netwerk
FNVBOUW.NL
SEPTEMBER 2009
DYNAMIEK IN VAKBONDSWERK
Armoede in
Twitteren
Midden Brabant
in Dongemond Meer
Alles begint altijd met een paar
Enorme
enthousiaste mensen
jongeren
samenwerking tussen bonden in Gooi en Vechtstreek
uitdaging Lief en leed
voor vereniging en werkorganisatie
02
actieve
Innige
‘Koester je vrijwilligers’
in Maastricht
04
07
10
Nieuwe vorm
14
18
binnen FNV Bouw
bedrijven in’
van netwerken in Twente 20
23
‘Veel meer de
27
29 FNVBOUW.NL
02
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Ruud Baars, algemeen secretaris FNV Bouw
Enorme
uitdaging voor vereniging en werkorganisatie De maatschappij verandert. De computerisering en de individualisering van de samenleving hebben hun weerslag op onze wijze van communiceren en organiseren. Deze ontwikkelingen zien we ook terug in de wijze waarop er gewerkt en gecommuniceerd wordt binnen de vakbeweging in het algemeen en binnen FNV Bouw in het bijzonder.
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
oor Ruud Baars, algemeen secretaris, zijn al deze maatschappelijke ontwikkelingen binnen en buiten de bond een gegeven waar je als FNV Bouw goed en flexibel op in moet spelen: “Niet voor niets was het centrale thema op het FNV Bouw congres dit voorjaar het thema “Anders werken, werkt anders”. Zo heeft het congres zich uitgesproken om in samenwerking met andere FNV bonden vakbondswerk als dienst aan te bieden op bouwplaatsen en andere werkplekken waar werknemers werkzaam zijn, die te maken hebben met belangenbehartiging door verschillende FNV bonden. Zo kunnen leden van de FNV hun bond uitnodigen om hun werkplek te bezoeken en met de werkgever overleggen over collectieve wensen van de werknemers. Bovendien moeten vakbondsleden bij hun bond terecht kunnen voor advies en ondersteuning. Naast collectieve belangenbehartiging en rechtshulp zullen we als FNV Bouw onze deskundigheid en ervaring daarom ook in gaan zetten bij individueel advies op het gebied van werk en inkomen aan leden die daarom vragen, zowel door inzet van professionals als van kaderleden. Dit vraagt om een nieuwe dynamiek, zowel binnen de werkorganisatie als de vereniging.”
V
Inspelen op nieuwe initiatieven Op de vraag of dit allemaal nog past binnen de bestaande opgebouwde structuren, stelt Ruud: “Binnen de vereniging vindt de laatste jaren ook een verschuiving plaats van organisatie. Zo neemt het aantal afdelingen af en worden er meer en meer activiteiten vanuit het district georganiseerd. Aan de andere kant zijn er een aantal zeer actieve afdelingen die nieuwe initiatieven lanceren en soms ook de samenwerking zoeken met andere bonden en met FNV Lokaal. Ook duiken er tal van spontane, nieuwe initiatieven op die soms aanslaan en soms niet. Dat zie je ook terug in de interviews in deze folder. Deze ontwikkelingen stimuleren mij, evenals de andere leden van ons bondsbestuur, bijzonder en dwingen ons soms ook onze eigen afgesproken structuren te veranderen. Maar daar moet je niet voor weglopen. Integendeel, daar zullen we als bondsbestuur en ook als werkorganisatie op in moeten spelen. Wat dat betreft spelen onze kaderleden meer dan ooit een belangrijke rol binnen de vakbondsvernieuwing die nu volop plaats vindt. Zo zijn we nu ook bezig een nieuwe financieringsstructuur voor onze afdelingen en districten te ontwikkelen. Niet meer automatisch een bepaald geldbedrag overmaken, maar op basis van een begroting met plannen en activiteiten.”
03
Emancipatie Hoewel er de laatste jaren te pas en te onpas artikelen in de Nederlandse pers verschijnen dat de vakbeweging geen toekomst meer zou hebben en dat vooral ook de emanciperende rol van de vakbond zou zijn uitgespeeld, stelt Ruud Baars dat dit volstrekt niet aan de orde is. “Integendeel, het emancipatieproces is nog volop gaande. Vooral binnen een bond als FNV Bouw zie je toch dat met name vrouwen, allochtonen en grote groepen jongeren nog altijd niet goed aan de bak komen bij het merendeel van werkgevend Nederland. En zonder de inzet van FNV Bouw zal dit echt niet fundamenteel gaan verbeteren op korte termijn. Daarnaast moeten we nu in de economische crisis ontzettend alert zijn op afbraak van opgebouwde voorzieningen, op de opkomst van steeds meer malafide uitzendbureaus, etc. Wel zien we duidelijk een trend, dat naast algemene belangenbehartiging, de individuele belangenbehartiging steeds belangrijker wordt. Onze leden willen adviezen op maat op allerlei gebieden. Daar kunnen onze vraagbaken een belangrijke eerstelijns rol spelen en vervolgens kunnen onze specialisten in de werkorganisatie dit oppakken. Maar ook kun je denken aan het inzetten van loopbaancoaches, organizers en andere nieuw te ontwikkelen vormen van dienstverlening.“
De bedrijven in “Een andere belangrijke functie, en die komt nog steeds niet voldoende uit de verf, is dat we met onze kaderleden meer en meer de bedrijven in moeten om aan onze leden en potentiële leden uit te leggen waar we mee bezig zijn en wat we voor ze kunnen betekenen. Zo’n arbohout project waar kaderleden daadwerkelijk de meubel- en houtbedrijven mee zijn ingegaan, is daar een prima voorbeeld van. De mensen warenzowel blij ons te zien als ook om gedegen voorlichting over veilig en gezond werk te krijgen. Tevens heeft het een fors aantal nieuwe leden opgeleverd. Een goede vorm van samenwerking ook tussen werkorganisatie en vereniging. Want we moeten het samen doen. Ook de samenwerking op lokaal niveau tussen de kaderleden van de diverse FNV bonden en met FNV Lokaal, zeker op het gebied van de wet maatschappelijke ondersteuning, kan nog veel meer worden uitgebouwd. In Hilversum zijn ze hier bijvoorbeeld al ver mee. Maar ook alle andere initiatieven waar door onze kaderleden in deze folder, maar ook door alle andere kaderleden in het land, hard aan wordt gewerkt, verdienen natuurlijk alle lof.”
>
04
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Netwerken “Goed met elkaar netwerken. Elkaar’s netwerk goed gebruiken als je een themaavond organiseert. Twitteren, nieuwe initiatieven nemen. Het wordt steeds belangrijker en het zal alleen nog maar toenemen. We gaan steeds directer met elkaar communiceren. Ook met tijdelijk deskundigen en ondersteunende leden op bepaalde specifieke projecten erbij. Vroeger ging alles via kaderleden, afdelingen, districten, bondsraad naar het bondsbestuur, die er vervolgens weer structuur aangaf. Dat zie ik de komende jaren ook allemaal veranderen. Het zal nog directer en nog democratischer worden. Met ruimte voor experimenten. Een enorme uitdaging voor ons als vereniging en als werkorganisatie. Een geweldige kans ook voor ons als vakbond om ons te profileren. Laten we die kans pakken!”
Netwerken met Jan Vermeiren De werkconferentie districten van 26 september 2009 staat in het teken van flexibel netwerken. De befaamde Belgische coach Jan Vermeiren is uitgenodigd om de deelnemers te inspireren tot succesvoller netwerken. Jan heeft zowel in zijn professionele carrière als in zijn privéleven gemerkt dat veel mensen zoeken naar middelen om succesvoller te zijn. De meeste mensen en organisaties kijken echter straal over datgene dat vlak voor hun ligt (de netwerken waar ze zelf toe behoren). Door even stil te staan bij deze netwerken, door hen in kaart te brengen en vervolgens direct actie te ondernemen, kan ieder persoon en iedere organisatie onmiddellijk grote stappen voorwaarts zetten. Door deze folder heen staan 9 handige tips van Jan om succesvol netwerken in de praktijk te brengen.
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
Wytse Douma, voorzitter district Friesland-Noord
Alles begint altijd met een paar
enthousiaste mensen
“Loop maar door naar mijn werkkamer boven. Dat is mijn vakbondskantoor aan huis.” Wytse Douma, voorzitter bestuur district Friesland-Noord, wil ‘best nog wel even tijd maken voor een interview over vakbondsvernieuwing en netwerken’ voordat hij met vrouw en caravan koerszet naar de Algarve in Portugal. Wytse, 67 jaar inmiddels alweer, begon met zijn Mulo diploma op zak zijn carrière bij Philips. Wtze, over deze begintijd: “Na 5 jaar werken kwam ik er achter dat kantoorwerk niks voor mij was. Ik wilde iets met mijn handen doen. Iets maken”.
05
o ben ik bij een klein aannemertje in de leer gegaan. Daar heb ik het vak geleerd. Van timmeren tot tegelzetten. Uiteindelijk ben ik bij Intervam terechtgekomen. Daar heb ik als or- en oc-lid allerlei reorganisaties meegemaakt. Ik ben nu alweer bijna 10 jaar ge(pré)pensioneerd, maar ik zit als voorzitter van het FNV Bouw district 4 en als bondsraadlid bepaald niet stil. Vooral de laatste anderhalf jaar, na wat intern bestuurlijk gereorganiseer, hebben we het vakbondswerk hier in het district weer van wat nieuw elan kunnen voorzien.”
