nummer 1 maart 2013 jaargang 28 Bonus is een kwartaaluitgave van Welzijn Ouderen Catharina Stichting

103 nummer 1 maart 2013 jaargang 28

Bonus is een kwartaaluitgave van Welzijn Ouderen Catharina Stichting

Hannie van Leeuwen te gast in Infirmerie | Gonnie Hoebergen: We gaan het samen doen | Soos 55+ Zwartewaal groeit en bloeit | Eenzaam? Vraag een maatje | Alles van Pink Floyd, en nog veel meer | Kabinetsplannen ook voor Brielle ingrijpend | Lenie Rappard beloond met speld | Vestingwerken 300 jaar voltooid | Poorteres van het Jaar Agatha de Man: kleren maken de 1 aprilman

Prettig winkelen met de BONUSpas Op vertoon van uw BONUSpas krijgt u bij onderstaande leveranciers korting op uw aankopen. (exclusief uitverkoopartikelen)

• 't Doosje van Lobs, Vischstraat 3, Brielle (10% korting bij aankoop bonbons en chocolade) • Grand Café De Hoofdwacht, Markt 7, Brielle (10% korting) • Bijouterie/lederwaren Bric à Brac, Vischstraat 8, Brielle (10% korting m.u.v. Samsonite-koffers) • De Baan Tweewielers, Nobelstraat 72, Brielle (10% korting m.u.v. aanbiedingen en fietsen) • Historisch Museum Den Briel, Markt 1, Brielle (toegang halve prijs) • Kantoor Creatief kantoorhandel, Voorstraat 60, Brielle (10% korting) • Lunchroom de Gulle Geus, Nobelstraat 69, Brielle (tweede kopje koffie of thee gratis) • Stenenwinkel Kostverloren, Maarland ZZ 68, Brielle (10% korting) • Paviljoen De Kogeloven, Brielse Maas 1, 3233 LD Oostvoorne (tweede kopje koffie of thee gratis) • Vermeer Mode, Henry Fordstraat 9a, Zwartewaal (10% korting) • De Doornhof, Doornweg 4, 3235 NJ Rockanje (10% korting op de producten) • Bruna Kantoorboekhandel Van Maerlant, Voorstraat 28, Brielle (10% korting op tijdschriften en kantoorartikelen) • Boekhandel Hoofdstuk Eén, Nobelstraat 16, 3231 BC Brielle (10 % korting op wenskaarten en tijdschriften) • In Den Halve Maen, Lodderlandsedijk 56a, Rockanje (20% korting op snoepgoed) • De Oude Proeftuin, Heveringseweg 3, 3235 LZ Rockanje (10% korting) • Bloembinderij Ambiance, Reede 38, 3232 CZ Brielle (10% korting op het gehele assortiment) • Cursuscentrum the Bases, Angelus Merulaplein 1, 3232 XA Brielle (10% korting op dagworkshop speksteen snijden) • Sportschool M&J van Unen, Amer 19, 3232 HA Brielle (50% korting op inschrijfgeld en ledenpas gratis) • The Travel Club (50 procent korting op ANVR bemiddelingskosten)

Colofon Bonus is het driemaandelijkse informatieblad van ­Welzijn Ouderen Catharina Stichting. Oplage 3.600 stuks Redactie Marijke Holtrop, Kees van Rixoort, Jan Wolters, Marja van der Lugt

Kopij De volgende Bonus verschijnt in juni 2013. Kopij voor half april 2013 inleveren: Rozemarijnstraat 42, 3231 AL Brielle of e-mail: [email protected] De redactie behoudt zich te allen tijde het recht voor ingeleverde kopij voor de Bonus aan te passen.

Vormgeving Dokkum communicatie, Brielle Druk Quadraat, Oud-Beijerland In dit nummer bijdragen van: Kees van Rixoort, Jan Wolters, Marijke Holtrop, Marja van der Lugt, Frank Louer, Anita Korevaar, Wilbert Borgonjen, Lenie Rappard, Petra Verberg, Tineke Mak, Rein Groen

2|

bonus

Welzijn Ouderen opgericht 26 mei 1981

telefoon (0181) 416863

van de redactie Voor u ligt alweer de nieuwe Bonus. Ook dit nummer staat boordevol interessante informatie en wetenswaardigheden. We laten onder meer mensen aan het woord die zich op een of andere manier graag inzetten voor onze samenleving. We kijken met mevrouw Waanders terug naar het verleden en staan stil bij 300 jaar vestingwallen. Eigenlijk is het te veel om op te noemen.

Vermeldenswaard is echter wel het interview met Gonnie Hoebergen, onze nieuwe coördinator Welzijn Ouderen. Uiteraard wensen wij u vanaf deze plaats alvast bijzonder prettige Paasdagen toe. En natuurlijk een heel leuke 1 aprilviering. Veel leesplezier.

Hannie van Leeuwen te gast in Infirmerie De laatste maanden zijn allerlei kreten gehoord en gelezen. Om er maar een paar te noemen: nivelleren, pijn lijden en de pijn eerlijk verdelen, zelfredzaamheid, korting op de pensioen, bezuinigen en zo zijn er nog een aantal. Voor iedereen geldt: heeft dit allemaal ook voor mij consequenties en zo ja, welke zijn die consequenties dan? Ouderen maken zich vooral zorgen over het al dan niet gebruik kunnen maken van voorzieningen. En terecht. Er gaat namelijk heel veel veranderen op het gebied van de sociale zekerheid en de ouderenzorg. De zorg wordt uitgekleed'. En hoe nu dan? Gelukkig is er iemand die er alles van af weet en dat ook graag wilde vertellen. Die iemand is mevrouw Hannie van Leeuwen, die namens het CDA lid is geweest van de Eerste Kamer. Mevrouw Van Leeuwen kwam op 30 januari

op uitnodiging van ANBO, PCOB en Welzijn Ouderen naar Brielle en hield haar verhaal in de Infirmerie. Zij vertelde over de achtergronden van de pensioenwetgeving en wees er onder andere op dat op het moment dat deze wetgeving van kracht werd, er van uitgegaan werd dat ouderen niet veel langer dan slechts een paar jaar van hun AOW en pensioen zouden genieten. Niets blijkt minder waar en de consequenties ervan zijn dan ook niet te ontlopen. Mevrouw Van Leeuwen ging zeker niet zielig zitten meepraten met klagers, maar wees er onder andere op dat veel ouderen het toch eigenlijk best nog goed hebben, hoewel zij natuurlijk ook erkende dat het voor veel mensen een hard gelag is, om nu in onzekerheid te moeten leven. Petra Verberg

Zomertour 2013

Rollatorwerkplaats in de Infirmerie

Heel veel ouderen kijken er weer naar uit; de zomertour! Deze zomer organiseert Welzijn Ouderen iedere woensdagmiddag in de zomermaanden juni, juli en augustus middagtochten. Er zijn diverse routes; iedere route wordt twee weken achter elkaar gereden. U wordt vanaf huis vervoerd door vrijwilligers van Welzijn Ouderen die er samen met u een gezellige middag van maken. Elke tocht heeft een uitgebreide koffiestop. Het informatieboekje ligt voor u klaar bij Welzijn Ouderen. Aanmelden kan tussen 10.00 en 13.30 uur bij Welzijn Ouderen, Rozemarijnstraat 42 in Brielle, telefoon (0181) 416863 of via de e-mail [email protected]

Loopt uw rollator niet meer zo lekker? Doen de remmen het nog wel goed? Staat de hoogte goed afgesteld? Iedere vierde woensdagmorgen van 10.00 tot 12.00 uur is Bert Vis aanwezig voor onderhoud en/of kleine reparaties aan uw rollator. De kosten bedragen € 1,50.

