Nieuwsbrief special. Groene oase in Almere. In dit nummer o.a.: Het Groene Stadsleven van Bob. Meesterwerk in Hannie Schaftpark

f e i r b s Nieuw l a i c e p s Groene oase in Almere nieuwsbrief nummer 38 juni 2011

In dit nummer o.a.: • Het Groene Stadsleven van Bob • Meesterwerk in Hannie Schaftpark • Piet Keijzers kan niet stil zitten

In haar vrije tijd is Jetta Verhoef graag in de natuur. Op een steenworp afstand van haar huis in Almere ligt het Lumièrepark. Samen met een vaste groep vrijwilligers zet ze zich in voor het onderhoud van het minst gecultiveerde deel van het park. Jetta heeft hart voor de natuur. Haar tuin is een oase van groen. “Ik kan eigenlijk geen plantje weghalen. In die zuring kan wel een rups zitten. En eigenlijk had ik de

duindoorn ook allang moeten snoeien, maar er zaten zoveel vogels in”, glimlacht Jetta. vervolg op pagina 2

• "Groene' cijfers • Turen over de akkers • Levende geschiedenis • Onze vrijwilligers schrijven • Liefde voor waterdieren

natuur/landschap vervolg van pagina 1

“Het Lumièrepark is een heel mooi park. Het is goed aangelegd en heeft een gevarieerde begroeiing. Ik ben er echt van gaan houden. Iedere derde zondagmorgen van de maand ben ik hier met een vaste vrijwilligersgroep aan het werk. We onderhouden het meest wilde deel van het park. We streven naar meer variatie, waardoor het aantrekkelijk blijft voor verschillende planten en dieren.”

In het park huppelen konijntjes er vrolijk op los. Ze voelen zich veilig en beschut. “Het park moet wel toegankelijk blijven voor het publiek. We zeisen daarom de ruigte rond het graspad. In het park staan ook vrij veel brandnetel. Die laten we hier en daar bewust staan. Wat veel mensen niet weten”, vervolgt Jetta, “is dat een brandnetelruigte belangrijk is voor de natuur. Je kunt er veel bijzondere

Het Groene Stadsleven van Bob

insecten vinden. Het park is daardoor ook een waar lustoord voor vogels.” Jetta is een echte ‘vlindergek’, zoals ze zelf zegt. “Omdat de ruigte niet zo bloemrijk is, vind je hier geen typische graslandvlinders. Misschien kunnen we dat in de toekomst nog realiseren. Wel zijn er veel bosrandvlinders, zoals de atalanta, de gehakkelde arelia en bonte zandoog.”

Nieuw bestuurslid Landschapsbeheer Flevoland Met ingang van mei 2011 is Inge Hagens uit Almere toegetreden tot het bestuur van de Stichting Landschapsbeheer Flevoland. Inge vervult de portefeuille ‘natuur en vrijwilligers’. Nu is het bestuur weer voltallig. Inge is voorzitter van de Vogel- en Natuurwacht Zuid Flevoland en is ook op andere terreinen als vrijwilliger voor diverse natuurorganisaties actief. Wij wensen haar veel plezier als bestuurslid van Landschapsbeheer Flevoland.

Colofon Wilt u naar aanleiding van deze nieuwsbrief reageren? U kunt ons bellen, schrijven of e-mailen.

Zeg je het Groene Stadsleven in Almere, dan zeg je Bob van Middendorp. Zagen, wilgen knotten, zeisen, neskasten ophangen. Bob is van alle markten thuis. “Ik ben alweer heel wat jaren actief als vrijwilliger bij Landschapsbeheer. In 2004 ben ik begonnen als vrijwilliger bij de Bosrandgroep. De Bosrand is een strook bos tussen de Seizoenenbuurt en de Molenbuurt in Almere Buiten. We hebben hier een pad en een beek in aangelegd. De gemeente ontwikkelt nu allerlei plannen in dit gebied. Het is onduidelijk wat dat betekent voor de Bosrand. Ik maak me daar wel zorgen over”, verzucht Bob. “Ik hou wel van zwaar werk, zoals zeisen en bomen zagen. Heerlijk! De grote bomen worden altijd gezaagd door iemand van Landschapsbeheer. Ik word dan wel vaak gebeld met de vraag of ik een handje wil komen helpen. Ik help dan bij het omtrekken van de boom, 2

maar let vooral op de veiligheid van de medewerker en houd de omgeving in de gaten. Voorkomen is tenslotte beter dan genezen.” “Ken je het project Je School kan de Boom in? Scholen uit de buurt helpen mee bij kleinschalig onderhoud in hun omgeving. Ik help dan ook vaak een handje mee. Dat is echt ontzettend leuk om te doen”, glimlacht Bob. “ Kinderen zijn niet meer gewend om in bomen te klimmen. Als we wilgen knotten, til ik kinderen vaak in de boom om takken weg te zagen. Dan moet je die koppies zien. Vinden ze geweldig! De kinderen noemen me vaak Buurman Bob of Bob de Bouwer.” Bob is zichtbaar trots op zijn koosnaam. En terecht! Bob is een man uit duizenden.

Deze nieuwsbrief verschijnt 3 keer per jaar en is een uitgave van: Landschapsbeheer Flevoland Botter 14-03, 8232 JP Lelystad Tel. (0320) 294939, fax. (0320) 294930 [email protected] www.landschapsbeheer.net Samenstelling/foto's medewerkers Landschapsbeheer Flevoland Mirjam Stoffer Eindredactie Arda van der Lee Ontwerp en lay-out Ruitervorm BNO Oplage 2800 stuks

Landschapsbeheer Flevoland maakt zich sterk voor behoud, beheer en ontwikkeling van natuur en landschap buiten de eigenlijke natuurgebieden. Ons werk wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de Provincie Flevoland en de Nationale Postcode Loterij.

organisatie

Appels en peren De romantiek van het boerenleven heeft een grote aantrekkingskracht. Ook op Dorine van der Heide uit Almere. In het dagelijks leven werkt ze in de automatisering. In haar vrije tijd is ze graag buiten in de natuur aan het werk.

column

Onze vrijwilligers... Het jaar 2011 is het Europese jaar van de vrijwilligers. De nieuwsbrief van Landschapsbeheer Flevoland is dan ook dit keer een ‘special’, helemaal gewijd aan onze vrijwilligers. Vrijwilligers nemen actief deel aan de samenleving en steken daadwerkelijk de handen uit de mouwen. In Europa meer dan 100 miljoen elk jaar weer. Vrijwilligerswerk is onmisbaar in een breed scala van EU-beleidsterreinen waaronder natuur en landschap. Uit onderzoek van de Europese commissie blijkt dat vrijwilligers en de organisaties die het vrijwilligerswerk coördineren erg goed inspelen op de behoeften die zich voordoen in de samenleving. De vrijwilligerssector draagt naar schatting 5% bij aan het Bruto Binnenlands Product van onze nationale economie. Als je dit voor Flevoland zou uitrekenen komt dit neer op een bedrag van 500 miljoen. Voorwaar geen kleinigheid.

“Ik ben geboren en getogen in Amsterdam. Je zou denken dat zo’n stadsmeisje weinig heeft met het boerenleven”, glimlacht Dorine. “Toch heb ik in mijn jonge jaren veel op boerderijen gewerkt. De hele zomer werken op de boerderij en slapen in een caravan op het boerenerf. Heerlijk!” “Ik ben ruim acht jaar geleden naar Almere verhuisd. Toen ik een oproep las voor vrijwilligerswerk op de Stadsboerderij op stadslandgoed De Kemphaan heb ik me meteen aangemeld. Op de Stadsboerderij staan prachtige appel- en perenbomen. Die moeten in het vroege voorjaar gesnoeid worden. Snoeien heb ik geleerd van Tiem van Veen van Landschapsbeheer. Daar heb ik ook thuis veel plezier van, bij onze eigen appelboom.” “Soms helpt een nieuwe vrijwilliger mee, maar de meeste vrijwilligers helpen al vanaf de beginperiode bij de jaarlijkse snoei. Dat is best zwaar werk. Omdat het hoogstambomen zijn, werk je vaak boven je macht. Dat voel ik daarna wel hoor: Spierpijn! Het zijn wel geweldige dagen en tussen de middag worden we altijd verwend met een heerlijke boerenlunch.” “Ik heb ook nog wel een wens”, besluit Dorine. “Ik zou het leuk vinden om als vrijwilligersgroep ook mee te helpen met de pluk van de appels en peren. Snoeien om te oogsten. Daar doe je het toch voor.”

Ook onze vrijwilligers weerspiegelen de diversiteit van de samenleving met mensen van alle leeftijden, mannen en vrouwen, werknemers en werklozen, zorgcliënten en mensen van verschillende etnische achtergronden. Landschapsbeheer Flevoland probeert voor al deze groepen het werk te coördineren. De organisatie van vrijwilligerswerk is echter niet kosteloos. Om dit werk te blijven doen verdient het steun van alle belanghebbenden (met name overheden en het bedrijfsleven). Vrijwilligers zetten zich immers al voldoende in, ook in Flevoland elke dag weer. Met deze special willen wij de vrijwilligers van Landschapsbeheer in het zonnetje zetten. U leest veel verschillende verhalen die allemaal het mooie en belangrijke van ons werk symboliseren. Helaas kunnen we niet iedereen aan het woord laten. Met deze special willen wij wel alle vrijwilligers, juist dit jaar, weer bedanken voor hun inzet voor het landschap van Flevoland. Onze vrijwilligers …. wij kunnen niet zonder ze en dat mogen ze weten! Veel leesplezier. Geert Gielen directeur

3

vrijwilligers

Meesterwerk in Hannie Schaftpark “Je moeder weet natuurlijk niet hoe je op school bent”, grapt Michael. “Vorige keer hebben we bomen omgezaagd. Soms is een boom best dik. Toen het twee kinderen niet lukte om een boom om te zagen, heb ik dat samen met een vader gedaan”, vertelt Darryl stoer. “We gebruikten toen een trekzaag. Je moet dan trekken en duwen. Dan gaat het best makkelijk.”

Zagen, snoeien en takkenrillen maken. De 11-jarige Michael en de 12-jarige Darryl en Shanna weten daar alles van. Op een kwartiertje fietsen van hun school Het Meesterwerk in Almere ligt het Hannie Schaftpark. Jaarlijks helpen kinderen uit de bovenbouw er een ochtend mee bij het natuuronderhoud. “In het Hannie Schaftbos helpen we mee aan het natuurbehoud”, vertelt Michael. “We zorgen dat alles netjes blijft en dieren er een nestje kunnen bouwen.” “Het Hannie Schaftbos is een mooi bos”, vinden Shanna en Darryl. “Er staan veel bomen met lange, dikke takken. Daardoor is het wel een beetje donker.”

Shanna: “Als we in het Hannie Schaftpark werken, hebben we helmen op en handschoenen aan die stinken.” “Niet op de fiets hoor”, vult Darryl haar aan. “Er gaan ook altijd ouders mee. Mijn moeder is ook meegeweest. Ik ben dan blij dat ik niet bij haar in het groepje zit. Anders gaat ze de hele tijd kijken of ik het wel goed doe”, gaat hij verder.

“We hebben ook takkenrillen gemaakt”, vullen Shanna en Michael aan. Michael: “Er staan dan paaltjes. Ik denk ongeveer een meter breed en wel twee meter lang. Daar stapelen we allemaal takken in.” “In de takkenrillen maken dieren hun nest”, weet Shanna. Veel dieren komen de kinderen niet tegen, vooral pissebedden en spinnen. “Pissebedden liggen altijd onder stenen en boomstammen, omdat het daar vochtig is”, aldus Michael. “Weet je dat de larve van een kever groter is dan de kever zelf?”, gaat hij verder. “ Toen we vorig jaar aan het werk waren, vond ik een soort hele grote rups. Hij was wel tien cm groot. Volgens meester René was het de larve van een kever.” “Gaaf!”, vinden ook Darryl en Shanna.

Maatschappelijke stage Na haar Atheneum wil de 15-jarige Emmy van de Vijver uit Zeewolde biologie studeren. Niet zo gek dus dat ze tijdens haar maatschappelijke stage heeft geholpen bij het natuuronderhoud in het gronddepot in Zeewolde. “De eerste keer dat ik bij het gronddepot kwam, moest ik bomen ringen. Had ik nog nooit van gehoord. We moesten twee ringen in een boom zagen. Eentje boven en eentje onder. Zo gaat de boom dood en krijg je meer variatie in het gronddepot”, vertelt Emmy enthousiast.

4

“Berenklauwen schoffelen was het leukst. Ze zijn hol en makkelijk weg te schoffelen. Aan het eind van de dag hadden we echt veel gedaan. Dat was wel anders toen we wortels van de Amerikaanse vogelkers moesten verwijderen. Dat was echt zwaar! Meer iets voor jongens.” Emmy: “Ik heb bewondering voor vrijwilligers die elke maand helpen in het gronddepot. Lijkt me best veel om dat naast een baan te doen.”

overheid/bedrijfsleven

Piet Keijzers kan niet stilzitten De natuurstrook ligt aan de achterkant van Van Werven. Een oeverzwaluwwand vormt de scheiding tussen het bedrijf en de daarachter gelegen natuurstrook. Naast de oeverzwaluwwand bestaat de strook uit poelen, natuurvriendelijke oevers en een vleermuiskelder. De bovenste kleilaag is afgegraven, waardoor de bodem is verschraald. De natuur bepaalt zelf welke planten er gaan groeien.

Natuur en een bedrijventerrein gaan prima samen. Aan de rand van het kunststofrecyclingbedrijf Van Werven in Biddinghuizen ligt een prachtige natuurstrook. De natuurstrook wordt onder-

houden door vrijwilligers van Landschapsbeheer. Vrijwilliger van het eerste uur is Piet Keijzers uit Biddinghuizen.

Piet: “Je hebt handige Harries en je hebt groene Harries. Ik ben een groene Harrie. Ik ben geen man om stil te zitten en vind het heerlijk om buiten te zijn. Ik ben actief als vrijwilliger in het dierenpark ‘De Scharrelberg’ in Biddinghuizen. Ook ben ik vrijwilliger bij Landschapsbeheer. Ik help mee bij het onderhoud van het eiland in het dorpsbos. En iedere derde donderdagmorgen van de maand ben ik te vinden op de natuurstrook bij Van Werven. Behalve in het broedseizoen. Dat zou de vogels teveel verstoren.”

“Als je niks zou doen, zou de natuurstrook langzaam veranderen in een wilgenbos. Dat is niet de bedoeling. In het voorjaar wordt het gebied daarom gemaaid. Ik heb daarvoor een cursus ‘bosmaaien’ gehad”, vervolgt Piet. “Een van de belangrijkste dingen die je leert is veiligheid. Je moet altijd ongeveer 15 meter uit de buurt van anderen blijven als je met de bosmaaier werkt. Zo voorkom je dat wegspringend hout anderen kan verwonden. Ook moet je zelf beschermende kleding aan. Een beschermende broek, schoenen, handschoenen en helm met een klep. Dat is wel warm hoor!” “Weet je wat zo leuk is?”, vraagt Piet. “Op de natuurstrook bij Van Werven is een oeverzwaluwwand aangelegd. Als je aan het werk bent, is er geen oeverzwaluw te bekennen. Maar als we pauze houden en op een afstandje genieten van koffie en een broodje, komen ze massaal tevoorschijn. Dan is het een komen en gaan van zwaluwen. De oeverzwaluwwand is echt een groot succes. Vorig jaar waren er wel 150 broedparen.”

Vrijwilligersdag 17 september 2011 houd die datum vrij!

Eens in de twee jaar organiseren wij in het najaar onze vrijwilligersdag. Een dag om ervaringen uit te wisselen, kennis op te doen en vooral om gezellig bij te praten met oude en nieuwe bekenden. Dit jaar hebben we als locatie de Warmonderhof in Dronten uitgezocht. De Warmonderhof grenst met de landerijen aan het Wisentbos en vanaf het terrein start een Kuierlattenroute. Deze veelzijdige plek biedt de mogelijkheid tot een zeer gevarieerd programma. We starten in de ochtend natuurlijk met elkaar, maar daarna is er een uitgebreid keuzeprogramma, eerst binnen, ’s middags vooral een actief buitenprogramma. Een kleine greep uit het ochtendprogramma waaruit u kunt kiezen: ijsvogels, vissen, natuurfotografie, bijen, maaien met de zeis en zagen of handig pleisters plakken. Binnenkort vindt u de uitnodiging in de bus. We kijken uit naar uw komst.

Landschapsbeheer twittert - Sinds mei, de maand dat de vogels volop kwetteren, zijn ook wij begonnen met twitteren. U kunt onze belevenissen volgen via @LBFlevoland

5

agenda

Activiteiten zomer 2011 Aanmelden bij Landschapsbeheer Flevoland: (0320) 294939, via www.landschapsbeheer.net /agenda of bij de contactpersoon.

Kleinschalig natuurbeheer Heel Flevoland

Bevers tellen

In Flevoland zijn ongeveer 30 beverburchten aanwezig. Tweemaal per jaar wordt het aantal uitkomende dieren van elke burcht geteld: in juni en juli. Op vrijdag 24 juni vindt de telling plaats in het Natuurpark Lelystad. Mensen die nog nooit geteld hebben wordt aangeraden met deze telling mee te doen. Een goede kans om het te leren van een ervaren teller. Start om 20.00 uur op P-terrein van het Natuurpark Lelystad. Op zaterdag 25 juni zal bij de andere burchten gepost worden. Deze liggen in de driehoek Lelystad-Almere-Zeewolde. Mocht je een burcht willen tellen, meld je dan aan bij Jeroen Reinhold ([email protected] en hij geeft aan welke burcht je kunt gaan tellen. De tweede ronde vindt plaats op 22 en 23 juli.

Ringslangen tellen

De populatie ringslangen wordt al jaren gevolgd door 7 keer per jaar een monitoringsronde te lopen in het Oostvaardersveld. Wil je leren hoe je ringslangen moet tellen, ga dan mee. Vertrek om 14.00 uur. Tellingen vinden plaats op 23 juli, 20 aug. en 17 sept. Verzamelen op de Knardijk ter hoogte van de Lage Knarsluis (Lage Vaart). Opgeven bij [email protected]. Noordoostpolder

Wei van GeLuc

In Nagele is een nieuwe groep vrijwilligers bezig de Wei van GeLuc natuurlijker in te richten. De komende maanden wordt er gewerkt aan het insectenhotel en wordt de bloemenwei gemaaid en gehooid. Er wordt gewerkt op vrij. 27 mei, 24 juni en 23 sept. van 19.00-21.00u. Verzamelen op de hoek van de Gerstehof in Nagele. Voor info of opgave: Arda van der Lee 0320-294939 of mail naar [email protected] Oostelijk Flevoland

Spettertuin Lelystad

Natuurspeelplaats de Spettertuin is volop in ontwikkeling. Op za. 18 juni wordt er gewerkt om de natuur- en belevingswaarden op en rond het terrein te verhogen. De middag is van 13.30-16.00 uur. Voor info of opgave: Margriet Brouwer 0320-294939 of [email protected] De volgende werkdagen zijn gepland op wo. 13 juli en wo. 14 sept.

Bergbos Lelystad

In het Bergbos in Lelystad voeren vrijwilligers klussen uit om het bos natuurlijker en gevarieerder te maken. Act. zijn in de zomer op de laatste dinsdagavond van de maand van 19.0021.00uur: 28 juni en 30 aug. In de herfst en winter werken we op za.middag van 13.00 tot 16.00 uur: 24 sept., 29 okt. Verzamelen op de parkeerplaats aan de Bronsweg. Voor info of opgave: Petra Borsch 06-53994608 of mail naar [email protected]

6

Boeierbosje Lelystad

In Lelystad aan de overzijde van de Kwelstrook Bataviastad, ligt tussen het fietspad en de huizen van de boeier 2 een naaldbosje. Hier zijn abelen op stam gezet waarna de zware takken verwijderd zijn. Hiervan zijn door het hele bosje takkenrillen gemaakt. Dit jaar wordt er gekeken hoe het bosje zich ontwikkelt. Hiervoor wordt op dinsdagavond 19 juni voor de 2e keer geïnventariseerd. Wilt u mee? Voor info of opgave: Petra Borsch 06-53994608 of mail naar [email protected]

Kwelstrook Batavia

In Lelystad bij Bataviastad langs de Houtribweg ligt een bijzondere natuurstrook. Wilt u meehelpen deze strook te ontwikkelen? In de zomerperiode wordt er gewerkt op de 1e dinsdagavond van de maand op 7 juni, 5 juli en 2 aug. Er wordt gestart om 19.00 uur en we werken tot 21.30 uur. In de herfst en winter wordt er gewerkt op de 1e zaterdagochtend van de maand: 3 sept. en 1 okt. Wij verzamelen bij de fietsbrug tussen de Boeier en Bataviastad. Deze zomer gaan we verder met het begaanbaar maken en houden van het pad en de botanisch waardevolle delen maaien en afvoeren. Voor info of opgave: Petra Borsch 06-53994608 of mail naar [email protected]

Eiland/dorpsbos Biddinghuizen

Natuurlijk, kleinschalig beheer op het natuureiland en in het dorpsbos. Act.: Maaien en broeihopen maken do. 21 juli, do. 15 sept. en de bosrand natuurlijker maken op do. 20 okt. van 13.00 tot 16.00 uur. Verzamelen bij het gebouw van de ijsclub, nabij de Sportlaan. Informatie en aanmelden bij Lodewijk van Kemenade (0320) 294936 of [email protected]

Dorpsbos Swifterbant

Natuurlijk, kleinschalig beheer in het dorpsbos van Swifterbant. Activiteiten: Broeihoop voor ringslangen maken van maaisel, bosrand natuurlijker maken en takkenrillen maken op ma. 20 juni, ma. 11 juli, ma. 19 sept. en ma. 17 okt. van 13.00 tot 16.00 uur. Verzamelen bij de kruising Zwanebloem-Bisontocht. Informatie en aanmelden bij Lodewijk van Kemenade (0320) 294936 of [email protected]. Zuidelijk Flevoland

Zeewolde

Kleinschalig natuurbeheer op diverse locaties in Zeewolde. Act.: za. 2 juli bloemen reuzenberenklauw verwijderen en pad vrijmaken; za. 3 sept. maaien en afvoeren op de zandvlakte en voor de rietorchis; za. 1 okt. poel schonen van 13.00 tot 16.00 uur. Verzamelen bij ingang Gronddepot aan de Gelderse weg. Informatie en aanmelden bij Lodewijk van Kemenade 0320-294936 of [email protected]

Zeewolde - Heemtuin Polderwijk

Voor aanleg en beheer van de nieuwe heemtuin in de Polderwijk worden vrijwilligers gezocht. Naast mensen met groene vingers zijn we ook op zoek naar enthousiaste klussers voor het maken van voorzieningen voor dieren. De werkdagen zijn gepland in de middag van 13.30-16.00 uur op wo. 27 juli, za. 27 aug. en wo. 28 sept. Informatie en aanmelden bij Margriet Brouwer: 0320-294939 of [email protected]

Bosrand Almere Buiten

Help mee dit gebied aantrekkelijker te maken voor mens, plant en dier. Act.: de werkdagen zijn op de laatste zaterdag van de maand; 25 juni, 30 juli, 27 aug., 24 sept. en 29 okt. Door werkzaamheden aan de rode loper verandert er veel rond de Bosrand: daarom dit jaar veel aandacht om de natuurwaarde van de randen te vergroten. Zo worden er ijsvogelwanden aangelegd en kruidenrijke bosranden gemaakt. Er wordt gewerkt van 10.00-12.30 uur. Verzamelplaats is de witte brug aan het Moutmolenpad. Meer info: www.bosrandwerkgroep.nl. Opgeven bij André Heuzer: 06-27025087of [email protected]

Kronkelveld Almere Haven

Kom ook helpen om dit ecologisch waardevolle gebied natuurlijker en landschappelijk mooier te maken. Act.: za. 16 juli, 10 sept., 8 okt. en 5 nov. Op deze werkdagen wordt er gewerkt om het gebied nog aantrekkelijker te maken voor plant en dier. Hierdoor krijgen bijzondere planten meer kans waardoor het gebied nog interessanter wordt. De groep werkt van 10.00-12.00 uur. Opgeven bij Sia Schipper (036) 5319360 of [email protected]

Polderpark Almere

Kleinschalig beheer en onderhoud van de vlindertuin en bloemenweide. In de zomer op de 3e woensdagavond wordt er gewerkt van 19-21 uur (wo. 20 juli en 17 aug.) en elke 3e zaterdag van de maand van 10.00 tot 13.00 uur: 16 juli, 20 aug., 17 sept., 15 okt. De verzamelplaats is onder de pergola in de vlindertuin. Er wordt hard gewerkt in het voorjaar om de tuin in de zomer optimaal te laten bloeien. Informatie en aanmelden bij Gerard Gidding (036) 5327072 [email protected]

Lumièrepark Almere

Lekker bezig zijn, iets leren over de natuur, gezond en goedkoper dan de sportschool. Activiteiten zijn op de 3e zondag van de maand, in de zomermaanden ligt de nadruk op zeisen: 19 juni, 17 juli, 21 aug., 18 sept. en 16 okt. Er wordt gewerkt van 10.0012.00 uur. Voor contact en info of opgaven bij Roelof v/d Valk: (036) 5375504 of [email protected]

Beatrixpark Almere

Buurtbewoners van het Beatrixpark zetten zich vrijwillig in voor kleinschalig onderhoud in delen van het park, voor meer variatie in planten en dieren. Act.: 1e zaterdag van de maand: 2 juli, 6 aug.,

1 sept. en 5 okt. van 13.30-16.30 uur, op de website staat aangegeven wat er allemaal gedaan wordt. Aanmelden via www.beatrixpark.tk of Diana Stam: (036) 5334180.

De Buitenkans Almere-Buiten

Wilt u eens meewerken om de bosstrook bij deze nieuwe ecologische wijk gevarieerder te maken? Activiteiten in de bosrand zijn op de 1e zaterdag van de maand, 2 juli, 6 aug., 1 sept. en 5 okt. van 13.30-16.00 uur. Verzamelen bij de poel in de wijk. Neem contact op met Nellie de Groot (036) 5378361 / 06-46307971 of mail naar [email protected]

De Hoekwierde Almere-Haven

Een ochtend meewerken om het vogelbosje aan de Hoekwierde ecologisch gevarieerder te maken? U bent van harte welkom op de 2e zaterdag van de maand; 9 juli, 13 aug., 13 sept. en 8 okt. Er wordt gewerkt van 9.30 tot 12.30 uur. Verzamelen bij de gezamenlijke ruimte aan de Hoekwierde-Centraal Wonen. Opgeven bij Petra Borsch 06-53994608 of mail naar [email protected]

De Uithof Almere Haven

Een ochtend meewerken om in het bosje van de Uithof een bospad aan te leggen en ecologisch gevarieerder te maken? U bent van harte welkom op de 2e zaterdag van de maand; 9 juli, 13 aug., 13 sept. en 8 okt. Er wordt gewerkt van 13.30 tot 16.00 uur. Verzamelen bij het fietspad bij de montessorischool aan de Uithof. Opgeven bij Petra Borsch 06-53994608 of mail [email protected]

Cursussen en excursies 2011 Nazomerdag in Almere Haven

Een inventarisatie van Kronkelveld, Hoekwierde en Uithof. Za. 10 sept. van 13.30-22.00u. Opgeven bij Petra Borsch 06-53994608 of mail naar [email protected]

Zeiscursus

Do. 25 augustus wordt er ’s avonds in Almere Haven een zeiscursus georganiseerd van 19.00-21.00u. Opgeven bij Petra Borsch 06-53994608 of mail naar [email protected]

Poelen onderhoudscursus

Deze cursus bestaat uit een lezing op za. 3 sept. en een praktijkdag op 10 sept. in Almere Haven en op 1 okt. in het Beatrixpark in Almere. Tijdens deze cursus leert u alles over aanleg, beheer, wateren oeverplanten en waterdieren. Hoe leg je een goede poel aan en hoe onderhoud je deze? Opgeven bij Petra Borsch 06-53994608 of mail naar [email protected]

Hoogstamfruitdag

Za. 8 okt. in de Noordoostpolder. Nadere gegevens volgen via de website en de pers.

7

interview

"Groene" cijfers Na mijn middelbare school heb ik cultuurtechniek gestudeerd. Ik startte mijn carrière logischerwijs dan ook in de cultuurtechniek. Na een jaar of zeven jaar heb ik de overstap gemaakt naar de financiële wereld. Via mijn werk bij de Rabobank kwam ik in aanraking met Landschapsbeheer. Bij de bank werd een oproep geplaatst voor een penningmeester bij Landschapsbeheer. Ik heb me toen meteen aangemeld.”

Wim Menkveld is bij Landschapsbeheer Flevoland geen onbekende. Al sinds 2006 is hij penningmeester van de stichting. Hij denkt ook nog lang niet over stoppen. Onlangs is hij aan zijn tweede termijn begonnen. ‘Als je iemand zoekt voor een bestuursfunctie, moet je iemand zoeken die al heel veel doet. Zo iemand houdt ervan om aan te pakken.’ Dat gaat bij Wim zeker op! Vóór zijn bestuursfuncties heeft Wim naast zijn werk een universitaire studie bedrijfskunde afgerond. Nu is hij naast zijn werk bij de Rabobank penningmeester bij Landschapsbeheer Flevoland én bij de European Federation of Homeopathic Patients’ Association in Brussel. Ook maakt hij graag natuurfoto’s. Wim: “Ik heb een liefde voor de groene sector en voor cijfers. Die twee komen in mijn functie als penningmeester bij Landschapsbeheer mooi samen.

“Als bestuurslid denk en praat je mee over het beleid van Landschapsbeheer. Het vaste personeel zorgt voor de dagelijkse financiële administratie. Daar heb ik als penningmeester geen bemoeienis mee. Wel ben ik als penningmeester sparring partner voor de directeur als het gaat over het financiële beleid. Dan is het wel erg handig als je uit de financiële sector komt.” “Ik zal mijn cultuurtechnische achtergrond nooit helemaal kwijtraken. Projecten als ‘Erven in het groen’ of ‘bijzondere bermen’ hebben mijn bijzondere belangstelling. De wat grootschaliger cultuurtechnischer projecten dus. Vorig jaar heb ik ook geholpen bij het tellen van ringslangen in het Oostvaardersveld bij Lelystad. We hebben toen een paar kleine ringslangen gevonden. Ontzettend leuk!” “Ook met mijn fototoestel ben ik vaak in de natuur te vinden. Weet je dat ik vorig jaar een prijs heb gewonnen bij een fotowedstrijd van de gemeente Lelystad? Mijn foto van een koolmees is toen gedrukt op een postzegel.” Wim is zichtbaar trots. En terecht!

Het genietmoment van Marijke Verbraaken Na de "schijnbare" rust van de winter is het weer heerlijk om door de natuur te struinen en te genieten van het frisse groen, het vogelgezang en de rust. In het Oostvaardersveld, bij de ringslangbroeihoop, kijken of er al een slang uit de winterslaap is.... en ja! Ik maak een vreugdesprong, net voor mijn voeten verdwijnt een ringslang tussen het oude riet. Ook de beverfamilie, die daar in het gebied woont, heeft behoorlijk gesnoeid. Door de vele vraatsporen is te zien, dat

8

het gezin steeds groter wordt. Zo naar beversporen kijkend, zie ik nóg een ringslang, opgerold liggend en genietend van de zon. Geruisloos verdwijnt het dier in het water en zal op zoek gaan naar een partner en paren. In het najaar, bij het omzetten van de broeihopen, zullen we het resultaat zien en de afgezette eieren tellen. Het is geweldig om dit, zó dichtbij huis, te beleven en daar zet ik mij als vrijwilliger, graag voor in.

agrariërs

Turen over de akkers Frits: “We zetten het liefst zo min mogelijk zichtbare tekens in het land. Als je staken zet bij het nest zelf, weten kraaien ze vaak heel snel te vinden. Meestal zetten we daarom bamboestokken aan het begin van de rij. De boer weet dan dat in die rij een nest is.”

Op warme voorjaarsdagen zijn Wil Postma en Frits Vriend regelmatig te vinden op de akkers rond hun boerderij in Luttelgeest. Op zoek naar het eerste kievietsei. Maar vooral om de nesten van weidevogels te beschermen. “Je hebt verschillende manieren om nesten van weidevogels te vinden”, vertelt Wil. “Sommige vrijwilligers struinen over de akkers op zoek naar nesten. Wij doen het altijd vanuit de auto. Die zetten we aan het begin van de akker. En dan is het wachten. We turen al gauw een uur met een verrekijker over het land.” “Weidevogels zijn heel slim”, vult Frits aan. “Scholeksters zijn er heel bedreven in om je van het nest af te leiden. De mannetjes zetten je met hun gedrag vaak op een verkeerd spoor. Aan het gedrag van de mannetjeskieviet kun je vaak zien dat ze jongen hebben.

Folders voor het Groene Stadsleven We hebben hard gewerkt om voor de groepen van het Groene Stadsleven in Almere een folder te maken. Een folder die door de vrijwilligers aan toevallige voorbijgangers en belangstellenden kan worden uitgedeeld. Een folder die neergelegd kan worden in het buurthuis, de bibliotheek, in de wachtkamer van de huisarts of tandarts.

Ze worden dan agressiever. Als je geduld hebt en de vogels niet verstoort, komen ze tot rust. De mannetjes zijn dan nooit ver van het nest. Zo krijgen we een goed beeld waar de nesten zijn.” Wil: “We prenten de plekken waar we nesten vermoeden goed in ons hoofd. Dat is een kwestie van ervaring. We doen dit vrijwilligerswerk al zo’n 15 jaar. We doen het ook altijd samen. Dat helpt ook. Met zijn tweeën zie je meer dan wanneer je alleen bent. Als we vanuit de auto alle nesten in beeld hebben gebracht, gaan we op pad om de nesten te markeren.”

“We verplaatsen ook weleens nesten. Sinds vorig jaar gebruiken we daar ook mandjes voor.” Wil haalt uit de kast een mandje dat doet denken aan een Paasmandje. “We vullen die mandjes met aarde en leggen er vervolgens het nestje in. Zo kun je de nestjes makkelijk verplaatsen, zonder ze al teveel te verstoren. Dat werkt voor boeren ook prettig.” “Belangrijkste succesfactor voor de weidevogelbescherming is de samenwerking met de boeren en loonwerkers”, stellen Wil en Frits. “We werken nauw samen met boeren uit de omgeving. De boeren verplaatsen vaak zelf nesten en vragen ons regelmatig om stokken om zelf nesten te markeren. Weidevogelbescherming doe je samen: vrijwilliger én boer”.

De folder biedt informatie over de natuur en natuurontwikkelingen in het gebied en de beheerwerkzaamheden van de vrijwilligers. Uiteraard staan de werkdagen vermeld met een oproep dat meer handen welkom zijn. Bent u nieuwsgierig naar de folders, kijkt u dan op onze website. U kunt ze daar ook gratis downloaden. 9

cultuurhistorie

Levende geschiedenis Met het project Oral History legt Landschapsbeheer de verhalen van de eerste polderpioniers vast. Een hele klus. In totaal zijn al ongeveer 40 verhalen verzameld. Gerard Aalbersberg uit Emmeloord analyseert de verhalen en selecteert de fragmenten over het landschap. “Oral History is levende geschiedenis”, begint Gerard. “Het is de geschiedenis verteld door de mensen die onbewust hebben meegeholpen om die geschiedenis te maken. Hun persoonlijke verhaal draagt bij aan het grote verhaal van de beginperiode van de polder. Een nog jonge geschiedenis, die uniek is voor Nederland.” “De eerste polderpioniers zijn vaak de 80 al gepasseerd. De pioniers hadden weinig tijd om op het landschap te letten. De man was druk om het boerenbedrijf op te zetten. De vrouw was druk met het gezin en grotendeels op zichzelf terug geworpen. Als je deze pioniers vraagt hoe het landschap eruit zag, hoor je vaak ‘De polder was woest en ledig’. Dat beschrijft denk ik goed hoe het landschap er in de beginjaren uitzag.” “De interviews worden gedaan door een groep enthousiaste vrijwilligers. Zij typen het hele interview vervolgens uit. Dat is een hele klus. Een heel interview is toch al gauw 15 A4-tjes. Als dat gedaan is, krijg ik de geluidsopname én het uitgetypte interview thuis. Ik luister dan het interview af en selecteer fragmenten die gaan over het landschap en de ruimtebeleving. Die fragmenten worden geplaatst op de website www.flevolandsgeheugen.nl.”

“Ik kom vaak leuke en bijzondere verhalen tegen. Zo is er het verhaal van een mevrouw die naar de kapper wilde. In de Noordoostpolder was toen geen kapper. Ze moest daarom op de fiets naar Blokzijl. Door de sloot! De wegen waren nog niet allemaal bestraat en niet geschikt om op te fietsen. De slootbodems waren vlak en hadden een stevige ondergrond.” “Ben je bekend met de geschiedenis van Flevoland?”, vraagt Gerard. “Bij Kraggenburg lagen veel grote stenen uit de laatste ijstijd. Echt enorme keien. Werknemers van de Rijksdienst voor IJsselmeerpolders kregen de opdracht om die stenen te begraven. Dat was een enorm karwei. De stenen moesten zo diep ingegraven worden dat er een halve meter grond boven kwam te liggen. Anders zouden de ploegen stuklopen op de keien.” “Niet lang nadat ik het verhaal over de keien had gelezen, was ik met een excursie bij Brennels Buiten in Kraggenburg. Ik kwam toen aan de praat met een mevrouw en vertelde haar dat op die kavel keien waren ingegraven. En wat schetste mijn verbazing? Ze was op diezelfde kavel geboren. ‘Mijn vader vervloekte die keien. In vorstperiodes werden ze omhoog gedrukt. Hij heeft er

Vrijwilligers gezocht voor wandelpaden - Om het wandelen over boerenland mogelijk te maken stellen verschillende Flevolandse boeren hun land beschikbaar. De Stichting op de Kuierlatten zoekt vrijwilligers die mee willen helpen om deze wandelpaden in goede conditie te houden. De vrijwilligers kunnen al wandelend de paden controleren, maar ook allerlei verschillende klussen uitvoeren, zoals onderhoud van de informatieborden, nieuwe paaltjes plaatsen of kapotte bruggetjes vervangen. Houdt u van wandelen en/of van klussen, wij horen het graag. Contactpersoon Geke van der Veen: [email protected] 10

menig ploeg op stuk getrokken.’ Vind je dat geen geweldig verhaal?” “De geschiedenis van de polderpioniers bevat tal van dit soort verhalen. Alle verhalen worden daarom opgeslagen en blijven zo voor de toekomst behouden.”

nieuw project

Onze vrijwilligers schrijven Wat een actie-foto! Al heel wat jaren zit ik in de wilgenknot groep van Tiem van Veen. Eén keer per jaar gaan we onder leiding van Tiem een dag knotten. Ik denk dat ik al een jaar of tien bij de groep ben. Het tweede jaar dat ik meedeed heb ik een aantal geknotte takken meegenomen en bij ons in de tuin in de grond gezet. Ondertussen hebben wij op ons erf een mooie rij knotwilgen staan. De omtrek van de dikste bomen is al meer dan 1 meter! De groep wisselt nogal van samenstelling. Ik ben niet de enige die er al die tijd al bij is. Ron, zijn vrouw en dochter (uit Lelystad) kom ik ook ieder jaar weer tegen. Het is super leuk werk om te doen. Hoe groter de knot, hoe mooier het is om de takken af te zagen. Het mooist is het als je bovenop de knot kan klimmen om te zagen! Je bent de hele dag in de buitenlucht (soms zelfs in de sneeuw), de bomen worden weer mooi gekortwiekt en bovenal: het is altijd gezellig. Voor de lunch wordt altijd gezorgd. Ik herinner me een jaar dat we bij Eco-boerderij De Eerste waren. Daar stonden tussen de middag een megagrote pan erwtensoep en een grote pan bruine bonensoep op tafel. Bij "de Eigenwijze" staan altijd lekkere broodjes en soep klaar. Het mooiste plekje in de polder is voor mij het fruitgebied waar wij middenin wonen. Met de bloesem in het voorjaar en het zien groeien van de appels en peren tot mooi fruit. Ik hoop me nog lang op deze manier in te kunnen zetten voor Landschapsbeheer Flevoland!

d Hout Groetjes Els v

In het voorjaar van 2007, zijn we begonnen met het maken van een takkenril in de bossingel die om onze ecologische wijk loopt. Op deze manier maakten we meer beschutte plekken voor vogels en andere dieren ook konden we nu pas goed zien wat er behalve elzen en eiken nog meer was aangeplant. Dat bleek niet zo divers te zijn als we hadden gedacht. In het voorjaar van datzelfde jaar hebben we wilde rozen, hulst, mei-en sleedoorn aangeplant. Vijf jaar later en weer ga ik met een aantal medebewoners het bos in om de aanplant van toen vrij te zetten, enkele elzen te knotten en om de fietsen wandelpaden goed toegankelijk te houden. Wat is alles gegroeid! Tussen de dode brandnetels vinden we de jonge struiken terug, sommige hebben het erg moeilijk gehad in de strijd met het kleefkruid en de brandnetels. Goed te zien zijn de gegraven geulen voor de afvoer van het water van de drooglegging. In de bossingel is alles nog zo puur, daar geniet ik enorm van. Het is weer heerlijk om in de bossingel bezig te zijn en helemaal blij wordt ik als ik opeens een winterkoninkje zie die in de takkenril scharrelt, voor mij een extra stimulans om de takkenril goed bij te houden. Moe maar tevreden ga ik naar huis..Vanuit ons huis is het elke dag genieten van het leven in de bossingel De vinken en de mezen op de vetbollen , de grote bonte specht die het kunstje heeft afgekeken. Heel mooi was vanuit ons huis een wijfje sperwer te zien die in een hoge boom ging zitten. Het is fantastisch dat ons werkterrein zo dichtbij is en wij voortdurend op deze manier voor ons werk worden beloond.

a Dinah Rustem

Sinds de zomer van 2010 werk ik als vrijwilliger mee aan het project Oral History. Hiermee wordt bedoeld het vastleggen en verzamelen van herinneringen van mensen door middel van een aantal interviews. Voordat ik begon met het afnemen van interviews heb ik, samen met een aantal andere vrijwilligers, een cursus gevolgd van twee dagen. Tijdens deze cursus leerden we, onder leiding van een ervaren docent om interviews te houden. Zo leerden we o.a.om de juiste vragen te stellen en konden we het geleerde oefenen door bij elkaar interviews af te nemen. Intussen heb ik vier interviews afgenomen, bij mensen die gewerkt hebben in de Noordoostpolder. De meeste mensen willen graag hun verhaal vertellen, tegelijkertijd vragen ze zich vaak af of ze zich wel genoeg herinneren en of hun verhaal wel interessant genoeg is. Ik doe dit werk omdat ik graag luister naar verhalen van mensen over vroeger. Je krijgt te horen hoe het leven vroeger ging en wat voor dingen mensen hebben gezien en gehoord. Mensen weten vaak boeiende verhalen te vertellen over dingen die ze zelf vaak heel gewoon vinden.

Dicky Meijer

11

soortenbeheer

Liefde voor waterdieren geïnteresseerd geraakt in het vrijwilligerswerk, omdat dat voor mijn werk nuttig was. In 2007 startte het waterschap met onderzoek naar de verspreiding van vissoorten in Flevoland. We hebben daarbij de hulp ingeroepen van RAVON, een vrijwilligersorganisatie voor onderzoek naar reptielen, amfibieën en vissen, en van Landschapsbeheer Flevoland. Met tientallen vrijwilligers gingen we ongeveer zes keer per jaar in waadpak en met schepnetten op zoek naar vissoorten in Flevoland. Je hoopt natuurlijk altijd die ene heel bijzondere vissoort te vinden”, vertelt Michiel lachend. “Ik geef de moed niet op, maar blijf rustig door zoeken naar de Grote modderkruiper.”

Michiel Oudendijk is senior medewerker watersysteeminformatie bij het waterschap Zuiderzeeland én vrijwilliger bij Landschapsbeheer. Hij heeft een grote voorliefde voor aan watergebonden dieren, zoals vissen en ringslangen. Maar zijn grootste liefde is de bever. “Mijn vrijwilligerswerk bij Landschapsbeheer en mijn werk bij het waterschap vullen elkaar prima aan. Ik ben eigenlijk

Bewoners krijgen informatiebord In de zon met als decor prachtige Hollandse luchten werd zondagmiddag 15 mei het informatiebord bij de bosstrook van de Buitenkans onthuld. Gebiedsmanager Monique van der Plas noemde daarbij de Buitenkans één van de parels in Almere Buiten. En terecht, door de jarenlange inspanning van haar bewoners groeit de Buitenkans uit tot een zeer natuurlijk ingerichte, waardevolle wijk. Het bord is een geschenk van de gemeente Almere aan de bewoners, 12

“De resultaten zijn vastgelegd in de digitale ‘Visatlas Flevoland’. Het geeft inzicht in de verspreiding van vissoorten binnen Flevoland. In totaal hebben we bijna 40 verschillende vissoorten in Flevoland! Je kunt de ‘Visatlas Flevoland’ bekijken op http://www.visseninflevoland.nl.” “Ik ben niet alleen betrokken bij de inventarisatie van vissen in Flevoland”, vervolgt Michiel. “Toen vorig jaar een van de vaste vrijwilligers op vakantie was, heb ik geholpen bij de monitoring van ringslangen in het Kuinderbos. De eerste ringslang die we dat jaar zagen zwom langs. Ook zie je vaak opgekrulde ringslangen bij broeihopen. Bij het omzetten van de broeihopen tellen we de eierschalen om zo een indruk te krijgen van het

die hiermee de bezoekers en passanten willen attenderen op de natuur in en rond hun wijk. Van de bosrand rond de wijk maken de bewoners, onder begeleiding van Landschapsbeheer Flevoland, een gevarieerde strook met veel besdragende struiken voor vogels, bloemrijke randen en plekken voor vlinders en libellen. Middenin de Buitenkans ligt een grote natuurlijke poel met prachtig begroeide oevers. Veel dieren weten deze poel al te vinden.

aantal ringslangen en het succes van de broeihopen. Ik vind ringslangen prachtige dieren. Andere vrijwilligers doen dat met alle gemak, maar je zult mij niet gauw een ringslang op zien pakken. Komt door hun lage aaibaarheidsfactor denk ik”, verontschuldigt Michiel zich. “Vissen, ringslangen, ik vind het fantastische dieren, maar van alle watergebonden dieren is de bever toch mijn grootste liefde.” Daaraan is niks gelogen. Als Michiel zijn computer opstart om wat foto’s te laten zien, blijkt dat hij uren op het water doorbrengt om bevers te ‘spotten’ en te fotograferen. Zijn engelengeduld wordt beloond met bijzonder fraaie foto’s. Michiel: “Op een mooie zomeravond ben ik bij zonsondergang vaak in de kano op het water te vinden. In Flevoland zijn ongeveer 40 beverburchten. Ook in de Lage Vaart, vlakbij mijn huis zijn een paar burchten. Met wat geduld is het hier bijna altijd raak. Bevers zijn van nature nieuwsgierig. Als je met de kano langere tijd stil blijft liggen, komen bevers vanzelf tevoorschijn en steeds dichterbij. Dat is echt fantastisch, als je tussen het riet de nieuwsgierige blik van een nog jonge bever ziet. Daar word ik altijd blij van. Dat zou iedereen eens mee moeten maken.”

Voor de onthulling van het bord onderbraken de bewoners hun beheerwerkzaamheden rond de poel en stonden even later in laarzen, waadpak en gewapend met harken en scheppen hun nieuwe bord te bewonderen.