Theetaal? geeft antwoord op pagina 3
11 Vrijdag April2008
Werkt bevrijdend.
Creatieven uit het oosten
Ook de consument in China heeft het design ontdekt Made in China stond synoniem voor massaproductie. Maar het volk wil meer. Ruim baan voor de creatieven uit het oosten.
UEFA Cup Uitgeschakeld
Fiorentina is veel te goed voor het pover spelende PSV Met twee doelpunten draaide Adrian Mutu, de Roemeense aanvaller van Fiorentina, PSV een loer.
16
24
WALTER HERFST/ HH
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Russische vrienden
Peter la Serpe
Kroongetuige in liquidatiezaken heeft veel meer op zijn kerfstok dan OM zegt Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Peter la Serpe, die als kroongetuige van het Openbaar Ministerie een centrale rol speelt in een groot aantal liquidatiezaken in de Amsterdamse onderwereld, is al veel langer actief in het criminele milieu dan hij zelf beweert. Zo stellen leidinggevenden van de Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE). Dat doet ernstig afbreuk aan de betrouwbaarheid van deze zeer belangrijke kroongetuige van het OM.
Advocaten: Aanklagers hebben informatie achtergehouden
In het Noorse stadje Kirkenes is de Rus altijd een goede vriend geweest, zelfs ten tijde van de Koude Oorlog. Russen wonen en winkelen er, hun viskotters hebben het pitoreske haventje als thuisbasis. Een reportage vanuit het koude noorden. P08 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .................................................................................................................................................................
Wereldkampioenschap De pubquiz komt eraan
Niets is leuker dan je nutteloze kennis testen in de stamkroeg Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
Weet u de antwoorden op deze vragen en bezorgt dit u een licht euforisch gevoel? Dan bent u waarschijnlijk een fanatiek pubquizzer. Of u zou dat kunnen zijn. Steeds meer Nederlanders – vooral het mannelijke deel – zijn elke week een avond in de kroeg te vinden om hun kennis van triviale feitjes te tes-
ten. De driehonderd beste teams doen mee aan een heus wereldkampioenschap met deelnemers uit twaalf landen, morgen in de Heineken Music Hall in Amsterdam. De quiztrend is overgewaaid uit GrootBrittannië, waar het spelletje sinds de jaren negentig stevig ingeburgerd is in de pubs. De pubquiz is een soort Triviant. Zonder een speelbord aan de keukentafel, maar met een biertje in de kroeg, in een team van maximaal vijf vrienden. Een quizmaster stelt de vragen, die variëren van de uitslag van de laatste ontmoeting tussen Ajax en PSV tot muziekfragmenten waarvan je de titel moet raden. Iedereen hoopt aan het einde van de avond met de hoofd-
prijs – vaak een stapeltje consumptiebonnen – maar vooral met de eer naar huis te gaan. ‘Niets is leuker dan een ander af te troeven met je kennis’, verklaart Sander Michelsen het succes van de pubquiz. Michelsen, zelf een fanatiek feitjesverzamelaar, zette de Murpy’s Quiz Night op, verreweg de grootste quizcompetitie van Nederland. Nu zijn daar zo’n honderd cafés bij aangesloten. Binnen twee jaar moeten dat er vierhonderd zijn. Daar gaat Heineken een handje bij helpen. Michelsen is net een nieuwe samenwerking aangegaan met de eigenaar van de biermerken Amstel en Murphy’s. Samen gaan ze een tweede competitie uitrollen, de Amstel Café Quiz,
met minder internationale vragen. ‘Amstel is bier voor alle mannen. Het staat voor saamhorigheid en vriendschap’, promoot Peter Everts van Heineken Nederland eventjes. ‘Dat gevoel hoort ook bij de pubquiz.’ Want die is al lang niet meer voorbehouden aan de Ierse en Engelse pubs. Wat in Nederland klein begon, breidt zich volgens Everts als een olievlek uit. ‘Als je eenmaal een pubquiz hebt gespeeld, blijf je terugkomen. Het is verslavend.’ Lees meer op pagina 11
Antwoorden 1. geel 2. Back to Basics 3. Loire
Welke kleur heeft de baard van een mandril? Wat is de titel van het album dat Christina Aguilera in 2006 uitbracht? En langs welke rivier wordt de meeste van Frankrijks Sauvignon Blanc gemaakt?
Uit mededelingen van hogere medewerkers van de CIE blijkt dat La Serpe al voor 2004 betrokken was bij het voorbereiden van liquidaties en andere zware criminaliteit. Dat is in tegenspraak met zijn eigen beweringen. La Serpe, die strafvermindering krijgt omdat hij meewerkt met het OM, heeft altijd beweerd dat hij gedwongen werd mee te doen aan onder andere (de voorbereiding) van liquidaties omdat zijn maatje Jesse R. doorhad dat hij gesprekken met de politie voerde. Door hem mee te laten doen aan criminele handelingen, wilde Jesse R. La Serpe verder het criminele web intrekken en politiecontacten onmogelijk maken. Marnix van der Werf en Nico Meijering, advocaten van de verdachten die door La Serpes verklaringen vastzitten, betichten de aanklagers er van dat ze de verdediging en de rechtbank informatie hebben onthouden en een onvolledige voorstelling van zaken geven. Hun recente verhoren van een aantal CIEmedewerkers bij de onderzoeksrechter lijken het OM in problemen te hebben gebracht, zo bleek op de vorige (pro-forma)zitting van de rechtbank.
Lees verder op pagina 6
2
Nieuws
Woningmarkt Minder huizen verkocht
Huizenkoper krijgt hypotheek niet rond Steeds meer huizenkopers vergissen zich in de uiteindelijke kosten van hun nieuwe woning en krijgen daardoor de financiering niet rond. Romke Spierdijk AMSTERDAM
...
Volgens de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) komt dat niet alleen door de nog steeds stijgende huizenprijzen, maar ook door de explosief gestegen overheidsbelastingen. Inmiddels maakt de hypotheek nog maar 51 procent uit van de totale woonlasten. Het resterende deel bestaat uit energiekosten en tal van belastingen. Huizenkopers houden hier bij het berekenen van hun maximale hypotheek geen rekening mee. Velen realiseren zich niet dat de onroerendezaakbelasting (ozb), riool- en reinigingsheffing, waterschapslasten, het eigenwoningforfait en energiekosten inmiddels 49 procent van de totale maandelijkse rekening vormen. Volgens Roeland Kimman van de NVM zijn veel meer potentiële kopers nodig om een huis verkocht te krijgen dan voorheen. ‘Bij een nieuwbouwproject van honderd huizen waren rond de tweehonderd geïnteresseerden genoeg om alle panden kwijt te raken. Omdat de verkoop steeds vaker vastloopt op de financiering zijn er inmiddels vierhonderd potentiële kopers nodig om zo’n wijk te verkopen.’
Geen reserves Vooral starters schrijven zich nietsvermoedend in voor nieuwbouwwoningen en nemen de hoogst mogelijke hypotheek. ‘Steeds minder men-
...
Zuid-Afrika’s onderminister van Veiligheid heeft opzien gebaard door de politie op te roepen criminelen dood te schieten. ‘You must kill the bastards’, zei Susan Shabangu tijdens een bijeenkomst over misdaad in Pretoria. ‘Jullie moeten je geen zorgen maken over de regels. Dat is mijn verantwoordelijkheid. Jullie verantwoordelijkheid is
‘Je staat constant
Melkkoe Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) valt de gemeenten niet veel te verwijten: de stijging van de woonlasten gaat voor 79 procent naar het Rijk en maar voor 14 procent naar de gemeenten. De waterschappen krijgen de resterende 7 procent van de verhoging. Volgens VNG zijn de gestegen huizenprijzen de oorzaak van de verhoging. Dat de rioolbelasting de afgelopen jaren enorm steeg zou komen door de hogere kosten voor het onderhoud van het riool. Gemeenten gebruiken de heffing zeker niet als ‘melkkoe’. In het eerste kwartaal van 2008 zijn de huizenprijzen 3,2 procent gestegen ten opzichte van een jaar eerder. Het aantal woningen dat verkocht werd ligt echter 8 procent lager dan vorig jaar. Nog nooit stonden er zoveel woningen te koop: 90.000. Dat zijn er 30.000 meer dan vijf jaar geleden. 1
Minister: Kill the bastards! JOHANNESBURG
Vandalisme Stenen door de ramen in Den Helder
sen sparen nog, dus als ze vervolgens in de problemen komen hebben ze geen reserves om de hogere kosten te compenseren’, aldus Kimman. Een deel van de belastingen voor huiseigenaren is gekoppeld aan de WOZ-waarde van het huis en die steeg de afgelopen tijd flink. Volgens Kimman moeten de gemeenten zorgvuldiger te werk gaan bij het bepalen van de WOZ-waarde. ‘Ze nemen één referentiepand en baseren daar de waarde van alle woningen in de straat op. In veel gevallen heeft de gemeente onjuiste of onvolledige informatie over woningen.’ De afgelopen jaren werd 40 procent van de bezwaren tegen de WOZ-waarde door de gemeente gehonoreerd.
Zuid-Afrika
AFP
burgers te beschermen.’ En: ‘Ik wil geen waarschuwingsschoten. Jullie hebben maar één schot, en dat moet een kill shot zijn.’ Er kwam bijval uit het publiek, maar oppositiepartij Democratic Alliance eist dat de minister wordt ontslagen. Ook de Mensenrechtencommissie toonde zich geschokt. In Zuid-Afrika worden volgens officiële cijfers ieder jaar 9.000 mensen vermoord. Ook zijn er bijna 7.000 overvallen. 1
Zeven jaar geleden begon het vandalisme volgens bewoners van de Jeruzalembuurt. FRITS DE BEER
De Jeruzalembuurt in Den Helder wordt geteisterd door vandalisme. ‘Wat probleempjes met hangjeugd’ of ‘terreur’? Sanne Rooseboom DEN HELDER
...
Elk weekend is het raak, als de zon schijnt iedere dag. En dat al jaren. De buurtbewoners zijn het zat. Ze willen graag over de overlast praten, maar alleen als ze anoniem kunnen blijven. De diepe angst voor represailles
is volgens hen niet overdreven. ‘Heb je enig idee hoe het voelt om een steen door je ruit te krijgen?’, vraagt een van hen. ‘Dan word je bang, hoor. Overlast is verdrietig. Je staat constant op scherp in je eigen huis.’ Haar buurman: ‘Het gaat je leven beheersen.’ De Jeruzalembuurt oogt niet als een probleemwijk. Kleine woningen
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................................................
met houten gevels die doen denken aan vakantiehuisjes op een Waddeneiland. Maar de hekjes van de huizen hangen uit hun voegen, schuttingen zijn omgeduwd en de speeltuin ligt er verlaten bij. Al jaren wordt de wijk geteisterd door vandalisme. En volgens de buurtbewoners wordt er niets aan gedaan.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...........................
Selectie werkzaamheden: Rotterdam (bus/tram/metro) De Rotterdam Marathon op zondag 13 april 2008. De meeste lijnen van de RET en Arriva rijden op deze dag een aangepaste route of vervallen geheel. Houdt u rekening met extra reistijd. Doetinchem (bus) Asfalteringswerkzaamheden Syntuslijnen 23, 24, 25, 29, 51, 74 en 82. Halte Gemeentehuis vervallen.
Vandaag
Morgen
Het is vandaag bewolkter dan de afgelopen dagen. De zon schijnt ondanks het toegenomen wolkendek nog geregeld. Er kan een enkele bui voorkomen. De wind doet het rustig aan en waait slechts zwak tot hooguit matig. In de middag draait de wind naar het zuidwesten. De temperatuur loopt op naar een graad of 12. De vorst is voorlopig uit de nacht.
Op zaterdag houden we het hoogstwaarschijnlijk droog. Slechts een enkele bui kan het begin van het weekend verpesten. De temperatuur loopt op naar een graad of 12. De wind trekt aan tot kracht 4 boven land. De windstille dagen zijn dus voorbij. Zondag verloopt wat regenachtiger. De temperaturen blijven gelijk. Na het weekend blijft het wisselvallig.
Assen (bus) Wegwerkzaamheden Arrivalijnen 4, 5, 7, 20, 50, 51, 83 en 116, Halten Zuidersingel en Weiersstraat vervallen. Zwolle-Groningen (trein) • 12 op 13 apr Breda-Tilburg (trein) • 12 en 13 apr MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M) OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL
Nieuws
Jeugdzorg Ouders aanspreken
op scherp’
Een avondklok voor kids onder de twaalf jaar
Regelmatig sneuvelen er schuttingen.
Het ligt niet ver van een avondklok voor kinderen. Minister van Justitie Hirsch Ballin (CDA) wil dat de politie kinderen tot 12 jaar, die ’s avonds op straat lopen, oppakt en bij hun ouders aflevert. Floor van Dijck AMSTERDAM
...
Het begint om een uur of drie ‘s middags met scootertjes die door de straten scheuren, vertellen ze. Het groepje van vier of vijf jongens (‘Nederlandse kaaskoppen’) dijt uit als de scholen uitgaan. Vaak eindigt de avond met vernielingen. Vooral hoekhuizen zijn in trek. Schuttingen sneuvelen, planten worden uit de tuinen gerukt, soms gaat er een steen door een ruit. De daders zijn altijd in no time weer weg, ze verdwijnen in een steeg of rennen de duinen in. De buurtbewoners zeggen precies te weten wie tot de harde kern van de hangjongeren horen. ‘Ik heb de politie namen en adressen gegeven, maar ze doen er niets mee omdat ze de jongens niet op heterdaad betrappen.’
Zeven jaar terug begon het. Toen de flats verderop gesloopt werden en probleemgezinnen in de huurhuizen van de buurt terechtkwamen. De Jeruzalembuurt werd een beetje vergeten door de gemeente. Dat erkent ook gemeenteambtenaar Martin van der Maas, de veiligheidscoördinator voor de wijk. ‘De buurt is aan onze aandacht ontsnapt.’ Maar er wordt volgens hem aan gewerkt. ‘We willen een volledige aanpak. Een combinatie van Jeugdzorg, school, politie, gemeente. Dat kost tijd.’ Ook zijn er plannen een zeecontainer neer te zetten die kan dienen als hangplek voor de jongeren. De buurt ziet het niet zitten. ‘Ik vind het best als ze een plek krijgen, maar niet voor de deur en vlak bij een basisschool.’ Want ook de basisschool is het doelwit van vandalisme. Twee jaar terug gingen er ieder weekend stenen door de ruit van de klaslokalen, het leverde een kostenpost op van 40.000 euro, vertelt directeur Remy de Wit. Sinds hij met een groep jongeren en hun ouders heeft gepraat, gaat het een stuk beter. Maar nog altijd wordt er een keer in de maand wel iets vernield. Praten met de jongeren doen de bewoners eigenlijk niet. De eerste keer dat er iets uit een voortuin verdween, gingen ze nog naar buiten, maar elke keer dat ze er wat van zeiden, werd het getreiter erger. ‘We horen nooit wat van die mensen,’ vertellen de 16-jarige Jim en Jordi. De jongens, een met blond stekeltjeshaar, de ander met een zwart petje, gooien over met een blikje bier op de stoep voor de Deka-markt. ‘Wij maken nooit wat kapot,’ zeggen ze. ‘Het zijn de 12-jarigen uit de wijk, die vervelen zich en slopen alles.’ Maar een bewo-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Argus Nederland telt 130.000 crimineeltjes onder de twaalf
3
ner die de twee voorbij ziet lopen vertelt dat ze vorige maand nog een schutting omtrapten. De jongens ontkennen. ‘We rijden wel eens met onze scooters door de straten. Staan we een beetje te gassen in de duinen. Dat vinden die mensen vervelend. Ze zijn zo snel bang. Ze bellen de politie, maar komen nooit naar ons toe.’ En de politie bellen, daar heeft de buurt ervaring mee. ‘Die doet niets,’ zeggen de bewoners gefrustreerd. Allemaal hebben ze voorbeelden van
De politie bellen, daar heeft de buurt ervaring mee. ‘Die doet niets’, zeggen de bewoners gefrustreerd.
‘Een jong kind hoort ook niet op straat in de avonduren’, vindt de minister, die werkt aan een wettelijke regeling. Zijn plan leidt tot gemengde reacties. Andrea Hollebeek, hoofdredacteur van opvoedblad J/M, is voor. ‘Vooral als deze kinderen de volgende dag naar school moeten. Maar ze waarschuwt ook. ‘De vraag is: waar houdt het op? Het moet niet zo zijn dat goeden met deze maatregelen onder de kwaden lijden. Dat je Amerikaans aandoende praktijken krijgt waar er om acht uur een soort alarmbel gaat en alle kinderen binnen moeten zijn. Als kinderen op een mooie zomeravond in het weekend een keertje tot laat voetballen moet
dat kunnen, natuurlijk. Wij pleiten vooral voor ouderlijke verantwoordelijkheid.’ PvdA-Kamerlid Samira Bouchibti, lid van de commissie van Jeugd en Gezin is het met haar eens dat niet de kinderen, maar de ouders moeten worden aangepakt. Fel: ‘De ouders moeten opvoedondersteuning krijgen, al dan niet verplicht, bijvoorbeeld door het kind drie maanden onder toezicht te laten stellen en de ouders te verplichten een cursus te volgen in een van de centra voor jeugd en gezin. Kinderen die ’s avonds laat rondhangen zijn meer dan een probleem voor de ouders, het is een probleem van ons allemaal. Het kwetsbare kind moet vooropstaan. In Gouda geldt al de regel dat politieagenten kinderen naar huis brengen. En ook Utrecht speelt met het idee, vertelde burgermeester Aleid Wolfsen afgelopen januari. Utrecht kijkt hoe het plan uitgevoerd kan worden en welk vervolgtraject de naar huis gestuurde kinderen en hun ouders kunnen verwachten. 1
aangiften die verdwenen zijn of waar nooit meer iets van is gehoord. De wijkagent vinden ze veel te soft. ‘Die is zelf hartstikke bang.’ Een politiewoordvoerder ontkent dat er niets met de aangiften gebeurt. Maar de wijkagent krijgen we niet te spreken. ‘Die houden we weg van de publiciteit.’ Worden de hangjongeren niet te veel gezien als Hollandse kwajongens? Wijkmanager van der Maas zucht bij het verwijt. ‘We nemen het serieus, echt waar. En nee, als het allochtonen jongeren waren geweest, hadden we het niet anders aangepakt. Toen we problemen hadden met Antilliaanse jongens kregen we het verwijt dat we hen te soft aanpakten omdat ze allochtoon waren. Het is nooit goed.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................
Van Dale geeft antwoord
Theetaal Mogen wij iets met u delen? De laatste tijd menen we wel erg veel taalgebruik te horen dat je als zweverig zou kunnen typeren. Taal waarin heel veel woorden nodig zijn om op zich eenvoudige zaken of gevoelens te benoemen. Taal ook waarin de kool en de geit worden gespaard. Theetaal. Het is de taal van lieden die, bij het warme schijnsel van geurkaarsen, uitentreuren kunnen bomen over spiritualiteit en zingeving. Van degenen die, als ze aan dezelfde – zonder uitzondering vage – klachten menen te lijden, elkaar ‘lotgenoten’ noemen en daartoe een organisatie voor lotgenotencontact oprichten. Als zo iemand je naar je mening vraagt, zegt hij of zij niet ‘Wat vind jij?’, maar ‘Hoe zit jij daarin?’ Ze vinden het
heel belangrijk om ‘dicht bij je gevoel te blijven’, ontvangen graag ‘positieve feedback’ en als het ondanks alles dan toch nog misgaat, mogen ze het van zichzelf ‘allemaal loslaten’ om het vervolgens ‘een plek te geven’. Theetaal is niet iets van vandaag of gisteren. De jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw waren er berucht om. Het waren de jaren van ‘een stukje beleving’, waarin de zachte sector floreerde en iedereen van wie niet
duidelijk was wat hij of zij uitvoerde ineens ‘werker’ werd genoemd. De woordenboekmaker moet zich objectief opstellen en mag geen oordeel uitspreken over mooi of lelijk. Soms is dat nog knap moeilijk. Best wel. 1
www.depers.nl/vandale
Praktijkwoordenboek Nederlands
4
De Vier
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE HET INTERVIEW
Q&A 06-55136XXX
Rob Muntz en Paul Jan van de Wint interviewen vandaag Geert Wilders Koster en Jojanneke dachten mee
‘Ik zal hem vragen wie zijn kapper is’ Koster en Jojanneke dienden nog wat vraagverzoeken in voor Wilders bij Rob Muntz en Paul Jan van de Wint. ‘Ik denk dat Wilders heel gespannen is.’ Waterperoxide, punkmuziek en de liefde. Zomaar een greep uit de schier oneindige lijst met onderwerpen die interviewer Rob Muntz en zijn compagnon Paul Jan van de Wint – het duo is onder meer verantwoordelijk voor spraakmakende tv-producties als de TV dominee – vandaag zullen afwerken in de drie uur die hen gegeven is met Partij Voor de Vrijheid-leider Geert Wilders. Wilders omzeilt hiermee een schadeclaim die Muntz indiende nadat Wilders voor zijn anti-islamfilm Fitna zonder zijn toestemming een geluidsfragment gebruikte waarin Muntz Theo van Gogh interviewt. Muntz kan niet wachten tot 15.00 uur vanmiddag, wanneer ze Wilders treffen. Wilders, zo denkt Muntz, heeft wat minder zin. ‘Ik denk dat hij heel gespannen is. We hebben veel contact met hem gehad de afgelopen dagen. Bizar: Wilders zit in de Tweede Kamer in een eigen zwaar beveiligde gang, waar je alleen in kunt komen door een kogelvrije sluis en als je een bepaalde code weet. Vlak na het Tweede Ka-
HET MAILTJE
Ballin gelogen heeft over het onbewezen bewijs dat Wilders wel degelijk van plan zou zijn geweest een Koran te verscheuren in Fitna, en waarom er van onderzoek naar dit bewijs wordt afgezien. Koster en Jojanneke zijn vooral be-
‘Onze aflevering Steniging vond Wilders Fitna avant la lettre’
Rob Muntz kan niet wachten totdat hij Wilders mag interviewen. HH
merdebat vorige week moest hij nog hard lachen. Paul Jan en ik hebben deze week wat van onze dvd’s aan hem overhandigd. Onze aflevering ‘Steniging’ vond hij Fitna avant la lettre.’ Op de door Muntz en Van de Wint geboden mogelijkheid suggesties in te zenden voor het vragenvuur dat Wilders te wachten staat, werd door zo’n duizend Nederlanders gerea-
geerd. ‘Het opvallendst vind ik dat 25 procent van die mails afkomstig is van boze Nederlanders die in het buitenland wonen, vaak in landen met veel moslims. Mensen die om de hoek van een moskee wonen bijvoorbeeld, die voelen zich nu lullig.’ Het merendeel van de inzendingen betreft vragen waarom Wilders vijf maanden met zijn film gewacht heeft, of minister van Justitie Hirsch
nieuwd naar het merk waterstofperoxide dat Wilders gebruikt (vooral Jojanneke), of zijn vrouw nu bij hem weg is, hoe het staat met Wilders’ vermeende liefde voor punkmuziek en of hij vroeger een moslimvriendinnetje had. Muntz: ‘Ik wilde inderdaad sowieso vragen wie zijn kapper is, maar misschien wil hij dat wel niet zeggen omdat zijn kapper dan ook bedreigd wordt, hihi. Over zijn vrouw heeft hij al aangegeven niks te zullen zeggen. Maar die overige vragen zal ik namens De Pers stellen. Verder ga ik hier niks verklappen, anders leest Wilders al wat hij kan verwachten.’ 1 Wie nog brandende vragen heeft: www. muntzvandewint.com
De La Haye naakt in eigen Panorama ‘Doe me een lol en koop ‘Mijn nummer’ van deze week’ Soms ontvangen Koster en Jojanneke bizarre ontboezemingen. Dit is het letterlijke mailtje van Panoramapitchpoes Mylene de la Haye. Lieve mensen, vrienden, relaties,
Mylène. PAUL TOLENAAR
In de Panorama van deze week is een vrij vermakelijk verslag te lezen over mijn avonturen tijdens één seizoen internetdaten op de site www.mooiemensen.com. Tijdens de fotosessie werd het ineens heel gezellig en lag ik op een gegeven moment in een soort
Marilyn Monroe-pose achter mijn laptop in bed (een beetje van mij, een beetje van de fotograaf). Nóg geen man overboord want het is een schitterende foto geworden maarrr: Nu hebben mijn fijne mannelijke collega’s (ZONDER OVERLEG MET MIJ) die foto op de cover gezet. Oók nog niet zo heel erg.Maarrr: nu wordt dit nummer op de redactie al ‘het Mylène nummer’ genoemd en word ik vreselijk getreiterd over wat mijn naakte verschijning op de cover gaat doen met de verkoopcijfers. Frans Lomans,
mijn hoofdredacteur, heeft al gezegd dat ik mijn functioneringsgesprek van dit jaar zal krijgen onmiddellijk nadat de verkoopcijfers van nr. 15 bekend zijn. Jullie begrijpen mijn kwetsbare positie :-) Daarom: doe mij een lol en koop ‘Mijn nummer’ van deze week. Daarmee verstevigen jullie mijn positie in het Panorama zadel en besparen jullie mij de eventuele hoon van mijn collega’s bij tegenvallende cijfers, ha, ha! Mijn dank grenst alvast aan het hondsdolle. Dikke zoen, Mylène. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ................................................................................
