Psychologie, medische (volwassenen)
Neuropsychologisch onderzoek
www.catharinaziekenhuis.nl
Inhoud Wat is een klinisch neuropsycholoog? . .............................................. Voor wie kan een klinisch neuropsycholoog iets betekenen? ............ Voorbeeld één ............................................................................... Voorbeeld twee ............................................................................. Voorbeeld drie ............................................................................... Wat is een neuropsychologisch onderzoek? ...................................... 1. Het intakegesprek ...................................................................... 2. Het testonderzoek ..................................................................... 3. Wat gebeurt er bij het adviesgesprek? ...................................... 4. Behandeling ............................................................................... Vragen ................................................................................................ Contactgegevens.................................................................................
Patiëntenvoorlichting:
[email protected] PSV008 / Neuropsychologisch onderzoek / 18-07-2014
2
3 3 3 4 4 4 4 5 5 6 6 6
Neuropsychologisch onderzoek Uw behandelend specialist (bijvoorbeeld de neuroloog of geriater) heeft u doorverwezen voor een neuropsychologisch onderzoek. In deze folder vindt u meer informatie over dit onderzoek. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan hier beschreven. Wat is een klinisch neuropsycholoog?
Een klinisch neuropsycholoog is een psycholoog die zich gespecialiseerd heeft in de neuropsychologie en onderzoek doet naar de relatie tussen hersenen en gedrag. Hieronder valt ook onderzoek naar de oorzaak van vergeetachtigheid of concentratieverlies. Er wordt dan gekeken naar de gevolgen die een aandoening kan hebben voor het dagelijkse leven. De klinisch neuropsycholoog kan zich laten bijstaan door een psychologisch medewerker die een deel van het onderzoek kan doen. In het Catharina Ziekenhuis is neuropsychologie een onderdeel van de afdeling Medische psychologie.
Voor wie kan een klinisch neuropsycholoog iets betekenen?
Om u een indruk te geven van wat een klinisch neuropsycholoog voor u zou kunnen betekenen, geven we u een aantal voorbeelden. Voorbeeld één
Een 45-jarige man heeft na een herseninfarct moeite om uit zijn woorden te komen, last van vermoeidheid en concentratie problemen. De klinisch neuropsycholoog onderzoekt dan wat de aard van de taalen concentratieproblemen is. Ook kan onderzocht worden of er andere problemen zijn zoals een stoornis van het geheugen. Daarna kan de klinisch neuropsycholoog een behandeling adviseren.
3
Voorbeeld twee
Een 30-jarige vrouw heeft een jaar geleden een auto ongeluk gehad, met onder meer een zware hersenschudding als gevolg. Nu kan zij haar werk niet goed meer aan. De vraag aan de klinisch neuropsycholoog is of dit een gevolg is van het ongeval of dat andere factoren een rol spelen. De klinisch neuropsycholoog kan ook advies geven over het opbouwen en oppakken van activiteiten. Voorbeeld drie
Een 83-jarige man, die zich altijd goed en zelfstandig kon redden, begint langzamerhand allerlei zaken te vergeten. De vraag kan zijn: is hier sprake van (een beginnende) dementie of horen de klachten bij normale veroudering?
Wat is een neuropsychologisch onderzoek?