Aubade met Infirmeriekoor Op dinsdag 30 april vindt in het kader van Koninginnedag om 11.00 uur op de Markt de traditionele aubade plaats met muzikale medewerking van Libertatis Primitiae en het Infirmeriekoor.

december 2012 |

3

schrijver Jan Wolters

Gonnie Hoebergen, nieuwe coördinator Welzijn Ouderen

We gaan het samen doen “Op het gebied van zorg en welzijn moet er meer en beter worden samengewerkt. Ik zie het als mijn taak alle partijen die zich met ouderen bezighouden bij elkaar te brengen. In die samenwerking liggen ook mijn successen die ik in het verleden met het opbouwwerk heb bereikt. Belangrijk voor dat succes is dat niet iedereen per se zijn eigen toko in stand moet willen houden. En ik kan het natuurlijk niet alleen; anderen moeten er ook voor open staan.” Gonnie Hoebergen (58) wil slagen als coördinator Welzijn Ouderen. De ervaring heeft ze in elk geval. Tijdens een van de sollicitatiegesprekken werd zelfs de vraag gesteld of de overstap van Rotterdam met zijn grootstedelijke problematiek naar Brielle niet te groot is. Gonnie is daar niet bang voor. “Je kan overal van leren en er een uitdaging van maken. Ik heb inderdaad vijftien jaar in de stad gewerkt en te maken gehad met grote discussiestukken op het gebied van cultuur en directe woonomgeving. De uitdaging hier is juist die homogene groep ouderen. Hoe welzijn en zorg in elkaar te passen, daar heb ik de nodige ervaring mee. Het grote voordeel van Brielle is dat er al

veel vrijwilligers zijn. In Rotterdam was ik daar constant naar op zoek.”

Hooggespannen verwachtingen De nieuwe coördinator heeft er zin in. Hoewel ze zich realiseert dat er veel op haar afkomt en de verwachtingen hoog zijn gespannen. “Een groot deel hoop ze daarvan te kunnen waarmaken. Welzijn Ouderen heeft enige tijd geen coördinator gehad. Een aantal zaken moet ik weer opnieuw oppakken dus wil ik eerst kijken wat er allemaal is en wat prioriteit heeft. Hierna wil ik samen met de Catharina Stichting en andere organisaties een plan maken

Het meisje uit Limburg in de grote stad Gonnie Hoebergen, geboren en getogen in Limburg en opgegroeid in een gezin met zeven kinderen, kwam op jonge leeftijd al in aanraking met ouderen. Tegenover het ouderlijk huis stond een bejaardencentrum waar ze regelmatig een handje hielp met kleine klusjes, kopjes ophalen, afwassen en dergelijke. “Een tante was non en mijn moeder kwam ook uit een groot gezin. De traditie wil dat een van de kinderen non of priester wordt. Dat was het niet voor mij, maar ik wilde wel iets met zorg. Die tante werkte als non en directrice in een ziekenhuis op Aruba en liet regelmatig zien hoe leuk en mooi het was om met die kinderen te werken. Ze stimuleerde het enorm.” Het werkte, want Gonnie deed vakantiewerk in een kindertehuis en liep als onderdeel van een opleiding stage in een

4|

bonus

verzorgingshuis. “Ik was in het begin niet zo’n denderende leerling”, moet ze bekennen. “Maar hoe meer zin ik er in kreeg, des te beter werden de cijfers.” Na de opleiding was ze nog te jong voor de verzorging. Het werd daarom vakantiewerk in de gezinsverzorging en vervolgens weer een opleiding ziekenverzorging. Toen kwam de puberteit en lukte het niet meer zo met leren en met nonnen kon ze steeds minder goed overweg. “Ik ben gaan werken als een soort au pair in een directeursgezin. Mijn taak was het huishouden runnen en de kinderen verzorgen. Vreselijk; dat was het dus ook niet. Na het nog als bejaardenverzorgster te hebben geprobeerd, heb ik mezelf de vraag gesteld: waar leidt dit allemaal toe?” Gonnie raakte zwanger, trouwde, kreeg kinderen, scheidde, stond er alleen voor, leerde weer een man kennen, verhuisde

Eerste lustrum scootmobieltocht

om Welzijn nieuwe stijl te ontwikkelen” De eerste weken staat haar agenda vol met afspraken om die gesprekken te voeren. Gonnie wil duidelijk krijgen wat Brielle kan dragen en kan wat zij kan bijdragen aan Welzijn nieuwe stijl. Ze hoopt daarbij ook andere doelgroepen te kunnen bereiken. “De middengroep hebben we hard nodig en zelfs jongeren. Maatschappelijke stages bieden bijvoorbeeld ook mogelijkheden. Ik vind het heel belangrijk om in mogelijkheden en kansen te denken; niet wat er niet kan omdat de regeltjes dat net niet toestaan. We moeten alles willen doen om met name de kwetsbare ouderen te helpen.”

naar het westen van het land en vond uiteindelijk haar geluk via een opleiding sociaal cultureel werk. “Het lot heeft het waarschijnlijk zo bepaald. Maar ik bleef eerst nog wel dat meisje uit Limburg dat in de grote stad terecht was gekomen. Die totaal andere cultuur en mentaliteit was enorm wennen. Voor het Katholiek Centrum voor Welzijnsbehartiging kwam ik in woonwagenkampen en dat is echt een heel andere wereld. Ik heb er veel geleerd en het heeft me ook veel gebracht. Vooral op het gebied van weerbaarheid.” Helemaal op haar plek was Gonnie bij het opbouwwerk van Delphi in de Rotterdamse deelgemeente Delfshaven. Ze heeft er de nodige ontwikkelingen doorgemaakt en heel veel projecten gedaan. Iedereen in haar directe omgeving dacht dat Gonnie er bij wijze van spreken de deur dicht zou doen. Het liep anders. De niet geslaagde fusie met andere welzijnsinstelling leidde tot aanbesteden van Welzijnswerk en Gonnie

Welzijn Ouderen organiseert op zaterdag 8 juni a.s. haar vijfde scootmobieltocht voor inwoners van de gemeente Brielle. De tocht is van 11.00 tot 16.00 uur en vertrekt vanaf de Infirmerie.Tiijdens deze verrassingstocht wordt voor koffie en thee gezorgd en een lunch geserveerd. Iedereen met een scootmobiel kan meedoen. Er zijn wel enkele voorwaarden. Deelnemers moeten de vaardigheid hebben om met de scootmobiel in een groep veilig en achter elkaar te kunnen rijden. Zowel de deelnemer als de scootmobiel moeten in staat zijn om de ‘snelheid’ van 10 kilometer te kunnen rijden. De scootmobiel moet in goede staat verkeren en maximaal opgeladen zijn. Deelnemers dienen zelfstandig te kunnen functioneren; er gaan met de tocht geen verpleegkundigen mee. De tocht wordt begeleid door fietsers die voor de veiligheid zorgen en EHBO is ook aanwezig. Een bezemwagen staat bij eventuele pechgevallen klaar. De eigen bijdrage voor de tocht is € 10,-. Bonuspashouders krijgen korting en betalen € 7,50. Wilt u deelnemen aan de scootmobieltocht, geef u dan op bij Welzijn Ouderen. Dit kan telefonisch, via e-mail of u kunt even langskomen: Welzijn Ouderen, Rozemarijnstraat 42, telefoon 416863 (maandag tot en met vrijdag tussen 10.00 en 13.30 uur) of neem een kijkje op de website.

ging op zoek naar ander werk. “Ik had me gespecialiseerd in zelfredzaamheid van ouderen en samenwerking tussen zorg en welzijn. De Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam, Laurens en Delphi werkten samen aan het project 'Van binnen naar buiten en van buiten naar binnen', een aanpak waarbij een actieonderzoek werd gedaan naar de behoefte en wensen van ouderen. Samen met Laurens, de ouderen en het opbouwwerk werd het resultaat van dit onderzoek vertaald naar een activiteitenprogramma. Het heeft gezorgd voor een extra grote toeloop richting het zorgcentrum, heel veel activiteiten, zeggenschap van ouderen en een groot slotfeest. Nog nooit was er eerder zo’n groot en breedschalig feest geweest dat door bewoners werd gedragen. Het was echt uniek.” Ongetwijfeld is Gonnie als de nieuwe coördinator Welzijn Ouderen ook in Brielle in staat om wat moois voor elkaar te krijgen.

maart 2013 |

5

Soos 55+ Zwartewaal groeit en bloeit

Het wordt op de Soos 55+ in Zwartewaal op dinsdagmiddag steeds gezelliger. Onze club groeit en groeit, het ledenaantal is de 50 al voorbij. Dit is voornamelijk omdat er zoveel mensen willen komen koersballen. Het is jammer dat we niet meer ruimte hebben anders konden we nog meer koersballers ontvangen, er is zelfs een ledenstop. De koersbalgroep is zeer enthousiast en doet ook aan allerlei wedstrijden mee. Soms winnen ze iets, soms niet, maar het plezier met elkaar is het belangrijkste. Ook in de hoek waar gesjoeld wordt en andere spelletjes worden gedaan, zoals kaarten en Rummikub, is het enorm gezellig. Sinds kort hebben we er een nieuw spelletje bij; SKIP-BO.

