Noord-Zuidbrochure NEOS Werkjaar 2010-2011
Proef van het Zuiden Experts aan het Woord Een samenwerking tussen
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
1
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
2
Woord vooraf
Beste bestuursleden, Neos draagt solidariteit hoog in het vaandel: wij willen onze verantwoordelijkheid opnemen voor de zwakkeren. We doen dit niet alleen in Vlaanderen, maar ook in de derde wereld en hiervoor werken we samen met een specialist ter zake: Trias. Trias is een Vlaamse organisatie die met en voor kleine ondernemers en familiale boeren werkt. Ondernemerschap als motor van ontwikkeling en welvaart: dat is het motto van Trias. Hiervoor werkt Trias samen met 83 partnerorganisaties in twaalf landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië. Samen met haar partnerorganisaties stimuleert Trias lokaal ondernemerschap zodat kleine ondernemers en boeren uit de spiraal van armoede kunnen breken en kunnen bouwen aan een betere toekomst voor zichzelf en hun familie. Naar analogie met de voorbije jaren maakte Trias speciaal voor Neos een selectie van sprekers met een uitgebreide expertise in ontwikkelingssamenwerking. Deze sprekers laten ook uw club graag via een ontspannende en leerrijke lezing proeven van dit boeiende onderwerp. Vooraleer u aan de slag gaat met deze Noord-Zuidbrochure raden we u aan de praktische handleiding grondig na te lezen zodat de voorbereiding vlot kan verlopen. Bij vragen kan u steeds terecht bij Jeroen Weckhuysen, medewerker van Trias via het nummer 02/548 01 32 of via mail:
[email protected]. Hij staat u graag te woord voor bijkomende informatie en uitleg. U kan ook uw provinciale Neos-stafmedewerker contacteren. Wij wensen u alvast een fijn werkjaar 2010-2011 toe met deze nieuwe NoordZuidbrochure!
Eric Bradt, Nationaal secretaris Neos
Lode Delbare, Algemeen directeur Trias
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
3
Inhoud Woord vooraf ................................................................................................................... 3 Inhoud .............................................................................................................................. 4 Praktische handleiding ...................................................................................................... 5 Afrika en ondernemen: een paradox? - Marc Caluwaerts .................................................. 8 Mini lening voor maxi resultaat - BRS ................................................................................ 9 Een toekomst in eigen handen – Liesbet Walckiers .......................................................... 12 Latijns-Amerika wil de toekomst niet missen - Lode Delputte .......................................... 13 Een keerpunt voor Latijns-Amerika? – An Vranckx........................................................... 14 Congo van Mobutu tot Kabila. De eeuwige strijd tussen rijkdom en armoede - Guy Poppe15 Congo in beeld – Gi Mateusen......................................................................................... 16 Futur Simple, de toekomst van Congo – Koen Vidal ......................................................... 17 Introductie tot de Filipijnen - Kris Vanslambrouck ........................................................... 18 Van missionaris tot andersglobalist - Jan Van de Poel ...................................................... 20 De kloof en de uitweg. Een eigenzinnige kijk op ontwikkelingssamenwerking - Marc Vandepitte ..................................................................................................................... 21 Globalisering en armoedebestrijding – Dirk Barrez .......................................................... 22 De milleniumdoelstellingen kritisch bekeken – Dirk Barrez .............................................. 23 Contract voordracht Trias 2010-2011 (voor de club) ........................................................ 25 Contract voordracht Trias 2010-2011 (voor de gastspreker) ............................................. 27 Contract voordracht Trias 2010-2011 (voor het nationaal Neos-secretariaat) ................... 29 Evaluatie ........................................................................................................................ 31
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
4
Praktische handleiding In deze brochure vindt u lezingen terug rond 3 grote thema‟s. 1. Ondernemerschap in het Zuiden. Neos en Trias geloven in de kracht van ondernemers als motor voor ontwikkeling. Marc Caluwaerts somt de mogelijkheden en belemmeringen bij ondernemers uit het Zuiden op. BRS brengt een lezing rond leningen voor kleine ondernemers als uitweg uit de armoede 2. Partnerregio’s. Dit jaar besteden we extra aandacht aan LatijnsAmerika. In deze regio is namelijk CORDTUCH, sinds dit jaar de partnerbeweging van Neos, werkzaam. In een lezing speciaal voor Neos situeert Liesbeth Walckiers het werk van CORDTUCH binnen een bredere dynamiek in Latijns-Amerika, waarbij de indiaanse bevolking haar rechten opeist. Lode Delputte kijkt naar Brazilië en vraagt zich af of het succes van deze grootmacht in wording ook navolging zal krijgen in de rest van het continent. An Vranckx neemt de berichtgeving over dit continent kritisch onder de loep en geeft daarbij ook wat meer uitleg bij het werk van CORDTUCH. In 2010 viert Congo 50 jaar onafhankelijkheid. Guy Poppe blikt terug op 50 jaar zelfbestuur en evalueert hoe de toekomst eruit ziet. Gi Mateusen vertelt over het dagelijkse leven in deze ex-kolonie aan de hand van beeldfragmenten en schilderijen. Kris Van Slambrouck laat