“Z
Actieve rol In de 70-er jaren, na het bezoeken van een afdelingsvergadering van de toenmalige Bouw & Houtbond NVV, vond Wytze het tijd worden om een actievere rol binnen de bond te gaan spelen. Wytze: “Ja hoe ging dat. Ze waren blij dat ze een nieuw gezicht zagen. Ook toen al! En voor ik het wist werd ik tot secretaris van de afdeling Bergum (later Burgum) gebombardeerd. Inmiddels, anno 2009, ben ik dus voorzitter van District Friesland-Noord. Samen met Jan Stolpstra als secretaris en waar nodig ook goed ondersteund door onze VBC-er Maartje Faber en onze nieuwe regiobestuurder Sabine de Vriend, proberen we de zaak in onze afdelingen wat aan te jagen hier. In 2007 hebben we een belangrijke thema-avond opgezet onder de noemer “Kreet uit de Keet”, ingegeven door het feit dat we toch wel een kloof bespeurden tussen wat werknemers in de keet zeggen en wat er bij bestuurders en beleidsmedewerkers vaak van overkomt. Dat is toen aan alle kanten goed opgepakt. In december 2008 hebben we een succesvolle regiobijeenkomst, samen met district Friesland-Zuid, georganiseerd over de economische crisis. Daar hadden we ook onze nieuwe voorzitter John Kerstens voor uitgenodigd.”
Vakbondsvernieuwing Gevraagd naar nieuwe vormen van communiceren en organiseren binnen district en afdelingen, stelt Wytse na enig nadenken: “Vroeger konden we eindeloos met elkaar palaveren over of we wel of niet iets zouden doen. En op het laatst deden we het dan maar niet. Tegenwoordig, zoals bij het bedenken van zo’n thema-bijeenkomst, bereiden we als dagelijks bestuur het plan goed voor en leggen het vervolgens voor aan de afdelingsvergaderingen. Het raamwerk van het plan is er dan al, waardoor de discussie niet meer gaat of we het wel moeten doen, maar hoe we het gaan doen. Nieuw in het geval van de bijeenkomst inzake de economische crisis was, dat we een deskundig kaderlid hebben gevraagd mee te helpen met de organisatie van dit project. Die heeft ons heel goed geholpen en na het project, zo was ook de afspraak, trad
>
06
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
hij weer terug. Tot voor kort zouden we zo iemand gelijk in het bestuur vragen, maar als zo’n man aangeeft dat niet te willen, moet je dat ook niet doen. Dat is wel een teken van deze tijd en daar moet je dan ook als vakbond op inspelen. Veel mensen willen best wel iets doen, maar niet gelijk in een bestuur gaan zitten. Daarnaast is het voor de zittende bestuursleden weer verfrissend om met nieuwe, deskundige en enthousiaste mensen te werken. Dat enthousiasme staat overigens nog steeds centraal in het vakbondswerk. Net zoals 30 jaar geleden gaat het altijd weer om een paar enthousiaste mensen die met elkaar de kar willen trekken.”
Netwerken Wytse: “Goed netwerken is heel belangrijk natuurlijk. Zeker als je met elkaar nieuwe vormen van samenwerking uitprobeert. Zo proberen wij hier ook samenwerking te zoeken met allerlei maatschappelijke en gemeentelijke instanties. Maar ook met het optuigen van zo’n bijeenkomst over de economische crisis was dat heel belangrijk. Hoe ik dat dan doe? Nou, ik pak mijn adresboekje erbij of ik ga googelen op internet. Vroeger vond je dat toch ook enger allemaal. Dan liet je dat soort dingen ook meer aan een regiobestuurder over. Daarnaast vind ik dat we dat als kaderleden meer zelf moeten gaan doen ook. Het is goed om hele praktische handreikingen en tips kunnen krijgen op dit gebied.”
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
Jan van Bladel, voorzitter afdeling Dongen en district Midden Brabant en Louis Horvers, penningmeester afdeling Tilburg en bestuurslid district Midden Brabant
Tips: Kies voor een planmatige aanpak, zeker bij nieuwe initiatieven. Laat een regiobestuurder ook nog eens goed naar het plan kijken. Zorg voor een uitgewerkt plan en vraag dan de achterban om extra adviezen. Benader bij een thema-avond eerst de belangrijkste spreker en dan pas de rest
Armoede in
(helpt de anderen sneller over de streep). Maak gebruik van elkaar’s netwerk.
Midden Brabant
1 | Wat is netwerken? Voor veel mensen heeft ‘netwerking’ een negatieve bijklank. Zij associëren ‘netwerking’ met vriendjespolitiek. Helemaal ongelijk hebben ze niet. Jammer is dat ze voorbijgaan aan de positieve kant van netwerken. Als je goed nadenkt, dan weet je dat je zelf eigenlijk continu netwerkt. Denk maar eens aan
Als 16-jarige timmerman meldde Jan Van Bladel (nu 62 jaar) zich aan bij de Katholieke Arbeiders Bond Sint Joseph in Dongen. In 1984 gaf hij zich op als ‘propagandist’ bij de toen net gefuseerde FNV Bouw- en Houtbond en legde regelmatig huisbezoeken af om nieuwe leden te werven. “Ik kan me nog herinneren dat we een keertje aanbelden en de vader des huizes opendeed”, blikt Jan van Bladel lachend terug. “Ik zei dat we van de vakbond waren en zijn zoons wilden spreken. ‘Er wordt hier niemand lid van de vakbond’, was het eerste wat hij zei. Waarop ik zei: ‘Ik kom hier niet voor u, maar voor uw zoons’. Diezelfde avond vertrok ik met 3 ingevulde inschrijfformulieren voor nieuwe leden. Want zijn zoons zagen het nut er wel degelijk van in. Mooie tijden waren dat.” Inmiddels is Jan van Bladel al weer 9 jaar voorzitter van de afdeling Dongen en de laatste 3 jaar ook van district Midden Brabant.
hoe je aan informatie komt voor een nieuwe auto. Vaak doe je voor dit soort vragen een beroep op iemand uit je netwerk. De definitie van ‘netwerken’: “Netwerken is het doorgeven van informatie van de ene persoon aan de andere om van betekenis en van dienst te zijn”. Belangrijk in deze definitie is dat het helemaal niet gaat om je eigen idee of product te verkopen, andere mensen te manipuleren of de score bij te houden. Netwerken is ook niet beperkt tot recepties, congressen of andere momenten waar
Afstand werkorganisatie/ kaderleden “Waar we veel meer werk van moeten gaan maken, zijn bedrijfsbezoeken”, vervolgt Wytse. “Daar doet de werkorganisatie wel het nodige aan, via busploegen en promotieteams, maar daar zijn wij als kaderleden toch wat ver van afgeraakt. Uberhaupt moeten we uitkijken dat we als kaderleden enerzijds en werkorganisatie anderzijds niet te ver van elkaar af komen te staan. We moeten oppassen dat we de samenhang met elkaar niet verliezen. Anders krijgen we een tweespalt in de bond en dat is voor niemand goed. Vooral ook niet voor al onze leden, die ons zo hard nodig hebben, zeker in deze tijden van recessie! Daar ligt ook een taak voor onze nieuwe voorzitter John Kerstens. Als bondsraadlid was ik erbij dat hij werd gekozen. Hij hield een inspirerende speech. Ik hoop dat hij ook op dit terrein het “verschil kan gaan maken”, zoals hij dat zelf zo mooi verwoordde!”
07
je andere mensen kan ontmoeten. Je kan altijd en overal netwerken en via verschillende kanalen: face-to-face, via telefoon, via e-mail, via online business netwerken en andere kanalen. Vrijblijvend informatie doorgeven aan iemand anders om hem/haar verder te helpen. Dat is waar het om gaat! Je ‘investeert’ eerst op een niet-verplichtende manier in iemand om later eventueel op de een of andere manier iets te kunnen ontvangen. Dit ‘ontvangen’ kan iets groot zijn, zoals een reuze-order van een nieuwe klant. Maar ook iets veel eenvoudiger, zoals de glimlach of een bedanking van de persoon die je hebt verder geholpen. ‘Geven en ontvangen’ is voor mij de ‘juiste’ netwerkattitude - en je leven wordt er veel eenvoudiger en kwalitatief beter op.
Louis Horvers
>
08
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
Armoedebeleid en netwerken
Als jonge jongen was Louis Horvers (66 jaar) al lid van de Katholieke Arbeiders Jeugd in Tilburg. Moest van zijn vader. Hij doorliep vlot de ambachtsschool, maar omdat hij goed kon leren volgden ook nog de UTS en later de HTS. Toen hij ging werken werd hij eerst lid van de ABVA, maar na ‘een akkefietje met zijn baas, omdat die vond dat hij te begaan was met het personeel op de bouw’, werd hij begin 80-er jaren lid van de FNV Bouw- en Houtbond. In 1986 trad Louis toe tot het afdelingsbestuur Tilburg. Eerst als secretaris, maar inmiddels is hij al weer een tijdje penningmeester. Tevens is hij als LAUvertegenwoordiger lid van het landelijke UGO-bestuur. “In de vijftiger en zestiger jaren had de pastoor het voor het zeggen hier in de streek en mocht je alleen maar lid worden van een katholieke vakbond. Ik zei toen altijd dat de textielbaronnen, die het hier in Tilburg voor het zeggen hadden, de arbeiders vooral arm wilden houden en dat de pastoor er voor moest zorgen dat de arbeiders dom bleven. Gelukkig is dat wel veranderd in deze eeuw.”
