans

… op straat met Christiaan Donner


Pagina 2

Ont-moeten Ontmoeting is een centraal gegeven in het Straatpastoraat. Het werk bestaat voor een groot deel uit ontmoetingen met mensen die niet behoren tot de maatschappelijke geslaagden, op verschillende plekken en onder uiteenlopende omstandigheden. Ontmoeten kan volgens het woordenboek zowel betekenen elkaar toevallig tegenkomen als volgens afspraak samenkomen. Beide vormen van ontmoeting spelen in het Straatpastoraat een grote rol. Letterlijk genomen betekent ont-moeten: je ontdoen van iets wat moet / niet moeten. Een wezenlijke ontmoeting heeft iets bevrijdends. Ook voor deze betekenis zijn er veel aanknopingspunten in het werk van het Straatpastoraat. Wezenlijk is het uitgangspunt dat de gesprekspartner in de ontmoeting inderdaad ‘niets moet’. De straatpastors dringen geen overtuiging op, mensen worden niet onder druk gezet om bepaalde dingen te doen of te laten. Uiteraard wil dit niet zeggen dat deze onderwerpen niet besproken kunnen worden wanneer mensen hier zelf behoefte aan hebben. Maar dan is het woord ‘moeten’ al ver uit beeld. Het werk van het Straatpastoraat is niet aan grote veranderingen onderhevig. De kwaliteit van de samenleving is af te lezen aan de mate van aandacht voor de zwakste schakels. En we merken juist in deze tijd dat het soms nogal eens schort aan die aandacht. Of dat de aandacht niet op de juiste maat gesneden is. Daarom voorziet het Straatpastoraat in een behoefte. In de laatste jaren wordt er gekort op de middelen die voor de zorg voor deze mensen beschikbaar worden gesteld. Ook het Straatpastoraat heeft in de verslagjaren te maken gekregen met plannen voor korting en zelfs stopzetting van de gemeentelijke subsidies. De structurele subsidie is per 1 januari 2014 gehalveerd, maar voor het lopende jaar is nog een overgangsregeling getroffen zodat het bestuur tot 1 januari 2015 de tijd heeft om te bepalen wat de gevolgen voor het werk zullen zijn. Intussen blijven we doorgaan met ons werk, onder het aloude motto: Wie goed doet, goed ontmoet. We blijven vasthouden aan de overtuiging dat ieder mens recht heeft op een menswaardig bestaan met respect voor de eigenheid van de persoon en diens situatie. We hopen dat u veel plezier beleeft aan het lezen van dit jaarverslag en we zien uit naar vele toekomstige ontmoetingen, in het vertrouwen dat elke werkelijke ontmoeting tussen mensen ook uitzicht biedt op een ontmoeting met de Eeuwige.


Pagina 3

De Vrijdagavond (1) Elke week wordt er door een groep vrijwilligers gekookt voor ongeveer 100 dak- en thuislozen, verslaafden, mensen met een psychische beperking en andere kwetsbare mensen in Den Haag.

Wat houdt zo’n maaltijd in, hoeveel moet er gekocht worden, hoe ziet zo’n middag eruit? Dat willen we u niet onthouden. Omdat juist die vrijdag een draaipunt van ons werk is. De hele week komt hier samen, de contacten met mensen, mensen die we uit het oog verloren hebben en die zich weer laten zien. En natuurlijk de viering met daarna de maaltijd. Juist bij het eten proberen we elkaar te ontmoeten. Mensen zitten bij elkaar aan tafel, sommigen kennen elkaar al jaren, anderen zien elkaar voor het eerst. Sommigen eten zwijgend, anderen proberen juist een praatje met elkaar aan te knopen. En in een sfeer van het niet moeten, het open staan en zonder vooroordelen en aannames een ander leren kennen onder het genot van een drie gangen menu, komen we wekelijks bij elkaar. Dit is de plek, waar je mag zijn wie je bent. Dit is de plek waar we elkaar kunnen en mogen ontmoeten. Het werk begint meestal een dag van te voren als één van de vrijwilligers op de Haagse markt de nodige inkopen doet. Voor 100 mensen is een budget beschikbaar van 150 euro. Niet zo veel, dus moeten de vrijwilligers creatief zijn. Op vrijdagmiddag rond 14.00 uur komt een kookploeg van 4 à 5 personen bij elkaar om aardappels te schillen, boontjes te doppen, en alle andere dingen te doen die nodig zijn om een maaltijd in elkaar te zetten. Soep en nagerecht wordt soms door een andere ploeg in elkaar gezet. Dat vraagt om een goede communicatie van te voren en een goede coördinatie.


Pagina 4

1. Tien(+) jaar Straatpastoraat In 2011 bestond het Straatpastoraat in Den Haag tien jaar. Hoewel het de bedoeling was om hier enige feestelijkheden aan te verbinden, is het er in het jubileumjaar niet van gekomen, onder meer vanwege ziekte in het team en verbouwingen in het Stadsklooster (waardoor het zalengedeelte sindsdien Vincentius’ Hof heet). Tot onze vreugde is het gelukt om in 2012 en 2013 alsnog bij dit jubileum stil te staan.

Zinfeest Voor onze aandachtsgroep hebben we op 2 maart 2012 ons Zinfeest gevierd. Dankzij de medewerking van de Vincentiusvereniging, de broeders van het Stadsklooster en de Carolusschool konden we onze bezoekers een dag bieden met veel verschillende activiteiten. Zo was er plek om te schilderen, een plek om muziek te maken, een sportieve kennismaking met Muay Thai (lichaamsbeheersing oosterse stijl), een workshop bijbels koken en een foto-wandeling door de kloostertuin. In de ‘beautyroom’ waren kappers, mensen die make-up verzorgden en kleedsters, waarbij gebruik gemaakt kon worden van kleding die Pakkie Deftig had gegeven. Er was een fotograaf die foto’s maakte vóór en ná de make-over. De soa-kliniek verzorgde een testen informatieruimte. Er was een markt van mogelijkheden en er was een markt van informatie van diverse organisaties en instellingen waar onze groep mee te maken heeft. En natuurlijk was er een plek waar men even kon bijkomen en bijpraten onder het genot van koffie met koek.

In de kapelviering werden aan het eind van de middag alle resultaten van de workshops op boeiende wijze bij elkaar gebracht, waarna de dag werd afgesloten met een feestelijke maaltijd. Een zinvolle dag, een dag waar iedereen zin had in elkaar ontmoeten, in feest. Jaarverslag 2012-2013 Straatpastoraat Den Haag

Pagina 5

Symposium ´Zin in zorg´

Directeur Derk Stegeman opent het symposium

Aandacht voor de inleiding van Jola Brocaar


Pagina 6

We zijn blij dat er zoveel mensen deelnamen, mensen van de straat en mensen die professioneel werken met deze groep, in totaal ongeveer 150. We hebben ontdekt hoeveel mensen we kennen en hoeveel mensen ons steunen in dit werk. Al met al een bijzondere dag.

