Normalisatie: wie, wat, waarom, hoe? Dirk De Moor
Wat is een norm • Een norm is een niet-bindend document waarin belangrijke technische specificaties en de regels van goed vakmanschap met betrekking tot een product, dienst of productieproces zijn vastgelegd.
2
1
Karakteristieken van een norm • • • • • • • •
norm = geschreven document vrijwillig in toepassing (niet-verplicht) opgesteld door alle betrokken partijen reflecteert consensus goedgekeurd door een erkend orgaan bedoeld voor algemeen en herhaald gebruik gebaseerd op "state of the art" technologie toegankelijk voor het publiek
3
Doelstellingen van een norm • • • • • • • • • •
laten schaalvoordelen toe bevorderen de uitwisselbaarheid van producten en diensten stimuleren concurrentie bevorderen vrije handel door wegnemen handelsbarrières bevorderen de veiligheid van producten helpen producenten te voldoen aan Europese wetgeving bevorderen ecologische veiligheid en duurzaamheid zorgen voor een veilig en gezond milieu helpen de transfer van onderzoeksresultaten promoten een gemeenschappelijke verstandhouding 4
2
Doelstellingen van een norm
5
Kan een norm verplicht worden? • Verplicht indien de toepassing opgelegd wordt door een wet of een KB • Verplicht indien er naar een specifieke norm verwezen wordt in een bestek of in de contractuele documenten • Vrijwillig: In geval van betwistingen worden de normen beschouwd als de regels van de goede praktijk
6
3
Voordelen van deelname aan normalisatie • Als deelnemer in het normalisatie proces: > > > >
strategisch voordeel door marktbeïnvloeding vroegtijdige kennisuitwisseling netwerk van duizenden experten vrije raadpleging van ontwerp normen
• Als gebruiker van normen: > vermindering van schade claims > gebruik van actuele technologie
7
Voordelen van deelname aan normalisatie “Standardisation is key in innovation” Paul Depuydt, Alcatel-Lucent Bell "Standardisation makes it possible to learn from your competitors how to develop certain products, to collaborate with them and to create new synergies together.“ Sigrid Jacobs, ArcelorMittal “Thanks to standardisation we can communicate with our engineer-developers about specifications and requirements for new products.“ Martin Dieryckx, Daikin “Companies can influence the development of electrotechnical standards“ Dany Sturtewagen, Niko Group 8
4
Voordelen van deelname aan normalisatie "Standardisation makes it possible to protect consumers against health, security and environment risks.“ Luc Jonckheere, Televic "European standardisation is one of the tools to help the EU provide market access to companies in Europe and abroad.“ Norbert Anselmann, European Commission "Electronical standards are used as a reference in product comparisons.“ Daniel Daems, Tyco Electronics 9
Voordelen van deelname aan normalisatie
10
5
11
Organisatie van de normalisatie IEC
ITU
Europe
CEN
CENELEC
ETSI
NBN
BEC
NBN
Other areas
Electrotechnical
Telecommunication
Country/Belgium
International Trade barrier
ISO
Life time Interoperability Legislation 12
6
Organisatie van de normalisatie Andere domeinen: mechatronica, bouwproducten, transport, materialen
Elektrotechnisch
Telecommunicatie
ISO International Organization for Standardization (1947) www.iso.org
IEC International Electrotechnical Commission (1906) www.iec.ch
ITU International Telecommunication Union (1865) www.itu.int
CEN European Committee for Standardization (1961) www.cen.eu
CENELEC European Committee for Electrotechnical Standardization (1959) www.cenelec.eu
ETSI European Telecommunications Standards Institute (1988) www.etsi.org
NBN Bureau voor Normalisatie (1958) www.nbn.be
BEC-CEB Belgisch Elektrotechnisch Comité (1909) www.bec-ceb.be
NBN Bureau voor Normalisatie (1958) www.nbn.be
13
Organisatie van de normalisatie
14
7
15
16
8
17
18
9
19
20
10
Organisatie van de normalisatie 10712 Available European Standards at the end of 2006 by Business Domains Transport and packaging
1911
Mechanical engineering
1863 1736
Building and civil engineering 1486
Materials Chemistry
669
Healthcare
501
General Standards
483
General health and safety
447
Utilities and energy
390
Household goods, sports and leisure
384
Food
256
Heating, cooling, ventilation and air conditioning
237 217
Environment Inform ation society standardization system
94
Services 38
21
22
11
Commissies en werkgroepen
CEN BT TC
TC
TC
TC
WG SC
WG
23
The EU Standardisation process
Registration of WI
Send draft for Formal Vote to CEN
Start Enquiry
12 months
2,5 months
Send draft for Enquiry to CEN
5 months
End Enquiry
8 months
3,5 months
Start Formal Vote
End Formal Vote 2
3 months
Definitive text available
Technical work CEN/CMC Processing and translation Enquiry of Formal Vote
Total 36 months
* An extension of maximum 9 months may be requested
24
12
25
Organisatie van de normalisatie • Wherever possible European bodies and international bodies work together in order to minimize overlaps and inefficiencies. > CEN – ISO : Vienna agreement > CENELEC – IEC : Dresden agreement
• CEN & ISO : about 30% identical standards CENELEC & IEC: about 70% identical standards
26
13
27
Dresden Agreement: CENELEC & IEC
28
14
CEN convention: aim harmonize standards • Members must transpose European Standards CEN, CENELEC or ETSI into national standards – translating them if desired – but without deviation or alteration, and retain the prefix EN in the national designation: e.g. NBN EN 1234. Thus the number and technical content of the standard are exactly the same throughout Europe. • Members must withdraw conflicting national standards.
29
CEN convention: aim harmonize standards • Notification procedure obliging all members to notify any national standardization project to all other members to verify the interest for a common standard at European level. > If no reaction within 3 months, the notifying country may continue to develop his national project.
• Standstill: national standardisation works must be stopped if an EN is developed with the same scope.
30
15
CEN ondersteunt het EU beleid CEN supports the policies of the European Union (EU) and European Free Trade Area (EFTA) • Free trade • Worker and consumer safety • Interoperability of networks • Environmental protection • Exploitation of research and development programmes • Public procurement Mandates • On behalf of governments, the European Commission or EFTA Secretariat may request the European Standards organizations to develop standards in support of their policies by issuing formal 'mandates'.
31
Evoluties • Herziening Europees normalisatiebeleid > Studie- en consultatiefase. Eventuele wetgevende voorstellen eind 2010. > Normalisatie van diensten ? > Aanpassingen aan normalisatiesysteem ? > Toegang tot normalisatie en normen ?
• Thema’s > > > >
Milieu-aspecten Energie-efficiëntie Slimme meters en slimme netten Elektrische voertuigen
32
16
Normalisatie ondersteunt het EU beleid
33
17