Het armoedebeleid in Midden Brabant staat hoog op de agenda voor de afdelingen in district Midden Brabant. Jan van Bladel stapte in 2005 in de Adviesraad Sociale Zekerheid van de gemeente Dongen. Sinds de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) in 2007 moet elke gemeente een dergelijke adviesraad instellen. “Het zou natuurlijk goed zijn dat we in dat soort clubs als FNV Bouw veel leden hebben zitten. Dan kun je toch je invloed laten gelden,” stelt Jan van Bladel. “Juist die mensen, die tot armoede zijn vervallen, die hebben ons toch het hardste nodig als vakbond. Niet voor niets hebben we als FNV Bouw het jaar 2009 als ‘jaar van de armoede ’uitgeroepen.” Louis: “Eerst deed de stichting J’accuse veel op dit gebied; die werd weer door de landelijke overheid gesubsidieerd. Nu we de wet WMO hebben, moet de armoede lokaal worden aangepakt. Sinds dit jaar hebben we nu ook FNV Lokaal hier in Tilburg en werken we veel samen. We wisselen veel gegevens met elkaar uit en we bespreken het onderwerp ook regelmatig op onze districtsvergaderingen. Goed netwerken is natuurlijk belangrijk. Zo kun je sneller bepaalde misstanden aanpakken. Wat ook goed werkt hier in Tilburg bijvoorbeeld is, als we merken dat een bepaalde wethouder het op dit punt laat liggen, we gelijk een gesprek aanvragen. En als we dan geen bevredigend antwoord krijgen, schakelen we meteen de lokale pers in. Dan gaan ze meteen harder lopen, want van negatieve publiciteit houden ze hier niet.”
het wel zou moeten. Juist nu we volgend voorjaar weer gemeenteraadsverkiezingen krijgen, moeten we ons goed profileren. Vooral ook in deze economische crisistijd, waar de werkloosheid oploopt en de armoede dus ook toeneemt.”Jan van Bladel is het volledig eens met Louis: “Als je werk en inkomen hebt, sta je er niet zo bij stil hoeveel verborgen leed er is in de samenleving. Zelf raakte ik ook aan het eind van mijn werkzame leven in de ww verzeild en heb toen ook regelmatig mijn hoofd gestoten bij allerlei instanties. Nu was ik mondig genoeg om dat zelf aan te kaarten, waardoor de wethouder van Dongen mij vroeg zitting te nemen in de Dongense Adviesraad. Maar dat mag je niet verwachten van al onze leden en potentiële leden, die in eenzelfde situatie verzeild raken en zo afglijden richting armoede. Juist voor deze mensen moeten we als vakbond opkomen.”
Tips: Neem bij misstanden snel contact op met de verantwoordelijk politicus en scherm met publiciteit. Bezoek als kaderlid eens een gemeenteraadsvergadering en leg daar contacten. Word lid van een lokale adviesraad sociale zekerheid.
2 | Voordelen van netwerking Een goed netwerk biedt je onder andere de volgende voordelen: Je geraakt makkelijker aan informatie. Bijvoorbeeld als je op zoek bent naar een nieuwe woning of een
Moderne slavernij
Jan van Bladel
Louis vervolgt: “Ik zie hier overigens een nieuwe rol voor de moderne vakbond van de 21e eeuw. We moeten ons als vakbeweging breed sociaal opstellen en ervoor zorgen dat de onderkant van de samenleving niet vervalt in een nieuw soort slavernij. Te vaak nog moeten mensen die financieel omhoog zitten op hun bijstanduitkering wachten, als ze die eenmaal aanvragen. En worden ze vervolgens van de ene instantie naar de andere gestuurd. Dan moeten ze die verrekte 0900-telefoonnummers draaien, waar ze soms een half uur in de wacht worden gezet, terwijl de geldteller wel doorloopt. Als FNV Bouw moeten we ook goed blootleggen waar het mis gaat in de samenleving en aangeven hoe
andere job. Je bereikt makkelijker bepaalde doelen. Het succes van Weight Watchers is dat de leden zich gesteund voelen door hun netwerk van medeleden. Je krijgt zelf een goed gevoel en je eigenwaarde stijgt. Het geeft immers een goed gevoel anderen te helpen en bij te dragen aan het succes van anderen. Professioneel en privé. Je krijgt minder stress, want je kan steeds op hulp rekenen. Je kan met een gerust hart een aantal zaken aan anderen overlaten. Je kan efficiënter en productiever werken. Een goed netwerk zorgt er voor dat je het wiel niet opnieuw moet uitvinden.
09
10
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Hans Bastiaansen, secretaris afdeling Maastricht e.o. en Mathy Eijssen, penningmeester en vraagbaak afdeling Maastricht e.o.
Lief en leed in Maastricht “Ik heb me in 2000 op een feestavond van FNV Bouw hier in Maastricht opgegeven als afdelingsbestuurslid. De toenmalige regiobestuurder Hennie Ockersen zocht nieuwe mensen. En mijn vrouw zei tegen mij: ‘Joh, dat is wat voor jou, moet je doen’. Het leek me mooi werk. Je kunt mensen helpen. Er was behoefte aan mensen die handig waren met de computer. Kortom, voor ik het wist was ik afdelingssecretaris. En ik doe het nog altijd met plezier.” Aan het woord is Hans Bastiaansen (46 jaar), secretaris van de afdeling Maastricht en omgeving. “Eerst was het alleen Maastricht, maar inmiddels betreft het de gehele regio, met plaatsen als Borgharen, Itteren en Beek erbij”, vervolgt Hans, die naar aanleiding van een oproep van de bond op bouw.fnvnet.nl zich meldde met een nieuw thema van de afdeling: ‘lief en leed.’
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
11
at dat inhoudt, ‘lief en leed?’ Nou, op een gegeven moment zaten we hier eens wat te brainstormen over hoe we onze vakbondsleden beter konden bereiken. Met name die mensen die aan huis of zieken/verzorgingstehuis gekluisterd zijn. Vooral jubilarissen, maar ook als ze zoveel jaar getrouwd zijn of langdurig herstellend zijn. De simpele oplossing was natuurlijk om bij ze langs te gaan. Dat doen we nu een paar jaar en we krijgen hartverwarmende reacties’, zoals: ‘fantastisch dat de bond bij me langskomt’; ‘ik heb al jaren niets meer van de bond gehoord, maar nu komen ze zomaar bij me langs’, ‘goed dat er nog een vakbond is met oog voor zijn leden’.”
“W
Jaarlijkse jubilarissenavond Een ander nieuw initiatief is het organiseren van de jaarlijkse jubilarissenavond, tegelijkertijd met de jaarlijkse afdelingsvergadering. “Een doorslaand succes. Ook dit jaar hadden we ruim 200 mensen in de zaal”, licht Hans Bastiaansen enthousiast toe. “Zo houd je de band met je leden levend. Ook met jongere leden trouwens. We doen dat expres op een zaterdagavond. Eerst even de serieuze onderwerpen en daarna een gezellige, feestelijke avond met zijn allen. Wel vond ik het teleurstellend dat onze regiobestuurder verstek liet gaan. Ik vind, dat je daar gewoon bij moet zijn als regiobestuurder. Leden vragen er ook naar. Ze vinden het vreemd dat er niemand van ‘de bond’ is. Sowieso vind ik dat we te weinig contact met elkaar hebben. Ik begrijp wel dat iedereen druk is, maar we moeten wel zorgen voor binding met elkaar. Zo krijg je een splitsing tussen vereniging en werkorganisatie. En dat is niet goed!” Ondertussen is penningmeester en vraagbaak Mathy Eijssen (69 jaar) aangeschoven. Elke maandagavond van 18.00 uur tot 19.30 uur houdt hij spreekuur voor de leden. Inmiddels gepensioneerd timmerman, werd Mathy al in 1962 lid van de toenmalige NKV Bouwbond. “Ik ging een paar keer naar een vergadering, liet me horen en voor ik het wist zat ik in het afdelingsbestuur. En ik ben blijven zitten, want ik doe het nog altijd met hart en ziel. Daarom ben ik ook vraagbaak geworden. Zeker in deze huidige crisis moeten we laten zien waar we voor staan. Ook ik vind het jammer dat we minder binding hebben met de regiobestuurders. Vroeger had je nog te maken met mensen met ‘kalk aan de poten’. Die wisten wat er leefde op de steiger en in de keet. Tegenwoordig zijn het meer managers geworden en hebben ze eigenlijk nergens tijd meer voor. Althans niet voor ons. Ik heb al in geen tijden iemand gezien hier. Jammer!”
