KWR Waterschap Peel en Maasvallei T.a.v. de heer T. Cresel Postbus 3390 5902 RJ VENLO Nieuwegein, 17 juni 2014 Geachte heer Cresel, Met plezier bied ik u ons jaaroverzicht 2013 - 'Creating solutions in collaboration' - aan. Het is een beknopte inleiding op ons uitgebreide online jaarverslag opjaarverslag.kwrwater.nl. Dat de watersector wereldwijd voor onverminderd grote opgaven staat is bekend. Dat water een belangrijk verbindend element is in sectoroverstijgende relaties tussen gezondheid, landbouw, industrie en stedelijke ontwikkeling, werd recentelijk eens te meer bevestigd door het OECD-rapport 'Water Governance in the Netherlands: Fit for the future'. Ons jaarverslag neemt u mee door het KWR-jaar 2013 en geeft u inzicht in de grote diversiteit aan watervraagstukken waaraan we werken binnen en over de grenzen van het domein van de publieke waterketen. In Nederland en daarbuiten, met vele nationale en internationale partners. Zoals u kunt zien, zijn er meerdere onderwerpen die ons beider werelden raken: Blauwalgen Ondergrondse waterberging Prioritaire stoffen waaronder medicijnresten in het oppervlaktewater Hergebruik van effluent en reststoffen Gebiedsprocessen rondom bijvoorbeeld bodemvervuiling De publiek-private samenwerking binnen TKI Watertechnologie In verschillende projecten werken we reeds samen met waterschappen en/of STOWA en dragen we gezamenlijk bij aan de verdere verbetering van de samenwerking in de waterketen. 2013 was ook het jaar waarin ons Watershare®-initiatief verder groeide. Hierin delen Europese partners kennis en tools voor een publiek doel. Lees erover in ons verslag en laat u verrassen! Mocht u ons een reactie willen geven na lezing, dan stel ik dat zeer op prijs. Mijn e-mailadres is
[email protected]. Met vriendelijke groet, KWR Watercycle Research Institute
4 Wim van Vierssen, Directeur
Watercycle
Research
Institute
I
ŭ
L L
t
i Ss
I
7
ļ f li
ľWP
^
Watercycle
Res en ren Institute
4-
Jaaroverzicht 2013
f
C O V E R F O T O : W A T E R T Ē R U G W I N N E N EN ENERGIE P R O D U C E R E N M E T FORWARD OSMOSIS M E M B R A N E N
Het jaar van KWR
Creating solutions in collaboration W i m v a n V i e r s s e n | CEO
I
Dit jaaroverzicht bevat een kleine selectie van het KWRjaar20i3. Bekijk ons uitgebreide jaarverslag op jaarverslag.kwrwater.nl
Ik 0
D
e watersector staat w e r e l d w i j d voor onverminderd grote
o p g a v e n . W a t w e i n m i d d e l s w e t e n , is d a t d i e a l l a n g n i e t m e e r alleen o m w a t e r g a a n . W a t e r is i m m e r s o o k een b e l a n g r i j k
v e r b i n d e n d e l e m e n t g e w o r d e n in de o n d e r l i n g e r e l a t i e s t u s s e n a n d b o u w , i n d u s t r i e en s t e d e l i j k e o n t w i k k e l i n g .
