ieuws nieuws nieuws nieuws nie Kwartaalblad voor bedrijven en instellingen van de CMHF september 2004
nummer 1
Ieder kwartaal een ontmoeting met BI-nieuws U bent lid van de VPP,VHPP,VHS,VMHP-Nuts,VMHP-NMi,VHP Metalektro, Het Gilde van CBR-examinatoren of van de VPS, maar u bent óók lid van de CMHF en via de CMHF van de vakcentrale MHP. Nooit geweten? Dat gaat veranderen. anaf deze maand valt vier keer per jaar dit nieuwe blad - BI-nieuws - bij u in de bus. De eerste twee nummers worden ‘op proef ’ aangeboden door het bestuur van de CMHFsector Bedrijven en Instellingen. Na het tweede nummer zullen we u vragen wat u van het blad vindt om zo, indien u dit wenst, de redactionele formule van het blad bij te stellen. Als na evaluatie blijkt dat u BI-nieuws op prijs stelt, kunt u voortaan elk kwartaal worden geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen in arbeidsvoorwaardenland en in het bijzonder over de standpunten die de CMHF en vakcentrale MHP innemen in sociaal-economisch Nederland. Zo draait de berichtgeving de laatste maanden vooral om het mislukte Voorjaarsoverleg waar vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers en het kabinet er niet in slaagden overeenstemming te bereiken over het behoud van prepensioen en vut. De tegenstellingen tussen vakbeweging en regering liggen nu zo ver uiteen dat de gezamen-
V
lijke vakcentrales MHP, FNV en CNV een landelijke actiedag op 2 oktober a.s. in Amsterdam hebben georganiseerd. Zie hieronder voor meer info. Het bestuur van de CMHFsector Bedrijven en Instellingen wil in dit blad al haar leden graag volop de ruimte bieden. BI-nieuws is zo het instrument bij uitstek om de onderlinge banden nauwer aan te halen. Daarnaast wil BI-nieuws met name ook voor OR-leden hèt podium zijn waar iedereen binnen de BI-sector voor interessante informatie terecht
kan. Maakt u hier als OR-lid vooral gebruik van! Maar ook voor leden geldt: grijpt uw kans en meldt in BI-nieuws wat er zich afspeelt in uw bedrijf of instelling! In achtergrondartikelen en interviews gaat BI-nieuws dieper in op bijvoorbeeld trends op de arbeidsmarkt. Zo zoomen we in dit nummer onder meer in op de offshoring van ICT-werk naar lage lonenlanden. Daarnaast komt er uiteraard ook nieuws vanuit de diverse vakverenigingen aan bod. Maar met deze uitgave
wil het CMHF-Sectorbestuur meer doen dan informeren alleen. Het wil krachten bundelen en een platform zijn waar leden elkaar ontmoeten onder de vlag van de CMHFSector Bedrijven en Instellingen. BI-nieuws wordt gevoed door een redactieraad van verenigingsvertegenwoordigers zodat het blad ‘down to earth’ blijft. Iedereen wordt bij deze van harte uitgenodigd om er een blad van, voor en door leden van te maken. Schroom dan ook niet om eens zelf in de pen te klimmen! Reageren? E-mail uw reactie naar:
[email protected]
Nederland verdient beter! Zaterdag 2 oktober aanstaande organiseert de gezamenlijke Nederlandse vakbeweging op het Museumplein in Amsterdam van 12.00 tot 14.00 uur een grote, massale protestdemonstratie tegen het sociaal-economische beleid van het kabinet. Elders in dit nummer leest u dat de definitieve afbraak van de sociale zekerheid niet ver weg meer is. De vakcentrale MHP, waarbij de CMHF, de UOV (De Unie), de BBV en de VNV zijn aangesloten, en ook de vakcentrales van FNV en CNV roepen u dan ook dringend op uw
stem te laten horen tijdens de protestdemonstratie op 2 oktober. Leden van de verenigingen die bij de CMHF zijn aangesloten, krijgen de vervoerskosten voor de actie (gedeeltelijk) vergoed. De vergoeding wordt verstrekt op basis van het tarief openbaar vervoer tweede klas, onder aftrek van een eigen bijdrage van 10 euro. De vergoeding wordt alleen verleend als ter plekke in Amsterdam een declaratieformulier wordt ingevuld en ook ingeleverd (formulieren zijn verkrijgbaar op het Museumplein in de tent van de MHP/CMHF). Gaat de sociale zekerheid ook ú aan het hart? Kom dan op zaterdag 2 oktober naar het Museumplein in Amsterdam en protesteer mee!
wsnieuws nieuwsnie ni Kwartaalblad voor bedrijven en instellingen van de CMHF pagina 2 te gast
Elkaar ontmoeten Ik weet niet hoe het u vergaat, maar als ik iets nieuws in handen krijg ben ik altijd wat argwanend, zeker als het om wéér een nieuw tijdschrift gaat. Enerzijds nieuwsgierig om te zien wat er in staat en anderzijds terughoudend omdat het wel weer ‘van hetzelfde laken een pak’ zal zijn. Met de uitgave van dit blad is dat anders gesteld, want dit is het eerste herkenbare blad van de CMHF-Sector Bedrijven en Instellingen (BI) binnen de CMHF.Voor het eerst een blad van een aantal BI-verenigingen tezamen!
