Natuurpresentaties Jaargang 2, aflevering 2
Nieuwsbrief Natuurpresentaties
Jaargang 2.2 2-4-2012
Voorwoord
In dit nummer: Lauwersmeer, Paterswoldse Meer, Drentse beken
2
Mantingerzand, Alpenwan- 3 delingen, Drents-Friese Wold Vlinders, Mijnwerkers en Gallen, Drenthe Overdwars
4
Gouden Rand van Groningen, Kaapse Flora, Namibië
5
Wilde Plantencursus, Wijknatuurgidsencursus, Veen
6
Tekstproductie Gastenboek, Vorige nieuwsbrieven
7
Informatie, Natuurreizen
8
De winter ligt achter ons en het lezingenseizoen 2011 / 2012 is voorbij . Voor mij met o.a. herinneringen aan een speurtocht op een donker industrieterrein (waar volgens de routeplanner een verenigingsgebouw zou zijn) maar ook beelden van visueel gehandicapte en oudere bewoners van Interzorg Hendrik Kok in Rolde die met alle zintuigen genieten van stinkende zeeklei en geurige gagel als onderdeel van een presentatie over het Drents-Groningse landschap.
excursies. Een Wilde Planten cursus in Haren, een wijknatuurgidsencursus voor NDE Groningen & Natuurmonumenten en afsluitend de cursus Licht op Veen (IVN Zuidlaren. Een excursie boeken voor voorjaar of zomer kan nog steeds. In de agenda staan inmiddels Drentsche Aa, bomen in Slochteren en een week alpenflora en alpenfauna voor Hotel Alpina in Tschiertschen (Graubünden, Zwitserland).
nen gekomen. Mits op tijd aangevraagd is een eigen onderwerp mogelijk maar uiteraard kunt u ook kiezen uit het aanbod op de site. Graag wens ik u veel leesplezier met deze vierde nieuwsbrief. Kees Boele
Inmiddels zijn ook de eerKomende maanden staan in ste aanvragen voor het kohet teken van cursussen en mende winterseizoen bin-
Agenda Natuurpresentaties 6 april IVN Zuidlaren, bomenexcursie Fraeylemaborg April-juni Wilde Plantencursus Haren April—oktober Wijknatuurgidsencursus NDE / Natuurmonumenten Groningen 13 mei— Powertalk, Engelstalige rondleiding Drentsche Aa
Laat u inspireren Natuurpresentaties publiceert wekelijks één of meerdere artikelen op zijn internetblog (voor het adres zie achterzijde). Onderwerpen over natuur en landschap in Nederland of verder weg. U hoeft nooit
wat te missen met een aanmelding als volger. Maar er zijn veel meer inspirerende groene blogs. De mooiste zijn bij elkaar gebracht in de rechterkolom van deze website. Kijk bijvoorbeeld eens op Natuurkieker, De
Wereld door mijn Lenzen, Berichten van een Dodenakker of Birding Oldambt . Een bron van ideeën voor excursies of presentaties.
Pagina 2
Nieuwsbrief Natuurpresentaties
Jaargang 2, aflevering 2
Excursie Lauwersmeer Nationaal Park Lauwersmeer, voor 1969 een baai van de Waddenzee waar het soms woest kon spoken. Nu een rijk gevarieerd natuurgebied met een jaar rond aanbod van bijzondere vogels. Van broedende zeearend tot bezoekende Grauwe Franjepoot. Maar er is veel meer te zien. Paars bloeiende orchideeënvelden, gele Bitterlingen, wit Stofzaad en groene Ad-
dertong. Sommigen opvallend, andere klein en alleen na goed zoeken te vinden. Daartussen allerlei soorten paddenstoelen, daarboven vlinders en andere insecten. Lauwersmeer, zet het eens op de excursie agenda.
