Nov jaargang 21. Ontwikkelingen in CAD, CAM en CAE

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 1

7

Ontwikkelingen in CAD, CAM en CAE


Solids maken hun entree in SketchUp 8
Release SolidWorks 2011 in drie lanceringsbijeenkomsten
Synchronous technology volledig geïntegreerd in Solid Edge ST3
De BGT komt er aan!

Okt./Nov. 2010 jaargang 21

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 2

Het startpunt voor professionals.

AutoCAD LT

®

2011 Ervaar een nieuw niveau van efficiëntie en productiviteit in uw dagelijkse tekenwerk. AutoCAD LT 2011 biedt u een complete set van 2D teken- en detaillering tools die u in staat stellen om snel en accuraat technische precisie-tekeningen te maken, uw ®

ideeën eenvoudig en effectief te delen met klanten en collega’s en uw werkomgeving te optimaliseren.

Koop nu AutoCAD LT 2011 en ontvang € 300,- retour.* ®

Ga naar www.autodesk.nl/autocadlt voor uw 30-dagen AutoCAD LT 2011 trial download Ga naar www.2dcad.info* voor een overzicht van alle actuele AutoCAD LT promoties ®

®

Autodesk, AutoCAD, and AutoCAD LT are registered trademarks or trademarks of Autodesk, Inc., and/or its subsidiaries and/or affiliates in the USA and/or other countries. All other brand names, product names, or trademarks belong to their respective holders. Autodesk reserves the right to alter product offerings and specifications at any time without notice, and is not responsible for typographical or graphical errors that may appear in this document. © 2010 Autodesk, Inc. All rights reserved.

22-10-2010

12:17

Colofon CAD-Magazine is een vaktijdschrift voor (potentiële) gebruikers van CAD, CAM, CAE, Mapping en Visualisatiesystemen en informeert over de ontwikkelingen en toepassingsgebieden, alsmede over software- en hardwareproducten, leveranciers en gebruikers. CADMagazine verschijnt 8 maal per jaar in Nederland en België. Hoofdredacteur Lambert-Jan Koops [email protected] Eindredactie Eric van Rees [email protected] Rob Sman [email protected] Met dank aan Hein Corstens, Jan Diederiks, Jaap Dubbelaar, Jean-Pierre van Gastel, Gerrit de Jong, Renso Kuster Copy Editor Lammy Pels [email protected] Financieel Directeur Yvonne Groenhof [email protected] Advertentie-exploitatie Ruud Groothuis [email protected] Abonnementenservice [email protected] Tel.: 0527 - 619 000 Fax: 0527 - 620 989 Website www.cadmagazine.nl Abonnementen Uitgebreide informatie over een abonnement op CAD-Magazine vindt u in de rubriek Lezersservice. Vormgeving Sander van der Kolk [email protected] Uitgever CMedia Ecopark 15, 8305 BJ Emmeloord Postbus 231, 8300 AE Emmeloord

ISSN 1386-1689 Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit magazine mag, op welke wijze dan ook, worden vermenigvuldigd, opgeslagen of overgeleverd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De inhoud is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Uitgever en medewerkers aanvaarden geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of omissies. Geuite meningen zijn persoonlijk, en komen niet noodzakelijk overeen met die van de redactie of uitgever.

Pagina 3

Herfst De herfst is het prachtige seizoen van de afwisseling: de vloeiende kleurschakeringen in het bovendek van de bomen omhullen als een warme gloed onze wereld. De herfst is het prachtige seizoen van de door de zon beschenen regenbuien die daarmee regenbogen baren, de stille beloftes van het goud dat nog ergens op ons ligt te wachten. De herfst is het prachtige seizoen dat de moeder is van alle paddenstoelen en zwammen die opeens, volledig onverwacht, onze bossen aan de onderkant kleuren en ons stiekem nog laten geloven in kabouters, omdat we diep van binnen nog kinderen zijn. Tenminste, dat denk ik, want ik zie er natuurlijk helemaal niks van. De herfst is voor de redacteuren van CAD-Magazine vooral het prachtige seizoen van het vrijwel aaneengesloten congres- en evenementenbezoek. De zomer is achter de rug, iedereen is terug van vakantie en nadat de zaken weer op de rails zijn gezet, is het tijd voor het echte werk. In korte tijd zijn we op bezoek geweest bij NedGraphics, CivilCenter, HP, Cadac, CAD2M, Design Solutions, Cadmes, Bosch Engineering, The MathWorks en BlueCielo. En dat hadden er nog veel meer kunnen zijn, maar we hebben af en toe ook tijd nodig om onze evenementverslagen uit te werken en andere redactionele zaken af te handelen. Het zal na bovenstaande uiteenzetting wel duidelijk zijn dat dit nummer van CADMagazine is gevuld met een groot aantal verslagen van de bezochte bijeenkomsten. Zo valt er te lezen over de release van SolidWorks, de nieuwe versie van SolidEdge en de nieuwe apparaten van HP. HP heeft daarbij ook nieuwe software ontwikkeld voor de engineeringmarkt, die het mobiel werken met tekeningen moet ondersteunen. Ook Cadac berichtte over de nieuwe Organice- en DeModus-software van het bedrijf en de plannen voor de komende releases van deze pakketten. Langetermijnstrategie was ook de term die het best past bij de boodschap van BlueCielo en The MathWorks. Kortom: de herfst is inderdaad het seizoen van de afwisseling. Ook op CAD-gebied!

Lambert-Jan Koops Hoofdredacteur CAD-Magazine © Copyright 2010

CADMagazine oktober/november 2010-7

3

Foto © Bestpictures.nl

CAD710:CAD 2-2006

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 4

Veel eigen software op Revitdag van Cadac Op donderdag 16 september vond in Dordrecht de Cadac Group Revit dag plaats. Honderdtwintig Revit-gebruikers van diverse architectenbureaus, ingenieursbureaus en aannemers waren te gast in het splinternieuwe, moderne kantoor van EGM architecten om daar te kijken naar presentaties over Revit 2011, DeModus en Organice. Bouw & Civiel, Pagina 20.

De BGT komt er aan!

De appel valt niet ver van de boom Lezers die graag AutoCAD onder OS X willen gebruiken, hebben hopelijk in het vorige nummer van CAD-Magazine het artikel over AutoCAD for Mac helemaal uitgelezen. Aan het eind daarvan werd de verwachting uitgesproken in dit nummer een review te kunnen plaatsen. Hieronder treft u deze aan. Op het moment van schrijven was het product nog niet beschikbaar, maar beschikte ik al wel over een bètaversie die kandidaat was voor vrijgave.

15

MathWorks gaat rustig op de ontwikkeldoelen af Enige tijd geleden heeft MathWorks besloten om elke zes maanden een nieuwe release uit te brengen van MATLAB en Simulink. In september

Release SolidWorks 2011 in drie lanceringsbijeenkomsten 10

Platform, Pagina 6. Stichting Project Digitale Bouwtekeningen

22

Solids maken hun entree in SketchUp 8

26

Asset management en engineeringdata

Vierde landelijke Civildag in het teken van kennis

28

De nieuwe mogelijkheden in AutoCAD 2011 - deel 5

CADMagazine oktober/november 2010-7

Synchronous technology volledig geïntegreerd in Solid Edge ST3 16

4

34

SpaceClaim 2010 ook voor ingineers?

25

38

Inventor 2011, Computer Ondersteund Ontwerpen

35

s-

rks een van ber

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 5

HP wil meer bieden dan een apparaat voor het printen Op 29 september hield HP in Kopenhagen een persbijeenkomst ter gelegenheid van de lancering van twee nieuwe grootformaatsystemen. Het ging echter vooral over software. Want alhoewel er wel productieverbeteringen waren doorgevoerd ten opzichte van de voorgaande modellen, heeft HP met name aandacht besteed aan de ondersteuning van de workflow. Hardware, Pagina 18. was het tijd voor release 2010B die met name vernieuwingen levert op het gebied van signaalverwerking. Achter de schermen wordt echter hard gewerkt aan andere verbeteringen en uitbreidingen.

Voorplaat Op de voorplaat een foto van de spoorbrug in Zwolle, waar fotograaf Jan van der Kolk de civiele werkzaamheden vastlegde. Deze foto luistert ook het artikel op over de vierde landelijke Civildag van het CivilCenter, dat de slogan had ‘Kennis is de motor, ook in uw organisatie!’. Zie Pagina 28.

Mechanical & Design, Pagina 32.

SolidWorks what’s new - deel 1 42 Slim kopiëren bespaart veel werk Koppeling ERP en CAD met HELiCON Wat is er nieuw in Solid Edge ST3? CADMagazine oktober/november 2010-7

44

46

48

De nieuwe mogelijkheden in 3ds Max (Design) 2011 - deel 5 In dit inmiddels vijfde artikel over de nieuwe mogelijkheden in 3ds Max (Design) 2011 komen onder andere de vernieuwde Material Editor en de Autodesk Materialen aan bod.

Zoals Altijd Trainingswijzer

36

Agenda

14

Lezersservice

50

Volgende keer

50

Visualisatie, Pagina 40.

5

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 6

P LATFORM

AutoCAD for Mac nader bekeken

D e a p p e l v a l t n i e t ve r v a n de boom Door: Rob Sman

Lezers die graag AutoCAD onder OS X willen gebruiken, hebben hopelijk in het vorige nummer van CAD-Magazine het artikel over AutoCAD for Mac helemaal uitgelezen. Aan het eind daarvan werd de verwachting uitgesproken in dit nummer een review te kunnen plaatsen. Hieronder treft u deze aan. Op het moment van schrijven was het product nog niet beschikbaar, maar beschikte ik al wel over een bètaversie die kandidaat was voor vrijgave.

Een review als deze kan uiteraard nooit een beschrijving zijn van het gehele AutoCAD-pakket, of alle aspecten van het gebruik omvatten. Wat van een pakket als AutoCAD verwacht mag worden, is genoegzaam bekend. Deze review zal dan ook voor het overgrote deel bestaan uit vergelijkingen met de Windows-versie. Om maar bij het begin te beginnen; software kan niet zonder hardware. Autodesk maakt het de Mac-gebruiker makkelijk. Elk redelijk recent systeem is geschikt, van een zwaargewicht als de Mac Pro-desktop tot een lichtgewicht als de MacBook Air-laptop. De systeemeisen zijn inmiddels op de website van Autodesk te vinden, dus kan iedereen controleren of hij genoeg vermogen heeft. Er is natuurlijk ook geen discussie over grafische kaarten; alle door Apple ingebouwde kaarten en chipsets zijn goedgekeurd. Apple ontwikkelt en onderhoudt ook zelf de drivers. De oplossing voor eventuele problemen ligt daarmee in één hand. Dit bespaart de Mac-gebruiker in ieder geval de problemen die de AutoCAD-opWindows-gebruiker kan tegenkomen door de diverse bronnen waar hij van afhankelijk is. Al met al is dat een pluspunt dat geheel aansluit bij de gebruiksvriendelijkheid die Apple met haar producten voorstaat. De lichtelijk verouderde iMac van de schrijver dezes voldeed niet meer aan de eisen.

De Properties Inspector is super en zou ook op andere platforms niet misstaan. CADMagazine oktober/november 2010-7

6

Hoewel er zonder merkbare problemen enkele beta-versies op gedraaid hadden, wilde ik voor deze review in ieder geval een systeem gebruiken dat geheel aan de eisen voldoet. De firma iCentre, één van Apple’s Premium Resellers, stelde hiervoor graag een MacBook Pro 17” beschikbaar. Deze laptop is met zijn i5 processor en GeForce GT 330 M grafische chipset goed opgewassen tegen de taken die de (mobiele) engineer erop wil uitvoeren. Downloaden De installatie van AutoCAD for Mac verloopt bijzonder soepel en snel. Die snelheid wordt in dit geval wel een beetje geholpen, omdat er wordt geïnstalleerd vanuit een gedownload dmgbestand dat op de harde schijf staat. Dat werkt uiteraard sneller dan een dvd, of wellicht cd (het dmg-bestand is nog geen 600 Mb groot). Voor veel gebruikers zal echter de installatie ook via een gedownload bestand lopen; vooral ook studenten behoren tot de doelgroep voor dit product. Zij downloaden hun gratis software van de Autodesk Education Community-website: students.autodesk.com. Een andere factor die bijdraagt aan de snelle installatie is de geringe omvang. Zowel onder Windows als op de Mac neemt AutoCAD zelf iets meer dan 900 Mb in beslag, en daar komt nog de Materials-bibliotheek bij, met de texturen voor renderen. Dat is dan op de Mac ook alles wat u krijgt. Geen Design Review, en geen andere hulpprogramma’s, ook niet voor adminis-

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 7

tratie en licentiebeheer. scherm ziet er op het eerste gezicht heel Al het voorgaande draagt ertoe bij dat de vertrouwd uit, want het lijkt sterk op de tijd voor de installatie amper twee minuten twee toolbars die we tot een paar versies bedraagt. Jammer dat je niet zo heel vaak geleden als vast onderdeel tegenkwamen: van dit sterke winstpunt kunt genieten. Het Draw en Edit. Hier zijn echter veel van de soepele aspect van het installeren zit hem functies van die twee onderdelen gezamenin het feit dat geen configuratiekeuzes lijk ondergebracht in een zogeheten vooraf hoeven worden gemaakt. Pas bij het Toolset, Drafting genaamd. Er zijn in dit eerste gebruik komen de instellingen naar palette, dat dus ook Tool Sets heet, nog voren, die hier geen Options heten maar twee toolsets beschikbaar, Annotation en Preferences, zoals in OS X gebruikelijk. Modeling. Veel van de functies hebben een Wat opvalt is dat het Preferences-dialoogfly-out om varianten, zoals bij de arc-funcTwee blokken kunnen in het venster een zeer opgeruimde indruk maakt. tie, of verwante functies op te roepen. Zo Meer dan in de Windows-versie worden Content-palette worden beheerd. staan in Modeling alle primitieven in de hier alleen de meest essentiële zaken gerefly-out van de functie Box. Zeer subtiel geld. Preferences is in het contextmenu beschikbaar. Enkele weergegeven is de opdeling van een Toolset in Groups. De kleinigheden vallen hier op. Default is zo ingesteld dat het meest gebruikelijke functies per groep zijn direct te bereiingedrukt houden van de spatiebalk de pan-functie activeert, ken, maar er kunnen met een fly-out knopje ook andere zoals dat ook in andere OS X-programmatuur gebruikelijk functies getoond worden. In de Drafting toolset is bijvooris. Dat blijkt in de praktijk best prettig; de muis hoeft alleen beeld in de groep Open Shapes, die onder meer Line en Arc maar versleept te worden zonder dat de gebruiker een knop bevat, de functie Construction Line alleen op die manier te in moet drukken. Het tweede wat opvalt is de optie om coör- bereiken. De uitgeklapte staat kan vergrendeld worden. dinaten in het tekenvenster te tonen. Zonder dit aan te zetten De opbouw en onderverdeling van de toolsets is heel loheeft de gebruiker deze informatie niet, want op de status- gisch en volledig, en goed vergelijkbaar met de ribbon in de balk is hiervoor geen plaats. Tot slot valt het instellen van de Windows-versie. De toolsets zijn als het ware de tabs, en de ‘Look&Feel’ op. Hier is, je zou haast zeggen: gelukkig, veel groepen komen overeen met de panels. Best wel mooi om minder in te stellen dan in de Windows-versie. Vooral wat zo’n alternatief te zien; het werkt dus net zo goed en spaart betreft alle kleuren in de diverse ‘contexts’. Van de twee be- ruimte op de desktop. Ik zie liever iets van de tekenruimte schikbare Color Schemes, die nu Interface Theme heten, is afgeknabbeld in de breedte dan in de hoogte. Uiteraard mode default Dark wel erg donker en deze levert hier en daar gen de palettes naar eigen inzicht verplaatst worden, en het onduidelijke iconen op. Ik geef de voorkeur aan Light. Tool Sets-palette kan ook geheel worden gecustomised. Interface Nu AutoCAD een native OS X-applicatie is, moet het zich houden aan de voorschriften die voor OS X gelden. En dat heeft flinke gevolgen voor de interface en de bediening. Om te beginnen is er niet meer één hoofdvenster waarbinnen de bestanden worden geopend en zich de benodigde toolbars en palettes laten ‘docken’. In OS X is als het ware de desktop het hoofdvenster, waarop alle geopende documenten en palettes worden geplaatst. Het hoofdmenu van het actieve programma wordt altijd getoond in de menubalk bovenin het scherm. Dat geldt dus ook voor AutoCAD; de menubar toont het menu dat de gebruiker in de Windows-versie in de Classic Workspace ook krijgt. Het woord toolbar mag vergeten worden, want alles is ondergebracht in palettes. De palettes staan netjes gerangschikt aan de rand van de desktop. De nog altijd onmisbare Command Line en de Status Bar behoeven geen nadere introductie. Het palette links op het

KKosten osten be besparen &

Properties Inspector Rechts op het scherm nog twee palettes die op een heel prettige manier tonen ‘dat het ook anders kan’. In het Layers-palette staan uiteraard de actieve lagen vermeld, en tevens bevinden zich hier de functies voor layermanipulatie, zoals Make Current. De lijst met lagen kan worden uitgerold om een andere laag te activeren of om een laag uit te zetten, enzovoort. Tot zover kan dit palette vergeleken worden met het Layers-panel in de ribbon van de Windows-versie. Daar houdt de gelijkenis met de Windows-versie op. Het palette is namelijk tegelijkertijd ook gedeeltelijk de Layer Properties-dialoog. Het palette-venster kan worden uitgebreid met Show Layer List, nu worden niet alleen de lagen getoond, maar kunnen ze ook worden gedefinieerd. Ook is het mogelijk om van meerdere lagen tegelijk de eigenschap en status te veranderen. Eigenschappen als lineweight en dergelijke worden hier bij standaardinstellingen niet ge-

Efficiënter er ontwerpen! ontwerpeen!

Gratis G ratis on-line on-line kennis-sessies kennis-sessies op o cadmes.com

SolidWorks, ks, PPDM, DM , 33DVIA, DVIA , SSimulatie imulatie & SSustainability ust ainability

CADMES

C R EAT I V E S O LUT I O N S , SOLID T E EC CH HN NO OLOGY LO G Y

CADMagazine oktober/november 2010-7

7

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 8

Natuurlijk is AutoCAD for Mac ook geschikt voor ‘klassiek’ tekenwerk.

voor basale zaken als het kiezen van een laag, maar ook voor het kiezen van de dimstyle, textstyle en andere styles. Ook plotinstellingen, visual styles en nog veel meer worden hier gekozen. Kortom; de Properties Inspector is een nagenoeg ideale schakelcentrale voor het werken in AutoCAD, en vormt in combinatie met de andere palettes een zeer prettige werkomgeving. Ik zou dit palette graag in de Windowsversie terugzien. Er blijft nog wel altijd iets te wensen over natuurlijk. Het zou aardig zijn als het mogelijk is om vanuit de Properties Inspector ook meteen de benodigde styles te definiëren. Nu moet daarvoor gebruikgemaakt worden van het Formatmenu op de menubar, net als vroeger. Functioneel ontbreken soms ook nog mogelijkheden, zoals het gebruik van layer states.

toond, maar kunnen indien gewenst wel worden weergegeven. Het is maar de vraag of de gebruiker ooit zal kiezen voor het weergeven van de standaardinstellingen in het Layers-palette. Direct onder het Layers-palette bevindt zich namelijk het palette Properties Inspector. Een geweldige uitvinding met een naam die hem tekort doet. Om aan te sluiten bij het voorgaande; de Properties Inspector bestaat uit twee tabbladen, waarvan Layer er één is. Zodra er in het Layers-palette in de Layerlijst wordt gewerkt, wordt in de Properties Inspector het Layer-tabblad geactiveerd. Hierop bevinden zich álle velden voor het definiëren van een laag, zoals lineweight en linetype. Het andere tabblad van de Properties Inspector kan twee gedaantes aannemen. Wanneer objecten worden geselecteerd heet het tabblad Object. Net als onder Windows kunnen van de geselecteerde objecten de eigenschappen worden gewijzigd, zoals laag of kleur. Ook geometrische aanpassingen zijn mogelijk. Bij een aantal geselecteerde lijnen kan bijvoorbeeld de x- of ycoördinaten gelijkgemaakt worden.

Tekenen Het primaire doel van een CAD-systeem is uiteraard het produceren van tekeningen en het vervaardigen van 3Dmodellen. Daar kan ik kort over zijn, want er is weinig reden hierop in te gaan: vrijwel alle functies zijn aanwezig, en ze werken ook zo als verwacht mag worden. Alvorens naar een paar details te kijken, wil ik het nog even hebben over de hardware-kant van de bediening van AutoCAD. Ondanks de prachtige ‘Trackpad’ op de MacBook Pro is een muis toch onontbeerlijk. Ik gebruik zelf zowel op de MacBook Pro als op mijn eigen iMac ‘gewone’ muizen. De eigenwijs vormgegeven muis van Apple laat mij bij het zo vaak nodige klikken met de rechtermuisknop nogal eens in de steek. Overigens ondersteunt AutoCAD de Multi Touchtechnologie van Apple voor de Trackpad. Pannen, zoomen en rechtsklikken gaat met twee vingers prima, al moet je aan de snelheid van het zoomen wel wennen, vooral omdat het enigszins na-ijlt; het zoomen gaat nog door als de vin-

Ideale schakelcentrale Wijzigingen met behulp van Properties brengen ook nieuwe opties met zich mee; zo kan van een cirkel de omtrek worden ingevoerd. De lijst met getoonde gegevens kan eenvoudig worden gehouden (Essentials) of volledig worden getoond (All). Nog een kleinigheidje dat aantoont dat het nooit te laat is voor een goed idee; ook Match Properties heeft een plaatsje gevonden op de Properties Inspector. Wanneer geen objecten geselecteerd zijn, worden de huidige instellingen getoond. Dat is onder Windows ook zo, alleen is het daar veel beknopter, en wordt er sowieso maar door weinigen gebruikgemaakt van het Properties-palette voor het maken van de tekeninstellingen. Dat zal op de Mac wel even anders worden. Daar leent zich de Properties Inspector niet alleen CADMagazine oktober/november 2010-7

8

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 9

gers al stilstaan. Al met al blijf ik van mening dat een muis voor CAD de beste mogelijkheden biedt. Als er niet getekend hoeft te worden en tekeningen alleen moeten worden bekeken, kan met de Trackpad worden volstaan. Over muizen gesproken: 3D-muizen worden door deze eerste release nog niet ondersteund, ondanks de volledige 3D-modelleerfunctionaliteit.

