Nieuwsbrief voor Beleggers
Jaargang 10, nummer 3 11 augustus 2008
AANDACHT VOOR……...
IS DE CRISIS EINDELIJK VOORBIJ?
……..Garantiebeleggen met Finles Vermogensbeheer. Zoals u op pagina 11 in de Nieuwsbrief voor Beleggers kunt lezen, presteren de portefeuilles van Finles Vermogensbeheer prima. Ze doen wat er van hen verwacht wordt: uw kapitaal zoveel mogelijk beschermen in zware tijden en groeien zodra de omstandigheden weer verbeteren. Met Garantiebeleggen kunt u een deel van uw portefeuille beschermen; tegelijkertijd houdt u de mogelijkheid open een reëel rendement te behalen. Voor bedragen vanaf € 50.000,- kunt u: x zelf de looptijd van uw Garantiebelegging vaststellen; x met uw vermogensbeheerder afspreken welke belegging(en) er in het garantieproduct opgenomen wordt/worden; x zelf de hoogte van uw garantieniveau vaststellen, bijvoorbeeld 80%, 90%, 100% of in sommige gevallen zelfs 105% op het einde van de door u gekozen looptijd. Garantiebeleggen is bedoeld voor relaties die een deel van hun vermogen op transparante wijze willen beschermen. Over Garantiebeleggen is meer informatie beschikbaar. Bel ons gerust of maak een afspraak met onze Vermogensbeheerder, Gert Breteler. U kunt hem bereiken onder telefoonnummer 030 2974 972 of per email:
[email protected]
In onze laatste drie Nieuwsbrieven voor Beleggers heb ik u verteld dat het moeilijke tijden zijn. Gemiddeld genomen duurt een bear market 9 maanden. Als we de grote dalingen meetellen in het gemiddelde, dan duurt hij ongeveer 13 maanden. Een jaar geleden, midden juli 2007, stond de AEX op 560 punten. Een jaar later, tijdens het schrijven van deze nieuwsbrief, staat de AEX bijna 30% lager. Dit beeld is wereldwijd te zien. De aandelenmarkten zijn uiterst beweeglijk en die volatiliteit zal nog wel even blijven. Het zou me niet verbazen wanneer we een korte rally omhoog krijgen, gevolgd door een flinke neerwaartse beweging, en het jaar afsluiten met een rally. Kortom, veel volatiliteit en onzekerheid met grote risico’s op de aandelenmarkten. De obligatiemarkten zijn door de oplopende inflatie en stijgende rente ook geen alternatief. Wereldwijd hebben banken grote problemen. Banken lenen moeilijker en duurder geld uit. Kredietverstrekking is als olie voor de economie. Wanneer er minder en duurder kredieten worden verstrekt, zal wereldwijd de machine langzamer gaan lopen. Het is vooralsnog onduidelijk hoe lang dit nog gaat duren. Maar het is zeker dat het einde van de crisis nog niet in zicht is.
Highlights: x De garantie geldt alleen op de vooraf afgesproken einddatum. x Tussentijds verkopen is altijd mogelijk. x Lage kosten in vergelijking met ‘kant-en-klaarnotes’. x Tijdens de looptijd altijd exposure naar het risico dragende gedeelte. Wij ondersteunen Garantiebeleggen met een leuke actie. Kijk hiervoor op www.finles.nl/garantiebeleggen.
Het Finles Alternative Bond Fund laat sinds de start vorig jaar iedere maand een positief resultaat zien. Het is geweldig om juist nu een fonds te kunnen aanbieden dat goed presteert. Maar helaas staan alle andere Finles Beleggingsfondsen in het rood. Dat de prestaties van onze beleggingsfondsen beduidend beter zijn dan de markten is uiteraard prettig maar zeker niet bevredigend. U kunt erop vertrouwen dat wij alles doen wat we kunnen om het tweede halfjaar beter te presteren. Een relatieve outperformance is uiteraard fijn, maar het enige dat voor ons telt, is een positief resultaat.
80
FINANCIËLE MARKTEN
Koers Fannie Mae en Freddie Mac
70
Na de redding van Bear Stearns leek het vertrouwen in de markt terug te keren. Aan het einde van het tweede kwartaal kunnen we echter concluderen dat dit effect slechts van korte duur was. De redding van Bear Stearns zorgde voor een tijdelijke opluchting en herstel op de beurzen. Medio mei sloeg het sentiment om toen duidelijk werd dat de kredietcrisis nog lang niet voorbij is. De winsten van de tweede helft van maart tot en met half mei werden in korte tijd weer ingeleverd. Hiermee was het eerste halfjaar van 2008 één van de slechtste uit de geschiedenis. Inmiddels hebben banken wereldwijd ruim 450 miljard US dollar afgeschreven. Het einde hiervan is nog niet in zicht. Er zijn zelfs gerenommeerde partijen die voorspellen dat in totaal 1600 miljard US dollar verloren zal gaan. Zover is het nog lang niet en de vraag is of het ook zover zal komen. Duidelijk is echter wel dat met name banken en andere financiële instellingen in de problemen zijn geraakt. De gebeurtenissen rond Fortis zullen niemand ontgaan zijn maar Fortis is zeker geen uitzondering. Bijna wanhopig proberen banken op allerlei manieren kapitaal op te halen om hun balansen te verbeteren. Volgens het toonaangevende financiële systeem Bloomberg hebben banken inmiddels 333 miljard US dollar opgehaald in de markt. Half juli bleek ook hoe groot de problemen bij Fannie Mae en Freddie Mac zijn. Deze “Government Markten in 2008 in lokale valuta (1-1-08 t/m 30-06-08) Q2
2008
MSCI Wereld aandelenindex
- 1,8%
- 13,9%
MSCI Europa aandelenindex
- 5,4%
- 21,3%
7,0%
- 12,6%
MSCI Opkomende landen aandelenindex
- 2,3%
- 13,4%
S&P 500
- 3,2%
- 12,8%
7,6%
- 11,9%
- 3,7%
- 17,4%
1,8%
- 1,0%
- 2,3%
0,2%
USD/EUR
0,5%
- 7,3%
CRB (Grondstoffenindex)
19,6%
29,0%
MSCI Azië aandelenindex
Nikkei 225 AEX HFRX Wereldwijde Hedge Fund Index JP Morgan Wereldwijde obligatie-index
60 50 40 30 20 10
Fannie Mae Freddie Mac
0
29-12-06
18-7-08
Sponsored Enterprises” (GSE) zijn de leidinggevende market-maker van hypotheken op de secundaire markt. Zij bezitten of garanderen gezamenlijk ongeveer 50% van de totale Amerikaanse hypotheekmarkt van 12.000 miljard US dollar. Vrijwel iedere hypotheekverstrekker doet zaken met Freddie Mac en/of Fannie Mae. Wereldwijd hebben beleggers ongeveer 5.200 miljard US dollar belegd in schuldpapier dat is uitgegeven door deze twee GSE’s. De Amerikaanse overheid stelt dan ook alles in het werk om deze partijen te ondersteunen. Toen begin juli het gerucht verspreidde dat de financiële situatie van beide banken niet gezond was, reageerde de Amerikaanse overheid direct door voor miljarden aandelen op te kopen. Daarnaast mogen beide partijen ongelimiteerd geld lenen bij de Fed. Wederom redt de Amerikaanse overheid een financiële instelling. Of dit de laatste reddingsactie is geweest, weet ik niet. Het is in ieder geval duidelijk dat er alles aan gedaan zal worden om het financiële systeem draaiende te houden. Het blijven echter tijdelijke oplossingen. De structurele problemen, te veel leverage (geleend geld) in het financiële systeem, worden niet opgelost. Dat zal nog jaren duren. De impact van de kredietcrisis op de Amerikaanse economie is duidelijk. Alhoewel de officiële cijfers nog niet duiden op een recessie, lijkt deze onvermijdelijk. Huizenprijzen blijven dalen, de werkgelegenheid neemt af, het consumenten– en producentenvertrouwen daalt, de olieprijs stijgt en er zijn nog diverse andere indicatoren die slecht weer voorspellen. Ook de rest van de wereld ontkomt niet aan een economische teruggang, dat is onderhand wel duidelijk. De inflatie neemt wereldwijd sterk toe en vrijwel overal daalt het vertouwen in de economie. Wij verwachten economisch gezien dus geen goed tweede halfjaar.
VOORUITZICHTEN EN POSITIONERING Economie en beleggen zijn echter twee verschillende dingen. Er bestaat uiteraard een relatie maar een slechte economie hoeft nog geen slechte beurs te betekenen en andersom. Feit is wel dat deze verschijnselen momenteel hand in hand gaan. Zowel de beurs als de economie gaan achteruit, de beurs echter al wat langer dan de economie. Daar tegenover staat dat de beurs af en toe ook oplevingen kent. De MSCI World behaalde bijvoorbeeld een rendement van bijna 15% sinds het dieptepunt van 17 maart tot en met het hoogtepunt van 19 mei. Van 19 mei tot half juli heeft de MSCI World echter weer bijna 16% verloren. Dit geeft eens te meer aan dat de onzekerheid in de markt groot is en de volatiliteit dus hoog is. In de vorige Nieuwsbrief voor Beleggers schreven wij dat het sentiment op de beurs bijzonder slecht was en bijna niet slechter kon. Een geringe opleving van het sentiment zou weleens tot een rally op de beurs kunnen leiden; dit gebeurde ook. Feitelijk bevinden wij ons momenteel weer in zo’n situatie. In twee maanden tijd hebben de beurzen 15% of meer verloren, het sentiment is bijzonder slecht en de markten zijn ‘oversold’. Positief nieuws kwam er half juli in de vorm van de (financiële) steun van de Amerikaanse overheid voor Fannie Mae en Freddie Mac. Dit gaf de belegger weer moed, net zoals na de redding van Bear Stearns half maart. Daarnaast voerde de SEC ineens een tijdelijke nieuwe regel in die het short gaan in aandelen voor een deel aan banden legde. Dit leidde er toe dat een tracker op Amerikaanse financiële instellingen (beleggingsfonds die het rendement van een mandje aandelen van Amerikaanse financiele instellingen weerspiegelt en favoriete short van veel partijen) in nog geen week 20% in waarde steeg. De 160
Olie prijs
150 140 130 120 110 100 90 80 12-31-2007
20-2-2008
11-4-2008
1-6-2008
22-7-2008
beurzen zouden dus wel eens tijdelijk kunnen opleven, te meer nu de olieprijs voorzichtig corrigeert. Dit zorgt echter zeker niet voor optimisme bij ons voor de tweede helft van het jaar. Integendeel, wij blijven bijzonder terughoudend ten aanzien van long posities in de markt. Hieronder volgt een korte toelichting op onze visie ten aanzien van de verschillende beleggingscategorieën: Aandelen Een tijdelijke rally op de beurzen lijkt niet onwaarschijnlijk. Wij beschouwen dit echter als een moment om exposure af te bouwen, niet om nieuwe posities in te nemen. Een uitzondering geldt voor goudaandelen. Gezien onze positieve visie op goud verwachten wij dat goudaandelen goed zullen presteren. Obligaties Inflatie, inflatie, inflatie. Het is inmiddels wel duidelijk dat de inflatie toeneemt. Dit is uiteraard geen goed nieuws voor obligatiebeleggingen. Toenemende inflatie betekent immers een stijgende rente. Om het inflatiegevaar te beteugelen, verhoogde de ECB recent nog de rente. Wij vermijden daarom obligatiebeleggingen. De reële rente (coupon gecorrigeerd voor inflatie) is momenteel zelfs negatief in veel landen. Valuta Onze visie op dit gebied is niet gewijzigd. Wij blijven het US dollarrisico binnen de Finles Beleggingsfondsen afdekken. Dit blijkt tot op heden een goede keus. Het Japanse yen risico in het Finles Lotus Fonds en het Collectief Beheer Fonds dekken wij niet af omdat wij op termijn een sterkere yen verwachten. Grondstoffen In het algemeen zijn wij positief over grondstoffen op de langere termijn maar wij verwachten een correctie op de korte termijn. Met name de prijs van olie lijkt te ver doorgeschoten, zeker gezien het feit dat de economische groei afneemt en dus de vraag naar olie zal afnemen. Een grondstof waarover we ook voor de korte termijn positief zijn, is goud. Goud heeft naast een fysieke waarde ook een monetaire waarde en stijgt in prijs als de onzekerheid over economische ontwikkelingen toeneemt en de inflatie stijgt. Daarnaast heeft goud in tegenstelling tot andere grondstoffen een tijd lang zijwaarts gehandeld, maar lijkt nu de weg naar boven weer gevonden te hebben.
Stijl allocatie pe r 30/6/08
FINLES COLLECTIEF BEHEER FONDS (FCBF) Het FCBF sloot het tweede kwartaal van 2008 af met een verlies van 1,63%. Hiermee komt het rendement sinds de start van 2008 op een verlies van 3,82%. De benchmark (2/3 wereldwijde aandelen en 1/3 Nederlandse staats140
Groe i van 100 e uro
A B L; 4,4% Distressed debt; 3,2%
Credit P ipe; 1,6% A rbitrage; 0,7%
CTA ; 5,2% Glo bal macro ; 1,9% Lo ng o nly equity; 14,8%
130
Cash + FX Hedge; 10,4% Lo ng o nly abso lute return; 4,4%
120
Lo ng/Sho rt equity; 6,5%
110 100 90
M ulti manager hedge; 46,9%
80 70 60
FCB F
50
B enchm ark A EX
40 1-01-02
1-07-08
obligaties) noteerde een verlies van 2,33% in het tweede kwartaal en staat sinds het begin van 2008 op een verlies van 12,4%. Ondanks het verlies van het FCBF in 2008 zijn wij niet ontevreden over het resultaat. Na een halfjaar is het bijna onmogelijk een beurs te vinden die niet op een verlies van 20% staat. In dat opzicht, en ook in vergelijking tot de benchmark, weet het FCBF het verlies beperkt te houden. Na de redding van Bear Stearns in maart dachten velen dat het dieptepunt van de kredietcrisis voorbij was. Wij waren terughoudender maar voorzagen op dat moment wel een korte periode van herstel op de beurzen. Daarom investeerden wij in een US Financials ETF. Dit fonds bestaat volledig uit Amerikaanse financiële waarden. Helaas bleek het herstel van financiële waarden brozer dan wij verwachtten. Daarom hebben wij deze positie in juni met verlies verkocht. Gelukkig vond deze verkoop nog plaats vóór de sterke correctie van de laatste 2 weken van juni. Gedurende de opleving van de beurzen in de tweede helft van maart, april en begin mei is het FCBF geleidelijk aan defensiever gepositioneerd. Naast de verkoop van de US Financials ETF is ook de belegging in een fonds gericht op energieaandelen verkocht. De sterk opgelopen olieprijs deed ons besluiten winst te nemen op deze positie. Daarnaast is een fonds verkocht dat zich richt op wereldwijde waardeaandelen. Als laatste
is de positie in Japanse small caps omgewisseld voor een positie in Japanse large caps. Japanse small caps zijn bijzonder goedkoop maar wij verwachten dat Japanse large caps eerder zullen profiteren van een hernieuwde belangstelling van buitenlandse investeerders voor Japan. Het merendeel van de opbrengsten van de verkopen is echter in cash aangehouden tot eind juni. Half juli is de cashpositie echter verlaagd tot 5,5%. Toen heeft het FCBF namelijk een positie van 5% ingenomen in een goud ETF (een beleggingsfonds dat in fysiek goud belegt). De goudprijs heeft enige tijd zijwaarts bewogen maar nu de inflatie blijft stijgen en de US dollar steeds zwakker wordt, verwachten wij dat de goudprijs de weg omhoog weer weet te vinden. Rendement Koers per 30-06-2008 Fondsvermogen
FCBF € 120,75 € 112,57mn
Sinds start FCBF (1-2-1985)
+350,98%
2008 (1-1-08 t/m 30-06-08)
- 3,82%
2007
+ 8,52%
2006
+ 7,45%
Laatste 12 mnd (1-7-07 t/m 30-6-08)
- 3,06%
Laatste 36 mnd (gemiddeld jaarlijks resultaat, periode 1-7-05 t/m 30-6-08)
+5,85%
Volatiliteit (Risico) laatste 36 maanden
4,48%
Morningstar-rating
FINLES EUROPEAN SELECTOR FONDS (FESF)
Stijl allocatie pe r 30/6/08
Het FESF behaalde in het tweede kwartaal een verlies van 2,32% (inclusief laatste schatting van het resultaat in juni). Hiermee komt het rendement sinds het begin van 2008 op een verlies van 6,83%. De benchmark (MSCI 150 140
Groei van 100 euro
130 120
A sset Co nvertible B acked Securities ; Cash + FX A rbitrage; hedge; 7,6% 3,7% 4,8% Statistical P ipe; 7,1% A rbitrage; A sset Emerging 4,9% B acked M arkets; Lending; 2,3% Emerging 13,8% M arkets M anaged Fixed Inco me; Futures; 5,9% 12,7% Lo ng/Sho rt Equity Trading; 0,9% Lo ng/Sho rt Equity; 25,3%
110 100
Event Driven; 10,9%
90 80
verlies van 4,63% voor het FESF in het tweede kwartaal.
70 60 50
FESF MSCI Europe AEX
40 1-11-01
1-07-08
Europe Equity Index) sloot het tweede kwartaal af met een verlies van 5,39%. Hierdoor bedraagt het rendement over het eerste halfjaar van 2008 op een verlies van 21,26%. Uiteraard zijn wij ontevreden over het rendement van het FESF. Gelukkig zijn wij in tegenstelling tot Europese aandelen in staat geweest het verlies redelijk te beperken. In de vorige Nieuwsbrief voor Beleggers schreven wij dat wij genoodzaakt waren een positie van het FESF af te schrijven tot 33,3% van de laatst bekende waarde, de waarde per 31 oktober 2007. Dit fonds bevindt zicht sinds begin van dit jaar in vrijwillige liquidatie. Er is echter gebleken dat een groot deel van het fondsvermogen belegd was in illiquide small caps. Deze small caps konden, zeker gezien het beursklimaat, niet verkocht worden tegen de laatst bekende koers. Door nieuwe inzichten in het tweede kwartaal waren wij in april en juni genoodzaakt deze positie verder af te schrijven. Per eind april hebben wij deze positie afgewaardeerd tot 20% van de laatst bekende officiële waarde. Eind juni waren wij zelfs gedwongen deze positie volledig af te schrijven. Deze afschrijving alleen al zorgde voor een RENDEMENT FESF INCLUSIEF LAATSTE SCHATTING JUNI Juni
- 2,93%
2008 (t/m 30-06-2008)
- 6,84%
De laatste schatting vindt u op www.finles.nl/schatting
De portefeuille van het FESF is op een aantal plaatsen gewijzigd. De positie in een macro-manager die hoofdzakelijk gefocust is op Rusland, is eind april verkocht. Personele veranderingen binnen het management van het bedrijf lagen hieraan ten grondslag. Per 1 juni is belegd in een statistical arbitragefonds. Dit fonds gebruikt een zelf ontwikkeld model en belegt marktneutraal. In juni was dit fonds met een rendement van 3,82% meteen het best presterende fonds binnen de portefeuille van het FESF. Daarnaast zijn per 1 juli twee Asset Backed/ Based Lending (ABL) fondsen toegevoegd aan de portefeuille van het FESF. Wij verwachten dat deze twee laatste fondsen het FESF meer stabiliteit zullen geven. Officieel rendement Koers per 31-05-2008
FESF € 112,92
Fondsvermogen
€ 30,65mn
Sinds start FESF (1-11-2001)
+ 13,34%
2008 (1-1-08 t/m 31-05-08)
- 4,03%
2007
- 7,49%
2006
+ 8,72%
Laatste 12 mnd (1-6-07 t/m 31-05-08)
- 14,4%
Laatste 36 mnd (gemiddeld jaarlijks resultaat, periode 1-6-05 t/m 31-05-08)
+ 0,99%
Volatiliteit (Risico) laatste 36 maanden
7,50%
Morningstar-rating
N.v.t.
FINLES LOTUS FONDS (FLF)
Geografische allocatie per 30/06/08
Het FLF sloot het tweede kwartaal van 2008 af met een verlies van 7,31%. Hiermee komt het rendement sinds het begin van 2008 op een verlies van 12,30%. De benchmark (MSCI Far East) verloor 1,31% in het tweede 160
Vietnam 3,1%
Cash 13,6%
Japan 42,1%
Thailand 8,0%
Groei van 100 euro
140
Taiwan 18,4% Indonesia 5,1%
120
100
80
60
FLF M SCI Far East A EX
40 1-01-02
1-07-08
kwartaal en staat sinds het begin van 2008 op een verlies van 18,59%. Ook in Azië sloeg de kredietcrisis toe. De impact was echter vooral indirect. Afschrijvingen door Aziatische banken waren relatief beperkt. Ongunstig was de afnemende groei in zowel de Verenigde Staten als Europa. Dit zal leiden to minder consumentenbestedingen, wat negatieve gevolgen zal hebben voor de winstontwikkeling van Aziatische bedrijven. Vooral Aziatische landen met een hoge exportratio zoals China, Maleisië, Korea en Taiwan zullen hinder ondervinden van de groeivertraging in het westen. De beurzen buiten Japan kregen dit kwartaal een flinke correctie te verwerken, met dalingen in euro’s tussen 3% (Hong Kong) en 20% (India). In vergelijking hiermee hield de Japanse beurs zich goed staande en wist zelfs een winst in euro’s van 3% te realiseren. De goede prestaties van Japan in het tweede kwartaal zorgden ervoor dat de index beter presteerde dan het FLF. Het FLF heeft immers een hogere weging in landen buiten Japan dan de index. Het FLF verloor bijvoorbeeld in juni alleen al 8,9% als gevolg van onder andere grote koersdalingen in Vietnam, India, Taiwan en Thailand. Desondanks presteerde het FLF in het eerste halfjaar 6,3% beter dan de MSCI Far East en behield zijn topklassering in het Morningstar-universum van Aziëfondsen. In het afgelopen kwartaal is de landenallocatie van het FLF op een aantal punten gewijzigd. Begin mei is
India 4,6%
HK / China 5,0%
een eerste belegging gedaan in het India Fund van Kotak. In juni is de positie van het FLF in Japan iets vergroot. De belegging in het Invesco Japan small/mid cap fonds is verkocht. Er is een positie ingenomen in het large cap Japan fonds van Société Générale. De Japanse markt is zeer aantrekkelijk gewaardeerd. Wij verwachten echter dat Japanse large caps eerder zullen profiteren van de hernieuwde belangstelling van beleggers dan small caps. Deze zullen in een later stadium volgen maar wij verwachten dat het de large caps zijn die in de eerste fase het best zullen presteren. De cashpositie van het FLF blijft met 13,6% relatief groot. Gezien de grote onzekerheden op de markten vinden wij het verstandiger een grote cashpositie aan te houden. Rendement Koers per 30-6-2008 Fondsvermogen
FLF € 31,19 € 15,39mn
Sinds start FLF (1-5-1996)
- 25,12%
2008 (1-1-08 t/m 30-6-08)
- 12,29%
2007
+ 8,45%
2006
- 2,87%
Laatste 12 mnd (1-7-07 t/m 30-6-08)
- 15,8%
Laatste 36 mnd (gemiddeld jaarlijks resultaat, periode 1-7-05 t/m 30-6-08)
+ 5,5%
Volatiliteit (Risico) laatste 36 maanden
12,88%
Morningstar-rating
FINLES STAR SELECTOR FUND (FSSF)
Stijlallocatie per 30/06/08
Het FSSF sloot het tweede kwartaal van 2008 (inclusief laatste schatting van het rendement in juni) af met een winst van 0,58%. Hiermee komt het rendement sinds de start van 2008 op een verlies van 4,42%. De benchmark 124
M anaged Futures; 16,4%
Cash + FX hedge; 3,3%
Emerging M arkets; 19,3%
Emerging M arkets Fixed Inco me; 6,0%
Groei van 100 euro Lo ng/Sho rt Equity; 26,9%
120
Event Driven; 3,8%
116 Glo bal M acro ; 24,3%
112 108 104 100
FSSF HFRX
96 1-06-06
1-07-08
(HFRX Global Hedge Fund Index) behaalde in het tweede kwartaal een rendement van 1,88% en staat sinds begin dit jaar op een verlies van 1,03%. Het tweede kwartaal van 2008 verliep beduidend minder volatiel dan het eerste kwartaal. Het FSSF boekte in tegenstelling tot de markt in april een verlies. In mei presteerde het FSSF echter beduidend beter dan de markt. De laatste schatting van het resultaat in juni laat zelfs een klein positief rendement zien terwijl de markten fors onderuit gingen. Hieruit blijkt eens te meer dat het FSSF geen doorsnee fund-of-funds is. Het verlies van het FSSF in april was hoofdzakelijk toe te schrijven aan één positie. Dit fonds richt zich op opkomende markten en handelt zeer actief. Na een rendement van 50% in 2007 verloor het fonds 8% in maart en 14% in april. Belangrijkste reden was dat de manager zeer ‘bearish’ was en dus vooral short gepositioneerd was. Hij werd het slachtoffer van de rally op de markten, die optrad na de redding van Bear Stearns. Bovendien besloot de fondsmanager zijn contract op te zeggen en voor zichzelf te beginnen. Hij zal het fonds begin novem-
ber verlaten. Voor ons was dit meer dan voldoende reden de positie te verkopen. Overigens is de manager nog net zo gefocust als hij was voordat hij zijn afscheid aankondigde. In mei en juni wist hij een rendement van 5,3% en 1,1% te behalen. De portefeuille van het FSSF is op twee plaatsen gewijzigd. Ten eerste is belegd in een nieuw fonds, een zogenaamde Commodity Trading Advisor (CTA). Dit fonds handelt met behulp van een zelf ontwikkeld kwantitatief model op meer dan 125 verschillende markten. Op 1 mei is dit fonds toegevoegd aan de portefeuille. Zowel mei als juni werden met een positief rendement van 2% en 5% afgesloten. Ten tweede is de positie van een global macro manager in het FSSF vergroot. Dit fonds heeft een lang en goed trackrecord. De managers staan erom bekend dat zij trends bespeuren voordat de markt ze ontdekt. Ook dit jaar zijn ze in staat het neerwaartse risico goed af te dekken. Officieel rendement Koers per 31-5-2008
FSSF € 111,15
Fondsvermogen
€ 24,87mn
Sinds start FSSF (1-6-2006)
+ 11,25%
2008 (1-1-08 t/m 1-6-08)
- 4,48%
2007
+ 11,13%
Laatste 12 mnd (1-6-07 t/m 31-5-08)
+ 0,30%
RENDEMENT FSSF INCLUSIEF LAATSTE SCHATTING JUNI Juni
+ 0,07%
2008 (t/m 30-6-2008)
- 4,42%
De laatste schatting vindt u op www.finles.nl/schatting
Volatiliteit (Risico) sinds start Morningstar-rating
7,89% N.v.t.
FINLES ALTERNATIVE BOND FUND (FABF)
Stijlallocatie per 30/06/08
Het Finles Alternative Bond Fund (FABF) behaalde in het tweede kwartaal van 2008 een rendement van 1,98% (inclusief laatste schatting van het rendement in juni). Hiermee komt het rendement sinds het begin van 2008 op 4,03%. De benchmark (wereldwijde obligaties) sloot 140
A sset B acked Securities 4% A B I / P ipe's 21%
Groei van 100 euro
130 A sset B acked Lending 41%
120
Cash + FX hedge 10% Distressed debt 12%
Emerging M arkets Fixed Inco me 12%
110
100
90
FABF incl. gerealiseerd rendement in periode voor st art fonds FABF sinds start Benchmark
80 1-08-05
1-07-08
het tweede kwartaal af met een verlies van 2,3% en staat sinds begin dit jaar op een winst van 0,19%. Het FABF heeft ondanks de correctie op de aandelen– en obligatiemarkten wederom een goed kwartaal achter de rug. Het geeft eens te meer aan dat het FABF in staat is een goed rendement te behalen ongeacht de richting van de markten. Dit is vanaf begin af aan de doelstelling geweest, en het is prettig te zien dat de praktijk dit nu bevestigt. In het tweede kwartaal zijn twee nieuwe beleggingen toegevoegd aan het FABF. Per 1 april werd belegd in een fonds dat zich richt op de markt voor ‘Distressed Asset Backed Securities (ABS)’. De manager gebruikt een relative-value methode en is hiermee het afgelopen halfjaar goed doorgekomen hoewel dit de de moeilijkste periode ooit was voor ABS-managers. Door het toevoegen van deze strategie is de portefeuille verder gespreid. Dit fonds is behoorlijk negatief ten aanzien van de economische groei. Daarom is zijn long ABS-boek afgedekt met short posities in bedrijfsobligaties. De ABS markt is RENDEMENT FABF INCLUSIEF LAATSTE SCHATTING JUNI Juni
+ 0,63%
2008 (1-1-2008 t/m 30-6-2008)
+ 4,01%
De recentste schatting vindt u op www.finles.nl/schatting
in het afgelopen half jaar al hard afgestraft, in tegenstelling tot bedrijfsobligaties. Mocht er een recessie komen en mochten bedrijfswinsten verdampen dan zal dit fonds hiervan zeker profiteren. Het tweede fonds dat toegevoegd is aan de portefeuille van het FABF is een Asset Backed Lending (ABL) fonds. Het bijzondere aan dit fonds is dat het zich richt op de Aziatische markten. Daarnaast bezit de fondsmanager als enige Aziatische hedge fund een SAS-70 verklaring. SAS 70 staat voor ‘Statement on Auditing Standards number 70’ en is een internationaal geaccepteerde auditingstandaard van het American Institute of Certified Public Accountants (AICPA). Hiermee wordt de mate van professionalisme van de fondsbeheerder aangegeven. Door het toevoegen van dit fonds neemt de geografische spreiding van het FABF verder toe. Momenteel zijn wij onderzoek aan het doen naar een ABL fonds dat zich richt op Latijns-Amerikaanse landen. Wij verwachten dit fonds in het derde kwartaal toe te toevoegen. Dit zal de spreiding van het FABF verder verbeteren. Officieel rendement Koers per 31-5-2008 Fondsvermogen
FABF € 105,82 € 17,09mn
Sinds start FABF (1-10-2007)
+ 5,82%
2008 (1-1-08 t/m 31-5-08)
+ 3,37%
Laatste 12 mnd Volatiliteit (Risico) sinds start Morningstar-rating
N.v.t. 0,75% N.v.t.
VERANTWOORD RENDEMENT FONDS (VRF)
ALLIANZ FINLES MIX
Het VRF sloot het tweede kwartaal af met een verlies van 1,51%. Hiermee komt het rendement sinds het begin van 2008 op een verlies van 9,26%. De samengestelde benchmark van het VRF verloor 0,63% in het tweede kwartaal en staat sinds begin dit jaar op een verlies van 2,80%.
Sinds 1999 beheert Finles Capital Management de Allianz Finles Mix. Vanaf de start van de Allianz Finles Mix tot en met het einde van het tweede kwartaal van 2008 is een rendement van 30,7% behaald. De AEX boekte in dezelfde periode een verlies van 36,5%.
Zowel de maanden april als mei werden met een positief rendement afgesloten. In juni werd echter een verlies genoteerd van 2,71%, waardoor het kwartaal met een verlies werd afgesloten. Uiteraard is dit een tegenvallend resultaat, maar vergeleken met diverse beurzen (wereldwijde aandelen verloren in het eerste halfjaar 20% in euro’s ) is het verlies beperkt. Het verlies in het eerste halfjaar is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de aandelengerelateerde beleggingen van het VRF. De beleggingen in hedge funds wisten het verlies te beperken. Daarnaast heeft de belegging in een goudaandelenfonds een positief effect gehad. Dit bleek echter onvoldoende om het verlies van de andere posities te compenseren. De portefeuille van het VRF is in het tweede kwartaal op een tweetal plaatsen gewijzigd. De positie in Japanse small caps is omgeruild voor een positie in Japanse large caps. Japanse small caps blijven zeer aantrekkelijk gewaardeerd, maar wij verwachten dat Japanse large caps als eerste zullen profiteren van de hernieuwde belangstelling van zowel binnenlandse als buitenlandse beleggers voor Japan. Daarnaast is de positie in een grondstoffenaandelenfonds (hoofdzakelijk energie) verkocht. Wij besloten in april winst te nemen op deze positie na de sterke stijging van de olieprijs.
De Allianz Finles Mix sloot het tweede kwartaal van 2008 af met een verlies van 2,44%. Hiermee komt het rendement sinds het begin van 2008 op een verlies van 5,20%. De AEX verloor in het tweede kwartaal 3,7% en staat sinds begin dit jaar op een verlies van 17,4%. De Allianz Finles Mix belegde per eind juni 87,9% van zijn vermogen in het Finles Collectief Beheer Fonds en 11,4% in het Finles Lotus Fonds. De overige 0,8% werd in cash aangehouden. Een uitgebreide toelichting op de prestaties van het Finles Collectief Beheer Fonds en van het Finles Lotus Fonds vindt u op de vorige pagina’s van deze Nieuwsbrief voor Beleggers.
130
Binnen de Allianz Finles Mix heeft bescherming van opgebouwd vermogen voorrang boven het streven naar een maximaal rendement. Deze filosofie heeft zich in het verleden al meerdere malen bewezen en ook in 2008 weet de Allianz Finles Mix het verlies te beperken in vergelijking met aandelen. De AEX stond eind juni immers op een verlies van ruim 17%. Meer informatie over de Allianz Finles Mix vindt u op http://www.finlescapitalmanagement.nl/ verzekeringsdepots/allianz_finles_mix.php. 160
Groei van 100 euro
125
140
120
120
115
100
110
80
105
60
100 95
40
VR Depo t VRF B enchmark
20
A llianz Finles M ix
A EX index (ter indicatie)
0
90 1-02-04
Groei van 100 euro
1-07-08
01-01-99
01-01-02
01-01-05
01-07-08
GESTRUCTUREERDE PRODUCTEN In onderstaande tabel vindt u een update per 30 juni 2008 van de prestaties van de gestructureerde producten die wij tot op heden aan onze relaties hebben aangeboden. Wanneer het rendement van de onderstaande producten vergeleken wordt met het rendement per 31 maart, lijkt er nauwelijks iets veranderd te zijn. Dit geeft echter een vertekend beeld. In zowel april als mei profiteerden deze producten logischerwijs van het herstel op de beurzen. Het rendement van het overgrote deel van deze producten wordt immers bepaald door een mandje aandelen. In juni verloren aandelen wereldwijd 10%. Dit had uiteraard een negatief effect op de koersen van de gestructureerde producten. Hierdoor zijn de producten in het tweede kwartaal per saldo niet veel van hun plaats gekomen terwijl de beweeglijkheid binnen het kwartaal bijzonder groot was. Hieruit blijkt eens te meer aan dat het rendement van deze producten afhankelijk is van de richting van de aandelenmarkten en dat de koersen van deze Rendementen gestructureerde producten
Blue Value 9% (EB) Blue Value 180% Blue Value 8,5% * Blue Value Protector Blue Value 100% plus Hedge Fund Secure Blue Value 8% * Blue Value Crystal Click Best Income BV Crystal Click 120% Blue Value 8,5% Bis * Blue Value 8,5% III * Blue Value 9% bis * Blue Value 9% Protector Deutsche Bank DB 83% protected note *** Floresteca 8,8% obligaties* * ** *** EB SG DB
start datum 17 september 2002 9 juli 2003 22 april 2004 9 augustus 2004 30 december 2004 30 december 2004 11 mei 2005 11 mei 2005 8 juli 2005 27 augustus 2005 14 december 2005 29 juni 2006 21 december 2006 22 juni 2007 start datum
looptijd product 5 jaar 7 jaar 5 jaar 6 jaar 8 jaar 10 jaar 5 jaar 7 jaar 7 jaar 7 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar 5 jaar looptijd product
1 juni 2005 loopt tot 1-12-2011 start datum 16 december 2002
Mocht u meer inzicht willen in de prestaties van de gestructureerde producten van Société Générale dan verwijzen wij u naar de website www.adequity.nl. Op deze website vindt u wekelijks per product een update van de prestaties. U kunt zien hoe de koers zich ontwikkeld heeft en hoe de individuele aandelen binnen het product presteren. Via deze website kunt u zich ook abonneren op deze wekelijkse update. U ontvangt dan iedere week de weekrapportage in uw e-mailbox. Wij willen graag nog eens benadrukken dat Finles u deze producten aanbiedt, maar dat u zelf besluit of een product in uw beleggingsportefeuille past of niet. Het Cliënt Risicoprofiel van Société Générale geeft u een goed houvast om beleggingsbeslissingen te nemen.
30 juni 2008
Rendementen per datum: Societe Generale
producten dus mee bewegen met de aandelenmarkten.
looptijd product Verschillende mogelijkheden
huidige koers (SG) 116,73 40,60 57,53 81,06 91,07 49,01 111,40 80,73 104,18 58,74 65,79 65,39 65,72
start koers
uitkering per jaar
100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00
9,00% n.v.t. 8,50% 7,50% variabel n.v.t. 8% n.v.t. variabel n.v.t. 8,50% 8,50% 9,00% 9,00%
huidige uitkering per koers start koers jaar (DB) 112,20 100,00 n.v.t. huidige n.v.t.
start koers uitkering per n.v.t.
n.v.t.
product loopt 5,0 5,0 4,2 3,9 3,5 3,5 3,1 3,1 3,0 2,8 2,5 2,0 1,5 1,0
jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar jaar
product loopt
gemiddeld rendement rendement sinds de per jaar** start 9,60% 48,63% 3,15% 16,73% -6,33% -23,98% -3,72% -13,72% -0,73% -2,52% -2,64% -8,93% -9,27% -26,32% 3,50% 11,40% -3,21% -9,27% 1,45% 4,18% -8,40% -20,01% -8,99% -17,21% -14,39% -21,11% -24,75% -25,28% rendement sinds de start 3,81% 12,20%
rendement per jaar
3,08 jaar product loopt
rendement
5,54 jaar
rendement
8,80%
Dit product is gesloten voor nieuwe deelname Rendementen per jaar worden alleen weergegeven van producten die langer dan 1 jaar bestaan Dit is de geherstructureerde BNG protected note en is gesloten voor nieuwe deelname. De oude BNG note is teruggekocht door Deutsche Bank Einddatum bereikt, het product heeft zijn einduitkering inmiddels overgemaakt naar beleggers Voor producten van Societe generale is de bron: www.adequity.nl. De huidige koers is het gemiddelde van de laatstbekende bied- en laatkoers. Voor producten van Deutsche Bank is de bron van de koersen: Deutsche Bank
Aan dit overzicht kunnen geen rechten worden ontleend. Let op! Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst
59,59%
FINLES VERMOGENSBEHEER De rendementen voor onze cliënten lagen in het tweede kwartaal 2008 lagen gemiddeld tussen de 0% en –2%. Dat is een verlies, maar relatief is het niet slecht. Weinig beleggers zullen met een goed gevoel terugkijken op het jaar tot nu toe: kredietcrisis, huizenprijzen, inflatie, wantrouwen, lagere groei, hogere rente en hoge energie– en voedselprijzen. Welke obligaties bij stijgende rente? Obligaties vormden in het afgelopen kwartaal geen “flight to safety”. Oplopende inflatie zorgt ervoor dat obligatiebeleggers en ook spaarders een hogere rente verlangen om de koopkracht op peil te houden. Opvallend is dat de rente met name in het korte stuk is gestegen. Driemaands geld is momenteel duurder dan 2- tot en met 30-jaars geld. Een achterliggende verklaring kan zijn dan dat de inflatie op middellange termijn kan dalen en daar horen weer lagere rentes bij. De koers van een obligatie wordt bepaald door de huidige rentestand. Daalt de rente, dan stijgt een obligatie in koers en omgekeerd. Bij vastrentende waarden stijgt er dus altijd iets: de rente of de koers. Stijgt de rente, dan wordt de contant gemaakte waarde van de nog te verschijnen coupons minder en omgekeerd. Hoe korter de looptijd, hoe minder gevoelig de obligatie dus is voor een rentestijging en omgekeerd.
deze beleggingen nooit de harde kern kunnen vormen van een beleggingsportefeuille die gericht is op vermogensgroei of pensioenopbouw. Daarvoor zijn bovenstaande beleggingen te specifiek en dus te risicovol. Een kleine toevoeging van deze beleggingen aan de totale portefeuille is uiteraard wel toegestaan en nuttig om de correlatie met aandelenbeurzen te verkleinen. We zien dan ook in de door ons beheerde portefeuilles dat de aan grondstoffen gerelateerde beleggingen het in het afgelopen kwartaal goed gedaan hebben. Verder blijven wij afkerig van directe beleggingen in Amerika en in financiële waarden en houden wij relatief grote cashposities aan. 110
Groei van 100 euro
100
90
80 M SCI Wo rld in euro 70
De benchmark voor obligatiebeleggingen daalde in het tweede kwartaal van 2008 met 2,3%. Wij houden korte looptijden aan (maximaal 2 jaar). Hierdoor beperkte het verlies zich voor onze relaties tot 0,16%. Weinig correlatie met aandelenbeurzen Grondstoffen en andere commodities zijn tot nu toe de winnaars van 2008. Het moge echter duidelijk zijn dat
31-12-07
31-3-08
30-6-08
Meer weten? Mocht u nader geïnformeerd willen worden over de dienstverlening van Finles Vermogensbeheer, dan kunt u contact opnemen met Adil Ouchene onder telefoonnummer 030 – 2 974 994 of via
[email protected].
Asset allocatie Finles Vermogensbeheer portefeuilles Neutraal
Gem engd - defensief Cash 10%
Obligaties 35%
Vastgo ed 20%
A andelen 30% Hedge funds 35%
Obligaties 30%
Hedge funds 20% Vastgo ed 20%
Gem engd - offensief
Hedge funds 20%
A andelen 60%
Vastgo ed 20%
MEDEDELINGEN Verbetering liquiditeit Finles Alternative Bond Fund U kent inmiddels het Finles Alternative Bond Fund (FABF). Sommigen van u hebben zelfs al belegd in het FABF. Het FABF is op 1 oktober 2007 gestart en heeft sinds de start iedere maand met een positief resultaat weten af te sluiten. Het FABF is dus in tegenstelling tot aandelen en ook obligaties niet geraakt door de kredietcrisis. Dit komt doordat het FABF hoofdzakelijk belegd in de strategie Asset Backed/Based Lending (ABL). Deze fondsen verstrekken kredieten verstrekken aan bedrijven, particulieren en projectontwikkelaars tegen onderpand. De kredieten hebben looptijden van 8 tot 36 maanden. Deze fondsen willen uiteraard niet dat hun beleggers (partijen zoals wij) dagelijks, wekelijks of zelfs maandelijks hun positie kunnen verkopen. Dit past immers niet bij de looptijd van hun transacties en hierdoor zouden zij in theorie niet kunnen voldoen aan hun verplichtingen. Daarom zijn deze fondsen relatief illiquide. Dat wil zeggen dat er gemiddeld vaak vijf tot zeven maanden verstrijken voordat wij als belegger een verkoop indienen en wij ons geld ontvangen. Uiteraard moeten wij als aanbieder van het FABF hiermee rekening mee houden voor onze eigen beleggers. Daarom kunnen beleggers die hun positie in het FABF willen verkopen, dit alleen op de eerste werkdag van de maand doen met een opzegtermijn van 6 maanden. Dit betekent dat als u eind juli besluit uw positie te verkopen, uw opdracht 1 februari uitgevoerd wordt en u uw geld eind februari ontvangt. Uiteraard begrijpen wij dat de tijd tussen verkoop en ontvangst van het geld lang is. Maar wij hopen dat bovenstaande duidelijk maakt waarom dit is. Daarnaast willen
wij u tegemoet treden door de liquiditeit van het FABF te versoepelen. U kunt vanaf heden maximaal 10% van de waarde van uw belegging verkopen met een opzegtermijn van 3 maanden. Hierdoor krijgt u sneller een deel van uw geld. Deze wijziging zal ook in het prospectus worden opgenomen. Prospectuswijziging: kosten van juridische bijstand Finles N.V., Beheerder van de Finles Beleggingsfondsen, gaat de prospectussen van de Finles Beleggingsfondsen wijzigen. Deze wijziging wordt per 30 november 2008 van kracht. Tot 30 november 2008 zijn de huidige voorwaarden van toepassing. Uitzondering hierop is het Finles Alternative Bond Fund. Hiervoor gelden de huidige voorwaarden tot en met 31 mei 2009. De laatste jaren is er op juridisch gebied een aantal trends waarneembaar. Door de toenemende claimcultuur worden partijen sneller aansprakelijk gesteld als beleggingen niet naar verwachting renderen of wanneer een manager buiten zijn mandaat opereert. Om als Beheerder partijen aansprakelijk te kunnen stellen en een juridische procedure op te starten, gaat de Beheerder vanaf 1 december 2008 jaarlijks een bedrag van € 50.000 reserveren per Finles Beleggingsfonds (met uitzondering van het Finles EMS TopRentefonds) voor mogelijke juridische kosten. Voor de goede orde: het gaat hier om een reservering voor eventueel ingeschakelde rechtshulp in de ruimste zin van het woord in relatie tot één of meerdere van de onderliggende beleggingen van de Finles Beleggingsfondsen. De Beheerder streeft er uiteraard naar dergelijke situaties zoveel mogelijk te vermijden zodat de reservering niet aangesproken hoeft te worden. Mocht u hierover vragen hebben, neemt u dan gerust contact met ons op.
Let op! De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Finles N.V., als beheerder van de Finles Fondsen, beschikt over een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten op grond van de Wtb en staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten. De prospectussen van de Finles fondsen kunt u opvragen bij Finles N.V. te Utrecht. Voor de Finles fondsen is een financiële bijsluiter opgesteld met informatie over het product, de kosten en de risico’s. Vraag er om en lees hem voordat u het product koopt. Colofon - Deze nieuwsbrief wordt exclusief aan relaties van Finles gezonden. Overname van artikelen is toegestaan met bronvermelding. Wij streven naar een zo accuraat mogelijke informatie. In verband met de productietijd is het mogelijk dat de inhoud niet geheel actueel is. Enige aansprakelijkheid ten aanzien van mogelijke onjuistheden en voor het volgen van aan- en verkoopadviezen wordt niet aanvaard. Bel voor meer informatie Finles (030) 2 974 974, of surf naar www.finles.nl.
Finles N.V. Van Sijpesteijnkade 23 Postbus 2600 3500 GP UTRECHT
T F E I
(030) 2 974 974 (030) 2 974 979
[email protected] www.finles.nl/fondsen