Kristallijn Nieuwsblad voor medewerkers en belangstellenden
Raphaëlstichting Zorg van mens tot mens HEDY
Nummer 8 juni 2010
D'ANCONAPRIJS
Eervolle vermelding Oosterheem!
Yaike Dunselman, Marinus van der Meulen, Hedy d’Ancona en Sana Ponec (jurylid) tijdens de uitreiking (v.l.n.r.)
In dit nummer 2 4 5 6 7 9
Auditoren Plan in wording Digitaal formulier Opleidingen De kunst van het zorgen Kort nieuws
Bij de eerste editie van de Hedy d’Aconaprijs (voor ‘excellente zorgarchitectuur’) heeft Oosterheem een van de twee eervolle vermeldingen in de wacht gesleept. Uit de 112 inzendingen werd het woonwerkproject in Broek op Langedijk – ontworpen door architect Yaike Dunselman – geprezen om zijn rol die het vervult bij het behoud van het aangrenzende cultuurlandschap.
Feestelijk symposium op Rozemarijn Tijdens de boekpresentatie ‘Ik wil ook’ Op pagina 3
Uit het juryrapport: ‘De antroposofisch geïnspireerde architectuur biedt een goed antwoord op het zorgconcept en de context. De maatschappelijke functie van het project is evident. Wonen en werken lopen naadloos in elkaar over. Het gezamenlijk gebruik van het werkgebouw met de Stichting Veldzorg is financieel aantrekkelijk en biedt maatschappelijke en therapeutische meerwaarde.’ De prijs zelf werd toegekend aan revalidatiecentrum Groot Klimmendaal, Arnhem. De andere eervolle vermelding ging naar Gezondheidscentrum Jozef, Deventer. Zie ook: www.hedydanconaprijs.nl
Kristallijn
Kracht als uitgangspunt bij ‘waarderend auditten’ De auditoren van de Raphaëlstichting volgen elk jaar een training om de kennis en vaardigheid op peil te houden. Dit voorjaar volgden ze een cursusdag over ‘waarderend auditten’, een andere manier van auditten. De auditoren waren heel enthousiast. Onderstaand een korte uitleg over het waarderend auditten.
v.l.n.r.: Marlies Boesten en Marike Brekelmans auditten Inge Baltus (afdeling inkoop centraal bureau)
Interne audits Sinds drie jaar heeft de Raphaëlstichting een eigen auditteam bestaande uit 16 medewerkers. Deze auditoren houden een paar keer per jaar audits bij de verschillende instellingen. Tijdens de auditgesprekken toetsen de auditoren of op de werkplek aan de HKZ normen wordt voldaan en of men zich aan eigen afspraken houdt (doet iemand wat hij zegt dat hij doet?). Wat is waarderend auditten? Bij het waarderend auditten wordt een appèl gedaan op de intrinsieke motivatie van medewerkers, waardoor een bereidheid ontstaat om zaken te willen verbeteren. Een positieve vraag nodigt uit tot leren en reflectie. Als auditor probeer je vanuit een waarderende invalshoek de medewerker te laten reflecteren op de dagelijkse werkzaamheden, samen probeer je verbetermogelijkheden te ontdekken.
De sterke kanten van je organisatie of team kun je dan gebruiken voor de verbeteringen. Een waarderend auditgesprek richt zich op wat er goed gaat, waardoor het goed gaat en hoe je die gegevens kunt gebruiken voor zaken waar verbeteringen nodig zijn. Door vanuit een positieve invalshoek
Waarom waarderend auditten? Nu er al een tijdje met de HKZ en verbetertrajecten wordt gewerkt, was het een logische stap om de audit te richten op de kracht van de organisatie in plaats van op het toetsen van de normen. Dit voorjaar zijn de auditoren al begonnen met waarderende audits. Reacties van de auditoren hierover waren: ‘De waarderende vragen nodigen de medewerker meer uit om te vertellen over praktijkvoorbeelden. Ik heb het idee dat de medewerker zich meer op het gemak voelt, omdat het gesprek soepeler verloopt en niet op een kruisverhoor lijkt.’ ‘Deze manier bevalt me beter dan de oude. Je maakt op een prettiger manier contact en bij het stellen van waarderende vragen komen evengoed dingen naar voren die verbeterd kunnen/moeten worden.’ ‘Er komt nuttige informatie naar voren, omdat er rechtstreeks naar de praktijkervaring wordt gevraagd en niet zozeer een protocol wordt afgewerkt. Er komen daardoor goede tips, adviezen en verbeterpunten naar voren.’
