nieuwsbrief voor mantelzorgers in de gemeente Utrechtse Heuvelrug • jaargang 1 • nummer 2 • september 2015
nieuws voor mantelzorgers tijd voor uzelf
urgentie sociale huur
Soms heeft u als mantelzorger even tijd voor uzelf nodig. Om uit te rusten, andere mensen te zien of iets anders te doen dan zorgen.
Sinds 1 juli 2015 komen mantelzorgers en zorgvragers sneller in aanmerking voor een sociale huurwoning.
Dat kan alleen als iemand anders de zorg tijdelijk van u overneemt (respijtzorg). U kunt hierbij denken aan opvang buitenshuis, zoals dagopvang, verblijf in een logeerhuis of in een timeoutvoorziening. Maar ook aan opvang thuis, als degene voor wie u zorgt liever in zijn vertrouwde omgeving blijft. Een vrijwilliger kan de zorg overnemen of een beroepskracht. Wanneer u kiest voor betaalde opvang, kunt u de kosten mogelijk vergoed krijgen. Op www.mezzo.nl vindt u meer informatie.
In de nieuwe Huisvestingswet staat dat als een gemeente een urgentieregeling opstelt, mensen die mantelzorg geven of ontvangen verplicht in de urgentiecategorie vallen. De gemeente moet hierbij uitgaan van de definitie van ‘mantelzorg’ die in de wmo 2015 staat en mag geen extra eisen stellen. Hoe kunt u een urgentieverklaring aanvragen? Dat verschilt per gemeente. De woningcorporatie die in uw gemeente de sociale huurwoningen beheert kan u verder helpen. Op www.mezzo.nl vindt u meer informatie.
op de hoogte Dit is de tweede editie van VoorElkaar met weer veel actuele informatie. Op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen op het gebied van mantelzorg? Stuur dan een e-mail naar
[email protected] om de VoorElkaar digitaal te ontvangen. De papieren versie kunt u ophalen op diverse plaatsen in de gemeente Utrechtse Heuvelrug o.a. bij de Kampwegkerk van Welnúh in Doorn, de Sociale Dorpsteams en de bibliotheken. De sociaal makelaars Mantelzorg brengen de Mantelzorg in Beeld. Veel leesplezier!
uw mening gevraagd Sinds 1 januari is de gemeente verantwoordelijk voor verschillende vormen van zorg voor haar inwoners. Wat zijn uw ervaringen als mantelzorger? Krijgt u bijvoorbeeld de ondersteuning die u nodig heeft? U kunt dit laten weten door de digitale raadpleging ‘Zorg naar gemeenten: goed voor elkaar?’ in te vullen. Dat kan tot 5 oktober. U vindt de vragenlijst op www. zorgnaargemeenten.nl. Heeft u
geen internet, bel dan naar 0300 235 67 80. Laat uw mening horen!
in deze VoorElkaar 2
uitgelicht: boek en organisatie
3
kort nieuws
4
mantelzorg en werk
7
regionale agenda
8
fotostrip
boek uitgelicht
organisatie uitgelicht
Dun ijs
Boogh
organisatie
Mantelzorger is een rol die je zomaar ineens toebedeeld kunt krijgen. Elly Rijnbeek schrijft daarover in ‘Dun ijs’.
Boogh is dé specialist op het gebied van begeleiden, behandelen, trainen en re-integreren van mensen met hersenletsel, een lichamelijke beperking of chronische ziekte o.a. in de gemeenten Zeist, Utrechtse Heuvelrug, Bunnik en De Bilt.
Ze vertelt in het boek hoe zij en haar acht broers en zussen besloten hun dementerende ouders te helpen, zodat ze niet naar een verzorgingshuis hoefden. Op openhartige wijze geeft Rijnbeek een inkijkje in het gezin waarin ze opgroeide, in de karakters van de negen kinderen en van haar ouders, en hun onderlinge verhoudingen.
meedoen Bij Boogh staat ‘meedoen’ centraal. Margreet Timmer, maatschappelijk consulent bij Boogh vertelt: ‘Wij hebben verschillende deskundigen, zoals maatschappelijk consulenten, logopedisten, arbeidsdeskundigen en gedragsdeskundigen. Zij kijken samen met cliënten naar kansen en mogelijkheden om weer mee te doen in de samenleving. Samen met de cliënt zoeken zij naar een passend programma.’ Mensen met hersenletsel kunnen bij Boogh ook terecht voor behandeling, gericht op het aanleren van nieuwe vaardigheden en het verbeteren van functies.
Wanneer haar moeder ook dement wordt en zij het niet meer redt om voor haar dementerende man te zorgen, dan komen de kinderen in een nieuwe rol terecht: zij worden mantelzorger. Dilemma’s doen zich voor. Eigenlijk zou hun vader naar de dagopvang moeten. Maar is het wel goed hem uit zijn vertrouwde thuisomgeving te halen? Verhitte discussies over het zelfbeschikkingsrecht volgen: wat beslissen we mét en zónder onze ouders? ‘Dun ijs’ gaat over de breekbaarheid van de ouderdom en ook over de breekbaarheid van familierelaties die door mantelzorg onder druk kunnen komen te staan. Een ontroerend, aangrijpend en herkenbaar boek.
respijtzorg Boogh begeleidt mensen niet alleen naar dagbesteding, maar ook naar vrijwilligerswerk of betaald werk. ‘Hiermee nemen wij tijdelijk de zorg van de mantelzorger over’, vervolgt Margreet. ‘Die krijgt hierdoor tijd voor zichzelf en kan
2011, Uitgeverij Atlas ISBN 978 90 450 6616 5
2
VoorElkaar | nummer 2 | september 2015
deze tijd gebruiken om uit te rusten of om iets te doen wat er anders niet van komt, zoals een bezoekje aan de kapper, het maken van een herfstwandeling of het lezen van een boek.’ Deze ‘respijtzorg’ kan nét dat steuntje in de rug zijn waardoor mensen de zorg voor een naaste vol kunnen houden. meer weten? Als mantelzorger bent u samen met uw naaste van harte welkom op een van onze locaties. U kunt er terecht voor een rondleiding en een oriënterend gesprek. Zo kunt u zelf een beeld krijgen van de mogelijkheden. Kijk voor meer informatie op www.boogh.nl of bel met 085 - 401 47 95.
kort nieuws uit de gemeente Utrechtse Heuvelrug
agenda
mantelzorgcompliment
activiteiten
Als blijk van waardering voor u als mantelzorger heeft de gemeente Utrechtse Heuvelrug dit jaar een keuzepakket samengesteld. Opties zijn o.a. een rondleiding door Kasteel Amerongen of een bioscoop- of VVV-bon. Voorwaarde om hiervoor in aanmerking te komen, is dat de mantelzorger zich registreert. Cliënt of mantelzorger kan mailen naar Willem van den Hatert, beleidsmedewerker Mantelzorg. Mailadres: willem.van.den.
[email protected]. Er kan één mantelzorger per cliënt worden aangemeld.
creahoek Heeft u ook al jaren een handwerkje in de kast liggen dat u eindelijk af wilt maken? Alles kan: breien, borduren, haken, quilts maken of iets met lapjes stof. De deelnemers nemen zelf hun materiaal mee. •
• •
inloop koffie-ochtend Iedereen is van harte welkom!
Kijk voor meer info op: www. welnuh.nl onder nieuws of www.samenopdeheuvelrug.nl/ mantelzorgers
• • •
+Bus Welnuh
Dag van de Mantelzorg
Gezellig een dagje uit? Ook mantelzorgers van 55+ en wellicht de persoon aan wie zij mantelzorg verlenen, kunnen mee met de +Bus. Iedere maand zijn er weer nieuwe bestemmingen waaruit u kunt kiezen, zoals een concert, een vaartocht of museumbezoek.
Mantelzorgers zijn onmisbaar! Als eerbetoon aan alle mantelzorgers is er daarom jaarlijks de Dag van de Mantelzorg. Dit jaar op 10 november. Binnenkort vindt u op www.welnuh.nl en in de lokale kranten informatie over deze speciale dag. Liever persoonlijk digitaal informatie ontvangen? Mail dan naar b.vandenbosch@ welnuh.nl.
Wilt u een keer mee, of op de hoogte blijven van het programma? Bel dan 06 - 53 89 81 27 of kijk op www. welnuh.nl/dienstverlening/ volwassenen/plusbus.
om de week op woensdag: 14 en 28 oktober, 11 en 25 november, 9 december 09.30 tot 11.30 uur Kampwegkerk, Kampweg 20-22 in Doorn
iedere dinsdag- en donderdagochtend 09.30 tot 11.30 uur Kampwegkerk, Kampweg 20-22 in Doorn
informatie-avond dementie Aanmelden bij Bertine van den Bosch [zie contactgegevens op pagina 8]. • • •
dinsdag 6 oktober 19.00 tot 21.00 uur Zonnehuis, Bergweg 2 in Doorn
voor mantelzorgers in de gemeente Utrechtse Heuvelrug
3
verdieping
samenwerking is maatwerk Als je zorgt voor iemand in je directe omgeving dan heb je meestal ook te maken met professionele hulpverleners. Een goed samenspel met hen is heel belangrijk. Hoe zorgt u ervoor dat iedereen zorgvrager, professional en uzelf - in die samenwerking tot zijn recht komt en u de zorg kunt blijven volhouden? ‘Essentieel is open communicatie’, zegt Lieke Bos, medewerker van het Steunpunt Mantelzorg Zeist. ‘Daardoor krijg je inzicht in wat iedereen nodig heeft en van elkaar verwacht.’ Door de ontwikkelingen in de zorg wordt
4
de druk op mantelzorgers steeds groter. ‘Professionals kunnen mantelzorgers helpen om een goede balans te vinden tussen zorg voor een ander en zorg voor zichzelf.’ verschillende rollen De relatie tussen de mantelzorger en een professional is niet altijd gemakkelijk. Wie doet wat? En hoe zorg je ervoor dat iedereen in zijn waarde wordt gelaten? Beiden hebben hetzelfde doel: zo goed mogelijk voor iemand zorgen. Maar toch is hun positie heel verschillend. Zij werken als collega’s samen, maar tegelijkertijd heeft de mantelzorger zelf ook
VoorElkaar | nummer 2 | september 2015
ondersteuning nodig om zijn taak aan te kunnen. Ook heeft de mantelzorger altijd een speciale, persoonlijke band met degene die zorg krijgt. Voor deze relatie moet ruimte zijn, bijvoorbeeld door aandacht te hebben voor privacy. Tenslotte is een mantelzorger de expert, die de zorgvrager door en door kent en daarom vaak ook het allerbest weet wat diegene nodig heeft. maatwerk Hoe zorg je er nu voor dat je zo goed mogelijk gebruik maakt van ieders deskundigheid en betrokkenheid? Volgens Lieke Bos is een belangrijk uitgangspunt voor goede samenwerking dat de professional niet alleen oog heeft voor de mantelzorger als collegazorgverlener, maar voor de hele persoon. Ze benadrukt dat hier ook een taak ligt bij de mantelzorger zelf: ‘Je moet duidelijk aangeven wat je wél en niet kunt en wilt doen, en waar je zélf een steuntje in de rug kunt gebruiken.’ Dat geldt ook voor de keukentafelgesprekken. Daar moet zowel ruimte zijn voor degene die zorg nodig heeft als voor degene die zorgt. ‘Iedere mantelzorger, en iedere situatie, is anders’ zegt Lieke Bos, ‘Goed samenspel tussen zorgvrager, professional en mantelzorger is daarom altijd maatwerk.’
sudoku
1
7
3 6
4 9
2
3
5 6
4
8
9
9
5
6
2
1
4
4
5
7
3 5
8 4
5
1
3 6
3
5
8
7 7
1
2 3 2
8
9
1
4
5
8
4
9
6
7
6 7
2
9
6 6
3
2 9
5
9
1
4
4 2
Stuur een foto of scan van de ingevulde sudoku’s naar
[email protected] om kans te maken op een appeltaart. U kunt ook deze pagina opsturen naar MeanderOmnium, redactie VoorElkaar, postbus 153, 3700 AD Zeist.
prikbord
Op mezzo.nl staan acht praktische tips om aan te denken bij bezoek aan huisarts. Zoek naar ‘tiplijst huisarts’ via vergrootglas rechtsboven.
Voor informatie over mantelzorg en het delen van ervaringen kunt u ook op Facebook terecht. Kijk eens in de besloten community ‘Ik?Mantelzorger’.
Gebruikt u een smartphone of tablet? Zoek op sociaalweb.nl via zoekveld rechtsboven naar ‘apps’ en u vindt het overzicht ‘acht handige apps voor mantelzorgers’.
Filmpjes over mantelzorgers in beeld: www.mezzo.nl/pagina/ voor-mantelzorgers/dit-ismantelzorg/mantelzorg-inbeeld
Hulpmiddelen nodig? Kijk eens op verschillende ‘marktplaatsen’ op internet zoals bijvoorbeeld tweedehandshulpmiddelen.nl en zorgoutlet.nl.
voor mantelzorgers in de gemeente Utrechtse Heuvelrug
5
portret
‘Ze is mijn zusje en ik hou van haar’ Na een jaar op kamers kijkt Carlijn Visser (19) terug op de tijd thuis met haar gehandicapte zus. ‘Je woont met iemand in huis die altijd hulp nodig heeft en met wie je rekening moet houden. Toch heb ik een gewone, leuke jeugd gehad.’ tandenpoetsen Carlijn studeert Small Business en Retailmanagement aan de Hanzehogeschool in Groningen. Haar oudste zus Marije (20) is meervoudig gehandicapt (geestelijk, lichamelijk en visueel) en moet bij alles geholpen worden: van het smeren van haar brood tot het tandenpoetsen en naar bed gaan. Ook kan ze niet zelf naar haar werk. ‘Als ze iets nodig heeft, dan pakken wij het voor haar. En we letten op dat ze bijvoorbeeld de tv goed kan zien.’ keuze Carlijn komt uit Driebergen en heeft drie zusjes. Zij vertelt: ‘Pappa en mamma helpen Marije. Zij hebben ervoor gekozen dat wij niet de extra zorg hebben. Natuurlijk helpen ik of mijn zusjes Annemijn (16) en Freija (11) soms ook: even een broodje
smeren of Marije op de wc helpen.’ Marije kan niet alleen thuis zijn. ‘Als mijn ouders weg moeten dan spreken we onderling af wie er van ons drieën thuis is.’ lastig Marije is erg makkelijk en kan prima met spontane dingen omgaan. Alleen haar gedrag als ze haar zin niet krijgt, vindt Carlijn soms lastig. ‘Ze flipt dan echt en is dan niet tot rede te brengen. Dat is wel vervelend als je ergens in een winkelcentrum bent of zo.’
‘Er zijn ook voordelen: in een pretpark hoef je nooit achteraan in de rij!’ normaal Door de handicap van Marije is Carlijns leven anders dan dat van haar vrienden en vriendinnen. ‘Ik ben me meer bewust van dingen en sta op een andere manier in het leven. Onbewust heeft het me wel gevormd. Vrienden vinden mensen met een handicap bijzonder, maar ik vind hen heel normaal. Marije is mijn zusje en ik hou van haar.’
adressen
Op deze adressen vinden de activiteiten in de regio [zie pagina 7] plaats:
1. De Vijver, Vijverlaan 10 te Driebergen, 0343 - 52 30 00 2. Bunninchem, Burgemeester van de Wijerstraat 26 Bunnik, 030 - 656 90 10 3. De Koperwiek, Koperwieklaan 3 te De Bilt, 030 - 744 05 95 4. QuaRijn Beatrix, J. van Ruysdaellaan 17 te Doorn, 0343 - 47 54 20 5. Doopsgezinde kerk, P. van Wieldrechtlaan 29a te Zeist, 030 - 656 29 77 6. Wijksteunpunt Brinkhove, Brinkhove 1 te Zeist, 030 - 692 53 19 Koffie en thee zijn gratis en aanmelden is niet nodig, tenzij: * **
6
aub. aanmelden via bovenstaand telefoonnummer koffie en thee tegen betaling
VoorElkaar | nummer 2 | september 2015
agenda
activiteiten in de regio datum
activiteit
van
tot
info zie blz. 6
vrijdag
open huis middag
14:30
16:00
1
25 september
open najaarsterras met hapjes, drankjes en activiteiten
maandag
omgaan met veranderend gedrag bij dementie
14:00
16:00
1*
28 september
door ISZ De Brug
dinsdag
erfrecht en levenstestament
19:30
21:30
6
29 september
door notaris J. Haveman over o.a. volmacht, successiefaciliteit
vrijdag
koffieochtend
10:00
11:30
5 **
2 oktober
voor partners, kinderen en andere betrokkenen bij dementerenden
dinsdag
Alzheimercafé Heuvelrug
19:30
21:00
4
6 oktober
vergeetachtig of dement
woensdag
omgaan met autisme
19:30
21:30
6
7 oktober
over verschillende vormen van autisme en omgang met moeilijk gedrag
donderdag
Alzheimercafé Bunnik
20:00
21:30
2
8 oktober
bewegen en dementie, door Peter Brouwers, geriatriefysiotherapeut
woensdag
wat is dementie?
13:30
15:30
6
14 oktober
over de verschillende fasen en de [gedrags]verschijnselen
dinsdag
Alzheimercafé De Bilt
20:00
21:30
3
20 oktober
wat is Persoons Gebonden Budget, door Home Instead Thuisservice
dinsdag
dementie en hoe verder
14:00
16:00
1*
27 oktober
door Diakonessenhuis, graag aanmelden
woensdag
FancyFair
11.00
16.00
1
28 oktober
verschillende kraampjes, rommelmarkt en andere leuke activiteiten 19:30
21:00
4
10:00
11:30
5 **
20:00
21:30
2
20:00
21:30
3
14:00
16:00
6
14:00
16:00
1
19:30
21:00
4
10:00
11:30
5 **
20:00
21:30
2
dinsdag
Alzheimercafé Heuvelrug
3 november
domotica en dementie, door Zorg Pluspunt Driebergen
vrijdag
kofffieochtend
6 november
voor partners, kinderen en andere betrokkenen bij dementerenden
dinsdag
Dag van de Mantelzorg
10 november
nadere info over lokale activiteiten op of rond deze datum volgt
donderdag
Alzheimercafé Bunnik
12 november
WMO, wat betekend deze wet, door WMO-consulente gemeente Bunnik
dinsdag
Alzheimercafé De Bilt
17 november
eenakter ‘waar zit hier het lichtknopje’ door Ernst Buning, psycholoog
maandag
omgaan met Parkinson
23 november
wat houdt de ziekte in en hoe ga je daar als naaste mee om?
dinsdag
omgaan met veranderend gedrag bij dementie
24 november
veiliger wonen in en om huis’ door ISZ De Brug en eHealth Vilans
dinsdag
Alzheimercafé Heuvelrug
1 december
juridische zaken en dementie, door notariskantoor Heuvelrug notarissen
vrijdag
kofffieochtend
4 december
voor partners, kinderen en andere betrokkenen bij dementerenden
dinsdag
Alzheimercafé Bunnik
8 december
over vrijheidsbeperkende maatregelen
voor mantelzorgers in de gemeente Utrechtse Heuvelrug
7
fotostrip
appeltaart Ik wist niet dat je thuis zo veel doet voor je zieke zusje. Is dat wel leuk?
.... dat was mijn spreekbeurt over mantelzorg.
Niet altijd. Maar vaak wel. Help je vanmiddag mee?
Gezellig, samen een appeltaart maken!
Dat smaakt heerlijk! Dank jullie wel! Leuk hoor, mantelzorg!
adressen
colofon
handige adressen voor mantelzorgers in de gemeente Utrechtse Heuvelrug Welnúh Welzijn Utrechtse Heuvelrug Kampweg 20-22 3941 HH Doorn 0343 523000 www.welnuh.nl Tineke Eendebak Sociaal makelaar Mantelzorg Welnúh Maarn/Maarsbergen Welnúh Amerongen/Overberg
[email protected] 06 - 12 09 68 52
Bertine van den Boschvan Wijgerden Sociaal makelaar Mantelzorg Welnúh Leersum
[email protected] 0343 - 52 30 00 Vanessa Houthuizen Sociaal makelaar Mantelzorg Welnúh Doorn Welnúh Driebergen
[email protected] 0343 - 52 30 00 Sociale Dorpsteams Samen op de Heuvelrug 0343 - 56 58 00 www.samenopdeheuvelrug.nl
8
VoorElkaar | nummer 2 | september 2015
VoorElkaar is een gezamelijke uitgave van Gemeente Bunnik, Steunpunt Mantelzorg De Bilt (onderdeel van MENS De Bilt), Steunpunt Mantelzorg Zeist (onderdeel van MeanderOmnium) en Welnúh (Welzijn Utrechtse Heuvelrug). Neem voor meer informatie over deze samenwerking en VoorElkaar een kijkje op www.voor-elkaar.info. U kunt de redactie bereiken via: Welnúh, Welzijn Utrechtse Heuvelrug Kampweg 20-22 3941 HH Doorn 0343 - 52 30 00
[email protected] www.welnuh.nl