NIEUWSBRIEF Uitgebracht door de Stichting Famtofam november 2003 ----------------------------------------------------------------------------------------Geachte ondersteuners van Famtofam Deze zomer hebben we een nieuw, eigen en eigentijds logo ontworpen. Het oude was “geleend” van internet en niet handig in gebruik. Het nieuwe logo wordt uitgevoerd in blauw en rood (letters: blauw, pompeblêdje/ hartje: rood). Wij zijn er erg blij mee en hebben een bord met het logo aangeboden bij de opening van het Famtofam kantoor in Armenië. Daar leest u verderop in deze Nieuwsbrief meer over. In deze nieuwsbrief vindt u het verslag van de reis naar Armenië van enkele bestuursleden in september. In het verslag komen alle activiteiten van de stichting van het afgelopen jaar aan bod: financiële adoptie van kinderen, het aardappelproject en het versturen van ingezamelde en verkregen goederen. In bijzijn van de bestuursleden werd het kantoor van het Famtofam comité in Gyumri geopend. Doordat het comité nu een eigen plek heeft kan men veel gemakkelijker werken, gezinnen ontvangen, berichten versturen naar Nederland en de gegevens van de financiële adoptie en het aardappelproject bijhouden. Tijdens de reis is ook bekeken waar de goederen terecht zijn gekomen die in januari 2003 door Famtofam in een container zijn verstuurd naar Gyumri. Enkele leden hebben de aardappeltelers bezocht en anderen hebben gezinnen bezocht. Verder treft u in deze Nieuwsbrief een emailbrief aan die het bestuur ontving van een donateur. Wat betreft de verspreiding van de Nieuwsbrief heeft het bestuur besloten om iedereen de Nieuwsbrief per post toe te sturen. Ons bereikten namelijk berichten dat donateurs soms vergeten aan te kruisen dat ze de Nieuwsbrief wensen te ontvangen. Mocht u geen prijs stellen op toezending van de Nieuwsbrief dan kunt u dit doorgeven aan de secretaris: mevrouw Ieke Zwart, Hesseweg 8, 9291 ME Kollum, emailadres:
[email protected]. De Nieuwsbrief verschijnt in ieder geval eens per jaar.
Kerstdonatie Wij willen wil u graag attenderen op de mogelijkheid van een extra donatie in verband met de Kerstdagen. U kunt een extra gift storten ten behoeve van uw “eigen” kind in Armenië maar wij zouden het ook zeer op prijs stellen wanneer u een algemene Kerstdonatie zou willen doen. Dit geld zullen wij gebruiken om alle gezinnen met Kerst een extra bijdrage te geven. U kunt uw extra bijdrage (zowel voor het kind dat u al ondersteund als de algemene kerstdonatie) voor 5 december storten op rekening nummer 59.29.44.212 onder vermelding “algemene kerstdonatie” of “kerstdonatie kind”.
1
Reis naar Armenië september 2003: de in Kollum en Gyumri (Armenië) gevestigde Stichtingen Family to Family beloven elkaar nooit los te laten. Zondagsochtends staan we met 12 personen op Schiphol. 6 bestuursleden van de Stichting Famtofam, die op werkbezoek gaan en 6 mensen die te gast zullen zijn bij het gezin dat door hen via Famtofam financieel is geadopteerd. Elke reis naar het land Armenië is een onderneming met verrassingen. Bagageproblemen De start van deze reis was niet voorspoedig. Op Schiphol werden we geconfronteerd met het feit dat we maar 20 kilo bagage mochten meenemen terwijl we gerekend hadden op 25. Om zoveel mogelijk spullen voor de Armeense gezinnen mee te nemen hadden we vooraf alles zorgvuldig afgewogen. Wat de één aan gewicht over had werd door ander aangevuld. Na langdurig overleg waarbij appèl werd gedaan op het belang voor de eigen Armeense kinderen kon de afspraak worden gemaakt dat we toch al onze bagage mochten meenemen. Nadat de bagage was gewogen kregen we te horen dat we meer dan 90 kilo nog te veel hadden. Wilt u even € 540,- betalen a.u.b. Onze indruk was dat twee koffers van een gigantische omvang bij ons op de lijst waren gedrukt. Wel of niet moedwillig laten we maar in het midden. Na lang heen en weer gepraat, na alles nog een keer te hebben gewogen en nadat de tijd begon te dringen werden we min of meer met het handgebaar van “wegwezen” de vertrekhal uitgejaagd. Dankzij enige volhardende lieden onder ons werd ons geen poot uitgedraaid. Hotelaccommodatie Hotels zonder stromend water, zonder verwarming en met muizen. Bij vorige reizen waren we de nodige ontberingen tegengekomen. Ons was beloofd dit keer te zoeken naar betere