Alles wat nodig is, bevindt zich in het aanpasbare Tool Sets-palette.

hetzelfde. Doordat de print-functie ‘op de OS X-manier’ wordt uitgevoerd, zijn er opeens extra’s aanwezig, zoals het tonen van de inktvoorraad. Mooi meegenomen als je een grote afdrukopdracht gaat uitvoeren. Voor wie altijd gewoon kleur-gebaseerd afdrukt, en daarbij ook de standaard Plot Style-tabellen zoals Color of Monochrome gebruikt, is er geen vuiltje aan de lucht. Wie met Named Plot Styles werkt of regelmatig afwijkt van de standaardtabellen zal ontdekken dat er geen editor is om de tabellen aan te passen. Workaround: het is wel mogelijk bestaande tabellen (uit de Windows-versie) te importeren en te gebruiken.

Geen Dynamic Blocks Terug naar de tekenfunctionaliteit. Voor het 2D-tekenen zijn alle tekentools aanwezig, maar een paar zaken zijn nog niet volledig doorgevoerd. Zo is bijvoorbeeld voor Multilines geen style te definiëren, zodat alleen dubbele lijnen kunnen worden getekend, waarvan de onderlinge afstand alleen met de Scaleoptie kan worden gewijzigd. Dat lijkt wel AutoCAD LT. Het is al wel bekend dat dit voor de definitieve versie zo blijft. Ongetwijfeld is uiteindelijk voorzien in een volledige Multiline-functionaliteit, want ook in de Properties Inspector is de Multiline-style voorhanden, maar deze laat zich dus niet wijzigen. Het opschonen van kruisingen in Multilines is zowel in het menu als in de context (dubbelklikken op de Multiline) voorhanden, maar een dialoogbox, die onder Windows heel verhelderend werkt, ontbreekt hier. De gebruiker moet het doen met een paar nietszeggende afkortingen in de opties. Nog niet erg, als er maar iets over werd gezegd in het Help=menu. Voor Tables geldt ongeveer hetzelfde verhaal. Behalve verschillende styles ontbreken hier ook de mogelijkheden voor Data Extraction en uiteraard de koppeling met Excel. Ook dit is ‘by design’. Een echte tegenvaller is het ontbreken van Dynamic Blocks. En als we het toch over blocks hebben; ook het Design Center is afwezig. Daar staat echter een Content-palette tegenover waarin blokken kunnen worden ondergebracht, ongeveer zoals op een Toolpalette in de Windows-versie. Voor het 3D-modelleren heb ik geen echte verschillen of tekortkomingen kunnen vinden. Voor het renderen ontbreekt de Materials-editor en de keuze voor een specifieke texture-mapping, maar ook zonder dat laten zich in 3D prachtige ontwerpen en visualisaties realiseren, al is er voor de uitvoer slechts een beperkt aantal onaanpasbare presets beschikbaar.

Conclusie Ondanks het voorgaande wil ik beslist niet negatief oordelen; het viel te verwachten dat de Mac-versie niet méér zou kunnen dan de Windows-versie. De paar omissies die er zijn worden ongetwijfeld in de volgende release goedgemaakt. Sterker nog; ik ben ervan overtuigd dat er aan dit product hard doorgewerkt wordt en ik verwacht en hoop dat met een paar servicepacks deze AutoCAD heel veel van de bewust weggelaten functies alsnog krijgt toegevoegd, nog voor we aan versie 2012 toe zijn. Tegen die tijd moet ik maar weer eens een Mac lenen bij iCentre. Wie nu van Windows naar de Mac overstapt zal snel zijn weg kunnen vinden naar de functies die hij verwacht. Zo heel af toe zal dat niet lukken. Anderzijds krijgt hij op de Mac een werkomgeving die het nodige extra te bieden heeft, zoals de Properties Inspector. Met een evaluatieversie is snel uit te zoeken of het pakket al geschikt is. Beginnende gebruikers kunnen, denk ik, geheel toe met wat AutoCAD for Mac hen biedt, en hoeven dus niet te aarzelen om voor het Mac-platform te kiezen. Tenslotte nog een disclaimer: Voor deze bespreking is gebruikgemaakt van een bètaversie van AutoCAD 2011 for Mac. Het uiteindelijke product zal mogelijk nog in positieve zin afwijken van mijn bevindingen. Tegen de tijd dat dit artikel wordt gepubliceerd is het pakket wellicht al op de markt en kan iedereen zichzelf overtuigen van het nut van AutoCAD for Mac.

Aan het eind van het ontwerpproces moeten tekeningen doorgaans nog worden afgedrukt. Hoewel de dialoogvensters hier sterk verschillen van de Windows-versie, werkt het maken van page-setups en printinstellingen in principe

www.autodesk.nl

HOFSTEDE VAN ERKEL Training Center Inventor Professional www.inventor-professional .nl [email protected] CADMagazine oktober/november 2010-7

9

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 10

M ECHANICAL & D ESIGN

CAD2M, Design Solutions en Cadmes houden gebruikersdag

Release SolidWorks 2011 in drie lanceringsbijeenkomsten Door Lambert-Jan Koops & Rob Sman

Burgers Zoo in Arnhem, De Flint in Amersfoort en De Rijtuigenloods in alweer Amersfoort, dat waren de respectievelijke locaties waar SolidWorks 2011 werd gepresenteerd door de Nederlandse dealers van het pakket. De kern van de dag was in alle drie de gevallen uiteraard hetzelfde, maar toch wist elke partij zijn eigen draai te geven aan het verhaal. werpwereld heeft een stap gemaakt door na te gaan denken over milieuvriendelijke apparaten, maar dat betekent niet dat ze op haar lauweren kan gaan rusten. Er moet doorontwikkeld worden en ontwerpers moeten zelf actief blijven zoeken naar verbeteringen en niet wachten tot de markt er om vraagt. Want, om Uytdewilligen te citeren: “Het stenen tijdperk is ook niet geëindigd omdat de stenen op waren.” Cloud computing Bij Design Solutions werd de dag geopend door Arnoud Kooij, directeur van het bedrijf. Zijn aandacht ging vooral uit naar de marktontwikkelingen. Zo had hij aandacht voor PDM en PLM, de relatie tussen Dassault en SolidWorks en de ontwikkelingen op het gebied van cloud computing. Cloud computing is het via het internet op aanvraag beschikbaar stellen van hardware, software en gegevens. De cloud staat voor het internet en de delen en acties van de applicatie die niet op de machine van de gebruiker plaatsvinden. Een techniek die potentie heeft, volgens Kooij: “Cloud computing kan allerlei barrières wegnemen doordat het bijvoorbeeld niet meer nodig is om lokaal software te installeren. Bovendien is het schaalbaar en biedt het de mogelijkheid om parallel taken te verdelen. Ook is het een flexibele methode waarmee eindgebruikers tijdelijk meer rekenkracht kunnen inzetten of licenties kunnen gebruiken. Wij gaan er dan ook van uit dat cloud computing binnen drie jaar een vaste plaats heeft verworven in het bedrijfsleven.”

Simon Booker, Vice President Marketing EMEA bij Dassault Systèmes SolidWorks Corp.: “SolidWorks kan steeds beter profiteren van de grote kennis die Dassault Systèmes in huis heeft.”

C

AD2M, Design Solutions en Cadmes kozen ervoor om hun klanten begin oktober voor te lichten over de nieuwe versie van SolidWorks. De officiële release van de 2010versie van dit pakket zou later die maand volgen, zodat alle gebruikers alvast op de hoogte konden zijn van de nieuwe functies en mogelijkheden. Tevens was het natuurlijk een uitgelezen mogelijkheid om eens wat bij te praten met de eindgebruikers en om eens te vertellen wat de eigen plannen waren voor de komende tijd.

Veeleisender Bij Cadmes heette salesmanager Gerco ‘t Hart de aanwezigen welkom. Hij noemde het afgelopen jaar succesvol, maar ook vol uitdagingen. Want klanten, vertelde hij het publiek, worden immers ook steeds kritischer en veeleisender; ze willen aanbiedingen, offertes en calculaties op korte termijn en op tijd geleverd krijgen. Als een bedrijf niet aan die eisen kan voldoen, dan doet een ander het wel. Vanzelfsprekend stellen de klanten van Cadmes op hun beurt eisen aan andere partijen, zoals Cadmes, en aan de tools waarmee ze op die klantwensen moet inspelen. “Ons antwoord op die uitdaging bestaat enerzijds uit het uitbreiden van het productportfolio en anderzijds uit het investeren in kennis en mankracht. Door het in dienst nemen van nieuwe medewerkers met goede kennis van het productieproces willen wij onze klan-

Duurzaamheid CAD2M beet de spits af en deed dat door een interview met directeur Alfred Uytdewilligen. Deze sprak met name over duurzaamheid en de manier waarop een ontwerper er naar zou moeten kijken. “Als je een auto ontwerpt die 1 op 20 rijdt, in plaats van 1 op 18 dan is dat prima, maar dat is maar een klein deel van de oplossing. Als die auto in de showroom staat, zijn daar al zo veel energie en grondstoffen voor gebruikt dat je dat toch niet meer goedmaakt met een iets effectiever verbruik. Daarom moeten ontwerpers ook nadenken over de ecologische impact van het productieproces en de materialen die ze gebruiken.” De boodschap van Uytdewilligen was dus duidelijk: de ontCADMagazine oktober/november 2010-7

10

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 11

Cursussen s AutoCAD s Inventor s 3ds Max s Revit

AutoCAD

AutoCAD Basis

Parallelsessies Na de bespreking van SolidWorks hadden de introductiedagen van CAD2M, Design Solutions en Cadmes weer ieder hun eigen inhoud. Zo ging het bij CAD2M tijdens de parallelsessies onder andere over productsimulatie, het beheer van ontwerpdata en CNC. Bij Design Solutions was er aandacht voor Virtual Prototyping terwijl Cadmes onder meer 3DVIA en SolidWorks Sustainability voor het voetlicht haalde. Het nevenprogramma was echter niet het enige waar de drie SolidWorks-dealers zich mee onderCADMagazine oktober/november 2010-7

U CAD Systeembeheer

AutoCAD & VBUNET

Basis

AutoCAD & VBUNET Gevorderd

AutoCAD of AutoCAD LT

us Nieuw: curs& AutoCAD VB.NET Inventor Basis

Inventor

Update

AutoCAD Gevorderd

AutoCAD Optimalisatie

VÕÀÃÕÃÃi˜

Tools en functies Na de introductie was het bij alle dealers uiteraard tijd voor de demo van SolidWorks 2011. Iedereen zong daarbij zijn eigen lied, maar de meest voor de hand liggende tools, functies en features werden door alle partijen besproken, zoals bijvoorbeeld de Defeature Tool, waarmee details van onderdelen en samenstellingen in een keer te verwijderen zijn, de uitbreiding van de Drawings module met uitlijnfuncties voor bematingen en de Walk throughfunctionaliteit. Zie voor een technische bespreking van de nieuwe functies de SolidWorks-rubriek van Renso Kuster op pagina 42 van dit magazine. Uiteraard waren bij alle drie de evenementen vertegenwoordigers van SolidWorks aanwezig, zo is regionaal manager van de Benelux, Kees Kloosterboer, op alle drie de evenementen gespot. Het launch-event van Cadmes werd daarnaast nog bezocht door enkele managers uit de Solidworks Corp-organisatie, of juister: Dassault Systèmes SolidWorks Corp. Zij waren niet gekomen om alleen maar een bezoek te brengen; Simon Booker, Vice President Marketing EMEA, hield een algemene presentatie rond de thema’s ‘het bedrijf’, ‘het ontwerpproces’, ‘de klanten’ en ‘SolidWorks 2011’. Een zeer informatieve voordracht, waarbij zijn (Engelse) humor ook de ruimte kreeg. Voor CAD-Magazine was zijn aanwezigheid een uitstekende gelegenheid om eens met hem te praten over een aantal actuele thema’s, zie hiervoor het kader.

Ronald Boeklagen

Revit Gevorderd

Inventor Gevorderd

AutoCAD

3D

3ds Max Basis

U WTB ontwerpen

U CAD tekenen

ten nog beter van dienst zijn. Tevens is het supportsysteem onder handen genomen, en is er een online helpdesk gerealiseerd”, aldus ‘t Hart.

Revit Basis

Update

U Ontwerpen U 3D illustraties

Een reddingswerktuig, gemaakt door het bedrijf Holmatro met behulp van SolidWorks 2011.

TEC, het CAD College, is een uniek kenniscentrum, volledig gespecialiseerd in CAD. Middels professionele boeken en opleidingen werkt TEC aan een gedegen kennisoverdracht. Autodesk heeft haar naam gekoppeld aan TEC met de titel ‘Autodesk Training Center’. TEC-docent Ronald Boeklagen ontving een award voor zijn werk als ‘Best ATC Instructor’.

3ds Max Gevorderd Revit Architecture

AutoCAD

HBO-certificaat

Inventor of

Inventor Professional

Autodesk Certificaat

Inventor Ontwerp Optimalisatie Inventor iLogic & VBUNET

Inventor Professional

instromers

Complete leerboeken

NIEUW

NIEUW

3xrd

Awa

7kj^eh_i[ZFkXb_i^[h

NIEUW euwe Kijk voor de ni op boeken : .nl www.cadcollege

ÌiÊUÊ­äÓ{®ÊÎxÈÊxÈÊÇÇÊUÊv>ÝÊ­äÓ{®ÊÎx{Ê£™ÊÎ£Ê UÊ ‡“>ˆ\ʈ˜vœJV>`Vœi}i°˜ÊÊ UʘÌiÀ˜iÌ\ÊÜÜÜ°V>`Vœi}i°˜Ê iÀŽi˜LœÃÊ£ä£nÊ ÊÊÈx{ÈÊ
ÊÊ ˆ“i}i˜

CAD710:CAD 2-2006

25-10-2010

09:18

Pagina 12

SIMULIA helpt me om mijn ont werp te verbeteren

Dedicated zone for your image

+HWZRUGWVWHHGVNULWLVFKHURP HHQHI¿FLsQWRQWZHUSSURFHV WHUHDOLVHUH +HWZRUGWVWHHGVNULWLVFKHURPHHQHI¿FLsQWRQWZHUSSURFHVWHUHDOLVHUHQ HQ YYRRUKHWEHVWPRJHOLMNHSURGXFWHQGLWSURGXFWRRNQRJHHQVVQHORS RRU KHW EHVW PRJHOLMNHSURGXFW HQ GLW SURGXFW RRN QRJHHQV VQHO RS markt brengen. de m arkt tte eb rengen. 6WHHGVPHHUEHGULMYHQLQYHOHLQGXVWULHsQJHEUXLNHQVLPXODWLH 6 WH H G V P H H U E H G U LM YH Q L Q YH O H L Q G X V W U L H s Q J H E U X L NH Q VL P X O D W L H JHGUHYHQRQWZHUSPHWKRGHQGLHQXUHDOLWHLWZRUGHQGRRUGHODDWVWH J HGUHYHQ RQW ZHUSPHWKRGHQ GLH QXUHDOLWHLW ZRUGHQ GRRU GH ODDWVWH RQWZLNNHOLQJHQLQ5HDOLVWLVFKH6LPXODWLH3URFHV$XWRPDWLVHULQJ R QW ZLNNHOLQJHQ LQ 5HDOLVWLVFKH 6LPXODWLH 3URF HV $XWRPDWLVHU LQJ J 2QWZHUS2SWLPDOLVHULQJHQ³6LPXODWLRQ/LIHF\FOH0DQDJHPHQW´YDQ 2 QWZHUS2SWLPDOLVHULQJHQ³6LPXODWLRQ/LIHF\FOH0DQDJHPHQW ´YDQ D  6,08/,$ 6 ,08/,$ %HNLMNQXKRHRQ]HRSORVVLQJHQYRRUKHWRSWLPDOLVHUHQYDQKHW % HN LMN QX K R H R Q]H R S O R V VLQJ HQ YR R U K HW R SW LPDOLVH UH Q YDQ KHW RQWZHUSSURFHV R Q W Z H U S S U R F H V  HU H U  XLW]LHQ X L W ] L HQ   KRH K R H GH G H SURGXFWNZDOLWHLW S U R G X F W N Z D O L W H L W  YYHUEHWHUG H U E H W H U G Q Z ZR G H Q Q  K R H  W LLMM G ZR H Q N D Q R U GH Q  H Q G H Q  J H O G G E H V S D D U G  N D Q Q Z RUG GH Q kunt een White Paper off een Uk unt e en W hite P a p er o een Online Online Demo Demo downloaden downloaden of of zich z ich aanmelden bij: www.simulia.com/sdd a anmelden voor voor een een gratis gratis seminar se m i n a r b ij: w w w.simulia.com/sdd 7KH'6ORJR6,08/,$DQG$EDTXVDUHWUDGHPDUNVRUUHJLVWHUHGWUDGHPDUNVRI'DVVDXOW6\VWqPHVRULWVVXEVLGLDULHV 7KH'6ORJR6,08/,$DQ QG $EDTXVDUHWUDGHPDUNVRUUHJLVWHUHGWUDGHPDUNVRI' 'DVVDXOW6\VWqPHVRULWVVXEVLGLDULHV 2WKHUFRPSDQ\SURGXFWDQ QGVHUYLFHQDPHVPD\EHWUDGHPDUNVRUVHUYLFHPDUNV RIWKHLUUHVSHFWLYHRZQHUV&RS\ULJKW'DVVDXOW6\VWqPHV R V 2WKHUFRPSDQ\SURGXFWDQGVHUYLFHQDPHVPD\EHWUDGHPDUNVRUVHUYLFHPDUNVRIWKHLUUHVSHFWLYHRZQHUV&RS\ULJKW'DVVDXOW6\VWqPHV

Contact informatie: 'DVVDXOW6\VWHPHV6LPXOLD%9 'DVVDXOW6\VWHPHV6L PXOLD%9 3KRQH  3KRQH 6LPXOLDEHQHOX[VDOHV# #GVFRP 6LPXOLDEHQHOX[VDOHV#GVFRP 6DIDULZHJ 0$ $  0DDUVVHQ  6DIDULZHJ0$0DDUVVHQ 7KH 1HWKHUODQGV 7KH1HWKHUODQGV 9 LVLW XV DW ZZZVLPXOLDFRP RU 9LVLWXVDWZZZVLPXOLDFRPRU ZZZVLPXOLDFRPORFDWLRQVEHQHOX[KWPO ZZZ VLPXOLDFRPORFDWLRQVEHQHOX[KWPO

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 13

Het ontwerpen en simuleren van machines kan sneller in SolidWorks 2011 dankzij ingebouwde functionaliteit voor lassen, productietekeningen en andere taken.

scheidden. Elk bedrijf had ook andere partners uitgenodigd om zichzelf te presenteren op de bijbehorende beursvloer of om zelfs een lezing te houden. Bij CAD2M konden de aanwezigen bijvoorbeeld praten met vertegenwoordigers van de Hogeschool Arnhem Nijmegen, waarmee het bedrijf, evenals met het Graafschap College, een nauwe band onderhoudt. Vertegenwoordigers van Design Solutions vertelden over de nog niet zo lang geleden opgestarte samenwerking met 3D-printerfabrikant Solido, waarbij de bezoekers ook een van deze apparaten in actie konden zien op de beursvloer. Bij Cadmes ten slotte werd er nog eens aandacht gevestigd op het feit dat het bedrijf sinds enige tijd dealer is van productconfigurator TactonWorks van leverancier Tacton. Tevens werd op de

open dag bekendgemaakt dat Cadmes dealer zal worden van Elecworks, een pakket voor 2D en 3D elektrisch ontwerp. Al met al wisten de drie dealers van SolidWorks zich dus duidelijk te onderscheiden, ondanks dat ze alle drie hun gebruikersdag hadden opgehangen aan dezelfde gebeurtenis. Want het grote nieuws is dan overal hetzelfde, het verschil zit hem in de details. www.solidworks.nl www.cad2m.nl www.designsolutions.nl www.cadmes.nl

Een gesprek met Simon Booker

rant aansluit op het bestaande pakket. Pas wanneer we dat kunnen realiseren zullen we misschien met dergelijke functionaliteit komen. Over Solid Edge ST3 wordt lovend gesproken, en ook Autodesks Inventor Fusion trekt aandacht, maar wij hebben tot nu toe geen verkoop niet door zien gaan omdat we geen direct modelling konden leveren!”

CM: “SolidWorks Corp. maakt al sinds 1998 deel uit van Dassault Systèmes, dat lijkt pas redelijk recent ook naar de buitenwereld toe gebruikt te worden. Brengt dat veranderingen met zich mee?” SB: “We schuiven zo langzamerhand steeds verder in elkaar. Letterlijk en figuurlijk. Het nieuwe gezamenlijke hoofdkantoor in de US is daar een voorbeeld van, maar ook het gebruik kunnen maken van de grote kennis die bij Dassault Systèmes (DS) aanwezig is. Dat geldt trouwens ook voor andere bedrijfsactiviteiten; mede door gebruik te maken van faciliteiten van DS is SolidWorks Corp in staat geweest haar kostbaarste bezit, de productontwikkeling, geheel in stand te houden in de voorafgaande moeilijke periode. De meeste eindgebruikers maakt het trouwens weinig uit dat wij bij DS horen; alleen zeer grote klanten hechten er waarde aan vanwege de stabiliteit van DS.” Op dit punt vult collega Antony Hervo, fransman en Marketing Manager Western Europe, Simon aan met de opmerking dat het uiteraard in Frankrijk wél heel belangrijk wordt gevonden dat SolidWorks Corp. onderdeel van DS is.

CM: “Hoe ziet u het gebruik van de cloud?” SB: “De cloud zal vooralsnog belangrijk zijn voor opslag, en nog belangrijker, als platform voor het intelligent delen van ontwerpgegevens, met versiebeheer, toegangsbeheer, PDM enzovoorts. SolidWorks Connect geeft ook al inhoud aan het begrip cloud. Cloud toepassingen hebben wel als voordeel dat ze platformonafhankelijk zijn. Maar ook nu al hebben we een aantal producten op alternatieve platforms als de Mac beschikbaar. 3DVIA Mobile is ook een voorbeeld van de ontwikkelingen op dit gebied; met deze iPad en iPhone app kunnen 3D-gegevens worden geraadpleegd die op de website zijn gepost.” CM: “SolidWorks op de Mac is al getoond op SolidWorks World. Kunnen we op korte termijn een release verwachten?” SB: “Als het nodig is zouden we het op de markt kunnen brengen; als het helemaal is zoals we het willen en als de markt er om vraagt. Dat zal niet op korte termijn zijn.”

CM: “Veel van SolidWorks” concurrenten ontwikkelen voor hun pakketten mogelijkheden op het gebied van direct modelling. Heeft SolidWorks plannen in die richting ?” SB: “Doorgaans wordt direct modeling gezien als een werkwijze die de ontwerper meer vrijheid verschaft ten opzichte van het parametrisch history-based werken. Wij zijn al vijftien jaar bezig de beperkingen op te heffen waaraan gebruikers gewend waren geraakt. De definitie van direct modeling ligt niet geheel vast en je kunt zeggen dat er al een flink aantal direct modeling mogelijkheden in SolidWorks aanwezig zijn. Voor ons is het belangrijk dat alle eventuele nieuwe functionaliteit naadloos en transpaCADMagazine oktober/november 2010-7

CM: “Draftsight is zowel voor Windows als Mac OS X beschikbaar. Waarom brengt SolidWorks Corp. dit 2D pakket uit ?” SB: “Veel van onze klanten moeten nog altijd gegevens uit het verleden hergebruiken, of tekeningen die ze van derden krijgen verwerken. Met Draftsight hebben we daarvoor nu de beste oplossing. Voor de klant is het voordeel van dit pakket dat het geen budget opslokt van de investeringen in 3D-software; een win-winsituatie”.