u dan weer kennismaken met de geschiedenis en actualiteit van de Filipijnen 3. Tenslotte maken we u graag wat meer wegwijs in de wereld van de ontwikkelingssamenwerking. Jan Van de Poel legt u graag uit hoe het denken hierover doorheen de voorbije 50 jaar is veranderd, Marc Vandepitte onderwerpt de hedendaagse ontwikkelingssamenwerking aan een kritisch onderzoek, Dirk Barrez maakt een balans op van hoe het gesteld is met de armoede in de wereld en wat eraan gedaan moet worden Per activiteit vindt u volgende informatie: - titel - korte samenvatting - achtergrond van de spreker - praktische gegevens Elke spreker vraagt een beamer om zijn/haar voordracht rijkelijk te kunnen illustreren (tenzij anders vermeld). De club is zelf verantwoordelijk voor dit materiaal. Hiervoor kan u aankloppen bij uw gemeente of provincie, kan u een beroep doen op Trias of kan u navragen bij het nationaal secretariaat van Neos of er een beamer beschikbaar is. Het organiseren van de beamer blijft echter de verantwoordelijkheid van de club. Indien uw club niet voor een beamer kan zorgen, bespreekt u dit met de spreker. De spreker zal zelf een aantal flyers en exemplaren van Zuidingen (kwartaaltijdschrift van Trias) meebrengen. We vragen u vriendelijk de spreker te helpen om deze te verdelen. De club contacteert zelf de spreker en maakt met hem/haar de nodige afspraken. De club bepaalt dus samen met de spreker het tijdstip van de voordracht
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
5
(tussen 1 september 2010 en 30 juni 2011) en de plaats waar de voordracht zal plaatsvinden. Achteraan in de brochure vindt u drie identieke contracten die door de club en de spreker moeten ingevuld en ondertekend worden. Eén exemplaar moet vier weken vóór de voordracht worden opgestuurd naar het nationaal Neossecretariaat. Eén exemplaar is voor de club en één exemplaar mag de spreker houden. Twee weken voor de voordracht stuurt de club nog een uitnodiging ter herinnering naar de spreker met de nodige praktische informatie (plaats, datum, routebeschrijving, kaart, …). De spreker wordt voor 60% door Trias betaald. De overige 40% van de totale kosten betaalt de club. De club ontvangt hiervoor een factuur van het nationaal Neos-secretariaat. Uw club betaalt de spreker dus op het moment van de voordracht NIET. In de brochure wordt telkens de totale kostprijs van de voordracht opgenomen en de kostprijs voor de club. Om de kwaliteit van onze voordrachten te blijven garanderen vragen we u tenslotte vriendelijk om na de voordracht het evaluatieformulier achteraan deze brochure met uw bestuur in te vullen, en binnen de vier weken na de voordracht terug te sturen naar het nationaal Neos-secretariaat. Indien u nog verdere vragen of opmerkingen heeft, kan u steeds contact opnemen met Jeroen Weckhuysen, medewerker van Trias via het nummer 02/548 01 32 of via mail:
[email protected].
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
6
Ondernemerschap in het Zuiden
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
7
Afrika en ondernemen: een paradox? - Marc Caluwaerts Ondernemerschap en Afrika. Voor velen lijkt het een paradox. Toch zijn er ten zuiden van de Sahara heel wat mensen die het als ondernemer willen waarmaken. Marc Caluwaerts trad op als adviseur voor kleine ondernemers in Congo, Tanzania, Oeganda, Burkina Faso, Malawi en Mozambique. Hij zag de kansen die er bestaan om bloeiende bedrijven te starten, maar ook de verschillende belemmeringen die daarvoor zijn. Tijdens deze lezing geeft hij voorbeelden uit de praktijk van wat werkt en wat niet. Hij legt de link met de plaatselijke cultuur, de ondernemerscontext en ontwikkelingssamenwerking. Op die manier ontstaat een veelzijdig beeld van de sterktes en zwaktes van de ondernemers daar en de initiatieven vanuit België om hen te ondersteunen.
Marc Caluwaerts werkte als manager voor Bekaert, als voorzitter van Bekaert Stanwick Consultancy en als professor aan de Katholieke Hogeschool Kortrijk. Na een succesvolle carrière in België en in de USA, stelde hij zijn ervaring als manager en adviseur ter beschikking van kleine bedrijven in Oost-Europa, Azië en Afrika. Kleine ondernemers in onder andere Congo, Tanzania en Oeganda gaf hij raad hoe ze hun bedrijf efficiënt kunnen runnen. Zijn rijke ervaring in België en de rest van de wereld plaatsen hem in een unieke positie om vanuit de praktijk te antwoorden op de vraag welke kansen en uitdagingen er bestaan voor ondernemerschap in Afrika.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie
Plaats Dagen Kostprijs
Marc Caluwaerts Kouterstraat 24 8550 Zwevegem 056/757 165
[email protected] Projectiescherm; Verlengkabel met twee koppen; Laptop (met mogelijkheid om DVD af te spelen); Beamer; In een grote zaal: microfoon Overal in Vlaanderen Af te spreken 250 euro + 0,30 euro/km verplaatsingskosten Kostprijs voor de club: 100 euro+40% verplaatsingsonkosten
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
8
Mini lening voor maxi resultaat - BRS Hebt u er al eens bij stilgestaan hoe moeilijk het is een eigen zaak te starten zonder het nodige kapitaal? Dat het vrijwel onmogelijk is een eigen bedrijf te starten als er geen bank is om je te steunen? Toch is dat werkelijkheid voor meer dan 3 miljard mensen in de wereld. Gelukkig zijn er voor hen microfinancieringsbankjes. Deze lezing legt in een eenvoudige taal en rijkelijk geïllustreerd met filmmateriaal uit hoe het systeem van microfinanciering in zijn werk gaat. Zo kan u op het einde van deze lezing voor uzelf uitmaken of u het met Trias eens bent dat microfinanciering een middel is om ondernemende mensen in het Zuiden een betere toekomst te geven.