Symposium ‘Zin in Zorg’ Op 23 april 2013 organiseerden we, ook nog als uitvloeisel van het tienjarig bestaan, een symposium met het thema Zin in Zorg. Het was bedoeld voor beroepskrachten die rechtstreeks betrokken zijn bij de maatschappelijke opvang, de hulpverlening en de zorg voor de aandachtsgroep van het Straatpastoraat. Het draaide op deze middag om de vragen als: o wat verstaan we onder zingeving ? o welke rol speelt zingeving in het leven van ‘straatmensen’ ? o in hoeverre en hoe wordt hier rekening mee gehouden in hulpverlening en opvang ? o welke rol speelt de zingeving van de hulpverlener of begeleider zelf ? o wat kan de presentiebenadering bijdragen? De inleiding werd verzorgd door Jola Brocaar (foto), werkzaam in een praktijk voor ‘Zinvolle levenskunst’. De titel van haar bijdrage was ‘Zijn’ is gezien worden. Presentie en zingeving in de zorg aan dak- en thuislozen Op de inleiding werd kort gereageerd door Erwin Beune (manager bij Parnassia) en Catelijne Akkermans (socioloog en zelfstandig onderzoeker) die ook aan de voorbereiding van de dag hebben bijgedragen. Zij maakten met Klaas Koffeman later op de middag ook deel uit van het forum.


Pagina 7

Een van de groepsgesprekken

Napraten bij een kopje koffie


Pagina 8

Voordien was er eerst in kleinere ontmoetingsgroepen gelegenheid om over het onderwerp van gedachten te wisselen. Er werd door ongeveer zestig mensen aan het symposium deelgenomen. Uit de doorgaans zeer positieve reacties bleek dat naast de geboden inhoud, vooral ook de gelegenheid zeer op prijs wordt gesteld om met collega hulpverleners uit verschillende organisaties en disciplines van gedachten te wisselen. De regelmatige contacten en dwarsverbindingen die in het dagelijkse werk bestaan, zijn immers doorgaans uitsluitend functioneel van aard.

2. Pastoraat Het hart van het werk De belangrijkste taak van de beide straatpastors, Klaas Koffeman en Mariëtte Brekelmans, is de persoonlijke ontmoeting: het contact met mensen die op straat leven of daar het grootste deel van hun tijd doorbrengen: dak- en thuislozen, verslaafden, mensen met een psychische beperking en andere sociaal kwetsbaren. Wat zij deze mensen bieden is in de eerste plaats aandacht. In kerkelijke termen ‘pastorale aandacht’, d.w.z. geestelijke, mentale, psychische ondersteuning bij alle levensvragen en praktische problemen waar mensen mee worstelen. De pastors fungeren daarbij voor de meest uiteenlopende mensen veelal als vertrouwenspersoon, klankbord, vraagbaak en desgevraagd adviseur en begeleider m.b.t. de meest diverse onderwerpen. Om de drempel voor het contact zo laag mogelijk te maken, bevinden zij zich het grootste deel van hun tijd op de plaatsen waar ‘straatmensen’ zich bevinden: de straten, de pleinen, de parken, de duinen, de soepbus, maar ook de locaties van maatschappelijke dagen nachtopvang en inloopplekken. Daarbij is de principiële keuze gemaakt om niet te werken vanuit een (kerk)gebouw of een kantoor, maar letterlijk te kiezen voor de straat, voor ‘professionele nabijheid’. Uit de contacten die zo gelegd worden, komen vele individuele afspraken voort. In de gesprekken wordt een luisterend oor geboden en krijgen mensen de kans hun hart te luchten, hun emoties te verwerken en/of hun voornemens en plannen te delen en met een vertrouwd iemand te bespreken. Dit alles in de hoop dat dit hen helpt hun weg door het leven verder te vinden en het vol te houden. Om deze reden worden mensen ook bezocht in het ziekenhuis of verpleeghuis, de gevangenis, een ontwenningskliniek of een psychiatrische instelling. Uit de reacties van velen blijkt dat dit werk door veel mensen uit de aandachtsgroep zeer wordt gewaardeerd en van groot belang wordt geacht. Zingeving is uiteraard een belangrijk aspect van het werk van het Straatpastoraat. Zowel met het oog op basisbehoeften van bed, bad en brood als voor praktische zaken zoals dagbesteding, werken en wonen als ook voor het meer geestelijke niveau van plannen en idealen, is het van levensbelang dat mensen voor zichzelf een zin in het leven zien en ook zin hebben of krijgen om in beweging te komen. Vrijwel alle contacten die pastors hebben, raken direct of indirect aan zinvragen.


Pagina 9

Bezoek Hij heeft nu al een aantal maanden een eigen woning als ik langs kom. Het is een ruime woning, met drie kamers. De woonkamer is bezet, er ligt een matras op de grond en daaromheen een aantal plastic zakken. Want zo heeft hij jaren in portieken gewoond. Met één oor steeds gespitst of er niemand aan komt. En hij vindt het moeilijk om te aarden in zijn huis. Zijn huis is in ieder geval nog lang geen ‘thuis’ voor hem. Ik stel voor om een aantal platen van honden, die we gevonden hebben, op te hangen en zijn matras naar de slaapkamer te verhuizen. Er komt nog een bank die hij van een buurman krijgt. En zo lijkt zijn woning toch meer op een plek waar hij zich veilig kan voelen. Toch zijn er nog steeds momenten dat hij liever op de bank in de kamer slaapt, met zijn spullen vlakbij. Zodat hij meteen weg kan als er iets gebeurt. En ook openen we samen de post. De helft is reclame en kan meteen weg gegooid worden. De rest zijn schulden van lang geleden, want zodra iemand een adres heeft, is hij ook te vinden voor schuldeisers. En daarom maakt hij de post maar niet open, bang voor wat er nu weer allemaal is, bang voor zijn verleden, bang voor het heden.


Pagina 10

Presentie Het werk wordt gedaan vanuit de zogenaamde presentiebenadering. Een pastorale houding die zich kenmerkt door de keuze om duurzaam, zoveel mogelijk en zo dicht mogelijk bij mensen te zijn in het leven zoals zij het leven. Deze presentie stelt geen voorwaarden vooraf en heeft ook geen (verborgen) agenda. De basis is respect voor de mensen zoals ze zijn en de keuzes die zij (willen) maken. Het Straatpastoraat dringt dus niet uit zichzelf aan op verandering bij de mensen met wie het in contact komt, noch religieus (bekering, zieltjes winnen), noch persoonlijk (afkicken, gezondheidszorg) noch maatschappelijk (opvang, wonen, financiën). Desondanks gebeurt het vaak dat mensen in contact met de pastors aangeven zélf veranderingen te wensen op een of meer van deze gebieden. In dergelijke gevallen doen de pastors alles wat in hun vermogen ligt om mensen in hun wensen, plannen en dromen te ondersteunen. ‘Met mensen mee lopen’ in de zin van een aanhoudend regelmatig contact en trouwe aandacht, ook wanneer mensen naar eigen gevoel ‘falen’, is een belangrijke voorwaarde om deze rol te kunnen vervullen, vertrouwen te winnen en te behouden. Maar ook letterlijk meelopen behoort tot de geregelde praktijk van de pastors. Wanneer mensen opzien tegen contacten met instanties en organisaties (CCP oftewel Centraal Coördinatie Punt, Sociale Dienst, politie, dokter, verslavingszorg, etc.) en een beroep doen op de pastors om met hen mee te gaan en hen te steunen, zijn zij daar graag toe bereid. Hoewel de pastors de verantwoordelijkheid voor het verloop van dergelijke contacten altijd bij de ‘cliënt’ laten, blijken zij vaak toch een nuttige bemiddelende rol te kunnen spelen wanneer het contact niet vanzelf goed verloopt. Door na afloop samen nog een kop koffie te drinken en de inhoud van het gesprek te evalueren, wordt de betekenis vaak nog verhelderd en de praktische uitwerking bevorderd.

