Nummer 12 - Uitgave week 28 - 2007
Beste lezer, Het is mooi om te zien hoe de provincie Noord-Holland zich ontwikkelt. Keiharde feiten wijzen het uit. Eind 2006 en begin 2007 hebben heel veel projecten subsidie toegezegd gekregen. Een heel aantal van die projecten lopen inmiddels. Daarmee wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan de provinciale doelstelling. Het was ook de periode waarin het nieuwe college zijn beslag heeft gekregen. In het collegeprogramma en de daarop volgende kaderbrief is het nieuwe beleid van de provincie ten aanzien van klimaat en energie geschetst. Daaruit blijkt dat de provincie voor haarzelf een belangrijke rol ziet weggelegd, maar ook voor u als gemeente en ons als CO2-Servicepunt. Gezamenlijk gaan we de komende vier jaar doorpakken, oftewel datgene wat we in gang hebben gezet continueren en nieuwe initiatieven ontplooien. Deze en de volgende Impulsen willen we dan ook gebruiken om de projecten die gesubsidieerd zijn door de provincie voor het voetlicht te brengen. Kennisoverdracht zal ook in het najaar een rol spelen in een tweetal te organiseren bijeenkomsten, namelijk het Ambtelijk Ervarium (20 september 2007) en de Biomassaconferentie (21 november 2007). Zet die dus alvast in uw agenda. Ik wens u toe dat u zich in de aanstaande vakantieperiode kunt opladen om daarna met elkaar te gaan doorpakken! Wilfred van der Plas, subsidieadviseur CO2-Servicepunt De Column Duurzame energie uit laaghangend fruit De belangstelling voor energiebesparing en toepassingen voor duurzame energie lijkt onstuitbaar sinds Al Gore de Klimaatroffel tot een absoluut hoogtepunt liet komen. Toch leidt het niet meteen tot massale belangstelling voor Duurzame Energie; over het algemeen wordt het nog als te duur gezien. De vraag is hoe je duurzame energie zonder subsidies betaalbaar kunt maken. Dat kan als je deze energie gaat opwekken met laaghangend fruit! Ik doel daarbij op besparingsmogelijkheden die geen investeringen kosten. Zo heeft Connergain Haarlem een zorginstelling en een (nieuw!) ziekenhuis aangepakt. Ze sloten een contract van drie jaar om energie te besparen, met name door het beter inregelen van de installaties. Ieder kreeg een deel van de besparing. Uiteindelijk leverde dit in de zorginstelling 20% en bij het ziekenhuis 30% besparing op! Als deze besparing nu wordt gebruikt voor aanvullende maatregelen, zal uiteindelijk voldoende bespaard worden om duurzame energie toepassingen te financieren. Duurzame Energie uit laaghangend fruit! Theo Elfrink, energiebeleidscoördinator gemeente Haarlem -------------------------------------------------------------------------------De Column is een nieuw rubriek van de CO2-Impuls. Het biedt aan iedere ambtenaar de mogelijkheid zijn ideeën of visie over duurzaamheidsthema’s te delen. Wil je in het volgende nummer ook ruimte krijgen? Neem dan contact op met Marie Libercé-Kruit. -------------------------------------------------------------------------------BespaarDaar: gevolg en vervolg Zoals gemeld in de vorige CO2-Impuls is de Amsterdamse campagne ‘Met gemak de zon op je dak’ een groot succes. Er zijn ruim 180 subsidieaanvragen ingediend en er is nu zelfs een wachtlijst. Ook landelijk is energiebesparing bij bestaande woningen volop in het nieuws.