Deze voordracht wordt u aangeboden in samenwerking met BRS (Belgische Raiffeisenstichting), een organisatie die werkt rond solidair bankieren en verzekeren in derde wereldlanden. Het Raiffeisenprincipe 'We doen samen waar we alleen te klein voor zijn' staat centraal in de werking van BRS. De werking kan het best gevat worden in de volgende parabel: “Je kan een bewoner van een derdewereldland een vis geven om zijn honger te stillen. Of je kan hem een net geven en hem leren vissen. Maar je kan ook een stap verder gaan: je kan hem geld lenen om een net te kopen en hem leren sparen. Zo zet je hem aardig op weg in zijn groei naar zelfstandigheid.” www.cera.be/brs.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon Fax E-mail Organisatie
Plaats Dagen Kostprijs
Jeroen Weckhuysen Trias vzw Wetstraat 89 1040 Brussel 02/548 01 32 02/512 05 02
[email protected] Projectiescherm; Verlengkabel met twee koppen; Laptop (met mogelijkheid om DVD af te spelen); Beamer; In een grote zaal: microfoon Overal in Vlaanderen Af te spreken Verplaatsingskosten aan 0,294 euro/km Kostprijs voor de club: 40% van de verplaatsingskosten
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
9
Partnerregio’s
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
10
Latijns-Amerika kijker
en
Congo
in
de
Dit jaar besteden we extra aandacht aan twee regio‟s: Latijns-Amerika en Congo. Via Neos Nieuws, Neos Magazine en via de website van Neos zal u de komende maanden meer vernemen over de Ecuadoraanse organisatie CORDTUCH. Sinds mei 2010 heeft Neos namelijk een partnerschap met deze organisatie die in Centraal-Ecuador werkt rond toerisme als middel om de plaatselijke bevolking een toekomst te bieden. Het studiebezoek van May Servaes, ondervoorzitster van de Nationale Raad van Bestuur van Neos en André Brunfaut, bestuurslid van Neos Vichte, was de officiële start van deze uitwisseling. In 2011 wordt een vervolg gegeven via een inleefreis voor Neos -leden en -bestuursleden, gevolgd door een tegenbezoek van een delegatie van CORDTUCH aan diverse Neosafdelingen in Vlaanderen. Dit kan misschien een gelegenheid zijn voor u en uw club om nader kennis te maken met Latijns-Amerika. Dat kan via de lezing van Liesbet Walckiers (dit is een vernieuwde lezing, dus ook interessant voor clubs in de voorbije jaren de lezing “Latijns-Amerika: een toekomst in beweging” programmeerden), de lezing van Lode Delputte over de economische en politieke vooruitzichten in het continent of van An Vranckx over de actualiteit in deze regio. Naar aanleiding van 50 jaar onafhankelijkheid van Congo hebben we een aantal nieuwe lezingen rond deze ex-kolonie toegevoegd. Clubs die nog niet de kans kregen om Gi Mateusen aan het werk te horen, krijgen daar nog de gelegenheid voor. Guy Poppe deelt zijn ervaring als radioreporter in de regio in een nieuwe lezing. Koen Vidal van de Morgen brengt tenslotte een lezing over jonge mensen in Congo, met beeldmateriaal van de bekende fotograaf Stephan Vanfleteren.
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
11
Een toekomst in eigen handen – Liesbet Walckiers In deze speciaal voor Neos ontwikkelde lezing legt Liesbet Walckiers uit hoe het werk van CORDTUCH, de partnerbeweging van Neos, past binnen een grotere dynamiek in Latijns-Amerika. Via een korte terugblik op de geschiedenis van het continent en aan de hand van voorbeelden uit de actualiteit legt ze uit hoe in gans dit continent de indianenbevolking haar rechten opeist. Voor clubs die in de voorbije jaren al een lezing van Liesbet Walckiers programmeerden, biedt deze lezing een boeiende aanvulling, voor de andere clubs is deze lezing een interessante kennismaking met dit continent.
