22/09/2007 www.depers.nl
Se
opzaterda g
Per Se: Doem van Joy
Nederla
nd Buiten
De lokro
ep van he
t stadspa
knipte dich
ters in San
Fransisco
land
rk >>p 30
Plus: Ver
Division • Wonen in wolken • Verknipt San Francisco • Iedereen kunstenaar • Verliefd op de leraar
‘Ik weet niet wat ijdel inhoudt’ Character actor Jeroen Krabbé >> Interview P12
PvdA-voorzitter, dat is niks voor Jan Pronk Jacques Wallage M ‘Zijn carrière geeft niet zo’n goeie prognose voor het voorzitterschap‘
Bram Peper M ‘Wim Kok had hem het liefst geloosd’
Rick van der Ploeg M ‘Ik vraag me af of hij wel echt wil’
Maar Marcel van Dam
Niet geschikt
CORNE VAN DER STELT
wordt weer lid als Pronk het wordt
LEES VERDER OP PAGINA 8
Goedkoop op wintersport? Boek nú op www.sunweb.nl
vanaf
39,NT TEME APPAR INCL. N SKIPAS E
2
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
?
2
/
/ :
e k onz Bezoe voor de ite te webs
le comp fielen! o r p e i funct
21:448 1 B 9 $
B#
$ 2
1 98;8;
;@4:2? 7 3 24 57 A $ E27 3 2
,%
8 9 92;$
!2A" 44:4:118 2 # $
$
1 9
64747 2 91 # 2 576
$ @#)$$ +%9
$4)%% < < 42;$
: $ / =
! "
H u m a n
R e s o u r c e
G r o u p
7 )*C<(-+C(.%%1
C>!%(&-"+.'*,*C5!%(&-"+.'*.*C0 C
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Veertig procent van de vrouwen is biseksueel en wat minder mannen M Onderzoek ‘Hoe bi ben jij?’ M Taboe Ook heteromannen fantaseren over heren Marcel van Engelen
...
AMSTERDAM
To bi or not to be
Asiel Irakezen willen het liefst naar Zweden
Vluchten voor veiligheid Hoe harder George W. Bush roept dat het veilig is in Irak, hoe meer Irakezen het land uit willen.
Redactie buitenland
...
AMSTERDAM
Veel meer vrouwen dan mannen zien zichzelf als biseksueel. Van de ruim veertigduizend deelnemers aan een Nederlands internetonderzoek, beschouwt veertig procent van de vrouwen zich als bi, tegenover een kwart van de mannen. ‘Vrouwen hebben nu eenmaal minder moeite met onderlinge intimiteit dan mannen’, zegt Luc Houtkamp, voorzitter van het Landelijk Netwerk Biseksualiteit (Snib) dat samen met het COC sinds juni een onderzoek organiseerde op www.hoebibenjij.nl. ‘Bij mannen rust een groter taboe op seks met hetzelfde geslacht.’ Ruim veertigduizend deelnemers vulden de Klein Sexual Orientation Grid in, met vragen over seksuele aantrekkingskracht, gedrag en fantasieën. ‘Wat je bovenal ziet, is dat het label dat mensen zich opplakken niet overeenkomt met de werkelijkheid’, zegt Leo Goetstouwers, die de resultaten interpreteerde. ‘Van de mannen die zichzelf hetero noemen bijvoorbeeld, fantaseert 72 procent alleen over vrouwen. De rest fantaseert ook over mannen, maar noemt zich wel hetero.’
Schaamte Over feitelijk gedrag konden de onderzoekers niks zeggen. ‘Maar in het algemeen gedragen veel meer mensen zich biseksueel dat wil zeggen: ze hebben seksueel contact met beide geslachten - dan dat ze zich biseksueel noemen’, zegt Houtkamp. ‘Ze schamen zich er kennelijk voor.’ De uitkomsten van het onderzoek, die vandaag in Amsterdam worden gepresenteerd, zijn niet representatief voor alle Nederlanders, omdat deelnemers vrijwillig de website opzochten. Het is dan ook de vraag of degenen die de studie invulden zich niet meer met het thema bezighouden dan anderen. ‘Vanwege het grote aantal deelnemers, is het onderzoek toch waardevol’, zegt Goetstouwers. ‘De kenmerken van de deelnemers waren divers, al was de
Nieuws 3
HH
helft 25 jaar of jonger. Ook deden meer mannen mee dan vrouwen.’ Van die mannelijke deelnemers bestempelde tweederde zich als hetero, een kwart noemde zich bi en ruim zeven procent homo. Bij de vrouwen typeerde ruim de
helft (53 procent) zich als hetero, veertig procent vond zich bi en zeven procent lesbo. Maar die categorieën zijn dus problematisch. ‘Je moet het veel meer zien als een continuüm’, zegt Houtkamp. ‘Ook in biseksualiteit bestaan
gradaties. Belangrijk is dat we het taboe erop wegnemen. Zo’n taboe zorgt namelijk alleen maar voor innerlijke conflicten. Of, dat kan natuurlijk ook als mensen in een relatie zitten: voor een dubbelleven.’ p
Volgens de Amerikaanse president is Bagdad zo veilig dat de extra troepen wel weer naar huis kunnen. De Irakezen betwijfelen het: alleen al dit jaar vroegen 20.000 van hen asiel aan in westerse landen. Ze slaan op de vlucht voor het sektarische geweld en het gebrek aan economisch perspectief. Volgens de UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, is het aantal aanvragen van Irakezen in geïndustrialiseerde landen sinds het begin van de oorlog niet zo hoog geweest. Als het zo doorgaat komen de recordaantallen van 2000 en 2001 in zicht. Toen vluchtten elk jaar ruim 40.000 Irakezen naar Europa, de VS, Canada, Australië en Nieuw Zeeland. Voor de goede orde: toen was Saddam Hoessein nog aan de macht. De Irakese asielzoekers gaan het liefst naar Zweden. De Zweedse regering is in vergelijking met andere westerse landen zeer soepel voor asielzoekers. Mede daarom woont in het Scandinavische land al een grote Irakese gemeenschap. Van de 19.800 Irakezen die in 2007 naar het Westen wilden, stuurden 9.300 hun aanvraag naar Stockholm. Griekenland, fel tegenstander van de oorlog in Irak, kwam met 3.500 asielverzoeken op de tweede plaats, gevolgd door Spanje en Duitsland. Ongeveer 800 Irakezen hebben asiel aangevraagd in Nederland, dat is minder dan vorig jaar. De meeste vluchtelingen kunnen alleen maar dromen van een verblijf in een ver en veilig westers land. Zoals gebruikelijk in de Derde Wereld, komen de meeste Irakezen niet verder dan vluchtelingenkampen in de buurlanden van Irak. Volgens de UNHCR verblijven er inmiddels 1,5 miljoen Irakezen in Syrië, 75.0000 in Jordanië, 15.000 in Egypte, 50.000 in Iran en 20.000 in Turkije. In Irak wonen nu nog zo`n 27 miljoen mensen. p
(%()#(/+'(&&0
COLOFON De Pers op zaterdag is een uitgave van Mountain Media BV ... Uitgever Gert Jan Laurman Hoofdredacteur Jan-Jaap Heij Art Director Liesbeth Melkert Redactie: Tisha Eetgerink, Anna van der Gaag, Alain van der Horst, Jerry Huinder, Marius Roos, Robert Vuijsje, Pamela Wilhelmus, Judith Zilversmit Distributie Dick van Geemen Commercieel directeur Jerrel Oron Finance Ruud Swart Internet Rik Nizet Ontwerp Cases i Associates Druk Persgroep. Directie Cornelis van den Berg ... De Pers op Zaterdag is de weekendeditie van Dagblad De Pers, een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 290 keer per jaar verschijnt. De Pers op Zaterdag is verkrijgbaar in winkels, in de horeca en op vele andere locaties. Ontvangt u De Pers op Zaterdag thuis en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 0900-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl. Ontvangt u De Pers op Zaterdag in uw winkel en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 020-3460530 of stuur een e-mail naar
[email protected] Reageren? Dat kan via
[email protected]
(%()+'(&&*%%&) € !%&($ '($*$€ #()+'(&& &,' $(*$%%!(#-$+%%$.$&(' %##$$- $%$("&%%&&'('&'(&& %"$*%%&&'(&!("(# %!(%&
Nieuws
4
Laatste nieuws
Picture Aliance
Madeleine De wanhopige Portugese politie heeft gisteren een Nederlandse link toegevoegd aan het onderzoek naar de verdwijning van de Engelse peuter Madeleine. Agenten deden sporenonderzoek in het dierencrematorium van de Nederlander Eef Hoos. Hoos was in de jaren tachtig kortstondig een bekende crimineel als baas van het incassobedrijf Toetanchamon, dat aanslagen pleegde en brand stichtte. Het is onbekend of onderzoek in zijn crematorium - 50 kilometer van de plek waar Madeleine verdween - iets heeft opgeleverd. De ouders van Madeleine, inmiddels ook verdacht, hebben volgens Britse media aangeboden aan de leugendetector te gaan om hun onschuld te bewijzen.
Krap zitten De Nederlandse Spoorwegen lieten gisteren even de harten van benauwde treinreizigers sneller kloppen. Het bedrijf maakte bekend dat het 64 nieuwe Sprinter-treinen heeft gekocht. De NS leggen vierhonderd miljoen euro op tafel voor de treinen, die samen 24 duizend reizigers extra kunnen vervoeren. Domper op de feestvreugde is wel dat het materieel pas vanaf oktober 2009 kan worden ingezet. Het blijft dus nog even inschikken.
Vijverbrand De Hofvijver in Den Haag brandde gisteren een paar uur. Milieuorganisatie Greenpeace wilde daarmee aandacht vragen van het kabinet voor het verdwijnen van oerbossen. Met een beetje pech heeft het kabinet niks van de actie meegekregen, omdat de Treveszaal, waar het vergadert, aan de andere kant van het gebouw ligt.
GP-Toara Olivares
Weerbericht Nederland Wolkenvelden maken af en toe plaats voor zon, waarbij vooral Limburg de meeste zonuren kan verwachten. Op een enkel buitje na blijft het vandaag droog. Het wordt 18 graden in het Waddengebied tot 21 in Brabant en Limburg. Er waait een overwegend matige zuidwestelijke wind, kracht 3. In de ochtend komt er misschien eerst mist voor. Verder is het een droge dag en zijn er flinke zonnige perioden. De middagtemperatuur varieert van maximaal 20 graden aan de noordwestkust tot 24 in ZuidoostBrabant en Limburg. De wind is zuid tot zuidwest en aan zee vrij krachtig, kracht 5.
19
18
20
‘Ons pakken ze echt nooit’ MSuper rijk Weinig last van bezuinigingen M Slurptax Er wordt geen SUV minder verkocht
Maaike Boersma AMSTERDAM
...
Ze hebben het moeilijk, de rijken in ons land. Ze wonen in huizen waarin ze verdwalen en staan elke ochtend voor de onmogelijke keus tussen de stijlvolle Bentley of de stoere SUV. Ook worden ze de ganse dag lastiggevallen door grijpgrage vriendjes. Ze werken zich het apelazarus om aan het einde van de dag, gekleed in een modieus apenpakje, op te draven bij het zoveelste vervelende feestje waar decadente praatjes worden weggespoeld met champagne. In het holst van de nacht kruipen ze bij vrouwlief in het kingsize Hästensbed voor de nieuwe dag zich aandient met dezelfde verveling. Maar de Miljoenennota moet de rijken wakker schudden. Met maatregelen als de ‘jaloeziebelasting’, de ‘Bos-belasting’ en de ‘slurptaks’, moeten de welgestelden van ons land worden aangepakt. Het kabinet dat de rijken aanpakt, is het kabinet Balkenende de laatste dagen tot vervelens toe genoemd. Eigenaren van kapitale stulpjes duurder dan 1 miljoen euro moeten meer eigenwoningforfait gaan betalen, de pensioenpremies van topverdieners zijn niet langer volledig aftrekbaar. Ook is er geen kinderbijslag meer voor de schattige Oililykindjes van de upperclass en in een bejaardentehuis genieten van je oude dag wordt eveneens duurder. Maar dat is niet alles. De overheid gaat ook de speeltjes van rijken aanpakken. De aanschaf van vervuilende en benzineslurpende auto’s, zoals de immer populaire SUV’s, gaat met duizenden euro’s omhoog. Dit alles heet volgens Balkenende niet nivelleren, maar ‘een steentje bijdragen’.
20 21
bron: Meteo Consult / www.weer.nl
Den Uyl. Redelijk triest’, vindt Heinsbroek. Natuurlijk zijn de gevolgen van de slurptaks op zijn mooie autootjes niet bepaald bevorderlijk voor Heinsbroeks humeur. Toch heeft deze belasting voor milieuvervuilende auto’s weinig zin volgens mediamagnaat en medemiljonair Harry de Winter. ‘Boven de 125.000 euro per jaar trekken ze zich daar echt niks van aan. Er wordt hier in Oud-Zuid niet één Range Rover minder om gekocht. Al verdubbel je
de benzineprijs, de elite blijft SUV rijden. Nee, ik niet hoor’, zegt de fervent Bentleyrijder haastig. ‘De slurptaks is geen oplossing’, vindt ook ondernemer Bas Hertz. ‘Al maak je de auto’s en de benzine duurder, ik geloof niet dat mensen daardoor de wagen laten staan. Dat doen ze pas als er een verdomd goed alternatief is, zoals een openbaarvervoersysteem dat goed, snel, veilig en comfortabel is.’ ‘Ik ga er een beetje vanuit dat de overheid je niet rijk zal maken’,
De Quote-500’ers lachen om de maatregelen. ‘De allerrijksten pak je De fiscus behandelt Harry Mens als een misdadiger. HH
Schoolboeken Budget onverantwoord laag
Gedoe om gratis boeken Tom Baak
...
De overheid belooft gratis schoolboeken. Volgens uitgevers is het toegezegde budget zo laag, dat het onderwijs eronder lijdt.
Goedkoop op wintersport? Boek nú op www.sunweb.nl
nooit’, zegt ondernemer en ex-minister Herman Heinsbroek. ‘Wie het wel raakt, zijn de mensen die er net onder zitten. Die keihard hebben gewerkt en net hun eerste SUV hebben aangeschaft. Die pak je. Het is plukken bij degenen die nog iets doen in deze samenleving. Zo zorgt het kabinet dat die mensen het land uit vluchten. Genant voor het CDA, het schaamrood moet ze op de kaken staan. Het is weer ouderwets PvdA-zakkenvullen. De ouderwetse jaren
Vluchten
AMSTERDAM
20
3
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
vanaf
39,NT TEME APPAR INCL. N SKIPAS E
Het plan is nog maar net door de Kamer of het gedoe om geld begint al. Het budget dat de regering wil uittrekken voor gratis schoolboeken, 211 miljoen euro, is veel te laag. Dat stelde de brancheorganisatie van de uitgevers van schoolboeken, de Groep Educatieve Uitgevers (GEU), gisteren. Het ministerie van Onderwijs ziet het probleem niet. Deze week besloten kabinet en Kamer dat schoolboeken gratis worden, vanwege aanhoudende klachten van ouders over stijgende prijzen. De brancheorganisatie denkt dat er ruim 350 miljoen euro nodig is om in 2008 en 2009 gratis studieboeken te bekostigen. Stephan de Valk van de GEU noemt het bedrag van 211 miljoen ‘onverantwoord laag’. Het ministerie van Onderwijs vindt dat er voldoende geld wordt vrijgemaakt voor de boeken: ‘Wie betaalt, bepaalt. Scholen zul-
len de krachten bundelen en samen bekijken hoe bewust ingekocht kan worden om de kosten te drukken.’ Als er inderdaad een kleine 140 miljoen te kort is, dan kunnen de scholen kiezen: goede leermiddelen kopen en door hun geld heen raken, of de kwaliteit van het onderwijs verlagen met goedkope boeken. Dat is dan hun eigen keuze, zegt het ministerie. ‘Iedere school krijgt een vast bedrag, 308 euro per leerling per jaar. De verantwoordelijkheid om dit geld te verdelen tussen de opleidingsvormen die op een school aangeboden worden, ligt bij het bevoegd gezag van de school.’ Wat ook kan: minder boeken gebruiken, en meer computerprogramma’s en cd-roms. Die zijn goedkoper en makkelijk up-to-date te houden. En de doorsnee leerling weet veel beter wat ie ermee moet doen dan met een boek. p
HH
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
1 miljoen
Woningen die meer waard zijn dan dat, worden voortaan zwaarder belast.
Duizenden euro’s moeten eigenaren van vervuilende en benzineslurpende auto’s zoals, de PC Hooft-tractor, meer gaan betalen.
Junior
De hoogte van de kinderbijslag wordt inkomensafhankelijk. De Tweede Kamer wil dat terugdraaien.
185.000
Mensen die zo veel verdienen, mogen van het kabinet hun pensioenpremie niet meer helemaal aftrekken. En ze moeten meer meebetalen aan de AOW.
vervolgt Hertz, ‘maar dat geklaag over een half procentje meer of minder vind ik niet zo zinvol. De begroting is inderdaad links, maar er wordt te weinig ingegaan op basisvoorwaarden. Neem de files; de overheid maakt geen koppeling tussen files en quality of life. Mensen worden er niet productiever en plezieriger van als ze uren in de file staan. De huidige maatregelen hebben weinig effect en zijn dus symbolisch. Ik wil er graag twee procent op achteruit gaan als dit soort dingen structureel worden opgelost.’
Lachertje Ook De Winter denkt niet dat alle maatregelen even effectief zijn. ‘Neem nou die forfaitverhoging voor dure huizen. Daarmee wordt maar 15 miljoen opgehaald, daar kom je niet eens mee in de Quote 500.’ Het zal hem een zorg zijn. ‘Ik maak me nooit druk om geld. Nooit gedaan, ook niet toen ik het niet had.’ Vastgoedondernemer Loek Scholten, een van de hardwerkende mensen die volgens Heinsbroek juist getroffen worden, haalt ook zijn schouders op. ‘De maatregelen zijn een lachertje, het stelt toch niks voor? Nee hoor, ik ben voor de sociaal zwakkeren. Het kabinet kan ons veel harder pakken. Ik
merk er niks van in mijn portemonnee’, lacht hij. ‘Nu moet de massa het weer doen, maar wij kunnen best een beetje meer opbrengen.’ Scholten - die zes pakjes sigaretten en twee doosjes sigaren per week oppaft en wel houdt van een goed glas wijn - is ook niet onder de indruk van de accijnsverhoging op tabak en alcohol. ‘Ach joh, dat is toch allemaal luxe. De rijken in ons land moeten niet zeuren. We hebben het hier hartstikke goed.’ Harry de Winter is al even ruimdenkend: ‘Als het geld goed besteed wordt, betaal ik graag meer belasting. Punt is alleen dat je die garantie niet krijgt.’ ‘Dat er geld van de welgestelden wordt gebruikt voor mensen die het minder hebben, daar heb ik geen moeite mee’, vindt ook makelaar Harry Mens. ‘Waar ik wel moeite mee heb, is dat er niks tegenover staat. Dat je door de ficus wordt behandeld als een misdadiger. De fiscus moet niet de vijand van de ondernemer zijn, maar zijn partner. Die hapsnap-controles waarbij je constant in detail antwoord moet geven op pietluttigheden, moeten ophouden. Rijke mensen mogen ook voor vol worden aangezien, daar moeten we ook een beetje trots op zijn.’ p
HH
5
Nieuws
Op Pad
Vieze mannetjes en lallende liberalen
Myrthe Hilkens
„
‘Harry van Bommel is een vies mannetje.’ Ik sta in de kamer van een vooraanstaand politica. De camera draait niet meer. Smeuïge details en glasheldere opvattingen gaan vrijwel altijd gepaard met een off the record-moment.‘Een man die zijn handen niet thuis kan houden. Succes met het interview.’ Buiten bewonderen dagjesmensen het Binnenhof. Ik paf met toestemming van het Tweede Kamerlid een illegale sigaret. Roken mag hier niet, maar ook in Den Haag, of misschien juist daar, zijn de regels er om overtreden te worden. Documentairemaakster Sunny Bergman, van de veelbesproken film Beperkt Houdbaar, werpt me een stiekeme glimlach toe. Samen met haar kruip ik eenmalig in de huid van de lobbyist. Bewapend met onderzoeksresultaten bestoken we vandaag politici met beleidsvoorstellen op het gebied van cosmetische chirurgie en seksualisering van de samenleving. Nadat we eerder dit jaar een manifest publiceerden, met nog een drietal andere vrouwen, staan we regelmatig journalisten te woord. De rollen voor heel even omgedraaid. Opeens staan mijn woorden, soms losgeknipt van de context, gortdroog en zonder hoorbare emotie op witte velletjes papier. Dus zo voelt dat. ‘Zou je die zin nog willen nuanceren?’ hoor ik mezelf vragen. Ook interessant om de gedragingen van collega-journalisten vanuit de positie van ondervraagde te observeren. ‘Je bent veel te mooi om je druk te maken over een thema als schoonheidsdwang’, zegt een potige verslaggever van RTL4 dertig seconden voor de opnamen beginnen. ‘Ongeloofwaardig.’ Om vervolgens bloedserieus mijn mening over de liposuctiedode te tapen. Later, als ik met Sunny te gast ben in het programma Spraakmakende Zaken, zegt presentator Paul Ro-
senmöller hetzelfde. Ik heb makkelijk lullen, stelt hij. Het moment waarop we over die opmerking ruziën, haalt de uitzending niet. Jammer, want precies wat daar gebeurde tekent het debat dat wij proberen aan te zwengelen. Mijn uiterlijk en mening blijken voor, met name, mannen onverenigbaar. Het betreft gevoelige thema’s: schoonheid en seks. Ook vrouwen die over ons schrijven, raken soms gefrustreerd. Een journaliste mailt dat ze worstelt met haar gezaghebbers. ‘Zoals veel baasjes in de journalistiek zijn de baasjes hier ook snel op hun mannelijke teentjes getrapt als het om dit onderwerp gaat.’ Ze zal proberen de context van haar stuk staande te houden, verzekert ze ons. Later ontvangen we een compleet herschreven stuk. Ook in het Haagse lopen de reacties uiteen. Liberalisme versus paternalisme, vrijheid versus censuur. De vrijzinnigen vrezen elke associatie met de gelovigen, en de christenen zou het ‘verdomd goed uitkomen dat een stel lekkere, jonge vrouwen zonder religieuze kleur’ ze naar de mond praat. Strategische partijpolitiek waar ik jeukende bultjes van op mijn armen krijg. Enfin. Tijdens een wandeling door een van de vele gangen vraag ik Jeroen Dijsselbloem van de PvdA, ondertekenaar van ons epistel, welke partij te boek staat als gezellig. ‘Hoe liberaler, hoe meer lol. Liberalen denken bij alles ‘dat moeten de mensen zelf maar oplossen’, of ‘eigen verantwoordelijkheid’, dan houd je wel tijd over voor een pilsje aan de bar.’ Op de achtergrond lopen grijze gedaantes uit een vergaderhok. ‘Politiek bedrijven betekent keihard werken voor kleine veranderingen achter de komma’, verklaart ‘het vieze mannetje’ Van Bommel (SP). Hij staat ons keurig te woord als een voorlichter van de VVD oogcontact zoekt. Nieuwsgierig. ‘Kom erbij’, lacht Harry. ‘Het gaat over schoonheid.’ Zelfverzekerd mengt de pakkendrager zich in het debat. We bestoken hem met onderzoeksresultaten en vragen wat de VVD hiervan denkt. Hij begint een onsamenhangend verhaal over eigen verantwoordelijkheid en zegt dan: ‘Jullie overvallen me. Ik kan hier niets over zeggen.’ Hij loopt weg. Waarschijnlijk op zoek naar een koud pilsje.
„
Herman Heinsbroek: ‘Het CDA moet zich doodschamen’. HH
Afrika verdrinkt
Sanne Rooseboom
...
AMSTERDAM
Grote delen van Afrika staan onder water. Landen die we kennen van enorme droogte, zijn nu overstroomd. Het lijkt wat raar. Vier vragen aan Kees van Diepen, landbouwdroogte-deskundige gelieerd aan de Universiteit van Wageningen. Ethiopië, Mali, Soedan. Het zijn geen landen waarbij je aan water denkt. ‘Nee, maar het heeft gewoon heel hard geregend. Het is het eind van het regenseizoen, de dammen en rivieren zijn vol en lopen over. Er zijn veel dammen gebouwd de laatste jaren, maar ze zijn te klein om alle regen op te vangen. Mensen zijn huizen gaan bouwen en tuintjes gaan aanleggen vlakbij de dam, omdat ze dachten dat het veilig was. Dat zie je in Nederland ook, campings in een beekdal bijvoorbeeld. Dat gaat vaak niet goed.’
HH
Het regenseizoen is toch een terugkerend verschijnsel… ‘Boeren hebben dan ook allerlei trucjes om met de regen en de
droogte om te gaan. Ze doen aan risicospreiding; een paar velden in de buurt van een rivier en een paar hogerop. Als het droog is, dan redden de gewassen bij de rivier het en als die overstroomt, hebben de hoger gelegen velden genoeg regen gehad. Maar als het te hard regent, overstromen gebieden die normaal geen last hebben van het water.’ Houdt de regen snel op? ‘Het regenseizoen zou op zijn eind moeten lopen. Maar in Mozambique en andere landen in zuidelijk Afrika begint het nu pas. Die liggen aan de andere kant van de evenaar. De seizoenen zijn er gespiegeld. Als het
daar net zo hard gaat regenen, volgen ook daar overstromingen.’ Er dreigt nu hongersnood en cholera in de overstroomde gebieden. Is er iets positiefs aan het vele water? ‘Het water zal weer wegtrekken. Maar hele gewassen zullen verrot zijn door het water. Toch kunnen er goede kanten aan de overstroming zitten. Gebieden die wat hoger liggen, kunnen het door de vele regen heel goed doen. En velden die normaal te droog zijn, hebben nu heel veel water opgenomen. Daar kunnen nu gewassen in geplant worden die een maand of drie overleven door het water dat nu in de grond wordt opgenomen.’ p
HET NIEUWE BOEK VAN
€ 14,95
6
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Nu gratis met Flex 20 voor
Samsung E950 Silver (%# !(" " %"$ Nu verkrijgbaar via 0800-8667236, www.t-mobile.nl en de T-Mobile Shop
Zorgeloos bellen met Flex. $##+$$"$#+$%$**% %$%' "%$&) !" $ &" $$$%%"' & % Simply Closer
rmaand. pe
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
7
Nieuws
Geruchten Gaat Hiddink naar Chelsea?
Gokken op Guus M Goedkoop De oudcoach van Korea geeft waar voor het geld M Fraude Een trainer met een strafblad is lastig
Tegen
zoen in de Champions League zes zelf opgeleide spelers op de lijst van 25 zetten – is hij bij uitstek de man die de club kan overtuigen zélf spelers op te leiden, in plaats van te kopen.
Digging dirt Eén ding over Hiddink: hij mag in Korea vereerd worden, in Nederland en omstreken blijkt de voetbaltrainer annex godheid gewoon een mens. Een mens dat fraudeert met zijn belasting. Je ziet al bijna de koppen van de Engelse tabloids op de dag van de presentatie. Saint Gus Sets a Criminal Record, of iets van dien aard. Als het maar verwijst naar zijn criminele verleden, want ja, een belastingfraudeur ook al is hij slechts veroordeeld tot een boete - heeft nu eenmaal een strafblad. Chelski heeft al te kampen met een poenerig imago. Een trainer met een crimineel verleden kan daar niet nog eens bij.
Cheap option
Remco Janssen Jeroen Gunter
......
AMSTERDAM
Een snorloze Varssevelder genaamd Guus Hiddink staat 4-1 genoteerd bij de Engelse bookmaker William Hill als opvolger van José Mourinho bij Chelsea. Saint Gus als peoplemanager bij wespennest Chelski? Drie voors, drie tegens.
Voor Peoplemanager Wereldburger Hiddink is bovenal ‘een peoplemanager’, stelt ex-PSVpreses Harry van Raaij in zijn biografie Vader en voorzitter van Telegraafjournalist Yoeri van den Busken: ‘Rustig, verbaal sterk. Overal geweest, alles meegemaakt en geenszins verzadigd.’ Het Chelsea van oliemiljardair Roman Abramovich heeft een oefenmeester nodig die boven de partijen staat en die, om in voetbalclichés te spreken, ‘de hele dure poppetjes eindelijk eens op de juiste plaats zet’. Daarbij heeft Hiddink aantoonbaar jonge spelers beter gemaakt, bij PSV, bij Zuid-Korea. Met de in aantocht zijnde homegrownregel – clubs moeten volgend sei-
José Mourinho verdiende volgens AP een jaarsalaris van rond de 9,2 miljoen euro. Daarmee was hij een van de duurste trainers. Hoeveel het precies is, en of Mourinho nou echt een afkoopsom krijgt van 35 miljoen euro zoals de BBC meldde, Hiddink is vele malen goedkoper. Bij PSV was hij al tevreden met één miljoen per jaar, als bondscoach van Rusland verdient hij 2,2 miljoen euro per jaar. En Chelsea-eigenaar Abramovich betaalt volgens de geruchten toch al zijn salaris bij de Russische voetbalbond, als goedmakertje omdat hij Chelsea kocht en niet CSKA Moskou.
Value for money
Troublemaker
Zoals David Beckham bij Real Madrid zijn eigen transfersom meer dan terugverdiende, zo verdiende Hiddink zijn eigen salaris bij PSV dubbeldik terug. De Eindhovenaren mochten dankzij de oud-bondscoach van Zuid-Korea aantreden in de Peace Cup te Seoul. De club verdiende tweemaal vijf miljoen euro aan het toernooi van de allesbehalve filantropische sekteleider Sun Moon. Met de uitstraling van Chelsea - Engels voetbal is razend populair in Azië - is Hi-Din-Gus zeker value for money.
De gemeente Waterland is een landelijke gemeente met ca. 17.500 inwoners, gelegen op geringe afstand van Amsterdam, Purmerend, Hoorn en Zaandam. Een uniek monumentenbestand wordt gecombineerd met het zo typerende open en waardevolle veenweidelandschap. De gemeente is enig in haar soort door het beschermde stadsgezicht van Monnickendam en de beschermde dorpsgezichten van Broek in Waterland, Marken en Zuiderwoude. Elke kern heeft daarbij zijn specifieke kenmerken en cultuur. Het open water van de Gouwzee en het Markermeer maken het sfeervolle plaatje compleet. Met een luisterend oor naar onze inwoners en elkaar gaan wij samen aan de slag met het doel de eigenheid van de kernen in stand te houden en Waterland als geheel te versterken, zonder daarbij de financiële realiteit uit het oog te verliezen.
Hoe zou het weerzien verlopen van Hiddink met Frank Arnesen bij Chelsea? Arnesen, de voormalig technisch directeur van PSV, die alles wilde bepalen toen Hiddink er trainer was, vocht zichzelf de tent uit in Eindhoven, maar is nu een soort hoofdscout bij Chelsea. Piet de Visser, eveneens scout en vertrouweling van Abramovich, betwijfelt altijd in het geheim of hij Hiddink de man vindt om het gedroomde team van Chelsea gestalte te geven. De Achterhoeker is niet iemand die een team koopt, maar die een team bouwt. Daar heeft Abramovich het geduld niet voor.
Sport
De Mos
Waterland is ambitieus en werkt de komende jaren aan het ontwikkelen van bouwlocaties, wijksteunpunten, (brede) scholen en de digitale dienstverlening aan de burger. Daarnaast wordt er hard gewerkt om Waterland ook toeristisch en recreatief op de kaart te zetten. Op het bureau Openbare Werken wordt gewerkt aan de voorbereiding en uitvoering van werken op het gebied van gebouwen, openbaar groen, begraafplaatsen, parkeren, riolen, verkeer, openbaar vervoer, afval, water, wegen en markten. Op het gebied van de afvalinzameling zijn er diverse ontwikkelingen gaande, zoals de aanleg van ondergrondse inzamelstations en de aanleg van een nieuwe milieustraat.