13

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 14

De agenda bevat aankondigingen van gratis workshops, seminars, themadagen en andere kosteloze activiteiten van CAD-leveranciers en dealers. Daarnaast is er natuurlijk ook aandacht voor relevante beurzen in Nederland en België. De agenda is doorlopend en beslaat in ieder geval de evenementen tot aan de volgende uitgave van CAD-Magazine. Hiervoor kunnen beurzen, gratis seminars en workshops per e-mail worden aangemeld bij de redactie: [email protected]. Vermeld de datum, plaats, website en een korte inhoud, en geef als onderwerp van uw mail ‘Agenda’.

November 2 november, Plan-de-CAMpagne gebruikersdag De Werelt, Lunteren www.bemet.nl 2 november, Inloopdag Elektrotechniek Hasselt (B) www.cadac.com 2 november, Inloopdag Procesindustrie Hasselt (B) www.cadac.com 2 november, Solid Edge Introductietraining Edegem (B) www.cadcenter.be

4 november, Workshops: SmartRevit met Simone Meet the Revit Expert, Jordi to the MAX Almelo www.itannex.com 4 november, Seminar Star(T)Edition regio Hasselt (B) www.kubusinfo.nl 4 november, Roadshow Vectorworks Van der Valk Ridderkerk, Rotterdam www.vectorworks.be 5 november, Workshop Landmeten & AutoCAD Oss www.cadaccent.nl

11 november, Introductie Solid Edge ST3 Oldenzaal www.boschengineering.nl 11 november, Inloopdag Data Management Heerlen www.cadac.com 11 november, Mastercam X5 Roll-Out Almelo www.cadmes.com 11 november, Introductie: Ervaar SolidWorks ROC Friese Poort, Drachten www.cadmes.com 11 november, Workshops: SmartRevit met Simone Meet the Revit Expert, Jordi to the MAX Almelo www.itannex.com

2 november, Comsol Multiphysics Workshop Leuven (B) www.comsol.nl

5 november, Hands-On Workshop Altair HyperMesh & OptiStruct Nieuwegein www.hecbv.nl

2 november, Workshop SolidWorks SustainabilityXpress Bruchem www.designsolutions.nl

5 november, Vault en Vault Workgroup Infosessie Rotterdam www.icn-solutions.nl

2 november, Seminar: PLC Hardware- en Software-ontwerp dichter bij elkaar Reeuwijk www.eplan.nl

8 november, Seminar AutoCAD Inventor / Digital prototyping ‘s-Hertogenbosch www.icn-solutions.n

2 november, BIM Bouw Box (3B) infosessie ‘s-Hertogenbosch www.icn-solutions.nl

8 november, Eplan Cabinet Hands-on Workshop Waalre www.eplan.nl

2 november, Seminar Star(T)Edition regio Gent (B) www.kubusinfo.nl

9 - 11 november, Metavak & Gebruikte Machinevak Evenementenhal, Gorinchem www.evenementenhal.nl/gorinchem

12 november, Seminar AutoCAD Inventor / Digital prototyping Rotterdam www.icn-solutions.n

2 november, Roadshow Vectorworks La Place, Apeldoorn www.vectorworks.be

9 november, Inloopdag Elektrotechniek Meppel www.cadac.com

15 november, 3B Werkmethodiek Infosessie ‘s-Hertogenbosch www.icn-solutions.nl

3 november, Comsol Multiphysics workshop Amsterdam www.comsol.nl

9 november, Inloopdag Procesindustrie Meppel www.cadac.com

16 november, Inloopdag Elektrotechniek Gouda www.cadac.com

3 november, FloEFD gebruikersbijeenkomst Aluminium Centrum, Houten www.hecbv.nl

9 november, Mastercam X5 Roll-Out ‘s-Hertogenbosch www.cadmes.com

16 november, Inloopdag Procesindustrie Gouda www.cadac.com

4 november, BIMformatiedag Heerlen www.cadac.com

9 november, Comsol Multiphysics Workshop Enschede www.comsol.nl

16 november, Comsol Multiphysics Workshop Groningen www.comsol.nl

4 november, Inloopdag Data Management Gouda www.cadac.com

9 november, ArchiCAD Testdrive Amsterdam www.kubusinfo.nl

16 november, Workshop Grote samenstellingen in SolidWorks Erembodegem (B) www.designsolutions.be

4 november, Solid Edge Introductietraining Bergambacht www.cadcenter.nl

9 november, Roadshow Vectorworks Mercure Nieuwegein, Utrecht www.vectorworks.be

4 november, Workshop Grote samenstellingen in SolidWorks Erembodegem (B) www.designsolutions.be

10 november, Seminar: Hoe haal ik meer uit EPLAN Waalre www.eplan.nl

4 november, Ervaringen uit de praktijk: De kracht van Reverse-Engineering Breda www.gposolutions.nl

CADMagazine oktober/november 2010-7

10 november, PTC/User Benelux Event 2010 Hotel Duiven, Duiven www.ptcuser.nl

AGENDA 14

11 november, Roadshow Vectorworks Euroborg, Groningen www.vectorworks.be 12 november, hyperMILL gebruikersdag Kasteel Maurick, Vught www.cncconsult.nl 12 november, Hands-On Workshop spuitgietsimulatie met Moldex3D Nieuwegein www.hecbv.nl

16 november, Seminar Star(T)Edition regio Hasselt (B) www.kubusinfo.nl 16 november, Roadshow Vectorworks Mercure Amsterdam Airport, Amsterdam www.vectorworks.be

Ga voor de meest actuele agenda naar www.cadmagazine.nl/agenda

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 15

B OUW & C IVIEL

Massale opkomst NedGraphicsdag

D e B G T ko m t e r a a n ! Door: Remco Takken

Wellicht komt het door het zich voortslepende werk rondom de wettelijk verplichte Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG), die tegen het eind van het jaar klaar moeten zijn. Het gebruik van de volgende basisregistratie, de BGT, is pas verplicht in 2014. De belangstelling was echter overweldigend tijdens de NedGraphicsdag. ‘witte plekken’ moeten zien op te vullen?

Ruud van Rossem, ‘mister BGT’, had een lijst met vuistregels voor het bronhouderschap.

Op papier vulde de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) slechts een zesde van het programma van de NedGraphicsdag, op 21 september 2010 in de Reehorst in Ede. In de praktijk was dat aandeel vele malen groter. De presentatie van ervaringsdeskundige Margot Quist uit Gouda moest bijvoorbeeld, wegens massale belangstelling, worden verhuisd naar het hoofdpodium. Zij schetste de omvang en impact van de BGT en stelde aan de orde wat de gemeente wil, wat er reeds aanwezig is, wat bij een ander aanwezig is, wat er ‘moet’ vanuit de wet en hoe het doel te bereiken van de BGT. Quist sprak tegen een zaal van bijna driehonderd man vanaf het podium waar gewoonlijk de keynote speeches plaatsvinden van de directie en speciale genodigden. CADMagazine oktober/november 2010-7

Vuistregels Ruud van Rossem van VROM was een ‘echte’ keynote speaker. ‘Mister BGT’ legde de plannen en ideeën achter de BGT nog een keer uit. Inzichtelijk was zijn lijst met ‘Vuistregels voor het bronhouderschap’. Volgens de Vuistregels worden alle gemeenten verantwoordelijk voor de bebouwde kom, gemeentelijke wegen, bebouwing buiten de bebouwde kom, straatnamen en huisnummers. Een deel van deze gegevens is reeds ‘eenmalig geregistreerd voor meervoudig gebruik’ in de BAG, andere zaken dienen ingewonnen te worden uit de GBKN, luchtfoto’s en metingen in het veld. Saillant detail: de toevoeging ‘weesobjecten’. Blijkbaar wordt de gemeente automatisch verantwoordelijk voor restgroepobjecten. Betekent dit dat de gemeenten alle

15

Modelverandering Massimiliano Bareman deed de presentatie ‘Geometrie als verbindende factor’. Hij stelde direct: “Het gaat bij de BGT niet om een simpele conversie van GBKN naar BGT, maar om een modelverandering.” Het model, zo stelde Bareman, is te bezien als een knikkerzak waarin zich altijd honderd knikkers bevinden. Om de knikkerzak zijn waarde te laten behouden, is een aantal regels nodig. “Elke verstoring van dit model is altijd gekoppeld aan een 100 procent herstelactie. De tijd hiertussen moet zo goed als ‘nul’ zijn. Een verstoring mag pas plaatsvinden als de herstelactie gegarandeerd is en die laatste moet ook afgedwongen kunnen worden”, aldus Bareman. De knikkerzak was hierbij een metafoor voor het NedGeodataWarehouse van NedGraphics. In het NGdW bevinden zich de knikkers (geodata) die altijd juist en compleet dienen te zijn. Richard Goossens, algemeen directeur van NedGraphics, benadrukte de samenhang van alle basisregistraties en stelde dat het van groot belang is dat de gemeenten daadwerkelijk de regie behouden. De centrale regie over de geometrie ligt volgens Richard Goossens besloten in de registratie (middels GeoCad), de kwaliteitsborging (in het NedGeodataWarehouse) en presentatie (via NedServices). Een sluitend verhaal. Hoewel er nog het nodige wordt geknutseld aan de toekomstige BGT, laat NedGraphics zien er ‘bovenop’ te zitten. www.nedgraphics.nl

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 16

M ECHANICAL & D ESIGN

Parametrisch en historievrij ontwerpen in één omgeving

Synchronous technology volledig geïntegreerd in Solid Edge ST3 Door: Lambert-Jan Koops

Solid Edge ST3 is een grote stap in de ontwikkeling van Solid Edge, als we tenminste Siemens PLM Software, de aanbieder van de software mogen geloven. Het was al mogelijk om zowel parametrisch als historievrij te werken in het pakket, maar nu zijn de functies zo geïntegreerd dat ze door elkaar heen te gebruiken zijn. Het beste van twee werelden?

partners in het algemeen en hoe belangrijk ze zijn voor Siemens in het bijzonder. “Het contact met de eindgebruikers verloopt grotendeels via onze dealers, die er zo voor zorgen dat we weten welke kant we op moeten met de ontwikkeling van onze software. Zoals bekend handelen we echt grote contracten zelf af, maar we hebben inmiddels besloten om de lat voor direct sales hoger te leggen, waardoor onze dealers weer grotere klanten in hun bestand krijgen. Uiteraard kunnen we dat alleen doen omdat we veel vertrouwen hebben in onze resellers en de samenwerking in het verleden veelbelovend is voor de toekomst.” De bijeenkomst van Bosch Engineering in verschillende sessies. Linksboven Bill McClure, rechtsonder Jaap Dubbelaar.

Op 7 oktober organiseerde Bosch Engineering een bijeenkomst in het Gelderse Dieren die in het teken stond van de lancering van Solid Edge ST3. Daarmee was het de eerste, want concullega CAAP zou vijf dagen later een vergelijkbaar evenement houden. De bijeenkomst vond dan ook al plaats voordat het pakket officieel zou worden vrijgegeven, maar Bosch Engineering wilde de gebruikers alvast goed voorbereiden op de release. Uiteraard niet voor de aanwezigen eerst een blik in eigen keuken te gunnen, want Gerhard Bosch begon de dag met een korte presentatie over Bosch Engineering. Het bedrijf is de economische dip goed doorgekomen en heeft sterk geïnvesteerd in onder andere het personeelsCADMagazine oktober/november 2010-7

bestand om de verwachte groei van de komende tijd op te kunnen vangen. Dit gehele team was uiteraard gedurende de dag aanwezig, zodat een wederzijdse kennismaking mogelijk was. Afgevaardigden Siemens Bosch Engineering verkoopt de software van leverancier Siemens PLM Software, dat een aantal mensen had afgevaardigd naar de bijeenkomst. Zo waren daar Solid Edge-specialist Jaap Dubbelaar, channel manager Benelux Bas van Dijk en niemand minder dan vice-president Velocity Products Bill McClure. Van Dijk was de eerste spreker van Siemens die het woord kreeg. Hij hield een praatje over het belang van

16

Meeste stemmen Bill McClure sprak over de Velocity producten, waar hij als vice-president direct verantwoordelijk voor is. Hij legde uit hoe de opmerkingen van eindgebruikers worden geregistreerd in enhancement requests, die vervolgens worden gebruikt voor de ontwikkeling van nieuwe versies van de producten van Siemens. Alhoewel het geen zuiver democratisch proces is en dus niet altijd de meeste stemmen gelden, geldt voor veel aanpassingen dat ze gebaseerd zijn op het grootste aantal aanvragen van klanten. McClure: “Met de release van Solid Edge ST3 komen we tegemoet aan meer dan tweeduizend van dit soort aanvragen, waarmee het een van de meest significante releases uit de geschiedenis van Solid Edge is. Het is echt een versie met concrete functievernieuwing in tegenstelling tot bij-

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 17

voorbeeld de voorgaande release, die veel meer paste in onze strategische ontwikkeling van de software.” Twee ontwerptechnieken Solid Edge ST3 betekent de definitieve doorbraak van synchronous technology. De techniek is nu beschikbaar in alle omgevingen van het pakket en de parametrische en historievrije functies zijn volledig vrij door elkaar heen te gebruiken. Waar in de voorgaande versie nog gekozen moest worden voor parametrisch of historievrij, daar hoeft dat nu dus niet meer. McClure: “We hebben met de release van Solid Edge ST3 echt een grote stap voorwaarts gedaan. Dit is datgene wat ons voor ogen stond toen we besloten synchronous technology te ontwikkelen: een werkomgeving die de pluspunten van twee ontwerptechnieken samenvoegt. De sterke automatisering van repetitieve handelingen van parametrisch werken wordt nu samengevoegd met de flexibliteit van historievrij ontwerpen. Aan de ene kant kan de gebruiker in Solid Edge ST3 beschikken over dimensiegestuurde en featuregebaseerde onderdelen en aan de andere kant kan hij snel aanpassingen doorvoeren en de directe interactie met het model opzoeken. Ik vind dat daarmee echt een nieuwe tijd in de CAD-wereld is aangebroken. Het is een vooruitgang die wat mij betreft te vergelijken is met de overgang van 2D naar 3D: er is zoveel voordeel te behalen uit deze manier van werken, dat er geen argumenten zijn om het niet te doen.”

Controle behouden Alhoewel McClure overtuigend was als hij sprak over synchronous technology en de demonstratie van de nieuwe functies er flitsend uitzag, was er toch één argument dat naar voren werd gebracht om niet direct gebruik te maken van historievrije mogelijkheden. Is het niet te makkelijk om het model te veranderen, vroegen bezorgde aanwezigen zich af. En wat gebeurt er met een model als er per ongeluk een wijziging plaatsvindt, is dan niet alle informatie verdwenen? Natuurlijk is er de hersteloptie, Control Z en de wijziging is ongedaan, maar wat als er echt iets fout gaat, is dat dan nog wel te herstellen? “Dat is inderdaad een vraag die ik vaker krijg en die ook onze aandacht heeft”, gaf McClure aan. “We begrijpen dat onze gebruikers graag makkelijk willen werken, maar ook de controle willen behouden over hun werk. Daarom zijn er drie tools beschikbaar in ST3. Het is bijvoorbeeld mogelijk om afmetingen vast te zetten met de functie ‘locked dimension’ en daarnaast kan de gebruiker tussen verschillende onderdelen relaties vastleggen die niet verbroken mogen worden. Op die manier verandert er dus niets in het model dat absoluut niet veranderd mag worden. Een andere belangrijke tool is de tool voor het terugvinden van aanpassingen in het model. Als er een wijziging wordt doorgevoerd zal de software de onderdelen die veranderen laten oplichten. Zo is dus direct te zien wat er waar verandert. Eigenlijk is dat alleen

maar een verbetering ten opzichte van een parametrisch model, waarbij er helemaal geen overzicht is als er veranderingen worden doorgevoerd. Ook wat dat betreft is de combinatie van een parametrische en historievrije werkomgeving dus een verbetering.” Sneak preview Uiteraard was veel te doen en te horen in de parallelsessies op de klantendag. Zo was er een Introductie CAM Express, werden er verschillende praktijkverhalen gehouden en was er aandacht voor eindige elementen analyse. Wie er behoefte aan had kon bovendien met verschillende mensen van Siemens en Bosch Engineering rond de tafel gaan zitten om ideeën uit te wisselen en vragen beantwoord te krijgen. De best bezochte bijeenkomst bleek echter, niet geheel verrassend, toch de sneak preview van Solid Edge ST3, die in handen was van Jaap Dubbelaar. De inhoud van zijn verhaal is (deels) terug te vinden in de Solid-Edge rubriek op pagina 48 van dit magazine. www.boschengineering.nl www.siemens.com/plm

Starten met BIM-men? Alles écht in één Model? Wij hebben de werkende oplossing voor uw architectenbureau. Werkend met de meest gebruikte CAD-pakketten van Nederland, specifiek voor de Nederlandse markt! Vraag naar de voordelen van het Digitale Huis en de Digitale Bouw (BIM) Bibliotheek. Het Digitale Huis • postbus 40, 5201 AA ’s-Hertogenbosch • 073 690 16 22 • [email protected] • www.digitalebouwbibliotheek.nl CADMagazine oktober/november 2010-7

17

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 18

H ARDWARE

HP Designjet T2300 eMFP en T7100 printers beschikbaar

HP wil meer bieden dan een apparaat voor het printen Door: Lambert-Jan Koops

Op 29 september hield HP in Kopenhagen een persbijeenkomst ter gelegenheid van de lancering van twee nieuwe grootformaatsystemen. Het ging echter vooral over software. Want alhoewel er wel productieverbeteringen waren doorgevoerd ten opzichte van de voorgaande modellen, heeft HP met name aandacht besteed aan de ondersteuning van de workflow. printopdracht te geven. Dat klinkt misschien voor de hand liggend, maar wie bijvoorbeeld AutoCAD-tekeningen wil printen, moet daar bij de meeste systemen precies de juiste drivers voor hebben geïnstalleerd en het valt soms nog niet mee om dat te regelen. Vandaar dat we hebben gewerkt aan een systeem waarbij het installeren van specifieke drivers niet meer nodig is.”

De HP Designjet T2300 eMultifunction Printer.

B

ij de lancering van nieuwe printers, is het verstandig om ook eens na te denken over het grotere geheel der dingen. Een aantal jaren geleden werden we immers bijna doodgegooid met de term ‘paperless office’, zodat de vraag opkomt of printers nog wel nodig zijn. Volgens HP is dat wel het geval, uit een door het bedrijf aangehaald onderzoek zou blijken dat 84 procent van de bedrijven aangeeft dat ze papier zullen blijven gebruiken. Kortom: de markt voor printers zal op korte termijn niet zo maar instorten. Workflow Alhoewel de vraag naar printers voorlopig nog blijft bestaan, is de focus wel anders geworden, stelde Francois Martin, HP EMEA GSB Marketing. “Waar er vroeger met name gekeken werd naar de kwaliteit die een printer CADMagazine oktober/november 2010-7

leverde, daar wordt er nu veel meer naar gekeken hoe een printer past in de workflow van een organisatie. Veel ondernemingen hebben mobiele afdelingen. Daarnaast werken ze vaak samen met externe partijen en wisselen ze veel digitale informatie uit. Tachtig procent van de prints in de moderne bedrijfsvoering is een afdruk van een pdf die is toegestuurd, zestig procent van de constructiesites beschikt over draadloos internet. Daarom draait het in de workflow om drie dingen: mobiliteit, samenwerking en eenvoud. Gebruikers moeten in staat zijn om snel een tekening, met daarop bijvoorbeeld opmerkingen, te kunnen scannen en te versturen. Ook moeten ze het overzicht kunnen houden over de documenten die worden gedeeld. Tenslotte moet het niet te ingewikkeld zijn om een willekeurige

18

HP ePrint & Share De intentie van HP is duidelijk: het bedrijf wil een collaborative printing solution, een op samenwerking gerichte grootformaatprinter met bijbehoren. De meeste aandacht ging in Kopenhagen dan ook uit naar de HP Designjet T2300 eMultifunction Printer (eMFP), een web-ready grootformaatprinter in de industrie met scan-, print- en kopieerfuncties. Dat kwam vooral door het bijbehorende HP ePrint & Share. Deze laatste is beschikbaar via HP ePrintCenter, een online hub die architecten toegang tot hun plannen biedt waar en wanneer ze willen. Met HP ePrint & Share is het mogelijk om vanaf één scherm de pagina-opmaak aan te passen, afdrukvoorbeelden te bekijken en afdrukklare bestanden te maken. Terwijl het printen bezig is, kan de gebruiker bestanden uploaden om ontwerpen te delen met projectteams die zich elders bevinden. Tijdens een korte demonstratie deden de medewerkers van HP voor hoe een HP ePrint & Share in de praktijk zou kunnen werken. Op punt A wordt een bestand gemaakt en geüpload naar de

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:17

Pagina 19

tekeningen, gedrukte plannen of blauwdrukken volledig scannen en vervolgens digitaliseren en vectoriseren, zodat het ontwerp kan worden bewerkt in een CAD-systeem.

De HP Designjet T7100.

serverruimte die voor elke HP-klant beschikbaar is. Ondertussen krijgt degene voor wie de tekening bedoeld is een melding via e-mail dat hij de tekening kan bekijken. Vervolgens wordt de tekening op plek B binnengehaald en uitgeprint. Als de medewerker op deze locatie onduidelijkheden tegenkomt of wijzigingen wil aanbrengen, kan hij deze gewoon op de uitgeprinte tekening uitschrijven, waarna de tekening gescand wordt en na het uploaden weer beschikbaar is voor de medewerker op locatie A. Die kan dan vervolgens nadenken over de opmerkingen die hij uit het veld heeft gekregen en daarop actie ondernemen. Zonder driver Alhoewel er veel aandacht is besteed aan de workflow heeft de hardwareafdeling van HP ook niet stil gezeten. Om te beginnen moest het model pas-

sen bij de workflowbehandeling die HP voor ogen had en daarom is de invoer van de media versimpeld en kan het apparaat gelijktijdig kopiëren en scannen. Ook heeft de HP Designjet T2300 PostScript eMFP allerlei functies die nog niet eerder te vinden waren in eerdere modellen van HP. Zo is het de eerste grootformaatprinter met een kleurenaanraakscherm als gebruikersinterface. Daarnaast is het de eerste printoplossing zonder driver. Waardoor gebruikers in staat zijn direct vanaf een notebook of USB-stick te printen zonder printdriver- en netwerkbeperkingen. De samenwerking tussen HP en Autodesk heeft een HP ePrint & Share plug-in voor AutoCAD opgeleverd. Deze stelt gebruikers in staat direct vanuit AutoCAD te printen. Bovendien wordt bij de HP Designjet T2300 eMFP standaard een licentie voor AutoCAD Raster Design geleverd. Hiermee kunnen gebruikers

Ook Civitas Advies kiest voor de NedInfra oplossingen van NedGraphics NedGraphics. Voor complete en modulaire CAD/GIS systemen. GEOCAD, IGOS, NedBrowser, NedGeomagazijn, NedInwinning, NedPlan, NGdW, NedView, TopoCAD, NedInfra, NedGeoservices

CADMagazine oktober/november 2010-7

NedGraphics BV T + 31 (0) 347 32 96 00 [email protected] www.nedgraphics.nl

19

Kogels Naast de HP Designjet T2300 PostScript eMFP werd ook de HP Designjet T7100 getoond aan de pers. Dit is een monochroom en kleurenprintsysteem dat is ontworpen voor centrale printafdelingen in bedrijven en reprografen. De printer is geschikt voor het afdrukken van eenvoudige CAD-tekeningen tot hoogwaardige afbeeldingen, in zwart-wit en kleur. De HP Designjet T7100 printer heeft een modulair ontwerp, zodat de gebruiker het apparaat eventueel kan upgraden naarmate de technologie zich verder ontwikkelt. De snelheid kan oplopen tot 165 A1-afdrukken per uur en het is mogelijk om te printen zonder toezicht dankzij de ondersteuning voor drie mediarollen. Deze kunnen als een soort kogels in een revolver in de printer worden gezet, waarbij er geen extra handelingen nodig zijn naast het plaatsen van de rol. Met de HP Instant Printing Pro-software is het mogelijk om, net als bij de HP Designjet T2300 PostScript eMFP, te printen zonder driver. Gebruikers kunnen een afdrukvoorbeeld bekijken, bestanden bewerken en printen zonder toepassingen te moeten openen of driverinstellingen te moeten aanpassen. www.hp.com/go/collaborate

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 20

B OUW & C IVIEL

Aandacht voor Organice en DeModus

Ve e l e i g e n s o f t wa re o p Re v i t - d a g v a n C a d a c Door: Lambert-Jan Koops

Op donderdag 16 september vond in Dordrecht de Cadac Group Revitdag plaats. Honderdtwintig Revit-gebruikers van diverse architectenbureaus, ingenieursbureaus en aannemers waren te gast in het splinternieuwe, moderne kantoor van EGM architecten om daar te kijken naar presentaties over Revit 2011, DeModus en Organice.

Meer dan honderd bezoekers kwamen af op de Revitdag die werd gehouden in het pand van architectenbureau EGM.

Jan Baggen, CEO van Cadac opende de Revit-dag en legde uit dat de bijeenkomst in het teken zou staan van BIM. Daarbij ging het niet alleen over de Autodesk-software zoals Revit Architecture 2011, maar ook software ontwikkeld door Cadac Group. Bij al deze pakketten draait meer en meer om samenwerking en standaardisatie van werkprocessen, die als gevolg moeten hebben dat de faalkosten omlaag gaan en bouwprojecten sneller en goedkoper te realiseren zijn. Baggen: “Om software te kunnen ontwikkelen, heb je een bepaalde schaalgrootte nodig, anders wordt de software te duur of duurt het te lang voor je nieuwe releases kunt uitbrengen. We zijn inmiddels tot de conclusie gekomen dat de Benelux-markt te klein is om een dergelijke ontwikkeling te kunnen dragen. Vandaar dat we onze vleugels hebben uitgeslagen en ook in het buitenland aan de weg timmeren. Zo hebben we twee kantoren in de VS, is er net een medewerCADMagazine oktober/november 2010-7

ker vertrokken naar Australië om daar de verkooporganisatie te ondersteunen en zullen we op korte termijn een kantoor openen in Londen.” Ondanks dat de Benelux-markt op zichzelf te klein is om de ontwikkeling van bijvoorbeeld Organice en DeModus te rechtvaardigen, spelen de Cadac-klanten in Nederland en België wel een belangrijke rol bij de ontwikkeling. Baggen: “Met onze gebruikers in de Benelux hebben we veelvuldig contact over de software en de richting waarin deze moet gaan. Onze thuismarkt is feitelijk onze kweekvijver, waar we onze nieuwe producten in uitzetten en kijken of ze op de juiste manier groeien. Dat kan op deze manier omdat we een lange relatie hebben met onze klanten en vertrouwen hebben in deze samenwerking.” Wereldwijd Het is voor Cadac mogelijk om de internationale markt te bedienen, omdat de workflow in de bouw wereldwijd

20

hetzelfde is. “Hier en daar is er wel een kozijntje dat anders getekend wordt, maar of je nu een flat bouwt in Nederland of een tinmijn in Australië, het principe is hetzelfde. Dat weten we zeker, omdat de BAM, een van onze klanten, met een Australisch bedrijf samenwerkt en beide ondernemingen precies dezelfde behoeften bleken te hebben. Dat is ook wel logisch, want Revit wordt natuurlijk ook wereldwijd gedistribueerd en dat levert ook geen problemen op,” aldus Baggen. Niels Oomen, consultant bij de AECdivisie van Cadac, sloot met zijn verhaal aan op de opmerkingen van Baggen door te vertellen over de nieuwe features in Revit 2011. Revit is op vele punten aangepast. Zo is de user interface op veel punten onder handen genomen, waarbij Autodesk heeft geluisterd naar kritieken van de gebruikers, en zijn er een aantal visuele verbeteringen doorgevoerd. Zo is de ribbon efficiënter ingedeeld, de DWG-export aangepast en zien tekeningen er visueel hetzelfde uit als in AutoCAD dankzij true colors. Door display enhancements is rendering in veel gevallen niet meer nodig om een snelle indruk van het resultaat te krijgen, omdat nu real-time al een vrij realistisch resultaat te zien is van het Revit-model. DeModus 2011 DeModus is een door Cadac ontwikkelde toevoeging op de Autodesk-software voor de bouw, zoals NxtDIM dat is voor de werktuigbouw en NedInfra voor de civiele techniek. DeModus van Cadac is een werkmethodiek en -om-

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 21

geving met bijbehorende bibliotheek gaande koppeling beschikbaar komen voor Revit Architecture en Revit tussen DeModus en Organice. Ook Structure. De software bevat meer dan zonder Organice zal DeModus iets toe 1800 elementen, zowel 2D als 3D, kunnen voegen aan het BIM-proces, waarvan de meeste parametrisch. De maar de kracht zal met name liggen in output van DeModus is standaard de combinatie. DWG die voldoet aan het CAS-afspra- Met de eerste opzet van DeModus kenstelsel. Cadac levert ook een know- 2012 bleek Cadac al in staat om bijledge base als onderdeel van DeModus voorbeeld een bouwbesluittoets en een 2011. Hierin staan alle vragen en ant- hoeveelhedenstaat uit een Revit-model woorden die het bedrijf het afgelopen te genereren. Beide helder gedocumenjaar heeft behandeld. De knowledge teerd en voor derden gepubliceerd via base wordt daarnaast ook continu aan- Organice Explorer. Diverse rapportagevuld met nieuwe antwoorden op vra- ges worden standaard geleverd bij gen van DeModus-gebruikers. DeModus 2012. “Een goede informatiestroom kan alleen worden bereikt als de bibliotheek, waarmee gewerkt wordt, nauw is afgestemd op het BIM-proces”, zei Erik van Eck, AEC operations manager bij Cadac, bij zijn presentatie over de nieuwe features in DeModus 2011. Uiteraard was hij hierbij van mening dat dit het geval is bij de bibliotheek van DeModus. Ook ging Van Eck in op de Shared parameters van de RevitGG die zijn toegevoegd aan DeModus 2011-families en templates. Verder liet hij De hele ontwerpcyclus wordt ondersteund de Cadac Organice plug-in in de door de driehoek Revit, Autodesk Vault ribbon zien, waarmee content maen Organice. nagement binnen Revit mogelijk is. Organice Koppeling Ben Spreen, salesmanager bij Cadac, In een latere sessie vertelden Bjorn gaf een algemene introductie van Ramaekers en Paul Smeets over de Cadac Organice. content management toekomstplannen voor DeModus 2012. software voor de bouwwereld, gebaHierbij hielden ze de aanwezigen voor seerd op Microsoft SharePoint. Er is dat die versie nog beter zal aansluiten gekozen om ons alleen te richten op op het BIM-proces. De 2012-versie zal SharePoint, omdat Cadac denkt dat dit niet een forse uitbreiding van de con- de toekomst is voor informatie-uitwistent bibliotheek bevatten, maar vooral seling en online samenwerking. aanpassingen voor betere samenwer- Bjorn Ramaekers liet middels een deking, informatievoorziening en rappor- mo zien welke mogelijkheden Orgatages uit een Revit-model. De visie van nice Explorer zoal heeft. De Organice Cadac is dat op elk moment benodigde Explorer is een webbased smart client informatie uit een Revit-model te halen voor SharePoint, die documentmamoet zijn. Er zal hiervoor een diep- nagement en samenwerking vereen-

KKosten osten be besparen &

EGM EGM is een architectenbureau met een indrukwekkend portfolio en verantwoordelijk voor het ontwerp van enkele Nederlandse ziekenhuizen, zorgcentra en andere projecten die een maatschappelijke behoefte vervullen. Het bureau legt een sterke nadruk op de wijze waarop mensen de omgeving en het gebouw gebruiken en ervaren, waarbij werk- en organisatieprocessen van opdrachtgevers als uitgangspunt worden genomen bij de ontwikkeling. EGM verzorgde de laatste presentatie van de Revit-dag over de invoering van Revit binnen EGM en het gebruik van Revit in de praktijk bij een aantal projecten, zoals het Woonzorgcentrum Prinsenbeek, het Reinier de Graaf Gasthuis en het Onderzoek- en Diagnostiekgebouw VUmc, Amsterdam. Daarbij werd ook ingegaan op de uitdagingen die de praktijk van alledag stelt aan het werken met Revit als 3D BIM-software. EGM heeft in de dagelijkse praktijk een voortrekkersrol op zich genomen door met de methodiek op diverse niveaus de werking en toepasbaarheid van Revit te toetsen. Hierover wordt ook uitvoerig gecommuniceerd met externe bureaus. EGM werkt daarnaast ook intern aan een Revit-platform. Hiervoor is een BIM-beleidsteam opgericht en kunnen de Revit-gebruikers periodiek kennis uitwisselen. www.cadac.com www.organice.com www.demodus.com

Efficiënter er ontwerpen! ontwerpeen!

Gratis G ratis on-line on-line kennis-sessies kennis-sessies op o cadmes.com

SolidWorks, ks, PPDM, DM , 33DVIA, DVIA , SSimulatie imulatie & SSustainability ust ainability

CADMES

C R EAT I V E S O LUT I O N S , SOLID T E EC CH HN NO OLOGY LO G Y

CADMagazine oktober/november 2010-7

voudigd. Ramaekers liet onder andere zien hoe het mogelijk is om in verschillende projecten documenten te bewaren, delen, bewerken, zoeken, bekijken en te voorzien van metadata.

21

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 22

B OUW & C IVIEL

Auteursrechten bouwtekeningen vaak niet geregeld

S t i c h t i n g P ro j e c t D i g i t a l e B o u w t e ke n i n g e n Door de redactie

De gemeenten Nijmegen en Coevorden hebben de bouwkundige tekeningen uit hun archief al volledig digitaal beschikbaar gesteld op internet en meerdere gemeenten volgen. De makers van deze tekeningen, de architecten, zijn echter niet gevraagd om toestemming. De doelstelling van de stichting Project Digitale Bouwtekeningen is om architecten auteursrechtelijk te beschermen en de royalty’s voor hen veilig te stellen.

Gemeenten, vooral de grote-

Veiligheidskleppen De Stichting Project Digitale Bouwtekeningen wil het werk van architecten en bouwkundigen beschermen door een archief aan te leggen van het door hen gemaakte werk. Hierbij worden bouwtekeningen beschikbaar gesteld op de website van de stichting en kunnen aanvragers een PDF of DWG afnemen. Hierbij worden enkele veiligheidskleppen ingebouwd zodat het bestaande werk niet ongecontroleerd kan worden gebruikt door derden. Zo kan een bepaling worden opgenomen dat de wijzigingen aangebracht op de nieuwe tekeningen door de oorspronkelijke auteur worden gekeurd. De auteursrechten van het bestaande, gerealiseerde werk liggen immers ook bij de architect. Elke aanbieder krijgt binnen de website van de Stichting Project Digitale Bouwtekeningen zijn eigen code. Hiermee is per onderdeel de publicatie te regelen. De website biedt hiermee een vorm van bewijs van datum van creatie. Het aanbieden onder licentie geeft daarnaast ook de mogelijkheid van verschillende niveaus. Het ene architectenbureau kiest misschien voor volledige vrijheid van beschikbaar stellen. Een ander bureau geeft wellicht na een uitgebreide screening van de aanvrager toestemming tot het gebruik van hun werk. Ook de hoogte van de kostprijs per document is individueel te bepalen. De prijs zal volgens de vrije marktwerking afhangen van de verhouding tussen vraag en aanbod. Het product boort een nieuwe markt aan, waardoor nog niet bekend is wat klanten willen betalen. Bij het verwerken van de betalingen vraagt de Stichting Project Digitale Bouwtekeningen een deel van de opbrengst om de kosten te dekken en de website te onderhouden.

re, zijn actief om hun bouwtekeningenarchief te digitaliseren en aan te bieden via hun gemeentelijke webpagina. Nijmegen is de eerste gemeente die hierin grotendeels geslaagd is. De gemeente Alkmaar en de binnenstad van Amsterdam zullen op korte termijn volgen. Het Gemeentearchief Rotterdam en de archiefinstellingen van Antwerpen, Amersfoort (Eemland), Heusden, Altena en Mechelen hebben de handen ineen geslagen voor de ontwikkeling van een informatiesysteem voor de beschikbaarstelling van hun bouwtekeningen op een gemeenschappelijke website. Het aanbieden van deze bouwtekeningen op het internet gebeurt op het moment van schrijven op kleine schaal. De grootste aanbieder, gemeente Nijmegen, biedt in feite producten aan waarbij de eigendom of auteursrecht bij een derde ligt. De gemeenten ondervangen het vraagstuk omtrent de auteursrechten van de werken door middel van een disclaimer met de volgende tekst: “Verder gebruik, waaronder begrepen verspreiding, van de geraadpleegde documenten en de daarin vervatte gegevens is onderworpen aan beperkingen en aansprakelijkheid op grond van het auteursrecht. De digitale documenten hebben de status ‘digitale werkkopie’ en aan de inhoud ervan kunt u geen rechten ontlenen.” Het auteursrecht blijft echter eigendom van de architect die het ontwerp heeft vervaardigd en is van kracht tot zeventig jaar na het overlijden van de maker. Er bestaat geen formele eis, zoals registratie, depot, aanvraag of zelfs het plaatsen van een copyright-teken nodig om aanspraak te kunnen maken op de bescherming. In het bijzonder geldt dat een werk niet af hoeft te zijn voor het beschermd is: elke kladversie, zoals een snelle schets, is beschermd zolang de creatieve hand van de maker erin te herkennen is. CADMagazine oktober/november 2010-7

22

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 23

Aanbieders De potentiële aanbieders van de database zijn voornamelijk architectenbureaus, ingenieursbureaus, aannemers en leveranciers van bouwproducten. Daarnaast zijn particulieren en makelaars een grote tweede doelgroep voor het afnemen van tekeningen van de website. Via de website worden de bestanden van de aanbieders direct aan de afnemers verkocht. Het beheer van de bestanden ligt daarbij exclusief bij de aanbieder. Met de website wil de Stichting Project Digitale Bouwtekeningen in plaats van een serie gemeentelijke websites, één uniforme database creëren die niet alleen controle over de bestanden biedt aan de rechthebbenden, maar ook nog zorgt dat de auteursrechten worden afgedragen. Toekomst Na de initiële aanbieding van ‘droge’ bestanden kunnen metagegevens worden toegevoegd door de aanbieders. Dit biedt ongekende mogelijkheden. Er kunnen uitspraken gedaan worden over bijvoorbeeld de kosten per BVO per functie, het energiegebruik, de technische oplossingen en de detaillering.

Het is mogelijk de bestanden van gemeenten te integreren in de website en vervolgens de auteurs als nieuwe aanbieders aan te schrijven. In de toekomst kunnen oude tekeningen uit papieren archieven worden geüpload. Hiernaast is ook een tekenservice denkbaar die, indien gewenst, de gescande tekeningen vectoriseert naar een lijntekening (DWG). Eventueel kan een scanservice worden opgezet om de ‘slapende’ archieven van aanbieders te digitaliseren. Andere plannen zijn het opzetten van een printservice om klanten te voorzien van hardcopy’s en een CAD-service voor het omzetten van gescande tekeningen in bruikbare DWG-bestanden. Aanmelding Om de plannen door te kunnen zetten, is de Stichting Project Digitale Bouwtekeningen op zoek naar geïnteresseerden die zich vrijblijvend kunnen aanmelden voor het project. Bij vierhonderd aanmeldingen komt het project in aanmerking voor subsidie. Ondertussen zal de bèta-opzet van de website worden uitgewerkt. Meer informatie is op te vragen via [email protected].

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 24

CAD, PDM, Simulatie, Documentatie s op de n o ek p Bezo ishow o D083 echn 089, 9. T e d 9.A .A049 s d n 1 sta en 1

Contact: [email protected] | 072 514 35 50 | www.solidworks.nl

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 25

M ECHANICAL & D ESIGN

Mogelijkheden plaatwerk en simulatie uitgebreid

S p a c e C l a i m 2 0 1 0 o o k vo o r n i e t - e n g i n e e rs ? Door de Redactie

SpaceClaim heeft SpaceClaim 2010 gelanceerd, de zesde release van deze CAD-software. Het pakket wordt sinds de eerste versie al gepresenteerd als een echte uitwisselingsoplossing: het is mogelijk om in SpaceClaim solids uit vrijwel elk ander CAD-pakket te laden. Op dat gebied is niet veel veranderd, uiteraard zijn er wel andere aanpassingen doorgevoerd. atures en is het mogelijk om te ontwerpen op basis van een doorsnede. Verder zijn ontwerpen in 2D om te zetten naar gebogen 3D-modellen en beschikt de nieuwe versie over lichtgewicht patronen. Ten slotte is de plaatwerksectie voorzien van functies voor het projecteren en uitsnijden van tekst.

SpaceClaim 2010 verzorgt mechanisch correct reagerende samenstellingen waarmee het gedrag van bijvoorbeeld tandwielen kan worden gesimuleerd.

S

paceClaim Corporation benadrukt bij de release van de nieuwe versie van het gelijknamige pakket dat de software niet alleen bedoeld is voor engineers, maar bedrijfbreed kan worden ingezet. De niet-technische doelgroep bestaat hierbij met name uit verkopers die nieuwe producten en concepten aan de man proberen te brengen. Deze moeten met de software een conceptmodel kunnen maken, waarbij ze bijvoorbeeld door een klant aangeleverde geometrie als basis gebruiken. Tijdens de onderhandelingen kunnen ze dan meteen de kosten van inkooponderdelen uitwerken en een ordervoorstel maken met 3Dmodellen en fotorealistische renders. Voorgaande klinkt nogal ambitieus voor niet-engineers, maar er wordt dan uiteraard gebruikgemaakt van basismodellen die van de CAD-afdeling afkomstig zijn. In de conceptfase zijn dan ontwerpopties uit te proberen op CADMagazine oktober/november 2010-7

het basismodel. Hierbij kan een gebruiker bijvoorbeeld verschillende fabricagemogelijkheden onderzoeken om daarna de meest optimale te vinden. SpaceClaim 2010 Uiteraard zijn er ook nog echt technische mogelijkheden binnen SpaceClaim, naast het standaard CAD-werk. Ontwerpers kunnen met behulp van specifiek daarvoor toegevoegde functies bijvoorbeeld modellen verschalen, samenvoegen, opsplitsen en verdikken voor rapid prototyping en halffabrikaat-modellen en opspanmiddelen maken en uitvoeren. Ook is er de mogelijkheid om solid- en plasticonderdelen om te zetten naar plaatwerkontwerpen. Naast vernieuwingen op het gebied van conceptontwerpen bieden uitbreidingen in SpaceClaim 2010 nieuwe mogelijkheden voor het ontwerpen van plaatwerk. Zo zijn er nieuwe vorm-fe-

25

Snel selecteren Een van de nieuwe ontwerp-features in SpaceClaim 2010 verzorgt mechanisch correct reagerende samenstellingen. De fysieke werking van bijvoorbeeld balgewrichten en tandwielen is hiermee te simuleren. Verder is het mogelijk om direct in 3D te schetsen voor punten, lijnen en spline-bogen. Een andere functie in 2010 is het snel selecteren van onderdelen op basis van hun afmetingen. Hiermee is snel een overzicht te krijgen van dezelfde onderdelen in een samenstelling. Daarnaast kan de gebruiker eigen symbolen specifiëren bij detailaanzichten en zijn er grid-mogelijkheden voor het overzichtelijker maken van tekeningen van grote samenstellingen. Wie met deze functies niet tevreden is, kan ten slotte nog aan de slag met de API voor het aanmaken van eigen scripts en interactieve objecten. SpaceClaim 2010 is per direct beschikbaar. Widenhorn Industriële Automatisering is reseller van SpaceClaim in Nederland. Op de website van Widenhorn is een gratis trial van de software aan te vragen, die dertig dagen bruikbaar is. www.wia.nl

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 26

M ECHANICAL & D ESIGN

Een visuele tour door de Pro-versie

S o l i d s m a ke n h u n e n t re e i n S ke t c h U p 8 Door de redactie

In september 2010 is versie 8 van SketchUp gelanceerd. Zoals dat hoort bij een nieuwe versie bevat deze release verschillende uitbreidingen en aanpassingen. Dit artikel toont een groot aantal van die veranderingen met veel afbeeldingen en weinig tekst. het uit te trekken vlak is het nu mogelijk om ergens anders in het model een verplaatsingsvector te kiezen. Van elk 3D-figuur is de inhoud op te vragen via ‘Entity Info’, zie afbeelding 3. Deze is ook te verwerken in de rapporten die met behulp van de Pro-versie van SketchUp zijn te maken.

Afbeelding 4.

Afbeelding 1.

Om een model op de juiste plek op de kaart te zetten is er een koppeling voor Google Maps. Vanuit deze koppeling zijn nu onderleggers voor het terrein met hoogte-informatie en nu ook in kleur op te halen, zie afbeelding 1. Met behulp van Google Building Maker is het mogelijk om vanuit verschillende oogpunten met behulp van solids de basisvorm van een gebouw over te trekken. Door dit model op te slaan in 3D Warehouse is het te importeren in SketchUp om het verder te bewerken. Er is een PushPull-bewerking mogelijk op geselecteerde vlakken, zie afbeelding 2. De wijzigingstool waarmee SketchUp groot is geworden, heeft er een optie bij. Door het vooraf selecteren van

Afbeelding 2. CADMagazine oktober/november 2010-7

Afbeelding 5.