onderkomens. Die belofte werd ook gestand gedaan. Samen met twee andere mannen werd ik verwezen naar een kamer met één zitbank en één twijfelaar. Wij alle drie twijfelden geen moment. Niemand stelde zich beschikbaar om het bed met een kerel te delen. Twee uur ‟s nachts moest in de omgeving nog naar een vervangende accommodatie worden gezocht. Opening kantoor De noodzakelijke contacten in Gyumri met de gezinnen, de boeren en derden verlopen erg moeizaam. In de meeste gevallen is er namelijk geen telefoon aanwezig en de post functioneert op een gebrekkige manier. Veel tijd gaat met zoeken verloren. Een vast punt in de stad voor het leggen van contacten is dan ook onontbeerlijk en met behulp van eigen acties en subsidie van het NCDO (Nederlands Centrum voor Duurzame Ontwikkelingssamenwerking), zijn we erin geslaagd in Gyumri een kantoor te kopen. Maandagochtend 11.00 uur was de officiële opening. In Nederland hadden we al gezorgd voor een naambord met een nieuw logo en een foto van ons Stichtingsbestuur. Twee meegebrachte flessen champagne maakten het feest compleet. Behalve dat we dankzij de subsidie van het NCDO en onze acties een kantoor hebben kunnen financieren, konden we ook nog een tweedehands auto aanschaffen. Een auto die wordt ingezet om kinderen te selecteren voor ons adoptieproject en het regelmatig bezoeken van de boeren die meewerken aan het aardappelproject. Kantoor en auto ontliepen elkaar wat investering betreft maar weinig, te weten zo „n € 6.000,Een vreemde gewaarwording al moet gezegd worden dat het nieuwe kantoor in gebruik is genomen terwijl er nog gezocht werd naar iemand die de ramen van glas voorziet. Ondanks dat hebben we mogen constateren dat de al aanwezige administratie prima op orde was.
2
Aardappelproject Op dit moment doen er 9 boeren mee aan het aardappelproject. Dit project wordt meegefinancierd door de gemeente Dongeradeel. De boeren krijgen gratis voor een hectare pootaardappelen geleverd. De helft van de oogst is voor de boer, de andere helft voor de Stichting Famtofam. Een deel stellen wij vervolgens beschikbaar aan kosthuisscholen en bejaarden. Een deel wordt in geld omgezet waarmee andere activiteiten worden bekostigd. Het is de bedoeling de zorgvuldig geselecteerde boeren een aantal jaren op weg te helpen waarna zij zelfstandig verder moeten kunnen. Een deel van de week werd gebruikt om door middel van lotteren de oogstomvang per boer vast te stellen.
Aardappels controleren, rechts Famtofam bestuurslid Jopie Oosterhof en links Gooitzen Monsma. Alle boeren werden vervolgens uitgenodigd voor een vergadering te houden in ons hotel. Op het afgesproken tijdstip zie ik niemand verschijnen maar de meer ervaren Armeniëgangers onder ons blijken zich geen zorgen te maken. Het “Dokkumer of Kollumer kwartierke” moet in Armenië vermenigvuldigd worden met de factor vier, vijf. Vergaderingen in Armenië verlopen ook enigszins anders dan ik gewend ben. De één neemt zijn vrouw mee, de ander zijn vader en met zelfs twee hamers kan een Poolse landdag niet worden voorkomen en dat ligt niet aan de voorzitter. Zo nu en dan stapt een boer op en scharrelt als een kip wat rond. Mogelijk om in stilte te kunnen nadenken en de strategie te bepalen, denk ik. Want het verloop van de vergadering was voor hen ook best spannend. Computers en schoolmeubilair Van Aegon Leeuwarden hadden we 100 prima werkende pc ‟s voor diverse instanties in Gyumri in ontvangst mogen nemen. Van de Friese Poort in Dokkum kregen we een complete schoolinventaris. Begin dit jaar hebben we deze spullen samen met zakken vol kinderkleding en schoenen kunnen verschepen naar Armenië. Eén van onze taken tijdens het werkbezoek was te constateren of alles wel op de afgesproken plek terecht was gekomen. We bezochten scholen, bibliotheken, een multifunctioneel centrum voor gehandicapte kinderen en het was een openbaring om al die tafeltjes, stoeltjes, banken, bureaus en computers die met onze handen in de zeecontainer waren geladen in Gyumri in gebruik te zien. Wat een organisatie moet dat zijn geweest om al die spullen uit de 3
zeecontainer van weet ik hoeveel kuub inhoud, die wij in Dokkum en Buitenpost hadden volgestouwd, in Gyumri op de juiste plaats te krijgen. Dit soort momenten geven je het gevoel toch bezig te zijn met goede zaken.
Beeld van het inladen van de container in januari 2003. Kinderproject Waar het allemaal om begonnen is en waar het nog steeds om draait dat zijn de Armeense kinderen. Via de werkgroep Pax Christi Kinderhulp kwamen om de twee jaar 20 kinderen uit het aardbevingsgebied voor een vakantie naar Friese gastgezinnen. Deze gastgezinnen zochten de kinderen in hun eigen leefomgeving op en na het zien van de erbarmelijke omstandigheden waarin de kinderen moesten leven is in 1999 het initiatief geboren de stichting Famtofam op te richten. Bijna 100 gezinnen in Fryslân hebben inmiddels een kind financieel geadopteerd. Het maandelijks gestorte geld komt voor 99,5% bij de gezinnen terecht. Het halve procentje is voor de bank. Heel Gyumri weet dat wij Friezen in hun stad zijn en kinderen blijven thuis van school omdat ze niet het moment weten waarop ze worden opgezocht. Al zigzaggend de gaten in de weg ontwijkend, niet wetend of de tegenligger ons links of rechts passeert, rijden we van het ene naar het andere adres. ‟s Avonds komen de verhalen over het weerzien van “onze” kinderen op tafel. Het is wonderlijk te ervaren dat de bouwvakker, de buschauffeur, de bestuurder, de zakenvrouw hun relaas doen met natte ogen en dat zij die luisteren hun zakdoek zoeken om zo onopvallend mogelijk hun neus te snuiten. Telkens worden we, en het liefst met de hele groep, uitgenodigd om te komen eten. Een aantal keren kunnen we er niet omheen en we zien dat mensen die dagelijks worstelen met hun bestaan ons het beste voorzetten. Een onvoorstelbare gastvrijheid. Een vast onderdeel van de maaltijd is het houden van toespraken over en weer. De Armeniërs zijn daarin erg bedreven. Eén toespraak die kort en krachtig was is bij mij blijven hangen. De belofte elkaar nooit los te laten. Koppeling Famtofam met initiatieven uit andere landen Er zijn gelukkig meer landen die zich met de opbouw van Armenië bezig houden. We werden meegenomen voor de bezichtiging van een Frans project. Een oud pand was gerenoveerd en omgebouwd tot een hypermodern tandartsenpraktijk. De loco-burgemeester van Gyumri had zijn functie opgegeven om de dagelijkse leiding van dit centrum op zich te nemen. In het
4
centrum wordt alleen hulp geboden aan de arme bevolking die zich het financieel niet kunnen permitteren naar de tandarts te gaan. Uiteraard waren we ontzettend blij te horen dat alle Famtofamkinderen inclusief hun hele familie tot de cliëntenkring zijn toegelaten. Een ander buitenlands project waarin wij een aandeel leveren is het met Amerikaans zendingsgeld gefinancierde multifunctionele centrum waaraan een twaalftal computers is geleverd. Tijdens ons bezoek bleek grote behoefte te zijn aan 2 extra pc „s. We hebben dat ter plaatse nog kunnen regelen. Netwerken We werden meegetroond naar de onthulling van een borstbeeld, dit ter afsluiting van een renovatie van een school. Het wachten was op onze Armeense begeleider Avetik die vooraf had aangekondigd met de Famtofam-delegatie het feestelijk gebeuren bij te zullen wonen. Voor we het beseften stonden we op het bordes naast de directeur, burgemeester en andere imposante lieden en stonden we oog in oog met een tv-camera en waren het doelwit voor fotografen. In de toespraken hoorden we regelmatig het woord “Famtofam” vallen. Hoewel we er volgens mij niks te zoeken hadden, hebben we wel de gelegenheid kunnen benutten contacten te leggen met mensen die op één of andere manier weer inhoud kunnen geven aan Famtofam-activiteiten. Zo hebben we op deze bijeenkomst kennis kunnen maken met een vrouwelijke computerdeskundige die de scholen en bibliotheken zal begeleiden bij de aansluiting van de computers op internet. Daarmee wordt een belangrijke impuls gegeven aan de verdere ontwikkeling van het land. Ook op andere fronten zijn in de loop van de week de nodige contacten gelegd met name op het gebied van de aardappelteelt. Helaas liet bij een gepland overleg zich een verwachte Amerikaanse afgevaardigde niet zien.
