Nieuwsbrief Commissie PaVEM
februari 2005
Inhoud Voorwoord Dagboekestafette 2 Taalmaatjes voor Hengelose vrouwen 3 Emancipatie geen gelopen race 3 Tussenstand steden 4 Advies TaalTotaal 5 Burgers in gesprek 6 Gemeenten werken samen met P-team 6 Gemeenten aan de slag met participatieagenda 7 Column 8 Colofon 8
PaVEM en gemeenten zetten eindsprint in Al 16 steden hebben afspraken gemaakt met PaVEM om de participatie van allochtone vrouwen te vergroten. Toch kunnen we nog niet achterover leunen. Komend half jaar moeten we alles op alles zetten om concrete resultaten te boeken. Gemeenten hebben het afgelopen jaar hun best gedaan om allochtone vrouwen de hand te reiken. Daar zijn we blij mee. Hun betrokkenheid is namelijk van onschatbare waarde om de participatie werkelijk van de grond te doen komen. Zíj zijn het die vanuit hun spilfunctie de regie kunnen voeren over alle partijen. Ze kunnen regionale werkgevers aanspreken op hun verantwoordelijkheid, het CWI tot afspraken bewegen en hen in contact brengen met de vrouwen zelf.
Eindsprint Al zestien steden hebben de daad bij het woord gevoegd en een participatieagenda getekend. De afspraken die hierin staan moeten de kansen voor allochtone vrouwen helpen vergoten. Toch kunnen we ondanks de gemaakte afspraken nog niet achterover leunen. Met de ambitie om werkelijk een lans te breken voor de participatie van deze vrouwen, zullen we het komend half jaar alles op alles moeten zetten. We moeten zorgen dat er in juli 2005, wanneer de commissie PaVEM ophoudt, in alle
grote steden concrete resultaten zijn geboekt en harde afspraken voor de toekomst zijn vastgelegd. Kortom, wij maken ons op voor de eindsprint!
Taal Totaal We realiseren ons dat, om echt verschil te kunnen maken, steun op nationaal niveau onmisbaar is. Daarom hebben we ministers Verdonk en De Geus geadviseerd tot een Nationaal Actieplan Taal Totaal te komen. Doel is om alle 240.000 vrouwelijke oudkomers met een taalachterstand uiterlijk 2010 het inburgeringsexamen te laten halen. De ministers willen helpen deze ambitie te realiseren. Nog dit voorjaar komt de commissie met een concreet plan.
CWI coacht Het landelijk CWI hebben we bereid gevonden de arbeidsparticipatie een extra impuls te geven. Zij gaan een grootschalig coachproject opzetten waarbij allochtone medewerksters van lokale CWI's allochtone kandidates begeleiden naar werk. De coaching is ondersteunend aan de normale CWI-dienstverlening. Het enthousiasme onder de medewerksters is groot: al 104 vrouwen hebben zich aangemeld als coach. Ik hoop dat 2005 het jaar wordt waarin we samen met u de participatie van allochtone vrouwen stevig op de rails hebben gezet. Op onze samenwerking! Namens de commissie PaVEM, Paul Rosenmöller, voorzitter
18 november 2004: Vrouwen in gesprek tijdens een dialoog op het stadhuis van Eindhoven
Dagboekestafette Kleurrijk Talent Allochtone vrouwen zijn regelmatig onderwerp van gesprek. Maar wat vinden ze eigenlijk zelf? PaVEM geeft hen het woord tijdens de dagboekestafette op www.pavem.nl. In dit nummer de week van Radha Bechan-Baldewsing.
Donderdag Radha is getrouwd en moeder Radha Bechan-Baldewsing Vandaag word ik na een half uur van vijf kinderen van 20, 18, ik gebeld door de receptie. Er is 15, 14 en 10 jaar. Radha kwam een 17-jarig Marokkaans meisje als eenjarige vanuit Paramabinnengelopen met een gebroken ribo naar Nederland. Zij ziet onderkaak en blauwe plekken. zichzelf als een hindoestaanse Ze is door haar broer in elkaar opvoedster die voortdurend geslagen en naar ons toe gevlucht. balanceert tussen de hindoeWe zoeken een veilig onderkostaanse en westerse cultuur men voor haar en zorgen dat en tradities. Radha geeft leiding ze medische hulp krijgt. Zoals aan een aantal teams van maatverwacht dreigt haar familie om schappelijk werkers binnen langs te komen. Ik stel de receptie Stichting Bureau Jeugdzorg en de politie op de hoogte en geef Zuid-Holland. Naast haar baan opdracht de draaideur van het kantoor te sluiten. Na is ze vice-voorzitter van de zelforganisatie Barhanti. In dit voorval zoek ik mijn spullen bij elkaar, want over een haar vrije tijd speelt ze toneel en beoefent ze de klaskwartier start een overleg met de sectormanagers van sieke Hindoestaanse dansvorm ‘Kathak’ de grootste zorgaanbieder in onze regio. Om 19.15 uur vertrek ik naar Den Haag om auditie te doen voor een Maandag toneelstuk over het dagelijkse leven van jongeren. Ik sta om 07.00 uur op. Mijn oudste dochter Samantha is ook al op. Ze gaat studeren in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Zij studeert Communicatiewetenschappen. Op kantoor aangekomen vertelt een gefrustreerde collega me dat de kinderen van haar cliënt waarschijnlijk seksueel misbruikt worden door hun vader. Hoewel dergelijke zaken bij Jeugdzorg aan de orde van de dag zijn, slaat het gevoel van machteloosheid regelmatig genadeloos toe. Om 11.30 uur heb ik een afspraak met mijn collega-managers. Het is 18:30 als ik als laatste het kantoor verlaat. Hè, hè, de maandag zit erop. Een stevige knuffel van mijn jongste dochter en een heerlijke maaltijd laten mij weer ontspannen. Ik ben thuis!
Vandaag ben ik vrij. Ik heb gezellig met mijn gezin ontbeten. Daarna richting Den Haag vertrokken waar ik in de functie van vice-voorzitter van de Stichting Barhanti een bespreking heb met de financieel directeur van het Volksbuurtmuseum. We hebben namelijk een jaar geleden met elkaar een succesvolle productie gedraaid en we willen dit graag herhalen. Tegen de middag haal ik mijn moeder en mijn zus op. Zij blijven het weekend bij mij op onze woonboerderij.
Zaterdag
Vandaag is het gelukkig een minder hectische dag. Om 16.30 uur heb ik mijn laatste overleg van vandaag met een collega-teamleider. Hij gaat op vakantie en er moet het één en ander overgedragen worden. Daarna is het rustig en kan ik nog wat kleine zaakjes afhandelen. Om 19.00 uur ga ik naar huis. Na een heerlijke warme maaltijd die door mijn zoon is klaargemaakt, zak ik lekker weg in de bank voor de televisie met mijn kinderen tegen mij aangeleund.
Vandaag ben ik vroeg opgestaan. Iedereen slaapt nog. Ik wil de hal inrichten als een restaurant voor mijn schoonzussen vanmiddag. Ik dek de tafel met mijn mooiste servies, zet kaarsjes en dergelijke neer en maak de saotosoep en de petjel klaar. Het wordt een hele leuke dag en we lachen wat af. Ik trakteer ze allemaal op een massagebehandeling. Tijdens het eten bedienen de kinderen ons en de sfeer is erg leuk. Tegen 22.00 uur gaat de laatste schoonzus naar huis. Na het opruimen ga ik naar boven. Ik ben bekaf. Voor mij is het vandaag wel genoeg geweest.
Woensdag
Zondag
Dinsdag
Ik moet vandaag eerder op kantoor zijn vanwege een bijeenkomst over de juridische aspecten én de positie van de hulpverlener bij echtscheidingszaken. De bijeenkomst duurt tot 11.00 uur. De rest van de dag besteed ik aan de voorbereiding van een deskundigheidsbevorderingbijeenkomst over seksueel misbruik en het ‘Loverboy circuit’. Omstreeks 14.30 uur vertrek ik naar ons hoofdkantoor in Voorburg voor een overleg met een aantal collega-managers over één van de kerntaken van Bureau Jeugdzorg, het casemanagement. Het overleg is gelukkig om 17.00 uur afgelopen en ik kan een keer lekker op tijd naar huis. 2
Vrijdag
Lekker uitgeslapen en uitgebreid met elkaar ontbeten. Vandaag ga ik het rustig aan doen. Het huis moet een beurt krijgen. Ik begin met de slaapkamer, maar al gauw ben ik weer afgeleid en zit ik beneden mee te lachen met de kinderen die karaoke aan het zingen zijn. Het is een dolle boel. Voordat we het weten zitten we alweer aan het avondeten en is de dag én het weekend voorbij. Morgen weer beginnen met werken. Hopen dat het deze week wat rustiger is. Na een lekkere, warme douche stap ik in bed om morgenochtend weer vroeg op te staan.
Taalmaatjes voor Hengelose vrouwen Hengelose vrouwen oefenen een keer per week met een Taalmaatje
Emancipatie geen gelopen race Emancipatie is geen gelopen race, maar we zijn op de goede weg en zo willen wij voort! Dat is het motto van Enzovoort, het Gelderse emancipatiebureau. Emancipatie gaat volgens Enzovoort iedereen aan. Allochtone vrouwen in Hengelo kunnen naast Nederlandse les op school een beroep doen op een Taalmaatje. Taalmaatjes zijn vrijwilligsters die een uur per week bij de vrouwen thuis komen om Nederlands te oefenen. Twee jaar geleden bezocht de Hengelose medewerkster Algemeen Maatschappelijk Werk Ellen-Joan Wessels een taalles voor allochtone vrouwen bij het plaatselijke ROC. Wessels: ‘De vrouwen lieten zich positief uit over het onderwijs maar gaven ook aan dat ze te weinig contact hadden met ‘Nederlanders’ om de taal in praktijk te brengen. Ze gingen soms expres naar buiten als de buurvrouw de was op hing.’ Wessels had zelf ooit een jaar lang Indonesische les gevolgd. Eenmaal in Indonesië was ze nergens. Totdat een vrouw haar apart nam. Wessels: ’Ik wilde deze vrouwen net zo’n maatje gunnen als ik destijds had.’ Voorwaarde om deel te kunnen nemen aan het project is dat de vrouwen al Nederlandse les volgen. ‘Dat ene uurtje oefenen in de week heeft alleen zin als er al een basis is,’ stelt Wessels. Een Taalmaatje kan de vrouwen over hun spreekangst heen helpen, hen leren dat het niet erg is fouten te maken. Wessels: ‘Vrouwen merken hoe leuk het is om creatief te praten. Een uitdrukking als ‘Ben je van de trap gevallen?’ krijgt ineens betekenis voor ze. Ze krijgen een dieper gevoel voor taal. De uit Syrië gevluchte Saydeh Bisso heeft een half jaar een Taalmaatje gehad: ‘Het heeft mij heel veel geholpen. Ik hoef nu niet meer zo lang na te denken voordat ik iets zeg. Ik durf ook activiteiten te doen op de school van mijn dochter. Een keer per maand doe ik spelletjes met de kinderen en ik help met de feestdagen.’ Taalmaatje is ondergebracht bij het plaatselijke bureau Vrijwilligerswerk. Meer informatie: Ank Grote Beversborg, coördinator Maatschappelijke dienstverlening Bureau Vrijwilligers Werk. Telefoon 074 3677377
3
De positie van allochtone vrouwen is altijd een belangrijk thema geweest. De laatste tijd domineren stellige uitspraken het integratiedebat, maar juist nuance is nodig om een goed debat te kunnen voeren. Informatie van de vrouwen zelf is daarbij een must. Die informatie krijgt Enzovoort via het Platform allochtone vrouwen. Het platform is een kweekvijver voor kadervrouwen die een voorbeeldfunctie kunnen vervullen en ingezet kunnen worden als spreker, of forumlid. Enzovoort heeft zich sinds 1999 beziggehouden met de combinatie van arbeid en zorg van allochtone ouders met jonge kinderen en vervolgens met de vraag wat hun wensen zijn voor de kinderopvang. Resultaat was het pilotproject Kinderopvang in alle kleuren, om het omgaan met culturele verschillen te verbeteren en de ouderparticipatie te stimuleren. Tot maart loopt een interactieve toneelvoorstelling voor kinderopvang en basisonderwijs. Inventariseren en ontwikkelen van bruikbare methodieken is de hoofdtaak in het samenwerkingsproject Naar een grotere wereld (2005 - 2006) met het Internationaal Vrouwencentrum Nijmegen. Kern van dit project is het aanspreken van vrouwen op hun eigen kracht en initiatief, zodat zij uit hun isolement komen, traditionele patronen doorbreken en mee gaan doen in de maatschappij. Informatie over projecten en publicaties (themanummer dec. 2004: Visies op emancipatie van allochtone vrouwen) is te vinden op de website www.enzovoort.org, E-mail:
[email protected]. Telefoon 026 351 7017. Platform allochtone vrouwen Gelderland
Tussenstand steden De samenwerking tussen PaVEM en gemeenten heeft al veel goede initiatieven opgeleverd. Bestuurders blijken de participatie van allochtone vrouwen niet alleen een warm hart toe te dragen maar zijn ook bereid stappen te ondernemen om de kansen van de vrouwen daadwerkelijk te vergroten. De afspraken in de (inmiddels 16) participatieagenda’s getuigen hiervan. Een tussenstand:
Werk
Om de arbeidsparticipatie van allochtone vrouwen te vergroten maakt PaVEM afspraken met gemeenten, werkgevers en CWI over het aanbieden van vacatures en coachtrajecten voor allochtone vrouwen. En met succes CWI medewerksters als coach en rolmodel Maar liefst 104 allochtone CWI-medewerksters hebben zich aangemeld voor het project Coachen van werkzoekende allochtone vrouwen. CWI-projectmedewerker Allochtone Vrouwen Meral Celebi-Yuca verklaart het succes: ‘Ik merk dat vrouwen die zich aanmelden graag iets extra’s willen doen uit maatschappelijke betrokkenheid.’ De vrouwen fungeren tegelijkertijd als rolmodel en coach. ‘Wij weten uit de praktijk dat rolmodellen zeer inspirerend werken. Goede voorbeelden geven energie.’ De coaching is ondersteunend aan de normale CWIdienstverlening, de reguliere adviseur blijft eindverantwoordelijk. Celebi-Yuca vervolgt: ‘Allochtone adviseurs hebben zelf vaak belemmeringen en vooroordelen moeten overwinnen bij hun zoektocht naar een baan. Hierdoor zijn ze prima in staat anderen te wijzen hoe ze drempels kunnen wegnemen.’ Het project loopt tot eind 2005. De verwachting is dat aan het einde van het project ongeveer 200 allochtone vrouwen gecoacht zullen zijn. Het project is een onderdeel van de Participatieagenda waarin het CWI en PaVEM de krachten hebben gebundeld. Op 7 maart 2005 gaat het coachingsproject officieel van start tijdens een landelijke coachdag.
4
PAVEM-cocktail Werk is de beste vorm van integratie. Succesvol gebleken lokale instrumenten om de participatie te stimuleren, heeft PaVEM nu gemixt tot een integrale `cocktail’. De commissie roept gemeenten op de mix de komende maanden toe te passen. De PaVEM-cocktail bestaat uit: CV-boek - In samenwerking met het CWI worden CV’s met foto’s van werkzoekende allochtone vrouwen gebundeld en aan werkgevers aangeboden. Doel is allochtone vrouwen, die zo aan de slag kunnen, extra onder de aandacht te brengen. Convenant - Gemeente, CWI, werkgevers, opleidingsinstituten etc. maken concrete afspraken over het aanbieden van vacatures, stages en/of het coachen van allochtone vrouwen naar een baan. Dit instrument is in Rotterdam ontwikkeld en zal binnenkort ook worden toegepast in Tilburg en Venlo. Banenmarkt - Meerdere gemeenten hebben inmiddels bijeenkomsten georganiseerd waar werkgevers, bemiddelaars en werkzoekenden elkaar ontmoeten. Doel is o.a. allochtone vrouwen die werk zoeken een gezicht te geven bij werkgevers. Rondetafelgesprek - Wanneer werkgevers in uw gemeente (nog) onvoldoende oog hebben voor diversiteitsbeleid, dan kan een rondetafelgesprek, waarin de meerwaarde van het in dienst hebben van allochtone vrouwen centraal staat, effectief zijn. Voor meer informatie: José Theunisse 070 333 4492; of Monique Verbraeken 070 333 6418. Tempo-Team zoekt allochtone intercedenten 2005 wordt volgens Jelle de Jong, P&O en Communicatie directeur op het Tempo-Team hoofdkantoor het jaar waarin het bedrijf structureel aandacht gaat schenken aan de werving van allochtonen voor vaste functies. ‘Er zijn 25.000 uitzendkrachten per dag voor Tempo-Team aan het werk’ stelt de Jong. ‘We vinden het daarom belangrijk niet alleen met ‘witte’ intercedenten te werken. Cliënten moeten zich kunnen herkennen in je personeel, zich op hun gemak voelen.’ Tempo-Team wil manieren zoeken om allochtone werkzoekenden naar zich toe te trekken. Het CWI is daarbij een voor de hand liggende partner. De Jong erkent dat het bedrijf zich verantwoordelijk voelt, vooral in het licht van de maatschappelijke ontwikkelingen. ‘Als wij op onze manier een steentje kunnen bijdragen aan een milder klimaat dan moeten we dat doen.' Wel wil hij positieve discriminatie mijden: ‘We nemen mensen aan om hun kwaliteiten. Ze moeten bij ons passen en aan onze eisen voldoen.’
Intercedente Tempo-Team aan het werk
TaalPlus
Advies Taal Totaal
15 december presenteerde de commissie PaVEM het Advies Taal Totaal. Het doel is om allochtone vrouwen met een taalachterstand uiterlijk 2010 hun inburgeringsexamen te laten halen. Ministers Verdonk en De Geus hebben het advies enthousiast ontvangen. De feiten op een rij: Ambitie De commissie PaVEM wil realiseren dat in 2010 alle 240.000 vrouwelijke oudkomers die de Nederlandse taal niet of onvoldoende beheersen hun inburgeringsexamen hebben gehaald. Dit betekent dat vanaf 2005 gedurende zes jaar 40.000 vrouwen per jaar moeten worden bereikt. Aanleiding Uit het onderzoek dat de commissie PaVEM heeft laten uitvoeren door de Max Geldens Stichting/McKinsey, is gebleken dat de participatie en integratie van allochtonen in Nederland achter blijft door onder andere een grote taalachterstand bij allochtone vrouwen. Bovendien geven gemeenten aan dat met het huidige tempo veel vrouwen in 2020 nog steeds onvoldoende de Nederlandse taal zullen beheersen. Een inhaalslag is dus hard nodig. Aanpak Maatwerk per doelgroep Dé allochtone vrouw bestaat niet. De commissie vindt daarom dat taalmethodes moeten aansluiten bij de situatie van de vrouw. Want hoog of laag opgeleid, werkend of zorgend, met of zonder uitkering, elke groep vraagt om een toegespitste aanpak.
Taalketen In veel gemeenten zijn verschillende vormen van taal- en inburgeringscursussen beschikbaar. Omdat de trajecten vaak onvoldoende op elkaar aansluiten bestaat het risico dat taallessen niet in praktijk worden gebracht en de vrouw terugvalt in haar oude patroon. De commissie adviseert gemeenten het taalaanbod logisch te stroomlijnen in een taalketen die leidt tot taalbeheersing en participatie. Samenwerking partijen De commissie vindt het een vereiste op één lijn te komen met alle partijen die een rol spelen bij de realisering van het Taalplan. Ze wil daarom tot een geïntegreerde aanpak komen met zowel de landelijke en de lokale overheid als met de sociale partners, CWI en UWV, taalaanbieders, opleidingsinstellingen, reïntegratiebedrijven en vrijwilligersinstellingen. Uitvoering De commissie gaat in het eerste kwartaal van 2005 gesprekken voeren met de verschillende partijen en naar aanleiding daarvan een projectplan opstellen. Het plan geeft een onderbouwing van de kosten (Deze komen neer op ongeveer 50 miljoen euro extra per jaar, bovenop de reguliere inburgeringsuitgaven) en een praktisch voorstel om uitvoering en financiering te realiseren. Het plan wordt eind maart gepresenteerd.
Reacties uit het veld Simon Verhallen, directeur Instituut voor Taalonderzoek en Taalonderwijs Anderstaligen ‘Prima ambitie! Ook goed dat er gekeken wordt naar differentiatie in het taalaanbod. Het is belangrijk dat er niet alleen opleidingsmogelijkheden zijn voor laag- en middengeschoolden maar ook voor hoger opgeleiden. Vrouwen met arbeidsmarktambities moeten we vooral inzetten op geïntegreerde trajecten waar taalles gecombineerd wordt met een gekwalificeerde beroepsopleiding. Daar is genoeg aanbod van én het is goedkoop te realiseren. Aan het einde van de rit heeft een vrouw dan twee dingen: ze beheerst de taal en heeft Ministers Verdonk en de Geus nemen Advies Taal Totaal in een erkend diploma.’ ontvangst. Foto Albert Nieboer, Royal Press Holland Jos Leenhouts, bestuurder Mondriaan Onderwijsgroep Den Haag ‘Ik vind het fantastisch dat dit rapport is uitgekomen. Ik denk dat het zaak is zo snel mogelijk op regionaal niveau de krachten te bundelen om het plan uit te voeren. Tegelijkertijd blijf ik ook naar de werkelijkheid kijken: voor het openstellen van de markt ben ik niet zo bang, maar die marktwerking moet niet leiden tot een weerzinwekkende bureaucratie van aanbestedingen waarin concurrentie de boventoon voert. Er moet wel ruimte gecreëerd worden om dingen op onorthodoxe wijze te kunnen realiseren.’ Leonard Geluk, wethouder Onderwijs en Integratie Rotterdam ‘Het is een goed initiatief, dat Rotterdam van harte steunt. Ook in onze stad zijn veel vrouwelijke oudkomers met een taalachterstand. Wij willen vooral voorrang geven aan de groep moeders met taalproblemen. Als een moeder de taal beheerst, is de kans veel groter dat ook haar kinderen de taal goed leren. Rotterdam is bovendien voorstander van een betere afstemming van het cursusaanbod en –om cursisten niet uit het oog te verliezen- een centrale en eenduidige registratie van de deelnemers.’
5
Burgers in gesprek Een van de drie pijlers van PaVEM is de maatschappelijke dialoog. Naast de focus op Taalplus en Werk vindt de commissie dat praten met allochtone vrouwen zelf randvoorwaarde is om hun participatie daadwerkelijk te doen slagen. Daarom stimuleert de commissie gemeenten om dialogen te organiseren. Vooral in de huidige, turbulente periode waarin tegenstellingen alleen maar meer benadrukt lijken te worden grijpen gemeenten de dialoog aan om hun burgers met elkaar in gesprek te brengen. De commissie wil deze positieve ontwikkeling graag ondersteunen en adviseert gemeenten de dialogen volgens specifieke dialoogmethodieken te voeren. Deze methodieken zijn erop gericht om met respect voor ieders standpunt te zoeken naar gedeelde waarden. Waarom een methodiek De commissie merkt dat het bij gevoelige onderwerpen zoals integratie lastig blijkt om tot de kern van de discussie te komen. Verschijnselen worden uit gemak of onwetendheid aan cultuur toegeschreven. Het is van belang daar doorheen te breken en de achterliggende betekenissen te leren begrijpen. Een voorbeeld van een efficiënte methodiek is de Dialogue methode waarin luisteren en doorvragen centraal staan. In tegenstelling tot het debat dat meer een opeenstapeling van argumenten is, zoekt deze methode naar een gezamenlijke kern. Deze en andere methodieken kunnen gemeenten helpen in het lokale integratiedebat toe te werken naar begrip voor elkaars standpunten en daarmee naar het besef dat wij, ongeacht onze culturele bagage, sámen vorm moeten geven aan onze pluriforme samenleving. Meer informatie over dialoogmethoden: Amina Saydali (070 333 4719) Dag van de dialoog Amsterdam De Amsterdamse Dag van de Dialoog van 21 december 2004 is een groot succes geworden. Ruim 100 bedrijven en organisaties gaven gehoor aan de oproep een dialoogtafel te organiseren. Elke ‘tafel’ nodigde zelf mensen uit voor een gesprek. De dag leverde een schat aan bruikbare suggesties op. De Dag van de Dialoog is een van de initiatieven van het college van B&W. Directe aanleiding voor het plan is de moord op Theo van Gogh.
Gemeenten werken samen met P-team In september 2004 maakte het Participatieteam (P-team) kennis met bestuurders van de grootste 30 gemeenten. Sindsdien hebben veel gemeenten gebruik gemaakt van hun expertise en zijn ze in diverse rollen actief geweest. Enkele voorbeelden: Wethouder Abouthaleb van Amsterdam deed een beroep op het P-team bij het voeren van de Dialoog na de moord op Theo van Gogh. In een bijeenkomst met voornamelijk Marokkaanse Amsterdammers zijn P-teamleden erin geslaagd het gesprek op een breder niveau te krijgen dan de focus op één bevolkingsgroep. Wethouder Kok van Lelystad nodigde het P-team uit een bijeenkomst bij te wonen met ambtenaren, maatschappelijke organisaties en vertegenwoordigers van belangengroepen. Hun aanbevelingen vormden de basis van de participatieagenda. Ook Schiedam gebruikte hun adviezen als input voor de participatieagenda. P-teamleden leidden er bijeenkomsten van de plaatselijke groep allochtone vrouwen en inventariseerden hun behoeften. Haarlem deed een beroep op het P-team om de plaatselijke zelforganisaties te begeleiden bij de herijking van hun beleid. De gemeente gaat drie bijeenkomsten organiseren met een P-teamlid als discussieleider. De Rotterdamse deelgemeente Charlois vroeg P-teamleden een bijeenkomst te leiden met vertegenwoordigsters van verschillende vrouwenorganisaties. Eén P-teamlid gaat samen met de vrouwengroepen sportactiviteiten opzetten voor volwassen allochtone vrouwen. Alkmaar en Venlo gaan nog een stapje verder. Zij willen zelf een lokaal P-team opzetten. De vrouwen moeten als rolmodel gaan dienen voor de moeilijk te bereiken allochtone vrouwen in de gemeente. Wil uw gemeente een beroep doen op de deskundigheid van het P-team? Of wilt u zelf een P-team starten? Neem contact op met Ingrid Richardson (070 333 5347)
Deelneemsters aan netwerkbijeenkomst, Haarlem, 8 december 2004
6
Wethouder Belliot van Amsterdam (rechts) in gesprek aan een van de dialoogtafels. Foto Ruud van der Linden.
Gemeenten aan de slag met participatieagenda PaVEM voert met alle dertig grote gemeenten gesprekken over de intensivering van hun beleid ten behoeve van allochtone vrouwen. De participatieagenda is daarbij een hulpmiddel. Hierin staan afspraken die de participatie een extra impuls kunnen geven. De afspraken verschillen per stad maar hebben alle betrekking op de PaVEM speerpunten TaalPlus, Werk en Maatschappelijke dialoog. Hoe geven gemeenten vorm aan hun agenda? De resultaten van Nijmegen en de intenties van Schiedam.
Commissieleden Yasemin Tümer en Paul Rosenmöller met wethouder Christine Lepidis (rechts) tijdens tekening Participatieagenda Schiedam Studentes Hogeschool INHOLLAND
Nijmegen Nijmegen is een van de eerste gemeenten waarmee PaVEM heeft gesproken. In maart 2004 tekende de stad een participatieagenda. Een overzicht van de resultaten die tot nu toe zijn behaald: TaalPlus De gemeente heeft allochtone vrijwilligsters ingezet om allochtone vrouwelijke oudkomers te werven voor taalles en reïntegratietrajecten. In reactie op de huisbezoeken hebben zich 230 allochtone vrouwen gemeld met interesse voor taalles en reïntegratietrajecten. Via de ouder-kindcentra worden migrantenmoeders met jonge kinderen gestimuleerd om deel te nemen aan inburgeringstrajecten. Werk CWI en gemeente hebben afgesproken om samen 120 allochtone vrouwen op jaarbasis aan werk te helpen (in plaats van de reguliere 40). Resultaten per december 2004: CWI 91 bemiddelingen Gemeente 60 uitstroom naar werk Totaal 151 Er zijn 162 extra reïntegratietrajecten ingezet voor allochtone vrouwen. Bovendien heeft de gemeente 20 gesubsidieerde arbeidsplaatsen geoormerkt voor de plaatsing van deze groep. Inmiddels zijn er 6 vrouwen geplaatst. 30 zitten nog in de selectieprocedure. Maatschappelijke dialoog Nijmegen wil de discussie ten aanzien van integratie voeren langs de vraag in hoeverre integratie tweezijdig is. Diverse ontmoetingen zijn vanuit de gemeente gestimuleerd: ontbijtbijeenkomsten op wijkniveau, een lunch van raadsleden met allochtonen uit diverse geledingen. Ook in 2005 zet de gemeente dit soort initiatieven op.
7
Schiedam Schiedam doet al veel voor haar allochtone bewoners. Toch vindt coördinator Minderhedenbeleid, Claudia Marinelli dat de afspraken in de participatieagenda zeker iets toevoegen aan het bestaande beleid. ‘Het dwingt ons gericht actie te ondernemen.’ Marinelli benadrukt dat het vooral gaat om de formulering van nieuwe aandachtspunten. Daarvoor hoef je als gemeente niet eens met enorme bedragen over de boeg te komen.’ Schiedam tekende in december 2004 de agenda. TaalPlus Schiedam wil met behulp van de thuislesmethode jaarlijks 30 geïsoleerde allochtone vrouwen gaan bereiken. Ook worden er vrijwilligsters ingezet om allochtone vrouwen te helpen hun spreekvaardigheid te ontwikkelen, ter ondersteuning van de reguliere taallessen. Werk De gemeente gaat investeren in loopbaancoaching. Vanaf 2005 worden minimaal 30 vrouwen begeleid naar werk. Het CWI gaat bovendien fase 1 vrouwen in kaart brengen en onderhoudt contact met de gemeente over hun begeleiding en vorderingen. Verder wil Schiedam extra trajecten inkopen voor hoger opgeleide vrouwelijke vluchtelingen. Een heel belangrijk punt is volgens Marinelli dat er meer aandacht is gekomen voor de rol van de werkgevers. ‘De voorbeelden uit andere gemeenten hebben ons gestimuleerd hen aan te spreken op hun verantwoordelijkheden. In 2005 gaan we zeker initiatieven ontplooien om matches tussen vrouwen en vacatures te realiseren.’ Maatschappelijke dialoog Schiedam organiseert de Dag van de Dialoog en is een discussiecyclus gestart met Turkse vrouwen over emancipatie. Nieuw is de samenwerking tussen Schiedamse allochtone vrouwen en leden uit het Participatieteam van PaVEM. De gemeente vroeg Pteamleden bijeenkomsten met de vrouwen te begeleiden. Uit de overleggen zijn zinvolle aandachtspunten voor het beleid gekomen die ook terug zijn te vinden in de participatieagenda. Marinelli: ‘We gaan er zeker mee door, want wat is er mooier dan een vrouwennetwerk als denktank achter de hand te hebben?’
Column Multiculti Arnhem? Aysim Deveci
Het was kantje boord, maar uiteindelijk was het twee weken voor de projectdatum in de krant te lezen: ‘Live for Life On Stage, hét interculturele jongerenfestival van Nederland, gered door het Arnhemse bedrijfsleven.’ Ik was opgelucht maar vroeg me ook af hoe het bijna mis had kunnen gaan. De afgelopen 10 maanden had ik, als directeur van Stichting Rythm of Reason (een organisatie die jongeren kennis wil laten maken met elkaars muziek, cultuur maar vooral met elkaar) 123 Arnhemse bedrijven aangeschreven en met tientallen van hen gesproken. Hoe was het mogelijk dat dit 0,00 eurocent aan sponsoring opleverde? Dat het toch lukte is enkel te danken aan de voorzitter van Ondernemerscontact Arnhem. Een multicultureel festival hoort thuis Arnhem. Want Arnhem ís een multiculturele stad. Toch lijkt het bedrijfsleven zich dat niet te realiseren. Vrij Nederland schreef het al in december 2004: ‘wie durft er nu nog met Marokkanen te werken?’. Het artikel gaf aan hoe slecht het is gesteld met diversiteit in de cultuursector. In het huidige beleid krijgt allochtoon talent alleen een kans als ze bereid zijn op Frans Bauer te lijken, wie wit is van binnen, komt er doorheen. Mijn ervaring is dat deze houding ook opgaat voor bedrijven: Van klein tot groot, ze willen zich niet binden aan allochtoon talent of kunst. Multiculturaliteit was in 2004 absoluut “out”. Tijdens een groot seminar over de toekomstvisie van het bedrijfsleven over hun stad werd duidelijk dat Arnhem vooral een cultuurstad moest worden. De vraag is wat
voor cultuurstad. Voor mij is dat een ‘alle culturen’ stad. Voor bedrijven is dat misschien het Gelders orkest. En de allochtonen, die 30 procent van de Arnhemse bevolking uitmaken, hoe definiëren zij cultuur? Helaas is het realiteit dat allochtonen nauwelijks deelnemen aan het culturele leven in Arnhem. Bovendien weten ze zich onvoldoende te organiseren om hun consumentenbelang kenbaar te maken aan het bedrijfsleven. De verwachting is dat het aantal allochtonen in Arnhem binnen 4 tot 5 jaar explosief zal stijgen. Zouden Arnhemse bedrijven zich dat realiseren? Zouden ze beseffen een grote kans te laten liggen wanneer ze niet meegaan met de veranderingen in de consumentenmarkt? Ik daag bedrijven uit hun verantwoordelijkheid op te pakken en te helpen met het leggen van verbindingen tussen culturen. Want dat begint in je eigen stad, in je eigen buurt. Nederland is een multicultureel land! Arnhem kan niet achterblijven. Aysim Deveci is directeur van de Stichting Rythm of Reason en maakt deel uit van het PaVEM Participatieteam.
Agenda commissie PaVEM 18 februari
Werkgeversconvenant Tilburg
23 februari
Afsluiten Participatieagenda Almelo
07 maart
Landelijke Coachdag CWI Utrecht
08 maart
Dialoog ism VU Amsterdam Netwerkbijeenkomst Den Haag Werkgeversbijeenkomst Haarlem
09 maart
Werkbezoek TaalPlus
30 maart
Netwerkbijeenkomst Amsterdam
31 maart
TaalPlusmarkt
Colofon
De Nieuwsbrief is een uitgave van de Commissie PaVEM Commissieleden: De heer Paul Rosenmöller (voorzitter) Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Máxima De heer Hans de Boer Mevrouw Lilian Callender De heer Hans Dijkstal Mevrouw Yasemin Tümer Secretariaat: Nel Buis p/a Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Postbus 90801 2509 LV Den Haag Telefoon 070 333 47 83 Fax 070 333 40 51 E-mail
[email protected] website www.pavem.nl 8
Paul Rosenmöller
Prinses Máxima
Lilian Callender
Hans Dijkstal
Hans de Boer
Yasemin Tümer