Jan Wesselsz
bi-nieuws
De CMHF stelt zich aan u voor… Jan Wesselsz is voorzitter van de CMHF-sector Bedrijven en Instellingen
te gast
Als nieuwe voorzitter van de sector BI heb ik het afgelopen jaar geprobeerd te inventariseren waar de BI-verenigingen behoefte aan hebben en ben ik bij elke vereniging langs geweest op een bestuursvergadering. Hoewel alle verenigingen zich inzetten voor de belangenbehartiging van hun leden, heb ik gemerkt dat de sporen soms behoorlijk ver uit elkaar lopen. Het gekke is dat alle verenigingen toch aangeven elkaar graag te willen ondersteunen binnen de sector BI, maar dat er nauwelijks tijd is om elkaar te vinden. Omdat ‘tijd’ een groot knelpunt is in het verenigingsleven, zouden onze verenigingen juist veel meer moeten samenwerken. De eigen vereniging is te klein om in het geweld van de polder te overleven, maar met z’n allen zou het wellicht wél kunnen lukken. Laat dit blad een eerste stap zijn om ons dichter bij elkaar te brengen. Maar ook om van elkaar te leren. Een volgende stap is elkaar te ontmoeten in gezamenlijke bijeenkomsten. Aan mij zal het niet liggen.
De Centrale voor Middelbare en Hogere Functionarissen (CMHF) is een koepelorganisatie van beroeps- en belangenverenigingen bij onderwijs, overheid, zorg en bedrijfsleven. Da’s een hele mond vol, maar wat is en doet de CMHF eigenlijk? Een kennismaking…
Er zijn diverse manieren om met de CMHF in contact te komen: Zo zou u bij een dreigend conflict op uw werk advies kunnen inwinnen bij een CMHF-jurist. Of u treft een CMHF-adviseur bij het afstemmen van de CAO-inzet of bij de presentatie van het CAO-resultaat. Als OR-lid kunt u een beroep doen op de helpdesk als u in een lastige situatie zit. De CMHF-deskundige zou u dan in contact kunnen brengen met OR-leden die in andere bedrijven met soortgelijke problemen kampen of hebben gekampt. En bij OR-verkiezingen of profileringsacties zou u ondersteuning kunnen vragen van een CMHF-communicatieadviseur. Dit alles met de nadruk op ‘zou kunnen’, want als uw vereniging al deze diensten zelf verzorgt, is de kans groot dat u zelden een CMHF-medewerker treft en de CMHF dus voor u - tot nu toe - weinig zichtbaar kon zijn en omgekeerd. De CMHF maakt in BI-nieuws dan ook graag kennis met u! Om goed geïnformeerd te kunnen meepraten en -beslissen over zaken die uw arbeidsvoorwaarden en werkomstandigheden aangaan, is de website www.cmhf.nl cruciaal. Zo heeft de CMHF het afgelopen jaar intensief gecommuniceerd over de toekomst van de pensioenen, maar ook volop gelegenheid gegeven aan leden om - vooral via e-mail- input te geven en vragen te stellen over deze complexe materie. De CMHF heeft ook haar Ledenraad, het parlement van de bond, al diverse keren bijelkaar geroepen om haar standpunt te bepalen in het overleg van werknemers en werkgevers in de Stichting van de Arbeid over het behoud van prepensioen en vut. Nu het Voorjaarsoverleg met het kabinet afgelopen juli niets heeft opgeleverd, wil de regering het voor alle werknemers per 1 januari 2006 onmogelijk maken met prepensioen te gaan. Onverteerbaar, vindt de CMHF. Daarom zoekt ze, samen met de vakcentrale MHP, verder naar mogelijkheden om vut en prepensioen tóch overeind te houden. Blijf daarom op de hoogte via www.cmhf.nl en BI-nieuws!
ieuws uwsnieuws nieuw pagina 3
Vakcentrale MHP eist goede overgangsmaatregelen
Op de bres voor behoud vut en prepensioen Juli dit jaar is het Voorjaarsoverleg tussen werkgevers, werknemers en kabinet over het behoud van prepensioen en vut definitief mislukt. De breuk is nu zo ernstig dat de vakbeweging niets anders overblijft dan een massaal protest tegen het kabinetsbeleid. In dit artikel leest u hoe het allemaal zo ver heeft kunnen komen.
p vrijdag 25 juni is het bestuur van de Stichting van de Arbeid (StAr) bijeen gekomen om formeel de uitkomsten van de achterbanberaden vast te stellen. De vakcentrales FNV, CNV en MHP hebben alle drie gerapporteerd dat hun achterbannen in overgrote meerderheid niet akkoord gaan met het eindbod van het kabinet met betrekking tot vut, prepensioen en levensloopregeling. De drie centrale werkgeversorganisaties (VNO-NCW, MKB en LTO) hebben aangegeven wel in te stemmen met het eindbod van het kabinet.
O
Gezamenlijke verklaring Gezien de uitkomsten van het achterbanberaad bij de vakbeweging hebben de drie vakcentrales een gezamenlijke verklaring afgegeven, waarin geconstateerd wordt dat niet voldaan is aan twee onderdelen uit het Najaarsakkoord, te weten: 1. Er is in april 2004 geen overeenkomst tot stand gekomen tussen StAr en het kabinet over vut, prepensioen en levensloopregeling (waaraan de afspraak over de contractloonontwikkeling 2005 - ‘naderen tot nul’ - gekoppeld was), en 2. Het kabinet heeft het SER-advies over het nieuwe WAO-stelsel niet op alle hoofdlijnen gevolgd, waaraan de aanvulling in het tweede ziektewetjaar tot maximaal 70 procent van het laatstverdiende loon was gekoppeld. Dubbele heffing Dezelfde middag heeft het kabinet besloten terug te vallen op het oorspronkelijke voornemen om met ingang van 1 januari 2006 de fiscale faciliteiten voor vut en
prepensioen af te schaffen. Het kabinet heeft het wetsvoorstel voor advies naar de Raad van State gestuurd.Voor omslaggefinancierde delen (vut) gaat een zogenaamde ‘dubbele heffing’ gelden, dat wil zeggen dat zowel over de ingelegde premie als over de uitkering belasting gaat worden geheven.Tot 2011 wordt de premie echter voor de helft belast.Voor kapitaalgedekte delen (prepensioen) wordt de zogenaamde omkeerregel afgeschaft. Dat wil zeggen dat de premie niet meer aftrekbaar zal zijn voor de loonbelasting. De uitkering zal te zijner tijd wel belastingvrij zijn. De op te bouwen aanspraken vallen bovendien onder box 3 van de Inkomstenbelasting. Er moet dan 1,2% belasting worden betaald over de waarde van de aanspraak, indien deze samen met andere vermogens-bestanddelen de belastingvrije drempel overschrijdt. Overgangsmaatregelen Wat betreft de kapitaalgedekte delen geldt de volgende ‘overgangsregeling’: voor werknemers die op 31 december 2005 60 jaar of ouder zijn, verandert er niets (de omkeerregel blijft van toepassing) en reeds opgebouwde rechten worden gerespecteerd.Tot slot komt er een levensloopregeling, waarvoor werknemers jaarlijks maximaal 12% van het brutoloon belastingvrij kunnen sparen, tot een totaal maximum van 150% (d.w.z. anderhalf jaarloon). Een werknemer kan geld onttrekken uit de individuele levenslooppot op het moment dat deze gedurende een langere periode onbetaald verlof opneemt. Op dat moment wordt pas belasting geheven, dat wil zeggen over het opgeno-
men geld. De levensloopregeling is te allen tijde hervulbaar tot een maximum van 150%. Harde opstelling De bij de MHP aangesloten organisaties - CMHF, UOV,BBV en VNV - hebben het eindbod van het kabinet unaniem afgewezen. Binnen het Algemeen Bestuur van de MHP wordt de harde opstelling van het kabinet betreurd. Het Algemeen Bestuur heeft er behoefte aan om het kabinet nog eens duidelijk te maken welke bezwaren er bij de leden leven. Ze zal daarom samen met de vakcentrales FNV en CNV acties gaan voeren, indien het kabinet niet meer bereid is tot overleg. De MHP laat het uiteraard aan de bij haar aangesloten organisaties zelf over of zij acties in bedrijven en bedrijfstakken gewenst vinden. De MHP zal richting Prinsjesdag een dringend beroep blijven doen op het kabinet om de fiscale faciliteiten voor vut en prepensioen niet van de één op de andere dag af te schaffen. Het zou van behoorlijk bestuur getuigen als dit kabinet op z’n minst een gedegen overgangsregeling treft voor de categorie 50-plussers en rekening houdt met de specifieke kenmerken van bepaalde beroepen, zoals bouwvakkers, politie en verkeersvliegers. De MHP is het eens met het kabinet dat er met het oog op de vergrijzing gestreefd moet worden naar een toename van de arbeidsparticipatie van oudere werknemers, maar vindt ook dat de toename van de werkloosheid op korte termijn vraagt om een wezenlijk andere weg. De MHP zal hier binnenkort voorstellen voor doen.
wsnieuws nieuwsnie ni Kwartaalblad voor bedrijven en instellingen van de CMHF pagina 4
Offshoring ICT-werk naar lage lonenlanden neemt nog geen hoge vlucht
Innoveer, neem risico;
go east!
Offshoring van ICT-werk naar lage lonenlanden is een hot issue.Vooral in de media wel te verstaan, want in werkelijkheid nemen nog maar weinig Nederlandse bedrijven die stap, weet Paul Tjia, consultant bij offshoring-specialist GPI Consultancy.Volgens hem zal het nog wel even duren voordat offshoring een hoge vlucht neemt, zeker in Nederland. “De Nederlander kijkt liever de kat uit de boom, is minder innovatief als ie eigenlijk zou moeten zijn.”
et Rotterdamse GPI Consultancy maakt sinds haar oprichting acht jaar geleden promotie voor offshoring van ICT, ofwel het uitbesteden van ontwikkeling, productie, beheer, onderhoud en management van software en ICT-oplossingen aan landen met lage lonen. Op dit moment zijn naar schatting zo’n tweehonderd bedrijven in ons land al bezig (geweest) met offshoring naar India. Tjia: “Het is geen nieuw fenomeen, twintig jaar geleden werd er al ICT-werk uitbesteed. Het ging toen om relatief simpele conversietaken, zoals het omzetten vanuit Microsoft naar Linux. In die twintig jaar zijn er zo’n vijfduizend werknemers in lage lonenlanden ingezet, terwijl er op dit moment zo’n 250.000 mensen in de Nederlandse ICT-sector werken.” Het loopt zo’n vaart niet, wil Tjia maar zeggen.
H
Volgens EZ-minister Brinkhorst valt het met de effecten van deindustrialisatie wel mee: “Het niveau van de productie in Europa is niet lager maar juist hoger dan dertig jaar geleden.” Op de foto: de fabricage van chips in China.
Kat uit de boom In de VS hebben relatief meer ICT-bedrijven activiteiten uitbesteed aan lage lonen-
Paul Tjia: “Mensen in lage lonenlanden werken harder omdat ze hun welvaart willen verbeteren. Nederlandse ICT’ers zijn
Outsourcing en offshoring Offshoring is een ander woord voor de inkoop van ICTdiensten uit lage lonenlanden. Bedrijven kunnen hiervoor zelf een dependance oprichten in het buitenland. Bij offshore outsourcing gaat het om het projectmatig uitbesteden van werkzaamheden aan een partner in een ontwikkelingsland. 75% van het werk dat geoffshored wordt, komt in India terecht. 10% elders in Azië en 15% in Oost Europa. Nu de Oost-Europese landen tot de EU zijn toegetreden, wint deze regio aan populariteit.
bi-nieuws
verwend.”
landen dan in Nederland, maar ook daar is geen sprake van een massale uittocht van werk. Al wekken ook daar de media wel die indruk. Wat weerhoudt Nederlandse bedrijven van offshoring? Tjia: “Wij kijken
liever de kat uit de boom en mijden risico. In de VS gaan ze het eerder direct uitproberen, zijn ze daar veel ondernemender. Ten tijde van de internetboom in 2000 hebben startende ICT’ers in de VS en in
ieuws uwsnieuws nieuw pagina 5
Nederland veel verdiend. Het grote verschil is dat Nederlandse starters hun geld staken in medewerkers met mooie leaseauto’s in eigen land, terwijl hun Amerikaanse collega’s investeerden door projecten uit te besteden aan werknemers in lage lonenlanden, en dat heeft ze veel opgeleverd.Veel Nederlandse starters zijn daarentegen tijdens de recessie op de fles gegaan.” Tjia merkt dat de belangstelling voor offshoring de laatste tijd groeit. De grote bedrijven toonden het eerst interesse, de rest volgt nu.Van die grote bedrijven heeft overigens alleen Shell inmiddels wat wildere plannen. Doordat de media veel aandacht besteden aan offshoring en er steeds meer congressen aan worden gewijd, is de tijd er straks rijp voor, ver-
wacht Tjia. Dan is offshoring ingeburgerd en nemen bedrijven deze stap gemakkelijker dan nu. Nederlandse ICT’ers zijn verwend GPI Consultancy ondersteunt bedrijven die een deel van hun bedrijfsvoering willen onderbrengen bij een ICT-bedrijf in lage lonenlanden. Het gaat om afgebakend werk, dat op papier goed te beschrijven is. Zo leent bijvoorbeeld het werk van een systeemanalist zich niet voor offshoring omdat deze veel interne contacten heeft en bezig is met brede bedrijfsmatige vraagstukken. GPI Consultancy zoekt een
OR speelt geen directe rol bij Philips Philips laat al enkele jaren onder eigen vlag programmeerwerkzaamheden uitvoeren in de universiteitsstad Bangalore in India. Johan Koolen, adviseur arbeidsverhoudingen van de Vereniging Hoger Personeel Philips (VHPP), volgt de ontwikkelingen op de voet en richt zich namens de VHPP op behoud van hoogwaardige (ICT) werkgelegenheid in Nederland. Koolen: “Om werk in India te laten verrichten, hoeft het bedrijf geen adviesaanvraag bij de OR in te dienen of de VHPP te raadplegen. Het gaat namelijk om wereldwijde verdeling van werk binnen het bedrijf. Zo wordt programmeerwerk grotendeels in India uitgevoerd, maar blijft het ontwerpwerk hier. Je hebt het dan immers over de kern van producten en bedrijfsprocessen, en die wil je toch hier in eigen land houden. Zolang er geen banen verloren gaan in Nederland ten gunste van India, spelen de OR en de VHPP niet of nauwelijks een rol.” Koolen verwacht ook in de toekomst geen grootschalige uittocht van ICT-werk naar lage lonenlanden. Hij weet dat er plannen zijn om het systeembeheer uit te besteden, maar verwacht dat dit in handen van een westers bedrijf zal komen.
geschikt testproject dat niet te groot mag zijn en een land dat aansluit bij de wensen en voorkeuren van de klant. “Dat is heel subjectief.Voor een bedrijf kan India de beste keus zijn, maar als de Nederlandse projectleider India niet ziet zitten, is het beter uit te wijken naar een ander land.” Met welke motieven zoeken bedrijven hun heil in landen als India? Tjia, beslist: “Puur kostenvoordeel. In Nederland is meer dan genoeg aanbod van ICT’ers, maar toch hebben werkgevers in India nóg meer keus, zodat ze de top kunnen selecteren voor een relatief lager salaris. Dat is precies de reden waarom Microsoft activiteiten in China uitbesteedt en het hippe Google - waar iedere Amerikaanse ICT’er graag wil werken - in India. In China kan Microsoft namelijk werken met mensen die allemaal gepromoveerd zijn in de ICT. Bovendien werken mensen in lage lonenlanden harder omdat ze hun welvaart willen verbeteren. Nederlandse ICT’ers zijn verwend.” Interessante afzetmarkt Tjia verwacht dat de komende tien jaar het aantal ICT-banen in lage lonenlanden ten behoeve van Nederlandse projecten zal groeien tot zo’n 50.000. “De werkelijke ontwikkeling hangt erg af van de economische situatie.Veel bedrijven hebben nu gereorganiseerd en de kosten gereduceerd en dan gaan ze kijken naar de volgende mogelijkheid; offshoring.” Dat bedrijven hun keuze meestal volledig ophangen aan het kostenvoordeel, vindt Tjia kortzichtig. Na een tijdje is het bedrijf immers ook dát concurrentievoordeel
weer kwijt.Veel interessanter is dat met offshoring nieuwe afzetmarkten aangeboord kunnen worden en dat met behulp van specialistische kennis, die in de lage lonenlanden aanwezig is, tegen een lagere prijs nieuwe producten of diensten kunnen worden ontwikkeld. ”Denk aan China, dat wordt een hele interessante afzetmarkt. En India mag dan een ontwikkelingsland heten te zijn, er wordt veel geld verdiend. Een ICT’er heeft er meer koopkracht dan een arts. Maar helaas zien we dat de Nederlandse ICT-sector erg lokaal georiënteerd is en te weinig over de grens kijkt, waardoor er niet wordt geïnnoveerd. Als we deze lijn doortrekken naar de discussie in ons land over terugkeer naar de 40-urige werkweek tegen hetzelfde salaris, zien we dat werkgevers en kabinet om de hete brij heendraaien. Het werkelijke probleem is dat Nederland onvoldoende innovatief is. Bedrijven moeten niet wachten tot een markt weer aantrekt en in tussentijd van hun werknemers vragen dat ze meer uren maken tegen hetzelfde salaris. Ze moeten iets nieuws gaan produceren.” Verplaatsing naar Bangladesh Tjia, van oorsprong antropoloog, heeft er geen moeite mee dat ICT-werk in ontwikkelingslanden minder goed betaald wordt dan in Nederland en dat de arbeidsomstandigheden naar onze maatstaven minder zijn. “Ten opzichte van hun landgenoten verdienen ICT-werknemers in lage lonenlanden goed en bij de grotere bedrijven zijn de arbeidsomstandigheden acceptabel. Met behulp van ICT-werk krijgen
wsnieuws nieuwsnie ni Kwartaalblad voor bedrijven en instellingen van de CMHF pagina 6
COR Shell: Offshoring loont, maar niet ten koste van alles Bij Shell maakt offshoring van ICT-werk naar lage lonenlanden slechts een klein onderdeel uit van een veel grotere ICT-reorganisatie (het IT-vision project). Wereldwijd zal deze totale ICTreorganisatie zo’n 2300 banen gaan kosten. Shell opereert mondiaal en heeft reeds een ICT-vestiging in Maleisië. Nieuw is dat er in India aan twee bedrijven werk wordt gegund op basis van een Master Services Agreement (MSA is een zogenaamd ‘open contract’ met tarieven voor de verschillende diensten). De externe leveranciers kiest Shell op basis van een uitgebreide beoordeling van de bedrijfsvoering, de kwaliteit van de mensen en het management, continuïteit, ‘disaster recovery capability’ en de bedrijfsnormen en -waarden.
De COR van Shell Nederland heeft in een zogenoemde ‘Position Paper’ haar visie vastgelegd over de inhoud en wijze van implementatie van het ITVision project. De COR wilde de problematiek rond dit locatie- en grensoverschrijdend project op centraal niveau behandelen om zodoende zoveel mogelijk helderheid en eenduidigheid te verkrijgen, onder meer over de sociale impact van de ICT-reorganisatie. Wat dit laatste betreft, is in een in de COR afgesloten sociaal plan afgesproken dat het aantal gedwongen ontslagen tot een absoluut minimum wordt beperkt.Verheugend is bovendien dat dit sociaal plan grotendeels is uitgerold over de rest van de ICT-wereld van Shell. Ook wordt er fors geïnvesteerd in om-, her- en bijscholing om
deze landen de kans zich te ontwikkelen. Na verloop van tijd gaan ze meer eisen stellen aan het werk en de beloning, dat zie je al in India gebeuren, en dan vloeit het werk naar goedkopere landen, bijvoorbeeld Bangladesh, dat dan ook de kans krijgt om zich te ontwikkelen. Zo creëer je een middenklasse die onmisbaar is voor het vestigen van een democratie. Ik geloof meer in deze strategie dan bijvoorbeeld die van de VS die democratie opleggen in Irak.” Tjia werkt ook samen met een bedrijf in Noord Korea, waar het totalitai-
zo de getroffen medewerkers zoveel mogelijk perspectief op een baan binnen Shell te bieden. Daarnaast blijft In Nederland een belangrijke ICT-vestiging bestaan teneinde een effectieve relatie met de kernbusinesses van Shell te waarborgen. “Alles afwegende”, zo stelt Jo Glezer, voorzitter van de Centrale Ondernemingsraad van Shell, “zijn wij van mening dat, met inachtneming van de nodige voorzorgsmaatregelen, de balans van offshoring van werk naar lage lonenlanden positief uitvalt ten opzichte van de negatieve aspecten.We realiseren ons dat de impact op de individuele werknemer groot kan zijn, en we betreuren dat. Echter, om de toekomst van de ICT bij Shell te kunnen garanderen, was er helaas geen alternatief.”
re regime internet verbiedt. “Toch maken ze websites voor Nederlandse klanten. Ik vind het goed om ook met deze mensen te werken, omdat je juist in zo’n land scholing en het ontstaan van een middenklasse moet stimuleren.” Bij kleinere ICT-bedrijfjes in lage lonenlanden moeten Nederlandse werkgevers wél letten op de arbeidsomstandigheden, adviseert Tjia, want deze bedrijfjes nemen het niet zo nauw. “Nederlandse werkgevers interesseert dit overigens niets,” is zijn ervaring.Tjia ziet vooral voor de medezeg-
genschap de taak weggelegd om alert te zijn op deugdelijke arbeidsomstandigheden in lage lonenlanden. “Zo heeft bijvoorbeeld de OR van Shell (zie kader) zelf laten uitzoeken of het gekozen ICT-bedrijf in India netjes werkt.” Permanente scholing Tot nu toe gaat offshoring niet ten koste van Nederlandse werkgelegenheid omdat het daarvoor te kleinschalig is. Bovendien gaat het vaak om aanvullende werkzaamheden die anders niet worden uitgevoerd. Maar als offshoring een grote vlucht neemt, zouden er banen in Nederland kunnen verdwijnen, geeft Tjia toe. Zodra een werkgever op wat grotere schaal ICT-werk wil uitbesteden, zal hij een adviesaanvraag bij de medezeggenschap moeten indienen. Wat kan de OR dan doen? “De medezeggenschap kan met de werkgever bespreken wat voor het verlies van banen in de plaats komt, ofwel: wat brengt die nieuwe markt, kunnen er nieuwe producten worden gemaakt? Een andere optie is om af te spreken dat het saaiste werk wordt uitbesteed, denk bijvoorbeeld aan systeemonderhoud. De meeste ICT’ers vinden systeembouw veel leuker. Als een bedrijf dat werk hier zou willen houden, is een permanente scholing van de Nederlandse medewerkers noodzakelijk. Ze moeten immers op de hoogte zijn van de nieuwste technologieën. Ook kan een OR voorstellen om geen externe krachten meer in te huren en het werk door eigen mensen te laten doen.” Bescherming van ICT-werk door bedrijven die aan offshoring doen een heffing te laten betalen, zoals de FNV onlangs heeft voorgesteld, vindt Tjia onzin. “Dat doe je toch ook niet met Ikea-meubels of met kleding van H&M?”
Werkgelegenheidsubsidie aan lage lonenlanden? Bedrijven die een positie willen verwerven in opkomende markten in lage lonenlanden kunnen in aanmerking komen voor een subsidie van maximaal 275.000 euro voor het ondersteunen van het management en tot 90.000 euro voor scholing. Het ministerie van Economische Zaken heeft jaarlijks zo’n 4,5 miljoen euro beschikbaar voor deze zogenoemde TAOM-regeling. Daarvan hebben de afgelopen jaren 94 bedrijven voor in totaal ongeveer 12 miljoen euro gebruik gemaakt. In de Tweede Kamer is verbaasd gereageerd op deze subsidieregeling en zijn er diverse Kamervragen gesteld. Het CDA wil de subsidie opschor-
bi-nieuws
ten tot duidelijk is wat de effecten zijn voor de Nederlandse economie. Het kan niet zijn dat er met belastinggeld een ‘Chinese vluchtroute’ ontstaat. De VVD noemt het ‘subsidiëren van vernietiging van werkgelegenheid onacceptabel’. Staatssecretaris Van Gennip van Economische Zaken is echter niet van plan de regeling in te trekken.Volgens haar heeft Nederland er als handelsnatie baat bij dat Nederlandse bedrijven succes hebben in het buitenland en ‘is het beeld dat wij werkgelegenheid het land uit subsidiëren, niet juist.’
ieuws uwsnieuws nieuw profiel pagina 7
profiel
-
profiel
-
profiel
-
‘Kabinet krijgt een 2 voor de moeite’
profiel
-
profiel
-
profiel
-
profiel
Eef Jonkers (42), werkzaam als examinator bij het Bureau Rijvaardigheidsbewijzen in Regio Oost.
U werkt samen met veel andere CMHF-leden in de sector Bedrijven en Instellingen, maar u weet absoluut niet wie die mensen zijn en waar ze werken. In de nieuwe rubriek BI-profiel kunt u met een aantal van hen kort kennismaken… Wanneer bent u lid geworden van de CMHF en waarom eigenlijk? In 1999 hebben wij een belangenvereniging opgericht uit onvrede met de tot dan toe behaalde vakbondsresultaten. Om sterk te staan bij de CAO-onderhandelingen wilden we professionele ondersteuning. Hiervoor hebben wij ons als vereniging aangesloten bij de CMHF. Wat boeit u het meest in uw werk en welke dingen zou u liever willen overslaan? Ik ben in 2003 afgestudeerd als jurist. Hiermee heb ik niet de intentie gehad om daar niets mee te doen! Ik vind dit zelf wel een passend antwoord op deze vraag. Stel, u kunt voor een geheel nieuwe carrière kiezen; wat zou u dan het liefst doen? In ieder geval werken als jurist. Omdat wij pas geleden zijn verhuisd en er nu weer een rustige periode aanbreekt, wil ik bekijken of ik me ergens in ga specialiseren of een andere vervolgopleiding ga doen. Stelling: de vakbeweging heeft z’n langste tijd gehad. Mee eens? In zijn huidige vorm heeft de vakbeweging zijn langste tijd gehad. De maatschappij wordt individualistischer; dat proces is al een hele tijd aan de gang en is naar mijn mening onomkeerbaar. De ledentallen van alle vakbonden dalen, werknemers worden mondiger en kunnen en willen ook meer zelf regelen. In sommige sectoren, zoals de ICT-sector, is het afwezig
zijn van vakbondsinvloed eerder regel dan uitzondering. Toch heeft het ook voor werkgevers voordelen om collectieve contracten af te sluiten, bijvoorbeeld met een OR. De grote vakcentrales zouden zich meer kunnen gaan gedragen als kenniscentra die in dergelijke situaties adviezen kunnen geven en zodoende in ondernemingen waar geen vakbondsleden zijn toch voor alle werknemers bindende CAO’s te kunnen laten sluiten. Op basis van de wet CAO is dat nu nog niet mogelijk. Bovendien verzetten de vakcentrales zich daar fel tegen. Zij zeggen in feite: ‘Geen vakbondsinvloed? Dan ook geen collectief onderhandelen over arbeidsvoorwaarden.’ De grote vakcentrales moeten dus wel mee gaan met de maatschappelijke ontwikkelingen en ledenwerving en -binding zien te bewerkstelligen op andere manieren dan korting geven op verzekeringen en vakantiehuisjes. Ik ben een groot bewonderaar van … Multatuli. Waarom? Lees de Max Havelaar maar eens. Een zeer interessant gevecht tegen een arrogante overheid. Zeer herkenbaar in het huidige politieke klimaat. Aan wie of wat heeft u een uitgesproken hekel? Liegen, huichelarij, hielenlikkerij en arrogantie. Bijzonder zielig vind ik de interne jobhoppers, werknemers die tot elke prijs volhouden
hart te hebben voor hun werk, maar iedere mogelijkheid aangrijpen zich aan datzelfde werk te onttrekken of ieder jaar weer te solliciteren op een andere functie. Als u iets fundamenteels zou kunnen veranderen in de samenleving, wat gaat er dan bij u op de schop? Het strafrecht. Dat is teveel gericht op de dader. Cijfermatig zal de criminaliteit bij elke soort strafrecht gelijk zijn, maar in Nederland staat de vergelding, lees genoegdoening aan het slachtoffer, op de allerlaatste plaats. Dat moet echt anders. U mag deze regering een rapportcijfer geven; wat voor cijfer geeft u dan en waarom? Een 2.Voor de moeite. Dit kabinet lijkt er een genoegen in te scheppen de burgers tegen zich in het harnas te jagen.Vooral de werkende burgers worden keer op keer geconfronteerd met arrogante ministers. Ze pretenderen de overheidsinvloed te doen afnemen, maar leggen ondertussen de strop om de nek van de werknemers. Onderhandelen met dit kabinet eindigt steevast in een chantagepoging. En, heel kort door de bocht, als ik de argumenten en redeneringen van dit kabinet ten aanzien van werkend Nederland doortrek, zou het er op neerkomen dat het pas goed gaat met de economie als de werknemers 24 uur per dag werken, daarvoor niet betaald krijgen, kinderarbeid weer wordt ingevoerd en werkgevers en bestuurders beloond blijven worden met
volstrekt ongepaste uitkeringen en bonussen. Op 2 oktober organiseert de vakbeweging een landelijke actiedag tegen het kabinetsvoornemen om vut/prepensioen af te schaffen.Wat vindt u van dat voornemen? En belangrijker: doet u mee? Dit ligt in het verlengde van mijn antwoord op de vorige vraag. Je spaart voor een belaste uitkering op een bepaalde leeftijd, maar nu wordt ook ineens de inleg belast. Je wordt dus als werknemer twee maal belast voor een zelfde uitkering! Belangrijker vind ik wat een aantal economen hierover zeggen. Zij zien geen enkele garantie dat de doelstellingen van dit kabinet worden bereikt door meer werken voor minder geld en door langer door te werken. Integendeel, als werknemers meer verdienen c.q. minder belast worden, kunnen de bestedingen toenemen, en dat is goed voor de economie. Wel vind ik dat 65 plussers, als zij dat willen, moeten kunnen blijven doorwerken.Vroeger was je op je 65ste ‘op’, nu beginnen ze eerder aan hun tweede jeugd. Ik ben dan ook zeer benieuwd hoe loyaal de werkgevers zijn aan het kabinetsstandpunt als massaal die ‘dure’ouderen door willen blijven werken. Meedoen? Nee.., ik ben, ongeacht het belang van deze zaak, niet het type dat met een petje op en een fluit in de mond op het Malieveld gaat staan, maar ik steun de actie van harte.
wsnieuws nieuwsnie ni kort nieuws - kort nieuws - kort nieuws - kort nieuws - kort nieuws - kort nieuws pagina 8
Nieuw op de CMHF-site Nederland verdient beter - Wilt u weten waar het bij de vakbondsdemonstratie op 2 oktober om gaat of wilt u anderszins informatie over vut, (pre)pensioen, levensloop etc.? Surf dan naar www.nederlandverdientbeter.nl. Ook via de CMHF-site komt u alles over de landelijke actie aan de weet. Nieuwsarchief - U bent op zoek naar een nieuwsbericht, maar weet niet precies van wanneer? Gebruik dan ons nieuwsarchief. Nieuw op de site en Sitemap Regelmatig wordt aan de CMHF-site nieuwe aspecten toegevoegd. Wilt u weten wat? Klik dan op ‘Nieuw op de site’. De ‘Sitemap’ geeft een vereenvoudigd overzicht van de totale inhoud weer. Puzzel - Zo maar, leuk voor tussendoor. En er is ook nog een aardige cadeaubon mee te verdienen! Middengroepen en hogere inkomens de dupe - Persbericht van de vakcentrale MHP (en CMHF) over het schrappen van de ontslagvergoeding in de ww door minister De Geus van SZW.
KPN bespaart miljoenen euro’s met nieuw systeem KPN’s mobiele tak in Duitsland, EPlus, heeft voor zijn UMTS-netwerk een nieuw systeem aangemeld voor octrooi. Het gaat om antennes op zogenaamde Ultra High Sites, locaties boven de 100 meter waaronder zendmasten en industrieschoorstenen. Deze brengen een helder UMTS-signaal voort die elk zo’n acht conventionele UMTS-installaties kunnen vervangen, zo meldt KPN. Tot het eind van dit jaar worden in
Duitsland zo’n tweehonderd UHSstations gebouwd in plaats van zo’n 1500 conventionele basisstations. De innovatie bespaart tot het eind 2005 zo’n 60 miljoen euro, aldus KPN.
VPP groeit gestaag De Vereniging Professionals for Professionals (VPP), eind 2002 opgericht door het sectorbestuur Bedrijven en Instellingen van de CMHF, groeit gestaag. Zo zijn na de oprichting alle leden van de in opheffing zijnde VMHP-TNO overgenomen. Ook zijn alle leden van de vhp KPN & TPG die niet meer werkzaam waren bij KPN of TPG overgeschreven naar de VPP. Per 1 januari j.l. zijn de overige leden van de vhp KPN & TPG overgeschreven naar de VPP. Inmiddels is de vhp KPN & TPG als vereniging uitgeschreven. Dit jaar is er een start gemaakt met het overschrijven naar de VPP van de individuele CMHF-leden die daarvoor in aanmerking komen. Naast ledenwerving in de verschillende bedrijven komen er ook aanmeldingen via de website binnen. Hoewel het niet over spectaculaire aantallen leden gaat, is het toch opmerkelijk dat er sprake is van ledengroei.
Ook VMHP-NMi is van plan over te stappen De leden van de Vereniging voor Middelbaar en Hoger Personeel bij het Nederlands Meetinstituut (VMHP-NMi) hebben in de jaarvergadering van februari 2004 gesproken over de overstap naar de VPP. Een enquête onder de leden heeft uitgewezen dat men op 25 september a.s. in een speciale ledenvergade-
ring wil besluiten om de vereniging op te heffen. Dit met de intentie dat zoveel mogelijk leden zullen overstappen naar de VPP. De VMHP-NMi heeft 34 leden en werd opgericht in 1903 als de Vereniging voor IJkers en AdjunctIJkers. Zij stond met een aantal andere verenigingen aan de wieg van de CHRA (CMHF) waarbij zij als Vereniging nr. 2 werd aangesloten.
VHP METALEKTRO pleit voor blijvende solidariteit VHP METALEKTRO pleit voor een blijvende solidariteit en een collectieve vormgeving van pensioenarrangementen en voor een verdedigbare overgangsregeling voor ouderen. Daarnaast stelt men zich op het standpunt dat de geïntegreerde (pre)pensioenregeling in de Metalektro een moderne, toekomstbestendige regeling is die men wenst te behouden. VHP METALEKTRO ondersteunt de uitkomsten van de Lissabon-conferentie; macro-economische onderzoeken wijzen uit dat demografische ontwikkelingen noodzaken tot een hogere arbeidsparticipatie van 55 plussers, wil men het sociale zekerheidsstelsel betaalbaar houden en een verdere economische groei in Europa realiseren. De wijze waarop de Nederlandse overheid de laatste maanden omgaat met de positie van de 50 plussers baart de vereniging echter grote zorgen.Vergeten wordt dat deze mensen jarenlang premie hebben afgedragen, maar nu zelf niet meer in aanmerking komen voor een uitkering in het SUM/TOP-omslagstelsel. Daarnaast zullen zij niet meer in staat zijn individueel voor een kapitaalgedekt vervroegd uittreden te sparen.
In de (pre)pensioendiscussie tussen kabinet en sociale partners heeft de overheid veel te weinig oog voor een reële overgangstermijn, zo stelt VHP METALEKTRO. Daarnaast heeft de voorgestelde individuele opting-out tot zeer waarschijnlijk gevolg dat de pensioenvoorziening nodeloos duurder wordt. Door het wegnemen van de verplichte collectiviteit (en solidariteit) ligt op termijn een premieverhoging voor een groot deel van de werknemers voor de hand, omdat de laagste risico’s (in verzekeringstermen) als eersten voor een opting-out zullen kiezen. Hetgeen betekent dat de overgebleven populatie een premieverhoging tegemoet zal zien, waarna het opnieuw voor een aantal mensen interessant kan zijn voor een optingout te kiezen. Dit sneeuwbaleffect acht VHP METALEKTRO zeer ongewenst.
Philips verdubbelt omzet China in 2007 Philips is op weg om haar doelstelling van een verdubbeling van de omzet in China in de vijf jaar tot 2007 te halen. Dit meldde Financial Times begin september op basis van uitspraken van bestuursvoorzitter Gerard Kleisterlee. Volgens Kleisterlee groeien de activiteiten in China met hoge dubbelcijferige percentages. Philips verwacht in 2007 een omzet uit Chinese producten van $12 miljard, bijna eenderde van het dan verwachtte totaal. Philips behaalde in China vorig jaar $2,5 miljard aan omzet. Daarnaast werd nog voor $4 tot 5 miljard buiten de Volksrepubliek aan omzet behaald.Volgens Kleisterlee is Philips daarmee de grootste exporteur van China.
Colofon BI-nieuws is een kwartaalblad voor de sector Bedrijven en Instellingen van de Centrale van Middelbare en Hogere Functionarissen bij Overheid, Onderwijs, Bedrijven en Instellingen (CMHF). De CMHF is aangesloten bij de MHP, vakcentrale voor en hoger personeel. b i - nmiddengroepen ieuws
Redactie BI-nieuws Rob van der Helm Jan Wesselsz Joyce Bokhorst (secretariaat)
Redactie-adres De Haag 5 Postbus 127 3990 DC Houten Tel. (030) 635 47 27 Fax.(030) 635 47 22 E-mail:
[email protected] Internet : www.cmhf.nl
Vormgeving en druk Alfabase - Alphen aan den Rijn De volgende editie van BI-nieuws verschijnt in december 2004.