N BELEIDSMEDEWERKER AFVAL voor 36 uur per week
U hebt een visie op het reguleren en beheren van afvalstromen bij een gemeente. U vertaalt deze visie in nieuw afvalbeleid, rekening houdend met de financiële en juridische gevolgen. Als deskundig adviseur weet u door uw heldere manier van communiceren voldoende draagvlak te verwerven voor uw plannen. Voor meer informatie verwijzen wij naar onze website.
www.waterland.nl
Johan Faber
„
De aanleiding voor deze column is een lijstje dat ik vorige week onder ogen kreeg, en waarvan ik de resultaten voor het effect nog even voor me houd. Eerst wil ik namelijk iets zeggen over de zwakke plek van Aad de Mos. Een paar jaar geleden vertelde De Mos me een anekdote. Toen hij nog in de jeugd van ADO voetbalde, was hij samen met een vriend aangesteld om de kalklijnen te zetten op de vijf velden die de club toen had. Ze kregen er vier gulden per veld voor, een hoop geld in die tijd (de jaren zestig). Tegelijkertijd was het ook een soort erebaantje, want De Mos groeide op tegenover het Zuider-
park, en zijn vader zat een tijd in het bestuur van de club. Toen De Mos en zijn kameraad klaar waren met het hoofdveld, staken ze schuin over richting het amateurgedeelte, met de kalkwagen achter zich aan. Ze keken nog even om, en zagen dat ze een keurige diagonale streep over het veld hadden getrokken, van hoekvlag naar hoekvlag. De kalkwagen was lek. De Mos sprak over ADO alsof hij het had over een liefde die nooit over ging, maar inmiddels wel definitief verloren was. Het ADO van toen, ach, het bestond niet meer. Ander shirt, andere namen… Er kwam zelfs een ander stadion. Aad de Mos brak nooit door als speler bij ADO (zijn verklaring: hij had op zijn positie clubicoon Aad Mansveld voor zich) en stak daarom al zijn gedrevenheid in een carrière als trainer. In 1982 werd hij, 35 pas, hoofdtrainer van Ajax. Hij beschikte over een selectie waar onder andere de jonge talenten Marco van Basten, Johnny van ’t Schip, Gerald Vanenburg en Frank Rijkaard deel van uitmaakten, en in het eerste seizoen ook Johan Cruijff. Onder zijn leiding werd de club in drie seizoenen tweemaal landskampioen. De Mos droeg toen nog een snor, vermoedelijk ook omdat hij er zo wat ouder uitzag dan hij in werkelijkheid was. Na Ajax volgde een veelbewogen loopbaan in binnen- en buiten-
A mans word Dat Hinddink naar West-Londen vertrekt, wordt uiteraard ten stelligste ontkent door zaakwaarnemer Cees van Nieuwenhuizen: ‘Ik ben al door de hele wereld platgebeld, vanuit Engeland, Rusland, Zuid-Korea. Iedereen denkt al dat het een gelopen koers is óf dat het een vooropgezet ééntweetje is met Roman. Maar dat is absoluut niet het geval.’ Hiddink heeft volgens hem de intentie om zijn contract met Rusland tot 2010 te verlengen. De discussie rond een verse handtekening onder de verbintenis gaat over ‘een paar puntjes’ die Hiddink volgens Van Nieuwenhuizen tijdens zijn werk zijn opgevallen, meer niet. Hiddink is een man van zijn woord: grote kans dus dat hij bijtekent. Maar een transfer ontkennen, is hem bevestigen. Dus alles bij de bookmakers op Hiddink zetten? Van Nieuwenhuizen: ‘Als je het mij vraagt, is dat weggegooid geld.’
De andere favoriet… Zet je geld op het Franse voetbalpaard Didier Deschamps, ex-trainer van Juventus, als opvolger van Israëlische tussenpaus Avram Grant. Deschamps, oud-speler van Chelsea, staat ook 4-1 genoteerd bij bookmakers William Hill. p
Wie wordt het? Avram Grant 2/1 Guus Hiddink 4/1 Didier Deschamps 4/1 Jurgen Klinsmann 7/1 Juande Ramos 8/1 Marcello Lippi 14/1 Sven Goran Eriksson 20/1 Mark Hughes 20/1 Luis Scolari 33/1
Bron: William Hill Bookmakers
land. De Mos kreeg een ongunstige reputatie, niet vanwege zijn resultaten, maar vanwege zijn vermeende eigenwijze karakter. Hij trok zich daar niets van aan, en ging onverstoorbaar elk avontuur aan dat op zijn pad kwam. Ergens onderweg raakte hij zijn snor kwijt. Sinds vorig jaar is Aad de Mos trainer van Vitesse. Zijn club begon dit seizoen met drie opeenvolgende overwinningen, en verloor vorige week zaterdag slechts met minimale cijfers van regerend landskampioen PSV. Kritiek op het verdedigende spel van Vitesse interesseert De Mos niet. Hij staat voor de meesterproef van elke trainer: het maximale rendement halen uit een selectie met beperkte mogelijkheden. Ik voorspel dat het hem gaat lukken – onderschat nooit de geldingsdrang van een trainer die als voetballer niet slaagde bij zijn eerste en enige liefde. O, en dat lijstje. Het betrof trainers die op dit moment actief zijn in de eredivisie, en het aantal Nederlandse competitiewedstrijden dat zij (als trainer) hebben gewonnen. Wie voerde het klassement aan, met 190(!) gewonnen wedstrijden in de eredivisie, acht meer dan Louis van Gaal? Precies.
„
Achtergrond
Pronks puinhoop
Dries van Agt, CDA: ‘P
Gijs de Vries, VVD: ‘H
Elf politieke kopstukken geven hun mening over wannabe PvdA-voorzitter Jan Pronk. De oudgedienden zeggen: niet doen. Als Jan Pronk het wordt, krijgt Wouter Bos het zwaar. Zo zwaar zelfs, dat niet alleen zijn eigen partij, maar ook de regeringscoalitie in gevaar komt.
Alain van der Horst
M
Maar liefst zeven mensen willen, hoe idioot het ook klinkt, voorzitter worden van de Partij van de Arbeid (laatste stand in de peilingen: 29 zetels, min 4 ten opzichte van nu). En hoewel aanvoerder Wouter Bos zijn rode windjack vervangen heeft door jacquet en hij niet langer staat te wiebelen op een zeepkist maar vaste grond onder zijn voeten heeft als minister van Financiën, gaat het met de PvdA he-le-maal niet goed. Het is crisis. Heimwee naar vroeger, toen alles beter was, maakt Jan Pronk (Scheveningen, 16 maart 1940) tot de Kandidaat der Kandidaten. Tijdens zijn eerste ministerschap reed Pronk met een slok te veel op in een greppel. In 1984 zwoer hij de alcohol af en stortte hij zich op een nieuwe hobby: hardlopen. In 1998 zadelde Wim Kok
hem voor straf op met het ministerie van VROM. In 2000 werd hij gepasseerd voor de functie van Hoge commissaris voor de vluchtelingen van de Verenigde Naties, door Ruud Lubbers. In 2002 pakte hij Kok terug door te stellen dat deze vanwege de val van Srebrenica (1995) diende af te treden. In 2006 werd hij als VNgezant Soedan uitgezet omdat hij kritiek had op de regering. Pronk leek uitgespeeld, klaar voor de mestvaalt van de geschiedenis. Maar nu, als de leden van de PvdA het willen, gaat hij nog één keer gloreren. Het is geen wonder dat Wouter Bos en zijn vrienden dat geen aanlokkelijk idee vinden. Pronk gaat er prat op al jaren niet met Bos gesproken te hebben. De PvdA zal van Jan Pronk zijn of de PvdA zal niet zijn, dat is zo ongeveer het idee. Wie de man gedurende zijn inmiddels 36-jarige loopbaan in de politiek heeft leren kennen, weet dat hij niet zal rusten voor hij dat voor elkaar heeft. Daarom zeggen zij: niet doen, tenzij je de PvdA geen warm hart toedraagt.
01 Rick van der Ploeg (PvdA): ‘Ha, Jan is de man die mij lid heeft gemaakt. Hij heeft daarvoor nog een lepeltje gekregen. Dat deden ze vroeger, bij de PvdA. Het is een econoom. Hongerig naar informatie. Een stofzuiger. Hij houdt van de feiten. Ik vind hem meer een intellectueel dan een politicus. Pronk is minstens zo interessant als Bolkestein. Dat komt niet zo vaak voor in de Nederlandse politiek. Veel mensen hebben dan ook grote moeite met de persoon Pronk. Je haat hem, of je houdt van hem.’ ‘Ik moet niet denken aan drie of vier Jannen Pronk, maar eentje is best te doen. Hij heeft een absurde werklust op zijn leeftijd, is een enorme betweter en lult desnoods tot ’s nachts vier uur door om zijn zin te krijgen. Hij was minister van VROM toen ik staatssecretaris was, in het tweede kabinet-Kok. Daar was hij niet gelukkig, want er werd hem niks gegund. In de ministerraad praatte hij over alles mee; de VVD’ers in dat kabinet werden er knettergek van.’ ‘Jan benoemt wat iedereen denkt, maar niemand durft te zeggen. Hij heeft gelijk ook. Het is absurd om de Nederlandse deelname aan de oorlog in Irak niet te onderzoeken. Hij zegt dat gewoon. Achteraf, ja, dat is wel waar.’ ‘Of de chemie tussen hem en Wouter goed is? Mwah. Veel belangrijker vind ik de vraag of Pronk dit echt wil doen. Hij liet toch doorschemeren dat hij zich misschien op het laatste moment zou terugtrekken? Omdat hij zich niet gesteund voelt. Ik zou het niet goed vinden als hij zich terugtrekt, dan zou hij zichzelf in mijn ogen verraden. Maar hallo, waar hébben we het eigenlijk over? Het is maar de partijvoorzitter!’
02 Dries van Agt (CDA): ‘Pardon. Ik kom net binnen. U wou iets weten over Jan Pronk? Da’s mijn pakkie an niet. Nou ja, ik kan wel snel een paar epitheta laten vallen, maar niets daarvan is nieuw. U weet het allemaal al. Hij was de jongste hond van het kabinet-Den Uyl. Actief. Dynamisch. Lastig.
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
9
Henk Vredeling, PvdA
Jan Nagel, oud-PvdA
Pronk was duidelijk de linkerkant van de linkervleugel in kabinet-Den Uyl’.
ij heeft een dubbel huwelijk, met zijn vrouw en met de politiek’.
Jacques Wallage, PvdA
Bram Stemerdink, PvdA
Rick van der Ploeg, PvdA: ‘Ik moet niet denken aan vier Jannen Pronk, maar eentje is wel te doen’. FOTO’S HOLLNADSE HOOGTE
Ook voor Den Uyl en vooral voor Max van der Stoel. Zij hadden meer met hem te stellen dan het christendemocratische minderheidssmaldeel in het kabinet. Hij was duidelijk de linkerkant van de linkervleugel in dat kabinet, en ik denk in de PvdA als geheel wel. Maar mij boeide hij door zijn alertheid en vooral zijn intelligentie. Je zag toen al onversneden idealisme doorkomen. Daarvan heeft hij later een prachtige getuigenis afgelegd door zijn goede werk in Darfur. Dus: ik denk positief over die man en that’s it. Meer heb ik niet te melden.’
03 Jacques Wallage (PvdA): ‘Jan is een profi. Ik denk dat hij heel goed begrijpt dat de linksbuitenrol die hij vaak vervult, niet de rol is die hij als partijvoorzitter kan vervullen. Ik ga uit van het lerend vermogen van mensen en dus ga ik ook uit van het lerend vermogen van Jan.’ ‘Jans sterkste eigenschap is dat hij een aantal keren als roepende door de woestijn is getrokken. Ook wel een beetje als Mozes in de woestijn, wonderen verrichtend om geloofd te worden, zal ik maar zeggen. Het kán werken, hij als voorzitter. Maar de casting van Jan over de afgelopen 35 jaar geeft niet zo’n goeie prognose voor het partijvoorzitterschap.’ ‘Dat hij zegt nooit met Bos te hebben gesproken staat niet alleen niet aardig, dat ís ook niet aardig. Jan geeft heel graag permanent het signaal af hoe zuiver op de graat hij wel is. Hij heeft dus geen enkel contact met Wouter Bos, zegt hij. Hij bedoelt: ik ben niet gecorrumpeerd door Den Haag. Nee, zeg ik dan, nu niet, maar de vorige dertig jaar wel.’ ‘Ik sta politiek best dicht bij hem inmiddels. Ook ik ben ervan overtuigd dat alleen de authentieke sociaaldemocratie kan overleven en niet een liberaal aftreksel. Maar anders dan Jan vind ik Wouter wél geknipt om de
De casting van Jan over de afgelopen 35 jaar geeft niet zo’n goeie prognose voor het partijvoorzitterschap PvdA een flink eind deze eeuw in te leiden. Hij legt de verbinding tussen de traditionele waarden en de moderne tijd.’ ‘Toen ik van Pronks kandidaatstelling hoorde, kwam een dichtregel in me op: de geest die het niet laten kan, schuwt nimmer het gevaar. Jan is een hartstochtelijk politicus. Ik bewonder dat wel. Je kunt ook een boek gaan schrijven, of de hoogleraar uithangen. Maar hij steekt toch weer zijn energie in die treurig stemmende zaaltjes, met slechte stoelen en foute koffie. Maar Jan is, net als ik, in de afronding van zijn loopbaan. Dan moet je beseffen dat het echte handwerk ligt bij de volgende generatie. Als ik Jan was, zou ik dat op de vleugelen van de
nostalgie het partijbureau binnendrijven geen rustgevend gevoel vinden. De toekomst ligt niet achter ons, dat is een pijnlijk misverstand. De positie die hij inneemt, is onnodig nostalgisch.’ ‘We hebben het niet nodig om hem, een oud-minister en een internationaal zwaargewicht, te bekrassen. Ik heb hem ook meegemaakt op momenten dat ik heel trots was dat hij lid van onze partij was. Maar je kunt wel op rationele gronden voor een andere kandidaatvoorzitter zijn. Jan zal zich heel erg moeten inspannen om de rol te vervullen die van hem gevraagd wordt. Ik denk dat er kandidaten zijn die beter zijn toegerust voor die rol, Lilianne Ploumen bijvoorbeeld.’
04 Henk Vredeling (PvdA): ‘Laat ik wijs zijn en de verkiezing overlaten aan de politici van vandaag. Ik weet hoe dat gaat. Commentaren worden altijd misbruikt. Niet door u. Door anderen.’
05 Jan Nagel (ex-PvdA, ex-Leefbaar Nederland): ‘Pronk kan met vlam en vuur bepaalde groepen aanvoelen, maar een politieke radar heeft hij niet. Dat is de afgelopen weken wel gebleken. De uitspraak ‘Balkenende, leugenaar’ doe je of doe je niet, maar ga je niet halfslachtig terugnemen. Als hij in functie was geweest, had dat meteen een groot probleem gegeven. Dan hadden de media aan Bos gevraagd of hij die uitspraak voor zijn rekening wilde nemen. Er zijn partijvoorzitters voor minder afgetreden.’ ‘Je hoeft geen groot kenner van de politiek te zijn om te weten dat Pronks voorzitterschap het einde van deze regeringscoalitie zal bevorderen. Na de periode dat hij minister was in het kabinet-Den Uyl waren er allerlei bezwaren tegen zijn terugkeer. Toen al. Iedereen in Nieuw Links, ook ik, maakte zich hard voor Pronk. De weerstand zat bij andere partijen, tegen zijn haast dogmatische linkse streven. Intern was er ook kritiek op zijn functioneren omdat hij in die tijd nogal een alcoholprobleem had. Hij viel ook nog wel eens hier en daar in slaap.’ ‘Begin jaren negentig was er een brief van André van der Louw, Eduard Bomhoff, Hans Kombrink en Maurice de Hond, de zogenaamde Bende van Vier. Die brief lekte uit, waardoor het leek of Van der Louw Wim Kok wilde wippen. Pronk heeft toen een heel gemene en intens slechte rol gespeeld door Van der Louw, zijn oude vriend, te verraden. Dat heb ik hem nooit vergeven. Onbetrouwbaar. Afgeschreven.’
Ik hoop dat het Pronk wordt, omdat deze coalitie zo snel mogelijk aan haar einde moet komen
‘Dat neemt niet weg dat ik nu van harte hoop dat Pronk tot voorzitter wordt gekozen. Waarom? Omdat deze coalitie zo snel mogelijk aan haar einde moet komen. Jan is geen diplomaat en geen allround politicus. Dus als de identiteit van de PvdA aan de orde komt, zal hij eerst wat grommen en slikken, maar binnen een jaar glijdt hij stevig uit. Dat moment komt onherroepelijk.’
06 Bram Stemerdink (PvdA): ‘Ach, over Pronk is alles al eens gezegd. Dat is het grote voordeel van zijn leeftijd. Maar zeg eens, is dit voor een van die gratis krantjes? Daar doe ik niet aan mee, daar begin ik niet aan. Goedemiddag.’
07 Gijs de Vries (VVD): ‘Jan Pronk recycleert zichzelf voortdurend, dus hij blijft de mensen bezighouden. Hij lijkt mij als weinig anderen in staat de afkalving van de PvdA naar links tot staan te brengen. Hij zal voor veel leven in de brouwerij zorgen, maar het zal de band met het CDA – uiteraard – onder druk zetten.’ ‘Als hij de functie krijgt, zal hij zonder twijfel een toonaangevende rol in de Nederlandse politiek vervullen, aanzienlijk meer dan de gemiddelde partijvoorzitter in Nederland gewoon is. Jan houdt van scherpslijpen. Het is niet iemand die, zoals traditioneel bij de VVD vóór Verdonk het geval was, met een kwinkslag zorgt voor een ontspannen route naar het compromis. Pronk wil uit elke kan de laatste druppel.’ ‘In het kabinet heb ik hem leren kennen als een van de weinige generalisten. Hij had over alles wat in de ministerraad aan de orde was een bijdrage. Dat viel niet altijd prettig, maar ik vond het wel gezond. Ik waardeer het zeer dat hij met gezag en grote persoonlijke kennis over buitenlandse politiek spreekt, al is lang niet iedereen het eens met zijn conclusies.’ ‘Pronk heeft een dubbel huwelijk, met zijn vrouw en met de publieke zaak. Het maakt hem tot een interessant en invloedrijk politicus, maar hij komt zichzelf daarbij wel af en toe tegen. Hoezeer mensen ook zijn inzet waarderen, wat meer humor en wat meer relativeringsvermogen zou hem meer succes opleveren. Maar wie zich zorgen maakt om grijze muizen in Den Haag, kan alleen maar met belangstelling de stappen van Pronk volgen.’ LEES VERDER OP PAGINA 11
10
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Kyosei #(( -)+#$()(#, 1),#+#$ , #&),) #/(()( 1),#,--/))+5,'(&/(( ,'(0+%(/))+"-&!'(&(!6 -%(%-))+#(&&-#/#-#-(2)0& #(+&-#,'-(++#$/(
'%1 ,&*'/((*'$*"# '('6+)"%"+,"'" ",%"& "' )*$#4#,%.' '('
&,#((()(+('#(!2& 1),# /)+'-%+(/("-'+%()(
#(, )*+#"-#(! #( #, ()( #(-+(-#)(& '+%-&#+ ( -))((!/( &/+(#+ /( #(()/-#/ )*&),,#(!( /))+ #!#-& Canon en Milieu "&#($('- 1),# #&),) #2#-()("-&, "+'-,"**$%*"-( ..+2'"+/((-..+('#. -,-#'.&+(()("(-+-2)+!
&/+0+%#(!(&&,#$()(+#-)'&/+0+%#(!(#(()/-#.#-!(!,*.(-(#,#,/)+'(/))+)(,0+&0#$,., +%-&#+0)+$(-..+$%(#-2)'+!$%,2--(0+&0#$()('0+%+,2#"/)&(+!##(/))+33()& "-'%(/( 0)+&&,,*+).-(("-#(/(0)+&&,,,+/#&% 2)(+$%'0+%+&/+-(02($%#$+!("-+#$ ,+,.&-- #$()('%('(,("-'+%+2#$(0!#(!.#--+)-,)*
/))+"-'#.&,#(-!+&)(+&
$+$%,+.#'")(+'#&$)(.+)
'('*%'"'(((*).*1(* ,%%.*$(()&*$,"' '
'(' "+ %,"# () 1($ '* ,*($$' (&),', ' ',!(-+"+,
#('#."+
+*.",".",",'.' '('.((**%'+&*$,""# '('"'
&/*$*+ ' **"3* "+ )+ +-+.(% %+ 1 "+ +* ()
"'+, ,*, &$, % -", .' ' *"# , ,(('' .' "+ "'
/*1"#+ .((*% ' *(" '(' ", !* &/*$*+ %%
)*(++"('%)*"',()%(++"' '$',((*))%","+'('+-&*"& "'
$'+' ' &( %"#$!' !"*.((* &' &, #(- * , '('
)*(-,'',%.'&*$,'/* '(',""+1"#'/"#&*$,%"*
.*',/((*%"#$!"(&1$'+'(),"&%,'-,,'
( .((*'+,' %.*'"* ' *%' /*$' *-"& &
"."+"+*(++"('%*"','"(%-,"('+&$''+,*$ *("
/*$*+"''',!(-+"+,'"'(*&%-%,--*'!,.*+,*$'.'
((* # *.*"' "' 1 .$ "' $"#$ ' 12$* .' () !,
'('+ )(+"," () *%'+ &*$, ' ('*1($' ('*
.,-*(.*1"!,/', '('$'#(-/0)*,"+ ( *-"$'
&/*$*+ +(*' ,*($$'!" ,*(,+ ' *"#+-%,--* 1* !((
"#$ .((* &* "'(*&," ' ('+ ,-% .,-* (.*1"!, ()
, +,*%' / (($ -", , &*$ # %+ &/*$* 2' %+ $%',
('*.,-*+
/("++#$ ,/)+#(!(#(/,-+-
Versterk jezelf Je bent goed in je werk, maar er zit meer in je. Ontdek je verborgen talenten en ervaar je eigen kracht. Je kunt meer dan je denkt! Versterk jezelf en vraag de trainingsgids aan op sn.nl of bel 0418 688 666.
T R A I N E N
|
O P L E I D E N
|
C O A C H E N
|
O R G A N I S A T I E A D V I E S
sn.nl
Achtergrond 11
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
08 Marcel van Dam (ex-PvdA): ‘Of het werkt, Pronk als voorzitter? Als u bedoelt dat de verkiezing van Pronk leidt tot veel meer discussie in de partij dan nu het geval is, dan wel. Dat zou ik toejuichen. De verhouding Pronk-Bos is er een van natuur lijke spanning. Dat is niet per se erg. Ik heb het voorzitterschap van André van der Louw meegemaakt en destijds liep het tussen hem en Den Uyl af en toe zeer hoog op. Maar het resultaat werd altijd beter dan zonder die hoogoplopende discussies het geval zou zijn geweest.’ ‘Nu moet er absoluut een koersverandering plaatsvinden. Die kan Pronk in zijn eentje niet bewerkstelligen. Als ik nog lid van de PvdA zou zijn, zou ik op hem stemmen. Het is een groot geluk dat ze nog zo iemand hebben.’ ‘In de loop der jaren heeft Bos mensen om zich heen verzameld die leven in zijn ideeënwereld. Een flink aantal beginselvaste socialisten is al lang vertrokken. Maar áls Pronk wordt gekozen én de koers van de partij weet te verleggen, keer ik terug naar de PvdA.’ ‘De vraag is of het point of no return al gepasseerd is. Pronks handen jeuken, net als de mijne vaak gejeukt hebben. Ik heb in de afgelopen jaren zo veel chagrijn opgebouwd tegen die club, dat ik dacht: ik wil me er mee bemoeien. Alle ruzies bij alle politieke partijen gaan over de koers. Het ontbreekt de PvdA aan inhoudelijk debat. Dat komt Pronk terugbrengen. Pronk heeft uitgesproken ideeën en houdt niet op totdat hij gewonnen heeft. Dus ik begrijp heel goed waarom hij dit wil. Ik vind wel dat zijn loyaliteit aan de partij irrationele trekken vertoont, omdat hij zegt: ik zal nooitnooitnooit bedanken voor de PvdA. Natúúrlijk is hij woedend op Vreeman en de andere critici. In plaats van dat ze hem aanvallen op zijn opvattingen, wordt hij gediskwalificeerd op het idee dat hij geen binder is. Dat vind ik, met Jan, zó verschrikkelijk min.’
09
Bram Peper, PvdA
Laurens Jan Brinkhorst, D66
Tjerk Westerterp, Oud-CDA
Hij is een beetje een norsige figuur, niet iemand waarmee je een borrel gaat drinken
Laurens Jan Brinkhorst (D66): ‘Ik heb Jan drie keer in mijn leven meegemaakt. Samen in het kabinet-Den Uyl, daarna een tijdje in de Kamer en de jaren dat we samen in het kabinet Kok-II zaten. Wat mij betreft heeft hij in de loop der jaren één heel positief punt ontwikkeld. Hij was destijds een typische mondialist, iemand die alleen maar dacht aan de Derde Wereld. Hij moest niks van Afrika hebben en niet van Europa. Na 25 jaar is hij het grote belang van Europa gaan inzien.’ ‘In het kabinet-Kok speelde de discussie over de Joint Strike Fighter, dat herinner ik me nog goed. Dat was de enige keer dat ik een stemverklaring heb afgegeven; ik was het er niet mee eens. Jan Pronk was de enige PvdAer die toen onze bondgenoot was. Sterk. Ik vind ook nog steeds dat we beiden gelijk hadden.’ ‘Pronk en ik hebben in dat kabinet heel goed samengewerkt, maar het was duidelijk dat hij een zeer gespannen relatie had met Wim Kok. Omdat Pronk wel ideologisch denkt en Kok, zoals dat heet, zijn ideologische veren wilde afschudden.’ ‘Pronk is echt een machtspoliticus. Hij heeft eigen ideeën, wil die ideeën ook verwezenlijken en zet ze dus niet zomaar opzij. Ik zou nooit met hem in één partij kunnen zitten. Maar zijn gedrevenheid, daar voel ik me wel verwant mee.’ ‘Jan Pronk is zeker geen gemakkelijke figuur. Hij wekt weerstand bij mensen die hem niet aankunnen. Ik heb nooit een minderwaardigheidscomplex tegenover hem gehad, want ik kan hem intellectueel aan, en hij mij. In de persoonlijke omgang is hij een beetje een norsige figuur, niet iemand van wie men zegt: ‘daar gaan we een borrel mee drinken’. ‘Pronk wil van zijn partij een andere partij maken en
Marcel van Dam, oud-PvdA: ‘Als Pronk wordt gekozen en de koers van de partij verlegt, keer ik terug naar de PvdA’.
dat is een bedreiging voor de SP. Hij zal ook een deel van de PvdA van zich vervreemden. Het zal leiden tot een nieuwe politieke groepering, die ik maar even globaal sociaal-liberaal noem. Delen van de VVD, de PvdA, GroenLinks en D66. Dat gebeurt niet als de PvdA die vage partij van nu blijft. Dan gaat de PvdA gewoon naar de bliksem.’ ‘Natuurlijk is Pronk een bedreiging voor Bos. Bos en Rutte zouden in één partij moeten zitten. De tragiek van beiden is dat de een in het midden staat en naar links moet, en de ander in het midden staat en naar rechts moet. Daarom is de politiek zo ongeloofwaardig geworden.’ ‘Als je een Partij van de Arbeid à la Joop den Uyl wilt, moet je met Pronk in zee gaan. Ik neem achteraf afstand van dat kabinet, omdat er vreemde ideeën werden verkocht. De sociaal-economische visie van dat kabinet leek nergens op. En ja, het is waar, Pronk blijft een interventionist. Het afromen van topinkomens is meer een morele kwestie dan dat het sociaal-economisch iets oplevert. Pronk maakt daar een ideologisch punt van. Bos heeft jarenlang bij Shell gezeten. Die voelt er eigenlijk niks voor, maar hij moet wel. Wat dat betreft is Pronk een geloofwaardiger politicus dan Bos.’
10 Tjerk Westerterp (ex-CDA, ex-Leefbaar Nederland): ‘Ik ken Pronk als minister uit het kabinet-Den Uyl. Dat was zo ingewikkeld tot stand gekomen, dat we niet alleen een constituerende vergadering hadden, maar zelfs een pre-constituerende. Die allereerste keer, dat weet ik nog goed, had Pronk het zogenaamde rode boekje voor zich, Keerpunt ’73 of zoiets, en daar begon hij driftig uit te citeren en onmiddellijk tegen me uit te varen. Het is nogal een bevlogen man, zal ik maar zeggen. Ik schrok nogal. Dus of hij in staat is goed samen te werken met anderen, daar heb ik sterk mijn twijfels over.’ ‘Voor zover ik kan inschatten, is hij geen spat veranderd. Pronk als voorzitter lijkt me voor de PvdA niet goed. Het maakt mij niet uit, want ik ben geen PvdA’er, maar het zal leiden tot grote spanningen. Niet alleen binnen de PvdA, maar ook binnen de coalitie. En dat is natuurlijk niet goed voor de stabiliteit van het landsbestuur.’
11 Bram Peper (PvdA): ‘Mijn statistische kennis is wat weggezakt, maar er zijn zeven kandidaten. Als je tegen Pronk bent, zet je hem op zeven. Als je voor Pronk bent, zet je hem op één. Als er veel stemmen komen op nummer twee, zou hij nog wel eens kunnen verliezen. Ik ga er vanuit dat hij het wordt.’ ‘Ik ken hem sinds 1966. Dat hij gedreven is, is een cliché. Hij kan wel om bepaalde grappen lachen, maar het is geen gezelligheidsbeest. Zelf kan hij geen grappen maken. Hij zet altijd hoog in, maar is meer compromisbereid dan men denkt. Hij heeft een energie, jongen, dat is niet te geloven. Hij wil een grote rol spelen in de Nederlandse politiek, al is hij er niet op uit geweest.Er zit wel het gevoel bij dat hij zich door de partij niet erg prettig behandeld voelt. Ze zijn hem bijna vergeten, en dan heeft hij iets van: daar zullen we nou eens even iets aan gaan doen.’ ‘Jan is een politieke factor, gewoon door zijn aanwezigheid, al doet hij niks. Het is de enige voorzitter die in staat zou zijn een kabinet onderuit te halen. Hij moet nu samen met een jonge hond, Wouter Bos, ook zo’n religieus getinte socialist. Als Bos, ook niet echt het toonbeeld van warmte, een beetje verstandig is, gaat hij het wel vinden met Pronk. Ze moeten wel wat overwinnen die twee, want Jan zegt: ik heb al jaren geen contact met Bos. Het is niet meteen een veelbelovende, spontane chemie tussen die twee. Maar het geloof bindt misschien een beetje, weet jij veel.’ ‘De huidige koers vindt hij niks. Technocratie. Maar dat vond hij ook al van het paarse kabinet. Wim Kok accepteerde hem, niet omdat hij van hem hield, maar omdat hij wel moest. Hij stelde Jan bij de presentatie van zijn tweede kabinet voor als ‘minister van beroep’. Dodelijker kan niet. Hij had hem het liefst geloosd, maar dat kon niet. Toen heeft hij hem voor straf VROM gegeven. Het zijn hartelijke mensen onder elkaar, hoor, PvdA’ers.’ ‘Wat bij een ander als zouteloos compromis wordt gepercipieerd, lijkt bij Jan voor de poorten van de hel weggesleept, en je gelooft het ook nog. Zijn tegenstanders zijn bang voor zijn werkkracht, zijn inspiratie. Ik bedoel, Ruud Vreeman is natuurlijk geen politieke stervoetballer. Het is een poging om Pronk te kleineren. Niet slim, want je steunt hem er mee. Pronk is geen politieke pestkop om het pesten. Het probleem zit hem tussen Pronk en Bos. Die twee zouden in elkaar moeten investeren, maar ja... Wouter heeft de neiging zich te omringen met mensen die niet zo verschrikkelijk veel voorstellen, en Jan omringt zich met niemand.’ p
Gewetensvragen Aansprakelijkheid Bijtende Hond Als ik naar de supermarkt ga, bind ik mijn hond altijd buiten vast. Toen ik pas geleden naar buiten kwam, stond een aantal mensen rond een auto waarin een vrouw met bebloed gezicht zat. Een van de omstanders vertelde mij dat die hond (hij wees naar mijn hond) de vrouw had gebeten en dat ze naar het ziekenhuis moest. Ik heb niet gezegd dat het mijn hond was, anders was ik aansprakelijk gesteld en dat vind ik niet terecht. Ik weet zeker dat die vrouw mijn hond geprovoceerd heeft.
