Nieuwsbrief
Uitgave December 2009
Inhoudsopgave -
Van de voorzitter Nieuwe Locatie? Bestuursmededelingen Activiteiten Vossenjacht 2009 Jan Fernhout PA3CBS 1 op 9 Frans PA2FK
REC wenst U fijne feestdagen!!! Van de voorzitter Het zijn weer drukke tijden. Met de feestdagen in december, een vossenjacht, en weer een heel nieuw jaar voor de boeg is er ook voor het bestuur van de REC genoeg te doen. Op 18 februari is er de jaarlijkse algemene ledenvergadering (ALV). We nemen dan met z'n allen het afgelopen jaar door, we kijken naar de financiële situatie, we kiezen het bestuur voor het komende jaar en we bespreken hoe we verder willen met de club. Hoewel je altijd aan kunt kloppen bij het bestuur voor vragen of opmerkingen over het beleid, is de ALV daar natuurlijk wel HET moment voor, zeker omdat het dan met alle leden gelijk besproken kan worden. Een van de onderdelen is de controle van de clubkas. De kascontrolecommissie controleert in januari of financieel gezien alles nog klopt binnen de club. Deze commissie moet nog gekozen worden, dus dat doen we op de clubavond van 17 december a.s. Meer informatie vind je elders in deze nieuwsbrief. Verder zullen we het gaan hebben over de toekomst van de club. Zo hebben we een aanbod gekregen voor een andere locatie voor de clubavonden. Hier zullen we met z'n allen een keuze in moeten maken. Ook moeten we het over de groei van het ledenbestand hebben. Groeien we door, of moeten we op een zeker moment een ledenstop invoeren? Of verwachten we dat de groei nu wel zal stabiliseren? Ik besef maar al te goed dat zo'n groei uitzonderlijk is in deze tijd van afnemende belangstelling voor de radiohobby, en dat we hier met z'n allen best trots op mogen zijn! Het jaar 2010 betekent voor ons ook het vijfjarig jubileum. Dat moeten we uiteraard vieren, maar hoe gaan we dat doen? Ook daarover moeten we het maar eens hebben op de ALV, maar als je nu al ideeën hebt, laat het dan vooral weten aan het bestuur. Namens het bestuur wens ik jullie alvast hele fijne feestdagen! 73, Ernest PA3HCM
Secretariaat: Jan van Tussenbroek PA1JT, Bellefleurstraat 3, 4061 AZ Ophemert
1 Website: www.radioelektronicaclub.nl
Nieuwsbrief
Uitgave December 2009
NIEUWE LOCATIE? De REC heeft een aanbod gekregen voor een nieuwe ruimte. Dit is een als cafe ingerichte ruimte in een van de bijgebouwen van Marius van Beusekom. Sinds het begin van de club zijn we al jaarlijks te gast bij Marius, namelijk op één van zijn weilanden waar we voor de velddagen geheel belangeloos en kosteloos gebruik mogen maken. Marius legt momenteel de laatste hand aan zijn nieuwe bar, en mede dankzij de contacten tussen Jack PA3JWC en Marius zijn we nu uitgenodigd om deze bar als clubruimte te gebruiken. Een dergelijke beslissing doen wij niet zelfstandig als bestuur. Daar moeten alle leden iets over kunnen zeggen. We willen de leden dan ook in staat stellen om deze ruimte eerst te beoordelen. Daarom organiseren we een EXTRA CLUBAVOND op donderdagavond 4 februari. Die avond houden we dan een onderling QSO in de nieuwe ruimte bij Marius. Op de ALV kunnen we vervolgens beslissen of we wel of niet gaan verhuizen. Het adres is: Oudaseweg 5, 4102 NS Culemborg. We zullen aan het begin van de avond een station in de lucht brengen op 144.537,5 om mensen eventueel die kant op te leiden, en bij de locatie zullen we wat bordjes plaatsen zodat je het kunt vinden. 73, Ernest PA3HCM
Bestuursmededelingen Contributie Er zijn een aantal leden die de contributie van 2008 nog niet hebben overgemaakt. Herhaaldelijk is hier op gewezen om dit als nog te doen. Er zal ongetwijfeld een reden voor zijn maar bedenk dat de REC de kosten voornamelijk moet betalen uit de inkomsten van de contributie. Dus heeft het bestuur besloten om deze leden van de ledenlijst te halen. Kascontrolecommissie Het bestuur is dringend op zoek naar twee leden die in de kascontrolecommissie willen zitten voor de jaarlijkse kascontrole. De verkiezing is op de clubavond van 17 december 2009.
