Symposium Bologna Experten Leuven, 8 november 2012
Nexus onderzoek - onderwijs: Kinesitherapie onderwijs in Vlaanderen Peter Van Roy Vrije Universiteit Brussel
Kinesitherapie in de tweede helft van de twintigste eeuw Attractief beroep dat beantwoordt aan professionele en sociale noden in de gezondheidszorg Voornamelijk ontwikkeld op empirische basis Wetenschappelijk onderzoek in kinesitherapie is in beperkte mate aanwezig: – vnl. in universitaire onderzoekscentra – met beperkt aantal houders van een doctoraat – en steun van andere disciplines
Kinesitherapie onderwijs in Vlaanderen (België) in de periode 1960-1995 Gegradueerde in de kinesitherapie Hogeschoolopleiding 3 jaar Praktijkgericht Afstudeerwerk: scriptie
Licentiaat in de motorische revalidatie en kinesitherapie Universitaire opleiding 4 jaar Wetenschappelijke oriëntatie Afstudeerwerk: thesis
Gelijke functies in het werkveld en gelijke reglementering in de gezondheidszorg Aparte, concurrerende beroepsverenigingen
Verscheidene tijdschriften van kinesitherapie komen niet voor in index medicus, medline, de web of science
andere gelukkig wel…
American Journal of Physical Therapy and Rehabilitation, Physiotherapy (UK),…
Kinesitherapeuten publiceren vaak in wetenschappelijke tijdschriften met multidisciplinair karakter (en IF)
kinesitherapie tijdschrift
zonder referee system
nationaal wetenschappelijk tijdschrift met referee system
niet kinesither. tijdschrift kinesitherapie tijdschrift
zonder referee system
internationaal wetenschappelijk tijdschrift
niet kinesither. tijdschrift
Impact factor
met referee system
Vanaf 1990 tekent zich een duidelijke kentering af Stijgende vraag naar onderzoek in kinesitherapie Start van een omslag van authority based physiotherapy naar scientific based physiotherapy Upgrading van klinisch georiënteerd onderzoek in kinesitherapie onder impuls van Evidence Based Medicine Stijgend aantal doctoraten Stijgend aantal wetenschappelijke publicaties in internationale wetenschappelijke tijdschriften
Stijgende vraag naar onderzoek in kinesitherapie 1993
Stijgende vraag naar onderzoek in kinesitherapie 1993
Kentering inzake onderzoek op het kruispunt van een aantal wetenschappelijke en maatschappelijke ontwikkelingen België
EBM kwaliteitszorg
WUK
budgetbeheersing
toenemend belang van klinisch wetenschappelijk onderzoek
toenemende verantwoordelijkheid van de therapeut
Evidence Based Medicine leidt ook in de kinesitherapie tot toename van klinisch georiënteerd effectonderzoek praktijk
wetenschap
Wet op de uitoefening van de kinesitherapie (WUK, 1995) De kinesitherapeut verwerft een beroepsstatuut, met vernieuwde verantwoordelijkheden Vereist een opleiding van minimum 4 jaar Leidt tot een bitsige strijd om de opleiding in hogescholen dan wel aan de universiteiten aan te bieden, Aangewakkerd door besparingsdruk in de gezondheidszorg, gekenmerkt door de instelling van contingentering en bijkomend selectie-examen
Kinesitherapie onderwijs in Vlaanderen in de periode 1995-2004 Licentiaat in de kinesitherapie Hogeschoolopleiding wordt 4 jaar (2 Ka – 2 Li) Start van de academisering Onderwijs van academisch niveau Afstudeerwerk: thesis, vnl. toegepast onderzoek
Licentiaat in de revalidatiewetenschappen en kinesitherapie Universitaire opleiding wordt 5 jaar (2 Ka – 3 Li) Academisch onderwijs Accent GGS Afstudeerwerk: thesis, fundamenteel of toegepast onderzoek
Gelijke functies in het werkveld en gelijke reglementering in de gezondheidszorg Aparte, concurrerende beroepsverenigingen
Fundamenteel versus klinisch georiënteerd onderzoek: beide pijlers zijn complementair
Methodologische aspecten en onderzoeksinstrumenten
Klinisch georiênteerd onderzoek
Fundamenteel georiënteerd onderzoek
Onderzoek in kinesitherapie
Effectonderzoek gerelateerd aan kinesitherapie
De omslag van ‘authority based physiotherapy’ naar ‘scientific based physiotherapy’ zet door Bobath Kaltenborn Klapp Vojta Maitland Evjenth
Web of Sciences, Cochrane…
Omslag van ‘authority based physiotherapy’ naar ‘scientific based physiotherapy’ van Commercieel gedreven disseminatie van kennis (parallel onderwijscircuit)
Protectionisme Handboeken zonder of met beperkte bronverwijzingen
naar Wetenschappelijke disseminatie van kennis (via de eigen onderwijsinstellingen) Open communicatie Handboeken met uitgebreide referentielijst
1988
1988
2002
Overleg tussen hogescholen en universiteiten Loopt aanvankelijk stroef Academisering en de strijd tegen het selectieexamens zijn thema’s die aanleiding geven tot samenwerking Het onderwijs vindt steun bij de Nationale Raad voor de Kinesitherapie, die werkt aan een beroepscompetentieprofiel en een reglementering rond bijzondere beroepsbekwaamheden in de kinesitherapie
2007: samen het hoofd bieden aan diverse elementen Eenvormige Revaki opleiding in Vlaanderen met een tweejarige master met afstudeerrichtingen, in samenwerking tussen universiteiten en hogescholen
implementeren van de Ba-Ma structuur rationalisatie en optimalisatie van het HO Bundeling van expertise uit de instellingen als onderdeel van rationalisatie, vanuit Revaki Vlaanderen gestuurd
strijd tegen het selectie-examen Afschaffing van het selectieexamen werd afhankelijk gesteld van maatregelen vanuit het onderwijs
verbijzondering in kinesitherapie onderwijs (BBs) Verbijzonderingen als belangrijk gegeven in de hedendaagse kinesitherapie + deze zoveel mogelijk subsidieerbaar houden
Juni 2007 – Beslissing van de Vlaamse regering
Goedkeuring van de ingediende tweejarige mastertrajecten met afstudeerrichtingen in samenwerking tussen hogescholen en universiteiten – Deels met afstudeerrichtingen parallel in verschillende instellingen – Deels met afstudeerrichtingen in samenwerking tussen de instellingen Gekoppeld aan indaling of partiële indaling van masters na masters
Verdere decretale stappen om samenwerking over de associatiegrenzen heen mogelijk te maken Onderwijsdecreet XVIII voorziet in 2008 in de mogelijkheid om in de studiegebieden REVAKI en gezondheidszorg gezamenlijk onderwijs in kinesitherapie in te richten over de associatiegrenzen heen. Voorziet ook in de mogelijkheid van gezamenlijke diplomering bij samenwerking inzake afstudeerrichtingen.
Samenwerkingsverbanden inzake Revaki Verticale samenwerkingsverbanden: 3 pijlers Fusie van de kinesitherapie-opleidingen van de UGent en de Artevelde Hogeschool
Samenwerking KULeuven, KHBO en Provinciale Hogeschool Hasselt -> gezamenlijke master Samenwerking Vrije Universiteit Brussel, Artesis Hogeschool Antwerpen en Universiteit Antwerpen -> gezamenlijke master
Afstudeerrichtingen kinesitherapie in Vlaanderen Afstudeerrichting
KUL/PHL/KHBO
REVAKI Gent
Musculoskeletale REVAKI (optie sportkinesitherapie)
VUB/AHA/UA X
Musculoskeletale REVAKI (optie manuele therapie)
X
X
REVAKI bij kinderen
X
X
REVAKI bij ouderen REVAKI bij inwendige pathologie
X
Neurologische REVAKI
X
REVAKI in de geestelijke gezondheidszorg
X
Lerarenopleiding
X
X
X
X
X
X X
X
X
Samenwerkingsverbanden inzake Revaki Horizontale samenwerkingsverbanden voor 2 afstudeerrichtingen Revaki bij inwendige aandoeningen (alle onderwijsinstellingen voor kinesitherapie) -> gezamenlijke diplomering vanaf 2011 Neurologische Revaki (groepen Leuven-Hasselt en Brussel-Antwerpen) -> gezamenlijke diplomering vanaf 2011
Overeenkomsten tussen de onderwijsinstellingen worden voorbereid binnen de overlegkoepel van universiteiten en hogescholen voor kinesitherapie OVUNHOKI
Overkoepelend onderwijs en Examenreglement (OER) voor de masteropleidingen Revaki
De samenwerkingsverbanden faciliteren beduidend de nexus onderzoek-onderwijs in de Vlaamse onderwijsinstellingen voor kinesitherapie
Kinesitherapie onderwijs in Vlaanderen anno 2012 Master in de revalidatiewetenschappen en kinesitherapie Eenvormige universitarie en hogeschoolopleiding van 5 jaar (3 Ba – 2 Ma) Academisch onderwijs Hogeschoolopleidingen integreren in het universitair onderwijs in 2013 Masterproeven: deel 1 in eerste master – deel 2 in tweede master fundamenteel of toegepast onderzoek
Gelijke functies in het werkveld en gelijke reglementering in de gezondheidszorg Eén enkele grote beroepsvereniging
Missie van onderwijs in kinesitherapie Competente kinesitherapeuten in het werkveld plaatsen die zoveel mogelijk wetenschappelijk onderbouwde therapie verstrekken (kennis, inzichten, vaardigheden en attitudes, cfr. het Beroepscompetentieprofiel NRK) De cultuur stimuleren van verantwoord gebruik van de internationale wetenschappelijke output m.b.t. fundamenteel en klinisch georiënteerd wetenschappelijk onderzoek in de klinische praktijk.
De realisatie of de verbetering van een academische cultuur in kinesitherapie onderwijs
vervult een sleutelfunctie in de realisatie van een adequate wetenschappelijke output en disseminatie en van het doeltreffend gebruik van deze output en garandeert verdere internationale groei inzake wetenschappelijk onderzoek in kinesitherapie is onderdeel van de integratie van niet univeritair en universitair hoger onderwijs in kinesitherapie in Vlaanderen
Onderwijs in kinesitherapie dat klaar staat voor de kinesitherapie van morgen beantwoordend aan kwaliteitsnormen
aansluiting biedend op wetenschappelijk onderzoek
brede invulling schenkend van het (beroeps) competentieprofiel
voorbereidend op de bijzondere bekwaamheden in de kinesitherapie
dank u