Alzheimercafé Brielle Het Alzheimercafé Brielle wordt gehouden op iedere tweede woensdagavond van de maand, aanvang 19.30 uur, zaal open vanaf 19.00 uur. Voor informatie kunt u contact opnemen met Careyn, Ingrid Keijzer, telefoon 06-30717302, of bezoek onze website: www.alzheimer-nederland.nl/1732.aspx Programma 10 april Rouw en verlies met gastspreker 8 mei 'Omgaan met gedragsveranderingen en medicatie bij gedragsproblemen’ gast Leon Soeterboek, sociaal psychiatrisch verpleegkundige 12 juni Open avond met muziek

6|

bonus

En we bestaan dit jaar al 55 jaar. Reden voor een feestje; we zijn druk bezig leuke activiteiten naar ieders zin te bedenken.Maar omdat we 5 jaar geleden ons 50-jarig bestaan groots hebben gevierd doen we het nu iets bescheidener. De plannen in het algemeen staan vast maar moeten nog worden uitgewerkt. Als eerste gaan we in het voorjaar een reisje maken, waar naar toe en wanneer houden we nog even geheim. Als tweede willen we in oktober op de dinsdagmiddag een open dag houden. (middag dus eigenlijk). Iedereen is welkom en kan kijken of deelnemen aan de spelletjes en een kopje koffie drinken met wat lekkers. Aansluitend aan die middag eten de leden van de soos met elkaar in de Gaffelaar. Wanneer data en dergelijke bekend zijn zullen we dit publiceren via de media. Tineke Mak

Voorjaarsmarkt Catharina Gasthuis Voorjaarsmarkt Catharina Gasthuis op donderdag 28 maart in het Catharina Gasthuis, Slagveld 37 te Brielle van 10.00 tot 15.00 uur. Leuke cadeautjes, mooie door de bewoners zelfgemaakte kaarten, koekjes, bloembakjes, een rommelkraam, mooie tweedehands kleding, intekenlijsten voor mooie levensmiddelenmanden. Vanaf 14.00 uur zal het rad van avontuur draaien. U komt toch ook?

schrijver Kees van Rixoort

Eenzaam? Vraag een maatje Uit een onderzoek van de GGD blijkt dat er binnen de gemeente Brielle rond de honderd sterk vereenzaamde ouderen wonen. Om daar iets aan te doen is de ­Catharina Stichting Welzijn Ouderen, op verzoek en met subsidie van de gemeente Brielle, gestart met het maatjesproject. Coördinator van het maatjesproject is Frank Louer. Hij koppelt mensen die zich eenzaam voelen aan een vrijwilliger. Sinds oktober 2012 zijn er vijf koppels ontstaan. Hoe de koppels hun tijd samen invullen, moeten ze zelf

weten. "Een kopje koffie drinken, een beetje praten, een wandeling maken, samen naar het theater, dat soort dingen", zegt Louer. "Maar je kunt ook denken aan hulp bieden bij het nemen van een beslissing of iemand op een idee brengen. Een voorwaarde is wel dat men elkaar niet claimt. Dus: niet drie keer per dag bellen. Na drie maanden kijken we hoe het gaat en of het bevalt. Maar als het niet klikt, ondernemen we natuurlijk eerder actie." Zowel eenzame ouderen als vrijwilligers kunnen zich aanmelden bij Welzijn Ouderen.

'Wij zijn echte maten geworden, nee, vriendinnen'

Veronica (85) en Dorien (64) zijn sinds november maatjes. "Het bevalt heel goed." Veronica: "Toen mijn man was overleden, viel ik in een gat. De dagen gingen erg lang duren. Er kwam hier iemand op bezoek van Welzijn Ouderen en die zei: wat denk je van een maatje? Waarom niet, dacht ik, misschien is het wel leuk. Als je helemaal alleen thuis zit, is even iets anders wel prettig. Het kon een meneer of een mevrouw zijn. Ik zei: het maakt me niet uit. Toen kwam Dorien. Het klikte meteen." Dorien: "Absoluut. Ik bezocht eerder een oudere heer. Maar toen hij overleden was, wilde ik graag een ander adres. Zo kwam ik via Welzijn Ouderen bij Veronica terecht. Ze zeiden daar nog: als het niet klikt, moet je het eerlijk zeggen. Dan bel je maar." Maar dat hoefde dus niet. Veronica: "Wat wij doen is samen kletsen. Twee keer per maand. Dat was de richtlijn van Welzijn Ouderen. Eén keer per week is te vaak en bij één keer per maand bouw je niets op." Dorien: "Veronica is erg flexibel. Soms spreken we 's ochtends af, soms 's middags en ook wel 's avonds. We kijken wat het beste past in de agenda." Veronica: "Ik kan niet goed tegen regelmaat. Dit is het beste." Dorien: "We kenden elkaar niet, maar we herkennen veel in elkaar. Onze jeugd bijvoorbeeld. We praten over van alles. We hebben dezelfde soort vakanties gehad.

Veronica is intelligent en heeft veel interesses, ik kan heel goed met haar praten. Ik zou zomaar een dochter van haar kunnen zijn. We kunnen samen lekker lachen. Veronica heeft een positieve instelling, het maakt me vrolijk om hier te zijn." Veronica: "Het was zo mooi, die eerste keer. Ze zat daar. Ik zei: het bevalt me goed. Ze zei: ja, mij ook, ik voel me echt thuis. Zullen we maatjes blijven? Ik heb het de kinderen verteld, ze vonden het zo fijn voor me. Ik kijk met plezier uit naar de komst van Dorien." Dorien: "Ze zwaait me ook altijd uit als ik weer wegga. Dit project is voor twee jaar, zeiden ze. Maar uiteindelijk bepalen we natuurlijk zelf of we elkaar blijven ontmoeten." Veronica: "We zijn echte maten geworden. Nee, we zijn vriendinnen geworden." Het maatjesproject kan een uitkomst zijn, vinden Veronica en Dorien. Veronica: "Een goed project. Ik heb het idee dat het voor meer mensen iets is. De een geeft zich natuurlijk wat makkelijker dan de ander. Maar goed, het is prettig als je eens wat kunt praten. Van je kinderen kun je niet verlangen dat ze altijd hier komen zitten." Op verzoek zijn de namen Veronica en Dorien gebruikt. Dit zijn fictieve namen.

maart 2013 |

7

schrijver Kees van Rixoort

Alles van Pink Floyd, en nog veel meer Wie draait er nog wel eens een langspeelplaat? Vinyl, het lijkt een attribuut uit vervlogen tijden. Maar er zijn nog altijd mensen die de aloude muziekschijf op de draaitafel leggen. In het tijdperk van de digitale muziek schijnt de lp zelfs met een opmars bezig te zijn. Voor Frank Louer (bijna 65) heeft de langspeelplaat nooit afgedaan. Hij heeft een imposante verzameling: 3000 stuks (en nog wat cd's). Frank draait elke dag muziek.

Het moet in 1966 zijn geweest dat hij zijn eerste plaat kocht. Het was er een van Jim Reeves. "Erg hè. In die tijd waren lp's in verhouding duur: een gulden of acht, negen. Dat had je niet zomaar op zak. Dus moest je eerst sparen." Frank kon zijn portemonnee wat spekken door zijn vader, een meubelmaker, te helpen of vakantiewerk te doen bij limonadefabriek Exota. Dat de plaat van Jim Reeves het begin zou zijn van een enorme verzameling, had hij niet gedacht. Maar eind jaren zestig, begin jaren zeventig kwam er zoveel goede muziek uit, dat er een verzamelwoede tot ontwikkeling kwam. "Ik kwam in jongerencentra en in de studentensoos en daar hoorde je de betere popmuziek: Pink Floyd, Traffic, Soft Machine, Jethro Tull, dat soort bands." De verzameling bevat ook platen van de Beatles, Rolling Stones, Genesis, Lou Reed, Velvet Underground, Bob Dylan en ga zo maar door.

