Nieuwsbrief Leiden- Juigalpa Woordje van de voorzitter Ontwikkelingssamenwerking ligt zwaar onder vuur. Subsidies vanuit de nationale overheid nemen af en er is veel kritiek op de effectiviteit van de hulp. Echter, de roep om meer verantwoording en resultaten heeft heel veel bureaucratie en daarmee hoge kosten opgeleverd bij de grotere ontwikkelingsorganisaties. De afstand van de burgers tot die organisaties is ook erg groot geworden en de enige band lijkt te bestaan uit het doneren van geld. De SVLJ heeft een viertal jaren meegedraaid in een programma van het Landelijk Beraad Stedenbanden Nederland Nicaragua (LBSNN), dat subsidie verstrekte voor voorlichting in Leiden en ingezameld projectgeld verdubbelde. Dat laatste is zeker ten goede gekomen van onze partners in Juigalpa, maar ook ervoeren we de bureaucratische last en werd de afstand tussen de SVLJ en haar partners in Juigalpa erg groot. Daarom stoppen wij dan ook met dat programma. Gelukkig blijkt de betrokkenheid van de Leidse burgers bij de stedenband en bij de bevolking van Juigalpa alleen maar toe te nemen. Wij houden de lijnen naar onze partners in Juigalpa kort, hebben nauwelijks overheadkosten, steunen programma’s met concrete en goede resultaten. Veel vrijwilligers zetten zich in voor de stedenband en in deze krant is te lezen dat steeds meer partners invulling aan de stedenband geven. Al deze partners steunen hun equivalent in Juigalpa. De stedenband van Leiden met Juigalpa is springlevend en er is ruimte voor veel meer vrijwilligers, initiatieven en relaties. Dus sluit je aan! Eric Bloemkolk ROC Afscheid van Marieke Jas Het ROC Leiden is één van de trouwste, actiefste en oudste partners in onze stedenband. Dit komt door de fantastische inzet van docenten als Jack Pastoor en Marianne Mathijssen, maar onontbeerlijk daarbij is de warme steun vanuit de leiding van het ROC.
Marieke Jas bij haar afscheid
Najaar 2011
Op 31 maart jl. werd afscheid genomen van de vicevoorzitter van de Raad van Bestuur van het ROC, Marieke Jas. Zij heeft via haar persoonlijke betrokkenheid, onder meer zich uitend in haar deelname aan een Leidse delegatie naar Juigalpa in 2008, de SVLJ enorm ondersteund. Dat zij een groot hart heeft voor de stedenband en dan met name voor de zusteropleiding in Juigalpa, de Politecnica, bleek ook toen zij iedereen opriep haar bij haar afscheid geen cadeau te geven, maar daarvoor in de plaats een schenking te doen voor de Politecnica in Juigalpa! Gelukkig heeft ook de nieuwe voorzitter van de raad van bestuur van het ROC Leiden, Dhr. Jeroen Knigge, zich positief uitgelaten over de band met Juigalpa. Marieke: ontzettend bedankt voor jouw inzet, jouw mooie afscheidscadeau en veel succes gewenst met je nieuwe activiteiten! 3 Oktoberoptocht Voor het eerst dit jaar heeft de SVLJ op 3 oktober deelgenomen aan de optocht der optochten in Leiden. De andere drie stedenbanden deden ook mee aan de optocht, die dit jaar extra lang was vanwege het 125 jarig bestaan van de 3 Octobervereeniging. De optocht had het thema High Leids meegekregen, en liet highlights zien uit de Leidse samenleving en de voorgaande optochten. Mannen, vrouwen en kinderen in Nicaraguaanse kostuums, een reuzin en een giga opblaasvogel vormen een kleurrijke stoet en maken zo duidelijk dat onze stedenband springlevend is en kleur brengt in Leiden.
Nieuwsbrief Leiden- Juigalpa Dit najaar geen “Aventura-Juigalpa“ - avondwandeling In september 2010 werd een sfeervolle avondtocht gehouden, aansluitend bij een traditie in Nicaragua om nachtwandelingen te houden rond een sociaal thema.
