Nummer 11 - Najaar 2011
Nieuwsbrief van RAVON Noord-Brabant
Nieuwe ontwikkelingen… Voor je ligt alweer de 11e Kwakbollen… In de tussentijd hebben wij als bestuur natuurlijk niet stilgezeten. Zo hebben we een aantal leuke regionale en landelijke activiteiten in het verschiet en krijgen jullie als eerste de primeur…. (zie activiteitenagenda). Maar eerst twee oproepjes van huishoudelijke aard. Zo blijkt bij iedere mailing dat een groot deel van de e-mailadressen die wij in ons adressenbestand hebben, niet meer in gebruik zijn. Daarom zouden we het zeer op prijs stellen als jullie mee willen helpen met ons adressenbestand up to date te houden door jullie actuele adresgegevens te mailen naar
[email protected]. Daarnaast hebben Tiny Arts en Isabel van Oorschot helaas besloten om niet meer actief te zijn voor ons bestuur. Daarom zijn we op zoek naar actieve leden die ons bestuur willen versterken. Voel je je geroepen, neem dan contact op met Kees Marijnissen
[email protected]. Wil je liever op een andere manier een bijdrage leveren, bijvoorbeeld door een artikeltje te leveren voor de Kwakbollen, of wellicht door een leuke activiteit te organiseren, neem dan contact op met Sandra van Loon
[email protected].
Activiteitenagenda (beknopt) 2011 18 november Ledenbijeenkomst : lezing door Rob Lenders Over de herkomst van de adderpopulatie in NP De Meinweg 10 december Opknapdag in De Brand
2012 21 januari Opknapdag in De Brand 11 februari Opknapdag in De Brand 22 april Excursie: Nationaal Park De Meinweg Onder leiding van: Ton Lenders 16 t/m 20 mei Hemelvaartweekend… in Brabant!
Activiteitenagenda (uitgebreid) 18 november Ledenbijeenkomst Lezing door Rob Lenders Over adders, monniken en theriak. Historische zoogeografie van de adder in Nederland en Vlaanderen. Aanvang: 20.00 uur (zaal open vanaf 19.30 uur) Locatie: Restaurant Boerke Mutaers Adres: Vijverlaan 2 in Tilburg Naar aanleiding van een bijzonder interessante lezing over de herkomst van de adderpopulatie in Nationaal Park de Meinweg, hebben we Rob Lenders gevraagd of hij zijn bevindingen ook zou willen delen met onze Brabantse afdeling. Op 18 november zal de lezing plaatsvinden bij Boerke Mutsaers in Tilburg. De adderpopulatie in Nationaal Park de Meinweg is een vreemde eend in de bijt. De dieren wijken genetisch en morfometrisch af van populaties elders in Nederland en Vlaanderen. Bovendien is het de enige populatie in de Middenrijnse laagvlakte; de dichtstbijzijnde populaties van deze soort bevinden zich vele tientallen kilometers verderop en lijken ook nog eens sterk geïsoleerd te zijn door onneembare barrières. De vraag doet zich dan ook voor hoe deze populatie zich ooit heeft kunnen vestigen in de Meinweg. Dat roept al snel de suggestie op dat we hier te maken hebben met een uitgezette populatie. Maar hoe? Waarom? En waartoe? Een zoektocht in het verleden brengt ons vele duizenden jaren terug en brengt onvermoede kanten van de adder aan het licht, die wellicht het voorkomen van deze soort op vreemde plaatsen kan verklaren. Of toch niet? ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 10 december, 21 januari en 11 februari Jaarlijkse opknapdagen Heb je zin om je handen uit de mouwen te steken? Help dan mee tijdens de opknapdagen. Zoals in de vorige Kwakbollen genoemd is De Brand afhankelijk van de inzet van vrijwilligers om het kleinschalige karakter in stand te houden. Daarom organiseren we jaarlijks de opknapdagen, waarbij er allerlei onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd worden ten behoeve van de amfibieën in het gebied, maar waar tevens allerlei andere soorten planten en dieren baat bij hebben. Neem ook je vrienden, familie, buren en kennissen mee! Aanmelden: Bij Kees Marijnissen k.m@xs4all,.nl of tel: 013 ‐ 534 08 48 Datum: 10 december 2011 | Locatie: De Brand Verzamelen: tegenover Brasserie Boslust, Schoorstraat 37, Udenhout Werkzaamheden: Kappen Datum: 21 januari 2012 | Locatie: De Brand Verzamelen: Kruising Groenstraat, Udenhout (Coörd: 139,1 ‐ 403,6) Werkzaamheden: Inplanten houtwallen i.v.m. verbindingszone Leemkuilen/De Brand Als het te koud is om te planten gaan we kappen op dezelfde locatie als 10 december Datum: 11 februari 2012 | Locatie: De Brand Verzamelen: Kruising Groenstraat, Udenhout (Coörd: 139,1 ‐ 403,6) Werkzaamheden: Inplanten houtwallen i.v.m. verbindingszone Leemkuilen/De Brand Als het te koud is om te planten gaan we kappen op dezelfde locatie als 10 december
Activiteitenagenda (vervolg)
22 april Excursie: Nationaal Park De Meinweg Onder leiding van: Ton Lenders Aanvang: 10.00 uur Locatie: Bezoekerscentrum Nationaal Park De Meinweg, Meinweg 2, Herkenbosch Aanmelden: Bij Kees Marijnissen
[email protected] of tel: 013 ‐ 534 08 48 Maximaal 20 deelnemers De amfibieën en reptielen van Nederland behoren tot de meest bedreigde diersoorten. In tal van onderzoeksprogramma’s worden de aantalontwikkelingen van slangen, hagedissen, padden, kikkers en salamanders onderzocht en gemonitoord. Dat is in het Nationaal Park De Meinweg, dat speciaal is aangewezen voor de herpetofauna, niet anders. Veel soorten vertonen daarbij negatieve trends, maar opvallend genoeg blijkt het met sommige diersoorten juist weer erg goed te gaan. Profiteren de warmteminnende reptielen van de klimaatverandering? Sterven de koelte‐ en vochtminnende amfibiesoorten uit? Wat is het effect van biotoopversnippering? Welke invloed hebben de beheersmaatregelen van natuurterreinbeheerders? Pakken alle beheersingrepen wel zo goed uit? Deze en veel andere vragen komen tijdens de excursie naar het Meinweggebied aan bod. In het Meinweggebied lopen een aantal onderzoeken die antwoord trachten te geven op problemen die verband houden met de instandhouding van de biotoop voor de diverse soorten herpetofauna. In feite staat al het onderzoek in dienst van het beheer. Inmiddels wordt er in de speciaal opgerichte Werkgroep NatuurOnderzoek en Beheer (Werkgroep NOB) van het Nationaal Park al jaren intensief samengewerkt tussen beheerders en onderzoekers. Tijdens de excursie wordt in het veld een toelichting gegeven op de diverse onderzoeken en kunnen de deelnemers mogelijk een bijdrage leveren aan het verzamelen van data.
Primeur: Hemelvaart 2012 in Brabant Data: 16 tot en met 20 mei Ieder jaar organiseert de landelijke Ravon het Hemelvaartweekend. Omdat het voor iedereen toegankelijk is: jong en oud, met veel of juist weinig kennis en vaardigheden, is het de ideale mogelijkheid om én het één en ander te leren, én soorten te ontdekken die je wellicht nooit eerder hebt gezien, én gebieden te bezoeken waar nooit eerder bent geweest, én het is supergezellig, én meer…. De primeur: Aankomend jaar wordt het Hemelvaartweekend in Brabant gehouden, en wel in Loon op Zand! Er kunnen maximaal 50 deelnemers mee, dus vol is vol. Wil je mee? Inschrijving is mogelijk vanaf een maand voor hemelvaart, maar de ervaring wijst uit dat de 50 beschikbare plekken binnen één dag al vergeven zijn. Houd daarom dan vanaf januari de RAVON website in de gaten. RAVON zal namelijk tegen die tijd op de website aangeven vanaf wanneer inschrijving mogelijk is.
WWW….. In deze rubriek houden we je op de hoogte van interessante artikelen, activiteiten en meer die we gevonden hebben op het web. Ben je iets interessants tegen gekomen op internet, wat je graag met ons wilt delen? Stuur dan een mailtje met de link naar
[email protected]
Oproep: ...Witte vlekken RAVON heeft jullie hulp nodig in het kader van het verspreidingsonderzoek. Wie wil er vanaf komend voorjaar meehelpen om km-hokken te inventariseren op reptielen en amfibieën in Brabant en Limburg? Via onderstaande link kom je op een kaart waarbij per soort precies aangegeven wordt welke km-hokken nog geïnventariseerd moeten worden: http://westrien.websites.xs4all.nl/verspreidingsonderzoekRA2011_10x10/ Indien er op een km-hok nog andere soorten geïnventariseerd dienen te worden, krijg je daar een melding van. Met behulp van de kaart kun je de luchtfoto bekijken om binnen het 10x10km-hok te zoeken naar potenitële verblijfplaatsen. We hebben jullie hulp hard nodig en omdat vele handen licht werk maken, kunnen we alle hulp gebruiken. Alvast ontzettend bedankt!
Let op: Mocht de link niet helemaal naar behoren werken, neem dan contact op met Annemarie van Diepenbeek:
[email protected]. Dit kan namelijk komen door de instellingen van je computer. Van de RAVON site (1): De landelijke RAVON‐dag op 12 november De RAVON-dag is altijd al leuk om heen te gaan, maar nu helemaal: Freek Vonk sluit de dag af! Kom allemaal op 12 november naar Nijmegen.
De landelijke dag van RAVON zal dit jaar plaatsvinden op zaterdag 12 november in Nijmegen in het Linnaeusgebouw van de Radboud Universiteit, gelegen naast het Natuurplaza waar RAVON is gehuisvest. Wij bieden U weer een zeer interessant programma met lezingen over actuele en innovatieve ontwikkelingen betreffende onderzoek aan onze soortgroepen. Leuke korte films en muziekfragmenten zullen het programma verlevendigen. Net als voorgaande jaren kunt U het programma gratis bijwonen. Voor de kinderen zal weer een apart jeugdprogramma worden georganiseerd met medewerking van de organisatie Jongeren in de Natuur (JNM). Voor meer informatie zie www.jnm.nl. De kinderen zullen per bus naar de locatie worden vervoerd. Alle ouders ontvangen vooraf praktische informatie over het jeugdprogramma en het vervoer. Aanmelden van de kinderen is verplicht en kan via het formulier aan de rechterkant. Omdat vele RAVON‐vrijwilligers en ‐donateurs nog nooit het Natuurplaza hebben bezocht zal de afsluitende borrel dit jaar in het Natuurplaza worden aangeboden. Een uitgelezen kans om ook de RAVON‐bibliotheek te bewonderen, boeken in te zien, voorlichtingsmaterialen (poster, folders etc.) mee te nemen en artikelen uit de webwinkel van RAVON aan te schaffen zoals een schepnet, cuvet e.d. Kijk op www.ravon.nl voor het totale programma
Van de RAVON site (2): Vrijwilligers gezocht voor de Floriade 2012 (Vervolg) RAVON zoekt vrijwilligers die willen helpen tijdens de Floriade 2012. Zin om te helpen bij het amfibievriendelijk inrichten van een tuin en vijver of informatie te verstrekken over de dieren die voorkomen in diervriendelijke ingerichte tuinen? Meld je aan! De Floriade is de Wereld Tuinbouw Expo die eens in de tien jaar in Nederland plaatsvindt. Van 5 april t/m 7 oktober 2012 wordt de zesde editie van de Floriade georganiseerd in Venlo. Deelnemers zoals landen, bedrijven en overheden laten de verwachte 2 miljoen bezoekers genieten van ‘s werelds mooiste en meest bijzondere bloemen, planten, bomen, groentes en fruitsoorten. Elke dag is er een cultureel programma met muziek, dans, literatuur, theater en beeldende kunst uit de hele wereld. Met talloze spannende, vernieuwende en leerzame attracties en activiteiten is Floriade 2012 ook een spectaculaire ontdekkingsreis voor kinderen. Dankzij onze samenwerkingspartner Vivara Natuurbeschermingsproducten kan RAVON aan de Floriade 2012 participeren. Vivara heeft samen met IVN Nederland in 2011 een kavel ingericht vlak bij de hoofdingang en goed te zien vanuit de kabelbaan, met als thema ‘Through animal eyes’. RAVON levert een bijdrage aan een zoekkaart, informatiebord, folder en jeugdpakketten (o.a. werkbladen en kleurplaten). Ook zal er in het paviljoen in de periode april t/m juli een aquarium aanwezig zijn om bezoekers de ontwikkeling van kikkerdril tot kikkervis te tonen. Andere partners die bijdragen leveren zijn: De Egelstichting, Eekhoornopvang Nederland, De Vlinderstichting en Vogelbescherming Nederland. RAVON zoekt vrijwilligers voor de volgende taken:
helpen bij de verdere inrichting van de vijver (15‐9‐2011 t/m 31‐3‐2012) verzorgen van het aquarium met kikkerdril / kikkervisjes (april t/m juli 2012) verzorgen van een excursie of workshop op het Floriade‐terrein (april t/m juli 2012) verstrekken van informatie aan bezoekers over amfibieën, vlinders, vogels, egels en planten in de periode april t/m oktober 2012 Alle vrijwilligers die meehelpen zullen van te voren door IVN Nederland worden geïnstrueerd en geïnformeerd en ontvangen een duidelijke handleiding.
Voor meer informatie en aanmelden kun je contact opnemen met Kris Joosten:
[email protected]
Puzzelpagina…. ….Omdat het wel en wee van onze herpetofaune vrienden zowel jong en oud bezighoudt, je bent immer zo jong als je je voelt. Ben jij behendig met photoshop of vind je het leuk om een puzzel in elkaar te zetten? Mail dan naar
[email protected] en wie weet staat jouw creatie de volgende keer op de puzzelpagina…
Fotopuzzel Voorjaar 2011 Welke soort is dit? Antwoord: Een rugstreeppad met de ogen van een adder. Andere goede antwoorden zijn: Bufo berus of Vipera calamita
Nieuwe puzzel: verbind de cijfers met elkaar..
Kleurplaat Voor de allerkleinsten…
Colofon Bestuur Binnen het bestuur zijn geen functies verdeeld. Het bestuur bestaat momenteel uit: Peer Busink Michel Cooijmans Kees Marijnissen Sandra van Loon
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
013 505 03 25 06 30 76 01 17 013 534 08 48 06 42 59 75 32
Verzending Kwakbollen wordt per e-mail verstuurd. Indien u kwakbollen nog niet per e-mail ontvangt, stuur dan een e-mail naar
[email protected]. Kwakbollen wordt ook op de Ravon-site geplaatst. Leden die niet over e-mail beschikken kunnen ons verzoeken deze nieuwsbrief per post te verzenden.