Wit vinyl Midden jaren zeventig kwam de discomuziek op. Dat was voor Frank Louer het sein om te stoppen met muziek kopen. Althans: nieuwe muziek. De oudere popmuziek, tot pakweg 1974, bleef hij verzamelen. En dat gaat tot op heden verder. "Wel heb ik van Pink Floyd alles gekocht, ook de muziek van na 1974 dus. Ook de soloplaten en de bootlegs. Ik heb dertig versies van 'Dark Side of the Moon'. Het is leuk om een Filipijnse versie te hebben, en een persing op wit vinyl. Er zitten dure half speed master-versies bij met een prachtig geluid. Die heb ik later gekocht." Hij loopt al 25 jaar rommelmarkten, beurzen en winkeltjes af om de verzameling te completeren. "Het Waterlooplein was echt goed. Daar kocht je de prachtigste platen voor een gulden of één vijftig. Mijn vrouw werkte bij de bibliotheek. Ook daar heb ik aardig wat afgeschreven lp's van-

8|

bonus

daan gehaald." Maar hij koopt niet alleen tweedehands. "Ik zag een keer op een beurs een oude lp van Kaleidoscope hangen. Daar was ik al een tijdje naar op zoek. De man van die kraam zei: hij kost 800 euro, maar voor 700 euro mag je hem ook hebben. Nou, dat vond ik een beetje te gek. Bleek dat hij ook nieuw te koop was. Voor twee tientjes..." Frank is zuinig op zijn platen. Alle nieuwe aanwinsten gaan door een soort wasmachientje met speciale vloeistof. Zo'n behandeling houdt de lp's langer goed. Een echte verzamelaar heeft uiteraard unieke exemplaren in zijn collectie. Hier gaat het om een aantal picture discs, waaronder 'The piper at the gates of dawn' van Pink Floyd,

het eerste album van de band, met inspirator Syd Barrett nog in de gelederen. "Kijk, ook bijzonder: een misdruk van de Beatles. Er staat 'Revolutions' op de hoes, terwijl het 'Revolution' moet zijn. Deze aparte versie van 'Let it be' verschenen in een beperkte oplage - staat in de catalogus voor 3200 Britse ponden. Maar dat heb ik er niet voor betaald... Bakelietsingles, leuk voor de heb. En hier: opnames vanuit een nachtclub in Istanbul. Ja, miskopen zitten er ook wel eens tussen. Een hoes met een heel andere plaat erin, dat heb ik wel eens meegemaakt. Ook al kost hij maar een euro, je baalt er toch van."

Flower power Over de vraag of er sprake is van een zekere bezetenheid, hoeft Frank niet lang na te denken. "Ja, absoluut, als het om vinyl gaat. Ik besteed er veel tijd aan en ik heb altijd een lijstje met wensen op zak. Maar ik hoef niet per se een eerste persing te hebben. Die kost gerust honderden euro's.

Nee, het gaat mij om de muziek. Er zijn veel onbekende bandjes uit de jaren tussen 1965 en 1971, 1972, de flower power-tijd. Toen had ik niet veel geld om hun lp's te kopen, maar daarna ben ik de schade gaan inhalen. Psychedelische muziek, zoals van Kaleidoscope, Spyro Gyra en Spirit. Ik ben al jaren geabonneerd op het Platenblad en daar haal ik allerlei ideeën uit." Er zijn mensen die zweren bij vinyl. Lp's zouden beter klinken dan cd's. "Ik vond altijd dat cd's een scherper geluid hadden. Maar de cd van nu is beter geworden, door remastering van de muziek. Ach, het kan altijd beter. Bijvoorbeeld door een betere draaitafel aan te schaffen. Maar dat hoeft voor mij niet." Of hij nog een aanrader heeft. "Ja, luister eens naar Kaleidoscope. Dat is sprookjesachtige muziek. Een groep die ondergewaardeerd is. Of beter gezegd: helemaal niet gewaardeerd. Ik zou zeggen; ga naar Amsterdam en haal alle drie de lp's."

Kabinetsplannen ook voor Brielle ingrijpend Meer nog dan gebeurtenissen lokaal lijkt het beleid van het kabinet tot onrust te leiden bij vooral senioren. Het gaat dan om de pensioenen maar zeker ook om beleid dat direct de gemeenten raakt. De grootste veranderingen betreffen de AWBZ en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Het wordt al minder makkelijk om in aanmerking te komen voor een plek in het verzorgingstehuis. De wat lichtere gevallen - de zorgzwaartepakketten 1 en 2 - vallen hier al buiten. Ook mensen in het zorgzwaartepakket 3 gaan niet meer in aanmerking komen voor een plek in het verzorgingstehuis en in de toekomst zelfs mensen met klachten die onder 4 vallen. Waar moeten die mensen heen? Over het algemeen blijven mensen langer thuis en worden er ondersteund. Daarbij komt de gemeente in beeld. Over het algemeen (gelukkig) is er nog de mantelzorger. Vaak een partner, een dochter of een zoon. Soms vrienden, kennissen of mensen uit de buurt. De gemeente ondersteunt mantelzorgers door de mantelzorgsalon en respijtzorg, waarbij de zorg van de mantelzorger wordt overgenomen. De gemeente kan meer ondersteuning bieden. Via het (gesubsidieerde) welzijnswerk als Welzijn Ouderen, maar concreet ook in hulpmiddelen als een rolstoel en een scootmobiel en ook de hulp in

de huishouding. Helaas is deze hulp niet ongeschonden de kabinetsformatie doorgekomen. In de toekomst wordt hierop 75 procent gekort. Bedoeling is dat deze hulp alleen nog beschikbaar blijft voor mensen die dat anders niet kunnen betalen. Het kabinet komt nog met voorstellen over hoe dit gaat uitpakken. De gemeente krijgt er ook nieuwe taken bij uit de AWBZ: de verzorging en de begeleiding. Hieronder vallen bijvoorbeeld de dagactiviteiten in de Plantage en op zorgboerderij Op Aarde. De mensen wonen nog thuis, maar kunnen wel terecht voor allerlei activiteiten op een of meer dagen per week. Aan de gemeenten om dit zo te organiseren dat het niet alleen beter of op zijn minst even goed wordt, maar ook goedkoper. Het kabinet heeft dit budget namelijk met 25 procent gekort. De maatregelen zijn aangekondigd, maar daarmee is het kabinet er nog niet. Om uitgevoerd te kunnen worden moeten ze eerst wet worden. Dat levert zeker nog de nodige discussie op en misschien moet het kabinet water bij de wijn doen zoals bij het woonakkoord. Waar dat op uitdraait is nu nog niet te voorspellen, maar de contouren zijn wel zichtbaar. Dat is weer werk aan de winkel voor de gemeente. Samen met aanbieders, maar ook met de Wmo-raad gaan we kijken hoe we de decentralisatie vanuit de AWBZ het best kunnen organiseren. De wijkverpleegkundige - die weer terug komt - speelt daarbij zeker een rol. Uiteraard kunt u ook meedenken en praten. De Wmo-raad verwelkomt u graag op haar vergaderingen. wethouder Wilbert Borgonjen maart 2013 |

9

schrijver Kees van Rixoort

Lenie Rappard beloond met speld Het heeft Lenie Rappard verbaasd dat dit jaar haar de eer te beurt is gevallen. Tijdens de nieuwjaarsreceptie van Welzijn Ouderen kreeg zij uit handen van burgemeester Betty van Viegen de Zilveren Infirmeriespeld. De woorden van de burgemeester, dat de speld goed is voor Vierpolders, vindt ze veel belangrijker. “Want dat is het zeker.” Lenie houdt zich sinds jaar en dag bezig met de ouderensoos en doet daarnaast nog het nodige andere vrijwilligerswerk. “Waarom? Niets doen is niets voor mij; daarom.”

Het eerste contact met de ouderensoos dateert vanaf het moment dat ze met de VUT ging. “Ik heb er een middag rondgekeken en ben er blijven hangen.” Het is echter veel meer dan hangen geworden. Lenie is de drijvende kracht achter de soos. Het moet heel gek lopen wil ze er een keer niet zijn. Lenie is ook van de organisatie en zit natuurlijk in het bestuur. “Zolang het kan ga ik ermee door.” En gezien haar leeftijd (70) zijn dat nog heel veel jaren.