Antwoord Toen het incident plaats vond, was u misschien net blikken hondenvoer in uw boodschappenwagen aan het laden. U beschikt wel over
bijzondere geestelijke gaven om dan zo zeker te weten dat de vrouw uw hond gepest heeft. De arme vrouw die kort geleden in Blijdorp door de gorilla Bokito ernstig werd toegetakeld, kreeg van een aantal dierendeskundigen ook al de schuld. Ze had Bokito een paar keer glimlachend aangekeken of nog erger: oogcontact met hem gezocht. ‘Tja, dan vraag je er om!’ Nu even zonder gekheid. U bent verantwoordelijk voor uw hond. U zult het incident moeten melden bij de politie. Deze zal eventueel onderzoeken in hoeverre uw hond een gevaar is voor andere mensen. Als uw hond echt zo lief is als u denkt, dan heeft u niets te vrezen.
Handicap Sinds twee jaar heb ik een kinderoppas, een meisje uit Oekraïne zonder verblijfsvergunning. Eigenlijk ben ik heel tevreden over haar, maar onlangs vertelde ze mij dat ze medicijnen slikt tegen manische depressiviteit. Ik heb begrepen dat mensen die daaronder lijden zichzelf niet altijd in de hand hebben. Nu wil ik haar natuurlijk niet ontslaan voor haar handicap, maar aan de andere kant wil ik voor mijn kinderen geen enkel risico nemen. Moet ik haar ontslaan?
Antwoord Loesje had een paar jaar geleden een leuke tekst: ‘Leven is het meervoud van lef’. Ik begrijp dat u voor uw kinderen geen enkel risico wilt
FOTO: MALOU VAN BREEVOORT
Alexander von Schmid Alexander von Schmid (43) schrijft regelmatig over ethische onderwerpen in dagbladen.
nemen, maar als u zich daar strikt aan houdt, kunt u ze ook niet meer naar de crèche brengen of buiten laten spelen, want er kan altijd wat gebeuren. De kwestie is niet of er risico’s zijn (die zijn er altijd), maar of ze bepaalde grenzen overschrijden. Dat Oekraïense meisje functioneert prima. Er is geen enkele reden om haar te ontslaan en te vervangen door iemand die misschien dan wel geen mentaal probleem heeft, maar op andere wijze (bijvoorbeeld door verstrooidheid) een risico voor uw kinderen is.
Worstelt u ook met ethische kwesties? Mail ze naar
[email protected]
12
Achtergrond
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Interview
Jeroen Krabbé KUNSTENAAR
‘Ik weet nooit wat ijdel precies inhoudt’ Toen Jeroen Krabbé zeven was, wist hij: ik word beroemd. Op televisie presenteert hij iedere zondag ‘Allemaal film’. ‘Dat Barbra Streisand mij altijd belde, dat is zo’n verhaal.’ MARCO HOFSTÉ
Robert Vuijsje
B
ent u ijdel? ‘Niet in de zin van uiterlijk en kleding. Het liefst draag ik een drie dagen oud hemd dat helemaal verkreukeld is. Ik weet nooit zo goed wat ijdel precies inhoudt. Het heeft zo’n negatieve connotatie. Ik ben er trots op als iets lukt. Is dat ook ijdel?’ Waarom wilde u zo graag beroemd worden? ‘Mijn moeder was vertaalster, ze zag vier of vijf films per week. Als kind ging ik vaak met haar mee. Die mensen op het witte doek fascineerden me. Dat wilde ik ook. Niet per se acteur worden, ik begreep niet hoe dat werkte, maar: beroemd worden. Ik wist zeker dat ik het ging worden, alleen wist ik niet waarmee. In Amsterdam had je vroeger ijsfotografen. Wanneer er ijs op de grachten lag, kwamen ze een foto maken. Wij woonden aan de Amstelkade. Een paar dagen later kwam die fotograaf de foto aan huis verkopen. Ik was zeven. Toen op het ijs een foto werd gemaakt, wist ik: later, als ik beroemd ben, willen ze die foto zien. Het is uitgekomen. Ze hadden een keer een foto van me nodig, voor een boek over beroemde mensen. Die foto heb ik ze gegeven.’ Bestaat er iets waar u zich voor schaamt? ‘Alleen als ik weer te veel gegeten heb. Dan zie ik een foto van mezelf en denk ik: vreselijk. Stop toch eens met eten en drinken.’ Bent u een intellectueel? ‘Ik ben een kunstenaar. Maar ik lees alles wat uitkomt. Ik heb net de biografie gelezen van Leni Riefenstahl, en die van Willem de Kooning. Zó’n pil.’ Wat is uw grootste talent? ‘Mijn ziel ligt bij het schilderen. Dat was er als eerste. Ik ben opgeleid als schilder. Daar ben je totaal eigen baas. Als je in een film speelt, moet je rekening houden met wat er is geschreven, en met een regisseur. Als regisseur moet je compromissen sluiten.’ Waarom bent u zo’n goede acteur? ‘Ik heb een grote fantasie, ik kan me goed inleven. Als ik een boek lees, niet eens een script, speel ik de dialogen al in mijn hoofd. Je moet als acteur een grote interesse hebben in menselijk gedrag. Ik sla constant dingen op, het is beroepsdeformatie. Hoe iemand zich gedraagt of beweegt, dat kan ik jaren later nog gebruiken voor een rol. Ik ben heel professioneel, dat is de basis. Ik ben goed in mijn vak. Dat betekent niet dat het resultaat altijd goed is.’ Waarom bent u zo’n goede regisseur? ‘Daar komt alles samen. Ik teken zelf het storyboard, dat vul ik in met de dramatiek van een acteur en ik visualiseer het op het doek.’ Waarom bent u zo’n goede schilder? ‘Ik ben altijd omringd geweest door schilderijen en materialen, mijn vader was schilder. Ik had een tekentalent en ik weet hoe een goed schilderij in elkaar steekt, of de compositie niet rommelt. Ik weet dat een schilderij moet worden gemaakt volgens een geometrisch patroon, al ben ik me daar niet van bewust terwijl ik het maak. En ik heb een visueel geheugen dat grenst aan het angstaanjagende. Van een straatbeeld van vijfentwintig jaar geleden weet ik nog precies dat hier een oranje sinaasappel lag en verderop een blauwe deur was.’
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Wat was uw grootste hoogtepunt? ‘Voor mezelf was het De Vierde Man, een van Paul Verhoevens beste films. Hier werd die niet zo gewaardeerd als in Amerika. Ik was er zelf niet bij, maar ik heb foto’s gezien dat ze in New York om het blok heen in de rij stonden voor de bioscoop. Het was mijn doorbraak daar.’ Was het de beste film waar u in speelde? ‘Het is waar je interesse naar uitgaat. De Bond-film waar ik in speelde, was perfect gemaakt, maar onvergelijkbaar met De Vierde Man. Die film zat op de rand van de magie, het ging over een gebied dat onbenoembaar is. Het knappe was: de film werd gemaakt naar een boekje van Gerard Reve dat helemaal niet zo goed was. Een paar dagen geleden heb ik mijn dagboeken doorgenomen, die hou ik al jaren bij. Ik moest naar Pauw & Witteman, ze hadden gevraagd of ik een dagboek wilde meenemen. Heb ik niet gedaan, ik vond het te intiem. Ik was helemaal vergeten wat een radeloze onzekerheid ik voelde bij het maken van De Vierde Man. Paul wilde balanceren op het breukpunt van reëel en irreëel. Soms zat hij urenlang alleen maar na te denken, in trance. Renée Soutendijk die in tranen uitbarstte. In mijn dagboek stonden zinnen als: ik ben weer weggelopen, ik weet het niet meer. Die film is in wanhoop tot stand gekomen. Was ik allemaal vergeten. Misschien dat het daarom zo dichtbij mijn hart ligt. Laatst heb ik ’m weer gezien. Hij was nog steeds goed.’ Kijkt u vaak uw films terug? ‘Helemaal niet. Mijn jongste zoon wilde ’m zien. Ik zei: ik kijk wel even mee.’ Wat is het meest opvallende aan de Nederlandse filmgeschiedenis? ‘Eigenlijk is het een wonder dat we nog films hebben. Er is geen filmindustrie in Nederland. Het taalgebied is te klein. In mijn programma Allemaal film zegt Pim de la Parra: ‘We wilden films maken, maar we waren in het verkeerde land’. Om die reden ben ik films in het Engels gaan maken. Puriteinen vinden dat het in je moerstaal moet. Ik zie het probleem niet.’ Hoe zag de James Bond-wereld eruit? ‘Het was een andere wereld, die arme sloebers als wij normaal niet te zien krijgen. De acteurs werden als royalty behandeld. De Royal Suite in de duurste hotels ter wereld, waar minimaal een fles gekoelde champagne klaar stond, feesten in de hoogste kringen, diners, alles geregeld, 24 uur per dag een Daimler met een chauffeur met een pet op. Ik zat er niet mee. Maar ik heb het nooit gewoon gevonden.’ Wat staat er nog op uw verlanglijstje? ‘Oh – zoveel. Ik heb niets met leeftijd. Een droombeeld heb ik nooit gehad. Ik deed wat ik dacht dat ik moest doen. Toen ik al jaren op het toneel stond, besloot ik dat ik terug moest naar de Rijksacademie, om mijn schildersopleiding af te maken. Overdag zat ik op de academie, vandaar ging ik rechtstreeks door naar het toneel, waar ik iedere avond optrad. De realiteit heeft mij nooit weerhouden. Ik heb niets gepland. Het gebeurde.’ Bent u een aantrekkelijke man? ‘Dat moet je aan anderen overlaten. Ik ben wel een paar keer verkozen tot meest aantrekkelijke man. Laatst nog, voor de televisie. Ze kwamen met een grote taart waar mijn gezicht op stond. Ik was de meest aantrekkelijke man van boven de vijftig.’ Bent u eigenwijs? ‘Oh, já! Ik kan met grote overtuiging iets beweren, en als dan blijkt dat het anders is, zeg ik: toch is het zo.’ Wie bewondert u het meeste? ‘Regisseurs: Ang Lee en Woody Allen. Acteurs: Helen Mirren, een adembenemende actrice, en Brad Pitt, sinds ik Babel heb gezien. Daarvoor realiseerde ik me niet hoe goed hij is. Mijn grootste schilderheld is Matisse. Ik kan me nog herinneren dat hij stierf, in 1954. Mijn vader kwam de kamer binnen en zei met gedragen stem: “Matisse is overleden”.’ Wat was uw ambitie aan het begin van uw loopbaan? ‘Ik wilde goed worden. Dat is een zware weg. Ik was zeventien en stapte zonder enige gêne het toneel op. Ik was zo leergierig, alsof ik al die jaren had gewacht om zoveel mogelijk kennis op te slaan. Ik denk dat ik een geboren acteur was.’ Gaat het u nog steeds om het beroemd worden? ‘Oh nee. Je moet goed zijn. Beroemd kan morgen voorbij zijn. Het is niet interessant. Een rol uitdiepen, dat is interessant.’ Hoe was uw jeugd? ‘Ik was een fantasievol kind, ik zat totaal in mijn eigen wereld. Op school wilde ik niet leren, ik speelde veel en ik schilderde. Ik zat in een droomwereld. Op school is dat niet handig. Exacte vakken waren voor mij onbegrijpelijk. Het was eenzaam, maar zo voelde het niet.’ Bent u de ster van de familie of het zwarte schaap? ‘Iedereen staat in z’n eigen recht. Het gaat om talent uitdiepen, met discipline en toewijding. Als je de pretentie hebt om echt talent te hebben.’ Wie is de betere schilder, uw halfbroer Mirko of u? ‘Dat kan ik niet zeggen. Het is geen wedstrijd. Een schilderij spreekt je aan, of niet.’ Bent u bevriend met uw broer, de schrijver Tim? ‘Nee, we zijn niet close.’
Ik heb een visueel geheugen dat grenst aan het angstaanjagende
Achtergrond 13
Waarom niet? ‘We zijn gewoon niet close.’ Zit Rutger Hauer in Allemaal film? ‘Jazeker. Rutger ken ik al heel lang. We zaten bij elkaar in de klas op de toneelschool. Hij is van februari 1944, ik van december. Zijn ouders waren allebei acteur. Rutger praatte niet veel, hij was een stille jongen. Dat werkte op de zenuwen van de directeur. Hij moest socialer worden. Na een half jaar werd Rutger van school gestuurd. De directeur vond dat hij in militaire dienst moest. In die tijd deed je dat, als de directeur het zei. Twee jaar later kwam hij terug. Ik zat al in de derde klas.’
CV Jeroen Krabbé
Waarom speelt hij in Hollywood hoofdrollen en u bijrollen? ‘Ik maakte de keuze om niet daar te gaan wonen, ik had kinderen. Rutger wilde een Amerikaan worden. Ik ben tevreden over mijn keuze. Ik speel liever een kleinere rol in een goede film dan de hoofdrol in een slechte film.’
FAVORIETE ANTICONCEPTIE-METHODE:
GEBOREN:
5 december 1944 te Amsterdam. BESTE PLAN OM DE WERELD TE REDDEN:
Een andere Amerikaanse president, en wel onmiddellijk. Niet neuken.
VADER- OF MOEDERSKIND:
Moederskind.
KOOPT ONDERGOED BIJ: Wat was het verschil tussen jullie? ‘Rutger had de hoofdrol in Soldaat, ik was de tweede man. Hij was een blonde Arische god. Rutger werd toen
De Bijenkorf.
DOET IN HET VLIEGTUIG:
Ik installeer me, verkleed me in een joggingbroek, eet wat, doe oordoppen in en een slaapmasker op, en ik ben weg.
Dan had prins Bernhard weer een film gezien waar ik in zat
DUURSTE CADEAU OOIT GEGEVEN:
Ik denk een schilderij dat ik heb gemaakt en aan iemand gegeven. Zo’n grote. Die zijn niet te betalen. LEKKERSTE FASTFOOD:
Dat eet ik nooit. Misschien een hamburger? Onze jongste zoon Jakob wilde altijd stoppen bij McDonald’s. Dan nam ik wel eens een hap. Het is stiekem heel lekker. gevraagd, ik ging zelf naar Amerika. Ze wisten wel wie ik was, maar het lukte niet. Later, na De Vierde Man, werd ik ook gevraagd.’ Is het erg om tweede te worden? ‘Zo voelt het niet. Dat andere heb ik nooit geambieerd. Ik hoef het niet te zien als eerste en tweede. Rutger had meteen de hoofdprijs, in Nighthawks, die film met Sylvester Stallone. Dat was niet mijn weg. Ik volgde intuïtief het pad dat zich aan mij voordeed.’ Heeft u uw aandacht te veel verdeeld? ‘Ik zou diep ongelukkig worden als ik volledig afhankelijk was van een filmrol. Op dit moment maak ik kans op een rol in een grote blockbuster in Amerika, die misschien volgend jaar wordt opgenomen. Dan zou ik wekenlang bij de telefoon moeten wachten of het doorgaat. Nu stap ik op mijn fiets en ga naar het atelier om te schilderen.’ Had u ook een leading man kunnen worden in plaats van een character actor? ‘Een character actor krijgt interessantere rollen.’ Hoe ontmoette u prins Bernhard? ‘Ik had hem al een keer gezien bij Soldaat van Oranje, en op de première van In de schaduw van de overwinning. Maar het begon toen we een keer een avond naast elkaar zaten bij de Skipper Society. Dat is een groep van de KLM, met 800 ereleden. Nederlandse mensen uit de zakenwereld en de kunsten. De minister-president zit er ook bij. Prins Bernhard en ik hadden een wederzijds respect, geloof ik. Ik weet niet waarom hij me opbelde. Het heeft twaalf jaar geduurd. Dan had hij weer een film gezien waar ik in zat. Hij belde om te zeggen: in de film ging je dood, het was zo’n naar gezicht.’ Wanneer belde Barbra Streisand voor het laatst? ‘Dat is zo’n verhaal. Ik heb dat nooit gezegd, het klopt niet. Toen ik met haar werkte aan een film, The Prince of Tides, belde ze één keer per dag. Het was irritant, ze belde ook midden in de nacht. Daarna heeft ze niet meer gebeld.’ En Joan Collins? ‘Die heeft me nooit gebeld. We hebben samen twee afleveringen gemaakt van Dynasty. Toen ik op de set kwam, bleken er twee kampen te zijn. Een kamp van Krystle en een van Alexis, net als op de televisie. Ze wilden me allebei direct voor hun kamp winnen. Al mijn scènes waren met Joan, ik zat automatisch in het kamp van Alexis. Zodra Joan haar hielen had gelicht, kwamen ze van het kamp-Krystle naar me toe: wat heeft ze over ons gezegd? Joan is een leuk mens. We hebben nog een spotje gemaakt voor Bavaria. Ze kan maar één ding: Joan Collins zijn. Daar heeft ze een heel imperium van gemaakt. Is ze een goede actrice? Nee. Heeft ze het goed gedaan? Ja.’ Is het op uw niveau van roem gebruikelijk om zo te praten over andere beroemde mensen? ‘In mijn enthousiasme heb ik wel eens iets gezegd over Barbra. Mag het? Waarom zou ik terughoudend moeten zijn als ik enthousiast ben? Ik ga mezelf niet verraden. Allemaal film is een hele mooie serie geworden, die een ongelooflijk goed beeld geeft van zestig jaar film in Nederland. Ik heb er een jaar lang hard aan gewerkt. Het is meer dan een compliment waard. Mag ik dat niet zeggen?’ Heeft het u geholpen al die beroemde mensen te kennen? ‘In een goede film zitten helpt. Dat is belangrijker dan wie je kent.’ p
14
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
KYn]^bXY[fcchghY=7H!XYhUW\YYfXYf AUUfn]^bkYbicc_XYVYghY3 Kennis van de ICT bepaalt voor een groot deel het succes van een onderneming. De behoefte aan hoogwaardig toepasbare kennis neemt toe. Deze technologische kennis is mensenwerk. De kwaliteit van dat mensenwerk is cruciaal voor de uiteindelijke waarde die de kennis in het bedrijfsproces van een opdrachtgever heeft. IT-Staffing selecteert, contracteert en detacheert zelfstandig ICT personeel op dit niveau. Voor zowel korte als lang lopende projecten. Als grootste IT detacheerder van Nederland hebben wij een naam hoog te houden. We begeleiden de freelancers en nemen voor u alle risico’s weg en zetten met onze ervaring de juiste man met de benodigde certificaten op de juiste plek. Juist daarom zijn we wederom genomineerd voor de Computable Award. Buiten het feit dat we de grootste zijn, zijn wij ook de beste IT detacheerder :P
8Uhj]bXhihcW\cc_3 Stem dan nu op ons via www.computableawards.nl Voor meer informatie over ons en onze meest actuele projecten kijk op www.it-staffing.nl
Onze opdrachtgever het Nationale Lucht- en Ruimtevaart Laboratorium (NLR) is het grootste onafhankelijke technologische instituut dat toegepast onderzoek uitvoert voor de lucht- en ruimtevaartsector. Het NLR heeft twee vestigingen, in Amsterdam en in Marknesse waar ongeveer 700 medewerkers werkzaam zijn. Al deze medewerkers zetten zich in voor het veiliger en milieuvriendelijker maken van de luchtvaart. Het NLR is een non profit organisatie, zij voert marktgericht en maatschappelijk relevant onderzoek uit. Driekwart van het onderzoek wordt in opdracht van klanten verricht, niet alleen Nederlandse klanten maar ook steeds meer internationale klanten. Voor fundamenteel onderzoek krijgt het NLR subsidie.
Eén van de afdelingen van het NLR, het Air Transport Safety Institute (ATSI), is een gespecialiseerd onderzoek en advies instituut dat zich bezig houdt met het ontwikkelen van kennis en tools die worden toegepast ter verbetering van de luchtverkeersveiligheid. Klanten van het ATSI zijn luchtverkeersleidingorganisaties, luchtvaart autoriteiten, overheden, luchthavens en
Senior Consultant -Researcher Safety & Security De belangrijkste taken in deze functie zijn het binnen het relevante netwerk acquireren van grote (Europese) onderzoek en consultancyprojecten op het gebied van Safety en Security. Voor het onderhouden en uitbreiden van dit netwerk wordt van u verwacht dat u zich binnen het vakgebied profileert als een expert. Als projectleider begeleidt u de binnengehaalde projecten waarbij u verantwoordelijk bent voor het opstellen van de projectplanning inclusief de begroting. Daarnaast stelt u het projectteam samen en stuurt u de projectleden aan. U bewaakt de voortgang van het project en u overlegt met, rapporteert aan c.q. adviseert de klant. In deze zelfstandige functie rapporteert u aan de Manager ATSI. FUNCTIE-EISEN U beschikt over een academische opleiding in de Lucht- en ruimtevaarttechniek of exacte wetenschappen. U bent een Safety/Security expert. U heeft ruime relevante werkervaring als Senior Consultant / Senior Projectleider. U heeft ervaring in het acquireren van grote onderzoeksprojecten en u beschikt over een breed relevant netwerk. Het is belangrijk dat u beschikt over goede communicatieve vaardigheden, u bent klantgericht en resultaatgericht en u beschikt over een goed analytisch vermogen. Het betreft een zeer uitdagende functie in een onderzoeksomgeving met een zeer boeiend werkgebied. De beloning is goed met een uitstekende pensioenregeling en een royaal arbeidsvoorwaardenpakket.
luchtvaartmaatschappijen.
Voor het ATSI zijn wij op zoek naar een:
JOUW SOLLICITATIE Geïnteresseerde kandidaten kunnen hun sollicitatiebrief voorzien van cv sturen naar: Suitable Technical Recruitment, t.a.v. Dhr R.R. Soet, Melkpad 37, 1217 KB Hilversum. Telefoon: (035) 6914911 Fax: (035) 6914988 E-mail:
[email protected] www.suitable.nl
SUITABLE TECHN ICA L R ECR U ITM E NT
®
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Wie niet eet, moet toch werken
Economie 15
Voor Mezelf
De Ramadan is in volle gang. Moslims moeten vasten tot het donker, én werken. Is dat te combineren? Jerry Huinder
E
en maand niet eten van zonsopgang tot zonsondergang. Moslims over de hele wereld (hier 700.000, volgens de Nederlandse Moslimraad) zitten tot 12 oktober middenin de Ramadan. Als je rustig je eigen tijd kunt indelen, is dit vasten al een hele opgave. Maar wat als je ook nog eens keihard moet werken zonder dat verkwikkende kopje koffie of het vier uur cup-a-soup moment? Wordt het dan een martelgang? ‘Dat valt best mee’, vertelt Bastiaan Verberne van het projectbureau Ramadan Festival. Verberne, een geboren Nederlander, is sinds vijf jaar moslim en doet dit jaar voor de vierde keer mee aan de Ramadan. ‘Je stelt je erop in. Als je aan het werk bent, weet je dat je niet mag eten of drinken. Het is geen keuze en dat maakt het minder moeilijk.’ Toch heeft Verberne zware tijden gehad tijdens de Ramadan. ‘Dat kwam vooral doordat collega’s niet aan vasten deden. Nu, bij het festival, doen de meeste mensen mee. Dat maakt het makkelijk. Bij andere bedrijven waar ik heb gewerkt, ging iedereen lunchen en bleef ik alleen achter.
Dan is het wel vervelend. Werkgevers accepteren het wel, maar collega’s vragen dan soms wel of het echt nodig is.’ ‘Ja, het is nodig’, vertelt Yusuf Altuntas. ‘De Ramadan gaat altijd voor. Het is één van de vaste pilaren van de Islam. Het is geen keuze. Ook inhalen is geen optie. Dat is tegen de regels. Je mag alleen afwijken als er sprake is van levensgevaar. En dat is werk toch niet.’ Volgens Altuntas is het ook helemaal niet nodig om te smokkelen. Volgens de directeur van Milli Görüs is de geestelijke invloed van het vasten juist positief voor je werk. ‘Ik doe al jaren aan de Ramadan en overleg drie tot vier keer per dag. Je kunt dus zeggen dat mijn baan best zwaar is. Maar ik word juist scherper van niet eten. Met een lege maag kun je je beter concentreren. Dat is zelfs medisch bewezen. Ik at vroeger als ik moest studeren expres niet. Dan stond ik extra vroeg op en ging zonder te eten studeren. Dat was de beste manier om helder te zijn.’ Maar wat dan als je zwaar fysiek werk moet doen of een topsportprestatie moet leveren? ‘Dan is het zeker zwaar, maar niet onmogelijk. Ik heb zelf ook op hoog niveau gevoetbald, het kan. En mensen die zwaar productiewerk doen, werken vaak twee weken wel en dan twee weken niet. Dan kun
Bikkelen zonder koffie of soep
je het mooi om de Ramadan heen plannen.’ Hiervan zijn ze zich ook bewust bij Gom Schoonhouden. Gemiddeld 60 procent van hun personeelsbestand bestaat uit mensen met een allochtone achtergrond, waarvan het merendeel aan Ramadan doet. Het ziekteverzuim en vakantieverlof stijgen enorm tijdens de Ramadan. Volgens personeelsmanager Annemieke Scholten komt dit doordat mensen die werken bij Gom Schoonhouden vaak uit een sociaal wat zwakkere groep komen. ‘Die zijn minder weerbaar en minder belastbaar. Ramadan is voor hen al een moeilijke periode en met zwaar werk erbij wordt het natuurlijk niet makkelijker.’ Toch wordt de Ramadan veelal positief benaderd bij Gom. ‘Het is een belangrijke tijd voor veel van onze medewerkers, dus wij willen graag meehelpen. Wij vinden ook niet dat het een privéding is. Ramadan is onderdeel van ons bedrijf. Zo wordt er geschoven met pauzes, zodat ze kunnen eten zodra de zon ondergaat. Daarnaast geven we net zoals met kerst een presentje aan het einde van de maand. Dat hoort erbij. Maar gewoon werken hoort er voor ons ook bij. We blijven immers een commercieel bedrijf.’ p HOLLANDSE HOOGTE
MALOU VAN BREEVOORT
Agnita Twigt
Acquisitie Op acquisitie. Ik sta ruim een half uur voor de kledingkast. De clichéopmerking over het maken van de eerste indruk heeft wel wat voeten in de aarde. Ik wil een zakelijke en toch eigenzinnige en frisse indruk maken. Ik wil senior overkomen ondanks het feit dat ik nog geen grijze haren heb. Ik wil er gewoon goed uitzien. Uiteindelijk sta ik om tien voor elf in een donkerblauwe pantalon en rood colbert in de lobby van het kantoor van mijn Mogelijk Eerste Opdrachtgever. Ik meld me bij de receptie en ik mag naar de vijftiende etage, waar een secretaresse mij in de ‘wachtruimte’ parkeert: een bankje voor de gasten. Toen ik zelf nog op kantoor werkte en bezoek ontving, wachtten mijn gasten ook in een ‘zitje’ terwijl ik de benodigde documenten bijeenzocht. Ik heb er nooit bij stilgestaan hoe het voelt om aan deze kant van de deal te zitten. De spanning van een goede indruk willen maken en proberen met een opdracht de deur uit te lopen. Ik bewonder de mensen met een commerciële buitendienstfunctie. Dagelijks de weg op om zoveel mogelijk opdrachten te scoren. Passende openingszinnen schieten door mijn hoofd en ik repeteer mijn introductie. Ik pak een vakblad van een bijzettafeltje om een ontspannen houding te veinzen. De secretaresse komt met een kopje koffie aanlopen. In drie slokken sla ik de bittere bak achterover, zodat ik niet met aktetas en kop-en-schotel de gang door hoef en handen moet schudden. Waar je al niet over nadenkt in een wachtkamer. Na een zeer trage tien minuten loopt de secretaresse voor de derde keer mijn kant op. Ze brengt me naar een kleine vergaderkamer. De kennis van de roeivereniging is aanwezig en zij stelt me voor aan haar mededirecteur. De secretaresse schenkt de kopjes nog eens vol en laat ons vervolgens alleen. Let the games begin. Voor ik het weet zijn we in gesprek over hun ambities met de organisatie en de uitdagingen waar ze het komende jaar voor staan. Het spreekt me aan waar ze mee bezig zijn en ik vul hun plannen aan met vragen en ideeën die bij mij opkomen. Halverwege het gesprek vertelt de mededirecteur dat ze iemand zoeken die met hen het komende half jaar een aantal projecten kan opzetten. Hoeveel uur per week ik beschikbaar ben? Alle uren van de week, antwoord ik bijna, maar bedenk me net op tijd. Ik heb natuurlijk ook tijd nodig voor andere opdrachten, zodat ik niet afhankelijk ben van één opdrachtgever. Heel praktisch eist de belastingdienst meerdere opdrachtgevers. Na wat overleg gaan ze akkoord met 16 uur per week. We spreken af dat ik een contractvoorstel opstel en dat ik volgende week begin. Onderweg naar de lift kom ik langs de kamer van de secretaresse. ‘Bedankt, hè!’ groet ik haar. Mijn eerste opdracht gescoord!
Ik wil senior overkomen ondanks mijn gebrek aan grijze haren
CV AGNITA TWIGT (30) is sinds kort freelancer. Ze studeerde bestuurskunde en werkte acht jaar in loondienst bij verschillende adviesorganisaties. Als projectleider en trainer begeleidt Agnita nu organisaties en mensen in verandering. Voor ‘Voor mezelf’ schrijft ze over haar ervaringen als startende ondernemer.
16
Economie
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Beesten op kantoor Is uw baas een beer, een gorilla of een pinguïn? Dan heeft hij vast een van de nieuwste managementboeken gelezen.
Femke van Wiggen
Z
elfstandig interim-manager Ben Doorn (42) had al meerdere communicatie- en projectmanagementcursussen gevolgd, maar bleef zitten met organisatievragen waar hij geen antwoord op wist. Tot hij op de televisie een item zag over bioloog Patrick van Veen en zijn bedrijfje Apemanagement. Van Veen vertelde daarin dat het sociale gedrag van mensen op de werkvloer gelijkenissen vertoont met dat van een groep apen. Doorn wilde daar meer van weten en schreef zich in voor een workshop. Sindsdien heeft het observeren van ‘apenstreken’ hem enorm geholpen. Ook nu hij verandermanager is bij een groot bouwbedrijf. ‘Daar is nu een nieuwe chef en je ziet dat die zijn voorganger wil ondermijnen, de baas wil zijn. Dat is heel natuurlijk, aapachtig gedrag.’ Maar de apentheorie die voor Doorn werkt, is niet de enige hit. Boekhandels liggen de laatste jaren vol met managementboeken die titels dragen als De strategie van de beer, Help, mijn baas is een aap!, Hoe word ik een rat of De aard van het beestje. De ene auteur gebruikt dierenfabels om zijn denkbeelden over organisaties duidelijk te maken, de ander analyseert het gedrag van dieren en vergelijkt dat met het gedrag van mensen op de werkvloer.
