Nieuwsbrief oktober 2012 Beste lezer, Als voorzitter van de koepel van Stadsherstellen, de Landelijke Federatie het Behouden Huis, mag je de ledenvergadering toespreken, zo ook afgelopen vrijdag in Rotterdam. De kunst is om voor dit gremium van 40 qua omvang verschillende organisaties iets te zeggen dat allen een hart onder riem steekt én motiveert tot verder kijken dan de waan van de dag. Dus niet over subsidieregeling B, artikel X praten maar achterom én vooruit kijken. We kunnen trots zijn; er is sinds de oprichting van de eerste Stadsherstellen, net na de Tweede Wereldoorlog, ontzettend veel bereikt. En we moeten verder: hoe om te gaan met het kwaliteitsvraagstuk rond restauraties, de groeiende regeldruk, hoe vinden we nog financiering, hoe zorgen we voor het behoud van draagvlak bij politiek en publiek, hoe pakken we de grootschalige opgave aan: kerken, kazernes, verpleeginstellingen in de wetenschap dat woningcorporaties aan banden gelegd zijn en gewone ontwikkelaars diep in de ellende zitten en de ervaring ontberen. Het antwoord kwam uit de vergadering: meer samenwerken tussen de Stadsherstellen. Gewoon heel praktisch – samen fiscalisten inhuren en niet afzonderlijk die kosten maken - of zelfs steeds intensiever in een Nationaal Monumentenfonds. Het Behouden Huis is er slechts voor de lobby; het samenwerken zal van onderop moeten komen! Ondertussen gaat het werk gewoon door en worden we soms (bijna) in de bloemetjes gezet: Sylvia Pijnenborg, bij BOEi ontwikkelingsmanager en onder andere betrokken bij de Dongecentrale in Geertruidenberg en coördinator voor Religieus Erfgoed is genomineerd als Vastgoedrouw 2012; stemt u ook op haar? Dat kan tot 20 oktober via www.dwire.nl. Op donderdag 22 november aanstaande zal de jury bekendmaken wie de award in ontvangst mag nemen. Veel leesplezier! Met vriendelijke groet, Arno Boon directeur
“Wanneer bent u weer open?” Op 8 en 9 september jl. was het weer Open Monumentendag, wat mede dankzij het prachtige weer in het hele land een enorm succes is geworden. Zo ook bij de elf projecten van BOEi die voor de gelegenheid opengesteld waren. Het draagvlak voor het behoud van ons erfgoed is bijzonder groot, blijkt wel uit de reacties. “Wanneer bent u weer open?”, was de meest gestelde vraag. In Den Bosch, waar de watertoren te beklimmen was, zijn ruim 300 mensen op bezoek geweest. Bezoekers konden de waterreservoirs bekijken en natuurlijk genieten van het fantastische uitzicht over de stad. Het plan om hier een glazen dakopbouw met bar te maken, werd zonder uitzondering met groot enthousiasme ontvangen. In Hilversum zijn maar liefst 2.000 mensen naar de Clemenskerk gekomen. Dat had vast ook iets te maken met het gospelkoor dat met de deuren open een zinderend concert gaf. De openstelling heeft naast overweldigende publieke belangstelling ook een serieuze kandidaat opgeleverd voor verhuur van de kerk en de naastgelegen pastorie.
“Het is echt schitterend dat dit behouden blijft. Wat is hier een historische rijkdom aanwezig!”. Deze reactie was kenmerkend voor de bezoekers van Erve IJzerman in Wapenveld. Naar schatting dwaalden 1.000 bezoekers tijdens de Open Monumentendag rond door het boerderijencomplex, een flink aantal was er al voordat de deuren open gingen, ,,Die kans krijg je niet zo vaak om daar eens binnen te kijken’’.
Watertoren wordt woonhuis De karakteristieke watertoren van Baarn wordt een woonhuis. Onlangs vond de verkoop plaats. De Watertoren is 29 meter hoog, stamt uit 1903, en vormt een opvallend element in een villawijk van Baarn. De verkoop is middels een inschrijving tot stand gekomen. Bij de selectie ging het BOEi niet alleen om de opbrengst, maar om het beste plan voor de meest duurzame herbestemming. De keuze is gevallen op een gezin met jonge kinderen dat de watertoren gaat transformeren tot een woning van zes verdiepingen met op hoge hoogte een terras. Het waterreservoir en de leidingen blijven daarbij intact. De watertoren blijft ook voor anderen toegankelijk tijdens de jaarlijkse Open Monumentendag. Zecc Architecten, bekend van de transformatie van de watertoren van Soest, werkt momenteel het schetsplan van het gezin uit. BOEi blijft betrokken bij de opstart van de herbestemming. De watertoren van Baarn is door vorige eigenaar, Vitens, gerestaureerd. BOEi begeleidt de herbestemming van de watertoren en regelt de verkoop. De opbrengst van de torens gaat naar de restauratie van de watertoren van Sint Jansklooster die in de toekomst als uitkijktoren gaat fungeren in natuurgebied De Wieden.
Sylvia Pijnenborg genomineerd voor Vastgoedvrouw van het jaar 2012 DWire, het netwerk voor vrouwen werkzaam in de vastgoedsector, heeft drie vrouwen genomineerd voor de titel DWire Vastgoedvrouw 2012. Eén van hen is Sylvia Pijnenborg, werkzaam voor BOEi en een hooggewaardeerde collega. Sylvia is genomineerd omdat zij “met haar passie, haar volharding, haar kennis en haar netwerk zorgt voor het behoud van waardevolle en oude gebouwen. Hierdoor weet zij geslaagde herbestemmingsprojecten te realiseren, waarbij vaak nieuwe iconen ontstaan in de stad. Een sprekend voorbeeld daarvan is de Caballero Fabriek. Daarnaast heeft zij projecten als de Zeepfabriek in Amersfoort en de Timmerfabriek in Vlissingen op haar naam staan, “ zo schrijft DWIRE op haar website. Sylvia is niet alleen ontwikkelingsmanager bij BOEi, ze heeft ook een eigen bedrijf, ‘Bouwingebouw’. Sylvia is daarnaast betrokken bij de oprichting en beoogd directeur van een dochterbedrijf van BOEi, dat zicht richt op het herbestemmen van religieus erfgoed. Stem nu! Iedereen die werkzaam is in het (commercieel) vastgoed – en dus ook in de monumentenzorg want
dat is ook weliswaar heel bijzonder vastgoed! - heeft de mogelijkheid om op een van de kandidaten te stemmen. Tot 20 oktober kan er gestemd worden via www.dwire.nl. Op de website zijn ook de profielen van de andere kandidaten te vinden. Op donderdag 22 november 2012 zal de jury bekendmaken wie de award in ontvangst mag nemen.
Dijkmagazijn Elden te huur voor evenementen Het Dijkmagazijn in Elden staat symbool voor de eeuwenlange strijd tegen het hoge rivierwater. Een historicus vertelde onlangs in het Dijkmagazijn het bloedstollende verhaal ‘Operatie Ooievaar’, over de dijkdoorbraak in 1944. De opkomst was zo overweldigend dat de lezing in december nogmaals is geprogrammeerd. Tegen die tijd is het Dijkmagazijn, dat met minimale middelen en maximale inzet wordt opgeknapt, weer volledig in gebruik. De complete benedenverdieping is inmiddels opgeknapt, inclusief de keuken. De verwarming wordt voor het invallen van de winter geïnstalleerd en leerlingen van het ROC komen ook nog een steentje bijdragen in de vorm van diverse klusjes. Een binnenhuisarchitecte heeft een ontwerp gemaakt voor de vergaderlocatie op de benedenverdieping en een expositieruimte op zolder. Het Dijkmagazijn is reeds te huur voor vergaderingen, presentaties en trouwerijen. Grote troef van het Dijkmagazijn is de locatie: idyllisch gelegen langs de NederRijn en aan de rand van natuurgebied Meinerswijk. Het Dijkmagazijn in Elden wordt met steun van de gemeente Arnhem, BOEi en een club vrijwilligers getransformeerd tot ‘Hoogwater Educatiecentrum’ en kleinschalige evenementenlocatie. Meer info via www.dijkmagazijnelden.nl