Mathy Eijssen
>
12
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
Internet en netwerken Hans Bastiaansen heeft de laatste tijd ook veel tijd gestoken in het opbouwen van een goede internetsite. Hans: “Vanaf 2007 kregen we ook op dit belangrijke punt geen ondersteuning meer vanuit Woerden. We moesten het zelf maar zien op te lossen. Gelukkig was ik aardig ingevoerd met computers, maar het heeft me wel 10 jaar van mijn leven gekost om het zaakje goed aan de praat te krijgen. Tjonge, wat een klus was me dat. Maar ja, zeg nou zelf, zonder een goede internetvoorziening ben je nergens meer.” “Maar het persoonlijk contact blijft ook erg belangrijk”, valt Mary zijn secretaris bij. “Als we hier een thema-avond organiseren of zo, dan is het goed belangrijke contacten te hebben met belangrijke organisaties en mensen. Maar dat zit toch nog wat teveel in de koppies. We wisselen nog te weinig gegevens met elkaar uit. Dat kan beter. Ik ben dan ook benieuwd naar die netwerkbijeenkomst op 26 september.”
3 | Valkuilen bij netwerken Oog hebben voor de vakuilen van netwerken bespaart je tijd en moeite en het helpt je geen verkeerd imago te krijgen. Pas op voor de volgend valkuilen: Enkel nemen en niet geven. Het beperkt niet alleen je succes. Op lange termijn keert het zich tegen je en keldert je imago. Doe je daarentegen bewust het tegenovergestelde, dan waardeert men je als persoon én als professional. Te laat beginnen met netwerken. Netwerking werpt echter pas op lange termijn vruchten af. Begin er dus liever vandaag mee dan morgen. Steeds in de schijnwerpers willen staan. Veel mensen denken dat het hun goed uitkomt om zelf constant aan het woord te zijn en visitekaartjes rond te strooien. “Zo weet iedereen wie ik ben”, is
Tips:
de redenering. Eén van de voorwaarden om op je netwerk beroep te kunnen doen, is weten wat zij
Ga zelf eens bij de (vaak immobiele) leden langs, in plaats
doen en wat zij voor jou kunnen betekenen. Luister
dat ze naar het vakbondskantoor of een vakbondsvergadering
dus naar hen. Ga nog een stap verder en vraag wat
moeten komen.
jij voor hen kan doen. Luisteren is dus een
Tracht serieuze zaken te koppelen aan luchtige zaken als
essentieel element bij het netwerken!
een jaarlijkse jubileumavond= grotere opkomst. De regiobestuurder(s) moeten meer contact zoeken met de afdelingen.
Niet oprecht zijn. Dingen beloven en ze niet nakomen. Of verzonnen verhalen vertellen om interessant over te komen. Mensen prikken er vroeg of laat toch doorheen. Wachten. Zowel wachten tot iemand om informatie
Reactie op dit artikel vanuit regiohoofd en regiobestuurders Zuidoost: Op de kritiek dat er weinig contact is tussen afdelingen en bestuurders, en het risico van te grote afstand tussen kader en werkorganisatie, heeft het regioteam uitvoerig gereageerd en argumenten gewisseld met de afdeling. Bestuurders onderkennen het risico van afstand tussen vereniging en werkorganisatie, maar geven ook aan dat het beleid is om meer vanaf districtsniveau ondersteuning te geven en dat de economische crisis momenteel wel heel veel beslag legt op de bestuurders.
Hans Bastiaansen
vraagt als wachten om zelf een vraag te stellen, helpt je niet vooruit. Neem zelf het heft in handen. Zet zelf je netwerk in gang en houd het draaiende. Kom je iets interessants tegen, laat dit dan weten aan mogelijke geïnteresseerden uit je netwerk. Als je met iets zit, stel de vraag dan aan je netwerk. Je vindt zo sneller een oplossing en het geeft je netwerk de kans om iets voor jou te doen en de netwerking op gang te houden.
13
14
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
15
ennie, die in 2005 met de VUT ging bij TNT Post, blikt lachend terug naar december 2007, toen hij de eerste gezamenlijke vergadering bijwoonde. Hennie: “Ik zou eerst alleen het verslag maken, maar even later werd ik door Willem gebombardeerd tot secretaris. Samen trekken we nu de kar en het loopt gesmeerd. Zowel met elkaar als ook met de verschillende regiobestuurders van Bouw, Bondgenoten en AbvaKabo.” Willem, toevoegend:”Maar ook met onze FNV Bouw beleidsmedewerkers loopt de samenwerking goed. Als we wat beleidsondersteuning nodig hebben of op het gebied van persbewerking, dan staan ze vaak gelijk voor ons klaar. Petje af! Zelf doen we ook veel aan communicatie. Elke 3 maanden krijgen al onze leden onze gezamenlijke regionieuwsbrief en vragen we ze te reageren als ze vragen of opmerkingen hebben. Dat gebeurt ook volop. Daarnaast organiseren we zelf zo’n 2 x per jaar een themabijeenkomst. Afgelopen februari betrof dat weer de Belastingaangifte. Dat hebben we met alle bonden aangepakt en hierachter de gehele Betlehemkerk voor afgehuurd. Daar zijn tijdens de middag- en avondsessies honderden leden op afgekomen.”
H
Willem Leegwater, secretaris Hilversum en coördinator ‘regioclub Abvakabo/Bouw/Bondgenoten Gooi en Vechtstreek’ en Hennie Klomp, AbvaKabo kaderlid Hilversum en secretaris ‘regioclub Abvakabo/Bouw/Bondgenoten Gooi en Vechtstreek’
Innige samenwerking tussen bonden in Gooi en Vechtstreek “Wij hebben hier sinds december 2007 de krachten gebundeld als AbvaKabo, FNV Bouw en FNV Bondgenoten. Met een man/vrouw of 10 vormen we hier in feite onze ‘regioclub Gooi en Vechtstreek’. En daar komen mooie dingen uit voort.” Aan het woord is Willem Leegwater (78 jaar), betonvlechter van huis uit en sinds eind zestiger jaren secretaris van FNV Bouw afdeling Hilversum. Samen met Hennie Klomp (58 jaar), ook sinds eind zestiger jaren al kaderlid en in tal van bestuursfuncties actief voor de ABVA en later voor AbvaKabo, trekt hij de ‘samenwerkingskar in de regio Gooi en Vechtstreek’.
Goed netwerken
Hennie Klomp
Willem Leegwater: “ Zo hebben we hier dit jaar ook de WMO activiteiten gezamenlijk van de grond getild. Ik had een aantal contacten bij de gemeente en daar hebben we dankbaar gebruik van gemaakt. Daarin hebben we ook goed samengewerkt met de Anbo. Nu zijn we weer bezig om zitting te krijgen in de WMO-raad. Daar willen we ook in zitten. Wij willen gewoon deel uitmaken van de besluitvorming.” “Dat vind ik toch wel het allerbelangrijkste van alles. Goed netwerken”, valt Hennie Klomp zijn kompaan bij. “Daarom zoeken we ook regelmatig het contact met politici en belangrijke ambtenaren hier in de regio. We zijn ook met de wethouder hier uit Hilversum gezamenlijk naar de Tweede Kamer geweest toen de Woonlastennota werd behandeld. Zo kun je elkaar meteen uit de eerste hand informeren en ook activiteiten plannen. Je moet ook niet opijken tegen belangrijke mensen. Bel ze
>
16
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
gewoon op, als je het nodig vindt. Of het nou bondsbestuurders, wethouders of Tweede Kamerleden zijn. Maar ook de anderen binnen onze regioclub proberen regelmatig hun eigen achterban erbij te betrekken. Of ook politieke contacten te leggen als dat nodig is. Je moet er natuurlijk wel een beetje aanleg voor hebben. En wat ik net zeg: je moet het gewoon doen.” Willem Leegwater: “Wij van onze kant proberen er nu vooral mensen bij te halen binnen ons eigen bestuur die goed kunnen netwerken. Daarom is die districtenbijeenkomst van FNV Bouw over netwerken op 26 september ook een uitstekend initiatief. We gaan dat gelijk weer doorvertalen naar de andere kaderleden in onze regioclub.”
Tips: Netwerken: gewoon doen. Kijk niet op tegen zogenaamde belangrijke mensen! Vergelijk elkaar’s contacten en bepaal wie wat doet. Ga op zoek naar nieuwe kader/bestuursleden die gevoel hebben voor netwerken. Kijk eens verder dan je eigen bond; betrek waar mogelijk ook collega-bonden erbij.
4 | Wie zit er in je netwerk? Om een eerste beeld te krijgen van je netwerk, noteer dan het
Anders werken, werkt anders: meer jongeren erbij
antwoord op de volgende vragen: Welke gebieden kun je onderscheiden? Denk verder dan de traditionele gebieden zoals familie, werk en vrienden. Deel deze eventueel verder op.