Nieuwe liefde van Geert Hoes bekend
Acteur boos om neppers
NA GERARD JOLING NU ROBÈRT UIT DE KAST
ITALIANEN GEK OP MERK GEORGE CLOONEY
De volgende lover van Geert Hoes (foto), de acteur die onlangs door Gerard Joling uit de kast werd geholpen, heeft zich kenbaar gemaakt. De heer in kwestie is Robèrt Cooijmans. Hoes liep hem in 2003 tijdens het programma Sterrenbeurs tegen het lijf. Geert en Robèrt konden elkaar niet meer loslaten en dat bleef nog lange tijd zo. Hoes had in die tijd nog wat met de moeder van zijn kind Manuela.
De naam George Clooney is in Italië misbruikt door twee personen die onder de naam van de acteur een kledinglijn wilden lanceren. ‘Als iemand je kleding of horloges probeert aan te smeren onder mijn naam, koop het dan niet’, waarschuwde de acteur woensdag in Rome. Het tweetal is aangehouden. De Milanese belastingdienst onderschepte woensdag twintig kledingstukken en een hoeveelheid horloges.
WFA
WFA
‘Katholieke’ Chantal Janzen durft niet naakt Kunstenaar Ronald Schmets kreeg veel vrouwelijke sterren uit de kleren voor zijn kunstprojecten, behalve Chantal Janzen. Wat heeft ú wat de Playboyredactie niet heeft? Zelfs de inkeurige Sacha de Boer doet mee. ‘Ik ben ongevaarlijk. Het naakt is een poging om hun kwetsbaarheid vorm te geven. Ik ben katholiek opgevoed en spaar Mariabeeldjes. Voor mij verbeeldt de vrouw de minnares, de moeder en de maagd.’ Dat is weinig seksueel. ‘Als je intenties oprecht zijn, dan doen ze mee. In een eerdere fotoshoot had ik al gewerkt met Wendy van Dijk, Georgina Verbaan en Sacha de Boer. Op basis van een naaktfoto maak ik een kunstwerk.’ Die foto’s worden vernietigd? ‘Je hoeft niet bang te zijn dat ik er iets mee doe. Ik heb ook totaal geen aandrang als ik de naakte dames zie. Joh, ik val nog eerder in zwijm voor een meisje dat ik toevallig ontmoet bij de Albert Heijn.’ Behalve Chantal Janzen dan, nog wel afkomstig uit het Mariabeeldenrijke Zuid-Limburg. ‘Ja, maar ik ga niet doordrammen of zeuren. Ze moet het wél willen.’ 1
ADSLwinkel.nl® Het Net ADSL Surfen & Bellen • gratis draadloos modem • voordelig bellen • incl. kosten KPN-abonnement • géén jaarcontract, dus nergens aan vastzitten eerste nden 6 maa
95 19, 5
29,9
p/mnd
REUTERS
GRATIS DVD-pakket met 6 geweldige titels!
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ...............................................................................
Echte liefde (1)
Echte liefde (2)
Silda Spitzer, de geplaagde vrouw van callgirl beminnende gouverneur Eliot Spitzer, wist van zijn affaires, meldt The New York Post. Echte liefde overleeft alles.
Gezichten zeggen of mensen een onenightstand of langdurige liefde willen. Mannen met een vierkante kaak, een grote neus en kleine ogen willen liever lust dan liefde.
actie Exclusieve SLwinkel.nl alléén bij AD
Gewoon.
Alléén bij ADSLwinkel.nl ® of bel 030 - 27 198 27
Binnenland
5
Column
Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
Rij
I
Brand
Monniken en poppen geëvacueerd niken en acht studenten worden geëvacueerd. De monniken omdat het museum deel uitmaakt van een groot kloostercomplex. 1 FOTO: FBF.NL
Controverse Omstreden werk Sooreh Hera misschien op Kunstrai
Is De Foto nou te zien of niet? Kustaw Bessems Peter Wierenga AMSTERDAM
...
Er lijkt een vloek te rusten op de foto’s van Sooreh Hera. De kunstenares van Iraanse afkomst mag in mei exposeren op de Kunstrai, maar die voelt er weinig voor dat ook haar omstreden foto’s te zien zijn. Daarop bedekken twee Iraanse homo’s hun gezicht met maskers van de profeet Mohammed en diens schoonzoon Ali. Dat ligt gevoelig bij moslims. ‘Ik zou het minder prettig vinden als die foto’s erbij zitten,’ zegt directeur Anneke Oele van de Kunstrai. ‘Dan weet je dat het hele mediacircus weer opnieuw begint.’ Of ze principiele bezwaren tegen de bewuste afbeeldingen heeft, wil Oele niet zeggen. Volgens haar ligt de keus in eerste instantie bij Galerie A, die het werk van Hera voordraagt. Maar galeriehouder Harry Ruhé wil zich nog niet uitspreken. ‘We hebben een eerste selectie gemaakt. Daar zit de geweigerde serie niet bij. Ze zijn
wel opgenomen in het boek Adam en Ewald, Zevendedagsgeliefden dat bij de expositie hoort.’ Volgens Ruhé heeft Hera zelf ook een stem als het om de expositie gaat, maar hij laat in het midden of haar stem de doorslag geeft. Eerder zei hij tegen NRC Handelsblad dat Hera carte blanche heeft. ‘Ik wil graag alles ophangen,’ zegt Sooreh Hera zelf. ‘Dus ook de foto’s met de maskers die werden geweerd uit het Haags Gemeentemuseum. Maar of dat lukt of niet, weet ik niet. Ik lees ook in NRC Handelsblad dat Ruhé zegt dat ik carte blanche heb, maar ik kan alleen zeggen dat we nog verder moeten praten.’ Zo is er opnieuw onduidelijkheid over haar werk, dat in december voor het eerst geweigerd werd door het Haagse Gemeentemuseum. Directeur Wim van Krimpen verklaarde dat hij geen problemen had met de maskers van Mohammed en Ali, maar keerde daar later op terug. Bepaalde groepen zouden de foto’s als beledigend kunnen ervaren.
Directeur Ranti Tjan van MuseumgoudA bood toen zijn expositieruimte aan. Ook daar kwam een kink in de kabel. ‘Of de expositie in Gouda doorgaat, is nog steeds onzeker,’ aldus Hera. Op internet zijn de foto’s overigens wél gewoon te zien. 1
ter willen aanraden wat meer in het hier en nu te gaan leven. Het leven was kort, overal loerden er gevaren. Je kon zomaar onder een vrachtwagen komen, slachtoffer worden van een aanslag, een documentaire of een nieuwe peiling van Maurice de Hond, en dan had je de laatste uren van je (politieke) leven met een chagrijnige kop in de rij voor een kassa gestaan. Wat zat er in zijn mandje? En: kwam ik niet te zeer aan zijn privacy door de inhoud daarvan te onthullen? Ik liep de winkel in, stelde me onopvallend op in zijn buurt en ging bij mezelf te rade. Voor het functioneren van de minister was het niet relevant welke inkopen hij deed, van de andere kant had ik veel zin om in zijn mandje te kijken en alles op te schrijven. Wat was belangrijker? Ik kwam er niet goed uit, en zeg daarom maar één ding: schrale plekjes. 1
Wat zat er in het winkelmandje van Wouter Bos bij het Kruidvat?
KRETA ALL ! INCLUSIVE
8- t/m 22-daagse strandvakantie
489
8 dag en van af
o .b .v.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
3 pers on
Nieuw tijdperk in de ruimtevaart
ESA ZOEKT VOOR HET EERST IN JAREN WEER ASTRONAUTEN Nederland kan binnenkort zijn derde astronaut afleveren. De Europese ruimtevaartorganisatie ESA zoekt nieuwe astronauten. Zij worden ingezet voor toekomstige missies naar het internationaal ruimtestation ISS. Het is de derde selectieronde die ESA houdt sinds 1978. Volgens de organisatie begint een nieuw tijdperk in de bemande ruimtevaart. Dertig jaar geleden werden voor het
eerst astronauten geworven door ESA. Een van hen was Wubbo Ockels, die in 1985 op een missie met de Space Shuttle ging. In 2004 maakte André Kuipers een ruimtereis naar het ISS. Kandidaat-astronauten moeten onder meer ‘uitzonderlijk talent hebben getoond op het gebied van onderzoek, toepassingen of onderwijs’. Ook moeten zij een goed geheugen hebben, zich goed kunnen concentreren en zich kunnen oriënteren in de ruimte.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Christelijke Fitna Een Saoedische weblogger heeft een korte video gemaakt van bijbelteksten en christelijke extremisten die geweld prediken. Hij doet dit in reactie op de anti-islamfilm van Geert Wilders.
en
Kindvriendelijk hotel, direct aan het strand gelegen! Boek nu een onvergetelijke vakantie naar Kreta..... met KRAS natuurlijk! Want een 8-daagse strandvakantie met verblijf in een 3-sterren plus hotel boekt u nu vanaf slechts € 489!
KRETA Op het meest zuidelijke eiland van Griekenland is het heerlijk toeven. Het heeft een immens lange kustlijn met diverse, heerlijke zandstrandjes. U kunt hier genieten van de Griekse zon en gezellige oude vissersdorpjes waar de tijd lijkt stil te hebben stilgestaan. Het strandleven is hier goed af te wisselen met diverse activiteiten en excursies. Dus… op naar Kreta!
HOTEL STELLA VILLAGE*** + Dit hotel ligt direct aan een privé-strand en vlakbij het centrum van Analipsi. Het beschikt o.a. over 2 restaurants, bar, diverse zwembaden met apart kinderbad. Voor de kinderen is er o.a. een speeltuin en miniclub. Tevens is er dagelijks animatie voor jong en oud.. U verblijft o.b.v. all inclusive.
INCLUSIEF: vliegreis Amsterdam–Heraklion v.v. met transavia.com, luchthaven- en vliegbelasting, brandstoftoeslag, res.kosten, transfers, verblijf in Hotel Stella Village, o.b.v. all inclusive en hostess ter plaatse. Vertrekdata: donderdag van 24/4 t/m 23/10 8 dagen 15 dagen 8 dagen 15 dagen Apr. v.a. € 620 v.a. € 976 Aug. v.a. € 697 v.a. € 951 Mei v.a. € 576 v.a. € 766 Sept. v.a. € 541 v.a. € 717 Juni v.a. € 570 v.a. € 760 Okt. v.a. € 489 v.a. € 717 Juli v.a. € 667 v.a. € 977 Prijzen zijn per persoon, o.b.v. een 3-persoonsbezetting. Voor uitgebreide reisbeschrijving/reservering, zie www.kras.nl/23623
MEER ALL INCLUSIVE REIZEN NAAR HET ZONNIGE KRETA: HOTEL EUROPA BEACH**** v.a. € 549 Voor uitgebreide reisbeschrijving/reservering, zie www.kras.nl/23625 HOTEL MARILENA*** v.a. €569 Voor uitgebreide reisbeschrijving/reservering, zie www.kras.nl/23666
BOEK ONLINE of bel 0900 – 9697
15 cpm
PE 15.5.1
In het Schutterij Museum in het Limburgse Steyl woedde gisterochtend een grote brand. Niemand is gewond geraakt. Wel moesten museumstukken, vijftien mon-
n een filiaal van Kruidvat aan de Lange Poten zag ik deze week de minister van Financiën, Wouter Bos. Hij stond in de rij voor de kassa en keek helemaal niet blij. Even dacht ik dat er iets mankeerde aan zijn consumentenvertrouwen, maar een minister van Financiën is de baas over zijn eigen consumentenvertrouwen, dus lang duurde deze gedachte niet. De rij was lang, de medewerkers van Kruidvat behoren tot de meest ongeïnteresseerde van de stad. Ze zijn tergend langzaam en ook niet erg intelligent. Je moest solidair zijn met mensen van allerlei slag en allooi, maar in de rij bij Kruidvat wilde in die taakopvatting ook bij mij wel eens een barst verschijnen. De minister stond niet netjes in de rij. Eén been, het rechter, ja, dat stond in de rij, maar het linkerbeen stond ernaast, en zelf keek hij alvast naar buiten. Dit kon voor allerlei verklaringen vatbaar zijn, maar het meest voor de hand lag toch wel dit: de minister had haast. Zelf stond hij in de rij voor de kassa, zijn gedachten waren alweer buiten, de straat op gingen ze, in de richting van belangrijke staatszaken. Als dit laatste waar is, zou ik de minis-
6
Binnenland
Bijbel van het alledaagse leven
Spinoza’s godsbeeld zit verstopt in de boeken van Jip en Janneke Maaike Broersma AM STERDAM
...
Annie M.G. Schmidt. HH
Na Winnie de Poeh blijken nu ook Jip en Janneke een diepere filosofische boodschap te bevatten, namelijk die van Spinoza. Volgens literatuurwetenschapper Piet Mooren is er sprake van een onbekende god in Jip en Janneke. ‘Het is de god van de schepping en de natuur in al zijn facetten.’ Naar die god zijn beide kleuters volgens Mooren in tal van rollen opzoek. ‘Het meest prominent zie je dat
in de rol van vadertje en moedertje. Bijvoorbeeld het verhaal dat Jip en Janneke gaan trouwen. Jip zegt dat Janneke alleen een sluier nodig heeft en dat het schuurtje wel dienst kan doen als kerk. De beer wordt op het trapleertje gezet dat dient als preekstoel. Beer krijgt een slab om zodat hij eruitziet als een echte dominee.’ Dit is volgens Mooren de enige keer dat Annie M.G. Schmidt een directe verwijzing maakt naar kerkelijke rituelen. Schmidt, die opgroeide als domineesdochter, keerde zich al
gauw af van de calvinistische leer van haar vader. Maar het godsbeeld van Spinoza, die god gelijkstelt aan de natuur, is volgens Mooren duidelijk aanwezig in Schmidts kinderboeken. ‘In de verhalen kom je de god als schepping ten volle tegen. Jip en Janneke zijn een heel ontdekkend duo, altijd in de natuur. Al staat nergens geschreven dat alles één is in god en natuur, toch lijken beide kleuters vanuit dit intuïtieve besef te leven. Als je de verhalen met die bril bekijkt kom je er goed mee weg’, zegt Moo-
ren. Bewijzen dat Schmidt inderdaad beïnvloed was door Spinoza is volgens hem erg lastig. ‘Maar Schmidt heeft zelf geschreven over haar vaders boekenkast die vol zou staan met filosofen. Je zou dus naar de preken van haar vader moeten kijken of hij ook beïnvloed is geweest door Spinoza.’ ‘De bijbel van het alledaagse leven van kleuters’, noemt Mooren de boeken van Jip en Janneke. Ook als oudere geniet hij nog van de verhalen. ‘Ze zijn nog springlevend.’ 1
Kroongetuige Peter la Serpe
‘Mijn vriend Jesse wilde dat ik vuile handen kreeg’ Vervolg van pagina 1
...
Het Openbaar Ministerie moet maandag uitleg geven in de rechtbankbunker in Amsterdam-Osdorp. Dan is de derde dag van een pro-formazitting tegen Ali A. en Sjaak B., die worden verdacht van betrokkenheid bij een aantal liquidaties in de Amsterdamse onderwereld. Dat zij al ruim een jaar vastzitten, komt voornamelijk door de verklaringen die La Serpe heeft afgelegd. Het OM heeft met La Serpe afgesproken tegen hem acht jaar te zullen eisen wegens betrokkenheid bij een aantal liquidaties en pogingen daartoe, in ruil voor verklaringen. Door zijn toedoen is inmiddels een aantal verdachten opgepakt. La Serpe wilde al jaren uit het criminele milieu stappen, zo heeft hij verklaard, maar dat was niet zo eenvoudig als het lijkt. Integendeel, hij raakte steeds verder
verstrikt in het criminele web, door toedoen van zijn grote vriend Jesse R. Het OM ziet R., die ook vastzit, als hitman van een groot aantal liquidaties. R. wist volgens La Serpe dat hij in 2003 en 2004 in het geheim met de politie praatte en probeerde dat te dwarsbomen. La Serpe werd gedwongen om R. te helpen bij het voorbereiden en uitvoeren van liquidaties. ‘Jesse wilde mij vuile handen laten krijgen’, aldus de kroongetuige. Maar hier lopen de verhalen van La Serpe en de CIE’ers uiteen. De laatste beweren dat La Serpe al voor 2004 betrokken was bij het voorbereiden van liquidaties en al vuile handen had. Terug naar de vroege zomer van vorig jaar, toen de 43-jarige Peter la Serpe in een van zijn verhoren bij de rechter-commissaris per ongeluk de naam van Arnold Pels liet vallen. Deze hennepteler uit De Meern werd in februari 2002 doodgeschoten. De
Volgens de politie sprak La Serpe over zeven liquidatiezaken. PETER HILZ/HH
naam deed de advocaten verder op onderzoek uit gaan, omdat deze moord tot nu toe volledig buiten beeld was gebleven. Het strafdossier bevat vele verklaringen van La Serpe, maar niet over de zaak-Pels. De kroongetuige sloot een deal met justitie, omdat hij uit het criminele milieu wilde stappen. Deze werd in maart vorig jaar gesloten, nadat de gesprekken met de CIE daarover in 2006 op gang waren gekomen. De gesprekken die La Serpe in 2003 en 2004 in het geheim voerde met de politie liepen op niets uit. In ruil voor zijn verklaringen vroeg hij toen drie miljoen euro, maar het OM wilde geen getuigenverklaring kopen. In die jaren repte La Serpe al over een aantal zaken die nog niet in de publiciteit waren gekomen, zo ver-
telde de CIE-chef bij de onderzoeksrechter. ‘Volgens mij sprak La Serpe in deze periode over zeven zaken, waarbij hij in twee gevallen strafrechtelijk was betrokken, als mededader of medeplichtige.’ Met zijn verklaring is toen verder niks gedaan, omdat er geen deal tot stand kwam. Zijn CIEcollega verklaarde dat La Serpe in 2003 heeft verteld dat hij heeft meegedaan aan een voorverkenning van de moord op Pels en dat hij betrokken was bij een mislukte liquidatiepoging in 2000 in Amsterdam. Officier van justitie Betty Wind, die de rechtszaak tegen de cliënten van Van der Werf en Meijering voorbereidt, probeerde tijdens de verhoren bij de rechter-commissaris te beletten dat de mensen van de CIE zouden antwoorden, maar dat mislukte.
Een van hen noemde zelfs nóg twee zaken, die bij de verdediging onbekend waren. La Serpe zou betrokken zijn geweest bij de overdracht van munitie waarmee later mogelijk liquidaties zijn gepleegd. Deze twee munitieoverdrachten, de zaak-Pels en de mislukte aanslag staan niet op de dagvaarding van La Serpe. Ook zitten ze niet in het dossier, tot verbijstering van de raadslieden. Met de beweringen van de CIE’ers dat La Serpe al voor 2004 betrokken is geweest bij zware criminele misdrijven, komt het verhaal van de kroongetuige en zijn betrouwbaarheid onder druk te staan. En daarmee het grote liquidatieproces tegen een aantal verdachten dat het OM in het najaar wil houden. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ......................................