Liesbet Walckiers studeerde Romaanse filologie aan de KU Leuven en gaf vijf jaar Franse les in het middelbaar onderwijs. In 1971 werden Liesbet Walckiers en Monique Delvaux de eerste vrouwelijke journalisten bij het BRT-televisienieuws. Een dik jaar later, in 1972, stapte ze over naar de radionieuwsdienst, waar ze zich ontpopte tot Latijns-Amerika -kenner. In 1992 ging ze aan de slag bij Radio3, de cultuurzender van de VRT, waar ze vanaf 1995 “Het wereldbericht” samenstelde en presenteerde. In datzelfde jaar bracht ze haar boek “Dansen op de vulkaan” uit, waarin ze de toestand in Latijns-Amerika analyseert. De afgelopen tien jaar doceerde ze aan toekomstige journalisten aan de Erasmus Hogeschool en VLEKHO in Brussel en wordt ze nog vaak gevraagd voor debatten en lezingen over Latijns-Amerika.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie Plaats Dagen Kostprijs
Liesbet Walckiers Bosstraat 374 Bus 14 1150 Sint-Pieters-Woluwe 02/762 75 19
[email protected] (in juli en augustus uitsluitend bereikbaar via e-mail) Projectiescherm of witte muur Overheadprojector of laptop met beamer; Microfoon (zowel voor kleine als grote groepen!) Overal in Vlaanderen: de locatie moet evenwel makkelijk bereikbaar zijn met de trein Af te spreken De spreker wordt opgehaald door de club aan het dichtstbijzijnde treinstation 250 euro Kostprijs voor de club: 100 euro
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
12
Latijns-Amerika wil de toekomst niet missen - Lode Delputte Waar staat Latijns-Amerika anno 2010? Verder dan we denken. Over de Venezolaanse president Hugo Chávez hebben vriend en vijand kranten volgeschreven, maar één verdienste geven ook zijn meest verwoede tegenstanders hem na: dat hij de vinger op de wonde van het armoede- en ongelijkheidsprobleem gelegd heeft. In alle landen van Latijns-Amerika zijn armoedebestrijding en inspraak de voorbije jaren ordewoorden geworden. In Brazilië, toekomstige grootmacht en onbetwist regionaal leider, zijn onder president Lula da Silva zelfs tientallen miljoenen burgers boven de armoededrempel uitgetild. Toch kleurt het plaatje lang niet overal roos. Ondanks economische groei en politieke veranderingen in landen als Peru en Colombia gaan de Andes nog altijd gebukt onder conflicten. Geweld en politieke onzekerheid vormen de achtergrond van het leven in de kleine landen van Centraal-Amerika. Toch is ook daar reden voor hoop.
Lode Delputte studeerde Romaanse Filologie, Europees Recht en Internationale politiek. Sinds 1994 werkt hij als journalist bij de krant De Morgen, waar hij al meer dan tien jaar de actualiteit in Latijns-Amerika volgt. Inmiddels bezocht hij de regio tientallen keren en schreef hij het boek “Cuba na Castro”, over de politieke, economische en sociale toekomstverwachtingen van de Cubanen. Hij is momenteel bezig met een werk over Brazilië.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie
Plaats Dagen Kostprijs
Lode Delputte Koninginnegallerij 28 1000 Brussel 0478/98 20 53
[email protected] Projectiescherm; Verlengkabel met twee koppen; Beamer (spreker brengt zelf laptop mee); Microfoon Overal in Vlaanderen Af te spreken 250 euro + 0,30 euro/km verplaatsingskosten of terugbetaling treinticket Kostprijs voor de club: 100 euro+ 40% vervoersonkosten of +40%treintickets
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
13
Een keerpunt voor Latijns-Amerika? – An Vranckx „Er waait een frisse wind door Latijns-Amerika‟. De berichten die we via het nieuws opvangen uit dit continent doen ons geloven dat er nu meer naar de noden van de gewone mensen wordt gekeken. Dat de tijd van de militairen ten einde is, en nu het lot van de kleine man centraal staat. Maar is dit wel zo? An Vranckx, professor in de studies van Latijns-Amerika aan de Universiteit van Gent, onderwerpt deze indrukken aan een kritisch onderzoek. Zij bekijkt samen met u of de situatie van de armsten erop vooruit is gegaan in het recente verleden en of er nieuwe oplossingen worden gevonden voor de enorme uitdagingen die het continent teisteren. Daarbij bekijkt ze ook of gemeenschapstoerismeprojecten zoals dat van CORDTUCH een antwoord kunnen bieden op de uitdagingen voor de Latijns-Amerikaanse bevolking
An Vranckx kent Latijns-Amerika intussen op haar duimpje. Na jaren onderzoekservaring op het terrein met focus op gewapende conflicten, is zij de aangewezen persoon om de politieke situatie in het continent op een doortastende manier te belichten. Sinds 2003 beheert ze bovendien concrete vredesopbouwprojecten in Latijns-Amerika. Haar ervaring en expertise over Latijns-Amerika valoriseert ze als professor aan de Universiteit van Gent en in talloze publicaties en voordrachten in binnen- en buitenland.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie Plaats Dagen Kostprijs
An Vranckx Lange Ridderstraat 4 2000 Antwerpen 03/226 83 93 0497/61 96 68
[email protected] Projectiescherm; Verlengkabel met twee koppen; Beamer Overal in Vlaanderen Af te spreken De spreker wordt opgehaald door de club aan het dichtstbijzijnde treinstation of bushalte 250 euro Kostprijs voor de club: 100 euro
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
14
Congo van Mobutu tot Kabila. De eeuwige strijd tussen rijkdom en armoede - Guy Poppe In deze lezing gaat Guy Poppe op zoek naar de oorzaken van de scherpe tegenstelling tussen enerzijds de enorme grondstoffenrijkdom in Congo en anderzijds de schijnbaar uitzichtloze situatie waarin het land zich vandaag, 50 jaar na zijn onafhankelijkheid, bevindt. Hij gaat dieper in op de onvoorbereide onafhankelijkheid, de lastige relatie met België, de dictatuur van Mobutu, corruptie, de recente conflicten en de rol van malafide ondernemingen. Maar hij kijkt ook naar uitwegen op weg naar een betere toekomst.