De regioclub Gooi en Vechtstreek zit bepaald niet stil. Inmiddels heeft Willem Leegwater, hierin ondersteund ook door Hennie Klomp, een nieuw idee ontwikkeld binnen het kader van ‘Anders werken, werkt anders’, zoals dat op het FNV Bouw congres afgelopen mei is ingezet. Willem Leegwater, enthousiast toelichtend: “Uitgangspunt is hier de gehele FNV Bouw regio Noordwest. Er is nu veel diversiteit inzake activiteiten binnen de diverse afdelingen. Er zijn afdelingen die goed aan de weg timmeren en er zijn er die op papier nog een afdeling zijn, maar niets meer ondernemen. Dit laatste hoeft geen onwil te zijn, maar heeft ook vaak te maken met een gebrek aan instroom van jong kader binnen de afdeling. Daarom is het ook verstandig eens te bezien of er geen mogelijkheid is om voor een grensoverschrijdende aanpak te kiezen. Want door grensoverschrijdend te werken zijn we meer in staat om richting maatschappelijke organisaties druk uit te oefenen. Er is nu ook teveel versnippering. Je ziet soms themabijeenkomsten van afdelingen die je beter regionaal op kunt pakken. Als we ons als afdelingen binnen Noordwest nog meer verenigen, dan hebben we meer slagkracht. Daarnaast moeten we ook echt hard aan de gang om meer jongeren als vakbondskader binnen te trekken. Internet en moderne technologische toepassingen zullen hier een belangrijke rol in moeten spelen.” Hennie Klomp meent dat dit ook voor de andere bonden geldt: “Binnen de AbvaKabo en ook bij Bondgenoten lopen we tegen dezelfde dingen aan. Eendracht maakt ook in dit geval meer macht. Dat zie je toch ook bij onze eigen activiteiten hier in de regio Gooi en Vechtstreek.”
Wie zijn de belangrijkste personen in deze gebieden? Schrijf de namen van deze personen op. Hoe goed is je relatie met deze personen? Geef een cijfer van 1 tot 5 (en schrijf er eventueel bij waarom je deze persoon dit cijfer geeft). Je kan nu nog een stapje verder gaan: wie ontbreekt er in je netwerk? Dit hoeft niet direct een naam te zijn, dit kan ook een “rol” zijn. Bijvoorbeeld een advocaat, gespecialiseerd in milieurecht. Of een tennispartner. Denk er even over na en schrijf dit bij op je blad. Deze oefening maakt je nu duidelijk welke bestaande contacten je het best (her)activeert en naar welke nieuwe contacten je het best op zoek gaat. De mensen in je netwerk hebben de grootste invloed op je leven. Zorg dus dat de juiste mensen in je netwerk zitten!
Willem Leegwater
17
18
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Henny de Wee, ondersteunend bestuurslid afdeling Baronie van Breda
‘Koester je vrijwilligers’
“Of ik me als vrouw wel thuis voel tussen al die mannelijke bestuursleden? Ja, hoor, geen enkel probleem. Het valt me alleen op dat ze de laatste tijd wat minder ‘mannenmoppen’ maken, haha.” Henny de Wee (60 jaar) is het gewend met mannen om te gaan. Na een loopbaan van ruim 40 jaar in de volkshuisvesting, wat ‘ook een echte mannenwereld was vroeger’, kreeg Henny in 2005 een arbeidsconflict en meldde zich als FNV Bouw lid bij de FNV Bouw afdeling Baronie van Breda.
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
aar werd me weer eens duidelijk hoe belangrijk het is om lid van een vakbond te zijn. Zo ben je 40 jaar lang een gewaardeerde medewerker van een woningcorporatie en zo ben je ineens niet meer nodig. Zonder de inzet van de bond had me dat een hoop extra ellende opgeleverd. Uiteindelijk ben ik er financieel goed vanaf gekomen en kon ik met vroegpensioen. Niet veel later heb ik mezelf aangemeld als bestuurslid, toen ze bestuurders zochten voor het afdelingsbestuur hier. Ik heb toen gezegd: ik wil eerst eens een jaartje meedraaien met jullie en daarna beslis ik. Na dat jaar heb ik aangegeven als ondersteunend bestuurslid verder te willen gaan. Ik had geen zin om verplicht op allerlei bijeenkomsten en acties aanwezig te zijn. Ik begrijp dat dat soms moet, maar ik ben meer iemand voor op de achtergrond. Daarnaast doe ik nog ander vrijwilligerswerk en wil ik ook nog wel wat vrije tijd hebben. Ze waren er blij mee, dus ik kon aan de slag. Mijn belangrijkste taken zijn communicatie en voorlichting. Zo ben ik verantwoordelijk voor ons afdelingsblad en verzorg ik ook de brieven naar leden. Verder zit ik namens het district Baronie van Breda (zelfde naam als de gelijknamige afdeling) met onze secretaris en de voorzitter van de afdeling Zundert in de Thema organisatiecommissie. Met zijn drieën bedenken we en organiseren we, met de hulp van anderen uiteraard, allerlei thema-avonden voor onze leden in ons district.”
“D
Jongeren “Hoe ik tegen het hedendaagse vakbondswerk aankijk? Nou, ten eerste blijft het ontzettend belangrijk dat er een vakbond is. Kijk ook maar naar mijn eigen arbeidsconflict. Ik besef dat veel jongeren zoiets hebben van ‘ik heb ze niet nodig, mij gaat het goed en problemen los ik zelf wel op’. Nu met de economische crisis ben ik benieuwd of bij veel werknemers niet de ogen opengaan. Want gezamenlijk, zonder bond, bereiken we niks. Wel zullen we moeten blijven zoeken naar mogelijk-
heden om met name de jongeren bij het vakbondswerk te betrekken. Zelf hebben we een keer bij ons ledenbulletin een brief bijgesloten met een oproep aan jongeren voor vrijwilligers- en bestuurlijk werk. Dat heeft helaas 0-reacties opgeleverd. Ik verwacht overigens wel met de komende thema-avonden over ww en deeltijd ww een hoge opkomst, inclusief jongeren.”
Netwerken en sectoren “Wat ik wel heel goed vind, is dat we nu over vraagbaken beschikken waar je als lid dichtbij, dus hier op het vakbondskantoor in Breda, terecht kunt met je vragen. Dat heeft echt een functie en dat moet ook echt blijven. Daar heb je goed persoonlijk contact met je leden en krijg je ook veel feed back terug. Dan vind ik het heel goed dat we die thema-avonden organiseren in ons district en dat loopt inmiddels gesmeerd. Er wordt goed gebruik gemaakt van elkaar’s kennis en ook van elkaar’s netwerk. We benaderen zelf de sprekers en als het niet lukt betrekken we daar de regiobestuurder ook bij. Afhankelijk van het onderwerp komen daar toch altijd wel tussen de 25 en de 50 mensen. Naast goed netwerken is goed communiceren natuurlijk superbelangrijk en is het ook goed je oor te luisteren leggen naar wat er speelt en leeft. En daar dan weer wat mee doen.”
Vrijwilligerswerk Vrijwilligerswerk zit Henny in de genen. Naast haar activiteiten voor FNV Bouw is ze ook nog actief als bestuurslid en mentor van de stichting School’s cool. “Ik wil niet alleen maar met vakbondswerk bezig zijn, hoe belangrijk het ook is. Wat mij overigens wel even van het hart moet, is dat de werkorganisatie wel iets attenter met zijn vrijwilligers mag omspringen. Soms krijg je niet of te laat antwoord op een mail, of word je niet of te laat teruggebeld. Ik begrijp wel dat iedereen het druk heeft, maar het is toch niet goed. Ik denk dat je je vrijwilligers moet koesteren. Wie moet anders al dat werk in de afdeling en in het district gaan doen?”
Tips: Betrek meer ondersteunende (kader)leden bij het bestuur. Maak van je bestuur een sectorbrede afspiegeling. Probeer ook meer vrouwelijke kaderleden in te zetten.
5 | De Gouden Driehoek van netwerking De drie aspecten van de ‘Gouden Driehoek
“Wat ook beter zou kunnen, is het meer betrekken van de andere sectoren, buiten de bouw en afbouw, bij onze activiteiten. Zelf ben ik lid van FNV Woondiensten en voor deze sector hebben we toch te weinig aandacht in ons bestuur. Wel vind ik het goed dat we nu een apart sectorblad hebben: Plein. Dat versterkt de band tussen de leden. En dat geldt natuurlijk ook voor de Meubel & Hout leden. Wij hebben echter alleen maar bouw- en afbouw mensen in onze besturen hier, waardoor we nog te eenzijdig bezig zijn. Ik weet dat het lastig is om nieuwe mensen erbij te betrekken, maar hier ligt toch echt een taak voor ons.”
van netwerking’ vormen samen de essentie van netwerking. Het bestaat uit de volgende aspecten: aanbieden, vragen, bedanken. Niet iedereen is even goed in elk aspect. Alle drie aspecten zijn echter nodig om je “netwerkingmachine” draaiende te houden: als je nooit iets aanbiedt, zal men jou niet meer willen helpen; als je nooit iets vraagt, dan heb je er op termijn zelf geen goed gevoel meer bij en geef je de anderen niet de kans om jou te helpen ; als je nooit bedankt, ebt het plezier en de voldoening bij de andere partij langzaam weg; netwerken moet ook plezierig zijn om het te blijven doen. Voor jou, maar ook voor de anderen.