‘Zorgvermoeiden’ Het hoeft geen betoog dat een dergelijke werkwijze openstaat voor alle contacten die zich aandienen, voor zover zij zich binnen de aandachtsgroep bevinden. De pastors hebben dan ook contacten met de meest uiteenlopende subgroepen en individuen die zich op straat en in de maatschappelijke opvang bevinden. Bij de soepbus voor het Centraal Station Het zwaartepunt ligt nadrukkelijk bij diegenen die door het systeem van de maatschappelijke opvang niet worden bereikt of die dit mijden, de ‘zorgwekkende zorgmijders’, die wij liever ‘zorgvermoeiden’ noemen. Aan hun opstelling liggen vaak teleurstellende en soms traumatische ervaringen met eerdere vormen van hulpverlening ten grondslag en het kost mensen vaak veel tijd en moeite om daar overheen te komen. Een vertrouwd en vertrouwelijk contact met een pastor kan daaraan een bijdrage leveren. Om dit vertrouwen te winnen, is juist de regelmatige betrokkenheid op de lange termijn van grote betekenis.


Pagina 11

Bankje Schrijven aan de commissie samenleving van de gemeenteraad door Bram Schinkelshoek, directeur van de Kesslerstichting: “Hier in onze eigen stad is het plan Den Haag Onder Dak het beleidskader. De administratieve uitwerking ervan zorgt ervoor dat alle cliënten bekend zijn bij het CCP en gevolgd kunnen worden. Gevolgd in de plaats waar ze zijn, hoelang ze er zijn en ook in de ontwikkeling van hun zelfredzaamheid. Dat is mooi en daar kunnen we trots op zijn; er is al veel bereikt. Ik vraag aandacht voor een aspect van de gevolgen van dit beleid. Door een groep mensen in te sluiten in een systeem zullen er altijd weer mensen zijn die worden uitgesloten. Dat is een kleine groep, maar ze zijn er en zullen er blijven. Dat is inherent aan het systeem. Deze mensen spreken een andere taal (letterlijk en figuurlijk), zijn volledig afgekeerd van de maatschappij, hebben andere behoeften en willen niet ‘in een systeem worden gevangen’ of hebben meer tijd nodig daarvoor klaar te zijn. Zij dolen rond in de donkere uithoeken van onze Hofstad en vormen als het ware een sociaal residu. En daar op dié plekken waar het moeilijk is, juist daar verschijnt soms een mens naast hen op een bankje. Maakt een praatje, helpt, ondersteunt maar geeft vooral licht en warmte. Hoe vaag dit ook mag klinken, het is voor degene die het mag ontvangen van meer betekenis op dat moment dan een intake. En ik zeg dat zonder ironie”.


Pagina 12

Het feit dat het Straatpastoraat en de pastors buiten het officiële systeem van opvang en hulpverlening staan en daar ook buiten willen blijven, wordt door menigeen haarfijn aangevoeld en werkt in deze contacten zeer drempelverlagend. Het Straatpastoraat vormt een belangrijke antenne voor mensen die anders ‘onder de radar’ blijven.

Breed bereik Op grond van deze werkwijze, zoals hierboven beschreven, kan niet van ons gevraagd worden om mensen actief en doelbewust ‘toe te leiden naar zorg’, maar desondanks leveren we hieraan vaak een wezenlijke bijdrage, zeker in de fase dat mensen er nog of weer naar toe moeten groeien om een beroep te doen op de hulpverlening. En ook wanneer zij daar niet toe komen, verdienen zij naar onze overtuiging blijvende medemenselijke aandacht, die de pastors graag bieden (vgl. het citaat van Schinkelshoek hiernaast). Uiteraard geldt het laatste evenzeer voor degenen die ‘niet rechthebbend’ zijn (mensen die geen Nederlands paspoort hebben, en anderen) en de mensen die wél een plek hebben gevonden binnen de opvang en hulpverlening. Ook laatstgenoemden blijken er maar al te vaak behoefte aan te hebben om hun ervaringen en gevoelens te delen met een onafhankelijke luisteraar, met wie het contact als veilig wordt ervaren. Zodra mensen zich in een woonvoorziening of een eigen woning vestigen, worden de contacten in principe zoveel mogelijk afgebouwd en in ieder geval beperkt tot gesprek of contact op verzoek. Maar juist in de beginfase van het wonen blijkt contact vaak nog zeer gewenst, omdat veel mensen die dakloos zijn geweest juist deze fase van grote veranderingen en nieuwe verantwoordelijkheden geestelijk zwaar valt. Ook een nieuwe start na een kortere of langere periode van detentie, brengt vaak grote onzekerheid en spanning met zich mee. Heel concreet hebben de pastors meermalen bijgedragen aan het voorkomen van (nieuwe) huisuitzettingen.

Levenseinde Een bijzonder en relevant aspect van de pastorale inzet is de begeleiding bij levenseinde, uitvaart en rouw. Ook iemand van de straat heeft bij ernstige of terminale ziekte behoefte aan persoonlijke geestelijke (stervens)begeleiding, die in de institutionele hulpverlening niet gemakkelijk te vinden is. Voor de straatpastors is het een wezenlijk onderdeel van het werk. Wanneer iemand van de straat overlijdt en er is geen familie of bekende die voor hem/haar en de uitvaart opkomt, is het Straatpastoraat graag bereid de begeleiding op te nemen. Ook bestaat de mogelijkheid tot bijzetting in een van de graven, waarover het Straatpastoraat kan beschikken in een afzonderlijk perkje op begraafplaats Oud Eik en Duinen.


Pagina 13

Vogels Haar optreden in ´Man bijt hond´, waarvan een fragment een aantal keren herhaald werd bij Matthijs van Nieuwkerk in ´De tv draait door´, geeft haar een zekere bekendheid, waar ze best trots op is. Maar dat neemt het verdriet niet weg dat de oorzaak was van deze mediaaandacht. Na jaren op straat is ze blij met haar eigen woning. Veel contact met mensen zoekt ze niet. Liever omringt ze zich met dieren: haar hondjes – die wekelijks meekomen naar de kapel- en een flink aantal vogels, die voor een deel vrij door de kamer vliegen. “Dieren kun je vertrouwen, mensen niet”. Op een dag koopt ze een nieuwe koekenpan van een bekend merk. Als ze de pan voor de eerste keer gebruikt, valt ongeveer de helft van haar vogels dood neer. Daaronder een paar hele fraaie exemplaren en een enkele vogel die haar extra dierbaar is. Na onderzoek blijkt dat de beroemde anti-aanbaklaag van de pan bij het eerste gebruik dampen afgeeft, die (in ieder geval) voor vogels giftig zijn. Als ze over de eerste schok heen is, vraagt ze aan broeder Frans van het Stadsklooster of de dieren begraven kunnen worden in de kloostertuin, waar ook een eerder overleden hondje van haar te ruste is gelegd. De beide straatpastors worden ook uitgenodigd. Op een mooie zomermiddag krijgt ze gelegenheid om op een intieme, persoonlijke manier afscheid te nemen van haar oogappels, ondersteund door mensen die oprechte aandacht hebben voor haar verdriet. Een voor een worden de vogels in de aarde gelegd, telkens met een naam en een levensverhaal erbij. “Dag lieve schatten, rust zacht”.