Belediging joden
Politie-invallen
COLUMNIST MOET OPNIEUW BIJZONDER VOOR RECHTERS VERSCHIJNEN WIETKWEKEN Meerdere rechters moeten zich buigen over de zaak tegen de columnist die zich in Havana, het blad van de Hogeschool van Amsterdam, opzettelijk beledigend zou hebben uitgelaten over joden. De politierechter in de hoofdstad besloot gisteren dat de meervoudige kamer van de rechtbank de zaak moet behandelen, ‘gelet op het principiële karakter’. Tegen Arnold Scheepmaker was een boete van achthonderd euro geëist. Hij schreef in
september 2006 onder meer dat het ‘sinds de nazi-tijd niet echt cool’ is ‘om negatieve dingen te zeggen over joden, maar soms snap ik best hoe het in 1937 zo ver heeft kunnen komen’. En: ‘Misschien moet ik dus niet alle joden door de mangel halen, omdat het me vooral om de ziekmakende Israëliërs gaat, maar eerlijk is eerlijk: uiteindelijk kunnen we ze allemaal terugleiden naar het heilige land.’ De zaak komt op 21 april opnieuw voor.
De politie heeft vorige week bij invallen in twee aangrenzende woningen in het Gelderse Wezep twee wel heel bijzondere wietkwekerijen gevonden. In de ene woning was de hennep verborgen in een uitgegraven kruipruimte, in de andere waren plantages gemaakt onder de tuin en onder de vijver. De bewoner van de laatste woning verklaarde bijna een jaar te hebben gewerkt aan de ondergrondse wietkwekerij.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................
Maxime Verhagen praat te veel
Jarig
Minister van Buitenlandse Zaken Verhagen mag niet meer zo lang praten van de Tweede Kamer. De inleidingen en bespiegelingen van de CDA’er zouden zo lang duren dat de Kamer in tijdnood komt.
Kok Joop Braakhekke (1941) en zanger Vader Abraham (1935).
Buitenland
Europa
Thailand Mensensmokkel
EU dreigt China met boycot opening Spelen
54 illegale Birmanen dood in vrachtwagen
Redactie buitenland
Redactie buitenland
AMSTERDAM
...
AMSTERDAM
Als China een gesprek met de Tibetaanse Dalai Lama blijft weigeren, dan moeten de EU-landen volgens het Europarlement de openingsceremonie van de Olympische Spelen boycotten. Peking heeft de belofte tot dialoog gedaan toen het de Spelen kreeg toegewezen en moet daar nu niet op terugkomen, vinden de parlementariers. EU-buitenlandcoördinator Solana heeft de lidstaten bezworen aan hun eis te blijven vasthouden. In Amerika heeft ook Barack Obama, in navolging van Hillary Clinton, president Bush opgeroepen de opening van de Spelen te mijden. Hij noemt als reden de rol van China in Darfur en de rellen in Tibet. Het Witte Huis liet voorzichtig weten dat het niet helemaal uitsluit dat president Bush de openingsceremonie aan zich voorbij laat gaan. 1
In het zuiden van Thailand zijn 54 Birmanen gestikt in de ongeventileerde vrachtwagen waarmee ze naar het eiland Phuket werden gesmokkeld. De slachtoffers waren illegale arbeiders. De vrachtwagen vervoerde 121 mensen, die op een oppervlakte van dertien vierkante meter in de laadbak stonden. Van de 67 overlevenden lagen er gisteren nog twee in het ziekenhuis. De doden zijn 37 vrouwen en 17 mannen. De vrachtwagen was ongeveer twee uur onderweg, toen de Birmanen bezweken. Een van de overlevenden, de 30-jarige Saw Win, zei dat mensen al na ongeveer een half uur op de achterwand van de cabine begonnen te bonken en de chauffeur belden, omdat ze geen lucht kregen. De chauffeur zette de airconditioning aan, maar die ging al snel weer uit.
...
Daarna schakelde de chauffeur zijn telefoon uit en reageerde pas na een uur op het geschreeuw en gebonk van zijn passagiers. Hij stopte, ontgrendelde de laadbak, zag hoe de slachtoffers eraan toe waren en nam de benen, aldus Win. Overlevenden zeiden elk tienduizend baht (bijna tweehonderd euro) te hebben betaald om naar Thailand te worden gebracht. Illegale arbeiders uit Birma werken doorgaans in de visindustrie of als dienstmeisje. Ongeveer een miljoen Birmanen werken legaal in Thailand. Naar schatting een even groot aantal doet dat illegaal. Birma is een van de armste landen van Azië. Amnesty International schreef drie jaar geleden in een rapport dat Birmanen in Thailand werk doen dat de Thai zelf te vies, te gevaarlijk of te min vinden. Ze worden volgens Amnesty stelselmatig onderbetaald en moeten onder ongezonde omstandigheden veel te lang werken. 1
7
‘ DOOR BEIJING DE OLYMPISCHE SPELEN TOE TE WIJZEN, WORDT DE ONTWIKKELING VAN DE MENSENRECHTEN GESTIMULEERD.’ - Liu Jingmin, vice-president ‘Olympisch Comité Beijing 2008’, april 2001
China wil er niet aan herinnerd worden, maar het land heeft toezeggingen gedaan. Door de Olympische Spelen zou de mensenrechtensituatie verbeteren. Zeventien weken voor de Spelen verdwijnen mensenrechtenverdedigers in de gevangenis. Worden Tibetanen onderdrukt. Wordt de doodstraf opgelegd na oneerlijke processen. Wordt de persvrijheid ingeperkt. Misschien dachten de Chinese autoriteiten dat wij hun toezeggingen waren vergeten. Maar zoiets vergeten wij niet. Dus: waar blijft dat respect voor mensenrechten? Waarom worden schrijvers vastgezet? Waarom worden activisten gemarteld?
Filippijnen
Wachten op goedkope rijst In de Filippijnse stad Quezon, ten noorden van de hoofdstad Manilla, staan mensen in de rij voor gesubsidieerde rijst. Door een dalend aanbod zijn de rijstprijzen fors ge-
stegen. De overheid heeft nu niet alleen de prijs verlaagd, maar ook 1,1 miljard dollar uitgegeven om de productie van rijst te stimuleren. 1 FOTO: AP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
Midden-Oosten
BUSH STAAKT TERUGTREKKING VS-TROEPEN UIT IRAK
REUTERS
Na juli komt voorlopig een einde aan de terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Irak. Dat heeft president George Bush gisteren bekendgemaakt. Hij nam dit advies over van de Amerikaanse opperbevelhebber in Irak, generaal David Petraeus. Bush zei dat Petraeus nu alle tijd krijgt om te bepalen of en wanneer verdere terugtrekkingen wenselijk zijn. Hiermee zadelt de president zeer waarschijnlijk zijn opvolger op met
een groot aantal Amerikaanse soldaten in Irak. Bush vertrekt in januari uit het Witte Huis, omdat zijn tweede ambtstermijn dan afloopt. Bush kondigde verder aan dat Amerikaanse soldaten vanaf augustus weer twaalf maanden dienen, in plaats van de op dit moment gebruikelijke vijftien maanden. Het offensief van afgelopen zomer in Bagdad en omstreken noemde hij een groot succes.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Ook op deze dag...
Het weer
Kwam in 2004 Arjan Erkel van Artsen zonder Grenzen vrij, na 20 maanden gevangenschap in de Russische deelrepubliek Dagestan.
Jakarta: 31°C/24°C, bewolkt Phuket: 33°C/26°C, bewolkt Paramaribo: 27°C/24°C, bewolkt
Dat is geen gezeur. Dat zijn geen details. Dat zijn fundamentele vragen. Vragen die we zullen blijven stellen.
IS CHINA OP TIJD KLA AR VOOR DE SPELEN? NOG 17 WEKEN. Ga voor meer informatie en actie naar amnesty.nl
8
Buitenland
Europa Noors-Russische grens
Uitzonderijke burenliefde
N
O
G E N W E R O
ZWEDEN
RUS
LA
FINLAND
N
D
GN/De Pers
Bram Peeters reist voor De Pers langs de oostgrenzen van Europa. In deel 1 van zijn verslagen de burenliefde tussen Russen en Noren. OVER DE GRENS (1) KIRKENES
...
Hij is nog geen 200 kilometer lang, de Noorse grens met Rusland in het hoge noorden. Toch is Rusland overal aanwezig in het Noorse stadje Kirkenes met krap zesduizend inwoners, op nog geen vijftien kilometer van de grensovergang. Straatnaambordjes en winkelgevels zijn tweetalig, op school wordt Russisch onderwezen en bij het oorlogsmonument wappert de Russische vlag. Deze in het oog springende burenliefde is niet vanzelfsprekend. Vanwege de nabijheid van de Sovjetunie stapte Noorwegen aan het begin van de Koude Oorlog in de NAVO en stationeerde het troepen in het noorden. De grens zat toen potdicht. De propaganda van de regering in Oslo over het Rode Gevaar had 2.200 kilometer verderop weinig effect op de tienduizend inwoners van de Kirkenes-regio. ‘De Russen hebben ons bevrijd van de Duitsers’, zegt de 40jarige Trine Beddari. De blonde Noorse woont al haar hele leven aan de rivier Pasvik, die Noorwegen van Rusland scheidt. ‘We zagen de Russen als vrienden, mijn opa heeft ze in de oorlog nog geholpen de rivier over te steken. Pas als uitwisselingsstudent in Amerika hoorde ik hoe het Westen over Rusland dacht.’ Dat de band tussen de Noorse grensregio en Rusland ook na de Tweede Wereldoorlog goed bleef, kwam doordat de Russen na de bevrijding weer vertrokken, zegt Thomas Nilsen van het Noorse Barents Secretariat, een instantie die de regionale samenwerking onderzoekt. ‘In de Baltische staten werden de Russen de bezetter, hier bleven ze de bevrijder. Wij zijn het enige Europese buurland waarmee Rusland nog een goede band heeft.’
In het Noorse Kirkenes wordt ook in het winkelcentrum alles tweetalig aangeprijsd. BRAM PEETERS
De Noorse grensregio telt 700 Russische immigranten, een aanzienlijke hoeveelheid gezien de strenge Noorse immigratiewetgeving. ‘Ze zijn de best geïntegreerde minderheid van Noorwegen. Iedereen hier weet dat Russen een positieve invloed hebben op de lokale economie’, zegt Nilsen. Sinds de ijzermijn van Kirkenes in 1996 haar poorten sloot, werd handel met de Russen de nieuwe bron van inkomsten voor de bewoners. In de haven liggen bovendien enkele Russische vissersboten, die op deze manier de bureaucratie in de haven van Moermansk mijden. Jaarlijks leveren deze vissers de lokale Noorse economie vele miljoenen euro’s op.
Sommige Russen kennen de Noren alleen dronken en op vrijersvoeten Daniil Zelentsov, oorspronkelijk uit Moermansk en nu inwoner van Kirkenes, is het levende voorbeeld van een goede integratie. ‘Het helpt dat je hier een taalcursus moet volgen. En de Noren zijn vriendelijke en toegankelijke mensen.’ De 25-jarige Rus is gelukkig in Noorwegen, maar gaat nog vaak naar het tweehonderd kilometer verderop gelegen Moermansk.
‘In een klein dorp is niet zoveel te doen. Moermansk heeft geweldige cafés, clubs en restaurants en is ook nog eens spotgoedkoop.’ Dat Russen naar het welvarender Noorwegen trekken is voorstelbaar. Dat jaarlijks ruim twintigduizend Noren voor weekendvermaak een vier uur durende tocht naar een grauwe Sovjetstad maken, is minder voor de hand liggend. Direct over de grens, bij de industriestad Nikel, verrijst een naargeestig landschap. De aarde is er zwartgeblakerd en bezaaid met dode bomen vanwege de zwaveldioxide-uitstoot die hier twee keer zo groot is als het gemiddelde in heel Noorwegen. Het
is een groot contrast met het Noorse kerstkaartlandschap enkele kilometers terug. Omdat de weg naar Moermansk door militair terrein loopt, worden reizigers een paar keer gecontroleerd, waardoor de busrit vijf uur duurt. Maar in Moermansk wacht de beloning: een opvallend actief uitgaansleven en biertjes die 1 euro kosten, in plaats van zeven in Noorwegen. Ook buitenlandse toeristen in Noorwegen mogen graag de cultuurshock ervaren en gebruiken de regio als springplank voor een bliksembezoek aan Rusland. Daarom organiseert reisbureau Pasvikturist in Kirkenes in de zomer kanotochten op de grensrivier met aan weerszijden Russische grenspalen en wachttorens. In de winter kun je op sneeuwscooters over de heuvels van verlaten mijnen crossen of met een hondenslee door de bossen glijden. Het reisbureau helpt jaarlijks duizenden toeristen aan visa, overnachtingen en rondleidingen in Moermansk. De 26-jarige Sergey Arzumanov ziet die toeristen graag komen. Als klein jochie verkocht hij al ansichtkaarten en Sovjetmedailles aan Noorse toeristen. Al gauw zag de behendige Rus in dat hij beter Noors dan Engels kon leren. Nu spreekt hij beide talen vloeiend en werkt hij als tolk en gids. De Noren hebben volgens hem geen smetteloze reputatie in de stad. ‘Sommige inwoners kennen de Noren alleen dronken en met een welwillend Russisch meisje aan de arm. Maar anderen beseffen dat Noorse niet-gouvermentele organisaties (ngo's) en bedrijven veel kennis en geld in de regio pompen.’ Hij wijst naar een benzinepomp van het Noorse Statoil. ‘Daar hebben we zes van in de regio, de enige Statoil-stations in Rusland. Omdat we geen McDonald’s of Pizzahut hebben, eten we hier onze hamburgers.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Ademen via de huid
Negentien slachtoffers
KIKKER ZONDER LONGEN ONTDEKT IN INDONESIË
EMOTIONELE HERDENKING VLIEGRAMP SURINAME
Op het Indonesische eiland Borneo is een kikker ontdekt die geen longen heeft en alleen door de huid ademhaalt. De Barbourula kalimantanensis, zoals de waterkikker is gedoopt, werd in 2007 gevonden tijdens een expeditie naar een afgelegen deel van de provincie Kalimantan op Borneo. Evolutiebioloog David Bickford deed deze week verslag van de vondst in het wetenschappelijke tijdschrift Current Biology.
De vliegramp van vorige week donderdag heeft Suriname gebundeld, de gemeenschap bijeengebracht. Dat zei de Surinaamse president Ronald Venetiaan woensdagavond bij de rouwdienst in Paramaribo, ter nagedachtenis aan de negentien slachtoffers van de crash van de Antonov AN-28. Gedurende de dienst, waarbij koren zongen en negentien kaarsen brandden, konden enkele aanwezigen hun emoties niet bedwingen. Ze schreeuw-
Bickford suggereerde dat er sprake is geweest van evolutionaire aanpassing aan het koude, snel stromende water waarin de kikkers leven. ‘Waarschijnlijk moesten zij hun drijfvermogen verminderen om te voorkomen dat ze door de sterke stroom in de bergrivieren werden meegesleurd.’ Bickfords Indonesische collega Djoko Iskander kwam de kikker dertig jaar geleden voor het eerst tegen en heeft er al die tijd naar gezocht.
AP
den en barstten in tranen uit. Veel nabestaanden zeiden de rouwverwerking moeilijk te vinden omdat nog geen afscheid kan worden genomen van hun geliefden. ‘De identificatie van de slachtoffers wordt erg moeilijk’, zei parlementariër Ronnie Brunswijk na afloop van de rouwdienst. Brunswijk, die enkele uren na de ramp op de plek arriveerde om hulp te verlenen, trof compleet verkoolde lichamen aan.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ ..........................................................
Kuisheidsgordels (1)
Kuisheidsgordels (2)
Kuisheidsgordels (3)
Vrouwen die werkzaam zijn in massagesalons in de Javaanse stad Batu moeten, als het aan de plaatselijke politie ligt, voortaan zichtbaar een soort kuisheidsgordel dragen.
De massagesalons fungeren feitelijk als bordelen en de politie hoopt daar op deze manier korte metten mee te maken.
De Indonesische minister voor Vrouwenzaken is faliekant tegen. ‘Het is beledigend voor vrouwen. Alsof zij het zijn die fout zitten.’
Economie
9
Alitalia Overname ‘enige oplossing’
Air France-KLM terug aan tafel bij Italianen? Eerst pestten de vakbonden Air France-KLM weg uit de onderhandelingen met Alitalia. Nu hebben ze spijt en doen ze hun best om de schade te repareren. Novum AMSTERDAM
...
Alitalia presenteert volgende week een nieuw plan voor overnamepartij Air France-KLM. Dat zeggen Italiaanse vakbonden donderdag na een ontmoeting met de regering. Dat nieuwe plan zou de Frans-Nederlandse luchtvaartcombinatie moeten overtuigen de onderhandelingen toch voort te zetten. Enrico Letta, de secretaris van de premier, zou volgens de vakbonden hebben gezegd dat er ‘een kans bestaat dat de Air France-KLM -deur opnieuw kan worden geopend’ met een herzien voorstel. De regering ontkent in een verklaring echter dat Letta een nieuw plan zou hebben aangekondigd. Wel voegt de regering in een tweede verklaring toe dat een overname door Air France-KLM ‘de enige concrete oplossing’ is voor de toekomst
van de nationale luchtvaarder. Tevens stelt de regering een ‘actieve rol’ te willen spelen om ervoor te zorgen dat een tweede mogelijkheid van de integratie van Alitalia in Air France-KLM wel slaagt. Volgende week zullen regering en vakbonden elkaar opnieuw treffen, aldus de verklaring. Vorige week ging bestuursvoorzitter Jean-Cyril Spinetta plotseling terug naar Parijs, omdat de beide luchtvaarders het niet eens konden worden. Vakbonden stelden eisen aan de overname die volgens Spinetta ‘onverenigbaar’ zijn met de doelstelling om Alitalia weer winst te laten draaien. De financiële positie wordt steeds nijpender voor Alitalia. Het bedrijf had op 31 maart nog 170 miljoen euro in kas, terwijl de luchtvaarder zo’n 1 miljoen verlies per dag lijdt. Overigens staan de Italiaanse verkiezingen voor 13 en 14 april op het programma. Verwacht wordt dat de uitkomst daarvan een grote impact zal hebben op het lot van Alitalia. Er heerst al lange tijd politieke verdeeldheid over de overname. 1
De Dreamliner, het nieuwe paradepaardje van Boeing, laat nog even op zich wachten. REUTERS
Luchtvaart Schadeclaims
Luchtvaartmaatschappijen willen hun Dreamliner of geld van Boeing Redactie economie AMSTERDAM
...
Het was afgelopen woensdag alweer de derde keer dat vliegtuigbouwer Boeing een vertraging aankondigde van de levering van zijn nieuwste mega-toestel, de 787 Dreamliner. En dit keer is dat verkeerd gevallen bij de zeker vijftig luchtvaartmaatschappijen die het vliegtuig hebben besteld. Meerdere partijen kondigden gisteren aan claims in te willen dienen bij de vliegtuigfabrikant. Volgens Amerikaanse kranten zou het gaan om onder meer Japan Airlines, All Nippon Airways (ANA), Air New
Zealand en Air India. British Airways, Virgin en het Australische Qantas, dat 65 Dreamliners bestelde, lieten al eerder weten met Boeing over compensatie te onderhandelen wegens eerdere vertragingen. In de luchtvaartwereld wordt al gesproken over miljardenclaims. De officiële luchtdoop van het vliegtuig stond gepland voor september 2007, maar de eerste testvlucht wordt naar verwachting pas eind dit jaar gehouden. Boeing heeft beloofd de eerste Dreamliners in het derde kwartaal van 2009 te leveren, meer dan een jaar na de oorspronkelijke deadline. In het orderboek van
Boeing staat inmiddels al voor een bedrag van 150 miljard dollar aan Dreamliners. Het paradepaardje van Boeing wordt gebouwd met de allernieuwste technologieën. Dit bezorgt de vliegtuigbouwer veel kopzorgen. De romp is voor een groot deel samengesteld uit carbonfiber, waardoor de 787 circa 20 procent minder brandstof zou verbruiken dan vliegtuigen van vergelijkbare grootte. Een deel van de extra kosten voor gedupeerde Dreamliner-klanten zit in het brandstofgebruik van oudere vliegtuigen die nu langer in de lucht moeten worden gehouden. 1
Onder andere onderstaande deelnemende organisaties, bekend op 4 april, zijn aanwezig op DiversityWorks. Kijk voor een update op www.diversityworks.nl: (5 min. van Amsterdam CS)
Dé carrièrebeurs voor hoogopgeleide vrouwen en hoogopgeleid multicultureel talent (m/v). Wat kun je verwachten? - Een beursvloer waar o.a. topwerkgevers als Capgemini, De Nederlandsche Bank, Arcadis, Corus, NS, PricewaterhouseCoopers, Loyens & Loeff, IBM, Politie, Accenture, Deloitte, TNT, Houthoff Buruma en Royal Haskoning vertegenwoordigd zijn. - Een congresprogramma met ruim 40 workshops, dat ingaat op actuele thema’s die multicultureel talent en vrouwen op de arbeidsmarkt bezig houden. Workshops zijn o.a.: • Colourful & Powerful • Maak van je droom je carrière • Multicultureel talent succesvol door het assessmentcenter • Kies je diversiteitwerkgever o.l.v. Rocky Tuhuteru (journalist/presentator) • Diversiteit binnen de advocatuur - door de commissie diversiteit van de Nederlandse Orde van Advocaten • Het ontsluiten van uitsluiting – ervaar de impact van uitsluiting - een variant op het beroemde experiment Blue-Eyes, Brown-Eyes • Not just a lady - hoe sta je als vrouw je mannetje in de harde en snelle zakenwereld? - Live debat met diverse topmannen en topvrouwen waaronder: Marry de Gaay Fortman (partner Houthoff Buruma), Stephanie Harmsen (algemeen directeur Vedior Uitzendbureau), Sybilla Dekker (voorzitter Ambassadeursnetwerk en voormalig minister van VROM) en Tofik Dibi (Tweede Kamerlid Groen Links)
Voor meer informatie en gratis entree
www.diversityworks.nl
DiversityWorks is een activiteit van
onderdeel van de
10
Economie
Fusie Friesland Foods neemt in Maleisië afstand van Wilders
Zuivelkampioenen fuseren Friesland Foods en Campina hebben een fusieakkoord bereikt, maakten ze gisteren bekend. Maken de zuivelconcerns zich nog altijd druk om de effecten van anti-islamfilm Fitna? Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Een deel van de advertentie die Friesland Foods liet plaatsen.