19
20
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
John Colfoort, voorzitter afdeling Dongemond en Ad van Kappel, secretaris afdeling Dongemond
Twitteren in Dongemond
an het woord is John Colfoort (53 jaar), voorzitter van de afdeling Dongemond. Van huis uit timmerman, maar de laatste jaren werkzaam voor de gemeente Oosterhout in de cluster Reïntegratie. John maakt al sinds de introductie van de (personal) computer in de 80-er jaren van de vorige eeuw dankbaar gebruik van de electronische snelweg. John over zijn passie: “Ik doe dit zowel voor eigen gebruik, als ook ten behoeve van onze ruim 900 leden in Raamsdonkveer, Geertruidenberg en een aantal gemeentes uit het Land van Altena. Onlangs ben ik ook begonnen te twitteren. Eens kijken of dat HET wordt, want dan kun je ook als vakbond niet achterblijven, vind ik. Daarom twitteren we er hier nu goed op los. Ik heb al veel leuke en interessante reacties gehad.”
A
Goed communiceren en informeren “Kijk maar op mijn mobiele telefoon. Hier zie je een stuk of wat volgers op Twitter. En dit bericht heb ik net nog doorgestuurd naar een aantal vakbondsleden. Zo proberen we elkaar hier in de afdeling Dongemond op de hoogte te houden van de laatste belangrijke ontwikkelingen. Je kunt overigens ook twitteren per mail hoor. Dat doen we dus ook. We proberen een steeds groter bestand van leden op te bouwen, die we via email en/of Twitter kunnen bereiken.”
Ook secretaris Ad van Kappel (62 jaar), jarenlang actief geweest als internationaal metselaar, maar in de 80er jaren in de WAO terechtgekomen vanwege rugproblemen, onderkent het belang van electronisch communiceren. Samen met nog 3 actieve bestuursleden runnen Ad en John de afdeling Dongemond in West-Brabant. Ad: “Gezamenlijk trekken we er hard aan en proberen we op alle mogelijke manieren onze leden te informeren en bij belangrijke zaken te betrekken. Ik moet eerlijk zeggen, dat dat twitteren voor mij ook nog een beetje onwennig is, maar als je de smaak te pakken hebt, zie je toch wel de voordelen.” “Vooral snelheid is natuurlijk belangrijk”, valt John zijn secretaris bij. “Je kunt nu in één keer snel heel veel mensen een ‘link’ sturen naar voor hen belangrijke info. En die mensen kunnen het weer naar anderen sturen, die je vervolgens weer kunnen volgen. En ook weer kunnen reageren. Zo probeer je toch invulling te geven aan het moderne vakbondswerk in de 21e eeuw, waarin goed communiceren en elkaar informeren toch essentieel is.
21
Ik geef toe, voor een groot deel van onze achterban is het allemaal nog wat onwennig, maar dat moet je verder uitbouwen met elkaar. Bijvoorbeeld, als we een jubileumavond hebben gehouden, bieden we ook foto’s op onze eigen site aan, die onze leden weer kunnen downloaden. Tegelijkertijd vragen wij dan of ze hun email adres willen achterlaten. Dan kunnen wij ons bestand weer verder uitbouwen.” John Colfoort bouwde voor de afdeling Dongemond al in 2000 een eigen website. “Ook die voorziet in een groeiende behoefte”, meent Ad van Kappel. “Daarop plaatsen we ook aankondigingen over onze themaavonden en over tal van andere activiteiten in de omgeving. Ook kun je van hier uit makkelijk doorlinken naar bijvoorbeeld de FNV Bouw site. En ons afdellingsblad staat er nu ook on line op. We blijven eraan schaven.”
Netwerken Naast communiceren en informeren is ‘goed netwerken’ ook een belangrijk onderdeel van het moderne vakbondswerk, vinden de beide afdelingsbestuursleden. John: “Toen de nieuwe Bouwcao werd afgesloten begin juni, twitterden en mailden we dat gelijk door naar ons actieve netwerk van belangrijke kaderleden en or-leden. Zo verspreidt het nieuws zich snel verder. Daarnaast beschikken we over steeds meer adresgegevens, ook van voor ons belangrijke contacten bij de gemeentes en bij sociale instanties. Die zijn heel nuttig als we hier thema-avonden organiseren en als we er via onze vraagbaak ook leden direct mee kunnen helpen. Of we dat allemaal wel aankunnen met die 5 man hier?’ Totnogtoe wel, mits ze allemaal wel actief blijven, stelt John Colfoort nuchter. Weet je, veel mensen denken dat het vroeger makkelijker ging. Maar ook toen was het verdomd lastig om bestuursleden en actieve kaderleden te werven. Het blijft uiteindelijk toch allemaal draaien om een paar enthousiaste en betrokken mensen, die de kar willen trekken. Okay, de individualisering gaat steeds
Ad van Kappel
>
22
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
verder, maar dat kun je ondervangen door goed te netwerken en goed gebruik te maken van de electronische snelweg. Bijvoorbeeld door te twitteren, ja. Maar misschien dat je over een half jaar weer iets heel nieuws hebt. Dan moet je daar ook weer op inspelen. Want je kunt als afdelingsbestuur natuurlijk niet achterover gaan leunen. Je moet met je tijd mee. En als je dan ook nog wat wil betekenen voor je medemens, dan is er nog volop toekomst voor de vakbeweging.”
23
Fons Vaalt, voorzitter van denktank(DT) en district coördinatiegroep(DCG) district Twente Koen Brinkman, lid DT en DCG district Twente Gerard Baartman, Lid DCG district Twente Eric Rensen, lid DCG district Twente Herman Gooiker, lid DT district Twente Gerard Braamhaar, lid DCG district Twente Bennie Haamberg, lid DT district Twente Albert Groot Ulen, penningmeester/gebouwbeheerder district Twente
Tips: Ga actief aan de gang met alle mogelijke electronische hulpmiddelen. Volg cursussen of trainingen om –electronisch- bij te
Nieuwe vorm van
blijven. Zoek kaderleden die goed met nieuwe technieken als twitteren overweg kunnen.
netwerken in Twente
6 | Netwerken en aanbieden Als je zelf nooit iets aanbiedt, zal men je niet meer willen helpen. Eigenlijk kun je je netwerk altijd vrij veel aanbieden. Een lijstje waarmee je je netwerk van dienst kunt zijn: introduceer mensen bij mensen die je kent; beveel producten en diensten aan die je bevielen/bevallen; deel informatie die je met vallen en opstaan hebt geleerd; geef feedback op ideeën; moedig mensen aan; stel je expertise ter beschikking; draag bij aan ideeën (brainstormen); leer wat anderen doen, zodat je hen kan promoten en mensen naar hen kan doorverwijzen; opper een nieuw inzicht of idee; stuur anderen informatie toe, die je zelf (toevallig) bent tegengekomen en die voor hen van nut kan zijn. Eerst zaaien, dan oogsten Denk er aan: netwerken is een spel dat steeds met twee partijen op lange termijn wordt gespeeld. Je oogst wat je zelf hebt gezaaid. Winston Churchill zei: “We make a life by what we give”.
John Colfoort
Fons Vaalt, naar eigen zeggen ‘sinds jaar en dag voorzitter van de FNV Bouw afdeling Hengelo’, is enthousiast over de nieuwe aanpak in zijn district Twente. Samen met de begin dit jaar vertrokken regiobestuurder Gea Meier heeft hij vorm gegeven aan een nieuwe manier van organiseren binnen zijn district. Fons: “Het past wat mij betreft prima binnen onze poging om de traditionele verenigingsstructuur los te laten en over te schakelen naar een flexibele netwerkstructuur. Daarom zijn we in ons district in Twente nu gestart met het instellen van een denktank en van een district coördinatiegroep(dcg). Met als resultaat dat we weer wat dynamiek in de club hebben. Nu ook met een paar jonge kaderleden erbij. Dat was hoog nodig. Ook hier in Twente. Want de vaart was er de laatste jaren toch wel uit. Tal van kaderleden haakten af en nieuwe ideeën kwamen nauwelijks meer op tafel. Enfin, je zult zo wel zien hoe het er nu aan toegaat, als we bij elkaar komen in onze gecombineerde vergadering als denktank en dcg.” Even later begint de vergadering in het vakbondscentrum Hengelo. Aangeschoven zijn Koen Brinkman, Gerard Baartman, Eric Rensen, Herman Gooiker, Gerard Braamhaar, Bennie Haamberg en Albert Groot Ulen.
>
24
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
25
Jongeren lid maken Gerard Braamhaar is er duidelijk over. “Er moest hier echt wat gebeuren. We zaten vastgeroest in oude patronen. Nu met die denktank erbij zijn we op de goede weg. Al voordat het beleidsplan ‘vakbondswerk aan de basis’ er lag, was het idee van de denktank ontstaan in ons district. In eerste instantie bedoeld om een antwoord te vinden op de vraag hoe er in de A-lijn vernieuwend gewerkt kan worden. Nu past het binnen de vernieuwing die ook met het vakbondswerk aan de basis wordt voorgestaan.” Voor Herman Gooiker hoeft er ‘zoals vroeger’, ook niet altijd een regiobestuurder bij de bijeenkomsten te zitten. “Dat moeten we als volwassen mensen met elkaar kunnen klaren. ”Inderdaad”, vult Fons Vaalt aan, “ik kan na onze bijeenkomst altijd nog contact opnemen met de regiobestuurder. Dat gebeurt nu ook en dat werkt prima.” Koen Brinkman, één van de jongere denktankleden, vult aan: “In zo’n kleinere groep als nu de denktank valt het me op dat nieuwe ideeën minder snel worden afgeschoten. Ik bracht vroeger nogal eens een idee in en dan kreeg je vaak de reactie van ‘joh, dat hebben we al eens gedaan, dat werkt toch niet.”