Tijdens een neuropsychologisch onderzoek wordt bijvoorbeeld gekeken naar uw geheugen, concentratievermogen, taalvaardigheden en hoe goed u dingen plant en organiseert. Het gaat dan vooral om eventuele veranderingen ten opzichte van de periode voor uw klachten. Een neuropsychologisch onderzoek is géén lichamelijk onderzoek. Het onderzoek bestaat uit verschillende onderdelen: • het intakegesprek; • het testonderzoek; • het adviesgesprek; • een eventuele behandeling. Nadat u door uw behandelend arts bij onze afdeling bent aangemeld, plannen we een aantal afspraken met u. Deze afspraken zullen hieronder worden besproken. 1. Het intakegesprek
Het onderzoek begint altijd met een gesprek, ook wel intake genoemd. Het is wenselijk dat uw partner, familielid of een begeleider aanwezig is. Tijdens dit gesprek worden uw klachten besproken en wordt bekeken waar u last van heeft. 4
Om een goed beeld van u te krijgen is het belangrijk om te weten hoe u functioneerde voordat u klachten kreeg. Denkt u hierbij aan uw opleiding, werkzaamheden in uw beroep of hobby. Het is ook belangrijk te weten in welke mate u in het verleden met stress te maken hebt gehad. Als u vragenlijsten van ons heeft gekregen neem deze dan ingevuld mee naar het intakegesprek. 2. Het testonderzoek
Na het intakegesprek volgt over het algemeen het eigenlijke onderzoek. Hierbij is de partner of begeleider niet aanwezig. Er worden dan tests afgenomen waarmee diverse hersenfuncties worden onderzocht; zoals het geheugen, de concentratie, het werktempo, de waarneming, de taal, etc. Soms wordt u ook gevraagd, indien u deze nog niet heeft gehad, om lijsten in te vullen met vragen over uw klachten en persoonlijkheid. Een neuropsychologisch testonderzoek neemt meestal 1,5 tot 2 uur in beslag. Soms wordt het onderzoek verspreid over verschillende dagdelen. Als u een leesbril of gehoorapparaat nodig hebt, neem deze dan mee. 3. Wat gebeurt er bij het adviesgesprek?
De uitslag van het neuropsychologisch onderzoek krijgt u van de klinisch neuropsycholoog. Ook hierbij is het (zeer) wenselijk dat uw partner, een familielid of een begeleider aanwezig is. Tijdens het adviesgesprek wordt er informatie gegeven over de bevindingen uit het onderzoek. Ook krijgt u advies over hoe daar het beste mee kan om kunt gaan. In sommige gevallen is deze voldoende en kunnen de gesprekken worden afgesloten. Soms wordt er een behandeling geadviseerd. Deze kan plaatsvinden op onze afdeling, maar u kunt ook worden doorverwezen naar een andere instelling zoals een revalidatiecentrum of een psychologenpraktijk in de buurt. In sommige gevallen kan er ook worden geadviseerd om het onderzoek over enige tijd te herhalen zodat de klinisch neuropsycholoog een goed beeld kan krijgen van de precieze aard en het beloop van uw klachten. 5
Al uw gegevens worden vastgelegd in een rapport dat naar uw behandelend specialist en uw huisarts wordt gestuurd. Dit gebeurt met inachtneming van uw privacy en na het verkrijgen van uw toestemming. Uiteraard kunt u hiervan ook een kopie krijgen. 4. Behandeling
Soms kan er een specifieke behandeling worden voorgesteld op onze afdeling. Ook kunt u en/of uw familie korte tijd worden begeleid in het proces van aanpassen aan een veranderde situatie. De klinisch neuropsycholoog op onze afdeling zal zich meestal beperken tot kortdurende behandeling. Als langdurige behandeling nodig is verwijst de klinisch neuropsycholoog u naar een andere instantie of hulpverlener in de regio. Een behandeling op onze afdeling kan individueel plaatsvinden of in groepsverband. Zo zijn er bijvoorbeeld groepsbehandelingen voor mensen met geheugenproblemen of vermoeidheidsklachten.
Vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met de afdeling Medische psychologie.
Contactgegevens
Catharina Ziekenhuis Telefoon 040 - 239 91 11 www.catharinaziekenhuis.nl Spoedeisende Hulp 040 - 239 96 00 Polikliniek Medische psychologie 040 - 239 90 00 Routenummer(s) en overige informatie over de afdeling Medische psychologie kunt u terugvinden op www.catharinaziekenhuis.nl/ medische-psychologie-volwassenen. 6
.
7
Michelangelolaan 2 – 5623 EJ Eindhoven Postbus 1350 – 5602 ZA Eindhoven