Guy Poppe (°1946) is gewezen radiojournalist bij de VRT. Jarenlang heeft hij verslag uitgebracht en reportages gemaakt over Afrika. Hij doceert aan verscheidene hogescholen, universiteiten en mediatrainingen. Hij is de auteur van twee recente boeken over Congo, “De boom waarnaar ze stenen gooien, Congodagboek 1996-2009” en “Land zonder Staat, Congo 50 jaar onafhankelijk” en publiceert regelmatig over dat land.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie
Plaats Dagen Kostprijs
Guy Poppe Tweelingenstraat 62 2018 Antwerpen 03/235 18 36 0476/24 01 37
[email protected] Projectiescherm; Verlengkabel met twee koppen; Laptop met beamer; (Loop) microfoon Overal in Vlaanderen Af te spreken 400 euro Kostprijs voor de club: 160 euro
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
15
Congo in beeld – Gi Mateusen
In „Congo in beeld' brengt Gi Mateusen een fascinerend verhaal over Congo aan de hand van schilderijen en filmpjes uit o.a. „Man bijt Hond‟. Gi geeft toelichting bij deze beelden doorspekt met anekdotes en humor. „Terwijl kunstenaars hier vaak individualistisch te werk gaan, is de sociale functie van kunstenaars in Kinshasa groot. Zij leven in de volkswijken en geven via hun schilderijen kritiek op machthebbers en op wantoestanden‟. De schilderijen en reportages „laten het Congo van de gewone man zien‟. Via de tentoonstelling gaat Gi in tegen de wijdverspreide mening dat Congo een hopeloze zaak is. „We mogen gewoon niet verwachten dat de manier waarop wij onze zaken regelen daar ook werkt‟, zegt hij. Wat wel werkt, wordt geïllustreerd met verhalen van de partnerbewegingen van Trias in Congo.
Gi Mateusen was in een vorig leven BRT-presentator (Van Pool tot Evenaar, Leven en Laten Leven en talloze andere programma‟s), journalist, hoofdredacteur van de Christendemocratische Omroep. Later werd hij zelfstandig televisieproducent. Nu legt hij zich toe op een van zijn andere passies: kunst en Congo.
Praktische gegevens Naam Telefoon E-mail Organisatie
Plaats Dagen Kostprijs
Gi Mateusen 0477/30 06 79
[email protected] Een grote tafel; Projectiescherm; Verlengkabel met twee koppen; In een grote zaal: microfoon Overal in Vlaanderen Af te spreken 135 euro + verplaatsingskosten aan 0,25 euro/km (vanuit Turnhout) Kostprijs voor de club: 54 euro + 40% van de verplaatsingskosten
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
16
Futur Simple, de toekomst van Congo – Koen Vidal Dit jaar publiceerde Koen Vidal, chef Buitenland bij de krant De Morgen, zijn boek Futur Simple. Samen met fotograaf Stephan Vanfleteren reisde hij verschillende malen naar de Democratische Republiek Congo om er de levensverhalen van kinderen en jongeren op te tekenen. Vidal en Vanfleteren ontmoetten er voormalige kindsoldaten die aan een nieuw leven begonnen, schoolmeisjes die ondanks de sociale tegenwind naar het middelbare onderwijs pogen door te stoten, sportieve supertalenten, breakdancers die zich door niets laten tegenhouden,… Aan de hand van zijn reiservaring vertelt Koen Vidal ook over de hefbomen die de Congolese jongeren gebruiken om zich uit de problemen te trekken: microkredieten, contacten met lokale ngo's en moderne technologieën als gsm's en internet. “Omdat ze nog een heel leven voor zich hebben, hebben jongeren in Congo niet de luxe om zich als sommige modieuze defaitisten neer te leggen bij de stelling dat in Congo alles verloren is", luidt één van Vidals conclusies. Tijdens de lezing zal Vidal ook de kortfilm Futur Simple tonen waarin zijn teksten en de foto's van Stephan Vanfleteren worden afgewisseld met muziek van Serge Kakudji, de jonge Congolese opera-ster die momenteel in Parijs woont.
Koen Vidal is chef buitenland bij De Morgen en de Grote Meren-expert van deze krant. Voordien was hij correspondent in Afrika waar hij reportages maakte in landen als Congo, Rwanda, Oeganda, Ethiopië, Soedan, Kenia,Tanzania enz. In het jaar 2000 ontving hij de Dexia-prijs voor geschreven journalistiek. Naast Futur Simple publiceerde Koen Vidal 'Stukken van de Waarheid' (over de Rwandese genocide) en 'Op de deurmat van Europa' (over het Europese vluchtelingen- en migratiebeleid).