Pagina 14

De leeftijd die dak- en thuislozen bereiken, is gemiddeld niet erg hoog en de pijn bij het levenseinde is groot, zeker als er sprake is (geweest) van een verslaving. Wij benaderen de biologische familie en de ‘familie van de straat’ (zoals onze bezoekers zichzelf noemen), we staan mensen bij, verzorgen de uitvaartdienst en noemen de namen in de vrijdagavondviering. Dood en leven is een steeds terugkerend thema in het Straatpastoraat. Onze mensen hebben in de loop van de jaren veel kameraden té vroeg verloren en vaak op een pijnlijke manier. En we zien dan ook vaak dat een flinke groep mensen aanwezig is bij de uitvaarten, voor een laatste groet, om nog eenmaal een kaarsje voor iemand aan te steken, nog eenmaal een woordje te spreken of herinneringen te delen. Voor uitvaarten bestaat een bijzonder prettige en doelmatige samenwerking met de afdeling Bijzondere Hulpverlening van de gemeente, uitvaartonderneming CUVO en begraafplaats Oud Eik en Duinen. Bij de graven van het Straatpastoraat leggen we bij elk graf een grafsteen, zodat de naam van de overledene bewaard blijft. De graven worden regelmatig bezocht door nabestaanden uit de familie van de straat en de biologische familie.

3. Activiteiten Het team In mei 2011 vertrok Zwanine Siedenburg, die Jeannet Bierman verving, naar Amsterdam, waar zij een vaste baan kon krijgen als coördinator van het inloophuis van de Nassaukerk. In haar plaats werd Inge Vianen benoemd. Ondertussen was het werk van de vrijwilligerscoördinator danig toegenomen door het uitbreiden van de maaltijden (drie gangen) en door het groeiende aantal bezoekers. Toen binnen Stek duidelijk werd dat Jeannet Bierman zich na haar herstel uitsluitend op het werk in De Paardenberg zou gaan richten, besloot het bestuur teamcoördinatie en vrijwilligerscoördinatie blijvend bij verschillende personen te leggen. Inge Vianen bleef aan als vrijwilligerscoördinator en Derk Stegeman, manager bij Stek, werd eind 2012 aangesteld als directeur. De dagelijkse coördinatie van het team bleef in handen van Klaas Koffeman. Samen met Derk Stegeman heeft hij veel tijd en energie gestoken in de contacten en gesprekken met de gemeente en andere partijen over de (dreigende stopzetting en) vermindering van de subsidie.

Inge Vianen in actie, samen met vrijwilligers in de keuken Jaarverslag 2012-2013 Straatpastoraat Den Haag

Pagina 15

‘De Posthoorn’, juli 2013

Wethouder kookt op vrije dag voor daklozen Door: Tanja Verkaik DEN HAAG - Zo zie je wethouder Rabin Baldewsingh niet vaak: in koksmuts roerend in grote pannen. Vrijdag was hij samen met zijn staf gastkok bij het Straatpastoraat, die elke week een maaltijd en kerkdienst verzorgt voor dak- en thuislozen. Rabin Baldewsingh loste vrijdag zijn eerder gemaakte belofte in om te koken voor Haagse daklozen. “Een mooi gebaar van de wethouder”, vindt Derk Stegeman, directeur van het Straatpastoraat. Toch zijn er zorgen. Zo’n twee weken geleden werd bekend dat de subsidie van het Straatpastoraat wordt gehalveerd in 2014. “We kijken nu naar oplossingen om dit gat op te vangen.” Het Straatpastoraat bevindt zich in een lastige spiraal voor het aanvragen van subsidie van fondsen. “We hanteren geen quota. En dat is tegelijkertijd onze kracht. Het meest innovatieve wat wij doen is aandacht geven”, vertelt Stegeman. Het Straatpastoraat biedt een luisterend oor aan mensen die een groot deel van hun dagen en nachten doorbrengen op straat of in de maatschappelijke opvang. “Je leert echt af om te denken, dit overkomt mij niet. Achter de vuiligheid, de boetes en andere zaken zit een verhaal.” Klaas Koffeman en Christiaan Donner struinen de Haagse straten af op zoek naar dak- en thuislozen. “De kunst van het werk is vertrouwen, aandacht. Vaak hebben hulpverleners geen tijd en dat voelen ze.” Samen hebben zij een goed beeld van wat er speelt op straat. “In Den Haag is altijd wel een groep van zo’n twee-tot driehonderd mensen die zorgmoe zijn. We praten met ze over levensvragen en spreken af op rustige plekken voor een gesprek. De HEMA is perfect. Daar kun je langer zitten op één kop koffie. Zo nodig verwijzen we door.” Bestuurslid Pier Tolsma: “Wij blijven altijd naast ze staan. Maar het is niet ons project om iemand te redden, mensen kunnen hooguit zichzelf redden.” Bij het overlijden van een cliënt, zorgt het Straatpastoraat bijvoorbeeld voor mooie woorden en soms ook een grafsteen. Iedere vrijdag is er een kerkdienst voorafgaand aan de gratis maaltijd. De hele kapel zit ramvol. “Dit is één van de plekken waar nog iedere week voor Prins Friso wordt gebeden. Mooi dat deze mensen met zoveel zorgen ook de zorgen voor anderen met zich meedragen”, vindt Stegeman. “Daarna is het een stormloop op de maaltijd”, vertelt Inge Vianen van het Straatpastoraat. “ Onze vrijwilliger Saskia koopt scherp in. 150 Euro voor een driegangenmenu voor zo’n 120 man.”


Pagina 16

In oktober 2012 viel Mariëtte Brekelmans helaas uit als gevolg van ziekte. Vanaf december 2012 werd een deel van haar taken waargenomen door Christiaan Donner (foto), voormalig justitiepastor. Vanaf september 2013 heeft Mariëtte Brekelmans haar werkzaamheden stapsgewijs weer op kunnen pakken en heeft Christiaan Donner zijn activiteiten evenredig afgebouwd. Het team bestaat sinds eind 2013 dus uit Klaas Koffeman (straatpastor/teamleider), Mariëtte Brekelmans (straatpastor) en Inge Vianen (vrijwilligerscoördinator). De functie van directeur wordt vervuld door Derk Stegeman.