Samenwerking Elke dinsdagmiddag zijn ze in het nieuwe Dijckhuis te vinden. “We klessenbessen met elkaar, drinken wat en doen spelletjes. Niets hoeft, alles mag.” Het seizoen wordt altijd afgesloten met een dagreis. Hetzelfde geldt voor de start van het nieuwe seizoen; ook dan trekken ze er met z’n allen op uit. Eind mei gaan ze naar de musical 'Soldaat van Oranje'. “Het is altijd lastig om alleen met Vierpolders een bus vol te krijgen. Daarom doen we het samen met de Leemgaarde in Oostvoorne.” Een keer in de maand is er een bijzondere activiteit: aanschuiven. Elke derde donderdag kan iedere alleenstaande zestigplusser een hapje komen eten in 't Dijckhuis. “We beginnen om half zes met een borreltje of een drankje. Dan kan iedereen even bijpraten. Van zes uur tot een uur of half acht gaan we eten. Het is altijd erg gezellig. Gemiddeld zitten er zo’n 25 mensen aan tafel, de meesten uit Vierpolders.”

gewend zelf ons eten en drinken mee te nemen. Inmiddels zijn we er wel aan gewend. Voor trakteren met een verjaardag, hebben we een andere oplossing gevonden: het spaarvarken. Wie jarig is stopt er geld in en één keer per jaar maken we het met z’n allen op. De laatste keer hebben we een high tea gedaan.”

't Dijckhuis

Eigen initiatieven

Het was wel even wennen in de nieuwe multifunctionele accommodatie. Het is heel wat anders dan het oude dorpshuis en de kantine van de tennisvereniging waar de soos tijdelijk onderdak heeft gehad. “Het leek wel of er niets meer mocht; alles moest worden betaald. We waren

De ouderen van Vierpolders komen graag naar de soos. Lenie merkt dat aan alles. “Een mevrouw had spontaan eierdopjes gemaakt. Een ander kwam met leuk versierde kerstballen aanzetten en met Valentijn was er ineens voor iedereen een kaart. Dat is toch leuk, die eigen initiatieven.

10 |

bonus

'Ik ben graag onder de mensen' De meesten kennen Lenie Rappard waarschijnlijk als kraamverzorgster. Dat werk heeft ze meer dan 25 jaar gedaan. Hoeveel kinderen Lenie ter wereld heeft helpen brengen, weet ze niet. In de plakboeken met kaartjes, foto’s en bedankbrieven zitten ze lang niet allemaal. Het was een heel leuke tijd, maar soms gebeurden er ook verdrietige dingen. “Meestal ging het goed. Ik hielp moeder en kind en de rest van de familie en ik zorgde ervoor dat het voor de visite gezellig was.” Met de groei van Spijkenisse en Hellevoetsluis kreeg Lenie steeds meer met andere culturen te maken. En met andere gewoonten. “Op een morgen lag de baby onder een gordijn. Er waren kennissen blijven slapen en die hadden een deken nodig. Dat was behoorlijk wennen.” Het kraambed is in de loop der jaren veranderd. Lenie stamt nog uit de tijd dat vrouwen meer dan een week op bed lagen. “Nu staan ze er soms dezelfde dag al naast. Dat is jammer, want het neemt toch een stukje zorg weg. Een kraamverzorgster is dan meer een dienstbode.” Lenie is er op een gegeven moment dan ook mee gestopt en is bij de oude Leemgaarde als oproepkracht gaan werken. “Dat heeft me heel veel voldoening gegeven. Als ik destijds deze keus had gehad, was ik zeker dit werk gaan doen.” In haar vrije tijd is Lenie nu weer regelmatig in de nieuwe Leemgaarde te vinden. Haar vader heeft een tijd in de gesloten afdeling verbleven. “Ik ben er eigenlijk blijven hangen. Hartstikke leuk werk. Verder rommel ik maar wat aan. Ik ben graag onder de mensen."

Het betekent dat ze het erg naar hun zin hebben.” Inclusief het biljarten en het sjoelen telt de ouderensoos 36 vaste leden. Dat waren er op een gegeven moment een stuk minder. Met extra activiteiten en de mogelijkheid om één keer in de maand naar de soos te komen, is het ledental weer gegroeid. Er kunnen er zeker nog meer bij. “Ik vind het jammer dat er soms wat denigrerend over de soos wordt gedaan. ‘Je denkt toch niet dat ik bij al die ouwe mensen ga zitten’, hoor je dan. We zijn niet oud, de jongste is nog maar 65 en de oudste pas 90. Bovendien bijten we niet. We zijn allemaal heel normale mensen met de nodige levenswijsheid. En we leren elke keer weer van elkaar.”

Nieuwe voorzitter Ouderensoos Vierpolders In de jaarvergadering van 12 februari is er een nieuwe voorzitter gekozen. Wim Rikken volgt Charles Rappard op; hij heeft om gezondheidsredenen het voorzitterschap neergelegd. Het bestuur van de Ouderensoos is nu als volgt: voorzitter Wim Rikken, secretaris Lenie Rappard, 1e penningmeester Sjaak Tessers, 2e penningmeester Rina Poldervaart, bestuurslid Jannie van Endhoven.

Haal met Pasen de lente in huis Op woensdagmorgen 27 maart kunt u in ’t Dijckhuis een Paas/lentestukje komen maken onder leiding van Hennie Verhoeven. We beginnen om 10.00 uur, kosten € 17.50 per persoon, dit is inclusief materiaal en een kopje koffie/thee. Zelf meebrengen een scherp mesje en een snoeischaar. U kunt zich opgeven bij Rina Poldervaart, telefoon 416220 of bij Lenie Rappard, telefoon 415012.

Opera in Infirmerie Iedere eerste woensdagavond van de maand is er opera in de Infirmerie, aanvang 19.30 uur, zaal open om 19.00 uur. Prijs € 3,50 per voorstelling, Bonuspashouders betalen € 1,50 per voorstelling. 3 april Fidelio van L. van Beethoven 1 mei Tristan und Isolde van R. Wagner 5 juni Le Nozze de Figaro van W.A. Mozart

Geuzenmaaltijd in Infirmerie De geuzenmaaltijd is onlosmakelijk met Brielle en 1 april verbonden. Op zaterdag 30 maart a.s. bent u vanaf 16.30 uur van harte welkom om met elkaar te genieten van een speciale raasdondersmaaltijd. De geuzenmaaltijd wordt in buffetvorm geserveerd en start om ongeveer 17.30 uur. Het Infirmeriekoor verzorgt geheel in stijl de muzikale omlijsting. Aanmelden kan dagelijks tussen 10.00 en 13.30 uur bij Welzijn Ouderen, Rozemarijnstraat 42 in Brielle telefoon (0181) 416863 of via de e-mail [email protected]

maart 2013 |

11

schrijver Marijke Holtrop

Brielle 2013

Vestingwerken 300 jaar voltooid (deel 1) In de hal van het stadhuis van Brielle aan de Markt worden sinds kort een plattegrond en een portretje tentoongesteld. Beide objecten zijn afkomstig uit de collectie van het Historisch Museum Den Briel (inv nrs 0384 en 5701). De plattegrond is een ontwerptekening uit 1703 van Willem Paen en Menno van ­Coehoorn, beiden vestingbouwers. De plattegrond laat zien hoe de vestingwerken van Brielle definitief verbouwd zullen worden; het portretje betreft Menno van Coehoorn. De tentoongestelde objecten luiden de herdenking in van de voltooiing van de Brielse vestingwerken in 1713. Brielle gaat dat in 2013 groots vieren. In twee delen de geschiedenis van de Brielse vesting.

Brielle 1330 De heer van Voorne verleende Brielle in 1330 stadsrechten. Acht jaar later, in 1338, ontving Brielle het recht om de stad met muren en verdedigingswerken te versterken. Uit overgeleverde documenten blijkt dat er in 1342 een stadsvest (gracht) aanwezig was en in 1350 een stadsmuur. De plattegrond van cartograaf Jacob van Deventer van Brielle toont aan dat Brielle in 1558 vier stadspoorten had. De inname van Den Briel door de watergeuzen op 1 april 1572 via het rammeien van de Noordpoort (en via de openstaande Zuidpoort) baarde het stadsbestuur grote zorgen. De verdedigingswerken van Brielle moesten worden verstevigd. Er werden bastions aangelegd naar model van Italiaanse vestingen. De plaats werd bepaald door het zichtveld van de kanonnen. De inspectie van de verdedigingswerken was de taak van de stadhouder. Zo was Willem van Oranje in juni 1573 in Brielle aanwezig om te beoordelen of de zwakke plekken in de verdedigings­ werken volgens zijn aanwijzingen waren verbeterd.

De eerste verbeteringen Tot halverwege de 17de eeuw werden belangrijke verbeteringen in Brielle doorgevoerd. Zo werd de stad (vanaf 1587) aan de oostkant verbreed. In de plaats van de middeleeuwse bakstenen stadsmuur werden aarden wallen en bastions aangelegd, kenmerken van het oud-­Nederlands vestingstelsel. Andere kenmerken waren brede, natte grachten en de aanleg van speciale beplanting om het geschut aan het zicht te onttrekken en de grond vast te houden. Simon Stevin en Adriaen Anthonisz. waren belangrijke vertegenwoordigers van dit stelsel. Uit de kaart van J. Blaeu blijkt dat in 1648 de verdediging van Brielle aan de west- en zuidkant te kwetsbaar was.