Dag van de bouw
Bennie Haamberg
Koen Brinkman
Dan vraagt Herman Gooiker de aandacht voor de Dag van de Bouw in Hengelo. “Daar moeten we bij zijn met een stand.” Bennie Haamberg vindt het een goed plan. “Daar komen veel jongeren. Die moeten we lid zien te maken.” Er worden de nodige afspraken gemaakt. “Laten we vooral ook kijken hoe we hier andere vrijwilligers uit de bond bij kunnen betrekken”, merkt Fons Vaalt op. ”Het is niet de bedoeling dat we het hier verzinnen en het vervolgens ook allemaal zelf gaan uitvoeren. Zo staat het ook in het beleidsplan ‘vakbondswerk aan de basis(FNV Bouw, 2008 – 2011)’. We moeten ons netwerk gebruiken. Er is aangegeven om ook eens te kijken of we nog leden uit andere sectoren zoals Meubel & Hout en Woondiensten in onze denktank kunnen opnemen. Dan maak je het allemaal nog wat breder.” “Dat gaan we zeker doen”. Fons vraagt iedereen eens in zijn omgeving te kijken of hij iemand kent.” Vervolgens wordt, nadat er een nieuwe bijeenkomst van de denktank is gepland, de vergadering afgesloten en wordt er nog wat nagepraat.
Gerard Baartman
Eric Rensen
>
26
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
27
Remco van den Beemd, voorzitter jongerengroep Zuidwest
Tips: Zeg niet te snel: ‘dat hebben we al eens eerder gedaan en dat werkt dus niet.’
Meer
Maak een kort en bondig plan van aanpak in overleg met de regiobestuurder. Betrek andere leden erbij en ga aan de slag.
actieve jongeren
Kijk steeds of je binnen je eigen netwerk medestanders kunt vinden. Toets regelmatig of ‘het werkt of niet.’
7 | Vragen stellen aan je netwerk
binnen FNV Bouw
Als je nooit iets vraagt, geef je anderen de kans niet om je te helpen. Veel mensen hebben echter moeite met het stellen van een vraag. Een aantal tips: Wees duidelijk over wat je hebben wilt en nodig hebt. Geef geen hints, suggesties en hoop niet. VRAAG! Laat mensen weten waarom zij de persoon zijn die jou kan helpen. Vertel hen bijvoorbeeld dat je hen
“Ik zei op een gegeven moment op ons afgelopen FNV Bouw congres in De Doelen in de discussie over de Bondsraad, dat je beter 5 actieve jongeren erin kunt hebben, dan 100 ouderen, waarvan de helft vaak niet komt. Toen ik het zei, dacht ik eerst, ‘Oh jee, wellicht iets te gevat opgemerkt’, maar ik kreeg meteen een gul applaus van de zaal. Dus nu gaan we ervoor op de volgende bondsraad vergadering. En ik zelf ook op de landelijke sectorraad Bouw & Infra eind september trouwens.” Remco van den Beemd (30 jaar), sinds 2004 voorzitter van de actieve jongerengroep Zuidwest, heeft een missie: meer actieve jongeren binnen FNV Bouw!
als expert op hun gebied een vraag wil stellen. Wees specifiek, bondig en sterk. Vraag in de verwachting dat je krijgt wat je hebben wil. Doe de ander eer aan door een positieve houding aan te nemen over zijn/haar mogelijkheid om jou te helpen. Geef mensen een kans om te reageren. Vraag iets en zwijg dan even zodat de ander kan nadenken en reageren. Vraag op zo’n manier dat mensen de kansen voor jou en het belang van hun reactie zien. Deel je droom, toekomstbeeld of doel met hen. Met wie contact opnemen… Ik vind zelf de beste en ‘meest veilige’ vraag die je aan je netwerk kan stellen: “met wie moet ik volgens jou contact opnemen om…”. Op die manier vermijd je de moeilijkheid die veel mensen ervaren met het stellen van een directe vraag. Daarnaast stel je het brein van de andere persoon in werking. Hij dient immers na te gaan denken over wie jou kan helpen. Je zal verbaasd zijn welke resultaten dit kan hebben. Doe mij en vooral jezelf een plezier: probeer het eens.
Gerard Braamhaar
Albert Groot Ulen
>
28
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
ijdens zijn opleiding tot timmerman kwam Remco in 1997 tijdens een gastles voor het eerst in aanraking met FNV Bouw. Dat maakte veel indruk op hem en niet veel later werd hij lid. Vervolgens werd hij al snel uitgenodigd voor een kennismakingsdriedaagse, met andere nieuwe jongerenleden, in een jeugdherberg bij Maastricht.
T
Jongeren triggeren “Dat was echt een fantastische ervaring. Je kreeg een geweldige inkijk in je vak en in de rol van de vakbond. Met daarbovenop nog een knallend avondje uit met zijn allen in Maastricht. Daar hebben we én lol gehad én elkaar goed leren kennen. Ik pluk daar nu nog altijd de vruchten van. Dat was en blijft een hartstikke goed middel om jongeren te trekken en te binden. Samen, met elkaar, er tegenaan. Met natuurlijk een goede regiobestuurder als Henny Plat of Anneke van Rossum hier, die de zaak begeleiden! Dus toen er geluiden kwamen om die jongerendagen te skippen, hebben we daar veel stennis over gemaakt. Zo trigger je de jongeren juist. Met jongeren onder elkaar trek je weer andere jongeren aan. We bellen en sms‘n veel, we hebben soms een heel eigen taaltje. Dat heeft een olievlek effect. Zo mogen ze van ons ook die landelijke Jongerenraad weer instellen. Die wilden ze ook al opheffen. Okay, mag misschien wat spannender, maar dat moeten we niet wegdoen. Gelukkig heeft het congres dat idee afgestemd en blijft die er in. We moeten eens goed kijken met elkaar hoe we ook landelijk meer jongeren bij de bond kunnen betrekken. Enthousiasme in dit alles is het sleutelwoord. Zowel bij de jongeren onderling als bij de begeleidende regiobestuurders en andere ondersteunende medewerkers.”
Belrondes “Zo houden wij ook veel belrondes hier in Zuidwest. Jongeren die jongeren bellen om ze over te halen lid te worden of eens een keer te komen kijken. We bellen niet 1 keer, maar vaak drie keer. Of ze dat
niet zat worden dan? Welnee, alleen moet je het wel een beetje cool brengen natuurlijk. Soms lukt het de derde keer dan toch om wat los te maken. We leggen ze dan ook uit wat hun rechten zijn bij hun baas. Waar ze op moeten letten bij veilig werk en scholing en zo. Ook leggen we ze uit dat door lid te worden ze gelijk via school weer een bak geld terug kunnen verdienen. Rechtsbijstand, ook zoiets. Als je eruit geknikkerd wordt en je kunt je melden bij je bond, die je helpt, dan is dat allemaal inclusief in je contributie. Daar staat ook niemand bij stil en daar wijzen we ze goed op.” Toerde de jongerengroep Zuidwest de afgelopen jaar in een speciale bouwbus om de goede zaak te promoten, inmiddels worden er zo’n 6 keer per jaar kennismakingsdagen voor (nieuwe) jongeren leden georganiseerd in een hotel in Moerdijk. “Hier bespreken we met elkaar alle lopende zaken. Zo hebben we ook het congres voorbereid, inclusief een aantal amendementen. Ik hoop dat we met een paar man nu ook in de Bondsraad worden gekozen. En ik ook in de sectorraad Bouw & Infra. Dan kunnen we als jongeren ook op landelijk gebied meer onze stem laten horen. Uiteraard hebben we respect voor wat veel oudere bondsraadleden hebben neergezet, maar een beetje verjonging kan geen kwaad natuurlijk.”
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
Tips: Met jongeren werf je weer andere jongeren. Zet een regionale jongerengroep op en
“Netwerken? We doen niet anders. Snelle belletjes, elkaar de bal toespelen. Wie kent wie. Adressen doormailen, noem maar op. Goede zaak om daar een aantal workshops over te geven op de districtendag eind september. Verder kun je op zo’n dag ook goed netwerken met andere kaderleden. Ervaringen uitwisselen, elkaar tips aan de hand doen. Ik verwacht er veel van. Misschien kunnen we daar ook andere regio’s stimuleren om jongerengroepen op te zetten. Zou toch mooi zijn om ook landelijk goed door te pakken met zijn allen.”
Martin Bouwman, vice-voorzitter afdeling Vianen (en inmiddels promomedewerker regio Zuidoost)
geef ze de ruimte. Meer jongerenleden in de bondsraad.