Viering en maaltijd De wekelijkse viering en de maaltijd op vrijdag vormen samen een ankerpunt in het werk. Niet alleen vanwege wat geboden wordt, maar ook omdat dit het enige moment in de week is dat mensen ‘naar het Straatpastoraat toe’ kunnen komen. Voor de pastors biedt het de mogelijkheid om het doorgaande contact met mensen te onderhouden en waar nodig of gewenst individuele afspraken te maken voor de komende week. De viering (kerkdienst) behoort tot de wezenlijke kenmerken van het Straatpastoraat als Stichting die is geïnitieerd vanuit de gezamenlijke kerken. Wekelijks nemen zo’n 35 à 45 mensen deel aan de bijeenkomst in de prachtige St. Jozef kapel van de Vincentius’ Hof bij het Stadsklooster. De deelnemers komen uit zeer verschillende achtergronden. Een deel is uiteraard geïnteresseerd in het christelijk geloof, maar er doen ook mensen uit andere godsdiensten en niet-gelovigen mee. De muziek, de gebeden, de stilte en het aansteken van kaarsjes bieden de mogelijkheid tot een uurtje van rust en bezinning, dat voor velen een oase vormt in het doorgaans chaotische en onrustige leven op de straat. Bijzonder is altijd dat mensen ook hun trouwe viervoeters die met hen optrekken meenemen naar de viering toe. Zij kunnen soms een troost zijn voor anderen, bv. als er iemand herdacht wordt in de viering. Na de viering is er elke week een warme maaltijd. In de loop van 2012 en 2013 groeide het gemiddelde aantal deelnemers per week van zo’n 75 mensen in het vierde kwartaal van 2011 tot ruim honderd aan het eind van 2013! Regelmatig zijn alle stoelen in beide eetzalen bezet, hetgeen betekent dat er meer dan 120 aanwezigen zijn. Sommige mensen komen direct van de viering, anderen schuiven aan van buiten. Het streven is allereerst om hen een gezonde en voedzame maaltijd te bieden. Voor velen is het een van de weinige of zelfs de enige ‘normale’ warme maaltijd van de week. Bijna altijd is er een drie-gangen-menu. Maar bijna net zo belangrijk is het streven naar een ‘huiskamersfeer’ met een restaurantachtige bediening, waar mensen zich welkom en veilig voelen, waar bijzondere ontmoetingen plaats vinden. Een rustpunt in een chaotische week. Bijzondere maaltijden zijn jaarlijks de barbecue in de zomer, die als het weer het toelaat in de prachtige kloostertuin gehouden wordt, en de kerstmaaltijd. Het aantal bezoekers ligt dan vaak tussen de 130 en 150. Een bijzondere dag was ook 19 juli 2013, toen wethouder Rabin Baldewsingh met enkele mensen van zijn staf de kookploeg vormde voor een heerlijke Surinaamse maaltijd.


Pagina 17

KOKEN VOOR DAKLOZEN: genieten en twijfelen column door Mariet Herlé Koken is fijn. Kijk zo’n doorgesneden rode kool eens goed aan, wat een pracht! En wat ruikt gehakte koriander superlekker! Koken in het groot is nog leuker, in zo’n hele ketel met soep roeren, dat was het altijd al. Op groepsreis naar Portugal? Laat mij maar koken voor de hele bus, gaan jullie met mijn dochter (toen 12) volleyballen, want daar ben ik minder goed in. Te logeren bij mijn schoonvader die een tekencursus in Frankrijk gaf: ik kook vanavond wel voor de groep. Toen Inge Vianen deze zomer vroeg of ik in wilde vallen bij het Straatpastoraat zei ik dan ook gelijk ja. En de eerste keer was toevallig net een vakantie: op de binnenplaats van het Stadsklooster zat een aantal vrouwen gezellig in de zon te hakken en te snijden. Aardige en gezellige vrouwen ook, en dat had ik net nodig nu ik in een gat dreigde te vallen omdat ik tegen mijn zin met pensioen moest (later merkte ik overigens dat de vrijwilligers niet allemaal vrouw zijn en niet allemaal wat ouder: er zitten ook mannen tussen en jongere vrouwen met een drukke baan, die graag iets terug willen doen voor de samenleving). Tja, want je doet het wel ergens voor, voor die daklozen. En dat vind ik nogal moeilijk. Hoor ik nu bij die ‘do-gooders’, bij de ouderwetse liefdadigheid, bij de dames die niets beters te doen hebben en daarom maar goede werken gaan doen? Voor de Haagse zusjes Van Hogendorp, die in 1883 een organisatie stichtten om prostituees te helpen was liefdadigheid de enige manier om professioneel bezig te zijn. Maar... moet dat nu echt nog zo? Politiek vind ik toch dat we in een rijk land als Nederland de zaak zo eerlijk moeten verdelen dat iedereen een veilig en menswaardig leven kan hebben? Het kan toch niet zo zijn dat mensen afhankelijk zijn van mijn kookhobby? Het koken houdt me wel bezig, bijna dagelijks lees of bedenk ik wel een recept: zo zou je dat in het groot kunnen maken, of: dat zou binnen het budget vallen. Want de uitdaging is ook het bedenken van de recepten, het begroten en héél scherp inkopen. Honderdvijftig euro voor honderd gezonde driegangenmaaltijden is niet veel! En dan nog het kerkelijke. In ‘Huilen in Den Haag’ drijf ik de spot met het nachtasiel van ‘Meneertje’ waar de daklozen eerst een bijbellezing moesten verteren voor ze eten kregen. (Tenminste, dat dacht ik bij het zien van de plaatjes.) Tegelijkertijd ben ik als afvallige gereformeerde er toch stiekem trots op dat het Straatpastoraat het sociale gezicht van de kerken is. Geloven met hoofd, hart en handen. Ik was altijd al meer van die handen: practice what you preach. Doe ik het nu voor de lol of voor het goede doel? En wat heeft de inspiratie vanuit het Christendom hier voor mij nu nog mee te maken? Dilemma’s te over, die van de menu’s zijn makkelijker! januari 2013


Pagina 18

Een nieuw initiatief, mede mogelijk gemaakt door ondersteuning door bakkerij Bosman in de Vleerstraat, was het houden van een paasontbijt op Eerste Paasdag in 2013, voorafgegaan door eieren zoeken in de kloostertuin en op het schoolplein. Bij de maaltijd waren ongeveer 60 deelnemers, waarvan velen aangaven erg dankbaar te zijn voor de mogelijkheid om op deze manier een gezellig samenzijn te ervaren in een feestelijke sfeer.