12 |

bonus

Om dat te verbeteren moest Brielle óf in het westen uitbreiden óf in het zuiden inkrimpen. Het dure voorstel om de stad in het zuiden af te snijden werd al in 1618 ingediend door ingenieur Isaac van Commersteyn maar niet uitgevoerd. Na de eerste oorlog tussen Frankrijk en de Republiek van 1672 tot 1678 bleek de noodzaak om vestingen die een strategisch belang hadden, te moderniseren, beter te onderhouden en beter te verdedigen. Tussen 1676 en 1688 werden de verdedigingswerken van steden zoals Naarden nieuw opgebouwd. In veel gevallen werden de aarden wallen en muren met steen bekleed. Dit was een dure oplossing waardoor verbeteringen maar voor een beperkt aantal vestingen te realiseren waren.

Nieuw Nederlands Vestingstelsel In deze periode ontstond een pennenstrijd over de manier waarop vestingen het beste gebouwd en aangevallen konden worden. De polemiek speelde zich af tussen de militair en vestingbouwer Menno van Coehoorn (1641-1704) en kapitein-ingenieur Louis Paen, ook een militair. Het ging erom te bewerkstelligen dat de verdediging van een stad altijd was gedekt voor vijandelijk vuur en tegelijkertijd de aanvaller juist bloot stond aan het vuur van de verdediger. Van Coehoorn won de twist en publiceerde zijn ideeën in 1685 in het boek 'Nieuwe Vestingbouw, Op een natte of lage Horisont…' dat internationaal een standaard werd. Zijn ideeën leidden tot het Nieuw Nederlands Vestingstelsel dat vanaf de 18de eeuw in de Republiek werd toegepast. Van Coehoorn dacht in 'linies'. Het basisidee van zijn theorie is, dat het de vijand onmogelijk moet worden gemaakt om rechtstreeks op de gemetselde stenen basis van de hoofdwal te schieten. Eerst moesten de ervoor gelegen verdedigings-

In de Republiek rekende men op een snelle hervatting van de oorlog met Frankrijk. De Spaanse koning Karel II (1661-1700) had niet lang meer te leven en geen opvolgers. Lodewijk XIV zou aanspraak maken op de Spaanse troon, een onwenselijke situatie voor stadhouder Willem III en de Republiek. werken worden veroverd om vervolgens van daaruit via beschietingen schade toe te brengen aan de hoofdwal en bastions. Vanaf de kant van de verdedigers moest het schootsveld (het zicht) juist volkomen vrij zijn en konden de hoger gelegen verdedigingslinies met vuur dekking bieden aan de lager opgestelde troepen. Na de oorlog tussen de Republiek en Frankrijk van 1688 tot 1695 werd Van Coehoorn door stadhouder Willem III, tevens koning van Engeland, benoemd tot luitenant-generaal der infanterie en ingenieur-generaal der fortificatiën van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Aan hem de taak om de verdediging van de Nederlanden grondig te verbeteren. Van Coehoorn bracht advies uit aan zijn opdrachtgever: de Raad van State. Na een positieve beschikking, waarbij werd mede-beslist door de stadhouder, werden de plannen uitgevoerd.

Van Coehoorn liet zoveel mogelijk vestingen (ver)bouwen. Doorgaans werd ervoor gekozen om bij de bestaande vestingwerken aan te sluiten en wallen en muren eerst in aarde op te trekken. Wanneer er nog geld over was, konden ze met steen worden bekleed. Behalve het programma dat Van Coehoorn zelf bij de Raad van State indiende, werden de afzonderlijke Staten (de provinciën) ook aangemoedigd hun vestingen te moderniseren. Hoewel zij hun eigen contrarolleur-generaals (inspecteurs) in dienst hadden, vroegen zij ook wel advies aan Van Coehoorn. Eén van de steden waarover Willem Paen, de inspecteurgeneraal van de fortificatiën in de provincie Holland, advies vroeg aan Van Coehoorn was een strategisch aan de Maasmond gelegen stad: Brielle. (wordt vervolgd in de Bonus van juni 2013)

Programma Mantelzorgsalon Brielle Iedere derde woensdagmiddag van de maand van 13.30 tot 15.30 uur wordt de Mantelzorgsalon in de Infirmerie gehouden. Het programma ziet er als volgt uit: 17 april Bezoek aan 2e Maasvlakte 15 mei Beeldentuin Heenvliet

19 juni Zorgboerderij Zwartewaal 18 september Wandeling Brielle 16 oktober Workshop 20 november Activiteit in het teken van de Landelijke dag van de Mantelzorg 18 december Jaarafsluiting en evaluatie

maart 2013 |

13

schrijver Jan Wolters

Poorteres van het Jaar Agatha de Man: Het is ongetwijfeld een van de drukst bezochte winkels in Brielle. Weliswaar tijdelijk en alleen op een enkele dag in de week open, maar de dames hebben het er maar druk mee. Agatha de Man heeft er dan al menig uurtje achter de naaimachine op zitten. De dames zijn maanden in de weer om voor 1 april de prachtigste historische kleding in de Geuzennaald te hebben liggen. “We snappen het niet altijd”, zegt Agatha, de Poorteres van het Jaar. “Die zijn vorig jaar toch ook al geweest, zeggen we dan tegen elkaar. Waarschijnlijk willen ze familie, vrienden of kennis dan ook in het pak hijsen. Want het is toch gewoon hartstikke leuk om er op die dag met z’n allen verkleed bij te lopen. Doe je dat niet, dan heb je toch een beetje het gevoel er niet helemaal bij te horen.”

De Geuzennaald bestaat sinds 1995. Voor die tijd organiseerde Beppie Herlaar al een kledingruilbeurs. De eerste naaidagen dateren ook uit die tijd. Agatha kan het zich nog goed herinneren. “Heel de familie deed mee. De jongens zaten zelfs hun eigen broeken te maken. We hadden patronen en repareerden ook kleding.” De Geuzennaald heeft overal gezeten; aan het Maarland, in de Vischstraat, Voorstraat, Nobelstraat, in lege winkels, cafés en zelfs in hotel De Nymph. Vier jaar geleden is er een vaste stek gevonden in het bastion op de wallen waar ook de 1 Aprilvereniging onderdak heeft.

Atelier Er wordt niet alleen kleding verkocht; de ruimte is ook als atelier ingericht. “Daar zitten we dan vanaf september met negen dames te naaien. Erg gezellig altijd.” Het is vooral productiewerk. Voor het fijnere werk dat meer aandacht vraagt, is Agatha regelmatig achter de eigen naaimachine te vinden. “Thuis maak ik mooie kinderkleding. Nel Voorbrood doet eigenlijk hetzelfde; zij naait thuis de sjiekere kleding. Daar heb je toch meer concentratie voor nodig." De dames hebben in de loop der jaren heel wat bij elkaar genaaid. Agatha schat dat het voor de 1 Aprilvereniging de grootste inkomstenbron is. “Ik denk dat we al zo’n 60.000 euro hebben verdiend. De kleding vliegt altijd de deur uit.” De prijzen zijn meer dan schappelijk. Echte kosten maken de dames niet. Ze doen het allemaal omdat ze het leuk vinden en de stof komt bij wijze van spreken van alle kanten aangewaaid. “Door de bekende velours gordijnen raak je op een gegeven moment heen. Dan gaan we eropuit om nieuwe stof te kopen. We proberen altijd wat van de prijs af te krijgen. Als

14 |

bonus

de stof te duur is, verkopen we het toch niet. Meestal gaan we naar de groothandel in Weesp waar ze ons al goed kennen. Ze weten ook waar de stof voor nodig is. We krijgen ook nog steeds het nodige. Van Paul en Elles de restanten uit hun zaak en van mensen die de zolder hebben opgeruimd.”