Samen zijn ze een wereldspeler. Friesland Foods en Campina zijn eenmaal gefuseerd mondiaal het derde zuivelconcern, na het Franse Danone en het Zwitserse Nestlé. Er ontstaat een bedrijf – onder de nieuwe vlag FrieslandCampina – met een omzet van ongeveer 8,3 miljard euro en 22.000 medewerkers. Er zullen circa 17.000 leden-melkveebedrijven zijn aangesloten bij de coöperatieve combinatie, die 8,7 miljard kilo melk levert. Waar gaan die zuivelproducten in toenemende mate heen (en tegen een steeds betere prijs)? Inderdaad, naar Azië, waar kleine groepjes woedende
moslims portretten van Geert Wilders in de fik steken; precies de beelden waar de zuivelboeren bang voor zijn. Vanaf januari, toen de anti-islamfilm Fitna van Geert Wilders het land in zijn greep kreeg, zette vooral Friesland Foods zich schrap voor het effect van de film. Want er was al een angstwekkend precedent: het Deense zuivelconcern Arla had meer dan vijftig miljoen euro omzetverlies geboekt als gevolg van de cartoonrellen. Consumenten in landen als Saoedi-Arabië werkten mee aan een maandelange boycot van Deense melk. Waarnemend bestuursvoorzitter Theo Spierings benadrukte daarom in maart dat Friesland Foods volop preventieve actie onderneemt in risicolanden. De film is inmiddels al enige tijd uit en grootschalige ophef is er niet gekomen. In Jordanië is door media wel opgeroepen tot een boycot en in Maleisië deed een supermarktketen
onlangs eenzelfde poging. Friesland Foods, dat in het Aziatische land het merk Dutch Lady voert, was er deze keer snel bij om de ‘hearts and minds’ van de Maleisiërs te winnen, met behulp van paginagrote advertenties in dagbladen (zie hiernaast). Daarin neemt het bedrijf afstand van Wilders en zijn film. Vraag blijft: heeft Fitna de verkoop geschaad? Een rondje in de sector leert van niet. ‘Er is geen sprake van boycots. Het valt erg mee’, zegt de woordvoerder van de Nederlandse Zuivel Organisatie. ‘Campina laat desgevraagd weten: ‘Het effect is minimaal, nul.’ En Friesland Foods? ‘Geen effect, niet op de export, niet op lokaal geproduceerde producten.’ Dat is mooi, want dan kunnen de fusiepartners al hun aandacht richten op twee nog noodzakelijke stappen in het fusieproces: goedkeuring van de mededingingsautoriteiten en van de leden van beide coöperaties. Geen boer die dan nog aan Fitna denkt. 1
die factoren een cijfer tussen 0 en 4: 0 betekent geen last, 4 betekent heel veel last. De kansen liggen volgens Van Zeijl bij de concerns die flink in koers zijn gezakt en die relatief veilig zijn. Unibail-Rodamco en KPN hebben de verwachte winsten omhoog bijgesteld, maar zijn wel gedaald. Corporate Express en Randstad lopen de grootste risico’s en daar zijn de verwachte winsten omlaag geschroefd.
• • • • • • • • • • • • • • • •
Beurs Beurs vandaag Van KPN tot CE
Recessieproof aandelen De Nederlandse economie draait prima, maar is dat over een jaar nog zo? Een beoordeling van alle AEX-fondsen in hoeverre ze wel of niet recessiebestendig zijn. AMSTERDAM
...
Welke aandelen moeten het ontgelden, als de Amerikaanse recessie overslaat naar Europa en ons land? Minstens zo belangrijk, welke moet u dan vooral niet hebben? Rabo Securities heeft een rapport gepubliceerd, waarin ze veilige aandelen zoekt die het minst geraakt worden door de ellende die ons staat te wachten. Rabobank beoordeelt de Nederlandse en Belgische grotere aandelen aan de hand van zes punten. Ten eerste kijkt ze vooral naar herhalende omzetten. Zo krijgen de vastgoedfondsen bijvoorbeeld ge-
woon huur overgemaakt. Als tweede let ze op de winstdaling tijdens vorige recessies. Een derde is de ordervoorraad in percentages van de omzet. De vierde is of de omzet in euro´s is. Nummer 5 is schulden en nummer 6 is of kostenbesparingen mogelijk zijn. Hieruit volgt deze Top 10: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Mobistar Unibail-Rodamco Boskalis Westminster KPN Philips Imtech Colruyt Belgacom Fugro TNT
Uiteraard is er ook een lijstje met aandelen die u op basis van deze factoren maar beter kunt mijden, als u bang bent voor een recessie.
De Flop 10: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Super de Boer ICT Automatisering Corporate Express Arcelor Mittal MacIntosh ASMI Wessanen Beter Bed, DPA Flex Kas Bank
Dit lijstje inspireerde SNS fondsmanager en Bekende Belegger Corné van Zeijl om alle AEX-bedrijven – met uitzondering van Tele Atlas en Vedior waar een hard bod op ligt – op hun recessiegevoeligheid te testen. In hoeverre zijn de bedrijven gevoelig voor dollar en pond, hebben ze schulden, zijn ze gevoelig voor de Amerikaanse economie en consument? De fondsmanager geeft voor al
• • • • • •
KPN: 0,0 Unibail-Rodamco: 0,0 Corio: 0,1 TNT: 0,6 Royal Dutch Shell: 0,7 Philips: 0,9
ASML: 1,0 SBM Offshore: 1,0 Wolters Kluwer: 1,0 Ahold: 1,1 Fortis: 1,1 Unilever: 1,1 Reed Elsevier: 1,3 DSM: 1,4 ING: 1,4 Tom Tom: 1,6 Arcelor Mittal: 1,7 Heineken: 1,9 Aegon: 2,0 Akzo Nobel: 2,0 Randstad: 2,1 Corporate Express: 2,6
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Generalissimo Electric 111
26 mei 1896 werd de Dow Jones index geboren met twaalf aandelen. Daarvan is er nu nog één over: General Electric. Het concern was twintig jaar eerder opgericht door ene Thomas Edison. Anno 2008 is het bedrijf 364 miljard dollar waard en maakt alles waar een stekker aanzit of op een motor loopt. Vandaag publiceert GE de eerste kwartaalcijfers. 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Het Panel
STELLING: DE MOOISTE INDEX! 111
Er is meer in het beursleven dan alleen stijgingen of dalingen. De ene index is niet wetenschappelijk verantwoord genoeg (Dow Jones), de ander heeft geen nutsbedrijven (AEX), weer een andere teveel autofabrikanten (Duitse DAX) en ga zo maar door. Wat vindt u de fraaiste en op papier meest verantwoord samengestelde index? WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Uw eigen
Dow Jones
Bekvechten
MARCEL TAK (BELEGGINGSADVISEUR)
MICHIEL PEKELHARING (SENIOR EDITOR IEX)
JACQUES POTUIJT (IEX- EN VEB-COLUMNIST)
111
111
111
‘De mooiste index is uw eigen effectenportefeuille. Precies samengesteld zoals u dat zelf het beste vindt. Waaraan meet u dan de prestatie af? Aan veilige staatsleningen. Als u het rendement van die leningen op langere termijn niet verslaat, stop dan met actief beleggen.’ 1
‘Het stikt van de vreemde indices. Neem de Canadese TSX waarin één aandeel (Nortel) in 2000 een gewicht had van meer dan 30%. Doe mij maar de Dow Jones. Die index bestaat al meer dan honderd jaar en wordt beheerd en samengesteld door The Wall Street Journal.’ 1
‘Helaas, zo eenvoudig is ’t niet. Net als voor zo veel andere zaken in ’t leven is er geen eenduidig antwoord wat de fraaiste index is. De (digitus) index, Latijn voor wijsvinger, is per definitie een vingerwijzing. De index moet representatief zijn, maar daar valt over te bekvechten.’ 1
Economie
11
Ondernemen ‘Ik lijd aan een totale beroepsdeformatie’
Handel in triviale weetjes Na de Britten zijn ook Nederlanders overstag. Duizenden kennisminnaars quizzen elke week een avondje in de kroeg. De hoofdprijs is voor Sander Michelsen, de ondernemer die het concept bedacht. Annemieke van Dongen ZOETERMEER
...
Zij zouden een moord doen voor de quizvragen, de 1.500 betweters uit twaalf landen die morgen in de Heineken Music Hall een gooi doen naar eeuwige roem op het Wereldkampioenschap Quiz. Die vragen liggen opgeslagen in een grote kluis. De antwoordformulieren, T-shirts met de namen van alle hoofdsteden ter wereld en baseballpetjes met opdruk Brainshield liggen opgestapeld in het Zoetermeerse kantoor van Spacejunk. Met vier man en een legertje freelancers stuurt ondernemer Sander Michelsen (37) zijn quizvragen de hele wereld over. ‘Deelnemers aan de pubquiz zijn euforisch als ze weten hoeveel calorieën in een wortel zitten. Niets is leuker dan een ander af te troeven met je feitjeskennis. Vooral voor mannen; tachtig procent van de quizzers is dan ook man. Vorig jaar hadden we in de WK-finale bewust tien foto’s van parfumflesjes opgenomen waarvan ze het merk moesten raden. De ellende was compleet. Een van de finaleteams is daarop een selectieprocedure voor een vrouw gestart.’
Uitgebalanceerde mix
Sander Michelsen presenteert nog elke week een quiz in de Rotterdamse pub waar het allemaal begon.
‘Er zijn teams die de competitie heel serieus nemen. Zij zorgen voor een uitgebalanceerde mix van expertisen: een historicus, een entertainmentfreak en iemand die thuis is in de natuurwetenschappen. Voor de finale leert één teamlid alle Oscarwinnaars uit zijn hoofd, een ander alle zeeën en een derde bestudeert de Bijbelverhalen. Er zijn quizverslaafden die drie keer per week in drie verschillende kroegen meedoen. Maar de meeste mensen spelen puur voor de gezelligheid’, aldus Michelsen. ’Zelf ben ik ook fan van kennisspelletjes, van Triviant tot The Weakest Link. Een kennis van me, die een Ierse pub heeft in Rotterdam, zocht een manier om meer klanten te trekken op de doodse dinsdagavond. Mijn vrouw Desiree heeft in Engeland gewoond. Daar is de pubquiz al lang ingeburgerd. Zo kwamen we op het idee om zelf een quiz te organiseren’,
legt hij uit. ‘Ons format is anders dan dat van Britse pubs: gevarieerder, niet zoveel voetbalvragen. Binnen een maand trokken we zeventig man. Andere kroegeigenaren vroegen of we hen ook elke week een pakketje met vragen konden sturen. Cafés waar veel expats komen, vroegen om Engelse versies. Op een gegeven moment zaten we elke avond tot elf uur vragen te bedenken en antwoordformulieren te kopiëren. In 2001 heb ik mijn baan opgezegd en samen met Desiree Spacejunk opgericht.’ Volgens Michelsen hebben in Nederland nu ongeveer honderd kroegen een abonnement op zijn quiz. ‘Dit jaar moeten er honderd bij en volgend jaar wil ik dat aantal weer verdubbelen. Daarnaast zijn we actief in Duitsland en hebben we abonnees in de VS, Finland en op de Nederlandse Antillen. En sinds gisteren in
‘Veel kroegen combineren het met een quizmenu of bittergarnituur’ Roemenië, via een uitwisselingsstudent die terug naar zijn vaderland was verhuisd en het wekelijkse avondje quizzen miste.’ ‘De pubquizzen genereren tachtig procent van onze omzet. Dat gaat om tonnen. Cafés betalen gemiddeld 47,50 euro per week voor een abonnement, een schijntje vergeleken met wat het ze oplevert. Gemiddeld spelen zestig mensen mee, die allemaal 2,50 euro betalen en een paar drankjes drinken. Veel kroegen combineren het met een quizmenu of een bit-
GUIDO BENSCHOP
tergarnituur. Zij zetten op zo’n avond meer om dan in het weekend. Je kunt als kroegbaas zelf wel een quiz maken, maar dat kost je een hele dag. Ons concept is beschermd, niemand mag het kopiëren. Ondernemers krijgen een licentie. Zij mogen de quiz alleen op de afgesproken datum gebruiken en hem niet aan een ander doorgeven’, aldus de ondernemer.
Op maat ‘Naast de abonnementen verdienen we aan merchandise en aan nieuwe concepten. Voor tv- en radiospelletjes bedenken we vragen, voor kroegen maken we extra’s als een maandelijkse popquiz of een Battle of the Sexes. En aan steeds meer bedrijven leveren we op maat gemaakte quizzen. De schoonmaakster weet weer heel andere dingen dan de directeur; dat maakt het een leuke teambuildings-
activiteit. Een paar maanden geleden zijn we gestart met een soort castingbureau voor quizspelletjes, Quizcasting.nl. Tv-producenten zoeken regelmatig honderden deelnemers per week voor de opnames van hun spelprogramma’s. Wij bereiken een enorm potentieel.’ ‘Ik lijd aan een totale beroepsdeformatie. Ik kan geen film meer zien zonder er een paar quizvragen over te bedenken. Als ik ’s morgens op kantoor kom, neem ik eerst de kranten door. Daar haal ik minstens tien vragen uit. Inmiddels hebben we een database met bijna een half miljoen Engelstalige en ruim 200.000 Nederlandstalige vragen. We proberen ze niet te rouleren, want die betweters onthouden alles. Maar ja, zo ben ik zelf ook. Als ik aan een andere quiz meedoe, eindig ik meestal wel bovenaan.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Hulp Microsoft
Beter opbiechten
MEDIAMAGNAAT MURDOCH DRIJFT YAHOO IN HET NAUW
NMA SPAART EERLIJKE KARTELKLOKKENLUIDERS
Mediamagnaat Rupert Murdoch overweegt met zijn Amerikaanse mediabedrijf Newscorp Microsoft te steunen in de overnamestrijd om internetbedrijf Yahoo. Door de hulp van Newscorp kan Microsoft zijn bod verhogen en de druk op de aandeelhouders van Yahoo vergroten. De onderhandelingen tussen Newscorp en Microsoft zijn nog vers. De softwaregigant heeft bijna 45 miljard dollar voor Yahoo geboden, maar de inter-
Bedrijven kunnen beter eerlijk zeggen dat ze meedoen aan ongeoorloofde prijsafspraken dan dat de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) er zelf achterkomt. In ruil daarvoor krijgen bedrijven een lagere straf. De mededingingswaakhond verwacht dat de komende tijd meer deelnemers aan verboden kartels zelf hun betrokkenheid opbiechten. Volgens de NMa groeit de pakkans, omdat de autoriteit naast ondernemingen nu ook op-
netonderneming vindt dit te laag. Microsoft gaf Yahoo vorig weekend drie weken om in te stemmen met het bod; anders brengt het softwareconcern een vijandig bod uit. De zoekmachine doet echter verwoede pogingen om Microsoft te weren. Yahoo wil de internetaanbieder AOL van Time Warner overnemen, in ruil voor een belang van 20 procent en een investering in het internetbedrijf. Met dat geld kan Yahoo weer eigen aandelen inkopen.
REUTERS
drachtgevers en feitelijk leidinggevenden aan een kartel mag beboeten. Daardoor is de kans groter dat deelnemers zelf naar de toezichthouder stappen om een hoge boete te ontlopen. De NMa legde in 2007 voor bijna tien miljoen euro aan boetes op. Onder meer de betonsector, boomkwekerijen en leveranciers van metalen waren de pineut. In 2005 beboette de NMa 344 bouwbedrijven voor 135 miljoen euro.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Werken is gezond...
Overval ik je? (1)
Overval ik je? (2)
Werklozen die zich gezond voelen, hebben een veel grotere kans werk te vinden dan WW’ers met gezondheidsklachten.
Chinese studenten aan een kunstopleiding kregen de opdracht een bankoverval te beramen die binnen zeven minuten uit te voeren was.
Professor He van de Guangdong universiteit, die de opdracht verzon, zegt dat het de studenten leert om beschikbare middelen efficiënt en economisch in te zetten om een gesteld doel te realiseren.
Het Verhaal
12
‘WIJ ALLOCHTONEN DURVEN EMOTIES NIET TE UITEN’ Abkader Chrifi doolde als drugsverslaafde rond op Hoog Catharijne. Nu leert de Marokkaanse zakenman aan jongeren om zélf hun problemen op te lossen. Peter Wierenga UTRECHT
...
Een vergeelde foto. Een man met donkere snor en krullenbos loopt met wat lotgenoten door de groene omgeving van Meppel. Zijn blik is leeg, de voorjaarszon weerkaatst op de struiken. ‘Op deze foto zat ik zo’n vier weken in afkickcentrum Arta’, vertelt Abkader Chrifi (49) op zijn sobere kantoor in Utrecht. ‘Ik was zesentwintig, maar leek veel ouder. Mijn gebit was verrot, mijn lichaam was stuk.’ Zes lange jaren was hij verslaafd aan heroïne en cocaïne. De radicale aanpak van de antroposofische instelling – geen radio, tv, alcohol, sigaretten, medicijnen, zelfs geen paracetamol – redde hem. Onlangs was hij voor het eerst in 23 jaar terug. ‘Ik zag er het kamertje waar ik de eerste zware nachten doorstond, de groentetuin die we bewerkten. En ze hadden nog een fotoalbum uit 1985. Het heeft me héél diep geraakt.’ Hij zag ook weer een foto van een vriend uit Arta, nu allang overleden – zoals zovele verslaafden die Chrifi kende. Al die jaren wist alleen zijn familie van zijn roerige verleden – zijn vrouw durfde hij het pas te vertellen toen ze al getrouwd waren. Intussen werkte hij aan oude dagboeknotities. Met het recente verschijnen van Strijd van een vreemde komt een einde aan de worsteling. Onherkenbaar is Chrifi nú, zijn ogen staan helder. ‘Ik rook niet, drink
‘Het leven in Marokko is hard. Ik verkocht als kind van zes al plastic tassen in de soek. Ik probeerde weg te lopen, mijn vader achterna.’
niet en fitness drie keer per week.’ Met zijn strakke pak en bruinleren schoenen kan hij zo doorgaan voor een consultant. En dat is hij ook. Met zijn ‘empowerment-bureau’ Le Succès geeft hij trainingen op mbo-scholen en in jeugdgevangenissen. Maar ook aan leraren, agenten en welzijnswerkers. ‘Vroeger had ik een uitkering, nu train ik arbeidsmarktconsulenten. Grappig nietwaar?’ Dat had hij als jongetje uit de Rif niet kunnen denken. ‘Het leven in Marokko is hard. Ik verkocht als kind van zes al plastic tassen in de soek. Ik probeerde weg te lopen, mijn vader achterna, die in Europa werkte als gastarbeider.’ Dat eerste avontuur eindigt met een pak slaag van zijn moeder. Als het gezin later toch herenigd wordt in Utrecht, blijkt dat minder feestelijk dan gehoopt. Blonk kleine Abkader uit in Frans, hier heeft hij moeite met de taal. Zonder affiniteit met techniek valt hij snel uit op de lts. Zijn grote liefde is de muziek. Hij speelt basgitaar, van het voorprogramma van Nass El Ghiwane – zijn politiek-bewuste helden uit Marokko – tot countryrock in een Amerikaanse legerband. Maar intussen is Chrifi al van de marihuana overgestapt op de heroïne. Hij raakt steeds meer vrienden kwijt en komt in een klein cirkeltje van veelplegers op Hoog Catharijne terecht. Al gauw steelt en smokkelt hij zelf. Het leidt tot grote confrontaties met zijn vader. ‘Volgens hem kwam ik in het hellevuur terecht, ik gebruikte
drugs en was totaal mislukt. Ik antwoordde hem dat mijn lotsbestemming, El Maktoeb, al bij mijn geboorte op mijn voorhoofd geschreven stond volgens de islam. Ofwel, dit is wat God wil. Daar had hij het natuurlijk heel moeilijk mee. Maar ik kon me geen ergere hel voorstellen dan die waar ik al in zat.’ Chrifi beschrijft een gesloten Marokkaanse gemeenschap, waar schaamte de boventoon voert. ‘Net als in de Turkse, Chinese en Ghanese cultuur is het ongebruikelijk om de vuile was buiten te hangen. Wij allochtonen durven onze emoties niet te uiten. Nederlanders hebben dat door de feminisering en individualisering van de jaren zestig geleerd. Dat proces moet onze generatie nog ondergaan. Een eigen mening vormen, open zeggen wat je vindt.’ Maar ook de autochtonen komen er niet goed af in het boek. Velen hebben een hekel aan buitenlanders. ‘Nu heb ik weinig last meer van discriminatie’, lacht de ondernemer. ‘Dat heeft te maken met je eigen uitstraling. Van mijn ellende gaf ik iedereen de schuld: mijn ouders, het onderwijs, de politie. Tot ze me bij Arta vroegen: heb jij wel jezelf geaccepteerd?’ Chrifi besloot het voortaan bij zichzelf te zoeken. Voor hetzelfde geld was hij er niet meer geweest. Op een avond liep hij vlakbij de Jaarbeurs toevallig een groepje neonazi’s tegen het lijf. Voor hij het wist kreeg hij, ‘vieze buitenlander’, de eerste schop tegen zijn
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Index
Gelderland-Midden
ROTTERDAM IS WEER EEN TIKKIE VEILIGER GEWORDEN
POLITIE VERDACHT VAN ONTUCHT MET ARRESTANTEN
Rotterdam telt nu vier probleemwijken. In 2006 waren dat er nog zes. Over het algemeen zijn de 62 wijken veiliger geworden of hetzelfde gebleven. Dat blijkt uit de jaarlijkse gemeentelijke veiligheidsindex. Geen enkele wijk is volgens de gemeente nog onveilig. Alleen het Oude Westen, Bloemhof, Tarwewijk en Zuidplein zijn nog probleemwijken. Het Oude Westen is er op achteruitgegaan. Dat komt volgens de gemeente
Twee medewerkers van de politie Gelderland-Midden zijn deze week opgepakt omdat ze ontucht zouden hebben gepleegd met vrouwelijke arrestanten. De 59-jarige mannen zouden zich daar aan schuldig hebben gemaakt tussen 2000 en 2007. Een van de twee is vrij, de ander moet later deze week voor de rechter-commissaris verschijnen. Die beslist of hij ook mag gaan. Het onderzoek naar het duo werd opgestart toen anonieme informatie
door drugsoverlast vorig jaar zomer. Daaraan zou inmiddels een einde zijn gemaakt. Vorig jaar zijn meer aangiften van mishandeling binnengekomen. Het aantal aangiften voor andere zaken is gedaald of gelijk gebleken. Bewoners van Charlois en Feijenoord zijn het minst tevreden met hun buurt. Inwoners van Hoek van Holland, Alexander en Hillegersberg zijn het meest tevreden. Acht van de tien Rotterdammers voelen zich veilig.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
HH
binnenkwam bij het bureau Veiligheid en Integriteit. Dit bureau begon vervolgens een onderzoek naar de zaak, dat tot de arrestatie van de twee leidde. Het Openbaar Ministerie maakte gisteren bekend dat de medewerkers in afwachting van het onderzoek geen werkzaamheden bij de politie meer mogen verrichten. Als het onderzoek is afgerond beslist het OM over een eventuele vervolging.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ..........................................................