Paterswoldse Meer & Friesche Veen
“eens een woest en leeg gebied tussen de zandruggen van Haren en Eelde”
Nog niet eens zo lang geleden was het gebied wat we nu kennen als Paterswoldse Meer en Friesche Veen een woest en leeg gebied tussen de zandruggen van Haren en Eelde. Pas in de vorige eeuw vond er grootschalige vervening plaats wat zou leiden tot een gevarieerd
waterlandschap. Een ideale een excursie maar zeker locatie voor recreatie maar ook voor een winterse preook voor natuurontwikke- sentatie op het witte doek. ling. De Visarend is er weer terug gekomen, honderden vlindersoorten zijn er geteld en in de polder bloeit het Kievitsbloempje weer. Paterswoldse Meer en Friesche Veen , mogelijk voor
Excursie Drentse beken krijgen weer de ruimte. ‘Het meest bijzondere is misschien wel het eigen kaBloemrijke hooilanden rakter van elke beek. Vier langs de Drentsche Aa, rivierduinen langs de Hun- seizoenen lang steeds weer ze en boomkikkers aan de verschillend. boorden van de Reest. De Drentsche zandkop watert naar alle kanten af, beken mogen weer stromen, bijzondere planten en dieren
Jaargang 2, aflevering 2
Pagina 3
Nieuwsbrief Natuurpresentaties
Excursie Mantingerzand Drenthe, het oude landschap. Zo ervaart u een wandeling over het Mantingerzand. Een golvend stuifzandgebied met heide en vooral jeneverbessen. Door ontginning bijna geïsoleerd achtergebleven maar nu door restauratie van het landschap weer terug in een aaneengesloten natuurgebied. Vanaf eind maart domein van Roodborsttapuiten en Boompie-
pers. Opvallend rijk aan allerlei planten die profiteren van het nieuwe beheer van Natuurmonumenten in dit gebied. In lagere delen is de Kleine Zonnedauw weer terug gekomen, op de hogere stuifzanden bloeit Dwergviltkruid. Deze wandeling is het jaar rond te boeken als een halve dag excursie.
Alpenwandelingen Natuurpresentaties gaat komende zomer aan de slag in Zwitserland. Zeven dagen natuurwandelingen vanuit Hotel Alpina (Tschiertschen, Graubunden). Uiteraard kunt u ook meelopen (mail even voor verdere informatie) maar vanaf september is het on-
derwerp ook beschikbaar als Powerpoint presentatie voor uw verenigingsavond. Laat u verrassen door grote en kleine planten, vlinders en vogels in een steeds weer veranderend landschap. In het zomers licht ongekend mooi maar zeker op grotere hoogte een
Excursie Drents-Friese Wold Na de Waddenzee en de Veluwe is het Nationaal Park Drents-Friese Wold het grootste aaneengesloten natuurgebied van Nederland. Veen en zand ontmoeten elkaar in een kleinschalig landschap. Uitgesneden en geboetseerd door de mens maar vervolgens ingekleurd door de
natuur.. Rechte lijnen worden verzacht, verdwenen plantensoorten krijgen weer de ruimte en vlinders keren terug. Beheerders die niet meer in hokjes denken maar samenwerken voor een levend en steeds weer verrassend gebied. Deze wandeling is het jaar rond te boeken.
voortdurende strijd om het bestaan. IJzige koude, gierende wind en verzengende hitte vragen om bijzondere aanpassingen van plant en dier.
“Laat
u verrassen door grote en kleine planten, vlinders en vogels ”
Pagina 4
Nieuwsbrief Natuurpresentaties
Jaargang 2, aflevering 2
Presentatie Vlinders Niets wekt zoveel verbazing als de wonderbaarlijke veranderingen in het leven van een vlinder. Van ei tot rups, dan terugkeren naar een vormeloze massa gevangen in een weerbarstige pophuid en vervolgens opnieuw tevoorschijn gekomen als een meestal gevleugeld insect. Beginnend als stevige knager om te eindigen als zuiger door een rietje of zelfs vastend gedu-
rende zijn laatste levensdagen.
boven en onderkant van een blad en dan als mijnwerker gangen knagend in de groene soep. Anderen doen het vernuftiger. Zij laten zich inkapselen door de plant. Opgesloten in een donkere cel maar wel voorzien van water en brood. Helaas is elke gevangenis te
kraken. Legboren of zelfs snaveltjes weten door te dringen tot de schatkamer en dan is het feest echt afgelopen.
“Vlinders” biedt een inleiding in leven en samenleven van de ruim 2400 soorten dag– en nachtvlinders in Nederland. Een verrassende ontmoeting met soms bijna bizarre rupsen, bonte motten en bekende vlinders uit de tuin.
Mijnwerkers en Gallen
“Opgesloten in een donkere cel maar wel voorzien van water en brood”
Het is al vaak gezegd maar in de natuur draait het om eten of gegeten worden. Een mogelijke oplossing om te blijven eten is je opsluiten in een bijna onuitputtelijk restaurant. Honderden soorten insecten en mijten hebben dit ontdekt. Soms eenvoudig tussen
Deze presentatie staat al jaren op het programma maar wordt steeds verder uitgebreid met nieuwe vondsten.
Presentatie Drenthe overdwars
Bijschrift bij afbeelding.
In een vorige nieuwsbrief werd deze nieuwe presentatie al aangekondigd. Dwars door Drenthe op stap langs het Oranjekanaal. Van Veenkoloniën tot Smilder Venen over het Drents plateau. Aandacht voor het ontstaan van het landschap, de ver-
anderingen na de komst van de eerste mensen en tenslotte de natuur die na duizenden jaren op veel plaatsen opnieuw ruimte krijgt om te groeien en te bloeien.
Nieuwsbrief Natuurpresentaties
Jaargang 2, aflevering 2
Pagina 5
Presentatie Gouden rand van Groningen De “Golden Raand” van Groningen, van Dollard tot Lauwers, van Bourtange tot Nieuw Statenzijl. Een trektocht langs veen, zand en klei. Karakteristieke landschappen met elk hun eigen flora en fauna. Natuur is er vaak versnipperd door intensief gebruik maar zodra het tij keert grijpt het zijn kans. De Ruiten Aa mag weer kronkelen, akkerrandbeheer biedt Grauwe
Kiekendief en Geelgors nieuwe kansen en de Emmapolder heeft met de Ruidhorn weer een zilte rand gekregen. Deze nieuwe presentatie is vanaf september 2012 beschikbaar.
Kaapse Flora en Fauna Geen gebied op onze planeet is zo rijk aan bloemen als de Kaap. Eens een Nederlandse kolonie voor zeevaarders, nu bestemming voor toeristen en biologen. Honderden soorten dopheide en vlinderbloemigen maar ook plantenfamilies die teruggaan tot de tijd
van het oercontinent Gondwana. Elk met hun eigen bestuivers, van vlinders tot vogels. Maar de Kaap en ZuidAfrika bieden veel meer. Zoals ze het zelf graag zeggen: het is een wereld in één land. Bergen zijn hier eilanden met elk hun ken-
Presentatie Namibië Het best bewaarde geheim van Afrika, zo presenteert het Namibisch Verkeersbureau graag haar eigen land. Feit is dat steeds meer bezoekers dit bijzondere gebied ontdekken. Van Kalahari tot Skeleton Coast, van de zoutpan in Etosha tot
de bergen van Naukluft, steeds weer verassend anders. Een avond is bijna te kort om de bijzondere flora en fauna van dit gebied aan u voor te stellen.
merkende soorten. Landschappen zijn hier onvoorstelbaar groot. Het Krugerpark is al groter dan Nederland, meer dan tweehonderd soorten vogels in een week is normaal. Vanaf december 2012 wordt deze lezing aangeboden.
“Bergen zijn hier eilanden met elk hun kenmerkende soorten”
Pagina 6
Nieuwsbrief Natuurpresentaties
Jaargang 2, aflevering 2
Wilde planten cursus Velen kennen nog het motto van dr. Fop. I. Brouwer: alles wat groeit en bloeit en ons altijd weer boeit. Maar wat weten we nu werkelijk van wilde planten? Meer dan 1400 soorten in Nederland maar hoe breng je ze op naam? Waarom groeien ze juist op die plek? En waarom zie je vaak dezelfde soorten bij elkaar? Met een cursus van minimaal drie avonden en drie excur-
sies krijgt u een eerste introductie in de wilde flora van Nederland. Aan het eind van de cursus hebt u ervaring opgedaan met determineren, zijn de belangrijkste plantenfamilies te onderscheiden en hebt u een begin gemaakt met het opbouwen van soortenkennis. Natuurpresentaties sluit met deze cursus bij voorkeur aan op uw directe woonomgeving.
Wijknatuurgidsencursus
“stoomcursus “Wijknatuurgids” voor Beijum en Lewenborg opgezet”.
Groningen probeert ondanks de bezuinigingen een groene gemeente te blijven. De stedelijke ecologische structuur blijft in stand en de samenwerking met o.a. Natuurmonumenten, als beheerder van het natuurgebied Kardinge, wordt steeds verder geïn-
tensiveerd. Dit betekent echter ook investeren in draagvlak bij de burgers. NDE Gemeente Groningen (Natuur– en Duurzaamheidseducatie), Natuurmonumenten en Natuurpresentaties willen hier gezamenlijk wat aan gaan doen. Met subsidie uit
Nieuw Lokaal Akkoord 2.0 is een stoomcursus “Wijknatuurgids” voor Beijum en Lewenborg opgezet. Vijftien vrijwilligers starten op 21 april en zijn vanaf 27 oktober 2012 beschikbaar voor maandelijkse natuureducatieve activiteiten.
Licht over het Veen
Bijschrift bij afbeelding.
IVN Zuidlaren heeft voor komende herfst een korte kennismaking met “veen” in al zijn aspecten op de agenda gezet. Drie avonden, met onderwerpen die variëren van veenvorming tot cultuurhistorie, en één excursiedag waarop zowel een hoogveen– als een
laagveen gebied bezocht worden. Natuurpresentaties is uitgenodigd om deze cursus te verzorgen.
Jaargang 2, aflevering 2
Nieuwsbrief Natuurpresentaties
Pagina 7
Tekst Natuurpresentaties is feitelijk een allround communicatiebureau op het gebied van natuur en landschap. En dat betekent niet alleen presentaties, cursussen of organisatie van symposia . Ook productie van teksten behoort tot de mogelijkheden. Of het nu gaat om een website, een artikel voor een verenigingsblad, de productie van een inventarisatieverslag of een aan-
sprekend persbericht, bijna alles is mogelijk. Een voorbeeld van deze teksten zijn bijvoorbeeld de inmiddels ruim 180 gepubliceerde blogberichten. Soms literair, soms met een knipoog maar altijd informatief geschreven. Zoals bij alle activiteiten geldt ook hierbij als motto “maatwerk”. U bepaalt inhoud, stijl en vorm.
Gastenboek Met de nieuwe site van natuurpresentaties is het ook mogelijk geworden uw ervaringen met anderen te delen. IVN Stadskanaal schrijft over een presentatie Drentsche Aa: “Vooral jouw enthousiasme over en kennis van het gebied werd gewel-
dig gewaardeerd”
een aanrader!”
Groei & Bloei Sneek meldt over een avond Patagonië & Antarctica: “” een bijzondere avond met prachtige natuuropnames, een boeiend verhaal en speciaal voor onze vereniging aandacht voor de plantengroei. Deze lezing is
Interzorg Hendrik Kok (Rolde) schrijft : “Een geweldige presentatie de bewoners hebben er van genoten, ze konden veel (voor zover mogelijk) zien, voelen, ruiken en horen over de natuur in Groningen en Drenthe”
“zien, voelen, ruiken en horen over de natuur in Groningen en Drenthe”
Vorige nieuwsbrieven In de vorige nieuwsbrieven werd o.a. aandacht gegeven aan de volgende onderwerpen: 1. Excursie stinzenplanten. 2. Excursie voorjaarsflora en vogels Hasbruch. 3. Excursie of presentatie
Schiermonnikoog. 3. Presentatie paddenstoelen. 4. Presentatie bestuiving. 5. Presentatie Patagonië en Antarctica.
Bijschrift bij afbeelding.
Natuurpresentaties
Natuurpresentaties maakt deel uit van het activiteitenpakket van Cirsium Advies (KvK 53090683). Eigenaar van Cirsium Advies is Kees Boele. Sinds 1982 actief als bioloog in groen Noord Nederland en werkzaam geweest als projectmanager / hoofd educatieve dienst Hortus Haren, directeur Botanische Tuin De Kruidhof (Buitenpost) en plaatsvervangend directeur Natuur en Milieufederatie Groningen
Remmingaweg 48 9751VR Haren Telefoon: 06-19782091 E-mail:
[email protected]
Natuurpresentaties verzorgt lezingen, excursies, teksten en
www.keesboelenatuur.blogspot.com
organisatie van symposia in Noord-Nederland. Groene draad in al deze activiteiten is de natuur van Noord-Nederland en ver daarbuiten. Data en tijd bepaalt de klant maar houdt voor excursies rekening met de seizoenen. In 2012 zijn geen presentaties mogelijk in de maand november.
http://www.facebook.com/natuurpresentaties
Natuurpresentaties werkt met standaardtarieven voor pre-
Natuurpresentaties op het web: www.natuurpresentaties.nl
sentaties en excursies (zie de website voor actuele prijzen).. Voor cursussen, symposia of teksten wordt in overleg een offerte opgesteld.
Natuurreizen 2012 Invididuele reizen/ Maatwerk:
Groepsreizen:
* orchideeënreis (Noord-) Cyprus.
* Vogelreis Papua Nieuw Guinea, vertrek 26 augustus
* voorjaarsflora Tennessee * camperreis Namibië * Parels van Limpopo, Zuid-Afrika * Torres del Paine, Chili * Pantanal, Brazilië
* Vulkanenreis Java, vertrek 1 september * Zuid-Afrika, vertrek 3 november * Vogelreis Gambia-Senegal, vertrek 1 december
* Amazone / Cristallino, Brazilië * Queensland * West-Australische flora
Voor informatie mail naar:
* Kirgizië en Oezbekistan
[email protected]
