1
NOTITIE CONSULTATIERONDE DUURZAAMHEIDSPROGRAMMA ZOETERWOUDE UITVOERINGSPERIODE 2016-2017
VASTGESTELD OP : 29 MAART 2016
DOOR HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ZOETERWOUDE
2
INHOUD I. Introductie........................................................................................................................................................................ 3 I.1 Procedure consultatieronde....................................................................................................................................... 3 I.2 Belang van de consultatieronde ................................................................................................................................. 3 I.3 Wie zijn er geconsulteerd........................................................................................................................................... 3 II Reacties consultatieronde ................................................................................................................................................ 4 II.1 Reactie Duurzaam Zoeterwoude 2030 ...................................................................................................................... 4 II.2 Reactie BIZ Grote Polder ........................................................................................................................................... 6 II.3 Reactie De Huurderij ................................................................................................................................................. 7 II.4 Reactie Holland Rijnland ........................................................................................................................................... 7 II.5 Klankbordgroep Afval ................................................................................................................................................ 7 II.6 Reactie Deelauto ....................................................................................................................................................... 7 II.7 Heineken ................................................................................................................................................................... 8
3
I. INTRODUCTIE I.1 PROCEDURE CONSULTATIERONDE
Het college van B&W van Zoeterwoude heeft het concept-Duurzaamheidsprogramma Zoeterwoude 20162017 op 1 maart 2016 vastgesteld om daarmee externe partners en de gemeenteraad te consulteren. De consultatieronde duurt tot en met 21 maart 2016.1 Na de consultatie stelt college van B&W een Notitie Consultatieronde op. In deze notitie zijn de reacties gebundeld en is het antwoord van B&W hoe deze omgaat met de externe reacties verwerkt. De Notitie Consultatieronde wordt 29 maart vastgesteld en samen met het concept Duurzaamheidsprogramma aan de raad ter informatie en consultatie aangeboden. Bespreking vindt plaats in de voorrondes van de raad op 21 april 2016. Vervolgens zal het college het Duurzaamheidsprogramma al of niet met wijzigingen en inclusief de Notitie Consultieronde, definitief vast stellen.
I.2 BELANG VAN DE CONSULTATIERONDE De gemeente hecht veel belang aan deze consultatie, omdat zij er van overtuigd is dat duurzaamheidsdoelstellingen alleen bereikt kunnen in vruchtbare samenwerking met organisaties, burgers en bedrijven in Zoeterwoude. De gemeente wil ruimte bieden aan partijen die creatief, innovatief en praktisch kunnen bijdragen en belemmeringen met elkaar signaleren en uit de weg ruimen. Kortweg gezegd: een gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen voor de ontwikkeling van een duurzame en sociale samenleving. De gemeente wil dan ook graag de discussie aangaan. Met het Duurzaamheidsprogramma dat in concept aan externen is voorgelegd, heeft zij aangegeven waar ze kansen ziet en welke activiteiten zij van plan is te gaan uitvoeren om die kansen te benutten. Uiteraard binnen haar macht en financiële mogelijkheden. Een belangrijk onderdeel daarin vormt het monitoren van de inspanningen en resultaten, omdat dit helpt in een efficiënte aanpak, bijsturing mogelijk maakt en het motiverend werkt om met elkaar zicht te hebben op resultaten.
I.3 WIE ZIJN ER GECONSULTEERD De volgende organisaties en doelgroepen zijn geconsulteerd: - Duurzaam Zoeterwoude 2030, een energie coöperatie in oprichting - De stuurgroep Zoeterwoude Groen, waaronder LTO-Noord, de Weidevogelgroep Zoeterwoude en de agrarische natuurvereniging Wijk en Wouden Zoeterwoude. - De Klankbordgroep Afval - Ondernemers: de BIZ Grote Polder en Heineken 1
Een aantal organisaties heeft aangegeven de deadline van 21 maart niet te kunnen halen. Zo heeft Heineken aangegeven op 31 maart te reageren en Klankbordgroep Afval op 28 maart. Van Stuurgroep Groen Zoeterwoude komen in de week van 21 maart nog reacties binnen.
4
- De Huurderij - Bewoners en organisaties bij de inloop van het Omgevingsplan Landelijk gebied, deze reacties worden meegenomen in het traject van het Omgevingsplan.