Zo heeft recent de verhuursector (Aedes en Pego) samen met Energiened een voorstel bij de Rijksoverheid ingediend om 30% energie te gaan besparen tot 2020. Ook de invoering van de EPBD en daarmee het energielabel komen steeds dichterbij. Door de extra media-aandacht hopen we dat ook de particuliere woningeigenaar de voordelen onderkent en bereid is te gaan investeren in energieefficiënte en duurzame maatregelen. De landelijke ontwikkelingen blijven we op de voet volgen en gaan we waar mogelijk koppelen aan BespaarDaar. Tijdens het Ambtelijk Ervarium op 20 september 2007 willen we hier op ingaan en met de deelnemers nadenken over de wijze van voortzetting van BespaarDaar. Neem voor meer informatie contact op met Wybrand Pieksma www.bespaardaar.nl
Ambtelijk Ervarium: slim aangrijpen van kansen Voor wie weinig tijd heeft, maar wel de kansen aan wil grijpen die nu voorbij komen, is het Ambtelijk Ervarium de bijeenkomst waar je aanwezig moet zijn. Het Ambtelijk Ervarium begint met een kennismarkt en de mogelijkheid om de nieuwe biomassacentrale te bekijken. Het ministerie van VROM zal de plannen van het kabinet presenteren. Zo vlak na Prinsjesdag kunnen zij maximaal open zijn. De kans om vragen, die de honderd dagen en Prinsjesdag hebben opgeleverd, beantwoord te krijgen. Teun Bokhoven (voorzitter van de Duurzame Energiekoepel) wordt gevraagd zijn ideeën presenteren hoe gemeenten maximaal kunnen inspelen op de mogelijkheden die het kabinet biedt om de samenleving te verduurzamen. Naast het plenaire gedeelte zullen er themabesprekingen zijn over onderwerpen waarvan wij merken dat zij leven in de provincie. Denk hierbij aan het volgende: • • • • • • • •
Ervaringen en ambitiebepaling bij GPR-gebouw BespaarDaar: tussenresultaten en vervolg Woningbouwcorporaties: samen op weg naar duurzaamheid Biomassa: wat is er en waar is behoefte aan Effectief EPC handhaven op de bouwplaats Opvolger DE-regeling: wat zijn de ideeën De lokale ondernemer als ambassadeur van duurzame technieken Verklaring innovatief Bouwen (VIB): programma van eisen voor de bestaande rekentools
Het Ervarium sluit af met een lezing van professor dr.ir. Jos Lichtenberg van de TU Eindhoven. Hij heeft een integrale visie waarmee en goedkoper en heel duurzaam gebouwd kan worden.Kortom, u bent welkom op donderdag 20 september 2007 vanaf 12.00 uur bij de HVC te Alkmaar. Biomassaconferentie verplaatst naar november In de laatste CO2-Impuls (nr. 11) is aangekondigd dat de biomassaconferentie van donderdag 20 september 2007 wordt verplaatst naar woensdag 21 november 2007. Het Ambtelijk Ervarium gaat, zoals te lezen in deze CO2-Impuls, wel gewoon door op donderdag 20 september 2007. HVC Alkmaar heeft ons verzocht de biomassaconferentie uit te stellen, omdat zij in dezelfde maand september een aandeelhoudersvergadering organiseert over biomassa. Beide bijeenkomsten zijn te dicht na elkaar gepland. Het CO2-Servicepunt heeft besloten het verzoek van HVC Alkmaar in te willigen. De conferentie heeft als doel tot een samenwerkingsvorm te komen, die de knelpunten waar gemeenten nu tegen aanlopen, moet oplossen. Denk hierbij aan beperkte ambtelijke capaciteit, kennisleemte, beperkt intern draagvlak, te weinig samenwerking tussen gemeenten en onvoldoende afstemming tussen vraag en aanbod. Het CO2-Servicepunt wil op korte termijn het thema biomassa voortvarend gaan oppakken, omdat verschillende gemeenten en milieudiensten al enige tijd met dit
onderwerp aan de gang willen gaan. Daarom zal met deze gemeenten en milieudiensten begin september een overleg gepland worden waar de ondersteuningsbehoefte in kaart gebracht wordt. Het overleg is dinsdag 11 september om 14:00 bij de milieudienst West-Friesland. Mocht u bij deze bijeenkomst aanwezig willen zijn, dan bent u van harte welkom. U kunt zich aanmelden bij Jaap Neeleman. De uitkomst van het overleg zal als input worden gebruikt bij een van de themabesprekingen op het Ambtelijk Ervarium op 20 september. Deze themabespreking zal worden gebruikt om de biomassaconferentie te laten aansluiten bij de belangrijkste spelers binnen de gemeente. Denk hierbij aan de afdeling Openbare Groenvoorziening en Afval. De conferentie heeft dus als doel om tot samenwerking te komen en zal een goed vervolg zijn op andere bijeenkomsten die georganiseerd worden over biomassa. Dit zijn: • •
4 juli 2007- Milieufederatie Noord-Holland 14 september 2007- HVC
