servEZ
Nieuwsbrief ServEZ Bulletin juli 2005 jaargang 9
B U L L E T I N
Museumplezier 2005 Dagje uit met de afdeling
Ministerie van Economische Zaken
Ministerie van Economische Zaken
Museumplezier 2005 Wederom stelt Servez U in de gelegenheid in de periode juli t/m december 2005 een aantal bijzonder attractieve musea en bezienswaardigheden te bezoeken tegen gereduceerde toegangsprijzen of soms gratis ! Veelal zijn deze bezienswaardigheden gelegen in steden, stadjes en landstreken die cultureel-historisch en/of gezien een bijzonder landschappelijk karakter de bezoekers veel hebben te bieden naast de aangegeven musea. De data van Uw bezoeken en met hoeveel personen ( familie en/of vrienden) U dit gaat doen bepaalt U zelf.
Met DIT SERVEZ BULLETIN IN DE HAND OF DE GEPRINTE UITDRAAI gaat U naar de musea/bezienswaardigheden van Uw keuze. Op deze manier ontvangen U en de leden van Uw gezelschap aan de kassa de korting. In het algemeen gelden de kortingen voor maximaal 8 personen. U behoeft zich niet te legitimeren als EZ-er. Nogmaals: gaat U op pad met een groep van meer dan 25 personen dan is het bij de meeste musea wenselijk dat U de komst vooraf aankondigt.
Naast de ruime omschrijvingen van de musea en hun omgeving vindt U in dit SERVEZ BULLETIN de kortingen die recht geven op gereduceerde toegangsprijzen en eventueel het maximaal aantal personen waarvoor dit geldt. Het is bij de redactie bekend dat reeds vele jaren SERVEZ MUSEUMPLEZIER via EZ-ers terecht komt bij verenigingen, scholen en clubs in de breedste zin des woords. Heel vaak vormt een artikel in MUSEUMPLEZIER het onderwerp voor een schoolreisje of van een dagje uit met de vereniging of club. Komt U met een bus vol mensen, ondanks dat de toegang soms gratis is, dan is het raadzaam ruim van te voren contact op te nemen met het betreffende museum/musea en/of bezienswaardigheid.
De musea en bezienswaardigheden zijn in of nabij: * Delft (twee) * Buren (twee) * De Achterhoek (twee) (Lievelde en Zutphen) * Amersfoort (twee) * Twente (drie) (Vriezenveen en Hengelo) * Heumen (drie) * Liverpool (Engeland) (zes +) Misschien heeft U nog nooit gehoord van het bestaan van sommige van deze vaak unieke musea en/of bezienswaardigheden.
Colofon Servez Bulletin is het nieuwsblad van de Stichting Servez voor het personeel van het Ministerie van Economische Zaken. Een ieder werkzaam bij het Ministerie kan en mag gebruik maken van de Servezfaciliteiten, waaronder Servez-Bulletin. Servez Bulletin kent twee versies: een digitale versie bestemd voor alle actieve EZ-ers die in kleur wordt gepubliceerd op de Servez-site van het intraweb van het Ministerie, en een “papieren” versie bestemd voor alle niet-actieve EZ-ers (Oud EZ-ers zoals gepensioneerden, vutters, etc.).
Technische realisatie : Directie Interne Zaken – Document Creatie & Vervaardiging Redactie adres : Ministerie van Economische Zaken, Stichting Servez – Servez Bulletin (P/S 03), Postbus 20101, 2500 EC Den Haag. Tel. 070 – 3798911 / 3797310 E-mail:
[email protected]
Servez Bulletin “Museumplezier” is een jaarlijkse speciale uitgave.
De redactie is vrij in het plaatsen van ingezonden artikelen, al dan niet ingekort. Ingezonden artikelen kunnen zonder opgaaf van reden worden geweigerd.
Redactie : Henk Binnendijk. Fotografie : - alle in het blad genoemde musea en instellingen - Henk Binnendijk.
Servez-Bulletin “Museumplezier” wordt op verzoek kosteloos doorgegeven aan diverse bedrijven, overheidsinstellingen en instanties ter (bewerkte) publicatie ten behoeve van het personeel.
Opmaak: Directie Interne Zaken – Document Creatie
servEZ
2
Al tijdens uw eerste bezoek komt U te weten dat musea tegenwoordig aan jongeren en ouderen – afhankelijk van het onderwerp – veel meer hebben te bieden dan het in stilte en met de handen op de rug bekijken van vitrines. Voor kinderen is tegenwoordig een bezoek aan een museum een educatief feest, dat vaak wordt verlevendigd door speciale speurtochten, het mogen hanteren van bepaalde voorwerpen, het bedienen van knoppen en panelen of het assisteren tijdens demonstraties. Van een bezoek aan de musea – voor het allerkleinste museum moet men zonder het gebruiken van een consumptie toch wel ruim een uur tot twee uur uittrekken om alles te zien en te doen – kan men een compleet dagje uit maken door ook een gedeelte van de plaats of de omgeving te bekijken.
Terzijde. De aanschaf van een Museumjaarkaart of Museumkaart levert altijd z’n geld op! Tegenwoordig is een toegangsprijs van circa 10,-- Euro per persoon en meer bij heel veel – vooral grote – musea en bezienswaardigheden een “gewone zaak”. Bezoekt men jaarlijks alleen al drie van dergelijke musea of bezienswaardigheden dan verdient men de aanschaf van een museumkaart al dik terug! Dit geldt tevens wanneer men vier tot zes willekeurige musea bezoekt. Bovendien is de Museumjaarkaart een jaar geldig en biedt toegang tot meer dan 400 musea en bezienswaardigheden in Nederland ! Wederom is gekozen voor de mogelijkheid om op één dag bezoeken aan meerdere musea/bezienswaardigheden te combineren. De geografische ligging van de musea maakt dit mogelijk. Zelf kunt U eventuele combinaties bepalen voor een dagtrip. Heeft U alle tijd, stippel dan landelijke routes uit, ga weg van de snelweg. Wilt U het uiterst rustig en kalm aan doen, wandelen door de vaak historisch rijke plaatsjes of fietsend de omgeving verkennen; kies dan voor één locatie per dag.
Voor de in dit Servez Bulletin genoemde musea en bezienswaardigheden gelden geen noemenswaardige parkeerproblemen. Nabij bijna alle musea kan men (gratis) parkeren. Het legio van de locaties is goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Het tonen van dit Servez Bulletin of de uitdraai (printversie) is voldoende bij die instellingen voor gratis toegang voor Uw gezelschap. Wanneer U in het bezit bent van een museumjaarkaart (museumkaart noemt men het tegenwoordig), cjp-pas, 65+pas of andere bewijzen die U gratis of tegen gereduceerde prijs toegang geven tot de musea en de bezienswaardigheden, is het verstandig om deze mee te nemen. Bij instellingen waar de museumjaarkaart, museumkaart, cjp-pas of 65+-pas geldig zijn wordt dit aangegeven.
Verdere informatie: zie colofon. HB
Servez denkt met u mee! Een greep uit de vele mogelijkheden: • Biesbosch Dag (varen, kanotochten, bezoekerscentrum, wandeling o.l.v. gidsen, museumbezoek, Slot Loevestein) • Tropische Tuinen, Kruiden en Orchideeën – Luttelgeest en Elburg • Ontspannen Sportief & Irish (musical) Pub – Wassenaar • “Molens en Jenever” – Schiedam (gedistilleerd museum, jenever-proeverij, cultuur historische wandeling, molenlunch, bezoek ambachtelijke distilleerderij, vaartocht) • Sportief Zoetermeer (karting, tennis, skipiste, zelfverdediging en lasergame) • Speurtocht over het water in en rond Giethoorn (varen, schatzoeken, survival, etc.) • Bourgondisch Brabant – Baarle Nassau (Bourgondische maaltijden, kruisboogschieten, wild wandeling o.l.v. gidsen, bowling, midget golf, steppen door de bossen, speurtocht op de Solex, ontspannen ludieke spelletjes, huifkartochten, educatieve bier-proeverij in de kelder van pater Arnoldus)
Dagjes uit met de directie of de afdeling.
Door de jaren heen hebben en maken steeds meer directies en afdelingen gebruik van de Servez-faciliteiten om een leuk en apart “Dagje Uit” te organiseren dat bovendien ook nog eens redelijk betaalbaar is. Niet alleen dienen voor een meer dan geslaagd “Dagje Uit” de vele mogelijkheden die door Servez worden opgesomd in de jaarlijkse Servez Bulletin MUSEUMPLEZIER, waarin cultuur, ontspanning, natuur en sportieve recreatie de ingrediënten vormen. Servez heeft nog veel meer pijlen op de boog en in de pijlenkoker allerlei suggesties op horeca- en transportgebied. Servez kan uw afdeling of directie ook van dienst zijn bij de organisatie van een jaarlijks extra sportief dagje uit of een dagje waar bijvoorbeeld “Bourgondische” onderdelen op het menu staan. Wil men (wederom) een geslaagd jaarlijks “Dagje Uit” dan is het wel noodzakelijk TIJDIG te starten met de organisatie en TIJDIG contact op te nemen met Servez.
servEZ
3
• Goeree – Overflakkee ontdekken ( cultuur-historische fietstochten, ritten met stoomtreinen, wandelingen door slapende plaatsjes, varende lunch op de Schelde, Poortvliet museum, de nieuwe bloembollenvelden en huifkartochten over schorren en slikken) • Dordrecht – “Cultuur en Natuur” (een historische binnenstad met twee verrassende musea en het Biesboschcentrum Dordrecht) • Fietsen door het Westland (Westlands Museum en de Maeslantkering) • Dagje Cambridge (met snelle high speed seaservice vanuit Hoek van Holland; heel veel cultuur en architectuur, punteren en Engelse pubs) • Dagje East Anglia (vanuit Hoek van Holland met o.m. golfclinic, pubtocht en typische Engelse pubspelletjes) • Dagje Spakenburg – IJsselmeer (actieve zeiltocht met Bunschoter botter over het IJsselmeer, veel folklore, oude scheepswerf en museumbezoek) • Dagje Delft (rit met de paardentram, Prinsenhof, grachtentocht, Techniekmuseum, middeleeuwse maaltijd in de stadsherberg, geschiedkundige speurtocht, etc.) • Dagje Den Haag (o.m. paardrijden, cabaret in een theater-restaurant, sportief bezig zijn, Ierse pub, beklimming vuurtoren, vaartocht) • Dagje Rotterdam (Rotterdam vanaf het water, waterbus, Feijenoord-stadion, Blijdorp achter de schermen, diverse verrassende musea) • Dagje Schouwen - Duiveland (fietstochten over smalle dijkjes, slapende dorpjes, caissons, rust, stilte en terug in de tijd in het oude Zierikzee) • Dagje Amsterdam (door het hart van de hoofdstad met de museumboot en allerlei leuke dingen doen zoals een bezoek aan de V.O.C., een dansles in een theater vol grandeur, naar Artis, het Waterlooplein en het Leidscheplein en een bezoek aan de oude Heineken brouwerij) • Dagje Zaanland (Zaanse Schans met heel veel ambachtelijke dingen uit grootmoeder’s tijd, verrassende vaartocht en natuurwandeling) • Dagje Buurten in Buren (Varen op de idyllische Linge, historische wandeling, Museum Buren en Oranje en het Marechaussee Museum) • Nog heel veel meer “Dagjes uit”, te veel om op te noemen.
servEZ
De SERVEZ-site op het EZ-INTRAWEB.
SERVEZ BULLETIN MUSEUMPLEZIER 2005 vindt U ook in kleur op de SERVEZ-site van het EZ-INTRAWEB. De Servez-site vindt men door op het EZ-intraweb de pagina INDEX aan te klikken. Ga op de index-pagina naar de kolom PERSONEEL, klik die aan en klik op SERVEZ. Naast allerlei reguliere sportieve en culturele activiteiten vindt men op de Servez–site in de nieuwsrubriek allerlei aanbiedingen en “voordeeltjes” voor een ieder werkzaam bij het Ministerie. Willekeurige voorbeelden zijn voordelige aanbiedingen van reis-organisaties zoals de ambtelijke stichtingen SVRA (vakantiehuizen en vakantieparken) en Vafamil (vliegtickets wereld wijd, vakantiehuizen in Europa en alle mogelijke actieve vakanties), P & O Ferries (overtochten naar Engeland korte vakanties en mini-cruises), hotelvakanties in de Zwitserse Alpen, Buro Scandinavië (van hotel tot trekkershut-vakanties en inclusief IJsland en Groenland), of speciale kindervakanties. Andere “Voordeeltjes”zijn bijvoorbeeld permanente collectiviteits-kortingen bij verzekeringsmaatschappijen, theatervoorstellingen met korting en kortingkaarten voor diverse evenementen en attractieparken. Alle informatie betreffende de Bedrijfsfitness en EZ-sportclubs staan op de site, als ook aankondigingen van regulaire cursussen zoals Yoga en Tekenen & Schilderen. NEEM WEKELIJKS EVEN EEN KIJKJE OP DE SERVEZ-SITE ! HB
4
Dagje Achterhoek De rust, de stilte en de mooie natuur van de Achterhoek zijn alom bekend. Weiden en omboste akkers, lieflijke plaatsjes met sterke landelijke karakters, kronkelende wegen en beken en smalle riviertjes vormen het decor van het Gelderland achter de rivier de IJssel, waar alleen de marktstad Doetinchem enigszins als “grote stad” kan worden bestempeld. Het is goed vertoeven in de Achterhoek, wandelen en fietsen over de vele smalle klinkerweggetjes die leiden van gehucht tot gehucht of een kijkje nemen in één van de vele rustieke plaatsjes. Midden in de Achterhoek, enkele kilometers van de doorgaande tweebaansweg tussen Zutphen en het grensplaatsje Winterswijk ligt tussen groene golvende akkers en velden het gehucht Lievelde. Was het niet dat in Lievelde het Openlucht Museum Erve Kots is gevestigd, dan reed men er in een zucht doorheen. Nostalgie oproepende agrarische panden uit de streek zijn er neergezet en in traditionele ere hersteld. Wandelend over de paden en langs moestuinen, de eendenkolk, de jachthut, waterputten en bleekveldjes maakt men een wandeling terug in de tijd. In de prachtige historische panden wordt aan de hand van vele voorwerpen, meubilair en gereedschappen duidelijk het leven van weleer tentoon gespreid. Open haardvuren branden en soms vindt men er een vrouw zittend aan een spinnewiel bezig met het spinnen van wol en draden. Om in het dagelijks bestaan te voorzien moest men vaak naast het boerenbedrijf huis-industrie beoefenen zoals
Openluchtmuseum Erve Kots – Lievelde
Voordat Erve Kots een openluchtmuseum werd was het een grote – omstreeks 1500 gebouwde Achterhoekse boerderij omzoomd door velden, akkers en bossen. Gedurende de eeuwen is de boerderij uitgebouwd, en heeft tot 1934 dienst gedaan. Het is een hallehuis ofwel een los hoes, een pand waar mensen en dieren onder één kap leefden. Gedurende de laatste vier decennia van de 20e eeuw is Erve Kots gestadig uitgegroeid tot een monumentaal open luchtmuseum dat boeiend en beeldend inzicht geeft in de historie van het agrarische leven in de Achterhoek.
servEZ
5
weven en houtdraaien. Er is een grote wagenschuur met boerenwagens en gereedschappen waar onder een koekar met houten assen, een ossekar en een houten staartploeg. Ook is er een nostalgische “schoppe”of schaapskooi. Er is een authetieke uit 1920 daterende houtzagerij, en een zaagstelling waar met een kraan-of trekzaag verticaal bomen tot balken en planken werden gezaagd. In de zeldzame, vrijwel geheel uit hout vervaardigde rosoliemolen wordt als enige in ons land nog steeds regelmatig olie geslagen met behulp van één paard. In de kolenbrandershut stookte men meilers gaar of zodoende houtskool te verkrijgen. Bij Erve Kots treft men vaak ambachtslieden bezig met het uitoefenen van oude ambachten zoals, korven vlechten, hout zagen, stoelenmatten, weven, broodbakken of mutsen maken, de witte veelal kanten knipmutsen, het mooie hoofddeksel van de opvallende vrouwelijke klederdracht van de Achterhoek.
Openingstijden: T/m 30 september dagelijks van 10.00 uur – 17.00 uur Van 1 oktober t/m Pasen : maandags gesloten. Servez-toegangsprijs:
Gezinstarief Euro 10,-- (2 ouders plus kinderen) Volwassenen Euro 4,-Kinderen Euro 2,-Kinderen tot 4 jaar gratis Museumjaarkaart en CJP gratis. Er is voldoende gratis parkeerruimte.
Grafisch Museum – Zutphen
Brouwhoes
Uniek bij Erve Kots is de kleine ambachtelijke brouwerij, een eenmansbedrijfje. Voor de echte liefhebbers van bier is een bezoek aan Erve Kots dan ook een ware ervaring. In een glimmende zilverkleurige brouwketel met een productie-inhoud van 1.000 liter wordt het Bokse Bier en het Frederik Hendrik Pilsner gebrouwen. Frederik Hendrik Pilsner en Bokse Bier zijn alleen te koop bij Erve Kots. Bokse is een niet gefilteerd ondergegist bier met een alcoholpercentage van 5%. Beide bieren zijn puur natuur en kennen geen toevoegsel om de houdbaar te verlengen. Gezeten om de inwerking zijnde brouwketel kan men er een biertje nuttigen en vaak een praatje maken met de brouwer. Vanuit het brouwhuis wordt het bier door leidingen gepompt naar de zeer grote en imposante Saksische boerderij, waar men in Saksische stijl rond haardvuren in grote schouwen van het goede des levens kan genieten.
De voormalige Hanzestad Zutphen aan de rivier de IJssel is één van de toegangspoorten tot de Achterhoek. De oude stadskern is prachtig bewaard gebleven: smalle kronkelende straatjes, grachten, delen van de oude stadswallen en een groot stadsplein rieken sterk naar het verleden. Mooie gevels, statige herenhuizen, hofjes en rustieke pleintjes vormen het stille verleden. Van verre is de indrukwekkende Sint Walburgiskerk met z’n hoge toren met gouden bal eeuwenlang het herkenningspunt van de stad. Pal onder de toren en de naast de Sint Walburgiskerk is in een schitterend historisch pand het Grafisch Museum gevestigd. Het Grafisch Museum is een werkend museum betreffende de periode 1850 – 1950 en bestaat uit een hand-en machinezetterij, een drukkerij en een handboekbinderij met apparatuur. Kortweg; er wordt gezet, gedrukt en boeken gebonden volgens oude grafische technieken. Met de komst van de computer, de digitale snelweg en computer aided design is in feite een einde gekomen aan het al oude vak van drukker. De bezoeker wordt niet alleen rondgeleid door een gids maar ziet ook hoe hier nog echt wordt gewerkt zoals in grafische bedrijven in de genoemde periode.
Fietsen
In de Achterhoek is een groot netwerk uitgezet van fiets-en wandelroutes, waarbij Erve Kots fungeert als “Toeristische Opstap Plaats” (TOP). Bij Erve Kots kan men dan ook fietsen huren en fietsroutes verkrijgen. Zodoende kan men het openluchtmuseum bezoeken en een deel van de Achterhoek op de fiets verkennen. De eigen fietsen meenemen kan natuurlijk ook. Grenzend aan Erve Kots ligt de grote kaasboerderij Weenink, waar men het ambachtelijk maken van kaas kan bekijken.
Onder leiding van de gids mag men ook zelf enkele handelingen verrichten. De oudste machine van het museum is de kniehevelpers, een ijzeren handpers uit 1820.
Adres: Eimersweg 4 – Lievelde
servEZ
6
Dan zijn er de trapdegelpers, de stopcylinderpers en de automatische degelpersen zoals de Duitse Heidelbergen en de Engelse Thompson.
uiteengevallen boeken terug te brengen in de oude staat. Allerlei aspecten van het grafisch beroep komen aan de orde zoals stansen en snijden of stererotypie voor het gieten van platen voor de rotatiepers. De vele grote en kleine gereedschappen, foto’s en vitrines geven een boeiend beeld van het grafisch bedrijf tot het midden van de vorige eeuw.
Er is een handzetterij met letterkasten met tientallen vakjes gevuld met loden letters, leestekens en spaties waar men leert dat het typografisch materiaal is gebaseerd op een oude Franse voetmaat, onder verdeeld volgens het 12-delig stelsel, en welk een nauwkeurigheid het vergt van de handzetter de duizenden loden stukjes samen te passen. Bij het machinezetten komt men te weten dat niet meer met losse letters uit de letterkasten wordt gewerkt maar dat de letters met een machine in lood worden gegoten. Er zijn prachtige, ingenieus voor hun tijd, zetmachines in werking te zien zoals de typograaf, de linotype en de intertype. Indrukwekkend is de monotype zetmachine, een uitvinding van de Amerikaan Tolbert Lanston in 1893, die bestaat uit een separaat groot toetsenbord en een gietmachine. In de handboekbinderij komt men te weten welk een kennis en ambachtelijke techniek noodzakelijk zijn om vergeelde en
Adres: Kerkhof 16 – Zutphen (naast de Sint Walburgiskerk) Openingstijden: Woensdag, donderdag en vrijdag 13.00 uur – 16.30 uur Zaterdag 11.00 uur – 15.00 uur Groepen op aanvraag (0575-542329) Gesloten: vanaf 1e kerstdag t/m 2 februari Servez-toegangsprijs:
Gezinstarief Euro 6,-- (maximaal 4 personen) + “aardigheidje” Volwassenen Euro 2,50 + “aardigheridje” Kinderen, CJP en 65+ Euro 2,-- + “aardigheidje” Kinderen tot 4 jaar gratis Museumjaarkaart gratis. In de oude binnenstad van Zutphen is weinig parkeerruimte. Rond de Sint Walburgiskerk kan men betaald parkeren. Buiten de oude binnenstad is het veelal gratis parkeren, men maakt dan een historische wandeling van hooguit 10 minuten naar het Grafisch Museum. De Sint Walburgiskerk tegenover het museum is open voor publiek en een rondgang waard. HB
servEZ
7
Dagje Amersfoort een kei van een stad en een kei van een museum
De oude stadskern van Amersfoort is een kei van een stad. Omgeven door delen van de oude stadswallen, een aantal grachten waarover vele loopbruggetjes liggen naar wat eens muurhuizen waren en prachtige stadspoorten ademt het verleden sterk in het heden. Sierlijke geveltjes van door de eeuwen heen, smalle steegjes, pleintjes en ouderwetse winkelstraatjes rond de typisch en hoog boven de stad uitstekende toren van de Lieve Vrouwe Kerk – in de volksmond “De Lange Jan” – scheppen een tijdloze sfeer in de stad met z’n beroemde “Koppelpoort”. Nooit van Amersfoort gehoord of er geweest; slenteren door de oude stad is voor een ieder een openbaring. Met een platbodem door de oude grachten varen en onder al die bruggetjes door geven het historisch verleden weer een geheel ander aanzicht.
Wonderen en wonderbaarlijke genezingen bleven niet uit. Hierdoor werd Amersfoort voor eeuwen een bedevaartsoord. In woord en beeld passeert de geschiedenis van de stad en zijn bewoners. Zo vindt men er de “Eysink”, de eerste Nederlandse auto volledig gebouwd uit materialen en onderdelen geproduceerd in Nederland. De geschiedenis van Eysink, eens begonnen als rijwielfabriek en tot in het midden vijftiger jaren van de vorige eeuw fabrikant van goed ogende en glimmende bromfietsen, de zogenaamde buikschuiver, voor de jeugdige snelheidsduivels des tijds. Men komt er te weten hoe er in Amersfoort werd gewerkt, de geschiedenissen van bedrijven zoals de Phoenix brouwerij, Bronswerk, Erdal (destijds bekend vanwege o.m.
Museum Flehite is het museum van de stad Amersfoort en is gehuisvest enkele honderden meters achter de Koppelpoort, in drie laat-middeleeuwse muurhuizen aan de voormalige stadsgracht en heden ten dage Westsingel. De schitterende gevel is in neo-renaissancestijl en om het museum te betreden moet men door een karakteristiek wit poortje de elegante loopbrug over. Er is geen betere plek voor het museum over de historie van deze stad. Eenmaal binnen ademt het verleden onder de ronde gewelven van de muurhuizen, de trapjes die de huizen verbinden en helemaal boven de eeuwenoude donkere getaande binten die de rood pannendaken dragen. Museum Flehite vertelt de geschiedenis van Amersfoort in alle aspecten door de eeuwen heen. Van oudsher is Amersfoort een katholieke stad en kent het door de eeuwen heen vele kloosters en seminaries. Debet hier aan is het Mirakel van Amersfoort dat zich in de 15e eeuw afspeelde rond het meisje Geertje Arents van Nijkerk die op weg was naar het Agnietenklooster van de stad om daar in te treden en haar eenvoudige Mariabeeldje in de stadsgracht gooide.
servEZ
8
schoensmeer) en de in de 17e en 18e eeuw veel welvaart brengende tabaksverbouw en- handel. Ook slechte tijden komen aan bod zoals het beruchte Kamp Amersfoort tijdens de 2e wereldoorlog.
In de maanden juli en augustus laten rolspelers de Amersfoortse geschiedenis herleven in deze unieke gasthuiszaal. Voor kinderen is er veel te doen in het museum. Naast o.m. speurtochten is er een speciaal junior depot waar zij met allerhande voorwerpen bezig kunnen zijn en speciale kinderateliers worden gehouden.
Willem van Dam (1895-1964)
Willem van Dam is een schilder-tekenaar die bijna zijn gehele leven heeft gewoond en gewerkt in Amersfoort, de stad die hij intens lief had. Hij heeft zijn Amersfoort en haar bewoners dan ook uitvoerig geportretteerd in schilderijen, aquarellen, tekeningen en grafiek. In het museum is een uitgebreide tentoonstelling van zijn werk te bewonderen; fraaie stadsgezichten, portretten, bloemstillevens en landschappen. Van Dam was een veelzijdig kunstenaar die aanvankelijk als naturalist begon doch langzaam maar zeker vanwege zijn bewondering voor Vincent van Gogh modernere en expressionistische werken afleverde. Verrassend is zijn gebruik van kleuren en zijn werken roepen een bepaalde intense sfeer op.
Men kan stellen dat Museum Flehite het binnenmuseum is en de oude stadskern binnen de singels, poorten en stadwallen het buitenmuseum. Adres: Westsingel 50 (vlakbij de Koppelpoort). Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag 11.00 uur – 17.00 uur zaterdag en zondag 13.00 uur – 17.00 uur maandag en feestdagen gesloten.
Bejaardenhuis anno 1907
Schuin tegenover het Museum staat het Sint Pieters-en Bloklands Gasthuis, een prachtige kapel met daaraan verbonden de mannenzaal. In de laat-middeleeuwse mannenzaal met 22 bedsteden woonden tot 1907 oude mannen onder leiding van een binnenvader en ondermoeder die de zaal schoon hielden, kookten en de was deden. Men beschikte maar over weinig: een bedstede en een eigen piespot, een gematte stoel en een klein tafeltje en ruimte voor de kist met persoonlijke bezittingen. De mannenzaal is een relikwie op zich: men proeft er de sfeer van de 19e en begin 20e eeuw.
servEZ
SERVEZ-toegangsprijs: (museum en mannenzaal)
volwassenen Euro 3,-kinderen tot 18 jaar gratis Museumjaarkaart gratis N.S.kaart 50% korting Volledig rolstoel toegankelijk, rolstoel aanwezig. Betaald parkeren op circa 100 meter. HB
9
Buren Oranjestad - in de Betuwe
Het oude stadje Buren in de Betuwe is reeds eeuwen lang verbonden met ons vorstenhuis en wordt dan ook wel Oranjestad Buren genoemd. Een aantal jaren geleden werd dit nogmaals duidelijk toen Prins Willem Alexander onder de schuilnaam W.A.van Buren, meedeed aan de Elfstedentocht. De titel Gravin van Buren is de vijfde in de reeks van Hare Majesteit en de meest door ons vorstenhuis gebruikte “incognito-titel” door de eeuwen heen. Het unieke oude vestingstadje kent een rijke geschiedenis, die terug gaat tot in de tijdsperiode van de Romeinen. De verbondenheid met ons vorstenhuis dateert uit 1551 toen de 18-jarige Willem van Oranje – Vader des Vaderlands – met de even jonge Anna van Egmond Gravin van Buren trouwde. Uit dit huwelijk werd op het kasteel van Buren een zoon geboren, Philips Willem, de eerste Nederlandse prins uit het geslacht van Oranje. Buren in de 21ste eeuw is een schitterend geconserveerd stadje waar het heden en het verleden ongemerkt samenvloeien. De stadspoort en de stadswallen, met daarop de kanonnen, die uitzien over het wijde en groene Betuwelandschap, zijn behouden gebleven. Dankzij de vele monumentale gebouwen, het oude stratenpatroon en de klinkerbestrating ademt Buren een sfeer uit van weleer. Een sfeer die nog meer wordt opgeroepen wanneer het carillon in de sierlijke toren van de mooie Lambertuskerk op de Markt een vrolijk wijsje spreidt tot ver over de wallen van het vestingstadje. Wandelen door Buren is een plezierige belevenis, je vergeet er snel de tijd en wordt bevangen door een serene rust. De prachtige gevels van grote en kleine huizen, de ouderwetse lantaarnpalen, de hoge stoepjes, het vele smeedijzeren hekwerk rond statige tuinen, en stille pleintjes doen de tijd vergeten. Men wandelt er onder meer langs stadspompen, oude muurhuizen, een synagoge, een poortgebouw, de molen “De Prins van Oranje” en een weeshuis.
Zo is er de fraaie en stijlvolle regentenkamer, zo mooi dat men er zelfs van heinde en ver komt om er in het huwelijk te treden en de door Burenaren meest gewilde plek om de huwelijksvoltrekking te doen plaatsvinden. Eén van de zalen is gewijd aan de geschiedenis van het Koninklijk Weeshuis. Het museum belicht de veelzijdige geschiedenis van de Koninklijke Marechaussee vanaf 1814, van de politietroepen en van de gehele Nederlandse politie. Zo wordt bijvoorbeeld de veldwachterij van 1850 tot 1950 boeiend in beeld gebracht. Centraal staat natuurlijk de Koninklijke Marechaussee en de taken van het korps door de tijd, hetgeen bijzonder beeldend door onder meer levensgrote diorama’s wordt weergegeven. In één van de diorama’s ziet men bijvoorbeeld de kleurrijke huwelijksvoltrekking van een luitenant van het korps.
Marechaussee Museum
Misschien wel het mooiste en meest indrukwekkende gebouw van Buren is het voormalig Koninklijk Weeshuis pal achter één van de oude stadswallen. In dit grote en schitterend geconserveerde gebouw – 17e eeuwse Hollandse renaissance bouwkunst – mooi hekwerk, oranje-groene luiken en sierlijk torentje op het leistenen dak is gevestigd het Museum der Koninklijke Marechaussee. Het interieur van het weeshuis is grotendeels behouden gebleven.
servEZ
Zo is er ook een Marachaussee-kantoor uit vroeger tijden, komen de paarden en bereden brigade aan de orde en de “bereden wapenen”. Het is een prachtige expositie van uniformen, materialen, wapens en transportmiddelen, een breed scala van de mobiele smederij, de pauken-paarden tot de hedendaagse functies. De vele aspecten van de taak van de marechaussee worden belicht, zoals de minder bekende uitzendingen naar het buitenland voor vredestaken, de grenstaken op de grote
10
rivieren en in de havens, en de opsporingstaken van velerlei aard. Ook komt men er te weten hoe de marechaussee de vaak genieus verborgen smokkelwaar ontdekt. In de filmzaal kan men veel historische hoogtepunten van het korps bekijken of zien hoe de werving van nieuwe korpsleden heden ten dage plaatsvindt. Er is een dependance even verder op de stadswal waar een grote expositie is ingericht over de hedendaagse Marechaussee. Zo zijn er de bekende witte motoren, uitgerust met veel technisch snufjes en communicatiemiddelen, en de pantservoertuigen. Er staat een motor waar op men zich kan laten fotograferen. Jeugd laboratorium: Opsporing Bezocht
De wetenschap speelt een steeds belangrijker rol bij de opheldering van misdrijven. De modernste technieken worden ingezet om de daders (wetenschappelijk) op te sporen; DNA-onderzoek, vingersporenonderzoek, kogelonderzoek, bloedonderzoek en haaronderzoek zijn bekende opsporingstechnieken. In samenwerking met het Forensisch Instituut te Den Haag (Ypenburg) is in het museum een volledig jeugdlaboratorium ingericht. De jeugd vanaf 8 jaar kan op bepaalde tijdstippen zelf in de witte jas kruipen van een forensisch onderzoeker. De plaats van het delict is natuurgetrouw aangebracht in het museum en onder leiding van deskundigen gaan de deelnemers het delict onderzoeken en op oplossen met behulp van o.a. microscopen.
Openingstijden: t/m 31 oktober 2005 maadag t/m vrijdag 12.30 uur – 16.30 uur zaterdag, zondag en feestdagen 13.30 uur – 17.00 uur Buiten het seizoen op alle werkdagen geopend voor groepsbezoek op afspraak Servez-toegangsprijs:
Volwassenen Euro 3,-Kinderen 6 tot 12 jaar Euro 2,-Museumjaarkaart : korting Houders veteranenpas en rolstoelgebruikers : gratis Een ‘aardigheidje” op vertoon van Servez Bulletin , uitdraai of de bon. Museum Buren en Oranje
In het met een statig bordes getooide oude raadhuis aan de Markt tegenover de Lambertuskerk is dit unieke museum gevestigd. Uit vele invalshoeken laat het museum zien wat Buren en Oranje gedurende de eeuwen bindt. Het vertelt onder meer over de stadhouders, zoals Frederik Hendrik, die in de zomer op het kasteel Buren woonden. In de Lambertuskerk is een permanente tentoonstelling ingericht over het kasteel Buren en zijn bewoners. Wapenschilden en veel hofborden van hofleveranciers zijn in het museum te bewonderen, als ook bijvoorbeeld de kinderwagen van Soestdijk waarin de prinsessen Beatrix, Irene en Marijke werden rond gereden. Indrukwekkend zijn de witte borstbeelden van onze vorsten en stadhouders, met misschien wel als pronkstuk het borstbeeld van de jonge Koningin Emma.
Botten worden onderzocht, kortweg een hele belevenis. Minimaal 8 en maximaal 15 kinderen per keer kunnen deelnemen aan het jeugd laboratorium dat met een speurtocht zo’n drie uur in beslag neemt. Reserveren is noodzakelijk (0344-571256) De extra-kosten per groep bedragen slechts Euro 10,--. Buiten de tijden van het jeugd laboratorium kan “Opsporing Bezocht” worden bezichtigd en het laboratorium voor forensisch onderzoek van vroeger en nu worden bekeken. Adres: Weeshuiswal 9
servEZ
11
Er is een complete serie koninklijke standaards en veel unieke foto’s en gebruiksvoorwerpen, waaronder het militaire uniform van Prins Bernhard uit de 2e wereldoorlog, vertellen de geschiedenis van ons vorstenhuis. Absoluut hoogtepunt van het museum zijn de tekeningen – de iconografie van ons vorstenhuis – van tekenaar Piet Kooman. Kooman’s levenswerk was het iconografisch uittekenen van alle leden van ons vorstenhuis gedurende de eeuwen heen. Honderden sublieme tekeningen kan men bewonderen: van Willem van Oranje, onze stadhouders, prinsen en prinsessen door de tijd, van Koningin Wilhelmina tot de zonen van Koningin Beatrix en Prins Claus. 2005 is het jaar van het vijfentwintig jarig ambtsjubileum van Koningin Beatrix. In het museum is er dit jaar dan ook een boeiende tentoonstelling ingericht, 25 jaar Koningin Beatrix.` 25 vitrines memoreren het 25 jarig Koningschap van Koningin Beatrix. Ook is onze Koningin er als mens te bewonderen aan de hand van onder meer een tijdens haar middelbare schooltijd hand geschreven gedicht en boetseerwerk. Het museum heeft een uitgebreide fraaie “Oranjeverzameling”, bekers, wandborden, tegeltjes, herdenkingsblikken en koekbussen, gedenkfoto’s, lepeltjes, flessen en beeldjes. Voor verzamelaars van Oranje-artikelen is het museum meer dan een bezoek waard om hun verzameling te beoordelen en misschien wel uit te breiden. Museum Buren en Oranje is bijzonder populair en ontvangt regelmatig Oranje-artikelen uit allerlei schenkingen en nalatenschappen. Alle “overtollige”Oranje-goederen (reeds lang en breed aanwezig in de collectie van het museum) worden tegen meer dan redelijke prijzen te koop aangeboden via ’t Oranjehuijs in het souterrain van het museum, het museumwinkeltje en het toeristenbureau van Buren. Een kijkje nemen, de sfeer proeven, loont de moeite. In het Oranjehuys zijn onder meer wandel-en fietsroutes verkrijgbaar van de omgeving en veel toeristische informatie.
Adres: Markt (oude raadhuis) Openingstijden: t/m 31 oktober 2005 dinsdag t/m zondag 13.00 uur – 17.00 uur Gesloten: maandag, van 1 november t/m Pasen Servez-toegangsprijs:
Volwassenen Euro 2,-Kinderen 6 tot 12 jaar Euro 2,-Museumjaarkaart en CJP: gratis In Buren kan men gratis parkeren. Nabij de brug over het riviertje Korne is een groot parkeerterrein. HB
servEZ
12
Dagje Delft Historie, Wetenschap en Techniek
Dat Delft niet alleen de stad van kennis en techniek is maar ook een bijzonder historisch rijke en gezellige stad is, weet nagenoeg een ieder. De markt met z’n oude kerk en ruim 100 meter hoge toren, de smalle sfeervolle grachten en de schakering aan prachtige oude gebouwen en gevels zijn een uitnodiging om er in elk weertype een wandeling te maken. Monumenten te over: Het Prinsenhof, het Arsenaal, de Waag, de vele oude universiteitsgebouwen, voormalige woonhuizen van notabelen en al die sierlijke doch zo sterk verschillende bruggen en bruggetjes over de grachten, de stadspoorten, steegjes en smalle straatjes met nog veel winkelpuien uit grootmoeder’s tijd. Men kan een rondvaart maken door die sfeervolle grachten of de Prinsenstad bekijken door een rondrit te maken met de paarden-omnibus. Delft kent vele bezienswaardigheden en een handvol musea, bekend en onbekend. Techniek Museum
Aan de rand van het oude centrum is het Techniek Museum gevestigd in drie monumentale hallen van de Technische Universiteit Delft. De prachtige hallen zijn gebouwd tussen 1905 en 1911 en bestemd voor de huisvesting van het werktuigbouwkundig laboratorium van de afdeling werktuig-en scheepsbouwkunde van de Technische Hogeschool Delft. In 1992 zijn de hallen verbouwd tot museum. Het Techniek Museum is naar alle waarschijnlijkheid het museum waar U de meeste knoppen kunt indrukken, de meeste apparaten in werking kan stellen of Uw handen kan gebruiken om technische effecten van veler aard zichtbaar te maken. Een ieder wiens vingers jeuken moet zondermeer een bezoek brengen aan dit museum, waar ook kinderen met volle teugen technische ervaringen kunnen opdoen in de breedste zin des woords. Voor kinderen is er altijd wat te doen zoals bruggen bouwen en technische ontwerpen maken, zowel voor de basisscholen als het voortgezet onderwijs heeft het Techniek Museum een breed aanbod van onderwijsprogramma’s.. Er is een speciale afdeling waar zij zich volledig kunnen uitleven, zij kunnen spelen met technische computer animaties en waar ook menig volwassene zich plots volledig overgeeft aan een technisch ontwerp. Voor kinderen is het Techniek Museum een doe-museum, een plek waar de mouwen kunnen worden opgestroopt. Op woensdagmiddag en zondagmiddag zijn er inloop workshops waar aan een ieder kan meedoen. Spontaan kan men in de workshop op elk tijdstip van de dag te recht om o.m. met computer animaties te werken, en er zijn speciale workshops onder leiding van deskundigen waar bijvoorbeeld de soldeerbout ter hand wordt genomen. Voor kinderen die bezeten zijn van de techniek zijn er speciale meerdaagse cursussen over verschillende onderwerpen.
servEZ
De ontwikkeling door de eeuwen heen van een diversiteit aan machines is er te volgen aan de hand van prachtige exemplaren zoals die uit het handkracht- en het stoomtijdperk, of mechanische gereedschappen uit het begin van de 1e industriële revolutie. Indrukwekkende stoommachines voor allerlei doeleinden staat in het museum opgesteld en worden van tijd tot tijd door deskundigen in werking gesteld. Ook zijn er veel door menskracht aangedreven machines zoals boor-en stansmachines en draaibanken die men mag bedienen. Een grandeur aan industrieel erfgoed is er te bewonderen. Naast vele wisseltentoonstellingen is er de permanente tentoonstelling “De mechanisatie van de rekenmachine”. (1642 tot circa 1970). Zo ziet men er de eerste optelmachine uit 1652, een uitvinding van Blaise Pascal. In de wisseltentoonstellingen komt een scala aan technische
13
onderwerpen aan de orde en de bezoeker wordt steevast uitgenodigd zelf te experimenteren. Tot half augustus is er de tentoonstelling “Naar de overkant!”over bruggen; het bouwen van bruggen door de eeuwen heen en aan welke eisen een solide brug dient te voldoen, daarna volgt tot half oktober een tentoonstelling over de geboorte van de micro-biologie. In de laatste maanden van het jaar komt de nanotechnologie aan de beurt ofwel de technologie om individuele atomen en moleculen te hechten op een door de mens gewenste manier. De voortrazende techniek en de steeds sneller op elkaar volgende technische onwikkelingen en innovaties zorgen er voor dat in het Techniek Museum de tijd niet stil staat en men er niet stil kan zitten. Naar aanleiding van de tentoonstelling over bruggen geeft het Techniek Museum “Een wandeling langs 34 Delftse bruggen” uit. Al die zo sterk verschillende bruggen en bruggetje komt men tegen in een wandeling van 5 km. door het historische hart van de sfeervolle stad. Adres: Ezelsveldlaan 61 Openingstijden: Dinsdag t/m zaterdag 10.00 uur- 17.00 uur Zondag en feestdagen 12.00 uur – 17.00 Gesloten 1e Kerstdag en Nieuwjaarsdag Servez-toergangsprijs : “TWEE voor de prijs van EEN” (maximaal 8 personen)
2 Volwassenen Euro 2,30 2 Kinderen 5 t/m 12 jaar Euro 1,60 Kinderen t/m 4 jaar – gratis Museumjaarkaart - gratis Rabo/NS museumjaarkaart 50% korting Betaald parkeren praktisch voor de ingang. Gratis parkeren op 5 minuten loopafstand. Lopend door de oude binnenstad van Delft langs grachten en over bruggetjes komt men van zelf bij “Het Arsenaal” aan de Korte Geer, het grote monumentale gebouw, op een schiereiland omgeven door Delftse grachten, dat eeuwen lang dienst deed als wapen-en munitie opslagplaats van de Prinsenstad. Plaketten in de hoge muren van het imposante bouwwerk herinneren aan vervlogen tijden, aan Willem van Oranje en zijn nazaten. In “Het Arsenaal” is gevestigd het Legermuseum
Een betere plek en plaats voor een dergelijk museum is er niet, en een ieder die op de lagere school of basisschool het vak “Vaderlandse Geschiedenis” met plezier heeft gevolgd voelt zich in dit museum meteen thuis. Vanaf de Romeinen, die vele castella en castra (wachttorens) langs de rivier de Rijn als verdedigingswerken hebben opgebouwd, de Germanen, de 80 Jarige Oorlog, Napoleon en de
servEZ
1e en 2e Wereldoorlog en verder wordt onze geschiedenis boeiend, tastbaar en beelden gepresenteerd. Het museum toont bijzonder boeiend en beeldend de Nederlandse militaire geschiedenis vanaf de prehistorie tot de hedendaagse vredestaken van het Nederlandse leger in meer recente jaren. Video-en dia-klankbeelden geven de bezoeker een compleet beeld van van cruciale ontwikkelingen en gebeurtenissen die de geschiedenis van ons land mede hebben bepaald. Veel grandioze diorama’s, waarvan sommigen de bezoeker figuurlijk midden in een tijdsperiode plaatsen, harnassen, schilderijen, wapens en maquettes geven meer dan een levendig beeld van een tijdperiode. Subtiele maquettes laten bijvoorbeeld zien hoe een leger in de middeleeuwen optrok, hoe een veldslag werd gewonnen of welke strategische middelen werden gebruikt om de overwinning te bewerkstelligen. Ook in details komt men er heel veel te weten, zoals het feit dat het Nederlandse leger tijdens de 1e wereldoorlog 1.200 trekhonden in dienst had of bijvoorbeeld de hervormingen van het leger in het eind van de 16e eeuw door Prins Maurits
14
waardoor permanente wapenmagazijnen zijn onstaan, er instructies kwamen hoe vuurwapens te gebruiken en de standaardisatie van geschut is ingevoerd.
Betaald parkeren praktisch voor de ingang. Op 5 minuten loopafstand van het NS-station, gratis parkeren op 10 minuten loopafstand.
Door middel van honderden poppen, in authentieke en replica uniformen en voorzien van originele uitrustingen, in diorama’s vol met gebruiksvoorwerpen en meubilair van de tijdsperiode wordt veel meer dan een compleet beeld gegeven dan vroeger op de lagere school werd verkregen door de grote gekleurde tekenplaten die voor het zwarte schoolbord werden opgehangen tijdens de geschiedenisles. Te veel om op te noemen is er zien en te bewonderen, een willekeurige greep: ridderspelen, armaturen, leger-ambulances getrokken door paarden, ouderwets geschut, motorordonances, gepantserde wagens, licht geschut getrokken door honden, veldkeukens, de V1 en de V2, vendels, hellebaarden, musketten en vuurroeren, de Slag om Arnhem, marketensters, de Hollandse waterlinie, de genie en noem maar op.
HB
In het filmtheater van het museum worden films en documentaires vertoond over allerlei historische onderwerpen. Naast de omvangrijke vaste collectie zijn er regelmatig wisselende tentoonstellingen in het museum. Dit jaar zijn dit: • Wilhelmina – Vorstin in oorlogstijd (1940-1945) (tot 30 september) • Verre van Vredig, Nederland tijdens de 1e wereldoorlog 1914 -1918 (tot 8 augustus) • Ridder Roderik, een middeleeuws avontuur ( tot en met mei 2006). De tentoonstelling over Koningin Wilhelmina is heel bijzonder met veel historisch beeldmateriaal. De zondagmiddagen zijn bijzonder in het legermuseum. Er is dan extra veel te beleven en veelal spelen acteurs rollen in onderwerpen betreffende een bepaalde episode in onze geschiedenis. In juli is het bijvoorbeeld voertuigenmaand en in augustus staan de middelleeuwen centraal met ridders, jonkvrouwen en schildknapen. Voor kinderen zijn er activiteiten zoals speurtochten en op zaterdag 13 augustus een groots ridderfeest met o.m. leren zwaardvechten en boogschieten, met middeleeuwse ambachten, een nar en een valkenier. Adres: Korte Geer 1 Openingstijden: Maandag t/m vrijdag 10.00 uur – 17.00 uur Zaterdag, zondag en feestdagen 12.00 uur – 17.00 uur Gesloten: 1e Kerstdag en Nieuwjaarsdag Servez-toergangsprijs
Volwassenen Euro 2,50 Kinderen 4 t/m 12 jaar Euro 1,50 Museumjaarkaart - gratis Rabo/NS museumjaarkaart 50% korting op de normale toegangsprijs
servEZ
Krijgsgewoel Strijdwagens van Cornelius Rogge
Gedurende de maanden juli, augustus en september vormt het Legermuseum in Delft het decor voor de indrukwekkende strijdwagens en zielenwagens van kunstenaar Cornelius Rogge. Wagens met krijgerskoppen, wagens met zwaarden en wagens die het toneel vormen voor kleine modelkanonnen, gaan in dialoog met de hen omringende historische museumobjecten. Getuigenissen van de geschiedenis waarin oorlog en geweld niet weg te denken zijn. Rogge gebruikt die geschiedenis in zijn werk en geeft hiermee uitdrukking aan het voortgaande proces van leven en dood. De expositie Krijgsgewoel. Strijdwagens van Cornelius Rogge is te zien van 1 juli t/m 2 oktober 2005. Het Legermuseum zet hiermee de traditie voort om elke zomer gastheer te zijn voor beeldend kunstenaars, waarvan de kunstwerken een relatie leggen met militair-historische objecten, verhalen en gebeurtenissen: ‘Krijgskunst’ in de meest letterlijke betekenis. In de basisexpositie van het museum, die loopt van de Romeinse tijd tot en met de hedendaagse VN-missies, staan ca 15 strijdwagens die ieder op zich een dialoog aangaan met de museumobjecten. Kleine modelkanonnen staan als herkenbare historische objecten op de wagens, die het ‘toneel’ vormen waarop momenten uit de geschiedenis worden gesymboliseerd. Deze wisselwerking tussen kunst en de historische collecties biedt de context voor Rogge’s interpretatie: De tocht van Napoleon uit Rusland; een kanonnier achter een geschutstelling; een stuk geschut voor een tempel; een geëxecuteerde kanonskogel. Steeds roepen de scènes associaties op met de geëxposeerde museumobjecten. Mythe en geschiedenis lopen op verrassende wijze in elkaar over. Op de recent overdekte binnenplaats van het museum staan een zielenwagen, een wagen met een zwaard en manshoge zwaarden in houten bekisting. De koppen op de zielenwagen zijn figuranten in een ritueel spel, het zijn heroïsche figuren, die uitdrukkingsloos en ondoorgrondelijk voor zich uit staren: zielen zijn het, wachtend op een onbekend ritueel. De zwaarden - gevangen in een keurslijf van hout - zijn op transport naar een onbekende bestemming. In hun vorm laten ze nog iets zien van hun kracht uit het verleden. Symbolische zwaarden – je kunt er niet mee steken en zijn ook veel te zwaar – worden op wagens vervoerd van of naar een denkbeeldig slagveld. De koppen, zwaarden en wagens herinneren aan het gevecht op leven en dood, de eeuwige menselijke strijd.
15
Tentoonstelling Wilhelmina - Vorstin in oorlogstijd (1940-1945)
De tentoonstelling Wilhelmina - Vorstin in oorlogstijd (1940-1945) biedt een bijzonder portret van Wilhelmina, als koningin, als mens en als symbool, in een periode die voor Nederland als een van de meest dramatische kan worden beschouwd. Ook voor koningin Wilhelmina waren het bewogen jaren, waarin ze zich ontwikkelde vanuit het strakke vooroorlogse en protocollaire keurslijf tot een moeder des vaderlands. Haar terugkeer in 1945 naar Nederland versterkte deze rol, maar bracht ook aanpassingen met zich mee voor haar als koningin in het naoorlogse Nederland. Verbindend thema binnen deze ingrijpende veranderingen in haar leven, vormen haar rol als soldatenkoningin en haar relatie met de Nederlandse krijgsmacht. Karakteristieke objecten, interviewfragmenten en historisch film- en beeldmateriaal plaatsen dit menselijk verhaal in verschillende perspectieven. Bij de tentoonstelling verschijnt de publicatie Wilhelmina Vorstin in oorlogstijd. Deze brengt een koningin in beeld, die aan het einde van haar veelbewogen leven verklaarde: ‘U moet bij veel dingen bedenken, dat ik tenslotte een militair ben.’ Foto’s, vorstelijke kleding en militaire voorwerpen vormen een veelzijdige illustratie van dat inzicht. De verrassende martiale nalatenschap die hierin is samengebracht weerspiegelt in optima forma: Wilhelmina, de soldaten-koningin. Looptijd: Tot 30 september 2005
servEZ
16
Dagje Heumen Land van Maas en Waal
Ten zuiden van Nijmegen en het noordelijkste puntje van Limburg. de ruige Mookerheide, ligt in het stroomgebied van de grote rivieren de landelijke gemeente Heumen, die wordt gevormd door de plaatsen Malden, de Maasdorpen Overasselt en Nederasselt, en Heumen. De vier plaatsjes en het omringende mooie landschap zijn een vast onderdeel van de route van de Nijmeegse Vierdaagse. Deelnemers aan de wandel vierdaagse weten hoe bekoorlijk het is in dit deel van het land van Maas en Waal te wandelen, echter het grote publiek heeft dit fraaie stukje Nederland met bossen, heide en vennen nog niet ontdekt. Rustieke en stille weggetjes, soms nog met klinkerbestrating, langs veelal authentieke boerderijen, weiden, akkers en bossen vormen een ideale omgeving om er te wandelen of te fietsen. Veelal lijkt het er op of de tijd er even heeft stilgestaan, en kan men er genieten van de stilte. Malden is veruit de grootste woonkern, de kleine agrarische dorpjes Heumen, Overasselt en Nederasselt stralen een serene landelijke rust uit. In drie van de vier plaatsjes kan een bezoek worden gebracht aan drie musea/bezienswaardigheden met een totaal verschillend doch verrassend karakter. “De Muse” – Malden Accordeon–Harmonicamuseum en nog veel meer.
Op het Kerkplein naast het gemeente- huis te Malden is dit unieke museum gevestigd in de voormalige dorpsschool. Het museum is opgezet door accordeonist, accordeonstemmer en bovenal liefhebber Henk Kuik, die in het zelfde gebouw ook zijn reparatieatelier en winkeltje heeft, en ook de drijvende kracht is achter het museum-café waar het maken van allerlei muziek een zeer belangrijke plaats inneemt. De Muse is uniek en tot dusver het enige accordeon-en harmonica museum in Nederland. Naast de uitgebreide collectie accordeons, harmonica’s, concertina’s, bandoneons en mondharmonica’s, zijn er speeldozen en kleine draaiorgels – in de volksmond vaak buikorgeltjes genoemd – te bewonderen. Ook zijn er allerhande mechanische accordeons en mondharmonica’s die op rolletjes spelen. Een schitterende verzameling van instrumenten, die hun geluid voortbrengen door middel van de “doorslaande tong”, in vele vormen en uit vele landen door de eeuwen heen. In het museum klinkt dan ook altijd muziek. De “gewone”
servEZ
mondharmonica afdeling laat uiteenlopende modellen zien van 1840 tot heden, van zakmodellen tot grote en zware mondharmonica die met beide handen moeten worden omklemd om te kunnen bespelen. Er is een speciale “Hall of Fame” met bijzondere instrumenten zoals bijvoorbeeld de mondharmonica’s van de Belgische virtuoos Toots Thielemans, het wereldvermaarde Hotcha Trio en zelfs de harmonica van Ronald Reagan, de oud – president van de Verenigde Staten.
Het sfeervolle muziekcafé van “De Muse” is er speciaal om muziek te maken, te zingen of te luisteren. Gedurende het gehele jaar is er met name op zondagmiddagen en woensdag en/of donderdagavonden een muziekprogramma.
Op zondagmiddagen treden er groepen op uit vele landen en in allerlei muziekstijlen zoals folk, blues en jazz. Ook zijn er folksessies elke laatste zondag van de maand waar in iedereen mag meespelen en/of zingen. Op de 1e woensdag van de maand zijn er liederenavonden onder leiding en begeleiding van het huisorkest van “De Muse” Adres: Kerkplein 12 – Malden. Openingstijden: Woensdag t/m zondag 12.00 uur – 17.00 uur Groepen op afspraak buiten de openingstijden. Servez-toegangsprijs:
Volwassenen 3,-- Euro (inclusief gratis kopje koffie of thee) Kinderen t 6 t/m 12 jaar 1,75 Euro (inclusief gratis kopje koffie of thee) Museumjaarkaart : gratis 17
Ateliermuseum Jac Maris – Heumen
Aan een schitterende landelijke weg met een wijd uitzicht over velden en weiden staat het Efteling-achtige huis van wijlen beeldhouwer en tekenaar Jac Maris (1900-1996), kleinzoon van de Haagse School schilder Jacob Maris. In dit markante grote huis en atelier heeft Jac Maris praktisch zijn hele leven gewoond en gewerkt, meer dan zeventig jaar. Gedurende zijn leven heeft de kunstenaar ook van zijn huis een kunstwerk gemaakt, wat vooral te zien is aan de kleuren van de stenen vloeren, tegels en plavuizen. Jac Maris was een productieve kunstenaar en heeft zo’n 170 sculpturen en plastieken en ongeveer 300 tekeningen nagelaten. Testamentair heeft Maris vastgelegd dat na zijn dood (1996) zijn collectie in een museale opzet bewaard moest blijven. Een betere plaats dan zijn huis en atelier is er niet. De keramiekoven staat erbij of hij net is gebruikt en de 5.000 m2 grote lommerrijke beeldentuin om het huis doen vermoeden dat de kunstenaar eensklaps achter je staat. Je bent dan ook niet in een museum maar in het huis van de kunstenaar. Bewust gaf Maris zijn werken geen namen, naar zijn mening moeten beelden voor zich spreken. Wie denkt met een heremiet te maken te hebben komt bedrogen uit, Maris was ook een fervent zeiler en zeilde met zijn sloep tot op hoge leeftijd over het IJsselmeer. Maris was een veelzijdig kunstenaar en schiep grote en kleine sculpturen en plastieken, van standbeelden tot minuscule werkstukken die hij inmetselde in de muren van zijn huis en de stenen schuur aan de rand van de beeldentuin. In het grote huis zijn zijn vele tekeningen te bewonderen. Opvallend is dat de kleuren van zijn sculpturen en plastieken vaak dominant zijn terug te vinden in zijn tekeningen. Maris’vroegste werk dateert uit 1915 en zijn laatste werk uit 1994. Zonder zijn persoonlijk eigenheid prijs te geven is Maris met de tijd meegegaan. Maris kreeg vele opdrachten, zodat veel van zijn werken elders zijn te zien. Zo zijn in Malden, Heumen en Overasselt werken van hem te zien zoals plastieken in de gevels van kerken, reliëfs of het verzetsmonument bij de sluis. Een groot deel van zijn vrije werken, waarbij hij volledig en ongeremd uiting kon geven aan zijn artistieke gevoelens, heeft hij zijn leven lang in eigen bezit gehouden. Als het ware heeft hij zijn eigen kunst verzameld. Adres: Looistraat 57 – Heumen.
Openingstijden: Woensdag, zaterdag en zondag 13.00 uur – 17.00 uur Groepen op afspraak buiten de openingstijden. Servez-toegangsprijs:
Volwassenen 3,-- Euro (inclusief gratis kopje koffie of thee) Kinderen t 5 t/m 12 jaar 2,-- Euro (inclusief gratis kopje koffie of thee)
Agrarisch Museum “De Garstkamp” - Overasselt.
In een authentieke boerderij tussen de Nederlands Hervormde Kerk en de Rooms Katholieke Kerk te Overasselt is dit puur agrarische museum gevestigd. Het museum is een initiatief van een groep bewoners van Overasselt met als doelstelling het verzamelen, restaureren, en het tentoonstellen van oude landbouwwerktuigen-, machines en gereedschappen uit het begin van de vorige eeuw. Speciaal richt men zich op werktuigen en gereedschappen die in de streek rond Overasselt in gebruik zijn geweest. De voormalige boerderij en zeer grote openschuur herbergen een omvangrijke collectie met ondermeer een oude smidse, een melkfiets, een hondenkar, dorsmolens en wanmolens.
Naast het stalgereedschap zijn er bijvoorbeeld medische hulpmiddelen voor dieren en merktekens te zien. Veel attributen zijn er te zien voor de bereiding van zuivelproducten en diverse soorten levensmiddelen, het zogenoemde boerenkelder-en keukenwerk. De grote openschuur staat vol met ouderwetse machines zoals gras-en hooimachines, zaai-en pootapparatuur, maaimachines en rooimachines, ijzeren ploegen, cultivators en kunstmeststrooiers. Er is een videopresentatie over oude werkmethoden, en fotomateriaal; die het werken met diverse machines en gereedschappen verduidelijkt. Het sterkste punt van De Garstkamp zijn misschien wel de vrijwilligers, dorpsgenoten waar van de overgrote meerderheid met menig museumstuk heeft gewerkt. Zij vertellen bezoekers enthousiast over het gebruik van veel machines en gereedschappen. Adres: Garstkampsestraat 2A - Overasselt. Openingstijden: Tot 1 oktober 2005 woensdag en zaterdag 13.00 uur – 17.00 uur Groepen op afspraak buiten de openingstijden.(Tel. 024-6221355) Servez-toegangsprijs: GRATIS
HB
servEZ
18
Liverpool Stad van The Beatles en veel meer
Liverpool is van oorsprong een grote havenstad aan de rivier de Mersey. Een doorsnee stad totdat THE BEATLES in de begin zestiger jaren mondiaal doorbraken en hun muziek van pool tot evenaar en tot in de kleinste uithoeken was te horen.
Vanaf dat moment heeft de wereld zich op Liverpool gericht en werd de grauwe havenstad cultuur, het centrum van de beatmuziek, de stad waar het lange haar is uitgevonden en het symbool voor de plaats waar noeste arbeiders ook culturele en creatieve hoogstandjes kunnen verrichten. Ruim veertig jaar later is de muziek van THE BEATLES niet meer weg te denken uit radio-en televisieprogramma’s en de persoonlijke collecties CD’s van ouderen en jongeren. Frappant feit is dat jongeren, geboren zo’n vijfentwintig jaar na de Beatles-explosie, de nummers van de Fabuleuze Vier net zo gemakkelijk meezingen als hun ouders. Door de jaren heen is ook Liverpool veranderd. Met name de te neer gang van de Engelse scheepsbouw en de teruggang in het havenbedrijf hebben de stad veranderd van een grauwe haven-en fabrieksstad tot een veelzijdige stad met veel gezichten. Door THE BEATLES is Liverpool zich ook cultuurbewust geworden en is er oog ontstaan voor erfgoed, hetgeen wereldwijd gedurende het laatste decennium van de vorige eeuw velen duidelijk is geworden.
servEZ
Jaarlijks wordt in Liverpool het swingende BEATLESFESTIVAL gehouden. Dit jaar is dat van 24 augustus t/m 30 augustus. Alles in de stad staat dan in het teken van “The Fabulous Four”, John, Paul, George en Ringo. Het Beatles-festival is wereldberoemd. De gehele week zijn er volop live optredens met Beatles-muziek, draaien er films over het leven van de Beatles en zijn er talrijke georganiseerde tours langs de bekende Beatles punten. Alleen al tijdens de festival week treden er zo’n 20 groepen uit vele landen op. Naast de gebruikelijke optredens van “Bootleg-Beatles” (namaak Beatles) in pubs en clubs, zijn er op pleinen en in theaters optredens van wereldbekende Bootleg-Beatles Bands zoals Rutlemania. Ook buiten de festivalweek zijn er in Liverpool de gehele zomer volop mogelijkheden voor Beatles-fans. Zo kan een bezoek worden gebracht aan de in Mathew Street gelegen Cavern Pub & Club, de club waar The Beatles zijn ontdekt en honderden optredens hebben gegeven. In Mathew Street vindt men ook de enige echte Beatles-shop en de Mathew Street Gallery waar een ruime collectie foto’s, tekeningen en schilderijen over het leven van The Beatles worden getoond.
Een twee uur durende busrit in een replica bus die in 1967 voor de film “Beatles Magical Mystery Tour” is gebruikt is een onvergetelijke ervaring. De kleurrijke bus rijdt onder meer naar de scholen waar The Beatles op hebben gezeten en huizen waar zij gewoond hebben. Penny Lane wordt bezocht en Strawberry Field (een kindertehuis), en tal van bekende plaatsen die de BEATLES geïnspireerd hebben tot het schrijven van hun wereldberoemde songs. Dan is er “The Beatles Story”, een museum volledig gewijd aan The Beatles en min of meer een bedevaartsplaats voor alle fans van The Beatles, waar ouderen hun jeugdige jaren weer levend voor ogen krijgen en jongeren verbaasd staan welk een effecten The Beatles wereldwijd hebben veroorzaakt.
19
De hysterie, met in Nederland o.a. de rondvaart door de Amsterdamse grachten met tienduizenden mensen op de kaden en waarbij handenvol fans in het water sprongen en het eerste optreden in de veilinghal van het NoordHollandse Blokker. “The Beatles Story” laat boeiend en beeldend zien hoe het leven van de vier Beatles veranderde vanaf de beginjaren in Liverpool en Hamburg tot “Beatlemania” en de uiteindelijke solocarrières. Liverpool is echter veel meer dan alleen Beatles-stad. Naast muziekstad, is Liverpool ook een ideale stad voor cultuurliefhebbers, die zich er geen seconde zullen vervelen. Na Londen vindt men er meer musea en kunstgalerieën dan in welke andere Britse stad. Niet voor niets is Liverpool uitgekozen tot Culturele Hoofdstad van Europa in het jaar 2008.
Deze zomer zijn een aantal grote en beroemde musea GRATIS toegankelijk, waaronder: • het World Museum Liverpool • het Merseyside Maritime Museum • het Museum of Liverpool Life • The Walker • Het Conservations Centre. Twee willekeurige voorbeelden.
In het Merseyside Maritime Museum ontdekt men hoe belangrijk Liverpool als havenstad was en welk een rol de stad heeft gespeeld in de slavenhandel en in de emigratiestroom naar Amerika. Het World Museum Liverpool laat onder meer de laatste technologische ontwikkelingen zien.
In samenwerking met P & O Ferries organiseert OAD-Reizen speciale 6-daagse en 9-daagse trips naar Liverpool.
Servez-prijs:
Op basis van 2-persoonskamer – Reisnummer POFE84/01/02 - tijdens de Beatles Festival Week op 23 augustus en 26 augustus vanaf 365,-- Euro per persoon. Servez-prijs in de periode 1 juli t/m 26 september 2006 op basis van 2-persoonskamer – Reisnummer POFE84/03/04 – vanaf 313,-- Euro per persoon. Inbegrepen. Overtocht met P & O Ferries met twee overnachtingen aan boord in een speciale hut met eigen douche en toilet en naar keuze drie of zes overnachtingen in een ****hotel in Liverpool op basis van logies en Engels ontbijt.
Niet inbegrepen: Maaltijden aan boord (Euro 30,-- per persoon enkele reis voor een 5-gangen dinnerbuffet en Engels ontbijt). Busretour Hull-Liverpool Euro 35,-- per persoon. Reserveringskosten Euro 15,--. Voor meer informatie en reserveren bel OAD-Reizen – Tel. 0900-8482. Extra informatie
P & O Ferries staat alom bekend voor de beste “waar voor uw geld” overtochten. De recent in de vaart gekomen moderne schepen – ruim 200 meter lange zeekastelen – bieden de passagiers een ware cruise. De comfortabele hutten zijn geluiddicht en voorzien van onder meer handdoeken en toilet-artikelen. Aan boord is o.a. een Irish Pub en een theater waar men ’s-avonds gratis van een show kan genieten. Tijdens de festival week is de show helemaal toegespitst op The Beatles. De restaurants zijn van hoge kwaliteit, bieden een groot scala aan gerechten en heel veel comfort. Deelnemers krijgen gratis een plattegrond van Liverpool. Entreekaarten voor The Beatles Story kan men vooraf boeken. Kinderkortingen met betrekking tot hotels en ferry-overtocht op aanvraag. De vertrekdatum is prijsbepalend. Het is mogelijk op aanvraag en een toeslag de eigen auto mee te nemen. HB
servEZ
20
Dagje Twente Museum Oud Vriezenveen
Vriezenveen (gemeente Twenterand) is een plaats met een bijzondere geschiedenis, hetgeen uitgebreid in beeld en woord aan de orde komt in Museum Oud Vriezenveen. Eens was Vriezenveen een eenvoudige nederzetting in drassig land waar eeuwen lang het veen werd afgegraven en geen behoorlijk verharde weg naartoe leidde. Het is een lang gerekte plaats met een Oosteinde en een Westeinde, een vriendelijke uitstraling en typisch schuin van de op weg staande van oorsprong boeren hoeven met daar achter de voormalige veenderijen. Het door de eeuwen heen sterk geïsoleerde karakter heeft ertoe geleid dat Vriezenveen naast een markante geschiedenis een eigen dialect bezit en er veel locale tradities hoog worden gehouden. Dit blijkt alleen al uit het feit dat het plaatselijke museum meer dan 1.100 donateurs telt en men vanuit die activiteit druk doende is om o.m. historische panden zo veel mogelijk te behouden.
huifkarachtige wagen beladen met handelswaar, huisraad, proviand en persoonlijke bezittingen. Bijna dag en nacht reed men door, men sliep op de kar en 62 keer werd van paarden gewisseld alvorens het einddoel was bereikt. Waren het eerst linnen en zaden, spoedig werden er winkels opgezet en vestigden zich Vriezenveners en hun gezinnen zich in Sint-Petersburg. Koffie, wijn, likeuren, cacao, sigaren, Indische producten, textiel en noem maar op kwamen vanuit Vriezenveen naar de winkels in Sint-Petersburg. De Vriezenveense gemeenschap – de “Rusluie” - groeide, men bouwde er een eigen kerk en was er hofleverancier tot het einde van het Tsarenrijk in 1917.
In het grote en mooie voormalige raadhuis aan het Westeinde is het museum gevestigd en komt de locale geschiedenis aan de orde met hoogte punten bijna twee eeuwen handeldrijven met Rusland, de geschiedenis van de locale textielfabriek Jansen & Tilanus en de grote brand die precies een eeuw geleden het plaatsje trof en 228 huizen, 2 kerken en het gemeentehuis volledig in de as legde. Ondergoed
Rusland
Tot de Russische revolutie van 1917 heeft Vriezenveen handel gedreven met het tsaristische Rusland. De Russische afdeling toont die periode in woord en beeld. In de 18e eeuw waren er eerst enkele pioniers die handel in linnen en zaden dreven voordat een gestadige stroom Vriezenveners oostwaarts trok en er winkels werden geopend en bedrijfjes werden opgezet in Sint-Petersburg, de toenmalige hoofdstad van het Russische Rijk. Een kar, getrokken door paarden, waarmee de barre tocht van 2.350 km. naar Sint-Petersburg werd gemaakt staat in het museum. Uit een reisjournaal van een veertienjarige jongen blijkt dat in de zomer van 1826 de tocht van Vriezenveen naar Sint Petersburg veertien dagen duurde met een grote houten
servEZ
Tijdens de industriële revolutie verdwenen geleidelijk de huisweverijen en ontstonden de textielfabrieken, een bedrijfstak die Twente bekend maakte. Tot 1960 was in Vriezenveen de tricotagefabriek van Jansen & Tilanus gevestigd. In de vorige eeuw was vanwege de uitstekende kwaliteit en uitgebreide collectie ondergoed van Jansen & Tilanus in ons land en ver daar buiten bekend; voor dames en heren, kinderen en bejaarden ; lange onderbroeken, hemden, tricots, wintersondergoed, borstrokken, lijfjes, kortweg allerlei onderkleding. Het museum toont de geschiedenis van Jansen & Tilanus. Allerlei machines zoals een vlakbreimachine, een zes-kops stik-borduurmachine en een rondbreimachine zijn er te bewonderen naast reclameborden en een grote kast vol ondergoed. Men komt te weten welk een invloed Jansen & Tilanus, een goed werkgever met een eigen ziekenfonds en pensioenfonds, op Vriezenveen heeft gehad. Brand
Precies honderd jaar geleden – in mei 1905 – werd Vriezenveen getroffen door een grote brand die 228 huizen, 2 kerken en het gemeentehuis in de as legde. Een bijna catastrofale ramp voor een plaatsje in die tijd, waarbij gelukkig de fabriek van Jansen & Tilanus gespaard bleef. Uitgebreid komt dit donkere onderwerp aan de orde met ondermeer het bezoek van Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik. 21
HENGELO - Techniekmuseum Heim Hengelo’s Educatief Industrie Museum
Het museum herbergt verder een ouderwets schooltje, een kruidenierswinkel-grutterij uit het begin van de 20e eeuw, een nostalgische kapperszaak, veel gebruiksvoorwerpen en een scala aan schilderijen gemaakt door plaatselijke schilders Adres: Westeinde 54
Hengelo is vanouds een industriestad. Gedurende twee eeuwen nam de textielindustrie er een belangrijke plaats in. In met name het tweede deel van de 19e eeuw werd Hengelo de stad van vele technische bedrijven en de werktuigbouwkundige industrie. Stork produceerde er tot 1930 stoommachines en later onder meer motoren, Stork Werkspoor produceerde complete ingewikkelde turbine en diesel installaties om suiker te winnen uit suikerriet. De vier “H” van Hengelo zijn wereldwijd bekend vanwege o.a. innovatiekracht en kwaliteit: - HEEMAF, de Hengelosche Electrische en Mechanische Apparaten Fabriek, met bijvoorbeeld motoren voor locomotieven - HAZEMEIJER, schakelapparatuur voor hoog-en laagspanning, later samenwerkend onder de naam HOLEC, - HOLEC met elektriciteitscentrales, krachtcentrales en een scala aan innovatieve producten, en Hollandse Signaal Apparaten (H.S.A) – nu Thales - met allerlei hoogwaardige detectie-en signaleringsapparatuur, waarbij radarinstallaties voor defensieve toepassingen een centrale rol spelen.
Servez-toegangsprijs:
Volwassenen Euro 1,50 Kinderen 8 t/ 15 jaar Euro 0,75 Museumjaarkaart ; gratis Openingstijden: maandag t/m vrijdag 10.00 uur – 17.00 uur. Zaterdag op afspraak. Gesloten: zondag en alle feestdagen Gratis parkeren naast en om het museum. Toegankelijk voor gehandicapten, stoeltjeslift en rolstoel aanwezig
Het HEIM, zo wordt het museum in Hengelo en verre omstreken genoemd, is gevestigd in de uit 1927 daterende voormalige electriciteitscentrale en is een specifiek “doemuseum”. De “E” van educatief betekent dat er veel is te doen en te leren. Een groot aantal machines zoals een imposante stoommachine, diverse motoren en turbines mag men met een druk op de knop in werking stellen. Kinderen kunnen er zich helemaal uitleven via het “Spel der Techniek” met technische spelen en computerspelen. Spelenderwijs krijgen zij inzicht en leren zij omgaan met techniek en technische principes.
Veenmuseum Vriezenveenseveld
Vriezenveen en omgeving is een mooi wandel-en fiestgebied. Even buiten de bebouwde kom komt in het Veenmuseum de geschiedenis van de veenderij tot leven. Aan de Paterswal, de weg tussen Vriezenveen en Sibculo, eens een weg door het moeras tussen het klooster van Sibculo en het klooster Albergen, wordt het leven en werken in het veen uitgebeeld aan de hand van authentieke veenhutten, een grote maquette, landkaarten en expositiemateriaal. Ook kan men er een ritje met een veentrein over het smalspoor maken. Er zijn altijd deskundigen aanwezig die kunnen vertellen over deze tijd van hardwerken en armoede. De toegang tot het Veenmuseum is gratis, een vrijwillige bijdrage wordt verwacht. Openingstijden: Maandag t/m donderdag 09.00 uur – 15.00 uur Vrijdag 09.00 uur – 11.30 uur Zondag van april t/m oktober 13.00 uur – 16.30 uur.
Stork-stoommachine uit 1932, samen met een generator van Heemaf werd met deze installatie de elektriciteit opgewekt in een sanatorium in Hellendoorn.
Er is voldoende gratis parkeerruimte.
servEZ
22
Het HEIM. is een combinatie van industrieel erfgoed en hedendaagse techniek. Op de “Signaal”-afdeling vindt men moderne marine-en luchtvaartapparatuur, en veel zaken betreffende de ruimtevaart en radarbeveiliging van lucht-en waterwegen. Men kan er zelf de periscoop van een onderzeeër Potvis bedienen om er in een panoramisch beeld de stad Hengelo en omgeving mee afspeuren. Hoofd-schakelinstallaties van onder meer textielfabrieken en allerlei meet-en regelapparatuur zoals elektriciteitsmeters, galvanometers, voltmeters, ampèremeters en draaistroom-kwh-meters uit de vorige eeuw zijn te vinden in de Holec-zaal. Er is een ouderwetse mechanische werkplaats anno 1900 met onder meer oude gereedschappen, drijfriem aangedreven zaagmachines en grote, deels hand te bedienen, boormachines. In de Stork-zaal is naast vele machines en motoren een 75 jaar oude werkende maquette van een molenbatterij van een rietsuikerfabriek te bewonderen. Communicatieapparatuur is er in vele vormen te bewonderen; van seinsleutel tot een werkende telefooncentrale, telexapparatuur, en van handbediende telefoonpost tot de moderne glasvezelkabel. In het HEIM kan men de mouwen opstropen en is genoeg te doen. Er is ook een groot techolab met een doe-lokaal en een practicum waar jong en oud spontaan en onder leiding van deskundige docenten modellen kunnen bouwen, solderen en glasgraveren. Attributen en een deel van een grote rondkoperen brouwketel van de voormalige Hengelose Bierbrouwerij, tot ver in de 20e eeuw brouwers van het bekende Hengelo Bier met op het label het Twentse Ros, zijn er te bewonderen naast bijvoorbeeld een grote maquette van een werkende kermis uit midden van de vorige eeuw. Kortweg; in het Techniekmuseum HEIM komt men veelal ogen en handen te kort. Adres: Bornsestraat 7
servEZ
Servez-toegangsprijs:
Volwassenen en kinderen vanaf 5 jaar Euro 1,50 Kinderen t/m 4 jaar; gratis Museumjaarkaart ; gratis Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag 10.00 uur – 17.00 uur zaterdag en zondag 14.00 uur – 17.00 uur. Gesloten: maandag en feestdagen Groepen op afspraak. Gratis parkeren naast en om het museum. Bijna geheel toegankelijk voor gehandicapten. HB
23
SERVEZ wenst iedereen een mooie en zonnige zomer!
servEZ
24