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie Plaats Dagen Kostprijs
Koen Vidal Pieter Cornelisstraat 14 1601 Ruisbroek 0479/72 93 27
[email protected] dvd-speler of computer met beamer om kortfilm te projecteren Overal in Vlaanderen Af te spreken 275 euro Kostprijs voor de club: 110 euro
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
17
Introductie tot de Filipijnen - Kris Vanslambrouck De Filipijnen zijn meer dan nieuwsberichten over vernietigende orkanen en armoede. Kris Van Slambrouck stelt graag uw beeld van deze uitgestrekte eilandengroep bij. Hij staat stil bij de opeenvolging van Spaanse, Amerikaanse overheersing en onafhankelijkheid om de boeiende mix van culturen uit te leggen. Hij gaat in op de politieke toestand daar en het relatieve belang van de presidentsverkiezingen in 2010. Tenslotte geeft hij een beeld van het dagelijks leven, waarbij ook wordt stilgestaan bij het werk van het middenveld in de Filipijnen en de link met België.
In de voorbije 9 jaar verdiepte Kris Van Slambrouck zich als partnerverantwoordelijke van 11.11.11 voor Azië in het werk en de uitdagingen voor bewegingen in dit continent. Hiervoor brengt hij regelmatig een bezoek aan de regio. In Vlaanderen geeft hij regelmatig lezingen o.a. over de Filipijnen. Voordien maakte hij deel uit van de Afrikacel en de campagnedienst van 11.11.11.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie Plaats Dagen Kostprijs
Kris Vanslambrouck Vanden Corputstraat 62 1190 Brussel 0494/92 83 52 02/536 11 41
[email protected] LCD projector en projectiescherm Maximaal 1 uur treinreis vanuit Brussel Af te spreken 75 euro + kosten treinticket Kostprijs voor de club: 30 euro + 40% treinticket
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
18
De wereld van de ontwikkelingssamenwerking
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
19
Van missionaris tot andersglobalist - Jan Van de Poel In deze lezing wordt een halve eeuw ontwikkelingssamenwerking onder de loep genomen. Het vroege begin met de missies, de internationale acties in het verlengde van het Marshall plan vlak na WOII, het ontstaan van de zogenaamde ngo‟s in de jaren „50, de veranderingen sinds het einde van de Koude Oorlog en nieuwe vormen zoals andersglobalisten, fairtrade,… Aan de hand van beeldmateriaal zoals oude affiches en fotomateriaal wordt duidelijk hoe het denken rond en doen aan ontwikkelingssamenwerking door de jaren heen is veranderd. We eindigen met ontwikkelingssamenwerking nu: wie zijn de verschillende actoren nu, hoe verschillen ze van vroeger en ten opzichte van elkaar? De werking van Trias wordt gekaderd in dit grotere verhaal.
Jan Van de Poel studeerde hedendaagse geschiedenis aan de Vrije Universiteit Brussel (2001-2005) en studeerde af met een verhandeling over de geschiedenis van de Oxfam-Wereldwinkels, die in 2006 werd bekroond met de Prijs De BockDoehaerd (Vrije Universiteit Brussel) en de Prijs voor Ontwikkelingssamenwerking (Koninklijk Museum voor Midden-Afrika). Hij behaalde tevens een master in de internationale politiek aan de UCL. Sinds oktober 2006 werkt hij als aspirant van het FWO aan de Vrije Universiteit Brussel. Hij doet onderzoek naar het 'veld van de solidariteit' in de Belgische samenleving, de wisselwerking tussen NGO's, publiek en overheid, ontwikkelingssamenwerking en ontwikkelingsdenken.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie Plaats Dagen Kostprijs
Jan Van de Poel Huidevettersstraat 179 1000 Brussel 0484/123 595
[email protected] (communicatie liefst via email) Beamer; Projectiescherm; Verlengkabel met twee koppen Overal in Vlaanderen. Locatie moet bereikbaar zijn met openbaar vervoer Weekdagen Onkosten voor transport (openbaar vervoer) Kostprijs voor de club: 40% vervoersonkosten
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
20
De kloof en de uitweg. Een eigenzinnige kijk op ontwikkelingssamenwerking - Marc Vandepitte De 20% rijksten van het Noorden bezitten 900 maal zoveel als de 20% armsten van het Zuiden. En die kloof groeit. Nauwelijks 0,39% van het jaarlijkse inkomen van het Noorden volstaat om de honger en armoede uit de wereld te helpen. Maar men krijgt het niet bij elkaar. Marc Vandepitte maakt in deze lezing kritische bedenkingen bij de huidige ontwikkelingssamenwerking, maar formuleert ook enkele heel concrete voorstellen. Hij werkt een strategie uit om te komen tot rechtvaardige Noord-Zuidverhoudingen en bekijkt welke rol ontwikkelingssamenwerking en de bewegingen in het Zuiden daarin kunnen spelen. Deze lezing biedt niet alleen onthutsend cijfermateriaal over de kloof, het wil ook een bijdrage leveren in de discussie over hoe een 'Andere Wereld' er kan uitzien en hoe we dat kunnen bereiken.
Marc Vandepitte studeerde wiskunde, filosofie, theologie en economie en behaalde vier master diploma's aan de RU Gent en de KU Leuven. Hij specialiseerde zich in „Ontwikkelingsproblematiek en kloof tussen Noord en Zuid‟. Hij doceert mondiale vorming en economie in verschillende hogescholen in Vlaanderen, doceert in de vormingscyclus van de Belgisch Technische Coöperatie, en hij is regelmatig gastprofessor in diverse universiteiten. Daarnaast geeft hij wiskunde aan de Technische School Mechelen. Hij publiceerde o.a. “De kloof en de uitweg. Een kritische kijk op ontwikkelingssamenwerking” (Berchem 2004); “Made in China. Meningen van daar” (Berchem 2006).
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie Plaats Dagen Kostprijs
Marc Vandepitte Mortselsesteenweg 79 2100 Deurne 03/290 36 43
[email protected] Projectiescherm; Beamer met laptop; Verlengdraad en contactdoos Vlaanderen Niet op maandag of dinsdagvoormiddag 300 euro Kostprijs voor de club: 120 euro
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
21
Globalisering en armoedebestrijding – Dirk Barrez Van globalisering heeft iedereen wel al eens gehoord. Het heeft te maken met het feit dat de wereld een dorp is, dat onze manier van leven en werken gevolgen heeft voor de hele wereld. Maar wat is globalisering precies? Wat betekent het voor ons? Wat betekent het voor de derde wereld? Globalisering biedt immers een waaier van mogelijkheden, maar niet altijd voor de mensen uit de derde wereld. Integendeel, zij gaan erop achteruit zodat wij vooruit kunnen gaan. En de toekomst ziet er voorlopig niet rooskleurig uit: de ongelijkheid neemt almaar toe. Maar globalisering biedt ook opportuniteiten. Dirk Barrez is specialist ter zake. Aan de hand van een DVD (uit een zelf gedraaide reportage), geeft hij een analyse van de huidige globalisering en legt hij de relatie met armoedebestrijding. Daarbij wordt ook kort de werking van Trias belicht.
Dirk Barrez is schrijver en VRT-televisiejournalist voor het programma Terzake. In het verleden maakte hij ook tal van bijdragen voor het actualiteitsmagazine Panorama. De jongste jaren publiceerde hij twee boeken over globalisering, over wat er fout loopt met de wereld en wat we eraan kunnen doen, over de zogenaamde antiglobaliseringsbeweging, haar alternatieven en haar kansen op slagen: “De antwoorden van het antiglobalisme. Van Seattle tot Porto Alegre” en “Ik wil niet sterven aan de XXste eeuw. Over leven in de 21ste eeuw”. Onlangs kwam zijn laatste boek “Koe 80 heeft een probleem” uit. Meer informatie kan je vinden op www.pala.be en www.dirkbarrez.be.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie
Plaats Dagen Kostprijs
Dirk Barrez Kroonstraat 83 3020 Herent 016/49 03 85
[email protected] Projectiescherm; Verlengkabel met twee koppen; Laptop met beamer Extra geluidsversterking (microfoon en aansluiting voor geluid laptop) Overal in Vlaanderen Af te spreken 275 euro + verplaatsingskosten aan 0,3 euro/km vanuit Herent Kostprijs voor de club: 110 euro + 40% van de verplaatsingskosten
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
22
De milleniumdoelstellingen kritisch bekeken – Dirk Barrez In 2000 hebben de wereldleiders acht millenniumontwikkelingsdoelstellingen goedgekeurd, te realiseren in 2015. Ze willen o.a. de armoede en de honger gehalveerd zien. Daar kun je niet tegen zijn, maar het is immens veel minder ambitieus dan wat al in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens staat en het gaat voorbij aan de oorzaken. Aan de hand van een DVD (uit een zelf gedraaide reportage), geeft Dirk Barrez een kritische analyse van de enga-gementen die de wereldleiders maakten en legt hij de link met globalisering en armoedebestrijding. Daarbij wordt ook kort de werking van Trias belicht.
Dirk Barrez is schrijver en VRT-televisiejournalist voor het programma Terzake. In het verleden maakte hij ook tal van bijdragen voor het actualiteitsmagazine Panorama. De jongste jaren publiceerde hij twee boeken over globalisering, over wat er fout loopt met de wereld en wat we eraan kunnen doen, over de zogenaamde antiglobaliseringsbeweging, haar alternatieven en haar kansen op slagen: “De antwoorden van het antiglobalisme. Van Seattle tot Porto Alegre” en “Ik wil niet sterven aan de XXste eeuw. Over leven in de 21ste eeuw”. Onlangs kwam zijn laatste boek “Koe 80 heeft een probleem” uit. Meer informatie kan je vinden op www.pala.be en www.dirkbarrez.be.
Praktische gegevens Naam Adres Telefoon E-mail Organisatie
Plaats Dagen Kostprijs
Dirk Barrez Kroonstraat 83 3020 Herent 016/49 03 85
[email protected] Projectiescherm; Verlengkabel met twee koppen; Laptop met beamer Extra geluidsversterking (microfoon en aansluiting voor geluid laptop) Overal in Vlaanderen Af te spreken 275 euro + verplaatsingskosten aan 0,3 euro/km vanuit Herent Kostprijs voor de club: 110 euro + 40% van de verplaatsingskosten
Trias vzw, Wetstraat 89, 1040 Brussel - mail:
[email protected] tel: 02/548 01 32 - www.triasngo.be
23
24
Contract voordracht Trias 2010-2011 (voor de club)
Naam en telefoonnummer: ...……………………………………………………… Verantwoordelijke van de Neos-club: ………………………………………… Gastspreker: …………………………………………………………………………………
komen overeen dat laatstgenoemde een voordracht getiteld: …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… zal verzorgen in het kader van het aanbod van Trias, een niet-gouvernementele organisatie (NGO) voor ontwikkelingssamenwerking, gedurende het werkjaar 2010-2011. De voordracht zal doorgaan op ……………………………………………………, om ………… uur, voor de leden en andere belangstellenden.
Adres van de plaats waar deze clubactiviteit plaats vindt: Naam: ………………………………………………………………………………………………………………………. Adres: ……………………………………………………………………………………………………………………….. Telefoon: ……………………………………………………………………………………………………………………
Datum en handtekening clubverantwoordelijke,
Datum en handtekening gastspreker,
25
26
Contract voordracht Trias 2010-2011 (voor de gastspreker)
Naam en telefoonnummer: ............…………………………………………… Verantwoordelijke van de Neos-club: ………………………………………… Gastspreker: ……………………………………………………………………………….
komen overeen dat laatstgenoemde een voordracht getiteld: …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… zal verzorgen in het kader van het aanbod van Trias, een niet-gouvernementele organisatie (NGO) voor ontwikkelingssamenwerking, gedurende het werkjaar 2010-2011. De voordracht zal doorgaan op ……………………………………………………, om ………… uur, voor de leden en andere belangstellenden.
Adres van de plaats waar deze clubactiviteit plaats vindt: Naam: ………………………………………………………………………………………………………………………. Adres: ……………………………………………………………………………………………………………………….. Telefoon: ……………………………………………………………………………………………………………………
Datum en handtekening clubverantwoordelijke,
Datum en handtekening gastspreker,
27
28
Contract voordracht Trias 2010-2011 (voor het nationaal Neossecretariaat)
Naam en telefoonnummer: ............…………………………………………… Verantwoordelijke van de Neos-club: ………………………………………… Gastspreker: ………………………………………………………………………………..
komen overeen dat laatstgenoemde een voordracht getiteld: …………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………… zal verzorgen in het kader van het aanbod van Trias, een niet-gouvernementele organisatie (NGO) voor ontwikkelingssamenwerking, gedurende het werkjaar 2010-2011. De voordracht zal doorgaan op ……………………………………………………, om ………… uur, voor de leden en andere belangstellenden.
Adres van de plaats waar deze clubactiviteit plaats vindt: Naam: ………………………………………………………………………………………………………………………. Adres: ……………………………………………………………………………………………………………………….. Telefoon: ……………………………………………………………………………………………………………………
Datum en handtekening clubverantwoordelijke,
Datum en handtekening gastspreker,
29
30
Evaluatie Naam van de spreker: Titel van de lezing: Naam van de Neos club: Gemeente en provincie waar de lezing plaatsvindt: Datum van de lezing: Totaal aantal aanwezigen: Aantal niet-leden: Aantal leden:
Aantal bestuursleden:
Aantal personeelsleden:
Wat heeft jullie verrast in deze lezing:
Hoe beoordelen jullie deze lezing van 1 tot 10 1 2 3 4 5 6
7
8
9
10
Waarom geven jullie deze score:
Kies telkens uit de twee stellingen diegene waarin jullie zich best herkennen: De mensen in het Zuiden moeten van mentaliteit veranderen om uit de armoede te geraken De mentaliteit van de mensen is niet de oorzaak van armoede, maar de context
We moeten de mensen in het Zuiden leren hoe wij in het Noorden uit de armoede zijn geraakt De oplossingen die de mensen in het Zuiden hebben bedacht zijn beter geschikt om hun problemen op te lossen dan de oplossingen die wij hen aanleren
(vervolg zie ommezijde)
31
Vooral politici kunnen de situatie van de mensen in het Zuiden verbeteren Gewone mensen en bewegingen zijn beter in staat om oplossingen te bedenken en af te dwingen
In ontwikkelingssamenwerking gaat veel energie verloren die men beter zou gebruiken om de problemen hier eerst op te lossen Hier en in het Zuiden worden we geconfronteerd met gelijkaardige problemen die we samen als individu of beweging moeten oplossen
De beste manier om de leefsituatie van mensen in het Zuiden te verbeteren, is, denken wij:
Na deze lezing vinden wij dit in de Trias werking goed (of niet goed):
Welke rol kan Neos als beweging in ontwikkelingssamenwerking spelen:
Gelieve dit formulier binnen de 4 weken na de lezing te bezorgen aan: Neos, Tweekerkenstraat 29, 1000 Brussel, fax: 02/238 04
[email protected]
95
of
32