Er wel/niet zijn voor je pleegkind Symposium Pleegzorg Waar blijft het kind 19 juni 2014 Ede
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Inhoud 1. Lawaaiboek 2. Zorg voor het kind: houdt rekening met gevolgen van Verlating & Trauma (Uilenkinderen of filmpje pleegzorgsite)
3. Zorg voor de pleegouder: Voorkom secundaire traumatisering 4. Zorg voor de Pleegzorgwerker: een goede preventieve methode is driekwart van het werk 22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Zorg voor het kind: houdt rekening met gevolgen van Verlating & Trauma
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Zorg voor het kind: houdt rekening met gevolgen van Verlating & Trauma 1. Wees gevoelig voor de traumatriggers 2. Wees emotioneel beschikbaar 3. Help met het organiseren van een verhaal – voorlezen! 4. Help om de basis aannames over de wereld en zichzelf te veranderen (cognitieve shift) 22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Nare gebeurtenissen horen er bij • 90% van de populatie zal ergens in z’n leven worden blootgesteld aan een traumatische situatie waarin er een dreiging is van fysieke pijn of dood. 1 op de 5 zal PTSS ontwikkelen • De meest voorkomende reden voor PTSS is de plotseling onverwachte dood of verlating van een geliefde – vooral en zeker bij jonge kinderen! 22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Wat maakt iets naars een trauma? • Het is persoonlijk: stress is een verschil tussen de eisen die aan een mens wordt gesteld en het vermogen zich aan te passen • De hulpeloosheid en de machteloosheid is de essentie van de traumatische situatie. Veel van ons gedrag na trauma zijn pogingen om onze ervaring van hulpeloosheid te niet te doen de Zeeuw, 2014
6
PTSS gaat niet vanzelf over: ook niet bij baby’s en peuters
PTSS klachten bij peuters I Herbelevingssymptomen: • Gedragsmatige herbeleving/ reenactment in gedrag of spel (door ouders veel beleefd als opvoedingsproblemen of gedragsproblemen) • Nachtmerries/ Intrusieve dagdromen • Snel angstig/ overstuur als iets hen aan het trauma herinnert Vermijdingssymptomen: • Eetstoornissen • sombere gevoelens • geen zin in activiteiten (die ze voorheen leuk vonden) • veel huilen • lichamelijke klachten; • Minder spelen de Zeeuw, 2014
8
PTSS klachten bij Peuters II Hyperarousal symptomen: • Hypervigilantie • Slaapstoornissen • Druk of teruggetrokken gedrag • Angst voor het donker • Separatieangst/ angstig hechtingsgedrag • Regressief gedrag, zoals opnieuw bedplassen • overdreven schrikreacties en waakzaamheid • prikkelbaarheid • wisselende stemmingen • schaamte-of schuldgevoelens Cognitieve klachten: • moeite met concentratie • geheugenklachten; • vertraging in ontwikkeling (lichaam of geest) Sociale problemen: • anderen niet vertrouwen; de Zeeuw, 2014
9
Wat helpt (niet) als je trauma meemaakt Beschikbare volwassenen functioneren als buffer: • Sfeer in het gezin • Psychische problemen bij ouders Het is niet handig als ouders hun kinderen parentificeren (voor hen zorgen) of niet in staat zijn om zich af te stemmen op wat het kind nodig heeft. Als ouders PTSS hebben, is dat een slechte prognose voor het herstel van het kind 22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Uilenkinderen Verplaats je in de schoenen van je pleegkind en luister naar het volgende verhaaltje… Wat denk je? Wat voel je? Wat zou je doen, als je in de schoenen van je pleegkind zou staan? 22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Uilenkinderen: Filmpje uithuisplaatsing:
https://www.youtube.com/watch?v=e6aYYiyQUmY
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
https://www.youtube.com/watch?v=EDSFIEXK-S0
Zorg voor de pleegouder: Voorkom secundaire traumatisering
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Voorkom secundaire traumatisering 1. Heb aandacht voor jezelf -
Weet waar je sterke punten liggen Wees zacht/ mild voor jezelf Leer om ‘nee’ te zeggen Zorg voor tijd voor jezelf
2. Hanteer adequate grenzen 3. Blijft emotioneel betrokken zonder overbetrokken te raken (Wie zorgt er voor mij en geeft me feedback). 22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Stel je in op de gevolgen van verwaarlozing en trauma
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Risico van blocked care
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Valkuil van vermijdend gehechte kinderen
zetten je sneller op het verkeerde been (negeren van emoties)
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Geclaimd door angst en woede
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Valkuil van angstig-ambivalent gehechte kinderen (overnemen)
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Valkuil van desorganisatie
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Valkuil van gedesorganiseerde kinderen (Verwarring en afwijzing)
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Wat zit er in je eigen rugzak?
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Welke gevoelige plekken heb je zelf? Discussie in tweetallen
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Inhoud sessies PPI Sessie 1 Video-opname en kennismaking Sessie 2 Wie is mijn pleeg- of adoptiefkind? Sessie 3 Hoe kun je veilig zijn? Sessie 4 Troosten bij woedebuien en afwezigheid Sessie 5 Hoe reageert mijn pleeg- of adoptiefkind? Sessie 6 Hoe kan ik vertrouwen geven? Sessie 7 De rest van het gezin en je eigen valkuilen 22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Zorg voor de pleegzorgwerker: een goede preventieve interventie is driekwart van het werk • Kennis van trauma en onveilige gehechtheid • Methodisch handelen ipv brandjes blussen • Gevoeligheid voor emoties – voorkom burnout • Goede inbedding: intervisie en veilige collegiale relaties • Voel je comfortabel in driehoeken en 22-6-2014 de Zeeuw & Brok triangulatie
Inhoud Pleegouder – Pleegkind Interventie (Nieuwe Ouder-Kind relaties publicatie: begin 2015 bij Bohn Stafleu van Loghum)
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Preventieve interventie voor pleegouders en adoptieouders bij jonge kinderen met een problematische gehechtheid
‘Nieuwe ouder-kind relaties’ • • • • •
•
Geprotocolleerd behandelprogramma met handboek en werkboek Geïntroduceerd en onderzocht als Pleegouder-Pleegkind Interventie (PPI). Erkend door het NJI Databank Effectieve Jeugdinterventies - theoretisch goed onderbouwd. Wetenschappelijke evidence bestaat uit pleegzorgplaatsingen van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. De interventie richt zich op het veilig maken van de relatie. Doel is de pleeg- of adoptieouder te helpen om betekenis te geven aan het gedrag van het kind. Vermijdende relatiepatronen en gedesorganiseerde gedragskenmerken worden herkenbaar en bespreekbaar gemaakt. Bruikbaar in elke nieuw te ontwikkelen relatie tussen een verzorger en een kind (bijvoorbeeld in een nieuw samengesteld gezin).
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Contactgegevens Marilene de Zeeuw Klinisch psycholoog
Carla Brok Sociaal – Psychiatrisch Verpleegkundige Pikeursbaan 3 7400 GT Deventer
[email protected] 0570 60 41 41
Hantering emoties: evenwicht/ in contact
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
Lawaaiboek
22-6-2014
de Zeeuw & Brok
