E H & I januari 2014 111
Het huis van Ari Versluis oogt strak en opgeruimd. Boven de schouw werk Formers 68 van Exactitudes.
in het huis van ellie uyttenbroek is haar verzamelliefde duidelijk terug te zien. ze heeft niet alleen voor mensen een sterk oog.
Partners in pictures
Mannen in bloemetjesbloezen, oma’s in greige regenjassen: het fotografenduo Ellie Uyttenbroek en Ari Versluis – partners in pictures, niet in de liefde – is beroemd om hun Exactitudes. Zij portretteren telkens twaalf mensen die er haast griezelig hetzelfde uitzien, wij portretteren hun smaakvolle huizen. Zoek de verschillen. Productie Rob Jansen / Fotografie James Stokes / Tekst Johanna Hoogendam (Uyttenbroek) en Erik Paul Jager (Versluis)
Foto: Menno Bouma
I n t e r i eu r / NO.4 + 5
Ellie Uyttenbroek en ari versluis.
E H & I januari 2014 113
I n te r i eu r / NO.4
Op bezoek bij Ellie Uyttenbroek Ellie Uyttenbroek (48) woont met interieurarchitect Robert van Oosterom en hun dochter Billie (7) in een bovenhuis in de Rotterdamse wijk Katendrecht. Wat trok u aan in dit huis? ‘Dat ik het zelf kon bouwen. Ik woonde in de Witte de Withstraat, maar vond het daar te druk – het was zo’n herrie, ook ’s nachts. Ik wilde weg uit het centrum en toen kwam dit kavel op Katendrecht te koop. Vrienden
namen de benedenverdiepingen voor hun rekening, ik liet de bovenste drie woonlagen bouwen, samen met een architect.’ Welke architect was dat? ‘Moet ik dat zeggen? We zaten namelijk niet op één lijn. Hij wilde bijvoorbeeld geen deuren in huis. Ik heb echt moeten vechten om een deur voor het toilet te krijgen.’ Toch kwam het af. ‘Ja. En zodra het af was – casco met keukenblok – kwam ik mijn man tegen, Robert van Oosterom. Hij bleek een interieurwinkel in Rotterdam te hebben, Robert van Oosterom Interiors & Fine Art – daar had ik hem natuurlijk op uitgezocht. We wonen nu acht jaar samen.’ »
De muur bij de trap is magenta geschilderd, waarna alle kunst een plek vond. Rechts onder andere een masker van Bertjan Pot, een tekening van Peter Jeroense, een foto van Hester Scheurwater en een geboortebord voor dochter Billie, gemaakt door Hella Jongerius. Linkerpagina In de zithoek met bank en tafel van Minotti hangt een foto van Ari Versluis. Het tapijt komt uit Turkije.
114
I n ter i eu r / NO.4
januari 2014 E H & I
‘Het was een compromis: alle kunst bij de trap’ – Ellie Uyttenbroek
Links De badkamer zou nog wel wat groter mogen zijn van Ellie Uyttenbroek. ‘Liefst met een duo-douche, zodat mijn dochter Billie en ik samen kunnen badderen.’ Midden In de slaapkamer staan een kast en spiegel van CasaMilano en een krukje uit China. Rechts Billies slaapkamer met een op maat gemaakt bed, opbergbakken van Ikea en een vintage hanglamp uit de jaren zeventig.
Heeft u nog iets verbouwd? ‘Ja, we hebben vrij snel een kinderkamer moeten maken. We hadden besloten dat we op de valreep nog een kind wilden – zowel Robert als ik had er geen. Dat lukte: in januari leerden we elkaar kennen, het jaar erop kregen we onze dochter. We hebben nog steeds weinig deuren in huis, maar voor de kamer van Billie is een schuifdeur gekomen.’ Was het lastig: twee woonsmaken combineren? ‘Nee, eigenlijk sloot het allemaal naadloos op elkaar aan. Het enige punt was dat Robert veel aan de wanden wilde hangen en ik ze liever kaal liet. Als compromis hebben we alle kunst verzameld op de wand bij de trap die langs alle verdiepingen van het huis gaat. Die muur hebben we eerst puur magenta geschilderd. Het is de blikvanger in huis.’ Waarom magenta? ‘We twijfelden tussen magenta, cyaan of geel. We wilden in geen geval een ‘broese’ – bruin noch groen – en ook geen romantische tint, maar een kleur die echt ‘in your face’ is.’
Hoe veel kunstwerken hangen er bij de trap? ‘Een stuk of vijftig. Tekeningen, schilderijen, foto’s, maskers. Het meeste is van Robert, hoewel ik er inmiddels ook aan gehecht ben. Vorig jaar hebben we met een stel vrienden Robert voor zijn verjaardag een foto van Hester Scheurwater gegeven, een foto van haar borsten. Dat beeld heeft zoiets zachts en wolligs, ik word altijd vrolijk als ik ernaar kijk.’ Heeft u veel design in huis? ‘Het is bij ons geen opeenstapeling van designmeubels. Ik wil niet zo’n huis waar je, als je naar binnen kijkt, een Eames-stoel en een Lotek-lamp van Benno Premsela ziet staan. We hebben een vroege tafel van Piet Hein Eek, stoelen van Hans Wegner en een Minotti-bank. En de Shade Shadelamp van Jurgen Bey – wie kent hem niet – is bij ons naar het toilet gedegradeerd.’ Dus je kunt niet zien dat er een interieurarchitect woont. ‘Haha, nee. Een gevalletje van: bij de loodgieter lekt het altijd.’
Waaraan heeft u een hekel in huis? ‘Aan apparaten: televisie, dvd-recorder, muziekinstallatie. Laatst heb ik alle cd’s weggedaan, ik beluister nu muziek via Spotify. Inmiddels kijk ik met een schuin oog naar de boeken. Kunstboeken oké, maar waarom zou ik Het diner van Herman Koch bewaren als ik het uit heb? Er zouden op straat inzamelcontainers voor romans moeten komen.’ Bent u zo’n weggooier? ‘Steeds meer. Het is gek: tien jaar geleden vond ik het nog fijn om alles te bewaren – bijvoorbeeld mijn werk van de academie. Maar ik vraag me steeds af: wat doe ik er eigenlijk mee?’ Wat is uw favoriete plek? ‘De tafel en bank in de keuken. Die bevindt zich op de bovenste verdieping met balkons aan beide kanten – we kijken uit over de Maas. Ik houd erg van koken, vooral in het weekend. Dan zet ik ’s morgens al bruinebonensoep of een curry op en laat die de hele dag pruttelen. Daarvan gaat het huis zo lekker ruiken.’ »
In het huis zijn nauwelijks deuren, ook niet voor de masterbedroom. Bed van Auping, tafeltje van CasaMilano, lamp Tolomeo van Artemide, spot Bolster van Modular Lighting en plaid van Ikea.
116
I n ter i eu r / NO.4
januari 2014 E H & I
‘Nog zo’n zwakte van me: kookboeken’ – Ellie Uyttenbroek
Op de bovenste verdieping bevindt zich de keuken (Siematic). Rechterpagina wandvullend is het schilderij van een reus door Hidde van Schie. Eettafel van Piet Hein Eek en stoelen van Hans Wegner. Op tafel staat een hoofdtooi van Yorub.
Geeft u graag etentjes? ‘Nee! Mijn huis is mijn privédomein. Sociaal ben ik vooral buiten de deur. Etentjes geven is volgens mij typisch Nederlands, ik heb dat nooit zo begrepen. In het buitenland doen ze daar niet aan. Met mensen over de vloer gaat het bij mij ook altijd mis met koken.’ U bent bekend geworden met fotoserie Exactitudes: verzamelingen van typen mensen, geordend in vier rijen van drie. Verzamelt u nog meer? ‘Ik vrees van wel. Ik loop te verkondigen dat ik steeds beter kan weggooien, maar intussen heb ik nog wel een paar zwakheden die kastruimte innemen.’ Welke zwakheden zijn dat? ‘Plaids, doeken, sarongs: ik blijf ze maar kopen. En armbandjes, van alle plekken op de wereld waar ik ben geweest. Kookboeken kan ik ook niet weerstaan. En sinaasappelpapiertjes.’ Eh, sinaasappelpapiertjes? ‘In ordners ja. Allemaal ballast. Maar ik kan het niet laten.’ »
E H & I januari 2014 119
I nter i eu r / NO. 5
Thuis bij Ari Versluis Met een been in de achttiende eeuw, het andere in de toekomst. Dit royale herenhuis met twee verschillende uitzichten past fotograaf Ari Versluis als een handschoen. ‘Elke dag als ik vanuit de studio naar huis toe ga, voelt het alsof ik op vakantie ga. Dit huis heeft een sterk time travel-element. Aan de voorkant kijken we uit op de achttiende eeuw, aan de achterkant zien we de Kop van Zuid met zijn hypermoderne
torens,’ vertelt fotograaf Ari Versluis (52). Samen met designer en foodontwerper Bauke Knottnerus (30) bewoont hij de bovenste drie etages van een herenhuis uit 1890 bij de Rotterdamse Veerhaven. ‘Ik kon als kunstacademiestudent al niet kiezen tussen historie en modern. In mijn kraakpand had ik muren die heel spacy zilverkleurig waren, maar ook oude bruinhouten meubels. Wat dat betreft past dit huis perfect bij me.’ Versluis kocht het appartement vijftien jaar geleden. ‘Het verkeerde in deplorabele staat. Het pand had een dreun gekregen in de oorlog en was verzakt. Ik heb meteen »
De Overdyed Lounge Chair komt uit de Dieselcollectie van Moroso, bijzettafeltje Shanghai Tip is van hetzelfde label, de bank is van Ikea. rechtsachter een salontafel van Kho Liang voor Artifort. Linkerpagina Onlangs haalden Ari Versluis en zijn partner alle boeken en cd’s uit de kast: ‘Ik werd onrustig van het idee dat ik dat alles nog moest lezen of beluisteren.’ In de nu lege kasten staan vazen van Copier en van de rommelmarkt. Aan de muur werken van Frans Franciscus, Michael James O’Brien, Marrie Bot, Peter Martens, Nico Krebs en Taiyo Onorato.
120
I nter i eu r / NO. 5
januari 2014 E H & I
‘Ik houd van een opgeruimd huis’ – Ari Versluis
In de keuken hangt een foto van Ari Versluis. De stoel en het krukje zijn ontwerpen van zijn partner, Bauke Knottnerus. Het visgraatparket lag voorheen in het Stedelijk Museum Amsterdam. De oven is van Viking, de spots zijn van Modular Lighting. Rechterpagina De Container Table is een ontwerp van Marcel Wanders voor Moooi. Eromheen staan stoelen DSW van Charles en Ray Eames (Vitra). VloerLamp Tolomeo is van Artemide. Boven de schouw nog een werk uit de serie Exactitudes: 108 Boubou Paris.
alles gestript om te kijken in welke staat de constructie was. Dus alle plafonds en tussenmuren zijn eruit geslagen, waarna de ramen en het dak zijn vernieuwd, zodat de basis goed was. Daarna heb ik het langzaam aangepakt, zonder er stress over te hebben, met twee bevriende aannemers. Ik houd van ‘op de camping’-denken. Dat je een kleine groep mensen om je heen hebt op wie je kunt terugvallen en die je kunt vertrouwen.’ Versluis begon de verbouwing van zijn huis op de zolder, omdat die hem het meest fascineerde. ‘Dat was de fijnste ruimte van het huis. Ook dacht ik in eerste instantie dat ik er een schat zou vinden – het lag er namelijk vol spullen. Een schat heb ik niet gevonden, wel gekke dingen met nazi-trekjes. Dit stuk stad was ooit in handen van de Duitse mijnbouwbranche en werd in de oorlog gevorderd door de bezetters. Toen ik me later ging verdiepen in de geschiedenis van het pand besefte ik dat ik, als ik dat eerder had gedaan, misschien andere keuzes zou hebben gemaakt qua verbouwing. Nu had ik de neiging alles open te breken, maar die negentiende-eeuwse indeling was eigenlijk prima. Met huizen is het net als met mode. Het is de taal van het moment. Ooit moest alles ruimtelijk, maar inmiddels vinden we het belachelijk om »
122
I nter i eu r / NO. 5
januari 2014 E H & I
Links De secretaire is antiek, net als het karpet. De Rock Chair is een ontwerp van Diesel voor Moroso. Midden Het huis beslaat de bovenste drie verdiepingen van een herenhuis uit 1890. Rechts De badkamer is gebouwd volgens de methode in de botenbouw: naadloos. Kraan van Grohe, handdoeken van Muji. rechterpagina Het huis bevond zich in deplorabele staat toen Ari Versluis het vijftien jaar geleden kocht. Om zicht te krijgen op de structuur sloopte hij alles. De kale plafonds en balken bevielen zo goed dat ze bleven zoals ze waren. Bed van Treca de Paris, kledingrek van Hay. De gele muur is geschilderd met Farrow & Ball in kleur Citron 74.
drie etages van zestien bij zes meter warm te stoken terwijl je maar op één etage tegelijk bent. Op de etage waar ik niet alles heb gesloopt, vind ik het het sfeervolst. Zo’n kleine negentiende-eeuwse studeerkamer is eigenlijk prima. Wat heb je meer nodig om je laptop neer te zetten?’
Strictly private
Versluis en Knottnerus hebben een soort hotel van hun huis gemaakt. ‘We zijn geregeld langere tijd weg. Dan gaat het huis tijdelijk in de verhuur, ik vind het zonde om het huis zo lang leeg te laten staan. Bovendien dwingt het je om de boel netjes te houden, ik houd erg van een opgeruimd huis. En het is leuk om mensen te ontmoeten. Ze komen vaak via de architecten Erick van Egeraat of Rem Koolhaas. Eén etage is strictly private, dat is de etage die op deze pagina’s is te zien.’ Waarom viel de keus op Rotterdam? ‘Ik houd van de leegte van de stad, die bijna parkachtige leegte van Rotterdam. Ik heb Amsterdam ook geprobeerd, en Londen. Maar hier heb je het gevoel dat je iets kunt toevoegen. En dan die enorme veelheid aan achtergronden: de diversiteit van de
Rotterdamse bevolking. Er heerst nu een norm van assimilatie, iedereen moet gelijk zijn. Ik vind het juist fijn als mensen mij verbazen. Onze Marokkaanse schoonmaakster heeft bijvoorbeeld de prachtigste gekleurde tajines. Die collectie is met dezelfde zorgvuldigheid uitgezocht als onze spullen. In de media zie je dat veel te weinig, andere visies op kleurgebruik, andere tradities. Heel veel mensen leven anders dan wij denken. Twee mannen die samenwonen, dat weten we nu wel. Ik zou wel een reportage willen zien over de mensen en hun interieurs in De Peperklip (een gebouw met sociale huurwoningen in de wijk Feijenoord, red.). Of een serie over Italianen in Nederland: hoe zij wonen, kitsch en beautiful tegelijk. Al die verschillende keuzes, dat is toch machtig interessant?’ Rotterdam is nog altijd zijn geliefde woonplek, al ontstaat er langzamerhand meer behoefte aan rust. ‘We denken na over een tweede stek, en dan op het platteland. Hier in Rotterdam leef je in een ruis die niet ophoudt. We zijn vaak bij vrienden in Normandië en dat vinden we allebei heerlijk. Je kunt er heel goed werken, vol concentratie en zonder de behoefte steeds
je mail te checken. Om ook thuis meer rust te creëren, zijn we gaan opruimen. Overal stonden boeken en cd’s, ik werd onrustig van het idee dat ik die boeken nog moest lezen en die cd’s moest luisteren. We hebben alles bij elkaar gezet in één kamer, maar niet voordat we een grote schifting hadden gemaakt en een heleboel naar tweedehandswinkels brachten. Deze tijd gaat over selecteren. Je kunt de hele wereld bestellen met één druk op de knop. Je moet dus goed bedenken wat je wilt.’
Bobbeltjes op de leuning
Wat maakt een huis tot een goed huis? ‘Toch wel efficiëntie. Een huis moet à la Le Corbusier een woonmachine zijn. Daarnaast moet het je eigen plek zijn. En ruimtes moeten hoogte hebben. Persoonlijk vind ik het ook fijn als een huis sporen heeft uit het verleden. Ik ken alle bobbeltjes op de trapleuning, ik voel blind op welke tree ik sta. Dat heeft iets zen-achtigs. Zo van: ik ben er nu, maar straks woont hier weer iemand anders. Ik vind het rustgevend een soort doorgeefluik zijn.’ www.exactitudes.com
Kijk op pag. 155 voor het interview met Ellie Uyttenbroek en Ari Versluis en over hun gezamenlijk werk: Exactitudes.