De computers zijn goed terechtgekomen. Doopfeest Tijdens een schoolbezoek werd één van onze medereizigers gevraagd zich beschikbaar te stellen als peettante. De bewuste moeder moet haarzuiver hebben aangevoeld wie van de groep ze moest aanspreken want zonder nadenken en zonder de consequenties te weten was het antwoord spontaan positief. Samen met nog enkele Famtofammers ging het op naar de doopdienst. Bij het ritueel mocht nog één van ons een belangrijke rol vervullen want het was niet toegestaan dat de vrouw zonder aanwezigheid van een man aan het doopfont verscheen. Dat werd ter plaatse nog even geregeld. Nadat de doopplechtigheid ten einde was kusten
5
“vader en tante” zichtbaar geëmotioneerd en teder de baby niet wetende dat daarmee de doop ontheiligd werd. De traditie schrijft namelijk voor dat het kind drie dagen in de doopjurk gekleed moet blijven en dat het niet eerder dan na tien dagen mag worden gewassen. De dienstdoende priester zag deze zonde in verband met onwetendheid door zijn vingers. “Hoe verder de tijd verstrijkt, hoe gelukkiger ik ben met mijn beslissing” zo reageerde de peettante op onze soms wat satirische opmerkingen. “Jullie hebben jullie scholenproject, je aardappelproject en je adoptieproject. Dit is mijn project” zo liet ze ons weten. Bruiloftsfeest Na vijf drukke dagen verlieten we Gyumri met de bedoeling in een toeristisch berggebied even op adem te komen. De tocht erheen voerde ons door een prachtig oud berglandschap. We zouden worden ondergebracht in een goed hotel, maar in Armenië begint men niet eerder te tellen dan nadat de gasten zich ook daadwerkelijk melden. Weer moest worden gezocht naar een alternatief onderdak, dit keer een afgekeurd sanatorium. De rijk met stempels bedrukte papieren verzegeling werd verbroken en keurig gedekte bedden stonden te wachten. Al een hele tijd zo bleek, want bij het opschudden van de kussens vloog het stof hemelshoog. Maar het eten was prima en de omgeving prachtig. Onderweg naar onze laatste halteplaats bezochten we „s middags nog een kerkje midden in de bergen. We troffen er een jong stel dat elkaar die dag het jawoord zouden geven. Of het nu wel of niet de bedoeling was weet ik niet maar voor we het wisten was op de parkeerplaats het bruiloftsfeest losgebarsten met champagne en cognac. Niet zij maar wij hebben een eind aan het feest moeten maken. We hadden in Yerevan, de hoofdstad van Armenië, nog een laatste afspraak af te handelen.
Bruiloftsgasten en leden van Famtofam Goede reis ‟s Avonds om halfelf wordt ons door de hoteleigenaar nog een gratis en overvloedige maaltijd aangeboden. In het beste hotel beleven we de kortste nacht.
6
De volgende ochtend om halfzes zijn we al onderweg naar het vliegveld. Eén van ons blijft achter want nog niet alles wat betreft het aardappelproject is geregeld. De voorzitter van onze stichting maakt in het vliegtuig nog een foto van alle Famtofammers. Ze merken er niks van. Even later zie ik ook hem slapen met een tevreden grijns op zijn gezicht. Gooizen Monsma
Derde Kamer Dit jaar is voor het eerst de Derde Kamer ingesteld. Het is een initiatief van het Nederlands Centrum voor Duurzame Ontwikkelingssamenwerking (NCDO). De bedoeling van het initiatief is meervoudig. In de eerste plaats wil men te weten komen hoe de ontwikkelingssamenwerking beter tot haar recht kan komen. Daartoe heeft men 120 Nederlanders gezocht en uitgenodigd en 30 mensen uit de ontwikkelingslanden. Deze 150 leden vormen samen de Derde Kamer en mogen voorstellen en adviezen uitbrengen aan de minister van Ontwikkelingssamenwerking (de regering) en de Tweede Kamer. Om gebruik te maken van de deskundigheden onder de Nederlandse bevolking is ook gekeken of de leden zelf ervaring hadden met ontwikkelingssamenwerking. Famtofam wordt blijkbaar als een belangrijke inbrenger van ideeën gezien, want zowel onze voorzitter Hoite Spijkstra als ons bestuurslid Jopie Oosterhof werd benoemd tot lid van dit adviesorgaan. Zij hebben in hun groep zich intensief bezig gehouden met het goed besteden van ontwikkelingsgeld. In die groep leefde sterk de gedachte dat kleine organisaties vaak effectief aan de basis werken en de arme mensen bij staan en perspectief bieden. In de tweede plaats kan men stellen dat de ook de inbreng van de mensen uit de ontwikkelingslanden van groot belang is. Hoite Spijkstra heeft samen met de Colombiaan Camilo Diaz Mendoza een conferentie voorbereid waar het kamerlid Bert Koenders en de directeur Kerst Doornhof van het bedrijf Larive een inleiding hielden over hoe corruptie in ontwikkelingssamenwerking zo goed mogelijk voorkomen kon worden. Eigen ervaringen van de leden uit ontwikkelingslanden, samen met de ervaringen opgedaan door Nederlanders in contacten met ontwikkelingslanden bleken waardevol om een goed voorstel te formuleren.Dit heeft geleid tot het voorstel “Voice of the voiceless: Transparantie in ontwikkelingssamenwerking”, dat op 7 november in aanwezigheid van Minister Yvonne van Ardenne is verdedigd. De leden uit de derde wereld waar erg enthousiast over het voorstel en stemden in grote meerderheid (20 tegen 2) voor dit voorstel. De Nederlandse leden wilden niet een nieuw controle orgaan want zij verwierpen het voorstel met (47 tegen 45). Ondanks dit stemadvies is het voorstel toch individueel aan kamerleden ter kennis gebracht en sommige hebben wel positief gereageerd. Afwachten dus of er meer mogelijkheden voor kleine organisaties als Famtofam komen.
Financieel Jaarverslag 2003 Het financieel jaarverslag 2003 zal beschikbaar zijn in februari 2004. U kunt het verslag opvragen bij de penningmeester Evert Tigchelaar, Hesseweg 5, 9291 ME Kollum, tel. 0511452879.
7
E-mail brief donateur (Onderstaand een deel uit de brief die het bestuur ontving van een donateur.) Geachte bestuursleden van Famtofam, Om te beginnen wil ik u nog bedanken voor de adressen van de kinderen in Armenië die u mij hebt doen toekomen in eind juli en Augustus. Het betrof de kinderen gekoppeld aan mijn (Armeense)schoonmoeder en zwager en mijzelf. Eind juli ben ik met mijn familie op vakantie geweest in Armenië. Ook hebben we een dag uitgetrokken om in Gyumri de kinderen op te zoeken. Als eerste hebben we geprobeerd om Sargis R..M.. op te zoeken. Op het aangegeven adres troffen we echter niet de jongen aan. De mensen die daar woonden kenden de jongen niet. Gelukkig had ik het adres en telefoonnummer van de voorzitter (de heer Avetik MelikSargsyan) van jullie organisatie bij me. We belden hem en hij was direct bereid ons te helpen. We zijn naar zijn kantoor gereden en hebben de kwestie voorgelegd. Na wat zoeken bleek het adres niet helemaal juist te zijn, we moesten een zijstraat hebben. Samen met hem hebben we toen de bezoeken bij alle drie de kinderen en families kunnen afleggen. Erg fijn om hen te kunnen ontmoeten! Wat is de heer Avetik Melik-Sargsyan een enthousiaste en gedreven man. Hij doet echt prima werk daar! Ik wil jullie (Famtofam) dan ook bedanken voor het goede werk dat in Armenië wordt gedaan voor deze kinderen. Gelukkig was ik in de gelegenheid, door mijn vakantie in Armenië, zelf te zien dat het geld goed terechtkomt. Met vriendelijke groet, Roel van de Beld
Tot slot Dankzij uw bijdrage en incidentele giften kunnen wij de kinderen in Armenië blijven ondersteunen. Wij willen u namens de kinderen en hun families hartelijk danken voor uw bijdrage en hopen dat u Famtofam nog lang zult willen steunen. Wij wensen u een gelukkige Kerst en een voorspoedig, gezond en vredig 2004. Het bestuur van Famtofam Nederland: Ali Beugelink, Henk Hoekstra, Gooitzen Monsma, Jopie Oosterhof, Henk Pander, Hoite Spijkstra, Evert Tigchelaar en Ieke Zwart Reageren op de Nieuwsbrief? Dat kan, stuur uw reactie naar: Hoite Spijkstra, Landgraaf 17, 8448 ML Heerenveen (
[email protected]) of Ieke Zwart, Hesseweg 8, 9291 ME Kollum (
[email protected]) Rekeningnummer Famtofam: 59.29.49.212 Ook voor de extra kerstdonatie: zie elders in deze nieuwsbrief!
8