II REACTIES CONSULTATIERONDE
II.1 REACTIE DUURZAAM ZOETERWOUDE 2030 Het stuk wordt over het algemeen zeer goed gewaardeerd in leesbaarheid en duidelijkheid. In de aanpak in thema’s en doelgroepen kan men zich goed vinden. 1. De groep Zoeterwoude Duurzaam 2030, een groep van burgers in Zoeterwoude, wil de lat hoger leggen, in navolging van Urgenda. Antwoord gemeente: de lange termijn doelstellingen zijn in 2011, in de lijn van het landelijk en Europees beleid door de regio vastgelegd. Nederland heeft zich geconformeerd aan de 20-20-20 doelstellingen, dat wil zeggen 20% CO2-emissiereductie t.o.v. 1990, 20% minder energieverbruik en 20% van het energiegebruik moet afkomstig zijn uit hernieuwbare bronnen in 2020. Nederland is verantwoordelijk voor 15% van de reductie van broeikasgassen en 14% hernieuwbare energie. De doelstelling voor 2030 is vastgesteld op een vermindering van CO2-uitstoot van ten minste 40% ten opzichte van 1990, hernieuwbare energie 27% en energie efficiëntie van 27 %. De doelstelling van 2050 op 80% vermindering. Vanaf 2020 wordt een nieuw verdrag van kracht (afgesproken in de Klimaattop van Parijs). De Europese commissie is van mening dat de lat hoger zou moeten liggen. De gemeente Zoeterwoude volgt nog de oude afspraken, maar staat open voor hogere doelen. Zij wil de periode van 2016 tot 2020 gebruiken om te onderzoeken waar kansen liggen voor een hogere bijdrage, in lijn van de aangescherpte doelen van de Europese commissie. Mocht er nieuw Zoeterwouds beleid worden vastgesteld dan is dat een raadsbevoegdheid. 2. De groep Zoeterwoude Duurzaam 2030 mist de vertaling van de lange termijn doelstellingen naar het huidige uitvoeringsprogramma. Zij willen verduidelijking naar wat er moet gebeuren om die lange termijn doelstelling te halen, welke bijdrage de activiteiten leveren aan de doelstellingen, wie doet wat , hoe ziet het tijdpad eruit en hoe wordt de voortgang bewaakt. Antwoord gemeente: de gemeente realiseert zich dat er veel activiteiten op de rol staan of al gedaan worden om de doelstellingen te halen, maar dat niet exact duidelijk is welke bijdrage de projecten en activiteiten aan de doelstellingen leveren. Zij gaat daarom met prioriteit een monitoringsplan opstellen waarin staat wat de 0-situatie is en welke onderdelen en activiteiten bijdrage aan het bereiken van de doelstellingen. Dit zo SMART mogelijk. De gemeente zal gebruik maken van bestaande (landelijke) monitoringsgegevens en tools en gebruik maken van berekeningen. Mochten er hiaten in kennis zijn dan wordt dat in het monitoringsplan opgenomen. De gemeente stelt het op prijs om dit plan in samenwerking met de groep Zoeterwoude Duurzaam (en andere organisaties die hieraan een bijdrage willen leveren) op te stellen.
5
3. De groep Zoeterwoude Duurzaam 2030 mist het onderwerp warmteopwekking. In het programma is warmteopwekking met behulp van bodemenergie kort aangekaart, maar inderdaad is er geen totaal beeld van de aanwezig warmteopwekking (zoals bodemenergiesystemen en zonneboilers) in Zoeterwoude. Zo mogelijk worden deze in kaart gebracht en in het monitoringsplan meegenomen. Regionaal speelt het idee van een warmterotonde, een warmtenet dat restwarmte van industrie en andere sectoren opneemt en verplaatst naar plaatsen waar er warmtebehoefte is. Dit idee, dat nog verder uitgewerkt dient te worden, staat vermeld in hoofdstuk II.1. 4. De groep zou een actievere rol zien van de gemeente in energietransitie burgers. Niet alleen stimuleren en activeren, maar een helder doel met elkaar stellen, wat je met elkaar wilt realiseren. Een driehoek organiseren van burgers/bedrijven/overheid, waarbij overheid de “lead” heeft. Zelf het goede voorbeeld geven werkt stimulerend. Meer stimuleren van bewustwording en energiebesparing, bijvoorbeeld met inspiratiebijeenkomsten, Energiecoaches. Positief is dat de subsidieregeling nu ook beschikbaar is voor huurders. En dat de gemeente onderzoekt of de Klaverhal geschikt is voor zonnepanelen voor o.a. de Energiecoöperatie in oprichting. Helaas is er onduidelijkheid ontstaan over het beschikbaar stellen van het dak voor de Klaverhal zelf en voor de Brede School. Antwoord gemeente: De gemeente is samenwerking met de Energie coöperatie in oprichting reeds aangegaan en wil deze samenwerking verder uitbouwen. Zij heeft advies georganiseerd over de mogelijkheden voor het opzetten van een energie coöperatie. De gemeente heeft eigen investeringen gedaan in een zonne-energie-installatie voor het gemeentehuis. De gemeente ziet geen rol voor haar om te investeringen in energievoorzieningen ten behoeve van gebruik van burgers en bewoners, maar is wel bereid te onderzoeken of gemeentelijke daken ter beschikking kunnen worden gesteld voor zonneenergie-installaties voor een burgerinitiatief. Ter stimulering van energiebesparing en bewustwording heeft de gemeente een subsidieregeling beschikbaar voor energiebesparende maatregelen aan de woning. Ook heeft zij het Duurzaam Bouwloket ingehuurd, die de burgers alle informatie op dit gebied kan leveren. Voor persoonlijk contact en advies heeft de gemeente (de Omgevingsdienst voor deze) op 6 februari een Duurzaamheidsmarkt georganiseerd. De gemeente staat open voor ideeën van groep Duurzaam Zoeterwoude 2030 over hoe stimulering bewustwording nog kan worden verbeterd. 5. De groep geeft prioriteit aan: a. Het project Zon op Zoeterwoude (opzetten van energie coöperatie) om ervaring mee op te doen en daar mee verder te kunnen uitrollen. a. Zon op de Klaverhal b. Zon op boeren erven projecten: onderzoeken of boeren en burgers samen Zonnestroomsystemen op boerderijdaken kunnen realiseren met win-win voor deelnemende partijen. b. Opstarten windproject in Zoeterwoude. Voor een evenwichtig energiesysteem kunnen niet alleen bouwen op zon. Onderzoek starten naar beschikbare plaatsen, belangstelling inwoners, bedrijven en instellingen en buurgemeenten. Participatie van burgers is van groot belang om een windproject te laten slagen. c. Voor straatverlichting: bij een nieuwe infrastructuur (bijv. Burgermeesterwijk) gebruik maken van gelijkstroom.
6
d. Blok voor blok aanpak: isolatie en verduurzamingstraject door bedrijven die aan de slag gaan met woningeigenaren in straat of buurt. Antwoord gemeente: de gemeente stelt deze prioriteitstelling zeer op prijs en ziet kansen in de voorstellen. Zij stelt voor deze ideeën met de groep Duurzaam Zoeterwoude in 2016 verder uit te werken en deze te verwerken in het Duurzaamheidsprogramma Zoeterwoude 2017-2018. 6. Voor het in gang zetten van een beweging en het dekken van kosten vraagt de groep Duurzaam Zoeterwoude 2030 ondersteuning van de gemeente. De gemeente stelt voor om de wijze van samenwerking tussen gemeente en de groep Zoeterwoude Duurzaam 2030 nader te bespreken en vast te leggen.
II.2 REACTIE BIZ GROTE POLDER De vereniging BIZ Grote Polder heeft het plan doorgenomen en merkt op dat de gemeente hoge ambities heeft. Zij plaatst de volgende opmerkingen: In het plan wordt veel stilgestaan bij het stimuleren van duurzaam bouwen bij woningbouw. Maar ook op de Grote Polder wordt gebouwd en verbouwd. We hebben gemerkt dat in een aantal gevallen vanuit de gemeente geen gesprekken worden gevoerd met de ondernemers over duurzaam (ver)bouwen. Wij zien dit als een gemiste kans daar het vastgoed betreft uit de jaren 70tig dat over het algemeen weinig duurzaam is. De gemeente zou een adviserende/stimulerende rol kunnen spelen bij het aanleggen van zonnepanelen (wanneer daken worden vervangen), groene wanden, isolatie, groene parkeerplaatsen (bij herinrichting van het terrein), verlichting enz. Wij realiseren ons terdege dat het voor de gemeente moeilijk is om een financiële stimulering toe te zeggen, daar we vaak praten over grote investeringen t.o.v. investeringen die worden gedaan door bewoners. Maar we kunnen ons wel voorstellen dat er investeringssubsidies worden gecreëerd voor duurzaam (ver)bouwen waarbij een plafond wordt ingesteld. Maar ook het gesprek aan gaan vinden wij al heel belangrijk! Maar ook kleine investeringen als laadpalen, bijenhotels, elektrische fietsen enz. zouden via een subsidie verder gestimuleerd kunnen worden. Tenslotte is dit ook voor bewoners mogelijk. Ook ondernemers zijn gevoelig voor een klein gebaar! Antwoord gemeente: De gemeente stelt deze reactie zeer op prijs. De gemeente heeft de afgelopen jaren met bedrijven op het bedrijventerrein Grote Polder en Oosthoek/Rijneke Boulevard het initiatief genomen om te werken aan de verduurzaming van het bedrijventerrein. Twee speerpunten zijn benoemd: energie en biodiversiteit. Aanvullend is verduurzaming van de mobiliteit opgepakt (zie verder tekst Duurzaamheidsprogramma II.2.1 paragraaf verduurzaming bedrijventerreinen). In 2016 hebben we gesproken met de BIZ over de mogelijkheden voor het plaatsen van zonnepanelen. Landelijke subsidieregelingen als SDE+ en investeringssubsidies voor duurzame maatregelen zijn voor het bedrijfsleven beschikbaar. Met het project Boeiend Bloeiend bedrijventerrein Grote Polder zijn we met bedrijven bezig een biodiverse herinrichting van publiek en privaat terrein te realiseren.
