EEN UITGAVE VAN DE VERENIGING VRIENDEN VAN BLIJ DORP
APRIL 1989
In dit nummer
*1988 Financiële resultaten *Blijdorp-directeur Interview met Dorresteyn
*enNieuws uit Blijdorp andere dierentuinen
*Veel info over Robben en Neushoorns
Losse nummers f. 2,25
2
He jaargang nummer 2
_.t .#
VERENIGING VRIENDEN VAN BLIJDORP Schepenstraat 71,3039 Ne Rotterdam Vriendennieuws is een uitgave van de Vereniging Vrienden van Blijdorp en verschijnt tenminste
Nieuws uit Blijdorp
,
4maal~rjaar.
OPLAGE:4.000 De Vereniging Vrienden van Blijdorp stelt zich ten doel: "het opwekken van belangstellingvoor de Diergaarde Bhjdorp, het steunen daarvan door het bijeenbrengen van gelden en het doen van giften in geld of natura, voorts het geven van bekendheid aan het doel en streven van culturele zoölogische tuinen". De jaarlijkse contributie bedraagt (minimaal) f. 30\-, waarvoor de leden 4 keer per jaar het verenigmgsorgaan Vriendennieuws ontvangen, alsmede 2 gratis toegangsbewijzen voor Diergaarde Blijdorp in Rotterdam of ArtJs in Amsterdam. Bovendien worden de leden in staat gesteld om deel te nemen aan excursies naar binnen- en buitenlandse dierentuinen, speciale lezingen gedurende het winterseizoen bij te wonen en worden zij uitgenodigd voor de jaarlijkse Blijdorp-dag annex Algemene ledenvergadering. Verenir.·ngsseeretariaat: A.M. Bos, Schepenstraat 7 ,3039 NC Rotterdam, VRIENDENFOON 010 -4659015; giro 1357803. Bankrekeningnr. 98.55.33.099 Ver. Spaarbank Afdeling Reizen: mevr. C. Berger-Kindt, Kortedreef 48,3075 GR Rotterdam, telefoon 010 -41918 63; giro 2071059. Promotieteam: fam. H. Gerritse, Cleyburchstraat 5a. 3039 DA Rotterdam, telefoon 010 -466 36 82. Redactie-adres Vriendennieuws: A. Noordermeer,R. Visscherstraat 118. 3132 EV Vlaardingen, telefoon 010 -434 77 46 Samenstelling Verenigingsbestuur: voorzitter B. Swaep . vice-voorzitter A. Noordermeer secr.-penningmeester A.M. Bos 2e secretaris C.M. Groenhorst leden C. Berger-Kindt D.A. van Herwijnen Foto's en illustraties: Bergen Akvariet (1), J. Beswick (1), BorasI1arken (1). M. Damen (1)~peJo.ng& Van Es (2), Die~rde Blijdorp(I). ti. Diller(2). FrösöZOO (1). G. Gerritse (1), Göteborg Aquarium (1), Kolmardens Djurpark (1). A. Noordermeer (1), J. Noordermeer (1), Skansen Akvariet (1). Aan dit nummer werkten mee: A.M. Bos. R.J. Bruin. M. Damen'TG. Gerritse, H. Hagen, D.A. van Herwijnen, A. .Noordermeer, B.Swaep.
L
Foto voorpagina: Laplanduil in Blijdorp (zie pagina 4)
~I
INHOUDSOPGAVE pag. Nieuws uit Blijdorp 3 Balans per 31 december 1988 4 Resultaat 1988, begroting 1989 5 Cheque om stil van te worden 6 Goed voorbeeld.... 6 Bronzen nijl paardenbeeld 9 Scoutertjes in actie 9 Interview Drs. A.H. Dorresteyn 10 Nieuws uit andere dierentuinen 17 Dierentuinen van de wereld 18 Tinnen dwergnijlpaardenbeeldje 25 Uit de promotiehoek 26 Dier in het vizier: robben 28 Reis naar Jersey en Parijs 31 Neushoorns in gevangenschap 32
Denkt uaan de Algemene Ledenvergadering op 22 april a.s. ? Ukunt zich nog aanmelden voor de lunch door overmaking van f.12,35naargirorekening 1357803 o. v. v. "lunch".
Op het moment, dat het laatste Vriendennieuws gedrukt werd, kwam het verbijsterende bericht, dat Blijdorp's jongste gorilla "Salem" op 6 februari 1989 plotseling overleden was. Daarmee leed Blijdorp een gevoelig verlies, waarover Blijdorp-directeur Dorresteyn tijdens zijn lezing voor de Vrienden op zondagmorgen 12 februari j.l. "het van de naald" enige mededelingen kon doen: autopsie heeft uitgewezen, dat Salem's dood is veroorzaakt door een acute darminfectie en zeker niet door Salomé's discutabele wijze van moederen. Het staat als een paal boven water, dat Salomé ondanks de (t.o.v. haar vorige kinderen) duidelijk verbetering in haar verzorgingsgedrag, nog altijd zeker geen ideale gorilla-moeder is. De aandacht die Salem van Salomé en het attente Blijdorp-personeel kreeg garandeerde zijn welzijn: van dag tot dag werd gecontroleerd of Salem de gelegenheid kreeg om te drinken en of hij (goede) mest produceerde. Tot op de dag van zijn dood was dat het geval en hoewel Salomé's interesse voor haar zoon langzaam maar zeker afbrokkelde (in Blijdorp hield men er al rekening mee dat het voor Salem wellicht beter zou zijn dat hij binnen enkele weken van zijn moeder zou worden gescheiden) kan dit niet de plotselinge dood van Salem veroorzaakt hebben. Al met al een grote teleurstelling voor alle betrokkenen en indirect ook voor uw redactie: elke keer dat we Vriendennieuws nummer 1 onder ogen krijgen stralen Salomé en Salem ons van de voorpagina tegemoet en het artikel over de gorilla-familie in Blijdorp op de middenpagina's van datzelfde Vriendennieuws kwam ook een beetje als mosterd na de maaltijd. Zoals gezegd: een teleurstelling, die inherent is aan het omgaan met levende dieren.
In een dierentuin liggen (net als in de mensenwereld) vreugde en verdriet dicht bij elkaar, een stelling, waarvan Salomé zeker het levende bewijs genoemd mag worden. Haar eerstgeboren zoon Gino (nu acht jaar oud) is onlangs uitverkoren tot nieuwe fokman in de wereldberoemde fokgroep gorilla's in de Lincoln Park Zoo in Chicago en zelf laat Salomé er ook geen gras over groeien, want Ernst heeft haar inmiddels al weer gedekt. Met een beetje geluk kan Salomé nog vóór het einde van het jaar in de herkansing! Een ander "hot item", dat directeur Dorresteyn op 12 februari aanroerde, was de situatie met betrekking tot Indische olifant "Anna". Dit dier, afkomstig uit de Londense Zoo, zorgde in Blijdorp voor veel problemen (ze sloeg onder meer een van de verzorgers de Ziektewet in) en werd uiteindelijk min of meer onhandelbaar. Duidelijk was dat Anna last had van haar poten. Op 4 februari werd ze onder narcose gebracht voor een pedicurebeurt en het maken van röntgenfoto's. Die laatste wezen uit, dat Anna's botten flink vergroeid waren en de conclusie leek gewettigd, dat elke stap haar grote pijnen veroorzaakte. Een geneeskundige behandeling voor dit probleem bestaat niet, zodat de gedachte veld won om Anna verder lijden te besparen. Tijdens zijn lezing somde de heer Dorresteyn de diverse pro's en contra's van zo'n moeilijke stap op en deelde de Vrienden mede, dat de definitieve beslissing over Anna's toekomst nog niet genomen was. Inmiddels is dat wel gebeurd: Anna is onlangs geeuthanaseerd en bij nader onderzoek van haar botten is onomstotelijk komen vast te staan, dat die zware beslissing een juiste is geweest. Na al dat treurige nieuws valt er natuur-
"
t:
t
!1 '"'"
I
)j
;i
I
ti
c'\ 1 çoJ
'o~~
lijk ook wel het nodige leuke nieuws te melden. Overal in de tuin wordt hard gewerkt aan het opknappen, verbeteren en nieuwbouwen van verblijven zoals de koedoe-weide, het Henri Martin-huis, de nieuwe kikker hoek in de Rivièra-hal, het verblijf van de Cubakrokodillen en de roofdierverblijven. Ook voor de uilen staan drie nieuwe volières op stapel, die gebouwd worden in de hoek naast de volières van de Oehoes en Laplanduilen. Er komen twee volières naast elkaar en tegenover hun korte kant -gescheiden door een looppad -de derde. In de achterwand van verblijf nummer drie zullen vitrines worden gemaakt voor interessante informatie over uilen. Het is de bedoeling om in de drie nieuwe verblijven achtereenvolgens Laplanduilen, Euro-
pese oehoes en Melkwitte oehoes te huisvesten, waardoor de reeds bestaande kooien vrij komen voor respectievelijk Steenuiltjes en Kerkuilen. Wat de geboorten in Blijdorp betreft: recent werd gezinsuitbreiding geregistreerd bij o.m. de Orang oetans (op 1 januari een zoon voor Barbara en in de nacht van 24 op 25 januari eveneens een zoon voor Sylvia; Piku is de trotse vader van beide jongen), de Zwarte paardantilopen (op 20 januari een dochter), de Manenwolven (een meisje), de Withandgibbons (op 8 februari), de Java-kantjils (op 4 februari) en de Zwartvoetkatten (twee jongen op 11 februari). En natuurlijk is sinds 17 maart j.l. de kleine ijsbeer de grote ster van Blijdorp!