Vrijwilligers Natuurlijk kunnen wij de maaltijden niet houden zonder een grote groep van vrijwilligers. Door het grote aantal mensen dat bij ons komt eten, wordt er ook een groot beroep op de vrijwilligers gedaan. Het verzorgen van de maaltijd, de zaal inruimen (en later weer opruimen), mensen welkom heten, eten uitserveren en daarna alles weer afruimen, de afwas en de schoonmaak na afloop, de coördinatie van dit alles … het is ondertussen een grote organisatie geworden. In het voorjaar van 2012 werd de keuken van de Vincentius’ Hof verbouwd, zodat er gedurende enkele maanden elders gekookt moest worden. Gelukkig mochten we gebruik maken van de keuken van de Lukaskerk. Met de auto werden de grote pannen met soep en ander eten heen en weer gebracht. Per vrijdag zijn er zo’n 25 vrijwilligers actief, verdeeld over een kookploeg, een tafelploeg en een team van gastheren/-vrouwen. Omdat de meeste vrijwilligers eenmaal per maand dienst doen, is er in totaal sprake van een groep van 100 personen, waaronder een opvallend aantal jonge professionals. Iedere tweede en vierde vrijdag van de maand wordt de maaltijd verzorgd door een groep vrijwilligers uit de ‘Church of our Saviour’, de internationale rooms-katholieke parochie in Den Haag. Ook zijn er vaak helpende handen van een groep studenten uit alle delen van de wereld via het Institute for Social Studies en regelmatig zijn er ook jongeren die een maatschappelijke stage lopen. Zo vinden aan en rond de maaltijden bijzondere ontmoetingen plaats tussen vrijwilligers uit alle lagen van de samenleving van de internationale stad Den Haag onderling én tussen hen en onze bezoekers, die voor hen anders volledig buiten beeld zouden blijven. Ter gelegenheid van de nationale actie voor vrijwilligerswerk NL.doet kwam een ploeg medewerkers van het ministerie van Binnenlandse Zaken op bezoek om de kapel grondig schoon te maken en het vele houtwerk in de boenwas te zetten.


Pagina 19

Hongerdoek uit Kameroen – veertigdagentijd 2012

Audio-visueel project ‘Kruiswoorden’ veertigdagentijd 2013 Jaarverslag 2012-2013 Straatpastoraat Den Haag

Herberg ‘De Droom’ Advent 2012 Pagina 20

Voor de vaste vrijwilligers wordt om de twee à drie maanden een vrijwilligersbijeenkomst gehouden. Naast een huishoudelijk rondje met vragen en suggesties, is er ruimte voor het uitwisselen van ervaringen. Meestal is er ook een inhoudelijk thema, zoals verslaving of de positie van Midden- en Oost-Europeanen. Ook zijn we de laatste jaren als groep naar het vrijwilligersfeest van de gemeente Den Haag geweest. In de beide verslagjaren werd door Inge Vianen en minimaal een van de pastors met alle vaste vrijwilligers een persoonlijk introductie- c.q. evaluatiegesprek gehouden.

Feesten In de voorbereidingsperiode op Pasen en Kerst verandert de kapel in een bijzondere ontmoetingsplek en krijgen de vieringen een speciaal tintje. In de veertigdagentijd voor Pasen was het thema in 2012 het Onze Vader. Een gebed dat we wekelijks en soms wel dagelijks bidden, het bekendste gebed ter wereld. Maar wat houden de woorden in? En wat is de betekenis van die woorden vandaag de dag? Hebben we nog iets met die woorden, of zeggen we gewoon maar wat. Met behulp van een hongerdoek uit Kameroen hebben we meegekeken hoe mensen in een ander deel van de wereld dit gebed bidden en beleven. Deze periode wordt zoals altijd afgesloten met de viering op Goede Vrijdag. Ook dit is een jaarlijkse traditie geworden waarin Witte Donderdag tot en met de Paasmorgen wordt belicht en waarin mensen van de straat een bijdrage leveren door personen uit het verhaal uit te beelden bij de Kruisweg. Zoals altijd is dit een bijzonder moment, waarin ze hun eigen leven verweven in het aloude verhaal. In de veertigdagentijd van 2013 maakten we gebruik van het fraaie audio-visuele project ‘Crosswords’ van kunstenaar Huub Bogaers uit Eindhoven. Onder het thema ‘Hoge woorden’ stonden we stil bij de zeven kruiswoorden, uitspraken die Jezus volgens de evangelisten aan het kruis gedaan heeft. Ook hier viel weer op hoe direct onze bezoekers oude woorden met hun eigen leven weten te verbinden. Het is inmiddels een traditie geworden om onze bezoekers in de tijd van Advent en Kerst, in de donkere maand december, wat extra warmte en gezelligheid te bieden. Buiten branden vuurkorven en worden de mensen ontvangen met warme dranken en iets lekkers, binnen wordt de kapel wekelijks omgebouwd tot een gastvrije herberg. De herberg heeft ieder jaar een andere naam en die benaming geeft meteen het thema aan van de vieringen. In 2012 heette de herberg De droom (“… omdat iedereen wel een droom heeft”) en in 2013 De belofte. Uit de interactie tijdens de vieringen blijkt dat mensen zich graag mee laten nemen in de sfeer en de inhoud van het project. Zes weken lang wordt er extra inzet gevraagd van onze vrijwilligers, maar die dragen graag hun steentje bij, omdat zichtbaar en merkbaar is hoezeer onze bezoekers de warme ontvangst waarderen. Het feit dat we rond Sinterklaas en bij onze Kerstviering dankzij giften van buitenaf de mensen ook een mooi cadeau(pakket) kunnen meegeven, draagt hier natuurlijk ook aan bij.


Pagina 21

Gedachtenis van de overledenen - in de kapel

Remembrance Day 2013 – in de tuin


Pagina 22

Gedenkdagen Begin november op de vrijdag na Allerheiligen en Allerzielen, gedenken we de overledenen van het afgelopen jaar. Hun namen worden nog eenmaal genoemd en er worden kaarsen voor hen ontstoken. Voor veel mensen is dit een belangrijk moment in hun verwerking van verdriet en verlies. Ook aan de verjaardagen van de mensen op straat proberen we aandacht te geven, door middel van een kaart en aandacht in de viering. Voor sommigen is het de eerste keer in jaren dat hun verjaardag ‘gevierd’ wordt. We hechten er belang aan de mensen te laten weten, dat ze voor ons belangrijk zijn en gewaardeerd worden. Op 21 juli wordt wereldwijd de ‘Remembrance Day’ gehouden voor mensen die het slachtoffer zijn geworden van verslaving, in welke vorm dan ook. In Den Haag verzorgt het Straatpastoraat deze herdenking, bij goed weer in de sfeervolle kloostertuin en anders in de kapel. Het programma is eenvoudig en open voor alle religies en levensovertuigingen. Telkens weer blijkt hoe belangrijk het is voor nabestaanden om hun verdriet een plaats te kunnen geven en te kunnen delen. In 2012 viel 4 mei op een vrijdagavond. We hebben onze bezoekers uitgenodigd voor een dodenherdenking in de kloostertuin. Er waren ongeveer twintig mensen en uit de reacties bleek dat de korte plechtigheid veel indruk maakte op de aanwezigen.

Groepsontmoetingen Zo nu en dan bieden we onze aandachtsgroep ook gelegenheid voor een kleine serie groepsgesprekken. In de veertigdagentijd van 2012 hebben we naast de vieringen over het Onze Vader ook een gespreksgroep gehad om over dit thema nog verder te praten. We hebben vooral lang doorgesproken over ‘vergeving’ en ‘schuld’, thema’s die dagelijks voorkomen in het leven van onze bezoekers en die vaak innerlijke conflicten opleveren. In de voorzomer van 2013 hielden we vier lunchgesprekken over het thema Hoe sta jij in je leven? Daarbij maakten we onder meer gebruik van materiaal over levenskunst dat Christiaan Donner verzameld heeft tijdens zijn werkzaamheden in het justitiepastoraat. Zo spraken we over onze levensloop, onze namen, onze ontmoetingen en het beeld dat wijzelf en anderen van ons hebben. Het leverde zeer vertrouwelijke gesprekken op, waarin mensen niet aarzelden om zichzelf bloot te geven. In beide series was sprake van een betrekkelijk klein, maar prettig aantal van vijf tot tien deelnemers. Het gevoel van ‘veiligheid’ wordt hierdoor versterkt. Opvallend is dat de band die tijdens deze gesprekken ontstaat soms uitgroeit tot hechte vriendschappen. Een heel ander karakter hadden de avonden die in de zomer van 2012 gehouden werden ter gelegenheid van het Europees Kampioenschap voetbal. Op speeldagen van het Nederlands elftal waren bezoekers welkom in de zaal van de Vincentius’ Hof om op groot scherm de live tv-uitzending te zien, uiteraard met een hapje en een drankje. Het was behoorlijk druk en gezellig, zij het gezien de uitslagen niet altijd even feestelijk .