Afbeelding 3.

Solids De meest in het oog lopende nieuwkomers van versie 8 zijn de solids. Deze 3D-figuren zijn samen te voegen en van elkaar af te trekken. In de voorbeelden van de afbeeldingen worden eenvoudige vormen gebruikt, maar het werkt natuurlijk ook met veel ingewikkelder figuren. Outer Shell voegt twee solids samen tot een nieuwe solid, zie afbeelding 4. Door het verwijderen van de overbodige vlakken in de resulterende solid is deze een stuk efficiënter. Dit is met name nuttig bij het maken van 3D-printen of als de gebruiker zijn model zo klein mogelijk op Google Earth wil plaatsen. De functie Intersect zorgt ervoor dat er een figuur ontstaat dat de doorsnede is van twee solids, zie afbeelding 5. De functie Subtract trekt de als eerste geselecteerde solid van de tweede solid af, waarna de restfiguur het resultaat is, zie

26

Afbeelding 6.

Afbeelding 7.

Afbeelding 8.

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 27

Afbeelding 10.

frame modus. De gebruiker ziet nietzichtbare lijnen als stippellijnen in het model, terwijl de rest van de texturen toch zichtbaar is. Aan de Scene Thumbnails, zie afbeelding 10, zijn afbeeldingen toegevoegd die het makkelijker maken om direct de juiste scene te selecteren. In versie 8 SketchUp wordt de im- en export van en naar DWG of DXF v2010 ondersteund, terwijl in LayOut verschillende zaken zijn aangepast. Zo is het positioneren van onderdelen vereenvoudigd en kan de gebruiker in LayOut aangeven hoeveel graden een bepaalde hoek is.

Afbeelding 9.

afbeelding 6. Bij het commando Trim wordt de als eerste geselecteerde solid uit de tweede geknipt, zie afbeelding 7. Het commando Split is een wat complexere functie. Hierbij ontstaan drie solids: de doorsnede, de rest van de eerste solid en de rest van de tweede solid, zie afbeelding 8. Back Edges Het commando Back Edges uit het View-menu maakt onzichtbare lijnen

CADMagazine oktober/november 2010-7

zichtbaar als stippellijnen, zie afbeelding 9. Hiermee biedt deze functie een alternatief voor de X-Ray of Wire-

27

www.vmv-cad.nl www.sketchup.nl www.kubusinfo.nl

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 28

B OUW & C IVIEL

Alle aspecten van AutoCAD Civil 3D belicht

Vi e rd e l a n d e l i j ke C i v i l d a g i n h e t t e ke n v a n ke n n i s Door: Lambert-Jan Koops

Op 21 september verzamelde een deel van civiel Nederland zich in Harderwijk bij Civil Center voor de vierde landelijke Civildag die de slogan ‘Kennis is de motor, ook in uw organisatie!’ had gekregen. De bezoekers kwamen hier om te luisteren naar zeer uiteenlopende presentaties van experts die uitlegden welke resultaten er te behalen vallen met de hardware en software die voor dit vakgebied bedoeld is. De toverwoorden waren hierbij: veel interactie en specifieke kennis.

Hijswerkzaamheden aan de spoorbrug bij Zwolle. © Jan van der Kolk

De Civildag werd georganiseerd door Civil Center, maar er was een hele lijst aan partijen die een bijdrage leverde, dan wel door aanwezig te zijn op het beursvloertje, dan wel door een presentatie of workshop te geven. Naast het onvermijdelijke Autodesk waren ook Bakker & Spees, Geometius, Repromat, De Landmeetdienst, Meetconsult, CADTeam en CAD & Company aanwezig. Die laatste twee namen waren daarbij het opvallendst, want net als Civil Center zijn zij immers ook leveranciers van Autodesk-software. Wim Nanninga, accountmanager, legde in zijn openingswoord echter meteen uit dat deze beide leveranciers specialisten zijn op andere vakgebieden en dat ze CADMagazine oktober/november 2010-7

samen met Civil Center geen echte concurrenten zijn, maar meer collega’s die naar elkaar doorverwijzen als er een klant komt die specifieke ondersteuning nodig heeft. In de woorden van Nanninga: “Als je een pakket wilt hebben, kun je dat beter bestellen bij de dealer die er verstand van heeft en niet bij een bedrijf dat alleen maar een prijsje op een doos plakt.” Dat houdt dus in dat Civil Center de civiele klanten graag voor zichzelf houdt, maar geïnteresseerden in plant en electrical graag doorverwijst naar CAD Team, terwijl degenen die bellen voor werktuigbouwkundige zaken het nummer krijgen van CAD & Company. En andersom natuurlijk.

28

Kenniscentrum Nanninga en collega Chris Berends hielden de openingstoespraak van de Civildag en dat ging met name over CivilCenter zelf. Het bedrijf is betrokken bij projecten in de geotechniek, landmeetkunde, landschapsinrichting en de grond, weg- en waterbouw. Daarnaast levert het bedrijf natuurlijk ook software, waaronder AutoCAD (LT), MAP3D en Civil3D de meest bekende en voor de hand liggende titels zijn. Bovendien worden hier nog kleine tools op gebouwd door CivilCenter, zoals het gratis te ontvangen CivilKlic. Hiermee is het mogelijk om Klic-informatie van het Kadaster direct in te lezen in AutoCAD. Alle PNG- bestanden worden hierbij automatisch ingelezen met georeferentie en de benodigde transparantie, waardoor een combinatie met CAD-lijnen en rasterbestanden te maken is. Voorgaande voorbeeld van CivilKlic moet niet de indruk wekken dat CivilCenter zichzelf als een softwarespecialist ziet. Het bedrijf wil zich juist profileren als kenniscentrum voor het totale ontwerpproces in de civiele en GIS-branche. Daarom zijn er ook opleidingen te volgen, is er een consultancy-tak en doet CivilCenter aan projectbegeleiding. Berends stelde daarbij nadrukkelijk dat er alleen sprake was van begeleiding en niet van detachering. CivilCenter denkt in kennisoverdracht en niet in arbeidsuren.

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 29

Septemberzon Na de introductie van CivilCenter was het tijd voor het echte werk. In totaal waren er een negental workshops of demonstraties te volgen tijdens drie parallelsessies. Gelukkig was het goed weer, want een van de demonstraties was buiten - zoals het ook hoort bij een dag in het teken van civiele techniek. Topcon presenteerde in de vrolijke septemberzon het Mobile Mapping IP-S2 systeem. Dit is een op een voertuig gemonteerd, 3D mobiel mapping systeem en combineert GNSS signaaltracering met positiebepaling en traagheidsmeting voor geïntegreerd laserscannen en digitaal beeld. Met behulp van 3Dlaserscanners, LIDAR en/of camera’s worden de verzamelde gegevens geïntegreerd en van een tijd en georeferentie voorzien. De gebruiker kan vervolgens de LIDAR ‘puntenwolk’ en digitale beeldgegevens combineren voor het opbouwen van 3D-modellen van het bereden terrein of het maken van inventarisaties voor de GIS-bijhouding. Dagelijkse praktijk Uiteraard was er ook veel aandacht voor AutoCAD Civil 3D. Naast de demo van Topcon was er bijna geen presentatie waar de naam niet ver-

werkt was in de titel. ‘AutoCAD Civil3D CAD/GIS WION’, ‘AutoCAD Civil3D en Leidingontwerp’, ‘AutoCAD Civil3D en Freescijfers’, de Civildag had misschien ook wel als AutoCAD Civil 3D-dag door het leven gekund. De workshops sloten echter goed aan bij de dagelijkse praktijk van de bezoekers. Tijdens de workshop ‘GIS en AutoCAD Civil3D’ werden bijvoorbeeld verschillende GIS-bestanden gebruikt als basis voor een AutoCAD Civil (3D) project. Topografische, kadastrale, rioolbeheer, AHN-bestanden werden hierbij gebruikt bij het opzetten van ondergronden voor het ontwerp. Bij de meeting met de naam ‘AutoCAD Civil3D Survey en verwerking meeten scangegevens’, werd getoond hoe metingen van verschillende landmeetkundige instrumentenleveranciers direct in CAD verwerkt kunnen worden. De aanwezigen kregen hierbij inzicht in de verschillende landmeetkundige inwinningsmogelijkheden en de structuur van AutoCAD Civil 3D. Tevens werd ingegaan op het werken met pointclouds binnen AutoCAD Civil3D.

Nederland aardig op stoom zijn met betrekking tot de integratie van data van derden en het koppelen van velddata aan de software die op de engineeringssoftware wordt gebruikt. Hoogstaande techniek dus. Dat wil zeggen, op alle gebieden, behalve op het gebied van visualisatie. Want waar er in de bouw en werktuigbouw hyperrealistische, niet van echt te onderscheiden afbeeldingen worden geëist, daar bestaat de gemiddelde grasmat in een civiele rendering uit een simpel groen vlak, terwijl de auto die over de nieuw aan te leggen weg heen rijdt een veredeld kubusje op vier rondjes is. Volgens Jean-Pierre van Gastel, die de workshop ‘AutoCAD Civil 3D en visualisatie’ gaf, ligt dat echter aan het doel van de visualisaties. “Bij de bouw en werktuigbouw worden de eindproducten gevisualiseerd, in de civiele sector wordt het concept inzichtelijk gemaakt. Om bijvoorbeeld een huis te verkopen moet je het er gelikt uit laten zien, bij een civiel ontwerp is dat niet nodig, daar moet het alleen maar goed te begrijpen zijn.” www.civilcenter.nl

Visualisatie De workshops die werden gehouden, tonen aan dat de civiel technici in

Heeft u een schets, 2D-tekening of 3D CAD-model? Wij regelen snel een tastbaar resultaat voor u! Bel of mail vandaag nog voor een vrijblijvende afspraak: 0297 – 368 516 | [email protected] | www.cad2reality.nl Modelleren | Visualiseren | ‘Fixen’ | 3D-scannen | 3D-printen | 3D-PDF’s

ONTDEK DE UNIEKE MOGELIJKHEDEN VAN 3D-PRINTEN CADMagazine oktober/november 2010-7

29

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 30

COLUMN Eerlijk Het woord eerlijk hoor ik te vaak en vaak begrijp ik niet zo goed wat ermee wordt bedoeld. Eerlijke kleuren, eerlijk eten, eerlijke kleding, eerlijk hout. Wanneer ik iemand hoor praten over eerlijke producten denk ik in eerste instantie aan producten die blijkbaar oprecht, loyaal, of waarachtig zouden moeten zijn. Maar dát kan helemaal niet… Loyale producten? Hooguit een verzekering? Maar die is dan weer niet oprecht… In tweede instantie zouden de producten dan rechtvaardig, billijk of juist moeten zijn. Wellicht moeten we het in deze richting zoeken? Rechtvaardige producten, dat zijn dan vast producten die iets moeten rechtvaardigen. Waarschijnlijk ontvangen de producenten van deze producten een ‘eerlijke’ prijs van de afnemers.

Bamboo Special Edition Wacom lanceert de Bamboo Special Edition interactieve tablet. Deze tablet werkt met multi-touch invoer of met de digitale pen en ondersteunt alle vingerbewegingen om te scrollen, zoomen, roteren en bladeren door foto’s of documenten. Er zijn twee versies van de Bamboo Special Edition, small en medium. De horizontale symmetrie van de tablet zorgt ervoor dat het zelfs 180 graden gedraaid kan worden voor zowel rechts- als linkshandige gebruikers. Met de toevoeging van aanpasbare ExpressKeys wordt de druk op spieren en gewrichten verminderd. Bamboo Special Edition ondersteunt vingerbewegingen van maximaal vier

vingers. De geavanceerde drukgevoelige pentechnologie betekent echter dat de pen nog steeds centraal staat bij Bamboo. Het proces is vergelijkbaar met het gebruik van het traditionele pen en papier. Bamboo Special Edition wordt geleverd met een standaard softwarepakket dat bestaat uit Adobe Photoshop Elements 8, Corel Painter Essentials 4 en ArtRage 3. Bamboo Special Edition Medium biedt daarnaast Nik Color Efex Pro 3.0 Standard. Dit laatste is een filtersoftware plug-in voor Adobe Photoshop Elements. www.wacom.eu/bamboo

Shaderlight voor Google SketchUp Pro Eerlijk, wat mij betreft is het een modewoord. Verder is eerlijk één van de meest misbruikte woorden in onze taal en het valt me op dat het vaak in de negatieve vorm wordt gebruikt. Kinderen vinden iets al heel snel ‘niet eerlijk’. De scheidsrechter is oneerlijk, buitenlandse verkiezingen verlopen niet eerlijk en er is veel sprake van oneerlijke concurrentie. Vreemd hè? We leren onze kinderen dat ze altijd eerlijk moeten zijn, een scheidsrechter is er om de wedstrijd eerlijk te laten verlopen, verkiezingen zijn per definitie democratisch en dus eerlijk, en concurrentie is toch eigenlijk altijd eerlijk? Eerlijkheid staat gelijk aan betrouwbaarheid maar mijn ervaring is dat als je altijd eerlijk bent naar anderen, je al snel wordt gekwalificeerd als iemand die het hart op de tong draagt. Hoewel dat laatste me, eerlijk gezegd, niet zoveel kan schelen. Ik geef u graag wat mee om, nu de avonden vroeg vallen, over na te denken. Dat doe ik met één van de mooiste uitspraken die ik ken: Eerlijk duurt het langst, vandaar dat vele mensen zo gauw klaar zijn. Rob Roef [email protected] CADMagazine oktober/november 2010-7

Shaderlight voor Google SketchUp Pro is een render plug-in voor Google SketchUp Pro die een real-time preview levert. Door de real-time preview ziet de gebruiker het ontwerp fotorealistisch veranderen in het voorbeeldscherm wanneer er wijzigingen worden aangebracht in het model. Voor het aanbrengen van de wijzigingen biedt Shaderlight een collectie tools voor het bewerken van materialen, het instellen van (kunst)licht en het verfraaien van de render. Google SketchUp Pro heeft een divers aanbod aan materialen. De basisgegevens zoals kleur en textuur worden hierbij zelf ingesteld. Shaderlight voegt daar eigen materiaaleigenschappen aan toe, zoals een type materiaal, de afwerking hiervan en het reliëf. Met één of twee muisklikken plaatst de gebruiker kunstlampen in zijn model. Hierbij heeft hij keuze uit lichtpunten, lichtspots, lichtvlakken, lichtopeningen en IES-lichtarmaturen. Bij deze laatste kan de gebruiker armaturen plaatsen die licht geven volgens de

30

opgegeven waarden van de fabrikant. De gebruiker kan kiezen voor de zelf ingestelde kunstlampen of voor Image Based Lighting. Bij Image Based Lighting gebruikt hij een afbeelding die licht- en omgevingsinformatie bevat, ook wel een HDRI-afbeelding genoemd. Bij de keuze voor Image Based Lighting, wordt de lichten omgevingsinformatie uit die afbeelding weerspiegeld in de scène van de gebruiker. Bij een exterieurscène kan de gebruiker ervoor kiezen om de zon uit SketchUp het model te laten belichten, maar ook om gebruik te maken van fysieke lucht. De zon uit SketchUp is eigenlijk een heel eenvoudig omgevingslicht in de vorm van een parallelle lamp. De fysieke lucht geeft de aardse atmosfeer accurater weer, omdat de luchtkleur verandert op basis van datum, tijd en locatie. Als laatste kan de gebruiker een achtergrond instellen voor zijn afbeelding, waarbij de gebruiker kan kiezen uit de SketchUp achtergrond, een achtergrond op basis van een ingestelde HDRI-afbeelding of de fysieke lucht of juist een eigen afbeelding naar keuze. www.sketchup.nl

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 31

Batteries & Fuel Cells voor COMSOL Multiphysics kondigt de Batteries & Fuel Cells module aan, een uitbreiding op de COMSOL Multiphysics modelleer- en simulatieomgeving. Met deze nieuwe module zijn volledige studies op te zetten van alle belangrijke elektrochemische batterijen en brandstofcellen, inclusief lithium-ion, nikkel-metaal hybride accu’s, vaste oxide brandstofcellen en proton membraan brandstofcellen. Zo is te onderzoeken wat de invloed is van verschillende materialen, geometrische configuraties en bedrijfsomstandigheden van de prestaties van batterijen en brandstofcellen. De Batteries & Fuel Cells module bevat onder andere koppelingen tussen elektrochemische reacties, COMSOL

stroom, warmte-overdracht en elektrische velden. De Batteries & Fuel Cells module heeft ingebouwde interfaces voor fysische verschijnselen. Elke interface bevat beschrijvingen van elektrochemische reacties en transporteigenschappen, zoals het transport van chemische stoffen, elektrische lading, warmte en vloeistof of gas. Reacties bij de electrodes zijn hier volledig mee gekoppeld, inclusief activering en concentraties. De reactiekinetiek in het stromende medium wordt ook meegenomen in de simulatie. www.comsol.nl

Samenwerking CAAP, Siemens en Consortium

De ondertekening van het samenwerkingscontract.

De Stichting Consortium Beroepsonderwijs is een samenwerkingsverband tussen 40 ROC’s waarbij ook het VMBO Platform Metaal en Metalektro met 230 scholen zijn aangesloten. Gezamenlijk vormen zij een krachtige onder-

CADMagazine oktober/november 2010-7

31

wijs- en examenmethodiek met als belangrijk uitgangspunt Samenwerkend leren. Na de feestelijke ondertekening van de overeenkomst tussen Solid Edge en het Technasium eerder dit jaar, was het de beurt aan het Consortium. Op 2 september waren drie deelnemende partijen, te weten Siemens PLM Software, de Stichting Consortium Beroepsonderwijs en Solid Edge-reseller CAAP, bijeengekomen in Amersfoort om het samenwerkingscontract te ondertekenen. De afdeling Techniek, ICT en Mediavormgeving van de Stichting Consortium Beroepsonderwijs zal met de ondertekening van het samenwerkingscontract Solid Edge gaan gebruiken. De installatie van Solid Edge zal verzorgd en begeleid worden door CAAP, de grootste reseller van Siemens. CAAP heeft als reseller al ruim 20 jaar ervaring en heeft ook een zeer goede reputatie opgebouwd op het gebied van Solid Edge-trainingen. www.caap.nl

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 32

M ECHANICAL & D ESIGN

Release 2010B is precies volgens plan

M a t h Wo rks g a a t ru s t i g o p d e o n t w i k ke l d o e l e n a f Door: Lambert-Jan Koops

Enige tijd geleden heeft MathWorks besloten om elke zes maanden een nieuwe release uit te brengen van MATLAB en Simulink. In september was het tijd voor release 2010B die met name vernieuwingen levert op het gebied van signaalverwerking. Achter de schermen wordt echter hard gewerkt aan andere verbeteringen en uitbreidingen.

SimRF.

De belangrijkste onderdelen van de rekenkundige software van MathWorks zijn MATLAB en Simulink. De eerste is een programmeeromgeving voor algoritmeontwikkeling, data-analyse, visualisatie en numerieke berekeningen. Simulink is een grafische omgeving voor simulaties en het modelgebaseerd ontwerpen van multi-domein dynamische en embedded systemen. In versie 2010B van de software is met name aandacht besteed aan signaalverwerking, maar dat is enigszins toeval, zo stelt Martin Ritt, Manager Technical Organization van MathWorks. “We hebben besloten om onze software constant te blijven ontwikkelen en elk half jaar een nieuwe release uit te brengen. De ene keer betreft het een versie die slechts wat kleine veranderingen bevat, de andere keer, zoals nu, gaat het om significante uitbreidingen. De grootte van de veranderingen hangt helemaal af van de snelheid waarmee de functionaliteit ontwikkeld kan worden.” CADMagazine oktober/november 2010-7

Eén simulatieomgeving MathWorks heeft voor een geleidelijke ontwikkelstrategie waarbij stapje voor stapje functionaliteit wordt toegevoegd aan de bestaande programma’s. Ritt heeft gemerkt dat dit op prijs wordt gesteld door de klanten die grote veranderingen in de software vaak lastig te behappen vinden. “We hebben een ambitieus doel voor ogen met de software, maar willen de gebruikers daar niet mee overvallen. Het is namelijk de bedoeling om alle verschillende disciplines in één simulatieomgeving onder te brengen. We willen uiteindelijk een pakket waarin zowel mechanische, elektrische als hydraulische berekeningen zijn uit te voeren. Bovendien willen we dat die omgeving zo veel mogelijk gebruikmaakt van reeds bestaande data uit CAD-ontwerpen, zodat er voor een berekening niet een heel nieuw model aangemaakt hoeft te worden. Dat zijn echter wel allemaal zaken waarmee we goed beslagen ten ijs willen komen, dus hebben we onszelf

32

geen bindend schema opgelegd. Zo zijn er bijvoorbeeld best veel verschillende CAD-formaten die de software straks moet kunnen inlezen. Elk formaat moet op zijn eigen manier behandeld worden en vereist dus zijn eigen programmeerwerk. Dat willen we grondig aanpakken.” Rustig aan, dan breekt het lijntje niet, is kennelijk het motto bij MathWorks. Maar wat vindt de achterban daar eigenlijk van? Ritt: “Er is door onze eindgebruikers positief gereageerd op onze ontwikkelstrategie. De stapjevoor-stapje-methode heeft voor de gebruikers misschien als nadeel dat ze nog niet weten wat er in een volgende release zal veranderen, maar het heeft als voordeel dat ze ook geen verkeerde verwachtingen krijgen. Voor veel veranderingen gaat het er ook niet om wanneer ze precies worden doorgevoerd, als ze maar worden doorgevoerd. En de richting van onze ontwikkeling is duidelijk.” Simulink HDL Coder Met de huidige release 2010B is het nieuwe product SimRF uitgebracht. In combinatie met Simulink kunnen systeemarchitecten hiermee complete draadloze communicatiesystemen ontwerpen en verifiëren met true-to-form modellen van zogenaamde Radio Frequency (RF-)subsystemen en geavanceerde circuit-envelope en harmonic-balance methoden. Ook bevat SimRF een grote componentenbibliotheek voor de modellering van RF-systeemarchitecturen. SimRF ondersteunt multifrequente RF-signalen voor uiteenlopende interferentiesimulaties, alsmede multiport-architecturen voor

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 33

daard levert. De Communications Blockset levert nieuwe ‘systeemobjecten’ voor het ontwerpen van communicatiesystemen in MATLAB en de Fixed-Income Toolbox bevat ‘pricing and valuation’-functies voor ‘mortgage pools’ en ‘credit default swap agreements’. Van alle nieuwe functies benadrukt Ritt het voordeel van het automatisch tunen van de PID-regelaars: “Het voordeel hiervan is dat de gebruiker van de software hiermee zelf een aanpassing kan doorvoeren, zonder dat hij hier een control engineer voor hoeft in te schakelen. Dat scheelt heel veel tijd bij het doorvoeren van wijzigingen en maakt de gebruiker van MATLAB een stuk zelfstandiger.”