Makkelijk leesvoer ‘Luchthavenboekjes’, noemt Gerhard Smid ze. Hij is programmamanager bij het Sioo, een interuniversitair centrum voor organisatie- en veranderkunde. ‘Je staat op Schiphol en wilt wat vermakelijks waar je misschien nog wat van kunt leren. Het moet gemakkelijk leesbaar zijn en dun, want je bent wel op reis. Het zijn ook makkelijke cadeautjes. Jaren geleden gaf je De Tao van leiderschap van John Heider, nu geef je Onze ijsberg smelt! van John P. Kotter (zie kader). Patrick van Veen heeft die groeiende populariteit aan den lijve ondervonden. Toen hij in 2002 met het idee rondliep voor Help, mijn baas is een aap! twijfelde zijn uitgeverij. ‘Het
was toen nog heel lastig om mensen ervan te overtuigen dat je als manager wat kunt leren door te kijken naar apen. Ik was een risico.’ Maar Van Veen bleef in zijn verhaal geloven en gaf het boek in eigen beheer uit. ‘Tot na twee drukken de uitgever zei: we doen het toch.’ Waar managementliteratuur nu vooral populair vermaak is, was het vroeger zware kost. In de jaren tachtig lazen managers massaal vuistdikke theorieën om verder te komen - de echte manager las ze in het Engels. Het Boek der Boeken was het 496 pagina’s tellende Images of Organization van Gareth Morgan. ‘We hebben gewoon jaren heel projectmatig naar management gekeken’, benadrukt Van Veen. ‘Natuurlijk gebruik ik ook nog traditionele ideeën, maar die dieren helpen me daarbij.’ Smid voegt daar aan toe: ‘Die dikke, droge pillen willen we niet meer, het wordt steeds belangrijker.’ Bedrijfsamusement, dat is het volgens Hans Strikwerda, invloedrijk managementconsultant. Dat deze ‘boekjes’ zo goed aanslaan, heeft wat hem betreft vooral te maken met de groeiende ‘anti-intellectuele cultuur’ onder adviseurs en ‘middelmatige managers’.
Boeken Onze ijsberg smelt!, John P. Kotter, Business Contact, 2006, isbn 9789047000921 De strategie van de beer, Lothar Seiwert, Business Contact, verschijnt eind september 2007, isbn 9789047000341 Hoe word ik een rat?, Joep Schrijvers, Scriptum, 2002, isbn 9789055942558 De aard van het beestje, Daan Muntjewerf, Business Contact, 2006, isbn 9789047003816 Help, mijn baas is een aap!, Patrick van Veen, Business Contact, 2006, isbn 9789047000426 Dierbare collega’s, Patrick van Veen, Business Contact, 2006 isbn 9789047000396
Het observeren van apenstreken op kantoor is enorm leerzaam
Wilmar Schaufeli, hoogleraar organisatiepsychologie, verklaart het succes anders: waar we de afgelopen twintig jaar vooral antwoorden zochten in de sociologie, grijpen we nu naar de gedragspsychologie en biologie. ‘Denk aan de enorme populariteit van een bioloog als Frans de Waal. Het is logisch dat het bedrijfsleven dan op een gegeven moment ook aan de beurt is.’ Van Veen is het daar helemaal mee eens: ‘Je maakt situaties gewoon heel tastbaar door dierengedrag of de werking van een dierencultuur te observeren.’
Pinguïns en beren Lees je De strategie van de beer van de Duitser Lothar Seiwert, dan leer je dat een goede manager rustig en kalm is als een beer, om op het juiste moment kracht te tonen en actie te ondernemen. Lees je het nu al klassieke Onze ijsberg smelt! van John Kotter, dan leer je dat een organisatie net een pinguïnkolonie is, waarbij een aantal pinguïns de leiding moet nemen en de rest moet helpen. Zorg dus dat je anderen bij het ontwikkelen van je visie betrekt, zodat je iedereen achter je hebt staan als je een verandering moet doorvoeren. Van die laatste theorie is Irene Hoogstad een aanhanger. Al tijdens haar studie aan Harvard Business School was ze een bewonderaar van Kotters ideeën - ze volgde ook college bij hem. In 2001, vier jaar voor Onze ijsberg smelt! een wereldsucces werd, besloot Hoogstad haar eigen bedrijf Pinguïn Management Consultants te beginnen. De laatste tijd herkennen mensen de naam van haar bedrijf veel sneller. ‘Vroeger snapten mensen niet waar die pinguïn in onze naam vandaan kwam, nu is dat veel duidelijker. Het enthousiasme dat daarmee gepaard gaat, is heel leuk, maar of het direct meer opdrachten oplevert, weet ik niet.’ Opvallend is dat de twee bekendste populaire theorieën, die van de apenrots en die van de pinguïnkolonie, enorm met elkaar botsen. Hoogstad: ‘Het vergelijken van het sociale gedrag van apen met dat van mensen op het werk druist heel erg in tegen de
Die dikke, droge pillen willen we niet meer, het moet allemaal smakelijker verpakt
De naam is Kotter, John P. Kotter De man achter het pinguïnboek Onze ijsberg smelt! is niet zomaar iemand die leuke verhaaltjes ophangt. John P. Kotter werd in 1980, op zijn 33e, hoogleraar organisatiekunde en verandermanagement aan de Harvard Business School. Sindsdien is hij, hoewel inmiddels gepensioneerd, een expert op het gebied van organisaties in verandering. Tot nu toe publiceerde hij vijftien managementboeken, waaronder de klassiekers Leading Change (1996), The New Rules: Eight Business Breakthroughs to Career Success in the 21st Century (1997) en What Leaders Really Do (1999). In 2001 bleek uit onderzoek dat 504 grote Amerikaanse bedrijven Kotter op dat moment zagen als de belangrijkste persoon op het gebied van leiderschap. De belangrijkste les uit Kotters werk: als je met een organisatie bepaalde doelen wilt bereiken, dan kun je dat alleen als alle neuzen dezelfde kant opstaan. Daarbij moet je mensen vrijheid geven, maar ook stimuleren, zodat uiteindelijk gedaan wordt wat de visie is. Hij ontwikkelde hiervoor een 8-stappenplan, maar let op: dit werkt alleen als je er echt in gelooft en ontzettend gemotiveerd bent! 1. Creëer een gevoel van urgentie; 2. Vorm een sterk, leidend team; 3. Ontwikkel een visie en strategie voor de verandering; 4. Communiceer om draagvlak en betrokkenheid te creëren; 5. Maak het anderen mogelijk om te handelen; 6. Genereer korte-termijnsuccessen; 7. Houd het tempo hoog; 8. Creëer een nieuwe cultuur.
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
vergelijking met een pinguïnkolonie. Apen zijn sterk hiërarchisch, de oudste mannetjesaap is de baas. In een organisatie moet je zo’n structuur niet te sterk willen, is mijn ervaring. Je moet wel een leider hebben, maar je moet vooral zo veel mogelijk ruimte geven aan de organisatie. Als je je mensen geen vertrouwen geeft, motiveer je ze niet.’
Kwakzalvers Het succes van deze door Strikwerda tot ‘bedrijfsamusement’ omgedoopte literatuur heeft ook een keerzijde: kwakzalvers dienen zich aan om een graantje mee te pikken, waarmee de verarming van het genre dichterbij komt. Van Veen noemt het ‘benauwend’ dat we richting de overkill gaan. ‘Weet je nog dat Emile Ratel-
band een hit was? Dat was ook snel over.’ Zelfs zijn eigen succes ziet hij als een risico: ‘Ik doe nu bijna twee jaar steeds meer workshops, met als gevolg dat ik minder tijd heb om interim-management te doen. Gevaarlijk, want ik moet wel zorgen dat ik over een paar jaar nog weet hoe de werkvloer eruitziet.’ Een ander minpunt: ‘Die boekjes zijn voor de beginnende manager heus wel handig, maar je moet die metaforen niet te serieus nemen’, zegt Gerhard Smid. Hij noemt als voorbeeld de apenrots die symbool staat voor de machtsspelletjes die zich op de werkvloer kunnen afspelen. ‘Je kunt die twee prima met elkaar vergelijken,
maar de apenrots is uiteindelijk niet de werkvloer. Je moet die twee zaken niet verwarren. Dat we op apen lijken, betekent niet dat we ook daadwerkelijk hetzelfde zijn.’ Schaufeli is het daarmee eens: volgens hem is het
Economie 17
geen gekke gedachte dat sociale processen ook bij diersoorten een rol spelen en kun je daar best iets uit afleiden, maar niet alles. ‘Mensen hebben hun ratio en kunnen dus afstand nemen van bepaalde zaken. En wij kennen culturele remmingen. Dat zijn hele belangrijke verschillen.’ Schaufeli is bang voor de ‘Oh, typisch apengedrag’-constatering. ‘Als je dat denkt, is daarmee dan de kous af? Dat verandert niets aan de situatie. De vraag is: kun je van die constatering daadwerkelijk iets leren? Volgens mij niet, want een bepaalde situatie op het werk is ook een omgevingskwestie.’
Alle heisa eromheen doet Ben Doorn maar weinig: voor hem en zijn werk is en blijft het bestuderen van apen een enorme inspiratiebron. Als het aan hem ligt, is het in de praktijk al heel fijn om dat ‘Oh, typisch apengedrag’-moment te ervaren. Zijn bescheiden mening: als je weet dat bepaald non-verbaal gedrag natuurlijk is, kun je het al beter accepteren. ‘Pas als je mensen iets accepteren, kun je gaan veranderen, maar die acceptatie blijkt vaak al ontzettend moeilijk te bereiken.’ Doorn heeft zich trouwens net ingeschreven voor een nieuwe workshop. Bijna is het zover: ‘Ik heb er nu al zin in.’ p
MICHIEL VIJSELAAR
De nieuwe Kotter? Niet pinguïns, beren of apen, maar haaien zijn de perfecte leermeester als je wilt leren overleven in het bedrijfsleven. Althans, dat vindt de Zwitserse Sonja Buholzer. Het publiek is er in ieder geval nieuwsgierig naar, want met meer dan 5000 verkochte exemplaren stond haar boek Shark Leadership: Management hinter den Grenzen der Angst het afgelopen jaar hoog in de Zwitserse bestsellerlijst. Leidinggevenden kunnen vooral leren van de angst die deze zoogdieren ons inboezemen, denkt Buholzer: ‘Als je de wereld van haaien betreedt, moet je verder kijken
dan je angst. Je moet je bewust worden van hoe je je beweegt.’ Al ruim een jaar geeft ze nu speciale lezingen en workshops waarin ze met managers gaat duiken met haaien. Een ongewone aanpak voor iemand die al jaren met haar adviesbureau Vestalia Vision bedrijven, politici en Zwitserse beroemdheden op de ‘normale’ manier traint. Het is vooral een uit de hand gelopen hobby, geeft ze toe, een hobby waarnaar ze consequent verwijst als ‘een inspirerend reis naar beter management’. ‘Haaien zijn een enorme overlevers: ze bestaan al 420 miljoen jaar, daar is een reden voor: ze zijn zeer intelligent en kunnen zich aanpassen.’
Buholzer bekijkt wat een manager kan leren van de manier waarop hij zich opstelt tussen de haaien. ‘Je kunt daar geen spelletjes meer spelen. Je moet jezelf zijn. Je leert pas echt hoe je je gedraagt als je met haaien zwemt. Je moet je nederig, dienstbaar en verantwoordelijk opstellen.’ Buholzer wil dat managers zich na een duik met Jaws eerlijker gaan opstellen en hun mensen meer centraal stellen. Voor wie in deze theorie een gat in de markt ziet: Shark Leadership komt volgend jaar in China uit, maar heeft nog geen Nederlandse uitgever. Buholzer: ‘Die is hartstikke welkom hoor, want Nederlandse managers kunnen ook wat van mij leren.’
Economie
18
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
In Functie Universiteit van Groningen
De Dexter in jezelf Jerry Huinder
A
ls kind heb je het huis van je ouders meerdere malen laten ontploffen met je chemische projecten. Op de middelbare school vond jij, waarschijnlijk als enige, scheikunde en natuurkunde de meest fantastische vakken. En toen je scheikunde ging studeren stoorden de suffige professoren en medestudenten je in het geheel niet. Pak dan nu je kans. Je kunt bij de universiteit van Groningen voor Dexter spelen. Betaald.
Wat ga je doen? Je gaat microtechnologie gebruiken om chips te maken voor biochemische of cel analyse op superkleine schaal. Sorry? In normale mensentaal: je gaat ervoor zorgen dat de reageerbuisjes in laboratoria binnenkort verleden tijd zijn. Hoe? ‘We vervangen de reageerbuizen door netwerken van microkanalen in vlakke, plastic substraten’, vertelt je nieuwe baas professor dr. Sabeth Verpoorte. Die kanalen zijn nu zo klein als een haar van een mens en jij gaat ervoor zorgen dat deze nog vele malen kleiner worden. ‘Ze moeten zo klein zijn als een picoliter.’ Hoe klein? Laten we het houden
PEPIJN VAN DE BROEKE
op heel erg klein. Het doel is om de laboratoriumtafel terug te brengen op één chip. De voordelen hiervan zijn groot. Verpoorte: ‘Op zo’n chip kan men veel sneller analyses uitvoeren. Het is heel precies, je hoeft de moleculen niet meer te zoeken en in zo’n kleine ruimte reageren moleculen veel sneller op elkaar.’
Wie zoeken ze? Iemand die het voorgaande begrijpt. Geen gemakkelijke opgave. Je moet ook nog eens heel erg enthousiast zijn. Je baas houdt van mensen die hun baan niet als een 9 tot 5 baan zien. Daarnaast wil Verpoorte graag iemand die geïnteresseerd is in een academische loopbaan. ‘Ik wil de nieuwe medewerker ook managementtaken geven. Hem of haar leren hoe projecten worden opgezet en hoe je onderzoekers en studenten begeleidt.’ Verder houdt je nieuwe baas van mensen die hun mondje bij zich hebben en die niet wekenlang met een probleem rondlopen. ‘In de beta-wereld lopen niet veel vrouwelijke hoogleraren rond. Ik ben dat wel. In het algemeen kun je zeggen dat het verschil met mijn mannelijke collega’s is, dat ik conflicten wil vermijden en dus ook meer tijd besteed aan de sociale factor van het werk. Ik sta ervoor open om over dingen te praten. Onze nieuwe collega hopelijk ook.’
Wie worden je collega’s? De Pers op zaterdag gaat op zoek naar de werkgevers achter de personeelsadvertenties. Deze keer: wat doet een postdoc medewerker die zich bezig gaat houden met microfluidic systems for drug development?
Je collega’s komen uit Nederland, Zuid-Korea en Frankrijk. Een internationale omgeving dus. Daarbij hebben ze allemaal een verschillende wetenschappelijke achtergrond. Er is veel interactie tussen de collega’s. Vier van de zes zijn PHD-studenten, waar jij hiërarchisch gezien boven komt te staan, maat let op: je baas is niet zo sterk met hiërarchie. Er moet flink samengewerkt worden. Ook buiten het werk zien je collega’s elkaar vaak. Een hapje samen eten is zeker geen uitzondering. Op je nieuwe baas komt de sfeer als ‘heel gezellig’ over.
Wat zijn de nadelen? Het werk is in Groningen en je baas vindt Groningen fantastisch. Dit zijn haar letterlijke woorden: ‘Groningen is leuk! Er is ruimte en de mensen zijn rustig. Ik vind het fijn er hier te wonen.’ Daarnaast moet je een flinke dosis zelfdiscipline hebben. In de academische wereld heb je de werkdruk zelf onder controle, maar het is niet de bedoeling dat je die zo laag mogelijk houdt. Tenslotte ben je een beetje een vreemde eend in de bijt. Technologie is niet populair in de farmaceutische wereld, dus als je ergens mee zit, is er niet direct een collega om mee te praten. p MEER INFORMATIE: WWW.ACADEMICTRANSFER.NL
WBDBUVSFT "DBEFNJD5SBOTGFSOMJTEFWBDBUVSFTJUFWPPSXFUFOTDIBQQFMJKLQFSTPOFFM*OPOUTUBBOBMTHF[BNFOMJKLFWBDBUVSFTJUF WBOEFVOJWFSTJUFJUFO BDBEFNJTDIF[JFLFOIVJ[FOFOPOEFS[PFLTJOTUFMMJOHFOFOVJUHFHSPFJEUPUFFOOJDIFTJUFWPPSNFFS EBOXFSLHFWFSTNFUPOEFS[PFLTFOSFTFBSDIBGEFMJOHFO"DBEFNJD5SBOTGFSIFFGUUPUEPFMIFULVOOFO MBUFOFYDFMMFSFOWBOXFUFOTDIBQQFSTEPPSNPOEJBBMWSBBHFOBBOCPEWBOXFUFOTDIBQQFMJKLFGVODUJFTCJKFMLBBSUF CSFOHFOFOPOEFSTUFVOJOHUFCJFEFOCJKIFUNBLFOWBOEFKVJTUFNBUDI
1SPKFDUMFJEFS
(SBEVBUF4UVEFOU
1PTUEPD'FMMPXTIJQ
*54QFDJBMJTU*5*-
1PTUEPD
&SBTNVT6OJWFSTJUFJU3PUUFSEBN #JK[POEFSFUBLFOCVSFBVTUVEFOUFO EFDBOFO GUF
0SHBOJTFFSUFOWPFSUEFFMTQSPKFDUFO VJU EJF XPSEFO HFÕOJUJFFSE WBOVJU ,"4&63 ,PFQFMPSHBBO BMMPDIUPOF 4UVEFOUFO &63 [PBMT WPPSMJDIUJOHT NJEEBHFO WPPS BMMPDIUPOF PVEFST NFOUPSJOH WBO WXPTDIPMJFSFO FO WNCPFST FFO USBJOJOH CFTUVVSMJKLF WBBSEJHIFEFO FUDM
)FU/FEFSMBOET,BOLFS*OTUJUVVU /,*"7-
.FEJDBMPS.PMFDVMBS#JPMPHZ "WBSJFUZPGUFDIOJRVFTXJMMCFBQQ MJFE JO UIJT QSPKFDU JODMVEJOH NPMF DVMBS CJPMPHZ CJPDIFNJTUSZ JNNVOP TUBJOJOH DFMM DVMUVSF BOE JO WJWP BOJNBM FYQFSJNFOUBUJPO 'PDVT PO UIF NFDIBOJTNT JOWPMWFE JO DFMM NBUSJY BEIFTJPO VTJOH DFMM CJPMPHZ BOELOPDLPVUUFDIOPMPHZM
,/"8/*/ .PMFDVMBS/FVSPCJPMPHZ 1BUJFOUTXJUINVUBUJPOTJOUIF$3# HFOFTVGGFSGSPNSFUJOBMEFHFOFSBUJPO MFBEJOHUPCMJOEOFTT$3#QMBZTBO JNQPSUBOU SPMF JO UIF NBJOUFOBODF PG QIPUPSFDFQUPS DFMM QPMBSJUZ BOE DFMMVMBSJOUFSBDUJPOTCFUXFFOQIPUP SFDFQUPST BOE .àMMFS HMJB DFMMT M
,POJOLMJKLF#JCMJPUIFFL &FOFSWBSFOBQQMJDBUJFCFIFFSEFSWPPS IFU UFBN %JHJUBMF %JFOTUWFSMFOJOH EJFTBNFONFUDPMMFHBT[PSHUEBUEF TZTUFNFOCMJKWFOGVODUJPOFSFO[PBMT BGHFTQSPLFO )FU JOUFSOFUQPSUBM CJCMJPUIFFLTZTUFFN FO FMFLUSPOJTDIF NBHB[JKO[JKOCFMBOHSJKLFBQQMJDBUJFT )JK[JKIFFGUPBDPOUBDUFONFUMFWF SBODJFST FO EF HFCSVJLFST WBO EF CJCMJPUIFFLTZTUFNFOM
3JKLTVOJWFSTJUFJU(SPOJOHFO .JDSPnVJEJD4ZTUFNTGPS%SVH %FWFMPQNFOU 5IF 1IBSNBDFVUJDBM "OBMZTJT (SPVQ JTQBSUPGUIF(SPOJOHFO3FTFBSDI*O TUJUVUFPG1IBSNBDZ'PDVTPOUIFEF WFMPQNFOU PG OFX BOBMZUJDBM BQSP BDIFTGPSQIBSNBDFVUJDBMBOBMZTJT CZ DPNCJOJOHTUBUFPGUIFBSUNJDSPnVJEJD MBCPOBDIJQ UFDIOPMPHJFT XJUI CJP DIFNJTUSZBOEDFMMCJPMPHZM
6OJWFSTJUBJS%PDFOU
"OBMJTU
1I%1PTJUJPOT
1I%1PTJUJPOT
)PPGEEPDFOU
56%FMGU 4DIFFQTPOUXFSQFO -FWFSU FFO CJKESBHF BBO IFU POEFS XJKTBBOCPE WBO EF TFDUJF JO [PXFM EFNBTUFSBMTEFCBDIFMPSGBTF7BO EF 6OJWFSTJUBJS %PDFOU XPSEU WFS XBDIU EBU IJK[JK FFO JOIPVEFMJKLF CJKESBHFMFWFSUBBOIFUPOUXJLLFMFO FOHFWFOWBODPMMFHFT JOEF/FEFS MBOETFFO&OHFMTFUBBMM
5*'PPE/VUSJUJPO .PMFDVMBJSCJPMPHJTDI #FUSPLLFOCJKFFOQSPKFDUCJOOFOIFU *OOPWBUJFWF $MVTUFS /VUSJHFOPNJDT OBBSEFNPMFDVMBJSFFOHFOPNJTDIF BOBMZTFWBOEBSNTQFDJmFLFHFOFY QSFTTJF QSPmFMFO BMT SFBDUJF PQ BBO WPFEJOH HFSFMBUFFSEF GBDUPSFO [PBMT WFU[VSFOFODBMDJVN%JUBMMFTJOSFMBUJF UPU EF POUXJLLFMJOH WBO PWFSHFXJDIU FOJOTVMJOFSFTJTUFOUJFM
6OJWFSTJUFJU-FJEFO 'BDVMUZ.BUIFNBUJDTBOE/BUVSBM 4DJFODFT 5IF1*5"HSPVQJTBOJOUFSOBUJPOBMMZ PSJFOUFESFTFBSDIHSPVQXJUIBTUSPOH GPDVTPOUIFnPSBPG4PVUI&BTU"TJB 0VSSFTFBSDIGBDJMJUJFTJODMVEFBSJDI DPMMFDUJPOPGMJWJOHQMBOUTJOUIFCP UBOJDBM HBSEFO BOE UIF )FSCBSJVN DPMMFDUJPOXIJDIJTPOFPGUIFMFBEJOH DPMMFDUJPOTJO&VSPQFM
6OJWFSTJUFJU5XFOUF 5IF #SBJOHBJOQSPKFDU BJNT BU DPMMBC PSBUJWF NVMUJEJTDJQMJOBSZSFTFBSDICF UXFFOVOJWFSTJUJFTBOEBOVNCFSPG DPNQBOJFT JOUIFBSFBT#SBJO$PNQVU FS *OUFSGBDJOH BOE #SBJO 4UJNVMBUJPO 5IF %FQBSUNFOU PG &MFDUSJDBM &OHJ OFFSJOHPGUIF'BDVMUZPG&MFDUSJDBM&O HJOFFSJOH .BUIFNBUJDTBOE$PNQVUFS 4DJFODFDPNQSJTFTPGGBDVMUZTUBGG BOEBQQTUVEFOUTM
6OJWFSTJUFJU6USFDIU #FFMEFOEF,VOTU FFFVX )FFGUFFOTUFWJHFJOCSFOHJOIFUPO EFS[PFL OBBS EF F FFVXTF LVOTU WBO EF -BHF -BOEFO FO [BM FFO CF MBOHSJKLF SPM TQFMFO JO EF WFSEFSF POUXJLLFMJOHWBOEFPOEFS[PFLNBT UFS"SU)JTUPSZPGUIF-PX$PVOUSJFT M
4DJFOUJmD1SPHSBNNFS
0OEFS[PFLFS
1I%4UVEFOU
1PTUEPD
6OJWFSTJUFJUWBO"NTUFSEBN 7JSUVBM-BCPSBUPSZGPSF4DJFODF 5IFHSPVQJTQBSUPGBMBSHFSQSPKFDU UIBUBJNTBUUIFDSFBUJPOPGBWJSUVBM MBCPSBUPSZFOWJSPONFOUGPSFTDJFODF 7-F #VJMEJOHBTVJUFPGEZOBNJD NPEFMESJWFOJOGPSNBUJPOBOELOPX MFEHF FYUSBDUJPO BOE NBOBHFNFOU UPPMT PO UPQ PG BO BSDIJUFDUVSF GPS HSJECBTFEEJTUSJCVUFEEBUBBOBMZTJT M
6OJWFSTJUFJUWBO5JMCVSH 5PFHFQBTUTPDXFUFOTDIPOEFS[PFL 04" EF0SHBOJTBUJFWPPS4USBUFHJTDI "SCFJETNBSLUPOEFS[PFL JT FFO PO BGIBOLFMJKLPOEFS[PFLTJOTUJUVVU WFS CPOEFO NFU EF VOJWFSTJUFJUFO WBO 5JMCVSHFO6USFDIU%F04"SJDIU[JDI PQIFUBOBMZTFSFO WFSLMBSFOFONP OJUPSFOWBOUSBOTJUJFTPQEFBSCFJET NBSLU WPPSBM PPL WBOVJU MFWFOT MPPQQFSTQFDUJFGM
8BHFOJOHFO63 4ZTUFNT#JPMPHZJOSFMUPHFOPNJDT "MBSHFBNPVOUPGHFOPNJDJOGPSNB UJPO IBT CFDPNF BWBJMBCMF BOEXJMM CF HFOFSBUFE JO UIF GPSUIDPNJOH ZFBSTUISPVHIIJHIUISPVHIQVUHFOP NJDT BOE QSPUFPNJDT SFTFBSDI 5P HBJO B CFUUFS VOEFSTUBOEJOH PG UIF CJPMPHZ 863IBTEFDJEFEUPJOWFTU JO UIF EFWFMPQNFOU PG UIF TZTUFNT CJPMPHZBQQSPBDIM
6.$4U3BECPVE *NNVOPMPHZPS DFMM #JPMPHZ 5IF QPTUEPD QFSGPSNT TDJFOUJmD SF TFBSDIXJUISFHBSEUPUIFQSPKFDUi*O IJCJUPST PG 5 DFMM BDUJWBUJPO BOE EJGGFSFOUJBUJPOQBUIXBZTw8PSLTJO B NVMUJEJTDJQMJOBSZ UFBN PG SFTFBS DIFST 1VCMJTIFT SFTVMUT JO TDJFOUJmD UPQ KPVSOBMTM
JOGPBDBEFNJDUSBOTGFSOMBDBEFNJDUSBOTGFSPSH WPPSEF[FFOSVJNBOEFSFXFUFOTDIBQQFMJKLFWBDBUVSFTGPSUIFTFBOEPWFSPUIFSTDJFOUJmDWBDBODJFT
1I%4UVEFOU
6.$6USFDIU 1TZDIPOFVSPJNNVOPMPHJF "BOTMVJUJOH CJK FFO SFFET MPQFOEF QSPTQFDUJFWFTUVEJF 13*4.0 0OEFS [PFL OBBS WSPFHUJKEJHF CJPMPHJTDIF FOPG QTZDIPMPHJTDIF EFUFSNJOBO UFOEJFHFBTTPDJFFSELVOOFOXPSEFO NFU EF POUXJLLFMJOH WBO IFU QPTU USBVNBUJTDITUSFTTTZOESPPN 154% CJK NJMJUBJSFO EJF VJUHF[POEFO XPS EFOM
AcademicTransfer, your next step in excellence
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Economie 19
Levenswerk Jong en hard op weg
Alleen voor mooie mensen
Werklust Tineke (48)
VERPLEGEND BEGELEIDER IN DE PSYCHIATRIE
Maartje van der Hoeven (32) is de oprichtster van Models at Work, een uitzendbureau voor iedereen met een mooi koppie.
CAROLINE RIDSDALE ILLUSTRATION
Bitter ...
Heidi Zandbergen
Siebe had zo’n hekel aan ons werk. Wij werken allebei met oudere psychiatrische patiënten. Verschonen, aankleden en eten geven. Elke dag hetzelfde werk en het is vrijwel uitgesloten dat we ooit een stap op de carrièreladder kunnen maken. Siebe en ik hebben namelijk een mbo-opleiding op niveau drie, maar om patiënten te begeleiden heb je niveau vier nodig. Zonder dat is het tegenwoordig in de geestelijke gezondheidszorg onmogelijk om door te groeien. Eerlijk gezegd vinden wij ons werk oersaai. Toen ik Siebe zeven jaar geleden ontmoette, had hij net een periode overspannen thuis gezeten omdat hij zo gefrustreerd was over zijn werk. Ik was nieuw op de afdeling en we vonden elkaar meteen leuk. De dag na onze eerste zoen vertelden we onmiddellijk op ons werk dat we een relatie hadden; collega’s en leidinggevenden vonden het geen probleem. We gaven ook nooit aanleiding tot klachten. We hielden werk en privé gescheiden; dus iedereen was tevreden en Siebe klaarde eindelijk een beetje op. De patiënten hadden natuurlijk wel regelmatig commentaar, maar daar moesten we alleen maar om lachen. Dan vroegen ze bijvoorbeeld: ‘Tineke, hoeveel houd jij van Siebe?’ Dan spreidde ik mijn armen en antwoordde: ‘Zooooveel!’ Maar het gebeurde ook regelmatig dat patiënten boos werden. Dan snauwden ze wel eens: ‘Jij bent Siebes hoer!’ Stiekem lag ik dan vaak in een deuk. Zo hobbelde ons leven zeven jaar door, totdat er vorig jaar een nieuwe manager kwam. Nog voordat haar benoeming goed en wel rond was, belde Siebe in paniek op van zijn avonddienst. Het gerucht ging dat zij ervoor had gekozen om als eerste onze relatie aan te pakken! Korte tijd later moesten we op gesprek komen en vertelde zij ons dat - op basis van een of ander bestaand protocol - een van ons een andere baan moest zoeken binnen de GGZ. De afdeling Personeelszaken zou ons daarbij gaan helpen. Siebe rook zijn kans! Misschien dat hij op deze manier alsnog carrière kon maken. Hij bood aan om degene te zijn die een andere plek zou zoeken. Keer op keer vroeg PZ hem te solliciteren op vacatures net boven zijn niveau, en telkens weer werd hij afgewezen omdat hij te laag was opgeleid. En Siebe is al zo onzeker; ik zag hem in zichzelf keren en somber worden. Ondertussen werden de gesprekken bij PZ steeds grimmiger. Tot overmaat van ramp las ik in die tijd in de krant dat het werkgevers bijna altijd lukt om iemand te ontslaan; dan bouwen ze gewoon een dossier op. Uiteindelijk kwam PZ met het voorstel om – in plaats van Siebe een nieuwe baan aan te bieden – mij over te plaatsen! Het ging om een verpleegtehuis voor demente bejaarden waar uitgerekend mijn eigen vader jarenlang is verpleegd en ook is gestorven; ik moest er werkelijk niet aan denken om daar te werken. Maar toen keek ik naar Siebe, dacht aan onze hypotheek en aan wat ons mogelijk nog meer te wachten stond als ik zou weigeren. Ik wist dat ik geen keus had; volgende week begin ik daar. En Siebe? Die is verbitterder dan ooit tevoren. p
Alles ging goed totdat er een nieuwe manager kwam
CHRISTIAAN KROP
Maartje van der Hoeven: ‘ik regelde vriendinnetjes voor heel veel feestjes.’
Jerry Huinder
G
ehaast en nat geregend, maar volledig in stijl komt Maartje van der Hoeven haar kantoor binnenlopen. Ze rent naar de koffieautomaat terwijl ze rondkijkt wie er allemaal aan het werk zijn. Ze ziet, net als iedereen die hier zou binnen wandelen, allemaal mooie mensen die druk bezig zijn. Precies zoals Maartje het wil. Talentvol met looks. Haar bedrijf regelt mensen voor allerlei gelegenheden waar klanten looks en skills willen hebben. Bij feesten en in exclusieve clubs, maar ook bij bedrijfsfeesten en beurzen. ‘Het is zo breed. Het kan, hoewel we dat nog niet doen, ook een receptioniste zijn. Je moet in ieder geval niet alleen denken aan exclusieve feesten en al zeker niet aan escortdames. Dat vooroordeel is gelukkig nu wel weggewerkt.’ Maartje noemt zichzelf geen zakenvrouw, maar iemand met een goed idee. Na haar studie Management, Economie en Recht werkte
In de Rubriek Levenswerk portretteert De Pers op zaterdag startende ondernemers en jong talent in het Nederlandse bedrijfsleven.