Pagina 23

De Vrijdagavond (2) Rond 17.00 uur komen er 15 mensen die beginnen met de tafels te dekken, en de zaal een beetje vrolijk te maken. Soms zitten daar ook stagiaires bij, die een maatschappelijke stage lopen bij ons. Of studenten van het Institute for Social Studies. Daarnaast zijn er twee of drie gastvrouwen/-heren. Zij zoeken contact, kijken hoe het met iedereen is, en zijn voor de pastors belangrijk omdat zij zelf niet met iedereen op deze avond in contact kunnen komen. Sommigen maken buiten een praatje met de mensen die niet naar de viering komen. Tegen 18.00 uur is de viering afgelopen en komen de mensen naar beneden en mogen de mensen die buiten staan ook naar binnen toe. De tafels worden bezet, mensen zoeken een plekje. Hongerig en nieuwsgierig, wat brengt het menu vandaag. Het eten wordt opgeschept in de keuken en uitgeserveerd aan tafel. Dat gaat in een gemoedelijke sfeer: “Hé, goed je weer eens te zien. Hoe gaat het er nu mee?” De sfeer is bijna altijd goed, hoewel er soms ook mensen zijn die net een zware en moeilijke week achter de rug hebben en hun ongenoegen willen uiten. Dan zijn er soms wat spanningen. De gastheer/-vrouw probeert dan te bemiddelen. En aangezien de zaal groot genoeg is, is het ook mogelijk om mensen niet bij elkaar te laten zitten als dat even niet mogelijk is. Naast de grote groep mensen hebben we ook nog een aantal viervoeters. Omdat we de vrienden van onze bezoekers niet willen uitsluiten, zijn zij te allen tijde welkom bij de viering en bij de maaltijd.

Na het voorgerecht, het hoofdgerecht en het dessert, is er soms ook nog wat fruit wat uitgedeeld wordt (belangrijk voor de vitamines), daarna is er koffie. In de tussentijd zijn vrijwilligers bezig met de afwas en het opruimen en wegzetten van alle spullen. Als de laatste bezoekers langzaam aan weg zijn, kunnen we de zaal opruimen, de keuken netjes maken en de wc’s en het plein schoon maken. Daarna is er even tijd voor een korte evaluatie en kunnen we tevreden terugkijken op een geslaagde avond.


Pagina 24

Verwendagen Al vele jaren wordt voor de aandachtsgroep van het Straatpastoraat jaarlijks een zgn. ‘vrouwen beautydag’ en een ‘mannenverwendag’ gehouden. Deze zijn tot stand gekomen op initiatief en onder auspiciën van het Straatconsulaat en het Straatpastoraat samen en worden gerealiseerd in samenwerking met andere organisaties in en buiten de maatschappelijke opvang. Ter wille van de efficiëntie is afgesproken dat het Straatconsulaat voortaan de initiatiefnemer zal zijn voor de ‘vrouwen beautydag’ en het Straatpastoraat voor de ‘mannenverwendag’. Dit laatste betekent dat een groep van maximaal 25 mannen een ochtend doorbrengt in de Hammam, het oosterse badhuis, waarna nog een groep aansluit om gebruik te maken van de diensten van kapsters, pedicure, manicure, stoelmasseuse e.d. ‘Ome Jan’ bij de kapster Bij de vrouwen, op wereldvrouwendag 8 maart, komen rond de tachtig dames die verzorgd worden door vrijwillig meewerkende specialisten/-s op het gebied van schoonheid en lichaamsverzorging. Kleding wordt beschikbaar gesteld door Pakkie Deftig van de Kesslerstichting. Mensen zien naar deze dagen uit. De verwennende aandacht voor het lijf wordt als weldadig ervaren. Dit geldt in het bijzonder voor de verzorging van de voeten, die het meest te lijden hebben als men op straat woont en leeft.

Levensboek Voor veel mensen van de straat is het verleden vol met zwarte gaten en herinneringen waar je liever niet aan denken wil. Door het leven op straat hebben ze niet veel uit het verleden overgehouden. Herinneringen zijn vaak donker en vol met verdriet. Het maken van een levensboek is een activiteit die overgenomen is uit het ouderenwerk. Daar wordt deze methode al jaren gebruikt. Voor mensen op straat is het een voorzichtig uitproberen. Zijn er nog andere herinneringen die wél prettig zijn en die je terughalen kan. Met behulp van schoolbank.nl is het zelfs gelukt om enkele foto’s terug te halen en terug te geven. Foto’s uit een ver verleden dat vergeten was. De foto’s worden zorgvuldig bewaard en een kopie blijft bij de pastor – want je kunt de foto altijd weer kwijtraken op straat.

4. Netwerken Presentaties en voorlichting Naast de directe zorg voor ‘straatmensen’, ziet het Straatpastoraat het ook als haar taak om bij te dragen aan het verkleinen van de kloof die er bestaat tussen hen en het gevestigde deel van de samenleving.


Pagina 25

Klaas Koffeman tijdens een presentatie voor het bisdom Rotterdam

Christiaan Donner leidt een groep rond door ‘dakloos Den Haag’


Pagina 26

Een middel hiervoor zijn de informatiebijeenkomsten en lezingen waarvoor de pastors regelmatig worden gevraagd. Op scholen, in kerken, verenigingen, business clubs en maatschappelijke organisaties vertellen zij over hun werk en hun ontmoetingen en daarmee dragen zij bij aan meer begrip voor mensen die in het leven minder fortuinlijk terecht zijn gekomen en daarmee aan meer sociale cohesie in onze stad. Meermalen nemen zij één of meer van onze bezoekers mee die hun eigen verhaal vertellen. Dit heeft vaak nog meer impact dan wanneer men het verhaal uit de tweede hand hoort. In de afgelopen twee jaren waren de straatpastors voor een presentatie te gast bij een bont scala van groepen: vrouwengroep Bosbeskapel, leerhuis Maranathakerk, jongerengroep M25 Zoetermeer, gemeenteavond Julianakerk Scheveningen, literaire avond Kloosterkerk, jongerenavond parochie Jacobus de Meerdere, vrijwilligerscursus Paardenberg, personeel Carolusschool, regionale discussiegroep VNO-NCW, jongerengroepen ‘Nacht van het andere Den Haag’, vrijwilligersavond Aandachtscentrum, zondagavondmeeting Anglicaanse kerk St. John en St. Philip, Rotaryclub Hotel des Indes, Probusclub Den Haag, Projectendag Bisdom Rotterdam, zondagmorgenviering Ekklesia, diaconaal weekend rk-parochies Wassenaar en catechesegroep Duinzichtkerk. Een groep vrouwen van de PCOB (Prot. Chr. Ouderenbond) en een grote groep vrijwilligers van Waypoint (verslavingszorg) Urk kwamen ons in Den Haag bezoeken. In kleinere kring waren er onder meer gesprekken met het bestuur van het Straatpastoraat Den Bosch, een groepje stagiaires van de Theologische Universiteit in Antwerpen en enkele Koreaanse theologen op werkbezoek in Nederland.

