Nieuwsflits Nieuwsbrief van het project Bleizo: de gezamenlijke uitdaging van de gemeenten Lansingerland en Zoetermeer.
#3
oktober 2009
1 Ewald van Vliet: “Bleizo is voor ondernemers een zeer strategische locatie” 2
Bleizo op ProVaDa
3 Bestuurders Bleizo als meewerkende voorlieden 4 Bert Klarus: “Projectorganisatie Bleizo raakt op stoom” 5 Peter Luijkx: “Kansen voor Bleizo in economisch opzicht” 6 Stedenbaanconferentie Bleizo: Van locatie zoekt programma naar programma zoekt locatie 7 Start werkzaamheden verleggen deel NPM-leiding 8
Fietstocht ‘8 van Lansingerland’
1
Nieuwsflits #3 Bleizo
I nter view
Ewald van Vliet:
“Bleizo is voor ondernemers een zeer strategische locatie” Sinds 1 augustus is Ewald van Vliet (burgemeester van Lansingerland) de nieuwe voorzitter van het bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Bleizo. Hoe kijkt hij tegen heden, verleden en toekomst van Bleizo aan? De Gemeenschappelijke Regeling Bleizo bestaat nu een jaar. Wat is er tot stand gebracht? “Het eerste jaar is voortvarend van start gegaan, we hebben heel veel acties uitgezet. De projectorganisatie is opgebouwd en ingericht en er is een visie op het vervoersknooppunt ontwikkeld. De onderhandelingen met Tennet over de verplaatsing van hun hoogspanningsstation zijn afgerond. Minister Van der Hoeven, Economische Zaken, heeft vervolgens het officiële startsein voor de verplaatsing gegeven. Er is extra geld beschikbaar voor de verlenging van RandstadRail (Verlengde Oosterheemlijn) naar Bleizo. Inmiddels is gestart met de aanleg van die lijn. De ontwikkelingskansen voor het gebied zijn nauwgezet in kaart gebracht, zodat we nu een heldere regionale positionering hebben die de provincie Zuid-Holland kan overnemen in haar nieuwe concept Structuurvisie. De gemeenteraden van Lansingerland en Zoetermeer zijn diverse malen geïnformeerd over de voortgang van de ontwikkeling van Bleizo”. Wat zijn uw prioriteiten voor het komende jaar? “Ik heb er drie. Allereerst het vaststellen van een integrale ruimtelijke visie voor de hele Bleizo-locatie. Daarin moet duidelijk worden waarop Bleizo mikt in relatie tot de invulling van het Van Tuyllpark en bedrijventerrein Prisma. De tweede prioriteit is de vormgeving van de vervoersknoop, met alles er op en er aan (station, HOV, park en ride, fiets, RandstadRail). En als derde gaat het om de stap naar selectie van commerciële partijen die belangstelling hebben voor de ontwikkeling van het stationsgebied en die in samenwerking met ons Bleizo willen ontwikkelen tot een unieke locatie met een toegevoegde waarde voor de kwaliteit van de Zuidvleugel.” Lansingerland is vooral Greenport, Zoetermeer vooral Leisure. Gaan die twee elkaar op Bleizo ontmoeten? “Ten zuiden van de A12 sluit de ontwikkeling van Bleizo direct aan op het op één na grootste aaneengesloten glastuinbouwcomplex van ons land. De Greenport kan worden versterkt door de aanwezigheid van een World Greenport Center. Dat is een markant gebouw dat kan uitgroeien tot een internationaal handelscentrum voor de tuinbouw, met faciliteiten voor presentaties, opleidingen en vergaderingen. Ten noorden van de A12 gaat het – in aansluiting op de ontwikkeling van het Van Tuyllpark – om leisure en moderne, hoogwaardige bedrijvigheid. Ik ben er van overtuigd dat deze functies elkaar bij het vervoersknooppunt Bleizo gaan ontmoeten en versterken.”
Ewald van Vliet
Nieuwsflits #3 Bleizo
Waarom is Bleizo voor ondernemers zo’n unieke locatie? “Bleizo is voor ondernemers een zeer strategische locatie. De centrale ligging, dichtbij Rotterdam, Den Haag en Zoetermeer, aan de A12 en dan nog eens optimaal ontsloten met alle modaliteiten van vervoer. Er is voldoende ruimte voor bedrijven die op zoek zijn naar een zichtlocatie aan de A12, maar ook voor bedrijven die in de drukke Randstad op zoek zijn naar ruimte bij een station om invulling te geven aan het verlangen om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Dus voor elk wat wils.” Wordt het succes van de gebiedsontwikkeling Bleizo - afgezien van de inspanningen rond de vervoersknoop - bepaald door projectontwikkelaars of door eindgebruikers? “Gezien de huidige marktomstandigheden willen we ons, met meer inspanning, richten op de eindgebruikers, de ondernemers die zich in Bleizo zouden kunnen vestigen. Inmiddels zijn er de nodige gesprekken gevoerd met ondernemers die belangstelling hebben voor vestiging rond de vervoersknoop. Wij gaan daarmee door, intern ondersteund door de uitwerking van het programma dat maximale synergie tussen de ruimtelijk economische functies moet bereiken.” Als u één wens mag doen als voorzitter van de GR, hoe luidt die dan? “Ik wens dat we zo snel mogelijk duidelijkheid hebben wanneer de volledige vervoersknoop Bleizo een feit kan zijn.”
2
Nieuwsflits #3 Bleizo
Bleizo op ProVaDa Bleizo was aanwezig op de Professionele Vastgoed Dagen, beter bekend als de ProVaDa beurs. Van 16 tot 18 juni ontmoetten publieke en private partijen elkaar in de RAI. Gewapend met een, speciaal voor deze vastgoedmarkt geschreven, folder en als onderdeel van de stand van de gemeente Zoetermeer gaven accountmanagers en programmadirecteur Bert Klarus informatie over de mogelijkheden en ambities van het Bleizo-gebied.
Er was veel belangstelling voor de stand van de gemeente Zoetermeer en met name ook voor de ontwikkeling van Bleizo. Veel partijen kwamen informatie halen over de stand van zaken en vooral over de ontwikkelingsrichting van Bleizo. De contacten op de ProVaDa hebben inmiddels geleid tot diverse vervolggesprekken van belangstellenden met de projectorganisatie.
3
Nieuwsflits #3 Bleizo
Bestuurders Bleizo als meewerkende voorlieden Edo Haan (destijds voorzitter Gemeenschappelijke Regeling Bleizo) en Dick van Vliet (destijds vice voorzitter) hebben op 8 juli 2009 het officiële startsein gegeven voor de ontwikkeling van Bleizo. Daarbij gaat het om de aanleg van de Verlengde Oosterheemlijn, de verlenging van RandstadRail-lijn 4 tussen halte Javalaan (Oosterheem) over de A12 naar station Bleizo. Een essentiële schakel in de aanleg is het bouwrijp maken: het aanbrengen van de zogeheten voorbelasting, het verleggen van kabels en leidingen en het storten van zand. Als de ondergrond eenmaal is gezet, kunnen de viaducten worden gebouwd en de tramrails worden aangelegd. Edo Haan en Dick van Vliet hielpen, tijdens de starthandeling, de aannemer een handje met het storten en verplaatsen van de eerste zandhopen. Een bijzondere stap als onderdeel van een bijzondere ontwikkeling.
4
Nieuwsflits #3 Bleizo
Inter view
Bert Klarus:
“Projectorganisatie Bleizo raakt op stoom” Hoe zit de projectorganisatie Bleizo waar u leiding aan geeft, in elkaar? Om welke clusters van activiteiten gaat het? “In de eerste plaats noem ik het cluster Ruimtelijk Ontwerp. Daar werken stedenbouwkundigen, verkeerskundigen en landschapsarchitecten onder leiding van een extern bureau aan het ruimtelijk plan. Daarnaast is de realisatie van de vervoersknoop een zelfstandige activiteit. Daarbij zijn ook medewerkers van andere overheden betrokken, onder andere van Stadsgewest Haaglanden, Stadsregio Rotterdam en natuurlijk ProRail. In het cluster Economische Zaken wordt nagedacht over de positionering van het gebied en het programma. De medewerkers EZ onderhouden de contacten met bedrijven uit de regio en met projectontwikkelaars/ mogelijke eindgebruikers om samen met ons het gebied te ontwikkelen. Het vierde cluster bestaat uit een groep medewerkers die primair verantwoordelijk zijn voor de planologische begeleiding. Je moet dan denken aan het ontwerp van de Structuurvisie, het plan-MER en straks ook het bestemmingsplan. Dan zijn er nog de werkzaamheden die te maken hebben met civietechnische voorbereidingen, zoals bodemonderzoek en waterhuishouding, nodig om straks te kunnen bepalen hoe het bouwrijp maken er uit gaat zien. Ook hebben wij de activiteiten die te maken hebben met de grondexploitatie apart in de organisatie onder gebracht. Tenslotte is er de strategische communicatie en de uitvoering van de activiteiten. En niet te vergeten het algemeen project- en procesmanagement, zeg maar de dagelijkse leiding. Gemiddeld werken er zo’n drie tot vier verschillende personen binnen een cluster in één of twee dagen in de week. Dat betekent dat de projectorganisatie uit ongeveer 30 personen bestaat.” Er wordt gewerkt aan een Masterplan Bleizo. Wat zijn daarin de belangrijkste ‘vondsten’? “Het concept Masterplan positioneert Bleizo als unieke ontwikkellocatie aan de A12 en de spoorlijn. Het gebied heeft twee gezichten. Aan de noordkant zien wij kansen voor een gecombineerd ‘werk/leisure’-gebied, in samenhang met de A12-zone op bedrijventerrein Prisma en de sterke relatie met de ontwikkelingen in het Van Tuyllpark. Het gezicht aan de zuidkant wordt bepaald door aan de Greenport gelieerde zakelijke dienstverlening en research & development bedrijven en instellingen. Als middelpunt van deze ontwikkeling is een ‘World Greenport Center’ gedacht, een (inter) nationaal congres- en expositiecentrum voor de duurzame (glas) tuinbouw. Met de sector wordt op dit moment overleg gevoerd over de haalbaarheid van dit voornemen. In het Masterplan is letterlijk
Bert Klarus
Bleizo in uitvoering
Projectbureau Bleizo (hoek Prismalaan West/Bleiswijkseweg
Eindpunt van de huidige Oosterheemlijn
10.000 vrachtwagenladingen zand
Nieuwsflits #3 Bleizo
een podium voor een gemengd kantoren, bedrijven en voorzieningen gebied gedacht. Dat podium ligt 10 meter boven het maaiveld. Hieronder is ruimte voor parkeren gepland. Wij vinden dat in de toch al zeer drukke Randstad dubbel grondgebruik moet worden gestimuleerd. Dan is in de praktijk sprake van intensief grondgebruik. Je gebruikt de grond voor meer dan één functie.” Hoe ziet u de relatie tussen de planvorming en besluitvorming aan de ene kant en de betrokkenheid van marktpartijen aan de andere kant? “We zijn het afgelopen jaar heel druk bezig geweest om het publieke huis in te richten. Parallel hieraan hebben we ook gesprekken gevoerd met ondernemersverenigingen en de Kamer van Koophandel. Ook zij zien Bleizo als een geweldige ontwikkeling en kans voor het bedrijfsleven en staan pal achter het project. Naast lokale private partners zijn er gesprekken gevoerd met ontwikkelende partijen. Er wordt nu verder nagedacht hoe we deze partijen bij de planvorming blijven betrekken en nog meer partijen kunnen laten aanhaken.” Is Bleizo nog steeds realiseerbaar of zorgt de huidige recessie voor roet in het eten? “De recessie heeft ook invloed op Bleizo. Voor veel bedrijven is het nu een kwestie van overleven, toch is het anticyclisch denken en handelen in deze tijd ook van groot belang. De economie trekt ook weer aan, het is belangrijk dat het bedrijfsleven zich, ondanks de crisis, oriënteert op de mogelijkheden die Bleizo de regio biedt. Het besef dat de economische recessie ook voor het project een risico vormt, zorgt ervoor dat we de acquisitie nog meer richten op bedrijven die hier mogelijk naar toe willen trekken.” Wat is uw wens als programmadirecteur Bleizo? “Een programmadirecteur heeft vele wensen, maar de optelsom van alle wensen is het programma dat voor Bleizo gerealiseerd moet worden. Het succes van Bleizo is het behalen van meerdere doelen tegelijk. Mijn wens is dat partijen die nu betrokken zijn, zowel publiek als privaat, die betrokkenheid blijven uitdragen, maar ook dat hun enthousiasme voor Bleizo op de kortst mogelijke termijn wordt omgezet in daden.”
Containers in de wijk Oosterheem voor het uitleggen van de NPM-leiding
Gelaste leidingdelen in de Plastocht
Laswerkzaamheden aan de NPMleiding
Werkzaamheden voor het verleggen van de NPM-leiding
5
Nieuwsflits #3 Bleizo
Column
Peter Luijkx:
“Kansen voor Bleizo in economisch opzicht” “Zuid-Holland is in Nederland hét centrum van de internationale glastuinbouw. De Greenport, zoals we dat centrum vaak noemen, vertegenwoordigt een krachtige sector in het werkgebied van de Kamer van Koophandel Den Haag. In onze regio gaat het om drie deelgebieden: het Westland - Oostland, Boskoop en de omgeving Duin- en Bollenstreek. Ik constateer echter dat de bereikbaarheid onder druk staat. Daarmee wordt de economische groei niet alleen belemmerd, maar ook bedreigd. Dat lijkt te somber, want er zijn ook kansen! Eén van die kansen is Bleizo. Qua locatie perfect gelegen, middenin het kloppende hart van onze economie. Met Bleizo hebben we een troefkaart in handen die voor heel veel oplossingen in de regio kan zorgen. Qua mobiliteit kunnen hier echt slagen gemaakt worden. Het openbaar vervoer richting de kust profiteert enorm van Bleizo. En als we zorgen voor een aantrekkelijk transferium, dan dringen we ook de files naar Den Haag flink terug. Bleizo biedt de tuinbouwsector ook kansen om meer goederenvervoer via het spoor te realiseren. De pessimisten roepen dan dat dit een wensdroom is en dat het vrachtverkeer het altijd zal winnen van de trein. Realisten weten echter dat het tij aan het keren is. Het proefproject Greenrail laat zien dat ook verse producten succesvol via het spoor getransporteerd kunnen worden. Bleizo (en omgeving) komt daarmee in beeld als serieuze kandidaat voor een overslagterminal voor tuinbouwproducten. Bleizo biedt ook kansen voor Greenport Nederland om zich stevig internationaal te profileren. Bleizo is een perfecte fysieke landingsplaats voor de sector en kan met een landmark de Oostpoort van Haaglanden vormen. Juist hier is nog ruimte om invulling te geven aan deze ambities. In de omgeving van Bleizo zijn nu al vooraanstaande bedrijven en instellingen gevestigd uit de sector, zoals het Proefstation voor de Glastuinbouw van de universiteit Wageningen en de veiling FloraHolland in Bleiswijk. Ook kenmerkt de regio zich door innovatieve initiatieven zoals de gesloten kas, het benutten van aardwarmte, het telen in meerdere lagen etc. Niet verwonderlijk dat de regio scoorde als één van de meest innovatieve in Nederland in het onderzoek ‘De Kracht van de Ondernemer 2008’. Ook de regio Zoetermeer scoort goed op dit gebied, zodat Bleizo zich alvast verzekerd ziet van een economisch en innovatief sterk achterland. Daarbij zijn de netwerken van ondernemers in deze regio ook nog eens goed én overzichtelijk te noemen. Bovendien hebben we te maken met proactieve overheden. Ik raad dan ook iedere ondernemer met groeiambities aan de ontwikkeling van Bleizo goed in de gaten te houden. Alle seinen staan op groen en de voorwaarden tot samenwerking zijn meer dan goed te noemen.”
Peter Luijkx Kamer van Koophandel Den Haag, Directeur Kantoor Zoetermeer en Oostland
6
Nieuwsflits #3 Bleizo
Stedenbaanconferentie Bleizo: Van locatie zoekt programma naar programma zoekt locatie Onder auspiciën van het Programmabureau Stedenbaan werd op 7 september in het Bouwhuis een uitermate inspirerende conferentie over de ontwikkeling van Bleizo georganiseerd. Het doel van de bijeenkomst was, aldus programmadirecteur Stedenbaan Lodewijk Lacroix, het antwoord op de vraag hoe de verschillende besluitvormingsarena’s (ruimtelijk, vervoerskundig en economisch) met elkaar te verbinden zijn. Vele tientallen ambtenaren, adviseurs en vertegenwoordigers van marktpartijen waren aanwezig. Een teken dat de thematiek van Bleizo leeft. Een primeur was de maquette van Bleizo van de hand van het stedenbouwkundig bureau Juurlink en Geluk. Bert Klarus presenteerde de kansen van Bleizo en eindigde met een aantal onzekerheden die hij graag die dag opgelost zou zien. Allereerst: hoe kijken rijk en provincie tegen de ontwikkeling aan, komt NS en zo ja wanneer, met een garantie dat het station wordt bediend en hoe maken we van Bleizo een aansprekend gebied? Onder leiding van gespreksleider Ton Rutjens kwamen ‘s middags de specialisten aan het woord en ’s avonds de ambtelijke beslissers. Een bloemlezing van uitspraken van de specialisten: “Ontwikkelen van een nieuwe locatie vraagt om saneren van bestaande locaties. Een ‘plaat’ van 60 bij 60 meter over de A12 is het trekpaard voor de hele ontwikkeling van Bleizo. Je komt er alleen maar uit met een publiekprivaat ontwikkelcontract.”
Opvallend was dat de belevingswerelden van de verschillende specialisten niet eens zo ver uit elkaar lagen. Na een maaltijd was het woord aan de ambtelijke beslissers en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. In het panel waren directeur Spoor van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, de Rijksadviseur voor de Infrastructuur, het afdelingshoofd Ruimte en Wonen van de provincie Zuid-Holland, het hoofd Strategische Beleidsvorming van de gemeente Lansingerland en hoofd stadsontwikkeling van de gemeente
Nieuwsflits #3 Bleizo
Zoetermeer vertegenwoordigd. Maar ook vertegenwoordigers van Volker Wessels Infra, Adventure World, de Kamer van Koophandel Den Haag, NS, ProRail, Stadsregio Rotterdam en Stadsgewest Haaglanden. Willem Benschop, hoofd verkeer en vervoer van Haaglanden, liet zien dat er bijna 100 mln euro beschikbaar is gesteld voor de infrastructuur (50% Haaglanden, 20% Verkeer en Waterstaat en 30% gemeenten). Johan Jacobs, directeur Spoor van Verkeer en Waterstaat, vond Bleizo een echt goed voorbeeld van een geïntegreerde ruimtelijkverkeerskundige aanpak, maar waarschuwde tegelijkertijd voor al te hoge verwachtingen als het gaat om nog extra financiering. Dietmar Werner van Volker Wessels vertolkte het gevoel van marktpartijen met de opmerking dat ‘de bereidheid van de markt om risico’s in gebiedsontwikkeling te nemen momenteel nihil is’. Interessant waren bespiegelingen van een marktpartij over het toenemende belang van de ligging bij een station, iets wat werd onderschreven door de rijksadviseur voor de infrastructuur door te verwijzen naar het toenemend belang van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Concluderend kon worden gesteld dat de ambities van Bleizo realistisch lijken en dat het niet om een variant van Boer zoekt Vrouw gaat (Locatie zoekt Programma). Nee andersom, het is de kunst om te denken vanuit de filosofie van een Programma zoekt de locatie Bleizo.
7
Nieuwsflits #3 Bleizo
Start werkzaamheden verleggen deel NPM-leiding Op 1 oktober hebben Jack de Moel (directeur Visser & Smit Hanab BV), Pieter Smit (wethouder Verkeer en Vervoer gemeente Zoetermeer) en Ewald van Vliet (voorzitter Gemeenschappelijke Regeling Bleizo) de werkzaamheden voor het verleggen van de NPM-leiding officieel gestart door een deel van de toekomstige NPM-leiding aan elkaar te lassen. Tussen de A12 en de Verlengde Australiëweg in Zoetermeer (ten westen van bedrijventerrein Prisma) wordt ruim één kilometer NPM (Nederlandse Pijpleidingmaatschappij)-leiding verlegd naar 30 meter diepte. Hiervoor worden momenteel nieuwe leidingdelen op een werkterrein aan elkaar gelast en uitgelegd in de Plastocht. De verlegging naar 30 meter diepte is nodig voor de aanleg van de Verlengde Oosterheemlijn (RandstadRail-lijn 4). De funderingen van de Verlengde Oosterheemlijn en de leiding hebben dan geen invloed op elkaar. De leiding ligt nu op ongeveer twee meter diepte. Na het testen van het nieuwe leidingdeel in het water van de Plastocht wordt deze in het geheel (ruim één kilometer) in de wijk Oosterheem uitgelegd. Het boren van het kanaal voor het nieuwe leidingdeel gebeurt naar verwachting half oktober. De leiding wordt hier dan doorheen getrokken en vervolgens aangesloten op de bestaande leiding. De Verlengde Oosterheemlijn gaat van de bestaande halte Javalaan (wijk Oosterheem) naar het nieuw te ontwikkelen gebied Bleizo lopen.
V.l.n.r.: Ewald van Vliet, Jack de Moel, Pieter Smit
8
Nieuwsflits #3 Bleizo
Fietstocht ‘8 van Lansingerland’ Op zaterdag 26 september werd door ongeveer 600 Lansingerlanders de fietstocht ‘8 van Lansingerland’ gereden. De tocht werd georganiseerd door Ies Krijtenburg (raadsfractie CU gemeente Lansingerland), Gerard Bovens (raadslid gemeente Lansingerland), Piet Mazure (Fietsersbond) en Herman Pruisken (wielervereniging De Pedaalridders). Tijdens deze fietstocht kon iedereen kennis maken met clubs, organisaties, verenigingen en andere leuke adressen in Lansingerland. Ook werd langs de plek van het toekomstig station Bleizo gereden alwaar een tijdelijk bouwbord de locatie aangaf.
Start fietstocht bij de Windas in Bergschenhoek
Veel bezoek bij de boerderij van Koot