Activiteiten tot de eerste helft van 2010 17 december 2009 21 januari 18 februari 18 maart 15 april 27 mei 17 juni
Clubavond Lezing Dares en afsluiten met kerstborrel. Clubavond Lezing Jan Fernhout weerschip Cumulus Clubavond Algemene ledenvergadering. Clubavond Meetavond Fred PA4TIM Clubavond Lezing Derk PA0DVD over Awards Clubavond In het teken van het eerste lustrum Clubavond In het teken van de komende velddag
Secretariaat: Jan van Tussenbroek PA1JT, Bellefleurstraat 3, 4061 AZ Ophemert
2 Website: www.radioelektronicaclub.nl
Nieuwsbrief
Uitgave December 2009
Vossenjacht 13 december 2009 De REC is voornemens om op zondag 13 december 2009 weer een vossenjacht te organiseren. Hierbij kunnen de zelfbouw vossenjacht ontvangers weer gebruikt worden. De vossenjacht zal gehouden worden rond de Stiftse uiterwaarden bij Ophemert en Varik. Dit gebied valt onder het plan van de regering om de rivieren meer ruimte te geven. Er zijn wandel paden aangelegd om te genieten van dit gebied. Ook dit jaar zal er aan de inwendig mens gedacht worden, de locatie hiervoor zal zelf door de deelnemers gevonden moeten worden. Dit betekent dat er gewerkt moet worden anders krijg je de hond in de pot…hi. Er worden dit jaar drie 80 meter vossen uitgezet welke zijn gebouwd door Ernest PA3HCM. Na de jacht is er gelegenheid voor een gezellig onderling QSO onder het genot van een heerlijke kop erwtensoep en belegde broodjes. Klaas PA3GXG zal de middag opluisteren met sfeervolle muziek. Aan de leden is een aanmeldformulier toegezonden om zich aan te melden voor deze vossenjacht. We hopen dat de weeromstandigheden ons goed gezind zijn. Bij slecht weer worden de deelnemers geinformeerd dat de vossenjacht wordt verplaatst naar een nader genoemde datum in het nieuwe jaar.
Weerschip Cumulus, Lezing Jan Fernhout PA3CBS Op donderdag 21 januari 2010 komt Jan Fernhout PA3CBS met een lezing over zijn tijd als marconist op het weerschip de Cumulus. Op de “Cumulus” werd de callsign PI1LC/MM gebruikt. Veel zendamateurs over de hele wereld hebben deze callsign in hun logboek staan. De weerschepen Cumulus en de Sirrus werden door de KNMI gebruikt om onderzoek te doen naar het weer. De taak van de weerschepen was het doen van weerwaarnemingen, weerballonnen oplaten, oceanografisch onderzoek en het onderhouden van de communicatie met luchtverkeersleiding en vliegtuigen boven het stationsgebied op de oceaan. De exploitatie werd volgens een formule betaald door alle luchtvaartmaatschappijen die over de Atlantic vlogen.Wie alvast zijn belevenissen wil lezen kan terecht op de volgende website,
http://home.wanadoo.nl/janfernhout/weerschip_cumulus.htm Dit is een QSL kaart van PI1LC/MM van een verbinding op 11 september 1974, de locatie van de Cumulus was 66 N en 02 E. Hou de datum van deze lezing vrij in de agenda het is beslist de moeite waard. Jan PA1JT
Secretariaat: Jan van Tussenbroek PA1JT, Bellefleurstraat 3, 4061 AZ Ophemert
3 Website: www.radioelektronicaclub.nl
Nieuwsbrief De 1:9 unun (RF impedantie trafo) Verguist en geprezen
Uitgave December 2009
door PA2FK Frans de Keijzer
De 1:9 impedantie transformator wordt ook wel eens een 1:9 balun genoemd. Deze naam is pertinent fout. Een balun is een samentrekking van de woorden balanced, unbalanced en dat is hier niet het geval. Deze transformator transformeert van ongebalanceerd naar ongebalanceerd met een impedantie verhouding van 1:9. Vandaar 1:9 unun. Deze transformator wordt voornamelijk gebruikt om signalen van de tranceiver naar de antenne te transformeren en andersom. Er zijn echter ook andere toepassingen te bedenken. Op deze mogelijkheden wordt echter in dit stukje niet op ingegaan. Met deze UNUN kan op een eenvoudige manier een lange draad als antenne worden aangepast. Ik gebruik als vakantie antenne een stuk draad van ongeveer 30 meter lengte, die met behulp van een tennisbal en een nylondraadje over een paar bomen wordt gegooid. Op de velddag was een andere opstelling van de antenne te zien en dat was de ideale opstelling. De antenne kan zowel horizontaal als vertikaal gebruikt worden afhankelijk van welke afstralingshoek men wil gebruiken Ik heb met deze antenne zeer goede ervaringen op alle HF banden tot 30 mHz in combinatie met een eenvoudige T-tuner. De tuner is noodzakelijk omdat een willekeurige draad een impedantie heeft van ergens tussen de 600 en 1000 ohm. Dit betekent dat er op de coax kabel een impedantie van 600/9=66,6666 ohm tot 1000/9=111,11 ohm staat. Dit moet met een tuner worden aangepast. Duidelijk is ook dat de coax kabel niet te lang moet worden, omdat er bij deze mis aanpassing per meter coax kabel een zekere demping optreedt. Bij mij is de kabel maximaal 7 meter lang en daarbij zijn verliezen in de kabel zeer acceptabel. Belangrijk is dat bij de UNUN een goede tegen capaciteit wordt gemaakt. In het schema staat hier het aarde teken, maar hier wordt bedoeld een goede HF aarde. Deze kan bestaan uit 2 draden van ca. 10 meter lengte, maar het kan ook een metalen dakgoot zijn van voldoende lengte. Dit biedt natuurlijk perspectieven in een stedelijke omgeving om op een eenvoudige manier toch een antenne te maken. Bedenk wel dat het een A-symetrische antenne is met alle nadelen van dien. Echter deze nadelen zijn op een heel eenvoudige manier op te lossen. Dit zal ik aan het einde van dit stukje beschrijven, maar nu eerst de opbouw van de UNUN. langdraad
w it geel groen
R F aarde 1:9 unun
Het schema laat zien hoe de UNUN elektrisch in elkaar steekt. De kleuren zoals genoemd in het schema komen overeen met de kleuren op de foto’s.
Secretariaat: Jan van Tussenbroek PA1JT, Bellefleurstraat 3, 4061 AZ Ophemert Website: www.radioelektronicaclub.nl
4
Nieuwsbrief
Uitgave December 2009
De ringkernen zijn ferriet ringen. De zogenaamde paarse en de groene. Tegenwoordig worden ze anders genoemd en hebben allemaal een crème kleur, ze zijn te bestellen bij Frans Bakelaar (PA3AYJ) in Julianadorp. Het zijn de 4C65 en de 3E25, 36 mm doorsnede en 15,8 mm hoog Deze twee ringen worden met super lijm op elkaar gelijmd. De drie wikkelingen worden van geisoleerd montage draad gemaakt 0,75 mm. Diameter. Op de foto’s is goed te zien dat ze als een paardenstaart gevlochten worden. Niet te strak en niet te los. De lengte van de drie niet gevlochten draden is ongeveer 1 meter. Daarna worden ze strak om de ringkernen gewikkeld en met gewoon plakband gefixeerd. Verbind de draden zoal in het schema en de foto’s is aangegeven
De op elkaar gelijmde ringkernen
De draden en de kernen
Secretariaat: Jan van Tussenbroek PA1JT, Bellefleurstraat 3, 4061 AZ Ophemert Website: www.radioelektronicaclub.nl
5
Nieuwsbrief
Uitgave December 2009
De in elkaar gevlochten draden
Zo ziet de gewikkelde UNUN eruit
Zo worden de draden doorverbonden. Secretariaat: Jan van Tussenbroek PA1JT, Bellefleurstraat 3, 4061 AZ Ophemert Website: www.radioelektronicaclub.nl
6
Nieuwsbrief
Uitgave December 2009
De witte draad is de antenne draad. De enkele groene draad komt aan de kern van de coax kabel en de groen/witte draad aan de buitenmantel van de coax kabel. Vergeet niet de verbinding tussen de gele en de witte draad te maken ( zie bovenstaande foto).. Op de laatste foto is te zien hoe het geheel waterdicht gemonteerd kan worden in een stukje PVC buis van rond 50 mm.. ik maak geen pluggen aan de UNUN want daar kan alleen maar water in komen. Alle bouten en moeren zijn natuurlijk van RVS De laatste foto laat zien hoe het geheel er afgemonteerd uitziet
De beste resultaten worden als volgt verkregen: Hang de antenne draad zo hoog mogelijk. Schuin naar boven is geen probleem. Zorg dat de tegen capaciteit zo haaks mogelijk op de antenne hangt en liefs 2x10 meter lang is. De coax niet langer is als 7 meter. Korter mag natuurlijk altijd. Bomen in blad en drijfnat zijn geen probleem Met deze eenvoudige antenne maak ik verbindingen van 160 tot 10 meter met zeer goede resultaten en is vooral op vakanties heel goed en eenvoudig weg te hangen. Om de tennis bal met nylon draadje over een boom te gooien, gebruik ik een werpstok zoals honden bezitters nogal eens gebruiken. Ik kan namelijk heel slecht gooien en bij mij komt de bal overal behalve waar ik hem hebben wil, vandaar deze werpstok Door de antenne kabel met een tuner goed aan te passen heb ik tijdens het gebruik van deze antenne met 100 Watt nog nooit TVI of BCI kunnen constateren. Als test (om de verliezen te constateren ) heb ik een 100 Watt FM signaal op 80 meter op de complete antenne gezet ongeveer 15 minuten lang. Geen warmte opwekking in de tuner en de UNUN gemerkt, wel was de tranceiver lekker warm geworden. Een langdraad heeft in een stedelijk bebouwing nogal eens last van allerlei kraak storingen veroorzaakt door geschakelde voedingen in TV’s en computers. Dit heb behoorlijk kunnen elimineren door aan het eind van de antenne draad een draadgewonden weerstand van 1500 Ohm bij 1 kW naar aarde te brengen. Deze weerstand had ik toevallig en deze fungeert als smoorspoel waardoor de antenne galvanisch aan aarde ligt en wordt ineens een band weer lekker rustig terwijl de signalen even sterk blijven. Secretariaat: Jan van Tussenbroek PA1JT, Bellefleurstraat 3, 4061 AZ Ophemert Website: www.radioelektronicaclub.nl
7
Nieuwsbrief
Uitgave December 2009
Tot slot nog een laatste opmerking. De antenne hoeft niet resonant te zijn, maar mag dit natuurlijk wel zijn, maar de antenne mag niet laag Ohmig zijn. Als de antenne op de een of andere band een veelvoud van oneven kwart golven lang is dan is de antenne laag ohmig. Op de lage banden geldt altijd hoe meer koper in de lucht hoe beter het is. Vandaar bij mij de 30 meter lang. Op de hogere banden kan rustig een kortere lengte gebruikt worden. Een goede lengte is dan 13,7 meter. Veel succes met het nabouwen en veel DX. 73 es de Frans PA2FK
Secretariaat: Jan van Tussenbroek PA1JT, Bellefleurstraat 3, 4061 AZ Ophemert Website: www.radioelektronicaclub.nl
8