7
De gemeente gaat graag verder met de vereniging in gesprek om ideeën en opties die de vereniging aandraagt voor verduurzaming verder uit werken.
II.3 REACTIE DE HUURDERIJ De huurdersvereniging De Huurderij heeft het stuk gelezen en heeft geen opmerkingen of aanvullingen.
II.4 REACTIE HOLLAND RIJNLAND Holland Rijnland vindt de nota er goed uitzien. Zij geven verder aan de uitwerking in thema’s voor een groot aantal projecten sterk te vinden en een voorbeeld voor andere gemeenten.
II.5 KLANKBORDGROEP AFVAL Tijdens de vergadering van de Klankbordgroep Afval en via ingezonden mails heeft de Klankbordgroep om meer aandacht gevraagd voor communicatieve en preventieve aspecten rond afval. Als voorbeeld voor preventie wordt het idee geopperd om het aanbod van reclamefolders huis aan huis en daarmee papierverspilling te verminderen met behulp van een ja-ja-sticker. Deze zou in de plaats moetenkomen van de nee-nee sticker en de nee-ja sticker, waarmee de bewoner aangeeft folders op prijs te stellen. In de brievenbussen zonder sticker, mogen dan geen folders meer vallen. Antwoord gemeente: De gemeente waardeert de suggesties van de Klankbordgroep Afval. De gemeente heeft geen formele taak op gebied van afvalpreventie. Producenten van afval en consumenten hebben hierin een invloedrijke rol. De gemeente heeft de taak om te zorgen voor efficiënte inzameling van afval, waarbij scheiding van afval zoveel mogelijk wordt gestimuleerd en gefaciliteerd. Desondanks kan de gemeente wel bijdragen aan voorlichting en stimuleren dat het totaal aanbod aan afval vermindert. Door de invoering van Diftar draagt zij haar steentje bij, hiermee is de hoeveelheid restafval aanzienlijk verminderd. In de komende communicatie-uitingen op gebied van afvalinzameling zal door de gemeente voorlichting op preventie van afval worden meegenomen. Zij overlegt met de Klankbordgroep welke activiteiten, communicatie-uitingen en communicatiemiddelen hiervoor zinvol zijn en werkt daarin graag samen met de Klankbordgroep Afval en andere actieve burgers om meer effect te sorteren.
II.6 REACTIE DEELAUTO Via het mailadres van de gemeente is een reactie op het mogelijk verdwijnen van de deelauto binnengekomen: de wens wordt uitgesproken dat er twee deelauto’s beschikbaar blijven, bij voorkeur
8
volledig elektrisch. Een idee voor 2017? Bovendien zou de promotie verbeterd kunnen worden en de drempel verlaagd kunnen worden om het gebruik ervan te bevorderen. Antwoord gemeente De gemeente juicht het concept van deelauto’s toe. Het is nog niet zeker of het bedrijf dat de deelauto levert, de levering van een deelauto in Zoeterwoude wil voortzetten.
II.7 HEINEKEN Op 5 april is gesproken met de duurzaamheidsmanager van Heineken. In dit gesprek is het conceptprogramma van de gemeente doorgesproken en zijn naar aanleiding van dit programma ideeën besproken voor verdere verduurzaming van de gemeente, Heineken en van de gemeenschap Zoeterwoude. De thema’s die in het gesprek naar voren zijn gehaald zijn: energietransitie, biodiversiteit en verduurzaming mobiliteit. De activiteiten die Heineken onderneemt en de mogelijkheden die het bedrijf onderzoekt zijn besproken. De kansen voor opschaling van opwekking van duurzame energie en duurzaam gebruik van warmte zijn de revue gepasseerd. Op gebied van duurzame mobiliteit zijn de kansen voor elektrisch rijden en varen en de brandstofcel besproken, evenals het verduurzamen van het wagenpark, het aantrekkelijk maken van recreatieve fietsroutes en de verbetering van de fietsenstaling voor bezoekers van Heineken ;). Op gebied van vergroting biodiversiteit is de samenwerking tussen gemeente, Heineken, Universiteit van Wageningen, diverse bedrijven en andere partijen al aan de gang in het verband van de Groene Cirkels en Boeiend Bloeiend bedrijventerrein Grote Polder. Afgesproken is dat Heineken en de gemeente deze onderwerpen in bestaande reguliere overleggen gaan agenderen en samenwerking hierop gaan verstevigen. Daarnaast gaan zij verder met elkaar informeren en inspireren op inhoud en aanpak van verduurzaming.