In d e T r i u m p h o f t h e C i t y van E d w a r d Claeser w o r d t o n s voor g e h o u d e n w e l k e p o s i t i e v e rol de s t a d s p e e l t b i j h e t d u u r z a m e r en w e l v a r e n d e r m a k e n v a n o n z e w e r e l d . En Johan R o c k s t r ö m en z i j n collega's h e b b e n o n s m e t h u n Safe O p e r a t i n g Space f o r H u m a n i t y c o n c e p t d w i n g e n d i n z i c h t v e r s c h a f t in de aard en o m v a n g van de grenzen aan onze h u i d i g e groei. Allebei aanspre
B e l a n g r i j k e d u u r z a a m h e i d s c o n c e p t e n d i e steeds m e e r r i c h t i n g
k e n d e en e i g e n t i j d s e c o n c e p t e n o m een o n z e k e r e en c o m p l e x e
geven a a n o n s h u i d i g h a n d e l e n , k o m e n h i s t o r i s c h v o o r t u i t d e
t o e k o m s t mee te t e m m e n
e c o l o g i e en de s t a d s s o c i o l o g i e . H e t w a s de A m e r i k a a n Eugene O d u m , d i e in h e t m i d d e n van de v o r i g e e e u w de w e r e l d als
n h e t r a g f i j n e w e b van f u n c t i o n e l e r e l a t i e s w a a r m e e s t e d e n
een g r o o t s a m e n h a n g e n d e c o s y s t e e m w i s t t e p r o f i l e r e n . En h e t
deze a a r d e i n m i d d e l s o m s p a n n e n , v o r m t de w a t e r k e t e n een
w a s j a n e j a c o b s , die r o n d diezelfde t i j d b i n n e n d a t e c o s y s t e e m
f i j n m a z i g , f u n c t i o n e e l en f y s i e k n e t w e r k , w a a r m e e b u r g e r s
p l e i t t e v o o r een s t a d d i e v o o r a l n a a r de m e n s e l i j k e m a a t
n a u w m e t e l k a a r en h u n n a t u u r l i j k e o m g e v i n g z i j n v e r b o n d e n .
i n g e r i c h t en u i t g e l e g d m o e s t w o r d e n . D i t alles als o n d e r d e e l
Een n e t w e r k d a t v a n l e v e n s b e l a n g is v o o r een g e z o n d e w e r e l d
v a n h e t Systeem Aarde, w a a r v a n w e t o e n v o o r h e t eerst v o n d e n
b e v o l k i n g en een d u u r z a m e A a r d e . De w a t e r s e c t o r h e e f t daar
d a t h e t b e d r e i g d w e r d d o o r e e n o n g e b r e i d e l d g r o e i e n d e , steeds
mee een b e l a n g r i j k e v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d en t a a k t e v e r v u l l e n .
welvarender wereldbevolking. Graag t o n e n w e u in d i t j a a r o v e r z i c h t en b i j b e h o r e n d o n l i n e De p r o b l e m e n w a a r w e i n m i d d e l s v o o r s t a a n , z i j n er zeker n i e t
j a a r v e r s l a g hoe w i j als k e n n i s o n d e r n e m i n g , s a m e n m e t onze
m i n d e r o p g e w o r d e n . M a a r g e l u k k i g is o n s i n z i c h t in z o w e l
Nederlandseen internationale stakeholders, hieraan bijdragen.'
de d r a a g k r a c h t van d e A a r d e , als o o k de rol v a n de s t a d als f u n c t i o n e e l m i l i e u k n o o p p u n t sinds d i e t i j d e n o r m t o e g e n o m e n
Uitbreiding riool-
MAART
FEBRUARI
epidemiologisch onderzoek.
Bouw van proefopstelling met
APRIL
kunstmatige regenbuien voor onderzoek naar zuivering door
onder meer met het RIVM
grondlagen
M A R T H E D E G R A A F F ( K W R ) EN M A R I A FEREIRA
Succesvolle vernieuwing Bedrijfstakonderzoek
( E V I D E S ) B E K I J K E N S T R U V I E T U I T DE P I L O T - I N S T A L L A T I E OP AMSTERDAM AIRPORT SCHIPHOt
TKI Watertechnologie 'motor achter circulaire economie'
Ongewenste stoffen in drinkwaterbronnen opsporen Maart 20131 Lees het uitgebreide artikel opjaarverslag.kwrwater.nl
B i n n e n h e t B e d r i j f s t a k o n d e r z o e k z o e k t K W R s a m e n m e t de Februari 2013 | Lees het uitgebreide artikel op jaarverslag, kwrwater.nl
w a t e r b e d r i j v e n en h u n w a t e r l a b o r a t o r i a v o o r t d u r e n d n a a r m e t h o d e n die e e n zo b r e e d mogelijk beeld v a n de w a t e r k w a l i t e i t g e v e n m e t zo m i n mogelijk v e r s c h i l l e n d e a n a l y s e s .