System Object.

true-to-form representaties van RF-ontvangers. Simulink HDL Coder wordt via een belangrijke update uitgebreid met kritieke-padanalyse en optimalisatie van area en speed voor automatische generatie van HDL-code. Nieuw is ook de Workflow Advisor voor FPGA-implementaties. Door verbeteringen in Communications, Signal Processing en Video and Image Processing Blockset worden aan MATLAB meer dan 250 nieuwe algoritmes voor de verwerking van streaming data toegevoegd, voor onder andere de verwerking van video en audio. De resulterende MATLAB-programma’s kunnen ook direct in Simulink-modellen worden gebruikt voor ontwerp, simulatie en analyse van systemen. MathWorkstools voor C-codegeneratie bieden nu ondersteuning voor Eclipse IDE, Embedded Linux, ARM-processoren en de SystemC TLM 2.0-standaard. MATLAB De MATLAB productfamilie R2010b bevat verschillende nieuwe en aangepaste onderdelen, zoals de Parallel Computing Toolbox. Deze ondersteunt het gebruik van GPU’s voor snelle berekeningen op NVIDIA-hardware met CUDA-support. De Control System Toolbox bevat nieuwe functies en grafische tools voor het modelleren en automatisch tunen van PID-regelaars. De derde Toolbox is die voor Image Acquisition, die plug-and-play gebruik van camera’s met de GigE Vision stanCADMagazine oktober/november 2010-7

Digitaal en analoog Alle nieuwe voorzieningen maken een systeemanalyse vroeg in het ontwikkelingsproces mogelijk. Ze stroomlijnen het ontwerp en de implementatie van algoritmes en zorgen voor integratie met diverse tools en standaarden. “De mogelijkheden voor wireless, sensor processing en streaming media vormen een integraal onderdeel van de moderne embedded systemen in veel ontwerpen. Engineers hebben daarom de behoefte aan ontwerptools die digitale, analoge en softwarecomponenten gelijktijdig kunnen simuleren,” stelt Ken Karnofsky over de vernieuwingen in deze release. De senior strateeg bij MathWorks is vooral tevreden over het feit dat de taken in de workflow voor systeemontwerp uniformer raken en worden geautomatiseerd. Dit is met name van belang die de ontwikkeling van beeldverwerkingsalgoritmes, het ontwerpen en verifiëren van systemen en de samenwerking tussen technische teams versnelt.

COLUMN Zijn naam? Ken jij de naam van de systeembeheerder? Heb je hem vandaag nog gesproken? Ja? Oei, foute boel. Het is bij jullie op de digitale tekenkamer dus een zooitje. De hoeder van de CAD-werkstations dient er namelijk voor te zorgen dat alles gladjes verloopt. Hij zorgt voor een stabiele werkomgeving waar het de computer aangaat. Hij wordt ervoor betaald om te werken aan issues vóór dat het problemen zijn. Pas als het echt penibel is komt hij uit zijn commandocentrum. Dus, hoe beter de systeembeheerder, hoe minder jij hem tegen het lijf loopt. Vroeger was het juist de gevierde man. Toen was het juist een bewuste keus om de systeembeheerder te (leren) kennen. Hij was de machtigste man van het kantoor. Hij ging over het toewijzen van alles wat met een personal computer of CAD-werkstation te maken had. Wilde je meer geheugen? Had je behoefte aan een grotere harde schijf? Was de monitor te klein of was je echt toe aan een hele nieuwe pc? De systeembeheerder was dé man die het voor je kon regelen. Ja, vrouwen in die functie waren schaars, nu nog steeds trouwens. Tegenwoordig is de eerste de beste pc goed genoeg om te CAD-en. De installatie van AutoCAD of een van haar familieleden was jarenlang de ergste nachtmerrie van de beheerder. En als dat eindelijk was gelukt dan bleef het nog dagen lang onrustig op de zaak. Dan was hij druk in de weer met parameters en scriptfiles om de settingen te regelen. Tegenwoordig gaat het gelukkig stukken beter met het installatieproces. Vroeger was niet alles beter. Gelukkig kan een verandering ook een verbetering zijn.

Uw reactie naar: [email protected]

www.mathworks.nl

ing. Willem Barendsz

33

CAD710:CAD 2-2006

28-10-2010

08:37

Pagina 34

P LATFORM

Project Force als schil op SharePoint

Asset management en e n g i n e e ri n g d a t a Door: Lambert-Jan Koops

Microsoft SharePoint is een platform dat dient als een raamwerk voor het opzetten van een website voor informatie-uitwisseling en online samenwerking binnen een organisatie. Het is echter een generiek programma dat geen totaaloplossing biedt voor specifieke gebruikers. Vandaar dat er steeds meer programma’s ontwikkeld worden voor bepaalde marktsegmenten. Een van die programma’s is Project Force van BlueCielo. ken van SharePoint. Het maakt hierbij niet uit of deze workflow is aangepast aan specifieke eisen van een bedrijf of dat het de standaard workflow van Sharepoint betreft. Werknemers die geen CAD gebruiken kunnen in Project Force gewoon over de functies van SharePoint beschikken. Naast de verplichte keuze voor SharePoint is de keuze voor andere software overigens volledig vrij. Dat geldt niet alleen voor de CAD-software, maar ook voor andere, ondersteunende pakketten.

Project Force moet een brug slaan tussen de Asset en de Engineering Life Cycle.

N

adat Cyco Software in 2007 zijn naam veranderde in BlueCielo ECM Solutions is er veel veranderd bij het bedrijf. In 2009 werden Imandra en Gerenciamento overgenomen en in 2010 volgde nog eens de acquisitie van Kronodoc. De focus van het bedrijf bleef echter onveranderd gericht op process power & engineering, waarvoor het basisplatform Automanager Meridian met haar verschillende modules werd doorontwikkeld voor asset en engineering life cycle management. Het doel is hierbij altijd geweest om de informatie van de engineeringafdeling automatisch te laten doorvloeien naar het asset management. CAD-bestanden Voor de uitwisseling van informatie op engineeringgebied biedt het kale Microsoft SharePoint niet genoeg CADMagazine oktober/november 2010-7

functionaliteit volgens de ontwikkelaars van Blue Cielo. Daarom ontstond het plan om de sterke punten van SharePoint te gebruiken in combinatie met de eigen software. Dit resulteerde in de ontwikkeling van Project Force. Dit pakket voegt de mogelijkheid toe om engineering content te beheren en informatie uit AutoCAD, MicroStation, Revit, Inventor en SolidWorks te hergebruiken binnen de organisatie. Daarnaast bevat Project Force een viewer voor het bekijken van de CAD-bestanden, waarbij het ook mogelijk is om annotaties te maken. Verder verzorgt Project Force het Xref-beheer en biedt het inzicht in de veranderingen en revisies van CAD-documenten. Workflow Omdat Project Force een schil is, zal het programma de workflow gebrui-

34

Bouwdata Project Force zal met name geschikt zijn voor asset management en de verwerking van engineeringdata, twee belangrijke eigenschappen voor de olie- & gas- en utility-industrie. BlueCielo werkt momenteel echter ook aan de integratie van Revit. Dit is niet omdat het bedrijf Project Force ook wil inzetten in de bouw, maar heeft als doel om de bouwdata uit Revit te kunnen hergebruiken voor asset management. Project Force en de andere pakketten van Blue Cielo worden geleverd door partners. In Nederland is dat Issue Information Technology, tevens leverancier van Autodesk-software. Vertegenwoordigers van BlueCielo benadrukken echter met klem dat dit toeval is: Issue is gekozen als partner omdat het bedrijf de markt goed kent, niet omdat er een voorkeur bestaat voor de CAD-software. www.bluecieloecm.com www.issue.nl

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 35

M ECHANICAL & D ESIGN

Boek aangepast aan de laatste versie

I n ve n t o r 2 0 1 1 C o m p u t e r O n d e rs t e u n d O n t we rp e n Door de redactie.

Onder leiding van Ronald Boeklagen heeft TEC/CADCollege haar nieuwste jaargang van de serie ‘Inventor, Computer Ondersteund Ontwerpen’ uitgegeven. Dit jaar zijn belangrijke aanvullingen opgenomen in het boek die betrekking hebben op de nieuwe mogelijkheden van Autodesk Inventor 2011, zoals de dynamische invoer, de visualisatie en technieken als iCopy en iLogic.

kenaars nog wel eens af te schrikken, maar dit is absoluut niet nodig. Ik ben van mening dat Inventor 2011 juist heel geschikt is voor beginners. Doordat de stappen zo klein zijn is het een dik boek. De teksten zijn makkelijk te begrijpen en zijn voorzien van talloze voorbeelden. Doordat het boek een goede mix van theorie, geleide instructie en oefeningen bevat, is het ideaal voor zelfstudie”, aldus Boeklagen. Voor de experts in CAD-tekenen is Inventor 2011 ook bruikbaar. Het boek bevat veel achtergrondinformatie en behandelt niet alleen basiszaken, zoals de interface, frames, plaatwerk, maar ook specialistische onderwerpen, zoals iLogic anin maties en de koppeling va re a w de soft evoegd in eg met Excel. to . jn ek o zi b w het ieu

in s die n angegeven De functie an apart a a st 11 0 2 2010 en Veranderingen

R

onald Boeklagen heeft in zijn nieuwe boek gekozen voor een duidelijke scheiding tussen de informatie voor beginnende CAD-tekenaars en gevorderde gebruikers. Beginners krijgen zo de kans stap voor stap de basiskennis en – kunde van het CAD-tekenen te leren zonder dat zij worden overspoeld door ingewikkelde details. “Het dikke, gebonden boek lijkt beginnende CAD-teCADMagazine oktober/november 2010-7

De nieuwe functies van de laatste versies van het CAD-programma Autodesk Inventor komen uitgebreid aan bod in het boek. De laatste veranderingen in de software betreffen vooral de interface die duidelijker is gemaakt met het lint (Ribbon) en mini werkbalken. Verder zijn ook het skelet- en het variantenmodelleren aangepast. En last but not least is er het automatisch genereren van complete ontwerpen met iLogic. De verbeterde werkwijze van Inventor

35

2011 voor multibodydesign en conceptueel ontwerpen zijn door het hele boek verweven. De functies die nieuw zijn toegevoegd in de software van 2010 en 2011 staan apart aangegeven, zodat ook ervaren gebruikers snel op weg zijn in de nieuwe versie. Online ondersteuning Zoals altijd verzorgt TEC/CADCollege ook bij deze uitgave online support voor de lezers van het Inventorboek. Boeklagen legt uit waarom: “We willen graag Inventor-tekenaars helpen met het wegwijs worden in de technisch tekenwereld. Daarom bieden we tientallen instructiefilmpjes aan die oefeningen uit het boek demonstreren. Verder kan de gebruiker de opgedane kennis toetsen via de CADCollege Tools. De website is erg populair. Vooral beginnende gebruikers geven aan dat de online tools erg helpen bij zelfstudie.” Het boek ‘Inventor 2011, Computer Ondersteund Ontwerpen’, is opgebouwd uit negen delen en bevat in totaal 1570 pagina’s. Het deel Start beslaat 90 pagina’s, Schets 160, Vorm (Eng: feature) 300, 2D tekening 130, Samenstelling 310, Plaatwerk 160, Ontwerpen 215, Eindige Elementen Methode 155 en de Installatie en Vault bestaat uit 60 pagina’s. Het boek is rechtstreeks te bestellen bij uitgever TEC en via de boekhandel verkrijgbaar onder ISBN 978-90-72487-69-8. www.cadcollege.nl

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 36

HOFSTEDE VAN ERKEL Hofstede van Erkel Bilderdijkkade 13a 1053 VA Amsterdam tel.: 020-6124780 fax: 020-6124730

www.cadix.nl

* AutoCAD Basis * AutoCAD Update * AutoCAD Gevorderd * AutoCAD Update * AutoCAD Mechanical

* Inventor Suite Basis Spoed (31/2 dag) * Inventor Suite Basis Stnd. (5 dagen) * Inventor Suite Basis Extra (6 dagen) * Inventor Suite Gevorderd * Inventor Professional Basis * Inventor Release Update * Inventor Thema Training * Inventor Professional Modules * Vault

www.inventor-professional.nl

ALTIJD DE TRAINING DIE BIJ JOU PAST! AUTOCAD TRAININGEN AutoCAD 2D, 3D, Advanced, Update, Omscholing tot CAD Tekenaar USG Innotiv Training Center biedt opleidingen op het gebied van thermodynamica tot procesautomatisering, van AutoCAD tot waterbehandeling en in tal van andere disciplines. Zowel standaard- als maatwerktrainingen voor CAD specialisten. Van basis tot advanced en update training, kortom: direct toe te passen op je werkplek! We werken samen met onze partners Autodesk, PTC en Vapro. TRAINING OP LOCATIE IS MOGELIJK!

AUTODESK INVENTOR TRAININGEN Inventor Professional, Advanced, Tube & Pipe Design, Sheet Metal MICROSTATION TRAININGEN MicroStation XM, MicroStation 2D, 3D, Advanced PRO/ENGINEER 3D TRAININGEN Pro/ENGINEER Wildfire PRO/ENGINEER DATABEHEER TRAININGEN Windchill PDM Link, Windchill Project Link

C E R T I F I E D

T R A I N I N G

P

A

R

T

N

E

R

www.usginnotiv.nl • [email protected] • T 033 450 40 80

www.usginnotiv.nl CivilCenter is Autodesk Authorized Training Center (ATC) en gespecialiseerd in het ontwikkelen en verzorgen van professionele standaard en klantspecifieke opleidingen op het gebied van civil en geo/gis. Nederlandstalig, modulair, marktspecifiek, op maat en dankzij ons mobiele opleidingscentrum overal mogelijk. • AutoCAD Civil3D

• AutoCAD Map3D

Voor meer informatie kunt u een mail sturen naar CivilCenter [email protected] www.civilcenter.nl

www.npqcad.com

www.cadcenter.nl

CADMagazine oktober/november 2010-7

36

• AutoCAD

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 37

TRAININGSWIJZER Cursussen en trainingen

AutoCADÊUÊ >ÈÃÊUÊ1«`>ÌiÊUÊ iۜÀ`iÀ`ÊUÊÎ ÊUÊ"«Ìˆ“>ˆÃ>̈i & 6 ° /ÊUÊ >ÈÃÊUÊiۜÀ`iÀ` ˜Ûi˜ÌœÀÊUÊ >ÈÃÊUÊ1«`>ÌiÊUÊ iۜÀ`iÀ`ÊUÊ"˜ÌÜiÀ«i˜ Î`ÃÊ>ÝÊUÊ >ÈÃÊUÊiۜÀ`iÀ` ,iۈÌÊUÊ >ÈÃÊUÊiۜÀ`iÀ`

, of updatetraining rs-, gevorderdent Met een beginne in huis die u direc ny haalt u kennis pa r, m ve Co tie & ec D eff CA van rkt meteen nt brengen. U we t he k kij in de praktijk ku Be are. met uw CAD softw .nl. sneller én beter w.cadcompany ww op d bo an sa ng ini tra ele tu ac

HBO-deeltijdopleiding voor CAD Engineers

of

3x

the

www.cadcollege.nl

x

Best ATC

ter

A




ÊUÊ-ÞÃÌi“Ê>˜>}iÀÊUÊ Î Ê iÈ}˜iÀÊUÊ
ÀV…ˆÌiVÌÕÀ>Ê iÈ}˜iÀÊUÊiV…>˜ˆV>Ê iÈ}˜iÀ

ised Training Ce hor n ut

u Ben el

A utodesk

!

rong met kennis

p Realiseer voors

Drie maal Award-winnaar ‘Best Autodesk Training Centre’ In een kleine groep, waar ruimte is voor uw persoonlijke wensen, legt u de basis voor jarenlang CAD-plezier. Deskundige docenten helpen u nieuwe mogelijkheden te ontdekken of u nu een beginnend CADtekenaar bent of een specialist.

CAD & Company Training Centers: Alkmaar - Amsterdam - Boxtel - Emmen - Oosterhout - bij u op locatie

www.cadcompany.nl

Array Industries b.v. verzorgt voor de door ons geleverde Plantdesign software de trainingen en workshops. Deze trainingen kunnen op locatie verzorgd worden maar ook bij ons op kantoor. Onze trainingen zijn zeer praktijkgericht en zorgen ervoor dat uw mensen snel en gericht aan de slag kunnen met onze software.

Uw trainingen een heel jaar lang in

Onze opleidingen:

CAD-Magazine

• P10 pipestress Basis training • P10 Pipestress Advanced training • P10 Update training • Microprotol Basis training • Microprotol Cost Estimation training • Babsywin Basis training

en op

www.cadmagazine.nl voor slechts

€ 1300,–

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de heer ir. J.H. de Groot op telefoonnummer 0180-331655 of per mail [email protected] www.arrayindustries.com

www.cadmagazine.com

KRAAN

Bouwkundig tekenmenu

KRAAN Bouwcomputing heeft het Bouwkundig tekenmenu voor AutoCAD uitgebracht. Dit is de opvolger van het 2DT-menu, dat bij deze release geschikt is gemaakt voor AutoCAD 2010 en AutoCAD 2011, inclusief de 64-bit versies en is voorzien van de USB-licentiesleutel in plaats van de rode diskette. Met het Bouwkundig tekenmenu kan de gebruiker bestek-, werk- en detailtekeningen maken. Het tekenmenu biedt bouwkundige functies,

CADMagazine oktober/november 2010-7

zoals het parametrisch tekenen van muren, kozijnen en trappen en heeft een bouwkundige bibliotheek. AutoCAD-functies zijn direct te benaderen en gebruiken. De tekeningen worden gemaakt conform het GB-CAS afsprakenstelsel GB-CAS-2.0 of GB-CAS-3.0. www.kraan.com

37

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 38

P LATFORM

Materialen, Mesh Modeling en Point Clouds

D e n i e u we m o g e l i j k h e d e n in AutoCAD 2011 - deel 6 Door: Jean-Pierre van Gastel

In het vorige artikel over de nieuwe mogelijkheden in AutoCAD 2011 ben ik uitgebreid ingegaan op de nieuwe 3D-technieken van NURBS en Solid modeling. In dit zesde deel komen de uitgebreide 3D-analysemogelijkheden aan bod, een paar kleine aanpassingen op het gebied van Mesh Modeling en de kant en klare Autodesk-materialen die gedeeld worden met andere 2011-producten van Autodesk. twee types beschikbaar voor de weergave. De zogenaamde Gaussian- en de Mean-weergave. De gradiënt die getoond wordt op basis van de Gaussian-weergave is gebaseerd op een positieve tot een negatieve gradiënt, waarbij de eerste groen en de tweede blauw van kleur is. Een positieve curvature ontstaat bijvoorbeeld automatisch bij een schaalvorm. Negatieve curvature ontstaat bij een gespiegelde schaal. Indien het oppervlak helemaal geen curvature bevat wordt er slechts één kleur weergegeven, een zogenaamde zero Gaussian-curvature. Zo hebben bijvoorbeeld platte vlakken, cilinders en kegels een zero Gaussian-curvature. De derde en laatste analyse mogelijkheid is de Draft Angle. De Draft Angle is ook gebaseerd op een gradiënt in kleur en maakt snel inzichtelijk of de hoeken tussen het model en de matrijs wel goed zijn, zodat later het product zonder problemen kan worden gegoten. De hoek waarop de gradiëntkleur is gebaseerd, kan naar eigen wens worden ingesteld, zie afbeelding 1. De analysemogelijkheden zijn vergelijkbaar met de Visual Styles in AutoCAD, met het grote verschil dat deze per object kunnen worden toegekend.

Afbeelding 1.

AutoCAD 2011 biedt de gebruiker een set analysemogelijkheden die de continuïteit van oppervlakken van een 3D-model inzichtelijk maken. Deze analysemogelijkheden zijn terug te vinden in het Analysis panel in de Surface Ribbon Tab. De eerste die we hier tegenkomen is de zogenaamde Zebra-tool die parallel zwart-wit lijnen projecteert op een oppervlak. De richting van deze lijnen is standaard 90 graden, maar dit is in het Analysis options dialoogvenster aan te passen. Als de zwart-wit lijnen zonder curve worden weergegeven en verspringen is er sprake van een zogenaamde G0-overgang tussen twee oppervlakken, wat inhoudt dat de positie klopt. Als de zwart-wit lijnen aansluiten, maar de overgang van de curve klopt niet, dan is er sprake van een G1-overgang, wat inhoudt dat de tangent klopt. Als de zwart-wit lijnen perfect en doorlopend aansluiten is er sprake van een G2-overgang, waarbij de positie, curve en tangent kloppen. Naast de Zebra-analyse is er een tweede mogelijkheid: de zogenaamde Curvature-analyse. Deze geeft een gradiënt in kleur weer, die het inzichtelijk maakt wat voor curvature er in een oppervlak zit en hoeveel dit is. Er zijn CADMagazine oktober/november 2010-7

Afbeelding 2.

38

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 39

er voor AutoCAD-begrippen toch heel acceptabel uit, zie afbeelding 2. Mesh Modeling Mesh Modeling is in de vorige versie van AutoCAD geïntroduceerd en heeft een paar kleine nieuwe aanpassingen gekregen, voor meer flexibiliteit en controle. De nieuwe Merge Mesh Tool maakt het mogelijk om twee vlakken die tegen elkaar aan liggen, zogenaamde Adjacent Faces, samen te voegen tot een enkel vlak. Met behulp van het nieuwe Close Hole kunnen gaten die in een Mesh zitten automatisch worden gedicht door de randen te selecteren van de Mesh. De Collapse Face or Edge Tool maakt het mogelijk om punten samen te voegen op het centerpunt van een rand of vlak. De laatste nieuwe mogelijkheid betreft de Spin Triangle Face Tool waarmee een rand snel om te draaien is.

Afbeelding 3.

Autodesk-materialen AutoCAD 2011 biedt nieuwe mogelijkheden voor het intuïtief weergeven, selecteren en aanpassen van materialen op 3D-objecten. Zodra de 3D Workspace actief is, kan de gebruiker via de Render Tab in de Ribbon het Materials Panel terugvinden. In dit Materials Panel bevindt zich de Materials Browser die direct een overzicht geeft van maar liefst twaalfhonderd voorgedefinieerde materialen die direct te gebruiken zijn. Deze materialen worden de Autodesk-materialen genoemd en zijn exact dezelfde materialen die in Autodesk Inventor 2011, Autodesk Revit Architecture 2011 en 3ds Max (Design) 2011 zitten. De Materials Browser wordt weergegeven als een Palette en laat naast de Autodesk-materialen de huidige materialen zien die in de tekening aanwezig zijn. Naast de Autodesk-materialen kan de gebruiker uiteraard zijn eigen materiaalbibliotheken aanmaken en in categorieën indelen. Voor het snel terugvinden van een materiaal is er de zoekfunctie bovenin de Materials Browser. Materialen die aanwezig zijn in de tekening worden automatisch boven in het Materials Browser Palette weergegeven. Hier zijn ook materialen aan te passen via het rechtermuisknop menu. Het aanpassen van de Autodesk-materialen is erg eenvoudig. Soms zelfs te eenvoudig, omdat de gebruiker niet kan bepalen op welke kwaliteit een materiaal wordt gerenderd. Bij de reflecties en refracties bij materialen die hier gebruik van maken staan de samples intern op 32. Dit is erg hoog en niet aan te passen, wat nadelig is voor de rendertijden. Materialen die niet toegekend zijn op 3D-objecten kunnen in het menu bovenin direct worden verwijderd. Daarnaast kan de gebruiker er ook voor kiezen om alleen de toegekende materialen te laten zien, wat het beheer van materialen absoluut een stuk eenvoudiger maakt. Na het toekennen van diverse materialen en het instellen van de Realistic Visual Style ziet de viewport

CADMagazine oktober/november 2010-7

Point Clouds 3D-Scanners worden steeds populairder omdat deze een groot gebied met een nauwkeurigheid van 1 centimeter kunnen inscannen. Ideaal dus voor reconstructies van een bestaande omgeving. AutoCAD 2011 maakt het voor gebruikers van 3D-scanners mogelijk om gescande 3D-informatie in de vorm van een Point Cloud te plaatsen in AutoCAD. Point Clouds inlezen kan via het Point Cloud Panel, dat terug te vinden is in de Insert Tab van de Ribbon. Voordat Point Clouds daadwerkelijk kunnen worden geplaatst in AutoCAD dienen deze eerst geïndexeerd te worden middels het Index-commando. Hiermee wordt er van een .LAS-formaat een .IDS-formaat gemaakt of van een .XYB-, .LAS-, .FLS- of .FWS-formaat een .PCG-formaat. Een .IDS of .PCG is te plaatsen in een AutoCAD-tekening zoals dat ook gebeurt met een referentiebestand. Vervolgens kan de gebruiker snappen op de punten van de Point Cloud om zo de geometrie tot stand te brengen. De dichtheid van de Point Cloud is aan te passen door middel van de Density schuifbalk in de flyout van de Point Cloud Ribbon Tool, zie afbeelding 3. In het volgende artikel zal ik verder ingaan op de laatste nieuwe details in AutoCAD 2011 alsmede de nieuwe mogelijkheden die het Subscription Advantage Pack de gebruikers van AutoCAD biedt. Jean-Pierre van Gastel [email protected] is freelance redacteur voor CAD-Magazine. Voor dit onderwerp zie ook: www.autodesk.nl.

39

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 40

V ISUALISATIE

De Slate Material Editor

D e n i e u we m o g e l i j k h e d e n i n 3ds Max (Design) 2011 - deel 5 Door: Jean-Pierre van Gastel

In dit inmiddels vijfde artikel over de nieuwe mogelijkheden in 3ds Max (Design) 2011 komen onder andere de vernieuwde Material Editor en de Autodesk Materialen aan bod. Het is vooral dankzij de vernieuwde Material Editor heel duidelijk dat de User Interface van 3ds Max stap voor stap aan het veranderen is en dat de look en feel van de Autodesk-producten naar elkaar toe groeien. Gebruikers die al wat langer met het product werken, zullen echter wel even moeten wennen aan nieuwe mogelijkheden. Rendering-menu kan de gebruiker direct kiezen welke Material Editor zijn of haar voorkeur heeft. Deze keuze is overigens ook te maken in de Main Toolbar, aangezien er gekozen is voor een Flyout waarin beide Material Editors zijn terug te vinden. Wanneer de gebruiker eenmaal heeft gekozen voor een van de Material Editors, kan hij ook nog vanuit de openstaande Material Editor via het menu Mode omschakelen naar de andere versie. Overzicht De nieuwe Slate Material Editor is opgebouwd uit drie delen. Helemaal links in beeld is een overzicht te zien van alle beschikbare materialen, de maps, de Autodesk-materialen, de materialen die zich in de scène bevinden en ook nog eens de materialen die aanwezig zijn in de verschillende Sample Slots in de Compact Material Editor. Indien de Mental Ray renderengine niet aan staat, worden de Mental Ray-materialen en Shaders niet weergegeven in de lijst. In het midden van de Slate Material Editor is de zogenaamde View terug te vinden waar materialen zijn samen te stellen. De naam van de View is View1 en vertoont automatisch een raster dat via het Preferences dialoogvenster via het Options menu is in te stellen. Aan de rechterkant van het scherm is er een Navigator terug te vinden, waarmee

Afbeelding 1.

De Material Editor in 3ds Max (Design) 2011 bestaat inmiddels twintig jaar en is niet meer weg te denken. De manier waarop materialen opgebouwd of aangepast moesten worden, was echter niet echt gebruikersvriendelijk te noemen, aangezien er geen goed, snel en duidelijk overzicht was van de materialen. Maya biedt al heel lang de zogenaamde Hypershade aan, waar direct inzichtelijk is hoe materialen zijn opgebouwd en samengesteld. Dit wordt met zogenaamde Nodes weergegeven, die met pijlen naar elkaar verwijzen. 3ds Max (Design) 2011 heeft nu dan ook een Node Based Material Editor. Niet helemaal nieuw, want het was al beschikbaar in de vorm van de commerciële plug-in ‘Node Joe’ die nu feitelijk verwerkt is in 3ds Max (Design) 2011. Een Node Based Material Editor is een enorme verandering en om die reden kan de gebruiker dan ook nog altijd kiezen voor de oude en vertrouwde Material Editor, die vanaf nu de Compact Material Editor heet. De Node Based Material Editor wordt de Slate Material Editor genoemd. Via het CADMagazine oktober/november 2010-7

Afbeelding 2.

40

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 41

zichtelijk te maken, volstaat het ook hier om te dubbelklikken. Eventueel kan hier ook de weergave van de map/shader vergroot worden door twee keer op het plaatje te klikken. Indien een map/shader bijvoorbeeld ook in een Reflection, Bump of Displacement te gebruiken is, volstaat het om opnieuw vanuit de Output van de map/shader (groen bolletje) een verbinding te leggen naar het juiste deel in het materiaal. De visuele weergave van een opgebouwd materiaal is hierdoor direct inzichtelijk. Zowel bij het huidige project als wanneer dit weken of maanden later opnieuw zou worden geopend, zie afbeelding 2. De materialen in de Slate Material Editor worden zogenaamde Parents genoemd en geplaatste maps/shader, of eigenlijk alles wat er aan vast hangt, heten Children. Dankzij deze techniek is het mogelijk om in een keer alle Children automatisch uit te lijnen op het Grid, indien het overzicht niet meer duidelijk is. Het toekennen van materialen kan via het rechtermuisknop menu van het materiaal zelf of door de Output van het materiaal te verslepen naar een 3D-object in de scène. Bovenin de Material/Map Browser is het mogelijk om in het Search by Name… venster de naam van een materiaal of map/shader te typen, zodat deze direct naar boven komt in de lijst. De gebruiker kan veelgebruikte materialen zelf plaatsen in een eigen categorie, die bovendien te voorzien is van een eigen kleur zodat dit visueel inzichtelijk wordt, zie afbeelding 3. Het opzetten van een materialen bibliotheek gebeurt vanuit ditzelfde menu en is erg eenvoudig.

Afbeelding 3.

de gebruiker snel kan navigeren door een complexe materiaalset-up en daaronder worden de eigenschappen van een materiaal weergegeven in de Material Parameter Editor, zie afbeelding 1. Onbeperkte materialen De eerste keuze die de gebruiker altijd zal moeten maken, is die voor een materiaalsoort. Dit kan door dubbel te klikken op een materiaal in de Material/Map Browser, deze te slepen op het Grid of via het rechtermuisknop menu op het Grid te plaatsen. Dit laatste is wel de snelste manier. Zodra het materiaal is gekozen, kan de gebruiker met een dubbelklik op de naam van het materiaal alle eigenschappen in beeld krijgen in de Material Parameter Editor. Opvallend is dat de naam van het materiaal automatisch materiaal #25 wordt. Concreet heeft de Slate Material Editor dus een onbeperkt aantal materialen dat zichtbaar kan zijn, dit in tegenstelling tot de Compact Material Editor. Om het materiaal nog beter zichtbaar te maken, kan de gebruiker met behulp van de dubbelklik op het Sample Slot van het materiaal de weergave van het materiaal vergroten. Overigens zijn hier ook opties voor terug te vinden in het rechtermuisknop menu op de materiaalnaam zelf.

Rendertijden De Pro Materials die de gebruiker tegenkwam in de vorige versie van 3ds Max (Design) zijn omgedoopt tot Autodesk Materialen. Daarnaast bevat 3ds Max (Design) 2011 ook twaalfhonderd kant en klare materialen die ook zijn terug te vinden in AutoCAD 2011, Autodesk Inventor 2011 en Autodesk Revit Architecture 2011. Deze collectie is enorm uitgebreid en kan visueel inzichtelijk gemaakt worden door deze weer te geven in groepen, zie afbeelding 4. De kwaliteitsinstellingen op het gebied van reflectie en refractie zijn echter niet instelbaar, waardoor de rendertijden heel erg oplopen. Daarnaast is het Ambient Occlusion-effect en de Round Corners shader niet beschikbaar in deze materialen. Daarom blijf ik iedereen de Arch & Design-materialen aanraden.

Verbinding Na het instellen van de materiaaleigenschappen is het wenselijk om snel maps/shaders te plaatsen in het bijbehorende deel van het materiaal. Dit plaatsen gaat enorm dynamisch. Vanuit de lijst met maps/shaders kan de gebruiker direct een keuze maken en deze verslepen naar de juiste input - het bolletje kleurt groen - op het materiaal. Nog gemakkelijker is vanuit het bolletje op het materiaal met de muis naar links slepen en vervolgens direct een keuze maken uit een map/shader. Om de eigenschappen van de map/shader in-

Conclusie De Slate Material Editor is wennen voor gebruikers maar uiteindelijk is het absoluut een verbetering. Vooral voor de complexere materialen is het heel inzichtelijk hoe deze zijn opgebouwd. In het volgende artikel zal ik nog verder ingaan op de zogenaamde Real-time shaders door middel van de MetaSL-taal. Jean-Pierre van Gastel [email protected] is freelance redacteur voor CAD-Magazine. Voor dit onderwerp zie ook: www.autodesk.nl.

Afbeelding 4. CADMagazine oktober/november 2010-7

41

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 42

M ECHANICAL & D ESIGN

SolidWorks what’s new - deel 1

O n g e ke n d e v i s u a l i s a t i e mogelijkheden Door: Renso Kuster

Met de introductie van SolidWorks 2011 zet SolidWorks weer een prachtige nieuwe versie neer die bulkt van de nieuwe en verbeterde functionaliteit. Zoals gebruikelijk, zal ik ook deze versie weer behandelen door de belangrijkste vernieuwingen te omschrijven. Hiermee kan iedereen straks een vliegende start maken met de nieuwe versie.

Zoals

iedere versie van SolidWorks is ook bij versie 2011 gekozen voor het ontwikkelen op basis van een drietal thema’s. De thema’s voor dit jaar zijn: Sneller en efficiënter ontwerpen, Verbeterde ondersteuning van fabricage en Verbeterde samenwerking en visualisatie. Middels deze drie thema’s heeft SolidWorks zich in de volledige breedte kunnen ontwikkelen en verrijken, er zal dan ook voor iedereen een onderwerp bij zijn dat hem aanspreekt.

een apart window. Het voordeel hiervan is dat de gebruiker gewoon door kan werken in SolidWorks als de rendering wordt doorgerekend. Dit levert veel tijdwinst op ten opzichte van PhotoWorks. Daarnaast werkt PhotoView in deze versie van SolidWorks ook samen met Animator, zodat filmpjes met een levensechte renderkwaliteit zijn te produceren. Walkthrough De walkthrough-functie maakt het mogelijk om op een realistische manier door ontwerpen heen te lopen. Zo is de ooghoogte in te stellen voor het verkennen van het ontwerp. De gebruiker kan dit doen middels de pijltjestoetsen op zijn toetsenbord of met behulp van de muis. Het is mogelijk om vrij te navigeren, maar door schetsen te volgen zal het beeld een vooraf bepaald pad volgen. Tijdens het lopen bepaalt de gebruiker zelf de snelheid, zodat hij details kan zien of juist met grote stappen snel thuis kan zijn. Tijdens het navigeren zal de software controleren of de gebruiker nergens tegenaan botst, zodat de kijker netjes binnen de grenzen van uw ontwerp blijft. Het eindresultaat is op te slaan in bijvoorbeeld een AVI-bestand zodat de video met iedere mediaplayer te bekijken is. Ook hiervan is het eindresultaat overigens met behulp van PhotoView om te toveren in een fotorealistische video.

Photoview voor het renderen in SolidWorks.

PhotoView SolidWorks heeft een naam hoog te houden op het gebied van renderen. Dit was altijd mogelijk met behulp van de add-in PhotoWorks. Echter, aan alles komt een eind en zo ook aan het bestaan van PhotoWorks. Maar niet getreurd, de add-in wordt vervangen door een nog mooier product: PhotoView. Hiermee zijn nog sneller, nog realistischere plaatjes te genereren. Photoview is twee versies van SolidWorks lang naast PhotoWorks geleverd zodat de software zich heeft kunnen ontwikkelen, maar het is nu een volwaardige vervanger. Het eerste wat de gebruiker zal opvallen is dat PhotoView nu in SolidWorks draait en niet in een aparte applicatie, zoals bij voorgaande versies. Dit biedt het voordeel dat een gebruiker in de bekende SolidWorks-omgeving alle eigenschappen van het model kan wijzigen en standpunten kan bepalen en daarna direct de rendering kan laten uitvoeren. De uiteindelijke render vindt wel plaats in Voorbeeld van een samenstelling die wordt vereenvoudigd. CADMagazine oktober/november 2010-7

42

Defeature Wie veel modellen deelt met derden wil vaak zijn ‘geheimen’ in het ontwerp verwijderen om zo het intellectueel eigendom te beschermen. SolidWorks heeft hier een oplossing voor gevonden: de defeature

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 43

tool. Hiermee is het model gegetrokken, zodat gebruiker alcontroleerd te vereenvoudigen. tijd over de dezelfde interface Dit kan door complete onderen mogelijkheden beschikt. Dit delen te verwijderen met bebiedt de mogelijkheid om lassen hulp van filters of door vlakken te leggen die voorheen onmogevan onderdelen te verwijderen, lijk waren. De lassen zelf worwaardoor het model vele maden niet toegevoegd als onderlen lichter wordt. Deze methodeel of feature, maar als een de werkt zowel op onderdelen soort van virtueel item. Deze als op samenstellingen. Bij saitems bevatten ook informatie menstellingen wil de gebruiker over bijvoorbeeld de lengte van vaak de beweging die er in zit de lassen, de kosten ervan en de meenemen in de vereenvoutijd die nodig is voor het maken digde uitvoering. Dit is met devan de las. Voor het leggen van Aanleggen van lassen in de nieuwe interface. feature mogelijk door groepen de lassen is ook een nieuwe sevan onderdelen te maken. De bewegingen tussen deze groe- lectiemethode beschikbaar gekomen, waarbij de gebruiker pen blijven behouden. Het uiteindelijke resultaat blijft ge- door het trekken van een lijntje over profielen een snelle selinkt aan het origineel, zodat bij wijzigingen alles gesynch- lectie kan maken. Voor de 2D-tekening is er ook een nieuwe roniseerd blijft. tabel beschikbaar, de zogenaamde weldtable. Hierin wordt een samenvatting getoond van alle lasgegevens in het model. Tekeningen detailleren Om op een 2D-tekening een betere overgang te zien tussen Geheugengebruik de verschillende onderdelen, is het nu mogelijk om alle on- Het geheugengebruik van SolidWorks is geoptimaliseerd. derdelen in hun eigen kleur weer te geven wanneer de ge- Het was in het verleden zo dat de software na het openen en bruiker kiest voor een lijnweergave. Ook is het mogelijk sluiten van een samenstelling niet al het gebruikte geheugen om, direct gelinkt aan een aanzicht, de schaal weer te geven, vrijgaf. Dit kon tot gevolg hebben dat aan het einde van een indien deze afwijkt van de tekeningschaal. werkdag het totale geheugengebruik onnodig hoog opgeloIn SolidWorks 2011 is de manier van plaatsen van maten in pen was. Dit probleem is nu verholpen, zodat altijd de juiste een tekening gewijzigd. Deze methode was hiervoor alleen hoeveelheid geheugen wordt vrijgegeven. beschikbaar voor handmatig geplaatste maten. Nu worden De mogelijkheden voor het importeren van DWG- en DXFalle maten van het 3D-model automatisch voor gerang- bestanden is ook verder uitgebreid. Zo heeft de gebruiker de schikt. Als de gebruiker een extra maat toevoegt, zal deze mogelijkheid om in de import wizard het nulpunt te bepalen direct in de nieuwe sortering worden meegenomen. Later van de DWG en DXF, zodat deze beter ingelezen wordt en zijn ook alle maten te hergroeperen met behulp van de Auto er niet meer verschoven hoeft te worden. Daarnaast is het Arrange-functie. Een aanzicht mogelijk om te kiezen voor auop de tekening is nu direct te tomatisch overlappende lijnen verdraaien in 3D en de stand en de repairtool te starten direct die de gebruiker kiest wordt na de import. Deze geeft alle ook direct de nieuwe stand op problemen aan en zoomt hier de tekening. Hierbij kan de direct op in met het vergrootontwerper zelf kiezen of deze glas, zodat direct duidelijk is stand ook als named view op welke actie genomen moet worhet 3D-model terug moet koden. men. Weldments De mogelijkheden voor het creëren van lassen in onderdelen en samenstelling is gelijk-

CADMagazine oktober/november 2010-7

Een weldtable op 2D-tekening.

43

Renso Kuster [email protected] is freelance redacteur voor CADMagazine. Voor meer gegevens over dit onderwerp zie: www.cadmes.nl.

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:18

Pagina 44

M ECHANICAL & D ESIGN

Inventor 2011 iCopy

S l i m ko p i ë re n b e s p a a rt ve e l we rk Door: Rob Sman

Aan de basisfunctionaliteit van een pakket als Inventor heb je genoeg om vrijwel alles te modelleren; met wat kennis van het sketchen, en features als Extrude, Revolve en Hole zijn de meeste onderdelen te realiseren. Deze onderdelen in een samenstelling aan elkaar koppelen vergt in principe ook maar de kennis van enkele functies. Wil je echter efficiënter werken dan is kennis van wat ‘hogere’ functionaliteit onontbeerlijk. In deze aflevering nemen we de in Inventor 2011 geïntroduceerde functie iCopy eens onder de loep: een echte ‘productivity tool’. Acht varianten van een frame, in één handeling aangemaakt. Rechtsonder in de afbeelding is de originele template te zien.

Er

zijn veel ontwerpen denkbaar waarin herhaalde samengestelde constructies voorkomen die in opbouw gelijk zijn, maar waarvan de onderdelen telkens verschillen in afmetingen of positie. Typerende voorbeelden zijn (ondersteunende) staalconstructies, spanten van een schip en kozijnen. Voor dit soort (sub-)samenstellingen is iCopy het gereedschap waarmee snel een aantal varianten kan worden gegenereerd. Met iCopy verzet de gebruiker dan ook met weinig inspanning een heleboel werk.

CADMagazine oktober/november 2010-7

Het afleiden van een onderdeel van een ander onderdeel of samenstelling is in Inventor bekend onder de naam Derived Component. Als de vorm en afmeting van een component afhankelijk zijn van de samenstelling heet dit Adaptivity. Beide begrippen zijn in deze serie artikelen al eens aan de orde geweest. (Voor wie het vergeten is: bezoek ons on-line archief eens, of stuur de auteur een e-mail.) iCopy combineert als het ware Adaptivity en Derived Component met het zogeheten Skeletal Modelling. Dat is niet de naam

44

van een specifieke functie in Inventor, maar de verzamelnaam voor een aantal modelleermethodes waarbij voornamelijk onderdelen in sub-samenstellingen worden aangestuurd vanuit een ander onderdeel. Deze laatste bestaat doorgaans slechts uit 2D-sketches, workgeometry of oppervlakken. Het aansturende deel kan daarbij vorm, grootte en positie van de afgeleiden bepalen. Het Skeletal Modelling is niet nieuw, maar door iCopy wordt een groot deel van het traject geautomatiseerd. Het is niet moeilijk om snel tot een goed resultaat

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:19

Pagina 45

te komen als de gebruiker zich aan de aangeraden workflow houdt. Dit artikel is echter geen mini-cursus, we plaatsen alleen enkele opmerkingen bij deze functie. De les die de gebruiker kan trekken uit de Tutorials zegt al een heleboel. De Tutorials zijn te vinden in het Learn About Inventor panel in de tab Get Started op de ribbon. Als deze tab niet zichtbaar is, is deze in te schakelen in het Help-menu. De iCopy tutorial is terug te vinden op het blad Experienced Users. Het doorlopen van deze Tutorial in combinatie met dit artikel verduidelijkt de werking van iCopy in hoge mate. In de tutorial wordt begonnen met het snel creëren van een spectaculair resultaat aan de hand van kant en klare bronbestanden. Pas later wordt verduidelijkt hoe die bronbestanden tot stand komen. iCopy Template Er zijn een paar belangrijke ingrediënten nodig voor het genereren van afgeleide componenten met iCopy. Enerzijds is dat natuurlijk de samenstelling die gekopieerd gaat worden en een aantal varianten zal opleveren. Dit is de iCopy Template. Anderzijds is er de hoofdsamenstelling waarin het resultaat geplaatst wordt: het doel of Target. In deze samenstelling is in een onderdeel de geometrie aanwezig waaraan de iCopy Template wordt geconstrained. De iCopy Template vergt een bepaalde workflow. In de eerste plaats is het altijd een samenstelling, óók als de gebruiker maar een enkel onderdeel in varianten wil kopiëren. Het wordt al snel duidelijk waarom. In

CADMagazine oktober/november 2010-7

deze samenstelling wordt het skelet aangemaakt waarmee de onderdelen (of één onderdeel) worden aangestuurd. Het skelet is zelf een onderdeel dat hoofdzakelijk uit een adaptieve sketch bestaat, maar deze wordt niet aangemaakt met Create Component maar met Make Layout. De onderdelen moeten ook in deze samenstelling aanwezig zijn en worden van het skelet afgeleid met Make Part. De veranderingen in de adaptieve sketch (de gebruiker moet de adaptiviteit zelf inschakelen) zal er voor zorgen dat de er aan gekoppelde onderdelen in de samenstelling zullen variëren in vorm, afmeting en positie. Tip: het is als altijd verstandig om de sketch te constrainen aan het Center Point van het Layout Part. Op zijn beurt moet, voor het behalen van betrouwbare resultaten, het Layout Part geconstrained worden aan de samenstelling door het plaatsen van drie flush-constraints op de vlakken in de beide origins. Tot slot wordt met de iCopy Author, te vinden op het tabblad Manage, vastgelegd welke punten en lijnen in de layoutsketch moeten worden gekoppeld aan de geometrie in de target. Tip: de gekozen elementen krijgen automatisch een naam, maar mogen door de gebruiker van een label worden voorzien; een goede labeltekst kan een aanwijzing zijn voor de te kiezen geometrie in het target om tot de juiste constraints te komen. Tip: in de Tutorial bevat de target een aantal Workpoints die specifiek voor het plaatsen van de iCopy zijn geconstrueerd. In de praktijk is dit vaak niet nodig en laten de eindpunten van

45

lijnen zich ook selecteren. Voor andere locaties kan het inderdaad nuttig zijn de benodigde geometrie als Work-feature te construeren. Klein extraatje De iCopy-functie, en dus niet Place Component, is vereist om de iCopy Template in te voegen. Deze functie zal er niet alleen voor zorgen dat de kopieën correct in de hoofdsamenstelling worden geplaatst, maar zorgt er ook voor dat ze netjes worden opgeslagen in een folderstructuur. De (automatische) naamgeving van de bestanden volgt daarbij door de gebruiker in te geven voorkeuren. Een klein extraatje dat in de Tutorial niet naar voren komt is het genereren van werktekeningen. Doe de tutorial nog eens over met de volgende extra stappen. 1) Open de tekening framestart.idw. Merk op wat deze bevat. 2) (Deze stap is optioneel.) Maak één of meer tekeningen van de onderdelen aan. 3) Open de iCopy Template frame-start.iam. 4) Activeer de iCopy Author en voeg op het tabblad Document de tekeningen toe. 5) Voer de eerste stappen van de Tutorial weer uit en sla de resultaten op. Een blik op de opgeslagen tekeningen vormt de ondersteuning voor de bewering dat iCopy een sterke, heel sterke productivity-tool is.

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:19

Pagina 46

M ECHANICAL & D ESIGN

Productconfiguratie voor het gehele Quote to Cash proces

Ko p p e l i n g E R P e n C A D m e t H E L i CON Door: Mark van Boxsel

In een CAD-systeem is het mogelijk om met parameters en features een 3D-productmodel aan te sturen. De bijbehorende tekeningen komen er dan ‘automatisch’ uit. Op een zelfde soort manier is in een ERP-systeem voor de verkoopafdeling een optielijst te programmeren, waarna het ERP-pakket de BOM aanmaakt met de bijbehorende prijs.

Afbeelding 1. HELiCON communiceert met bestaande systemen.

Als een ERP-pakket een BOM aanmaakt komt er in het beste geval zelfs een volledige offerte uit. Deze twee oplossingen helpen de verkoper of de engineer, maar bevatten weinig intelligentie. Indien zij deze intelligentie wel, in beperkte mate, bevatten zit er een behoorlijke hoeveelheid denkwerk achter om dit te programmeren. Het nadeel van programmeren is uiteraard het onderhoud. Bovendien zijn deze twee oplossingen gescheiden omgevingen, dus moet er op twee plaatsen onderhoud plaatsvinden. Als deze oplossingen niet gekoppeld zijn, bestaat bovendien het risico dat een verkoper een product verkoopt wat eigenlijk niet te maken is, terwijl de klant is beloofd dat het wel goed komt. Het idee is daarbij vaak: we halen de order binnen en dan zien we later op de engineeringafdeling wel hoe we het kunnen maken. Daarom is de functie ‘sales engineer’ ontstaan. In feite is deze nodig in een bedrijf als het product zo complex is of zoveel opties bevat dat een verkoper alleen er niet meer uit komt. De verkoper moet dan CADMagazine oktober/november 2010-7

overleg plegen met de sales engineer om de verschillende opties en mogelijkheden op een rij te zetten, waarna een offerte wordt gemaakt. Als de opdracht later definitief is, communiceert de sales engineer dit naar de afdeling engineering die het product dan moet ontwerpen, zie afbeelding 1. Kennisregels HELiCON ondersteunt en verbindt de volgende afdelingen: verkoop, service, marketing, productmanagement, R&D, productie, logistiek, after sales, financiën en IT. De HELiCON-software is sterk in het oplossen van kennisregels. Dit gebeurt op een hoger niveau dan een ERP- of CAD-systeem dat doet. Deze kennisregels kunnen bestaan uit product- en productiebeperkingen, lo-

Afbeelding 2. Voorbeeld van een tabel, waarbij de modelvariabelen een logische relatie hebben.

46

gistieke en business logica, technische en juridische beperkingen, marktvoorwaarden en voorwaarden van de klant, alsmede enige andere regels om het product of dienst aan te bieden. Deze software verbetert hiermee het quoteto-cash proces en de productiviteit door de kloof tussen sales en productie te overbruggen. De klantbehoeften en producteisen worden in een proces omgezet in een bijpassend geldig en accuraat aangepast product of dienst. Als binnen een onderneming veel tijd wordt besteed aan het afhandelen van klantaanvragen, productkennis niet is opgeslagen of gedocumenteerd en het onderhoud van bestaande regels in ERP complex is of de offertes handmatig tot stand komen, dan is het mogelijk om het proces aan te passen met behulp van HELiCON. Andere redenen om de software te gebruiken kunnen zijn dat het calculeren van prijzen complex is of veel tijd kost, de overdracht van offertes naar opdracht of het opstellen van de BOM voor opdrachten gebeurt handmatig of er bestaat de wens om klanten en partners via een website te bedienen. De kracht van de software zit hem in de eenvoud van het aanleggen en onderhouden van regels. Zelfs de meest complexe regels worden aangelegd door het gebruik van eenvoudige tabel-

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:19

Pagina 47

Afbeelding 3. Voorbeelden van mogelijke eindgebruiker interfaces (GUI’s).

len, formules en relaties, zie afbeelding 2. Doordat dit niet in ‘programmacode’ hoeft kunnen alle gebruikers deze relaties begrijpen en eenvoudig aanpassen. De ‘kernel’ van HELiCON zoekt uiteindelijk een geldige oplossing met inachtneming van bedrijfseigen kennisregels. De basis voor deze kernel is in 1984 tijdens een researchproject van Bang en Olufsen en de Universiteit van Kopenhagen gelegd en wordt sinds 1997 ingezet op universiteiten om grote hoeveelheden data te analyseren in DNA-onderzoek. Deze technologie is gepatenteerd en in de HELiCON-software geïmplementeerd. De software won in 2006 de internationale ‘Microsoft minimalistic design award’.

Productmodellen Modelvariabelen, logische relaties en complexe formules kunnen worden gedeeld en worden gekoppeld over meerdere modellen in HELiCON. Hierdoor wordt er een gestructureerd modelontwerp gemaakt, waarbij modelkennis kan worden hergebruikt en het onderhoud eenvoudiger wordt. De modelleeromgeving koppelt iedere Model Engineer aan een gedeelde database, bijvoorbeeld MySQL, SQL of Oracle, waardoor meerdere gebruikers aan eenzelfde model kunnen werken. Potentiële conflicten in de modellen worden automatisch afgehandeld in deze samenwerkingsmodus. HELiCON is een CAD-, ERP- en

PDM-onafhankelijke oplossing die flexibele productconfiguratoren voor iedere industrie kan genereren. De met HELiCON gegenereerde productconfiguratoren leveren productdata en -specificaties; van een complete offerte met werkplaatstekeningen en stuklijsten tot een compleet, virtueel 3D-model. De klant ziet meteen hoe het product eruit ziet. De software heeft een open architectuur, waardoor integratie met andere software te realiseren is. De HELiCON-technologie combineert de kracht van traditionele configuratietools, met een virtuele grafische 3D configurator, gebaseerd op een leefbare productstructuur, zonder tussenkomst van een CAD-systeem. De configurator kan worden ingericht naar de smaak van de gebruiker, zie afbeelding 3. Bedrijfsproces De pijler van de HELiCON-software is het Quotation Process Management (QPM-)systeem dat een organisatie de mogelijkheid geeft om het complete aanbiedings- en bestelproces eenduidig te organiseren, zie afbeelding 4. Middels deze webgebaseerde technologie is precies te zien wie, wat, waar geconfigureerd heeft. Dit is met name handig in een dealernetwerk! Hierdoor wordt een complex engineeringproces getransformeerd in een gestandaardiseerd en geautomatiseerd bedrijfs- en workflow-proces. Mark van Boxsel [email protected] is Sales Director bij ISD Benelux. Voor meer informatie over dit onderwerp zie: helicon.isdgroup.nl.

Afbeelding 4. Voorbeeld van een Quotation Process Management (QPM-)schema.

CADMagazine oktober/november 2010-7

47

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:19

Pagina 48

M ECHANICAL & D ESIGN

Veel gebruikerswensen aangepakt

Wa t i s e r n i e u w i n S o l i d Edge ST3? Door: Jaap Dubbelaar

De nieuwste Solid Edge bevat een groot aantal uitbreidingen en verbeteringen waarvan de belangrijkste hier kort besproken worden. Meer gedetailleerde publicaties zullen later volgen. De nieuwe zullen we hierbij ST3 noemen, waarbij de letters ST nog steeds voor Synchronous Technology staan. De vernieuwingen zijn in vier groepen te verdelen: uitbreidingen in Synchronous Technology, meer functionaliteit in Simulation, uitbreidingen in de PDM-oplossingen en een grote groep door klanten aangevraagde verbeteringen door het hele product heen.

S

ynchronous Technology is tussen zowel Synchronous de historievrije modelleermeals Ordered opgebouwde thode die de gebruiker de modellen. Vanaf ST3 zijn maximale vrijheid geeft bij ook alle assembly-applicaties de opbouw en het wijzigen zoals Piping, Frames, Wiring van 3D-onderdelen en -saen Weldment in combinatie menstellingen. De ST-methomet Synchronous of gemixte diek maakt het van tevoren modellen te gebruiken. plannen van de modelopDe Create 3D-wizard heeft bouw geheel overbodig, aaneen belangrijke uitbreiding gezien het mogelijk is om digekregen. De wizard wordt rect op het model te werken gebruikt om aangeleverde tezonder relaties tussen featukeningen en modellen uit anres aan te brengen. In ST3 is dere CAD-systemen snel en De transparante ‘Pathfinder’ met zowel ‘Ordered’ als deze methodiek geheel geïnop een intelligente manier ‘Synchronous’ features in de geïntegreerde Part-omgeving. tegreerd in de applicatie. Er over te kunnen nemen in bestaan geen verschillende template-files meer voor Solid Edge. Voor ST3 gaf Create 3D de gebruiker de mogeTraditional en Synchronous. Dit is een belangrijke verbete- lijkheid om alleen de tekeningaanzichten semi-automatisch ring, want hierdoor kunnen de beide modelleermethodieken te plaatsen in een 3D-bestand. Waarna de schetsen te gebruinu ook gecombineerd gebruikt worden binnen één bestand. ken waren om een 3D-model op te bouwen. Als uitbreiding Traditional wordt van nu Ordered genoemd, wat beter aan- hierop kunnen nu tekeningaanzichten met maatvoering worgeeft dat we hierbij werken met een modelopbouw van fe- den overgezet naar het 3D-model dat via een directe translaatures in een vaste volgorde. In de Integrated modeling envi- tor of via een neutraal formaat als STEP is ingelezen. De ronment kan de gebruiker een modelopbouw starten met oorspronkelijke tekeningmaten kunnen daarna geheel autosynchronous-functies waarbij via het Steering Wheel vlak- matisch als sturende PMI-maten worden hergebruikt. Er ken ongelimiteerd kunnen worden verontstaat zo, met minimale gebruikersinplaatst of verdraaid. Hij wordt hierbij gespanning, een intelligent 3D Solid Edgeholpen door de Live Rules die geometrimodel dat via de PMI-maatvoering in sche eigenschappen controleren, zoals combinatie met het Steering Wheel en de symmetrie, parallelheid en het concenLive Rules aan te passen is. trisch zijn van gaten en cilinders. In een laSolid Edge Simulation ter stadium kunnen, indien gewenst, ook De geïntegreerde CAE-omgeving Solid Ordered features, gebaseerd op parametriEdge Simulation is uitgebreid, waardoor sche schetsen, aan de Synchronous basis meer analysescenarios kunnen worden uitvan het model worden toegevoegd. De gegevoerd, berekeningen sneller zijn uit te mixte feature-opbouw wordt duidelijk gevoeren en resultaten beter kunnen worden structureerd aangegeven in de Pathfinder. Tekeningaanzichten zijn met de beoordeeld. Zo zijn nu moment- en lagerAndere uitbreidingen op het gebied van ST zijn Synchronous Familie of Parts en ‘Create 3D-’ wizard overgenomen belastingen aan te brengen en zijn boutverop een geïmporteerd 3D-model. bindingen toegevoegd als connector-type het kunnen werken met Inter Part-relaties CADMagazine oktober/november 2010-7

48

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:19

Pagina 49

binnen een samenstelling. delribben worden geplaatst. Om elementen te fixeren zijn De verschillende PMI-typen vrij te definiëren constraints worden voor de duidelijktoegevoegd waarmee translaheid in verschillende kleuren ties en rotaties in de afzonweergegeven. Ook Family derlijke richtingen worden Of Parts van Synchronousvastgezet. Er zijn nu ook onderdelen zijn toegevoegd, analyses mogelijk op versimwaarbij de Live Rules-setpelde onderdelen, waardoor tings per familieonderdeel veel rekentijd wordt beworden opgeslagen. spaard. Bij het beoordelen Binnen de Draft-omgeving is van de resultaten van een bede stuklijstfunctionaliteit berekening kan de gebruiker in langrijk uitgebreid met meer de samenstelling kijken door mogelijkheden voor PipingBinnen Solid Edge ‘Simulation’ kunnen nu ook ‘Torque loads’ onderdelen uit te schakelen en Frame-onderdelen en en ‘Bolt connectors’ worden gedefinieerd. of door doorsneden te maken meer functies voor het bepamet de Clipping plane-functie. len van itemnummers, het inspringen van kolommen en de weergave van totaalgewichten. Andere vernieuwingen zijn tekeningaanzichten in perspectief en aanzichten gebaseerd Product Data Management Op het gebied van data management heeft Solid Edge al op Zones binnen de samenstelling. Voor het printen en plotsinds jaren twee mogelijkheden: Insight en Teamcenter. De ten beschikt ST3 over een Multi sheet-functie om meerdere eerste is gebaseerd op een Microsoft SharePoint-omgeving tekenbladen op één grootformaat blad af te drukken. en vanaf ST3 kan hiervoor de nieuwste versie gebruikt worden: Appendages SharePoint 2010. Sheet Metal heeft een extra functie De integratie met Teamcenter en voor Closed corners gekregen. Een Teamcenter Express heet de Solid nieuw Etch-commando maakt het Edge Embedded Client die in ST3 mogelijk teksten en andere annotaeen aantal uitbreidingen en verbeteties op plaatwerkvlakken aan te ringen heeft gekregen. Zo kan nu gebrengen, die op de plaatuitslag werkt worden met binnen Teamcenzichtbaar blijven en ook in de ter opgebouwde productstructuren, export DXF meegaan voor het al of niet voorzien van non-modelfabricageproces. In de plaatuitslag led-onderdelen zoals verf en olie. kunnen nu ook extra Tabs worden Een plaatwerkvoorbeeld met de vernieuwde Dit maakt top-down design vanuit aangebracht, die soms tijdens de ‘Closed corner’, de ‘Etch’-functie en ‘Tabs’ Teamcenter naar Solid Edge mogefabricage noodzakelijk zijn om het die in de plaatuitslag zijn toegevoegd. lijk. Ook de Solid Edge Structure product te kunnen inklemmen. Editor, die vanaf deze versie stand-alone geïnstalleerd kan In de stuklijst zijn ook binnen Xpress Route en Frame een worden, is hiervoor te gebruiken. aantal verbeteringen doorgevoerd. Als uitbreiding op de mogelijkheid om leidingstandaarden en componenten uit Gebruikerswensen de Piping Library te selecteren, kan in ST3 via een In ST3 zijn een groot aantal gebruikerswensen vervuld, ver- browsefunctie gebruikgemaakt worden van willekeurige deeld over het hele product. Op verzoek van veel gebruikers bibliotheken op de lokale pc of binnen het netwerk. Apzijn de Ribbon-commandomenus geheel aanpasbaar ge- pendages zijn eenvoudig onder verschillende hoeken te maakt. De engineer kan tabbladen onderdrukken of bijma- draaien en kunnen in bestaande leidingdelen worden ingeken en per tabblad bepalen welke commando’s worden voegd. Ook zijn leidingen onder afschot nu een mogelijkweergegeven met grote of kleine iconen, met of zonder heid. Voor het bepalen van de plaats van montagegaten tekst. Ook de horizontale SmartStep die we van versie 20 wordt gebruikgemaakt van de in de DIN-norm vastgelegkennen is terug. Verder is een zogenaamd Radial menu toe- de Wurtzelmaβ. De Assembly-omgeving heeft veel extra gevoegd met zestien veelgebruikte functies onder de rechter functies gekregen om met Display configurations te wermuisknop. Ook deze kan geheel naar eigen wens worden in- ken en om deze te beheren. De gebruiker kan meerdere gericht. De Pathfinder kan transparant worden weergegeven configuraties tegelijkertijd inschakelen en ook Zones zijn zodat een groter grafisch gedeelte op het scherm ontstaat. hierbij te gebruiken. Om wijzigingen in de configuraties Door een aantal optimalisaties in de software is de grafische door te voeren en deze te beheren is een Configuration snelheid van bijvoorbeeld het roteren ongeveer een factor Manager toegevoegd. vier verbeterd. In de Part-omgeving zien we een aantal verbeteringen in het Jaap Dubbelaar is freelance redacteur voor CAD-Magazine. Aanvullende informatie over Solid Edge is te vinden op werken met PMI-bemating. Bij het plaatsen van een maat kan nu direct een waarde worden ingevoerd zonder dat de www.solidedge.com en www.solidedge.nl. Eventuele vragen of opmerkingen zijn welkom via: maat eerst geselecteerd moet worden. Sturende maten kunnen direct op virtuele hoekpunten en middelpunten van [email protected]. CADMagazine oktober/november 2010-7

49

CAD710:CAD 2-2006

25-10-2010

08:52

Pagina 50

Servicepagina De doelgroep

Informatieservice

CAD-Magazine wordt in Nederland en België verspreid onder (potentiële) gebruikers van PC CAD, GIS, Visualisatie en andere ontwerpproducten, binnen industriële ondernemingen, productie-, bouw-, installatie- en civieltechnische bedrijven, ingenieurs-, technische advies-, ontwerp- en architectenbureaus, de centrale, lokale en provinciale overheden, nutsbedrijven, instellingen voor middelbaar en hoger technisch onderwijs, dealerorganisaties en leveranciers in de CAD-branche.

Onder elk artikel staat de website van de producent of dealer vermeld. Geïnteresseerden kunnen hiermee zelf informatie opzoeken over de besproken onderwerpen.

Gegevens onjuist? Indien uw adres- of persoonsgegevens op de adresdrager van CADMagazine onjuist blijken te zijn, verzoeken wij u deze adresdrager met gecorrigeerde gegevens in een gesloten envelop te retourneren aan:

Abonnementen 2010

CMedia B.V. Bezoekadres Ecopark 15 8305 BJ Emmeloord

Een abonnement op CAD-Magazine vraagt u aan via de website www.cadmagazine.nl. De prijs voor een jaarabonnement (acht opeenvolgende nummers) bedraagt € 75,– excl. 6% BTW. Deze prijs geldt voor verzending binnen Nederland. Voor verzending buiten Nederland bedraagt de prijs € 98,-. Het abonnement wordt automatisch verlengd. Opzeggingen, uitsluitend schriftelijk, dienen twee maanden voor het verstrijken van het abonnementsjaar in ons bezit te zijn.

Postadres Postbus 231 8300 AE Emmeloord

CAD-Magazine op Internet

U kunt wijzigingen ook via e-mail verzenden naar [email protected]

www.cadmagazine.nl, www.cadmagazine.nl/banenmarkt www.cadplaza.nl Voor info en aanvraag abonnementen: [email protected]

In CAD-Magazine 8 - 2010

Adverteerdersindex CAD2Reality

www.cad2reality.nl

29

CADKoop

www.cadkoop.eu

45

Cadmes

www.cadmes.com

Design Solutions

www.designsolutions.nl

39

Digitale Huis

www.digitalehuis.nl

17

Fruytier

www.flib.nl

23

GPO Solutions

www.gposolutions.nl

27

Hofstede van Erkel

www.inventor-professional.nl

Ideoma

www.ideoma.nl

43

ISD

www.isdgroup.nl

31

Man and Machine

www.manandmachine.be

NedGraphics

www.nedgraphics.nl

19

Nemetschek / Scia

www.scia-online.com

51

Reset

www.cadjobs.nl

47

Simulia

www.3ds.com

12

SolidWorks

www.solidworks.nl

24

Stabiplan

www.stabiplan.nl

52

TEC/CAD College

www.cadcollege.nl

11

Open BIM en alles wat er bij hoort Erik Pijnenburg, directeur van Kubus architectural solutions, komt aan

7, 21

het woord en vertelt wat hij vindt van de BIM-ontwikkelingen van dit moment: “Het gaat niet om het model an sich, maar om wat je er mee doet.”

Engineering-On-The-Go

8

Eurocom introduceert mobiele oplossingen voor de CAD-Wereld noemer

onder

de

2

Engineering-On-

The-Go. Eurocom Mobiele Workstations uitgerust met krachtige grafische kaarten en snelle processors moeten het werk gaan doen.

CAD-Magazine verschijnt omstreeks 6 december 2010. CADMagazine oktober/november 2010-7

50

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

12:19

Pagina 51

Nemetschek Scia, uw partner bij uitstek! Hebt u een duidelijke visie en strategie over de integratie van de werkprocessen binnen uw bedrijf? :DDUNDQXGHHI¿FLsQWLHYDQXZRQGHUQHPLQJ YHUKRJHQHQGH%,0ZRUNÀRZVYHUEHWHUHQ"

Project Management

?

Hoe mijn bedrijfsprocessen optimaliseren? Constructief Ontwerp

Nemetschek Scia, de partner bij uitstek van totaaloplossingen voor de constructiewereld, helpt u bij het optimaliseren van uw bedrijfsprocessen, door de inzet van innovatieve software-oplossingen, een uitgebreide know-how en expertise. Onze consultants geven u graag meer uitleg.

Neem voor een vrijblijvend gesprek contact met ons op. 6FLD1HGHUODQG‡3RVWEXV‡1/$&$UQKHP 7HO‡)D[‡(PDLOLQIR#VFLDQO

www.scia-online.com

Productie

Controle Instantie

Detailleren

Architectuur

BIM

CAD710:CAD 2-2006

22-10-2010

13:01

www.stabiplan.nl/bim

Pagina 52