Balans per 31 december 1988 ACTIVA Liquide middelen Kas f 3.731 Giro 49.992 Bank 312.640 Waarde goederen Reeds betaalde rekeningen Nog te ontvangen fakturen Nog te ontvangen verkopen Te verrekenen BTW
1987
1988
f
4.454 57.027 400.699
f 366.363 80.812 3.511 411 3.245
f
f 454.342
f
462.180 118.173 4.645 289 22.630 28.451 636.368
69.515 700 8.651
f
82.896
f
31.072 500.000 22.400 636.368
PASSIVA Reeds ontvangen contributie Reeds ontvangen rekeningen Te betalen rekeningen Te betalen BTW Voorziening Dikhuiden Vermogen *gecorrigeerd
f
340.000* 35.476* 454.342 f
\
,~"
~':r>/
Resultaat 1988 en begroting 1989 Begroting 1988
ONTVANGSTEN Contributies Giften Rente Reizen Verkoop goederen Aktie Dikhuiden Nadelig saldo
f 120.000 14.000 21.000 190.000 3 100.000 2 6.000 f 451.000
Begroting 1989
Staat van baten en lasten 1988
f 101.506 1 64.021 13.523 26.593 158.387 3
\
f 120.000* 75.000** 25.000 25.000 170.000
13.076
4.000
f 377.106
f 419.000
UITGAVEN Jaarvergadering Vriendennieuws Acceptgiro- en lidm.kaarten Administratiekosten Reizen Inkoop goederen Promotiekosten Diversen Kosten Aktie/Spec. bestemm. Voorziening Dikhuiden
f
500 18.000 8.000 9.500 21.000 80.000 4.000 5.000 5.000 300.000
f 451.000
f
1.157 29.691 4 4.753 4.398 22.713 117.248 5 12.944 6 3.012 21.190 160.000
f 377.106
f
500 23.500*** 5.000 6.000 25.000 65.000 6.000 3.000 285.000
f 419.000
Toelichting Resultaat 1988 1) Minder spectaculaire groei van het ledental dan verwacht. 2) Giften alle bestemd voor de Dikhuidenaktie, terwijl één aktie kort na de jaarwisseling werd afgesloten. 3) Begrotingsbedrag 1988 nog inclusief 20% BTW Resultaat en Begroting 1989 exclusief BTW 4) Inclusief extra Jubileumnummer en zetkosten. 5) Inkoop jubileum- en verenigingsartikelen voor meerdere jaren. 6) Alle "Promotie"kosten hier geboekt, ook de administratie- en diverse kosten van dit jubileumjaar! Toelichting Begroting 1989 * Verwachte groei naar 3.650 leden en een gemiddelde bijdrage van f 33,-. ** Opbrengst van de Nationale Loterij en de op dit moment bekend zijnde bijdrage van de Zaalvoetbalvereniging "Bergpolder". *** Vier gedrukte nummers, zoals de reeds verschenen Januari-uitgave, verminderd met de advertentie-opbrengsten.
n:;\
'
'> ' - "
~)
\\\ \\y' \~-~ ""-"\ !
//""~~ /,"" /F_
-( i
;
\
(~ r,./~~11 "v
v
. Cheque van Z. V. V. Bergpolder om stil van te worden...
De zaal voetbal vereniging Bergpolder heeft een bijzonder hoge score geboekt bij haar streven onze actie voor het nieuwe dikhuidengebouw te steunen. Op zaterdagavond 18 februari is aan de Vriendenvoorzitter een met olifanten versierde reuze-chèque overhandigd, welke een bedrag vermeldde van f. 56.030,46! Dat gebeurde in café Bergpolder aan de Bergselaan, de bakermat van de zaalvoetbalvereniging. Penningmeester Rien Westmaas had zich, bij vereiste aanwezigheid elders van zijn voetballende voorzitter, belast met de aanbieding. j
CHEQUE ...... z -~ Bedrag van:: -=
~
i
~
• c. fl: 56.035,46 e Dik voor •I "MaakJ de Di huiden" =->. " I ....... Q
"Ol) ~
Cl> .&:2
Wie had dat gedacht, meer dan een halve ton...
Het spreekt vanzelf dat de, van onze zijde aanwezige bestuursleden en het echtpaar Gerritse van het promotieteam heel erg in hun sas waren. De heer Westmaas, wiens vrouw EIsa zich in zo'n bijzondere mate heeft ingezet, wees er op dat f. 12.000,- is bijgedragen door Albert Heijn. Hetgeen betekent dat er reeds twaalfduizend flessen dikhuidenwijn zijn verkocht. Het totaalbedrag kan zelfs nog hoger worden doordat het een en ander financiëel nadruppelt van de wijnverkoop. Al metal heeft het initiatief van de Z.V.V. Bergpolder tot een eclatant resultaat geleid. In aanwezigheid van ook de Diergaarde directie bracht de heer Swaep dank aan de winkeliers van Bergpolder en aanpalende wijken voor hun aandeel in het slagen van de loterij, die deel uitmaakte van de subactie. Hij overhandigde aan mevrouw Westmaas de Vriendensjaal en deed de Bergpolderbestuurders letterlijk onze verenigingsdas om. Dat de avond-van-de-grote-chèque (in dubbele betekenis) zo gezellig verliep was mede te danken aan de onvermoeibare leden van de Blijdorpband.
Goed voorbeeld doet goed volgen. Je zoudt kunnen stellen, dat het spreekwoord 'Goed voorbeeld doet goed volgen' nadrukkelijk van toepassing is op hetgeen de zaalvoetbalclub De Jokers van plan is. Op zaterdag 27 mei houdt deze vereniging namelijk in de Capelse sporthal Blinkert een toernooi, waarvan de baten ook al bestemd zijn voor onze actie. Het is de bedoeling, dat onze voorzitter 's morgens om 10 uur de aftrap zal verrichten. 's Avonds worden op een feestelijke bij-
eenkomst in Spes Bona aan de Dalweg op de Linker Maasoever de prijzen uitgereikt. Niet alleen van het toernooi, maar ook die, welke zijn beschikbaar gesteld door een grote loterij. Uiteraard hoopt men dat de loterij eveneens de nodige pecunia zal opbrengen. Nog dezelfde avond zal de opbrengst van het geheel aan ons worden aangeboden. Bij dit alles durven wij nu best te schrijven: 'Wie volgt?'
DE 800.000
ADRESSEN VAN MULTIMAIL 'M'"iM!f.U
het modem geoutilleerde mailingbureau in 't hart van bedrij· vig Nederland: Rotterdam! Alle denkbare (en soms ondenkbare!) adressen zijn direct beschikbaar voor het adresseren van uw mailings. Naar 2255 zelfstandige apotheken of 165 deurwaarders. Naar 6410 groenteboeren of 10 wapen-en munitiefabrikanten. Kortom, naar bijna 16OO(!!) verschillende adresgroepen.
100000 MAILINGS IN 24 UUR OP DE POST' Dat wordt geregeld' Want MultiMail levert niet alleen adressen " Ook het gehele traject van vouwen, insteken , adresseren en ter post bezorgen wordt door MultiMail verzorgd"Overigens, kleinere aantallen zijn even welkom en worden met dezelfde zorg behandeld! BEHEER VAN UW ADRESSENBESTAND Er is nog ruimte op de computer van MultiMail voor het beheren van uw eigen adressenbestand " Dat is praktisch, want dan bent u verzekerd van up"to-date adressenlijsten, die u meteen kunt inzetten voor uw mailings" DE 3 PS VAN MUL TIMAll
'QiijMi'
alle tec hnisc he fac iliteiten onder één dak: adresseren op che shire/ davac of zelfklevende etiketten, prepostale verwerking, insealen , vacumeren, verpakken, enz "O enz"
'QiuV1l ij
"vliegensvlug mailen" is het motto van MultiMaiL Daar zijn al onze medewerkers op getrainä
·'''''4;'''j''''~1''':j'''i''''t'i'''it... t''l
door een goede organisatie, kunnen wij efficiënt werken . En dat merkt u in de kosten " Het dagelijks bij de PTI aanleveren van gigantische hoeveelheden post, levert bovendien een belangrijk porto-voordeel op" Dat kan oplopen tot een totaalkorting van weI10%!
~-~;~! , ; vlkt~vfMG YWM.fbv ~
Postcode" _ _ _ _ Plaats: _
_ _ _ _ __
Tav _ _ _ _ _ _ _ Tel: _ _ _ _ __ Fax"
Telex: _ _ _ __
Deze bon In ongefrankeerde enveloppe zenden aan: Mult,Mail B" V" Antwoordnummer 3027, 3000 we Rotterdam
~.. '1". '''~.,\ ~ ,yr-. _ _l(' _, __.,,__.
)
_
~'~\ ~)~
("'-"".~
(\.; lM11 __ _ \n'
~
Babynijlpaard -in- brons naar Montessorischool SCHOLIEREN HIELDEN SPONSORLOOP Hopelijk nog deze maand april zal het, door J anneke Ros gewrochte beeld van een dwergnijlpaard in de hal van een gloednieuw schoolgebouw in Blijdorp prijken. Het betreft hier de Rotterdamse Montessori MAVO, school voor individualiserend voortgezet onderwijs, die zich jarenlang in een noodbehuizing heeft moeten behelpen. Zoals wij eerder meldden heeft de kunstenares het beeld (in was) vervaardigd tijdens de expositie Hippo-Droom bij Buningh Interieur. Er hebben zich verscheidene kandidaten gemeld voor het thans in brons afgegoten kunstwerk. In goed overleg werd echter besloten het op ware grootte gemodelleerde baby-dwergnijlpaard te schenken aan de Montessori MAVO. En wel om twee belangrijke redenen. Ten eerste bevindt de school zich in de wijk, waaraan de Diergaarde zijn naam ontleent, en ten tweede hebben de
leerlingen een sponsorloop gehouden ten bate van onze actie 'Maak je dik voor de Dikhuiden'! Op woensdagmiddag 1februari loste de populaire Feyenoord-keeper Joop Hiele na een stimulerend woord van onze voorzitter B. Swaep in de Diergaarde het startschot voor de loop. Janneke Ros heeft van het schoolbestuur opdracht gekregen een, van een plaquette voorziene sokkel te ontwerpen. Hoewel het bedrag, dat met de sponsorloop is bijeengebracht, bij de samenstelling van dit nummer nog niet precies bekend was, werd dit op ongeveer f.8.000,- geschat. Of het een tè optimistische of een tè pessimistische schatting is geweest zal blijken bij de onthulling van het kunstwerk. Het is namelijk de bedoeling bij die gelegenheid de financiële injectie voor het nieuwe dikhuidengebouw aan ons 'toe te dienen'.
Jonge 'scoutertjes'vuldenpotmet guldens
van Dijk Automobielbedrijf J. van Dijk & Zoon B.V. Schuttevaerweg 116, Spaanse Polder, Rotterdam, Telefoon 010 - 446 0 446, Telex 22109 merdy nl, Telefax 010 - 46200 55
Het was een ontroerend moment -althans zo voelde uw voorzitter dat -, toen hij van een pril scoutertje (padvindertje) in het Diergaarderestaurant een glazen pot met meer dan driehonderd guldens in ontvangst mocht nemen. Aan de met olifantjes beplakte pot hing een kaartje met de tekst 'Baden Powelldag, 22 februari 1989'. Het geld was, aldus spelleidster Helma V.d. Ouwelant, door kinderen in de leeftijd van 7 tot 11 jaar van twintig scoutinggroepen in Rotterdam Zuid bijeengebracht. De meisjes en jongens hadden, zoals elk jaar ter gelgenheid van de Baden Powelldag te doen gebruikelijk is, zelf het doel bepaald. Elke groep had een afge-
vaardigde aangewezen om bij de overdracht van de 'florijnen' aanwezig te zijn en er later verslag van uit te brengen aan hun vriendjes en vriendinnetjes. Nadat onze voorzitter een met enige voorlichting doorspekt dankwoord had gesproken en er een glaasje limonade was gedronken, werden de inmiddels van stickers voorziene jongelui onder de vleugelen van rondleiders/sters genomen. Uiteraard werd tijdens het kijkje achter de schermen de, grotendeels in een desolate toestand verkerende dikhuidenvleugel niet overgeslagen. Zo zagen de scoutertjes dat hun keus heel goed was geweest.
wereld immers zo moeizaam enlof slecht, dat instandhouding nog slechts op bepaalde plaatsen, - in o.m. dierentuinen, dus -, mogelijk is en ook moet gebeuren. Gesteld natuurlijk dat we bepaalde dieren voor de komende generaties willen conserveren. Je moet dan wel altijd het oogmerk hebben om dieren op een bepaalde manier weer uit te zetten, maar dat lukt niet altijd, helaas! Er is overigens best een aantal begrijpelijke redenen te geven voor de door de mens teweeggebrachte vernietiging van biotopen. De hele moeilijke economische situatie waarin de bevolking zich in bijvoorbeeld de landen met tropische regenwouden bevindt, laat zich (veel te simpel gezegd, natuurlijk) samenvatten in dat ene overbekende zinnetje: de mens moet eten om te kunnen overleven. Onderzoek heeft uitgewezen, dat in Indonesië en Afrika 90-95% van de mensen, die in de bosgebieden leven, op gekapt bosbrandhout zijn potje kookt. Het is te gemakkelijk en zelfs arrogant om vanuit de westere invalshoek te zeggen, dat men dat niet meer moet doen. Je moet als Westen dan wel een bruikbaar alternatief aanbieden, wat overigens niet bijvoorbeeld het sturen van gasfornuizen inhoudt. Naast deze cultureel-economische reden voor menselijk catastrofaal ingrijpen in de natuur, is er natuurlijk de commerciële reden van de exploitatie van b.v. hardhout. 1
I
.1
!
een desastreuze manier. Door hun biotopen te vernietigen bedreigen we de dieren dodelijk in hun natuurlijke evolutie (die zeker niet gericht is op hun vroegtijdig uitsterven!). De mens wil de natuur naar zijn eigen hand zetten en bepalen welke diersoorten al dan niet uitsterven. Het spreekt vanzelf, dat we dit niet (meer) kunnen en mogen toestaan. Ons menselijke handelen ten aanzien van de natuur heeft niets met de eigen-aardige evolutie van de natuur te maken. Laat ik u een voorbeeld geven: Evolutionair zijn olifanten aan het einde van "de rit". Ze zouden binnen niet al te lange tijd (toch nog altijd miljoenen jaren) in hun eigen tempo uitsterven. Dat is de constatering van een feit. Dit gegeven mag echter nooit de legitimatie zijn voor het (dan maar) collectief afschieten van olifanten. Hetzelfde geldt voor de Sumatraanse en Zwarte neushoorns, ook geweldig bedreigd in hun voortbestaan. Ik vrees dan ook dat voor een heleboel diersoorten de instandhouding in gevangenschap misschien wel eens de belangrijkste voorwaarde voor hun overleving zou kunnen worden. Zoals u ziet zijn we weer terug bij de dierentuinen en wel bij een van hun allerbelangrijkste opdrachten: die van de conservatie.
Hoe ziet u de toekomst van Diergaarde Blijdorp?
(Enthousiast) Ik ben zeer optimistisch over het nieuwe Blijdorp. Er is op het Masterplan een haalbaarheidsonderzoek gedaan waarbij ook de financiële aspecten aan bod gekomen zijn. De conclusie luidt, dat het Masterplan een haalbare kaart is. Zoals inmiddels al bekend geworden is, Als mens en als bioloog constateer ik, dat blijft, wat ons betreft, de huidige lokatie er in het natuurlijke proces van de evolutie de plaats voor de realisering van ons ambisoorten bijkomen en afvallen (uitsterven). tieuze plan. Er moet dan wel een uitWat we als mensen nu echter aan 't doen breiding in de omgeving van de tuin zijn, is het beïnvloeden van dat proces op komen.
Sommige cynische mlo!anverschillige mmsen bewerm wel, dat het niet te vermijden is dat er soortm uitsterven ("De evolutie moet zijn loop hebben!"). Wat is uw reactie op die manier van dmkm?
Het ideale arrangement voor partijen personeelsfeestjes
en gezelschappen Diner met
avondrondleiding Voor meer informatie: DIERGAARDE BLIJDORP Van Aerssenlaan 49 3039 KE Rotterdam Telefoon 010 - 465 43 33
Vereniging vrienden van Blijdorp
Van Hoorn BYe BOUW - EN AANNEMINGSBEDRIJF
Groenedijk 12 2903 LZ Capelle aan den Ijssel Tel.: 010-4503333 Telefax (010) 4501586
Denkt u alleen maar eens aan de opvang een vleermuizen-grot werkelijk (ten onvan de, naar wij verwachten, in grotere rechte, overigens) kunnen "griezelen". In getale toestromende bezoekers. Twee zeer de Verenigde Staten, maar ook in Europa reële mogelijkheden van uitbreiding die- (Burger's Bush in Arnhem en in de Bondsnen zich aan: de zogenaamde spoorweg- republiek in Stuttgart, bijvoorbeeld, met driehoek en het Langerakpark. Over de het fenomenale beren-complex) vinden uitvoering van o.a. de uitbreidingsmoge- deze ideeën al hun meer of minder lijkheden, maar zeker ook over de finan- geslaagde toepassing. In de formidabele ciën zijn we met de gemeente in gesprek. dierentuin van München daarentegen loop Een eerste kennismaking met het Blij- je toch als bezoeker min of meer "buitendorp van het Masterplan zal al in 1990 gesloten" langs de verblijven. mogelijk zijn. Het "toekomstige" wereld- Het nieuwe Blijdorp moet op de bovengedeel Azië zal dan gedeeltelijk zijn inge- noemde toepassingen voortgaan en ze, richt ter gelegenheid van de bij de 650- indien mogelijk, perfectioneren. In de jarig bestaan van Rotterdam te organise- veertiger jaren was Blijdorp met haar ren China-manifestatie (met eveneens een weiden wereldberoemd en haar tijd ver tentoonstelling in het Rivièrahal-com- vooruit: een prima, verbeterde toepassing plex). Het gaat om een gedeeltelijke invul- in Nederland van de Hagenbeck-princiling van "Azië", omdat we ons niet moeten pes! Zo'n "stap-ver-vooruit" moeten we nu overhaasten en daardoor de uitgangspun- ook weer proberen te maken met onze ten van het Masterplan geweld aan zouden ideeën in het Masterplan. Onnodig om te doen. zeggen dat de tijd van de "tralies" in de dierentuinen steeds verder achter ons Welke ziin die uitgangspunten van het komt te liggen. Tralies zijn een barrière nieuwe Blijdorp, anders gezegd, hoe luidt die zowel voor het dier als voor de mens de 'Yilosofie" achter het Masterplan? negatief werkt. Alhoewel de min-punten van tralies voor het dier overdreven zijn in Aan het verhaal dat de moderne dieren- het verleden (en nog wel), worden de tuin de bezoeker te vertellen heeft, sterker tralie-verblijven in een moderne dierengezegd, in zichzelf voorstelt, moet op een tuin tot een noodzakelijk minimum beandere wijze vorm gegeven worden. Als perkt. Tralies staan het "beleven" van de bezoeker van de Diergaarde moet je het dierentuin in de door mij zojuist beschreverhaal van Blijdorp beleven; je moet er ven zin hinderlijk in de weg. Visueel aaneen onderdeel van uitmaken. Niet meer trekkelijke verblijven maken het de bezoehet idee hebben: "Ik sta voor een hok en ker gemakkelijker om op die nieuwe kijk naar een beest". Nee, je moet denken: "natuurlijke" manier de dierentuin te "ik loop met dat dier in dezelfde, zij het ervaren. kunstmatige, omgeving". Zo zou het toeven in een moderne dierentuin wezenlijk Hoe is "Rotterdam" tot nu toe bij u overgeervaren, beleefd, moeten worden. komen? In het Masterplan is dat bijvoorbeeld het uitgangspunt geweest bij het brainstor- Ik zal mijn antwoord toespitsen op de men over een toekomstig Himalaya-com- hechte band die er bestaat tussen de Rotplex. De bezoekers moeten door dat kunst- terdammers en de Diergaarde en het echtmatige berggebied heen kunnen lopen. In Rotterdamse in Blijdorp. Wat ik als een "oerbos" moeten ze echt natte voeten "import-Rotterdammer" van die verhoukunnen halen of, een ander voorbeeld, in ding ervaar, vind ik heel positief en ple-