Spotgoedkoop Als 1 april op een bijzondere dag valt, zoals dit jaar op tweede paasdag, is het extra druk in de winkel. “Er komen dan familie, vrienden of kennissen over en die moeten ook verkleed meedoen. Ze kunnen naar de concurrent in Hellevoetsluis, maar daar zijn ze een stuk duurder uit. Mensen worden daar zelfs naar ons doorverwezen. Als ze in de gaten hebben dat het voor 1 april is, zeggen ze in Hellevoet dat ze beter naar de Geuzennaald kunnen gaan. Ze hebben bij ons meer keus en het is allemaal spotgoedkoop.”

kleren maken de 1 aprilman

We hebben op 1 april nog nooit verstek laten gaan Agatha wilde eigenlijk naaidocente worden, maar dat is er niet van gekomen. “Ik zat in de Graaf Florisstraat op school. Voor de naaiopleiding moest ik bepaalde vakken volgen en dat kon alleen op een andere school. Ik vond het op mijn eigen school veel te leuk en ben gewoon daar gebleven en een andere richting opgegaan.” Het bracht haar in 1974 in Brielle. Eerst als invalkracht op de meisjesvakschool voor een zwangerschapsverlof, al snel gevolgd door een vaste aanstelling. Agatha heeft 32 jaar voor de klas gestaan. “In het begin was het vooral koken en zorg.Later ben ik een studie biologie gaan volgen. De laatste vijftien jaar heb ik voornamelijk gezondheidskunde gegeven.” Twaalf jaar geleden vonden Agatha en haar man Bart het genoeg geweest. “We konden er goed uit en zijn allebei gestopt.” Brielle was geen onbekend terrein. Er is altijd een band met de Geuzenstad geweest. De twee oma’s van Agatha - Kruyt en Van Malden - woonden tegenover elkaar in de Nieuwstraat. Ze heeft er menige grote vakantie doorgebracht. Opa was destijds de Brielse veerman. Leo Kruyt, de jongste broer van haar overgrootvader, heeft Agatha en Bart de Man in Brielle zelfs getrouwd; inmiddels al weer 48 jaar geleden. Ze staan overigens

al langer op de ledenlijst van de 1 Aprilvereniging. “Mijn ouders hebben ons ingeschreven; dat was in 1961. Het jaar erop liepen we al verkleed door de stad. Er werd nog geen spel opgevoerd. Je flaneerde wat door de straten, nam bij Philipse een drankje en bij de slager kon je worst krijgen.” Bart voelde zich meteen aangetrokken door het innamespel. In het begin kon iedereen al als figurant meedoen. De tekst van zijn eerste echte rol, kan hij zich nog steeds herinneren. “Ik moest vertellen dat de schepen van de Geuzen eraan kwamen: Het zijn er wel vijfduizend.” Bart is steeds meer verweven geraakt bij de 1 aprilviering. Jaren is hij verenigingsvoorzitter geweest en nog langer heeft hij de rol van Koekebakker gespeeld, de Brielse burgemeester ten tijde van de inname van Den Briel. “Hoe lang ik die rol al speel, weet ik eigenlijk niet. Ik ben wel van plan er zo lang mogelijk mee door te gaan.” De fysieke gesteldheid van Bart wordt er niet beter op. Als het echt niet meer gaat, weet hij dat zijn oudste zoon Jeroen hem zonder problemen kan opvolgen. Het 1 aprilfeest zelf geven Agatha en Bart nooit op. “We hebben nog nooit verstek laten gaan en we zijn dat voorlopig zeker ook niet van plan.”

maart 2013 |

15

schrijver Kees van Rixoort

Gedane Zaken

De diepvriezers waren bijna niet aan Anekdotes? Nee, die heeft Nel Waanders niet. "De mensen kwamen een wasmachine kopen en dat was het. Er waren natuurlijk wel eens klachten, maar die ga ik je niet vertellen..." De zaak aan de Vischstraat is al meer dan dertig jaar historie. Maar 'mevrouw Waanders' wordt op de markt nog altijd door klanten van vroeger aangesproken. "We hadden een hele goede zaak en mijn man was ontzettend gezien."

De wortels van de witgoedzaak liggen in Rotterdam. Meer dan zestig jaar geleden begonnen Gijs Waanders, de schoonvader van Nel, en zijn zoon Gerrit in de Châlonstraat (Overschie) met de verkoop van wasmachines. "Hoovers met een draaimolentje", herinnert ze zich. Na enkele jaren verhuisde de zaak naar de Ruilstraat, eveneens in Rotterdam. "Daar werd een slaapkamer ingericht voor de wasmachines. Later vertrokken ze van nummer vier naar nummer acht in de Ruilstraat. Op het nieuwe adres was de zaak gevestigd in het souterrain. Het werd steeds groter."

In de rubriek Gedane Zaken besteedt Bonus aandacht aan winkels en bedrijven die uit het straatbeeld van Brielle, Vierpolders en Zwartewaal zijn verdwenen. Na Radio Simonis, Van der Linden. Schrijvershof, Philipse Wijnkopers, C.M. Grevenstuk, Indonesisch restaurant Pablo en Cambier, is het nu de beurt aan de witgoedzaak van Waanders. Heeft u suggesties voor deze rubriek? Geef die dan door via telefoon (0181) 416 863 of e-mail [email protected].

Nel was al voor haar trouwen bij de handel betrokken. Er was een tijd dat ze op woensdag en zaterdag wasmachines, centrifuges, wringers en andere apparaten verkocht, samen met haar schoonmoeder. "Dat ging goed, ik was een goed verkoopstertje." Toen schoonvader Gijs te oud was geworden, zette Gerrit de zaak voort.

Naar Brielle Op een gegeven moment kregen ze een tip van Teun de Gast. Tegenover zijn zaak, in de Vischstraat te Brielle, stonden twee pandjes vrij. Of het nog wat was voor Waanders. Dat was het zeker. "In de ene zaak werden voorheen peulen verkocht en de andere was een kroegje. Wij hebben er één winkel van gemaakt." Nel vertelt dat ze het heel erg vond om van Rotterdam naar Brielle te verhuizen. Ik ga niet bij die boeren zitten, dacht ze. Maar die gedachte veranderde razendsnel. "De andere dag wilde ik al niet meer terug. Hoe dat komt? Zonder kapsones word je hier gelijk opgenomen in de gemeenschap." "Het liep heel goed. Mijn man kon alles. Bovendien hadden we een hele goede monteur: Dirk. Ik deed de verkoop.

16 |

bonus

te slepen

Een brief uit 1980 Hr. Waanders, Heden is het 20 jaar geleden dat ik een Edy centrifuge kocht bij uw vader in Rotterdam. Deze centrifuge is nog steeds bij mij in gebruik en werkt prima. Met vr. gr. Bilstra

Wasmachines natuurlijk, maar ook bijvoorbeeld tv's, radio's, koelkasten en koffiezetapparaatjes. En vriezers. We hebben ontzettend veel diepvriezers verkocht. Soms kwamen de leveranciers drie tot vier keer per week om spullen te brengen, zo druk was het", herinnert Nel zich nog goed.

Dag en nacht Of het hard werken was? 'Hard' is niet het eerste woord

waar ze aan denkt. Wel: gezellig. "We waren dag en nacht bezig met de zaak. We deden het graag, hè." Tot Gerrit een paar keer in het ziekenhuis terecht kwam en het doktersadvies kreeg te stoppen met werken. "We vonden het heel jammer. Zeker twee jaar hebben we het heel moeilijk gehad. Tja, van de ene dag op de andere was het gebeurd. Heel erg. De klanten - we hadden een grote klantenkring, tot Delft toe - vonden het ook erg. Maar het ging gewoon niet meer. We hebben de zaak helemaal leegverkocht." Ze hebben nog jaren samen aan het Slagveld gewoond. Aan de overkant van de straat lag hun boot, waarmee ze flink gereisd hebben. Ook naar buitenlandse havens. Een jaar of zes geleden overleed Gerrit Waanders. Op de begrafenis waren ook vele klanten van weleer aanwezig. Het winkelpand in de Vischstraat kreeg na 1982 een andere bestemming. Eerst kwam Kranenburg erin en ging er mode over de toonbank. Nu zijn er cadeau-artikelen en chocolade te koop ('t Doosje van Lobs).

maart 2013 |

17

Barre tijden voor Brielse ouderen? Kort geleden werd bekend dat Albert Heijn plannen heeft om zijn supermarkt te verhuizen naar buiten de wallen. Het gaat niet zozeer om AH maar om de zoveelste voorziening die uit het centrum verdwijnt. Ouderen woonachtig in het centrum, (ongeveer 620 ouder dan 65 jaar *) en ouderen uit Meeuwenoord (155 ouder dan 65 jaar*) zullen in de toekomst nog verder moeten reizen om hun boodschappen te doen. Nu zijn er nog slechts twee bakkers, één slager en een kaasboer actief in de Brielse binnenstad. Los hiervan, wordt de binnenstad weer van een stukje levendigheid beroofd en dreigt meer en meer een slaapstad te worden. Dit, ondanks alle inspanningen die winkeliers­ vereniging en belangenvereniging zich getroosten. Ik zou willen pleiten voor de terugkeer van een ‘kleine’ su­ permarkt in de binnenstad. Hiervoor zou de gemeente zich hard moeten maken. Met een vereenvoudigd vestigingsbe­ leid en de leegstand op het moment, moet het mogelijk zijn middenstanders enthousiast te maken. In het kader van het voorgestelde ouderenbeleid, zolang mogelijk zelfstandig blijven in de eigen omgeving, dient een basisvoorziening als een winkel voor dagelijkse boodschap­ pen goed bereikbaar te zijn. Welke politieke partij neemt de handschoen op voor de senioren uit de Brielse binnenstad en Meeuwenoord? Rein Groen (*gegevens afdeling bevolking gemeente Brielle)

Financiële hulp van ANBO De ANBO Brielle helpt weer met het invullen van de belastingaangifte over 2012. Ook met het aanvragen van zorg- en huurtoeslag. Wijzigt uw inkomen en wilt u dat aan de belastingdienst doorgeven, ook hiervoor kunt u bij de ANBO terecht in de Infirmerie op woensdagmorgen van 10.00 tot 12.00 uur. De kosten bedragen vijf euro per aangifte. Ook andere vragen kunt u stellen op woensdagmorgen, telefoonnummer (0181) 416863.

Agenda PCOB 19-03-2013 16-04-2013 21-05-2013 28-05 2013

18 |

Op weg naar Spitsbergen Hospice De Waterlelie Spel en muziek. Fietstocht

bonus

Kwaliteit en Exclusiviteit Bijzonder en Creatief voor elke gelegenheid

J. de Snayer, Heveringseweg 3 3235 LZ Rockanje, telefoon 0181-482477

X

1

2

9

X

10

14

15

X

16

21

X

22

25

X

20 24 X X

30

32

X

36

37

33 X

X X 54

51

X

5

6

11

X

12

17

28

X

47

4 X

27

42

X

3

7

X X

X

X

X X

18

X

8

19

23

26

X

X

X

31

X

X

X

34

38

X

39

X

40

45

X

46

49

X

50

53

X

43

44

29

X X

55

X

52

X

35

41

56

De oplossing van de puzzel van december 2012 is: jinglebells. De prijswinnaars zijn: De 1e prijs, een V.V.V. bon van € 25,-, is gewonnen door mevrouw J.P. de Vos uit Brielle. De 2e en 3e prijs, V.V.V. bonnen van € 15,-, zijn gewonnen door: mevrouw C. Mol uit Vierpolders en de heer K. van Buuren uit Zwartewaal. De prijzen worden opgestuurd.

Opgave X

48 X

13

Prijswinnaars

X

De nieuwe opgave is weer een gewone kruiswoordpuzzel. Het is zeker geen moeilijke opgave; alles wijst zich vanzelf. De in te vullen letters corresponderen met de cijfers: 20 50 17 54 36 27 4 11 39 51 56 9 Uit de goede oplossingen worden drie prijswinnaars geloot. Prijs 1: een VVV-bon t.w.v. € 25,-. Prijs 2 en 3: een VVV-bon t.w.v. € 15,-. Stuur de oplossing voor half april naar: Welzijn Ouderen, Rozemarijnstraat 42, 3231 AL Brielle. De oplossing e-mailen kan ook: [email protected].

Horizontaal 1 land in Zuid-Amerika 5 land in Azië 10 bijwoord 12 hemellichaam 14 reeds 16 land in Afrika 19 nachtspiegel 20 plezier 22 beknopte 23 Europeaan 24 reis 26 boom 27 café 29 Spaanse edelman 30 sieraad 31 landhuis 33 rivier in Afrika 34 Turkse titel 36 liefdesgod 40 in het jaar 42 kloosterlinge 43 herrie 46 slet 47 persoonlijk voornaamwoord 48 land in Afrika 50 water in Friesland 51 plaaggeest 52 auto (Engels) 54 land in Azië 55 land in Azië

Verticaal 2 hectometer 3 beetje 4 amusant 6 werelddeel 7 Amerikaanse schrijver 8 meisjesnaam 9 land in de Middellandse Zee 11 grondsoort 13 land in Afrika 15 vod 17 gevangenis 18 halt 19 geneesmiddel 21 land in het Midden-Oosten 23 land in Europa 25 Europese hoofdstad 26 Russische rivier 28 opstootje 29 projectieplaatje 32 land in Afrika 35 land in Europa 37 kledingstuk 38 netwerk 39 roem 41 ontkenning 43 Italiaanse munt 44 bosmeertje 45 jongensnaam 48 onderzoeksruimte 49 bloeiwijze 51 muzieknoot 53 muzieknoot

maart 2013 |

19

Inloopochtend Leercentrum 50+ Brielle Het Leercentrum 50+ Brielle waar computerles gegeven wordt voor 50-plussers start een inloop op dinsdagochtend waarbij de docenten individuele vragen over computer en/ of laptop beantwoorden. Steeds meer mensen hebben een tablet. Ook daar gaan onze docenten zich in verdiepen zodat eventuele vragen daarover beantwoord kunnen worden. Overal om ons heen krijgen we te maken met internet: bankieren, webshops, informatie van de overheid, noem maar op! Een hype zijn de sociale media, zoals Facebook. Weet u niet hoe dat moet? Volg dan één van onze workshops. Het Leercentrum biedt meer; bij voldoende aanmeldingen èn een beschikbare docent de volgende workshops. - Diverse kennismakingsworkshops: Excel, Powerpoint, Picasa (hierna kunt u een volledige cursus volgen) - Fotoalbums maken en online bestellen - Mappen en mappenstructuur - Google - Marktplaats - Onderhoud en schoonhouden van de harde schijf - Een nieuwe pc met windows 7 - Kopen en betalen via internet - Wenskaarten maken - Downloaden van internet - Adresboek in e-mailprogramma’s - Sociale media (Facebook, Hyves, LinkedIn bijvoorbeeld) - Kasboek in Excel - Adressenbestand maken (hierop volgt de workshop Etiketten en brieven) - Etiketten en brieven (vervolg op Adressenbestand maken) - Hoe maak ik orde in mijn foto’s op mijn pc

Een beetje basiskennis van de computer is wel nodig voordat u één van de workshops kan volgen, maar daarvoor is er de introductiecursus. Deze duurt wat langer, maar in een rustig tempo leert u de fijne kneepjes. Zit u er iets van uw gading bij? Geef u gauw op! Regelmatig besluit een docent een workshop te geven en krijgt u per mail of telefoon de aanbieding om met de workshop mee te doen. Is er veel belangstelling voor een bepaalde workshop dan wordt de workshop meteen nóg een keer aangeboden. De prijs van een workshop is € 10,- per dagdeel. Bij voldoende aanmeldingen kunt u de reguliere cursussen volgen: introductiecursus voor beginners, tekstverwerking, Excel, fotobewerken, powerpoint etcetera. Ze starten pas bij voldoende aanmeldingen. Voor sommige cursussen is er een wachtlijst; geef u snel op, des te eerder bent u aan de beurt! De cursussen bestaan over het algemeen uit 8 lessen van 2 uur. Sommige cursussen bestaan uit meer dagdelen. Interesse in een cursus of workshops? Kom langs bij het kantoor van Welzijn Ouderen bij de Infirmerie, Rozemarijnstraat 42 voor een folder en/of een inschrijfformulier. Het kantoor is van maandag tot vrijdag van 10.00 tot 13.30 uur geopend. U kunt zich opgeven voor een cursus op dinsdagmorgen van 9.30 tot 12.00 uur. Dan is de administratie van het Leercentrum aanwezig en telefonisch bereikbaar onder nummer 0181-413343. Buiten deze uren kunt u de voicemail inspreken. Wilt u niet nu maar pas op een later tijdstip deelnemen aan een cursus, dan raden wij u aan u alvast in te schrijven. Na inschrijving ontvangt u bericht wanneer een cursus start en kunt u alsnog besluiten wel of niet mee te doen.

Bonus is een uitgave van Welzijn Ouderen Rozemarijnstraat 42, 3231 AL Brielle telefoon (0181) 416 863 e-mail [email protected] website www.catharinastichting.nl