Baantje (1)
Baantje (2)
Baantje (3)
Plastic tassen verkopen in de soek voor een paar luizige dirham is niet het enige baantje dat Abkader Chrifi heeft gehad.
Op zijn achttiende ging Chrifi door Europa zwerven. Zo deed hij in Parijs drie weken de afwas in een Algerijns restaurant en werkte hij als schoonmaker in een Madrileens hotel.
In Carcassonne heeft Chrifi een maand druiven geplukt. ‘Het werk was erg zwaar, maar de omgeving was prachtig en de wijn lekker.’
Het Verhaal
Zij hadden baarden en gewaden. Ik had lang haar, een spijkerbroek en laarzen, ik was stoned en dronken. Deze mensen wezen me af, dat merkte ik.
Abkader Chrifi: ‘ Kennis is een plicht voor elke moslim‘. MICHAEL KOOREN
borst. Als een opgejaagd dier wist hij te ontkomen. Bijkomend op een bankje praatte hij voor het eerst over zijn gevoelens, met een kat. ‘Toen besloot ik om terug te vechten.’ Hij overwon zijn verslaving en stelde vier doelen: huis, studie, baan en gezin. Met geleend geld (‘vaak had ik geen eten en moest ik kilometers lopen omdat de bus te duur was’) studeerde hij voor arbeidmarktconsulent. Hij solliciteerde net zo lang tot hij eindelijk een kans kreeg aan de andere kant van de balie. En nu heeft hij zijn eigen bedrijf, met bijna een half miljoen omzet per jaar. Schepper van je eigen werkelijkheid, zo noemt Chrifi dat. ‘Mijn grote inspirator is Martin Luther King en zijn methode van vreedzaam verzet. Als ik gediscrimineerd word, hoef je geen medelijden met mij te hebben, maar met degene die discrimineert. Die is het slachtoffer van zijn eigen haat. Regelmatig heb ik ruiten van disco’s ingegooid, als we weer eens geweigerd werden. Maar je moet niet haat met haat bestrijden.’ Ooit werd hij op straat in Utrecht aangesproken door mannen uit de moskee. De poortwachters van de hemel, zo noemt hij ze. ‘Zij hadden baarden en gewaden. Ik had lang haar, een spijkerbroek en laarzen, ik was stoned en dronken. Deze mensen wezen me af, dat merkte ik. Het was een eenzijdige discussie. Maar stel dat ik nu jong was geweest en zulke mensen gaven me de erkenning die ik zocht, wie weet was ik een ex-
tremist geworden.’ Ironisch genoeg is hij na zijn afkicken als een moslim gaan leven. ‘Terug in de samenleving ben ik de Koran gaan bestuderen. Mijn vader luisterde alleen naar de preken, die heeft hem nooit zelf gelezen. Het is een geweldig boek.’ Chrifi maakte zijn eigen mix van de westerse psychotherapie en islamitische cultuur. ‘De kern is dat iedereen onbeperkte mogelijkheden heeft en tegelijk zijn eigen identiteit kan behouden.’ Met een nadruk op positief denken traint hij jongeren, allochtoon en autochtoon. Hij wijst ze op hun eigen verantwoordelijkheid. ‘Waarom heeft niemand mij dit ooit geleerd, is hun reactie. Na zo’n training duiken ze minder snel in de slachtofferrol, melden hun docenten.’ Hij zet een brilletje op en leest een Koranvers over kennis voor. ‘Kennis
Op een avond liep hij bij de Jaarbeurs een groepje neonazi’s tegen het lijf. Voor hij het wist kreeg hij, ‘vieze buitenlander’, de eerste schop tegen zijn borst.
13
is een plicht voor elke moslim, zo interpreteer ik dat. Maar kijk om je heen. Zeventig procent van de Marokkaanse jongeren stopt met school. Er is een inburgeringswet van Verdonk voor nodig zodat allochtonen de taal gaan leren. Dat moeten we toch uit onszelf doen!’ Zelf was Chrifi later dag en nacht bezig met het Nederlands. ‘Ik las alles, van Kafka tot Guust Flater.’ Toch ziet hij nog steeds angst voor kennis. ‘Vaak hoor ik van moskeeën dat ze mijn vorige boek te filosofisch vinden om te gebruiken. Ze zijn bang voor zelfbewuste jongeren. In de Marokkaanse gemeenschap heerst nog steeds totale verwarring, een identiteitscrisis. Langzaam worstelen we richting een nieuwe koers.’ Dat gaat niet soepel. ‘Jongeren van nu hebben het moeilijker dan ik had, door het hardere maatschappelijke debat. Natuurlijk is er vrijheid van meningsuiting, Wilders mág Fitna maken. Maar het is een propagandafilm die angst en haat zaait. Hitler en Saddam Hoessein hebben niet anders gedaan. Al die gruwelijke beelden. Denk je soms dat ík onder de taliban wil leven? In die zin zijn bijna alle Nederlandse moslims het eens met Wilders...’ Er is hardheid te vinden in de Koran, erkent Chrifi. ‘Maar dat staat in een historische context. Bijvoorbeeld de tekst ‘doodt hen waar je ze maar kunt vinden’. Je hebt het over 1500 jaar geleden, toen er strijd was met de niet-moslims. En dan nog laat Wilders nuanceringen, die in de Koran op zulke teksten volgen, helemaal weg.’ Desondanks blijft hij bij zijn eerdere oproep aan moslims om de PVV-voorman juist te knuffelen. Volgens Chrifi is het zinloos om miljarden te pompen in de integratie. ‘Het gaat om mentaliteitsverandering.’ Dat doet hij ook met de campagne Trendy Maroc Star. ‘Ik wil de karikatuur van de criminele Marokkaan nuanceren, net als ik dat met mijn boek wil. Ik hoop dat de lezer deze jongen niet veroordeelt, maar hem zijn vriendschap schenkt.’ Voor Chrifi zélf heeft zijn filosofie in ieder geval gewerkt. Met zijn vrouw (‘het beste wat me ooit is overkomen’) en drie dochters (‘ik maak alles bespreekbaar, zonder taboes’) heeft hij het gezin dat hij altijd wilde. En hij verzoende zich met zijn ouders. ‘Ik ben blij dat ik veel terug heb kunnen doen. Mijn vader is overleden aan de ziekte van Parkinson en zat de laatste jaren van zijn leven in een rolstoel. Elke zaterdag ging ik met hem kibbeling halen bij de viskraam. Vroeger ging jij met mij naar de markt en gaf me te eten, zei ik eens tegen hem. Nu is het omgekeerd. Hij kreeg tranen in zijn ogen en geen hap meer door zijn keel.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Geen criminele organisatie
Nederlanders ontvluchten straf
HELLS ANGELS MOGEN BLIJVEN BESTAAN VAN HET HOF
BRAZILIË EIST UITLEVERING HANDELAREN KINDERPORNO
De Amsterdamse Hells Angels kunnen gewoon blijven rondrijden op hun Harley’s. Het gerechtshof in Amsterdam bepaalde dat de motorclub geen criminele organisatie vormt en niet verboden wordt. Het Openbaar Ministerie wilde de club laten ontbinden omdat hun activiteiten in strijd zouden zijn met de openbare orde. De rechtbank in Amsterdam had dit verzoek al afgewezen. Het hof heeft aanwijzingen dat Hells An-
Het Braziliaanse gerechtshof eist dat twee Nederlandse kinderpornohandelaren, die in hoger beroep tot 21 en 17 jaar cel zijn veroordeeld, aan Brazilië worden uitgeleverd. Dat meldt de NOS. De twee zouden duizenden kinderpornografische foto’s hebben laten maken, waarvoor ze minderjarige meisjes ronselden. Nederland moet volgens het hof worden aangeklaagd bij de Verenigde Naties, voor schending van de rechten van het kind.
gels ‘met enige regelmaat’ mogelijk strafbare feiten hebben gepleegd en stelt vast dat zich een aantal ernstige incidenten heeft voorgedaan. Om een organisatie te verbieden moet echter sprake zijn van een structureel karakter, stelt het hof. Dat heeft het OM niet aangetoond. Weliswaar hebben 18 van de 23 Amsterdamse ‘members’ een strafblad, maar dat achtte het hof niet relevant voor het vaststellen van de bezigheden van de motorclub.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
WFA
De mannen werden in september 2002 in Brazilië aangehouden. Na elf maanden werden ze vrijgelaten op voorwaarde dat ze het land niet zouden verlaten. Toen bleek dat het consulaat in Rio hun toch een noodpaspoort gaf om mee naar Nederland te reizen, ontstond een diplomatieke rel. In Nederland is de hoofdverdachte, oud-militair Jerry K., veroordeeld tot 240 uur werkstraf. Hij kreeg eervol ontslag uit de marine.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ..........................................................
Baantje (4)
Baantje (5)
Baantje (6)
Als verslaafde kwam Chrifi aan geld door drugs te smokkelen naar Brussel. Toen hij een pakje kwijtraakte, was die loopbaan voorbij.
Na zijn afkicken studeerde de werkloze Chrifi aan het mbo voor arbeidsmarktconsulent. Na meer dan tachtig sollicitatiebrieven kreeg hij die baan bij het Arbeidsbureau.
Nu heeft Chrifi zijn eigen bedrijf, met zo’n vijftien freelancers. En hoopt te verhuizen naar een mooi pand op de Utrechtse Maliebaan.
Puzzels
14
1
ZWEEDS RAADSEL: heiligenbeeld regiment (afk.)
dier van half ras in de pas lopen
2
3
4
5
6
ontmanteling mollengang
mager
7
CRYPTOGRAM 1
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
clown
4 pausennaam idool
2
6
stad in Peru deel van de week
4 9
godin naar aanleiding van pad
5 naaldboom
10 nuttigen
11
gebaar
1
kansbriefje
olie (Eng.)
HORIZONTAAL: 1. Die musici gebruiken bouten of stokken (8); 4. Al die auto's veroorzaken een oogziekte (8); 6. Een lafaard heeft het niet meer (4); 8. Hoofdwasmiddel (7); 9. Aangeschoten zonder op te schieten (4); 10. Niet mooi als je het niet goed repareert (8); 11. De pijn is voorbij voor een piraat (8). VERTICAAL: 1. Dadelijk een ondergeschikt beetje (6); 2. De inhoud hiervan wordt nu niet gebruikt (6); 3. Loofboom (7); 5. Haar aanslagen zijn niet moorddadig (7); 6. Het blijft een paradijs als de maat ervoor gaat staan (6); 7. Door zijn werk voelt hij zich steeds beter (6).
vlek
verslag
6 aanwijzend vnw.
3 palmsoort
7
7
8
insect
berg
5
LEGPUZZEL
SUMBRERO®
16
12
12 7
15
5
24
17
7
30
Deze legpuzzel bestaat uit een aantal gekleurde vlakken en een stenen kraaltje. Het stenen kraaltje past in één hokje van de legpuzzel. Maak de legpuzzel compleet en leg het kraaltje in het opengebleven vakje.
1
8
6
9
SUDOKU 5
9
3
3
5
2
SUDOKU 1
6
7
8
9
1
2
4
2
7
4
7
1
4
1
2
3
3
9
5
5
1
7 2
8
4
3 5
2
6
4 7
1 5 7 6 2 9 4 3 8
2 6 8 3 7 4 9 1 5
9 4 3 5 1 8 7 2 6
4 3 6 9 8 2 5 7 1
5 7 2 4 3 1 6 8 9
8 1 9 7 5 6 3 4 2
4 9 6 1 8 7 2 5 3
5 3 8 6 2 9 4 1 7
2 1 7 3 5 4 8 9 6
1 8 4 7 6 3 9 2 5
7 5 3 9 1 2 6 4 8
9 6 2 8 4 5 7 3 1
6 4 5 2 3 8 1 7 9
3 7 1 4 9 6 5 8 2
8 2 9 5 7 1 3 6 4
9 7 3 6 4 2 1 8 5
8 5 6 1 3 9 7 2 4
4 2 1 5 7 8 6 3 9
2 1 7 9 8 5 3 4 6
3 8 5 4 6 7 9 1 2
6 4 9 3 2 1 8 5 7
5 6 4 7 1 3 2 9 8
1 9 2 8 5 6 4 7 3
7 3 8 2 9 4 5 6 1
4 2
4
3 4
7 2 4 1 6 5 8 9 3
KAKURO®
6 4
6
6 9 1 8 4 3 2 5 7
Kakuro® van gisteren
16
23
3
35
13
3
5
3 8 5 2 9 7 1 6 4
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 9 8 8 9 driehoekjes de som van cijfers 7 9 6 8 van 1 tot en met 9, die hori6 8 9 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge4 6 6 3 vuld. De Sumbrero® links is 7 9 5 7 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 3 6 1 moeten worden ingevuld. De 0 2 5 4 doet helemaal niet mee. Per 8 7 1 som mag elk cijfer maar één 7 9 2 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
10
10
23
SUDOKU
Brainsnack Kevertje twee
Kakuro® & Sumbrero®
17
25
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Trouwpak; 4. eentonig; 6. keur; 8. amazone; 9. rail; 10. koningin; 11. dressoir. VERTICAAL: 1. Toeter; 2. uitbal; 3. pijnbank; 5. groente; 6. kennis; 7. renner. Zweeds -w-g-u-hnatrappen -tui-ieme beleg-kot -r-sir-fapp-sofia -oot-mals clownerie -oka-roer OOGWENK
7
5
4
17 7
9 24
8
6
3 4 8
9
6 7
7
2
1
6 5
7
8 6
9
3
4
5
2
9
2
12
9 5
9
7 7
3
3
8
4
9
6
17
8 1
5
4
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LETTERMATCH - 46
Voorbeeld:
+
=
LEZERS
[email protected]
COLUMN Bij onderstaande opgave zijn de letters van een woord in twee stukken gesplitst. De gedeelten in reeks A zijn in de juiste volgorde blijven staan, de afgesplitste delen staan in reeks B door elkaar. Doel van dit spel is de afbeeldingen uit reeks B in te kleuren in de afbeeldingen uit reeks A, zodat de letters dan samen een woord vormen. Welk woord is dat? Hierboven staan de letters van het alfabet afgebeeld zoals ze in dit spel gebruikt worden.
© Puzzelland Opl. vorige: A1/B6 A2/B4 A3/B5 A4/B3 A5/B9 A6/B8 A7/B2 A8/B1 A9/B7
Welterusten Sandra Israel
...
Het papier op de smalle onderzoekstafel kraakt onder mijn gewicht. De arts prikt de naaldjes op de juiste plekken in mijn lichaam. ‘Welterusten’, wenst ze met een lieve glimlach. Dan is het stil, heel stil en ik doezel een beetje weg. De naaldjes doen hun werk het beste als je je goed ontspant. Dus dat doe ik, want wat wil ik graag van dat vervelende eczeem af. Ineens schiet me die reclame te binnen. Een man ligt volgeprikt met acupunctuurnaaldjes op eenzelfde bedje. Er breekt brand uit. En probeer maar eens te lopen, als al je zenuwen zijn lamgelegd. Ik kan zelfs niet fatsoenlijk aan m’n neus krabben. Weer sluit ik mijn ogen, maar niet voordat
ik een vluchtplan heb uitgedacht. Behandelkamer uit, door de spreekkamer, wachtkamer naar de achterdeur. Daar zal het even dringen worden, maar dan zijn we ook al bijna buiten… Ik ontspan. Niet lang, want in het kamertje naast me komt een patiënt binnen met haar slechthorende echtgenoot. Iedere vraag of opmerking moet ze drie keer herhalen en de volumeknop gaat steeds verder open. Zo kom ik te weten dat ze nog naar de kapper moet en dat de vriendinnen koffie komen drinken. ‘Wat denk je nu?’ vraagt ze ineens aan haar man. In gedachten zie ik hem zitten. Op het ongemakkelijke blauwe klapstoeltje in de hoek van de kleine behandelkamer. Zijn hand in de denkstand onder zijn kin en zijn ogen gesloten. Vrouwlief moet
tenslotte ontspannen en dan kun je maar beter meedoen. Weer doorklieft haar stem de stilte. ‘Wat denk je nu?’ De man mompelt iets onverstaanbaars en daar is zijn wederhelft niet tevreden mee. Aan de andere kant van het dunne wandje ontstaat een felle discussie. Op het moment dat ik verwacht dat de twee elkaar in de haren vliegen, komt de arts mijn behandelkamer binnen. ‘Lekker geslapen?’ vraagt ze vriendelijk. ‘Heerlijk’, antwoord ik. Ogenschijnlijk ontgaat haar het sarcasme. Thuis wacht mijn man op me met een kopje thee. Terwijl ik een slok neem, vraagt hij opeens: ‘Zal ik volgende keer eens met je meegaan?’ ‘Nee’, proest ik de thee uit over de tafel, ‘doe maar niet.’ 1
Perspectief
15
VANDAAG: LIFESTYLE
(H)eerlijke mozzarella
Give me my pills!
Mozzarella maken is een kunst, blijkt in de Italiaanse fabriek La Baronia in het Italiaanse plaatsje Pontelatone. Ambachtsman Alfonso Cutillo geeft er een tour en vertelt dat hij met lede ogen aanziet hoe ‘zijn’ product slachtoffer wordt van een ‘complot’.
Nog een jaar of twintig en ze zijn overal te koop: pillen die ons bevrijden van vermoeidheid en onze hersenen meer dan 24 uur in topvorm houden. Pillen voor wie geen zin heeft om te slapen; pillen gebaseerd op het geneesmiddel Modafinil. Een preview.
18
19
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Chinees design Twintig jaar terug wás er nog geen Chinees design. Nu kan de wereld er niet omheen uP16
16
Perspectief
Design Chinees ontwerp in het Victoria & Albert Museum
Het volks-skateboard als omslagpunt Twintig jaar geleden bestond Chinees design nog niet. Nu gaat het land voorop met frisse en speelse ontwerpers. Arjan Terpstra LONDEN
...
Aan een van de wanden op de tentoonstelling China Design Now (V&A, Londen) hangen drie skateboards. ‘The People’s Skateboard’ staat er in het Engels en Chinees op geschreven, onder klassieke, sociaal-realistische voorstellingen. Arbeiders die strak de toekomst in kijken. Zingende boerinnen tegen een opkomende zon. De altijd paraat staande soldaat, met geheven geweer, maar dan wel een die de kreet ‘society skateboard!’ uit zijn mond laat ontsnappen. Overvoerd als we in het Westen zijn
door het postmoderne gebruik van communistische iconen (Ché Guevarra op je koffiemok), duurt het even voor het belang van de volks-skateboards tot je doordringt. Wat we zien, is het gebruik van ironie in Chinees design, iets wat twintig jaar terug ondenkbaar was. In de jaren tussen Mao’s revolutie (1948) en de economische hervormingen van de jaren tachtig was communistisch China op van alles te betrappen, maar niet op een humorvolle omgang met het staatsgeleide bestaan. De Chinese communistische partij predikte optimisme en creatievelingen volgden gedwee de partijlijn, uit angst voor
vervolging. Als er gelachen wordt op een poster, is het op commando: wat is het heerlijk om Chinees te zijn en in een fabriek vol goede moed aan de toekomst van het land te werken! De minste hint van ironie in dit soort werk leverde de maker direct een enkeltje werkkamp op. Ook zoiets als ‘Chinees design’ bestond niet. In het land van kwaliteitsarme Made in China-producten richtten de creatieve beroepen zich op reproductie van door de staat gedicteerde iconen of westerse consumptiegoederen. Maar vanaf ongeveer 1980 gebeurt er iets bijzonders, zo laat de tentoonstelling zien. De Partij
Vervang_deze_ streamer
ziet in dat een planeconomie de consumptieve vraag van de binnenlandse markt niet dekt en stimuleert een informele economie naast de formele. Een massale urbanisatie verandert het aangezicht van het land: sinds 1978 trekken 450 miljoen plattelandsbewoners naar de stad. Tegelijk krijgen Chinezen het steeds beter: de Wereldbank berekende dat China sinds 1980 de levensstandaard van 300 miljoen mensen boven de armoedegrens heeft gekregen, een historische prestatie. Ook de middengroepen profiteren: er zijn momenteel zo’n 200 miljoen middenklasse consumenten, vooral geconcentreerd in de steden aan de kust. En ook die zijn Made in China zat. Zie hier de context van een wonder: de geboorte en onstuimige groei van een designindustrie die zich na amper twintig jaar kan meten met de wereldstandaard en daar soms in
Er zijn 200 miljoen middenklasse consumenten in China. En ook die zijn ‘made in China’ zat. grootte, fantasie en gretigheid bovenuit steekt. De skateboards zijn een leuk grapje, maar wie vandaag nog lacht om China’s plek in de designwereld vergist zich deerlijk. In grafische kunst, industrial design, mode, architectuur of fotografie hoeft het Westen de Chinees niets te vertellen en gloort er een nabije toekomst waarin West naar Oost kijkt voor inspiratie. Shanghai is bijvoorbeeld hard op weg dé Aziatische modestad te worden, met haute couture die op frisse
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................
ECO
GROEN GRILLEN Trends in groen design.
De zonnige dagen van afgelopen week doen ons hevig verlangen naar zwoele en hete zomeravonden in de tuin, kamperen in een stiltegebied en barbecuen op de camping van Bakkum. Maar, ouderwets bbq’en met z’n allen is vervuilend (spiritus, aanmaakblokjes e.d.). Ecovriendelijk grillen, bakken en braden kan met een Solar Grill, een bbq die optimaal gebruikmaakt van zonnestralen en zonne-energie. Het is een hebbeding voor ecofanaten die de rompslomp met het gigantische ding op de koop toe nemen. 1 www. tammock.ch
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Spelen met Karl Lagerfeld
Modeontwerper Karl Lagerfeld debuteert als gamepersonage in het computerspel Grand Theft Auto IV dat deze maand uit komt. De Duitser is in het spel een dj met een eigen show in een fictieve stad.
