www.gezondverstandavonden.nl
NIEUWSBRIEF JUNI 2013 Inhoud: Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina Pagina
Z
Derde jaargang, nummer 6 Maart 2013 1 3 5 6 11 11 12 13 14 15 17 18 18 21 23 24 24 27 27 28 29 30
: : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : :
Zomer volgens de kalender Salade zonder sla… Nogmaals aandacht voor: De humorenleer - over de middeleeuwse geneeskunst Verslag Gezond Verstand Middag in Schoten, 1 juni 2013 Stichting Gezond Verstand Avonden Quote Even voorstellen: Yvonne Beerepoot-Sangen – Spreekster tijdens Gezond Verstand Avonden Muntthee... Een impressie van een Gezond Verstand Avond… Mijn eigen moestuin Holzer’s permacultuur Facebook De dokter die in de kerk sprak… Opgezogen als in een tornado Sfeervolle salade… Gezond Verstand Eindhoven bij het Wasven Een manifestatie op de Dam tegen mega-veestallen Water... Initiatief voor een landelijke Wilde Woensdag Zonnige salade… Colofon Overzicht Anneke’s activiteiten in de komende periode
omer volgens de kalender
Het is zomer, de langste dag is net voorbij en alleen de kalender vertelt ons dat. Als we echter naar de natuur kijken, lopen we een paar weken op achter. Alles is later dan we gemiddeld gewend zijn en binnen zitten met een kop warme thee kan heel behaaglijk zijn, helemaal toen afgelopen dagen de buien flink vielen. Toch was het water wel even goed voor de natuur, wat ik zeer kan waarderen tijdens mijn strooptochten als ik eetbare plantjes pluk of wanneer we wandelingen op de agenda hebben staan met een groep en we zo van alles bekijken wat eetbaar is. Dan is het fijn als het op dat moment droog is natuurlijk ;-), maar alles er wel fris bijstaat. En zo hebben we allemaal onze wensen, ook hier weer overduidelijk. Dinsdag 25 juni wandelen we in Bergen, ditmaal in de avond. Moerasorchis
1
De volgende gelegenheid is op zaterdagmiddag 6 juli. Voor hen die al vaker mee geweest zijn, deze middag wil ik een heel andere route gaan lopen. Er zijn plekken waar veel watermunt staat en andere mooie begroeiingen, venkel, kortom genoeg om te bekijken en voor hen Moerasorchis tussen de klaver die vaker meelopen is het even verfrissend ondanks dat iedere maand weer andere gewassen toont. Verderop in deze nieuwsbrief de posters van de Watermunt activiteiten op het gebied van wandelen en twee workshops ‘Kokkerellen met eetbare gewassen’ als thema, als aanvulling op gangbare bekende groentesoorten. Zondag 30 juni zijn we in Purmerend… Deze zondag staat er weer een middag op het programma met diverse sprekers, de vierde middag in Nederland op deze wijze. We begonnen in Hurwenen bij Zaltbommel, daarna was De Bult bij Steenwijk aan de beurt, de derde keer Asten bij Helmond en nu de vierde keer Purmerend. Het beloofd een gezellige en ook waardevolle middag te worden en ditmaal zetten we iets op het programma wat we nog niet eerder hebben gedaan, namelijk een verloting. Een verloting is niets nieuws onder de zon maar je verzint wel eens wat gezelligs, wat voor een ander leuk kan zijn en voor ons, ons is in dit geval onze nieuwe Stichting, ook. De opbrengst van de loten is namelijk voor de Stichting. Enkele prijzen die ik alvast noem, zijn: Een uur wandelen met een wandelcoach De wandeling op 6 juli in Bergen, inclusief de keuze uit een van de boekjes Een workshop kokkerellen op 4 augustus in Alkmaar De rest is nog een verrassing. Diverse locaties zullen hun programma tonen tijdens deze middag en in de pauzes kun je nader kennis met hen maken. Uitgeverij Succesboeken is vertegenwoordigd met boeken helemaal passend bij veel onderwerpen die via de locaties verspreid worden, mogelijk gemaakt door alle sprekers met allemaal hun verschillende kennis van zaken. Deze formule sluit zo mooi op elkaar aan, we zijn daarom ook blij dat we dit samen kunnen presenteren.
2
De volgende middag zal vermoedelijk in oktober plaats vinden, de komende week komt daar meer informatie over. We zijn weer in Schoten, net boven Antwerpen, op 7 september en 16 november. Daar zijn we ook al bezig zaterdagen te reserveren voor 2014, voorlopig gaan we dus gestaag verder. Deze nieuwsbrief bevat voldoende informatie; veel leesplezier. Wie donderdag in Winsum naar de lezing wil komen luisteren en kijken: de presentatie die ik laat zien is weer geheel anders dan eerder getoond. Dit is overigens altijd van toepassing. Als ik ergens weer terug kom met de lezing over de eetbare gewassen… de PowerPoint presentatie is constant in beweging. Elke keer passen we deze aan want ik maak elke week wel foto’s van gerechten met eetbare bloemen en planten van dat moment, dus keuze genoeg. Ook in deze nieuwsbrief een aantal voorbeelden. Maar wie in het noorden de lezing met heel veel foto’s erbij wil beluisteren en bekijken, donderdagavond ben ik op de locatie in Winsum bij Jolanda Roggeveld. Vorige week ben ik heel gezellig mee geweest naar Katlijk, het verslag hierover kun je lezen in deze editie. Anneke Bleeker
S
alade zonder sla…
Als basis namen we prachtige bladeren van snijbiet en spinazie. Wanneer je dit blad mooi fijn snijdt en door elkaar mengt heb je een heerlijke basis. Daar overheen gingen schijfjes rode biet; de vers geplukte wilde marjolein, ook wel oregano genoemd, strooiden we heel fijn gesneden over alles heen. We gebruikten alleen de blaadjes. Aardbeien in dunne plakjes kleuren ook niet verkeerd. De bloemblaadjes van de klaprozen trokken we los van het steeltje en de blaadjes werden zo in groepjes verspreid. Het rood accentueerde mooi bij de bietjes en de aardbeien. De bloempjes van de vlier gingen in kleine plukjes over de salade, de Foto boven: Klaprozen Foto onder: Vlierbloesem
3
bloempjes van het koolzaad, meer knop dan bloeiend, kleurden prachtig en wanneer je dit een beetje egaal verspreidt krijg je een mooi evenwicht. Avocado in kleine blokjes schepten we in groepjes over de salade en ook tussen de bloembladeren van de klaproos. Als laatste strooiden we de bloempjes van de akkerkool over het geheel. Op ons bord deden we er wat in kleine blokjes gesneden schapenkaas en een gekookt eitje bij. Tijdens lezingen krijg ik vaak de opmerking dat biologisch en Koolzaad gezond eten duur is. Even wat wij ‘kwijt’ waren… Snijbiet en spinazie in de natuurwinkel, samen opgeteld € 1,80 Aardbeitjes € 2,49 We hadden nog een groot en klein bietje, 4 eitjes, schapenkaas voor salade hadden we in de natuurwinkel meegenomen, prijs weet ik nu niet meer. Twee avocado’s eerder gekocht afgelopen week per stuk 95 cent. De rest was geplukt en het eindresultaat was een salade voor 3 tot 4 personen. Conclusie? Het kost meer moeite dan grote kapitalen geld! Wilde marjolein / Oregano De praktijk is dat men zich focust op dat ene dure product, bijvoorbeeld wanneer we vertellen welke vetten gezond zijn om te gebruiken dan krijg je regelmatig de opmerking: Wat denk je wel dat kokosvet kost? Ja, ik weet het, maar wat denk je dat er gebeurt als je heel veel artikelen niet meer koopt die niet gezond zijn? Dan verleg je het koopgedrag, je inkoopbeleid gaat veranderen; je koopt duurdere producten die je gezondheid van dienst zijn en je laat bagger weg wat kostenbesparend werkt en alles bij elkaar opgeteld ben je hetzelfde of mogelijk minder aan uitgaven kwijt. In mijn beleving kan iedereen gezonde voeding op tafel Akkerkool presenteren, mits je groentes kiest die groeien in het jaargetijde waarin we leven en uit eigen omgeving. Wanneer je producten koopt bij plaatselijke kwekers, wel biologisch uiteraard en je vult dit aan met eetbare gewassen uit de vrije natuur of je eigen tuin dan presenteer je al snel een gezonde voedzame maaltijd. Je bent inderdaad duur(der) uit wanneer je van alles koopt, dat overal vandaan naar Nederland verscheept wordt en je lukraak maar pakt, niet let op het seizoen en elk wissewasje koopt. De mens heeft de groentewinkel bedacht en heeft daar veel niet in opgenomen, wat wel tot onze groenten en kruiden behoren. Het eindresultaat
4
Eetbare bloemen verhogen de feestvreugde, je bent ‘verplicht’ tijd voor je maaltijd te nemen, want wie schept nu ‘even snel’ zijn of haar bord vol wanneer de saladeschaal oogt als een schilderij? Dergelijke maaltijden voeden dus op vele fronten: je neemt tijd voor de maaltijd, hebt dus aandacht voor je voeding en voor elkaar, je eet gezond en presenteert een voor het oog luxe gerecht maar qua financiën viel het reuze mee! Eet smakelijk! Anneke Bleeker
In de vorige Nieuwsbrief maakten wij al melding van deze zeer speciale Gezond Verstand Avond. Nu doen wij dit nogmaals! Je kunt je nu alvast opgeven:
[email protected] De toegang is, net als tijdens de andere avonden, € 10,00! Een UNIEKE GELEGENHEID, voor deze prijs!!! Vrijdagavond, 11 oktober 2013 – het is nog wel een poosje weg – gaan we in Wijkcentrum Overdie in Alkmaar, Ruusbroechof 97, een flink eind terug in de tijd. Jan Yperman, de 14eeeuwse chirurgijn en schrijver (vertolkt door Hans Siebelink) verzorgt een avondvullend programma:
D
e humorenleer - over de middeleeuwse geneeskunst
Over de middeleeuwen bestaan veel vooroordelen. De middeleeuwse geneeskunst was niet, zoals vaak wordt geschreven, primitief, maar gebaseerd op een diep doordachte theorie: De humorenleer. Deze leer is via de oude Grieken en Romeinen eeuwenlang de basis geweest van de medische wetenschap. De ‘echo’s’ van deze leer zijn in onze tijd nog steeds merkbaar - in onze taal, ons dagelijks leven en zelfs in de medische wetenschap. Deze humorenleer wordt op een luchtige toon en op een begrijpelijke wijze door Hans Siebelink aan u uitgelegd. Hij vertelt als ‘middeleeuwse chirurgijn’ wat onder andere Jan Yperman, de 14de eeuwse chirurgijn en schrijver, rond 1300 heeft geleerd op de universiteit in Parijs en heeft beschreven in zijn boeken ‘De Medicina’ en ‘De Cyrurgie’. Verteld wordt over de vrouwelijke anatomie, menstruatie, voortplanting, zwangerschap. Behandeld wordt onder andere: waarom kan een vrouw een kind krijgen en een man niet. Waarom kan
5
een man niet de borst geven, hoe kan men een jongetje verwekken. Interessante ingrediënten voor middeleeuwse medicijnen worden besproken en kunnen worden bekeken, zoals maagdenwas, drakenbloed, duivelsdrek en walvissperma. De lezing wordt omlijst door middeleeuwse muziek gespeeld op replica’s van middeleeuwse instrumenten door een duo van Wronghel en Wei. De lezing, inclusief middeleeuwse muziek, duurt ongeveer tweeënhalf uur. Recensie van een dergelijke lezing, gegeven in Bergen op Zoom: http://www.markiezenhof.nl/images/20130122_Humorenleer.pdf
V
erslag Gezond Verstand Middag in Schoten, 1 juni 2013 Twee jaar een Gezond Verstand Middag in het Kasteel van Schoten, net boven Antwerpen. Juni 2011 was de eerste keer dat we samen met enkele personen deze middagen zijn gestart, nadat ik eerst in februari daarvoor een lezing had gegeven over vaccinaties. Zo’n prachtige locatie, dat smaakte naar meer! Nick van Ruiten, medeuitgever van de boeken van Dr. Gábor Lenkei en wonend in Schoten, was de initiatiefnemer van de lezing in februari dus was het snel beklonken hem te vragen om het Kasteel te reserveren voor meerdere zaterdagmiddagen. Zo is het gekomen en zo gaan we vier keer per jaar naar deze prachtige accommodatie. Zaterdag 1 juni was de tweede keer in 2013; hierna nog tweemaal te gaan en dan plannen we weer vier keer voor 2014.
6
Het is net als onkruid, Nick haalde mij naar Schoten en we zijn niet meer weg te krijgen. Ach, van onkruid (wat heel gewoon groenten en kruiden zijn die spontaan binnen en of buiten de tuingrenzen groeien en niet in het schap van de groentewinkel liggen) weten we ook dat we er niet of nauwelijks vanaf komen. Sterker nog, dat wat bij je groeit, hoort bij je, wil je voeden of helen, dus we gaan er maar van uit dat wij met een bedoeling naar Schoten komen! ;-) Maar feit blijft dat Nick inmiddels weet wie hij in huis, nee in het Kasteel heeft gehaald! Ellen Vader komt trouw over uit zuidelijk Frankrijk en Fred Meijroos van Succesboeken vult een tafel met een prachtig assortiment boeken, passend bij alle onderwerpen die in veel lezingen voorbij komen, niet alleen in Schoten maar ook in Nederland via alle locaties door het land heen verspreid. Dus de bezoekers kunnen als zij dat willen kiezen uit veel titels. Vrijdag waren zo hier en daar de nodige voorbereidingen getroffen. Toen het eerste boekje uit kwam met als titel: Nooit geweten dat je dit ook kan eten, namen we de eerstvolgende keer daarna soep mee naar Schoten. Dit paste leuk bij het thema en was een aardigheidje voor in de pauze. Dit was een succes en er kwam van alle kanten hulp de zaterdagen na die ene bewuste keer. Petra Wilmsen van locatie Nederweert ging ook aan de slag. Ze bakte brood en kookte soep en zo waren er meer dames die hun bijdragen gingen leveren. Annie de Bondt heeft voor heerlijke pesto’s gezorgd; helaas kon zij er op 1 juni niet bij zijn, maar Annie heeft zo al wat heerlijkheden meegenomen. Deze zaterdag hadden Petra Wilmsen en Berbie Vleeshouwer, samen met mij, voor soep en andere lekkernijen gezorgd. Petra had haar befaamde broden weer gebakken. Een pesto is haar ook toevertrouwd en als soep kookte zij tomatensoep. Berbie had een overheerlijke soep gemaakt van courgettes, trostomaten, uien en broccoli, samen met diverse heerlijke kruiden en room. Maar Berbie had ook een paprikajam, een pruimenchutney en een chutney met als titel: ‘Dwars door de mooshoof’ mee. Voor de niet-Limburgers, dit betekent niets anders dan dwars door de moestuin. Berbie had alles ook zelf gemaakt. Zelf had ik daslook kruidenboter, kruidenboter met roze postelein en zevenblad en groentesoep mee. Overal waren vers geplukte wilde groente en kruiden in verwerkt.
7
Zo konden we tegen de 90 personen in de eerste pauze iets hartigs aanbieden. Marjan Samson had zich opgeworpen om in de keuken te helpen, wat zijn dit toch heerlijke zaterdagen zo met elkaar. Het weer zag er goed uit wat de entourage rond zo’n Kasteel ook ten goede komt. Vanaf 11.30 zijn de bezoekers welkom en al snel liep de zaal vol. De boeken waren net neergelegd, de bloemen, vrijdag geplukt uit de vrije natuur, wel al geschikt, stonden ook nog maar koud op de piano, toen het al aardig druk werd. Veel bekenden en ditmaal ook aardig wat ‘nieuwe’ geïnteresseerden. Schoten begint qua bekendheid voet aan de grond te krijgen, dat is mooi! Daar doen we het voor. Ellen had voor een verrassing gezorgd: een dia met als titel: 2 jaar GVA!! “De druppel die de steen uitholt”. Deze spreuk gaf aan dat we deze maand twee jaar in Schoten actief waren, vier keer per jaar. Dankjewel Ellen, dit soort simpele dingen betekent veel! Fred opende de middag met een paar boeken in de hand. Alle bezoekers werden hartelijk welkom geheten en de Ridderzaal was aardig gevuld, dit zag toch wel heel mooi. Fred weet allen altijd wel te boeien met zijn gedachten en inzichten en over boeken raakt hij niet uitgepraat. Er was net in de dagen voor deze zaterdag een boek uit gekomen met als titel: Waarom maagzuur goed voor je is. Ook weer een informerend onderwerp want net zoals met alles zit ook hier weer een andere kant aan. Er kwamen nog wat boeken ‘voorbij’ en een half uur is dan helemaal niets. Fred spreekt een half uur en ik aan het eind ook, de sprekers kregen langer de tijd. Wij zijn er altijd en laten even van ons horen maar Michaël de Vos kreeg als eerste gastspreker daarna meer tijd. Zijn invulling ging over geld. Stop de banken! En red je huis en medemens. Dat er wereldwijd veel mis is met de huidige geldsystemen is geen verrassing en Michaël liet behoorlijk wat ‘varkens los’. De start was niet vlekkeloos omdat de microfoon niet op de goede plaats stond maar dit werd verholpen. Mag je in Schoten spreken, heb je eerst met obstakels te maken, helaas hebben we niet altijd alles in de
8
hand en er zijn vaker activiteiten in deze zaal dat is duidelijk, dus staan bepaalde zaken weer anders dan de vorige keer. Dit soort incidenten blijven echter hinderlijk en vervelend maar Michaël kon zijn verhaal voortzetten. Hierna nam Fred het woord en kondigde de pauze aan waarin voor allemaal iets te proeven was. Het leek wel een gaarkeuken ;-) een lange rij wachtenden op een kopje soep naar keuze en wat hartigs erbij in de vorm van een broodje met pesto. Dat deze actie wederom succesvol was bleek overduidelijk en de helpende dames hadden alles keurig verzorgd. Na de pauze kreeg Marc Daelemans de gelegenheid om te spreken over: Brood uit stenen (mineralen i.p.v. mest). Marc woont in België en heeft een passie voor de gezonde bodem. Zoals ikzelf ook altijd verwoord in mijn lezingen, onze gezondheid begint bij de bodem. Wanneer deze niet goed is zullen we geen goede producten kunnen oogsten. Marc sprak over de mineralen, over lava, over koper tuingereedschap, over heel veel in korte tijd. Wanneer wij gezonde groenten eten zullen wij gevoed worden en is groente tevens onze medicijn. Maar met alles wat er in de loop der jaren is verspreid, zoals de kunstmest, valt er nog wel veel te leren en te verbeteren, maar dit soort lezingen zijn ongelofelijk belangrijk en mijn wens is dat Marc in Limburg en Brabant vaker op de agenda komt om te spreken via de GVA/GVM locaties. Na het verhaal van Marc hielden we even pauze en kon Frits van der Blom zijn presentatie klaarzetten. Een ‘optimistische’ titel luide de volgende lezing in: Ongemerkt vergiftigd en onbegrepen ziek. Frits stak van wal en haalde het een na het andere aan waar we stiekem door worden vergiftigd. Niet alleen via voeding maar allerlei andere zaken zoals het gechloreerd zwemwater, plastic flesjes, de luchtcirculaties in bepaalde vliegtuigen, kortom het was een aaneenschakeling van vuiligheid wat er over de aanwezigen heen gestort werd. Maar de andere kant van het verhaal is dat we ons zo wel steeds meer bewust worden dat we met alles flink over de top zijn gegaan. Je kunt er op anticiperen, je kunt je voeding aanpassen, je kunt van alles aanpassen en delen met elkaar qua kennis. Na Frits zijn verhaal kon ik de middag afronden met informatie die juist een andere boodschap heeft. Eetbare gewassen om ons heen, daar heb je geen pakjes en zakjes met verkeerde E nummers, aspartaam en andere rotzooi voor nodig. Wie inziet dat puur
9
genieten van je maaltijd je meer heeft te bieden zal al die vervelende bende niet meer kopen. Wie op dit pad loopt begrijpt als geen ander dat je alle smeersels uit die prachtige fel gekleurde flessen voor op je huid met een grote boog moet omzeilen en zoiets als kokosvet is dan een heel normaal product om op te smeren. Via een korte presentatie liet ik even zien hoe de sfeer in Bergen N-H was met de grote hoeveelheden bloeiende daslook. Enkele gewassen die in deze periode te oogsten zijn kwamen voorbij maar ook alvast de Oost-Indische kers waar we de bladeren van in een salade kunnen verwerken, de bloemen eetbaar zijn en de zaden ook dienst kunnen doen. Het leuke was dat Marc eerder deze middag potjes met OostIndische kers had uitgedeeld, dit wisten we niet van elkaar. Hoezo een rode draad met alle onderwerpen? Dat is altijd weer verrassend hoe de ene spreker weer aanvullingen heeft die weer passen bij een ander onderwerp en dat is logisch als je weet dat alles verband heeft met elkaar. Het hoofdstuk over geld past hier weer bij want door de zogenaamde crisis vertellen velen dan dat biologisch eten wel duur is. Wanneer we een krop sla als basis kopen, maar dan wel biologisch, liefst biologisch dynamisch en we plukken enkele eetbare gewassen uit de vrije natuur om er een gemengde salade van te maken, wanneer we de bovenkant dan ook nog met wat eetbare bloemen versieren zijn de onkosten een krop sla en de rest heb je met alleen een beetje moeite bij elkaar gescharreld. Als je dan nog een stap verder gaat en dergelijke gewassen in de eigen tuin toe laat zul je steeds gemakkelijker een maaltijd op tafel kunnen toveren. Komen we ook bij het verhaal van Marc, onze gezondheid begint bij de bodem. Als planten kunnen groeien zoals zij dat prettig vinden en op die wijze datgene opnemen uit de bodem wat zij nodig hebben, dan schenken zij ons ook al het goede. Moeten zij wel voldoende mineralen voorgeschoteld krijgen, zoals via lava meel, een voorbeeld dat Marc had uitgelegd. Maar dan mogen deze planten natuurlijk niet negatief beïnvloed zijn met kunstmest en pesticiden, dat spreekt voor zich. Het verhaal van Frits paste hier ook weer bij want in de natuur groeien geen producten met gifstoffen in pakjes en zakjes, veel zelf oogsten is goedkoop, kortom alle sprekers die eerder deze middag hadden gesproken sloten weer aan bij dit verhaal. Of je nu over het een spreekt of over het andere, dat is het mooie van de Gezond Verstand Avonden/Middagen, zoveel onderwerpen en zoveel mensen, een ieder heeft zijn of haar eigen interesse en toch vallen de puzzelstukjes op een bepaald moment op hun plaats. De boeken zijn hier weer een prachtige aanvulling op en ik kan niet anders zeggen dan dat ik heb genoten deze middag. Dank aan alle sprekers, aan Succesboeken, aan Nick en Ellen, aan de dames die op culinaire wijze hun steentje hebben bijgedragen en als ‘keukenhulpen’ hebben gefungeerd, ook Ellen is daar altijd te vinden voor en tijdens de pauze. Maar ook dank aan alle aanwezigen want zonder jullie was het ook niet gezellig! 10
Wij zijn er weer op zaterdag 7 september, zelfde tijd, zelfde zaal, zelfde sfeer, andere sprekers. Fijne zomermaanden en tot ziens! Anneke Bleeker Een diaserie die het verloop van deze middag weergeeft, is te zien op de website Gezond Verstand Avonden: http://www.gezondverstandavonden.nl/pagina8.html
S
tichting Gezond Verstand Avonden
In de vorige Nieuwsbrief berichtten wij dat de Stichting toen bijna een feit was. Welnu, alles is in kannen en kruiken! Daarom willen we je laten kennis maken met de Stichting en de doelstellingen: De stichting stelt zich ten doel: De Stichting Gezond Verstand Avonden wil een vooraanstaande rol vervullen waar het gaat om de verspreiding van informatie over het bereiken van een goede gezondheid, een gezonde economie, eerlijk en kwalitatief goed voedsel en alle gebieden die hieraan gelieerd zijn, een en ander in de ruimste zin van het woord. De stichting tracht haar doel te bereiken door: a. Het in stand houden en uitbreiden van het reeds bestaande netwerk van Gezond Verstand locaties in Nederland en het opzetten van nieuwe netwerken in andere Europese landen. b. Het in stand houden en uitbreiden van een sprekerspool, van waaruit, door de GVA locatiehouders, sprekers kunnen worden uitgenodigd, om op die locaties lezingen te verzorgen. c. Ondersteuning te verlenen aan locaties bij het opstarten en in stand houden van een locatie, een en ander in de ruimste zin van het woord. (Uit: de Statuten van de Stichting) Ieder die de Stichting financieel wil ondersteunen kan een bijdrage overmaken naar: Rekening nummer: ten name van:
19.76.35.458 bij de Triodosbank, A.C. Bleeker-Singor Stg GezondVerstandAvond – Bergen NH
Quote: Geluk is alleen echt, wanneer het gedeeld wordt Jon Krakauer (Into the wild)
11
E
ven voorstellen: Yvonne Beerepoot-Sangen – Spreekster tijdens Gezond Verstand Avonden De langste dag en de kortste nacht, een volle maan en biofotonen
Anneke vroeg of ik een stukje wilde schrijven voor het weekend van 22- 23 juni 2013. En daar ben ik dankbaar voor. (Voor ons was dit de deadline voor de nieuwsbrief, maar voor Yvonne heeft dit weekend een heel andere betekenis. Lees maar… [Red.]) Van jongs af aan in Zuid-Limburg (Heerlen, zondag 25 december 1941) interesseerde de natuur en vooral de rijkdom aan bloemen mij. Net zoals Anneke. Daarom ging ik ook naar Wageningen studeren. Ook daar was het aan de oevers van de Rijn heerlijk om te wandelen. In het onderwijs was ik 30 jaar met veel plezier werkzaam als docente toegepaste natuur- en scheikunde o.a. in het HBO. Na het pensioen van mijn man zijn we verre reizen gaan maken door India, China en Japan. Dan maak je kennis met andere soorten bloemen, leefgewoonten en zienswijzen. En nu ik met pensioen ben, geniet ik weer van de natuur, Karin Tazelaar-van Es en Yvonne Beerepoot-Sangen de kinderen en kleinkinderen en vooral van mijn passie om mensen te verbinden en kennis te delen en daarmee samen met anderen kennis en ervaring te vermenigvuldigen! Boeken schrijven en lezingen geven heb ik mijn hele leven al gedaan en doe dat nog steeds heel graag! Vandaar dat ik met jullie graag het volgende wil delen: Het is een heel bijzonder weekend, het weekend van de langste dag en de kortste nacht en ook van een volle maan die dit keer extra groot te zien is op onze aarde! De langste dag en een extra grote maan, betekent dat de zon en de maan extra veel fotonen (lichtdeeltjes) naar de aarde zenden. In de bloemen worden deze fotonen via de fotosynthese vastgelegd als biofotonen. Ook mensen en dieren kunnen deze (bio)fotonen indirect maar ook direct opnemen en daardoor extra vitaal zijn. De lichtkracht van bloemen is zeer hoog, daarmee is het stimuleren van het eten van bloemen uit de natuur door Anneke Bleeker ook zo prijzenswaardig! Dat betekent ook dat bijvoorbeeld honing en andere producten van bijen zoveel vitaliteit geven. Het Sint Janskruid gaat nu bloeien en die zonnekracht kun je vastleggen in een pot olijfolie die je steeds weer bijvult met verse bloemen en afgesloten in de zon laat staan. Je krijgt dan een heerlijke rode massageolie die jouw lichaam kan verwarmen gedurende de winter. Prof Popp heeft als geen ander sinds 1970 deze lichtkracht van mensen en ook van bloemen en eieren gemeten met fotonenmultipliers. Daarbij bleek steeds dat biologisch geteelde levensmiddelen de meeste biofotonen bevatten. Net zoals gezonde mensen. Over de energiebronnen van de biofotonen kun je 12
alles lezen in de Ankertjes die ik onder mijn eigen naam Yvonne Sangen samen met Karin Tazelaar- van Es mocht schrijven: BIOFOTONEN. En over hoe je gedurende de verschillende seizoenen de meeste energie kunt opdoen van de zon en de maan kun je lezen in: ENERGIE VAN DE SEIZOENEN. Beide boekjes verschenen bij Ankh-Hermes en kosten slechts 10 euro. Verkrijgbaar in iedere boekhandel en bij Yvonne Sangen via email met opdracht als je dat wilt en verzendkosten. Je kunt haar ook vragen om een lezing te verzorgen via:
[email protected]. Dit deed Yvonne al op verschillende locaties!
M
untthee...
Wie muntplanten in de tuin heeft... geniet ervan! Een kop thee hiervan smaakt niet verkeerd, zeker niet in deze tot nu toe frisse zomer; overigens scoort deze thee bij warm weer juist ook weer goed. Wie plekjes watermunt in zijn of haar omgeving weet te vinden, deze munt is qua smaak het sterkst, zeer verfrissend en denk er ook eens aan een bosje te drogen voor latere momenten wanneer we niet meer kunnen oogsten. Het is heerlijk om in de wintermaanden ook nog te kunnen genieten van dit soort thee. Wie veel in eigen tuin heeft: snoeien doet groeien, je zorgt dat het niet verwildert en het mes snijdt aan alle kanten, de planten lopen weer opnieuw uit en ondertussen creëer je Watermunt een voorraadje. Geen dikke bundels maken, denk om gevoeligheid voor schimmel wanneer we dikke bossen samenstellen. Bosjes die bij het bindpunt tussen duim en wijsvinger passen zijn mooi genoeg. Overtuig je ervan dat alles goed droog is voordat je de munt in kleinere delen opbergt. Doe dit bij voorkeur in glazen potten, niet in plastic. Plastic trekt de Boviswaarde, de energiewaarde omlaag. Daarom is het ook een aanrader om een houten snijplank op het aanrecht te gebruiken en geen plastic variant. Wie meer over de Boviswaarde wil weten, zie: Nooit geweten dat je goudsbloemen kan eten.
Diverse soorten munt
13
E
en impressie van een Gezond Verstand Avond… Zonnestaren voor Gezondheid en Geluk
Donderdagavond 16 mei, de regen valt gestaag uit de lucht … helaas niet alleen buiten, maar, door een lekje in het dak, ook binnen in de praktijkruimte van Margreet Andriol in Katlijk, waar Ron van Dijen een lezing geeft over de heilzaamheid van licht, zon, voor onze geZONdheid en geluk. Het is te bewolkt om echt buiten te gaan sungazen, maar binnen is de sfeer fijn en licht, en krijgen we van Ron een warm zonnebad waar we ons allen in kunnen koesteren. En hoewel het pas zondag Pinksteren is zijn we nu al geïnspireerd en verstaan we elkaar in de universele taal van het licht. Enkele reacties van deelnemers aan deze avond:
“Ron heeft een oer-oude en tegelijkertijd gloed-nieuwe boodschap voor je! Door zijn intense levenservaringen waarin hij altijd het vertrouwen heeft gehouden dat het hem ergens zou brengen, mocht hij leren het diepe contact met onze grootste bron van warmte, kracht en heling te herstellen. De zon is zijn heling geweest waar niets anders hem kon helpen! Hij kan en wil vanuit een diepe liefde zijn altijd beschikbare, vrijwel kosteloze methode bieden aan mensen met lichamelijke en/of geestelijke klachten, van welke diepte dan ook. Laat je verrassen hoe dicht we dagelijks bij ons grootste natuurlijke medicijn zijn, zonder het te weten!”
“Hoewel ik lang niet alle inzichten met hem deel en ik, ondanks zijn blote voeten toch iets meende te bespeuren van geitenharenwollensokken, vond ik de avond boeiend. En als je naar hem kijkt en luistert zie ik een gewone gezonde man. Kennelijk werkt het wat ie doet: in ieder geval voor hemzelf. En als je daar dan passievol over kan praten, werkt dat alleen maar inspirerend.”
“Alles draaide voor mij om 2 woorden: ZONSVERDUISTERING en BEVRIJDING. Het was een avond waarin ik tot inzicht kwam dat ik eigenlijk veel meer in de ‘zonsverduistering’ leef. De winter, het ingepakte, d.m.v. kleding, binnen leven, in mijzelf gekeerd, is voor mij dan ook heel veilig. Wat Ron vertelde, leek wel ‘bevrijding’. De openheid naar buiten toonde hij met zijn ‘zijn’, mede door zijn levensverhaal, waar ik mij verweven mee voelde. Ben eigenlijk behoorlijk bang voor ‘het licht’, wat gelijk staat aan het innerlijke zijn van de mens zelf. Ps.: zet nu elke dag een fles water buiten en drink dat op. 14
Sorry, eerst maar 1 fles want ik ben geen waterdrinker. Dus Margreet en Ron Bedankt”.
“Wij vonden het een heel interessante avond. Jammer dat de zon niet scheen. De avonden zijn in de regel te kort, zo ook nu weer. Ron had voor ons gevoel nog wel meer dingen te vertellen. We hebben het boek van hem nog niet doorgelezen, omdat we nog met de Anastasia reeks bezig zijn. Maar het zonnestaren wordt door ons iedere dag wel genoemd en met anderen uitgebreid besproken. We zijn ook zeker van plan om ons hieraan te wagen. De fles met water staat in ieder geval al buiten in de zon!”
“Zonet, zondagochtend rond half 11, ‘Daar is-‘ie opeens DE ZON’. Ik zette net een plant buiten die de hele winter binnen had gestaan (had ‘m wat vergeten) Hoe symbolisch. Ik voel me zelf de laatste tijd ook wat depressievig, had daar net wat over opgeschreven... En dan… ZON. Met de woorden van Ron van Dijen aan de gang: tuinklompen uit, aarden, bril af, keer ik me helemaal naar de zon. Daar ben je dan ZON. Dank je wel. Verwarm me. Heel me. Ik durf niet echt in de zon te kijken, daar is de zon al veel te scherp voor, maar een beetje knipperend, denk aan de woorden van Ron: ‘HET LICHT IS LIEFDE’. Ja, ik durf het te voelen, een klein beetje… Overweldigend. Vlug zet ik een kan water buiten zodat het ‘zonnewater’ wordt en het zijn werking doet als ik het drink. Dank je wel Ron voor je inspirerende avond.”
“Gisteravond een SUPER avond gehad, bedankt Margreet! Geweldig zulke avonden, met gelijkgestemden en bijzondere mooie lezingen! Ja, ik geniet nog na, wat was een bijzondere mooie avond!”
Margreet Andriol
M
ijn eigen moestuin
Dorien schrijft een vervolgverhaal over haar leerproces op haar eigen moestuin. Wie eerdere afleveringen wil lezen kan dit doen op de website van Gezond Verstand Avonden: (http://www.gezondverstandavonden.nl/pagina4.html). Vertelde ik in de vorige nieuwsbrief dat ik de hele tuin had gewied, kon ik voor een deel weer opnieuw beginnen; nou ja, dat is inmiddels ook weer gedaan, dus nu moet ik dit nu beter in de gaten houden. 15
De tuin is overigens 170 vierkante meter groot, de 60 vierkante meter waar ik het de vorige keer over had is het deel waar groente op geteeld kan worden. De tonkinstokken voor de stokbonen zijn ook weer gezet en de eerste bonenplantjes staan er inmiddels weer in. Thuis heb ik weer nieuwe bonen gelegd die kunnen binnenkort ook geplant worden. Rond de plantjes heb ik een flink bergje zaagsel met paardenmest gelegd om de slakken uit de buurt te houden, het heeft gewerkt. De plantjes zijn nu ongeschonden en groot genoeg om bij de stokken op te klimmen. De bessenstruiken en fruitbomen zijn van de waterloten ontdaan. Voor het echte snoeiwerk in de winter moet ik toch maar hulp gaan vragen, of het laten doen. Feitelijk moet je bomen niet snoeien, las ik in het mooie boek van de Oostenrijkse Sepp Holzer, Holzer's permacultuur. Bij de conventionele methode wordt de kluit van een nieuw te planten boom met een net bij elkaar gehouden en de onderste takken zijn dan al weggesnoeid. Sepp laat de boom in tact (zie foto) hij snoeit ze niet, waar hij overigens bijna de gevangenis voor in draaide, kun je nagaan… Zoals Anneke nu met de gedachte speelt voor biologische tuinen, is Sepp ooit ook begonnen met een eigen tuintje op de Krameterhof, het boerenbedrijf van zijn ouders. Na de landbouwschool te hebben doorlopen heeft hij een jaar lang alles volgens het boekje gedaan. Het daaropvolgende jaar moest hij echter vaststellen dat al zijn fruitbomen er beroerd bij stonden. Gelukkig, dankzij zijn eerdere praktijkervaringen, heeft hij het juiste en natuurlijke pad weer terug gevonden. Zijn tuinencomplex is inmiddels 45 hectare groot en leeft mens, dier en natuur er met elkaar in evenwicht. Met zijn veertigjarige kennis, met vallen en opstaan en blijvend experimenteren heeft hij ons en moeder aarde heel wat te bieden.
16
Overal ter wereld worden onder zijn begeleiding nieuwe permacultuur tuinen aangelegd. Tot de volgende keer weer, Dorien Braakman
H
olzer’s permacultuur Sepp Holzer ISBN: 9789062245178
Een praktijkgids voor moestuinen, boomgaarden en het boerenbedrijf. Met een voorwoord van Fransje de Waard. Toen Sepp Holzer begon te boeren kwam hij net van de landbouwschool. Al gauw moest hij concluderen dat hij alles wat hij had geleerd, weer moest vergeten. Hij begon zijn bedrijf in harmonie met de natuur te beheren. In zijn ervaring leidt alleen die benadering tot een gezonde planten- en dierenwereld. Waar zijn buren het hoofd niet boven water hielden, creëerde Holzer een waar paradijs. Nu wil iedereen weten 'hoe hij het doet'. De meest voorkomende vragen beantwoordt hij in dit boek. Veel van zijn tips zijn direct toepasbaar, ook in ons vlakke land, ook in een kleine tuin. Hij behandelt ondermeer: 1. Landschapsarchitectuur (ecologisch evenwicht, ontwerpideeën, verhoogde bedden, watertuinen). 2. Landbouwmethoden (principes, bodemvruchtbaarheid, probleemplanten, oude plantenrassen, polyculturen, varkens als medewerkers). 3. Fruitlandschappen (aanleg en onderhoud, vraat, (oude) fruitsoorten, enten). 4. Paddestoelen kweken op hout en stro in de tuin of op het balkon. 5. Tuinen (moestuinen, apotheek, bemesting, slakken, wormen, stadstuinen, plantenlijst). Sepp Holzer brengt hier de waardevolle kennis samen van een leven lang observeren en experimenteren. Wie het leest zal popelen om zelf aan de slag te gaan.
Permacultuur werkt niet tegen de natuur in, maar met haar samen. 17
Sepp Holzer's gevecht met het gevestigde landbouwsysteem bezorgde hem in Oostenrijk de naam 'boerenrebel'. Hij geeft wereldwijd lezingen en advies. Over hem is de film 'Der AgrarRebell' gemaakt. Kijk ook op internet. "Ik putte ook altijd kracht uit de natuur: wanneer ik weer eens in de clinch lag met de autoriteiten, zwierf ik urenlang over mijn land, terwijl ik zaad verzamelde en op andere plekken verspreidde. Ook haalde ik nieuwe energie uit het observeren van mijn dieren en planten." Hieronder een link naar een YouTube filmpje over Sepp Holzer: http://www.youtube.com/watch?v=Bw7mQZHfFVE en er zijn er nog veel meer…
F
acebook
We hebben een aantal interessante Facebookpagina’s om te bezoeken:
Anneke Bleeker Wilde Woensdag Gezond Verstand middag in Kasteel Schoten Gezond Verstand Avonden Stichting Gezond Verstand Avonden
Help, er zit een pastinaak in mijn soep Gezond Verstand Avonden en Orgaandonatie Verontruste Moeders Gezond Verstand in Noord-Holland Chemo?. Of kan ik zélf kiezen?
(Elke dag natuurlijke tips op diverse pagina’s met recepten). Website (met o.a. de AGENDA voor de lezingen op locatie): www.gezondverstandavonden.nl
D
e dokter die in de kerk sprak…
Kerken lopen tegenwoordig leeg, hardlopend lijkt het wel, een beetje afhankelijk van welk gebied in ons land, maar over het algemeen vergrijst een groep kerkgangers, stoppen koren en andere activiteiten. Donderdagavond 20 juni was de kerk in Katlijk bij Heerenveen aardig gevuld. Om niet te zeggen zo goed gevuld, dat menig geestelijke zou wensen dit elke weekend zo te mogen aanschouwen. Het ging hier niet om een kerkdienst maar om een lezing met als thema: Voeding en fysieke degeneratie.
18
Dokter Frits van der Blom was de spreker en ondergetekende was mee voor de gezelligheid, om de locatiehoudster van Katlijk, Margreet Andriol weer te zien en diverse bekenden weer eens te ontmoeten. Margreet was voor deze avond uitgeweken naar deze kerk omdat de opkomst te groot was voor haar eigen locatie in haar praktijkruimte naast de sfeervolle oude Friese boerderij. De Afsluitdijk over en door het Friese landschap rijdend, was ditmaal geen mooie belevenis want het regende. Waar wij reden viel dat nog enorm mee als je beluisterde hoe het elders in het land tekeer was gegaan: straten die onder gelopen waren, kinderen die tot hun knieën door het water hadden gelopen en putdeksels die spontaan omhoog waren geschoten. Dat wetende was het nog heilig wat wij zagen maar een beetje droog weer met eventueel een zonnetje geeft toch een heel ander beeld. In Katlijk aangekomen klaarde het weer wat op, alles zag behoorlijk nat en de vlierstruiken vielen enorm in het oog. Mij viel het op dat deze hier veel rijker bloeiden met grotere schermen dan bij ons. Wat waren ze hier en daar sprookjesachtig mooi. Zo ook bij Margreet op het erf, waar we eerst stopten. Daar vandaan gingen we naar de kerk om alles in orde te maken en vanaf een uur of half acht kwamen de eerste bezoekers. Al snel liep het kerkje vol. Dit kerkje ligt in een prachtige omgeving, heel rustig en de sfeer voelt heel goed. Het deed Frits en mij ook aan de locatie van Hurwenen denken, beide kerken zijn prachtig onderhouden en stralen een gelijke sfeer uit. Stiekem heb ik al bedacht dat we in 2014 ergens in het jaar maar een zondagmiddag met diverse sprekers op deze locatie moeten organiseren. In Friesland komen ook langzamerhand meer locaties en daar waar meer locatiehouders samen zijn kun je gemakkelijk dergelijke middagen organiseren. Katlijk gaan we onthouden, ook wat dat betreft. Margreet was zichtbaar in haar nopjes maar de score was ook bijzonder goed qua opkomst en dan ben je als locatiehoudster gewoon heel blij! Ook daar kan ik over meepraten. Dan voelt een avond fantastisch! Dat is waar je de Gezond Verstand Avonden/Middagen voor wilt organiseren en als er dan meer dan 50 personen zijn kun je in je nopjes zijn. Margreet opende en vroeg mij een woordje te doen, mede omdat er wat veranderen kan nu we een stichting van de grond hebben getild.
19
Een stichting schept mogelijkheden en die gaan we uitwerken en benutten. Om dat te kunnen doen zijn er wel centjes nodig en de focus is nu de komende tijd op mogelijkheden om dit te verwezenlijken, zowel via schenkingen als via creatieve manieren, simpel leuke activiteiten via de locaties waar ook weer het een en ander uit voort kan komen. We hebben plannen genoeg dus even wat vertellen was niet zo moeilijk. Stiekem had ik er al op geanticipeerd dat ik even het woord zou kunnen krijgen, dus zo kon ik Margreet even een bloemetje geven. Ook locatiehoudsters/-ders mogen een blijk van waardering krijgen en met de ridderspoor, een vaste plant, wens ik dat er jaarlijks mooie bloemen bloeien bij Margreet in de tuin bij de boerderij. Het was tijd om Frits het woord te geven, want hij had veel te vertellen. Achter in de kerk zittend kon ik alles mooi overzien en het was duidelijk dat allen geboeid zaten te luisteren, soms verbaasd waren en de lezing niemand verveelde. Frits liet foto’s zien vanuit het boek van Weston Price, foto’s van natuurvolkeren die op allerlei manieren negatief waren beïnvloed door verkeerde voeding, die was aangeleverd door anderen die niet uit die streken kwamen. Deze invloeden spraken boekdelen en duidelijker kun je het niet presenteren. Weston Price, tandarts in de jaren dertig van de vorige eeuw, heeft op eigen initiatief, op eigen kosten en uit eigen nieuwsgierigheid 14 natuurvolkeren bezocht. Samen met zijn vrouw reisde deze tandarts en kaakchirurg de wereld over met een klein vliegtuigje. Gelukkig maakte hij ook vele foto’s, wat nu tegenwoordig een prachtig bewijs en ondersteunend materiaal is bij dit verhaal. Frits liet allerlei voorbeelden zien en van alles passeerde de revue, om aan te geven om welke invloeden het ging als we spreken over giftige stoffen. We worden beïnvloed via onze voeding, opgedrongen medicijnen, vaccinaties en nog veel meer, maar het positieve is dat wanneer we dit erkennen en het roer omgooien, we ook veel weer ten goede kunnen keren, zodat generaties na ons weer sterker zullen zijn en meer gaan lijken op hoe wij mensen er eigenlijk uit horen te zien. Als we nu om ons heen kijken zien we smalle gezichten, geen ruimte voor 32 tanden en kiezen, botafbraak, kortom degeneratie ten top. Wie naar deze lezing heeft geluisterd gaat dit ook herkennen. De boodschap is o.a.: eet de juiste vetten, te weten: kokosvet, niet de ontgeurde versie, ghee (dit is geklaarde boter), roomboter of reuzel. Alles van biologische, liefst biologisch-dynamische afkomst. Zonnebloemolie nooit verhitten, deze wordt heel toxisch, olijfolie koud verwerken is ook veel gezonder, deze paar zaken schelen al veel als je dit gaat toepassen in de eigen keuken.
20
Vetten hebben we juist nodig en cholesterol is ook een ander verhaal. En zo sprak de dokter in de kerk. Er is een gezegde: In de kerk is altijd werk. Hieraan denkende, en wetende dat er nog vele lezingen gegeven moeten worden is het mijn wens dat Margreet veelvuldig mag uitwijken naar deze zeer sfeervolle locatie; overigens is dat het bij haar thuis ook, maar uitwijken betekent in dit geval: een flinke groep mogen verwelkomen. Frits wist allen tot het eind te boeien, er waren nog een paar vragen en voor we het wisten was het hardlopend tijd om onze biezen te pakken, want de dames die de honneurs waarnamen en voor de koffie en thee zorgden wilden er ook wel een eind aan breien. Maar als je dan als dokter uit Amsterdam komt spreken in een Friese kerk, neem je je tijd! Margreet, dankjewel dat je een enthousiaste locatiehoudster bent binnen ons concept. Frits, dankjewel voor weer een gepassioneerde lezing en het feit dat ik een heel eind met je mee mocht rijden. Alle aanwezigen dank voor de belangstelling en de leuke gesprekken. Anneke Bleeker
O
pgezogen als in een tornado
In het voorjaar van 2009 startte Anneke een actie: zij begon ouders en scholen erop attent te maken dat er veel meer informatie voorhanden was dan die de overheid(sdiensten) ons aanleverden voor wat betreft de HPV-vaccinatie, die toen aan de orde was voor meisjes van 12 tot 16 jaar. Dit deed zij voornamelijk via de mail en ze verzorgde toen lezingen. Doordat ze – vooral in het begin van haar actie – ook nogal eens werd uitgenodigd door de media, werd Anneke al snel bekend als een ongeruste moeder. Om als ongeruste moeder snel veel mensen te kunnen bereiken, was het nodig om een website in te richten. Ik had nog nooit een website gebouwd, maar zei tegen Anneke dat ‘ik dit wel wilde proberen’. Dus kocht ik in Alkmaar voor vijftien euro een website-programmaatje en begon te stoeien. Er kwam zoveel informatie over ons heen, die allemaal ernstig belangrijk was, zodat èn het programma, èn de computer al heel snel te klein waren. Vervanging was dus noodzakelijk! Door te doen leer je heel veel, meestal door vallen en opstaan. Een cursus had ik niet gevolgd, dus het werd een ontdekkingsreis door het programma. Een tijdrovend traject… De website www.verontrustemoeders.nl bleef maar groeien en werd een bibliotheek met heel veel informatie, eerst alleen over vaccins, later ook over straling, voeding, amalgaam, fluor(ide), etc., maar ook over positieve zaken als het werken aan een gezonde levensstijl.
21
In 2010 had Anneke weer een idee: Mensen in het land goede informatie aanbieden via een lezingencircuit. Er werd voorzichtig met enkele locaties begonnen, maar al gauw groeide het aantal. Eigenlijk moest er een tweede website komen, www.gezondverstandavonden.nl, waarop alle informatie te vinden moest zijn over de lezingen die in het land verzorgd werden. Nou ja, als je er eentje kunt bouwen, kun je d’r gemakkelijk nog eentje maken. Maar daar kwam nog heel wat bij kijken! Denk alleen maar eens aan de agenda. Het programma heeft een agendafunctie. Heel gemakkelijk kun je een maand aanmaken, maar deze maandkalender bleek al gauw te klein. Het was niet mogelijk om meerdere locaties op één dag te plaatsen, zonder dat het geheel onoverzichtelijk werd. En zo kreeg de agenda zijn huidige vorm. Naast de algemene zaken is het wellicht ook leuk om eens te lezen hoe een avond ‘ergens in den lande’ verlopen is. Daarom ontstond de pagina ‘Reacties’, waarop allerlei verslagen geplaatst werden, vaak met foto’s. Anneke is een verwoed fotografe, dus komt zij vaak met mega-aantallen foto’s thuis. Deze foto’s kun je niet allemaal in een verslag kwijt. Vandaar dat ik maar weer eens ben gaan experimenteren, en ziedaar: sinds kort kun je op de website ook een diaserie bekijken van de Gezond Verstand Middag in Schoten, van afgelopen 1 juni. Je blijft lekker bezig… en er zullen er ongetwijfeld meer komen. Om een nieuwe lezing op een locatie aan te kondigen, heb je promotiemateriaal nodig. Postertjes moesten er komen! Daar houd ik mij ook mee bezig. Het is allemaal ‘spelenderwijs’ begonnen, maar ernstig uitgegroeid tot een dagtaak! Omdat posters een beetje te groot zijn om uit te delen, moesten er ook flyers komen; vier op een A4-tje. En omdat Facebook sinds een maand of wat zo’n enorme vlucht heeft genomen, vraagt Anneke ook regelmatig foto’s van de flyers, die daar dan geplaatst kunnen worden. Daarnaast is er voor de locatiehouders een sprekerslijst, ter ondersteuning bij het plannen van de avonden. Deze moet ook regelmatig geüpdate worden. Ondertussen schieten er met de regelmaat van de klok ook nog eens allerlei Engelstalige artikelen voorbij waarvan ik denk, dat zij voor de Nederlandse lezer ook zeer informatief kunnen zijn, dus probeer ik tussen de bedrijven door ook nog eens te vertalen. Sommige collega’s vatten artikelen vaak samen, maar ik wil geen concessies doen aan de oorspronkelijke teksten, dus vertaal ik ze integraal. Dat duurt weleens wat langer, mede door alle bovengenoemde werkzaamheden. Het lijkt wel alsof ik sinds februari 2009 opgezogen ben door een niet te stoppen tornado: websites, posters, flyers, foto’s, correctiewerk, vertalen, etc., maar het is wel boeiend! En er staat nog veel meer te gebeuren; door het feit dat GVA een stichting is geworden, gaan ook andere paden bewandeld worden. Daarvoor is het nodig dat ik tijd vrij kan maken en dat we tijd van anderen kunnen kopen om bijvoorbeeld de websites uit handen te kunnen geven en het maken van de posters en flyers. Dan kan ik me nog meer richten op andere projecten. Er zijn gegadigden genoeg voor deze werkzaamheden, maar men wil daar graag een vergoeding voor. De ‘pro deo’ tijd is een beetje voorbij… Er is door enkelen een financiële basis gelegd voor de stichting, maar het is noodzakelijk dat er structureel fondsen binnenkomen. Tegenwoordig is het woord ‘crowd funding’ een populair begrip. Dit houdt in dat er niet verwacht wordt dat enkelen grote bedragen storten, maar dat vele kleine bedragen ook een groot resultaat kunnen opleveren. Als iedereen die het belang inziet van de doelstellingen 22
van de stichting GVA, zoals ze op de homepage van de website vermeld staan, nu eens een bedrag(je) over maakt naar de bankrekening (een tientje per jaar is bijvoorbeeld maar € 0,83 per maand), dan is de stichting weer een stuk verder. Alvast heel hartelijk dank! Frank Bleeker
S
feervolle salade… Als basis gebruikten we sla, het soort dat van oudsher overbekend is. De schermen van de vlier en het zevenblad staan gezellig, zijn heerlijk en tonen als ouderwetse kanten kleedjes. De schermen knipten we wel in kleinere stukjes en de hele jonge schermpjes van het zevenblad kunnen intact blijven.
Vlierbloesem
Een paar margrieten staan mooi wanneer je deze ook intact laat maar de bloemblaadjes los geplukt misstaan ook zeker niet, dus beiden geven een leuk effect. Madeliefjes laten we zoals ze zijn, de bloempjes stralen je tegemoet. De paarse bloemen en knoppen zijn van het kaasjeskruid (Malva). Eet smakelijk!
Bloemen zevenblad
Madeliefjes
Bedenk hier een dressing bij van gezonde ingrediënten, wij hielden het op balsamico-azijn en een beetje olijfolie.
Margrieten
Malva
23
G
ezond Verstand Eindhoven bij het Wasven
Het Pure Food Event in Eindhoven was een groot succes. Een heel weekend lang heb ik Gezond Verstand Eindhoven en Ecotarius kunnen promoten in een marktkraam van 4 meter. Eén maal per dag gaf ik een korte lezing over gezonde voeding en kunstmatige voeding. Er was veel belangstelling en dus veel gelegenheid om flyers uit te delen. De kraam bestond uit boeken over voeding en gezondheid, proeven en verkoop van Keltisch zeezout, mueslirepen maken voor kinderen en een demonstratie van allerlei gezonde producten zoals chlorella, spirulina, kokosolie, palmolie, stevia, oerzoet, en rietsuikermelasse. Verder hingen er natuurlijk posters en lagen er folders en flyers om mee te nemen. Gezond Verstand Eindhoven komt op de kaart. Het was een weekend hard werken om met alle langslopende mensen contact te maken en vragen te beantwoorden, maar het was wel een heel vruchtbaar weekend voor het opbouwen van een netwerk. Komend weekend sta ik met een kraampje bij de Duurzame Weekmarkt van Eindhoven. Omdat er die dag een Geluksroute is georganiseerd, mag ik gratis de mensen vertellen over wat mij gelukkig maakt in het leven: gezonde voeding en een goede gezondheid! Er wordt in Leiden ook een gelukroute georganiseerd op 7 en september. Misschien iets voor een andere locatiehouder. Meer informatie over de geluksroutes: http://geluksroute.nu/ Groetjes DenniS “Happiness is only real, when shared” Jon Krakauer (Into the wild)
E
EN MANIFESTATIE OP DE DAM TEGEN MEGA-VEESTALLEN Veel instemming en zorg daarover. Zaterdag 18 mei, 2013
Voor omvangrijke veehouderij dienen mondiaal - breed gedragen - culturele normen te gelden. door Wilbrord Braakman Toen mijn moeder trouwde kreeg ze een toom kippen mee. Bij de uitbraak van de tweede wereldoorlog schafte mijn familie direct een koe aan voor melk en zuivel en een varken voor vlees. Mijn vader en anderen gingen meer groenten etc. telen want er werd honger verwacht. En er kwamen veel mensen uit vooral Amsterdam, naar het noorden van deze provincie. En velen gaven hen groenten, bonen, aardappelen en graan. Dat patroon van zelf zo lokaal mogelijk voorzien in wat je aan basisbehoeften nodig hebt zit diep geworteld bij de rurale bevolking in de wereld. Dat heb ik gezien op Sulawesi en in Zuid
24
Amerika. Maar ik schrok erg toen ik voor de eerste keer in Nicaragua kwam en daar op een boerenmarkt melkpoeder zag staan uit Nederland, Nieuw Zeeland en Ierland. Dat, terwijl we daar juist betrokken waren bij boeren die 10 tot 20 liter melk per dag maar moeilijk konden slijten voor een te lage prijs. In Nepal zagen we een jongeman van ver beneden aankomen. Hij draagt aan een juk met twee kannen melk de berg op. Eenmaal boven gekomen vertelt hij opgeruimd heel tevreden te zijn met het restaurant en enkele families op de berg. Hierdoor heeft hij een zekerheid de melk goed te kunnen verkopen. Bovendien blijkt dat wandelen voor hem ook mediteren is. Deze cultuur van leven en werken heeft hij overgenomen van zijn vader. Prachtig. Als we verder aan de praat raken toont hij ons dat de melk nog warm is, en vers uit de koeien komt! Wat gebeurt er bij het drinken van melk? Daarbij moeten we de melk onderscheiden in rauwe melk en melk die gepasteuriseerd of zelfs gesteriliseerd is door het standaard geworden systeem van de zuivelindustrie. Door verhitting worden de enzymen die de lactose in de melk moeten afbreken vernietigd, waardoor het verteren van melksuikers wordt bemoeilijkt. Daarnaast is er een groot verschil: menselijke moedermelk zorgt voor de ontwikkeling van de hersenen. Koemelk zorgt er vooral voor dat de spieren van een kalf sterk groeien. Het pasteuriseren en koken van melk is nu wereldwijd standaard geworden. Maar vlak voordat de wetenschapper Louis Pasteur stierf heeft hij gezegd dat niet pasteuriseren, maar rauw drinken en verwerken van melk het beste is. Zie de toenemende omvang van kaas bereid van rauwe melk. Zelf heb ik van kind af aan ook rauwe melk gedronken. Maar later ging het mij langzaam aan meer tegenstaan. Een slijmerigheid in mond en maag, dat voelde niet lekker. Op en gegeven moment ben ik er radicaal mee gestopt. Ik had toen geen last meer van opbrekend maagzuur. Door techniek en te goedkoop transport, verwerken en opslag van melk en zuivel zijn velen in Nederland trots op de zuivelbranche. Het grootste deel ervan wordt zelfs geëxporteerd. Is daar wel goede reden toe? Heeft de mega-markt-tendens wel genoeg organisch en mondiaal realistisch voordeel? Ik denk van ten dele niet. Ik kan op dit soort vragen nu niet uitgebreid ingaan. Is een goede vorm van boeren mogelijk, vraag ik mij af. Jazeker. Dan moeten we beginnen om de bodem, het land met gras en kruiden goed op orde te brengen. Het bodemleven primair op orde brengen is van invloed op gewas, dier en mens.
25
Grond is immers een gebruiksmiddel en niet iets wat je steriel mag, en goed kunt exploiteren. Minerale bemesting en organische stof – humusverbetering zijn heel sterke troeven. Mineralen helpen om het bodemleven op orde te brengen en te houden. In 1 gram goede cultuurgrond leven meer dan 1 miljard diertjes, schimmels, bacteriën, actinomyceten enzovoorts. Als dat op orde is, kunnen we weer, met mate, rauwe melk drinken en distribueren. En er is meer mogelijk: met een plantje kun je rauwe melk in kefir – een veredelde yoghurt –omzetten. Deze is meer dan twee weken houdbaar. Zie de website www.natuurlijkleven.nl. Deze site biedt ook veel informatie over goede voeding. Naast de mogelijkheid om rauwe melk te kunnen drinken is er nog een ander groot voordeel te bereiken. Nu wordt er standaard veel stikstof kunstmest gebruikt. Dat veroorzaakt een disbalans in het bodemleven. De mest verrot en gaat daardoor stinken. Daarom heeft de overheid wettelijke gebruiksbeperkingen voorgeschreven. Maar er is al lang gebleken dat indien het bodemleven goed op orde is, het gebruik van stikstof niet meer nodig is. Daar kan op een natuurlijke manier in worden voorzien, waardoor het gebruik van stikstof in stappen kan worden afgeschaft. Dat bespaart enorm veel kosten en daarmee valt de scheiding tussen productielandbouw en schone landbouw weg. De Ecologische Hoofd Structuur – waarover al 20 jaar wordt ‘gedacht’ – kan dan gemakkelijker worden gerealiseerd. Ik bied de Tweede Kamerleden – hier aanwezig – een fles kefir aan. Om mee te nemen naar het restaurant in het Tweede Kamer gebouw. Daar kunnen ze het dan serveren. Het blijft minstens 2 weken houdbaar. Je kunt het ook zien als een medicijn, door haar genezende en lichaamsonderhoudende effecten. En het is logistiek heel goed mogelijk om een distributiesysteem op te zetten. Ook naar Den Haag. Van boeren rechtstreeks naar detailhandel, restaurants en particulieren. Zo kan een oude tijd met meer kwaliteit in het voedsel weer terug keren. ‘En die megastallen dan?’ vraagt u. Daarvoor geldt hetzelfde. De koe dient gevoerd te worden met gras, graan, kruiden en mineralen. Met hooi dat heerlijk geurt. Frisse lucht wanneer het vee binnen is. In weiden kan lopen en niet geforceerd wordt boven haar natuurlijke krachten. Zo alleen kan een koe goede melk en mest afscheiden, zonder vervuilingfactoren. Mest waarvan de plaggen vanaf het voorjaar weer na drie weken begroeid kunnen zijn met nieuw gras. Alleen: ik denk niet dat het ‘mega-boeren’ veel boeren mentaal past. Dan ben je geen boer meer, maar mondiaal industrieel ondernemer. Daarom huldig ik de kring van jonge boeren die toeneemt en die naar vermogen, persoonlijk, met hun stal, geld en land een mooie toekomst opbouwen. Die gedegen opleidingen hebben genoten, zoals dat op de
26
Warmonderhof en elders gebeurt en die werken aan lokale afzet van hun producten, wereldwijd. Politici, ik vraag u: geef een goed voorbeeld. Maak de we tgeving gezond en praktisch. De FAO zit nu eindelijk ook op de lijn van visie zoals ik nu – met een groeiend aantal medestanders wereldwijd – kort heb verwoord. En bedenk dat bewegingen om recht te doen aan de natuur, nooit zijn te stuiten. Die zijn het beluisteren en er rekenschap van geven altijd ten volle waard. Een oud, vroeger veel gezongen lied… Ieder wilde de beste kippen hebben en af en toe een haan; zo liepen er soms mannen door de straat. Boer wat zeg je van mijn kippen Boer wat zeg je van mijn haan Hebben ze dan geen mooie veren Of staat jou de kleur niet aan. Boer wat zeg je van mijn kippen Boer wat zeg je van mijn haan
W
ater...
Wanneer we bloemen plukken om in salades te verwerken is het een aanrader om een emmertje water mee te nemen, zeker als het erg warm is. Daarom liep ik niet met een plukmandje, maar met een emmertje met water toen het zeer recent een dag behoorlijk warm was; de bloemen hebben niet geleden…
I
nitiatief voor een landelijke Wilde Woensdag
Het initiatief voor de ‘Wilde Woensdag’ is aan ons doorgespeeld door Brigitte Habets uit Duitsland (omgeving Monschau). De bedoeling is, om op 28 augustus aanstaande aandacht te besteden aan ‘wilde’ eetbare bloemen, planten en kruiden. Dit initiatief willen we landelijk neerzetten.
27
Daarom roepen wij iedereen, die op welke manier ook bezig is met dit onderwerp op, zijn of haar activiteiten aan ons door te spelen, zodat wij dit op de GVA-website kunnen vermelden. Er is hiervoor een speciale pagina aangemaakt. Graag alles zenden naar:
[email protected]. Zie ook: www.gezondverstandavonden.nl/pagina35.html
Z
onnige salade…
De basis is een krop ouderwetse, ‘gewone’ sla, fijn gesneden, met schijfjes rode biet. Als eetbare bloemen stalen afrikaantjes, de blaadjes van de klaproos, de rolklaver en de jonge, nog niet bloeiende bloemen van het zevenblad de show. Het spreekt voor zich dat we biologische afrikaantjes gebruikten voor deze maaltijd, de bloempjes kun je ‘lostrekken’, de losse bloemblaadjes verspreid je over de salade, evenals de klaproosblaadjes. Het zevenblad heeft nog zulke kleine schermpjes, deze zijn zo mals dus in zijn geheel kunnen zij mee doen. De rolklaver geeft qua kleur een mooie ondersteuning; ook de knopjes waar nog wat rood aan te ontwaren is, waardoor alles mooi in elkaar overloopt, er harmonie ontstaat.
Afrikaantjes
Eerlijk gezegd was ik zeer tevreden… het blijft bloemschikken zeg ik regelmatig. Balsamico-azijn en een beetje biologische mayonaise gaven op ons bord net even een completere smaakbeleving. Vroeger… vroeger, toen ik een bloemenwinkel had en later een ander bedrijf waar ik workshops en bloemschik cursussen gaf en ook wel afrikaantjes van de veiling meenam, kon ik niet bedenken dat die in mijn ogen leuke, maar ook truttige bloempjes ooit hip op mijn bord zouden liggen. Maar dan wel biologisch! Ik kocht een krat bij een stalletje aan de weg, biologische afrikanen voor 4 euro.
Bloeiend zevenblad
Rolklaver
28
Blij heb ik ze in een pot geplant en af en toe zal ik de komende weken deze kleur en kruidige smaak inzetten. Niet onverdienstelijk. Anneke Bleeker
Op bladzijde 30, 31 en 32 vind je nog een overzicht van alle komende activiteiten die Anneke onderneemt.
Colofon: Redactie: Foto’s: Teksten:
Anneke Bleeker Anneke Bleeker / Internet / Diverse foto’s werden aangeleverd. Yvonne Beerepoot-Sangen / Margreet Andriol / Dorien Braakman / Frank Bleeker / DenniS Vervlossen / Wilbrord Braakman / Anneke Bleeker
Kopij voor de volgende Nieuwsbrief kan worden gezonden naar Ellen Vader,
[email protected] Geïnspireerd geraakt? Ook interesse om Gezond Verstand Avonden te organiseren? Andere vragen? Mail Anneke:
[email protected] Geen Nieuwsbrief meer? Stuur dan even een mailtje!
Klaprozen
29
30
31
32