Tuinders in Het Grootslag gaan samenwerken Op dinsdag 19 juni 2007 is er een vergadering geweest voor alle reeds aanwezige en nieuw te vestigen tuinders in het kassengebied Het Grootslag in West-Friesland. Tijdens de vergadering heeft het CO2-Servicepunt een presentatie gegeven over ondergrondse waterberging in combinatie met energieopslag. Naast het CO2-Servicepunt was ook de vergunningverlener van de provincie aanwezig. Tijdens de vergadering werd duidelijk dat voor tuinders de ondergrondse watervoerende lagen voor een moderne en energie-efficiënte bedrijfsvoering steeds belangrijker worden. De belangen tussen tuinders moeten daarom goed op elkaar afgestemd worden. Besloten is dat de tuinders gezamenlijk een Masterplan voor de ondergrond gaan opstellen en een vergunning voor waterberging en energieopslag voor het hele gebied gaan aanvragen bij de provincie. Voor meer informatie kunt u terecht bij Jaap Neeleman. Inventarisatie van de speerpunten 2008-2011 Het nieuwe college geeft, zoals vermeld in de laatste CO2-Impuls (nr. 11), besloten het CO2Servicepunt nog vier jaar beschikbaar te stellen aan gemeenten in Noord-Holland. Om inzicht te krijgen in de voor gemeenten belangrijkste speerpunten voor de komende jaren is een dwarsdoorsnede van de Noord-Hollandse gemeenten uitgenodigd om hun ideeën kenbaar te maken. De belangrijkste conclusies uit deze bijeenkomst zijn de volgende: • duurzaamheid moet een prominentere plek krijgen in bestemmingsplannen; • de overeenkomst tussen gemeenten en provincie dient vernieuwd te worden en ondertekend worden door het bestuur van de provincie en het bestuur van de gemeente. Daarnaast is het van belang tussentijdse resultaten zichtbaar te maken; • meer aandacht besteden aan woningcorporaties en hierbij zoveel mogelijk aanhaken bij landelijke ontwikkelingen; • meer aandacht besteden aan het MKB; • lokale biomassastromen beter benutten voor liefst kleinschalige energiewinning; • aanbod milieuvriendelijke brandstoffen vergroten met gemeenten die successierechten kunnen verlenen van tankstations. Noord-Hollandse gemeente ontvangt European Energy Award Apeldoorn, Etten-Leur en Heerhugowaard hebben als eerste Nederlandse gemeenten de zogeheten European Energy Award (EEA) in ontvangst mogen nemen. De EEA is een prijs voor gestructureerd energie- en klimaatbeleid. De drie gemeenten werden geroemd vanwege hun bijzondere inspanningen op het gebied van energie- en klimaatbeleid.
Heerhugowaard behaalde de derde plaats met 262,9 punten (61,4 % van de maximale 428). De gemeente heeft de ambitie CO2-neutraal te worden. Zo heeft de emissieneutrale wijk ‘Stad van de Zon’ (ruim 2.900 woningen) het grootste zonnedak van de wereld. Heerhugowaard wil dat in 2010 al het gemeentelijke energiegebruik afkomstig is van duurzame energiebronnen. Etten-Leur behaalde 263,1 punten, dankzij meerdere projecten om energieneutrale woningen te bouwen. Een project, gericht op de toepassing van grootschalige windturbines in stedelijke omgeving is ook onderzocht. Apeldoorn scoorde het beste met 285,1 punten, ofwel 64,1 procent van de maximale 445 punten. De stad wil in 2020 energieneutraal zijn en in 2008 10 procent van het energieverbruik duurzaam hebben. In het kader van renovatie van huurwoningen werd gekozen voor grootschalige toepassing van zonnepannelen waardoor de wijk grotendeels zelfvoorzienend is. De European Energy Awards werden uitgereikt tijdens het congres Gemeentelijk Klimaatbeleid 2007 van de VNG en het Klimaatverbond. De European Energy Award is oorspronkelijk ontwikkeld in Zwitserland. Inmiddels nemen al meer dan 320 Europese gemeenten in 9 landen deel aan het systeem. Bron: website binnenlandsbestuur Nieuwe medewerker De werkzaamheden van het CO2-Servicepunt breiden zich uit en het team volgt deze groei. Marie Libercé-Kruit zal CO2-Servicepunt komen versterken en zal zich gaan bezig houden met communicatie. Daarnaast zal ze deel nemen aan nieuwe projecten van het activiteitenplan 2007-2008. Marie heeft een landbouw en milieugerichte achtergrond opgebouwd in Frankrijk. Zij verheugt zich om een bijdrage te kunnen leveren aan verduurzaming van Nederland, een land die op dit gebied voor loopt in vergelijking met andere Europese buurlanden.
Nieuw op de website Voorbeeldprojecten In het verleden hebben verschillende partijen informatie aangeleverd van interessante duurzame projecten, ter inspiratie en als voorbeeld voor anderen. Door de DE-subsidieregeling van de provincie is een database opgebouwd met goede voorbeeldprojecten. In de komende uitgaven van de CO2Impuls worden via thema’s projecten gepresenteerd. Hebt u een voorbeeldproject dat u voor het voetlicht wilt brengen, neem dan contact op met Marie Libercé-Kruit. In dit nummer: thema ‘Energiebesparing in gemeentelijke gebouwen’. • • • •
Bedrijfsverzamelgebouw West-Friesland, gemeente Hoorn Duurzame energiepakket Basisschool De Caegh, gemeente Obdam Warmtepompsysteem in het stadsdeelwerf/kantoorgebouw Papaverweg, stadsdeel Amsterdam-Noord School Blok 49b op Haveneiland Oost op IJburg, stadsdeel Zeeburg
Agenda 20 september 2007 – Ambtelijk Ervarium – CO2-Servicepunt 21 november 2007 Biomassaconferentie - CO2-Servicepunt
Met vriendelijke groet, Het CO2-Servicepunt Noord-Holland Postbus 2002 2002 CA HAARLEM Tel: (023) 514 31 11 Fax: (023) 514 35 58 Email:
[email protected] Website: www.co2-servicepunt.nl