Het eurekamoment kwam op de fiets
ze een jaar als personal assistant van Steve te Pas bij Moshi Moshi. Hoewel ze haar werk leuk vond, baalde ze ervan dat ze niet meer verschillende baantjes had, zoals tijdens haar studie. Ze nam ontslag en nam weer klussen aan als hostess of bardame bij evenementen. Dat werden er zoveel, dat ze vriendinnen regelde wanneer zij zelf niet kon. Het eureka-moment kwam op de fiets. ‘Ik regelde vriendinnetjes voor heel veel feestjes, maar kon zelf amper mijn telefoonrekening betalen. Ik dacht: waarom ga ik hier geen geld voor vragen?’ Ze legde het idee voor aan haar goede vriend en ex-collega Steven Pooters van pr-bureau Ganbaroo en had gelijk haar eerste klus. Vlak daarna mocht ze tien meiden regelen die in bikini de entree bij Mysteryland opleukten. ‘En toen was ik opeens bezig. In juli 2003 stond ik ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.’ Na een stroef eerste jaar, waar ze ongeveer één klus per maand had en er zelf nog naast werkte, kwam de grote klap. Ze mocht veertig meiden regelen voor de Amster-
Opgericht: 2003 Werknemers: 8 Omzet: ‘In de zeven cijfers’ dam Fashion Week. ‘Vanaf dat moment ging het hard. We kregen veel media-aandacht en ik ben er fulltime ingedoken.’ Drie jaar later heeft ze een kantoor in hartje centrum van Amsterdam, werken er acht mensen fulltime voor haar op kantoor, heeft ze honderd opdrachten per week en draait ze een omzet die in de zeven cijfers loopt. Een groot succes, dat echter ook problemen met zich meebrengt. ‘We zijn opeens een middelgroot bedrijf. We moeten structuren opzetten en systemen maken.’ Een ommezwaai waarvoor Maartje wordt geadviseerd door ervaren ondernemers, zoals Lourens Beerkens. ‘De toekomst zal uitwijzen wat ik zelf wel kan en waar andere mensen beter in zijn.’ Of Maartje bij haar successen ook haar eigen uiterlijk gebruikt? ‘Niet bewust. Mijn vriendinnetjes zeggen altijd dat het een totaalpakket is, waardoor ik zoveel voor elkaar krijg.’ p
Smachten op je bureaustoel, stiekeme dates in de lunchpauze: iedereen doet het, het liefst in stilte. In de rubriek ‘Werklust’ staan portretten van mensen die het laatste taboe op kantoor overschrijden. MEEDOEN? MAIL AAN
[email protected]
20
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
(ET MAKEN VAN EEN SALESPLAN VOOR EEN NIEUWE VINEXLOCATIE LIGT OP JOUW BUREAU %R WORDT EEN NIEUWE VINEXLOCATIE ONTWIKKELD (OEVEEL NIEUWE BETAALREKENINGEN EN HYPOTHEKEN KUN JE DAAR STRAKS AAN DE MAN BRENGEN (OEVEEL SPAAR EN VERZEKERINGSPRODUCTEN %N HOE ZIT HET MET DE BEDRIJVEN DIE ZICH IN DE OMGEVING GAAN VESTIGEN $AT SOORT VRAGEN KUNNEN ZOMAAR OP JE BUREAU TERECHTKOMEN ALS JE WERKT BIJ ).' 3TERKER NOG EIGENLIJK VERWACHTEN WE DAT JIJ HET INITIATIEF NEEMT OM ZON SALESPLAN TE MAKEN !LS JE AAN DE SLAG GAAT BIJ ).' KRIJG JE METEEN VERANTWOOR DELIJKHEID EN VOLOP DE RUIMTE OM JE EIGEN KEUZES TE MAKEN
$/).' 7%,, "9 $/).' 2)'(4
7 7 7 ) . ' . , 7 % 2 + % .
7ANT ALS JIJ GELOOFT IN JE KEUZES GELOVEN WIJ IN HET RESULTAAT 7IJ VERWACHTEN VAN JE DAT JE ZELF KANSEN ZIET ÏN GRIJPT !LS JIJ DE @DRIVE HEBT OM GOEDE PLANNEN OM TE ZETTEN IN KLINKENDE RESULTATEN INVESTEREN WE FORS IN JOU 7E BIEDEN JE EEN IN SPIRERENDE OMGEVING MET EEN BREED SCALA AAN OPLEIDINGEN EN ONTWIKKELINGSMOGELIJKHEDEN "OVENDIEN KRIJG JE DE KANS OM IN DE MEEST UITEENLOPENDE VAK GEBIEDEN TE LATEN ZIEN WAT JE ALLEMAAL IN HUIS HEBT !LS JIJ JE WERK MET OVERTUIGING DOET LEIDT DAT VANZELF TOT SUCCES $AT IS ØNZE OVERTUIGING -EER WETEN +IJK OP WWWINGNLWERKEN
).' ).' BESTAAT IN .EDERLAND UIT DE VOLGENDE BEDRIJVEN 263 0OSTBANK ).' "ANK .ATIONALE .EDERLANDEN ).' ,EASE ).' 2EAL %STATE ).' 0RIVATE "ANKING 7ESTLAND5TRECHT ).' )NVESTMENT -ANAGEMENT ).' 7HOLESALE "ANKING -OVIR
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Per Se
opzaterdag
Nederland Buitenland De lokroep van het stadspark >>p 30 HOLLANDSE HOOGTE
Plus: Verknipte dichters in San Fransisco
De leukste leraar Verliefd op mevrouw de Ruiter
Joy Division Rillingen bij een depri-legende
Pagina 37
Pagina 23
22
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Cliënten helpen de kwaliteiten te verkrijgen die zij nodig hebben voor toekomstig succes. Voor dit doel hanteert Mercuri Urval beproefde (eigen) concepten, modellen en methoden voor werving & selectie, executive werving & selectie, potentieelbeoordeling, coaching, audits, leiderschaps- en teamontwikkeling en begeleiding bij organisatieverandering. Mercuri Urval is een vooraanstaande Europese adviesorganisatie met meer dan 800 medewerkers in 24 landen. Jaarlijks benutten wereldwijd meer dan 6.000 klanten de diensten van Mercuri Urval. Hieronder vallen ook de beoordelingen van ruim 20.000 directeuren en managers in het (internationale) bedrijfsleven en bij uiteenlopende overheidsorganisaties. Meer informatie over Mercuri Urval: www.mercuriurval.com. Wij zoeken voor de verdere ontwikkeling en groei van onze organisatie op de kantoren Amsterdam, Amersfoort, Eindhoven, Rotterdam en Zwolle (m/v)
Management Consultants die business en persoonlijke ontwikkeling willen combineren De functie Via een interne opleiding en training on-the-job krijg je inzicht in de visie en werkwijze van Mercuri Urval. Vervolgens krijg je eigen zakelijke doelstellingen. Je werkt met collega’s samen en je verwerft zelf nieuwe opdrachten bij bestaande en nieuwe klanten. Op basis van de meerwaarde die jij de cliënt biedt, opereer je als gesprekspartner op directieniveau. Je adviseert onze cliënten daar waar het gaat om het versterken van hun organisatie door middel van de juiste inzet van de juiste mensen. Je bent actief op het gebied van werving & selectie in nauwe samenwerking met onze recruiters. Daarnaast adviseer
je klanten ook bij de ontwikkeling van individuen en teams en bij organisatieverandering en strategie-implementatie. Je durft verder te kijken dan voorspelbare oplossingen. Daarbij een aantoonbare bijdrage leverend aan de doelstellingen van je klant. Mercuri Urval vraagt een afgeronde opleiding op academisch niveau. Je hebt ca. 6 jaar werkervaring. Relevante ervaring in een commerciële of managementrol waarin je aantoonbaar succesvol bent geweest. Goede kennis van een of meer businesssectoren of de publieke sector. Communicatief, ambitieus en
resultaatgericht in je werk. Gevoel voor humor, collegialiteit en teamwork vinden wij erg belangrijk. Mercuri Urval biedt een functie waarin kennis, ervaring en talent volledig tot uiting komen. Je werkt bij een toonaangevend internationaal adviesbureau in een team van betrokken collega’s. Er is alle ruimte voor eigen initiatief en zelfontwikkeling. Je krijgt de verantwoordelijkheid voor een deel van de cliënten en/of projecten. Je kunt zo een brede visie ontwikkelen op de rol van de juiste mensen in het succes van organisaties.
Een loopbaan in consultancy? Via onze website www.mercuriurval.com kun je direct reageren. Onder referentienummer 00047 vind je de vacature of op zoekterm ‘Management Consultants’. Voor meer informatie bel Carmen Adams, recruiter bij Mercuri Urval, tel. (033) 453 89 13.
Knürr B.V. Benelux is een dochteronderneming van het Duitse Knürr AG en is wereldwijd vertegenwoordigd in 32 landen. Knürr AG is eigendom van de Emerson Group. Het productenpakket van Knürr bestaat uit 19” racks voor netwerken, datacenters, mobiele telefonie en telecommunicatie. Tevens produceert Knürr technisch meubilair voor o.a. computerruimtes, controlekamers en dealerdesks. De verkoop voor de Benelux wordt georganiseerd en uitgevoerd vanuit het kantoor in Breda. Door gunstige economische ontwikkelingen neemt de vraag naar het advies en de producten van Knürr toe. Reden om contact te zoeken met kandidaten voor de functie van
Accountmanager Nederland gedreven, ambitieus en resultaatgericht ondernemer Uw functie U wordt verantwoordelijk voor het verkoopresultaat op de Nederlandse markt. U onderhoudt en ontwikkelt relaties met bestaande en potentiële opdrachtgevers. Dat zijn veelal grootschalig opererende “end users” (telecombedrijven, energieleveranciers, petrochemische industrie). Uw gesprekspartners zijn hoofdzakelijk inkopers, projectleiders, facilitair managers en systeembeheerders. U inventariseert behoeften en verwachtingen en vertaalt deze vervolgens in klantspecifieke oplossingen. Hierbij wordt u ondersteund door een professionele binnendienst. U vertegenwoordigt de onderneming door het verzorgen van bedrijfspresentaties en door deelname aan beurzen, workshops, netwerkbijeenkomsten en seminars. U rapporteert aan de Sales Director Benelux.
Gevraagd Relevante technische kennis op hbo-niveau, verkregen door opleiding en/of ervaring. Engelse en Duitse taalvaardigheid. Enige jaren succesvolle ervaring in resultaatverantwoordelijke verkoop van vergelijkbare diensten en/of producten, bij voorkeur opgedaan in één of meer van de genoemde marktsectoren. Indien uw commerciële ervaring is opgedaan aan de inkoop kant, dan nodigen wij u ook uit te reageren. Uiteraard beschikt u over een commercieel profiel: communicatief, representatief, competitief en assertief. Een netwerker “pur sang”, gericht op het ontwikkelen van lange termijn relaties. Bij voorkeur woonachtig in het midden of westen van het land.
Geboden U krijgt de kans om met aansprekende en kwalitatief hoogwaardige producten en diensten met een sterke moederorganisatie de business in uw eigen gebied te ontwikkelen. R&D en de binnendienst geven u professionele ondersteuning om perfect in te spelen op de huidige en toekomstige wensen van uw klanten. Zelfstandigheid, vrijheid, ruimte voor ontwikkeling, kwaliteit en verantwoordelijkheid zijn kernwaarden. U gaat werken in een klein team waarin nauw wordt samengewerkt en waarbij uw persoonlijke inbreng zichtbaar invloed heeft op het resultaat. Interessante arbeidsvoorwaarden, waaronder een lease auto en een bijzonder stimulerende bonusregeling.
Geïnteresseerd? Via onze website www.mercuriurval.com kunt u direct solliciteren. De vacature staat vermeld onder referentienummer 792435 of zoek met de term ‘Accountmanager Nederland’. Voor meer informatie bel Nina Zwart tel.nr. (033) 453 89 14 of kijk op www.knuerr.com.
COSMOX is een activiteit van DirectGroup Bertelsmann, een divisie van het internationale mediaconcern Bertelsmann. Bertelsmann is het grootste mediaconcern in Europa, wereldwijd actief en omvat televisiezenders, platenmaatschappijen, uitgevers van kranten en tijdschriften, verkopers van mediaproducten aan consumenten en boekenuitgevers. COSMOX is een geheel nieuwe en eigentijdse formule en levert boeken en nieuwe media via haar winkels en het internet. Voor haar nieuw te openen winkels zoeken wij meerdere
Winkelmanagers COSMOX initiatiefrijke ‘ondernemers’ die een nieuwe formule tot een succes maken! In deze functie realiseer je het nieuwe COSMOX-concept. Door een juiste winkelinrichting, uitstraling, productpresentatie en benadering naar klanten behaal je de juiste commerciële resultaten. Je hebt oog voor trends en ontwikkelingen in de wereld van nieuwe media en boeken en vertaalt dit naar jouw winkelbeleid. Je bent verantwoordelijk voor het personeelsbeleid en stuurt je winkelmedewerkers op een enthousiaste manier aan. Voorraadbeheer en lokale profilering van jouw winkel behoren eveneens tot je takenpakket.
COSMOX biedt een uitdagende functie waarin je de vrijheid krijgt om een nieuw concept vanaf de basis vorm te geven en je eigen ideeën te realiseren. De unieke combinatie van de vrijheid en verantwoordelijkheid van het ondernemerschap gecombineerd met de zekerheid van een vast contract. Je werkt bij een groot internationaal mediaconcern en gaat je richten op boeken en nieuwe media. Je krijgt de kans om je ondernemerskwaliteiten ten volle te benutten.
COSMOX zoekt een initiatiefrijke en enthousiaste kandidaat die het spannend vindt om een nieuw concept mee vorm te geven. Het behalen van goede commerciële resultaten zie je als een uitdaging. Je hebt ervaring als winkelmanager en bent klant- en servicegericht.
Interesse? Solliciteer dan via de website www.mercuriurval.com. De vacature staat vermeld onder referentienummer 79237 of de zoekterm ‘Winkelmanagers COSMOX’. Voor meer informatie bel Marieke Rooijakkers, recruiter Mercuri Urval, tel 033 - 453 89 21. Zie ook www.cosmox.nl.
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Zien 23
JOY DIVISION
Doem
Het filmdebuut van fotograaf Anton Corbijn, Control, gaat over een mythische band die slechts drie jaar bestond. Waarin schuilt de aantrekkingskracht van Joy Division? ternatieve gitaarmuziek. Hij heeft niet de uitstraling van charismabommen als Bono of Bruce Springsteen, hij is eerder introvert. Een beetje angstig zelfs. Maar zijn donkere stem waarin wanhoop en kracht met elkaar strijden, is zo krachtig dat het elke luisteraar bij de strot grijpt. De omlijsting van die stem is al even indringend. Het kenmerkende hoekige basspel van Peter Hook, de slepende gitaarlijnen van Bernard Sumner en de kale drums van Stephen Morris. Het is het geluid van een band die voortkomt uit noodzaak. Een belangrijke reden waarom Joy Division vandaag de dag nog altijd grote aantallen mensen raakt, en zoveel opkomende bands inspireert.
bijna tien jaar na het overlijden van Ian Curtis. De clip is even bezwerend als het nummer zelf. Kindermonniken in lange gewaden met kappen dragen door Corbijn geschoten portretten van Ian Curtis. Corbijns meest legendarische foto van Joy Division zit er ook bij, die
Extra Wintersportkorting
Het is de juiste keuze geweest om Corbijn de film te laten regisseren. Speerpunt is Ian Curtis, met name zijn worsteling met het bestaan die uiteindelijk zal leiden tot zijn dood. De overige leden van Joy Division hebben zich nog jaren schuldig gevoeld, omdat ze nooit echt naar Curtis’ teksten luisterden, terwijl deze op de kort na zijn dood verschenen tweede plaat Closer unaniem werden gezien als een schreeuw om hulp. Er zijn legio bands, vroeger en nu, met jonge gekwelde zangers. Vaak levert dat van zelfhaat en pathetiek doordrongen teksten op. Sterk door Joy Division geïnspireerde bands, zoals Interpol en Editors, zijn dol op zwaarmoedigheid. Hun teksten hebben aanzienlijk meer diepgang dan die van de gemiddelde rockband, maar ze doen te geforceerd aan om te kunnen wedijveren met de grimmige poëzie van Curtis. In de film hangt zijn jongenskamer vol met zelfgeschreven gedichten. Ook declameert hij in diezelfde kamer, om indruk te maken op zijn latere echtgenote Deborah, een gedicht van de door hem bewonderde Engelse romanticus William Wordsworth. Deze dichter was zwaarmoedig, maar geen moment jankerig. Net als Curtis zelf. Een opvallende kwaliteit voor iemand van begin twintig. Body that curls in and dies/ And shares that awful daylight/Warm like a dog round your feet/How I wish you were here with me now. (Uit: In A Lonely Place/ Closer)
speciaal voor lezers van De Pers
Bittere lading
Britt Stubbe
R
illingen en kippenvel tegelijk, wanneer in Anton Corbijns filmdebuut de eerste donkere tonen klinken van She’s lost control. Daar staan ze, de jongens van Joy Division, op het podium van een zaaltje in Manchester. De camera is vooral gericht op die slungel met strak geknipt bruin haar en een stijf gestreken zwart overhemd: Ian Curtis. Waar op internet alleen inferieure liveopnames circuleren van Joy Division, uit eind jaren zeventig, is het beeld op het filmdoek messcherp. Curtis’ ogen zijn gesloten als hij zingt. De microfoon zit dicht tegen zijn lippen, bijna in zijn mond. Zijn bizarre bewegingen doen denken aan die van een spastische jongen die strak in het gelid marcheert. IJzingwekkend. Al is het Curtis niet echt. Die pleegt op 18 mei 1980 zelfmoord, hij is dan 23. Maar dat doet de overtuigende acteur Sam Riley even totaal vergeten. Curtis is ondertussen uitgegroeid tot een mythe; tot de god van de al-
Bezwerende clips Als Anton Corbijn hoort van de filmplannen over het leven van Ian Curtis weet hij gelijk: ik ben de aangewezen man. Nooit eerder maakte hij een speelfilm, maar zijn status zorgde voor genoeg vertrouwen bij de producent. De beroemdste popfotograaf van de wereld regisseerde eerder baanbrekende videoclips voor grootheden als U2, Depeche Mode en Nirvana. Zelfs voor Joy Division: de clip bij Atmosphere. Maar dat is in 1989,
Ian Curtis was zwaarmoedig, maar geen moment jankerig waar de band de roltrap afdaalt in een Londens metrostation. Alleen Ian Curtis draait zich om naar de fotograaf. Corbijn weet nog dat hij nerveus was voor dit portret van zijn grote helden. Want dat waren ze. Toen de beginnende fotograaf deze muziek op een avond hoorde op de zolderkamer van goede vriend Bart Chabot, werd hij er diep door getroffen. De muziek is volgens Corbijn donker, maar tegelijkertijd vol schoonheid – het is hetzelfde effect dat hij toen met zijn foto’s wilde bereiken. Het was de eerste band die hij in Londen voor zijn lens kreeg. En die nu het onderwerp is van zijn eerste speelfilm.
Boek nu uw wintersportvakantie op www.sunweb.nl en ontvang 20,- EXTRA KORTING! Volg de boekingsstappen en vul bij het prijsoverzicht de kortingscode INDEPERS in. Klik daarna op controleer actiecode. Uw extra korting wordt direct verwerkt! (zie voorwaarden) Oostenrijk Mayrhofen
3 incl. Skipas Zillertal
Frankrijk Val Thorens
Appartementen Hypo ***
Résidence Le Chamois d’Or ***
Appartementen Hypo is een ruim en
Deze résidence is al jaren één van
comfortabel complex. De appartementen zijn in het centrum van
de meest populaire accommodaties uit ons assortiment. Door de zeer
Mayrhofen gelegen. De halte voor
centrale ligging, de prima kwaliteit
de skibus ligt op circa 50 meter afstand en de skiliften op ongeveer 500 meter afstand. Voor boodschappen kunt u in de supermarkt circa 300 meter verderop terecht.
Vanaf
299,-
3 incl. Skipas Val Thorens
en de aantrekkelijke prijzen is Résidence Le Chamois d’Or dan ook de Vanaf
299,-
Vanaf
perfecte accommodatie om uw vakantie in Val Thorens door te brengen. Direct aan de piste en bij vele gezellige restau-
299,-
rants en terrassen. Het Centre Commercial de Caron
en ontvang Nu boeken korting op 20,- extra rt! ter uw win spo 8-daagse reis eigen vervoer Logies 3-kamerappartement
en ontvang Nu boeken korting op 20,- extra rt! uw winterspo
8-daagse Midweek reis met bus vervoer Logies Studio
Aankomst 22 dec 5 jan 12 jan 9 feb 1 mrt 22 mrt 2p 719 529 579 709 729 569 3p 559 419 449 549 559 459 4p 469 369 389 459 479 399 5p 419 329 349 409 429 359 6p 389 299 329 379 399 339 Prijzen per persoon o.b.v. logies en incl. skipas Zillertal (incl. gletsjer) voor 6 dagen. Toeslag 7e dag skipas 20,-. Bustoeslag vanaf 80,Meer vertrekdagen en reisduren op www.sunweb.nl CODE: MAYRHYPO
Voorwaarden: - de korting is alleen geldig op de wintersportreizen van Sunweb Vakanties - de korting is geldig t/m boekdatum 31 december 2007
ligt op ongeveer 400 meter afstand.
- de korting is niet geldig i.c.m. aanbiedingen - de korting is niet geldig op reeds gemaakte boekingen
Aankomst 12 jan 19 jan 26 jan 9 feb 16 feb 8 mrt 2p 359 379 389 429 429 439 3p 319 339 349 379 379 389 4p 299 319 329 359 359 369 Prijzen per persoon o.b.v. logies en inclusief skipas Val Thorens voor 6 dagen. Toeslag skipas Val Thorens 7 dagen 23,- (23 dec. t/m 20 april). Meer vertrekdagen en reisduren op www.sunweb.nl CODE: VATHCHAM
- de korting is niet inwisselbaar tegen contant geld en/of waardebonnen - de korting is niet geldig i.c.m. overige promotionele acties
Boek nú op Sunweb.nl of bel 0900-0290 Op sunweb.nl vindt u ons complete aanbod van vakanties. Prijzen zijn per persoon o.b.v. logies en incl. skipas.
(15cpm, ma t/m vrij 09:00 - 18:00, zat 10:00 - 17:00)
De worstelingen van Ian Curtis houden fans al jaren bezig. Zijn vrouw Deborah heeft er een boek over geschreven: Touching From A Distance. Ze schrijft over de man van wie ze zielsveel houdt, maar die zich steeds verder verwijdert van haar en van zijn burgerlijk bestaan in het troosteloze Britse stadje Macclesfield. De situatie verergert als Curtis verscheurd raakt tussen zijn verliefdheid op een wereldse Brusselse, Annick Honoré, en de belofte van eeuwige trouw aan de vrouw met wie hij net een dochter heeft. Het geeft de grote hit Love Will Tear Us Apart een bittere lading. Het is dit tragische liefdesverhaal waar Corbijn in Control de focus legt, met Curtis’ ziekte als belangrijke tweede oorzaak voor zijn wanhoop. Curtis lijdt aan epilepsie en krijgt aan het
einde van zijn leven steeds vaker toevallen, ook op het podium. De epilepsie van Curtis is waarom de scène waarin Joy Division live het nummer She’s Got Control speelt zo ontroert. Het nummer gaat over het meisje dat een epilepsieaanval kreeg voor de ogen van Curtis; dat maakte een onvergetelijke indruk op hem. Op het moment in de film waarop hij het zingt, is de ziekte bij Curtis nog niet geconstateerd. Corbijn gebruikt Curtis’ epilepsie als metafoor voor het verliezen van de grip op het leven, waarmee de titel gelijk verklaard is. Het blijft, ook na het zien van de film, moeilijk te begrijpen waarom Ian Curtis de dood als enige uitweg ziet. Er lijken zoveel oplossingen voorhanden. Maar Curtis ziet ze niet.
Gekwelde geest Mede door de zelfmoord van Curtis is Joy Division verworden tot symbool voor de kwetsbare en getergde ziel van jongvolwassenen. Muzikanten, schrijvers en andere regisseurs dan Corbijn verwijzen dan ook met grote regelmaat naar de Britse band. Een goed voorbeeld is de momenteel in Nederland draaiende Noorse film Reprise, debuut van de jonge regisseur Joachim Trier. In deze coming of age-film worstelen twee intelligente schrijvers van begin twintig met het volwassenwordingproces. Verwijzingen naar Joy Division duiken geregeld op. Een jongen die naar het Joy Divisiondebuut Unknown Pleasures luistert op zijn mp3speler. Een ander draagt een T-shirt met de afbeelding van de hoes van hetzelfde album. Joy Division, het uithangbord voor de gekwelde geest en de ideale soundtrack voor een stevige depressie. Een minder voor de hand liggende referentie gebruikt het gitaarbandje The Wombats, in het vrolijke liedje: Let’s Dance To Joy Division. Het verwijst naar die andere grote kracht van de band. Joy Division is zeker niet alleen geschikt om in te zwelgen, het is door het stuwende geluid en de onderliggende agressie ook heerlijk om op te dansen. Niemand die het beter uit kan leggen dan The Wombats: Let’s dance to Joy Division/And celebrate the irony/Everything is going wrong/ But we’re so happy p
24
Gaan
Lekker live Jasper van Vugt
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
On Stage Poëzie Tijdens poëziefestival ‘Dichter aan huis’ dragen dichters eigen werk voor in Haagse woonkamers. ‘Luisteraars hebben het gevoel dat ze echt contact met de schrijver hebben.’
Popronde Deventer 27 september
Avondje Nederlands talent spotten in je eigen stad? Dan is de Popronde precies wat je zoekt. Het rondreizende festival trekt langs maar liefst 19 steden om daar gedurende een avond het livecircuit compleet over te nemen. Van kroeg tot theater en concertzaal, alles waar een act kan staan wordt gebruikt. Bands als Voicst, The Sheer en Racoon zijn enkele groepen die al eerder op het festival staan. Onze tips voor dit jaar? Arthur Ebeling, William Wixley en The Bloody Honkies. Meer informatie: www.festivalinfo. nl/lekkerlive/
Tragically Hip 23 september Oosterpoort Groningen
Lang voordat acts als The Arcade Fire, Feist of The Dears lieten horen dat er ook heel leuke alternatieve muziek wordt gemaakt in Canada, waren The Tragically Hip al de lievelingen van het Nederlandse (festival)publiek. The Hip, zoals ze liefkozend worden genoemd, zorgt immers voor een spetterende show waarmee ze de mensen voor het podium tot groot enthousiasme weten te brengen. Dat zal tijdens deze optredens niet anders zijn. Meer info: www.podiuminfo.nl/
Haal eens een dichter in huis Myrte Huyts
E
r zijn twee soorten mensen die op ‘Dichter aan huis’ af komen, volgens Ferry Simonis, hoofd publiciteit van het festival. ‘Literatuurliefhebbers en voyeurs. Die laatste groep komt vooral om andermans interieur te bekijken.’ Om meer jongeren aan te trekken, heeft het bestuur elementen als poetry slam op het programma staan. De persoonlijke ontmoeting met de auteur is het uitgangspunt van het tweejaarlijkse festival, dat al voor de negende keer gehouden wordt. Simonis: ‘Het publiek heeft het gevoel dat het echt contact met de auteur heeft. Er zijn maar weinig dichters die niet willen, maar sommigen vinden de kleine afstand tussen dichter en publiek te bedreigend. Er is maar één keer iemand geweest die nooit meer mee wou doen. In de pauze stond hij te trillen. Hij vond het te confronterend, te eng.’ Het is aan de gastheer om de ruimte zo aantrekkelijk mogelijk te maken. Chong Kok Sing, al voor de vijfde keer gastheer, maakt zijn huis van tevoren gezellig en zorgt dat er hapjes en drankjes zijn. In het publiek zijn vooral ‘heel veel vrouwen’, die de betreffende dichter ook vaak gelezen hebben en hem vragen stellen. Over de keus van de dichter heeft de gastheer weinig te zeggen, al mag deze wel zijn voorkeuren doorgeven. Kok Sing: ‘Wij zeiden: doe ons maar een Belg. Dat vinden wij leuk.’ Die Belg is Peter Verhelst, die voor de tweede keer voordraagt op het festival. Verhelst: ‘Dichter aan huis maakt poëzie iets menselijker. Het voordragen aan een klein publiek doet me denken aan vroeger, aan vaders die hun kinderen voorlezen. Het is gemakkelijker dan optreden voor een grote zaal, waarbij je het gevoel hebt dat je tegen een soort zwart gat praat. Het feit dat de mensen binnen handbereik zitten, zorgt ervoor dat je gemakkelijk kunt uitweiden.’ Niet iedereen is bekend met zijn werk en dat houdt het voordragen verrassend en elke keer anders. ‘Het raarste wat ik heb meegemaakt, is dat iemand die identiek gekleed was op me af kwam. ‘’Meester, mag ik uw slaaf zijn?’’ vroeg hij.’ Maar over het algemeen blijft het hooguit bij wat vreemde interpretaties van zijn eigen gedichten door het publiek. ‘Geweldig wat sommige mensen allemaal in mijn werk zien.’ Het huis waar hij naartoe gaat, is voor Verhelst – net als voor het publiek – een verrassing. Zelf zou hij zijn huiskamer niet openstellen: ‘Nee, dat zou ik nooit doen. Veel te intiem. Ik ben erg gehecht aan mijn privacy.’ p Poëziefestival Dichter aan huis: 29 en 30 september in Den Haag, 13 en 14 oktober in Gent. Met o.a. Geert van Istendael, Tom Lanoye, Peter Verhelst, Kader Abdolah, Ilja Leonard Pfeiffer en K. Schippers. www.dichteraanhuis.nl
Chong Kok Sing: ‘wij willen een Belg, dat vinden wij leuk’
Club Judge: CJ’s Hotlist Wir sind Helden 26 september Effenaar, Eindhoven
Dat onze oosterburen best oké kunnen zijn, bewijst Wir sind Helden. De Berlijnse band rond perfecte schoondochter Judith Holofernes is in Duitsland al jaren een regelrechte sensatie en breekt nu ook in Nederland door. Sinds Studio Sport hun nummer Wenn es passiert adopteerde voor de uitzendingen rond het WK 2006 krijgt het viertal ook hier voet aan de grond. Ze komen voor een korte tournee naar Nederland. Een tip: niet over voetbal beginnen! Meer informatie? www.podiuminfo.nl/
Zonder dj’s geen feesten, zonder feesten geen dj’s. Nederland wordt overspoeld door een grote schare aan draaitovenaars. Het is dan ook de kunst om uniek te blijven. Maar waar zit hem nu het onderscheidende vermogen in bij evenementen: de locatie, de line-up of de naam? Club Judge ging op zoek en stelde een toptien samen van de meest markante, creatieve, maar vooral lachwekkende feestnamen. Dit is nog maar een greep uit de namen die circuleren binnen partyminded Nederland. Mocht je in de verleiding komen om je eigen je toptien samen te stellen, surf dan naar www.clubjudge.com!
Markante feestnamen top-10 1
Nooit Meer Naar Huis (Silly Symphonies, Den Haag) 2 Nope is Dope (Escape Venue, Amsterdam) 3 Dokkuh & Rokkuh (Club Players, Zoetermeer) 4 Duszdat (Sinners, Amsterdam) 5 Lekker belangrijk (Totum, Almere) 6 Oorgasm (Just-4U, IJsselstein) 7 Hagelslag (Strand Oog in Al, Utrecht) 8 Te Smerig (Pand48, Groningen) 9 Zomersproeten (Effenaar, Eindhoven) 10 Verlengsnoer (Chez Be Be, Utrecht)
FOTO: WILLEM SLUYTERMAN VAN LOO
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Trend Multimedia Dankzij de nieuwe media groeit de groep kunstenaars met de dag. Bestaat kunst met de grote K nog wel?