Dat plan is om verschillende redenen nu afgeketst. Het lukte niet een geschikte en uitdagende route te vinden. En tijdige en goede publiciteit rond de zomervakantie was niet (meer) goed mogelijk. Het bestuur van de SVLJ denkt er over in de toekomst toch weer een gezellige stedenbandwandeling te houden, maar dan op een andere manier georganiseerd! Alle kinderen naar school in Juigalpa Het project Alle kinderen naar school in Juigalpa is in 2009 van start gegaan. Doelstelling is dat alle kinderen die op dit moment niet naar school kunnen, straks wél naar school gaan. Kinderen die uit armoede niet naar school kunnen krijgen via dit project een maaltijd op school en wordt voorzien in extra scholing voor onderwijzers, uniformen voor kinderen, rugzakjes met schoolmaterialen. Ouders die het belang van onderwijs niet inzien wordt uitgelegd hoe belangrijk onderwijs is. Deze methode is in andere steden al succesvol gebleken. In 2010 participeerden verschillende basisscholen in het project, met ruim 260 kinderen die voor de extra steun in aanmerking kwamen. Hoewel het erg lastig is precieze statistieken te verkrijgen is het doel voor 2011 om inzicht te verkrijgen in de relatie tussen de ondersteuning die de kinderen krijgen en hun schoolprestaties.
Najaar 2011
Basisscholen in Juigalpa In deze Juigalpakrant vragen wij uw aandacht voor de basisscholen in Juigalpa, zoals de de Escuela Leiden; opgericht in 1993. De school en een deel van de wijk Barrio Nuevo Amanacer zijn gebouwd met steun vanuit Leiden en de Stedenband. De school heeft 241 leerlingen (2010) en 10 leerkrachten, waaronder de directeur. Het gebouw bestaat uit 5 lokalen. Uit ruimtegebrek wordt ook lesgegeven op de gang, de wachtruimte en in de directiekamer. Extra lokalen en vernieuwing van de toiletten (latrines) is noodzakelijk.
De school heeft gevraagd om een bibliotheek. Hiervoor hebben de leerlingen van de Haanstraschool zich ingezet. Zie het verslag van de projectweek elders in deze krant. Zoals de Escuela Leiden zijn er vele scholen in Juigalpa. Wij vragen om uw bijdragen om de situatie op de basissscholen in Juigalpa te verbeteren. Via overboeking op rekeningnummer ING 4875864 t.n.v. Stichting Vriendschapsband Leiden-Juigalpa kunt u helpen de situatie op de basisscholen in Juigalpa te verbeteren.
Circulos Pedagógicos Círculos Pedagógicos is een langer lopend project van de SVLJ, gericht op verbeteringen in het onderwijs. Dit project geeft aanvullend onderwijs aan kinderen die het basisonderwijs dreigen te verlaten omdat zij een leerachterstand hebben. De Círculos worden drie keer per week gegeven op verschillende locaties. Na een periode waarin het project wat onregelmatig verliep, is het in de tweede helft van 2010 weer goed opgepakt, mede dankzij de impulsen van de lokale afdeling van het Ministerie van Onderwijs. Er is een viertal scholen bij betrokken, met een totaal van zo’n 120 kinderen die worden bereikt. De SVLJ draagt bij aan het salaris van de lokale coördinatrice van het programma, maar vindt het belangrijk dat ook dat wordt overgenomen door het Ministerie.
Nieuwsbrief Leiden- Juigalpa Beroepsonderwijs via de Politécnica Al geruime tijd ondersteunt de SVLJ in een samenwerking met ROC Leiden de “Escuela Politécnica 17 de julio” in Juigalpa, met cursussen voor beroepsonderwijs. Beroepsonderwijs is tamelijk nieuw in Nicaragua en deze school is uniek in Juigalpa. Nicaragua kent de lagere school, middelbare school en universiteit, maar geen LBO, MBO of HBO. Iedereen die doorleert gaat naar de universiteit, maar studenten die afstuderen vinden moeilijk werk. En juist aan praktische werknemers is dringend behoefte. De Escuela Politécnica is in 2010 verder gegroeid: er zijn meer docenten en er is meer ondersteuning door het ministerie van Onderwijs in Nicaragua. Er wordt onder andere lesgegeven in koken, handenarbeid en schoonheidsverzorging. De financiële middelen vanuit Leiden gingen naar bouw, renovatie en inrichting van de klaslokalen. Ook werd een groot aantal naaimachines gerepareerd en werd veel materiaal aangekocht.
Najaar 2011 Projectweek Juigalpa op de Haanstraschool in Leiden Afgelopen april wijdde de Haanstraschool een projectweek aan Juigalpa. Centraal stond een verder uit te bouwen scholenband met de Escuela Leiden in Juigalpa. Geheel passend bij de stijl van de school werden er activiteiten georganiseerd om geld in te zamelen voor een bibliotheek op de Escuela Leiden. De SVLJ was betrokken bij de voorbereiding van het programma. Op basis van bestaande lespakketten en materiaal van de Woutertje Pieterse school heeft het docententeam zelf een interessant programma voor de groepen 1-8 in elkaar gezet. De SVJL verzorgde gastlessen, o.a. over koffieteelt en over Nicaragua. De kinderen hebben kennis gemaakt met de gewoontes en gebruiken van Juigalpa zoals de Spaanse taal, kledij, muziek en de natuur. De muziekleerkracht heeft zelfs speciaal voor het project panfluitles gegeven. In de klas werd over diverse onderwerpen op YouTube en Google relevant materiaal opgezocht, dat werd bekeken en besproken in de klas. De school was in Juigalpastijl versierd en er waren zelfs een Escuela Leiden en een Escuela Haanstra nagebouwd. De SVLJ leende materialen uit, waaronder de Gigantona (een Nicaraguaanse legende) foto’s, kleding, artisania en vlaggen.
In 2010 ontvingen ruim 440 leerlingen hun diploma. Slechts 1% van de meisjes en 15% van de jongens gemiddeld verlaten de opleiding jaarlijks zonder diploma. In totaal telt de school nu zo’n 750 leerlingen, waarvan maar liefst 75% meisjes. Dat komt door het soort opleidingen dat wordt aangeboden, gerelateerd aan de mogelijkheden voor werk. Daarbij gaat het vooral om kansen eigen microbedrijfjes op te zetten. Die liggen beter als het bijvoorbeeld gaat om naaiateliers, koken en bakken, schoonheidssalons e.d. Veel jongens volgen de opleidingen als computer-operator, timmerman, lasser en elektrotechnicus, maar ook meisjes doen hieraan mee.
De onderbouwgroepen organiseerden een loterij, een restaurant met zelfgemaakte Nicahapjes en een museum met de creaties van de kinderen. De oudere kinderen werkten met microkrediet en kregen een krediet van 10 euro. Ze leerden een businessplan te maken, geld te investeren en winst te maken. Dit werd creatief en enthousiast door de kinderen en ouders opgepakt. Zo waren er autowassers, hondenuitlaters, werden er concerten gegeven, etc. Uiteindelijk konden op 1 april bestuursleden van de SVLJ de prachtige som van € 1870,- in ontvangst nemen. Muurschilders in het najaar Voor het zevende achtereenvolgende jaar wordt Leiden enkele grote muurschilderingen met een Nicaraguaans tintje rijker! Thema zal dit jaar zijn: “Stop kinderarbeid!” Naar scholen vertaald: “School: de beste werkplaats!” In de week van 10 – 14 oktober a.s. gaat Katy Carolina Centeno Escot met een groep leerlingen van de openbare basisschool Woutertje Pietertje (bij de Leidse Hout) aan de slag om de daar aanwezige versleten geschilderde panelen te vervangen. Katy is al eerder werkzaam geweest voor onze stedenband en wij verwachten weer een mooi werkstuk van haar! Twee weken lang, van 31 oktober tot 11 november,
Nieuwsbrief Leiden- Juigalpa gaan twee muurschilders – Katy Carolina Centeno Escot èn Rafael de Jesús Téllez – met leerlingen van het ROC Leiden werken aan één of meerdere grote panelen, die komen te hangen in binnenruimten en/of aan buitenmuren van het nieuwe ROC-gebouw aan de Lammenschansweg. Daardoor zal de band die het ROC al jaren heeft met de Escuela Politecnica in Juigalpa nog extra verstevigd worden! Bij de officiële opening van het nieuwe gebouw rond 15 november kunnen de schilderkunstwerken mooi onthuld worden!
Leidse corporaties sluiten lening af voor sociale woningbouw Tweederde van de Juigalpinos woont slecht en kan geen gebruik maken van stromend water, toilet, douche en stroom. In Leiden hebben de woningbouw corporaties zich dit aangetrokken. Tijdens het bezoek van burgemeester Lenferink aan Juigalpa in 2008, zijn de eerste contacten gelegd voor het sociale woningbouwproject voor Juigalpa. Na een vertraagde start is de grond uiteindelijk aangekocht met behulp van de gemeente Juigalpa. Voor dit project staat een aantal Leidse woningcorporaties garant: Ymere, Ons Doel, Portaal Leiden, De Sleutels en SLS Wonen. Zij staan 20 jaar borg voor de aflossing- en renteverplichtingen van rond de zes ton om huizen te bouwen in Juigalpa via de DIGH (Dutch International Garantee for Housing) die betaalbare woningbouw in ontwikkelingslanden mogelijk maakt. Hiermee kunnen ongeveer 100 woningen in Juigalpa worden gebouwd. Door projecten via het DIGH te garanderen, kunnen corporaties met een aanvaardbaar risico meebouwen aan echte sociale volkshuisvesting. Ze verlenen geen hulp, maar ondersteunen de bevolking in Juigalpa, die met het geleende geld aan het werk gaat. De Nicaraguaanse microkrediet organisatie Ceprodel is in Juigalpa verantwoordelijk voor de bouw en het verstrekken van de hypotheken. Leningen zijn nu ook voor de lagere inkomensklassen bereikbaar. Ceprodel paste deze formule eerder toe in Léon (stedenband met Utrecht), dat hiermee als voorbeeld diende.
Najaar 2011 Museumproject Eind 2010 is het museumproject gefaseerd van start gegaan. Het oorspronkelijke idee is het unieke museum in Juigalpa te helpen moderniseren en het voor het zich ontwikkelende toerisme veel beter toegankelijk te maken. En daartoe ook de bevolking van Juigalpa en regio in eerste instantie bewuster te maken van het belang van het eigen culturele erfgoed. Uit de ervaringen bij het opzetten van een lokaal museum voor o.a. Solentiname en Ometepe, waarbij de bevolking actief participeert, blijkt dat het betrekken van de lokale actoren een cruciale rol speelt in het bewustwordingsproces over behoud en beheer van cultureel erfgoed. Een bijzondere relatie met Leiden heeft het project omdat enkele Leidse wetenschappers, vanuit het Rijksmuseum voor Volkenkunde en de Faculteit Archeologie van de Rijksuniversiteit Leiden, een centrale rol spelen in archeologisch en antropologisch onderzoek in Nicaragua en specifiek Chontales, waar Juigalpa de hoofdstad is. Het project is gefinancierd door de SIS en wordt door het nog deels intact gebleven SIS-bestuur gemonitord. Het bestuurslid van de SIS, belast met projectzaken, vervult diezelfde functie nu ook in de SVLJ. Op termijn is het een optie dat de SVLJ de begeleiding van de uitvoering van het project zal overnemen, en eventueel ook eigen middelen daarvoor zal inzetten. Oproep voor nieuwe vrijwilligers Heb je interesse in internationale samenwerking en ontwikkelingshulp? Ben je bereid een beetje van je vrije tijd en je capaciteiten daarvoor in te zetten? Heb je kennis van of interesse in communicatie, fondswerving, het geven van voorlichting, het organiseren van evenementen? Meld je dan aan als vrijwilliger! Vele handen maken licht werk en bestaande, enthousiaste vrijwilligers zijn bereid je in te werken en te begeleiden. We weten het: tijd is schaars en je inzet kan dan ook flexibel en beperkt zijn. Schroom niet en neem voor de mogelijkheden contact op de secretaris Yvonne Lambregts (
[email protected]) of Eric Bloemkolk, voorzitter SVLJ (
[email protected] )
Najaar 2011
Nieuwsbrief Leiden- Juigalpa Even voorstellen Mijn naam is Jetske Hijlkema, 29 jaar en ik heb ik een master bij het Centrum voor Studie en Documentatie Latijns Amerika (CEDLA) behaald. In 2007 kwam ik voor het eerst in contact met Nicaragua in e het algemeen en Juigalpa tijdens de 12 Bouwbrigade. In de daaropvolgende jaren ben ik betrokken gebleven bij de SIS en Nicaragua; zo heb ik twee groepen in Juigalpa begeleid, heb ik in 2009 een half jaar op het kantoor van de SIS gewerkt en heb ik in 2010 drie maanden veldwerkonderzoek verricht in Nicaragua voor mijn studie. Het doel van mijn onderzoek was om na te gaan hoe de persoonlijke ervaringen van jonge Sandinisten tijdens de revolutie hen, drie decennia na de triomf van de revolutie, beïnvloeden in hun huidige politieke affiliatie. Een actueel thema – niet alleen door de revoluties in het Midden-Oosten maar ook omdat in november dit jaar weer presidentsverkiezingen plaatsvinden in Nicaragua. Sinds mijn tijd bij de SIS, ben ik via de zijlijn betrokken geweest bij de SVLJ. Momenteel ben ik mij dan ook aan het oriënteren hoe ik op een directere manier mijn kennis van Nicaragua en Juigalpa van betekenis kan laten zijn voor de SVLJ zodat ik een bijdrage kan blijven leveren aan het land en de stad die mijn hart hebben gestolen. Leidse ondernemers microkrediet
steunen
hun
collega’s
bedrijfje. Dat kan bijvoorbeeld een winkeltje in zelfgemaakte souvenirs zijn, maar ook een investering in de uitbreiding van een loodgieterbedrijf. Vanaf komend najaar zullen Leidse ondernemers via de website van Mi Caso presentaties kunnen zien van verschillende ondernemers uit Juigalpa en hun wensen. Hieruit kiezen zij vervolgens de meest interessante onderneming aan welke ze via Mi Caso een bedrag uitlenen. Op de site is ook te zien of de ondernemer het resterende bedrag bij elkaar heeft gekregen en aan de slag is gegaan. Na terugbetaling van de lening kunnen de Leidse ondernemers een nieuw plan uitkiezen. Deze starters zijn al gebaat bij investeringen tussen de 1500 en 2500 euro. Relatief gezien niet heel veel geld, maar voor deze mensen een groot kapitaal waarmee ze een kans krijgen op een betere toekomst. Het microkrediet voor de ondernemers in Juigalpa zal worden gefaciliteerd door AFODENIC (www.afodenic.com). Rijnlands Revalidatie Centrum Met het Rijnlands Revalidatie Centrum vinden positief verlopende gesprekken plaats over hun betrokkenheid bij een nieuw te bouwen revalidatiecentrum en ter ondersteuning van een gehandicaptenorganisatie in Juigalpa. Er is goede hoop dat we een volgende keer hier meer over kunnen melden.
met
Op 18 mei hebben de Leidse ondernemers van de stichting Mi Caso het samenwerkingscontract ondertekend met de directeur van partnerorganisatie AFODENIC uit de Leidse zusterstad Juigalpa. Deze bijeenkomst vond plaats in het Leidse stadhuis, in het bijzijn van wethouder Jan-Jaap de Haan.
Colofon Deze Nieuwsbrief is een uitgave van de Stichting Vriendschapsband Leiden –Juigalpa (SVLJ). Contact SVLJ
[email protected] www.leiden-juigalpa.nl Uw giften ter ondersteuning van het basisonderwijs in Juigalpa zijn zeer welkom: ING 4875864 t.n.v. Stichting Vriendschapsband Leiden-Juigalpa De SVLJ wordt door de belasting erkend als ANBI: Algemeen Nut Beogende Instelling. Uw gift is daarmee belastingaftrekbaar!
Vanuit de stedenband Leiden Juigalpa hebben Leidse ondernemers het initiatief genomen voor ‘Mi Caso’. Met Mi Caso, dat vrij vertaald ‘Mijn Onderneming’ betekent, willen de Leidse ondernemers beginnende ondernemers in Juigalpa financieel ondersteunen bij het starten van een eigen
Redactie Judith Heykers, Martine Koenders Fotografie SVLJ en projectpartners