8 | Netwerken en bedanken Sommige mensen hebben moeite om op een oprechte manier te complimenteren en te bedanken. Voor hen heb ik een paar tips:
‘Veel meer de
bedrijven in’
Geef de complimenten op een directe manier. Kijk de persoon in de ogen, zorg dat je de aandacht hebt. Doe niet of het niet belangrijk is. Zeg het luid, duidelijk en met nadruk. Wees specifiek. Geef geen algemene complimenten, maar specifiek: “..ik waardeer het dat je die klant hebt opgevangen toen de secretaresse er niet was. Als je dat niet had gedaan, was hij terug weggegaan en waren we een mogelijk grote deal misgelopen…” in plaats van “..je doet het goed..”. Spreek je waardering uit voor het gedrag van mensen én voor de karakteristieken of kwaliteiten die ze hebben. Geef positieve feedback over hun waarden, sterkten en inherente talenten. Doe hetzelfde voor de manier waarop ze deze sterkten en talenten gebruiken om zaken te realiseren. Zeg: “Proficiat met je eigen zaak. Ik bewonder jouw moed om als
Netwerken
29
zelfstandige te beginnen.” Moeder Theresa: “Kind words can be short and easy to speak, but their echoes are truly endless.”
Lawaai, houtstof, zwaar tillen of sjouwen, oplosmiddelen, onveilige machines, werkdruk. Arbeidsrisico’s, met name in de meubel- & houtsector, genoeg. Soms zichtbaar, soms niet. Werknemers zijn zich niet altijd voldoende bewust van deze risico’s en hoe deze kunnen worden aangepakt. Bedrijven hebben er weer belang bij dat het ziekteverzuim niet door ongezonde of onveilige werkomstandigheden omhoog gaat.
>
30
NETWERK ! | Dynamiek in vakbondswerk
edio 2008 ging daarom een speciaal Arbohout campagneteam met 8 kaderleden van start. Met als doel goede voorlichting en informatie te geven over alle Arbohout –risico’s en oplossingsrichtingen en als niet onbelangrijk nevendoel: trachten nieuwe leden te werven voor FNV Meubel & Hout. Op Worker’s Memorial Day, 28 april 2008, ging dit project van start en op Worker’s Memorial Day 2009 werd het beëindigd met de verschijning van een fraaie Arbohout campagne special (folder).
M
Prachtige uitdaging Martin Bouwman, vice voorzitter afdeling Vianen is van het begin af aan betrokken geweest bij dit project. Eerst als medebedenker in de landelijke sectorraad Meubel & Hout, vervolgens als één van de acht kaderleden die de bedrijven ingingen en vanaf januari van dit jaar als coördinator/ledenwerver. Inmiddels is Martin, na het faillissement van zijn werkgever, als promomedewerker regio Zuidoost aan de slag gegaan. “Het is allemaal in een sneltreinvaart gegaan ja”, beaamt een breed lachende Martin. “We gingen 28 april 2008, op Workers’ Memorial Day, van start met de Arbohout campagne en toen hield vervolgens medio juni onze professionele ledenwerfster Sophie Snaphaan het voor gezien, omdat ze een andere baan had aangenomen. Niet lang daarna kreeg ik een belletje van onze sectorbestuurder Meubel & Hout, Coen van der Veer. Of ik er wat voor voelde de rol van ledenwerver/coördinator over te nemen. Daar hoefde ik niet lang over na te denken. Het leek me een prachtige uitdaging om op te pakken. Toen vervolgens mijn vrouw en mijn baas, want ik moest een tijdje met onbetaald verlof, het ook goed vonden, heb ik volmondig ja gezegd. Afspraak was dat we op 1 september weer verder zouden gaan met de campagne. Maar toen gleed ik eind augustus bij mijn bedrijf uit bij het schoonspuiten van 180 stoelen voor het PSV stadion. Meteen een foto laten maken en toen bleek dat mijn buitenmeniscus kapot was. Snel geopereerd, dat wel, maar toen hoorde ik dat mijn kruisbanden ook afgescheurd waren en dat ik 4 maanden kon gaan revalideren! Ik heb Coen gebeld en toen hebben we besloten het gehele Arbohout project weer uit te stellen. Ditmaal tot 1 januari 2009. Dus zo gezegd, zo gedaan en vanaf dat moment zijn we er met zijn allen fanatiek tegenaan gegaan.”
Dynamiek in vakbondswerk | NETWERK !
Blij met vakbondsbezoek In de meeste bedrijven werd het Arboteam, bestaande uit Martin en één van de kaderleden uit de betreffende regio, hartelijk ontvangen. Vooral door de werknemers en ook door het merendeel der werkgevers. Martin: “Ik heb steeds van tevoren telefonisch contact gelegd met de te bezoeken werkgever. Sommigen wilden ons absoluut niet binnen hebben en zagen ons als onwenselijke pottenkijkers. Maar het merendeel wilde toch wel meewerken. Als je maar goed uitlegt steeds dat als je de arbeidsrisico’s kunt verminderen, dit zowel winst oplevert voor het bedrijf als ook voor de betreffende werknemers, die beter beschermd en met meer arbeidsplezier werken. Wat me echter het meest is bijgebleven uit al die bedrijfsbezoeken is dat mensen blij zijn iemand van de bond te zien. Iemand die hen vertelt waar FNV Meubel & Hout voor staat en gaat. Er waren erbij die hadden in geen 25 jaar iemand van de FNV op het werk gezien!”
Arbohout campagneteam en resultaten
Colofon:
Het Arbohout campagneteam bestond uit de kaderleden: Martin Bouwman, Joop de Haan, Ben Paus, Piet Boere, Peter Alberts, Dik Jansen, Jacques Neessen en Louis Dambacher. In totaal werden er 132 bedrijven in de Meubel & Hout sector bezocht, 2581 werknemers gesproken en 104 nieuwe leden ingeschreven.
INTERVIEWS: Hans Walthie FOTOGRAFIE: Bert Janssen
Tips Maak een werkgever voor het bedrijfsbezoek
NETWERKCITATEN: Jan Vermeiren
duidelijk dat er sprake is van een win-win situatie. Zorg dat je bij een bedrijfsbezoek goed en actueel promomateriaal bij je hebt.
COÖRDINATIE: Bert Ormel
Zorg dat je breed georiënteerd bent en blijft over
Netwerken en samenwerken “Een goede voorbereiding is het halve werk”, stelt Martin. “In dit geval moest eerst het bedrijvennetwerk Meubel & Hout geanalyseerd en in kaart gebracht worden. Vervolgens zijn we gaan kijken welke kaderleden er geschikt voor waren en hebben die benaderd. Dan weet je zelf ook niet alles en moet je dus steeds goed contact houden met je kaderleden, met de sectorraadsleden, met de werkorganisatie in Woerden en in de regio’s, etc. Niet zelf overal het wiel voor uitvinden dus. Wat overigens wel wat flexibeler mag, is de samenwerking tussen werkorganisatie enerzijds en de kaderleden anderzijds. Als kaderlid moet je nogal eens door een ‘soort dampkring’ heen voordat je aansluiting vindt met de werkorganisatie. Als dat dan eenmaal gelukt is, gaat het vaak hartstikke goed en staan allerlei medewerkers voor je klaar om je te helpen. Inmiddels ben ik zelf onderdeel van de werkorganisatie. Ik ben namelijk promomedewerker in de regio Zuidoost geworden. Ik kan het nu dus ook van de andere kant zien. Er wordt hard gewerkt en iedereen is enthousiast. Nou nog zorgen dat we goede koppelingen met elkaar maken qua vereniging en werkorganisatie. En natuurlijk, last but not least: we moeten veel meer de bedrijven in. Daar kunnen we ons zichtbaar maken, voor onze leden opkomen en nieuwe leden werven. Ook jongeren blijken dan best bereid te willen luisteren en zich op te geven. Dat geeft mij hoop voor de toekomst.”
alles wat er speelt in de sector. Houd al het nieuws scherp in de gaten, vlak
VORMGEVING | OPMAAK: Kees de Wit | Studio FNV Bouw
voordat je een bedrijf binnen stapt.
LITHOGRAFIE Ziezo, Maarssen
9 | Netwerkcontacten leggen en onderhouden Contacten leggen (op een receptie, congres, cursus, avondje, personeelsfeest, etc.) en onderhouden is nodig om je netwerk te blijven ontwikkelen. Het gaat om vijf stappen; bij elke stap een enkele tip: Je voorbereiden op een bijeenkomst
DRUK Senefelder Misset, Doetinchem UITGAVE en COPYRIGHT NETWERK! is een uitgave van de Stichting FNV Pers in opdracht van FNV Bouw. Overname van teksten is alleen toegestaan met bronvermelding; op beeld berust copyright.
o.a.: wat wil je bereiken en met wie wil je praten? Contact leggen op een bijeenkomst o.a.: richt je op de ander, niet op jezelf.
September 2009. Oplage: 2500.
Luister naar wat anderen te vertellen hebben o.a.: geef je volledige belangstelling, oprechte interesse. Stel jezelf voor o.a.: zeg wat je doet (niet je functie); korte en krachtige boodschap. Opvolgen van contacten o.a.: blijf je contacten periodiek aandacht geven; doe wat je belooft.
http://bouw.fnvnet.nl/districtenwerk
31