zierig. Er bestaat zoiets als een reactie van: "Kom niet aan Blijdorp!"... Dat kwam ook steeds duidelijk naar voren bij alle publiciteit en discussies over het Masterplan. Het specifieke Rotterdamse hoeven we dan ook zeker niet onder stoelen of banken te steken bij onze presentatie! Maar ... , wat me de afgelopen maanden ook duidelijk is opgevallen, is het feit, dat Artis, blijkbaar, zeg ik erbij, Nederlands is en, exclusief, als voor heel Nederland bestemd wordt beschouwd. Ik ben er stellig van overtuigd, dat Blijdorp er niet alleen is voor Rotterdam (of zelfs voor Zuidwest Nederland), maar ook voor heel Nederland. Aan die bredere presentatie, in heel ons land, moeten we in de toekomst hard werken! We moeten in de komende publiciteitscampagnes veel meer ruchtbaarheid geven aan het feit dat Blijdorp aan het vernieuwen is. Ik denk, dat wat ik zojuist gesignaleerd heb, het gevolg zou kunnen zijn van die zogenaamde Rotterdamse mentaliteit van "geen grappen ... , werken, werken en nog 'ns werken en niet te veel praten .... ; we doen het toch goed?" Ook in andere opzichten zie ik dat die, overigens door mij positief beoordeelde mentaliteit een rol speelt. Toch zullen we, willen we het verhaal van de moderne dierentuin goed kunnen uitdragen, voor wat betreft b.v. de educatie, meer de tijd moeten nemen voor het publiek. De directeur, de gehele staf, maar ook de dierenverzorgers moeten bereid zijn om b.V. bij de verblijven een praatje te houden. Een goed voorbeeld: sommige mensen begrijpen maar niet dat Blijdorp met het huidige ijsberen-verblijf die leuke jonge ijsberen wegens ruimtegebrek zo (te) gauw moet afstaan aan andere tuinen. Er valt nog veel uit te leggen aan het geïnteresseerde publiek over de op zichzelf geldige overwegingen van een directeur om een bepaalde beslissing te nemen. In die lijn moet u ook de lezing zien die ik onlangs voor de "Vrienden" heb gehouden. Ook
moeten we meer "de krant in" met onze heel bijzondere fokresultaten bij de gorilla's, okapi's, ijsberen, orang oetans (Blijdorp is een van de grootste orang-fokkers ter wereld!) en bij de reptielen-collectie. Kunt u ons al iets meer vertellen over het nieuwe Dikhuiden-jolifantenverblijf? Over het geweldige, door de "Vrienden" (gedeeltelijk) aan te bieden cadeau staan twee dingen vast: ten eerste is een totaal nieuw verblijf de beste oplossing; ten tweede zal dit gerealiseerd gaan worden op de plaats van de apenrots (onderdeel van "Azië"). Een definitieve beslissing over de vorm van het gebouw is nog niet genomen. Het ook geopperde idee van een kas lijkt niet zo overeen te stemmen met de toch duidelijk aanwezige vormen en structuren van Van Ravesteyn. We moeten een verblijf bouwen dat past in het kader van het nieuwe gegeven dat we aan de Van Aerssenlaan blijven. Over de architectuur in Blijdorp en met name over de "erfenis-aan-rondingen-enkrullen" van Ir. Van Ravesteyn, zou ik nog graag iets zeggen. Voor een heleboel mensen heeft zijn bouwstijl een bepaalde charme; voor het welzijn van de dieren, echter, zijn zijn creaties soms echt heel vervelend. We zullen het zeker niet allemaal afbreken, maar er moet wel kunnen worden geschoven met en veranderd in zijn ontwerpen. Het giraffengebouw (binnenkort ook voor de Okapi's bestemd), de tijger- en leeuwenterrassen (met binnenverblijven) en het Rivièrahal-complex worden in grote lijnen gehandhaafd. Zou het trouwens niet een leuk idee zijn om samen met de Vereniging Vrienden van Blijdorp een prijsvraag voor een ontwerp van het Dikhuidengebouw te organiseren? We zouden gezamenlijk de uitgangspunten kunnen formuleren; uw vereniging geeft er ruchtbaarheid aan, wij werken
het idee of ontwerp uit en houden er de verantwoordelijkheid voor.
Dorresteyn voor zijn gewaardeerde medewerking bij de totstandkoming van dit interview. De "Vrienden" wensen hem alle Het Bestuur van de Vereniging Vrienden succes toe bij het realiseren van de nieuwe van Blijdorp en in het bijzonder de redactie Diergaarde! van Vriendennieuws danken de heer Daan van Herwijnen
Nieuws uit andere dierentuinen Een tragisch ongeval in de Zoo am Meer in een vrouwelijke Aziatische olifant geboBREMERHA VEN: op 1 oktober 1988 ren. Op 12 februarij.l. vond een herhaling werd daar een ervaren dierenverzorger, van deze vreugdevolle gebeurtenis plaats die vergeten was een tussenschuif naar de in de Zwitserse dierentuin. binnenstal van de ijsberen te sluiten, door ijsberenman "Herbert" binnen enkele se- De Zoo van FRANKFURT ligt middenin conden gedood. de stad en heeft totaal geen uitbreidingsmogelijkheden. Buiten de stad gaat men In de dierentuin van OSNABRÜCK werd nu een tweede dierentuin bouwen op een voor het eerst een Dril geboren. De nog terrein van 63 ha. De kosten worden jonge moeder weigerde haar (vrouwelijke) geschat op 160 miljoen DM(!); als alles volbaby aan te nemen; daar om werd de gens plan verloopt kunt u de nieuwe diekleine naar de Zoo van Hannover ge- rentuin in 1999 bezoeken. bracht, waar ze nu met de fles wordt grootgebracht. In de Audubon Zoo in NEW ORLEANS kunt u de enige bekende albino Alligator Wat in Blijdorp helaas net niet lukte en tot bekijken. op heden in Europa alleen in Frankfurt Het dier kwam tezamen met acht (norgelukt was, gebeurde nu ook in WEST- male) broertjes en zusjes in de buurt van BERLIJN: na 77 dagen kwam hier een de plaats Houma uit het ei. Kiwi uit het ei. Weer wat dichter bij huis een verheuDe Wilhelma Zoo in STUTTGART meldt gende geboorte: in de Zoo van KEULEN twee bijzondere geboortes: een Gorilla van werd de zeer stWcesvolle fokgroep Doucmoeder "Mime", die negen babies kreeg langoeren op 11 september 1988 weer eens voordat ze eindelijk zelf de zorg voor haar verblijd met een zoon. kind op zich wilde nemen, en een Pantserneushoorn, alweer de negende geboorte Een niet alledaagse geboorte in de Zoo van van deze soort in Stuttgart. HANNOVER: zes jaar nadat hun eerste jong ter wereld kwam hebben de WomVoor de eerste keer kwam in de JERSEY bats Fred en Emma opnieuw een dochter Zoo een Toco toekan uit het ei. geproduceerd. De kleine wordt Florentine genoemd en Enkele weken na de geboorte van onze maakt het uitstekend. Bernhardine werd in ZÜRICH eveneens
Dierentuinen van de wereld, deel 11 NOORWEGEN, ZWEDEN EN FINLAND
{'
l
!
ZO rijk als NOORWEGEN is aan natuurschoon, zo arm is het land op dierentuingebied. Mij zijn naast het befaamde aquarium in Bergen slechts dierenparkjes in Kristiansand en Oslo bekend, waarvan het laatste trouwens inmiddels al weer gesloten is. Noorwegen heeft een zeer stringente wetgeving op het houden van exotische dieren; zo stringent, dat het (vrijwel) verboden is om uitheemse diersoorten te houden. Onder deze omstandigheden is het niet verwonderlijk, dat zich in het land geen zoölogische verzamelingen konden ontwikkelen (ook circussen komen daardoor niet of nauwelijks "aan de bak"). Zoals reeds vermeld bevond zich bij de hoofdstad OSLO van 1960 tot 1985 een Dyreparken Zoo. Tijdens mijn bezoek aan dit park (in 1973) trof ik er naast inheemse diersoorten slechts 2 Wisenten, 12 Makaken, 3 Guanaco's, 1 Drommedaris, 3 Yaks, 2 Flamingo's, 1 Ara, 2 Kakatoes, enkele pauwen en een schildpad aan. Het sluiten van dit park kan dus nauwelijks een groot verlies worden genoemd. Het Dyrepark in KRISTIANSAND is 24 ha. groot en is een privé-onderneming op niet-commerciële basis. Twaalf personeelsleden runnen het park, dat over een zeer bescheiden dieren collectie beschikt. Het Aquarium in BERGEN maakt veel van het gemis aan echte dierentuinen goed. Schitterend gelegen op een landtong aan zee is dit publieksaquarium sinds 1960 gevestigd in een fraai gebouw met twee verdiepingen. Het Akvariet i Bergen telt 9 personeelsleden, die de zorg hebben over 9 grote en 42 kleinere aquaria met in totaal zo'n 3.000 dieren in bijna 300 verschillende soorten. Het gaat hierbij voor-
,,
namelijk om zeefauna van de Noorse kuststreken, waarbij vooral de vissen en ongewervelden goed vertegenwoordigd zijn. Een onvergetelijke indruk maakte op mij het grote aquarium, waarin een zeer grote school haringen als een zilveren gordijn door het water trok. In de benedenverdieping zijn de kleinere bakken ondergebracht die er op gericht zijn de vormenrijkdom en de evolutionaire ontwikkeling van de zee te tonen. Hier zijn ook veel tropische soorten aanwezig. In een ruim buiten bassin zwemmen (uiteraard) Zeehonden, maar ook Pinguins. Jaarlijks wordt het aquarium door ca. 180.000 mensen bezocht. In IJSLAND is de enige op een dierentuin lijkende instelling te vinden in de hoofdstad REYKJAVIK. Met het oog op IJs-
lands unieke natuur kan ik u een bezoek aan het eiland zeker aanbevelen; uit dierentuinoogpunt daarentegen is een reis naar het verre IJsland verspilling van moeite en geld. \ J
Ook FINLAND neemt op dierentuingebied een bescheiden plaats in, al geniet de hoofdstedelijke dierentuin zeker internationale bekendheid. Daarnaast vindt u in het hele land slechts één andere dierentuin: in ÄHTÄRI. De Ähtäri Zoo is een privé-instelling, die een kleine 200.000 bezoekers per jaar ontvangt. De ruim opgezette tuin (60 ha.) huisvest een goede 200 dieren in 50 verschillende soorten (vooral zoogdieren en vogels), waaronder Elanden, Bevers, Lynxen, Rendieren, Bruine beren en Wolven. In 1889 ontstond de dierentuin van HELSINKlop een eilandje vóór de hoofdstad.
Begonnen als een particuliere onderneming wordt de Zoo thans door de stad beheerd. De dierentuin heeft de beschikking over het hele eiland, dat 22 ha. groot is. De bijna 400.000 jaarlijkse bezoekers komen noodgedwongen per boot naar de dierentuin! Gedurende de wintermaanden, wanneer de zee ter plaatse gewoonlijk bevroren is, kan de Zoo te voet bereikt worden; de entree is dan ook gratis! Vergeleken met andere grote dierentuinen is de dierencollectie bescheiden: 180 diersoorten met ruim duizend vertegenwoordigers, vrijwel allemaal zoogdieren en vogels. De Helsinki Zoo (Korkeasaari) heeft zich gespecialiseerd in herkauwers uit koude streken en bergdieren. Extra veel aandacht wordt besteed aan het houden en fokken van Sneeuwluipaarden. Het internationale stamboek voor deze schitterende kattensoort wordt in Helsinki bijgehouden. Daarnaast vindt u hier
zulke bijzonderheden als Sneeuwgeiten, Kleine panda's, Amur-panters, Aziatische goudkat, Markhors, Gemzen, Przewalskipaarden, Muskusossen, Veelvraten en verschillende soorten zeldzame Zuidamerikaanse klauwaapjes.
In Scandinavië is het naast Denemarken vooral ZWEDEN dat ons dierentuinhart sneller doet kloppen. Meerdere aquaria en dierenparken zijn hier verspreid over het land te vinden. Iedereen in en rond de hoofdstad STOCKHOLM kent het park Skansen: een soort openluchtmuseum annex dierentuin. Hoewel Skansen een particuliere instelling is, verstrekken zowel de stad als de regering financiële steun aan het 33 ha. grote park. Dat Skansen een geliefd park is, bewijzen de ruim twee miljoen bezoekers per jaar. De eerlijkheid gebiedt te vermelden dat de dieren zeker niet de enige attractie van Skansen vormen. De dierenverzameling bestaat (vrijwel) uitsluitend uit inheemse diersoorten en telt in totaal ruim 400 dieren in 60 verschillenden vormen. De exoten zijn afzonderlijk gehuisvest in een hoek van het park (o.m. Aziatische olifanten, Japanse makaken, Withandgibbons en Pinguins), terwijl de verblijven voor bijvoorbeeld Elanden, Bruine beren, Wisenten en Veelvraten meer in het openluchtmuseum zijn geïntegreerd.
In korte tijd (Skansen Akvariet werd in 1978 geopend) heeft deze instelling een aardige internationale naam opgebouwd door enkele knappe fokresultaten met o.m. reptielen en kleine primaten. Op 1.600 m2 bezoeken jaarlijks zo'n 500.00 mensen de ruim 300 hier vertegenwoordigde soorten zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën, vissen en ongewervelden. Een nachtdierenhuis maakt onderdeel uit van het Akvariet. Tot de bijzonderheden behoren Dwergoeistiti's (voor welke soort men hier het internationale stamboek voert), Leeuwaapjes, Keizertamarins, Roodbuiktamarins, Goeldi's springtamarins, Spookdiertjes (Tarsiers) en Cubakrokodillen. Enigszins vergelijkbaar is de situatie bij de stad Norrköping, waar in het nabijgelegen KOLMARDEN eveneens een Djurpark en een afzonderlijk Terrarium existeren. Kolmardens Djurpark is de grootste dierentuin van Zweden; zo niet in dierencollectie dan toch in elk geval qua grootte: 270 ha. Het park wordt sinds 1965 op commerciële basis geëxploiteerd en ontvangt naar schatting 1.300.000 bezoekers per seizoen, dat loopt van april tot eind oktober. Kolmardens Djurpark omvat een Safaripark, een als dierentuin ingericht gedeelte, een meer dan drie kilometer lang kabelbaan over vrijwel het gehele terrein, speeltuinen en sinds 1969 het enige dolfinarium van heel Scandinavië. Het safaripark heeft 5 secties, resp. voor inheemse dieren (o.m. Elanden en Edelherten), Savanne (o.m. zebra's en antilopen), Bavianen, Bruine beren en Leeuwen. De feitelijke dierentuin beschikt over zeer ruime verblijven voor bijvoorbeeld Chimpansees, Tijgers, Giraffen, IJsberen. Gorilla's, Gibbons, Witte neushoorns en Pinguins. In 1986 logeerden hier gedurende enkele maanden twee Reuzenpanda's.
Zo klein is een baby Dwergoeistiti (SkansenAkvariet) Een afzonderlijke, particuliere dierenverzameling is te vinden in het Skansen Akvariet, dat los staat van Skansen, maar daar wel nauw mee samenwerkt.
Naast het Djurpark ligt het 1200 m2 grote Terrarium, dat gespecialiseerd is in slangen, maar de bezoekers ook papegaaiachtigen en andere tropische vogels, krokodillen,
hagedissen en vissen toont, terwijl in een opluchtterrarium diverse reptielen uit NoordEuropa zijn ondergebracht. Borasparken in BORAS (30 kilometer ten oosten van Göteborg) werd in 1962 gevestigd en was de eerste dierentuin ter wereld waarin op grote schaal veel verschillende diersoorten bij elkaar in één verblijf werden gehouden. Het experiment om op een grote Afrikaanse savanne (ongeveer 2% ha.) Afrikaanse olifanten, Witte neushoorns, Giraffen, Zebra's en diverse antilopen bij elkaar te zetten, slaagde, maakte Borasparken wereldberoemd en legde de basis voor de kort daarop ontbrandende safaripark-rage. In Boras worden op de savanne tot zo'n twintig diersoorten door elkaar gehouden, maar de bezoekers (jaarlijks tussen de 250.000 en 300.000) kunnen de dierenverblijven zelf niet betreden. De dierentuin is in totaal ongeveer 35 ha. groot en huisvest naast de al eerder vermelde Afrikaanse steppedieren ook inheemse (o.m. succesvolle fok met Veelvraten!) en andere uitheemse diersoorten. Onlangs kregen de Leeuwen, Tijgers en Cheetahs de beschikking over nieuwe, ruime verblijven. In Boras zijn gedurende het zomerseizoen ('S winters is het park gesloten) in totaal ongeveer 80 verschillende diersoorten te zien; naast de reeds genoemde soorten bijvoorbeeld ook Withandgibbons, Humboldtpinguins, Wisenten, Bruine beren, Zeeleeuwen en Chimpansees. Afrikaanse savanne in Boras Op het eiland FÄRJESTADEN vinden we het 24 ha.-grote Ölands Djurpark, een privé-dierentuin die ook al alleen 's zomers geopend is. Per seizoen bezoeken ongeveer 150.000 mensen het park met zijn 1.500 dieren (250 verschillende soorten zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën en vissen). De meest opvallende diersoorten in Ölands Djurpark zijn Algazelles en Gemsbokken. De dierentuin van FROSON-OSTERSUND (geopend in 1963) is voor het publiek toegankelijk van 15 mei tot 1 oktober. Gedurende die 4% maand trekt het 26 ha. grote park ca. 130.000 bezoekers. In tegenstelling tot de dierentuin zelf is het tropen huis het hele jaar door geopend. Bijna duizend dieren (ruim 200 verschillende soorten) zijn in deze privédierentuin te bezichtigen, waaronder Siberische tijgers, Wolven, Wisenten, Veelvraten, Przewalskipaarden, Muskusossen, Zebra's, Steenbokken, Elanden, Pinguins en Helmcasuaris. Veelvraten in Frösö Zoo
drukkerij
Cachet
Hoombrekersstraat lOa 3011 CL Rotterdam
Telefoon 010 -4120613 * Telefax 010-4045404
De drukker voor al uw handelsdrukwerk die nooit verstek laat gaan!
Gespecialiseerd in zelfdoorschrijvende sets, briefpapier, visitekaartjes, enveloppen, meerkleurenwerk, copieerpapier, computerpapier.
Hobby Centrum Magazijn Blij dorp
Kleinere dierentuinen, die vrijwel allemaal uitsluitend inheemse diersoorten houden (en zoals de meeste dierentuinen in Zweden alleen 's zomers te bezoeken zijn) vinden we in FURUVIK (geopend in 1936), ESKILSTUN A (11 ha., door de stad gerunde dierentuin), HOOR (StifteIsen Skanes Djurpark), JUNSELE (150 dieren in 25 verschillende soorten) en LYCKSELE (geopend in 1959; het noordelijkst gelegen dierenpark van Scandinavië met o.m. een Muskusossen-farm, Veelvraten, Elanden en Sneeuwhazen).
Nobelstraat 112 3039 SP Rotterdam Telefoon 010 - 466 31 80 Gereedschappen IJzerwaren Elektra Sanitair Verf Sleutelservice
Is uw huidige telefooncentrale te klein?
lliichS0nenbetg De VRIEND voor uwOGEN Brillen en kontaktlenzen Walenburgerweg 77 - Tel. 010 - 465 49 91 3039 AE Rotterdam
b.v.
Of aan vervanging toe? Bel meteen naar TELEMATE 010 - 412 83 59 voor een vrijblijvende offerte. Ook voor autotelefoon, mobilifoon, fax, antwoordapparaten, doormelders, bedrijfsalarmkiezers, faxselect (de slimme schakelaar die uw faxlijn weer bruikbaar maakt voor telefoonverkeer) zijn wij de juiste leverancier.
TEL EmRTE
TELECOMMUNICATIE ARCHITECTUUi< Telefooncentrales NKT/KEMA gekeurd. Gerenommeerde merken o.o.
PHILlPS SIEMENS AEG mARLUX
PIMIasonic
U zoekt een spaarvonn die goed voor uw geld zorgt. Als u spaart, kiest u natuurlijk de spaarrekening die u het meeste oplevert. Bij ons vindt u spaarvormen die uw spaargeld snel laten groeien: spaarrekeningen waarbij uw tegoed altijd opvraagbaar is, spaarrekeningen met vaste looptijd en hoge rente, en verschillende soorten waardepapieren. Geïnteresseerd? Op onze kantoren vertelt men u er verenigde graag meer over. spaarbank
• Ei
DeVerenigde Spaarbank doet meer.
Echt grote publieksaquaria zijn in Zweden niet te vinden, maar vissen en andere waterdieren zijn behalve in enkele van de hierboven omschreven instellingen ook in drie andere instituten tentoongesteld. In het Museum van MALMO zijn twee ruimten als aquarium ingericht: één voor koudwateraquaria en de andere voor tropische diersoorten. Het aquarium is gespecialiseerd in vissen uit Zweedse wateren en ontvangt jaarlijks 270.000 bezoe- ZoutwateraJdeling van het Göteborg kers. Iets dergelijks treffen we aan in Aquarium GOTEBORG, waar het stedelijk Sjöfartsmuseet 460 m2 heeft geresereerd voor de onderbrenging van ca. 130 soorten vissen, reptielen en amfibieën (in totaal ongeveer 700 exemplaren). Ook dit aquarium legt de nadruk op dieren uit Zweedse wateren. Het in 1976 geopende Vättern-Akvariet in HJO beperkt zich tot het houden van diersoorten uit het Vättern-meer. Het aquarium is ondergebracht op de begane grond van het meer dan honderd jaar oude Societetshuset, middenin het stadspark en bevat 30 aquaria. Gedurende het zomerseizoen zijn op de eerste verdieping van het gebouw (levende) vlinders en andere ongewervelden als sprinkhanen, schorpioenen, spinnen, etc. te zien. A. Noordermeer
Het tinnen dwergnijlpaardenbeeldje Beide uitvoeringen (geheel tin of met marmeren voet) zijn nog steeds leverbaar. U kunt het fraaie beeldje aanschaffen door langs te komen bij onze eigen kiosk op het Diergaarde-terrein (dat bespaart u de verpakkings- en verzendkosten) of per post door overmaking van het verschuldigde bedrag(f 40,- voor de geheel tinnen uitvoering en f 45,- met marmeren voet), vermeerderd met f 7,50 verzendkosten naar girorekening 1357803 t.n.v. Vereni- onder vermelding van het gewenste arging Vrienden van Blijdorp te Rotterdam tikel.
lJftdeprornotiehoek In het vorige Vriendennieuws kon u al lezen, dat we ons werkterrein wilden uitbreiden naar het Westland. We kregen een uitnodiging voor de beurs "Exclusief' in Den Haag; deze beurs werd gehouden in de Statenhal in het Congresgebouw-complex en u weet, dat wij graag zo'n beurs "doen".
\ ~
-'
J
(
t
I
Ik zal u vertellen wat zo'n beurs nu inhoudt. Eerst gaan we de familie Bos lastig vallen, want de stand moet van de zolder af. Voor de ons toegewezen plek van 12 m2 hadden we de volgende materialen nodig: 10 schotten, 48 vloerbedekkingtegels, een ingekorte fries (dat is een bord dat aan de voorkant boven aan de stand zit met onze naam er op), latten, schroeven en spijkers. Al met al één aanhangwagen en de auto van de heer Bos vol! Dan komt de wagen van de heer Klebach aan de beurt (op deze man kunnen we ook altijd een beroep doen): in zijn auto gaan de losse attributen, zoals vitrine, rekken, kaartenmolen, gereedschap, enz. en in de aanhanger twee counters (verkoop- en opbergkastjes, die tevens als toonbank dienst doen) en de trapleer erbij en zo is ook de heer Klebach's auto volgeladen. Onze eigen auto vervoert de "handel": voor een beurs zit die dan zo vol, dat er werkelijk geen knuffeltje meer bij kan. Na twee uur takelen en sjouwen vertrekken we omstreeks half twaalf naar Den Haag, waar het hele zaakje weer wordt uitgeladen en opgebouwd, hetgeen al met al toch nog zo'n kleine vijf uur vergt. Maar dan staat de stand ook kant en klaar met vloerbedekking en electriciteit, zodat we kunnen beginnen met aankleden, prijzen en inrichten met alles wat we meegebracht hebben, zoals planten van de Diergaarde en het onmisbare wisselgeld. 's Avonds om circa 11 uur drinken we dan voldaan maar vermoeid een Spa'tje op de goede beurs die we tegemoet gaan .... "Exclusief' duurde tot maandag 6 maart, toen we 's avonds om 21.45 uur weer in
Den Haag waren en om 24.00 uur reden alle drie de wagens weer afgestampt het Kleinpolderplein op richting Prinsenkerk om af te laden. U ziet het, een lekker pittig karwei, dat ons in eerste instantie weer twee leden heeft opgeleverd en er zullen er best nog een paar volgen; er was belangstelling genoeg.
leden aan onze winkel verwachten. Er zijn heel mooie en leuke spullen ingekocht, dus loopt u allemaal eens bij ons langs, dan wordt het dubbel druk!
G.Gerritse ZONDER ONZE ADVERTEERDERS/SPONSORS ZOU VRIENDENNIEUWS IN DE HUIDIGE VORM ONMOGELIJK ZIJN. MAAK DAAROM GEBRUIK VAN DE DOOR HEN AANGEBODEN GOEDEREN EN DIENSTEN!
ATELIER
ESI E
Berkendaal 157 3075 XD Rotterdam tel .: 010 - 4324693
SCHILDERIJEN
Verder gaan we zondag 12 maart naar theater "Zuidplein" om daar het voorjaarsfeest van de Vara wat op te fleuren; twee ervaren promotiedames zullen er aanwezig zijn met de gebruikelijke spullen en inschrijfformulieren. Zelf kunnen wij niet staan, want we spelen in een cabaretgroep, die ook door de Vara is uitgenodigd, dus zijn wij dubbel vertegenwoordigd. Gelukkig hebben we kundige vervangers ... Maandag 13 maart gaan we weer een weekje bij de Konrnar staan; deze keer hebben we een gunstige plaats gekregen, direct achter de kassa's, zodat het dit keer wellicht wat beter lukt dan twee jaar terug. En als het weer een beetje meezit, dan is het weer zo ver dat onze kiosk op het diergaardeterrein opent (vrijdag 24 maart), zodat we alle (bijna) vierduizend
Heeft u tijd te veel, komt dan in het Promotieteam. U hoeft alleen maar goed te kunnen rekenen en leuk met mensen om te gaan. Bel: 010 -466 36 82.
portretopdrachten - ontwerpen Ferdinand Sikken Joyce Turek
AQUARELLEN GRAFIEK KERAMIEK
Geheel tot dienst. BANKMEES & HOPE NV
BUN
N
G
H
N
TER
E U
R
.----~--------------------------------------------------~.
door H. Hagen /
,(
~
I
.~
.I I
'!
:.y. ~"
.' -I
'~}tI \
Hielden we ons in de vorige dier-in-het-vizier nog bezig met struisen, deze "dierin-het" gaat over totaal andere beesten; de robben. Blijdorp mag zich verheugen in de aanwezigheid van een fraaie fokgroep Californische zeeleeuwen en 3 jonge Zuidelijke zeeberen, een goede reden dus om deze zeezoogdieren wat nader te bekijken . Eerst maar even een zoölogische opsomming. De zeeroofdieren (suborde Pinnipedia) worden verdeeld in twee superfamilies, de oorrobachtigen (waartoe ook de "BI ij dorpers" behoren) en de rob- of zeehondachtigen (die natuurlijk ook weer onderverdeeld zijn). Een algemeen kenmerk van de totale suborde is de zeer goed aan het water aangepaste torpedoachtige vorm. Een ander kenmerk vormen de vinachtige organen, die de plaats van de ledematen hebben ingenomen. Bovendien heeft de familie der oorrobben nog een kenmerk: alle soorten hebben uitwendige oorschelpen.
(65 miljoen jaar geleden)! Fossielen uit het Mioceen (plm. 35 miljoen jaar terug). Alhoewel robben uitmuntende zwemmers zijn, leven ze ook gedeeltelijk op het land, namelijk tijdens de voortplantingsperiode, tijdens het verharen, of gewoon voor een slaapje! Over het algemeen bewegen de dieren zich aan land vrij "stuntelig", alleen de zeeleeuw beweegt zich gracieus, iets wat hem geliefd maakt in het circus. Het bekende gooi- en smijtwerk in de piste is iets wat in vrijheid ook veel voorkomt, met gevangen vis wordt regelmatig gejongleerd. Behalve vissen worden ook inktvissen, kreeften, kril en soms zeevogels gegeten, het gebit is echt roofdierachtig. De onderlinge leefgebieden van de soorten lopen uiteen, maar de robben komen wereldwijd voor. Van sommige soorten, zoals de Guadeloupe- en de Galapagoszeeberen zijn de aantallen angstaanjagend klein, andere zoals de Californische zeeleeuwen treffen we in grote aantallen aan. Het rijkt te ver om hier meerdere soorten onder de loep te nemen, maar laten we de Californische zeeleeuwen en de Zuidelijke Verder zijn er tussen de verschillende zeeberen eens wat uitgebreider bekijken. populaties nog wel andere overeenkom- Van de Californische zeeleeuw zijn zowel sten, maar zeker niet in lengte en gewicht, de mannetjes als de vrouwtjes chocoladedaar de afmetingen uiteenlopen van 1,5 tot bruin. De pasgeboren jongen zijn lichter 6,5 meter, terwijl de gewichten vanaf 90 van kleur. Hun lichamen zijn slanker dan kg kunnen oplopen tot zo'n 3600 kilo! die van de overige soorten, ze hebben een Even ongelofelijk als het zojuist genoemde spitse hondekop, zonder manen. Door hun gewicht is misschien wel de wetenschap ranke figuur zijn ze zeer beweeglijk, ze dat oorrobben waarschijnlijk afstammen zwemmen goed en duiken tot 100 meter van beerachtigen uit het Vroeg-Tertiair
Karaktervolle charme Prenten , verzameld door de jaren heen. Burostoel, geërfd van grootpapa. Genoeglijke bank en leren fauteuils gekocht bij Buningh Een kamer die slechts op zichzelf lijkt. Van een karaktervolle charme . Wij houden daar rekening mee!
BUNINGH Rotterdam Nieuwe Binnenweg 190.Tel. 010 - 4769122 Ede Verlengde Maanderweg 63. Tel. 08330 - 1261 0
~
./~~
llTr0,:Wl~'ITD'il"fE,)'\TT
!
'\j
'iITD)
11 ~V~
basilo dakbedekkingsbedrijf
0 Voor renovatie reparatie isolatie en vernieuwen van bitumineuze dakbedekking en singhels, keramische dakpannen, betonnen, polytuil stalen dakpannen, of licht doorlatende daken. Op alle soorten daken geven wtminimaal 10car garantie. Als extra service voor de rienden van lijdorp U mag ons bellen voor een gratis dakinspektie. U krijW van ons een uitgebreid dakrapport. Dan kunt u de lekkage en de gevolgsc ade een stap voor zijn. Van Hogendorplaan 109a 3135 SJ Vlaardingen
@iB
tel. 010 - 470 56 20 b.g.g.010-4712474
UITVAARTVERZORGING e.M. Bouwman
Noorderhavenkade 27a, 3039 RD Rotterdam, Tel. 010 - 466 62 77 Stijlvolle uitvoering van begrafenissen en crematies. Informatie over: het a.R.v. depositofonds (= verzorgingsfonds) de N.V.V.a. natura (gezins, kinder (tot 20 jaar) en per persoon), aanvullende-, senioren - (tot 83 jaar) en monumentenverzekeringen. Inschrijving wilsbeschikking met vrij lidmaatschap.
<;
.T
KRAANVERHUUR
vlaardingweg 22 3044 CK rotterdam tel. 010 - 4375777* fax 010 - 46212 95
Hoogwerkers. Vorkheftrucks
TRANSPORT
••
vlaardingweg 22 3044 CK rotterdam tel. 010 - 4375777* fax 010 - 46212 95
diep, waarbij ze langer dan een kwartier onder water kunnen blijven. Gedurende de paartijd verzamelt een sterke bul5 tot 20 wijfjes om zich heen. De "zwakkere" heren komen er niet aan te pas, het is echt survival of the fittest! Na 11 tot 12 maanden wordt begin juni één jong geboren, normaal gesproken werpt het vrouwtje ieder jaar een jong. De eerste 6 tot 8 weken blijven de jonge dieren op het land, waar ze de vette moedermelk drinken. Daarna verzamelen grote groepen zich in de baaien en kiezen tenslotte met de moeders het ruime sop. De Zuidelijke zeebeer leeft in grote aantallen op eilanden voor de kust van Uruguay. Door een weldoordachte jachtmethode blijft de populatie op peil. Jaarlijks worden ongeveer 5000 zeeberen om hun vacht gedood (men vangt doorgaans alleen vrijgezellen mannetjes). Als men weet, dat een andere naam voor de zeebeer pelsrob is, zal men begrijpen dat de huid van het dier zeer gewild is. Ook om het onderhuidse vet (de blubber) werden en worden nog steeds vooral veel pasgeboren zeeberen gedood. Naast de mens is de orca de grootste vijand van de zeebeer. Het gedrag van deze dieren is een beschrijving meer dan waard. Het territorium speelt bij de zeeberen een belangrijke rol. Heeft de mannelijke zeebeer (die dan minimaal 6 jaar oud is) eenmaal bezit genomen van zijn "eigen lapje grond", verlaat hij dat alleen in uiterste nood. Rivaliteitsgevechten zijn aan de orde van de dag, want het is zaak wijfjes te bemachtigen en stel je voor, dat een ander je voor is! Door allerlei lokkende geluiden probeert hij haar voor zich in te nemen. Heeft het wijfje zich eenmaal laten overhalen, dan is het met aardig doen gedaan. De bul snijdt haar de weg naar zee af, pakt haar bij de nek en sleept haar letterlijk naar "zijn plekje"! Dan gaat hij op zoek naar een nieuw wijfje, maar de buurman is ondertussen druk bezig
~?t}
zijn eerste vrouwtje af te pakken! Het zal u niet verwonderen dat bij al dit heen-en weer-gezeul zowel de mannetjes als de vrouwtjes ernstig gewond kunnen raken, want zachtzinnig is de methode beslist niet. Op het laatst hebben de bullen zo'n 5 tot 15 wijfjes verzameld. Het eerste wat de wijfjes doen is echter niet paren, maar een jong werpen! Het pasgeboren jong kan al zien en heeft een zachte, zwarte vacht. Een paar dagen na de geboorte van hun jong zijn de wijfjes bereid te paren. Na de voorplantingsperiode verlaten de bullen moe en vermagerd hun territorium, dat nu bewoond wordt door de wijfjes met hun jongen. De robbenverblijven in Blijdorp zijn altijd het bezichtigen waard, vooral tijdens de voedertijden, wanneer de zeeleeuwen hun duik-, spring- en zelfs "vlieg"kunsten aan een dankbaar publiek vertonen. Als u tegen voedertijd naar de verblijven gaat, hoort u trouwens waarom een zeeleeuw zeeleeuw heet. Ongeduldige zeeleeuwen brullen heel wat af, hoor!
Reis naar Jersey en Parijs volgeboekt De belangstelling voor de vijfdaagse dierentuinreis naar Jersey en Parijs is zo groot, dat al spoedig na het verschijnen van Vriendennieuws de 49 reisplaatsen volgeboekt waren! Met het oog op de mogelijkheid dat er deelnemers (om welke reden dan ook) afvallen, is er een reserve-lijst aangelegd. In ieder geval ontvangen alle aanmelders binnenkort nader bericht.
'\)
\\ "J / -'it,,) i'
!, ," ••. ,
ti
\} l'
,3 V';
,~' 1
,
~,.
'\
-
I \
';Jr
/"'~~",
t~ \' (..) ~o{ !C' Î \\..) ,A/:"-! }i \. \rLA l{ ~11i1L\ ,f.,.(, i{~'/
(
••
• ,0
.
/
~
I' 'I:
:\ I "i ".l f I I
~
door Marc Damen
I
/1 )
i
, :' ...}'
4! 1
I
J v\ !
,~l
De Nederlandse dierentuinen met neushoorns:
TUIN
SOORT RUIMTE
Artis-Amsterdam
Indische
SAMEN-
JONGEN
50 m2 Blijdorp-Rotterdam Indische 100m2 Noorder Dierenpark Emmen Witte 1,5ha Burgers' Dl'erenpark-Arnhem Witte 2500 m2
~!ELLING
geen
1-0 1-1 resp. 2-6
1 geen 6
Beekse Bergen-Hilvarenbeek
en 1-1 2-5
11
__
'jJ.
-I
~lI
Witte
8 ha.
"
om over naar huis te schrijven Zoals ik net lijkheid: het bestaat uit een eetruimte met al zei komt hier gelukkig bin~enkort ver- achterin een slaapruimte. Het feit dat andering in, dankzij de steun van de vrien- Blijdorp slechts 1 neushoorn houdt is geleden! Overigens vonden de dikhuiden de gen in drie zaken: naar onze huidige maatstaven enigszins 1. Het huidige verblijf is, met de huidige krappe behuizing geen belemmering om opvattingen die heersen over het houden voor nageslacht te zorgen. van dieren in gevangenschap, niet groot
\
.,,~ '
~:~~~;:~!~~~Ptimaal houden van meer
Zwarte neushoorn
ARTIS
om aan een olifantenbul te komen dan aan De Amsterdamse dierentuin was de eerste een vrouwelijke Indische neushoorn waar dierenverzameling in Nederland waar er slechts zo'n 30 van in gevangenschap men zich aan neushoorns kon vergapen (de leven. De verklaring voor het feit dat er in eerste - een Sumatraanse - arriveerde in Artis nooit jonge neushoorns geboren zijn 1881, de tweede, van dezelfde soort, in is waarschijnlijk dat er veel te weinig 1896), maar daar staat tegenover dat hij ruimte is om een beetje territorium gedrag (men heeft er slechts 1) nu wel het slechtst te ontwikkelen en er waren zelden 2 fokgehuisvest is. Over het binnenverblijf van rijpe neushoorns. 4 bij 4 meter valt nog wel te praten, maar Mijns inziens moet Artis of geen neushet buitenverblijf is duidelijk veel te klein hoorns meer in haar collectie houden of voor meer dan die ene Indische- of Pant- eerst ruimte (de voormalige rangeerterserneushoorn, die de jubilaris rijk is, zeker reinen?) creëren om een wat groter perk in verhouding die zijn buren, de olifanten aan te leggen alvorens men een of meertot hun beschikking hebben. Het is duide- dere exemplaren aanschaft. Tenslotte valt lijk dat de neushoorn achter de olifanten over de Artis-Neushoorn te zeggen dat hij weggedrukt is en men geeft zelf ook toe in het kader van de actie "Artis 150 jaar" dat de enige reden waarom Artis nog een geadopteerd is door omroep Veronica en neushoorn in haar poorten moet hebben is Rob de Boer producties. De dikhuid heeft dat een dierentuin een aantal vaste dieren, de naam "Countje" gekregen, naar het als apen, zebra's, olifanten en ook neus- popprogramma "Countdown". hoorns in haar collectie moet hebben en dat geldt zeker voor een stadsdierentuin BLIJDORP als Artis, vindt men aldaar. Maar het is De situatie van de neushoorn in "onze" duidelijk, dat de olifanten voorrang heb- diergaarde zal u allen wel bekend zijn en ben. ook van het Masterplan houdt de directie In 1986 verbouwde men nog het tweede ons goed op de hoogte, maar toch nog even neushoornbinnenhok tot nachtverblijf wat gegevens om goed te kunnen vergevoor een tweede olifantenbul, waarmee lijken. In verhouding tot Artis is de Inditevens de weg voor een tweede neushoorn sche- of Pantserneushoorn beter gehuisafsloot. Toegegeven: het is gemakkelijker vest, al is de huidige situatie ook niet echt
&r'rt
~ ~
_G.__'~
__"--_
I
~~~l('
>I
t:J '
1/
'-.,w.
~
t:J '
dee12
"
/_.,_;,
1/:/'/~1)y'I,.,·~ ~ J? ti' Neushoo~-jn o-evan~e~~h-a-p"-,~-=-.--'!L-._~".::~ ~ .~_:L
,.
__ , ._---'--_-C.~:!:_ _ _ _ _ _ _ _ _ _,_ _:_'r'~;.; ; o
',:,
Dit gebeurde op 29 augustus 1960 toen de zwarte neushoorn "Laura" uit de ouders Sonny en Meru geboren werd. Viermaal heeft Blijdorp een zwarte neushoorn ontvangen en 1 paartje zorgde dus voor een doc hter. In 1962 verhuisde Laura naar de dierentuin van Dublin, en haar vader is kort hiervoor aan een longontsteking gestorven. En omdat er een chronisch tekort aan vrouwtjes was, verhuisde Sonny naar een andere dierentuin. In 1963 kwamen er 2 witte- of breedlipneushoorns uit het Umfalozi-reservaat, welke volgens mij minstens 7 jaar in de Diergaarde bleven. Zij waren toen niet alleen de eerste witte neushoorns die in Nederland te zien waren, maar tevens de duurste dieren die Blijdorp ooit had aangekocht. Het verblijf meet ongeveer 10 bij 10 meter en is half rond, maar hierbij dient te worden opgemerkt dat het er zowel voor mens als voor dier (en gelukkig worden de wensen van laatstgenoemde steeds vaker gehoord) aanzienlijk groter uitziet dan dat van hoofdstedelijke dierentuin. Dit komt door een simpele handgreep, nl. het plaatsen van een houten schotje van spoorwegbilzen dat het perk a.h.w. in tweeën deelt waardoor de dikhuid zich een beetje kan afzonderen. Ook het binnenverblijf biedt deze moge-
2. Het is moeilijk om aan een vrouwtjesPantser neushoorn te komen, omdat ze zeer zeldzaam zijn en de regeringen in Nepal en China een uitvoerverbod hebben ingesteld + dat er van deze soort slechts 75 in gevangenschap leven, waarvan 40 mannetjes! 3. Natuurlijk koopt de directie zo vlak voor de verbouwing geen neushoorn. Overigens was de bedoeling dat de aanwezige neushoorn tijdens de verbouwing enige tijd naar de dierentuin van Keulen zou gaan in "breeding-Ioan", maar daar heeft men reeds een andere stier.
Indische neushoorn in Blijdorp Tenslotte wil ik mijn hoop uitspreken dat Blijdorp dankzij de Vrienden en dankzij het Masterplan een goede huisvesting zal krijgen, want naast jonge ijsbeertjes en jonge olifantjes behoren ook jonge neushoorntjes tot publiekstrekkers van de eersteorde.
NOORDERDIERENPARK Hoewel het Noorder Dierenpark in Emmen een van de modernste dierenparken in Europa is en haar neushoorns behoor-
I
::1"
lijk wat ruimte kan geven (de Afrikasa- zoals in de meeste tuinen het geval is, en er vanne meet ruim 1 ha), is men er nog niet liggen enkele rotspartijen en boomstamin geslaagd om nageslacht van de witte men waarachter de dieren zich kunnen neushoorn te krijgen. Hiervoor kunnen verschuilen en/of afzonderen. Wat wel meerdere redenen zijn: opvalt is dat de neushoorns hier er veel 1. Hier heeft men slechts één paartje, beter uitzien dan in de dierentuinen met terwijl deze soort in de natuur in groepjes kleinere verblijven, waar de dieren zich leeft. Het kan dat het mannetje zijn sexu- uit verveling beginnen te schuren. Nee, ele belangstelling voor het vrouwtje verlo- deze twee zijn de hele dag bezig het gras ren heeft. Het gebeurt slechts zelden dat kort te houden. in dierentuinen, waar men slechts twee De reden waarom men slechts twee neusvan deze dieren houdt, jongen geboren hoorns houdt moeten we zoeken in de binworden. Er zijn uitzonderingen (het in de nenaccommodatie: voor het optimaal houAllwetterzoo in Münster (West-Duitsland) den van 3 of 4 neushoorns zijn minstens levende paar heeft tot nu toe 3 jongen evenzoveel nachthokken nodig en men gekregen), maar dit is eerder uitzonde- heeft nu slechts twee binnenhokken van 5 ringdan regel. bij 5 meter. Er bestaan echter wel plannen 2. Het blijkt, dat de helft van de witte om een nachtverblijf te bouwen, maar neushoornwijfjes zowel in gevangenschap men is nu bezig met de olifanten, nijlals in de vrije natuur onvruchtbaar is! paarden en roofdieren. Als er eenmaal Misschien is dat bij dit vrouwtje ook wel nachtverblijven zijn en er zijn 1 of 2 het geval. vrouwtjes bijgekomen, zodat manlief wat actiever wordt, zal nageslacht zeker niet uitblijven.
Afrika waar er nog zo'n 5000 leven. De tot De neushoornfok in Arnhem startte einde 3500 kilo wegende "lieverdjes" zitten hier jaren '70 toen men besloot ook de neusachter schrikdraad terwijl men in de hoorns van het dierenpark in het safariBeekse Bergen dezelfde soort gewoon tus- park, dat eind jaren '60 geopend werd, te sen de auto's laten lopen. Men heeft bewust zetten en tevens werden er nog verscheivoor deze oplossing gekozen omdat er in dene dieren aangekocht. Vrijwel dadelijk Beekse Bergen continu een verzorger bij kwam de fok op gang. moet staan en dat is veel duurder. Wordt vervolgd
f:)r:r®@~ ~~~@[fJ en dáánnee uit
WIST U DAT: ... wij de dierentuinreis naar Berlijn in 1986 verzorQden? ... wij de jubileum reis 1988 voor U organiseerden? ... wij hotelreserveringen over de hele wereld voor U boeken? ... wij sterk zijn in stedenreizen? ... wij groepsreizen "op maat" leveren? ... al Uw vakantiewensen vervullen op één van onze 29 reisburo's? Voor informatie: 01859 - 17600
AANMELDING LEDEN
(BLOKLETTERS S.V.P.)
Witterumshoorn Overigens is de buitenaccommodatie best geschikt voor 3 of 4 neushoorns. De Afrikasavanne waar naast neushoorns ook andere afrikaanse steppendieren zoals zebra's, giraffes, verscheidene soorten antilopen, struisvogels en kraanvogels leven, meet dus ruim 1 ha en bestaat uit een kuil van zo'n drie à vier meter diep, zodat men dieren als giraffes op ooghoogte kan zien, en in het midden een heuvel zodat men (men kan er omheen lopen) van de ene kant de andere niet kan zien, wat het ruimtegevoel voor mens en dier versterkt. Het veld is begroeid met gras, dus geen zandbak
BURGERS' DIERENPARK De oprichter van het dierenpark, dat zijn tenten tegenwoordig nabij Arnhem heeft opgeslagen, zou wel nooit hebben durven dromen dat in "zijn" dierenpark vrijwel ieder jaar een neushoorn zou worden geboren. We kunnen dit dierenpark met recht een "neushoornfokker" noemen. Hier heeft men nl. en ruimte en een groep in het safaripark en daarbij heeft men in de dierentuin een perk op "Blijdorpformaat". Hierin bevindt zich een paartje witte neushoorns. Opvallend is dat daar nog nooit neushoorns gepaard hebben, terwijl ze dat 400 meter verderop in het safaripark wel doen (tot nu toe reeds 6 keer met succes!). In het safaripark lopen in een gebied van zo'n kwart hectare een mannetje, vijf volwassen vrouwtjes en twee jongen waarvan de jongste op 1 januari 1988 geboren is. Burgers's heeft de witte neushoorn uit
Naam: ________________________
BESTELKAART KIOSK Aantal Nummer Omschri~ing
090 091 095 003 004
Voorletters: _____________________ Adres: _______________________ nr. Postcode: _____________________
Nijlpaard, rose Idem,griis Set nijlpaarden ~ergniilpaard,nn
Idem, op marmer
Woonplaats: __________________ Geb. datum: _ _ _ _ _ _ _ __ Giro/banknr.: ___________________ geeft zich hierbij op als lid en verzoekt om toezending van een acceptgiro. Bovenstaand lid is opgegeven C.q. nevenstaande artikelen zijn besteld door:
Datum:
Handtekening:
Vergeet uw naam en adres niet!
Prijs
12,50 12,50 22,00 40,00 45,00
Port betaald Portpayé Rotterdam
• Indien onbestelbaar retour afzender •
VERENIGING VRIENDEN VAN BLIJDORP Schepenstraat 71, 3039 Ne Rotterdam
Postzegel mag wel hoeft niet
Vereniging Vrienden van Blijdorp Antwoordnummer 30555 3030 WB ROTTERDAM