K W R is binnen de T o p s e c t o r W a t e r e e n
April 2013
CEO-conferentie in Istanbul
v a n de o n d e r z o e k s o r g a n i s a t i e s die als
O m de v e i l i g h e i d van d r i n k w a t e r t e w a a r b o r g e n , o n d e r z o e k e n w a t e r -
I s t a n b u l v o r m t h e t d e c o r v o o r de
taak hebben o m vraaggestuurde
b e d r i j v e n de b r o n n e n v o o r d r i n k w a t e r o p de a a n w e z i g h e i d v a n c h e m i s c h e
C E O - c o n f e r e n t i e d i e KWR elke
o n d e r z o e k s p r o j e c t e n in t e r i c h t e n in de
v e r o n t r e i n i g i n g e n , v a a k o n b e k e n d e s t o f f e n . Bij deze 'brede s c r e e n i n g ' k o m e n
t w e e j a a r v o o r d e N e d e r l a n d s e en
vorm van publiek-private s a m e n w e r k i n g .
de l a a t s t e j a r e n v o o r a l lage, o n g e v a a r l i j k e c o n c e n t r a t i e s g e n e e s m i d d e l e n
Vlaamse w a t e r s e c t o r organiseert.
en h o r m o o n v e r s t o r e n d e s t o f f e n a a n h e t l i c h t ;
Het inspirerende p r o g r a m m a van l e z i n g e n , d i s c u s s i e s en excursies
B i n n e n h e t T o p c o n s o r t i u m K e n n i s en I n n o v a t i e (TKI) W a t e r t e c h n o l o g i e lopen
In 2013 v o e g e n w e n i e u w e a n a l y s e - en d e t e c t i e t e c h n i e k e n t o e a a n h e t
m a a k t duidelijk dat deTurkse water-
inmiddels meer dan 50 onderzoekspro-
p a l e t v o o r de brede screen i n g , zoals c h r o m a t o g r a f i s c h e m e t h o d e n v o o r
w e r e l d v o l o p in b e w e g i n g is en d a t
j e c t e n . In 2013 w o r d t h e t n i e u w e m o d e l
d e t e c t i e van zeer p o l a i r e s t o f f e n en i n n o v a t i e v e m a s s a s p e c t r o m e t r i s c h e
h e t g o e d is de o n t w i k k e l i n g e n de
o p g e s t a r t , m a a r w o r d e n o o k al c o n c r e t e
t e c h n i e k e n . Zo z o r g e n w e s a m e n m e t de w a t e r b e d r i j v e n en - l a b o r a t o r i a
k o m e n d e j a r e n o p de v o e t t e v o l g e n .
Begin 2013 s t a r t de n i e u w e a a n s t u r i n g en o r g a n i s a t i e v a n het
resultaten geboekt. Samen m e t Schiphol,
v o o r state o f the art screen i n g en v e i l i g d r i n k w a t e r .
B e d r i j f s t a k o n d e r z o e k ( B T O ) 2013 - 2017.
Evides W a t e r b e d r i j f en V e w i n s e l e c t e e r t
Januari 2013 | Lees het uitgebreide artikel opjaarverslag.kwrwater.nl
KWR een t e c h n o l o g i e v o o r de t e r u g KWR h e l p t de N e d e r l a n d s e w a t e r b e d r i j v e n al t i e n t a l l e n j a r e n o m h u n
w i n n i n g v a n f o s f a a t u i t a f v a l w a t e r van
o n d e r z o e k s v r a g e n ( k o s t e n ) e f f e c t i e f t e b e a n t w o o r d e n en w e t e n s c h a p p e l i j k e
reizigers. M e t V i t e n s en B A M w e r k e n
a n t w o o r d e n o m t e z e t t e n in b r u i k b a r e o p l o s s i n g e n . In de n i e u w e o p z e t z i j n
w e a a n de full scale
m a n a g e r s en d e s k u n d i g e n van w a t e r b e d r i j v e n n o g n a u w e r b e t r o k k e n b i j
Fresh keeper.
t o e p a s s i n g v a n de
de a a n s t u r i n g en b e g e l e i d i n g van h e t BTO. C o - m a k e r s h i p is een b e l a n g r i j k e pijler: d o o r s á m e n n i e u w e k e n n i s t e o n t w i k k e l e n , v i n d e n o n d e r z o e k s -
K W R - m a n a g e r J o s Boere: 'Bij d e T K I -
opbrengsten gemakkelijker hun w e g naar p r a k t i j k t o e p a s s i n g .
r e g e l i n g h e b j e als k e n n i s o r g a n i s a t i e d i r e c t c o n t a c t m e t b e t r o k k e n e n . Je r i c h t
N a a s t h e t c o l l e c t i e v e t h e m a t i s c h o n d e r z o e k en p r o g r a m m a m a n a g e m e n t ,
s a m e n p r o j e c t e n in en alle p a r t i j e n inves-
is er h e t s p e e r p u n t o n d e r z o e k v o o r één o f e n k e l e w a t e r b e d r i j v e n en h e t
t e r e n o o k zelf. Zo w e r k e n w e t o e n a a r
v e r k e n n e n d o n d e r z o e k n a a r n i e u w e o n t w i k k e l i n g e n . H e t BTO b i e d t de
een c i r c u l a i r e e c o n o m i e , w a a r i n w e n i e t
w a t e r b e d r i j v e n en K W R o o k e e n s o l i d e basis v o o r s a m e n w e r k i n g e n k e n n i s -
alleen o n z e b r o n n e n o p t i m a a l b e n u t t e n ,
d e l i n g o p n a t i o n a a l en i n t e r n a t i o n a a l n i v e a u
maarookelkaars kennisen capaciteiten in de v o r m van c r o s s - s e c t o r a l e s a m e n w e r k i n g . D e T K I - r e g e l i n g v o r m t de m o t o r achter d i t geheel.'
Lees meer op jaarverslag.kwrwater.nl
o
Workshop bij VITO over
JUNI
O
O KWR onderzoekt samen
grondwatergerelateerde
met PWN leidingbreuk op de zeebodem bijTexel
Watershare®-tools
0 JL
LI
Mei 2013 I Lees het uitgebreide artikel op jaarverslag kwrwaternl
0 A U C U STU
leraar Universiteit Utrecht
^
Zoetwater in Florida zoet houden
^J
Annemarievan Wezel en Kees van Leeuwen bijzonder hoog-
^
^
^
^
^
^
^
5
Public Utility Board (PUB) u i t Singapore bezoekt KWR ter oriëntatie op Watershare®
^ • • • I ^ I ^ I ^ I ^ I ^ H
Nieuwe DN A-methode voor het opsporen van blauwalgen
Voldoende gietwater voortuinders
Juli 2013 I Lees het uitgebreide artikel opjaarverslag kwrwater nl Juni 2013 1 Lees het uitgebreide artikel op jaarverslag kwrwater.nl Binnen h e t T K I - p r o j e c t G e n o m i c s o n t w i k k e l t K W R een n i e u w e DNAIn 2013 s t a r t e e n a a n t a l pilots die i n z i c h t bieden
t e c h n i e k v o o r e e n moeilijk d e t e c t e e r b a a r b l a u w a l g e n g e s l a c h t . O o k
in de m o g e l i j k h e d e n o m d e z o u t e o n d e r g r o n d te
implementeren w e meerdere DNA-technieken voor het detecteren
b e n u t t e n v o o r de opslag v a n z o e t w a t e r .
v a n b l a u w a l g e n bij Intertek.
T o m a t e n t e e l t b e d r i j f P r o m i n e n t in 's-Cravenzande
snel t e h e r k e n n e n en t e k w a n t i f i c e r e n , W e o n t w i k k e l e n een n i e u w e qPCR-
t e r u g w i n n e n v a n z o e t w a t e r ( A q u i f e r S t o r a g e a n d Recovery). H e t w a t e r van
t e c h n i e k o m cellen v a n Woronichinia
een k a s d e k g e b i e d v a n 27 h e c t a r e w o r d t o p g e v a n g e n en g e ï n j e c t e e r d i n een
w e i n i g b e k e n d w a s en d i e z i c h m o e i l i j k laat k w e k e n . D a a r m e e k u n n e n alle
o p t e s p o r e n , een b l a u w a l g w a a r o v e r
brak g r o n d w a t e r s y s t e e m . B e g i n 2014 is zo'n 6 5 . 0 0 0 m a a n z o e t w a t e r in de
b l a u w a l g e n s o o r t e n zoals d i e in h e t B l a u w a l g e n p r o t o c o l g e n o e m d s t a a n ,
o n d e r g r o n d g e ï n j e c t e e r d en o n d e r z o e k t KWR h o e de w a t e r v o o r r a a d t e r u g -
voortaan w o r d e n opgespoord m e t DNA-technieken
3
N a d a t de F r e s h k e e p e r , een c o n c e p t voor
K w a n t i t a t i e v e P C R - t e c h n i e k e n (qPCR) m a k e n h e t m a k k e l i j k e r o m s o o r t e n
n e e m t b e g i n 2013 een i n s t a l l a t i e in g e b r u i k v o o r h e t o n d e r g r o n d s b e r g e n en
g e w o n n e n e n verder v e r g r o o t k a n w o r d e n . We i m p l e m e n t e r e n de D N A - t e c h n i e k e n m e t succes b i j I n t e r t e k , een b e d r i j f
het t e g e n g a a n v a n verzilting v a n
Energiezuinige zoutterugwinning Augustus 2013 I Lees het uitgebreide artikel op jaarverslag.kwrwater.nl
d r i n k w a t e r b r o n n e n , door V i t e n s s u c c e s v o l
In j u n i v o l g t de p i l o t b i j f r u i t t e l e r R i j k - B o o n m a n i n h e t Z e e u w s e O v e z a n d e ,
d a t z w e m w a t e r a n a l y s e e r t . Fons van d e r L i n d e n v a n I n t e r t e k : ' W e h e b b e n
is t o e g e p a s t in Nederland, o n d e r z o e k t
D a n k z i j de F r e s h m a k e r — een t e c h n i e k w a a r m e e h e t g e b i e d s e i g e n
r u i m d r i e h o n d e r d m o n s t e r s m i c r o s c o p i s c h én m e t q P C R - t e c h n i e k e n
KWR werkt samen m e t TKI-partners aan
K W R in 2013 of de F r e s h k e e p e r in Florida
z o e t w a t e r o v e r s c h o t i n de w i n t e r in de o n d e r g r o n d w o r d t v a s t g e h o u d e n
o n d e r z o c h t . D i t l e i d d e i n 95 p r o c e n t v a n de g e v a l l e n t o t een g e l i j k e r i s i c o -
Eutectic Freeze Crystallization (EFC)
(VS) e e n rol z o u k u n n e n s p e l e n .
o m in de z o m e r t e w o r d e n b e n u t — w o r d t 1.700 m z o e t w a t e r g e ï n j e c t e e r d
b e o o r d e l i n g . De n i e u w e m e t h o d e b l i j k t b e t r o u w b a a r en snel, en is op
Evides I n d u s t r i e w a t e r .
en l a t e r w e e r a a n de b o d e m o n t t r o k k e n z o n d e r d a t h e t z o u t e w a t e r m e e naar
t e r m i j n ook kostenbesparend.
D o o r de g r o t e w a t e r v r a a g en de s t i j g i n g
3
w a t e r o n t s t a a t een r e s t s t r o o m . M e t EFC kan
TILBURGS STADSWATER O N D E R DE M I C R O S C O O P , DE
w a t e r In Florida een t o e n e m e n d p r o b l e e m .
d i t c o n c e n t r a a t w o r d e n o m g e z e t in z o u t -
R O N D E K O L O N I E S ZIJN DE
S a m e n m e t i n g e n i e u r s b u r e a u ARCADIS
HEMELWATER W O R D T ONDERGRONDS
r e k e n e n w e o p verzoek v a n S o u t h w e s t
O P G E S L A G E N V O O R G E B R U I K ALS
Florida W a t e r M a n a g e m e n t D i s t r i c t d o o r
Bij h e t o n t z i l t e n v a n z e e w a t e r e n i n d u s t r i e -
b o v e n k o m t . T u i n d e r Jan Rijk: 'De F r e s h m a k e r h e e f t m i j n p e r e n o o g s t gered '
van h e t z e e w a t e r is v e r z i l t i n g v a n h e t g r o n d -
voor
en i j s k r i s t a l l e n , w a a r n a z o u t e n w a t e r
LVORONICHIMA-CELLEN
m a k k e l i j k t e s c h e i d e n z i j n e n de z o u t e n
GIETWATER
k u n n e n w o r d e n h e r g e b r u i k t . EFC k o s t
w a t de t o e p a s s i n g v a n de Freshkeeper t w e e
minder energie dan verdampingskristal-
w a t e r b e d r i j v e n kan o p l e v e r e n . ' O f w e l , w a t
lisatie, d a t nu nog vaak w o r d t toegepast.
b e t e k e n t t a c k e l e n v a n h e t p r o b l e e m in plaats EFC is een v a n de o n d e r w e r p e n b i n n e n h e t
v a n e r v o o r weglopen?', a l d u s Klaasjan Raat van KWR. 'Doen de w a t e r b e d r i j v e n n i e t s ,
Mm
d a n z u l l e n ze h u n w a t e r w i n n i n g u i t de ver-
ï
g r o t e r e t h e m a resource
recovery,
waarmee
KWRzich bezighoudt. We willen daarmee een b r u g slaan n a a r a n d e r e w e r e l d s p e l e r s
zilte p u t t e n moeten afbouwen of stoppen.'
die z i c h b e z i g h o u d e n m e t r e s t s t o f f e n , en U i t de eerste b e r e k e n i n g b l i j k t d a t h e t
de w a t e r s e c t o r v e r b i n d e n m e t s e c t o r e n als
g u n s t i g is o m de Freshkeeper o o k i n Florida
de c h e m i e , b o u w , l a n d b o u w e n proces-
in t e z e t t e n H e t o n d e r z o e k w o r d t in 2014
en v o e d i n g s i n d u s t r i e .
vervolgd...
D R I J F L A A G B L A U W A L G E N I N S T A D S W A T E R IN T I L B U R G
1
n
SEPTEMBER
Dick van der Kooij en Paul van
OKTOBER
der Wielen presenteren hun IWA-boek over microbiologische nagroei in drinkwatersystemen
Kick-offvijfjarig Europees onderzoeksproject SOLUTIONS met 39 deelnemers
Demonstratie van innovaties in Europa
Q NOVEMBER
Nature-artikelYuki Fujitaover voortplanting van planten met
DECEMBER
Positieve midterm-evaluatie van samenwerkingsverband NanoNextNL
voorkeur voor fosfaatarme grond
Watershare® groeit November 2013 I Lees het uitgebreide art ikel op jaarverslag kwrwater.n
D E M O N S T R A T I E V A N EEN H U I S H O U D E L I J K WATERZUIVERINGSYSTEEM
Het W a t e r s h a r e ' - i n i t i a t i e f groeit: in h e t a a n t a l tools, a a n t a l d e e l n e m e r s en in de a m b i t i e s . In n o v e m b e r 2013 o r g a n i s e e r t W a t e r s h a r e * de e e r s t e
I
A n n u a l M e e t i n g v o o r leden.
De idee a c h t e r Watershare® is h e t o n l i n e d e l e n v a n k e n n i s . In 2013 s t i j g t Oktober 2013
W A T E R W O R D T V A N U I T EEN H E M E L W A T E R B A S S I N I N DE B O D E M G E B R A C H T IN H E T W E S T L A N D
September 2013 | Lees het uiLgebreide artikel opjaarverslag.kwrwater.nl
In 2013 h o n o r e e r t de E u r o p e s e C o m m i s s i e vier p r o j e c t v o o r s t e l l e n v a n
Een nieuw gebouw voor KWR
h e t a a n t a l t o o l s v a n t i e n n a a r z e s t i e n . D a a r o n d e r b e v i n d e n z i c h (eco-) hydrologische m o d e l l e n , h u l p m i d d e l e n bij het zuiveren van water, bij het o n t w e r p e n en o n d e r h o u d e n v a n h e t l e i d i n g n e t , en decision support systems
December 2013 | Lees het uitgebreide artikel op jaarverslag.kwrwater.nl
voor strategische vraagstukken. Eind 2013 b e n o e m t de W o r l d H e a l t h O o k het l e d e n t a l g r o e i t . Eind 2013 z i j n v i j f v o o r a a n s t a a n d e k e n n i s i n s t i t u t e n
O r g a n i z a t i o n ( W H O ) K W R officieel tot
In h e t n a j a a r v a n 2013 boort
lid v a n W a t e r s h a r e " , t e w e t e n K o m p e t e n z Z e n t r u m Wasser Berlin ( K W B )
partner.
B o u w c o m b i n a t i e A q u a Redivivus
S w e d i s h W a t e r t v W a s t e w a t e r A s s o c i a t i o n ( S W W A ) , KWR, N a t u r a l i s D i v e r s i t y
de e e r s t e paal v a n o n s n i e u w e ,
C e n t e r e n V I T O , Zij z i j n h e t eens over h u n g e z a m e n l i j k e d o e l : p u b l i e k e k e n n i s
De b e n o e m i n g t o t C o l l a b o r a t i n g Centre
d u u r z a m e bedrijfsgebouw.
een g r o t e r a f z e t g e b i e d b i e d e n .
on W a t e r Q u a l i t y a n d H e a l t h is een b e s t e n -
K W R e n p a r t n e r s die zich r i c h t e n op de o n t w i k k e l i n g en d e m o n s t r a t i e v a n i n n o v a t i e s in de w a t e r s e c t o r .
WHO Collaborating Centre on Water Quality and Health
d i g i n g v a n de s a m e n w e r k i n g s r e l a t i e t u s s e n n de o n d e r z o e k v i s i e v a n KWR is
Boris Lesjean, h o o f d R&-D van KWB: 'We w e t e n d a t a n d e r e i n t e r n a t i o n a l e
W H O en KWR o p h e t g e b i e d van de m i c r o -
d u u r z a a m h e i d een v a n de l e i d e n d e
t o e g e p a s t e o n d e r z o e k s c e n t r a o o k k e n n i s p r o d u c e r e n die v o o r ons i n t e r e s -
b i o l o g i s c h e en c h e m i s c h e v e i l i g h e i d v a n
In Europese p r o j e c t e n w e r k t KWR s a m e n m e t w a t e r b e d r i j v e n , k e n n i s p a r t -
p r i n c i p e s , zo o o k in o n s n i e u w e
s a n t kan z i j n en k o s t e n kan b e s p a r e n . W a t e r s h a r e slaat een b r u g ; h e t is een
w a t e r e n s a n i t a t i e . C h i e f Science O f f i c e r
ners en t e c h n o l o g i e b e d r i j v e n u i t v r i j w e l alle Europese regio's. Deze p r o j e c t e n
g e b o u w . O p basis v a n de e n e r g i e -
s a m e n w e r k i n g s p l a t f o r m d a t g e o r g a n i s e e r d e t o e g a n g t o t t o o l s en v e r b o r g e n
C e r t j a n M e d e m a v a n KWR: ' H e t is een
k o m e n t o t s t a n d d a n k z i j een a c t i e v e rol i n n e t w e r k e n zoals WssTP, ARC en
en w a t e r b e s p a r e n d e m a a t r e g e l e n
kennis biedt, a f k o m s t i g u i t e e n n e t w e r k van onderzoeksinstellingen.'
e r k e n n i n g v a n de w a a r d e van o n z e k e n n i s
GWRC,
die w e t r e f f e n , g e e f t h e t m i n i s t e r i e
8
o m de w e r e l d w i j d e w a t e r k w a l i t e i t s p r o b l e -
van I n f r a s t r u c t u u r 6 - M i l i e u een
In 2014 is Watershare® principal
Een v a n de n i e u w e Europese p r o j e c t e n is DESSIN, m e d e g e ï n i t i e e r d d o o r
groenverklaring a f Daarmee
6- E x h i b i t i o n in Lissabon,.
KWR en g e r i c h t o p de d e m o n s t r a t i e v a n ecosystem
v e r k l a a r t h e t m i n i s t e r i e d a t de
services
als a a n j a g e r v o o r
i n n o v a t i e s i n de w a t e r s e c t o r . H e t idee a c h t e r DESSIN is d a t t e c h n o l o g i e ë n ,
n i e u w b o u w v a n KWR b i j d r a a g t
bijvoorbeeld voor berging o f zuivering van water, o p t i m a a l kunnen inspelen
aan de v e r d u u r z a m i n g v a n de
o p de p o t e n t i e v a n h e t n a t u u r l i j k e s y s t e e m . H e t D u i t s e I W W c o ö r d i n e e r t
Nederlandse economie
sponsor
van IWA W o r l d W a t e r Congress
matiek te helpen verbeteren.'
G e d u r e n d e h e t partnership z e t KWR h e t o n d e r z o e k v o o r t naar m i c r o b i o l o g i s c h e
watershare
6
v e i l i g h e i d v a n w a t e r , geven o n d e r z o e k e r s w o r k s h o p s en t r a i n i n g e n , en f u n g e r e n w e als s p e c i a l i t e i t e n l a b o r a t o r i u m in h e t geval
h e t p r o j e c t , d a t d r a a i t o m cases in h e t R u h r g e b i e d , O s l o , h e t W e s t l a n d
van z i e k t e - u i t b r a k e n v i a w a t e r . D a a r n a a s t
A t h e n e en B a r c e l o n a . Lees meer op jaarverslag.kwrwater.nl
w e r k e n w e m e e a a n de v e r i f i c a t i e v a n de effectiviteit van Household W a t e r T r e a t m e n t Systems, w a t e r z u i v e r i n g s y s t e m e n v o o r h e t t e r u g d r i n g e n v a n z i e k t e en s t e r f t e d o o r diarree.
Jaaroverzicht 2013
Aĩ\nt7\\iAţtpoi
Feiten Gr cijfers
1
NTI an ovti mr putrfn . n u .
©O® 110
108
KWR rapporten
^
-
^
1—į
25
BTO rapporten
^
R a p p o r t e n ín samenwerking
8
5
5
W a t e r Research
W a t e r Science and Technology
W a t e r Science and Technology W a t e r Supply
Nell o oín/eţ \ Ï Ì.DOO
OO
I Toegepast onderzoek waterbedrijven | 4,403 " Subsidie en toeslagen (N L)
I
Toegepast o n d e r z o e k
-
Boeken
2 930
^
^
m
^ —
HoofdsLukken in b o e k e n
Chemosphere
Hydrogeology Journal
Science oftheTotal Environment
62 2008 Bedrijfstakonderzoek
61
•14 2009
74
2010
50
85
2on
2012
Subsidie (EU)
7851 Medewerkers
Aandeelhouders
M
ļ a a d van Commissarissen
'-.•.•••j. ,. i- . . . . 1 .
Stafleden
Wetenschappelijke A d v i e s Raad
Ondernemingsraad Onderzoekers Jirectie Waterbedrijf oroningen Directiesecretariaat
WetenschapsraatJ Management
Waterleiding maatschappij PWN W a t e r l e i d i n g -
Drenthe
Bedrijfsvoering
Professoren
Informatìebeleidsraad
bedrijf N o o r d - H o l l a n d "
Oasen Vrouwen
S7
Evides W a t e r b e d r i j f
Kennisgroep Waterkwaliteit en G e z o n d h e i d
örabant Water
Kennisgroep Watersystemen en T e c h n o l o g i e
Kennisgroep Kennismanagement
1
y
2008 2009
1^
1
Waterleiding M a a t s c h a p p i j Limburg
Deelnemer in aandeelhouder Watertmnsportmaatschappi) Rijn-Kennemerland
(WRK) Mannen
108
I K W R W a t e r c y c l e Research I n s t i t u t e
T+31 ( 0 ) 3 0 6 0 6 9 511
Lees m e e r o p
Groningenhaven7
E
[email protected]
jaarverslag.kwrwater.nl
P o s t b u s 1072
I www.kwrwater.nl
3430 BB N i e u w e g e i n
*
(ŞKWRJA/ater
r
2010 2011 2012
2013
2013