Een waarderend auditgesprek richt zich op wat er goed gaat, waardoor het goed gaat en hoe je die gegevens kunt gebruiken voor zaken waar verbeteringen nodig zijn. te auditten worden problemen zichtbaar, maar geplaatst in het perspectief van mogelijkheden en kansen. Wat is het verschil met de huidige werkwijze? Wordt bij de interne audits zoals we ze tot nu toe hebben gehouden, vooral gekeken naar tekortkomingen (zaken die niet lopen zoals ze zouden moeten lopen), bij het waarderend auditten is de kracht van de organisatie of het team het uitgangspunt. Het is een dialoog over mogelijkheden om te verbeteren. Er wordt een beroep gedaan op de motivatie en verantwoordelijkheid van medewerkers en niet op wat er niet goed gaat. De te auditten onderwerpen benader je vanuit een positieve invalshoeken zoals: waarmee hebben mensen een verbinding en wat zijn sterke punten en wat kunnen we daar van leren. 2
‘Het gesprek heb ik zelf als meer spontaan ervaren en mensen kwamen zelf met verbeterpunten. Je kon merken dat mensen hier dan echt over na moesten denken omdat ze die vraag niet verwacht hadden. Vervolgens merkte je ook dat de auditee actief in het gesprek kwam te zitten. Terwijl je tijdens het auditten op de oude manier de informatie meer uit de mensen moest trekken. Auditees hadden toen veel meer een afwachtende houding en lieten niet bepaald het achterste van hun tong zien.’ In september worden weer interne audits gehouden binnen de instellingen, ook dit keer vanuit een waarderende invalshoek. Marike Brekelmans Coördinator Interne Audits
Kristallijn
Boekpresentatie ‘Ik wil ook’
Feestelijk symposium op Rozemarijn Aan het slot van een inspirerend symposium werd op 15 april het boek Ik wil ook – leren in het kinderdagcentrum van Astrid van Zon (directeur van Rozemarijn) ten doop gehouden. Uitgangspunt van het boek is dat kinderen met een meervoud aan beperkingen de wil hebben zich te ontwikkelen. Uit de inleiding: ‘Met het besef van het “Ik wil ook”, kun je bij deze kinderen oog krijgen voor hun wil, die tot uiting komt in hun uitingen en signalen. Een wil die zich uitstrekt tot het leren leven, leren leren en leren werken.’ In het boek staat een leerprogramma beschreven dat groepsgewijs wordt aangeboden en voor ieder kind individueel wordt uitgewerkt. De boekpresentatie werd vooraf gegaan door lezingen van kinder- en jeugdpsycholoog Hans Bom en Carla Vlaskamp, hoogleraar orthopedagogiek (RUG) en gespecialiseerd in opvoeding en ondersteuning van mensen met zeer ernstige verstandelijke en meervoudige beperkingen. Gastheer Pim Blomaard wist het publiek te bewegen tot een levendige interactie. Kinderen en medewerkers van Rozemarijn zongen een prachtig lied dat diepe indruk maakte en tevens levend bewijs was voor het the-
ma van deze middag: hun wil en vermogen tot leren. Interactie Carla Vlaskamp – die ook de inleiding van het boek schreef – benadrukte in haar bijdrage dat het leren bij kinderen met een meervoud aan beperkingen een essentieel onderdeel van hun ontwikkeling uitmaakt. Voor begeleiders (en ouders) is het van belang dat zij deze kinderen niet als passieve objecten benaderen, maar juist als sturende subjecten. Je hoeft dus geen
de medewerkers ligt de kwaliteit van zorg.’ Hans Bom keek eerst terug op de langdurige samenwerking met Astrid: ‘Ze weet mensen op charmante wijze te bewegen dingen te doen die een eer zijn, maar ook een opgave.’ (gelet op de instemmende reacties in de zaal, werd die constatering ruim ge-
‘Ik wil ook’ voorgedragen voor de VGN-gehandicaptenzorgprijs 2010 Iedere twee jaar wordt door de VGN een zorgprijs uitgereikt aan een medewerker of medewerkers die onderzoek heeft/ hebben uitgevoerd of een kennisproduct heeft/hebben ontwikkeld, waarmee wordt bijgedragen aan de verbetering van de zorgpraktijk en/of professionalisering. Het doel van deze zorgprijs is te stimuleren dat binnen of tussen gehandicaptenzorginstellingen kennisontwikkeling, kennisverspreiding en verdere professionalisering van de medewerkers plaatsvindt. De Raphaëlstichting heeft dit jaar voor het eerst een inzending gestuurd in de categorie ‘Praktijkproduct’ nl. het boek, Ik wil ook leren in kinderdagcentra van Astrid van Zon.
genoegen te nemen met ‘snoezelen’; deze kinderen kunnen leren en zich ontwikkelen. In de begeleiding gaat het erom op de juiste momenten op een juiste manier in te grijpen. ‘Doe dat altijd samen, gebruik de routine van de dag (dat is immers betekenisvol en aan te leren) en probeer zowel overschatting als onderschatting te vermijden. – De interactie is het belangrijkste instrument, in de handen en de harten van 3
deeld – JV). In zijn bijdrage ging hij ondermeer in op het concept ‘leren’ en gaf hij een aantal voorbeelden uit zijn praktijk als relatie- en gezinstherapeut. ‘Je stapt in de overtuiging: die jongere kan zelf oplossingen vinden; wij helpen hem daarbij. De boodschap moet zijn: we geloven dat jij het kan. Zo komt het menszijn en de ontwikkeling naar voren.’ Tot slot presenteerde Astrid het boek
Kristallijn Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2012
Plan in wording In het managementteam van de Raphaëlstichting, waar de bestuursleden en de leidinggevenden van de instellingen deel van uitmaken, is hard gewerkt aan het Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2012. Het proces op zichzelf werd ook als middel gebruikt om een hernieuwde impuls tot samenwerking handen en voeten te geven. En met succes.
– zoals alle goede dingen – in drieën. Aan de ouders van Bart, een jongen uit het kinderdagcentrum die twee jaar geleden is overleden en haar in een droom zei: ‘Ik wil ook’, aan een van de medewerkers van Rozemarijn die al enige tijd met het leerprogramma werkt en aan Carla Vlaskamp die de inleiding uit het boek had verzorgd. Bij het hapje en drankje dat volgde bleven veel mensen napraten. Astrid kwam handen te kort om kopers van een gesigneerd exemplaar te voorzien. ‘Ik wil ook’ is niet alleen aan te bevelen voor hen die werken (of leven) met kinderen met een meervoud aan beperkingen, maar voor iedereen die op een of andere manier met gehandicapten te maken heeft. Jan Verweij Ik wil ook leren in kinderdagcentra, uitgeverij Garant, Prijs € 17,80 ISBN 978-90-441-2592-4
Momenteel circuleert het conceptplan in verschillende geledingen van de stichting. Zo hebben de Raad van Bestuur, de Centrale Ondernemingsraad en de Cliëntenraad er hun reactie op kunnen geven en presenteerde Marinus van der Meulen op 14 juni het concept voor deelnemers aan diverse beleidsorganen van de instellingen op Breidablick. In zijn inleiding benadrukte hij dat het plan meer ‘richting wil geven’ en geen plan is in de gebruikelijke zin, met nauw omschreven doelen en actiepunten. Dit plan hoopt een aanzet te geven tot een cultuurverandering en wil medewerkers betrekken bij de invulling van globaal omschreven beleidsthema’s, zoals bijvoorbeeld: ‘de Raphaëlstichting wil een lerende organisatie zijn.’ De deelnemers aan de bijeenkomst werden met twee vragen in werkgroepen op pad gestuurd: wat inspireert je in het plan en: wat mis je erin? De bedoeling was om eigen ervaringen te verbinden aan de antwoorden. Bij de evaluatie bleek ondermeer dat velen het ‘open karakter’ erg aansprak, evenals de wens om de samenEr was veel belangstelling voor de presentatie
Het boek kan ook besteld worden via Rozemarijn door overmaking van € 17,80 naar rekeningnr.: 35.85.27.813, t.n.v. Raphaëlstichting, Schoorl onder vermelding van: ‘Ik wil ook’ + uw naam + adres. Een deel van de opbrengst gaat dan naar onderwijs voor kinderen met een beperking in Yerevan (Armenië).
4
Marinus van der Meulen tijdens de presentatie
hang en samenwerking tussen de verschillende instellingen te zoeken. Sommigen misten toch ook een doel... waar leidt dit plan toe? Marinus van der Meulen sprak in zijn dankwoord de constatering uit dat de middag zeker meer aangrijpingspunten had gegeven aan het conceptplan. ‘In zekere zin is dit plan een waagstuk. Het geeft medewerkers de gelegenheid om in een vernieuwingsproces in te stappen. Maar waar dat toe zal leiden is niet te voorspellen.’ De muziek werd verzorgd door de klankspelgroep van Breidablick, onder leiding van Jorien van Tuinen. Er was hard gewerkt aan een speciale compositie ‘met een voortschrijdend karakter, wandelend in de tijd’, passend bij het thema van het plan. En wat dat thema dan was? U leest het in de uiteindelijke versie die in september zal verschijnen. In de volgende Kristallijn wordt uitgebreid op de inhoud ingegaan. Jan Verweij
Kristallijn
Kristallijn
Verwachte ingebruikname: begin 2011
Digitaal formulier voor het declareren van gewerkte uren De Raphaëlstichting heeft geconstateerd dat digitalisering van de declaraties een belangrijke bijdrage kan leveren aan het efficiënt registreren van de gewerkte uren en de daaraan gerelateerde salarisverwerking. Daarnaast zou door digitalisering de huidige manier van declareren van de gewerkte uren en de gele kaarten voor het registreren van het verlof transparanter worden. Het digitaliseren van de declaraties zou in eerste instantie gerealiseerd worden door het aanschaffen van een dienstroosterplanning (DRP) pakket. Gedurende het selecteren van een DRP-pakket is echter gebleken dat de standaardpakketten niet volledig kunnen voldoen aan de door de stichting gestelde eisen. Waar het ene pakket functioneel niet aan de eisen voldoet, is het andere pakket technisch niet toereikend. Een belangrijk gevolg van het aanschaffen van een DRP-pakket zou zijn dat de huidige ICT-structuur aangepast zou moeten worden, gezien de decentrale opzet van de Raphaëlstichting. Dit zou te veel kosten met zich meebrengen. Het bestuur heeft daarom besloten om de originele doelstelling los te laten. Er wordt niet langer gestreefd naar een DRP pakket waarbij het digitaliseren van de declaraties èn het ondersteunen van het planningsproces tegelijkertijd gerealiseerd wordt. Dit heeft tot gevolg dat het project een andere aanpak heeft gekregen. De focus van het project wordt nu gelegd bij het digitaliseren van de declaraties aan de hand van een digitaal declaratieformulier. Daarna zal gekeken worden hoe het planningsproces ondersteund kan worden. Besloten is dat het digitaliseren van de declaraties aan de hand van een webformulier tot uiting zal komen. Dit betekent dat alle medewerkers ie-
Wordt het niet hoog tijd?
dere maand alle gewerkte uren op uniforme wijze invullen op een formulier dat via het internet te bereiken is. Dit formulier wordt vervolgens gecontroleerd door de leidinggevende die het formulier na akkoord aan de salarisadministratie aanlevert. Het digitaliseren van de declaraties moet ervoor zorgen dat invoeren van gewerkte uren correct en volledig is. Immers het handmatig overtypen op de salarisadministratie vervalt en optelfouten worden voorkomen. Naast de gewerkte uren dienen de medewerkers ziekte en indirecte uursoorten, zoals scholing, cursus, vergadering, werkoverleg, OR-tijd en medezeggenschapsraad, op het formulier te registreren. Ook al het op te nemen verlof, zoals vakantie, PBL, bijzonder en onbetaald, dient op het formulier geregistreerd te worden. Dit heeft tot gevolg dat de gele verlofkaarten komen te vervallen. Het digitaal declaratie formulier wordt gekoppeld van en naar het personeelsinformatiesysteem van Beaufort. De koppeling zorgt ervoor dat de salarisadministratie de declaraties voor de gewerkte uren niet langer handmatig hoeft te verwerken en het verwerken van het verlof voor leidinggevenden en M&O'ers eenvoudiger wordt gemaakt. Het geeft daarnaast de mogelijkheid om dynamische tellers toe te voegen. Door de gewerkte uren samen met het verlof, ziekte, indirecte en overige uursoorten te registreren, is het mogelijk alle uren overzichtelijk en controleerbaar
5
te maken voor zowel de medewerkers, groepen, huizen, instellingen als de organisatie. Uiteindelijk zorgt het formulier er dan ook voor dat het efficiënt en effectief afhandelen van de gegevensstroom tussen de locaties en het Centraal Bureau van de Raphaëlstichting geoptimaliseerd wordt, waardoor kosten op alle niveaus binnen de organisatie verminderd kunnen worden. Het digitaal declaratieformulier maakt het mogelijk om de arbeidsvoorwaarden te harmoniseren met de CAO. Dit betekent dat met de intrede van het formulier in enkele van de huidige arbeidsvoorwaarden wijzigingen plaats zullen vinden, waaronder de toepassing van de onregelmatigheidstoeslag. De Centrale Ondernemingsraad is reeds op de hoogte gebracht van de wijzigingen. Informatie over de wijzigingen die precies plaats gaan vinden en wat de invloed daarvan is op de medewerkers, wordt te zijner tijd gegeven. Leverancier Medami gaat het digitaal declaratie formulier voor de stichting ontwikkelen. De leverancier is reeds bekend bij de stichting. Zij zijn onder andere verantwoordelijk geweest voor de opzet en ontwikkeling van het kwaliteitshandboek en zijn dus op de hoogte van de technische omgeving. Verwacht wordt dat de ontwikkeling van het formulier in september 2010 afgerond zal worden. De eerste pilot vindt plaats op het Centraal Bureau. Op basis van die pilot worden de laatste aanpassingen gedaan. Vervolgens zullen de instellingen gebruik gaan maken van het formulier. Naar verwachting wordt het formulier niet eerder dan januari 2011 in gebruik genomen. Wanneer het formulier daadwerkelijk in gebruik wordt genomen, zal te zijner tijd bekend gemaakt worden. Susanne Smit projectleider
Kristallijn
Kristallijn
Van het opleidingenfront Masterprogramma’s Er lopen op dit moment twee masterprogramma’s. Een van Hanneke Wiegers met groepsleiders en woonbegeleiders van de Novalishoeve, Oosterheem, Queeste en Scorlewald met als onderwerp: participatie en
sche inzichten. Bij toerbeurt casuïstiek inbrengen is ook zeer verhelderend.’ In de loop van het jaar zullen er weer nieuwe programma’s starten, daarover in een volgende Kristallijn meer.
verbinden, verantwoorden en ontwikkelen. Deze motieven komen voort uit onze ervaringen met opleiden en sluiten aan bij de ideeën over competentiegericht leren. Een en ander zal behalve voor de opleiding zelf ook gevolgen hebben voor het begeleiden en beoordelen in de praktijk. Aangezien de coördinatoren van het EMC nu nog volop in het ontwikkelwerk van deze nieuwe opleiding zitten, zullen de mensen die in de praktijk met cursisten te maken hebben op z’n vroegst in juli informatie krijgen. Daarvoor zal ik een bezoek brengen aan de instelling of mensen bij mij uitnodigen. Nog even geduld dus! Aan een vernieuwing is het altijd even wennen, maar ook van de ervaringen die we gaandeweg opdoen zullen we weer leren; voortschrijdend inzicht. Wij van het EMC hopen dat we samen met de praktijkinstellingen als ‘partners in opleiden’ op weg kunnen gaan. Hetty Houtenbos, coördinator opleidingen
Interne opleiding In september gaat de interne SPW-opleiding van start in een nieuwe vorm, competentiegericht onderwijs heet dat dan. Dat betekent voor onze opleiding dat we meer dan voorheen zullen aansluiten bij de ervaring van cursisten en dat de inrichting van het eigen leerproces minder zal worden gedicteerd door de opleiding, maar meer Leerlingen van de SPW opleiding in afwachting van hun toets Endoor de cursist zelf. gels. Aan de basis ligt de visie van het Edith Maryemancipatie van bewoners. De deelon College (EMC) op leren waarbij nemers onderzoeken met elkaar hoe de volgende motieven centraal je voorwaardenscheppend bezig kunt staan: ervaringsleren, ondernemen, zijn zonder te betuttelen. Reactie van een deelnemer: ‘InteresDiploma-uitreiking SPW sant is het samen vinden van de mogelijkheden om bij bewoners het verOp 22 juni hebben 13 mensen in de Halde op Scorlewald hun diploma ontmogen te wekken om hun eigen vravangen van de interne SPW opleiding. Twee cursisten krijgen hun diploma gen te beantwoorden. Met name de later in de zomer. Tijdens een feestelijke uitreiking werden ze allen perhandvatten voor het begeleiden van soonlijk toegesproken. Na met hun familieleden en medewerkers van de de bewonersvergadering zijn fijn. De opleiding soep en een broodje te hebben genuttigd, vond de toneeluitvoeteksten die Hanneke inbrengt zijn inring plaats. Het stuk, getiteld De Wildeman, werd de week ervoor opgespirerend. Er zou wat mij betreft best voerd op het Maartenhuis, Midgard en Breidablick. nog meer structuur in mogen, met Foto: Peter Dijks bijvoorbeeld het inbrengen van casussen of huiswerkopdrachten.’ Het tweede masterprogramma is van Clemens Dijkstra met de orthopedagogen van Rozemarijn, Midgard en Breidablick over antroposofische orthopedagogiek. Dit masterprogramma heeft een intervisie-achtig karakter. Een reactie van een van de deelnemers: ‘Het is inspirerend om met de orthopedagogen van verschillende instellingen bij elkaar te komen en gemeenschappelijke vragen te beantwoorden. Daarbij gaat het om thema's als hoe speel je in op acute vragen uit teams, welk dagprogramma wordt aangeboden aan kinderen, hoe gebruik je antroposofi6
Kristallijn
Kristallijn Muziekconferentie op
Verslag NVAZ Themadag Op donderdag 3 juni vond er een themadag plaats, georganiseerd door de NVAZ (Nederlandse Vereniging van Antroposofische Zorgaanbieders). Ongeveer 25 deelnemers, bestaande uit kwaliteitsmedewerkers en medewerkers uit de zorg, discussieerden over hoe een kwaliteitsmanagementsysteem en goede zorg samen gaan aan de hand van presentaties van Karen Wuertz en Erik Baars. 1)
Scorlewald
Het is nodig hiertoe de essentie van begrippen als ‘verbinding’ en ‘ontmoeting’ te analyseren en vooral de praktische werkzaamheid ervan zichtbaar maken in de verantwoording. Zo wordt kwaliteitsbeleid niet alleen een wettelijke verplichting maar ook dienstbaar aan de zorg voor cliënten.
Van 28 - 30 oktober vindt er weer een muziekconferentie plaats op Scorlewald. Er zullen op deze bijeenkomst ook een aantal werkgroepleiders uit het buitenland aanwezig zijn die op muziekgebied baanbrekend werk hebben verricht, zoals Reinhild Brass, Pär Ahlbom en Michael Deason Barrow.
Erik Baars hield een presentatie over: Meten en antroposofische kwaliteit: (hoe) gaat dat samen? In het afgelopen half jaar is door het Louis Bolk Instituut op verzoek van enkele Camphill organisaties in Ne-
Reinhild Brass ontwikkelde de ‘audiopedie’ waarin de kachtige werking van muziek op de ontwikkeling van de mens centraal staat. Michael Deason Barrow heeft over de hele wereld workshops gegeven en is een kei in het verbinden van de muziek uit verschillende culturen. Zijn muziekstudies in Afrika en Amerika dragen bij aan zijn visie om een ‘moderne volksmuziek’ te ontwikkelen, ‘community music’ waarin improvisatie en samenspel centraal staan. Dit keer staat de muziekpedagogie centraal, en zal hij veel werken met kinderliedjes, die zowel voor de therapie als de pedagogie een goede basis kunnen zijn.
Hoe kun je kwaliteit funderen in de zorgrelatie in plaats van in een papieren werkelijkheid? Karen Wuertz hield een presentatie over: ‘De papieren werkelijkheid en de dagelijkse werkelijkheid van de zorg’. Het door overheid en zorgkantoor gewenste kwaliteitssysteem wordt in veel antroposofische zorginstellingen ervaren als een papieren werkelijkheid die geen echte zorgkwaliteit maar schijnkwaliteit meet. Men kan zich er niet mee verbinden. Het wekt veel commotie omdat ‘echtheid’ en ‘verbinding’ juist grondwaarden zijn in de antroposofische zorgverlening. Ja zeggen tegen het kwaliteitssysteem lijkt te impliceren dat antroposofen het werken vanuit hun eigen visie en grondwaarden niet serieus mogen nemen. Toch zullen ook antroposofische instellingen zich tot deze veranderende maatschappelijke context moeten verhouden. Welke ingrediënten kunnen daarbij behulpzaam zijn? We kunnen die vinden in de relatie tussen begeleiders en bewoners in de dagelijkse zorgpraktijk. Wat in de beste antroposofische zorgtraditie gebeurt, is dat kwaliteit wordt gefundeerd in de zorgrelatie. Hoe kun je kwaliteit funderen in de zorgrelatie in plaats van in een papieren werkelijkheid?
derland een meetinstrument en een meetprocedure ontwikkeld waarmee antroposofische Camphill zorginstellingen, in aanvulling op de HKZ methode, de antroposofische kwaliteit van hun organisatie in kaart kunnen brengen. Mogelijk kan dit instrument in de komende jaren zich verder ontwikkelen en een bijdrage leveren aan de discussie over en verbetering van de antroposofische kwaliteit in de antroposofische zorginstellingen. Het was een inspirerende dag, waar ook binnen de Raphaëlstichting (door de werkgroep kwaliteit en de kwaliteitsmedewerkers) gevolg aan zal worden gegeven. Marlies Boesten coördinator kwaliteit 1) Karen Wuertz (1954) is cultureel antropoloog en kindertherapeut. Zij is als extern onderzoekster werkzaam bij de Bernard Lievegoed Leerstoel van de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij is medeauteur van het boek ‘De kunst van het zorgen’. Erik Baars is arts-epidemioloog, onderzoeker bij het Louis Bolk Instituut en lector Antroposofische Gezondheidszorg aan Hogeschool Leiden. Hij verzorgde de eindredactie van het boek ‘Goede Zorg’.
7
Al eerder mochten we de wonderlijke klanken van Thomas Reuter en Rike Kohlhepp op de conferentie horen. Ditmaal spelen zij samen met de saxofonist Andreas Krennerich in het NuArt-trio. Martin Tobiassen, een absolute virtuoos op de lier zal het instrument op een totaal andere wijze ten tonele brengen dan we gewend zijn. Zijn vrije stijl komt soms eerder in de buurt van jazz.... en dat op een lier? Voor meer info: www.mensenmuziek.nl Voor opgave en informatie: Eric Speelman,
[email protected]
t r o k NIEUWS Kristallijn
Kristallijn
Novalishoeve deed mee aan de open dagen van Biologica:
‘Lekker naar de Boer!’
Op 12 en 13 juni konden belangstellenden terecht op de Novalishoeve. Op beide ochtenden werden rond 11 uur de schapen geschoren, dit zorgde voor een enorme toestroom van mensen. Honderden bezoekers kwamen langs en velen bezochten de stal om te kijken hoe de schapen in
vloeiende bewegingen van hun dikke wollen vacht werden ontdaan. Kinderen vonden het prachtig en kregen natuurlijk een stukje wol om te voelen en te ruiken. Zij konden zich ook laten schminken en de grotere kinderen konden een speurtocht doen. Al met al werden beide dagen
ontzettend druk bezocht en kijken we er met een heel goed gevoel op terug. Lonneke Legierse zie ook de vernieuwde website:
www.novalishoeve.nl
2e Pinksterdag Dansen rond de Pinksterboom op Breidablick
Foto: Ton Beemster
‘Als de natuur ons het gunt’ Op een van de zeven eilanden die door de bewoners van Oosterheem worden bebouwd en onderhouden zijn kort geleden fruitbomen geplant. De bedoeling is dat de oogst volgend jaar gebruikt gaat worden voor de taarten die bij Fermento worden gemaakt ... 'als de natuur het ons gunt', haast tuinder/werkplaatsleider Jack van Kleef daaraan toe te voegen. 8
t r o k NIEUWS
Kristallijn
Nieuwe functies op het Centraal Bureau Angelina Turfboer Applicatiebeheerder/ helpdeskmedewerker CareView
Karin Jonker Medewerker zorgadministratie
Zoals in de vorige Kristallijn werd aangekondigd is er per 1 juni een applicatiebeheerder CareView aangesteld. Angelina Turfboer (45) gaat deze nieuwe functie vervullen. Belangrijk onderdeel van haar taken is het geven van ondersteuning bij vragen van gebruikers. Zij werkt van maandag t.m. donderdag van 7:30-12:00 uur. Haar interne nummer is: 4044. Vragen kunnen ook per email gesteld worden:
[email protected] Angelina: ‘Ik heb veel ervaring met computersystemen. Het feit dat dit een hele nieuwe functie is, spreekt me erg aan; ik kan er zelf vorm aan geven. En natuurlijk is het prettig dat ik zowat om de hoek woon...’
Omdat aan zorgadministraties steeds hogere eisen worden gesteld wat betreft vastlegging en controles, was het aantrekken van een nieuwe medewerker op het centraal bureau noodzakelijk. Karin Jonker (36) gaat deze deeltijdfunctie vervullen. Karin werkte de afgelopen jaren bij bureau zorgtoewijzing van het zorgkantoor Noord-Holland Noord. 'Ik kwam bij NHN steeds meer aan de beleidskant terecht en miste het contact met de basis. Dat trekt me aan in deze functie; hier sta ik weer veel dichter bij de werkelijke zorg.'
Eelco Prins Huisvestings-/projectmanager Voor veel zaken met betrekking tot vastgoed werkte de Raphaëlstichting jarenlang met een extern deskundige. Vanaf 1 april is hiervoor een nieuwe medewerker (voor drie dagen per week) in dienst genomen: Eelco Prins (35). Eelco: ‘Mijn functie is tweeledig: aan de ene kant gaat het om beheersaspecten van het vastgoed. Zo hou ik me ondermeer bezig met gebruiksvergunningen, brandveiligheid, de afwegingen tussen koop en huur en de vraag hoe we met het onderhoud van gebouwen omgaan. Aan de andere kant ben ik betrokken het begeleiden van bouwprojecten (renovaties, nieuwbouw of uitbreiding). Belangrijk hierbij is om in vroegtijdig stadium alle wensen en behoeftes in kaart te brengen. Vervolgens wordt van daaruit een programma van eisen opgesteld dat door een architect wordt vertaald in een ontwerp. Een belangrijke taak
voor mij is, om te bepalen welk budget er vanuit de overheid wordt toegewezen om de wensen te realiseren én om in de uitvoering van de bouw de vinger aan de pols te houden en de kosten te bewaken.’ Eelco studeerde bouwkunde (afstudeerrichting bouwmanagement & vastgoedbeheer en stedenbouw) en werkte 7 jaar als senior huisvestigingsadviseur bij DTZ Zadelhof. ‘Ik wilde deze baan graag omdat ik nu zelf verantwoordelijk ben voor het vastgoed en omdat ik hier met een breder aspect van de organisatie te maken heb.’
Voorjaarsmarkt Scorlewald trok meer bezoekers dan ooit De jaarlijkse voorjaarsmarkt op Scorlewald was ook dit jaar weer een groot succes. Een greep uit de verkoopcijfers zegt genoeg: zo verkocht de brood- en banketbakkerij ondermeer 400 aardbeischelpen, 900 gevulde koeken, 900 bolletje, 350 broden, 200 uienkruiers, 240 taarten en 80 zakjes koek . Ook de producten uit de pottenbakkerij, de weverij, de lierbouw, de tuin en de boerderij (600 eieren) vonden gretig aftrek. Het restaurant verkocht gemiddeld per uur voor € 450,- aan koffie! Bezoekers vermaakten zich uitstekend en genoten van de gastvrijheid en de ontspannen sfeer. De opbrengst gaat naar een soci-
aaltherapeutische werkplaats in Tsjechië en naar zorgkwekerij Croon en Bergh, het nieuwe initiatief van Scorlewald dat deze zomer van start gaat. Mia Dekker 9
t r o k NIEUWS Kristallijn
Pinksterviering op de Appelboom
volgden. Op het veld stond de met bloemen versierde meiboom met kleurige linten vanuit de top naar omlaag. Er werd gedanst; een mooi weefwerk ontstond. Iedere groep had een vers en of dansje voorbereid dat ze aan alle anderen wilde laten zien.
We zagen een Pakistaanse bruiloft, met prachtig aangeklede bruiloftsgasten, een duivenhuis lied, Engelse liedjes en nog veel meer. Het was genieten! Toen iedereen zijn stukje had laten zien was het tijd voor het lekkers. Er was hartige taart en frisse salades, stokbrood en bolletjes en
vruchtenbowl. Voor ieder wat wils! Langzaam aan werd het stiller en smulden we van al het lekkers. Nog een laatste lied met elkaar gezongen en met een voldaan gevoel vetrok ieder naar de eigen klas. Patricia Hendriks coördinator van de Appelboom
foto’s: Jan Kooy
21 mei – Op een stralende dag verzamelden alle kinderen en medewerkers van de Appelboom zich op het middenspeelplein. De muziekanten zetten het lied in van de fiere Pinksterblom. De pinksterbruid en bruidegom liepen voorop onder de bogen door naar het grote veld. Alle bruiloftsgasten
Breidablick beraadt zich op nieuwe besluitvorming Eind mei verbleef de interne conferentie van Breidablick (de beleidsgroep van de instelling) voor twee dagen in het retraite-oord Samaya in Werkhove. Samaya is een prachtig voormalig klooster van de zusters Augustinessen, waar de sfeer van rust en contemplatie nog volledig aanwezig is en dus een mooie plek om ons te bezinnnen op de organisatieontwikkeling van Breidablick. De
centrale vraag waarmee we vertrokken was: hoe vindt de besluitvorming op de instelling plaats? Twee jaar eerder hadden we namelijk afgesproken dat de besluitvorming niet langer het domein was van de interne conferentie, maar dat de directeur de besluiten in het vervolg zou nemen. De interne conferentie achtte zich toentertijd niet langer in staat om gedegen besluiten te nemen in verband met de groei van de instelling. De opgave van het orgaan veranderde van besluitvormend naar beleidsvoorbereidend. Maar daarover ontstond de laatste tijd onvrede; het gesprek werd gemist en de betrokkenheid kon zich niet vormen. Op Samaya werd zeker een aanzet gemaakt tot een verandering die uiteindelijk zal leiden tot een hertstel van een besluitvormend orgaan. Hoe en in welke vorm ... dat zal de toekomst uitwijzen. Ton Beemster 10
Bijzonder welkom Op vrijdag 11 juni werd het boek Bijzonder Welkom in heel Nederland ten doop gehouden. Bijzonder Welkom is een uitgave van VGN. Het wil een bijdrage leveren aan de zichtbaarheid van mensen met een beperking. Met de 645 adressen die erin vermeld zijn moet dat vast gaan lukken. Er staan acht adressen van winkels en lunchrooms van de Raphaëlstichting in vermeld. Het boek is te bestellen via de site www.bijzonderwelkom.nl. De prijs bedraagt € 14,95 (excl. verzendkosten). De adressen zijn daar ook op te zoeken per provincie of op de categorieën boerderij, dienstverlening, horeca, kunst, vrije tijd en winkel.
t r o k NIEUWS
Kristallijn
Medewerkerstevredenheidsonderzoek Raphaëlstichting
In september gaat voor de Raphaëlstichting een medewerkersonderzoek van start. We willen graag weten waar verbetering mogelijk is en daarvoor hebben we jouw input nodig. In september ontvangen alle medewerkers een brief met daarin inloggegevens over de online vragenlijst verstuurd. Er wordt gevraagd naar jouw mening over een aantal onderwerpen die betrekking hebben op je ervaringen binnen de Raphaëlstichting.
Van de afdeling Inkoop Begin april 2009 zijn alle locaties van de Raphaëlstichting geswitched naar Greenchoice. De eindafrekening met Main Energie is deels gedaan op de door ons opgegeven meterstanden en deels op inschatting van de standen
De vragenlijst is kort, het kost je weinig tijd om deze in te vullen. Daarnaast heb je de ruimte om jouw ideeën en suggesties ter verbetering van de organisatie te noemen. Effectory en anonimiteit Om de anonimiteit van het onderzoek te waarborgen hebben we een extern bureau ingeschakeld voor de uitvoering van het onderzoek. Effectory garandeert je anonimiteit. De Raphaëlstichting krijgt de gemiddelde resultaten per groep, niet per individu. Je kunt de vragenlijst dus in alle vrijheid invullen.
door netbeheerder Liander. Echter toen Liander de standen in de loop van het jaar ging opnemen, bleken de ingeschatte standen niet reëel. In de meeste gevallen was de eindstand te hoog ingeschat, waardoor we teveel aan Main Energie betaald
Wat levert het op? Het onderzoek moet duidelijk maken wat er goed gaat binnen de Raphaëlstichting en waar verbetering mogelijk is. Na afloop van het onderzoek wordt iedereen geïnformeerd over de belangrijkste resultaten. Vervolgens stellen we gezamenlijk een actieplan op om de verbeterpunten op te pakken. Met jouw input draag je bij aan verbeteringen binnen de Raphaëlstichting! Als je vragen hebt, kun je contact opnemen met Marike Brekelmans, Tjibbe de Boer of Marlies Boesten van het centraal bureau, tel. 072-5099000.
hebben. De afdeling Inkoop signaleerde dit en heeft met behulp van administratieve ondersteuning per locatie uitgewerkt welke bedrag teruggevorderd kon worden. In totaal leverde ging het om een bedrag van € 22.035,Inge Baltus afdeling inkoop
Hemelvaartsdag – open dag op Breidablick foto: Ton Beemster
Al was er door het frisse weer wat minder aanloop dan andere jaren, toch kon er aan het einde tevreden worden teruggekeken op een geslaagde open dag. De bezoekers waardeerden de mooie producten van de werkplaatsen en genoten van het vele lekkers in het restaurant. De omzet bleek onder de mindere belangstelling niet te lijden hebben gehad. Het geld wordt bestemd voor het Jantien Aidsproject (hulp aan aidspatiënten in Ghana) en voor het weeshuis van Mama Jane in Oeganda.
Netwerkorganisaties veilen succesvol voor zwembad Midgard Donderdag 15 april werd in de Broekerveiling door leden van vier netwerkorganisaties een veiling gehouden ten behoeve van renovatie van het zwembad bij Midgard. Na afloop nam directeur Otto Moison een cheque van ruim € 6.000 in ontvangst! De veiling was een initiatief van het Noord Noord-Hollands Ondernemersnetwerk, jongMKB, Senior Business en Vrouw in Bedrijf.
Otto Moison reageerde verheugd: ‘Nu kunnen we de eerste stappen nemen voor de verbouwing. Enorm bedankt namens de organisatie, maar vooral namens onze bewoners.’ 11
Kristallijn
Fermento in een nieuw jasje Het frisse appelgroen en rood straalt je tegemoet als je lunchroom/bakkerij Fermento binnenkomt. De opknapbeurt heeft de zaak erg goed gedaan. Alles ging op de schop: de toonbank, het meubilair, de vloer, de verlichting, enz. Aan de wand hangen prachtige foto’s waarop het hele productieproces vanaf het malen van het koren (op de molens de Otter en ’t Roode Hert) is te zien. Ook hangt er een beeldscherm waarop een diapresentatie is te zien over de vier locaties en is er een ‘bar’ tegen een lange wand. De nieuwe speelhoek achter in de zaak valt bij de jonge klanten goed in de smaak.
Klara Volwerk: ‘We zijn erg enthousiast over het lichtplan; het is warm licht waar de mensen zitten en mooi helder licht bij de nieuwe toiletten. Klanten moesten even wennen, waar is mijn vaste plek gebleven? Ook de bar aan de muur is duidelijk nieuw voor de mensen. Ook medewerkers en deelnemers moesten weer opnieuw wennen aan de nieuwe plekken en de andere routing. Maar nu iedereen het weet, werkt het heerlijk.’
colofon: Kristallijn is een uitgave van de Raphaëlstichting Redactie en foto’s (tenzij anders vermeld) Jan Verweij Vormgeving Harm van der Meulen Druk SpringerUit drukwerk Correspondentie
[email protected] Copyright © Raphaëlstichting
Roede ’t Roode Hert afgebroken Donderdag 17 juni Het was erg schrikken voor molenaar John Jansen. ‘Ik was met één molensteen aan het malen met een mooie strakke wind toen ik een enorme klap hoorde. De hele molen ging heen en weer.’ Hij zette de molen direct op de rem en toen hij buiten ging kijken, zag hij tot zijn ontsteltenis dat een van de twee stalen balken waaraan de wieken zitten, vlakbij het kruis deels was afgebroken. Klara Volwerk (coördinator Fermento, waar ’t Roode Hert onderdeel vanuit maakt): ‘We hebben veel geluk
gehad dat de roede aan het kruis is vast blijven zitten en niet in de lucht is gevlogen! Momenteel wordt door Stichting ’t Roode Hert (eigenaar van de molen) onderzocht hoe dit had kunnen
gebeuren.’ De reparatie van de molen zal lange tijd in beslag nemen. Er wordt voorlopig op motorkracht gemalen. Ook de Korenmolen de Otter (Oterleek) zal worden ingeschakeld om extra graan te leveren.
Vacatures Breidablick vakantiekrachten, invalmedewerkers Midgard woonbegeleiders, groepsleiders, leerling groepsleider, hoofd werkplaatsen
Queeste kinder- en jeugdpsychiater oproepkracht ambulante begeleiding
Novalishoeve administratief medewerker, invalkrachten
Scorlewald invalkrachten groepsleiding, invalkrachten werkplaatsen, 2 huisleiders zorg, huisleider medewerkerszaken
Rozemarijn administratief medewerker, invalmedewerkers groepsleiding
Zie verder op Kristal en www.raphaelstichting.nl bij vacatures