Iedereen kunstenaar Pamela Wilhelmus
D
Dus iedereen zou met een zelfgemaakte photoshoptekening naar Gogbot kunnen komen en zichzelf kunstenaar kunnen noemen? Nee, zo simpel ligt het ook weer niet. De Groot: ‘Ik loop nu zo’n dertig jaar rond in de kunstwereld, ik ken mijn klassieken. Kunst moet inspirerend en uitdagend zijn. Het doel van Gogbot is om multimediakunst op confronterende wijze aan een breed publiek aan te bieden. Zo bepaal ik wat de programmering van Gogbot wordt. Tegenwoordig is interactiviteit belangrijk, de kijker consumeert niet alleen, maar neemt ook deel. Puur consumeren, zoals vroeger, is niet meer aantrek-
Het bioscoopbezoek loopt terug en videotheken houden nog maar net het hoofd boven water. Waarom? Omdat heel Nederland de nieuwste films allang op zijn computer heeft staan. Strikt verboden natuurlijk, maar ook bij ons rolt wel eens per ongeluk wat binnen. Daarom hier de allernieuwste downloads: nog niet in Nederland, maar al wel in de huisbioscoop. Jerry Huinder
Schieten, vechten, actie en sensatie in het kwadraat. De mysterieuze Mr. Smith zit rustig bij een bushalte te wachten als hij ziet dat een vrouw en haar baby worden achtervolgd door een man met een pistool. Mr. Smith kan zich niet bedwingen en probeert de vrouw en baby te helpen. Wat volgt is een bizar vuurgevecht waarin de vrouw overlijdt. Mr. Smith neemt het op zich om uit te vinden waarom de moeder en de baby dood moesten. Zijn probleem? Een mannetje of duizend proberen hem hier van te weerhouden. Dit leidt tot een even interessante als overweldigende zoektocht met een zeer verrassende uitkomst. Ons advies: Die Hard 1, 2, 3 en 4 is voor mietjes. Dit is actie. In bioscoop: 11 oktober
Sinds de jaren tachtig is het verschil tussen high art en low art vervaagd
Games als kunst
Voorvertoning
Shoot em up
o n d e r d agavond. Harde beats schallen over de Oude Markt in Enschede. Het pittoreske centrum van de stad ziet er vreemd uit met de technobeats als achtergrondmuziek. Het middeleeuwse decor dat door de Grote Kerk wordt gevormd, is ook niet intact gelaten: de gevel van het kerkgebouw wordt ontsierd door een flinke graffiti. Niets is meer heilig. Ineens verdwijnen de letters en strepen, als sneeuw voor de zon. Een grote installatie op het plein wordt zichtbaar in het schijnsel van de lantaarns, en dan wordt alles duidelijk. Deze graffiti was een kunstwerk gemaakt in het kader van het multime-
diafestival Gogbot. Een multimediaal kunstwerk, dus van spuitbussen en verf was hier geen sprake. Lasergraffiti, daar ging het om. Multimedia doordrenken niet alleen onze maatschappij, maar zijn ook steeds bepalender voor het kunstklimaat. Dat is te zien aan de opkomst van multimediale festivals als Gogbot, Robodock, Sonic Sounds, Impact en ga zo maar door. Geen kunstacademie kan nog zonder multimediale toepassingen, en zeker in Enschede, waar een Technische Universiteit huist en de kunstacademie AKI ArtEZ technologie hoog in het vaandel heeft staan, is multimedialiteit compleet verweven met de kunstscene. Kees de Groot kan het beamen. Als programmeur van Gogbot, dat afgelopen weekend in Enschede plaatsvond, zou je hem haast multimediaKees kunnen noemen. ‘Sinds de jaren tachtig is het verschil tussen high art en low art vervaagd. In feite begon het natuurlijk al met de pop art, met Andy Warhol. Een blik soep kan kunst zijn als je het in een bepaalde context zet. Maar tegenwoordig gaan we nog een stapje verder. Niet alleen hebben de kunstenaars ander gereedschap tot hun beschikking, ook de manier om de kunst te communiceren breidt zich uit: magazines, posters, alles kan. De grens tussen de ‘gewone mens’ en de kunstenaar is vervaagd. Kunst is kunst zodra er kunst op staat.’
Zien 25
Multimedia zijn steeds bepalender voor het kunstklimaat
kelijk. Daarom hebben ook computergames bijvoorbeeld een plek op Gogbot.’ En zo kan het gebeuren dat op Gogbot een expositie over Second Life tot kunst wordt gerekend. Of een vj-voorstelling. Die kun je trouwens ook zien op het technology&art festival Robodock dat momenteel in Amsterdam gaande is. Toch deelt programmeur van Robodock en expert op het gebied van videokunst, Pim Peterse de mening van Kees de Groot niet helemaal, dat tegenwoordig alles in theorie kunst kan zijn. ‘Iets is niet per definitie kunst als het zich in een kunstzinnige omgeving bevindt. Juist doordat kunst een conflict creëert, wordt het beeldende
kunst. Iets kan decoratief mooi worden vormgegeven, en dat is hartstikke knap van de ontwerper, maar dan communiceert het nog niet zoals kunst dat doet. Een vj kan leuk bewegend behang maken, maar dat heeft niets met kunst te maken. Het wordt pas kunst als er grenzen worden opgezocht. Wat kan het publiek nog verteren, hoe ver kun je gaan zonder mensen op de kast te jagen? Op zoek gaan naar de grenzen van het mogelijke, binnen de techniek die je gebruikt.’ Dat het tegenwoordig minder duidelijk is wat kunstzinnig is, dat gelooft Peterse niet. ‘Het is absoluut waar dat er veel meer variabelen zijn, meer kunstsoorten, dus zijn er
ook meer mogelijkheden om kunst te creëren en meer kunstenaars. Als je in het juiste culturele klimaat opgroeit word je ook sneller kunstenaar, mits je het in je hebt. Maar de spelregels zijn niet veranderd.’ Iedereen kunstenaar is dus niet helemaal waar. Kunst blijft kunst zoals het was. Maar door de toegenomen multimediale gereedschappen om kunst te maken zijn er zoveel nieuwe soorten kunst bijgekomen, dat ook meer kunstenaars eindelijk kunnen doen wat ze nooit hadden kunnen doen als ze twee eeuwen geleden waren geboren. Als je nu nog geen kunstenaar bent, dan word je het nooit. p
Extra Wintersportkorting speciaal voor lezers van De Pers Boek nu uw wintersportvakantie op www.sunweb.nl en ontvang 20,- EXTRA KORTING! Volg de boekingsstappen en vul bij het prijsoverzicht de kortingscode INDEPERS in. Klik daarna op controleer actiecode. Uw extra korting wordt direct verwerkt! (zie voorwaarden) Oostenrijk Gerlos
3 incl. Skipas Zillertal
Frankrijk Les Deux Alpes
Appartementen *** Appartementen Tuxer is een perfecte
App. Aiguille Lodge **** Résidence Aiguille Lodge is een
keuze voor iedereen die houdt van
prachtig appartementencomplex dat
de vrijheid van een appartement en de gezelligheid van een levendig
in traditionele bergstijl is gebouwd met veel hout en steen. Op 150 meter
wintersportdorp. De appartementen
afstand bevinden zich twee moderne
liggen op ongeveer 400 meter van het centrum van Gerlos. De oefen-
Vanaf
piste ligt op circa 500 meter van de appartementen en de Isskogelbahn (met directe verbinding naar de Zillertal Arena) vindt u op ongeveer 1000 meter van het complex. De skibus stopt op 100 meter afstand van de appartementen.
239,-
en ontvang Nu boeken korting op 20,- extra sport! ter win uw
8-daagse reis eigen vervoer Logies 3-kamerappartement, Type F
199,-
3 incl. Skipas Les Deux Alpes
stoeltjesliften die u zonder lange wachttijden naar boven brengen.
Vanaf
Eén lift brengt u naar de Pied Moutet, een bosrijk gedeelte van Les Deux Alpes en de andere staat in verbinding met het grote skigebied. Deze lift is gemakkelijk te bereiken via de piste die langs het complex loopt en u kunt dus ook terugskiën tot aan de voordeur.
- de korting is niet geldig i.c.m. aanbiedingen - de korting is niet geldig op reeds gemaakte boekingen
199,-
en ontvang Nu boeken korting op 20,- extra sport! ter win uw
Aankomst 08-dec 12-jan 2-feb 23-feb 1-mrt 15-mrt 2p 239 379 599 699 579 499 3p 209 299 459 549 459 389 4p 199 269 389 479 399 339 5p 199 239 349 439 369 309 Prijzen per persoon o.b.v. logies en inclusief skipas Les Deux Alpes voor 6 dagen. Toeslag 7e dag skipas 27,50 (bij aankomst tussen 05.01 en 26.01 is de 7e dag skipas gratis). Bustoeslag vanaf 80,Meer vertrekdagen en reisduren op www.sunweb.nl CODE: DEALAIGU
- de korting is niet inwisselbaar tegen contant geld en/of waardebonnen - de korting is niet geldig i.c.m. overige promotionele acties
Boek nú op Sunweb.nl of bel 0900-0290 Op sunweb.nl vindt u ons complete aanbod van vakanties. Prijzen zijn per persoon o.b.v. logies en incl. skipas.
Back to the future, maar dan de tekenfilmversie. Wilbur is een weeskind dat keer op keer wordt geweigerd door potentiele ouders. Op een gegeven moment is Wilbur het zat. Hij overtuigt zichzelf ervan dat alleen zijn moeder hem wil hebben. Om haar terug te vinden, ontwerpt hij een machine waar hij mee kan kijken in het verleden. Maar tijdens de onthulling loopt het allemaal anders. Bowler Hat Guy, de gemenerik van de film, maakt de machine kapot. Wilbur komt opdagen als redder en brengt Lewis naar de toekomst. Daar ontmoet hij de familie Robinson, die hem wél wil adopteren. Maar is dit handig? Ons advies: Downloaden als je niks beters te doen hebt. In bioscoop: 10 oktober
Evening
8-daagse reis met eigen vervoer Logies 2-kamerappartement Type B
Aankomst 15-dec 22-dec 5-jan 26-jan 16-feb 15 mrt 4p 259 589 409 489 639 459 5p 249 519 369 429 559 419 6p 239 479 349 399 509 389 7p 239 439 329 369 469 369 Prijzen per persoon o.b.v. logies en incl. skipas Zillertal (incl. gletsjer) voor 6 dagen. Toeslag 7e dag skipas 20,-. Bustoeslag vanaf 80,Meer vertrekdagen en reisduren op www.sunweb.nl CODE: GERLTUXE
Voorwaarden: - de korting is alleen geldig op de wintersportreizen van Sunweb Vakanties - de korting is geldig t/m boekdatum 31 december 2007
Vanaf
Meet the Robinsons
(15cpm, ma t/m vrij 09:00 - 18:00, zat 10:00 - 17:00)
Typische vrouwenfilm met Meryl Streep in één van de hoofdrollen. Een oude vrouw, Ann Grant, ligt op haar sterfbed en overdenkt haar leven. Beelden van de jeugd van Ann wisselen af met beelden van het heden. De dochters raken geïnspireerd door een naam die Ann de hele tijd mompelt. De kijker weet al snel dat het de liefde van haar leven is, die ze uit het oog is verloren, maar haar dochters niet. Wanhopig probeert Ann vrede te krijgen met het verlies van deze grote liefde en de dochters proberen uit te vinden wie de mysterieuze man is. Uiteindelijk komt een oude vriendin langs, die licht in de duisternis brengt. Ons advies: Alleen als je van tranentrekkers houdt. In bioscoop: 18 oktober
De stad als bron van inspiratie! Ook zo moe van het feit dat de Nederlandse binnensteden steeds meer op elkaar gaan lijken? Lekker shoppen in een nieuwe stad is er tegenwoordig bijna niet meer bij. Overal ziet u dezelfde ketens met dezelfde logo’s en formules. U wilt geïnspireerd worden, nieuwe winkels ontdekken, maar krijgt in elke stad een déjà vu. Dit hoeft niet langer! NLstreets leidt u via de website en het magazine naar de straten waar de initiatiefrijke, eigenzinnige en exclusieve ondernemers zich hebben verzameld. Straten die bruisen van de creativiteit en ondernemerschap!
Impulsieve shoppers niet getreurd. Voor u is er NLstreets Mobile. Hiermee kunt u vanaf elke locatie de online gids van NLstreets doorzoeken. Uw personal shopping assistent dus! NLstreets heeft een duidelijk ideaal: “Wij ondersteunen zelfstandige winkeliers en ondernemers die met een origineel, trendy en exclusief productaanbod inspelen op de behoefte aan authenticiteit. NLstreets gaat de strijd aan met de oninspirerende ketens en formules en brengt de zelfstandige ondernemer en de consument weer tot elkaar”. Bent u ook klaar om weer eens geïnspireerd te worden, van de gebaande paden af te wijken en écht leuk te shoppen? Kijk dan op www.nlstreets.nl!
De Bergen Eindhoven
VS
Nieuwe Rijn/Botermarkt
Leiden
Sfeer straat bruisend, vernieu-
Sfeer straat gezellig, sfeervol, bij-
wend, uniek, verrassend
zondere winkels
Bezoekers niet alledaags of voorspelbaar, houden van kunst en cultuur
Bezoekers allerlei, iedereen loopt
Leeftijd straat ongeveer 87
Leeftijd straat jaar of 400
Bekende Nederlanders Theo
Bekende Nederlanders niet veel
hier rond
Op blote voeten door De Bergen
Maassen, Frans Bauer, voetballers PSV
Meest opvallende product Meest opvallende product
tropische vissen
Eigen gemaakte keramiek
Terrassen 10
op het gebied van shoppen. Waar mainstream- winkelen gangbaar was, mogen we nu buiten gebaande paden treden. Eindhoven is
Terrassen 15 Auto Bijna geen, want vanaf 11 uur Auto middeklasse auto’s en veel
is alles autovrij
grote auto’s van Chinese ondernemers
een stad die zich graag wil profileren als kunstzinnig en creatief. Het heeft dan ook een bijzonder setje winkelstraatjes dat daar
Ondernemer aan het woord… Kapperszaak Faces, eigenaar Antoine Bartels krijgt terwijl je haar wordt gewassen. De laatste jaren hebben we een enorme groei doorgemaakt. We staan hier nu op een drukke dag met 13 mensen. Eerst waren dat er 8. Dat komt omdat we blijven vernieuwen en veel naar buiten treden. Het is hier een
“Het is hier een beetje wellnessachtig, dat is gewoon heerlijk.” beetje wellness-achtig, dat is gewoon heerlijk. We zijn hierboven dan ook bezig met “Ik zit met mijn winkel al zeventien jaar een city-spa, waar mensen ‘lunchtime treathier in de Bergen, maar bijna 11 jaar op ments’ kunnen krijgen. Dat gaat waardeze locatie. Ik ben naar dit pand verhuisd schijnlijk rond 1e kwartaal 2008 open. Voor omdat we besloten samen te gaan werken mij is het belangrijk dat Faces een eigen met andere disciplines, waaronder een identiteit behoudt. Ik wil een fullconcept schoonheidsspecialist en modellenbureau. salon, het beste product van ieder merk, Mensen vinden het prettig dat je maar naar diversiteit. Wij maken ons eigen fotomateriéén adres hoeft voor je uiterlijke verzorging. aal en trainen veel. Ik vind het heerlijk om Mijn klanten besteden daar vanzelfsprekend in de Bergen te zitten. Dat heb ik altijd aandacht aan, en wij bieden kwaliteit. We gevonden. Vroeger was het iets ranziger, werken hier met goede producten van Aveda maar ook heel leuk. De combinatie van dat en bij elke knipbeurt zit een hoofdmassage ranzige door bijvoorbeeld sexshops en cult van 10 minuten inbegrepen, die je liggend mag van mij wel.”
Abonnement
Geïnteresseerd zijn in ‘kunstzinnig’, ‘apart’ en ‘creatief’ is in, ook ten tafeltjes nodigen uit om even
Ja, ik wil een jaarabonnement op NLstreets.nl magazine. 4 nummers voor 12,-. Mijn gegevens zijn: Naam ............................................................................................................................ Adres ............................................................................................................................. Postcode en Plaats .................................................................................................. Telefoon ................................................. Geboortedatum ....................................... E-mail ........................................................................................................................... Ik machtig NLstreets om 12,- af te schrijven van mijn bank- of girorekeningnummer: .............................................................................................
t.n.v.................................................................................... Datum ............................................................................... Handtekening Opzeggen kan schriftelijk 1 maand voor het verstrijken van de abonnementsperiode. Dit abonnement is geldig voor mensen die woonachtig zijn in Nederland. Adres: NLstreets, Antwoordnummer 39070, 1090 VB Amsterdam - Postzegel niet nodig.
uitstekend bij past: De Bergen. Een klein stukje stad waar bezoekers hun artistieke hart volop kunnen ophalen. Je moet altijd wéten waar de speciale straatjes van een stad zijn, anders vind je ze domweg niet. Eindhoven is daarop geen uitzondering. Na de winkelstraten in het commerciële gedeelte te hebben doorgeslenterd en een terrasje op de Markt te hebben gepakt, lijk je het centrum volledig te hebben verkend. Maar niets is minder waar, want wie een paar honderd meter doorloopt wordt verrast door De Bergen; de karakteristieke winkelstraatjes van Eindhoven. De Bergen was vroeger ook al artistiek, maar dan op een andere manier. Tot zo’n vijftien jaar geleden waren de straten vooral gevuld met Chinese toko’s en sekswinkeltjes. Maar toen al stond De Bergen bekend om de sfeer. Niet alle toko’s en seksshops zijn weg, maar een verandering in het winkelaanbod is
duidelijk zichtbaar. Onveranderd in deze buurt is de bekendheid om sfeer, tegenwoordig getypeerd als ludiek en kunstzinnig. Volgens de ondernemers in de straat komt dit vooral door de combinatie van oude ambacht en aparte winkels. Dat creëert een specifieke sfeer en trekt dus ook een specifiek publiek Vooral jonge mensen lopen al rond aan. Zo blijf je weg van de massa in het kunstzinnige stukje stad. Ze en blijft de buurt speciaal. ogen creatief, levendig en uniek en passen naadloos bij het karakter De Bergstraat, de Grote Berg en van de straatjes. Zij hebben De de Kleine Berg vormen samen het Bergen ontdekt als heerlijke hangwinkelgebied De Bergen, op vele out om lekker te shoppen in de manieren vol lof beschreven door aparte kledingwinkels, wat te drinenthousiaste Eindhovenaren. En ken, te lunchen of ’s avonds wat te terecht. Wat je hier treft als bezoe- eten. Want ook op dat gebied kun ker, is een verscheidenheid aan je in De Bergen prima terecht. Zat opvallende winkeltjes. Zoals Bagel keuze uit leuke eettentjes met een & Juice, een eettentje op de Kleine fijn aanbod. Het is op en top genieBerg. De vibe is er relaxt, open en ten in De Bergen, dus schoenen uit creatief. De muren hangen vol met en zwieren maar! kleurrijke flyers en posters, de hou- Geschreven door Myrthe van der Wolf.
U vindt ons in… Alkmaar
Hekelstraat Fnidsen Ritsevoort
Amsterdam
Cornelis Schuytstraat De 9 Straatjes Haarlemmerdijk Haarlemmerstraat Utrechtsestraat
Breda
Veemarktstraat
Eindhoven
Maastricht
Groningen
Rotterdam
Kleine Berg Bergstraat
Folkingestraat
Haarlem
Gierstraat Warmoesstraat Kleine Houtstraat
Leiden
Den Bosch
Botermarkt Nieuwe Rijn BurgsteegNieuwstraat
Den Haag
Leeuwarden
Verwersstraat Denneweg Prinsestraat
rustig te zitten, de muziek op de achtergrond en de leeshoek dragen bij aan de relaxte sfeer. Deze sfeer blijkt tekenend voor de rest van de straatjes. Ze ademen creativiteit. Of het nou komt door de stripboekenwinkel, de videotheek met goede cultfilms, een van de vele cadeauwinkeltjes of Twinkelbel, waar een groep verstandelijk gehandicapten kleurrijke kramieken prachtstukken maakt, je krijgt zin om te zwieren, je schoenen uit te schoppen en je te laten meenemen door de geest van De Bergen. Lekker rondrommelen tussen aparte spulletjes en je te laten inspireren om eens wat anders te kopen.
Sint Jacobsstraat
Rechtstraat Hoogbrugstraat
Nieuwe Binnenweg Witte de Withstraat Van Oldenbarneveltstr.
Utrecht
Lijnmarkt Schoutenstraat
Venlo
Jodenstraat
NLbeach
Zandvoort aan Zee
Wil jij NLstreets op de kaart zetten in je eigen stad? NLstreets zoekt full time en part time salesmedewerkers! Kijk voor meer informatie op www.nlstreets.nl/vacatures/
Volgende week: Mode special Over twee weken: Nieuwe Rijn en Botermarkt in Leiden
Weg 27
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Lastminute Valencia Barcelona afgezaagd? De derde stad van Spanje is een prima alternatief.
Boodschappen Speciaalzaken waar je vol verwondering uren kunt ronddwalen:
Wit en schitterend als een zeiljacht Ottomania. Warmoesstraat 22 Haarlem
Luxe handdoeken, doorgestikte beddenspreien, hamam doeken, zeep en grote dienbladen. In deze mooie winkel staan artikelen uit Turkije en Syrië centraal. Het assortiment is van een hoge kwaliteit en bestaat uit uitzonderlijke, sierlijke producten die je hier zelden ziet, maar die prima passen in zowel moderne als klassieke interieurs.
herderinnetjes met bloemenmandjes aan de arm. Voor het hippere shoppen moet je naar Barrio del Carmen, een wijk ten noord-westen van het centrum. Daar vind je winkels vol sneakers en mode van jonge Spaanse ontwerpers en designers. Met tientallen cafeetjes is deze buurt ook ’s nachts the place to be. Als een groen lint loopt de Jardín del Turia, ooit een rivier, door de stad. Vanwege aanhoudende overstromingen werd de rivier drooggelegd in de jaren zestig. Sindsdien is er plaats voor parken en sportvelden en is de Turia een ideale plek om te wandelen en te fietsen. Stoere fietsen als choppers en cruisers zijn te huur bij Soulcycles, een bedrijf van de Nederlandse Vivekka en haar vriend Benjamin. Ze geven ook
La Ciudad de las Artes y las Ciencias van de ontwerper Calatrava is een witte oase in de stad.
Tisha Eetgerink
V
Ook in la Ciudad de las Artes: het grootste aquarium van Europa.
alencia is te vergelijken met een zeiljacht. Groot, met een klassiek uiterlijk maar tjokvol moderne techniek. Wit, internationaal en populair bij mensen met een goedgevulde portemonnee. De stoepen zijn van marmer en de vuilnisbakken op straat hebben glimmend gouden deksels. De bewerkte stenen gevels zijn met gemiddeld twaalf verdiepingen net zo hoog als een flinke mast en de straten zijn zo schoon als een pas geboend dek. Valencia presenteert zich als shopstad. Alle dure merken hebben er een branche. Op straat wenkt een man in donkerblauw kostuum ongeduldig zijn blonde vrouw die is blijven hangen voor de etalage van mode-ontwerpster Carolina Herrera. Ze zouden toch naar de Mont Blanc-pennenwinkel? Op haar hoge hakjes trippelt ze naar hem toe, uitkijkend dat ze niet uitglijdt over het gladde marmer. Ze wil ook per se naar Lladró. De zoete creaties van deze uit de regio afkomstige porseleinfabrikant zijn niet naar ieders smaak. Miniatuurbeestjes en
Waar is... Teun
H
et is rustig op school. Er zijn bijna geen studenten meer, en degenen die er horen te zijn, zijn bijna allemaal afwezig. Gisteren was het M a r i a - Te n h e m e l o p n e m i n g , whatever that means. Ik ben niet gelovig en ik geloof dat ik daarom ook niet weet wat het inhoudt. Het boeit me eigenlijk ook helemaal niet. Maar als ik de mensen nou
laat geloven dat ik geloof, geloof ik dat ik meer feestdagen heb. Vanochtend was ik een beetje te Nederlands bezig: ik dronk CoolBest uit een Albert Heijn-glas. Dus ter compensatie eet ik nu een pizza als middageten. Dat zou ik elke dag wel kunnen. Gisteravond keek ik rustig tv toen ik opeens knallen hoorde. Ik had mijn luiken dicht voor de muggen, dus ik kon niet zien wat er zich buiten afspeelde. Toen ik op
Het strand van Valencia is 15 kilometer lang en bereikbaar per metro advies over leuke routes. In dezelfde Turia-rivierbedding ligt het imposante paradepaardje van Valencia, La Ciudad de las Artes y las Ciencias (de stad van de kunst en de wetenschap). De aaneenschakeling van witte, futuristische gebouwen is het grootste culturele complex van Europa en omvat een theater, een museum, een IMAX-bioscoop en een aquarium, inclusief dolfinarium en onderwatertunnel. Net als het iets grotere Barcelona ligt Valencia aan zee. Hier is de haven van de America’s Cup met de miljoenenboten die meedoen aan de meest prestigieuze zeilrace ter wereld. Het strand zelf is bijna vijftien kilometer lang en goed bereikbaar per metro. Aan de boulevard staan kraampjes met Orxata, een koel melkdrankje van aardamandelen. Zo zoet dat je mond ervan samentrekt. Nee dan liever Agua de Valencia: een mix van jus d’orange, cava en vodka. Lekker hoor, integreren. p
teunjongerling.waarbenjij.nu NAAM: Teun (18) PLAATS: Milaan, Italië DOEL: Modestudie PERIODE: Minstens tot 2010
De Verwondering Hoogbrugstraat 21 Maastricht
De Verwondering doet zijn naam eer aan - dat besef je als je er binnenstapt. Je kijkt je ogen uit naar het spannende en veelzijdige assortiment uit meer dan twintig landen. De eigenaren laten zich niet dicteren door stijl of trend, maar maken hun keuzes op basis van gevoel en durf.
WHAT TO DO Eten
Bamboo, Jorge Juan 19 Lalola, Subida del Toledano 8
Slapen
Hotel Neptuno Paseo de Neptuno 2 Purple Nest Hostel, Plaza Tetuan 5
Doen
La Ciudad de las Artes y las Ciencias, Av. Autopista del Saler Soulcycles, calle Murillo 22
Uit
Café Lisboa, Plaza Doctor Collado Xino Xano, calle Alta 28
mijn balkon ging kijken, bleek het een megavuurwerkspektakel te zijn. Heel mooi, ik heb nog nooit zulke grote pijlen de lucht in zien gaan. Ik ben al te lang niet meer uitgeweest, wel een paar keer naar een aperitief, maar daar kun je niet dansen. Ik baal dat er geen partymensen meer zijn. Alleen nog Aziaten, en die zijn altijd moe. En ik kan er gewoon niet tegen als iedereen om me heen moe en verveeld is. Ik wil iets te doen hebben, iedere dag. Gisteren had ik geen les en daar baalde ik ook enorm van. Er moet een routine zijn, gewoon een dagelijks ding. Ik vind het zelfs ver-
Terpen Tijn Nieuwe Rijn 57 Leiden
Deze kleurrijke, overzichtelijke winkel biedt een zeer uitgebreide collectie kwalitatief hoogwaardige schilder- en tekenmaterialen, boetseerklei en allerhande benodigdheden op dit gebied. De speciale handgeschepte vellen uit India en Nepal zijn pronkstukken uit de collectie.
Meer informatie bij:
velend om weekend te hebben. Normaal gesproken zou ik van alles ondernemen, maar ik heb het nu wel een beetje gezien elke keer in mijn eentje. Nog maar een paar weken en dan begint mijn echte school eindelijk. Dan leer ik als het goed is ook Italianen kennen, dus niet alleen maar uitwisselingsstudenten die elke keer weer wisselen. Maar goed, uiteindelijk heb ik wat ik wil: ik ben in Milaan, fucking Milaan!
28
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
NS biedt onverwachte ingangen voor trainees Als je NS zegt, denkt iedereen aan treinen. Maar NS is veel meer dan dat. Want welk bedrijf staat in de top 10 van de vastgoedbranche? Vormt een van de grootste retail- en horecaketens van Nederland? En is actief als internationale bouwonderneming? Ook dat is NS. Deze veelzijdigheid maakt ons tot een aantrekkelijke werkgever voor talenten die willen doorgroeien naar managementfuncties bij NS. Daarom organiseert NS op 16 november 2007 een Talent Clinic voor bijna afgestudeerde wo-studenten of starters met maximaal één jaar werkervaring. Voor jou is dit niet alleen een mooie kans om in één dag te ontdekken wat NS allemaal in huis heeft. Het is ook de kortste weg om aan de weet te komen of je bij ons aan de slag kunt. Dus zorg dat je er bij bent. Schrijf je vóór 30 september 2007 in op www.nstalentclinic.nl
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Kosten Koper Haarlem Het beste van twee werelden: modern woongenot in een idyllische woonomgeving. Als je oren en ogen sluit voor de drilboren bij de overburen althans.
Moderne geschiedenis
Zijn 29
Nieuwe Daphne Eind september ligt een nieuw kinderboek van Daphne Deckers in de winkels: Marijn in de Woestijn. In dit avonturenverhaal belandt de achtjarige Marijn na een bezoek aan het museum plotseling in het oude Egypte. Hij moet het opnemen tegen een zanddraak, mummie, krokodil en valse magiër. Een spannend verhaal vol geheimen! ISBN 9789043910316, prijs € 14,95. Voor kinderen is er vanaf 23 september een Marijn in de Woestijnspeurroute in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.
Family Fever Disco Zondag 30 september kunnen de voetjes weer van de vloer tijdens Family Fever bij Panama in Amsterdam! Family Fever is feesten met het hele gezin, met veel extra’s voor papa, mama en de kids. Onder leiding van een deejay en dansleraar kan iedereen zich uitleven. Natuurlijk is het een rookvrij feestje. Entree is € 10,00 aan de deur. www.TheKidsDaily.nl geeft 2 x 4 entreekaartjes weg, kijk snel op de site!
Binnenpret Pamela Wilhelmus
N
ergens vind je meer monumenten dan in Haarlem. Dat is misschien wel het meest opvallende kenmerk van de stad. Direct als je de binnenstad in wandelt, word je om de oren geslagen met pittoreske geveltjes, glas-in-loodraampjes en op elke straathoek zijn er hofjes in alle soorten en maten. En natuurlijk is het gemeentebestuur daar trots op. Niettemin heeft het herstructureringsvirus, waar tegenwoordig zoveel Randstadsteden mee zijn aangestoken, ook Haarlem in zijn greep gekregen. Bij de Gedempte Voldersgracht kun je de effecten zien. De straat heeft een eeuwenoude geschiedenis. Het stadsbestuur bepaalde in 1407 dat alle vrouwen van lichte zeden naar deze straat, die toen nog Voldersgracht heette, moesten verhuizen. Daarmee werd het de eerste officiële rosse buurt van Haarlem. Enkele decennia later begonnen de burgers te klagen
over de stank uit de Voldersgracht en de aansluitende Oude Gracht, waarop de grachten werden gedempt, en voilà, de Gedempte Voldersgracht was een feit. Van de oude geschiedenis is inmiddels niet veel meer te zien in de straat. De beuk erin, moet de gemeente hebben gedacht, want de hele dag door hoor je het doffe
Alles is gloednieuw, maar een keuken en toilet ontbreken gedreun van nijvere werklieden die hard bouwen aan het Raakscomplex, een groot nieuwbouwcentrum met appartementen, winkels en parkeergarages. Niet veel doet hier nog herinneren aan de sfeer van weleer. De nieuwbouwappartementen van het Raaksproject zijn zo goed als allemaal al verkocht, en het einde van dit jaar zullen als het een beetje meezit de eerste woningen worden opgeleverd. Maar tegenover het nieuw te
bouwen complex staat een wat ouder appartementencomplex dat daar is neergezet in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Een van de appartementen is een vierkamermaisonnette. De woning is twee jaar geleden gerenoveerd, maar op een gegeven moment was de koek op: alles is spic en span, de vloeren zijn vernieuwd en de badkamer met hoekbad en designkranen is gloednieuw, maar een keuken en een toilet ontbreken. En in de strak afgewerkte masterbedroom ziet een hoek er kaal en onaf uit. De inbouwkast die daar was gepland is er ook nooit gekomen. Een koper zal dus de laatste beetjes afwerking zelf moeten doen, maar dat biedt mogelijkheden om de gerenoveerde woning te larderen met een stukje eigen inbreng. In de ruime woonkamer valt veel licht binnen, al kijk je wel uit op de nieuwgebouwde appartemententoren die in het smalle straatje betrekkelijk dicht op de voorgevel van de maisonnette staat. Op de eerste woonlaag kun je zowel aan de voorkant als aan de achterkant op een balkon in het zonnetje zitten, en op
de tweede verdieping wordt de buitenruimte aangevuld met een dakterras. De Gedempte Voldersgracht is een autovrije straat, dus recht voor de deur kun je je bolide niet parkeren, maar de nieuw te bouwen parkeergarage naast de Gedempte Oude Gracht biedt soelaas. Nieuw nieuw nieuw, dat is wel een beetje het credo van de buurt waar dit appartement zich bevindt. Maar als je bedenkt dat op twee minuten lopen de Grote Markt van Haarlem zit, het absolute middelpunt van het historische centrum, heb je misschien wel best of both worlds: modern woongenot in een idyllische omgeving. Oud en nieuw vinden elkaar. Je moet alleen wel een beetje geduld hebben, want tot 2009 dreunt het effect van de bouwwerkzaamheden nog door. p Gedempte Voldersgracht 13, Haarlem. Vraagprijs € 259.000,-
Meer informatie op: www.dimo.nl
De afhaalhap: zin in dim sum Nam Tin ‘Jij wil dat?’ Ongelovig kijkt de Chinese serveerster ons aan als we wijzen naar de Taro taart op het bestelpapiertje. De voorspellende lading van de naam, die had ons overgehaald, maar mevrouw Tin doet er alles aan om ons van onze totaal irrationele keuze af te helpen. ‘Is niet lekker. Is gestoomd. Beter gebakken nemen.’ Maar dit is toch een dim sum restaurant? Dat hoort toch allemaal gestoomd? Nee. Dim Sum, wat zoveel betekent als ‘stip op het hart’, bestaat uit gebakken, gefrituurde óf gestoomde
deegpakketjes met een vulling van combinaties van vlees, vis of groente. Chinees restaurant Nam Tin op de Amsterdamse Jodenbreestraat doet de verwachtingen hoog oplopen als we voor een afhaallunch besluiten hun dim sum eens uit te proberen. Van de aanwezige gasten is tachtig procent Chinees. Dan moet het hier wel gaan om een authentiek Chinese keuken. Nou, vooruit dan maar, we besluiten mevrouw Tin te geloven, en skippen de gestoomde Taro taart. Maar voor gestoomde hapjes zijn we gekomen, dus die zullen we nemen ook. Ze zullen heus niet allemaal worden afgekeurd door de vrouw des huizes. En nee, inderdaad, Siu Long Pao,
een soort met gehakt gevuld, gestoomd hapje mogen we gewoon bestellen. Evenals de gestoomde rijstflensjes met vlees en gezouten groente. Onze gastvrouw doet er zelfs nog een schepje bovenop: de Ha Kau – garnaalpasteitjes, en Siu Mai, hetzelfde maar dan met vlees, wordt ons door haar aangeraden. Dit zijn de populairste gerechten. Als we de gerechten ontvangen hebben en ze een voor een bekijken, is het wel even schrikken. De standaard dim summetjes in een deegjasje opgeknoopt als een knapzak zien er bekend uit, maar de lillende massa kikkerdril waar her en der ondefinieerbare sprieten uitsteken die de rijstflensjes voorstellen
Het Land van Ooit heeft een nieuwe Indoor Speeltuin, Binnenpret! Springkussens, trampolines, tafelvoetbal en een heus kinderdorp voor de kleinste. Ook kunnen de kids zich verkleden en laten schminken. Het is een enorm speelfeest, waar ook een verjaardag gevierd kan worden. Tijdens het seizoen is Binnenpret een onderdeel van Het Land van Ooit als park, maar ook in de winter is het speelparadijs open op woensdagmiddag, zaterdag en zondag.
www.thekidsdaily.nl
Pamela Wilhelmus kunnen we moeilijk in onze mond voorstellen. Hé, we zijn de kinderachtigste niet, hup, opeten. Dat is alleen nog niet zo eenvoudig met die
stokjes. ‘Goed voor een eerste date,’ oppert mijn metgezel nog als ik een stuk flensje gedoopt in kikomansaus lanceer omdat ik met de stokjes uitglijd over de drilmassa. Maar, eerlijk is eerlijk, het is heerlijk. De flensjes zijn misschien wat aan de zoute kant, maar smaken uitstekend, en ook de rest van de hapjes doet ons begrijpen waarom bij deze afhaal in het restaurant zelf voornamelijk Chinezen zitten. Hulde voor de kok. Als we nog een keer gaan dim summen, gaan we zeker weer hier naartoe. p Oordeel: 8,0 Nam Tin, Jodenbreestraat 11, Amsterdam
30
Doen
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
STADSPARKEN
Nederland buitenland Klimaatverandering heeft ook fijne gevolgen. Nederland wordt warmer en we komen steeds vaker buiten om te flaneren. Het stadspark lokt.
Pamela Wilhelmus
H
Een goede sfeer is onmisbaar in een bloeiend stadspark, zoals in het Amsterdamse Westerpark (boven) en het Utrechtse Griftpark (onder).
HOLLANDSE HOOGTE
et klimaat wordt warmer. In honderd jaar is de buitentemperatuur van ons land met ruim anderhalve graad gestegen. En dat merken we. Niet alleen aan níeuwe flora en fauna die ineens in groten getale in het wild te vinden zijn. Ook een al bekende Nederlandse diersoort is ineens veel vaker buiten te zien: de mens. Het Nederlandse buitenleven floreert. Was flaneren tot voor kort nog voorbehouden aan temperamentvolle Spanjaarden op de Barcelonese Ramblas, warmbloedige Italianen op het Romeinse Piazza Navona of heetgebakerde Grieken op de Akropolis, tegenwoordig kuieren die bleke Nederlanders ook heel wat af in de groene natuur. En waar kan dat in ons volgebouwde land beter dan in een stadspark? In het Utrechtse Griftpark is te merken dat we vaker buiten zijn. Binnen drie jaar tijd is het bezoekersaantal verdubbeld naar 220.000 per jaar. Parkcoördinator Wim Horst ziet het enthousiast gebeuren. Hij is Neerlands enige parkcoördinator, en zorgt voor overeenstemming tussen de plannen en ideeën van vrijwilligers, politie, evenementenorganisaties, buurtbewoners en parkbezoekers. Een nieuw, modern betonnen gebouw met een schuin houten ecologisch dak waaronder een expositieruimte schuilt, vormt het decor van zijn kantoortje. Naast het gebouw liggen een kinderboerderij en speelplaats. Wie langswandelt, hoort de geiten mekkeren en hier en daar scharrelt een kip. Slenter je het park binnen door een van de vijftien entrees, dan kom je onherroepelijk bij dit centrale parkpunt na een wandeling over grote, rode Chinese leistenen omzoomd met jonge boompjes. Het pad, de rode loper in de volksmond, voert langs een skatepark, het glazen restaurant Griftpark, over het riviertje de Grift en langs een strak, groen grasveld aan een vijver met spiegelglad water dat slechts rimpelingen vertoont wanneer een groep spierwitte zwanen voorbij zwemt. Op de achtergrond steekt een groep reuzen uit de beeldentuin donker af tegen een bewolkte Hollandse lucht.
Dorpse sfeer Vanaf zijn bureau kijkt Wim Horst over volkstuintjes die door schoolkinderen worden bijgehouden. ‘Ik
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Het Westerpark in Amsterdam: veel meer dan wat groen tussen het grauwe beton.
heb de indruk dat parken en pleinen momenteel behoorlijk in zijn bij Nederlanders’, zegt Horst. ‘Mensen willen elkaar ontmoeten, juist in de stad. In het Griftpark proberen we een dorpse sfeer te creëren, zodat de anonimiteit van de stad een beetje verdwijnt. De verschillende subculturen kunnen in het park op een vriendelijke manier met elkaar in contact komen. Ik ben fervent voorstander van het handhaven van zo’n dorpachtige sfeer.’ Utrecht heeft de ontwikkeling van parken en pleinen hoog op de agenda staan. Miljoenen euro’s zijn uitgetrokken om het buitenleven in de stad te stimuleren en te veraangenamen. Verschillende parken worden opgeknapt en heringericht. De effecten van die investeringen zijn merkbaar. Horst: ‘Het parkbezoek neemt in heel Utrecht toe. Maar wij van het Griftpark mogen ons gelukkig prijzen met de grootste toename van bezoekers.’ De parkcoördinator en de grote groep vrijwilligers die het park beheert zijn dan ook behoorlijk druk. Openluchtbioscoop, popconcerten, een restaurant, BMX demonstraties, een beeldentuin, een ijsbaan, skateboardwedstrijden. ‘En het is natuurlijk een favoriete picknickplek. De laatste jaren ligt het park na een mooie dag vol met lege roséflessen. Ik vraag me wel eens af of dat komt door de multiculturele samenleving. Vroeger zag je voornamelijk Turkse en Marokkaanse families picknicken, tegenwoordig picknickt iedereen.’ De functies van het park zijn oneindig, een trend die steeds duidelijker wordt in Nederlandse stadsparken.
Flirten en kletsen Wikipedia definieert het stadspark nog als ‘de groene longen van de stad’, voor het gemiddelde échte stadspark van vandaag gaat die definitie echter behoorlijk mank. Groene longen, oké, maar een hedendaags stadspark is veel meer dan het benodigde beetje groen in de betonnen omgeving van een grauwe stad. Dat vindt ook landschapsarchitect Adriaan Geuze, oprichter van het Rotterdamse architectenbureau West8. Het bureau is bekend van ontwerpen als het Schouwburgplein in Rotterdam en het Neude te Utrecht. Momenteel werkt West8 aan het ontwerp van het Amsterdamse Noorderpark. ‘Een stadspark is een apart fenomeen, niet te vergelijken met een gewoon park. De meeste echte stadsparken zijn ontstaan eind achttiende, begin negentiende eeuw, in de periode dat het begrip ‘metropool’ ook ontstond. Die parken kwamen in gebieden met dichte bevolkingsconcentraties,
om de doodeenvoudige reden dat mensen elkaar buiten wilden kunnen ontmoeten. Het stadspark is het negentiendeeeuwse concept van een niet-stad. Het groen is het essentiële alibi voor het park, de romantische illusie van natuur. Maar in feite willen mensen vooral naar het park om te flirten, te kletsen. Kijk naar het Vondelpark, zonder twijfel het bekendste en succesvolste stadspark in Nederland met tien miljoen bezoekers per jaar. Dat zijn meer mensen dan er naar de Efteling komen. De lijfelijke factor van het Vondelpark is evident. Op een zonnige dag lijkt de dampende massa in zo’n broeierig park net Sodom en Gomorra. Mensen willen gezien worden; kijk eens hoe geil ik ben, stralen de fietsende meisjes uit. In een succesvol stadspark vind je de stad terug met al z’n gelaagdheden en elke heftige subcultuur van de stedelijke bevolking. Hippies, huisvaders, hangjongeren, picknickende immigranten, rokende moeders met kinderen. Je vindt er een afdruk van de maatschappij. Dát is wat een stadspark hoort te zijn.
Goede sfeer Met die gedachte in zijn achterhoofd is Geuze bezig met de ontwikkeling van het Noorderpark in Amsterdam Noord. De belangrijkste ingreep bij deze operatie bestaat uit het verbinden van drie verschillende parken die tot op heden los van elkaar lagen. Geuze: ‘Het Noorderpark heeft de potentie om een geslaagd stadspark te worden, al gaan daar zeker jaren overheen. Alle ingrediënten zijn er: het wordt omgeven door woonwijken dus logistiek ligt het handig, er is een goede entree, doorgaande routes lopen door het park waardoor het altijd druk is. Er is een fietsknooppunt waar je niet omheen kunt als je door het park gaat. Zet daar een eettentje neer, en mensen gaan er zitten om elkaar te bekijken. Ze hebben rugdekking, het ligt in de zon. En er is een kinderbadje, heel belangrijk. Mensen met kinderen komen gemakkelijk met elkaar in contact, dat zorgt voor een goede sfeer. Ik verwacht dat die ingrediënten dit park tot een succes kunnen maken. Maar die randvoorwaarden, daar gaat het uiteindelijk niet om. Randvoorwaarden zijn functioneel, maar niet bepalend.’ Dat een goede sfeer onmisbaar is in een bloeiend stadspark, moge duidelijk zijn. Geuze: ‘Het park is nog steeds het produkt van de 19de eeuwse perceptie: de stad staat voor slecht, gevaar, het kwaad, geld, en het groene park staat symbool voor het tegenovergestelde, harmonie,
Doen 31
Functioneel, zo’n stadspark: In het Amsterdamse Vondelpark stond deze zomer een rek met gevonden voorwerpen.
onschuld, het goddelijke. Er zijn geen auto’s, het is er rustig. Zodra je de poort van een park doorgaat, verandert de wereld. In feite gaat het er helemaal om dat er groen moet zijn in de stad, maar om het gevoel. Niet het groen, maar die andere factoren, de romantische traditie, bepalen het succes van een stadspark.’
Door al die broeierige mensen lijkt het park Sodom en Gomorra Geuze ziet een groot voordeel in het Noorderpark: omdat het ontstaat uit de herontwikkeling van drie al bestaande parken, staat er een redelijk aantal volwassen bomen. De romantische Engelse sfeer is er dan ook te vinden. ‘Ik houd heel erg van groen; planten, bomen, parken en landschappen in de verschillende seizoenen. In de jaren negentig werden de Olympische Spelen georganiseerd in Barcelona. Er ontstond een soort renaissance in die hoofdstad. De burgemeester startte een heruitvinding van de stad waarbij
pleinen een grote rol speelden. Dat heeft veel ontwerpers geïnspireerd, en dat zie je terug in een aantal ontwerpen voor moderne stadsparken.’
Strak en modern Ook in het Griftpark is die moderne invloed duidelijk. Het park ligt op het terrein van een oude gasfabriek, net als het Amsterdamse Westerpark (ook al zo’n multifunctioneel park met filmhuis, culturele instellingen, horeca en grote hallen in de oude gashouder). De twee parken hebben veel van elkaar weg: geheel in tegenstelling tot het Vondelpark is de uitstraling strak en modern. En het wordt kennelijk gewaardeerd. Want beide parken werden dit voorjaar genomineerd voor de architectenprijs Stedelijk Interieur Waardering 2007. Het Kralingsebos te Rotterdam sleepte uiteindelijk de prijs in de wacht. Zowel het Griftpark als het Westerpark eindigden bij de laatste vier. Wim Horst blijft er kalm onder. ‘De kritiek van de jury luidde dat het park te gefragmenteerd is. Dat klopt: we hebben twee hangplekken voor jongeren, een bloementuin voor ouderen,
een hondenuitlaatplek met hondentoilet, kinderspeelplaatsen en het restaurant voor de yuppen. Er is juist in samenspraak met de bezoekers voor gekozen om het zo gefragmenteerd op te zetten. Nu kan elke groep er zijn plek vinden, en men kan elkaar desgewenst ontmoeten. Uiteindelijk is het natuurlijk hartstikke leuk als je zo’n prijs wint, maar ik vind het belangrijker dat het park biedt wat de bezoekers willen. En dat bereiken we volgens mij.’ Vorig jaar was het bevrijdingsconcert hier in het Griftpark. Niet voor het eerst, maar wel voor het laatst. ‘ ‘Op één dag hadden we 30.000 bezoekers. Dat is veel te veel, dat past niet. Nu organiseren we zo’n vijf à zes keer per jaar een groot evenement. Tijdens al die evenementen wordt er voor elke subcultuur iets geregeld. Leuk hoor, bejaarde mensen die naar skateboardende jongens gaan kijken.’ En dan moet Wim Horst weer verder. Want voor 14 oktober staat het oogstfeest gepland, dus er valt nog een hoop te regelen voor Nederlands enige parkcoördinator. p
De uitstraling van het Griftpark in Utrecht is strak en modern.
32
Zijn
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Wonen Wolkenkrabbers De skyline van Rotterdam wordt bepaald door wolkenkrabbers. Wie wil weten hoe het is om te wonen en werken op grote hoogte kan vandaag zijn hart ophalen tijdens het Wolkenkrabberweekend.
‘De sterren voelen dichterbij’
18e editie
Donna Summer OMD Macy Gray Di-rect Roby Lakatos Il Novecento Fine Fleur John Miles
van
t/m
Elke dag maakt Deniz Alkaç (12) foto’s van zijn uitzicht.
Tisha Eetgerink
‘A
ls je je hier geen Rotterdammer voelt, weet ik het ook niet meer.’ Wilma van Raamsdonk (48) en haar zoon Deniz (12) kijken naar buiten vanuit hun flat op de achttiende verdieping. De middelste DWL-woontoren staat pal aan de Maas. In de diepte glijden volgeladen binnenvaartschepen langzaam voorbij. Het lijken net speelgoedbootjes. ‘Jaren had ik een rijtjeshuis in Capelle. Tuintje voor, tuintje achter’, vertelt Van Raamsdonk, geboren en getogen Rotterdamse. ‘Maar ik miste de stad. Kijk, dit is mijn Rotterdam.’ Ze wijst op de Erasmusbrug, de hoogbouw aan de Wilhelminapier en de altijd aanwezige hijskranen. ‘Sinds ik hier woon, ben ik helemaal verprutst. Ik hoef geen boom voor mijn raam.’ Rotterdam is trots op zijn hoogbouw en organiseert dit weekend in het kader van Rotterdam 2007 City of Architecture voor het eerst het Wolkenkrabberweekend. Diverse torens houden open huis, van het hoogste appartement in de Montevideo tot het Witte Huis, de eerste wolkenkrabber van Europa. ‘Ik ben er trots op om hier te werken’, zegt Jack Ruben (55), kenniscoördinator bij Nationale Nederlanden. Hij werkt op de 34e verdieping van de Delfste Poort, de glimmende glazen kolos aan het Weena, naast het Centraal Station. De Delfste Poort is het hoogste kantoorpand van Nederland. ‘Zelfs na zestien jaar verveelt dit gebouw me niet.’ Regelmatig gaat Ruben bij het raam staan,
15 NOV 25 2007 Ahoy Rotterdam
Kaarten: E 20 t/m E 42,50 (excl. servicekosten) bij Ticket Service via de grotere postkantoren, VVV’s, GWK’s, Free Record Shop, 0900-300.1250*, www.ticketservice.nl, de bekende voorverkoopadressen en kassa Ahoy of via Tele Ticket Service 0900-45.000.45*, www.teleticketservice.com *E 0,45 pm.
www.notp.com Een van de foto’s van Deniz Alkaç. Meer van zijn foto’s op www.denware.nl.
voor een reflectiemoment. Binnen zorgen brede, betonnen raamkozijnen voor een veilig gevoel. ‘Eigenlijk heb ik hoogtevrees, maar hier niet.’ Toch is het kantoor in de wolken vooral een werkplek zoals ieder ander.
Bij storm voel je het gebouw heen en weer gaan Mensen turen naar hun beeldscherm. ‘Soms zie ik wel opeens hoe mooi het licht breekt.’ Binnenkort verhuist de afdeling, tot ontsteltenis van een nieuwe collega, naar de veertiende etage.
Nooit meer laag Wilma van Raamsdonk en Deniz willen nooit meer laag wonen. Liefst nog hoger dan de achttiende etage. ‘Alles voelt dichterbij: de wolken, de sterren, de maan.’ Eng is het niet om zo hoog te wonen. ‘Bij storm voel je het gebouw heen en weer gaan, maar wij hebben geen hanglampen dus dat valt niet zo op. Onweer vond ik vroeger eng maar nu zitten we met ons neus tegen het raam op de chaise longue. Ja, een keer hing de kat aan de verkeerde kant van het balkon, dat was schrikken.’ Soms zit het zo dicht dat moeder en zoon tegen een witte muur aankijken. ‘Dan is het net of ze Rotterdam hebben gedeletet’, grapt Deniz. De twaalfjarige maakt graag foto’s van het uitzicht. Op de site van het wolkenkrabberweekend post hij elke dag een nieuwe onder de rubriek ‘Dagelijks Raam’. ‘Soms heb je zo’n moment van Wow! Pak de camera!’ Vooral de zonsondergang is favoriet. Nooit gaat de luxaflex dicht. ‘Nee, we zetten liever een zonnebril op.’ p
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Filoscoop
Urban Book Shop San Francisco In de heuvelachtige stad
22 sept. - 29 sept.
lopen nog steeds hippies rond. Lang voor hun komst experimenteerden rebelse auteurs in Frisco al met alles wat God verboden heeft.
RAM Laat de teugels vieren en vertrouw deze week volledig op je gevoel. Je zult niet de eerste zijn die zijn hart pas vindt als hij zijn hoofd verloren heeft.
Verknipte dichters bij de Golden Gate Auke Hulst
D
e mythische sciencefictionschrijver Philip K. Dick beweerde altijd dat er een verborgen werkelijkheid moest zijn: een wereld ónder deze wereld, achter de coulissen, onder de opsmuk. Geen wonder dat hij dat dacht - hij sleet zijn dagen in de Bay Area, rond en in San Francisco, een op het oog zongebruinde stad, waar hippies rondliepen met bloemen in het haar. Tegelijk was het een stad die verdwijnen kon in onheilspellende zeemist, met een zelfkant die was vertekend door grote hoeveelheden LSD en amfetamine. Literair was de stad lange tijd synoniem met de geïmporteerde gigant Jack London. Tot de komst van de Beat Generatie: jonge rebellen die zich vrij wilden vechten van verwachtingen en verstikkende welvaart. Jack Kerouac, de hogepriester, beschreef de stad in On The Road (1957). San Francisco was het eindstation van zijn eerste grote roadtrip dwars door het land. Hij arriveerde in ‘Old Frisco, with end of land sadness’. Wat hij er vond, was een fresco van gezichten in ‘de dageraad van Jazz America’. De creatieve en spirituele wieg van de Beat-generatie lag aan de andere kant van het immense land, rond de ranzige drankholen en seksbioscopen van Times Square in New York. Maar in North Beach, San Francisco klopte het hart van de beweging - die geen beweging wilde zijn - het felst. Dit was nog vóór de hippies Californië kwamen bedwelmen met wietdampen en fleurige outfits. Bij de Beats draaide alles om literatuur en bebop, om alcohol en harddrugs, resulterend in soms letterlijk verknipt proza in taal die tolde zoals dronkemansgedachten. Kerouacs voornaamste ‘San Francisco-roman’ is The Subterraneans (1958), een nauwelijks verhuld verslag van zijn affaire met een AfrikaansAmerikaans meisje in de op stoom komende Beat-scene. Het is een roman waarin, middels het procedé van spontaneous prose, een beeld wordt geschetst van een ondergrondse cultuur van jazz en drugs. Een van de karakters in The Subterraneans is gebaseerd op dichter Allen Ginsberg, een ander op uitgever en dichter Lawrence Ferlinghetti. Laatst-
genoemde richtte de City Lights Bookstore & Publishers op, en gaf Ginsbergs spraakmakende gedicht Howl (1955) uit, dat in Frisco’s Six Gallery voor het eerst werd voorgedragen. Ginsberg schreeuwde het publiek zijn frasen toe en het publiek raakte in hallucinerende extase. Later zou Ferlinghetti zijn onderkomen in het nabijgelegen Big Sur aan Jack Kerouac ter beschikking stellen. De op amfetamine werkende schrijver draaide er door en schreef een stuk proza waarin hij de taal van de zee probeerde vast te leggen.
Gedrogeerde bende Drugs en San Francisco hoorden bij elkaar, zeker in het aanbrekende tijdperk van de hippies. Het kleurde de literatuur. Van de romans van hippie-schrijver Richard Brautigan tot het werk van Gonzo-journalist Hunter Thompson, die een tijd in Frisco woonde en schreef aan een - nooit voltooid - werk over de seksindustrie aldaar. De ongrijpbare Thomas Pynchon voerde de stad op in The Crying of Lot 49 (1966), een bizar verhaal over een verborgen, al eeuwen durende strijd tussen twee postbedrijven. Tom Wolfe schreef een vlammend portret van One Flew Over The Cuckoo’s Nest-auteur Ken Kesey, die met zijn Merry Pranksters in een kleurige bus het ruime asfalt koos. In het resultaat, het literairjournalistieke The Electric Kool-Aid Acid Test (1968), experimenteerde Wolfe met associatieve vormen en dwarse interpunctie. Zo hoopte hij de ideeën van Kesey’s gedrogeerde bende beter over te brengen. Een groot deel van het boek had San Francisco als decor. Maar vergeleken bij Philip K. Dick stonden ze nog ferm met de voeten in het hier en nu. De obscure schrijver schiep zijn eigen hallucinogene Bay Area. In The Man In The High Castle (1962) is San Francisco na de verloren Tweede Wereldoorlog in handen van de Japanners gevallen. In A Scanner Darkly (1977), over een toekomstige War on Drugs, raakt een narcotica-agent zo gedrogeerd dat zijn bewustzijn splitst, en hij op zeker moment zichzelf in de gaten gaat houden. Maar Dicks meest vervreemdende werk is Valis (1981), dat hij baseerde op een - naar eigen zeggen - religieuze ervaring, waarin een goddelijke entiteit in zijn lichaam zou hebben ingegrepen. Het boek is het bezeten verslag van
Dicks pogingen die gebeurtenis te duiden. Dat het allemaal het gevolg zou kunnen zijn van de grote hoeveelheden pillen die hij nam, wilde hij niet als sluitende verklaring accepteren.
De Beat Generatie wilde zich vrij vechten van verwachtingen en verstikkende welvaart Tegenwoordig is San Francisco literair van weinig gewicht meer. De oude hippies blijven er hardnekkig dromen van vroeger, toeristen sloffen loom langs Fisherman’s Wharf en
The Subterraneans Jack Kerouac (uitg. The Grove Press)
Howl and Other Poems Allen Ginsberg (uitg. City Lights)
nemen de boot naar Alcatraz. De stad verkeert al decennia in een prettig soort wakende slaap. Frisco teert op zijn roemruchte verleden: het Beat Museum op het kruispunt van Broadway en Columbus; de City Lights Bookstore die er schuin tegenover ligt. De belangrijkste nieuwe schrijver uit San Francisco is Dave Eggers, die aan 826 Valencia zijn gelijknamige schrijfacademie voor jonge talenten begon. Dit is wat er anno 2007 van de stad is geworden: waar marihuana, LSD en benzedrine ooit rebellen de weg wezen naar nieuwe percepties, wordt nu de jeugd in schoolbanken het literair bedrijf bijgebracht. Je zou er toch acuut van aan de verdovende middelen willen. p
TWEELINGEN Een paar doorwaakte nachten doen een stevige aanslag op je humeur. Wanhoop niet en maak jezelf geen verwijten. Slapen is geen geringe kunst: je moet er de hele dag voor wakker blijven. KREEFT Je hardleersheid brengt je weer eens geen meter verder, Kreeft. Als er iets is dat het verleden je leert, is het dit: ga door. Ga door en maak van de toekomst nog meer verleden. LEEUW Zoek het deze week
alleen hogerop als je lekker in je vel zit. Niet iedereen draagt je een goed hart toe, Leeuw. Als we de sociale ladder beklimmen, krijgt wreedheid een dikker masker.
MAAGD Er schuilt niets nobels in armoede, Maagd, maar dat is geen vrijbrief voor hebzucht! Investeer deze week liever in vriendschappen en ruim oud zeer uit de weg. Let wel op: niet elk varkentje hoeft gewassen en niet elke vriend is een maatje.
SCHORPIOEN Aan een kleine strubbeling in de familie moet je geen grote consequenties verbinden, ook niet als er een paar onheuse opmerkingen over je worden gemaakt. Afgunst is ook een soort van lof! BOOGSCHUTTER Knopen doorhakken blijkt weer eens niet je sterkste punt, Boogschutter. Negeer je angst. Er is nog nooit iemand verdwaald op een rechte weg. Drugs en San Francisco hoorden bij elkaar in de tijd van de hippies.
HH
Een aantal van deze boeken is ook te verkrijgen via www.bruna.nl
A Confederate General from Big Sur e.a. Richard Brautigan (uitg. Houghton Mifflin)
STIER Kritiek van collega’s of kennissen overvalt je. Wees echter selectief in je repliek. De wijze spreekt omdat hij iets te zeggen heeft, de domme spreekt alleen om iets te zeggen te hebben.
WEEGSCHAAL Met je laissez-fairehouding jaag je niemand in het harnas, maar je cijfert jezelf wél weg. Laat deze week je stem horen. Voor een herboren zelfvertrouwen is een verrijzenis van woorden noodzakelijk.
De boeken The Electric Kool-Aid Acid Test Tom Wolfe (uitg. Farrar, Straus and Giroux)
Lezen 33
The Crying of Lot 49; Thomas Pynchon (uitg. Vintage)
On The Road Jack Kerouac (uitg. Viking Adult)
The Man in the High Castle Philip K. Dick (uitg. Penguin)
Valis Philip K. Dick (uitg. Gollancz)
STEENBOK Als je verlangt naar een strakker lijf, zul je toch echt uit je luie stoel moeten komen. Prent jezelf in wat je wilt bereiken en bedenk: een doel is een droom met een deadline. WATERMAN Een probleem dient zich aan, en er is niets mis mee om hulp te vragen. Maar wees niet al te opgetogen over alle steunbetuigingen, Waterman. Mensen beloven altijd veel om zich te ontslaan van weinig geven. VISSEN Je mag best wat water bij de wijn doen om je relatie of die goede vriend tevreden te stellen. Maar overdrijf niet, want de ergste vorm van ongelijkheid is proberen ongelijke dingen gelijk te maken. Weet u welke filosofen in deze horoscoop als astroloog optreden? Mail het aan fi
[email protected], en maak kans op een boekenbon van 25 euro.
Respons
34
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
HIROSE is a specialized Japanese manufacturer of connectors and makes contributions to the growth of international electronic industries. HIROSE has developed and introduced a wide range of innovative and high quality connectors for numerous applications and leading manufacturers such as Nokia, Ericsson, Philips and Volvo. HIROSE’s successful international strategy is based on three pillars: strong capital investment, a highly skilled labor force and a close contact with the product development of client manufacturers. HIROSE has a network of sales offices, agents and production facilities around the world. The European office is located in Amsterdam and as a result of the organization’s considerable growth, HIROSE Electric Europe is looking for a (m/f)
Account Manager - EMEA Distribution Network driven engineer with indirect sales experience The challenge In this position you are responsible for building and strengthening excellent long term relationships with HIROSE’s distributors in the EMEA region. In close cooperation
with distributors you will seek for new business opportunities to serve the end-customers. You will train and instruct distributors on HIROSE products and you will support them in their selling-
process. You will report to and work closely together with the Sales Manager EMEA Distribution Network.
Account Manager – Automotive Industry commercial project skills and experienced in complex design-in processes The challenge In this position you are responsible for building and strengthening HIROSE’s excellent longterm relationships within the European automotive industry. As a linking pin you
will participate in complex automotive design-in projects in order to generate added value for HIROSE’s automotive customers. You will coordinate the implementation and development of top-
quality custommade solutions. You will report to the Business Development Manager Europe with whom you will also exploit promising business potential in the European market.
HIROSE requires An experienced engineer with three to five years experience in a complex technical b-to-b sales environment, preferably in the electronic components industry. Bachelor level, preferably a technical educational background. You have a good technical knowledge of industrial and electronic components. The accountmanager EMEA Distribution Network is experienced with indirect sales via distributors. The accountmanager automotive industry gained experience with direct sales to OEM’s, preferably through design-in projects for large international customers. Both positions require excellent English communication skills, ideally combined with a second foreign language, such as French or Italian. HIROSE offers An international oriented position in which you are in contact with the most respectable manufacturers and distributors in the international electronic industry. You will represent topquality technical products and applications. The opportunity to play an important role in enlarging HIROSE’s marketshare within the EMEA region. Working in a very successful team with entrepreneurial spirit. Is this your next challenge? Please apply via our website www.mercuriurval.com. By using ref.no 792379 (EMEA Distribution Network) or 792380 (Automotive Industry) you can find these vacancies. For further information please contact Rik Willemsen, Recruiter Mercuri Urval, tel. + 31 (0)33 - 4538912. Also visit www.hirose.com.
Een nieuwe baan? Bij onze wijze van selecteren wordt veel tijd ingeruimd om een scherp beeld te krijgen van uw nieuwe werkgever, de baan en u als potentiële kandidaat. Daardoor kunnen wij zowel u als uw toekomstige werkgever gefundeerd adviseren over de te nemen beslissingen. Via onze website kunt u reageren op vacatures. Tevens kunt u zich registreren in onze CV-database zodat uw gegevens voor Mercuri Urval inzichtelijk zijn. U kunt uzelf abonneren op de JobWatch service. Via een zelfgekozen zoekprofiel geeft u aan welke vacatures u wekelijks toegestuurd wilt krijgen.
DSM Pension Services (DPS) Portfoliomanager Onroerend Goed Gaz de France HSE Advisor Levensverzekering-Maatschappij De Hoop Financieel Specialist Madern Productiemanager Mercuri Urval Management Consultants Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) Projectmedewerkers en Projectleiders op ten noort blijdenstein bv Bureaumanager Organik Kimya Aankomend Operators Priva Projectleider Rabobank Valkenburg aan de Geul Specialist Verzekeren Safan B.V. Logistiek Manager Steelcase Key Accountmanagers Veer Palthe Voûte Business Development Manager
Voor meer informatie over deze vacatures zie www.mercuriurval.com
Recente vacatures Angst+Pfister Brammer
Divisiemanager Key Accountmanager
Voor meer informatie over deze vacatures zie www.mercuriurval.com
Push Yourself Forward,
Reach Your Next Make Yourself Visible, Level! Find Your Perfect Match!
Brammer is in Europa de grootste aanbieder van werktuigbouwkundige componenten en producten voor industrieel onderhoud. Met 290 vestigingen in 13 landen levert Brammer een toegevoegde waarde en optimale service. Naast deskundig technisch advies richt Brammer zich op het optimaliseren van processen door zich als partner van haar klanten te profileren op het gebied van assortiment, voorraadbeheer, logistiek en administratieve en financiële afhandeling. Brammer heeft haar landenorganisaties versterkt door een Europees Key Account Team op te richten, dat zich richt op de grote nationale en internationale klanten en prospects. Dit team wordt vanuit Groot-Brittannië aangestuurd en heeft in elk land Key Accountmanagers aangesteld. In Nederland heeft Brammer 12 vestigingen (100 medewerkers). Voor de Nederlandse markt wordt gezocht naar een (m/v)
Key Accountmanager Internationale professional, deskundig adviseur Uw rol het beheren en ontwikkelen van bestaande relaties met Key Accounts (grote nationale en internationale klanten) zodanig dat contractueel vastgelegde SLA’s en budgetdoelstellingen worden behaald. U brengt nieuwe relaties aan. U zorgt voor een goede overdracht en begeleiding van het contract aan de uitvoerende vestigingen. U adviseert klanten over de producten en schakelt deskundige collega’s in. U helpt klanten zakelijke doelen te bereiken door hen te informeren over mogelijkheden tot besparen in het volledige proces en presenteert deze adviezen onderbouwd met cijfers aan klanten en andere belanghebbenden. U rapporteert aan de Director Sales in Nederland en functioneel aan de Key Accountmanager in Groot-Brittannië.
U draagt bij aan een verdere professionele ontwikkeling van het Key Account Team in Europa. Wij vragen tenminste een hbo-opleiding in een bedrijfskundige en/of technische richting. U hebt drie jaar ervaring opgedaan met accountmanagement bij klanten met meerdere locaties, liefst internationaal, waarbij e aanschaf van dit product. U bent ervaren in het omgaan met budgetten en kosten-baten analyses. U hebt ervaring in het overtuigend en financieel onderbouwd presenteren van voorstellen. U beheerst de Nederlandse taal in woord en geschrift en kunt u tevens verbaal en schriftelijk goed uitdrukken in het Engels. Affiniteit met techniek
is een pre. Brammer biedt een fantastische uitdaging in een commerciële functie waarin u samen met het Key Account Team een nieuwe wijze van (internationale) marktbenadering opbouwt en tot een succes maakt. U krijgt de ruimte om naar eigen inzicht deze functie in te vullen en om alle expertise van Brammer in te zetten. Brammer kent een cultuur van hard werken, betrokken zijn bij elkaar en bij de klanten, internationale kijk op zaken doen en waardering voor resultaten. Uw talent en inzet worden prima beloond.
Interesse? Solliciteer direct via onze website www.mercuriurval.com. De vacature staat vermeld onder ref.nr. 792123 of de zoekterm ‘Key Accountmanager’. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Natascha Visser, Recruiter Mercuri Urval, tel. (033) 453 89 15. Zie ook www.brammer.biz.
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Op tv 35
Pamela Wilhelmus
ACHTER HET SCHERM
Tv maken met je mobieltje ‘Mijn ogen kunnen wel wat gebruiken. Maar ze moeten niet te veel naar achter komen te staan. En misschien is een beetje paars wel leuk.’ Lidewy Hendriks neemt haar make-up door met de visagiste. Ze moet bijna op voor het programma Ik op tv dat sinds 3 september te zien is bij zeven regionale omroepen. Het programma is een soort Youtube op televisie. Zo’n tweehonderd verslaggevers, leken op het gebied van de journalistiek, zijn dagelijks op pad voor het programma. Met
hun mobiele telefoons filmen ze items die in hun regio gebeuren zodat de rest van Nederland kan meegenieten. ‘Het is enorm verfrissend, met mensen te maken te hebben die geen journalistieke ervaring hebben. Die bekijken de onderwerpen toch weer op een heel andere manier’, zegt Lidewy terwijl de visagiste rouge op haar wangen plumeaut. ‘Het kan werkelijk overal over gaan. Laatst was een jongen naar een concert geweest van kadaverrap. Werd gerapt over
Dagelijks te zien van 17.00 tot 18.00 en van 21.00 tot 22.00, op regionale zenders.
de dood. Ooit van gehoord? Ik niet. Hij ging ook mensen interviewen over of ze kadaverrap kenden. En wat dacht je van een depressieve naaktslak die maar rondjes blijft glijden.’ En dan moet Lidewy haar mond weer houden, want haar lippen worden gestift. Ik op tv geeft een goed beeld van de dwarsdoorsnede van de Nederlandse maatschappij. De verslaggevers komen met items die door Lidewy en collega Jeroen van Kan aan elkaar worden gepraat. ‘En we hebben ook live verbin-
ding met onze verslaggevers. We bellen ze op diezelfde mobieltjes als waarmee ze de filmpjes maken. Iedereen maakt filmpjes over zijn eigen interessegebied. Daardoor weten ze goed wat er speelt. Het leuke is dat je zo heel goed trends oppikt.’ Dan staat ze op uit de make-upstoel en wandelt naar de studio voor de opnames. Klaar om te gaan praten over pesten in de klas. Want ook serieuze onderwerpen komen aan bod in Ik op tv. Net als in het echt. p
Zaterdag Nederland 1
17.00 17:51
Socutera: Fonds Verstandelijk Gehandicapten EénVandaag NOS Journaal NOS Sportjournaal EénVandaag Kassa Kinderen geen bezwaar
17:59 18:00 18:20 18:25 18:55 19:30
20.00 20:00 20:25 21:25
22.00 22:05 22:50 23:50 0:05 0:30
NOS Journaal Mooi! Weer De Leeuw Koefnoen Raymann is laat NOS Studio Sport NOS Journaal NOS Journaal NOS Journaal en NOSStudio Sport
17:00 17:30 18:00 19:00 19:30
RTL Transportwereld Gek op wielen RTL Voetbal: Bundesliga AutoXperience De sterkste man
20.00
The seventh sign
20:30
22.00 22:25 00:05
17.00 17:00 17:25 17:45 18:00 18:35 19:05 19:35
20.00 20:20 21:05
22.00 22:00 22:15 22:45 23:40
Kunst-uur: Werken met wind en water Kunst-uur: MuseumGasten Kunst-uur: Nieuw in Nederland Ik mis je Nederland zingt Een goed begin Blauw bloed Als de dag van gisteren Rondom 10 NOS Journaal Nova Allemaal film Indian Summer: Bride and prejudice
Monsterlijke zaterdag: Tremors Cops
Nederland 3
17.00 17:00 17:20 17:45 18:45 19:00
20.00 20:05 20:35 21:10 21:40
22.00 22:30 23:25 00:00 01:25
Making of Timboektoe Z@ppSport De BZT show NOS Jeugdjournaal AVRO Junior Songfestival 2007 Ja zuster, nee zuster PREMtime LLinke Soep Nip/Tuck Klaas van der Eerden: Schaap Coldplay Veronica Mars NOS Hoogtepunten Studio Sport
RTL 4
17.00 17:00 17:30 18:00 18:05 18:55 19:30 19:55
RTL 5 RTL Autowereld Van kavel tot kasteel RTL Nieuws Eigen huis & tuin Bestemming Nederland RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 21:00
De André van Duin show Lotto Weekend Miljonairs
22.00 22:00
Sponsor Bingo Loterij: De winnaars RTL Voetbal: Eredivisie Gillend naar huis RTL Nieuws RTL Weer
22:05 23:25 00:15 00:25
17.00 17:00 17:30 18:30 19:30
20.00 20:30
RTL Musicworld RTL Travel’s hotlist Beauty & de nerd Janice Dickinson Modeling agency
21:30
Joling & Gordon over de vloer Way of life
22.00
Half past dead
22:30
Joling & Gordon over de vloer RTL5, 20:30
SBS 6
RTL7
17.00
Nederland 2
17.00 17:00 18:00 19:00
20.00 20:00 21:30
22.00 22:30 22:40 22:45 23:10
Net 5 De Tuinruimers So you wannabe a popstar: De tussenstand Lachen om home video’s Het beste idee van Nederland So you wannabe a popstar: De uitslag Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws Guido Weijers: Theatershow Myosotis
17.00 18:05
20.00 20:00 20:55 21:55
22.00 22:45 23:45
Veronica
RTL 8
High school musical
17.00
Cold case Justice Law & order: Criminal intent
17:10 18:00 18:50 19:30
Totally spies Wegmisbruikers Road Rage School Goochelaars ontmaskerd
20.00 20:30
Backdraft
17:40 18:10 19:00 19:55
22.00
Sabretoot
20.00
Law & order The triangle
22:50
17.00
17:00 17:15
20:30
22.00 22:35
The Triangle NET 5, 23:45
Bij mij thuis RTL Voetbal: Eredivisie vrouwen Woonbrigade The Ellen DeGeneres show Jong geleerd Hoe schoon is jouw huis? Agatha Christie’s Poirot: Five little pigs Miracle landing
Goochelaars ontmaskerd Veronica, 19:30
Zondag Nederland 1
17.00 17:30 17:50 18:00 19:05
20.00 20:00 20:20 21:25
22.00 22:20 22:55 23:50 23:55 00:20
NOS UEFA Champions League Magazine VVD NOS Studio Sport Spoed NOS Journaal Op zoek naar Evita Mooi! Weer De Leeuw: The day after Op zoek naar Evita NOS Studio Voetbal NOS Journaal NOS Journaal NOS Journaal en NOS Studio Sport
17:30 18:00 18:30 19:00 19:30 19:55
20.00 20:00 20:30 21:30
22.00 22:45 23:30 00:00
17.00 17:05 18:00 18:10 19:10 19:40
20.00 20:10 21:05 21:50
22.00 22:30 22:40 23:15 00:05 00:55 02:00
NPS Arena: Rhythm is it! NPS Arena: Equilibrium AVRO Close up: Moebius: De kunst van het striptekenen Het Hoogste Woord Het derde testament Allemaal film Felderhof ontmoet Zembla NOS Journaal Kruispunt Het mysterie van de vrijmetselaars HelpDesk-live Buitenhof Zembla
SBS 6
RTL7
17.00
Nederland 2
Cops Gek op wielen RTL Autowereld extra Yacht vision RTL Nieuws RTL Weer RTL Autowereld Sport, levensgevaarlijk! RTL Voetbal Insite RTL GP RTL Voetbal: Buitenlands voetbal Business class
17.00 17:00 18:00 19:00
20.00 20:30 21:30
22.00 22:30 22:45 22:50 23:55
Nederland 3
17.00 17:10 17:20 18:13 18:45 19:00
20.00 20:00 20:30 21:10 21:45
22.00 22:15 23:00 23:30 23:35 00:20
Omega Helden SpangaS AVRO Zipzoo: Worldwide NOS Jeugdjournaal De wereld draait door Holy shit De Lama’s Jan Smit, de zomer voorbij Kijk een koe! Try before you die Camping Pernis Colin URBNN 101.TV
Wegmisbruikers De smaakpolitie Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Reportage: Pedofielen Opsluiten of castreren? Fear factor
17.00 18:00 18:10 19:00
20.00 20:30 21:30
22.00 22:30 23:15 23:30 23:35
RTL Nieuws Life & cooking RTL Voetbal: Eredivisie Gooische vrouwen Postcode Loterij Eén tegen honderd De Pfaffs RTL Nieuws RTL Weer Dossier: Half meisje, half jongen
17.00 17:00 18:00 19:00 19:30
20.00 20:30 21:30
22.00 22:30 23:30
RTL Tuin magazine RTL Woon & klusmagazine Vrienden houden huis Extreme makeover CSI: Miami Van del tot dame 24 De Gouden Kooi Deze Week
24 RTL 5, 22:30
Net 5 Droomhuis in de zon De grote verhuizing De 25 meest opmerkelijke dikkerds aller tijden
RTL 5
RTL 4
17.00 17:20 17:50 19:05 19:30
20.00 20:30 21:30
22.00 22:35 23:25 00:20
Veronica Hot properties Make me a supermodel The Agency Extreme home makeover Ben jij slimmer dan een kind? Als de vrouw van huis is...
17.00 17:10 18:00 18:40
Totally spies Weet wat je date! BASEketball
20.00
The long kiss goodnight
20:30
22.00 22:50 00:30
Sabretooth Scrubs
Law & order: Special Victims Unit Law & order Hot properties
RTL 8
17.00 17:00 17:15 17:40 18:10 19:00
20.00 20:00 21:00
22.00 22:45 The Long Kiss Goodnight Veronica, 20±30
00:30
Bij mij thuis RTL Voetbal: Eredivisie vrouwen Woonbrigade The Ellen DeGeneres show Lotto Weekend Miljonairs Lost in Tokyo Waargebeurd verhaal: The man with three wives Mrs. Lambert remembers love Teleshop 8
36
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Beeldig 37
LEUKE LERAREN
‘Een beetje verliefd’
Manon Nip 32 jaar Nederlands
RSG Lingecollege, Tiel
Mark (H4F): ‘Ze is grappig. Als ze me eruit stuurt, wat regelmatig gebeurt, maakt ze van die droge opmerkingen, dat ik het aan mezelf te danken heb. Ze hoort echt bij de klas. Hier op school vinden mensen het gewoon jammer als ze niet mevrouw Nip hebben.’ Paul (H4F): ‘We lachen veel, maar leren ook, anders zat ik nu niet in havo 4. Ze is tenminste van onze tijd, niet saai dus. En ze stinkt niet uit haar mond.’
FOTO’S: CHRISTIAAN KROP TEKST: TISHA EETGERINK
Tom Stroobach 55 jaar
Oscar Gonzalez 35 jaar Gym
Leuke leraren Het voortgezet onderwijs kampt met lerarentekorten, bezuinigingen en andere ellende. Gelukkig is er ook goed nieuws. Docenten die positief blijven en met liefde nóg een keer iets uitleggen. Zij grappen mee met hun leerlingen maar zijn ook streng wanneer dat nodig is. Ze fleuren de droge lesstof op met persoonlijke anekdotes en maken extra tijd vrij voor mentoradvies en buitenschoolse activiteiten. Bij deze docenten wordt niet of nauwelijks gespijbeld. Bij hen is de les leuk.
Sint-Nicolaaslyceum, Amsterdam
Leonie (A4): ‘Hij is strikt. Bij andere leraren is het chaos. Leuk voor een paar keer maar je wilt ook iets leren. En als het goed gaat, bij de Coopertest bijvoorbeeld, komt hij dat zelf vertellen. Rinus (A4): ‘Bij anderen mag de les niet grappig zijn, alleen maar boeken open en leren. Bij meneer Gonzalez is leren leuk. Bij theorie over het vervoeren van zuurstof kwam hij bijvoorbeeld met verhalen over tractors en stoombootjes.’
Maatschappijleer
Alfred Buitenkant 60 jaar Geschiedenis
Barlaeus Gymnasium, Amsterdam
Ocky (5B): ‘Alfred blijft praten. Vroeger was geschiedenis wel eens saai maar nu niet. Hij maakt grapjes tussendoor, zelfs bij WO II. Dat Hitler de Nederlandse leider van de NSB maar een sulletje vond.’ Xander (5B): ‘Hij wil een touch met je hebben, dat het jou interesseert wat hij vertelt. En hij heeft zeker zijn humoristische momenten. Vorig jaar viste hij een afgedankte boterham uit de prullenbak. Zonde, zei hij en nam er gewoon een hap van.’
Linda de Ruiter 33 jaar
De Rietlanden, Lelystad
Nederlands Comenius College, Capelle a/d IJssel
Anna (A5Y): ‘Hij legt politiek zo uit dat zelfs ik het begrijp. Toen ik een 5,8 had gehaald, was hij trots op me. Geweldig hè? Hij moedigt je echt aan. Ik kan ontzettend om hem lachen. Als hij boos wordt, heb je ook echt wat gedaan.’ Marella (A6Y): ‘Meneer Stroobach weet over alles wat te vertellen en moedigt discussie aan. Hij is D66 en ik VVD, dus dat is altijd leuk. Hij is altijd in voor een grap, maar kan ook incasseren.’
Mathijs (V6C): ‘Ze geeft heel relaxed les. Er mag best gelachen worden. Ze ziet er ook jong en modieus uit enzo. Er wordt altijd positief over haar gepraat. Ze is ook gewoon leuk.’ Leendert (V6C): ‘Er wordt veel gelachen in de les, het is niet een of ander strafkamp. En toch krijgen we de stof af. ‘We hebben straks weer Linda’, zeggen we tegen elkaar. Altijd enthousiast en vriendelijk is ze. Ja eigenlijk is iedereen een beetje verliefd.’
Agenda: waar kunnen we nog meer heen? CHOCOLAd’AMOUR
Hans van Manen Festival Barcelona 1900 20 sept t/m 30 sept Het Muziektheater/Theater Carré/De Meervaart, Amsterdam diverse prijzen www.hansvanmanenfestival.nl
21 sept t/m 20 jan 2008 Van Gogh Museum, Amsterdam € 10,www.vangoghmuseum.nl
Het festival van de zoete zonde. Kunsthal Rotterdam organiseert dit jaar een nieuw culinair evenement waar alles draait om chocolade. Er zijn diverse optredens, demonstraties en proeverijen. Lingerieontwerpster Marlies Dekkers zorgt voor een spannende chocoladebelevenis in het donker en tijdschrift Smaak voor de Hobbychocolatier 2007-verkiezing.
Choreograaf Hans van Manen is 75 jaar. Om dat te vieren en als eerbetoon vindt het Hans van Manen Festival plaats. Tijdens het festival worden veel van zijn choreografieën uitgevoerd door Het Nationale Ballet, het Nederlands Dans Theater, maar ook door internationale gezelschappen als het San Francisco Ballet en het Ballet Mariinsky Theatre.
De tentoonstelling schetst een beeld van Barcelona in de jaren 1880-1909, toen de stad een indrukwekkende architectonische gedaantewisseling onderging en artistiek en sociaal een bloeiperiode doormaakte. Kunstenaars zoals Pablo Picasso en architecten als Antoni Gaudí zijn vertegenwoordigd met zelden getoonde kunstwerken en objecten.
22-23 sept 2007 Kunsthal Rotterdam Amsterdam € 9,50 www.kunsthal.nl
Hans van Manen
Zelf zoeken www.deuitgaansagenda.com www.nl10.nl / www.nl20.nl www.nl30.nl / www.nl70.nl www.good2b.nl www.djguide.nl www.uitburo.nl www.iens.nl www.uitagenda.nl www.museumserver.nl www.kroegenweb.nl www.uit-kalender.nl www.aub.nl
38
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Van 7 t/m 9 november 2007 vindt de YER Legal Roadshow plaats.
YER Legal
De YER Legal Roadshow biedt rechtenstudenten de kans om in korte tijd direct en op locatie kennis te maken met verschillende gerenommeerde en aansprekende juridische werkgevers. Niet alleen de grote advocaten- en notarissenkantoren, maar ook middelgrote kantoren en bedrijfsjuridische werkgevers zullen zich door middel van een inhouse-programma presenteren. De ideale mogelijkheid om jouw specifieke voorkeuren tegen elkaar af te wegen en voor jezelf de concrete mogelijkheden in kaart te brengen.
Roadshow 7 t/m 9 november 2007
Het intensieve programma is verspreid over drie dagen (inclusief overnachtingen in Hotel Arena in Amsterdam), waarbij je in kleine groepen de kantoren en bedrijven van jouw keuze bezoekt. Naast korte kantoorpresentaties neem je o.a. deel aan cases en informele kennismakingsactiviteiten, zoals lunches, borrels en diners. Daarnaast zorgt YER voor een passend aanvullend programma. Deelnemende bedrijven •
ABN AMRO
•
Van Benthem & Keulen
•
Clifford Chance
•
Van Doorne
•
Ekelmans & Meijer
•
Freshfields
•
Linklaters
•
Lovells
•
NautaDutilh
•
NMa
•
Simmons & Simmons
•
Stibbe
Wil jij deelnemen aan dit exclusieve evenement? Dan kun je je vóór 1 oktober 2007 aanmelden via onze website: www.yer.nl Deelname is kosteloos, wel vindt er een selectie plaats op basis van cv, cijfers en een gespreksronde. Deelnemers volgen een academische opleiding rechten, zijn binnen nu en twee jaar afgestudeerd, hebben bovengemiddelde studieresultaten en interessante extra-curriculaire ervaring.
YER biedt Young Executive Recruitment Project Recruitment Excellerate Campus Recruitment Temporary Staffing Interim Management Assessment & Development
abc
The Netherlands | Belgium | Germany | Spain | USA | www.yer.nl
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
Index 39
EEN OVERZICHT VAN ALLE VACATURES IN DEZE EDITIE Bekijk deze en meer vacatures op www.depers.nl/carriere BEDRIJF
FUNCTIE
KORTE OMSCHRIJVING
PLAATS
JOB-CODE
LOCATIE
BONUS
Beleidsmedewerker Afval
Vertalen van visie in een nieuw afvalbeleid, rekening houdend met financiele en juridische gevolgen.
Monnickendam
P6872AZS
Pag. 7
nvt
Management Consultants Verwerven van nieuwe opdrachten bij bestaande en nieuwe klanten. Academische opleiding aangevult met 6 jaar werkervaring. Commercieel Manager Procesoptimalisatie Naast salesactiviteiten houdt je je bezig met recruitment, clientmanagement, finance, PR/Marketing en HR. HBO/WO. Senior Consultant - Researcher Acquireren van grote (Europese) onderzoek en consultancyprojecten op het gebied van Safety en Security. WO exacte wetenschappen SAP Human Capital Management Consultant Niet bang voor stuk ondernemerschap. In staat om realistisch en kritisch te kijken naar oplossingen.
Landelijk Utrecht Amsterdam Nieuwegein
P7AG4NJ3 PCH745VA P3BKBSZB P9JVQBKJ
Pag. 22 online Pag. 14 online
nvt € 2.000 nvt € 1.500
Supervisor Finance Franchise Assistent Controller Finance Manager
Verantwoordelijk voor de gehele administratie van t for telecom franchise. HBO werk en denk niveau 3-5 jaar werkervaring Ondersteunen financial controller, oa verantwoordelijk voor AO/IC beheersing. HEAO accountancy 2 - 3 jaar werkervaring. Verantwoordelijk voor de gehele administratie van t for telecom. HBO werk en denk niveau 3-5 jaar werkervaring
Rotterdam Rotterdam Rotterdam
P482EN3T P2H1V2AN P88165GA
online online online
€ 1.000 € 1.000 € 1.000
PHP programmeur Sales Manager Internet (Buitendienst) Innovation and Development Manager Business Consultant Content Manager
Excellent programmer capable of bringing us to the next level in an international roll out of our platform. Perl/PHP and .Net Verkoop van advertentieruimte op de websites in ons netwerk. Doorzettingsvermogen en niet bang de telefoon op te pakken. Identificeren en implementeren van nieuwe kansen op het gebied van (online) advertising. Technisch, commercieel en pro-actief Inventariseren van wensen van klanten, omzetten in business case. Brug tussen marketing & techniek. Min. HBO 3-5 jr. ervaring Verzorgen van de business, de planning, coördinatie en aansturing van het beheer en optimalisatie van onze game portals.
Amsterdam Amsterdam Amsterdam Hilversum Hilversum
P6ATAAK1 PSQR9EF2 PVF8HZ27 PJ8QGBS7 PT3S9RJB
online online online online online
€ 1.550 € 1.500 € 1.500 € 1.500 € 1.500
Java Software DeveloperZ Business Acceptatie Manager IT Specialist / ITIL
We are looking for motivated JAVA developers. The more experience, the better, but far more important is your willingness to learn! Business acceptatie van nieuwe projecten en procesmanagement. Denkkracht, daadkracht en voelkracht. Presentatievaardig Ervaren applicatiebeheerder die samen met collega’s zorgt dat de systemen blijven functioneren zoals afgesproken
Amsterdam Randstad Den Haag
P3223G8C PFFVSF9F PXASNHDG
online online Pag. 18
€ 1.350 € 1.000 nvt
Graduate student medical/molecular biology Postdoc Fellowship Molecular Neurobiology Postdoc Microfl. systems drug development Universitair Docent Scheepsontwerpen Analist (Moleculair Biologisch) 2 PHD’s Mathematics and Natural Sciences PhD Positions UHD Beeldende Kunst (17e eeuw) Scientific Programmer Onderzoeker PhD Systems Biology in relation to genomics Post Doc immunology or (cell)biology Psychoneuroimmunologie
The project is aimed at studying the mechanisms involved in cell-matrix adhesion using cell biology and knockout technology Opportunities will be available to utilize a wide range of molecular, cellular and genetic experimental approaches Research in the group focuses on the development of new analytical approaches for pharmaceutical analysis and the life sciences Van de Universitair Docent wordt verwacht dat hij of zij een inhoudelijke bijdrage levert aan het ontwikkelen en geven van colleges De analist verricht diverse onderzoekswerkzaamheden, onder andere, humane challenge studies en transcriptomics The PITA group is an active, internationally oriented research group with a strong focus on the flora of South-East Asia The Braingain-project aims at collaborative, highly multidisciplinary research between 5 universities and a number of companies Heeft een stevige inbreng in het onderzoek naar de 17e eeuwse kunst van de Lage Landen Part of a larger project that aims at the creation of a virtual laboratory environment for e-science (VL-e) De OSA richt zich op het analyseren, verklaren en monitoren van transities op de arbeidsmarkt A large amount of genomic information is available and will be generated through high-throughput genomics and proteomics research Performs scientific research with regard to the project “Inhibitors of T cell activation and differentiation pathways Onderzoek naar de ontwikkeling van het posttraumatisch stress syndroom (PTSD) bij militairen die zijn uitgezonden
Amsterdam Amsterdam Groningen Delft Wageningen Leiden Enschede Utrecht Amsterdam Tilburg Wageningen Nijmegen Utrecht
PTFZ6HQJ PTYQACAC PN6E2T2F P8QKE6J4 P8ZT3KTR PN6C6BS4 PABVDB7K P1QTG9TG PZSHTXXD PNZH4NCX P14FFR16 P4B78A5V PJJGASKX
Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18 Pag. 18
nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt nvt
Accountmanager Nederland Winkelmanager Key Accountmanager Account Manager - EMEA Distribution Network Account Manager – Automotive Industry
Verantwoordelijk voor verkoopresultaten op de nederlandse markt. Relevante technische kennis op hbo niveau. Realiseren nieuwe COSMOX-concept. O.a verantwoordelijk voor personeelsbeleid, voorraadbeheer en lokale profilering. Het beheren en ontwikkelen van bestaande relaties met Key accounts. HBO bedrijfskundige/technische richting, 3 jaar werkervaring. Responsible for building and strengthening excellent long-term relationships with HIROSE’s distributors in the EMEA region. Responsible for building and strengthening HIROSE’s excellent long-term relationships within the European automotive industry.
Landelijk Landelijk Landelijk Amsterdam Amsterdam
PYRG3EZC P2JZX577 PTSB1XNT PQZCAEGV P7R489GV
Pag. 22 Pag. 22 Pag. 34 Pag. 34 Pag. 34
nvt nvt nvt nvt nvt
Staf/Beleid/Bestuur Gemeente Waterlanden
Consultancy Mercuri Urval Conclusion Consulting Industry NLR Air Transport Safety Institute Perfect for People
Financieel/Economisch T for Telecom T for Telecom T for Telecom
Internet BridgeTools Semilo Semilo Spill Group Spill Group
IT Services conclusion Consulting Industry Pecoma Koninklijke Bibliotheek
Onderwijs Het Nederlands Kanker Instituut (NKI-AVL) Netherlands Institute for Neuroscience (NIN) Rijksuniversiteit Groningen TU Delft TI Food & Nutrition Universiteit Leiden Universiteit Twente Universiteit Utrecht Universiteit van Amsterdam Universiteit van Tilburg Wageningen UR UMC St. Radboud UMC Utrecht
Sales Mercuri Urval - Knurr Mercuri Urval - Cosmox Mercuri Urval - Brammer Mercuri Urval - Hirose Mercuri Urval - Hirose
Kijk voor meer vacatures op www.depers.nl/ carriere Vacatures direct in je mailbox? 1. Voor jezelf Wil je zelf de vacature ontvangen, SMS dan JOB gevolgd door de job-code en je emailadres naar 5566. 2. Naar iemand anders Wil je iemand anders op de hoogte brengen, SMS dan JOB gevolgd door de job-code en het emailadres van de andere persoon naar 5566.
40
Respons
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 2007
TOPAANBIEDINGEN BIJ BELCOMPANY!
GRATIS
GRATIS
BLUETOOTH
1 GB MEMORY STICKTM
HEADSET *
ALLEEN BIJ BELCOMPANY
T.W.V. 39,95
SONY ERICSSON K810i
BIJ VERLENGING VAN JE ABONNEMENT BIJ ALLE NETWERKEN
• 3.2 megapixel cybershotTM camera met autofocus • Xenon flits met rode ogen reductie • fotoblogging, BestPicTM en Photo Fix
GRATIS
i.c.m. VODAFONE 22,50 2 jaar (22,50 p/mnd)
* Alleen tegen inlevering van deze bon
130,- BOETE OF ZO’N HANDIGE CARKIT?
129,
99
PARROT CK-3100
GRATIS INBOUW BIJ AANKOOP VAN ELKE PARROT CARKIT MET MOBIELE TELEFOON!
www.belcompany.nl Aanbiedingen zijn geldig t/m 30 september 2007 tenzij anders vermeld. Vraag in de winkel naar de voorwaarden. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden