Nieuwsbrief. Voorlichtingsfilms. Coördinator DCWF. Editie oktober 2012 nummer 14

Nieuwsbrief Editie oktober 2012 • nummer 14 • [email protected]

Voorlichtingsfilms Het DCWF heeft 12 voorlichtingsfilms laten maken voor patiënten. In de praktijk is gebleken dat patiënten folders en brochures slecht lezen. Een goede voorbereiding op de onderzoeken is voor patiënten belangrijk, emoties als onzekerheid en spanning spelen vaak een grote rol en het is voor de patiënt meestal een unieke gebeurtenis. Voor de medewerker geldt dat er niet altijd voldoende tijd is om de patiënt goed uit te leggen wat er gaat gebeuren en daarnaast zijn veel handelingen voor de medewerker dagelijkse kost. Met enige trots laten we u alvast het resultaat zien. Volg onderstaande link: http://vimeo.com/channels/397071 Binnen een maand volgt een brede lancering van deze films met aanpassing van de website van DCWF en verzenden van promotiemateriaal. Het DCWF bedankt alle acteurs en daarnaast iedereen die heeft meegewerkt aan de realisatie van de films.

Coördinator DCWF Eind september is Kitty Loos aangesteld als coördinator DCWF. Gezien de grote groei die DCWF heeft doorgemaakt is een overgang naar een volgende fase met verdere professionalisering gewenst. Hierin zal de coördinator een grote rol vervullen. Zij zal zich in eerste instantie o.a. bezighouden met de ondersteuning van de bestuursleden met alle voorkomende werkzaamheden, daarnaast richt zij zich op de communicatie (o.a. nieuwsbrieven, website). Zij stelt zich even aan u voor:

Hallo, mijn naam is Kitty Loos-Haakman, 44 jaar, getrouwd met Peter en moeder van 3 kinderen (Daan, Sem en Caya), wij wonen in De Goorn. Na 7 jaar gewerkt te hebben in het AMC te Amsterdam als medisch secr./doktersass. kwam ik in 1995 op de polikliniek Orthopedie in het WFG waar ik vele jaren met veel plezier heb gewerkt. In 2007 werd Prognosis, de bedrijvenpoli van het WFG, opgericht waar ik vanaf het begin bij betrokken ben geweest en waar ik ruim 5 jaar met veel plezier als zorgconsulente heb gewerkt. Ik was daar de ‘spin in het web’ en regelde de contacten met o.a. patiënten, specialisten, bedrijfsartsen, directieleden/P&O-medewerkers van diverse bedrijven. In die tijd heb ik een managementopleiding gevolgd. Daarnaast werkte ik ook (samen met


Erik) op de sportpoli-NH als doktersassistente. Door Erik en Stefan ben ik gevraagd om coördinator DCWF te worden, een uitdaging die ik graag ben aangegaan en ik hoop, samen met u, DCWF op een nog hoger plan te brengen.

Satelliet cito lab (Point of care Testing) Satelliet cito lab (Point of care testing (POCT)) is een methode om een laboratoriumtest uit te voeren naast of in de buurt van het bed van de patiënt. In het Engels wordt het ook wel bedsidetesting of nearpatienttesting genoemd. De handelingen worden uitgevoerd buiten het laboratorium door getrainde doktersassistenten, POH’ers, verpleegkundigen of laboranten. De verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de testen ligt bij de klinisch chemicus. Point of care testing wordt steeds meer toegepast in het ziekenhuis op momenten dat snelle resultaten nodig zijn en niet gewacht kan worden op transport van het materiaal naar het laboratorium omdat direct ingrijpen van de arts nodig kan zijn. De bloedglucosemeter is hier het bekendste voorbeeld van. Andere voorbeelden zijn: • Hemoglobine • Bloedgas • Calcium • CRP voor infectie • Troponine, CK-MB en BNP voor de diagnostiek van hartziekten • INR voor de controle van de bloedstolling Daarnaast zijn er ook testen op de markt op het gebied van diagnostiek naar infecties zoals hiv. Voordelen: • • • • •

De test kan op elk moment van de dag worden uitgevoerd. Het resultaat is binnen enkele minuten bekend De handelingen om een meting uit te voeren zijn eenvoudig. Er wordt gebruik gemaakt van kleine draagbare apparaatjes. De resultaten worden direct elektronisch aan het medisch dossier toegevoegd. Deze apparaatjes zijn namelijk met het laboratoriuminformatiesysteem verbonden. • In sommige gevallen wordt de test door de patiënt zelf uitgevoerd zoals in het geval van glucosemeting of INR-meting.


Het DCWF gaat aan de slag met deze apparatuur en heeft een aantal apparaten aangeschaft. Op proef worden deze bij grotere huisartsen(groeps)praktijken uitgezet, onder verantwoordelijkheid van de klinisch chemicus. Op de vraag van meerdere huisartsen start het DCWF in ieder geval met de CRP bepaling. Dit is ook geheel in lijn met de standaard hoesten. Een bepaling van de CRP kan onnodig gebruik van antibiotica voorkomen, maar ook gerichter behandelen als antibiotica geïndiceerd zijn. Nascholing laboratoria 27 september 2012

Nascholing Ontwikkelingen in de laboratoria Op 27 september organiseerde DCWF een nascholing over dit onderwerp. Gerard Beukeveld, klinsch chemicus WFG hield een inleiding over ‘Kwaliteitsborging Point of Care meters in de eerste lijn’. Wytze Oosterhuis, laboratoriumarts van het Atrium Medisch Centrum te Heerlen sprak over ‘Reflecterend testen voor de eerst lijn’. Na het buffet kwam Mehdi Jiwa, patholoog en directeur Symbiant aan het woord, zijn presentatie ging over ‘Optimaal gebruik van pathologische expertise in de huisartsenpraktijk’. Als laatste presenteerden Carla Westra en Ben Ridwan, artsen-microbioloog van het MML WFG ‘Grote stappen in het allerkleinste’. Een glansrol was weggelegd voor Wendy Wolfe als WDH-lid/voorzitter nascholing. Er waren ruim 20 deelnemers aanwezig; een van de reacties: “Ik vond het een leuke nascholing, en ook inspirerend, met name het verhaal over reflecterend laboratoriumonderzoek. Maar ook leuk om te horen dat jullie gaan starten met het uitzetten van apparatuur voor metingen in de praktijk”. Binnenkort kunt u op de site van het DCWF de presentaties downloaden.

Francisca van Bezuijen: ‘Hart voor de zaak’ Interview met Francisca van Bezuijen; zij is één van de zes hartfunctielaboranten. Tegenwoordig is dat een HBO opleiding. De hartfunctielaborant maakt zelfstandig e.c.g.’s en doet inspannings e.c.g.’s. Francisca vindt het leuk en interessant werk. Ze is echt zelf met de patiënten bezig. Zij doet bij een fietsproef zelf een korte anamnese en begeleidt de patiënt. Doelgroep inspanningstest: Op de vraag welke patiënten nu geschikt zijn voor zo’n inspanningstest zegt Francisca dat eigenlijk alle patiënten die tijdens inspanning pijn krijgen


in aanmerking komen, vooral als dat pijn op de borst is, uitstralend naar de linker arm of naar de keel/kaak. Maar vooral ook pijn tussen de schouderbladen bij inspanning wordt nog al eens niet herkend als cardiaal. Het onderzoek kan dit goed aantonen. De volgende vraag aan Francisca sluit hier mooi bij aan. Wat meet je nu precies bij de fietstest? Francisca legt uit dat tijdens belasting de hartslag steeds sneller wordt en er meer bloed door de coronair vaten wordt gepompt. Afwijkingen hieraan kun je dan meteen waarnemen op het e.c.g. Ook ritmestoornissen kun je zien, maar ook bijvoorbeeld bij klachten van duizeligheid kan bepaald worden of deze cardiaal van aard zijn. Francisca en haar collega’s doen de testen zelfstandig, maar de cardioloog is op korte afstand aanwezig. Op de fietsen zit een noodknop, die elke ochtend wordt getest. Soms wordt er ook wel eens per ongeluk tegen deze knop gestoten en dan blijkt de cardioloog binnen enkele seconden naast je te staan. Overigens zijn er eigenlijk nooit problemen met de fietsproeven, hoewel de patiënten toch tot maximale inspanning gaan. En in Nederland kan iedereen fietsen, dus kan bijna iedereen ook een behoorlijke inspanning leveren. Sinds enige tijd zijn de inspanningselectrocardiogrammen ook beschikbaar voor de huisartsen. In het begin van dit project hadden de hartfunctielaboranten wel wat moeite. De formulieren moeten goed zijn ingevuld. Patiënten die geen klachten hebben van pijn op de borst kunnen ook bij de sportarts een fietstest ondergaan. Bij deze sporters is ook meer de vraag hoe het met de conditie is gesteld, dus een heel andere vraagstellingen. De hartfunctielaboranten zien 1 tot 2 kandidaten voor de fietstest van de huisarts per dag, dus zo’n 40 tot 50 per maand. Zij kunnen er veel meer aan. Uiteraard komen er veel patiënten van de cardioloog om te fietsen. Maar hier kan ook sprake zijn van tijdverlies. Een patiënt kan vaak veel sneller een fietstest krijgen dan een consult bij de cardioloog. Als er dan iets aan de hand is, is de patiënt via een fietstest veel sneller op de eerste harthulp. De fietstest geeft zekerheid en dat is mooi. Francisca heeft ook meegewerkt aan een tweetal films, die het DCWF heeft laten maken als patiëntenvoorlichting. Zij vond het leuk om te doen maar vindt het vooral nuttig voor patiënten om die films te zien vóór het onderzoek. Zij kunnen zich dan beter voorbereiden en weten wat hen gaat overkomen.


Wensen voor de toekomst? De hartfunctielaboranten zouden graag de uitslagen direct digitaal kunnen opslaan en opsturen. Nu gaat alles op papier naar de cardioloog, die beoordeelt en dat is veel werk en tijdverlies. Wel wordt alles direct gescand en kan de huisarts via de inzagefunctie in EZIS wel direct het onderzoek zien. Meestal worden de proeven binnen een dag beoordeeld. Bovendien worden de patiënten met acute pathologie er altijd uitgehaald en aan de cardioloog gepresenteerd, ook bij twijfel. Elke patiënt die na een fietsproef naar huis wordt gestuurd heeft dus geen afwijkingen op het inspanningselectrocardiogram. Francisca en haar collega’s stellen deze patiënten dan ook gerust. Het DCWF dankt Francisca hartelijk voor het interview en haar rol in de films over e.c.g. en inspanningselectrocardiogram.

Echo van het hart Het DCWF kreeg het verzoek, via een van de HAGRO’s, om echo’s van het hart als diagnostisch onderzoek voor volwassenen te realiseren. Dit verzoek wordt nu door DCWF uitgewerkt. Wat betreft de cardiologische echo van kinderen: deze vorm van diagnostiek maakt altijd onderdeel uit van een verwijzing naar een kinderarts dus niet los aan te vragen door de huisarts. Dit is de laatste maanden meerdere keren voorgekomen.

Virtuele colonscopie via het DCWF In het Westfriesgasthuis is het mogelijk voor huisartsen om een virtuele colonoscopie aan te vragen. Dit gaat middels een CT-scan op de afdeling radiologie. De voorbereiding van de patiënt is iets lichter dan die voor een traditionele colonoscopie. Inmiddels hebben de MDL-artsen en de radiologen een gezamenlijk protocol opgesteld. De huisarts kan hiermee bepalen welk onderzoek hij bij zijn/haar patiënt moet aanvragen. Protocol traditionele optische colonoscopie Voor een colonoscopie bij de MDL-arts komen in aanmerking: • Alle patiënten jonger dan 50 jaar • Patiënten met een familiaire belasting met colontumoren • Patiënten met zichtbaar of occult bloedverlies per anum


Alle andere patiënten komen ook voor een CT-colonografie in aanmerking. Ook voor de patiënten die absoluut geen colonoscopie willen, kan een CT colon worden aangevraagd. Met de vakgroepen radiologie en MDL is verder afgesproken dat patiënten die een onvolledige colonoscopie bij de MDL hebben (bijvoorbeeld een passagestoornis), op diezelfde dag nog een CT-colonografie krijgen. Het voordeel is dat het een keer voorbereiding scheelt; het colon is namelijk al schoon. Omgekeerd kan dit nog niet; de voorbereiding voor de CT-colon is namelijk lichter en het colon is dus minder schoon. Bij de aanvraag voor een CT-colon worden de patiënten van te voren (meestal als zij de voorbereiding afhalen) gescreend door de radioloog. Als de radioloog meent dat de betrokken patiënt beter een colonoscopie bij de MDL-arts kan krijgen, dan neemt hij contact op met de huisarts. Overigens zijn er tot nog toe nooit verkeerde verwijzingen naar de radioloog geweest en is de indicatie steeds door de huisarts goed gesteld. Tenslotte nog de wachttijd voor de CT-colon: deze bedraagt thans tussen de 1 dag (spoed) en maximaal 5 dagen. De uitslag is binnen 48 uur bekend. Achtergrondinformatie: Op grond van de huidige literatuur en op grond van de ervaringen met dit onderzoek elders kunnen de volgende conclusies worden getrokken: • Inschatting van het risico op colonmaligniteit wordt door de huisarts gedaan aan de hand van symptomen, lichamelijk onderzoek en familieanamnese. Bij hoog risico wordt verwezen voor een optische colonoscopie en blij laag risico kan verwezen worden voor een CT-colon als alternatief • Bij jonge patiënten heeft optische colonoscopie de voorkeur boven CT-colon indien er verdenking is op inflammatoire darmziekten • Bij jonge patiënten en/of bij minder specifieke darmklachten kan echografie het voorkeursonderzoek zijn. Mede daarom beoordeelt de radioloog elke aanvraag van de huisartsen. Dit laatste kan leiden tot telefonisch overleg. Na overleg adviseert de radioloog soms echografie of accepteert hij een uitdrukkelijke wens voor CT-colon Verklarende woordenlijst: Optische colonoscopie: de traditionele colonoscopie, uitgevoerd door de Maag-Darm-Lever-arts


CT-colonoscopie of virtuele colonoscopie is een röntgenologisch onderzoek, uitgevoerd door de radioloog.

Intraveneus contrast CT-scan thorax/abdomen Bij het maken van een CT-scan van de thorax en het abdomen wordt vrijwel altijd gebruik gemaakt van intraveneus contrast. Bij andere CTonderzoeken zoals een CT van de neusbijholten of een CT-colon wordt geen intraveneus contrast gegeven. Een CT-scan van thorax of abdomen wordt door de huisarts eigenlijk alleen aangevraagd op advies van de radioloog. Met de vakgroep radiologie is afgesproken dat bij de uitslag van de X-thorax, of bijvoorbeeld een echo van de buik altijd aangegeven wordt als een CT-scan nodig is én of daar intraveneus contrast bij wordt gebruikt. Als de huisarts het advies van de radioloog volgt, dan dient het onderstaande formulier volledig te worden ingevuld en vervolgens gefaxt naar de afdeling radiologie. Het faxnummer staat er op. Het formulier kunt u downloaden van onze website www.dcwf.nl/formulieren/radiologie. Via [email protected] kunt u het uitgebreide protocol "Preventie van contrastnefropathie bij het intraveneus gebruik van jodiumhoudend contrastmiddel bij volwassenen" opvragen. Hierin staan de achtergronden en overwegingen. In de nabije toekomst is dit protocol ook via de website te downloaden.

Nascholing Op donderdag 22 november komt de nascholing te vervallen. De nascholingskalender voor 2013 volgt via de website van DCWF.

Symposium DCWF Vlak voor de vakantie, wat uitgesteld door de Europese Kampioenschappen Voetbal, hield DCWF een symposium ter gelegenheid van het tweejarig bestaan. Het Symposium werd ingeleid door Bart Götte, van beroep Business Futurist. Bart nam zijn geboeide gehoor mee in een reis getiteld: “Hoe de Smartphone u raakt”. Een korte samenvatting hieronder voor de lezers die niet zijn geweest. Bart constateerde als eerste een trend “do ityourself”, met als voorbeelden Marktplaats ® de geldautomaten, waar voorheen een bankbediende zat en


de trend naar freelancers en zzp’ers. Maar ook op het gebied van de gezondheidszorg is er sprake van een “do ityourself”-trend. Op internet bijvoorbeeld Gezondheidsplein.nl , de Social Media over gezondheid, de “gamification” van gezondheid de consumerdevices (zie hieronder) en allerlei “apps” op het gebied van gezondheid.

Kijk maar eens op internet onder*Self-experimentation * Behavior monitoring, * Lifelogging, lifecaching, lifestreaming * Location tracking * Digitizing body info * Biometric data * Psychological self-assessments * Medical self-diagnostics * Personal genome sequencing. Het DCWF is op dit moment bezig een verwijsapp te ontwikkelen voor de huisarts. Bart schetst ook kansen en ziet perspectieven in zelfdiagnose & management.: • Zelfmonitoring: zelfkennis, gezonder leven new business, marktontwikkeling • Zelfdiagnose: vroege diagnose, effectievere behandeling, lagere kosten new business, marktontwikkeling • Zelfmanagement: behoud van autonomie, preventie Vanuit consumentenperspectief zijn er implicaties, namelijk Uitdagingen & Onzekerheden: De patiënt wil begeleiding, duiding, en advies van de dokter. Wat te denken over vragen als: • “Dag arts, ik ben niet ziek. Maar kunt u mij helpen nog gezonder te worden?” • “Dag arts, kunt u mij helpen? Ik snap mijn resultaten niet. Kunt u er chocola van maken” • “Dag arts, ik heb deze ziekte. Kan ik deze behandeling krijgen…op maat?”


• “Dag patiënt, wij hebben onze eigen ‘health-check app’. Wil je deze gebruiken? • “Dag verzekeraar, ik heb mijn genetisch profiel in kaart gebracht. Kan ik een polis op maat krijgen? • “Dag verzekeraar,. Kijk! Ik leef aantoonbaar gezond. Kan ik korting op de premie krijgen? • “Dag overheid, de omgeving maakt mij ziek. Kan ik compensatie krijgen…?”

Foresight 2020 volgens Bart Götte: zelfmonitoring, diagnose, management Na de verkiezingen in 2012 is het roer in de gezondheidszorg omgegaan. Beleid faciliteert in toenemende mate dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor hun gezondheid en daar een substantiële bijdrage in moeten leveren. Naast care & cure is preventie eindelijk van de grond gekomen. De drijvende kracht is de DIY-trend die onverminderd heeft doorgezet. De overheidsinitiatieven om een nationaal EPD te realiseren zijn opgegeven. De plannen werden door de realiteit ingehaald. Circa vijf miljoen Nederlanders beschikt over een eigen “GezondheidsDashboard”. Het dashboard integreert informatie over gezondheidsparameters met levensstijl-indicatoren. Niet de ouderwetse smart phone maar de populaire “H-watches” registreren 24/7 de vitale levensfuncties, al dan niet verrijkt met nano-tech in het lichaam. Het dashboard geeft persoonlijke resultaten weer, wijst op verbanden met bijvoorbeeld de Agenda, Locatie, en sociale omgeving. Bij bijzondere resultaten wordt de consument toestemming gevraagd om de resultaten met de huisarts te delen. Gebruikers worden slim ‘genudged’ om gezondheidsprofielen volledig te maken. Diagnostische centra spelen slim in op deze ontwikkelingen door de analysemogelijkheden te benutten voor de particuliere markt. De kosten zijn fors gedaald door technologische ontwikkelingen en de grote volumes. Veel analyses zijn gratis. De waarde van de informatie is groter dan de kosten voor het vergaren ervan. Health-labs zijn informatiebrokers geworden voor industrieën die maar wat voor deze informatie betalen. Huisartsen konden de toegenomen behoefte om gezondheidsondersteuning al snel niet meer aan. Nieuwe medische disciplines zijn ontstaan waarin gezondheidsbegeleiding centraal staat. Duiding en advies staan hierin centraal. Vaak binnen de praktijk want binding en nabijheid blijven cliënten heel belangrijk vinden. Specialisten verrichten steeds meer maatwerk. De koppeling van epidemiologische inzichten met de specifieke persoonskenmerken van, en vroegtijdige diagnose bij patiënten heeft de effectiviteit van behandelingen een enorme impuls gegeven .


De verzekeraars, ooit een machtige speler, binnen het krachtenveld, staan onder druk. Nieuwe toetreders hebben de starre polissen doorbroken en komen met andere aanbiedingen en verdienmodellen. Maatwerk en Life Management staat hierin centraal. De overheid staat het toe. …maar het zou ook goed heel anders kunnen gaan.

Verkrijgbare testapparatuur Smartphone De firma Medisana http://www.medisana.nl/nl/ doet veel aan moderne medische applicaties op de iPhone. Op het Symposium waren er voorbeelden van apparaten. Er werden onder de bezoekers na de pauze twee weegschalen verloot, die kunnen nu hun lichaamsgewicht op de iPhone volgen. Deze apparaten zijn onder meer bij EP Beerepoot verkrijgbaar.


Wetenswaardigheden DCWF Wist u dat: • De koeriersdienst op vrijdagmiddag geen kweken e.d. meer ophaalt, zodat uw patiënt deze persoonlijk moet inleveren op poli 1 in het ziekenhuis. Anders kan het materiaal niet tijdig worden geanalyseerd en moet nieuw materiaal worden afgenomen. • Dat dit ook geldt de dag vóór feestdagen • Dat de wachttijd voor echografie op de afdeling radiologie thans 12 dagen is • Het jaarverslag van DCWF online is, en kan worden gelezen: http://dcwf.nl/home/jaarverslagen/ • Het DCWF op dit moment bezig is met de ontwikkeling van een verwijsapp voor de huisarts • Er twee verschillende telefoonnummers zijn om het DCWF te bereiken: voor de huisartsen: 0229-257524 en voor patiënten 0229-257523.

Nieuwsbrief. Voorlichtingsfilms. Coördinator DCWF. Editie oktober 2012 nummer 14

Recommend Documents