Contacten met organisaties Het Straatpastoraat beschouwt zich niet als ‘ketenpartner’ in de maatschappelijke opvang en hulpverlening, maar heeft wel veel en goede contacten in het betreffende netwerk. Met grote organisaties als de Kesslerstichting, het Leger des Heils, Parnassia, Palier en Brijder Verslavingszorg bestaan contacten op verschillende niveaus. De pastors en de medewerkers van locaties van dagen nachtopvang en de soepbus kennen elkaar en weten elkaar zo nodig gemakkelijk te vinden. Met het Haags Straatteam van het CCP en het TOPteam van Parnassia is regelmatig contact over de situatie van individuele gezamenlijke ‘cliënten’, onder meer in het zgn. Outreachoverleg. Helaas constateren medewerkers van beide teams dat zij door de ontwikkelingen binnen hun organisaties steeds minder op straat komen, waardoor de signalerings- en contactfunctie van de straatpastors ook voor hen steeds belangrijker wordt. Van de kleinere organisaties waar intensief mee wordt samengewerkt noemen we hier het Straatconsulaat, SHOP en het Aandachtscentrum. Incidentele contacten waren er onder meer met Den Haag op Maat (schuldhulpverlening), Housing First, de Zichtbare Schakels (wijkverpleegkundigen), ambtenaren OCW over de winterregeling en Impegno. Met Stichting Zebra Welzijn is meerdere malen overlegd over een in 2014 te starten muziekproject. De contacten met de SOA-kliniek hebben ertoe geleid dat de verpleegkundigen tweemaal per jaar op vrijdag langskomen voor testen en informatie. Op grond van de onderlinge taakverdeling wordt door een van de straatpastors deelgenomen aan de periodieke vergaderingen van het Breedstedelijk Overleg (inzake ongedocumenteerden), de Achterban (belangenorganisatie van dak- en thuislozen), het nieuwe ‘armoedeplatform’ Delen achter de Duinen en het stedelijke HIV/Aids-overleg.


Pagina 27

De Vrijdagavond (3) Een van onze vrijwilligers heeft een lijstje gemaakt van benodigdheden en hoeveelheden van de avond. “Gisteren voor het eerst gekookt in de nieuwe keuken van het Straatpastoraat Den Haag, de stagiaires kwamen dit keer van het Aloysiuscollege. Voor ca. 100 daklozen voor ca. 120 euro een hoofdgerecht gemaakt. De Vincentiusvereniging nam de soep voor haar rekening, de Church of Our Saviour het toetje. Boodschappenlijstje 20 kg. Tilapia (bij de Turkse supermarkt) 6 bossen koriander, 3 bossen dille (Haagse markt) 3 pakjes citroenblad (chinese supermarkt) Literpak mosterd (Sligro) 1 kg. boter (Turkse supermarkt) 1 pond bloem 20 kg. Aardappels (Haagse markt, naar de auto gesjouwd door Marokkaanse verkoper) 15 struikjes lof (Haagse markt) 6 venkelknollen (AH) 20 citroenen (Haagse markt) 100 mandarijnen (Haagse markt, uitgeteld in het Turks) 3 courgette-omeletten van 36 eieren voor de hard core vegetariërs.


Pagina 28

Kerkelijk netwerk Het Straatpastoraat is lid van DAK (Door Aandacht Kracht), het landelijk netwerk van organisaties die werken op de grens van kerk en samenleving. De pastors ontmoeten tweemaal per jaar hun collega’s in straat- en drugspastoraat op een landelijke werkdag. In Den Haag is er tweemaal per jaar overleg met de pastorale werkers van het Leger des Heils en het Aandachtscentrum. Tevens wordt deelgenomen aan het overleg van Binnenstadspastores, terwijl beide pastors ook collegiale contacten onderhouden in hun eigen resp. kerkelijke netwerken.

Publiciteit Sinds een aantal jaren hebben we een eigen website, www.straatpastoraatdenhaag.nl. Daar is in 2012 een facebookpagina aan toegevoegd. Mede door de ophef over de vermindering van de subsidie is er nogal wat aandacht voor het Straatpastoraat geweest in de media. Er verschenen onder meer artikelen in Den Haag Centraal, het Reformatorisch Dagblad, AD/Haagsche Courant en De Posthoorn. Klaas Koffeman werd geïnterviewd door Groot Nieuws Radio (landelijke internetzender) en Radio Discus (lokale zender). Mariëtte Brekelmans schreef een artikel over uitvaarten voor het blad VPWinfo.nl, het blad van de beroepsvereniging van r.-k. pastores

Tenslotte Wij hopen dat dit verslag u een goede indruk heeft gegeven van het werk van het Straatpastoraat, in de dubbele betekenis van het woord! En mocht de gelegenheid zich voordoen, dan zullen wij u graag ontmoeten!


Pagina 29

Overzicht van medewerkers in het Straatpastoraat in 2012 en 2013 | Contactgegevens Bestuur Pier Tolsma Ria Huisman Cees Kaas Marijke Witteman Directeur Derk Stegeman > e-mail & telefoon

- voorzitter - secretaris - penningmeester (afgetreden september 2013)

- sinds december 2012 (vanuit Stek) - [email protected] | 070 318 1634

Team Klaas Koffeman > telefoon Mariëtte Brekelmans Christiaan Donner

- straatpastor/teamcoördinator - 06 5589 5582 - straatpastor - straatpastor (vervanger van Mariëtte Brekelmans december 2012-oktober 2013) Zwanine Siedenburg-Dammers - vrijwilligerscoördinator (tot mei 2012 - vanuit Stek) Inge Vianen - vrijwilligerscoördinator (vanaf mei 2012 - vanuit Stek) > e-mail team - [email protected] Klankbordgroep Hilly Merx Walther Burgering Harry Delemarre Mineke Kroes

- diaconaal werker bij Stek voor Buurt en Lukaskerk (voorzitter) - diaken Zoetermeer - Geestelijk Verzorger Parnassia (tot september 2013) - Geestelijk Verzorger Parnassia (vanaf juni 2013)

Pianisten Eric Kruit Taco Querens Joop Teepe Jos van Kouwen (vanaf september 2013) Klaas Wigboldus (invaller) Ton Timmer (invaller) Postadres Straatpastoraat Den Haag – Postbus 371 – 2501 CJ Den Haag Website www.straatpastoraatdenhaag.nl


Pagina 30

O n t m o e t e n. Jaarverslag Straatpastoraat Den Haag

Recommend Documents