nr 2
Agora • Driemaandelijks tijdschrift van de KH Kempen 14de jaargang • mei 2007
Inhoud 3 6 8 10 14 18 20 22 26 28 30 32 34 36
Ajit Shetty Heilig-Hart Lier Associatiebibliotheken OSAS Sociale zekerheid Sociale economie Ergotherapie 10 jaar Zangtalent Sport Uitgewuifd Letter from America Studentenradenavond Intensive Programme Geaffilieerde onderzoekers
Colofon Agora KH Kempen Kleinhoefstraat 4, 2440 GEEL tel.: 014 56 23 10 e-mail:
[email protected] website: www.khk.be Verspreiding en abonnementen Agora wordt gratis verdeeld onder de studenten, personeelsleden en relaties van de Katholieke Hogeschool Kempen. Redactie Jurgen Basstanie, Marcel Cools, Dirk De Roose, Paul Grauwen, Sigrid Jaeken, MarieJosee Lembrechts, Walter Machielsen, Marc Steensels, Lisbeth Stilman, Sigrid Van Audekerke, Jef Van Den Bosch, Bert Van Hirtum, Marc Van Kerckhoven, Luc Vanwesemael, Dirk Verbeek, Kristof Verschueren
Woord vooraf Onze eigenheid Enthousiasme en passie: met deze twee kern-
samenwerking tussen docenten en studenten
woorden werd Marc Vervenne twee jaar geleden
en de laagdrempelige toegang. De KH Kempen
de nieuwe rector van de K.U.Leuven. Enkele
moet ook in dat nieuwe netwerk open staan voor
weken geleden heeft de rector met een gedurfd
iedereen. We moeten waken over de eigenheid
en toekomstgericht project aangekondigd wat
van de KH Kempen die onze keuze voor deze
die kernwoorden betekenen. Hij wil samen met
hogeschool bepaald heeft.
zijn ploeg de universiteit transformeren in een kennis- en competentienetwerk met de integra-
Ondertussen is het nieuwe financieringsdecreet
tie van de hogescholen.
principieel goedgekeurd door de Vlaamse regering. Minister Frank Vandenbroucke heeft daar-
Vijf jaar na het ontstaan van de Associatie
mee een belangrijke stap gezet voor de vernieu-
K.U.Leuven wordt daarmee gewerkt aan een nog
wing en de versterking van het hoger onderwijs
een sterkere eenmaking. Onze universiteit enga-
in Vlaanderen. Met een coherent en toekomstge-
geert zich hiermee voluit om de academisering
richt plan wil hij de tweede democratiseringsgolf
van onze ingenieursopleidingen te realiseren en
op gang brengen. Hij wil instellingen belonen
al onze bacheloropleidingen mee te nemen in
die kwetsbare studenten extra begeleiden, zodat
één geïntegreerde structuur.
ook zij succesvol kunnen uitstromen.
De eersten die met grote bezorgdheid aan mijn
Ondertussen is onze student Maikel Punie voor-
Werkten ook mee Sarah Cillen, Philippe Cornu, Antoine De Vleeschauwer, Daniël Janssens, Lieve Rombouts, Stefanie Sannen, Katrien Seynaeve, SKIN, Yves Stevens, Leen Van Campenhout, Marleen Van Loo, Jef Vanroye
deur klopten, waren Maikel Punie en Ken Gypen,
zitter geworden van de StAL en daarmee de ver-
de vertegenwoordigers van onze studenten in de
tegenwoordiger van meer dan 70 000 Vlaamse
StAL – Studentenraad Associatie K.U.Leuven. Zij
studenten.
Fotografie en illustraties Jean Godecharle, Roger Leysen, Willem Mees, Raf Meylaers, Rob Stevens, Koen Vanstiphout, Clem Verbiest , Kristof Verschueren
1 We willen in de toekomst en zeker bij dit dos-
het nieuwe decreet van Frank Vandenbroucke
sier alle communicatielijnen open houden en we
en de aandachtspunten van onze studenten.
verwachten van alle actoren de openheid die
De opdracht is duidelijk: bij de nieuwe formu-
nodig is om samen aan een gedragen en trans-
lering van onze missie en de opstelling van ons
Hoofdredacteur en verantwoordelijke uitgever Maurice Vaes
parant project te werken.
beleidsplan 2007-2008 zal de eigenheid van de
2 We willen niet dat onze hogeschool en daar-
KH Kempen de rode draad zijn. We zullen waken
Eindredactie Luc Damen, Piet Lambrecht, Willem Mees, Jan Van Geel
mee onze studentenraad opgeslorpt wordt door
over die eigenheid bij de vertaling van de nieuwe
de K.U.Leuven. Bij de integratie willen we wel
financiering naar onze eigen strategische doelen.
samen met alle studenten in de Associatie
We zullen waken over onze eigenheid bij de inte-
K.U.Leuven deelnemen aan een sterk bestuur.
gratie van de KH Kempen in de K.U.Leuven.
Vormgeving en druk Drukkerij Meeus Overname toegestaan met correcte bronvermelding
KH Kempen • Agora
formuleerden hun aandachtspunten bij het integratieproces als volgt.
Daarom liggen op onze tafel vandaag drie documenten: de conceptnota van Marc Vervenne,
3 We willen vooral dat de KH Kempen haar eigenheid kan bewaren. De grootste troef van
n
onze hogeschool is de Kempense gemoedelijk-
Maurice Vaes
heid, de gastvrijheid, de collegiale sfeer, de
Algemeen directeur
I Interview Vooruitgang door innovatie Een interview met dr. Ajit Shetty Het bedrijf Janssen Pharmaceutica hoeven we u in Agora echt niet
bedrijf voelt zich verantwoordelijk voor zijn mede-
meer voor te stellen. Met zijn innovatieve geneesmiddelen speelt
werkers en behandelt hen met respect. Eenmaal
Janssen Pharmaceutica immers een belangrijke rol in het succes van
in het bedrijf moet iedereen kansen krijgen om
het moederbedrijf Johnson & Johnson, vandaag het vijfde grootste geneesmiddelenbedrijf ter wereld. En ook dr. Ajit Shetty, manager van het jaar 2004, is als voorzitter en afgevaardigd bestuurder van Janssen al lang geen onbekende meer in Vlaanderen.
zijn competenties waar te maken. Jonge personeelsleden worden daarbij opgeleid, getraind en gestimuleerd om later de verantwoordelijkheden van de mensen van nu over te nemen. De eerste taak van een voorzitter is zijn opvolgers voorbereiden om zo de continuïteit in de organisatie
In 2006 werd hij lid van
te garanderen. Voorts wil het bedrijf zijn verant-
het Directiecomité van
woordelijkheid nemen tegenover de gemeenschap
Johnson
Johnson,
en de omgeving waarin het werkt en waarvan het
waar hij de verantwoor-
deel uitmaakt. Een voorbeeld daarvan is de bouw
delijkheid kreeg voor
van een waterzuiveringsstation bij de chemische
de productie wereld-
fabriek in Geel. Het bedrijf moet ten slotte een
wijd. En sinds een paar
gezonde winst maken om zijn eigen toekomst vei-
weken mag dr. Shetty
lig te stellen en om de aandeelhouders een eerlijk
zich ook baron noemen.
rendement te geven.
&
Ondanks zijn drukke agenda
maakte
hij
graag tijd voor Agora. En
hoewel
Hoe zou u een dergelijk credo toepassen in een hogeschool als de onze?
iedereen
Janssen Pharmaceutica
Dat lijkt met niet zo moeilijk. Een hogeschool
kent, vroegen wij dr.
moet uiteraard haar studenten en hun toekomst
Shetty toch eerst waar
centraal stellen. Het is spijtig als een docent zijn
het bedrijf voor staat.
cursus meer voor zichzelf geeft dan voor zijn studenten. Studenten en docenten hebben uiteinde-
&
lijk hetzelfde doel, namelijk de studenten zover
Johnson heeft wereld-
mogelijk brengen. De hogeschool moet daarvoor
wijd 120 000 mede-
inspelen op de steeds wijzigende behoeften van
werkers, die allemaal
de maatschappij en het curriculum daaraan
werken op basis van
aanpassen. Nieuwe toekomstgerichte vakken
het
het
moeten hun plaats krijgen. De studenten moeten
Shetty:
Johnson
credo
van
bedrijf. Centraal daarin
gecoacht worden zonder dat ze te veel bij het
staat de verantwoordelijkheid om geneesmidde-
handje genomen worden. Ze moeten de vrijheid
len te ontwikkelen die de levenskwaliteit van de
krijgen om zich te ontplooien en te tonen wat
patiënten verbeteren. We leggen ons vooral toe
ze in hun mars hebben. Hun nieuwsgierigheid
op geneesmiddelen voor nog niet beantwoorde
moet geprikkeld worden en hun ondernemende
medische noden en leveren op dat vlak baanbre-
geest gestimuleerd. En daarbij moeten ze uit
kend werk. De toekomst van het bedrijf steunt op
hun fouten mogen leren: het lerende indi-
de producten van nu en op zijn medewerkers. Het
vidu en de lerende organisatie zijn belangrijk. KH Kempen • Agora
van cursussen. Een tijd werken op een andere afdeling of in het buitenland, is ook vorming. De werkgever moet de personeelsleden alle mogelijke kansen op vorming geven. Maar de werknemers zelf moeten ook initiatief nemen. Elk individu is verantwoordelijk voor zijn eigen ontwikkeling en vorming. Hoe kijkt u als wereldburger tegen het Vlaamse onderwijs aan? Het Vlaamse onderwijs is heel degelijk. Voor het hoger onderwijs is het een zeer goede zaak dat Een maatschappij of organisatie waarin fouten
Vlaanderen de principes van Bologna mee onder-
maken onredelijk zwaar gestraft wordt, is op het
schreven heeft. De overgang naar de bachelor-
verkeerde pad. Dat leidt tot een risicoloze omge-
masterstructuur en het gebruik van de inter-
ving. Om vooruit te geraken, moet men risico’s
nationale terminologie zal het Vlaamse hoger
durven nemen. Studenten mogen zich bewust
onderwijs alleen maar versterken. Misschien
zijn van hun eigenwaarde, ze moeten de ambitie
mag het onderwijs in Vlaanderen nog iets min-
hebben om vooruit te geraken, maar ze mogen
der eenrichtingsverkeer worden, wordt er soms
niet vergeten hoe belangrijk samenwerking is. In
nog te veel gedoceerd. Het zou niet slecht zijn
een bedrijf zoals het onze is de ploeggeest heel
als leerlingen en studenten wat meer leren uit
sterk aanwezig. Het wij-aspect is er belangrijker
projecten en minder uit boeken. Ik hou nogal
dan het ik-aspect. Het is de ploeg die moet win-
van ‘self-education’, maar wel binnen het kader
nen, niet die ene superster. Johnson & Johnson
van het hoger onderwijs. Zelfwerkzaamheid,
is onderverdeeld in drie grote divisies, die apart
eigen werk, het leren maken van syntheses,
werken. Maar in bepaalde omstandigheden moet
… verdienen een centrale plaats in het onder-
die zelfstandigheid wijken en worden de krach-
wijs. Studenten moeten leren zoeken en wie
ten gebundeld in het voordeel van het geheel
kan zoeken, kan antwoorden vinden. Onderwijs
en van de onderdelen. Met een omzet van 60
en vorming zijn een proces dat over een paar
miljard dollar achter de hand is het nu eenmaal
jaren loopt. Het is ook niet goed dat de graad
gemakkelijker om als groep te onderhandelen
die een student haalt, alleen bepaald wordt door
dan als deel van het geheel.
examens die op het einde van de rit afgelegd worden.
Het hoger onderwijs besteedt meer en meer aandacht aan andere competenties
In 1995 werd het aantal hogescholen sterk
dan de broodnodige vakkennis. Hoe ziet u
verkleind, sinds vijf jaar werken de uni
het evenwicht tussen vakkennis en andere
versiteiten en hogescholen nauw samen in
competenties?
associaties en daar zal het allicht niet bij blijven. Wat vindt u als lid van de algemene
Dat evenwicht is een dynamisch evenwicht. Als
vergadering van de Associatie K.U.Leuven
een nieuwe werknemer in dienst komt, zal dat
daarvan?
dikwijls zijn op basis van zijn vakkennis. Maar
KH Kempen • Agora
het belang van die vakkennis vermindert daarna.
Ik vind de toenemende samenwerking tussen de
Andere vaardigheden spelen dan een grote rol:
hogescholen onderling en tussen de universitei-
in een team kunnen samenwerken, initiatieven
ten en de hogescholen een enorme verbetering.
nemen, vlot communiceren en in meer dan één
Met een blijvende versnippering van mensen en
taal, … Het is goed dat dergelijke competen-
middelen is niemand gebaat. Het hoger onder-
ties ook in het onderwijs voldoende aandacht
wijs moet efficiënt kunnen werken, afbakenen
krijgen. Een werknemer die vele jaren in een
wat belangrijk is en zich daar op concentreren.
bedrijf actief is, moet in en met dat bedrijf mee
Dit moet harmonieus gebeuren: wat goed is voor
groeien. Zowel de werkgever als de werknemer
het ene doel, is dat niet noodzakelijk voor het
moeten op dit vlak hun verantwoordelijkheid
andere. Er moet ruimte zijn om zowel het ene
nemen. Janssen Pharmaceutica besteedt elk jaar
doel als het andere te realiseren. De vorming
per werknemer gemiddeld 41 uur aan vorming.
van de associaties maakt het mogelijk om een
En die vorming bestaat niet alleen in het volgen
aantal oude percepties weg te werken. De uni-
versiteiten en de hogescholen hebben ook een
Niet echt. De tendens om minder wetenschap-
maatschappelijke opdracht. Men heeft te lang de
pen en techniek te studeren, doet zich helaas
maatschappij buiten de universiteit en de hoge-
overal voor. De kloof tussen het aantal studenten
scholen willen houden. De vrijheid die men zeker
dat voor de exacte wetenschappen kiest en het
aan de universiteiten hoog in het vaandel voert,
toenemende belang en de groei van de exacte
is belangrijk, maar er mag geen muur rond de
wetenschappen in onze maatschappij is te groot.
universiteit gebouwd worden. De universiteit
We moeten meer helden creëren in de weten-
moet een toekomst voor haar studenten creëren.
schappen, rolmodellen naar wie de jeugd met
Die studenten gaan later werken in bedrijven,
bewondering kan kijken. De media zouden daar-
bij de overheid, bij grote organisaties, … Het
in een belangrijke rol kunnen spelen. Initiatieven
is dus niet alleen goed, maar ook nodig dat de
die de jeugd dichter bij de exacte wetenschap
universiteit samenwerkt met de stakeholders uit
brengen, zijn dan ook zeer belangrijk.
de maatschappij waarin die universiteit werkt en die haar financiert. Dat zal ook het onderzoek
Welke boodschap zou u graag aan onze
en de noodzakelijke innovatie ten goede komen.
6 000 studenten brengen?
Fundamenteel onderzoek aan de universiteit blijft zeer belangrijk, maar een synthese daarvan
Je bent jong en hebt heel je leven nog voor je.
in het toegepast onderzoek moet leiden tot inno-
Als je van dat leven iets wilt maken, dan moet
vaties en vernieuwingen die onze maatschappij
je weten dat je alleen beperkt bent door je eigen
ten goede komen. De innovatieketen moet lopen
verbeelding. Je moet dromen en jezelf de beste
van het fundamenteel onderzoek tot de toepas-
kansen geven om je te ontwikkelen. Je moet
sing daarvan, niet alleen in grote bedrijven maar
grenzen willen verleggen en vooral je eigen
ook in kleine regionale bedrijven. In dat proces
grenzen. Wie zwijgt en geen initiatief neemt, is
is een belangrijke rol weggelegd voor het toe-
zijn eigen censor. De jeugd heeft zoveel meer
gepast onderzoek aan de hogescholen, die de
kansen dan vroeger. Maar ze moet dan ook in de
vinger aan de pols houden wat betreft de innova-
wereld stappen, letterlijk: het is niet genoeg om
tiebehoeften in hun onmiddellijke omgeving.
die wereld op je PC-scherm te verkennen. Neem initiatief, trek erop uit. Dat kan al beginnen in je
Dertig procent van de Vlaamse jeugd volgt
eigen gemeente, maar leer ook vreemde talen,
geen hoger onderwijs. Hierdoor gaat onge
bezoek
twijfeld talent verloren?
den en culturen om je
andere
lan-
geest te verbreden. En Het denkpatroon van een jongere is heel anders
voor wat je krijgt van
dan dat van iemand van 40 jaar. Wie niet gestu-
de maatschappij, moet
deerd heeft tijdens zijn jeugd, heeft er later
je ook wat terugge-
meestal spijt van. Maar je kunt mensen alleen
ven. Je moet iets doen
maar helpen, als ze geholpen willen worden.
voor de wereld, hoe
Ouders, leraars, de media, … iedereen moet pro-
bescheiden of klein het
beren om jongeren te motiveren en hen duidelijk
misschien ook is en
maken dat leren boeiend is. Wie veel plezier
je moet daar trots op
heeft in zijn werk, zal hard werken en het niet als
zijn. Maar denk vooral
‘werk’ ervaren. Dat geldt ook voor het onderwijs.
nooit dat je alles kent
Kinderen en jongeren moeten het plezierig vin-
en weet: you never
den om naar school te gaan en dingen te leren.
stop
De verwondering is te veel weg bij de jeugd. Ze
ambitieus, maar een
vindt te veel zaken vanzelfsprekend. Daarom
beetje bescheidenheid
moeten kinderen opnieuw zelf dingen kunnen
kan ook geen kwaad.
learning.
Wees
ontdekken. Door de ontdekking leert het kind. Het onderwijs moet allicht wat minder abstract worden. We moeten de voorwaarden scheppen voor een onderwijs waarbij de jeugd ziet waarom ze iets leert.
n
Maurice Vaes Luc Damen
Is de jeugd in de Kempen en in Vlaanderen anders dan elders in de wereld?
KH Kempen • Agora
W Werkveld Heilig-Hartziekenhuis in Lier Een gezonde partner
Klinisch onderwijs vormt ook in het Departement Gezondheidszorg
zoals thuisverplegingsdiensten alsook met speci-
lier een omvangrijk en essentieel deel van de opleiding Verpleeg
fieke stageplaatsen voor de verschillende afstu-
kunde en Vroedkunde. Een constructieve samenwerking met het
deerrichtingen. Voorbeelden hiervan zijn CLB’s,
werkveld is dan ook van het grootste belang. En wanneer tegelijk
arbeidsgeneeskundige diensten, psychiatrische
ook het werkveld baat vindt bij die samenwerking, is het bewijs van meerwaarde ten overvloede bewezen.
instellingen en afdelingen voor kinderen. Eén van deze partners is het Heilig-Hartziekenhuis in Lier. Wij praatten met André Vandeperre, een kwarteeuw directeur verpleging van het Heilig-Hartziekenhuis in Lier, zijn adjunct Dirk Van der Auwera en Danny Van Tiggelen, adjunct-departementshoofd van het Departement Gezondheidszorg in Lier. Kun je het ontstaan van de huidige samen werking in enkele zinnen schetsen? Vandeperre: De samenwerking tussen de school en het ziekenhuis in Lier kent een lange traditie.
Dirk Van der Auwera en
Het
André Vandeperre
beschikt over een heel uitgebreid en verspreid
departement
Gezondheidszorg
in
Lier
netwerk van stageverleners. Op die manier krijgen alle studenten van de basisopleidingen en de banaba’s voldoende leerkansen om in het ruime werkveld van de gezondheidszorg vaardigheden in te oefenen en ervaring op te doen. Die verscheidenheid aan stageplaatsen, elk met hun eigen organisatie en visie op verpleegkundige en vroedkundige zorgverlening, is een absolute meerwaarde voor de opleiding van de studenten. Er is een intense samenwerking met zowel intramurale diensten zoals ziekenhuizen en instellingen voor bejaardenzorg, extramurale diensten
KH Kempen • Agora
Een mijlpaal was ongetwijfeld de start van de professionalisering van de verpleegkunde met de invoering van de ‘A1-opleiding’, de voorloper van de huidige bachelor, in 1958. Zowel het ziekenhuis als de school, die beide steeds vooruitstrevend waren bij vernieuwingen, hebben sindsdien de meerwaarde van een goede samenwerking permanent ervaren. Denk hierbij aan de pioniersfase van integrerende verpleegkunde en de invoering van een uurrooster – een primeur – die zowel tegemoetkwam aan de grote vraag naar parttime arbeid als de principes van gestroomlijnde communicatie, en continuïteit van zorgverstrekking ondersteunde. In 1998 werd de fusie van de Lierse ziekenhuizen een feit en telde het nieuwe Heilig-Hartziekenhuis
Is dergelijke samenwerking een reële meer
521 bedden. Het toenemende tekort aan ver-
waarde?
pleegkundigen maakte een optimale en moderne samenwerking met een goede dialoog meer en
Vandeperre: Vanzelfsprekend! Studenten bren-
meer noodzakelijk.
gen een onbevangen, creatieve en nieuwe kijk én actuele werkmethodes mee naar het zie-
Hoe ziet die ‘moderne samenwerking’ eruit?
kenhuis. De medewerkers van het ziekenhuis dragen hun ervaring en deskundigheid over op
Van Tiggelen: De voorbije jaren – en zeker ook
de jonge medewerkers. Dit is een vruchtbare
de volgende - is ons onderwijs gekenmerkt door
wisselwerking.
belangrijke en ingrijpende vernieuwingen. We
Van der Auwera: Hierdoor blijven we allen ‘wak-
hebben vastgesteld dat het deel klinisch onder-
ker en alert’ in ons streven naar de meest actue
wijs nog niet voldoende aansluit bij de onder-
le zorgen, aangepast aan de huidige verpleeg-
wijsvernieuwingen. Vandaar dat we een nieuw
kundige wetenschap.
stageconcept hebben uitgetekend met enkele
Van Tiggelen: Helemaal akkoord!
belangrijke principes. Zo organiseren we onder andere langere stageperiodes en een maximale
Het Heilig Hartziekenhuis viert dit jaar zijn
koppeling van studenten aan verpleegkundigen
100-jarige bestaan, het hoger onderwijs in de
in het werkveld. Dit draagt bij tot een meer kwa
Kempen zijn vijftigste: samen verbonden in een
litatieve samenwerking met voordelen voor alle
gezonde verdere samenwerking.
partners. Vandeperre: Voorheen was er een overaanbod
n
aan studenten en een stagemonitrice die dage-
Danny Van Tiggelen
lijks met de studenten op de stageplaats zorgen
Adjunct-departementshoofd Gezondheidszorg
verleende. Nu gaan we naar een één-op-één-
Lier
relatie: de koppeling van een student aan één verpleegkundige. De school zorgt voor een tussentijdse leerbegeleiding op de afdeling.
Het Heilig-Hartziekenhuis Lier is een algemeen ziekenhuis met
Van der Auwera: Om deze verandering zo opti-
regionale uitstraling. Het biedt een brede waaier aan gespeciali-
maal mogelijk te organiseren, is er ruimte en tijd
seerde medische, medisch-technische en poliklinische diensten.
voor een regelmatig overleg tussen de school en
Het streeft naar een geavanceerde zorg- en dienstverlening onder het
het ziekenhuis. Omdat we geloven in de meer-
motto Een hart voor zorg.
waarde van de vernieuwde aanpak, is er ook
Daartoe zetten zich dagelijks een duizendtal artsen, verpleegkundi-
bewust gekozen voor de term ‘verbeterproject’.
gen, schoonmaaksters, koks, apothekers en anderen in. Het beleid
Zo plant het ziekenhuis o.a. een evaluatiege-
laat zich inspireren door de christelijke mens- en maatschappijvisie
sprek met de studenten in elke stageperiode.
van de stichters van het ziekenhuis, de Gasthuiszusters Augustinessen
Verbetersuggesties worden onmiddellijk in de
van Lier. Het respecteert eenieders filosofische, religieuze en morele
praktijk gebracht in overleg tussen school en
overtuiging. In 2006 hebben meer dan 50 000 patiënten voor diag-
ziekenhuis.
nose en/of behandeling een beroep op ons gedaan.
Van Tiggelen: Dat laatste is alvast een mooi initiatief waarbij we beide leren uit de feedback van
www.hhzhlier.be
onze ‘klanten’ en ‘potentiële medewerkers’. KH Kempen • Agora
A Associatie Associatiebibliotheken trekken één lijn De Associatie K.U.Leuven heeft tientallen bibliotheken op evenveel vestigingsplaatsen. De Raad van Bestuur liet daarom een meerjarenplan uitschrijven om de samenwerking tussen al die bibliotheken te optimaliseren. Tegen 2012 komt er een gemeenschappelijk systeem met één catalogus. Alle associatiestudenten en -docenten hebben nu al toegang tot alle bibliotheken van de universiteit en van een aantal hogescholen. Dat wordt zo snel mogelijk uitgebreid tot alle bibliotheken. Bovendien wordt hard gewerkt aan een efficiëntere inzet van de investeringen: bibliotheken moeten het onderwijs nog sterker ondersteunen. Dat gebeurt onder meer door een betere integratie in de Toledo-leeromgeving. ‘Het is belangrijk dat ook de bibliotheken actief meewerken aan het beleid van groeiende samenwerking tussen alle geledingen binnen de Associatie K.U.Leuven’, onderstreept professor Mel Collier, voorzitter van de Werkgroep Bibliotheken. ‘Daarvoor keurde de Raad van Bestuur twee jaar geleden enthousiast een meerjarenplan goed. Tegen 2012 rollen wij het Aleph-systeem van Libis uit in alle bibliotheken van de associatie. Natuurlijk zullen een aantal al veel vroeger klaar zijn met de omschakeling. We willen ook dat alle associatieleden zo snel mogelijk toegang krijgen tot elkaars bibliotheken.’
Toegang voor elke student en docent ‘Nu al hebben alle studenten en docenten van de associatie toegang tot alle Hilde Sels
universitaire bibliotheken na de eenmalige aankoop van een bibliotheekkaart voor zeven euro’, vertelt Carl Demeyere, bibliothecaris van ETEW en coördinator van de Werkgroep bibliotheken van de Associatie K.U.Leuven. ‘We willen zo snel mogelijk de bibliotheekkaarten gratis maken en ook de waarborg van 25 euro afschaffen die studenten moeten betalen als ze een boek ontlenen. Daarvoor moeten wel eerst alle hogescholen zich borg stellen. Hopelijk wordt alles nog eenvoudiger wanneer alle associatiestudenten een gemeenschappelijke elektronische studentenkaart hebben. De bibliotheken maken zich nu al klaar om hun reglementen daaraan aan te passen, de toegangsfaciliteiten uit te bouwen en het ook mogelijk te maken dat studenten straks met die kaart kopies kunnen betalen.’ ‘We willen ons niet beperken tot infrastructuur en materiële beslommeringen’, zegt professor Collier. ‘Bibliotheken moeten actief de onderwijsvernieuwingen ondersteunen. Kernvraag: hoe ontwikkel je digitale
KH Kempen • Agora
leerobjecten voor informatieverwerking en hoe stel je die beschikbaar voor hergebruik door anderen?’ aldus Hilde Sels, hoofd van de mediatheek op campus Geel (KH Kempen), ‘Nu hebben alle hogescholen binnen de Toledo-leeromgeving een tabblad “bibliotheken”, maar dat is in elke instelling gericht op het eigen bibliotheeksysteem. Door de overgang naar een gemeenschappelijk systeem kunnen we de integratie van bibliotheken in het onderwijs bevorderen. Zo rendeert de grote investering in bibliotheekinfrastructuur en biedt ze een echte meerwaarde voor de studenten. Bibliotheken moeten uitgroeien tot leercentra waar studenten ook komen voor samenwerkingsprojecten en begeleide zelfstudie.’
Databanken Ook de toegang tot elektronische databanken is een aandachtspunt. Dat is niet eenvoudig omdat uitgevers licenties verlenen volgens het aantal gebruikers. En die tarieven liggen voor hogescholen vaak te hoog. ‘De hogescholen hebben toegang tot een aantal databanken via het Elektronconsortium van het Vlaamse Overlegorgaan voor Wetenschappelijk Bibliotheekwerk (VOWB)’, zegt Hilde Sels. ‘Telkens weer gaat het om de vraag: welke databanken zijn het meest relevant? Is de investering haalbaar en rendabel?’. Carl Demeyere voegt eraan toe: ‘Natuurlijk volgt onze werkgroep de evoluties op de voet. Zo kocht de associatie licenties voor databanken over voeding en verpleegkunde. Ook de geïntegreerde en geassocieerde faculteiten onderzoeken welke aankopen voor een bredere doelgroep beschikbaar moeten komen.’ Voor de geaffilieerde onderzoekers is het probleem al opgelost: hun statuut geeft hun automatisch toegang tot alle databanken waar de K.U.Leuven licentierechten op kocht. Carl Demeyere en Hilde Sels
Kwaliteitszorg Hilde Sels en Carl Demeyere zijn het roerend eens: ‘Bibliotheken die samenwerken, functioneren beter en bieden een betere dienstverlening. Wij werken ook samen aan benchmarking en kwaliteitszorg. Daarbij is nu onze eerste zorg om de jaarlijkse statistische gegevens voor het Europese LibEcon-project kwaliteitsvol en uniform aan te leveren. Er waren bijvoorbeeld grote verschillen in de manier waarop elke biblio theek het aantal “bezoekers” telt. Wij werken nu aan een methode waarbij de berekening bij elke associatiepartner identiek verloopt.’ Correct cijfermateriaal is natuurlijk ook het vertrekpunt voor juiste strategische keuzes en een gezamenlijk beleid. n
Jaak Poot
KH Kempen • Agora
O Onderzoek Snurkende wegreuzen
KHK-onderzoek voor gezonder en alerter truckers
Toen begin februari een Belgische bus met skiërs van de weg sukkel-
Antwerpen, een pagina in De Standaard, TV en
de in Duitsland, gooide een bescheiden KHK-onderzoek dat een dui-
radio, zelfs uit Nederland en Duitsland.
delijk verband legt tussen overgewicht en het obstructief slaapapneusyndroom (OSAS) bij truckers, plots hoge ogen in de media. Er was regionale, nationale en zelfs buitenlandse belangstelling.
Wat was de aanleiding voor dit onderzoek? Daneels: Op zoek naar onderwerpen voor afstu
De hogeschool bewees ermee hoe ook haar
deerprojecten kwam ik bij IDEWE terecht,
onderzoek interessant en maatschappelijk rele-
de grootste externe dienst voor preventie en
vant kan zijn, én direct kan helpen. Want ook
bescherming op het werk in België. Een ver-
advies op maat voor truckers die tot de risico-
pleegkundige daar vertelde me dat nogal wat
groep behoren, hadden de KHK-onderzoekers
truckers zich zorgen maken, omdat ze ‘dik wor-
Dirk Engelaar, Marc Daneels (GZT Turnhout) en
den door te werken’. Ze zitten de hele dag, wer-
Marleen Van Loo (G&C Geel) zich tot doel gesteld.
ken veelal slechte kost naar binnen en hebben
Samen met hun studenten ontdekten zij na twee
geen tijd om er iets aan te doen of geen idee hoe
jaar onderzoek dat het slaapapneusyndroom
ze eraan moeten beginnen.
Marleen Van Loo probeert
(OSAS of stoppen met ademen in je slaap)
Van Loo: Het probleem is dat het bestaande
‘Pamela’ uit, de software van
vaker voorkomt bij truckers dan bij de rest van
voedingsadvies doorgaans gericht is op de alge-
het slaaponderzoek, én de
de bevolking. OSAS is één van de belangrijkste
mene bevolking en geen rekening houdt met de
bijpassende pyjama ...
oorzaken van slaperigheid achter het stuur. Het
specifieke situatie van de vrachtwagenchauffeur.
onderzoek bij 300 Kempense vracht-
Zelfs de taal van dat soort folders is geen spek
wagenchauffeurs bracht onder meer
voor hun bek. Er was en is dus behoefte aan
ook aan het licht dat driekwart van
voedings- en bewegingsadvies op maat.
deze mastodontentemmers te dik is.
Engelaar: Ik heb als dokter vijf jaar aan slaaponderzoek gedaan en ik wist dat zwaarlijvigheid
Waren jullie verrast door de
gelinkt wordt aan OSAS. Toen ik hoorde dat er
belangstelling voor jullie onder
aan een onderzoek naar de voedingsgewoonten
zoek?
bij truckers werd gedacht, heb ik voorgesteld dat uit te breiden met een slaaponderzoek. Nu blijkt
10
KH Kempen • Agora
Engelaar: Niet verrast door de belang-
dat precies die combinatie van voedingsgewoon-
stelling op zich. De verkeersproble-
ten, fysieke activiteit en OSAS nog niet terdege
matiek ligt gevoelig bij de publieke
onderzocht is. We hebben daar in de literatuur
opinie. Het vrachtverkeer heeft geen
niet veel van teruggevonden. Dat maakt ons
onbesproken reputatie. Denk maar
onderzoek redelijk uniek.
aan de ongevallen in de staart van
Van Loo: Samen met het feit dat we één speci-
files bij wegenwerken, gesjoemel
fieke beroepsgroep gescreend hebben. Er zaten
met rij- en rusttijden, ladingver-
toch 300 truckers in onze groep. Dat is behoor-
lies. Maar ik was wel verbaasd over
lijk representatief.
de omvang van de media-aandacht.
Engelaar: Op universitair vlak zijn er bij mijn
De voorpagina van de Gazet van
weten wel pogingen geweest, maar die liepen stuk
Wat is OSAS? OSAS wordt gekenmerkt door het afsluiten van de keelholte tijdens de slaap, waarbij gedurende minstens tien seconden (maar meestal op de stroeve samenwerking met de truckers, die bang waren hun rijbewijs kwijt te raken. Van Loo: Dat wij het veldwerk door onze studenten hebben laten uitvoeren, en niet door ‘professionals’, heeft zeker drempelverlagend gewerkt en verklaart voor een deel het succes van ons onderzoek. Wat waren de verschillende fases in het onderzoek? Daneels: In het eerste onderzoeksjaar hebben we de truckers ondervraagd over voedingsgewoonten, slaapproblemen, fysieke activiteit en snurken. We hebben parameters zoals bloeddruk en BMI - Body Mass Index, het lichaamsgewicht in kg gedeeld door lengte in meter in het kwa-
veel langer) de luchtstroom onderbroken wordt. Dit geeft aanleiding tot zuurstofgebrek en dit veroorzaakt dan weer het ontwaken van de patiënt. Daarna valt hij weer in slaap, met herhaling van de ademstop. Zulke episodes kunnen zich honderden keren per nacht herhalen. Het is duidelijk dat deze continu gestoorde slaap de slaapkwaliteit drastisch vermindert, zodat men overdag overmatig slaperig is. Wat zijn de gevolgen van OSAS? Het is duidelijk aangetoond dat een ernstig OSAS tot een verminderde levensverwachting (door cardiovasculaire ziekten), maar ook tot een hogere incidentie van werk- en verkeersongevallen (x 2 à 7) leidt. Wat onderzoekt de KHK? De departementen Gezondheidszorg Turnhout en Gezondheidszorg en Chemie Geel, in samenwerking met IDEWE (Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk), voeren een driejarig projectmatig wetenschappelijk onderzoek. Hierbij onderzoeken zij de voedingsgewoonten, de graad van fysieke activiteit, de graad van slaperigheid, snurken en het overgewicht van OSAS bij truckers uit de Kempen.
draat - gemeten. Engelaar: De resultaten zijn toch wel opvallend. Driekwart van de truckers heeft overgewicht, bijna een derde obesitas. Met een gemiddelde BMI van 28,2 scoren onze truckers slechter dan andere Vlaamse werknemers van IDEWE en slechter dan de algemene bevolking. Van Loo: De meeste truckers eten niet zoals het hoort, de helft beweegt te weinig én snurkt. Je kunt stellen dat meer dan één op drie een hoog risico op OSAS vertoont op basis van BMI of verhoogde slaperigheid. En in het tweede jaar? Daneels: In het tweede jaar hebben we 36 truckers met een hoog risico op OSAS vergeleken met een controlegroep van 24 truckers met een laagrisicoprofiel. Alle truckers ondergingen een slaaponderzoek. Wat moeten we ons bij dit slaaponderzoek voorstellen?
Vlnr: Marleen Van Loo, docente Voedings- en dieetkunde Gezondheidszorg en Chemie Geel; dok ter Dirk Engelaar, internist-pneumoloog en docent Verpleegkunde en Medische wetenschappen Gezondheidszorg Turnhout; Marc Daneels, docent Verpleegkunde en begeleider afstudeerprojec
Daneels: Eigenlijk hebben we gemeten of, hoe
ten Gezondheidszorg Turnhout.
lang en hoe vaak ze in hun slaap stopten met ademen. De software voor dit slaaponderzoek
ondergingen, heeft 36 procent OSAS en 13 pro-
heet Pamela. Marleen hier heeft een nacht met
cent daarvan zelfs een ernstige vorm. Van deze
Pamela geslapen.
ernstige vorm weten we dat ze de mortaliteit
Van Loo (lacht): Dat klopt. Als proefkonijn. Ik
verhoogt en aanleiding geeft tot zware verkeers-
heb daar nog een mooie foto van. Onze truckers
ongevallen.
hoefden voor het slaaponderzoek trouwens ook niet naar het ziekenhuis. Ze sliepen in hun eigen
Truckers zijn doorgaans te dik, eten slecht,
bed. Ook dat was een sterk punt in het onder-
hebben een hoger risico op OSAS en vallen
zoek.
dus makkelijker in slaap achter het stuur.
Engelaar: En ook hier waren de resultaten frap-
En jullie onderzoek bewijst dat. Mag ik het
pant. Van de 60 truckers die een slaaponderzoek
zo samenvatten? KH Kempen • Agora
11
menten samen aan dit project gewerkt hebben. Ze merkten daarbij dat ze veel van elkaar kunnen leren. Engelaar: En dat is toch een van de doelstellingen van dit soort onderzoeksprojecten: niet alleen de samenwerking tussen verschillende departementen van één hogeschool bevorderen, maar ook de verschillende academische en professionele geledingen van de associatie ten volle gebruiken om degelijk én praktisch toepasbaar onderzoek te verrichten. Via professor Moens van IDEWE, die ons project vanuit de K.U.Leuven stuurt, heeft ons onderzoek toch ook een academische poot. Tot slot: denken jullie dat dit onderzoek Engelaar: Ons onderzoek toont enkel dat er een
ooit levens zal redden?
relevant verband bestaat tussen zwaarlijvigheid en OSAS bij de groep truckers die we onderzocht
Engelaar: Als het iets in beweging zet, wel. Om
hebben, en dat het overwicht hiervan hoog ligt.
te beginnen zou IDEWE in zijn geneeskundig
Dat OSAS een belangrijke oorzaak is van verkeers-
onderzoek truckers met een hoog risico op OSAS
ongevallen, is in andere studies aangetoond.
beter kunnen screenen vooraleer een attest van rijgeschiktheid toe te kennen.
Wat gaan jullie in het laatste jaar doen?
Van Loo: En truckers en artsen beter kunnen voorlichten.
Engelaar: We gaan naar buiten komen. We plannen een congres, de publicatie van het onder-
Jullie pleiten onder meer voor een verplicht
zoek in een wetenschappelijk tijdschrift…
slaaponderzoek bij truckers met een buik
Van Loo: Maar ook in een truckersblad natuur-
omtrek van meer dan 94 cm en een BMI
lijk. Want dat is toch een van onze belangrijkste
boven 30? Zien ze dat niet als broodroof?
doelstellingen. De truckers zelf bewust te maken, te sensibiliseren en hopelijk zo een steentje bij
Engelaar: Interventie op dat vlak is geen straf
te dragen tot een gezondere levenswijze.
hé, maar hulp. Het is niet de bedoeling truckers
Daneels: En we willen adviezen formuleren voor
met obesitas en/of OSAS hun rijbewijs af te pak-
de overheden en voor IDEWE. We willen ook de
ken. OSAS is goed behandelbaar met een neus-
werkgevers en de huisartsen voorlichten. We
masker. Als de behandeling werkt, zouden ze in
hopen dat er over een breed front meer aan-
principe na één maand weer aan de slag kunnen.
dacht aan dit probleem besteed zal worden.
Bovendien moeten ze zich realiseren dat obesi-
Engelaar: Niet dat we het warm water uitgevonden
tas nog een hoop andere gezondheidsrisico’s met
hebben, hoor. Professor Verbraecken van Antwer
zich meebrengt.
pen pleit ook voor een verplicht slaaponderzoek,
Van Loo: Eigenlijk moet dit onderzoek nu op
maar we voelen ons wel gesterkt door onze studie.
nationale of zelfs op Europese schaal gevoerd worden. En misschien ook bij andere beroeps-
En de studenten? Wat is hun rol in het
groepen, buschauffeurs bijvoorbeeld.
onderzoek?
Engelaar: Of het onderzoek praktisch uitbreiden. Zo zou je de belangrijkste fysiologische parameters
Daneels: Zonder de studenten hadden we dit
van truckers met een verhoogd risico op slaap-
onderzoek nooit kunnen voeren. Zij hebben
stoornissen kunnen registreren terwijl ze rijden en
al het zware werk gedaan bij de enquêtes, de
die gegevens draadloos doorsturen, zodat je kunt
metingen en het slaaponderzoek. Zij gingen
zien wanneer ze in slaap dreigen te vallen.
en gaan naar de truckers thuis met advies en begeleiding op maat. En voor de studenten is het
En dan gaat er een alarm af in de truck?
toch een unieke kans om midden in een weten-
12
schappelijk onderzoek te staan en te zien hoe
Dirk Engelaar: Precies. Dat wordt trouwens al
onderzoeksgegevens verzameld, geanalyseerd
experimenteel getest. De praktische toepassing
en geïnterpreteerd worden.
is voorlopig nog toekomstmuziek.
Van Loo: Het was ook bijzonder leerrijk om te
n
zien hoe studenten van verschillende departe-
Walter Machielsen
KH Kempen • Agora
KH Kempen • Agora
13
O Over de vloer Een nuchtere kijk op uw pensioen Op 13 februari sprak professor Jef Van Langendonck op de campus Geel in de lezingenreeks Universiteit Derde Leeftijd over de toekomst van de pensioenen. Een aantal markante stellingen tijdens de lezing waren de ideale aanleiding voor een geanimeerd interview.
U houdt niet van stellingen waarin men de toekomst van de pensioenen als donker afschildert. Waarom niet? Het is onzin om te stellen dat de pensioenen onbetaalbaar zouden worden. De pensioenen zouden op zich maar onbetaalbaar worden als ze 101% van het BNP opnemen. Pas vanaf dan zijn ze onbetaalbaar. Het geld is er wel degelijk. Maar hetzelfde geld kan niet aan twee dingen tegelijk besteed worden. De enige vraag is: hoe het geld verdelen en waar de prioriteiten leggen. Moet er meer geld gaan naar pensioenen, of meer naar computers, reizen, video, … En is iedereen dan bereid te betalen? Jazeker. Mensen zijn bereid te betalen voor het pensioen. Zij geven daar zelfs een heel hoge prio riteit aan. Wat mensen echter niet aanvaarden, is ongelijkheid in de betaling. Als iemand meer
pensioen een groot verschil uit of iemand in
krijgt zonder dezelfde bijdrage te betalen, dan
de banksector dan wel in de textielsector heeft
roept dat spanningen op. Pensioenen moeten
gewerkt. Of nog: al de verschillen tussen werk-
gelijk zijn voor een gelijke bijdragebetaling. De
nemers, zelfstandigen en ambtenaren! Dat zijn
bereidheid tot betalen wordt ondermijnd wan-
echte ongelijkheden die het debat verzwaren.
neer men ziet dat anderen belangrijke voordelen krijgen waarvoor zij niets moeten bijdragen,
Is er daarnaast ook geen generatieconflict
zoals bijvoorbeeld de brugpensioenen. We zijn
op komst? De zogenaamde spitsuurgenera
wel bereid om te betalen, maar de betaling moet
tie tussen 30 en 45 jaar stelt dat de huidige
gelijk zijn voor een gelijk voordeel.
grijze massa verschillende keren langs de kassa is gepasseerd: hogere rentes in hun
Maar toch zijn er heel veel ongelijkheden …
jeugd, hogere lonen, minder werkdruk, grote spaarreserves in vergelijking met
(heftig) Jazeker! Kijken we maar naar de ver-
vandaag en een pensioen betaald door
schillen tussen de sectoren. Het maakt zowel
anderen.
voor het wettelijke als voor het aanvullende 14
KH Kempen • Agora
Ook deze generatie
heeft er alle belang bij
(heftig) Neen! De ver-
om het systeem te behouden. De solidariteit
grijzing
wordt
speelt hier. En wat is solidariteit eigenlijk: een
zwaar
welbegrepen eigenbelang. Mensen zijn ‘solidair’
vergrijzing is in wezen
opdat ze later zelf ook van de voordelen zouden
een trage evolutie en
kunnen genieten. De spitsuurgeneratie wil voor
geen revolutie. Heel wat
zichzelf goede pensioenen en hoe kunnen ze
maatschappelijke feno-
dat best bewerkstelligen? Door ervoor te zorgen
menen evolueren veel
dat ze het pensioensysteem zo goed mogelijk in
sneller en hebben een
stand houden!
grotere invloed op de
overschat!
zeer De
pensioenproblematiek, Dus u gelooft niet in het generatieconflict?
zoals de vervroegde uittreding uit het arbeids-
Een dergelijke conflictargumentatie houdt twee
proces en de verlate intreding, de neergang en
fouten in. Ten eerste vergeet ze dat er een zeer
nieuwe opgang van de nataliteit, de technologi-
grote ongelijkheid ontstaat tussen degenen die
sche revolutie in de gezondheidszorg, enz.
hebben, en degenen die niet hebben. Zo belanden we in een situatie waarbij bepaalde mensen
Dus u ziet geen wezenlijk financieringspro
aanvullende pensioenen krijgen en de anderen
bleem?
naar bijstand verglijden. We wensen niet in een maatschappij te leven waarin zulke grote onge-
Helemaal niet! De stijging van de productiviteit
lijkheden de algemene levenskwaliteit vermin-
zal wezenlijk hoger liggen dan de vergrijzings-
deren (zoals in de Verenigde Staten). Daarbij
kost. Het is onzin om dit alles voor te stellen
mogen we niet vergeten dat je soms snel van de
als een wezenlijk financieringsprobleem. Er zal
hebbende groep naar de niet-hebbende groep
door de vergrijzing inderdaad wel ‘iets meer’
kunt verglijden ... Ten tweede: de administra-
moeten worden betaald, maar niet substan
tieve kost. De aanvullende pensioenen zijn veel
tieel meer. Weet je, mensen betalen niet graag
duurder dan de wettelijke pensioenen. De over-
belastingen. Mensen denken altijd dat ze te veel
heidsadministratie is niet op winst gericht en kan
moeten betalen. Dat is altijd zo geweest met
dus veel kostprijsefficiënter werken. De goed-
belastingen. Dat geldt ook vandaag als het over
koopste manier om een goed pensioen te bieden,
pensioenen gaat. Mensen betalen niet graag als
is een universeel systeem voor alle burgers.
het verplicht wordt. Maar er is nu eenmaal geen andere weg. Het voornaamste is dat we de men-
U bekijkt dit alles vanuit een overkoepelend
sen ervan kunnen overtuigen dat het systeem
macro-standpunt, maar voor een individu
goed beheerd wordt en dat die betaling nodig is
kan het toch veel voordeliger zijn …
om een goed pensioen te kunnen financieren.
De enige manier om dit correct te bekijken,
Hoe schat u de stijgende gezondheidskost
is algemeen en vanuit een macro-standpunt.
in ten gevolge van de vergrijzing?
Op individueel vlak zijn er altijd winnaars en verliezers in eender welk systeem. Een sociaal
Nog zo een misvatting!
systeem bestaat er precies in dat goede en slechte risico’s verplicht samengebracht worden.
Hoe bedoelt u?
Alleen wanneer op die manier voor iedereen een behoorlijke voorziening gegarandeerd is, kun-
De relatieve kost van de gezondheidszorg stijgt
nen we de goede risico’s toelaten hun gunstige
niet, maar daalt! De totale uitgavenkost van de
situatie te verzilveren door voor zichzelf betere
gezondheidszorg mag dan wel stijgen, maar de
aanvullende regelingen te organiseren.
kost als zodanig daalt. En dit alles door de technologische vooruitgang. Door die vooruitgang
Onderschat u hiermee de vergrijzing niet?
wordt er wel veel meer mogelijk dat vroeger niet mogelijk was. Patiënten overleven, die KH Kempen • Agora
15
vroeger gestorven zouden zijn, maar zij moeten
het behaalde resultaat dalen de kosten. Je kunt
natuurlijk later opnieuw behandeld worden, voor
het vergelijken met computers. Er gaat van-
hetzelfde of voor andere dingen. De uitgaven
daag veel meer geld naar computers dan tien
stijgen omdat er veel meer gedaan wordt. Maar
jaar geleden. Bijna iedereen heeft ondertussen
het wordt wel goedkoper gedaan!
internet et cetera. De computers van vandaag kunnen dan ook veel meer dan de computers
Is de technologische vooruitgang dan geen
van tien jaar geleden. Ze zijn ook spectaculair
zware kost voor de gezondheidszorg?
goedkoper geworden. Maar in het totaal wordt er wel veel meer aan uitgegeven.
Ik zal een voorbeeld geven om het duidelijk te maken. Vroeger moest een patiënt na een hart-
En dus zijn er geen negatieve effecten?
operatie weken lang in het ziekenhuis blijven. Vandaag bestaat al de mogelijkheid om een
Dat wil ik dan ook weer niet gezegd hebben. De
aortaklep te vervangen in een daghospitaal en
technologie maakt veel meer mogelijk, maar zij
met plaatselijke verdoving.
heeft ook altijd ongewenste neveneffecten. De perfectie is niet van deze wereld. Maar er kan toch
Hoe kan dat?
geen sprake van zijn de klok terug te draaien.
De technologie maakt enorme vorderingen. Deze
n
technologie kost veel geld maar vergeleken met
Yves Stevens
Even stilstaan Soms is het moeilijk te omschrijven wat onrecht-
• Bij een rechtvaardige verdeling zou elke pla-
vaardigheid is, emoties zorgen vaak voor onbe-
neetbewoner beschikken over 13 euro per dag.
grip, woede en zelfs haatgevoelens. Onlangs
• Het hongerprobleem oplossen kost 5,2 miljard
werd ik daarmee geconfronteerd toen ik een
dollar per jaar, dat is iets meer dan de kostprijs
werkstuk aan het maken was over armoede.
van één maand Amerikaanse bezetting van
Op het Internet kreeg ik namelijk volgende
Irak.
harde feiten voor de voeten gegooid.
• De Europese Unie geeft per Europese koe 913
• Globaal genomen is er een jaarlijks overschot aan voedsel voor ongeveer 600 miljoen mensen, toch zijn er
dollar subsidie, dat is ongeveer het dubbele van wat een Afrikaan jaarlijks verdient. • Jaarlijks overlijden meer dan een half miljoen
meer dan 800 miljoen mensen
vrouwen in het kraambed.
die honger lijden.
• Eén op drie mensen in de wereld heeft geen
• Dagelijks sterven 30 000 kin-
elektriciteit.
deren aan honger en gebrek aan
• Op aarde heeft 1 tot 1,5 miljard mensen geen
zorgen.
toegang tot schoon drinkwater. Terwijl in Londen
• Als de rijkdom gelijk zou ver-
er door de verouderde waterleidingen per dag
deeld worden, dan zou een gezin
ongeveer een hoeveelheid water verloren gaat
met drie kinderen, of dat nu in Afrika of in de
die voldoende is om 300 olympische zwembaden
Verenigde Staten woont, kunnen beschikken
te vullen.
over een maandinkomen van minstens 2 260 euro of 91 000 oude Belgische frank. Maar liefst
Laten we niet alleen stilstaan bij deze trieste
2,8 miljard mensen beschikken over niet meer
waarheden, laten we er gezamenlijk iets aan
dan twee euro per dag en 1,1 miljard mensen
doen en dat start bij ons individueel.
moeten het zelfs doen met minder dan één euro per dag. 16
KH Kempen • Agora
Werkgroep SKIN
Afscheid Karlien Govers Op 12 februari 2007 ’s middags liep het bericht
was voor hen, hoe zij hun kortstondige reis met
binnen van het onverwachte overlijden van Kar
Karlien en het plotse verlies ervaren hebben.
lien Govers.
Karlien was eerstejaarsstudente
van de basisopleiding Kleuteronderwijs campus
De bloem
Vorselaar. Zij was een vrolijke meid met een
Een bloem,
ongekende binnenkant, graag gezien door mede-
Zo kleurrijk, dansend in het licht
studenten en peda-genoten.
Plots een hevige storm die boven haar hangt Een storm die niemand zag komen
Karlien stapte bewust uit het leven. Hoe en waar
Een storm die niemand had verwacht
om kon dit gebeuren? Het antwoord blijft zoek.
Plots van de ene dag op de andere
Het leven met de leegte die Karlien achterliet,
Zachtjes verdween de bloem
blijft moeilijk.
Ze stierf zo zachtjes dat haast niemand het zag En plots was er die schok
Om het verlies een plaats te kunnen geven,
De bloem was dood
maakten haar klas- en peda-genoten samen
....
met docenten een beklijvende herdenkingsvie-
een meisje als een bloem
ring in aanwezigheid van de familie en vrienden
zo mooi als een bloem
van Karlien. Samen hebben ze in hun collectief
een bloem in onze herinnering
geheugen gegraven, op zoek naar teksten, liedjes, foto’s, anekdotes, … die toonden wie Karlien echt
(tekst van klasgenote Dorien)
Vlaams Schoolschaak kampioenschap Op zaterdag 21 april was de campus Geel gastheer voor de jaarlijkse hoogmis van de Vlaamse schoolschakers. Het kruim van deze bollebozen, ca. 120 jongeren, was een hele dag actief om in negen rondes te beslissen welke middelbare school de titel van Vlaams Schoolschaakkampioen 2007 op haar erelijst mag schrijven. Ploegen van telkens vier spelers, die door dezelfde school ingeschreven waren, namen het tegen elkaar op. In partijen van 15 minuten per persoon werkten de spelers negen ronden af om uiteindelijk de winnaar te kennen. De beste negen ploegen plaatsten zich voor de Belgische schoolschaakkampioenschappen op zaterdag 12 mei in Eynatten. Uiteindelijk werd Stella Matutina uit Brakel op 21 april kampioen. Het zilver ging naar St.-Barbara Gent en het brons naar WICO Overpelt-NeerpeltLommel.
KH Kempen • Agora
17
P Project Sociale Economie De sociale economie is de laatste jaren
heel wat laaggeschoolden, personen met een han-
uitgegroeid tot een bloeiende sector, goed
dicap, enz. vinden een zinvolle en duurzame job
voor meer dan 20 000 werknemers. Maar
in sociale-economiebedrijven zoals in beschutte
wie zijn nu die ondernemingen in de socia
en sociale werkplaatsen. Maar evengoed vind je
le economie? Waarvoor staan ze? Ook bij
initiatieven als een groene stroomleverancier of
studenten groeit de interesse in een job of
een coöperatie die ijvert voor een billijkere Noord-
stageplaats in de sociale economie. Hoog tijd dus om deze sector eens extra in de kijker te zetten.
siteiten nam de KHK actief deel aan Sociale Economie op de Campus. Dit project kaderde in de federale en Vlaamse Week van de Sociale Economie, die van 12 tot 16 maart plaats had en initiatieven over heel België onder de aandacht bracht.
anders op de afvalberg zouden belanden, zijn het
Waarvoor staan ze? Staat heel onze economische bedrijvigheid in het teken van ‘winst maken’, dan hebben al deze ondernemingen één gemeenschappelijk kenmerk: alle streven ze in de eerste plaats naar maatschappelijke winst. De sociale economie hanteert m.a.w. een waardenpatroon
Sociale economie en ondernemingen
dat de werknemer en duurzaamheid centraal
Mens- en milieuvriendelijke
coöperaties,
beschutte en sociale werkplaatsen, erkende
adviesbureaus
in
de sociale economie, startcentra, invoegbedrijven, kringloopcentra, activiteitencoöperaties, lokale diensteneconomie, alternatieve financiers:
allemaal
werken ze onder het vaandel ‘sociale economie’. De rijke diversiteit aan initiatieven maakt het er niet eenvoudig op om de sector scherp te definiëren. Vaak wordt sociale economie gereduceerd tot ‘initiatieven die werk maken van de inschakeling van kansengroepen’. Dat klopt gedeeltelijk, want KH Kempen • Agora
centra: door tweedehandsspullen te verkopen die ook duurzame initiatieven.
Naast diverse andere hogescholen en univer-
18
Zuidhandel. Of het voorbeeld van de kringloop-
stelt en dat het economische gebeuren als een hefboom ziet voor het creëren van maatschappelijke meerwaarde. Ze geloven dat een andere manier van ondernemen op korte termijn ‘kan’ en ze streven naar een andere economie op langere termijn. Volgens de definitie van het Vlaams Overlegplatform voor Sociale Economie (VOSEC), hanteren zij in hun werking bepaalde ethische principes: voorrang van arbeid op kapitaal, democratische besluitvorming, maatschappelijke inbedding, transparantie, kwaliteit en duurzaamheid. Bijzondere aandacht gaat ook naar de kwaliteit van de interne en externe relaties. Zij brengen goederen en diensten op de markt en zetten hun middelen economisch efficiënt in en streven naar continuïteit en rentabiliteit.
Waarom sociale economie in het onderwijs?
Sociale-economiebedrijven maken werk van de
ijs en chocolade.
tewerkstelling van kansengroepen, maar bieden
Het orgelpunt van de dag was een panelgesprek
ook fraaie toekomstperspectieven aan jongeren
onder de vlag ‘Ondernemen met waarden: uto-
met een hoger diploma. Maatschappelijk werkers
pie
maar ook economisten, sociologen, juristen,
jaar Sociaal Werk, groepen van HWBK Geel en
mensen met een opleiding in Human Resources
Turnhout, en een aantal docenten woonden dit
of Bedrijfsmanagement bouwen een mooie loop-
debat bij. De panelleden waren Jo Stas (voor-
of realiteit’. De studenten van het tweede
baan in de sociale economie uit. Langzaam sij-
zitter VKW Kempen), Guido Macours (directeur
pelt de sociale economie door in de curricula van
vzw WEB), Wim De Kinderen (Resoc-coördina-
hogescholen en universiteiten. In de aula’s van
tor) en Marc Wellens
vandaag zitten de mannen en vrouwen die de
(gedeputeerde sociale
sociale economie morgen nodig heeft als direc-
economie). De mode-
teurs, kaderleden, begeleiders, vormingswerkers
rator was VRT-journa-
of adviseurs.
list Chris Denijs. In het gesprek werd de bete-
Sociale economie op de campus
kenis van sociale economie en de verhou-
VOSEC en Febecoop (de Belgische Federatie van
ding t.o.v. de reguliere
de Sociale en Coöperatieve Economie) zetten met
economie
Sociale Economie op de Campus een campagne
gesteld. Verscheidene
scherper
op rond sociale economie. De doelstelling was
kernthema’s
enerzijds studenten en docenten in contact te
maatschappelijk ver-
brengen met het concept en het brede werkveld
antwoord
van de sociale economie en anderzijds studenten
men,
te sensibiliseren om te kiezen voor een carrière
doorstroming
in deze sector, die boeiende loopbanen biedt en
kansengroepen
ook perspectief op een betere samenleving.
de reguliere arbeids-
In de week van 12 tot 16 maart werd een week
markt en maatschap-
lang een ruim gamma van activiteiten ingebed
pelijke integratie kwa-
in het leven van verschillende hogescholen en
men op de voorgrond.
faculteiten als kennismaking met die andere eco-
Zowel panelleden als
nomie. Er waren activiteiten met veel aandacht
toehoorders
voor inhoud zoals hoorcolleges en colloquia,
den van een verdere
maar ook meer ontspannen activiteiten als een
toenadering tussen de
duurzaam ontbijt in de universiteitsrestaurants
sociale en reguliere economie, en ook van arbeid
in Leuven.
op maat voor iedereen!
Sociale economie op de KHK-campus
Sociale economie: Dat smaakt naar meer …
Vanuit de KHK legden we inhoudelijk de klemtoon
Met dit initiatief werd aan de KHK de aftrap
op de economische invulling van tewerkstelling
gegeven om in de toekomst met de studenten
en ondernemerschap in de sociale economie, en
nog intensiever te gaan werken rond sociale
de creatie van maatschappelijke meerwaarden.
economie in specifieke modules, opleidingson-
Het Departement Sociaal Werk in Geel opende
derdelen, stages en projecten. Verder heeft het
op 13 maart in de agora van de campus Geel
mogelijkheden voor netwerking met het werk-
een Sociale Economie Winkel, waar verschillende
veld geboden en voor samenwerking tussen
initiatieven uit de regio in de kijker stonden. Het
de KHK-departementen rond sociale economie.
zoals onderne-
concurrentie, van naar
droom-
doel van de Winkel was vooral om een zo ruim mogelijk publiek te informeren en een concreet
Meer info via www.socialeeconomie.be.
en levendig beeld te schetsen van de sociale economie. De studenten van het tweede jaar
n
hadden hiervoor een rijk gamma aan materiaal
Katrien Seynaeve
verzameld:
natuurwerk, renovatie, poetshulp,
hergebruik, … tot en met de productie van roomKH Kempen • Agora
19
O Onderwijs 10 jaar ergotherapie in de Kempen vroeger moest men vanuit de Kempen naar Gent, Brugge of Kortrijk sporen om een opleiding als ergotherapeut aan te vatten. ondertussen is er al tien jaar ook een voortreffelijk alternatief in Geel! Vanaf de start in 1996 kende de opleiding Ergotherapie een groot succes en ze groeide uit tot de derde grootste in België. Tijd om te feesten en terug te blikken.
Ergotherapie Iedere mens wil zich in dit leven zo goed mogelijk ontplooien, zijn plaats innemen in de maatschappij en zich goed voelen met de mensen rondom hem. Helaas loopt dat niet altijd zoals we het wel willen, en dan zijn we aangewezen op anderen om ons te begelei-
Astrid Kinébanian
den naar een zinvol bestaan.
een vliegende start en ze is op dat elan blijven
Of het nu gaat over mensen
groeien: van de 65 studenten in 1996 tot de 210
met een depressie, een kind met
in het huidige, elfde academiejaar. Cijfermatig is
schrijfmoeilijkheden,
ze binnen de Associatie K.U.Leuven de grootste
demente-
rende ouderen of iemand met
ergo-opleiding.
verlammingsverschijnselen: een
Deze gezonde groei is het gevolg van een grote
ergotherapeut kan met zijn ken-
maatschappelijke behoefte en van de zeer goede
nis, en in teamverband, de juiste
tewerkstellingskansen van onze afgestudeerden.
ondersteuning bieden om op het
Ze is ook het resultaat van degelijk onderwijs,
gebied van zelfzorg, werk en
ontwikkeld vanuit een duidelijke en gedragen
vrije tijd zo optimaal mogelijk te
opleidingsvisie.
functioneren.
De vakdocenten (van 3 naar 13!) komen uit
Een cliënt van een revalidatiecen-
praktisch alle andere Vlaamse ergo-opleidingen
trum drukte het ooit zo uit: ‘De
en kunnen terugvallen op een jarenlange prak-
pillen hebben de pijn verminderd
tijkervaring in tal van taakgebieden.
en de kinesist heeft me weer
Bovendien onderhoudt de opleiding zeer goede
leren stappen, maar de ergothe-
contacten met het werkveld. Zo laten de ergo-
rapeute heeft me opnieuw leren
docenten systematisch hun cursussen beoorde-
leven!’
len door collega’s in het werkveld, worden de externe stagebegeleiders jaarlijks uitgenodigd
Opleiding in Geel De opleiding Ergotherapie nam 20
KH Kempen • Agora
op een gestructureerd overleg rond bepaalde onderwerpen en gaan onze docenten regelmatig een bijscholing volgen in het werkveld. Onze sta-
geplaatsen maken dus een wezenlijk deel uit van
en van creatieve denkstrategieën zijn tevens
de opleiding: zij zijn de echte meters en peters
speerpunten in elk van de drie opleidingsjaren.
van onze opleiding en onze afgestudeerden.
Maar het waren enkele oud-studenten die deel uitmaken van de Alumniwerking, die de show
Academische zitting
stalen met een mooi verhaal en hartverwarmende woorden aan het adres van de docenten.
Iedere mijlpaal verdient een feest en feesten deden we op 7 februari met een academische
En toen … was het feest, met een fijn folkor-
zitting. Onder de talrijke sprekers was ook dé
kestje op de achtergrond en drank en lekkere
leading lady van het Nederlandstalige grondge-
hapjes en veel oud-studenten, collega’s uit het
bied, Astrid Kinébanian. Deze dame is auteur van
werkveld en collega’s van andere scholen en nog
Grondslagen van de ergotherapie, het standaard-
meer drank en ja … we zagen dat het goed was:
werk over ergotherapie. Zeer recentelijk werd
op naar het zilveren jubileum!
Kinébanian in Nederland trouwens benoemd tot
n
officier in de Orde van Oranje-Nassau voor haar
Het ergoteam
baanbrekend werk op ergotherapeutisch gebied. Naast haar lovende woorden voor de inhoud van de opleiding en de begeleiding van de studenten waren er ook enkele terechte opmerkingen over de aanwezigheid van de Belgen op het Europese Forum (of beter: het gebrek eraan!) en de dringende noodzaak aan een masteropleiding. Hierop kon Jan Lievens, departementshoofd G&C, repliceren dat een Vlaamse masteropleiding in de steigers staat en waarschijnlijk in het schooljaar 2008-2009 van start zal gaan! Ook citeerde hij uit het visitatierapport van 2004: ‘Als jongste ergotherapieopleiding in Vlaanderen is Geel erin geslaagd op enkele jaren tijd een kwalitatief hoogstaande opleiding uit te bouwen en kan ze met vertrouwen de toekomst tegemoet zien. Uitgaande van een traditioneel onderwijs, maar gedragen door een uitstekend geleid en functionerend team, biedt ze de studenten een degelijke vorming die door het werkveld sterk wordt geapprecieerd.’
Onderwijsconcept Het was Koen Geenen die als opleidingscoördinator het opleidingsmodel verder uit de doeken deed. Dit model onderscheidt zich in hoofdzaak van de andere opleidingen door zijn veeleer traditionele didactiek in het eerste programmajaar die evolueert naar een meer projectmatige in het derde jaar. Die bewuste keuze loopt gelijk met de ontwikkeling van de student, zowel in zijn studietraject als in zijn persoonlijkheid. Zelfreflectie en persoonlijke opvolging van de studenten zijn hier sleutelbegrippen. Het ontwikkelen van sterke communicatieve vaardigheden KH Kempen • Agora
21
L Leven buiten de hogeschool Marijke Janssens
Muzikaal talent in de Lerarenopleiding
Wie al eens een Idool-aflevering meepikte, weet dat velen zich
zwemmen zou ik best weer oppakken: gewoon
geroepen voelen. Maar tot spijt van wie het benijdt, en als zegen
omdat het gezond is, maar ook om in conditie
voor echte melomanen, blijken maar weinigen uitverkoren. Een
te blijven. Om goed te kunnen zingen moet je
echt zangtalent echter is Marijke Janssens, tweedejaars Leraar
immers fit zijn. Als mijn vrienden een tijdje niets
secundair onderwijs in Vorselaar. Ideaal voor een interview, vonden we.
van me horen, dan weten ze meestal wel dat mijn programma weer wat te vol zit en dat het niet is omdat ik geen contact wil. Mijn vriend steunt me
Marijke combineert haar studie met tamelijk pro-
volledig en heeft er begrip voor als ik een periode
fessionele zangactiviteiten. Zo zingt ze momen-
minder tijd voor hem kan vrijmaken.
teel bij Scala, het koor van Stijn en Steven Kolacny, en heeft dirigent Geert Hendrix haar
Moet je speciale dingen doen of laten als
voorgesteld om bij het Lierse kamerkoor Helicon
professionele zangeres?
te zingen. Daarnaast werkt Marijke onder andere nog mee aan een uitvoering van het werk van
Ik mijd best rokerige ruimtes, want die zijn slecht
Johan De Meij, een internationaal befaamde
voor de stem. Lawaaierige ruimtes zijn dan weer
componist en dirigent. Hoe slaagt ze erin om dat
schadelijk voor mijn gehoor. Veel uitgaan zit er
allemaal te combineren, wil-
voor mij dus niet in! Ook zorg ik ervoor dat mijn
len we weten.
gewicht redelijk stabiel blijft, want schommelin-
‘Een goede organisatie is
gen kunnen een invloed hebben op je stem.
belangrijk. Als ik concerten of
Tijdens het zingen let ik sterk op mijn adem-
repetities in het vooruitzicht
halingstechniek. Een lage ademplaatsing is van
heb, moet ik ervoor zorgen
groot belang. Aangezien ik die techniek al goed
dat ik sneller dan de anderen
beheers, biedt dat me ook voordelen bij het
klaar ben met taken. Dat is
spreken voor een klas. Ik zal mijn stem niet snel
zeker niet evident als het
forceren, zodat ze ook niet snel vermoeid is.
om groepstaken gaat. Soms moet ik ook wel eens een
Hoe is je muzikale carrière begonnen?
of ander project afzeggen of kan ik niet naar een repetitie
Ik heb de microbe waarschijnlijk van mijn groot-
gaan omdat ik te veel school-
vader gekregen. Hij is erg muzikaal en bespeelt
werk heb, zeker wanneer de
ook verschillende instrumenten. Mijn grootou-
stages eraan komen.’
ders hebben in koren gezongen en hebben zelf ooit een samenzanggroep opgericht. Als kind
Zijn er zaken waar je echt
werd ik op woensdagnamiddag bij hen opgevan-
geen tijd meer voor hebt?
gen. Ze traden dan vaak op in rusthuizen om er Vlaamse liederen te brengen. Ook mijn vader
22
KH Kempen • Agora
Sporten komt er de laatste
kan heel goed zingen. Hij heeft een krachtig
tijd niet meer van. Fietsen en
stemvolume.
Conservatorium in Antwerpen bij Bernadette Degelin de opleiding zang gestart. De notenleer deed me daar echter de das om. In november 2005 ben ik overgestapt naar de Lerarenopleiding met als vakken Frans, Geschiedenis en Godsdienst. Ik heb bewust niet voor het vak Muzikale opvoe ding gekozen omdat de wereld buiten de muziek me een verrijking lijkt voor het uitoefenen van de muziek. Je combineert nu wel een lerarenopleiding met zang. Maar wil je uiteindelijk toch geen professionele muziekcarrière uitbouwen? Sinds september 2006 volg ik notenleer in de hogere graad van de muziekacademie in Lier om me opnieuw voor te bereiden op het conservatorium. Ik zie mezelf later wel zangles geven. Vandaar die niet ongewone keuze voor de Lerarenopleiding.
Marijke met Scala in Berlijn
Van mijn zevende ben ik in de muziekschool
Ik wil zeker ook nog beter leren zingen om zowel
van Herenthout notenleer en samenzang gaan
als soliste als in koorverband nog lange tijd te
volgen. Na het eerste jaar mocht ik eindelijk een
kunnen meewerken aan allerlei optredens en
instrument kiezen. Het werd dwarsfluit.
projecten. Ik voel zeker wel de drang om op een podium te staan, ook al lukt dit nog niet altijd
Wat heeft je ertoe gebracht om toch voor
perfect.
zang te kiezen? Hoe ben je trouwens bij Scala terechtge Mijn leraar notenleer drong erop aan om zangles
komen?
te volgen, maar ik wilde een écht instrument bespelen. Toen ik vijftien was, kreeg ik de ‘zang-
Een week nadat ik gestopt was op het conserva-
kriebels’ te pakken. Ik werd vrije leerling in het
torium, kreeg ik telefoon van Stijn Kolacny met
zangkoor van de muziekschool in Herenthout
de vraag of ik zin had om de P-groep (profes-
en volgde snel daarna zangles bij de bekende
sionele groep) van Scala te komen versterken.
sopraan Nadine Bratman. Een meisjesdroom
Even heb ik getwijfeld omdat ik mijn achterstand
leek op dat moment in vervulling te gaan: er
in de Lerarenopleiding wilde goedmaken. Maar ik
was iemand die vond dat ik goed kon zingen!
ben blij dat ik heb toegehapt. Het repertoire dat
Na drie weken stond ik met knikkende knieën op
we daar zingen, is pop. Het is ontspannend, je
het podium met mijn eerste aria O mio babbino
hoeft er niet hard voor te studeren en het levert
caro van Puccini.
een leuke bijverdienste op. Ook kon ik tijdens dat ene jaar bij Scala al mee op tournee naar
Heeft je stem specifieke kwaliteiten?
Stuttgart en Berlijn.
Ik kan zonder enige moeite vrij hoog zingen en
Zo’n buitenlands optreden is wellicht een
heb, net als mijn vader, een groot stemvolume.
hele belevenis?
Maar ik hoef daarom niet minder aan techniek te werken. Zo heb ik bijvoorbeeld nog heel wat
In Berlijn traden we onder meer op in het prach-
werk aan het op een mooie afgelijnde manier
tige Konzerthaus, een plek die normaal voor
piano zingen.
klassieke muziek is voorbehouden. Het publiek was er heel divers: koppels van zestig zaten er
Je was voorbestemd om naar het con
naast jongeren met dreadlocks. We brachten er
servatorium te gaan. Je zit nu op de Lera
nog vrij onbekende bewerkingen van Björk, KT
renopleiding en je volgt er algemene vak
Tunstall, Marilyn Manson en Placebo. We kre-
ken. Waarom geen regentaat Muziek?
gen een staande ovatie van het publiek en een champagnefeestje achteraf. De tournee was dan
In september 2005 ben ik aan het Koninklijk
ook vooral bedoeld voor de lancering van onze KH Kempen • Agora
23
nieuwe cd One-Winged
Word je gevraagd … of moet je zelf aan de
Angel,
die
weg timmeren?
alleen
in
voorlopig Duitsland,
Frankrijk, Zwitserland
Momenteel moet ik zelf niet op zoek. Mijn zang-
en Oostenrijk op de
lerares coacht mij heel goed. Ze zorgt ervoor dat
markt komt.
ik voldoende kansen heb om concerten te zingen. Ik moet zelfs vaak de boot afhouden. Maar tege-
Recent heb je van
lijk neem ik zelf ook initiatieven. Zo organiseerde
Geert
het
ik op 15 april samen met andere getalenteerde
gekregen
jonge mensen uit de buurt een concert in de kerk
Hendrix
voorstel om
bij
Helicon
te
komen zingen. Dat
van Grobbendonk. Op die manier kunnen we ons naar buiten toe profileren.
is een ensemble dat zich
bezig
houdt
met een heel ander
Hoe reageren medestudenten op je zang activiteiten?
genre! Met medestudenten praat ik niet zo veel over
Marijke in Porgy en Bess
Ik zing sinds maart van
mijn zangactiviteiten, maar negatieve reacties
dit jaar bij Helicon. Dit
heb ik eigenlijk nog niet gehad. Klassieke muziek
gezelschap brengt veeleer klassieke muziek,
spreekt jongeren doorgaans wel minder aan. Al
onder meer oratoria, maar ook wel liederen van
is Scala natuurlijk wel populairder.
recentere datum. Momenteel bereiden we de Johannespassion van Johann Sebastian Bach
Wat zijn tot hier toe je prettigste of moge
voor en werken we aan het repertoire van
lijk ook minder leuke ervaringen in de
Craens, namelijk Opposites.
wereld van de zang?
Ik ben overigens
ook nog gastzangeres bij F:e-m@ail, een koor uit Lummen o.l.v. Nadia Loenders. Daar zingen
Ik vind het gewoon fijn om elke keer weer hard
we Symphony no.3 Planet Earth van Johan De
te werken om dan als soliste of met een koor op
Meij, dat op 9 april in Maastricht werd voorge-
een podium te kunnen staan.
steld.
Minder leuke ervaringen heb ik nog niet echt gehad. Voor een optreden ben ik vaak wel
Ligt het klassieke repertoire je beter? Sluit
zenuwachtig. Die podiumangsten moet ik nog
het beter aan bij het soort stem dat jij hebt?
kwijt geraken. Geert Hendrix zei me ooit: ‘Om op een podium te kunnen leven, moet je er eerst
Bij klassieke muziek heb ik het gevoel dat ik
100 keer op sterven’.
mijn stem kan laten zijn zoals ze is. Bij popmuziek worden er wel eens ‘rare’ stemtechnieken
Wat is je toekomstdroom?
gebruikt om bepaalde effecten te verkrijgen. Gelukkig mogen we bij Scala onze eigen stem-
Voorlopig stel ik geen al te hoge verwachtingen
techniek behouden. Aan vibrato’s hebben de
voor mezelf. Tijdens mijn korte conservatorium-
Kolacny’s een bloedhekel.
periode had ik zelf - en veel mensen rondom mij - hoge verwachtingen, want ik was ‘aan een
Je wilt je voorlopig blijkbaar nog breed
zangcarrière aan het werken’. Dat zette erg veel
oriënteren?
druk. Ik reageerde dan ook erg paniekerig toen bepaalde dingen niet meteen lukten. Mijn enige
Ik focus mij toch vooral op het klassieke genre
grote verwachting momenteel is dat ik heel mijn
omdat ik ervan houd en om naar het conservato-
leven ga kunnen blijven zingen, want dat maakt
rium te kunnen. Klassieke muziek brengt mij tot
me echt gelukkig. In periodes waarin ik te weinig
rust. Musicals doe ik ook graag. Ik heb tijdens
of niet kan zingen, begin ik me slecht, soms zelfs
een muziekstage al meegewerkt aan de musical
miserabel te voelen. Ik wil het nu alleen nog
Annie. Dit jaar doe ik nog auditie voor de musi-
maar op me laten afkomen!
cal Het zaad van de Satan van Bert Appermont. Die musical wordt volgend jaar uitgevoerd in de muziekacademie van Genk.
24
KH Kempen • Agora
n
Marie-Josee Lembrechts
Nice move! Ondernemerszin, flexibiliteit en communicatievaardigheden, dat bewezen vijf Geelse studenten van de bachelor-na-bacheloropleiding Strategisch KMO- & Retailmanagement aan de campus Geel met brio. Met hun Polymover-project vielen Arthur Eyckerman, Geert Luyten, Yves Schellekens, Stijn Schoors en Sophie Binnemans
De SKMO&R-studenten en de Polymover
eind januari namelijk tweemaal in de prijzen
makkelijk planten kunt lossteken en verplaat-
tijdens de eerste fase van Bizidee. Met die wed-
sen en dat tegelijk je rug en schouders spaart.
strijd willen de organisatoren aspirant-onderne-
Aanvankelijk zouden de studenten alleen een
mers coachen en het beste ondernemingsplan
marktonderzoek doen, maar al snel volgden ook
bekronen. Onze SKMO&R -studenten eindigden
de ontwikkeling van allerhande promotiemateri-
eerst in de studentencategorie en ook bij de
aal en zelfs deelname aan Agrovak, Nederlands
beste tien in de algemene categorie. Geen sine-
grootste vakbeurs voor landbouwmechanisatie.
cure met respectievelijk 96 en 400 deelnemers.
De talrijke enthousiaste reacties van boeren
Op 22 maart volgde nog de prijsuitreiking van
en buitenlui daar vormden trouwens de stimu-
de tweede fase van Bizidee, wat een verdiende
lans om deel te nemen aan Bizidee.
derde plaats opleverde.
polymove(r)!
Polymover, een uitvinding van tuinliefhebber
Meer informatie over de Polymover is te vinden
Jos Heylen, is overigens een toestel waarmee je
op www.polymover.be.
A nice
TC-Matic Ook vijf studenten van het Departement Technische Wetenschappen zetten samen hun eerste stappen naar het ondernemerschap. Zij doen dit met TrashCare, een Small Business Project dat loopt in samenwerking met de Vlaamse Jonge Ondernemingen (VLAJO) en de Katholieke Hogeschool Kempen. Op 19 april stelden ze hun eerste product voor: de TC-Matic, een revolutionaire vuilnisbak. De TC-Matic is een vuilnisbak die plasticafval of petflessen automatisch samenperst en compact houdt. Als de vuilnisbak vol zit, kan het samengeperste plasticafval worden samengebonden om het compact te houden. De vuilnisbak is vrij van lawaai- en geurhinder. Bovendien past hij met zijn kinderveilige bediening en modern design perfect in elke keuken, zowel thuis als in horecazaken en bedrijfskantines. De studenten van TrashCare zijn met hun initiatief ondertussen al twee keer in de prijzen gevallen. Ze wonnen de EUROYEF-wedstrijd van VLAJO. Dit leverde hen een beurs op van € 1 500, waarmee ze in Duitsland een bezoek brachten aan het bedrijf Mädler, gespecialiseerd in aandrijftechnieken, wat een meerwaarde voor hun project betekende. In de wedstrijd van Bizidee haalden zij in Fase twee de top 10. Hier was het schrijven van een haalbaarheidsstudie de opdracht. TrashCare-studenten Raf Van Son, Ward Wagemans, Corneel Versmissen, Richard Thijs en Jurgen Van Rymenant.
KH Kempen • Agora
25
S SPORT Karen Custers Nationale topzwemster
Karen studeert in het eerste jaar Bedrijfsmanagement in Geel. Na
de club in Lommel, maar toen mijn trainster
een opleiding Handel in het secundair en met een grote interesse
twee jaar geleden stopte, ben ik overgestapt
voor boekhouden lag de keuze voor deze richting voor de hand.
naar de zwemclub MOZKA in Mol. Ook hier kon
Karen, jij combineert studeren met zwem
ik rekenen op een erg goede begeleiding. Ik heb me die overstap nog niet beklaagd.
men, lukt dat? Hoe waren je zwemresultaten? Tijdens de eerste zittijd was het even moeilijk: studeren voor de examens terwijl er in die
In de jeugdreeksen stond ik steeds op het
periode enkele belangrijke wedstrijden moesten
podium van de 100 meter schoolslag. Naarmate
worden gezwommen. In het tweede semester
ik ouder werd, ging het steeds beter. Bij de
heb ik een iets aangepast lessenrooster gekre-
juniores behaalde ik zes nationale zwemtitels.
gen, voornamelijk om elke dag op tijd te kunnen
Sinds vorig jaar zwem ik in de open categorie, de
trainen. De trainingen beginnen om vijf uur en
hoogste reeks. In deze reeks behaalde ik vorige
soms hebben we les tot twintig voor zes, dus dat
zomer drie Belgische titels: op de 50 en de 100
haalde ik niet. Gelukkig kan ik rekenen op mijn
meter schoolslag en op de 100 meter vrije slag.
klasgenoten om notities bij te houden als ik niet
Op de 50 meter vrije slag werd ik tweede.
aanwezig ben.
In november won ik de provinciale titel op de 50 meter vrije slag en werd ik nationaal kampioene
Train je dan elke dag?
op de 50 meter schoolslag in het 25-meterbad.
Inderdaad, elke avond zwem ik anderhalf uur. Op
Hoe zie jij je toekomst?
dinsdag en donderdag komt daar nog een ochtendtraining bij die even lang duurt. Op woens-
Ik zou graag de limiet zwemmen voor de
dag en zaterdag vind
Europese Kampioenschappen. Tot nu toe heb
je me in de fitness-
ik die telkens op een paar honderdsten van
zaal. Als het vakantie
een seconde gemist. Verder maak ik me weinig
is, train ik twee keer
illusies over mijn zwemtoekomst. Veel geld valt
per dag.
er niet te verdienen aan een zwemcarrière, dus mijn diploma behalen is de eerste prioriteit. Als
Zwem je al lang?
ik na mijn studie nog steeds bij de Belgische top behoor, dan wil ik wel proberen om even alles op
Ik leerde zwemmen toen ik vijf was en vanaf mijn achtste doe ik mee aan competities. Eerst aan regionale wedstrijden met 26
KH Kempen • Agora
het zwemmen te zetten.
Denise d’Hamecourt Snel op de fiets
In Retie zochten we Denise d’Hamecourt op. Zij is eerstejaarsstu-
Sinds dit jaar zit je in een topteam.
dente Gezondsheidszorg in Lier, maar daarnaast vooral ook snel
Inderdaad. Bij mijn overgang naar de Beloften
op de fiets.
Waarom ben je in Lier Gezondheidszorg
groep ben ik overgestapt naar het Lotto Ladies
gaan studeren?
Cycling Team, een van de beste twee teams in Vlaanderen. De ploeg bestaat uit een heel
Dat is na Boekhouden-Informatica in het secun-
internationaal gezelschap met mezelf als Neder
dair misschien inderdaad geen logische keuze,
landse, maar ook nog een Mexicaanse en een
maar ik wilde iets met mensen doen. Bovendien
Australische wielrenster. Bovendien fietsen de
studeerde een vriendin van me al in Lier. De
Olympisch Kampioene en de Belgisch Kampioene
opleiding bevalt me in ieder geval prima.
Tijdrijden in ons team. Met deze ploeg nemen we in diverse Europese landen aan wedstrijden deel.
Naast je studie pro
Voordeel van zo’n team is dat je goed wordt
beer je een sportieve
begeleid, een pak ervaring kunt opdoen en een
carrière uit te bou
boel materiaal zoals kleding en fiets krijgt.
wen. Heb je bepaalde doelen voor dit seizoen? Ik begon vrij jong te sporten. Op mijn zeven-
De opleiding heeft zonder meer prioriteit. Maar
de reed ik in Nederland
als de combinatie met studeren goed lukt, pro-
mijn eerste wielerwed-
beer ik een eerste piek te behalen in mei en juni.
strijd. Samen met de
Er worden dan heel wat belangrijke wedstrijden
jongens was dat, maar ik
gereden. Een tweede piekperiode valt van eind
won wel elke wedstrijd.
juli tot augustus. Hoge sportieve verwachtingen
Toen ik twaalf werd, ben
heb ik dit jaar niet. De grote stap tussen juniores
ik met zwemmen begon-
en beloften op een goede manier overbruggen,
nen. Dat lukte vrij aar-
zal het belangrijkste zijn. Voorlopig lijkt dat
dig, want ik won enkele
aardig te lukken. Een eerste grote test heb ik
provinciale titels op de
half april. Dan neem ik deel aan de Ladies Berry
100 meter rugslag. Ik
Classics, een tweedaagse rittenwedstrijd in het
zag voor mezelf een toe-
Franse Châteauroux.
komst in de triathlon. Fietsen en zwemmen deed ik al, het lopen zou
Goede resultaten halen vergt ongetwijfeld
er nog bijkomen. Maar door gezondheidsproble-
heel wat training.
men moest ik stoppen met zwemmen en nu heb ik voluit voor het wielrennen gekozen.
Inderdaad. Sinds dit jaar word ik begeleid door een trainer. Eigenlijk fiets ik elke dag behalve
Bleven de resultaten in het wielrennen even
op donderdag of vrijdag, afhankelijk van de
goed als in je beginjaren?
wedstrijddag in het weekend. De training zelf varieert van een uurtje losrijden, twee uur klim-
Toen ik zwom, ben ik een tweetal jaar gestopt
training tot een duurtraining van ruim vier uur
met wielrennen. Ik ben weer gaan fietsen toen ik
op woensdag. Vooral deze laatste dag is moeilijk
vijftien werd en in België aan wedstrijden mocht
te combineren met mijn studie, maar dankzij
deelnemen. Ik kwam terecht bij het DCM-wie-
mijn klasgenoten, die dan de lesnotities bijhou-
lerteam, waar mijn broer al fietste. Dat was dus
den voor mij, lukt het toch. Na de paasvakantie
makkelijk. Tijdens mijn eerste seizoen werd ik
probeer ik nu geregeld met de fiets naar school
Provinciaal Kampioen op de piste en op de weg.
te rijden, zodat ik mijn training al voor een stuk
Nadien kwam ik zwaar ten val en de tweede
kan afwerken.
seizoenshelft moest ik noodgedwongen aan de kant blijven.
Wie mee wil fietsen van Retie naar Lier, kan
Tijdens de volgende twee jaar als junior reed ik
met Denise afspreken.
regelmatig uitslagen in de toptien. Uitschieter was mijn tweede plaats in een klimwedstrijd.
n
Paul Grauwen KH Kempen • Agora
27
Uitgewuifd Hélène Grothen Hélène studeerde indertijd Philologie Romane aan
De studenten zullen zich haar herinneren als een
de – toen nog niet opgesplitste - Leuvense
uiterst enthousiaste docente, die hen als geen
Universiteit. Enkele jaren gaf ze les in Verviers,
ander wist te motiveren, verder keek dan haar
maar toen haar man in de Kempen kwam werken,
eigen vak, hen voortdurend aanspoorde om kri-
koos ze er bewust voor zich volledig te wijden aan
tisch te zijn, en die hun naast het Frans ook veel
de opvoeding van hun drie kinderen.
levenswijsheid heeft bijgebracht.
Toen die groter werden, zag ze het wel zitten om zich opnieuw professioneel uit te leven in het
Als collega’s onthouden we van Hélène haar
onderwijs, al moest ze daarvoor eerst zelf weer
essentiële participatie in de ontwikkeling van de
op de schoolbanken gaan zitten om een nieuw
leertrajecten Frans binnen HWBKG, haar gezond
(lees: Nederlandstalig) D-diploma te behalen!
verstand, haar diplomatische ingesteldheid en
Zo kwam ze in Geel terecht waar ze in 1979
vooral haar goede humeur.
haar carrière begon aan het toenmalige Hoger Instituut der Kempen (HIK).
Hélène heeft nu vast de handen vol met het opvangen en het genieten van haar kleinkind-
Hélène startte als interimaris maar werd al
jes Camille en Pauline, maar anderzijds weten
gauw een vaste waarde binnen het economi-
we allemaal dat ze veel te dynamisch is om stil
sche departement van de campus (HIEW, later
te gaan zitten. Ondertussen heeft ze al nieuwe
HWBKG): intensieve bijscholingscursussen voor
pistes bewandeld om verder taalopleidingen te
mensen uit het bedrijfsleven, internationali
kunnen verzorgen en – na onze studenten -
sation@home avant la lettre, examens van de
anderen te laten genieten van haar vakkennis.
Chambre de Commerce et d’Industrie de Paris, docentenuitwisselingen in Quimper en Mulhouse:
‘Bon vent’, Hélène!
Hélène heeft het allemaal waargemaakt.
Jan Cluysen In 1970 studeerde Jan Cluysen aan de K.U.Leuven af als burgerlijk ingenieur in Elektronica. Zijn leraar Fysica had hem warm gemaakt voor de nieuwe technologie en het viel mee: aan de universiteit kreeg hij les van de vader van IMEC, professor Van Overstraeten, die toen experimenteerde met transistoren. Na het afstuderen kon hij snel aan de slag bij Bell Telephone in Antwerpen, waar hij werkte aan de automatisering van de post: lezen van barcodes, herkenning van letters, enz… In september 1976 deed men in Geel een beroep op zijn ervaring en kon hij beginnen in de opleiding van de technisch ingenieurs, die het jaar nadien omgevormd werd naar een opleiding tot industrieel ingenieur. Dat is ondertussen 31 jaar geleden en in die pioniersperiode stond een docent er vaak alleen voor: dit zijn je vakken en behelp je maar. Maar daar was Jan nu net goed in: zich uit de slag redden. Hij bouwde het lessenpakket Elektronica uit, organiseerde de stages voor de studenten Elektronica en Elektriciteit, hij richtte samen met enkele collega’s de vzw CIT op en was er gedurende een vijftal jaar directeur van. In het departement IIBT heeft Jan steeds organisatorische taken opgenomen: hij was vele jaren lid van de docentenraad en van de departementale raad. De studenten typeren Jan als een rustige docent met een grote vakkennis die alles goed uitlegde en voortdurend de link legde tussen theorie en praktijk. Hij stond tussen de studenten en was steeds beschikbaar voor vragen en bijkomende uitleg. Het was vooral dit contact met de studenten dat hem ervan overtuigde om naar het onderwijs over te stappen. Jan - Jean - Cluysen zette eind april een punt achter zijn professionele carrière. Zijn dochters hebben (ééndrachtig) voor hem nieuwe uitdagingen in petto! 28
KH Kempen • Agora
Raf Waeyaert Na zijn kandidaturen Romaanse Filologie aan de
tementen van bovengenoemde IUT’s alsook in
KULAK en licenties in Leuven verhuisde West-
Sainte-Adresse (Le Havre).
Vlaming Raf Waeyaert van Heist-aan-Zee naar Heist-op-den-Berg. Daar zou hij in de plaat-
Raf stond ook aan de wieg van AnyWear, de vir-
selijke H.-Hartscholen het eerste deel van zijn
tuele handelsonderneming in bedrijfs- en vrije-
leraarscarrière opbouwen.
tijdskledij binnen de optie Management Assistant en fungeerde zo meermaals als standhouder op
In 1989 kwam hij eerst halftijds en weldra voltijds
nationale en internationale beurzen voor derge-
over naar de toenmalige HIK als docent Franse
lijke leerbedrijven.
communicatie, eerst even in het departement TW en nadien in HWBKG.
Als syndicaal afgevaardigde zetelde Raf ook enkele
jaren
in
diverse
overlegorganen.
Vooral in wat toen nog de optie Expeditie,
Zelf zou hij binnen HWBKG met collega Ria
Distributie en Transport heette, vond hij zijn
Malisse het FOC oprichten, het inmiddels ingebur-
multimodale weg die hem zelfs tot havengids in
gerde Feest-Overleg-Comité, dat tal van docen-
Antwerpen zou maken.
tenactiviteiten organiseerde.
Raf bouwde ook de internationale Erasmus-stu-
Inmiddels is Raf met VTBS vertrokken maar hij
denten- en docentenmobiliteit mee uit.
blijft als vrijwilliger meewerken aan de Universiteit
De meerdaagse ‘interventions’ van collega’s
Derde Leeftijd (UDL) op de campus. Zijn gids
Franse docenten uit de IUT’s van Quimper en
activiteiten bouwt hij verder uit door naast het
Mulhouse waren meteen een primeur voor de
havengidsen nu ook een opleiding voor toeris-
optie EDT én voor HWBKG en, tot bewijs van het
tische gids te volgen. Daarnaast bekwaamt hij
tegendeel, zelfs voor de campus Geel.
zich verder in pétanque, yoga en
Zelf presenteerde Raf exact tienmaal als gast-
huishoudelijke- en grootvaderlijke taken.
verschillende
docent ‘le port d’Anvers’ in de logistieke depar-
Lieve Lavrysen Dit jaar gaat ook collega Lieve Lavrysen van het
hun eigen nestje gebouwd.
Departement Gezondheidszorg in Turnhout met pensioen.
Stiptheid, heel veel begrip voor studenten die het moeilijk hadden, bescheidenheid, grote
In 1969 studeerde zij als ziekenhuisverpleeg
arbeidsethiek, empathisch vermogen voor al
kundige af in wat men toen het Sint-Aloysiusinstituut
wie met haar in contact kwam: het zijn eigen-
in Lier noemde. Een tijdje ervaring opdoen in de
schappen die Lieve gedurende heel haar carrière
verpleging, en dan naar het onderwijs om jonge
typeerden. Zij was vooral een stille werker. In
mensen tot goede verpleegkundigen te vormen:
het middelpunt van de belangstelling staan was
dat zag Lieve wel zitten. Vooral stages begeleiden
niets voor haar.
was haar ding en daarin werd zij een echte expert. Het vraagt immers heel wat deskundigheid als je
Door een ongeval waren de laatste jaren
wordt uitgestuurd naar kinderkribbes, kinderafde-
moeilijk. Een val van de trap bezorgde haar
lingen, rust- en verzorgingstehuizen, ziekenhuis-
voortdurend pijn. Toch wilde zij haar bijdrage
afdelingen, om maar enkele stageplaatsen op te
blijven leveren tot het echt niet meer kon.
noemen.
De rust nu is meer dan verdiend.
Thuis moest er ondertussen ook nog gezorgd wor-
Wij wensen Lieve nog een boeiend, interessant
den voor twee kinderen: Werner en Suzanne. Ook
en gelukkig leven ‘na de job’ toe en hopen haar
dat deed Lieve als een echte expert. Ondertussen
nog regelmatig weer te zien.
zijn die kinderen ook al de deur uit en hebben ze KH Kempen • Agora
29
L Leven na de hogeschool A decade in the Valley In 1995 studeerde Jan Van Bruane aan de KH Kempen af als indus
ring, met heel slimme ingenieurs die aan de
trieel ingenieur Elektronica, optie Digitale technieken. Kort na de
basis van vele belangrijke uitvindingen stonden
proclamaties vertrok hij met een groep afgestudeerden richting
(van Network File System, NFS, tot Sparc-
Californië voor een avontuur van vier maanden. Die vier maanden
processoren, het Solaris-besturingssysteem en
duren ondertussen al twaalf jaar.
vooral Java). Vooruitgang van een dergelijk kaliber is eigen aan de no-rules-based en can-do-
Via een samenwerking tussen de hogeschool en
cultuur van Silicon Valley. Sommigen, zoals het
het International Education Program (IEP) van
Macintosh-team bij Apple, voelen zich als piraten
Foothill College in Los Altos zouden de kers-
van de vallei. Anderen zijn meer het hippietype
verse ingenieurs drie maanden lang werken en
en komen blootsvoets en met lange baard naar
leven in Californië. Als afsluiter konden ze een
het werk. Er zijn er die gratis werken en die
maand rondreizen in de gouden staat. De jobs
zelfs binnenbreken om hun favoriete project te
varieerden van kampleider bij de YMCA tot een
voltooien. Zelfs het meest bizarre is mogelijk.
echte ingenieursstage. Jan kreeg voor de drie
Dat kun je lezen in The Nudist on the Late Shift:
maanden een ingenieursjob te pakken en werkte
And Other True Tales of Silicon Valley. Natuurlijk
in het lab van de communicatiegroep van VLSI
vind je er ook veel serieuze, hardwerkende
Technology.
ingenieurs.
Het midden van de jaren negentig was het begin van de boom in Silicon Valley. Nog voor het einde
Zijn er ook minder mooie kanten aan het
van zijn stage kreeg hij een permanente job
leven in Silicon Valley?
aangeboden. Terwijl de meegereisde HIK-afgestudeerden de vierde maand op rondreis trokken
Het noorden van Californië is een prachtige
door de fantastische nationale parken, stond Jan
streek. Het weer is er aangenaam en niet zo
aan te schuiven voor een nieuw werkvisum.
warm als in Los Angeles of San Diego en het regent er niet meer vanaf mei tot soms eind
Hoe beleefde je de werkomgeving als jong
oktober. San Francisco heeft bijna zelfs de men-
ingenieur in Californië?
taliteit van een Europese stad. Voor surfcity Santa Cruz en de grote golven van Mavericks
Na vier jaar chip en system design ben ik overge-
30
KH Kempen • Agora
moet je slechts de berg over. En in de winter
stapt naar een job als software-ingenieur bij de
ben je in enkele uren rijden in de skigebie-
I/O technologies group van het welbekende Sun
den rond Lake Tahoe. Voor excellente wijn
Microsystems. Sun kende toen een exponentiële
kun je terecht in Nappa en Sonoma, in een
groei: iedere dot-com kocht Solaris Sparc-ser-
van de belangrijkste wijnstreken van de VS.
vers van Sun en routers van Cisco. De sfeer was
Maar Silicon Valley mag dan wel het mekka zijn
er enorm: work hard, play hard and kick ass.
voor de ingenieur, even snel als hij aangeno-
Iedereen werkte meer dan zestig uur per week
men is, staat hij weer op straat, met of zonder
en Sun zorgde ook voor het entertainment: bier,
afscheidspremie. Door het hoge werktempo in
sjieke restaurants, big parties en noem maar op.
vele startende bedrijven en de grote concur-
Maar uiteindelijk barstte die zeepbel en behoort
rentie raast het leven hier voort tegen 200 kilo-
exponentiële groei tot het verleden.
meter per uur. Ingenieurs en anderen kloppen
De periode bij Sun was een fantastische erva-
vele uren. Slaapzakken onder het bureau zijn
hier niet ongewoon. De vele ingenieurs, MBA’s en nu ook bio-ingenieurs in een nauwe vallei hebben tot woningschaarste geleid. Een kleine woning met drie slaapkamers op een lapje grond kost je al gauw 600 000 dollar. Stuur je kind van vijf naar preschool en je ziet je maandelijkse inkomen krimpen met bijna 2 000 dollar. Naar Belgische normen is het leven hier duur: een halve kilo aardappelen kost ongeveer 2 dollar en een groot glas bier komt op 5 dollar. Dat razende leven kun je toch geen heel leven lang volhouden? Of wel? Na bijna acht jaar bij Sun ben ik vorig jaar overgestapt naar een klein bedrijf met 60 werkne-
studentenproject aan de universiteit, neem maar
mers: Real-Time Innovations.
Google of Sun, wat trouwens het letterwoord is
Silicon Valley is een echte smeltkroes: slechts
voor Stanford University Network.
Jan Van Bruane en zijn gezin.
twee op de tien ingenieurs zijn blank en één op twintig is Amerikaan. Hier werken veel
Hou je nog contact met het ‘vaderland’?
Indische ingenieurs, meestal in de software, naast Chinezen, Iraniërs en Europeanen. Bij
Over de jaren heen zijn wij wel in contact gebleven
RTI werken bijvoorbeeld een Italiaan, twee
met België. Natuurlijk is er de familie die geregeld
Noren, twee Fransen, twee Nederlanders, twee
op bezoek komt. Het Belgische nieuws, zoals
Spanjaarden en tot voor kort waren we nog met
nieuws over Club Brugge en Tom Boonen, lees
twee Belgen. Die melting pot brengt ook speci-
ik via de Belgische kranten online. ‘s Ochtends
fieke problemen mee in de manier van werken
luister ik naar de Belgische avondspits via Studio
en communiceren. Indiërs zijn bijvoorbeeld veel
Brussel, of ik luister via hun podcast naar De
minder direct. Veel Aziaten stellen weinig vragen
Afrekening. We hebben hier ook een hechte
als hun baas erbij zit om geen zwakheid te tonen.
Belgische vriendengroep, onder wie trouwens verscheidene oud-studen-
Wat zijn de belangrijkste accentverschillen
ten van de hogeschool.
in de opleiding?
Belgische tradities zoals Sinterklaas worden voort-
Belgische ingenieurs, hoewel er hier maar wei-
gezet. Hoewel op school
nig zijn, hebben een goede reputatie. Vooral
de
het niveau van de algemene ontwikkeling wordt
spreken
geapprecieerd. Hier in de VS ligt de nadruk meer
ook goed Nederlands. Op
op praktische ervaring. Veel studenten lopen een
het menu vind je soms
zomerstage in hun branche, vaak om financiële
konijn, frietjes met stoof-
redenen. Andere zoeken zelfs een internatio-
vlees
nale stage of werken mee aan een open source
Geregeld gaan we het
project om praktische ervaring op te doen. Ook
Belgische bier van ‘t vat
vaardigheden op het gebied van presentatie en
nog eens proeven in de
communicatie zijn heel belangrijk. Elke avond
pubs van Palo Alto. Inbev
zijn er verscheidene bijeenkomsten en werk-
zou ons trouwens hier-
groepen in een of andere gebruikersgroep: de
voor mogen sponsoren …
robotics geeks, de python scripters, de Java
Ben je in de buurt, of zoek je contacten om een
junkies, de Linux-gebruikersgroep enzovoort.
tijdje naar Silicon Valley te komen werken, laat
In België vind je ook dergelijke groepen, maar
gerust iets weten:
[email protected]
voertaal
Engels
onze
of
is,
kinderen
vol-au-vent.
California Surfing
alleen in de buurt van de grotere universiteiten. Ondernemerschap en studeren gaan hier ook
Die uitnodiging wordt alvast in dank aan
echt hand in hand. Het opstarten van een eigen
vaard!
bedrijf wordt door de universiteiten aangemoedigd. Er zijn zelfs projecten waar men een idee leert voorstellen aan mogelijke investeerders.
n
Heel wat bedrijven begonnen trouwens als een
Luc Vanwesemael KH Kempen • Agora
31
I Inspraak Studentenradenavond Wat houdt de studenten nog bezig? Waarvoor verlaten studenten
iedereen duidelijk dat de debatavond aan een
vrijwillig hun kot, lief of toog om een avond lang na te denken en
strikt tijdsschema onderworpen was. Bij de een
te debatteren over aspecten die de hogeschool aanbelangen?
drong dit al sneller door dan bij de ander.
Toch nog voldoende, zo bleek op de studentenra-
De Raad der Wijzen was evenredig verdeeld:
denavond die onlangs op de hogeschool plaats-
twee vrouwen en twee mannen die hun visie op
vond. Verscheidene studentenraden kwamen die
de probleemstellingen gaven. Waardevol maar
avond van her en der naar Geel afgezakt om een
toch beknopt, want vanuit een hoekje loerde
aantal probleemstellingen te bespreken die alge-
de moderator. Ook tijdens het debat zelf was
meen directeur Maurice Vaes had voorbereid. En
niemand veilig. Zelfs Maurice Vaes werd tijdens
de studenten gingen pittige discussies zeker niet
zijn tussentijdse korte uiteenzettingen ‘subtiel’
uit de weg.
de mond gesnoerd. Bleek toch dat die studenten raders redelijk ter zake waren en niet verlegen
Het decor
om duidelijke standpunten in te nemen!
Omdat de organisatoren een gestructureerd
Elk gedebatteerd onderwerp werd afgesloten met
debat in gedachten hadden, kreeg iedereen bij
een vleugje muziek, ‘powered by’ de voorzitter
het binnenkomen een rode en een groene kaart
van de algemene studentenraad Ken Gypen en
in de handen gestopt. Er moest en zou kleur
zijn kompanen op de basgitaar, de piano, de
bekend worden. De verschillende meningen bij
gitaar en de drums. De zwoele stem van Koen
de aanwezigen waren op die manier meteen
Geenen vervolledigde het geheel.
duidelijk. Bovendien bleek dat hoe harder je met je kaart wapperde, hoe meer kans je maakte op
Het stuk zelf
de microfoon. Maar waar het die avond allemaal om draaide, Toch een beetje onder
was dat de studenten hun zegje konden doen
de indruk nam ieder-
over enkele stellingen die de algemeen directeur
een plaats achter zijn
hen voor de voeten wierp.
klaptafel, en na een korte
32
KH Kempen • Agora
toespraak
van
Transparancy en privacy: Is het goed dat de
Maurice Vaes werden
overheid alle informatie bijhoudt van de student?
de moderator en het
Moeten ze weten wie groene ogen heeft, bisek
panel, alias de Raad
sueel is en af en toe een misstap begaat?
der
voorge-
De studentenvertegenwoordigers gaven hier een
steld. De moderator
duidelijke ‘ja, maar’ te kennen. De overheid
bezat de gave om op
heeft een aantal gegevens nodig die tijdens de
een ludieke manier de
studieloopbaan van de student gebruikt worden.
aanwezigen de mond
Zo verloopt het administratieve proces vlotter,
te snoeren en maakte
maar het gevreesde Big Brother-effect loert wel
Wijzen,
om de hoek. De
Promotie is cruciaal om de juiste mensen op de
Raad der Wijzen
juiste plek te brengen. Een aantal bevolkings-
sloot zich aan bij
groepen zijn in ieder geval ondervertegenwoor-
dit standpunt.
digd en die moeten aangespoord worden om ook deel te nemen aan het hoger onderwijs.
Dienstverlening van
de
school
hogeaan
De Raad der Wijzen nuanceerde die uitspraak.
de
De zwakke deelname van een aantal minder-
De
heidsgroepen, zoals allochtonen, aan het hoger
hoofdopdracht van
onderwijs is een maatschappelijk probleem dat
de hogeschool is
heel vroeg begint, veel vroeger dan in het hoger
het aanbieden van
onderwijs zelf. Een PR-beleid alleen kan dit niet
onderwijs,
oplossen.
student:
moet
een
maar hoge
school ook ande
Studiekosten: In vergelijking met vele andere
re, buitenschoolse
Europese landen is België nog een goedkoop
activiteiten organi
landje als het over doorstuderen gaat. Maar toch
seren? Zorgt een
is dit voor sommigen niet vanzelfsprekend. Wat
extra tafeltennistafel voor betere resultaten?
is hier de rol van de hogeschool? Is het verant
De meningen van de studenten waren hierover
woord dat de hogeschool extra kosten oplegt
eensgezind: studenten willen niet alleen stu-
voor een laptop en andere uitrustingen? Wat met
deren, maar ook evolueren. Het zijn juist de
de kosten voor buitenlandse reizen en in hoe
buitenschoolse activiteiten die een hogeschool
verre dragen deze reizen bij tot het studeren?
aantrekkelijk en het studentenleven aangenamer
De studenten lieten horen dat extra kosten voor
maken. Leren moet gepaard gaan met ontspan-
boeken en ander studiemateriaal een duidelijke
ning, zodat slaagkansen op die manier zo hoog
meerwaarde moeten bieden. Als de student zelf
mogelijk worden gehouden. Studenten zullen
moet opdraaien voor de kosten, zijn die zwaar
iets ook pas goed doen als ze het graag doen.
om te dragen. Anderzijds werd ook veel tevredenheid genoteerd bij de omkadering van de
Ook mag het trainen van sociale vaardigheden
opleiding. De studenten menen dat bedrijfsbe-
en andere algemene competenties zeker meer
zoeken in het binnenland zeker te overwegen
aan bod komen. Een hogeschool heeft de ver-
zijn, als op die manier dure reizen vermeden
antwoordelijkheid om mensen te vormen en hun
kunnen worden.
blik te verruimen. Studenten toetsen hun leerproces af aan de waarden in de samenleving.
Een kritische stem uit het panel waarschuwde
In dit verhaal mogen de sociaal zwakkere stu-
voor de onverwachte gevolgen van die op
denten niet vergeten worden. Voor hen is deel-
het eerste gezicht onschuldige studiereizen.
name aan buitenschoolse activiteiten zeker niet
Sommige studenten kunnen niet mee door
evident.
financiële problemen, waardoor de prijs voor de andere deelnemers stijgt. Uitsluiting uit de groep
Gelijkekansenbeleid: Welke concrete acties kan
en conflicten zijn dan schering en inslag. Reizen
de hogeschool in samenwerking met de studenten
kunnen plaatsvinden als ze verantwoord zijn en
ondernemen om haar maatschappelijke opdracht
een duidelijke meerwaarde bieden. De studen-
voor alle doelgroepen nog beter uit te voeren?
tenraden spelen een belangrijke rol om ook die
De studentenvertegenwoordigers meenden dat
aspecten mee te bewaken.
vooral het PR-beleid een belangrijke rol dient te spelen, waarbij studenten die een minder-
Na al dat gedebatteer werd de studentenraad
heidsgroep vertegenwoordigen, als voorbeeld
iets belangrijks duidelijk: studenten hebben ook
uitgespeeld kunnen worden. Als de studenten
duidelijke standpunten en daar zal de directie
eenmaal ingeschreven zijn, moet ook het ont-
zeker iets mee doen. Het was niet alleen interes-
haal beter verzorgd worden.
sant hun mening te horen, maar zeker ook die
Studeren aan een hogeschool is niet voor ieder-
van de medestudenten.
een weggelegd. Het is een kwestie van ieders talenten, welke die ook zijn, op de juiste manier
n
in te zetten, zodat die helemaal ontplooid kun-
Sarah Cillen
nen worden.
Stefanie Sannen KH Kempen • Agora
33
I Internationalisering Sociaal Werk zonder grenzen Van 21 tot 31 maart was het Departement Sociaal Werk gastheer
nen verhoogde bovendien de intensiteit en de
voor tachtig studenten en twintig docenten uit veertien Europese
uitstraling van onze IP’s. Verscheidene gast-
landen. Samen met hun Geelse collega’s namen ze deel aan twee
gezinnen zeiden ons dat ze het spijtig vonden
Intensive Programmes (IP’s), georganiseerd door de docenten en studenten van Sociaal Werk.
dat ze hun gast zo weinig zagen. Ze vonden de aanwezigheid van hun buitenlandse student zo boeiend dat ze er meer tijd mee wilden
Bij de voorbereiding was het duidelijk dat we het
doorbrengen. Op eigen initiatief hadden enkele
accent zouden leggen op internationalisation@
gastgezinnen op de vrije avond met een grote
home. We wilden de IP’s zo dicht mogelijk bren-
groep buitenlandse studenten en docenten zelf
gen bij de studenten en docenten uit ons depar-
een ontmoeting georganiseerd in een Geels café.
tement. Daarom stonden er tal van activiteiten
Het mooiste moment dat we ons herinneren,
geprogrammeerd waaraan studenten en docen-
was de aankomst van de buitenlanders in het
ten van ons departement konden deelnemen:
station van Geel. We hadden de aankomsthal
een docentenavond, de film An Inconvenient
volledig ingenomen en een standje met soep en
Truth, een panelgesprek rond de Europese wel-
koekjes geïnstalleerd. Andere reizigers waren
vaartregimes, een solidariteitsbrunch, keuzeacti-
zeer benieuwd, kwamen vragen stellen en mee
viteiten en een lezing van Gelenaar Prof. Eugeen
genieten van ons culinair aanbod. Rond tien uur
Roosens over Mental patients in town life. What
’s avonds stond er een gastgezin met een klein
makes Geel unique in the world?.
meisje van vijf jaar in pyjama om hun gast op te halen. De mama zei dat haar kleine dochter echt mee wilde komen omdat ze dacht dat ze een
Thuis in Geel
nieuw zusje zou krijgen. Internationalisering betekent niet alleen vertrek-
Bezoek aan het werkveld
ken naar het buitenland om stage te lopen of
Naast een gastgezin moesten er ook fietsen
te studeren. Het betekent ook hier ter plekke
beschikbaar zijn. Het fietsenatelier van Mol
kansen creëren om ondergedompeld te geraken
leverde een zestigtal fietsen bij de gastgezinnen.
in interculturele ontmoetingen en te leren van
En dan … de fiets op, wat een beetje met hor-
gasten
ten en stoten verliep. Sommigen weigerden te
die hier een tijdje ver-
fietsen, anderen konden het niet. Het was mooi
blijven. Om dit moge-
om te zien hoe elk gastgezin met zijn gast hier
lijk te maken, moesten
een persoonlijk traject bewandelde. Stap voor
we op zoek naar vijftig
stap werden de buitenlandse studenten begeleid
gastgezinnen die een
zodat ze zonder uitzondering de laatste dagen
bed en ontbijt kon-
allen vrolijk onder de Geelse zon fietsten, fier als
den aanbieden. Maar
ze waren op hun vehikel.
buitenlandse
omdat Geel gastvrij-
34
KH Kempen • Agora
heid hoog in het vaan-
‘Als ik terug thuis ben, ga ik een fiets kopen’,
del draagt, wisten we
zei Bob Banks, docent Sociaal Werk uit de UK.
dat dit mogelijk was.
Hij had door het Intensive Programme de fiets
Werken met gastgezin-
leren kennen als een handig vervoersmiddel,
dat je in een stad als Geel zeer mobiel maakt.
de tien dagen kozen
Ongetwijfeld werd zijn enthousiasme wat getem-
studenten en docen-
perd toen hij de eerste morgen met de fiets
ten de volgende pri-
naar onze campus trok … vanuit buurgemeente
oriteit in de uitbouw
Meerhout.
van sociaal werk in het Europa van de 21ste eeuw: ‘Leraren, ouders
Wisselwerking
en
kinderen
bewust
De IP’s waren succesvol omdat we gewerkt
maken van de diversi-
hebben met een breed netwerk van partners
teit die aanwezig is in
dat de intensieve tien dagen droeg. Naast de
ieder van ons.’ Intense voorbereiding
gastgezinnen, eigen docenten en studenten konden we rekenen op dertig organisaties uit het
Indrukken
sociaal werk die op een eigen wijze en vanuit een eigen visie sociale uitsluiting bestreden. Bij
We vroegen aan enkele studenten wat het IP
de start van de IP’s bezochten de studenten in
voor hen betekende:
kleine groepjes een organisatie die hen telkens
Danie (België): ‘Waarom spreken we alsmaar
uitdaagde met een werkvraag. De maatschappe-
over armoedebestrijding? Het wordt dringend
lijk assistenten van die organisatie stelden deze
tijd voor rijkdombestrijding, want de concentra-
uitdagende vraag vanuit een probleem waar
tie van rijkdom bij enkelen is de fundamentele
ze zelf tegenaan botsten en waarvoor ze geen
oorzaak van armoede.’
afdoend antwoord konden formuleren. Na een
Anette (Noorwegen): ‘Misschien is ons Scan
week intensief groepswerk keerden de studenten
dinavische welvaartsregime toch niet het beste.’
terug met perspectieven van antwoord, geput uit
Bob Banks (UK): ‘Eigenlijk hebben wij geen
een brede internationale knowhow.
sociaal werk in de UK, maar zijn we gezanten
Van de werkveldorganisaties hoorden we dat ze
van de regering om met aalmoezen de sociale
erg tevreden waren met de nieuwe perspectie-
strijd te voorkomen.’
ven die ze kregen.
En ook vonden ze het de
Pami (Hongarije): ‘We zijn naar hier gekomen
moeite waard om te gaan experimenteren met
om te leren hoe we in Hongarije een sociale
de voorstellen die de groepjes studenten formu-
revolutie kunnen op gang brengen, want in ons
leerden.
land worden alle sociale rechten afgenomen.’ Katharina (Duitsland): ‘Misschien is de enige
Om ons brede netwerk te bedanken en samen
verwezenlijking van sociaal werk erger voorko-
te brengen, hadden we Theater Stap gevraagd
men.’
de dansvoorstelling Ook voor ons in Turnhout te
Iwona (Polen): ‘Het doet deugd te voelen dat we
brengen. De zaal zat afgeladen vol. Het dans-
in onze strijd voor een rechtvaardiger wereld niet
stuk, waarin acteurs met een mentale handicap
alleen zijn.’
het beste van zichzelf gaven, ontroerde iedereen. Deze avond had ons allen dichter bij elkaar
Tot slot willen we onze eigen studenten van
gebracht en stilaan werden de vertrouwde thuis-
harte bedanken voor hun bijdrage aan de IP’s.
groepen doorbroken om echt op verkenning te
Om sterker aanwezig te zijn in de IP’s, namen
gaan naar de ander. Dit enthousiasme groeide
ze hun intrek in een scoutslokaal in de buurt. Zij
gedurende de IP’s spontaan verder. In Brussel
stonden dag en nacht klaar met een drankje, een
slaagde de groep studenten erin om op de Grote
spelletje, een dans, een aanbod, een uitnodiging
Markt traditionele dansspelen te houden met
en een glimlach. Bij het vertrek van onze bui-
verschillende voorbijgangers. ‘Het werkt’, voel-
tenlandse gasten pinkten sommigen een traan
den we.
weg.
Er werd hard gewerkt in de werkgroepjes.
Grote prijzen nemen we niet mee naar huis,
Studenten discussieerden met elkaar, leerden
maar wel de voldoening in ons hart dat het
van elkaar, waren verwonderd, werden ontroerd
mogelijk is: sociaal werk zonder grenzen op onze
door elkaar en kregen een beter zicht op de
eigen campus.
kansen en uitdagingen van het sociaal werk uit hun eigen land. In het Europees parlement kon-
n
den ze volksvertegenwoordigers uit het thuis-
Daniël Janssens
land confronteren met de sociale uitdagingen in het Europa van morgen. Op het einde van KH Kempen • Agora
35
A Associatie Geaffilieerde onderzoekers Brug tussen theoretisch en praktijkgericht onderzoek Om in 2012 een accreditatie te krijgen voor hun opleidingen, moeten de hogescholen academiseren. Daartoe zijn er natuurlijk onderzoekers nodig. En die zijn er. We laten twee van hen aan het woord over hun ervaringen als ‘bruggenbouwers’ tussen de hogeschool en de universiteit.
Academisering houdt onder meer in dat de hogescholen docenten inschakelen in onderzoek aan de universiteit. Die docenten kunnen het statuut van geaffilieerde onderzoeker aan de K.U.Leuven aanvragen. Ze worden meteen geïntegreerd in een geroutineerd onderzoeksteam, ze krijgen een personeelskaart en e-mailadres van de K.U.Leuven en hebben toegang tot bibliotheken, databanken en elektronische tijdschriften. In december 2006 genoten 46 docenten in de Associatie K.U.Leuven van het statuut van geaffilieerde onderzoeker. De ervaring van Peter Karsmakers van de KH Kempen en Johan Eyckmans van de EHSAL bewijst dat dit statuut voordelen oplevert voor alle betrokken partijen. En ook de samenleving plukt er de vruchten van. Peter Karsmakers en Johan Eykmans werden in 2004 aangesteld als geaffilieerde onderzoeker. Peter Karsmakers is 27 en begon na zijn master Industrieel ingenieur elektronica meteen als docent bij de KH Kempen. Tegelijk haalde hij een universitaire master in Artificiële intelligentie. Die graad was nodig om aan zijn doctoraat te beginnen: ‘Onderzoek naar de integratie van Support Vector Machines in een spraakherkenner’. Hij werkt vier vijfden als onderzoeker met de professoren J. Suykens en H. Van Hamme als promotoren. De tweede onderzoeker, Johan Eyckmans (40), bleef na zijn doctoraat in de Economische Wetenschappen als FWO-onderzoeker bij de faculteit Economie tot hij drie jaar geleden een mandaat opnam in de EHSAL, Brussel. Hij bleef als vrijwillig medewerker een band houden met de K.U.Leuven tot zijn hogeschool hem voorstelde een halftijds mandaat als geaffilieerde onderzoeker aan te vragen. Hij werkt nu bij
Johan Eyckmans en Peter Karsmakers
professor Stef Proost aan een project over de economische aspecten van het milieu- en klimaatbeleid.
Hogeschool neemt initiatief ‘De directie van de hogeschool zelf steunde mij voluit om onderzoek te doen’, zegt Peter Karsmakers. ‘Ze vindt het niet alleen belangrijk in het kader van de academisering; ze wil ook duidelijk voorbeelden stellen naar de studenten: wie bij ons afstudeert, kan doorgroeien tot onderzoeker en doctoreren.’ Peter begon als voltijds docent, schakelde daarna over naar een statuut van halftijds onderwijs, halftijds onderzoek. Nu betaalt de hogeschool hem om vier vijfden van zijn tijd aan onderzoek te doen. ‘Het is een heel eenvoudige procedure. Ik stelde een projectbeschrijving op en de administratie van de hogeschool vervulde verder alle formaliteiten met de universiteit. Twee keer per jaar heb ik nu een evaluatiegesprek met mijn departementshoofd en mijn promotoren.’ 36
KH Kempen • Agora
Johan Eyckmans vertrok van een heel andere achtergrond. Hij bleef na zijn overstap naar de EHSAL in contact met zijn promotor aan de faculteit Economie van de K.U.L. Maar onderzoek doen bovenop een voltijdse opdracht is natuurlijk niet eenvoudig. Toen de hogeschool me voorstelde een halftijds statuut als geaffilieerde onderzoeker aan te vragen, heb ik geen ogenblik getwijfeld. De voordelen zijn legio: ik kan de infrastructuur gebruiken, heb toegang tot de databanken en tot het volledige gamma elektronische tijdschriften van mijn vakgebied.’ Voor Peter Karsmakers komt daar nog een enorme plus bovenop: ‘Ik kan gebruik maken van de krachtige rekenservers van ESAT voor mijn computersimulaties. En die heb ik echt nodig.’
Win-win ‘Hogeschool én universiteit varen er wel bij’, zegt Johan Eyckmans. ‘De onderzoekscultuur aan de hogescholen is nog erg jong en je hebt dus wel echt nood aan die inhoudelijke contacten met universitaire onderzoekers. Hogescholen hebben ook geen formele seminariereeksen met externe sprekers en de internationale contacten zijn er beperkter. Voor de universiteit leveren wij extra input én output. Professor Proost kan nu aan mij bijvoorbeeld opdrachten delegeren die hij anders wegens tijdsgebrek zou moeten weigeren. Er is ook de relatie tussen fundamenteel en toegepast onderzoek. Aan de universiteit wordt de praktijk minder gewaardeerd. Daar oogsten docenten vooral waardering voor theoretische bijdragen in internationale vaktijdschriften. De hogeschool vindt die praktijk wél belangrijk in haar contacten met bedrijven. Wij verstaan de taal van de onderzoekers én van de practici. Zo kunnen wij de brug slaan.’
Enthousiasme ‘Ik moet gewoon hier aan de universiteit kunnen werken’, vindt Peter Karsmakers. ‘Als beginnende onderzoeker loop ik anders gewoon verloren. Ik pik hier enorm veel op in de wandelgangen. Stuit ik op een probleem? Dan is de drempel heel laag om aan te kloppen bij een collega. Voor de universiteit ben ik een extra onderzoeker die publicaties oplevert. En voor mijn hogeschool opent het perspectieven om de theoretische algoritmen die de universiteit ontwikkelt, te vertalen naar de praktijk. Wij kunnen bijvoorbeeld prototypes bouwen. Dat opent nieuwe wegen naar de bedrijven. En zo plukt ook de maatschappij mee de vruchten ervan. Want uiteindelijk investeert zij toch een pak geld in deze uitbreiding van het onderzoekspotentieel.’ ‘Ik geef toe dat er in het begin aan de hogeschool wat argwaan was’, vertelt Johan Eyckmans. ‘Zo van: wij betalen je hier in Brussel en dan ga je in Leuven onderzoek doen … zien we je dan nog wel? Maar sinds 2004 is er veel ten goede verbeterd: men ziet nu dat het goed loopt en voordelen oplevert.’ Hij heeft ook veel lof voor de Dienst Onderzoekscoördinatie van de K.U.Leuven, die informatie geeft en financieringskanalen suggereert. Peter Karsmakers: ‘Mijn hogeschool was al bij de aanvang enthousiast. En dat blijft. Temeer omdat wij nu al twee keer een aanvraag tot samenwerking voor toegepast onderzoek kregen.’ De academisering is ingezet. Met de gepaste kwaliteit wordt de academische kloof tussen universiteit en hogeschool daarmee weer een stuk kleiner. Johan Eyckmans en Peter Karsmakers leveren door hun inspanningen daartoe nu al een belangrijke bijdrage. n
Jaak Poot KH Kempen • Agora
37
TopShoe Gezien de gunstige ligging van de Kempen is de logistiek een van de vier belangrijkste sectoren in onze regio, stelt een studie van de Stichting voor de Kempen. Reden genoeg voor de opleiding Bachelor in de Logistiek en de afstudeerrichting Logistiek Management (Bachelor in het Bedrijfsmanagement) van de KH Kempen om voor de tweede maal samen met een aantal vooraanstaande logistieke bedrijven The TopShoe Supply Chain Competition te organiseren. Tijdens het logistieke bedrijfsspel bemannen laatstejaars uit het middelbaar de afdelingen inkoop, stockbeheer, planning en distributie van hun bedrijf, en managen ze de goederenstroom. Samenwerking, een goede communicatie, doorzicht en heel wat durf om risico’s te nemen, zijn daarbij nodig om de nodige winst te genereren. Met dit spel willen de initiatiefnemers bereiken dat de leerlingen via een speels-educatieve weg het belang van de logistieke sector ontdekken. Meer dan 700 leerlingen uit het middelbaar onderwijs namen het de voorbije maanden als klas of school tegen elkaar op. In de finale op 23 april bleven uiteindelijk nog vier teams over voor de eindstrijd. Winnaar werd klas 6 Boekhouden-Informatica van het St.-Lutgartinstituut in Beringen voor respectievelijk 6 Economie Wiskunde van het Kardinaal Van RoeyInstituut in Vorselaar, 6 EcT-Ha-IB van het Heilig-Grafinstituut in Turnhout, en 6 Economie van het KA3-Lyceum uit Hasselt. Na een uiteenzetting van Liesbet De Munck, Vlaams Instituut voor de Logistiek, over het belang van de logistiek voor Vlaanderen, mocht het winnende team de trofee in ontvangst nemen. Luc Hooybergs, General Manager Nike CSC, nam de honneurs waar.
Functionele voeding Ontbijtgranen met extra mineralen en vitamines, deegwaren en eieren verrijkt met omega3-vetzuren, cholesterolverlagende margarines, yoghurtdrankjes met natuurlijke bacteriën die de darmwerking verbeteren: dit zijn maar enkele voorbeelden van functionele voedingsmiddelen. In de winkelrekken neemt het assortiment steeds meer toe en de gezondheidsbeweringen breiden nog verder uit. Maar zijn die gezondheidsvoordelen ook wetenschappelijk bewezen? Over deze en nog vele andere vragen rond functionele voeding vond op 30 maart een debat plaats aan de KHK. Deelnemers waren studenten uit de departementen Gezondheidszorg & Chemie en Industrieel Ingenieur en Biotechniek. Ingedeeld in verschillende groepen brachten de studenten telkens de visie van een belanghebbende partij in de thematiek naar voren. En allemaal kregen ze bijstand van een persoon extern aan de KHK, die in het ‘echte leven’ tot de belanghebbende partij behoort. Zo mochten de studenten rekenen op de hulp van ondermeer Margriet Hermans, die als gemeenschapssenator dossiers rond volksgezondheid opvolgt, diëtiste Christa Provoost, die de Commissie Beroepsbelangen voorzit in de Vlaamse Beroepsvereniging van Voedingsdeskundigen en Diëtisten, en Sigrid Lauryssen, voedingsverantwoordelijke bij Test-Aankoop. Het programma startte met enkele korte presentaties door de studenten, waarin zij de stand van zaken over functionele voedingsmiddelen toelichtten. Na overleg van de studenten met hun externe persoon volgde een geanimeerd debat.
38
KH Kempen • Agora
KHK-Student Trophy Zelfverzekerd trokken op 29 maart weer een flink aantal studententeams naar de Lilse Bergen voor ondertussen de vijfde editie van de KHK-Student Trophy. Bijna dertig ploegen van vijf KHK-studenten en een coach zouden zich die dag in een aantal avontuurlijke en sportieve opdrachten op maat van de recreatieve sporter met elkaar meten. Het doel was om door samenwerking en teamspirit uiteindelijk te zegevieren. De organisatie van de KHK-Student Trophy was in handen van studenten Lichamelijke Opvoeding van het departement Lerarenopleiding in Turnhout. Zij kozen voor de optie Outdoor van het regentaat Lichamelijke Opvoeding. Die optie leidt de studenten op voor een professionele loopbaan in de sector van de avonturen- en natuursporten. Vooral het talent ‘veilig organiseren’ wordt in die sector sterk gewaardeerd. De beste leerschool is nog altijd een goed begeleide confrontatie met de praktijk en dus riepen hun voorgangers vijf jaar geleden de KHK-Student Trophy in leven. Dat initiatief is bovendien een uitstekende gelegenheid om studenten van de tien departementen van de KH Kempen uit Geel, Lier, Turnhout en Vorselaar samen te brengen. Winnaars zowel bij de vrouwen als de mannen werd telkens een inge nieursploeg. En een ploeg van Lerarenopleiding Turnhout won het klassement van de gemengde ploegen.
Studenten aan de KH Kempen genieten een vaste korting op de voorstellingen van Cultuurcentrum De Werft, Werft 32 in 2440 Geel. Meer informatie vindt u op www.dewerft.be of 014 57 03 41.
KH Kempen • Agora
39
agora U aangeboden met de steun van
BP Chembel N.V. • Amocolaan 2 • 2440 Geel
w w w. p h i l i p s . b e / j o b s
40
KH Kempen • Agora