Perspectief
17
...................................................
Spullen spotten .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
Veilig Joost Alferink
...
Veiligheidsriem, veiligheidshelm, veiligheidsspeld, veiligheidsgordel, veiligheidsbril, veiligheidsschoenen, wat is dat toch met producten die aan het woord veilig worden gekoppeld? Meestal is er bij een veilig product sprake van een beschermende functie van de gebruiker zelf. De slimme stalen handschoen bij het openwerken van oesters is bedoeld om de kwetsbare hand te beschermen tegen het scherpe korte oestermes. De veiligheidsgordel én veiligheidshelm zijn zelfs zo goed voor de mens dat ze in veel gevallen verplicht gebruikt of gedragen moeten worden. Opgelegde veiligheid voor eigen bestwil, of onnodige bemoeienis in een samenleving waar we steeds minder zelf de verantwoordelijkheid over ons doen en laten dragen? Als er iets mis gaat, moet iemand of iets de schuld krijgen. Een lastige en interessante discussie. Verrassend lichtvoetig in het bovenstaande rijtje is de veiligheidsspeld. Die wil veel minder, die wil helemaal niemand beschermen. De veiligheidsspeld beschermt zich tegen zichzelf. Als een soort rem op een auto probeert de veiligheidsspeld zichzelf in bedwang te houden, spelden is leuk maar prikken is niet de bedoeling. Vandaar het verbluffend eenvoudige kapje waar de scherpe punt zich achter opsluit. Als ieder gebruiksvoorwerp om ons heen in staat is om zich tegen zichzelf te beschermen dan kunnen er weer een hele reeks wetten en regeltjes de prullenbak in. En zo worden wij weer verantwoordelijk voor ons eigen handelen. 1
East meets west in het Chinees design van vandaag, onder meer in het Olympisch Stadion in Peking.
manieren de roaring twenties van die stad in herinnering roept (de Shanghai chique) en tegelijk strak-modern is. Sinds de film In the mood for love (2001) is bijvoorbeeld de qipan-dress inspiratiepunt, het bekende zijden dameslijfje met kraagje en korte mouwtjes. Maar dan wel in krachtige, modern gesneden varianten, zoals in het werk van Zhang Da of Whang Yiyang. Ook in het industrial design uit Shanghai gaan oud en nieuw op een mooie manier samen, zoals in de Tao Side Table van de in Frankrijk getrainde Jiang Chiong Er. Het is een klassiek Chinees ontwerp, een theetafeltje met krullende ornamenten tussen de poten en het bovenblad, maar dan gezaagd uit twintig platen MDF die achter elkaar geplakt zijn. Het is duidelijk een industrieel product, maar de sterke koppeling aan traditioneel China geeft het iets zachtmoedigs.
Zo wordt de bezoeker zaal na zaal verrast met ontwerpen die er mogen zijn. Neem de grafiek uit industriestad Shenzhen. De stad is van oudsher de ‘drukkerij van China’, maar door de toestroom van jonge tekentalenten (gemiddelde leeftijd van de Shenzhenner: 27) is de stad getransformeerd tot grafisch hogedrukvat. Veel van de grafiek is gericht op typografie, onleesbaar voor westerlingen. Maar met een beetje uitleg kom je erachter hoe speels en fris Chinese grafici aan het werk zijn. Taddy Ho bijvoorbeeld maakte een poster die ‘communicatie vereist geduld’ heet. In het Chinese schrift zit halverwege de zin het karakter ‘zai’, dat ‘nog een keer’ betekent. Ho zet op zijn poster de andere karakters ver uit elkaar, schrijft er tien keer ‘zai’ tussen en onderstreept zo zijn boodschap. Het karakter voor ‘mond’ is een vier-
kant en die gebruikt Hen Yiaying in zijn tijdschrift Frontier om er duizenden andere karakters doorheen te laten stromen. Het woord ‘kunst’ heeft twee karakters en als He Yianping die digitaal op elkaar drukt in allerlei handschriften, ontstaat een vaag nieuw karakter, dat niet bestaat maar dat in zijn uitwaaierende vorm meteen herinnert aan de eeuwenoude taoïstische kalligrafie. Zoals de skateboards het communistische verleden opnieuw interpreteren, is ineens ook pre-communistisch China terug van weggeweest, in design dat volgens alle standaarden zeer modern en bij de tijd is. 1
China Design Now Victoria & Albert Museum, Londen tot en met 13 juli. Info: vam.ac.uk/chinadesignnow
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
PLOP
COQ MET VIN Cor Hospes 111
Een vreemdeling in vinologenland. Of hoe Cor Hospes de veritas in de vino vindt.
‘Gamay, gamay. Als je kip eet, moet je gamay drinken’, ratelde een wijnvriend. Gamee, kamee, pruttelde ik tegen, wat is daarmee. ‘Dat is een Beaujolais-druif waar ze in november die smerige primeur van bottelen. Laat die druif rijpen en dan krijg je de ideale kippenvriend.’ Goed nieuws, want ik wilde aan een drietal vrienden een Kemper landhoen serveren. Vol vertrouwen toog ik dan ook naar Gall & Gall om de verkoper te outsmarten. Maar bij de slijter bleek ik de druif te zijn vergeten. ‘Wil je bij je kip rood of wit?’ vroeg de verkoper superieur. Nog voordat ik kon reageren, stond ik al volgzaam voor het vak rood waar hij een Corbières van Château Artos Lacas
uit het rek tilde. Mooi fruit dat de neutrale smaak van kip prima begeleidde, begreep ik. Tenminste, want wat ging ik eigenlijk met mijn hoen doen. Gepocheerd of verwerkt in een pedisseschotel, ja, dan praat je toch over twee verschillende kippen en daarmee andere wijnen. ‘Aanbraden en daarna in de oven’, zei ik. To e n ook schoot me de kippendruif te binnen. ‘En kamee dan’, zweette ik.
‘Iedereen roept kamee als het over kip gaat.’ De verkoper gaf zijn hoofd een bedenkelijk knikje, en hij diepte een Fleurie van Domaine La Presle uit het schap, een zogenaamde cru uit de Beaujolais. Van gamaydruiven inderdaad. Ik nam beide flessen mee, en na tal van proefondervindelijke slokjes waren ook mijn tafelvrienden er ’s avonds uit. De Fleurie was licht en roodfruitig,
combineerde fijn met het hoen, maar was met 12,49 euro aan de prijs. Doorslaggevend: de Corbières bleef ook tijdens het kiploze natafeltijdperk op smaak. Morellen en cassis rook ik. Anderen repten over leer en bemoste boomstammen. Dus wat nou kamee? Je moet bij gebraden kip, gewoon, niet te zwaar rood drinken dat je lekker vindt. Wit kan ook, maar daarover een andere keer. 1
Château Artos Lacas, Corbières: 5,79 euro. Fleurie, Domaine La Presle: 12,49 euro. Beide Gall & Gall.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Fransen en size zero (1)
Fransen en size zero (2)
Nieuwe ontwerper Blue Blood
De Fransen zijn om. Belangrijke spelers uit de Franse mode-industrie hebben afgelopen week een manifest tegen anorexia getekend.
In het manifest staat ook omschreven dat de partijen meewerken aan de promotie van realistische en gezonde lichaamsbeelden.
Erik Frenken gaat ontwerpen voor het denimmerk Blue Blood. Frenken ontwierp tot voor kort voor Viktor en Rolf. Frenken gaat de modecollectie uitbreiden en de lijn naar een hoger plan tillen.
18
Perspectief
Culinair ‘De demonisering van mozzarellaproducten is begonnen’
De witte idylle verstoord Mozzarella wordt bedreigd door de Napelse vuilcrisis. Door een aantal dioxinegevallen ver weg van La Baronia, staat de delicatesse nu onder zware druk. Peter Popham PONTELATONE
...
Het maken van mozzarella lijkt meer op goochelkunst dan op een industrieel proces. Het van de wei afgescheiden buffelmelkstremsel wordt door een elektrische gehaktmolen in een laaggerande houten bak met kokend water gegoten. Daarna gaat de mozzarellameester aan het werk. Hij klopt de sponzige, witte massa met een houten stok op, terwijl hij overtollig water met een plastic lepel uitschept en blijft kloppen en roeren totdat de vormloze, romige massa zich tot glanzende, kleverige ballen heeft omgevormd. Alfonso Cutillo, eigenaar van La Baronia buffelmozzarellafabriek in het dorpje Pontelatone, breekt een glimmend bolletje af en gooit het mijn kant op. In een oogwenk heeft het oneetbare zure buffelmelkstremsel zich omgevormd tot een van de zachtste, eenvoudigste delicatessen die Italië produceert. Maar sinds kort wordt de idyllische productie verstoord. Afgelopen maand vielen de Italiaanse gezondheidsautoriteiten buffelzuivelbedrijven binnen in de provincie Campania, waarvan Napels de hoofstad is. Ze plaatsten het vee van 66 van hen in quarantaine nadat in 29 gevallen te hoge dioxinegehaltes in de melk waren aangetroffen.Want alhoewel dioxine tegenwoordig bijna standaard aanwezig is in voedsel, wil niemand het op tafel. Gealarmeerd door het
De mozzarellameester aan het werk. REUTERS
nieuws heeft de voorzichtige en angstvallige Italiaanse consument de mozzarella deze maand links laten liggen. De verkoop in het gehele land is met 50 procent gedaald. Het zijn onrustige tijden voor het normaliter vreedzame en geurrijke bereidingsproces. Toen ik onaangekondigd het kantoor van Alfonso Cutillo’s kaasfabriek binnenstapte, werd ik weggestaard alsof ik De Dood zelve was. Als lid van het consortium van DOP (‘Denominazione di Origine Protetta’)-fabrikanten, wiens kaas als beste bekendstaat, behoort La Baronia tot de elite van mozzarellaproducenten in Campania. Meneer Cutillo benadrukt dat geen van haar leden onder verdenking is gesteld. Tweeëntwintig jaar geleden begonnen meneer Cutillo en zijn neef Luca met
behulp van lokale en EU-subsidies als zuivelboeren in de mozzarellaproductie. Mozzarella is beroemd als pizzagarnering, maar het zou zonde zijn Baroniakaas te smelten: de Italianen eten het rauw en zo vers mogelijk, in plakjes met tomaten en basilicum en de best verkrijgbare olijfolie. De internationale interesse in mozzarella di buffalo is het laatste decennium omhooggeschoten. Paco Nicodemo, directeur van het Italiaanse voedselspecialiteitenbedrijf Nifeislife, dat Baronia’s producten importeert, zegt: ‘Door wat nu in Italië gebeurt, loopt de hele branche gevaar. Misschien is tien procent van de producten niet perfect, maar iedereen die tot het consortium van DOP-producenten behoort, neemt zijn handel uiterst serieus. Bij La Ba-
ronia hebben ze bijvoorbeeld hun eigen voedseldeskundige met haar eigen laboratorium. Maar in Italië zijn de verkoopcijfers van het bedrijf, net als die van de anderen in de mozzarella-industrie, in een vrije val geraakt. In totaal met dertig procent, in Italië met vijftig procent. Wat meneer Cutillo woest maakt, is het oneerlijke karakter van de hele affaire. ‘Het is buiten proportie opgeblazen. Wij zijn hiervan de dupe geworden en worden gestraft terwijl we onschuldig zijn.’ De dioxine die in de buffelmelk werd aangetroffen, zei hij, ‘komt misschien wel van vee dat dicht bij de snelweg in een vervuilde omgeving heeft staan grazen, of van vuilnis dat aan de rand van Napels verbrand werd. Hoe het ook zij, het heeft niets met ons platteland te maken.’ De boerderij en fabriek van La Baronia bevinden zich kilometers van Napels, omgeven door grasland. ‘Alle vuilnisbelten zijn mijlenver weg van hier,’ maakte hij duidelijk. Het probleem was lokaal en kleinschalig van aard benadrukt hij, en inmiddels zijn de benodigde maatregelen genomen.’Een paar dozijn buffelhouders had problemen; hun vee is in quarantaine gesteld en de melk vernietigd. Deze producenten bevonden zich tussen Caserta en Napels, boerderijen dichtbij de snelweg. De demonisering van mozzarellaproducenten is op gang gebracht door iemand die hier voordeel uit trekt.’ Meneer Cutillo vermoedt dat mensen in het noorden, misschien concurrerende mozzarellaproducenten buiten de DOP-regio, een rol spelen. De mozzarellacrisis is geen op zichzelf staande affaire maar het zoveelste hoofdstuk in een lang verhaal – de symbolische vergelding voor een gemeenschap met criminele contacten, die heulde met de duivel. Met zijn maagdelijke voorkomen, zijn hoge prijs en internationale reputatie is mozzarella di buffalo DOP het ideale slachtoffer. Het is een fascinerend maar oneerlijk verhaal. ‘Wat we nu nodig hebben’, zegt meneer Cutillo terwijl we afscheid nemen van zijn buffels, ‘is een duidelijk standpunt van onze politici en een persbericht door de overheid waarin staat dat het probleem is opgelost. Want als dit zo doorgaat, wordt het een ramp.’ 1 GETTY IMAGES
© THE INDEPENDENT
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Ontwerpwedstrijd
GELUIDSBARRIÈRE SCHIPHOL LEVERT 750.000 EURO OP Luchthaven Schiphol heeft een prijs van 750.000 euro in het leven geroepen voor het ontwerp voor een geluidsbarrière. Doel van de prijsvraag is een innovatieve manier te vinden om de geluidsoverlast rond de Polderbaan met ten minste 7 decibel te verminderen. Schiphol heeft daar zelf een plan voor liggen waarbij piramides in het landschap worden neergezet om het geluid te breken, maar het daagt nu ontwer-
pers (designbureaus, universiteiten, privépersonen) uit om met een beter idee te komen. De jury bestaat uit onder meer het bestuur van Schiphol, Rijksbouwmeester Mels Crouwel en vertegenwoordigers van de gemeente Haarlemmermeer, waar Schiphol onder valt. Het totale prijzengeld is 1.250.000 euro. Het winnende ontwerp wordt 29 januari 2009 bekendgemaakt.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Biënnale naar Amsterdam ExperimentaDesign komt naar Amsterdam. De biënnale voor experimenteel ontwerp werd de laatste vier keer in Lissabon georganiseerd. Van 18 september tot 4 november is Nederland aan de beurt.
Perspectief
19
Lifestyle Slikken voor recreatief gebruik
De slaap voorbij met een pilletje Na een dag hard werken gezellig het café in, en daarna naar de bioscoop; dan nog even naar een verjaardag en dan naar een houseparty. Een leven zonder slaap, wordt dat ooit mogelijk? Ja. Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
Nog een jaar of twintig, en ze zijn overal te koop. Pillen die ons bevrijden van vermoeidheid en onze hersenen meer dan 24 uur in topvorm houden. Pillen voor wie geen zin heeft om te slapen. Pillen die zijn gebaseerd op het middel Modafinil. Dat geneesmiddel werd ooit ontwikkeld voor mensen die leden aan narcolepsie (slaapziekte). Daarna werd het in de VS ook voorgeschreven aan mensen die in ploegendienst werkten. Sindsdien is Modafinil aan een ware opmars begonnen. De grote farmabedrijven werken nu aan een variant voor iedereen en verwachten een ongekende hype, een verkoopsucces waarbij botox en viagra bleekjes zullen afsteken. Medicijnen worden gemaakt voor zieken. In principe, althans. Wie hyperactief is, krijgt iets om rustig te worden; wie depressief is, krijgt een middel dat hem of haar oppept. Maar diezelfde effecten doen zich uiteraard ook voor bij gezonde mensen die ze slikken. ‘Recreatief gebruik’, wordt dat genoemd. Sommige vormen van recreatief gebruik zijn heel bekend. Zo staan tegenover iedere ‘terechte’ gebruiker van viagra vier mannen die de erectiepil uit nieuwsgierigheid hebben geslikt. Andere zijn al heel oud. Sporters grijpen naar spierversterkende middelen die zijn ontwikkeld voor mensen met spierziekten. Musici die voor moeten spelen, of een belangrijk concert moeten geven, en vrezen dat hun vingers te veel zullen trillen, slikken dikwijls bètablokkers, de klassieke kalmerende middelen. Fervente bezoekers van houseparty’s nemen vaak ouderwetse antidepressiva in, zoals benzodiazepinen. En daarna melatonine of Rohypnol om in slaap te komen. Maar de laatste jaren lijkt het recreatief gebruik een vlucht te nemen,
dankzij twee zeer populaire geneesmiddelen: Ritalin en Modafinil. Niemand weet hoeveel medicijnen er ‘voor de lol’ worden geslikt. De meeste cijfers hierover zijn Amerikaans, en die laten zien dat het verschijnsel daar steeds vaker voorkomt. Vijftien jaar geleden vertelde een op de twintig Amerikaanse jongeren wel eens medicijnen te hebben gebruikt uit nieuwsgierigheid, inmiddels is dat een op de zes. Het aantal Amerikaanse jongeren (12-plussers) dat zich
In de VS gebruiken meer jongeren medicijnen voor de lol dan hasj hieraan schuldig maakt, is nu groter dan het aantal hasj-gebruikers: 2,7 miljoen versus 2,1 miljoen. Het gaat daarbij overigens in het overgrote deel van de gevallen om pijnstillers waar je heerlijk rustig van wordt. Over de situatie in eigen land weten we heel weinig, maar niet zo lang geleden voerde Agnes van der Poel
Onder gezonde Nederlandse jongeren is vooral Ritalin populair van onderzoeksbureau IVO een studie uit onder een groep Nederlandse jongeren. Die blijken verzot op Ritalin, het geneesmiddel tegen ADHD. Van de ondervraagde jongeren zei 2,5 procent het afgelopen jaar oneigenlijk medicijnen te hebben geslikt. In de helft van de gevallen ging het om Ritalin. Voor de rest ging het om psychofarmaca en slechts in twee procent van de gevallen pijnstillers. Dat duidt erop dat er op iedere vier ‘normale’ gebruikers van Ritalin, die het krijgen vanwege ADHD, minimaal een oneigenlijke gebruiker rondloopt. Ritalin vergroot de concentratie, en is dus heel geschikt om een tentamen of examen te overleven, of om te slagen voor het rijexamen.
Van der Poel denkt dat er op heel wat schoolpleinen een handeltje in Ritalin moet bestaan, waarbij ADHD-patiënten hun pillen (moeten) afstaan of verkopen. Veel ingrijpender is het effect van Modafinil – en deze drug heeft ondertussen zijn verklaarde voorstanders. Ook Modafinil verscherpt de concentratie en zorgt ervoor dat we allerlei tests beter doorstaan, maar vooral: het verdrijft alle vermoeidheid. Vandaar dat het Amerikaanse en het Britse leger het in voorraad hebben, voor commando’s en special forces die zware militaire operaties moeten uitvoeren – inmiddels is het ook in de straten van Bagdad gemakkelijk verkrijgbaar. En alhoewel medische vakbladen regelmatig waarschuwen voor de gevaren verbonden aan recreatief gebruik, slikken ook duizenden gewone burgers deze slaapverdrijver. Philip Harvey, hoogleraar aan de Emory Universiteit in Atlanta, komt er graag voor uit. ‘Ik geef vaak lezingen in Europa’, vertelt hij, ‘en vroeger reisde ik dan een dag eerder om van de vlucht bij te komen. Maar met Modafinil kan ik nu een lezing geven op de dag dat ik aankom, en daarna gewoon gaan slapen.’ Want dat is het wonderlijke aan dit middel. Wanneer we een nacht slapen overslaan, voelen we ons daarna behoorlijk groggy en moeten we de gemiste slaap de nacht daarna deels inhalen. Met Modafinil is dat niet nodig: Na een slapeloze nacht heeft de gebruiker de volgende nacht slechts zijn gewone zeven of acht uurtjes slaap nodig om zijn oude ritme weer op te pakken. De grote farmaceutische bedrijven zien in Modafinil ongekende kansen voor een gloednieuwe lifestyle drug. De labs draaien op volle toeren. Barabara Sahakian van de Universiteit van Cambridge, een expert op het gebied van brainboosters, verwacht dat als deze pillen er zijn, onze samenleving grondig zal veranderen. Niet alleen ten goede. Zal het dan ooit nog stil worden in onze binnensteden? En werkgevers die een vacature eerlijk willen invullen, moeten die hun sollicitanten straks aan een drugtest onderwerpen? 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
RECENSIE | GAMES
RECENSIE | GAMES
OBSCUUR SPELLETJE David Nieborg
...
Een handjevol tieners op een typisch Amerikaanse highschool krijgt te maken met een feestdrug, die alle snuivers verandert in moordlustige monsters. Vanaf dat moment is het overleven geblazen in Obscure II voor de Nintendo Wii. Horror met een knipoog naar teenterror-flicks als Scream. De duistere sfeer en sterke
soundtrack zorgen voor het nodige kippenvel en schrik-momenten. Zowel visueel als verhaaltechnisch wijkt de game echter niet van de gebaande paden. De originaliteit ligt in de tweespelersmodus waarmee deze franchise zijn niche in de markt heeft opgeëist. Je hebt de keuze uit een uiteenlopende groep helden op sokken, van de Aziatische gamergirl, tot de skaterboy die zich al klimmend en springend toegang verschaft. Al deze specifieke vaardigheden vereisen echter tijd en hier is het belangrijk dat je op je partner kunt vertrouwen. Er zijn weinig dingen spannender dan ijverig gebarend met je Wii-mote, een com-
puter of elektronisch slot hacken, terwijl de ander de geklauwde dood op afstand probeert te houden met een beperkte hoeveelheid kogels. Kopen
SCHIETSPEL DARK SECTOR IS BLOEDERIG EN MIDDELMATIG David Nieborg
...
Tijdens onze eerste ontmoeting met het schietspel Dark Sector (Xbox 360, Playstation 3) op de Tokyo Game Show van afgelopen september waren we allesbehalve onder de indruk. Met een weinig intuïtieve besturing, kunstmatige intelligentie die niet over hield en op het grafische vlak veel oneffenheden was dit niet een titel om lang bij
stil te staan. Gelukkig zijn de ruwe kantjes weggepoetst. Toch, in de kern komt Dark Sector nergens boven de middelmaat uit. Of je moet warm worden van het constant doormidden zagen van tegenstanders met een op afstand bestuurbare cirkelzaag. De verstokte gamer kan dan ook in theorie enig plezier beleven aan het single- playerdeel. Lenen
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Nooit meer slapen
Haze op komst
Wat is er op de Wii vanavond?
De Japanse pillenfabrikant Kyowa-Yakuhin brengt pillen op de markt die gamers moet helpen bij concentratieproblemen en pijnlijke ogen. ‘Game Suppli’ laat de gamer nóg een uurtje doorpakken.
First-person shooter Haze komt 23 mei op de markt. Amerika moet wachten.
De nieuwste tool op de Wii-console: televisie! Engelse spelers kunnen bij wijze van proef BBC-programma’s ontvangen via de download- en streamingmogelijkheden die de console biedt.
Media
20
Krant
‘We hebben een heel harmonieus gezin’
Dinsdag even geen Le Monde Mediaredactie AMSTERDAM
...
Francofielen opgelet! Dinsdag aanstaande heeft een gang naar het Centraal Station of de betere kiosk om de Franse krant Le Monde te kopen, geen zin. Op die burelen wordt namelijk gestaakt. In de goede Franse traditie wordt er op maandag niet gewerkt uit protest tegen aangekondigde ontslagen. Het kwakkelt al langer bij Le Monde die zich geconfronteerd ziet met teruglopende oplagecijfers. Maar liefst 130 medewerkers moeten het veld ruimen. Het wordt de eerste keer in de lange geschiedenis van de krant
dat hij niet zal verschijnen. Tijdens een vergadering deze week besloot een overgrote meerderheid van de werknemers (na advies van de vakbonden) dat er vanaf maandag 14 april 24 uur zal worden gestaakt. De directeur van Le Monde, Eric Fottori toonde zich teleurgesteld in het besluit te gaan staken. Bij de andere grote Franse kwaliteitskrant Libération hebben ze een stunt verzonnen om het tij te keren. De krant wordt vandaag gratis uitgedeeld. De actie is mogelijk dankzij Disneyland Paris dat samen met tien andere grote adverteerders de kosten draagt. 1
2007 was een bar jaar voor goochelaar Hans Kazàn. Zakelijke malaise achtervolgde hem, maar hij gaat zich nu heruitvinden als motivational speaker. Daarnaast verbleef hij met gezin ook nog in de rimboe voor SBS6. Maarten Bloem AMSTERDAM
...
Natuur
Sir David redt dieren met Google Mediaredactie AMSTERDAM
...
BBC’s Sir David Attenborough, een van de bekendste natuurdocumentairemakers is pas een paar maanden met pensioen. Maar dat wil niet zeggen dat hij zich niet meer bezighoudt met flora en fauna. Hij heeft zijn steun uitgesproken voor het Google Earth Outreach programma. Een programma dat kan worden gebruikt door liefdadigheidsinstellingen en non-gouvernementele organisaties. Het programma stelt ze in staat om hun doelen te verduidelijken met kaarten die laagjes tekst, video en audio content ondersteunen. Sir David
REUTERS
Hans Kazàn is nu
ondersteunde al het grote project ARKive, dat zich bezighoudt met registreren, documenteren en fotograferen van bedreigde diersoorten en planten. Diezelfde stichting maakte al gebruik van Google Earth Outreach. Attenborough verklaarde aan de BBC dat ‘hij inziet dat deze nieuwe technologie belangrijk is voor het benaderen van een nieuw jong publiek. En dat het een belangrijke rol kon spelen in het conserveren van bedreigde dier- en plantensoorten. Google werkt ook al een tijd samen met een stammenhoofd in de Amazone die via de website de ontbossing in zijn gebied in kaart brengt. 1
Hans Kazàn is nogal rap van tong, goedlachs en vooral erg gebronsd. Het bruin is van Marbella, waar Kazàn al jaren woont. En niet van zijn deelname aan het programma Groeten uit de rimboe; die opnames waren al in oktober. Hans Kazàn, zijn vrouw Wendy en zijn kinderen verkasten voor het door etnografen verafschuwde programma drie weken naar Kenia om bij de Samburu, een nomadenstam, te verblijven. Een welkom tussendoortje voor de geplaagde goochelaar, die vorig jaar naar verluidt zijn met dertig jaar goochelen opgebouwde fortuin kwijtraakte na een zakelijk fiasco. Kazàn en co. twijfelden naar eigen zeggen geen moment toen ze werden gevraagd voor het SBS-programma. ‘We kenden het programma niet eens.
De familie Kazàn.
Maar toen de producent mij belde, waren we meteen enthousiast. Het is vooral voor mij echt een soort jongensdroom. Ik heb thuis tientallen boeken over de jungle. En wanneer krijg je nu ooit weer zo’n kans? Om echt bij een stam te verblijven?’ En daar sta je dan als rasentertainer tussen de autarkisch ingestelde Samburu op een bergtop in Kenia. Het verblijf blijkt al snel geen luxe allinclusive vakantie. ‘Kijk, in het begin is het natuurlijk net een normale vakantie. Maar na een paar dagen wil je toch iets ondernemen. Maar er is daar niks, niks, niks. Je wordt echt teruggeworpen op het basale.’ Want zichzelf wassen, peper en zout gebruiken en dergelijke, daar doen de Samburu niet aan. Tel daarbij op de aanwezigheid van rode mieren en het gebrek aan sanitair en langzaam doemt het beeld op van drie weken hel in plaats van rust. Maar de Kazàns hebben zich niet uit het veld laten slaan. ‘Nee, dat hoort erbij en je past je zo veel mogelijk aan; dat hoort ook, vinden wij. Maar hun cultuur is er een van weinig franje. Zo is het eten is bij ons in Spanje echt een uitgebreid gebeuren, daar at je drie keer per dag hetzelfde.’ Vooral de nachten waren een hard gelag voor de familie Kazàn. ‘Overdag is het snikheet, maar in de avond is het ijskoud en dan moet je ook nog op de grond slapen zonder bedje.’ En dat allemaal onder het waakzame oog van de SBS-camera. ‘Maar die camera’s zijn er niet de hele dag bij, dat weet je niet als je thuis zit te kijken. Dan hadden we trouwens niet meegedaan, als er altijd camera’s wa-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:35 18:45 19:00 19:25 20:00
17.00 KRO Kindertijd Sesamstraat Christen Unie EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Gesprek minister-president NOS Sportjournaal Lingo De dorpsdokter NOS Journaal
20.00 20:30 21:30 23:00
Blij dat ik glij TROS Muziekfeest in de sneeuw Pauw & Witteman
22.00 23:55
Nederland 2
NOS Journaal
17:00 17:05 17:35 18:25 18:55 19:20 19:55
17.00 NOS Journaal De Wandeling The New London Chorale in concert That’s the question Man bijt hond De toekomst is nu Meester en leerling
20.00 20:25 20:50 21:15
Netwerk Met het mes op tafel De leugen regeert
23:50
17:15 17:19 17:20 17:30 17:48 18:00 18:25 18:45 18:59 19:00 19:21 19:30
NOS Journaal Nova Het uur van de wolf: Come back Kate Cinema 2: Tony Takitani
Knowing me, knowing you Katja en Sophie
22.00 22:00 22:30 22:55 23:05 23:55
RTL 4
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Ch!pz Dance Xper!enz Mr. Bean, the animated series Kika & Bob SudoKidz SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De wereld draait door
20.00 20:25 21:10
22.00 22:00 22:15 22:50
Nederland 3
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden All you need is love Singing bee
22.00 22:30 23:30 23:40 23:45
Jensen! The king of Queens Dharma & Greg De Gouden Kooi
20.00 20:00 20:30
20.00 20:00 20:30 21:30
17:45 18:30 19:00 19:30
PostcodeLoterij: Deal or no deal Boat trip
22.00 22:10 22:55 23:35
Jensen! A girl’s guide to 21st century sex De Gouden Kooi
Grijpstra & De Gier RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
Doe maar normaal NOS Sportjournaal NOS Journaal Missing without a trace Metropolis Boat trip, 20.30 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
RTL 8
17.00 17:45 18:40 19:35
The A-Team Baywatch RTL Voetbal: Jupiler League FC Volendam - FC Dordrecht
17:00 17:25 18:15 19:05
RTL Voetbal: Jupiler League Traffic cops RTL Poker: European Poker Tour Bahamas
20:00 20:30 21:00
22.00 22:00 23:15 23:45
SBS 6
17.00 The nanny Oprah Winfrey show Dr. Phil EHBO: Eerste Hulp Bij Opvoeden
17:35 18:30 19:00 19:20
The nanny Kees & co De 10...
20:00 20:30
22.00
RTL Voetbal: Jupiler Leugue, 19.35 uur
Monk Hotel Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie
17:10 17:35 18:35 19:30
Trauma centrum Holland’s Got Talent
20:30
Airline As the world turns Oprah Winfrey show
17.00 Will & Grace Judging Amy Gilmore girls McLeod’s daughters
20.00
22.00 22:30 22:45 22:50 23:15 23:50
Veronica
17.00
20.00
20.00
22:00 22:30 23:20
Net 5
17.00
Earthquake
22.00 22:15
The silence of the lambs
17:10 17:30 18:00 18:05 18:35 19:00 19:05 19:35
20.00 20:30 21:30
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Bullit Premier League Darts 2008 Tango & Cash
Totally spies Kim Possible Politieachtervolgingen Seinfeld 3rd Rock from the sun Trick & Treat Friends The Simpsons Wegmisbruikers! Top Gear
22.00 22:35 23:20
Gilmore girls, 18.35 uur
De grote beurt Waar is De Mol?
Media
aanraakbaar geworden
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
PREM
I
‘Er is daar niks, niks, niks. Je wordt echt teruggeworpen op het basale.’ ren geweest. Dan wordt het een realityserie.’ Zijn niet-aflatende goedlachsheid verdwijnt even van het gezicht als hij vertelt over vorig jaar. ‘Dat was even een mindere periode. Ik weet dat het misschien sektarisch klinkt, maar we hebben een heel harmonieus gezin. Daarom kun je ons juist ook droppen in Kenia met zijn allen. Wij slaan ons er wel doorheen en dat hebben we vorig jaar dus ook gedaan.’ Kazàn is inmiddels druk bezig aan een extra carrière: hij wordt motivational speaker. ‘Ik? Vroeg ik aan het sprekersbureau dat mij benaderde. Blijkbaar is mijn levensverhaal nu interessant. Iemand zei ook laatst tegen mij: ‘Jij altijd met je succes, je bent nu eindelijk aanraakbaar geworden.’ Nee, ik begin gewoon opnieuw. Alsof ik 24 ben en niet 54. En dit lijkt mij leuk. Ik doe alleen maar dingen die ik leuk vind, nooit voor het geld alleen. Want met een fles wijn en een pizza zijn wij al tevreden.’ 1 Hans Kazàn: ‘ Je past je zo veel mogelijk aan.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .......................................
17:05 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00
20.00 20:05 20:10 20:40 21:50
Het weer Thuis Zo is er maar één Koppels
22.00 22:35 23:00 23:21 23:22 23:25 23:30
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... .......................................
Canvas Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
Studio 1 Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer The bill
k keek woensdagavond naar PREMtime. Een woordgrapje als programmanaam, dat vergeven we hem. Zo gaat dat op redacties. Onvergefelijker is het dat Prem inmiddels bijzonder zwakke televisie maakt. Het probleem: te weinig Prem. Te weinig geschop tegen deuren met angstaanjagend harde muziek erachter en te weinig volle colablikjes op zijn hoofd. Het begon woensdag zo veelbelovend. Prem in zijn bekende habitat. Middenin een verloederd winkelcentrum met flats eromheen. Normaal deed Prem dan altijd een fijne aankondiging. ‘Deze klootzakjes hier zijn boos. Toch, klootzakken? Jullie zijn boos toch? U ziet het, deze gevaarlijke verveelde klootzakken zijn boos. Waarom zijn jullie boos?’ Daarna legde een boze allochtoon uit waarom hij boos was. En dat begreep je dan wel weer. Of niet. Deed er niet toe. Je keek naar Prem. Die rollende ogen van hem. Zijn provocerende steek-me-dandood-houding. Die hysterische lach met zijn hoofd in zijn nek. Daar is weinig van over. Alsof Henny Huisman het presenteerde. Prem wordt opeens dominant terzijde gestaan door een invoelende co-presen-
tator en komt alleen even langs om als de Surinaams-Hindoestaanse Pieter Storms kantoren binnen te vallen. In deze aflevering ging het om een illegaal in ons land verblijvend meisje. Zij was na een verkeersongeval in een rolstoel terechtgekomen. AEGON wilde een laag bedrag uitkeren. De kans dat een Marokkaans meisje ooit ging werken, leek AEGON miniem. Daar ging Prem iets aan doen. Doodongelukkig zag Prem er uit, in deze All You Need Is Prem setting. Wanhopig formuleerde hij zijn identiteitscrisis. ‘Maar ik ben ontzettend boos over deze situatie en nu is mijn vraag, op wie moet ik boos zijn! Tegen wie moet ik schreeuwen? Ik weet het niet. Weet u het? Vertel het mij!’ Het deed pijn Prem zo te zien. Mijn favoriete manische presentator die aan woordvoerders van een gemeente moet vragen op wie hij boos kan zijn. Gelukkig liep alles toch nog een beetje goed af. Het meisje kreeg een verblijfsvergunning. ‘Mede door PREMtime’ , glunderde de co-presentator. Prem zelf was nergens te bekennen. Die zat keihard door zijn eigen programma heen te schreeuwen. Boos en teleurgesteld. 1
‘Deze klootzakjes hier zijn boos. Toch, klootzakken?’
SBS6, 21.55 uur.
17.00
Hallo Hilversum! Nico Dijkshoorn kijkt voor De Pers televisie. Reageren?
[email protected]
‘We kenden het programma niet eens maar we waren meteen enthousiast.’
Eén
21
17:05 17:30 17:45 18:00 18:05 18:15 18:25 18:50 19:05 19:20 19:30
Kim Possible het Disney festival Miss BG Rocket mijn raket Go IV Karrewiet Spetter Zo is er maar één cup W817 George van de jungle Karrewiet H2O
20.00 20:00 20:40 21:25
Terzake Het programma van Wim Helsen Rome
22.00 22:20 22:50 23:20
Comedy casino De keien van de Wetstraat Carnivàle
+ UITGELICHT+ Rome Amerikaans/Engelse dramaserie over het oude Rome. Canvas, 21.25 Singing Bee Meezingprogramma van zanger Gordon. RTL4, 21.30 Het uur van de wolf Nederlandse docu over fans van zangeres Kate Bush. Ned2, 22.50 Film: The silence of the lambs Thriller met Jodie Foster. Net5, 22.15
Het gesprek
SPRAAKMAKEND NIEUWS Volg het op depers.nl:
17.00 16.00 16.30 17.30 18.00 19.00 19.30
Een Politiek Gesprek Final Cut Dagbeeld The Late Show Dagboek Spraakmakers
20.00 20.30 21.00 21.30
Dagbeeld Een politiek gesprek Sgt. Pepper
22.00 22.30 23.30
The Late Show Dagbeeld
FILMPJE – ‘Ik wil de marteldood sterven’ www.depers.nl/marteldood
Film: Tony takitani Boekverfilming Haruki Murakami. Ned2, 23.50
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... .......................................
BBC 1
BBC 2
17.00 17:00 17:10 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30
Thumb wrestling federation Basil’s game show The slammer Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht
20.00 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30
Comedy Central
17.00 17:30 18:15 19:00 19:30
Ready steady cook Escape to the country Eggheads Great British menu
20.00 20:00 21:00
Zwemmen Gardeners’ world
22.00 The One show Inside out Nieuws en regionaal nieuws EastEnders A question of sport
22:00 23:30 23:55
Golf Newsnight Weerbericht
22.00 22:00 22:30 23:00 23:25 23:35
17:00 17:25 17:45 18:10 18:25 18:50 19:20 19:35 19:59
Avatar Drakenjagers SpongeBob SquarePants Nick’s flix Drake & Josh Het huis Anubis Lola & Virginia My parents are aliens Comedy Central
17:05 17:35 18:00 18:30 19:00
Wrecks to riches Wreck rescue How it’s made How it’s made Mythbusters: Bullet proof water
DISCUSSIE – Justitie moet Jomanda vervolgen www.depers.nl/jomanda
20.00 20:00 21:00
Dirty jobs: Micro algae man Die Ludolfs
22.00
20.00 20:00 20:25 21:15 21:40
Discovery Channel
17.00
17.00
Scrubs Teachers The Fresh Prince of Bel Air Het Eiland
22:00 23:00
Overhaulin’ Biker build-off: Norakas vs Webster
22.00 22:30 22:55 23:40
My family The vicar of Dibley Nieuws en regionaal nieuws Regionaal nieuws en weerbericht Golf Golf, 22.00 uur
South Park Reaper The knights of prosperity
FILMPJE – Jacht op YouTuberacer www.depers.nl/patser
22
Hockey op vrijdag Interview Rob Reckers, spits van Oranje
Geert Jan Hahn Kamran Ullah Foto’s: Jeroen van Bergen
Slapies Kamergenoten maken elkaars opmerkelijkste bedgeheimen openbaar .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Matthijs Brouwer
‘Ik erger mij aan alle commotie over China’ Rob Reckers is een allemansvriend. ‘Maar wel met een uitgesproken mening.’ Over de Spelen, systemen en scoren. EINDHOVEN
...
Sinds het wereldkampioenschap van 2002 in Maleisië deel ik bij het Nederlands elftal altijd de kamer met Guus Vogels. Omdat we elkaar respecteren zoals we zijn gaat het erg goed als roomies. We praten over van alles, of kijken samen een dvd’tje. ‘Het enige gemis met Guus is een balkon. Dat wordt namelijk grotendeels ingenomen door zijn enorm stinkende keeperspullen. Guus is verder mijn ideale kamergenoot, hoor.’
Guus Vogels
‘Matthijs vergeet zijn eigen schoenen te noemen, die ruiken ook helemaal niet fris. Verder is het prettig en heel relaxed met hem. Ik heb niet te klagen over mijn kamergenoot. ‘Hij heeft dat natuurlijk wel, want ik wil nog wel eens snurken. Matthijs mag mij dan een duw geven. Als ik niet ophoud dan hebben we de afspraak gemaakt dat hij zwaarder geschut mag inzetten, zoals zijn kussen.’
Met twee tastbare herinneringen in zijn handbagage keerde Rob Reckers na de vorige Olympische Spelen (Athene, 2004) terug naar Eindhoven. Een zilveren medaille en een foto van tennislegende Martina Navrátilová. ‘Die kwam ik bij de openingsceremonie tegen. Ik dacht: ‘Snel even mee op de foto.’ Daar maak ik mijn ouders jaloers mee.’ Weemoedig denkt de 26-jarige Reckers terug aan zijn eerste Olympiade. ‘Een uniek instituut’, noemt hij het evenement ‘waar miljarden mensen om de twee jaar enorm veel plezier aan beleven.’ En het olympische dorp is ‘een vesting’, iets dat Reckers van tevoren had onderschat. ‘Tienduizend mensen focussen zich op hun sport. Als je daar niets te zoeken hebt, kom je er niet binnen.’ Juist daarom hekelt Reckers de huidige ophef rond de Spelen in Peking. Roelant Oltmans, bondscoach van de mannenhockeyploeg, betoogde al eerder dat zijn spelers ‘sporters en geen politici’ zijn. Reckers: ‘Het is een sportief hoogtepunt, voor zowel de sporters als de mensen die ernaar kijken. Ik erger mij daarom aan de commotie die er is. Zeven jaar geleden, toen China als organisator bekend werd, kraaide er geen haan naar. We sluiten ook al jaren handelsovereenkomsten met dat land. En nu gaan ze zeggen dat we als sporters niet eens naar Peking mogen. Nou, ik heb daar een beetje een hekel aan. Mensen moeten sporters niet voor hun karretje spannen en politieke boodschappen meegeven. Over onze ruggen krijgen ze nu aandacht voor dit soort onderwerpen.’ Reckers vindt net als Oltmans dat de discussie niet aan hem is. ‘Als ik mij in die situatie had willen mengen, dan had ik ook geen producten uit China in mijn huis moeten zetten. Ik moet mij er volledig van distantiëren, dan pas heb ik het recht om er iets over te zeggen.’
Rob Reckers: ‘Als ik de vorm heb, schiet ik er zeven strak binnen.’
‘Je bent een ongelooflijke kluns als je geen gebruik van Taekema maakt’ Bij het Nederlands team voelt Reckers zich wel geroepen om de confrontatie aan te gaan. Ook al is Reckers niet de oudste of meest ervaren speler, hij laat zich regelmatig gelden. ‘Ik ben een beetje een allemansvriend, maar wel één met een uitgesproken mening. Ben ik het ergens niet mee eens, dan zeg ik dat. Daar ben ik niet altijd even makkelijk in, ik kan best lomp iets overbrengen. Maar dat hoort erbij, denk ik.’ De Eindhovenaar denkt sinds zijn
entree bij Oranje in 2002 graag mee over de speelstijl voorin, zowel in aanvallend als verdedigend opzicht. Zeker als Oranje speelt op een manier die Reckers niet ligt, zoals de afgelopen jaren vaak gebeurde. Zo moest hij veel storen tijdens de opbouw van de tegenstander. ‘Mijn zorg daarin is dat de afstand van het team tot mijn positie te groot wordt. Ik beweeg mij dan liever rond de middenlijn.’ Maar het grootste probleem was dat ook het elftal niet goed met deze strijdwijze kon omgaan. Te veel tegendoelpunten waren het gevolg. Reckers is blij met de omslag die inmiddels gemaakt is. ‘We houden de ruimtes klein en spelen op de counter. Daar zijn wij goed in. Ik denk dat wij het beste counterland ter wereld zijn. Niemand kan met onze snelheid zo naar voren hockeyen en scoren.’
En daar is Reckers voor. Het eindstation van een prachtige Oranje-aanval. Op de Champions Trophy vorig jaar in Maleisië maakte hij de ene na de andere mooie treffer. Het leverde hem een nominatie op voor wereldhockeyer van het jaar. En dus is er meer ambitie dan ooit. ‘Ik wil in Peking heel belangrijk worden voor het team’, verlangt Reckers. Niet alleen door zelf veel doelpunten te maken (‘Als ik de vorm heb, schiet ik er zeven strak binnen’), maar ook door strafcorners uit te lokken voor specialist Taeke Taekema. ‘Je bent natuurlijk een ongelooflijke kluns als je geen gebruik maakt van zijn kwaliteiten.’ Ook al ziet Reckers Australië als favoriet, zijn tweede deelname aan de Spelen moet hem goud opleveren. ‘Want die zilveren heb ik al.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................
Het talent: Lidewij Welten (17)
De herinnering aan...
‘Zij is een van de best verdedigende spitsen in de Nederlandse competitie’, straalt damescoach Marc Lammers wanneer hij spreekt over de 17-jarige Oranjedebutante Lidewij Welten. De Den Bosch-speelster kreeg deze week tijdens een oefeninterland tegen olympisch kampioen Duitsland haar eerste officiële speelminuten, in Helmond. ‘Superleuk, want hier ben ik vijf jaar geleden voor het eerst geselecteerd voor een regioteam.’ Welten, die afgelopen jaar zowel haar vmbo-examen als het landskampioenschap be-
haalde, is ‘wel tevreden’ over haar debuut, maar moet nog wennen aan ‘het hoge niveau.’ Geconfronteerd met de uitspraak van Lammers stelt de Valkenswaardse zich bescheiden op: ‘Mijn sterke kant is inderdaad pressie zetten op de tegenstander, maar de beste?’ De Champions Trophy, half mei in Mönchengladbach, hoopt Welten niet mee te maken: ‘Dan wil ik met Den Bosch strijden voor de landstitel. Hopelijk ga ik daarna naar de Spelen.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
...Carsten ‘Calle’ Fischer, de succesvolste Duitse hockeyer ooit In zijn prijzenkast hangen een gouden en twee zilveren olympische medailles. Ook werd hij Europees kampioen en won hij met zijn club Uhlenhorst acht keer achtereen de Europa Cup 1. Tegenwoordig slijt de 46-jarige Carsten Fischer zijn dagen als orthopeed. De kolossale (West-)Duitser werd vooral na 1990, toen hij al zijn haren verloor als gevolg van diabetes, een angstaanjagende verschijning voor zijn tegenstanders. ‘Hij begon als de Grote Blonde Reus, later werd het de
Kale’, memoreert Frank Leistra, die tussen 1985 en 1992 als keeper van het Nederlands team vele malen oog in oog stond met Fischer. Naast zijn verdedigende kwaliteiten als laatste man had Fischer ook een ijzersterke strafcorner in huis. Liefst 154 goals maakte ‘de man-met-dehamer’ in 259 interlands. ‘Fischer was het maximale wat je tegenkwam op het veld. Hij beheerste de directe slag als geen ander. Alhoewel, onze eigen specialist Floris Jan Bovelander was wel beter’, herinnert Leistra zich. ‘En ondanks Fischers fantastische strafcorners wonnen we meestal wel.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ..........................................................
Vers hockeybloed (1)
Vers hockeybloed (2)
Hoofdklasse vandaag (m)
Bondscoach Marc Lammers liet deze week maar liefst vijf speelsters debuteren in de dubbele oefeninterland tegen Duitsland.
Met Kelly Jonker (17), Lidewij Welten (17), Emilie Mol (18), Marieke Mattheussens (24) en Inge Vermeulen (23) won Oranje twee keer van de olympisch kampioen: 4-2 en 2-1. Jonker scoorde zelfs.
Den Bosch - Kampong / Pinoké - Amsterdam Bloemendaal - Laren / Oranje Zwart - Tilburg Voordaan - SCHC / HGC - Rotterdam.
Sport
23
Wielrennen Parijs-Roubaix werd visitekaartje loopbaan Hennie Kuiper
Vliegen over de kasseien Bijna iedereen op zekere leeftijd weet nog hoe Hennie Kuiper 25 jaar geleden Parijs-Roubaix won. Dominique Elshout AMSTERDAM
... Jan Boven. COR VOS
Wielrennen
Debuut Tom Leezer, Jan Boven voor het laatst bij ParijsRoubaix Novum AMSTERDAM
...
Tom Leezer is als achtste en laatste renner toegevoegd aan de selectie van Rabobank voor Parijs-Roubaix. De 22-jarige Nederlander heeft zijn deelname aan de Franse wielerklassieker, die zondag op het programma staat, te danken aan zijn goede optreden van woensdag in Gent-Wevelgem. Daarin leverde Leezer een belangrijke bijdrage aan de winst van zijn kopman Oscar Freire. Waar Leezer zondag zijn debuut maakt in de ‘Hel van het Noorden’, staat Jan Boven voor het laatst aan de start in Parijs. De 36-jarige renner uit Groningen neemt woensdag afscheid tijdens de Scheldeprijs. Na zijn afscheid krijgt hij een plaats in het begeleidingsteam van de Rabobankformatie. De hoop van Rabobank is vooral gevestigd op Juan Antonio Flecha. De Spanjaard, die vorig jaar achter Stuart O’Grady als tweede eindigde, onderstreepte afgelopen zondag in de Ronde van Vlaanderen zijn goede vorm. Daar mocht hij als nummer drie het podium beklimmen. Naast Leezer en Boven neemt Rabobank met Sébastian Langeveld, Rick Flens en Joost Posthuma nog drie Nederlanders mee naar ParijsRoubaix. Verder maken de Australiër Mathew Hayman en de Spanjaard Pedro Horrillo deel uit van de achtkoppige ploeg. 1
Kruibeke, een tijdje geleden raakte Hennie Kuiper met zijn echtgenote Marianne ineens verzeild in Kruibeke, een oord van weinig faam, achter Antwerpen. Hij had er iets te zoeken. Kuiper wilde het parkoers terugvinden waarop hij in 1968 als amateurwielrenner zijn eerste wedstrijd reed op kasseien. De jonge Hennie Kuiper schrok destijds van de stenen, glad als groene zeep. Hij kwam als allerlaatste over de streep. Triomferen op keien was iets van vijftien jaar later, van Parijs-Roubaix 1983, toen Kuiper alleen als eerste aankwam op het wielerbaantje. Vijfentwintig jaar geleden is het dat Hennie Kuiper in zijn elfde Parijs-Roubaix voor de rest uitreed en op de laatste serieuze kasseienstrook door een gat knalde. Terwijl de achtervolgers steeds dichterbij kwamen, stond Kuiper te klappen in zijn handen en te roepen om een nieuwe fiets. Die fiets kwam net op tijd, Kuiper stapte weer op en won nipt. ‘Er zijn veel mensen die precies weten waar ze op dat moment waren’, ervaart Kuiper nog vrijwel wekelijks. Die ene dag van grote spanning en vreugde is het visitekaartje van zijn loopbaan geworden. Olympisch kampioen, wereldkampioen, drie Touretappes, twee keer tweede in de Tour, vier klassiekers, maar iedereen begint steeds weer over Parijs-Roubaix. In Kruibeke begon het zo’n beetje, Kuiper wil het niet vergeten. Hij wil zich blijven herinneren dat het hem niet is komen aanwaaien. Het geploeter, de uitputtende trainingen, na koersen in België op de fiets terug naar zijn West-Brabantse woonplaats Ossendrecht, zo moe thuiskomen dat ze hem wel konden afleggen. Afzien voor de sport, voor de triomf. Die dag in 1983 kwam alles samen en viel alles op zijn plek. Kuiper boekte zijn mooiste overwinning, meer in gevecht met zichzelf dan met zijn tegenstanders. ‘Ik was geen killer, maar als je wilt winnen moet je ook met anderen afrekenen.’ Voor Parijs-Roubaix 1983 was Kuiper
Een legendarisch sportmoment: Hennie Kuiper wacht op hulp in de finale van Parijs-Roubaix. COR VOS
vooral kwaad op zichzelf. Een jaar eerder had hij in dezelfde wedstrijd verzuimd voldoende te eten. ‘Een onvergeeflijke fout.’ Er moest iets rechtgezet worden. Kuiper had zichzelf zware trainingen opgelegd en zijn vaste rituelen aangehouden. Goed gerust na de inspanningen, duif gegeten. Weldoorvoede duif, grootgebracht met maïs. ‘Dat was een tip van de schoonvader van Eddy Merckx, Lucien Acou, ik had daar iets over gelezen. Kun je nagaan hoe ik er toen mee bezig was.’ In Kruibeke begonnen, in Roubaix geëindigd, waar beleving toe kan leiden. Grenzen verleggen, jezelf steeds weer verbazen, Kuiper vertelt het verhaal graag, aan jonge renners en aan gasten van de Rabobank-wielerploeg die hij begeleidt tijdens wedstrijden. Dan heeft hij het over afspraken maken met jezelf en die ook nakomen. Over wat je moet doen om beter te worden in de sport, in het leven desnoods. ‘Het is een kwestie van jezelf kastijden.’ Kastijding op de keien, Parijs-Rou-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................
Tennis
HAASE TRAPT AF BIJ DAVIS CUP-DUEL TEGEN MACEDONIË
REUTERS
Robin Haase speelt vandaag in het eerste enkelspel van de Davis Cup-ontmoeting met Macedonië tegen Lazar Magdincev. Thiemo de Bakker maakt in Skopje zijn debuut in het tweede enkelspel tegen de Macedonische kopman Pedrag Rusevski. Jesse Huta Galung en Peter Wessels nemen het morgen in het dubbelspel op tegen Magdincev en Rusevski. Vooral Haase, nummer 63 op de wereldranglijst, treft op papier een mak-
kelijke tegenstander. De Hagenaar staat ruim zevenhonderd plaatsen boven zijn opponent (777). Thiemo de Bakker (354) zal het lastiger krijgen tegen Rusevski, die de 290e plaats op de wereldranglijst inneemt. Bij winst plaatst de ploeg van teamcaptain Jan Siemerink zich voor een play-off voor de wereldgroep. In september is een verliezer uit de eerste ronde van de wereldgroep de tegenstander.
baix is ervoor gemaakt. ‘Parijs-Roubaix is wielrennen tot de derde macht. Het is het echte labeurwerk. Als je daarover nadenkt, hoe je met vijftig per uur over de keien vliegt in het Bos van Wallers, de adrenaline tot in je vingertoppen…’
Afzien, doorzetten, pijn lijden. En dan jaren later ontdekken dat de kasseistrook waarop je je wiel kapot reed in 1983 ook een naam heeft. Rue du Calvaire. Calvarieweg. 1
DePers.nl, het online nieuwsplatform verbonden aan Dagblad De Pers, is gestart op 2 april 2007 en bereikt inmiddels 1 miljoen unieke bezoekers die samen bijna 15 miljoen pageviews genereren. Vraag Wegens sterke groei en sterke groei-ambitie, is DePers.nl op zoek naar een ambitieuze, gedreven Online Uitgever. De Online uitgever geeft invulling aan de online en crossmediale strategie van Dagblad DePers en heeft een sleutelrol in de organisatie. Doel is een substantiële groei van pageviews, uniek bereik, leden en nieuwsbrief abonnees. Profiel - geruime kennis van de mediasector in het algemeen en online publishing in het bijzonder - minimaal 3 jaar leidinggevende ervaring in een vergelijkbare functie; - Ervaring met internet-toepassingen en met (online) commercie en marketing is een must; - HBO/WO denk en werkniveau; - leeftijd rond 35 jaar; - ambitieus en gedreven; - zelfstandig, flexibel, harde werker, geen 9-5 mentaliteit. Beloning De beloning bestaat uit twee onderdelen: een basissalaris en een bonusregeling gerelateerd aan de doelstellingen. De beloning is marktconform en afhankelijk van het profiel van de kandidaat.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Ferguson (1)
Ferguson (2)
Darren Ferguson, de 35-jarige zoon van Manchester United-manager Alex, moet 1.500 pond betalen aan zijn ex-vrouw.
Dat kreeg hij gisteren te horen van de Britse rechter. Ferguson werd veroordeeld vanwege het aanvallen van zijn ex in oktober 2007.
Interesse? Stuur je CV met een korte motivatie naar:
[email protected]. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Eric Visser, telefoon 06 - 55 30 49 90.
24
Sport
Volleybal
Bond blaast presentatie Blangé af Novum AMSTERDAM
...
De nationale volleybalbond (NeVoBo) heeft de onderhandelingen met Peter Blangé voorlopig opgeschort. De NeVoBo zou gisteren tijdens een persconferentie een nieuwe verbintenis met de trainer van het nationale mannenteam wereldkundig maken, maar gelastte deze op het laatste moment af. De gesprekken met Blangé worden in een later stadium voortgezet, zo maakte de bond bekend. ‘We zijn er financieel nog niet uit. Ik ga dan niet, zoals in het verleden wel eens is ge-
beurd, toch maar alvast een persconferentie geven’, aldus technisch directeur Joop Alberda. Onder Blangé, die in mei 2006 de ontslagen Harry Brokking opvolgde, liep Oranje in januari plaatsing voor de Olympische Spelen van Peking mis. Ook bij de vrouwenploeg, die deze zomer eveneens ontbreekt in China, is er nog geen duidelijkheid over de toekomst. Bondscoach Avital Selinger krijgt binnenkort te horen of hij in aanmerking komt voor een nieuw contract. ‘Daar is een overeenkomst nog wat verder weg’, aldus NeVoBo-directeur Joop Alberda. 1
Voetbal
Ron Vlaar tot 2012 bij Feyenoord Novum AMSTERDAM
...
Ron Vlaar blijft langer bij Feyenoord. De 23-jarige verdediger tekende gisteren bij de Rotterdamse club een verbeterd contract tot 2012. Dit seizoen kwam Vlaar door een zware knieblessure slechts vier keer in actie. ‘Dat dit gebaar vanuit de clubleiding juist komt terwijl ik nog revalideer van een blessure, zegt mij veel’, reageerde Vlaar verheugd op de contractverlenging. ‘Ik voel me gewaardeerd door Feyenoord. Het sterkt me nog meer in mijn doelstelling om zo snel en zo sterk mogelijk terug te komen.’ Vlaars oude contract liep tot 2009. De speler kwam in januari 2006 over van AZ, waar hij op het tweede plan
was geraakt. Bij Feyenoord speelde de tweevoudig international veertig wedstrijden. Technisch directeur Peter Bosz legt uit waarom Feyenoord tot de verlenging is overgegaan. ‘Ron heeft dit seizoen veel pech gehad, maar is in potentie nog steeds een heel goede verdediger. We zijn ervan overtuigd dat hij in de komende seizoenen van grote waarde kan zijn voor Feyenoord.’ Vlaar raakte half september vorig jaar door eigen toedoen geblesseerd in de wedstrijd tegen Roda JC. Hij botste op tegenstander Yulu Matondo, waarna hij het duel moest staken. Arbiter Ben Haverkort bestrafte Vlaar nog met de gele kaart. De verdediger scheurde bij de actie de voorste kruisband in zijn knie. 1
Voetbal
Fiorentina-aanvaller Adrian Mutu speelde een beslissende rol in het duel tegen PSV. PICS UNITED
Voetbal Landstitel nu belangrijkste prijs voor Eindhovenaren
PSV niet opgewassen tegen geniaal duo Fiorentina verstoorde gisteren ruw de UEFA Cup-droom van PSV, de aanstaand kampioen van Nederland. De paarsen heersten met 2-0 in het tweede kwartfinaleduel.
Bergkamp wordt stagiair bij Ajax ...
Remco Janssen EINDHOVEN
Novum AMSTERDAM
...
Dennis Bergkamp keert terug bij Ajax. De oud-voetballer, van wie eerder deze week bekend werd dat hij zich voor de verkorte cursus coach betaald voetbal had aangemeld, gaat stage lopen bij zijn oude club. De nieuwe trainer Marco van Basten heeft hem de stageplaats aangeboden. Toen Van Basten drie weken geleden hoorde dat de 38-jarige voormalige aanvaller trainer wilde worden, kwam de huidige bondscoach meteen in actie. ‘Het is namelijk belangrijk om met zo veel mogelijk kwaliteit aan de slag te gaan. Ik denk dat Dennis spelers beter kan maken. Ik hoop en verwacht dat dit goed is voor Ajax en voor Dennis', zei hij gisteren.
‘Zijn aanwezigheid heeft impact op de spelersgroep. Dennis kan bij Ajax ontdekken hoe hij het vindt om in een andere rol op het veld te staan.’ Bergkamp speelde sinds zijn debuut in 1986 in zeven seizoenen 185 competitiewedstrijden voor Ajax. Met Ajax won hij een landskampioenschap, de Europa Cup II en de UEFA Cup. In 1993 vertrok hij naar Internazionale. Twee jaar later toog de met vliegangst kampende ‘non-flying Dutchman’ naar Arsenal. Bergkamp is de zoveelste oud-speler die als coach bij Ajax terugkomt. Hij ontmoet volgend seizoen onder meer de trainers Marco van Basten, John van ‘t Schip, Rob Witschge, Frank de Boer, Aron Winter en Wim Jonk. 1
De Florentijnen bewierookten hun opponent, voorafgaand aan hun tweede ontmoeting in de kwartfinale van het UEFA Cuptoernooi. Doelman Sébastian Frey meende zelfs dat de Eindhovenaren niet zouden misstaan in de Italiaanse Serie A. ‘Een team dat een erg goede balbehandeling demonstreert en vooral qua organisatie heel degelijk staat’, analyseerde de Fransman. Trainer Ron Jans, die met FC Groningen in de eerste ronde werd uitgeschakeld door de Italiaanse ploeg, sprak na diens ontmoeting met PSV juist schamper over het spel van de Eindhovenaren, vooral in verhouding tot dat van de Italianen. ‘Fiorentina speelt aanvallend voetbal, voor Italiaanse begrippen, maar vooral in vergelijking met PSV’, zei hij.
Zeker in de openingsminuten had het er alle schijn van dat PSV zijn controlerende intenties opzij had gezet. Zoals trainer Sef Vergoossen op voorhand had gewaarschuwd: Fiorentina jaagt op treffers, het is daarom aan PSV om óók te scoren. De bezoekers begonnen aanvankelijk schuchter, maar tegen de genialiteit van het duo Fabio LiveraniAdrian Mutu bleek PSV niet opgewassen, de complimenten van Frey ten spijt. Het zijn van die acties die alleen een echte topvoetballer in een luttele seconde kan bedenken. Zo’n topper is Liverani, een Italiaan van Somalische komaf, eigenaar van een fijnbesnaarde linker. Hij rol-trapte de vrije bal met die voet in een wipje zijwaarts, in de baan van de aanloop van die andere Florentijnse creatieveling , Mutu. Dat de streep van de Roemeen verdween in het enige hoekje van de goal waar de satellietarmen van Gomes niet reiken, maakte dat het voorbereidende werk van Liverani niet het fraaiste moment van het toch al zo bruisende duel zou worden.
Spits Danko Lazovic verving na de pauze rechtshalf Otman Bakkal, een wissel die met applaus werd begroet. Zijn eerste doelpoging zeilde echter wijd voorlangs en haalde niet eens de binnenzijde van de cornervlag. Zo werd gaandeweg duidelijk dat de nummer vier van de Serie A nog een fors maatje te groot is voor de aanstaand kampioen van Nederland. Mutu hielp de PSV-aanhang nog verder uit de UEFA Cup-droom, door de bal wederom in een verre bovenhoek van de PSV-goal te plaatsen: 2-0. De afgekeurde goal van Lazovic wegens buitenspel daarna en een enorme misser even later schudde de fans ruw wakker. De waardeloos genomen penalty - die trouwens alleen in de ogen van scheidsrechter Cantalejo terecht was - van aanvoerder Timmy Simons maakte de Cupavond tot een enorme fiasco voor PSV. Elke volgende wedstrijd is de allerbelangrijkste, predikt Vergoossen. Daarom zullen de gedachten van PSV al gauw niet meer bij de nederlaag tegen Fiorentina zijn. Over twee dagen wacht de ontknoping in de kampioensstrijd, thuis tegen FC Twente. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................
Atletiek
Schaatsen
JONES DUPEERT COLLEGA’S DOOR DOPINGGEBRUIK
TVM LEGT TALENT MARRIT LEENSTRA VAST TOT 2010
De atletes die aan de zijde van Marion Jones in 2000 een olympische medaille hebben veroverd, moeten boeten voor het dopinggebruik van hun landgenote. Het Internationaal Olympisch Comité maakte gisteren bekend dat alle atletes uit de Amerikaanse estafetteteams hun plakken moeten inleveren. Eerder raakte Jones zelf al haar in Sydney veroverde plakken kwijt. Jearl-Miles Clark, Monique Hennagan, LaTasha Colan-
Marrit Leenstra rijdt tot en met de Winterspelen in Vancouver voor de schaatsploeg van TVM. De 18-jarige Friezin tekende een contract voor twee seizoenen bij de ploeg van trainer Gerard Kemkers. Leenstra werd dit jaar overtuigend wereldkampioen bij de junioren en brak ook door bij de senioren. Leenstra, die dit seizoen op het NK Allround de 1.500 meter won, zei bij de ondertekening van het contract voor
der-Richardson en Andrea Anderson wonnen in Sydney samen met Jones goud op de 4x400 meter, terwijl Chryste Gaines, Torri Edwards, Nanceen Perry en Passion Richardson hun bronzen plak, veroverd op de 4x100 meter, moeten inleveren. De atletes hebben altijd gezegd het niet eerlijk te vinden als ze zouden worden gestraft voor de zonden van Jones. Die biechtte in oktober op doping te hebben gebruikt in aanloop naar de Spelen in Sydney.
PRO SHOTS
TVM gekozen te hebben vanwege de visie die de ploeg heeft. ‘Niet alleen een visie naar 2010 toe, maar ook daarna.’ De Friezin, die dit jaar zesde werd op het EK Allround en twaalfde op de mondiale allroundkampioenschappen, past volgens coach Gerard Kemkers uitstekend bij TVM. ‘ Bij ons proberen we nadrukkelijk om elkaar sterker te maken door van elkaars sterke punten te profiteren.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Een uitgave van Mountain Media BV
Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
www.depers.nl
[email protected] [email protected] [email protected]
uitgever: Cornelis van den Berg hoofdredacteur: Ben Rogmans adjunct-hoofdredacteuren: Frank Poorthuis, Dirk Koppes
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl