1
Nieuwe privacyregels: Eitje of zwarte zwaan? Jaarvergadering Ledengroep Intern en Overheidsaccountants Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants Donderdag 14 september 2013
Wolter Karssenberg RE Management Consultant en Mede-eigenaar Social Force
Agenda 2
Innovatie in Big Data: belangrijk! Innovatie in Big Privacy: belangrijk! Privacy: uitdagingen en kansen! Balanceren: noodzakelijk! Privacy dilemma’s: cases!
Innovatie in Big Data: belangrijk! 3
Innovatie in Big Data: belangrijk! 4
Voorbeelden:
Gegevens van sociale media -> inzicht in consumentengedrag, -voorkeur, -productbeleving Gegevens van fysieke sensoren -> plannen van preventief onderhoud Gegevens van klantinteractie -> fijnmazige commerciële segmentering Gegevens van aanvragen voor financiële of verzekeringsproducten -> risicovoorspelling Gegevens van medische behandeling -> risicovoorspelling en interventiebepaling Gegevens van “alles” (…) -> gebruiken voor voorspelling van terrorismerisico
Innovatie in Big Data: belangrijk! 5
Voorbeeld: bijzonder beheer bij banken
Direct vs. indirect relevante data
Interne vs. externe relevante data
Bv. betalingsachterstanden vs. verloop betaalrekening Bv. betalingsachterstanden op eigen vorderingen vs. betalingsachterstanden op vorderingen van derden
Feitelijke data vs. (persuasive) profiling
Bv. betalingsachterstanden, verloop betaalrekening en betalingsachterstanden op vorderingen van derden vs. het verwerken van “niet-relevante” feitelijke data tot profielen voor het voorspellen (en beïnvloeden) van toekomstig gedrag
Innovatie in Big Privacy: belangrijk! 6
Innovatie in Big Privacy: belangrijk! 7
Voorbeelden:
Midata
Betere toegang tot de eigen data voor consumenten
Betere controle over het gebruik door organisaties
Qiy
Persoonlijk domein voor het beheer van persoonlijke gegevens
Je bepaalt zelf hoe en wanneer je toegang geeft
Privacy Enhancing Technologies, waaronder bijv.:
Scheiding van gegevens: loskoppelen identificerende persoonsgegevens van overige persoonsgegevens (koppeling alleen mogelijk met identiteitsbeschermer)
Privacymanagementsystemen: geautomatiseerde toepassing van het privacybeleid
Privacy: uitdagingen en kansen! 8
Privacyprincipes OESO (1980!... en 2013) Dataminimalisatie Gegevenskwaliteit Doelbinding Gebruiksminimalisatie Beveiliging Transparantie Participatie Verantwoording
Privacy: uitdagingen en kansen! 9
Modern privacyjargon
Voorbeelden
Doe maar gewoon…
Privacy Impact Assessment
Specifieke risico-analyse voor privacy-aspecten
Privacy by Design
Bak privacy mee in je product- en systeemontwerp
Privacy Enhancing Technologies
Pas moderne technieken van gegevensbescherming toe
Accountability
Verifieer dat je voldoet aan wet- en regelgeving en leg verantwoording af
Consumer in Control
Leg uit wat je doet en geeft de consument controle over zijn gegevens
Privacy: uitdagingen en kansen! 10
Fase Vernieuwing Beheer Formeel juridisch (…, zorgvuldig, gerechtvaardigd, rechtmatige grondslag, verenigbaar, toereikend, ter zake dienend, inzage, …)
Compliance-onderzoek
Soort criterium Kwaliteit (integriteit, exclusiviteit, beschikbaarheid)
PIA
Privacy: uitdagingen en kansen! 11
Privacy Impact Assessment Motie Franken: bij wetsvoorstellen o.a. PIA Regeerakkoord: PIA vanzelfsprekend Doel: vroegtijdig inzicht in privacyrisico’s Risicogebieden: OESO-principes
Privacy: uitdagingen en kansen! 12
Privacy Impact Assessment Toetsmodel PIA (Rijksdienst) PIA (NOREA)
Privacy: uitdagingen en kansen! 13
Privacy by Design (1) Ann Cavoukian / Inf & Privacy Officer, Ontario
Proactief ipv reactief; preventief ipv herstellend
Privacy als standaard
Privacy geïntegreerd in het ontwerp
Volledige functionaliteit – positive-sum ipv zero-sum
Veiligheid van begin tot eind – bescherming tijdens de volledige levenscyclus
Zichtbaarheid en transparantie – houd het open
Respect voor de privacy – laat de gebruiker centraal staan
Privacy: uitdagingen en kansen! 14
Privacy by Design (2) TNO / Stimulerende en remmende factoren van Privacy by Design in Nederland
Privacy: uitdagingen en kansen! 15
Audit: Richtlijn 3600 / Privacy Audit Proof
Gericht op:
Stelsel van maatregelen en procedures van een verwerking
Bestuursverklaring
Resultaat: assurance rapport mbt
opzet, bestaan en werking van het stelsel over een periode
de juistheid van het gestelde in de bestuursverklaring
Deskundigheid:
ICT controls
Juridische en praktische kennis Wbp e.a.
Gecertificeerde verwerkingen: Qiy, NFI/DNA-databank, Liander/Slimme meter, BKR/CKI
Privacy: uitdagingen en kansen! 16
Accountability
Privacy: uitdagingen en kansen! 17
Aandachtspunten interne of overheidsaccountant Toenemend belang privacy
Impact veranderend boeteregime
Impact veranderende maatschappelijke en politieke gevoeligheid
Dekking privacy in GRC-proces Adopteer actuele methoden en technieken Schakel specialisten in
In privacy gespecialiseerde (IT-)auditors
In privacy gespecialiseerde juristen
Toon privacycompliance aan, evt. certificering
Balanceren: noodzakelijk! 18
Privacywetgeving is “principle based”
Balanceren: noodzakelijk! 19
Proportionaliteit
Subsidiariteit
Balanceren: noodzakelijk! 20
Roloverschrijding1 Nee Ja Nee
Laag
Gemiddeld
Hoog
Zeer hoog
Gedragsprofilering Gevoelige gegevens Ja 1
Roloverschrijding: als gegevens van verschillende rollen van het individu (werknemer, partner, vriend, etc.) worden gecombineerd in de toepassing
Balanceren: noodzakelijk! 21
Aspect
Lichte druk op privacybalans
Zware druk op privacybalans
Gediende belangen
Maatschappelijk
Commercieel
Geografische dekking
Plaatselijk
Landelijk
Sectorale dekking
Binnensectoraal
Bovensectoraal
Toegankelijkheid
Enkele personen
Tienduizenden personen
Aard gegevens
Ongevoelig
Gevoelig
Gevolgen voor betrokkene
Vrijblijvend
Uitsluiting
Bewaartermijn
Korte tijd
Beperkt
Profilering
Niet
Wel
Precisie
Weinig fout positieven/negatieven
Veel fout positieven/negatieven
Informatievoorziening aan betrokkene
Snel en duidelijk
Achteraf en globaal
22
Privacy dilemma’s: cases! Handhaving
23
Privacy dilemma’s: cases! Geanonimiseerde informatiedeling
Vragen? 24
Wolter Karssenberg RE
Email:
[email protected]
Telefoon: +31 6 22 39 37 49
Linkedin: http://www.linkedin.com/in/wkarssenberg
Twitter: @WolterKarss
Kijktip:
www.panopticondefilm.nl