Staalconstructie en gietijzeren vensters Locloods Roosendaal gerestaureerd Station Roosendaal vormde als grensstation een belangrijk knooppunt van het Nederlandse spoorwegennet. De stationsgebouwen, die dateren uit het begin van de vorige eeuw, zijn dan ook allemaal monumentale gebouwen die als ensemble gebouwd zijn. Zo ook de locomotievenloods (kortweg Locloods), die bestaat uit een monumentale, 16,5 meter hoge hal van ruim 2.000 m2, die zes sporen overspant en een lagere hal van 8,5 meter hoog en 2.200 m2, waar stoomlocomotieven gestald en gerepareerd werden. Nog steeds worden hier door firma Shunter wagons onderhouden. BOEi is eigenaar van de Locloods en begeleidt de restauratie, die twee jaar geleden van start is gegaan. De stalen overkappingen zijn per onderdeel in het werk hersteld, compleet met ouderwetse klinknagels, naar het voorbeeld van originele tekeningen uit 1907. Ook de karakteristieke gietijzeren raamkozijnen zijn
gerestaureerd. Tijdens de restauratie, die startte met stralen, zijn hele stukken van de hal ingepakt zodat het werk van Shunter niet onderbroken hoefde te worden. Alle kozijnen zijn eruit gehaald, schoongemaakt, gerepareerd en geschilderd. Van de gietijzeren raamkozijnen konden er 36 niet meer gerepareerd worden. Ter vervanging werden er nieuwe exemplaren gegoten door een gespecialiseerd bedrijf. “Je kunt niet zien dat het gerestaureerd is’’, merkte een medewerker van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed op die op bezoek was. En dat is voor onze projectleider Jan Blankestijn en aannemer Koninklijke Woudenberg eigenlijk wel het mooiste compliment dat je kunt krijgen.
Nieuwe pachters voor boerderij Roorda State Sinds 3 oktober heeft de monumentale boerderij Roorda State in Hitzum, eigendom van Boerderij en Landschap, nieuwe pachters. Het zijn twee ondernemers, een stel, die hier de droom van hun leven gaan verwezenlijken; ze gaan Roorda State transformeren tot een kleine zorgboerderij met paarden. Kinderen met een geestelijke handicap kunnen hier straks paarden gaan verzorgen en berijden. In de boerderij zullen op kleine schaal paarden worden gehouden van het Appaloosa ras, het soort paard dat kinderheldin Pippi Langkous bereed. Maar zo ver is het nog niet. Eerst moet de boerderij nog aangepast worden voor bewoning en zullen de boomgaard en de erfbeplanting in originele staat worden teruggebracht. Boerderij en Landschap is erg content met de nieuwe bewoning, temeer daar de agrarische functie van de boerderij behouden kan blijven. Cees Koomen, directeur Boerderij en Landschap zegt daarover: ,,De benodigde aanpassingen van de boerderij zijn tot stand gekomen in overleg met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en de gemeente Franekeradeel. Dat ging na goede voorbereiding heel vlot; zonder een nieuw gebruik is de toekomst niet geborgd van dit rijksmonument’’. Wonen en werken in een monumentale boerderij is een droom voor velen, maar zeker niet onmogelijk. Heeft u ook plannen om het roer om te gooien en wilt u dit doen in een historische omgeving? Stuur dan een e-mail met hierin uw wens omschreven naar
[email protected] of kijk op www.boerderijenlandschap.nl voor het huidig aanbod.
Agenda Op 17 oktober vindt het werkatelier ‘Rekenen aan herbestemmen’ plaats in Amersfoort bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Deze basisopleiding biedt in één dag inzicht in de financiële aspecten van herbestemmen. Op het programma staat ook een bezoek aan het door BOEi herbestemde fabriekscomplex van Rohm & Haas in Amersfoort. Het volledige programma is te bekijken via onze website en aanmelden kan door
een mail te sturen naar:
[email protected] Het TV programma ‘Hoop of Sloop’ besteedt in de uitzending van zondag 21 oktober op Nederland 2 om 16.05 uur aandacht aan het Stadion in Wageningen. Al 20 jaar wordt gezocht naar een oplossing die nabij is. Klik hier voor het uitzendschema van deze NTR serie.
CONTACTINFORMATIE BOEi 033 760 0660
[email protected] www.boei.nl BOEi is een initiatief van AM Vastgoedontwikkeling BV, Rabo Vastgoedgroep, Dudok Wonen, NS Stations, Bank Nederlandse Gemeenten, VolkerWessels Bouw & Vastgoedontwikkeling bv, Oranje Fonds, Vesteda en Triodos Bank. BOEi wordt jaarlijks financieel ondersteund door de BankGiro Loterij. Voor meer informatie: www.bankgiroloterij.nl
5