Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Begeleiding nota: 1. In rechten dient niet van “ vertaling” gesproken te worden, maar van tegenhangers in twee rechtstelsels. Het komt meestal voor dat de juridische betekenis van gewone worden helemaal anders zou kunnen zijn dan de juridische betekenis. Bij voorbeeld, het vertalen de benaming “ Kamer van Koophandel” naar-- terug vertaald in het Engels-- “Chamber of Commerce” is helemaal verwarrend voor een Iraanse jurist. Deze is in Iran geen “Kamer van Koophandel” belast met de taken van dit orgaan zoals in Nederland het geval is, maar een arbitrage organisatie gelijk aan ICC in Frankrijk is. 2. Soms is er een juridische word in een rechtstelsel niet alleen één word, maar zoveel worden. Er bestaat bij voorbeeld uitsluitend één word in Perzische voor deze synoniemen in Nederlandse terminologie: Reconventie/tegeneis/ reeconventionele eis /reeconventionele vordering tegenvordering/tegenclaim/wedereis. Insgelijks zijn er een aantal namen voor één word “rechtbank” in Perzische. Alle deze juridische synoniemen in beide talen zijn dus met stripjes naast elkaar gezet. Voor ieder term is ook een korte uitlegging in Perzisch gegeven zodat de vertaler een juridisch begrip ervan zou kunnen krijgen. Om verwarring te voorkomen, een term dient gekozen en consistent gebruikt te worden. 3. Op dezelfde manier bestaat er soms geen tegenhanger voor een term in een andere juridische systeem. Een voorbeeld is de Perzische term “ mahr”. Deze term moet niet vertaald, maar slechts beschreven worden als: “De huwelijkse verplichting van de man volgens de Iraanse wet om enig goed van een overeen te komen waarde aan de vrouw te geven.” Het vettalen van dit wordt. naar “ bruidsschat”, zoals gebruikelijk wordt gedaan, is absoluut onjuist en verwarrend. Dit woord betekent: “Geld of goed dat de bruid meebrengt in het huwelijk.” 4. Deze telkens zijn gebruikt in deze tekst om de betrekkinghebbende woorden aan te wijzen: / synoniemen voor zover een vertaler betreft, #: tegenovergestelde en -.voor de gerelateerd worden ten andere opzichten. De parenthesis in Perzische bevatten noodzakelijke uitleggingen over de betrokken juridische institutie.
Page 1 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi Aanhouden دستگیری ( در امر جزایی) -تعویق رسیدگی ( در امر مدنی) (Aanhouden/Oppakken/-Arresteren arrestatie/ In hechtenis nemen دستگیر کردن Aanhoudings- of arrestatiebevel برگ جلب Aanleg مرحله رسیدگی .در هلند به رسیدگی در ِرخت بانک و در ایران به رسیدگی در دادگاههای عمومی در مقابل رسیدگی در دادگاههای باالتر ،می گویند. Aannemelijk betoog استدالل موجه Aannemingsovereenkomst قرارداد پیمانکاری (بیشتر برای احداث ساختمان)
A. Aanbod # Aanvaard ایجاب #قبول ( آن طرفی که قیمتی را برای معامله پیشنهاد می کند "ایجاب کننده" یا " موجب" می گویند ،و طرفی که آن پیشنهاد را می پذیرد " قبول کننده" یا " قابل" مینامند. بطور کلی با تبادل ایجاب و قبول عقد یا قرارداد منعقد می گردد و طرفین بدان ماخوذ می شوند و باید به مفاد تراضی عمل کنند). Aanbrengen طرح دادخواست ( داخ فاردینگ) در دادگاه ( طرف مقابل باید با ارسال نامه ای در تاریخ تعیین شده در دادخواست حضور خود را در دادرسی اعالم کند و برای پاسخگویی درخواست مهلت کند). Aandeel (mv.) aandelen-- dividend / dividenden-- aandeelhouder سهم —سود سهام --سهامدار Aandeelcertificaat / aandeelcertificaten / certificaat van aandelen اوراق سهام
)Aanslag (belasting تعیین میزان مالیات مؤدی
Aangaan van een schuld قبول دین
Aansprakelijkstelling/aansprakelijk stellen مسؤل شناختن Aanvoeren/Argumenteren/Betogen/Re denering/ Pleiten/ Reden geven/Verweer voeren استدالل کردن Aanvullend bezwaarschrift الیحه تکمیلی (در توضیح مبانی اعتراض نسسبت به تصمیمات مقام اداری ) Aanrijding/Botsing تصادف رانندگی Aansprakelijkheid
Aangevallen/bestreden besluit of vonnis of arrest ض عنه/حکم تجدید نظرخواسته /حکم تصمیم ُمعتَ ِر ٌٌ ٌ فرجام خواسته Aangifte doen اعالم جرم کردن Aanhangig maken/een gerechtelijke procedure aanspannen/het proces beginnen/procederen طرح دعوی -اقامه دعوی -تسلیم دادخواست Aangewezen recht قانون حاکم بر روابط قراردادی ( که بوسیله طرفین قرارداد تعیین میشود)
Page 2 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
مسؤلیت/ضمان ( الزام پرداخت خسارت یا تحمل کیفر به علت نقض قرارداد یا قانون )
وکیل گرفتن ( وکیل دادگستری) )Advocaat-generaal )A-G دادستان استان -مشاور دیوانعالی کشور Advocaat Hoge Raad وکالیی که در حوزه قضایی شهر الهه سوگند خورده عضو کانون وک الی این منطقه شده اند ودر نتیجه انحصارا حق وکالت نزدیوان عالی کشوررا دارند .این عنوان بیشتر در احضاریه های مامرین ابالغ و اجرای دادگستری بدانان اطالق می شود ،ونشان هیچگونه برتری نسبت به وکالی عضو کانون وکالی سایر شهرستانها نیست.
Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State بخش قضائی شورای دولتی ( مرحله تجدنظر و عالی ترین مرجع برای رسیدگی به احکام دادگاههای بدوی اداری) Afluisteren س مع/شنود استراق َ ٌَAfstand doen. ِاعراض کردن ( ترک کردن -صرفنظر کردن)
Afbreking van zwangerschap جرم سقط جنین
Alimentatie/levensonderhoud
Afdreigen /chantage شانتاژ (جرم تهدید به تهدید به ابروریزی یا افشاء اسرار بمنظورکسب منفعت مالی) Afstand van instantie
نفقه Aanwijzing بخشنا مه وزارت دادگستری به دادسرا ها- /قرائن و امارات ( نشانه هائی که داللت بر امری می کند
استرداد دعوی Afpersing اخذ وجه،مال یا سند به عُنف Agentuurovereenkomst قرارداد نمایندگی Akte سند -الیحه کوتاه Akte van berusting تمکین از حکم ( بدینوسیله ذینفع بطرف دیگر دعوی ابالغ میکند که از حکم درخواست تجدید نظر نمی کند) Akte niet-dienen اعالم قابل پذیرش نبودن ثبت الیحه (از سوی دادگاه بدلیل ندادن الیحه ظرف مهلت مقرر در مرحله تجدید نظر ) ٌَ Akte passeren/ akte opmaken/akte opstellen تنظیم سند رسمی
Aanzegging اخطار ( در dagvaardingتحت این عنوان به خوانده اخطار میشود که اگر پاسخ ندهد رای غیابی علیه او صادر میشود). Absolute competentie of bevoegdheid # relatieve competentie صالحیت ذاتی/صالحیت محلی :صالحیت ذاتی معلوم میکند دادگاه صالحیت رسیدگی بچه دعاوی را دارد .برای مثال دادگاه کانتون صالح به رسیدگی به اختالفات مالی تا 00222یورو و دعاوی ناشی از قرارداد کار و اجاره است .در مقابل ،صالحیت محلی قرار دارد که تعیین میکند پرو نده در دادگاه چه محلی باید رسیدگی شود. Advocaat/Raadsman/ Raadsvrouw وکیل دادگستری ( حقوقدانی که کانون وکال به او پروانه وکالت داده است).
Akte van cessie / cessieakte Page 3 of 32
Advocaat inschakelen / onder de arm nemen
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
سند انتقال طلب Arrondissementsparket
Akte van verdeling سند تقسیم اموال (که بعد از صدور حکم طالق برای انتقال اموال غیر منقول به یکی از زوجین توسط دفتر اسناد رسمی تنظیم می گردد).
Awb/ bestuursprocesrecht
Alimenatieplichtig شوهر یا زن مکلف به پرداخت نفقه ( پس از طالق )
دادسرای شهرستان Authentieke akte # onderhandse ake سند رسمی #سند عادی آئین دادرسی اداری
B. Bankroet / failliet zijn ورشکست شدن Beding / stipulatio / contractuele beding / contractuele clausule/voorwaarde شرایط قرارداد Bedingen/stipulieren شرط کردن Bedreiging وادارساختن خالف قانون دیگری بانجام یا عدم انجام کاری به عنف ( به زور) Bedrijfsfusie /juridische fusie ٌِادغام ( دویا چند شرکت در یکدیگر برای تشکیل یک شرکت واحد) Bedrijfsruimte ٌ # Woonruimte محل تجاری #محل مسکونی Begaan/plegen
Alternatieve sanctie/taakstraf/leerstraf مجازات بدل از حبس (چون کار یاتعلیمات اجباری) Alle rechten en weren voorbehouden با حفظ تمامی حقوق Ambtshalve toevoeging تعیین وکیل تسخیری( رایگان)وسیله دادگاه در امور کیفری َAppél/hoger beroep تجدید نظر /استیناف /پژوهش َAppelant تجدید نظر خواه Arbeidsovereenkomst قرارداد کار ٌَArbitrage داوری Arbiter/scheidsrechter داور ( کسی را که طرفین او را برای تصمیم گرفتن نسبت باختالف خود تعیین می کنند ،غیر از قاضی دادگاه)
مرتکب شدن ( جرم یا خطا)
Argument/Betoog Begroten / begroting
استدالل
تقویم ارزش
Arrest
Bekendmaking van een besluit اعالم تصمیم ( در مورد تصمیمات مقامات اداری بکار می رود)
حکم دادگاه تجد ید نظر (یا دیوانعالی کشور)/ دستگیری/توق یف موقت
Arrondissement حوزه قضائی دادگاه شهرستان )(rechtbank Page 4 of 32
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Bekentenis ِاخبار به حقی برای غ یر.اقرار (بیشتر در امور امور مدنی در امور. قانون مدنی ایران5020 ماده.به ضرر خود ) .جزایی "اعتراف" می گویند
إBeroep-- beroep aantekenen/ beroep instellen/in hoger beroep gaan/ in beroep gaan تجدید نظر خواهی-- تجدید نظر
Beklag اعتراض به قرار منع پیگرد دادیار نزد دادگاه استان
Beroepschrift - درخواست تجدید نظر( از تصمیم مقامات اداری چون ای )د نزد دادگاه اداری- ان
Begunstigende ذینفع جریمه رانندگی
Beschikking/Besluit - عنوان حکمی است که توسط مقامات دولتی:حکم دادگاههای اداری و دادگاه نخستین و تجدید نظر در امور .خانواده صادر می شود
Bekrachtiging / bekrachtigen اِبرام حکم ( وسیله/)تائید حکم ( وسیله دادگاه تجدید نظر )دیوانعالی کشور
Beschuldigen/aanklagen/ belasten/ betichten متهم کردن
Belanghebbende
Beschuldigd/verdachte cf.verschuldigd متهم ( مقایسه کنید با) بدهکار یا مدیون
Bekeuring
ذینفع در دعوی Belastingplichtig مؤدی مالیات Belediging/smaad هتک حیثیت Belichten/toelichten تشریح ادعا یا دفاع Bemiddelingsovereenkomst قرارداد داللی Benadeelde partij متضرر از جرم Beoordeling ( de motivering van de beslissing) )اسباب موجهه حکم ( در حکم دادگاه Beraad )شور ( قضات برای صدور حکم
Beslaglegging توقیف اموال Beslagvrije voet/ belastingvrije som مستثنیات دین ( حد اقل میزان پولی که قابل توقیف وسیله )طلبگاران نیست Beslissing /dictum / (mv.) dicta / dispositief منطوق حکم ( در فسمتی از حکم که دادگاه میگوید بدالیل )پیش گفته چه کسی را بچه چیزی محکوم میکند Bestreden/ Aangevalen/Litigious Vonnis حکم تجدید نظر خواسته Bestreden/ Aangevalen/Litigious arrest حکم فرجام خواسته Bestuursorganen دستگاههای دولتی
Bestuursrecht / administratief recht / administratieve recht Page 5 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Bezit در تصرف داشتن ( مال بدو ن توجه به اینکه متصرف آن را بعنوان مالک یا غیر آن در اختیار دارد) Bezitsverschaffing / bezit verschaffen تسلیم کردن /بتصرف دادن
حقوق اداری Bestuursrechtzaak دعوای اداری ( مانند درخواست پناهندگی ،تقاضای پروانه ساختمان که در دادگاه اداری رسیدگی میشود ،نه در دادگاه مدنی یا جزائی)
Bezwaarschrift نامه مخالفت با تصمیم مقام اداری/اعتراض
Betekenen/uitbrengen/uitreiken ابالغ ( اوراق قضائی)
Bezwaarschriftprocedure تشر یفات رسیدگی دستگاه های اداری به تصمیمات آنها
Betrokkene ذیدخل ٌٌ Betwisten/ tegenspreken/ weerspreken
Bindend الزم االتباع رد ادعا/نفی ادعا )Bijstandsuitkering (Wwb
Bevindingen
حقوق ییکاری گزارش تحقیقت پلیس Bijzondere overeenkomsten عقود معین ( قراردادهائی که عنوان مشخص دارند مانند قراردادبیع ،اجاره و معاوضه) Binnendringing دُخول ( ورود آلت که از شرایط تحقق جرم زنا در ایران و تجاوز بعنف در هلند است) Biologische vader#wettelijke vader پدر طبیعی ( بمعنای مردی است که طفلی در اثر نزدیکی او با زنی که با مشارٌالیها رابطه زوجیت نداشته است متولد شده است) /پدر قانونی Bloedverwanten# aanverwanten س بی اَق َربای سببی #اقربای نَ َ Bloot eigendom # vruchtgebruik مالکیت عرصه #حق انتفاع
Bevoegd om kennis te maken صالح به رسیدگی بودن —Bewaarneming—bewaargever bewaarnemer عقد ودیعه ( بامانت نگهداشتن مالی برای دیگری) —مودع ( ودیعه دهنده) —مستودع ( ودیعه گیر)/امین Bewijsaanbod پیشنهاد اراءه ادله اضافی در آینده Bewijslast/stelplicht بار دلیل Bewijsmiddelen (bewijsmateriaal)/processtukken/stukk en مدارک
Boedelverdeling Bewijs van eigendom
تقسیم اموال سند مالکیت
Bodemprocedure رسیدگی عادی دادگاه (غیر از رسیدگی فوری در ُکورت بار دلیل ( تکلیف اثبات ادعا) ِخدینگ) Borg Page 6 of 32
Bewijslast
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
BV (besloten vennootschap)#NV )(Naamloze vennootschap شرکت سهامی خاص/شرکت سهامی عام
C. Casco verzekering
ضامن/وجه الضمان Borgtocht عقد ضمان ( : borgضامن یا وجه الضمان schuldeiser- :مضمونٌ له :hoofdschuldenaar-مضمونٌ عنه(
بیمه بدنه ( اتومبیل )
Brandstichting
Canon / (mv.) canons ( in verband met )erfpacht حق صاحب عرصه ( در مواردی که زمین متعلق به دولت است وتنها اعیانی ،بعنی ساختمان ،به استفاده کننده تعلق دارد .این زمین ها را در ایران اوقافی میگویند). Cassatie/in cassatie gaan/cassatie instellen فرجامخواهی Casseren نقض حکم فرجام خواسته (یعنی حکمی که از آن نزد دیوانعالی کشور تجد نظرید خواسته شده است)
َحرق ( جرم آتش زدن مال دیگری) Bruidsschat جهیزیه این آورده زوجه هنگام ازدواج است .کاربرد آن لغت در برگردان " مهر" غلط است" .مهر" ،که به آن کابین و صداق هم می گویند ،تعهد به تادیه مال یا وجه از جانب زوج است" .مهر" یک نهاد حقوق اسالم است ودر حقوق کشورهای غیر مسلمان جائی ندارد .کلمات از این نوع که فاقد معادل معنائی و حقوقی در فرهنگ و حقوق کشورمورد نظر است نباید ترجمه شود ،بلکه عینا باید تحریر گردد و عنداللزوم درداخل [[این چنین توضیح داده شود: ] De huwelijkse verplichting van de man volgens de Iraanse wet om enig goed van een overeen te komen waarde aan de vrouw te geven].
Cautie یاد آوری حق سکوت متهم( به وی هنگام دستگیری) Cessie / cederen/ assignatie / assignatio انتقال طلب ( هرکس بدون موافقت بدهکار میتواند طلب خود را بدیگری منتقل کند) Claim toewijzen/inwilligen # afwijzen/verwerpen قبول ادعا #رد ادعا ( بوسیله دادگاه) Comparitie van partijen جلسه مقدماتی ( که دادگاه معموالبعد از تبادل لوایح اولیه در ر سیدگی مدنی برای اخذ توضیح و سعی درسازش تشککیل می دهد ) )Conclusie van advocaat-generaal ( A-G نظر مشورتی دادستان دیوانعالی کشور به قضات در خصوص قبول یا رد فرجام
Bureau Rechtshulp/Raad voor Rechtsbijstand/toevoeging اداره معاضدت قضائی Burgelijk recht/ civiel recht حقوق مدنی ( ناظر بر روابط اشخاص خصوصی اعم از حقیقی و حقوقی با یکدیگر) Buitengerechtelijke kosten هزینه های خارج از جریان دادرسی ولی مربوط بدان Burgelijke (of civiele) rechtspraak دادرسی مدنی )Burgerlijk Wetboek (BW قانون مدنی
Conclusie van antwoord Page 7 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
ارتکاب جرم کرده یا وسایل الزم را برای ارتکاب جرم در اختیار او قرارداده است).
الیحه دفاعیه ( اولین الیحه در پاسخ به داخ واردینگ در امور مدنی)
Dagvaarding دادخواست ( دادخواست در ایران وسیله مامور اجرا ،که کارمند دولت است ابالغ میشود .در هلند ،دُروار ِدر ،که مستقل است و برای خود کار می کند ،دادخواست را ابالغ میکند .مندرجات آنچه را که به این نام ابالغ میشودتماما وکیل خواهان مینویسد) /کیفرخواست ( درخواست مجازات برای متهم از دادگاه وسیله دادیار
Conservatoir beslag ضبط مال برای تامین خواسته این کار قبل از صدور حکم نهائی و اجرای آن صورت میگیرد .مقصود از این اقدام اینست که از اینکه طرف دعوی در صدد فروش اموال خود برای اجرا نکردن حکمی که ممکن است به زیان او صادر شود بر آید ،جلوگیری بعمل آید .چنانچه ادعای خ واهان مردود اعالم شود ،از این اموال رفع توقیف می شود.
Derdenbeding/beding ten behoeve van een derde تعهد بنفع شخص ثالث ( به نفع شخص ثالث با دیگری توافق توان کرد ،اما نه به زیان او) Derdenverzet اعتراض شخص ثالث (کسی که متوجه می شود حکمی دردعوائی بین اشخاص دیگر صادر شده است که به زیان اوست ،میتواند بدان اعتراض کند .آنگاه دعوی درتباط با این شخص ثالث رسیدگی میشود).
Constitutioneel recht حقوق اساسی ( نه قانون اساسی) Consument#leverancier مصرف کننده ( درمقابل فروشندگان کاال و عرضه کنندگان خدمات از حقوق ویژه ای برخورداراست)#عرضه کننده کاال یا خدمات Consumentenrecht حقوق مصرف کنندگان
Delict عمل مجرمانه Derdenbeslag توقیف اموال بدهکار نزد شخص ثالث Descente معاینه محل ( قاضی از محل برای کشف حقیقت بازدید می کند) Deskundige کارشناس
Consummatie van het huwelijk / consummeren van het huwelijk ُموا ِق ِعه ( نزدیکی کردن بعد از ازدواج که شرط کمال عقد نکاح است .قبل از این مرحله نکاح حالت ناقص دارد ،کما اینکه برابر قانون ایران چنانچه طالق قبل از این عمل واقع شود و زن باصطالح "منکوحه غیر مدخوله" باشد ،تنها استحقاق نیمی از مهر را دارد). )C.q (Casu quo
این یا آن ( هوشنگ c.qپرویز که ُمراد در وهله اول هوشنگ است ،برخالف hetzijکه هردو یکسان مورد نظر است).
Desgevraagd حسب درخواست
Curator/bewindvoerder مدیر تصفیه
ٌِDeugdelijk موجه ( وصف الزم برای استدال مقانات اداری در رسیدگی به اعتراضات) Deurwaarder/gerechtsdeurwaarder دادورز/مامور ابالغ/مامور اجرای دادگستری
D.
َِDader مرتکب جرم ( این عنوان شامل این عناوین می باشد: مباشر :کسی که شخصا مرتکب جرم می شود؛ شری ک جرم :بیش از یکنفری که شخصا مرتکب جرم میشوند و معاون جرم :کسی که مرتکب را تشویق و تحریک به
Page 8 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Echtscheidingsconvenant موافقتنامه برای طالق ( در این موافقتنامه زن و شوهر آمادگی خود را برای جدا ئی از هم اعالم میدارند و تکبف اموال و نگهداری اطفال را تعیین می کنند و دادگاه بر آن اساس حکم صادر میکند)
ِعندالمطالبه
(U Edelachtbare) UEA عالیجناب ( عنوان خطاب قضات)
سود سهام
Eed of beloofte سوگند یا قول شرف Eerste aanleg دادرسی در مرحله نخستیین Enkelvoudige kamer# meervoudige )kamer (MK دادگاه دارای یک قاضی/دادگاه دارای چند قاضی )Eerste instantie (eerste aanleg دادگاه نخستین ( این دادگاه در هلند همان ِرخت بانک است). EHRM دادگاه ارو پایی حقوق بشر ( این دادگاه که بموجب معاهده بوجود آمده است و در استراسبورگ فرانسه می باشد با دیوان دادگستری اتحادیه اروپا که در لوگزامبورگ است اشتباه نشود). Eis# verweer ادعا یا دعوی( در امور مدنی) و ) 0مجازات مورد در خواست دادستان در کیفرخواست ( در امور کیفری)/دفاع Eisen van een geode procedure اصول دادرسی منصفانه Eiser/ Eisende parti# Gedaagde خواهان ( شخصی که با دادن داخ واردینگ ادعائی را علیه دیگری ،که خوانده نامیده میشود ،طرح میکند #) .خوانده ( کسی که دعوی علیه او اقامه می شود).
Diefstal سرقت Direct opeisbaar Dividend / dividenden Doodslag قتل عمد بدون سبق تصمیم ( این تصمیم خلق الساعه ای است که فردی در اثر عصانیت ،حسادت و غیره به کشتن دیگری می گیرد). Draagkracht#behoefte توانائی پرداخت /نیاز مالی ( دو عامل مؤثر در تعیین اینکه پس از طالق کدامیک از زوجین باید به دیگری نفقه بپردازد) Dupliek باز دفاع (الیحه ای که خوانده دعوی در رسیدگی مدنی در پاسخ به جواب خواهان به الیحه دفاعیه خود می دهد). Duurzame ontwrichting عدم امکان سازش (بین زوجین ،شرطی که برای صدور حکم طالق در هلند و گواهی برای اجرای صیغه طالق در ایران الزم است ) Dwangsom وجه الضمان تاخیر در اجرای حکم ( دادگاه برای اجبار محکو علیه) به اجرای حکم ،محکو ٌم به، شخص محکوم( ٍ محکوم علیه برای هر روز تاخیر در در حکم می گوید ٍ اجرای حکم باید فالن مبلغ بپردازد). Dwingend recht/regelend recht قوانین امری/قوانین تفسیری( قوانینی که تراضی خالف آنها ممکن نیست/قوانینی که تراضی خالف آنها ممکن است) Dwingende bewijs kracht اثر اثباتی الزام آور ( قاضی نمی تواند به دلیلی که چنین اعتباری دارد ترتیب اثر ندهد مانند سند رسمی)
Eiseres خواهان ( خانم یا یک شرکت)
E.
Page 9 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
توقیف اموال برای اجرای حکم این کار هنگامی صورت می گیرد که حکم دادگاه نهائی و قابل اجرا شده باشد و شخص محکوم شده ( محکو ُم علیه) از پرداخت وجه حکم ( محکو ٌم به) امتناع می کند .در این حالت وجوه نقد او بمبلغی که مورد حکم واقع شده توقیف و برداشت میشود درصورتیکه وجه نقد موجود تکافوی پرداخت محکو ٌم به را ننماید ،اموال او هم توقیف می شود تا از محل حراج آنها محک ٌوبه پرداخت شود. Exploot/exploit اوراق قضائی ( مانند داخ واردینگف ،دستور ضبط اموال و احکام که توسط دورواردر ابالغ می شود)
Enquête جلسه استماع شهود( در دادگاه) Erfgenaam/ Erfgenamen وارثُ /وراث Erfgenaam vanwege plaatsvervulling وراث بسمت قائم مقامی ( مانند نوه که در شرایطی در صورت نبود پدر از پدر بزرگ ارث میبرد). Erflater ِم َو ِّرث
F. Faillissement/schuldsaneering ورشکستگی Feiten شرح واقعیات ( در حکم ) Forensisch onderzoek کشف علمی جرائم ( مانند انگشت نگاری و آزمایشات دی - ِان ِ -ا) Forum دادگاه
ٌ Erfpacht حق انتفاع از زمین ( برای بهرمند شدن از این حق باید بمالک اجاره پرداخت شود) Europese verordening قانون اتحادیه اروپا ( مصوبات اتحادیه اروپا که برای تمام اعضاء اتحادیه اروپا الزم االتباع است و بر قوانین داخلی مقدم است .معادل آن در زبان انگلیسی این کلمه است) REGULATION : Erven ارث بردن
Fouilleren
EVRM معاهده اروپایی حفظ حقوق بشر و آزادی های اساسی
Fourneren تسلیم پرونده تشکیل شده در مرحله پائین تر (به دادگاه ُخ راد برای صدور حکم در آن مرجع) ِخرختس هُف یا ه ِ
ٌ Executie van een uitspraak اجرای حکم ( در هلند حکم بوسیله deurwaarderو در ایران توسط دایره اجرای احکام بمورد اجرا گذارده می شود).
تفتیش بدنی
G. Geboorteakte
Ex aequo et bono حل و فصل کدخدا منشی دعوی (بر اساس احساس عدالتخواهی قاضی یا داور ،و نه بر اساس قانون)
Gedaagde/verweerder خوانده ( یعنی کسی که ادعائی با درخواستی علیه او طرح میشود)
Executeur testamentair وصی ( شخصی را که یکنف ر تعیین میکند که بعد از مرگ اموال او را تقسیم کند یا برخی اموروی را اداره کند)
Gedragsregels
Executoriaal beslag
شناسنامه
Page 10 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
پدر یا مادر و یک خط دیگر از آندو بیکدیگر برقرارمیشود اقربای درجه 0هستند)
قواعد انضباطی ( صاحبان ِحرف خاص چون وکال، پزشکان و سردفتران )
Gemeenschappelijke vreemde nationaliteit van partijen تابعیت خارجی مشترک طرفین ( برای مثال تابعیت ایرانی در هلند )
Geïntimeerde/gedaagde in hoger beroep تجدید نظر خوانده /پزوهشخوانده ( کسی که تجدید نظر خواه یا پژوهشخواه علیه او در دادگاه استان یا ِخ ِرختس هُف در خواست تجدید نظر یا پزوهش از حکم دادگاه نخستین میکند)
Gemotiveerd مستد اال Geopposeerde/tegenpartij/wederpartij طرف مقابل (تنها در رسیدگی مدنی بکار میرود .در رسیدگی کیفری به دادستان یا متهم "طرف مقابل" نمی گویند). Gerecht دادگاه ( بمعنی مطلق دادگاه قطع نظر از درجه آن اعم از دادگاه نخستین ،تجدید نظر یا دیوانعالی کشور)
Gelaedeerde متضرر از عمل خالف قانون ( مانند کسی که اتومبیلش بدلیل تقصیر دیگری خسارت دیده است .این تقصیر را در ماتیخ داد" ( ماده 560کتاب ششم قانون هلندی " اُن ِرخت ِ مدنی هلند) و در فارسی "ضمان قهری" میگویند (ماده 723قانون مدنی ایران) Geldleningsovereenkomst قرض و قرض گیرنده را عقد قرض ( قرض دهنده را ُم ِ قترض می گویند ) ُم ِ Gedetineerde
Gerechterlijke voorondezoek تحقیقات مقدماتی ( در امور کیفری بعد از ارجاع پرونده به دادگاه کیفری و قبل از تشکیل جلسه رسیدگی دادگاه)
زندانی Geïntimeerde تجدید نظر خوانده
Gerechtsgebouw مجتمع قضائی Gerechtshof/hof/hoven دادگاه تجدید نظر /دادگاه پژوهش /دادگاه استیناف /دادگاه استان Gerekestreerde/ verweerder/gerekwestreetde/gerequest reerde خوانده (در رسیدگی های مدنی که با در خواست شروع میشود ،نه با داخ فاردینگ مانند درخواست طالق) Gerechtigd ُم ِحق محل نزاع ( در حکم) اختالف/دعوا
Gemachtigde of gevolmachtigde وکیل ( منظور از این عنوان وکیل دادگستری نیست .مراد هرشخصی است (موکل) که دیگری به او اختیار میدهد کاری را بوکالت از طرف وی انجام دهد ،مانند فروش ملک .این وکیل درهلند در دادگاه کانتون و دادگاههای اداری هم میتواند دفاع کند ،اما در سایر دادگاه وکیل باید وکیل دادگستری ( اد ُوکات) باشد .این کار در ایران در هیچیک از دادگاها میسر نیست ،مگر وکالت از سوی خویشاوندان تا درجه معینی از قرابت بشرط داشتن معلومات حقوقی (وکیل اتفاقی) Gemeenschappelijk eigendom / medeëigendom مالکیت مشاع ( مالکیت بیش از یکنفر در تمامی اجزاء یک مال بطور مشترک)
Geschil Gemeenschappelijke voorouder جامع نسب ( برای مثال حامع نسب برادر و خواهر پدرو مادر است و چون ارتباط ن سبی آنان با کشیدن یک خط به Page 11 of 32
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
درجات قرابت ( برای مثال فرزندان نسبت به والدین اقربای درجه 5و برادر و خواهر نسبت به هم اقربای درجه 0 هستند). Graad van verwantschap tussen 'personen ‘in rechte lijn'#‘in de zijlijn درجه قرابت در خط عمودی ( اعم از صعودی و نزولی مانند پدر ،پسر ،نوه و #)...در خط اطراف ( خواهر، برادرو)... Grief ایراد به حکم تجدید نظر خواسته (هریک از ایرادات به حکم دادگاه نخستین در دادگاه تجدید نظر جداگانه تحت این عنوان با ذکر شماره ترتیبی شرح داده میشود).
Geschillenbeslechting رسیدگی به دعوی Geschillencommissie کمیسیون حل اختالف Geestelijke vermogens قوای ِدماغی Getuige/getuigen شاهد یا گواه/شهود یا شهادت دادن Getuige à charge شاهد دادستان ( که علیه متهم شهادت می دهد)
Griffier
Getuige à decharge شاهد متهم ( که معموال به نفع متهم شهادت می دهد)
Griffierecht
Getuigenis
منشی دادگاه
شهادت/گواهی
هزینه دادرسی Grondwet قانون اسا سی
جلسه استماع شهود Grondslag
مبنا/پایه/اساس ( یک حکم یا در خواست) Groepen wettelijke erfgenamen طبقات ارث Grosse صدَّق حکم دادگاه ( اصل حکم که بامضاء رونوشت ُم َ قاضی میرسد در دادگاه باقی میماند).
Gevangenishouding توقیف احتیاطی بدستور دادگاه ( این حبس قبل از صدور حکم محکومیت است .قبل از این متهم بدستور پلیس قضائی ،دادیار و ِرختر ُکمیساریس برای جلوگیری از فرار در توقیف احتیاطی میماند .در هلند متهم بیش از 526روز تا زمان محاکمه دادکاه نباید در توقیف احتیاطی بسر ببرد). Gewonten en gebruiken عرف و عادت Gewone verblijfplaats
H. Handelingsbekwaamheid اهلیت انجام معامله ( بعد از رسیدن به 51سال تمام و در صورت سالمت عقل ایجاد میشود) Handelsrecht حقوق تجارت
Getuigenverhoor
اقامتگاه حقیقی یا اختیاری Gezag/voogd ولی ( پدر و جد پدری در ایرا و پدرو مادر در هلند خود بخود اختیاراداره امور طفل نابالغ را دارند و بدین دلیل آنان را ولی قهری مینامند)/قیم ( وسی له دادگاه برای اطفال بی سرپرست یا هنگامیکه پدر و مادر صالح به نگهداری فرزند نیستند تعیین میشود). Graden
Page 12 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
دادستان /مدعی العموم ( زیر دست دادستان هر شهرستان تعدا د زیادی دادیار کار میکنند که بدانان officier van justitieگفته می شود .اینان در محاکم برای قرائت کیفرخواست و دفاع از آن علیه متهم در دادگاه حاضر میشوند). Huis van Bewaring بازداشتگاه موقت Huisvredebreuk تجاوز به حریم مسکن غیر (جرم ورود غیر مجاز بمنزل دیگری ،و امتناع از خروج فوری علیرغم تذکر صاحب منزل). Huiszoeking-huiszoekingsbevel تفتیش منزل ( برای کشف آالت و ادوات ارتکاب جرم) — دستور تفتیش منزل Hulpofficier van justitie پلیس قضائی( در کالنتری که اختیار توقیف متهم را در جرائم سنگین تا سه روز برای انجام تحقیقات دارد) . Huurprijs اجاره بها/مال االجاره Huurder/verhuurder مستاجر/موجر Huurovereenkomst عقد اجاره/اجاره نامه Huwelijksakte
Hechtenis/preventie hechtenis/inbewaringstelling/inverzeke ringstelling توقیف احتیاطی (برای جلوگیری از فرار متهم قبل از محاکمه او در دادگاه) Handelsnaam/merk نام/عالمت تجاری ( که ثبت شده است و تنها کسی که این نام با عالمت بنام اوبه ثبت رسیده است حق استفاده از آن را دارد) Herziening اعاده دادرسی ( در امور کیفری هنگامی که متهم بنا به یک حکم نهائی محکوم می شود ،اما بعد از محکومیت ادله ای دال بر بیگناهی او یافت میشود .از جمله اینکه معلوم میشود فردی که او بدلیل بقتل رساندن وی محکوم شده زنده است). Herroeping van vonnis ابطال حکم ( از جمله بدلیل جعل و تزویر ذینفع) Het onderpand/het onderzette مال مرهونه Hoge Raad der Nederlanden دیوانعالی کشور ( باالترین و آخرین مرحله رسیدگی است و تنها به این موضوع رسیدگی میکند که آیا دادگاه پائین تر یا تالی قانون را رعایت کرده است یا خیر ،نه اینکه آیا دالیل برای صدور حکم کافی بوده است یا نه) Hoofdelijk aansprakelijkheid مسؤلیت تضامنی ( وقتی بیش از بکنفر به پرداخت وجه یا انجام کاری محکوم میشوند و محکو ٌم له میتواند انجام تعهد را از هریک از آنان بتنهائی خواستار شود) .
قباله ازدواج/قباله نکاح Huwelijksgoederen- register دفتر ثبت اموال مستقل زوجین ( در این دفتر که نزد منشی دادگاه شهرستان محل ازدواج موجود است تمام ازدواج هائی که بر اساس استقالل اموال زن و شوهر انجام شده است ثبت می گردد .مامورین اجرا قبل از توقیف اموال یک زن و شوهر این دفتر را بررسی می کنند تا ببینند که آیا تنها اموال زن یا شوهر بدهکار را می توانند توقیف کنند ،یا هر دو را)
Hoofdsstraffen#bijkomende straffen مجازات اصلی#مجازات تبعی ( مجازات اصلی از قبیل حبس یا جزای نقدی است .مجازات تبعی پس از تحمل کیفر اصلی محرومیت از بعضی حقوق اجتماعی است تا مدت معین مانند حق اقامت در جایی یا اشتغال به بعضی از مشاغل دولتی) . Hoofdofficier van Justitie/openbare aanklager
Page 13 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
) (principal beroepرا نزدیک پایان این مهلت بکند، طرف مقابل هم حق خواهد داشت به تبع اواز حکم بنا به جهات دیگری بنفع خود درخواست تجدید ن ظر کند ،هرچند مهلت سه ماهه تجدید نظر بپایان رسیده باشد). Indeplaatsstelling / indeplaatsstellen انتقال اجاره ِملک ( به خریدار جدید کسب و پیشه) Indiensttreding شروع به کار Indirect bewijs/ Aanwijzingen قراین و اَمارت ( نشانه هادی که داللت بر وقوع امری میکند ،اما ادل ه مستقیم چون اقرار و سند نیستند) In het geding brengen ] به دادگاه تسلیم کردن Ingebrekestelling / in gebreke stellen اخطار نقض تعهد ( این اخطار برابر قانون قبل ار طرح دعوی الزامی است). In het ongelijk gestelde partij # In het gelijk gestelde partij دادباخته #دادبرده Ingevolge/ Krachtens/ Op de voet van/Volgens حسب/طبق/بموجب In kracht van gewijsde gegane uitspraak حکم اعتبار امر مختوم یافته ( یعنی حکمی که دیگر نمی توان از آن به دادگاه شکایت کرد و باید اجرا شود). In natura # in een geldsom مثلی #قیمی ( در خصوص جبران خسارت گفته می شود، در مورد اول عین و در مورد دوم قیمت مال باید پرداخت شود) In rechte verschijnen/Optreden حق استماع در دادگاه ( بعنوان مثال کودک یا دیوانه حق طرح دعوا یا دفاع در دادگاه را ندارد) .
Huwelijsksvermogensregime نظام حاکم بر دارایی زن و شوهر Huwelijks voorwaarden#gemeenschap van goederen ازدواج بر اساس رژیم استقالل اموال#ازدواج بر اساس رژیم اشترک اموال ( چنانچه زوجین فبل از ازدواج سند رسمی دایر بر استقالل اموال تنظیم نکنند بعد از ازدواج به حکم قانون تابع رژیم اشترک اموال خواهند شد،بدین معنی که بدهی و طلب هریک بدهی و طلب دیگری هم محسوب می شود). Hypotheeknemer/Pandhouder / Pandnemer #Pandgever Hypotheekhouder/ مرتهن ( وام دهنده که مالی را بعنوان وثیقه وام گرو میگیرد) #راهن ( کسی که مالی را برای اخذ وام نزد قرض دهنده گرو میگذارد).
I. Immateriële schade/smartengeld # Materiële schade خسارت معنوی( مانند تالمات روحی ناشی از یک عمل خالف قانون) #خسارات مادی ( از دست رفتن اموال، پول و منافع مالی). Incasso / incasseren /inning وصول مطالبات In casu ضیه حاضر ما نحنٌ فیه/در ق ّ In het midden laten مفتوح یامراعا گذاشتن امری ( بال تصمیم رها کردن موضوعی تا بعد اا بدان پرداخته شود ) Incest زنای با محارم ( مانند پدر و فرزند و خواهرو برادر) Incidenteel appél of beroep # principal beroep تجدید نظر تبعی #تجدید نظر اصلی در هلند طرف ناراضی از حکم دادگاه نخستین 7ماه مهلت دارد که به دادگاه باالتر مراجعه کند .چنانچه او این کار را
In rechte/In feite Page 14 of 32
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
K.
از نظر حقوقی/از نظر عملی
Kamer--civiele kamer شعبه (دادگاه) .در هلند گفته میشود برای مثال " :دادگاه استان آرنهم ،بخش حقوق مدنی ،شعبه اول —دادگاه مدنی )Kamer van koophandel(KvK اداره ثبت شرکت ها Kantonrechter قاضی دادگاه بخش .این دادگاه در حال حاضر بخشی است از دادکاه نخستین ( ِرخت بانک ) .صالحیت ذاتی آن عبارتس ت از رسیدگی به دعاوی مالی تا مبلغ 002222 یورو ،دعاوی ناشی از قراردار کار و اجاره. Kaveling van de erfenis / kavelen van de erfenis تقسیم ترکه بوسیله دادگاه (هنگامی است که ورثه در باره نحوه تقسیم ارث بتوافق نمی رسند و در نتیجه دادگاه تصمیم میگیرد). Kern van het geschil جوهر دعوا ( اصل مطلب) Kindralimentatie نفقه فرزند Kinderbijslag کمک معاش فرزند Kinderrechter قاضی دادگاه اطفال Kindsdeel. سهم االرث فرزند Koop—verkoper--koper عقد بیع —بایع--مشتری Kort geding# bodemprocedure دادرسی فوری این دادگاه در مواردی که رسیدگی فوری به امری الزم است به شکایات رسیدگی میکند .دستورات فوری که این دادگاه صادر میکند مجددا در دادگاههای
Insolventie توقف از تادیه دیون ( مرحله ای که تاجر توانائی پرداخت دیون خود را ندارد .حالتی که متعاقبا منجر به اعالم ورشکستگی میشود). Intellectuele eigendom (IE) / intellectuele rechten مالکیت معنوی ( مانند حقوق ناشی از تالیفات ،نام و عالئم تجاری) Intrekking aanbod / aanbod intrekken استرداد ایجاب معامله ( چنانچه کسی پیشنهاد انجام معامله ای را بنماید و طرف دیگر آن را قبول کند تعهد ایجاد میشود ،مگر اینکه ایجاب کننده آن را قبل از قبول مسترد کند) .
J. Jurisprudentie /antecedenten / precedenten رویه قضائی/پیشینه قضائی ( احکام قبلی دادگاهها در موارد مشابه .آنچه دادگاه ها قبال تصمیم گرفته اند ،بر خالف نظام قضائی انگلیس و آمریکا ،در هلند و ایران برای قاضی که در آینده بمورد مشابهی رسیدگی میکند، الزم االتِّباع نیست ،اما این احکام خاصه آراء دیوانعالی کشور ،اثر اقناعی فراوان دارد). Jurist حقوقدان ( به کسی گفته میشود که تحصیالت حقوقی دارد، در عین حال ممکن است پروانه وکالت نداشته باشد). Justitiabele rechtzoekende/ procespartijen اصحاب دعوی ( تمامی افرادی که در یک دعوای مدنی مشارکت دارند) . Justitiële Documentatiedienst/Strafregister اداره سجل قضائی ( سوایق کیفری اشخاص در این اداره نگهداری میشود و در مواردی برای احراز اینکه فی المثل مجرم سابقه کیفری دارد یا نه یا برای صدور گواهی عدم سوء پیشینه مورد استفاده قرار میگیرد).
Page 15 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
دور )قابل طرح است #رسیدگی دادگاه ( معمولی (بُ ِدم پُ ُر ِس ِ رسیدگی عادی غیر فوری دادگاه).
M.
Kosten van levenonderhoud/ Partenerbijdrage/Onderhoudsbijdrage/Alimenbtatie
Maatregel اقدام تامینی ( در امور کیفری مانند نگاهداری محکو ٌم علیه درآسایشگاههای روانی ) Maatschap مشارکت مدنی ( فاقد شخصیت حقوقی) Machtigen وکالت دادن) معموال وکالت دادن به شخصی غیر از وکیل دادگستری) Machtiging /Volmacht وکات -نیابت (اختیاری که معموال به غیر وکیل دادگستری داده می شود) Magistratuur قضات
نفقه Kosten rechtens خسارت دادرسی ( حق الوکاله و هزینه دادرسی) Kracht van gewijsde اعتبار امر مختوم حکمی دارای اعتبار امر مختوم است که موضوع آن مجددا وسیله خود آن دادگاه یا دادگاههای باالتر قابل رسیدگی مجدد نبوده در نتیجه حکم قابل اجرباشد. Kwijtschelding/ kwijtschelden ِابراء ذمه ( موافقت طلبکار با نگرفتن طلب از بدهکار ،یا بری الذمه کردن او بهر دلیل )
L.
Mediation/ bemiddeling میانجیگری
Laster اِفترا (متهم کردن فردی به ارتکاب جرمی به دروغ)
Meerderjarig/minderjarig کبیر(کسی که بسن ِکبر یعنی 51سال تمام رسیده است)/ ص غر بسر می برد ،یعنی هنوز 51 صغیر ( کسی در سن ِ سال تمام ندارد) . Meineed شهادت کذب
Legalisatie/waarmerken ص َّدق تصدیق امضاء /گواهی ُم َ Legitieme portie / wettelijk erfdeel سهم االرث قهری فرزندان ( غیر قابل انتقال از طریق وصیت)
Memorie van Antwoord الیحه جوابیه (در رسیدگی دادگاه تجدید نظر)
Legitimaris/(mv.)legitimarissen وارث قانونی
Memorie van Grieven الیحه تجدید نظر (ا ین الیحه بعد از ابالغ داخ واردینگ تجدید نظر در مهلت مقرر به دادگاه تجدید نظر ارسال میشود و ایرادات حکم دادگاه نخستین یک بیک در آن تشریح می گردد) .
Letsel
Militaire kamer شعبه دادرسی ارتش ( در بخش کیفری دادگاه)
آسیب جسمانی Lip-op-stuk/ snelrecht تصمیم فوری دادسرا برای تعقیب مجرم Litispendentie تعلیق رسیدگی ( بدلیل طرح مقدم دعوی در محکمه دیگر)
Page 16 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
N. Naar de omstandigheden van het geval بنا باقتضای مورد Nabestaanden بازماندگان Nakoming / nakomen ( van )verbintenissen انجام تعهد Nalaten # doen ترک فعل ( مانند کمک نکردن بمصدومین حوادث که در هلند جرم است) #فعل Nalatenschap / erfenis ماتَ َرک/میراث ( اموالی که شخص بعد از فوت از خود بجای میگذارد) Nalatigheid قصور ( در انجام تعهد) Nationale ombudsman بازرسی کل کشور Natuurlijke verbintenis / verplichting uit moraal en fatsoen دین طبیعی ( بدهی که بعلت شمول مرور زمان قابل مطالبه نیست) Nietigverklaring / nietig verklaren اعالم بطالن (اعم از اینستکه دادگاه باالتر حکم دادگاه پائین تر را باطل اعالم کند ،یا دادگاه جزا کیفرخواست دادستان را محکوم به بطالن بداند یا هر عمل حقوقی دیگر باطل اعالم شود.
Minuut اصل حکم ( که بامضاء قاضی و منشی دادگاه رسیده است و در دادگاه باقی میماند و آز آن به طرفین دعوی رونوشت مصدق داده میشود). Misdrijf ُجرم/بزه ( به جرائمی سنگین تر از جرائم خالفی اطالق میشود). Misdrijven tegen de openbare orde جرائم علیه نظم عمومی Misdrijven tegen de persoonlijke vrijheid جرائم بر ضد آزادي اشخاص Misdrijven tegen de veiligheid van de staat جرائم ضد امنیت کشور Misdrijven tegen de zeden/zedenzaken/zedendelicten جرائم منافی عفت Mishandling ایراد ضرب و جرح (کتک زدن یا زخمی کردن) Moord سبق تصمیم در اینجا تصمیم به قتل خلق الساعه در قتل با َ نتیجه عصبانیت و امثالهم اتخاذ نمی شود ،بلکه مرتکب از قبل عزم به کشتن مجنی علیه میکند و سپس این تصمیم را بمورد اجرا میگذارد .مج ازات این نوع قتل حبس ابد است، حال آنکه حد اکثر کیفر قتل بدون سبق تصمیم پانزده سال زندان است.
Niet in geschil/ Niet in het geding zijn محل ااختالف یا نزاع نبودن
Motivering اسباب موجهه حکم ( استدالل دادگاه برای توجیه تصمیم خود)
Niet-ontvankelijk غیر قابل استماع ( دادگاه بدلیل عدم رعایت تشریفات یا مواعد دادرسی دعوی را بدون رسیدگی به ماهیت مردود
Motorrijtuig وسیله نقلیه موتوری
Page 17 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
اقامتگاه قانونی Officier van justitie/openbare aanklager دادیار /معاون دادستان یا مدعی العموم ( در دادسرای هر شهرستان یک دادستان وجود دارد که باو فی المثل می گویند "دادستان اوترخت"یا "رئیس دادسرای اوترخت". زیر دست این دادستان تعداد زیادی "دادیار" کار می کند که از جانب او عمل میکنند. Omgangsregeling ترتیب دیدن اطفال ( بین والدین مطلقه) Omkoping / omkopen جرم ارتشاء OM/Openbaar Ministerie/parket دادسرا( سازمان مسؤل هدایت مامورین انتظامی در تعقیب جرائم و درخواست مجازات برای متهمان از دادگاه) Onderbewindstelling تعیین امین ( برای اداره اموال اشخاصی که خود قادر به ادره آنها نیستند) Onderbouwen مستند کردن Onderbouwing gronden مبانی توجیهی ( در خواست یا اعتراض) Ondercuratelestelling / onder curatele stellen تعیین قیم ( برای تصدی کارهای فردی که به سن ِکبر رسیده است ،اما بعلت نقص جسمی یا روحی قادر به اداره امور مالی خود نیست). Onderhandse akte سند عادی
اعالم میکند .همین امر در باره کیفرخواست دادستان که دالیل مورد استناد بدون رعایت قواعد دادرسی کیفری تحصیل شده باشد صادق است). Non-appel-verklaring گواهی عدم تجدید نظر خواهی ( از دادگاه تجدید نظر گرفته می شود تا معلوم گردد طرف مقابل ظرف سه ماه از حکم دادگاه نخستین درخواست تجدید نظر نکرده و در نتیجه حکم دادگاه اول قطعی و قابل اجرا شده است). Non-refoulment منع استرداد پناهنده بدلیل مخاطرات در کشور خود Noodweer / wettige zelfverdediging دفاع مشروع (ارتکاب عملی مجرمانه که چون درمقام دفاع از جان ،حیثیت با مال خود و دیگری صورت میگیرد جرم و قابل مجازات نیست. Notariële akte سند محضری -سند رسمی Notaris سردفتر اسناد رسمی
N.o.t.k./ N.t.b.أ ی حسب توافق بعدی Notulen / notuleren شرح مذاکرات ( مجامع و انجمن ها) Novum مدرک جدید ( که می تواند موجب تجدید رسیدگی شود ) )NV (naamloze vennootschap شرکت بی نام ( شرکت های بزرگی چون بانک آب ِان امرو یا کاپ اِن که سهام آنها بنام کسی نیست ،بلکه چون اسکناس است که دارنده صاحب آن است و در بازار بورس خرید و فروش می شود).
O.
Ondehavige geschil دعوای حاضر
Objectieve# Subjectieve Onderhoudsgerchtigde
عینی #ذهنی
ُمحق به دریافت نفقه
Officiële woonplaats / domicilie Page 18 of 32
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
اموال غیر منقول #اموال منقول Ontbinding/ ontbindende clausule فسخ قرارداد/حق فسخ
Onderneemer پیمانکار
Ontbinding van rechtspersonen انحالل شرکت
Ondertoezichtstelling (OTS) /onder toezicht stellen سلب والیت والدین از کودک و قراردادن او تحت سرپرستی قیم
فسخ نکاح /طالق
Ondertrouw/huwelijksaangifte تسلیم اوراق الزم به شهرداری برای ثبت قصد ازدواج ( دو هفته قبل از نکاح )
Ontbinding van het huwelijk/echtscheiding )Onterfde ( de محروم از ارث Onterven en de legitieme portie محروم کردن فرزندان از ارث ( برابر قانون هاند تا نیمی از سهم االرث قانونی مجاز است .در ایران از سهم االرث وراث قانونی از طریق وصیت به ثلث مال برای غیر وراث بطور یکسان کاسته میشود).
Onder voorbehoud van alle rechten / onder voorbehoud van rechten با حفظ تمامی حقوق ( زمانی گفته میشو که عملی ممکن است بنوعی داللت بر انصراف از حقی داشته باشد ) Onderwijsinstellingen مؤسسات آموزشی Ongedaanmaking
Ontkenning # bekentenis
اعاده به وضع سابق
انکار #اقرار Ontoerekeningsvatbaar / niettoerekenbaar/ontoerekenbaar غیر قابل انتساب (عمل مجرمانه ای که بدلیل فقد سالمت روانی از نظر حقوقی قابل انتساب به مرتکب نیست و در نتیجه او قابل مجازات نمی باشد). Ontruimingsbevel حکم تخلیه Ontslag van alle rechtsvervolging )(OVAR معافیت از مسؤلیت کیفری ( این بحالتی گفته میشود که دادگاه ارتکاب جرم را محرز میداند ،لیکن مرتکب را بعلت جنون ،یا بدیل اینکه جرم در مقام دفاع مشروع واقع شده قابل مجازات نمیداند. Ontslagvergoeding / beëindigingsvergoeding مزایای پایان کار ( در هلند و ایران بکماه حقوق در ازاء هرسال سابقه کار است).
Onherroepelijk بالعزل/قطعی (اصطالح اول در باره وکالت بکار میرود و بدین معنی است که موکل حق عزل وکیل را از خوذ سلب میکند .دومی در باره احکام دادگاهااستفاده می شود و مراد از آن اینست که حکم قابل تجدید نظر خواهی نیست. )Onrechtmatige daad (OD ضمان قهری/شبه جرم ( خسارت غیر عمدی که کسی در اثر بی احتیاطی ب ه دیگری وارد می کند مانند تصادفات رانندگی ) Ongerechtvaardigde verrijking/ ongerechtvaardigd verrijken مالئت بالجهت ( مستفید شدن از کار یا مال دیگری به زیان او بدون اینکه مبنای قانونی ،قراردادی یا عرفی برای آن وجود داشته باشد .در نییجه شخصی که از این رهگذر بهرمند شده است باید معادل سود حاصله و زیان وارده به طرف دیگر را باو بپردازد ) Onroerend goed / onroerende zaak # roerende goed / roerende zaak
Page 19 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
اختیار دادسرا ( در مورد تعقیب یا عدم تعقیب جرم) Opposant واخواه ( معترض به حکم غیابی ) Oproeping / oproepen احضار کردن Opsporinsonderzoek--opsporinsfase تحقیقات مقدماتی برای کشف و تعقیب جرائم --مرحله تحقیقات مقدماتی برای کشف و تعقیب جرائم
Ontslag op staande voet / stante pede ontslag اخراج فوری کارگر ( حق کارفرما در صورتی که کارگر مرتکب خطای بزرگی شده باشد) . Ontslag van rechtsvervolging منع تعقیب کیفری ( باوجود ارتکاب جرم بعل ت دفاع مشروع و نظایر آن). Ontucht جرم منافی عفت
Opzet / dolus قصدمجرمانه
Ontvoering / kidnapping جرم آدم ربائی
Orde van advocaten
Onvoorwaardelijke straf مجازات غیر معلق
کانون وکال Ouderlijk gezag والیت قهری والدین Overeenkomst عقد/قرارداد Overeenkomst onder opschorsende voorwaarden عقد معلق ( قراردادی که انعقاد آن منوط به انجام شرایطی است) Overeenkomst van goederenvervoer قرارداد حمل و نقل کاال Overlast مزاحمت Overledene متوفی Overlegging van de boekhouding ابراز دفتر بازرگانی در دادگاه (بنا بدرخواست طرف مقابل در دعوی)
Ontwricht عدم امکان سازش ( شرط صدور طالق است .با صفت duurzaamهمراه است) . Ontzeggingrijbevoegdheid/rijbevoegdh eid ontzeggen ضبط گواهینامه رانندگی Onverschuldigde betaling / onverschuldigd betalen پرداخت به کسی بدون مقروض بودن ب ه وی /ایفاء ناروا ( دریافت کننده چنین وجهی مکلف باسترداد آنست). Onvoorwaardelijke straf مجازات غیر معلق (که باید پس از قطعیت حکم باالفاصله اجرا شود) Opbiechten اعتراف یا اقرار کردن (در امور کیفری) Opleggen وضع کردن ( مجازات ) Oplichting
Overeenkomsten op afstand
کالهبرداری Opportuniteitsbeginsel
Page 20 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Plaatsopneming/descente/schouw/bezi chtiging ter plaatse معاینه محل ( وقتی که قاضی خود برای مشاهده وضعی در محل حاضر می شود) . Plaatsvervanger / remplaçant جانشین/قائم مقام Pleegkind فرزند خوانده
عقد بین غائبین ( هنگامیکه قراردادی از راه دور از طریق مکاتبه انجام میشود) . Overheidsinstelling/overheidsorgan/be stuursorgan مؤسسه دولتی Overmacht قوه قاهره /فورس ماژور ( رویدادهائی چون سیل و زلزله که مانع از انجام تعهد و در نتیجه تبری از مسؤلیت می شود) .
Premptoire termijn اعطاء آخرین مهلت برای ثبت الیحه ( در رسیدگی دادگاه تجدید نظر مدنی)
Overtreding جرم خالفی (مانند تخلفات رانندگی در مقایسه با جرائم سنگین)
Pleidooi
Overtreden/ schenden نقض کردن ( یک قانون یا قاعده)
Plukze/ Ontnemingsvordering سلب منافع حاصله از ارتکاب جرم
Overweging
دفاع شفاهی در دادگاه
ارزیابی دالیل
P.
Poging doodslag / poging tot doodslag جرم شروع به قتل Polis / verzekeringspolis
Paleis van justitie کاخ دادگستری Penitentiare inrichting
قرارداد بیمه
زندان/بازداشتگاه موقت
Politierechter قاضی صالح به رسیدگی به جرائم سبک (دارای حداکثر یکسال حبس)
حقوق بازنشستگی/حقوق تقاعد
Pornografie ص َور قبیحه ُ President/voorzitter رئیس دادگاه Prestatie ِع َوض معامله ( آنچه را که انجام آن راهریک از طرفین معامله در قرارداد در مقابل دیگری بعهده میگیرد ) Presteren انجام تعهد
Pensioen
لزوما ا
Per se
Personenvervoer#goederenvervoer قرارداد حمل ونقل انسان #قرارداد حمل و نقل کاال Persoonlijke bezittingen وسایل شخصی Petitum/(mv.) petita خواسته دعوی ( آنچه خو.اهان در پایان دادخواست از دادگاه طب می کند).
Page 21 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
و گرنه تعلیق منتفی می شود و باید تحمل کیفر نماید .در حقوق کار بمعنای مدت زمانی است که کارفرما و کارگر هردو حق فسخ قرارداد کار را بدون پرداخت خسارت دارا می باشند. Pro forma تشریفاتی ( نامه کوتاه که برای جلوگیری از انقضاء مهلت اعتراض به مقام اداری مامور رسیدگی نوشته می شود تا متعاقبا الیحه مقصل تسلیم شود – صورتحساب صوری که برای امکان پذیر ساختن انجام تشریفات مالی و اداری خرید کاال برای مشتری ارسال می شود). Pro-formazitting جلسه رسیدگی تشزیفاتی ( بخاط رعایت مقررات قانونی مانند جلسه ای که دادگاه جزایی بعد از 901روز که هنوز فرصت رسیدگی به اتهام متهم باز داشت شده را نداشته است تشکیل می دهد) .
Q.
Primair/ primaire eis #subsidiair/subsidiaire eis خواسته اصلی#خواسته فرعی (هنگامی که خواهان در دادخواست یا دادستان در کیفر خواست عالوه بر خو.استه اصلی خواسته هائی را که کمتر از نظر او مطلوب است بترتیب تحت عنوان دوم ،سوم...عنوان میکند(. Principaal # agent اصیل #نماینده Prioriteit / recht van voorrang حق تقدُّم Procedure سیر مراحل رسیدگی ( در حکم) Procesreglement
Qua بما هو ( از این دید)
R. Raadkamer اطاق شور Raadsheer مستشار (.عنوان قضات دادگاه تجدید نظر و دیوانعالی کشور ،چه زن و چه مرد) Raadsvrouw وکیل دادگستری (خانم) Raad voor Kinderbescherming شورای سرپرستی اطفال این سازمان یکی از ادارات وزارت دادگستری است و در حوزه قضائی هر دادگاه شهرستان وجود دارد .کار آن اداره امور کودکانی است که نیاز به مراقبت خاص دارند و همچنین ارائه رهنمودهای الزم به دادگاه اطفال در خصوص حضانت آنان و تعین قیم. Rechtbank دادگاه عمومی /دادگاه نخستین /دادگاه بدوی/دادگاه بدایت/دادگاه شهرستان
آئین نامه رسیدگی دادگاه Proceskosten خسارات دادرسی ( شامل هزینه دادرسی و،حق الوکاله وکیل و مخارج کارشناسی) Proces-verbal صورتجلسه/صورت مجلس (سندی که مقامات رسمی چون پلیس و دادگاه از مسموعات و مشاهدات خود در رابطه با اشخاص تهیه می کنند و اعتبار سند رسمی دارد). Procureur-generaal ( PG) bij de Hoge Raad دادستان دیوانعالی کشور این دادستان وظایفی غیر از دادستان های شهرستان و استان دارد .او عضو دادسرا نیست و برای کسی از دیوانعالی کشور در خواست مجازات نمی کند .کار او اینستکه بهمراه معاونین متعدد خود، ) )Advocaat-generaalها ،در دعاوی مختلف اعم از جزائی و مدنی به شعب دیوانعالی کشورنظر مشورتی بدهد. Producties مستندات یا مدارک
Proeftijd دوران تعلیق مجازات ،شرایطی را که محکو ٌم علیه باید در مدت زمان تعیین شده در مجازات های تعلیقی رعایت کند، Page 22 of 32
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Rechtsgronden/rechtsgrondslag مبانی حقوقی ادعا Rechtspersoon شخص حقوقی ( مانند شرکت های تجاری که ،جدا از تشکیل دهندگان آن ،مانند یک شخص حقیقی قادر به استیفاء حقوق و اجرای تکلیف هستند) . Rechtspersoonlijkheid شخصیت حقوقی ( ویژگی حقوقی که به یک شرکت یا سازمان امکان میدهد از حقوق و تکالیف یک شخص حقیقی برخور دارشود). Rechtspraak
Rechtelijk # Rechterlijk حقوقی #قضایی Rechten behouden با حفظ حقوق )Rechter-commissaaris ( RC بازپرس/مستنطق این نزدیکترین عنوان برای این مقام در رابطه با تحقیقات او در امور جزائی است .این مقام، سرپرستی امور ورشکستگان را هم بعهده دارد .معادل این سمت در نظام قضائی ایران وجود ندارد. Rechter قاضی/دادرس/حاکم محکمه
دادگستری Rechtszaak /procedure/ proces دعوی ( اعم از کیفری و مدنی) Rechtspreken
Rechterlijk bevel دستور مقام قضائی Rechtmacht صالحیت رسیدگی
حکم دادن Rechtsstelsel/Rechtssysteem
Rechthebbende ذیحق
نظاام حقوقی Rechterlijke instanties
Recht van pand/ recht van hypotheek حق رهن
مراجع قضائی
Rechtsvermoedelijk overlijden موت فرضی ( حکمی که دادگاه بعد از پنجسال مفقوداالثر شدن کسی بنا به درخواست وراث او صادر می کند و در نتیجه وی مرده فرض میشود و اموالش بین وراث تقسیم میگردد).
انتخاب قانون حاکم
Rechtsvordering (Rv) / burgerlijk procesrecht آئین دادرسی مدنی
Rechtskeuze Rechterlijke macht/wetgevende macht قوه قضائیه Rechtsgang جریان دادرسی Rechtshandeling عمل حقوقی
Rechtstoepassing اجرای قانون ( بوسیله دادگاه در صدور احکام) Rechtszitting/ hoorzitting/terechtzitting جلسه رسیدگی دادگاه
Rechtsmiddel طریق رسیدگی مجدد به حکم دادگاه Rechtsgebied حوزه قضائی ( دادگاه بدوی ،دادگاه استان و)...
Page 23 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Ressort حوزه قضائی دادگاه تجدید نظر ( در هلند 4دادگاه تجدید نظر و 55دادگاه نخستین وجود دارد) .
Recht van reclame حق استرداد مبیع (در صورتیکه مشتری پول جنس خریدا ری شده ،مبیع ،را ندهد ،فروشنه خق انحالل قرارداد و باز پس گرفتن مبیع را دارد).
Ressortparket
Recidive/recidivism
دادسرای استان Resultaatsverbintenis / resultaatsverplichting # inspanningsverplichting / inspanningsverbintenis تعهد به نتیجه ( وقتی که انجام تعهد منوط به اخذ نتیجه است ،مانند اینکه مکانیک باید عیب اتومبیل را برطرف کند تامستحق دستمزد باشد # ).تعهد به فعل (مانند تعهد وکیل در دفاع از پرونده یا تعهد پزشک که استحقاق آنان به دستمزد منوط به برد دعوی یا بهبود بیمار نیست). Retentierecht حق حبس ( خودداری متعهد از انجام تعهد تا وفای عهد از جانب طرف دیگر قرارداد ،مانند خودداری تعمیرکار از اعاده اتومبیل تا زمان وصول حق الزحمه) . Retroactiviteit عطف بماسبق شدن ( قانونی که تصویب می شود علی االصول نسبت به آینده ،نه گذشته ،اثر دارد ،مگر اینکه در آن تصریح خالف شده باشد). Rijden onder invloed رانندگی در حال مستی Rijkswet op het )Nederlanderschaap(RWN قانون تابعیت Reikwijdte دایره شمول ( آنچه را که یک ماده قانونی در بر میگیرد ) Rijverbod محرومیت از حق رانندگی
تکرار جرم Reclassering اداره شناسائی و باز سازی شخصیت مجرم Reconventie/tegeneis/ reconventionele eis / reconventionele vordering tegenvordering / tegenclaim/wedereis ادعای متقابل ( دعوائی که خوانده هنگام پاسخگوئی به دادخواست خواهان طرح می کند) . Redelijkheid en billijkheid حکم عقل و انصاف ( قاضی هلندی ،یر خالف قاضی ایرانی ،حق دارد شرایط قرارداد را بر این اساس تعدیل کند). Rekest / request / petitie / )verzoekschrift (vzs درخواست ( مانند "درخواست طالق" .برخی رسیدگی ها با درخواست آغاز میشود ،و بعضی دیگر با داخ فاردینگ) Relatieve competentie صالحیت محلی ( یعنی اینکه دادگاه کدام محل صالح به رسیدگی است) Repliek جواب خواهان به الیحه باز دفاع خوانده Rekwestrant / rekestrant / requestrant / verzoeker متقاضی ( در دادرسی هائی که با درخواست ،نه داخ فاردینگ ،آغاز می شود) . Rekwirant /Rrequirant خواهان دعوا یا تجدید نظر خواه ( بگونه ای که معموال در احضاریه مامور ابالغ و اجرا می آید) .
Rogatoire commissie تفویض نیابت قضائی برای استماع شاهد
Requireren درخواست مجازات (بوسیله دادیار نزد دادگاه انجام می شود) . Rol Page 24 of 32
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Schikking/ minnelijke regeling /schikking in der minne / schikken in der minne سازش/صلح/تراضی (معموال بین وکالی طرفین یا به توصیه دادگاه در اولین جلسه رسیدگی انجام می شود ،و در نتیجه پرونده با صلح خاتمه می یابد). Schikkingsvonnis گزارش اصالحی ( حک می که بر اساس سازش طرفین دعوی صادر میشود).
دستور کار دادگاه Rolrechter قاضی مسؤل تعیین مواعد ثبت لوایح و برگزاری جلسات Rolzitting موعد رسیدگی Royement/royeren قرار سقوط دعوا
Schriftelijke toelichting الیحه فرجامی ( که فرجامخواه و فرجامخوانده همزمان به دیوانعالی کشور تسلیم می کنند) .
Ruil عقد معاوضه
S.
Schuldbekentenis اقرار نامه /اقرار به اشتغال ذ ّم ه Schuldeiser / crediteur# schuldenaar / debiteur داین/طلبکار #مدیون/بدهکار
Samengestelde rente #enkelvoudige rente بهره مرکب ( روی ب هره هم هر سال بهره می آید) #بهره ساده ( به بهره بهره تعلق نمی گیرد)
Schuldige
Sanctie
مقصر Schuldoverneming / delegatie / passieve novatie / debiteursvervanging انتقال دین ( بر خالف انتقال طلب ،تنها با اجازه طلبکار امکان پذیر است) Sekwestratie / sekwestreren / sequestratie / sequestreren تودیع وجه یا م ال محل نزاع در صندوق دادذگستری بدستور مقام قضائی (تا زمان تعیین تکلیف آن) Seponeren قرار منع تعقیب/قرارموقوفی تعقیب (بوسیله دادیار صادر می شود ) Slachtoffer/gedupeerde/beledigde / benadeelde partij مجن ٌی علیه
ضمانت اجرا Schadeloos stellen/ indemniteit / indemneren /restitutio in integrum جبران خسارت Schending van geheimen افشاء اسرار Schenker- begiftigde- schenking واهب ( هبه با کادو دهنده) ُ -متَّ ِهب ( هبه گیرنده) -هبه Schijnhandeling معامله صوری ( معامله ای که قصد از آن در واقع انجام معامله نیست بلکه هدفی نامشروع در کار است ،مانند فروش ظاهری خانه به یکی از بستگان برای اینکه طلبکاران نتوانند آن را توقیف کنند). Schijnhuwelijk ازدواج صوری
Smaad Page 25 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Strafverminderende factoren # strafverzwarende/ strafverhogende/ strafvermeerderende factoren شدِّد جرم (عوامل پیش بینی شده در کیفبات ُم ُخفِّف#کیفبات ُم َ قانون که با ٍعث تخفیف یا تشدید مجازات می شود) . Strafvordering/ strafprocesrecht آئین دادرسی کیفری Subrogatie / subrogeren قائم مقامی داین ( مانند موردی که شرکت بیمه به زیان دیده خسارت می پردازد و در نتیجه می تواند آن را خود ازمسؤل ورود خسارت مطالبه کند) .
هتک حیثیت Splitsing grond / splitsen van grond اِفراز (صادر کردن اسناد مالکیت جداگانه برای آپارتمان های یک ساختمان یا قطعات یک زمین بطوریکه هریک جداگانه بطور مستقل قابل انتقال و فروش باشد). Staande magistratuur # zittende magistratuur قضات ایستاده ( منظور از آن دادستان ها و دادیارهاست باعت بار اینکه در دادگاه ایستاده صحبت می کنند) #قضات نشسته ( قضات دادگاه های صادر کننده احکام) Statutaire zetel
Erfbelasting/ Successierechten مالیات بر ارث
اقامتگاه شرکت /محل تشکیل شرکت Statuten
Surseance van betaling اجازه تعلیق پرداخت ( وسیله دادگاه در مواردی صادر می شود که تاجر موقتا توانائی پرداخت دیون را ندارد) .
اساسنامه شرکت Stellingen # verweren ادعا ها #/مدافعات
T. اTaxatie / taxeren ارزیابی/قیمت گذاری Tegenbewijs دلیل معارض ( دلیلی که برای رد ادعای طرف اقامه می شود) . Tegenstrijdig belang / tegenstrijdige belangen تعارض منافع ( از جمله اینکه وکیل نمی تواند وکالت خواهان و خوانده را بعهده داشته باشد ،مگر در موارد اشتثنائی که طرفین هر دو خواسته واحد دارند چون نقی ولد ،یعنی طرفین هردونسبت به اینکه فرزند متعلق به مرد نیست اتفاق نظر دارند) . Te goeder trouw / bona fide # te kwader trouw / mala fide حسن نیت #سوء نیت Tekortschieten in verplichtingen/ in verzuim zijn قصور در انجام تعهد
Stelsel van scheiding van goederen قاعده استقالل دارایی زن و شوهر ( چون قانون ایران) Sterke arm / Sterke arm der wet پلیس Stichting شرکت ( غیر انتفاعی) Straatverbod دستور منع ورود (به خانه یا محل خاص از سوی دادگاه یا شهردار به درخواست ذینفع) Strafblad سابقه کیفری —سوء پیشینه Strafrecht حقوق جزا/حقوق کیفری ( ناظر بر جرم و مجازات است و پلیس و دادسرا تنها در این قلمرو حقوقی عمل می کنند .مسئله ادعای خصوصی اشخاص در مقابل یکدیگر مربوط به حقوق مدنی ارتباطی با آنها ندارد).
Page 26 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Tussenvonnis/ Preparatoir vonnis/ Tussenuitspraak/ Interlocutoir vonnis قرار اِ عدادی آرایی که قبل از حکم در پایان رسیدگی صادر می شود و مقصود از آنها مهیا سازی دعوی برای صدور حکم در خاتمه رسیدگی است).
U. ابتدا بساکن /ارتجا اال
Uit eigen beweging
Uitspraak حکم دادگاه این یک کلمه کلی است که به تمامی آراء دادگاه از هرنوع و هر درجه اطالق میشود .حکم هردادگاه با توجه بنوع و درجه آن اسم خاص دارد.و از جمله اینکه (رخت بانک) " فونیس" می گویند ،به به حکم دادگاه بدوی ِ حکم دادگاه تجدید نظر و دیوانعالی کشور"ا ِرست"گفته می شود .احکام دادگاه بدوی و تجدید نظر هنگامی که دادرسی با "درخواست" آغاز میشود ،و نه با "داخ فاردینگ"، موسوم به "بِسخیکینگ" است .بنابر این هرنوع حکمی، اعم از " فونیس"" ،ار ِست" و " بسخیکینگ" را می توان "اتسپرک" گفت ،ولی هر " اتسپر ک" لزوما فی المثل " فونیس" نیست .بین آندو ر ابطه عموم و خصوص مطلق وجود دارد .آنچنان که می گویند هر انسانی جنسا حیوان است ،اما هر حیوانی نوعا انسان نسیت. Uitgeprocedeerde vreemdeling پرونده مختومه شده تبعه بیگانه Uitgifte van vals geld / uitgeven van vals geld / uitgegeven vals geld ترویج سکه و اسکناس تقلبی Uitvoerbaar bij voorraad قا بل اجرای موقت .قید این عبارت در احکام دادگاه نخستین و تجدید نظر آن را قابل اجرا می سازد .در غیر اینصورت الزم االجرا شدن حکم مستلزم نهائی شدن حکم بمعنای انجام یا سپری شدن تمامی مراحل دادرسی است. تجاوز از حدود اختیارات قانونی
Tenlastelegging / telastelegging / ten laste leggen تعیین وصف مجرمانه عمل متهم ( در کیفرخواست) Tenuitvoerlegging اجرای حکم Testament / uiterste wil / uiterste wilsbeschikking وصیت نامه Testateur موصی (کسی که وصیتنامه تنظیم می کند و ترتیب تقسیم اموال خویش را برای زمان بعد از مرگ خود تعیین میکند. بر عکس آنچه بارث می رسد ،و نه طبق اراده ُموَّرث، بلکه برابر احکام قانون بین وراث تقسیم می گردد). Toegang tot de rechter حق تَظلَّم (حق شناخته در قانون اساسی برای مراجعه بدادگاه). Toepasselijk recht قانون حاکم ( ممکن است در اثر تواقق طرفین دعوی ،یا برخی دالیل دیگر غیر از قانون محل استقرار دادگاه باشد). Toeslag یارانه Toevoeging معاضدت قضائی Toebehoren متعلقات Tot de dag van algehele voldoening تا یوم االدا Tot stand komen بوجود آمدن/منعقد شدن
Ultra vires Tuchtcollege هیات انتظامی ( برای صاحبان ِحرف چون نظام پزشکی برای پزشکان) Page 27 of 32
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Verbalisant
Unilateraal / unilaterale overeenkomst ایقاع ( اثر حقوقی که با اراده یکنفر ایجاد می شود مانند اقرار بدین یا طالق برابر حقوق ایران)
Verborgen gebrek عیب مخفی ( که مشتری بعد از آگاهی از آن حق فسخ، برهم زدن معامله را دارد) .
Usurpatie / usurperen غصب ( تصرف مال غیر بدون اذن او یا جواز قانونی )
پلیس تنظیم کنند صورتمجلس
V.
Verbintenis تعهد
Vakbond اتحادیه کارگری
Verdachte # Misdadiger مت َهم #مجرم Verdrag معاهده Verdachte--dader--veroordeelde متهم —مرتکب --محکو ٌم علیه Verduistering اختالس ( در مورد کارمندان دولت) /خیانت در امانت ( در مورد غیر کارمندان دولت) Verhuurder # Huurder موجر#مستاجر Verhaal وصول مطالبات Verjaring مرورزمان (در هلند ادعاها در امور مدنی برخی بعد از دوسال ،بعضی بعد از 7سال و تعدادی بعد از 0سال قابل طرح نیست و اصطالحا می گویند ادعا مشمول مرور زمان شده است .جرائم هم جز آنهائی که حبس ابد دارد مشمول مرورزمان می شود .در ایران مرور زمان در دعاوی مدنی بعد از انقالب لغو شدو تنها برای برخی از جرائم مرور زمان وجود دارد). Verklaring omtrent het gedrag /verklaring van goed gedrag گواهی عدم سوء پیشینه
Valse beschuldiging اتهام کذب Valsheid in muntspeciën en munt- en bankbiljetten ضرب مسکوکات قلب و جعل اسکناس Van rechtswege قهراا/بحکم قانون /خود بخود ( مانند اینکه فردی که بسن 51سال می رسد قانونا کبیر محسوب می شود) . Vastgestelde feiten وقایع ُمحرز Vaststellen/bepalen احراز کردن ( امری چون ارتکاب جرم ،یا رابطه قراردادی) …Vaststaat dat محرز است که... Verbeurdsverklaren ضبط وسایل محکو ٌم علیه (بعنوان مجازات تبعی) Valsheid in geschriften جعل در اسناد )Veiling (verkoping bij opbod. حراج ( فروش از طریق مزایده) Verandering van eis / veranderen van eis تغییر خواسته
Verklaring van afstand / afstandsverklaring Page 28 of 32
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Vernieling/ beschadiging تخریب (جرم از بین بردن مال دیگری با ورود خسارت عمدی بدان ). Vernietigbaarheid َعدَم نفوذ ( معامله ای که باطل نیست ،اما طرف ذینفع می تواند آن را بدالیل پیش بینی شده در قانون ابطال کند). Veroordelen ( tot een gevangenisstraf en zo voort)/veroordeling محکوم کردن ( به امری ) Verordeningen مقررات دولتی ( مانند مصوبات شهرداری ها که قانون نامیده نمی شود ،ولی الزم االجراست) Veroordeelde محکوم به ارتکاب جرم Verrekening تهاتر (از بین رفتن دین دو نفر در قبال یکدیگر در حدی که آندو از یکدیگر طلبکارند). (Verschijning / verschijnen ) ter zitting حضور در دادگاه Verstekverlening / verstek verlenen
Verklaring non-cassatie گواهی عدم فرجامخواهی ( از دیوان عالی کشور گرفته می شود تا معلوم گردد طرف مقابل درخواست فرجام نکرده است و در نتیجه حکم نهایی و قابل اجرا شده است). Verklaring van erfrecht گواهی انحصار وراثت ( در ایران وسیله شورای حل اختالف و در هلند توسط دفاتر اسناد رسمی صادر می شود. Verklaring voor recht حکم اعالمی ( حکمی که تنها حقی را اعالم می کند بدون ) اینکه کسی را محکوم به امری کند) Verkoper/Koper بایع ( فروشنده) #مشتری ( خریدار) Verkrachting تجاوز جنسی ( در قانون مجازات ایران از این جرم،موضوع ماده 040قانون جزای هلند ،بعنوان" زنا ی بعنف "یاد میشود .این عنوان بدو دلیل معادل واژه هلندی نیست .یکی اینکه "زنا" بمعنای شرعی نزدیکی با زنی است که با او عُلقِه زوجیت وجود ندارد ،ولو با تمایل او. حال آنکه در قانون هلند چنین نیست .دیگر اینکه برابر قانون هلند چنانچه کسی با زوجه خود نیز به زور مقاربت کند مشمول این ماده است. Verkwisting
صدور حکم غیابی
اِسراف Verstek vonnis
حکم غیابی Verstek zuiveren تبدیل حکم غیابی به حکم حضوری
Vervangende hechtenis باز داشت بدل از جریمه ( محکو ٌم علیه در صورت عدم پرداخت جزای نقدی به نسبت مبلغ زندانی می شود) تعقیب جزائی متهم
اسقاط حق
Vermeerderd met بعالوه ( این اصطالح دراحکام مالی بکار میرود و محکوم علیه باید مبلغ حکم را بعالوه بهره قانونی بپردازد). Vermogen دارائی ( اعم از مثبت یعنی جمع موجو.د ی ها و مطالبات، و منفی یعنی بدهی ها ،و در نتیجه ممکن است جمع جبری دارئی شخص بالمآل مثبت یا منفی باشد).
Vermogend # onvermogend دارای هزینه معاش کافی #فاقد هزینه معاش کافی ( برای Vervolging/prosecutie تشخیص برخی معافیت ها از جمله پرداخت کامل حق الوکاله). Page 29 of 32
Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Verzegeling erfenis / verzegeling nalatenschap
Vervreemden انتقال ماکیت ( به دیگری)
مهروموم ترکه ( قبل از تقسیم بدستور دادذگاه برای جلوگیری از حیف و میل آن)
Vervreemder/verkrijger انتقال دهنده #انتقال گیرنده
Verzet / verzetprocedure/ oppositieprocedure واخواهی ( اعتر اض به حکم غیابی نزد همان دادگاه صادر کننده حکم )
Veroorzaken van lichamelijk letsel ایراد جرح عمدی Verschoningsrecht حق خودداری از ادای شهادت
Voegen en tussenkomen ورود ثالث فردی که ،برای حفظ منافع خود یا حمایت از اصحا دعوای ،در دادرسی که بین دیگران جریان دارد وارد می شود. Verweerschrift الیحه دفاعیه (در دعاوی مطروح نزد دادگاه خانواده و اداری )
Vertragingsrente خسارت تاخیر تادیه ( نام دیگره بهره است)
Verzoekschrift
Vervalsing / vervalsen
Verstekvonnis/bij verstek veroordeeld zijn محکومیت غیابی
جعل
دادخواست ( در دادگاه خانواده ) Voeging ارجاع پرونده های مرتبط به یک شعبه ( در دادرسی مدنی) /مشارکت مجن ٌی علیه در رسیدگی جزائی برای مطالبه خسارت VOF (vennootschap onder firma)/maatschap مشارکت مدنی ( این نوع شرکت فاقد شخصیت حقوقی است) Voldaan aan de verplichting/ Nakoming van verbintenis
Vervroegde invrijheidstelling ترخیص از زندان پس از تحمل دو سوم کیفر) طبق قانون جدیدالتصویب در هلند این آزادی خود بخود انجام نمی شود و منوط به موافقت دادسراست). Verweerder# Verzoeker خوانده/خواهان (اصطالحاتی که در دادرسی اداری و خانوانده در هلند به کار می رود .در حقوق ایران همان "خوانده" و "خواهان" می گویند). Verweer voeren/ Verdedigen دفاع کردن )Verzekeraar (assuradeur بیمه گر ( شرکتی که بیمه می کند)
ایفای تعهد Voogdij /Gezag قیمومت /والیت (اولی ِسمت شخصی غیر از پدرومادر برای تصدی امور کودک تا سن 51سالگی حسب حکم دادگاه؛ و دومی اختیار پدرو مادراست بموجب قانون برای اداره ا مور کودک تا آن سال) .
Verzekerde/ verzekeringnemer بیمه گزار ( کسی که بیمه می شود) Verzet
واخواهی ( اعتراض به حکم غیابی) Page 30 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Voorarrest/voorlopige hechtenis بازداشت موقت/توقیف احتیاطی (قبل از صدور حکم محکومیت از دادگاه)
فرشته عدالت
W. Waarborg
Voorleggen.( de kwestie aan de rechtbank
تضمین
)voorleggen
Wanpresatatie/contractbreuk نقض قرارداد WAverzekering/Aansprakelijkheidsverzek ering بیمه شخص ثالث Wederkerige overeenkomst عقد معاوضی ( یعنی اینکه هرطرف قرارداد باید تکلیفی را انجام دهد ،مانند بیع که بایع مکلف به تسلیم مبیع و مشتری ملزم به تادیه ثمن است). Wederpartij طرف مقابل Wederrechtelijk بر خالف قانون
طرح ( دعوی یا موضوعی نزد دادگاه یا هر مقام دیگر) Voorlopige voorziening دستور موقت ( قبل از حکم پایانی ،از جمله برای تعیین نفقه همسر بطور موقت یا تعیین نحوه حضانت اطفال تا زمان صدور حکم نهائی طالق ) Voorschot/aanbetaling پیش پرداخت Voorwaardelijk straf مجازات تعلیقی (کیفری که تنها در فرضی اجرا میشود که محکو ٌم علیه شرایط مقرر در حکم دادگاه را ظرف مدت تعیین شده رعایت نکند). Vorderen/beroep doen/ opopeisen. ادعا کردن/مطالبه کردن
Weerspreken
Vreemdelingenwet قانون اتباع بیگانه
رد کردن -مخالفت کردن -مردود اعالم نمودن Weren
Vreniging مجمع ( مانند مجمع مالکان آپارتمانها)
مدافعات
Voormverzuim
Werken in dienstbetrekking اشتغال بکار بعنوان کارمند Werkgever#werknemer کار فرما #گارکر یا کارمند Werkstraf/Takstraf محکومیت به بیگاری ( مجازات بدل از حبس و جزای نقدی) Wetboek van koophandel قانون تجارت
نقض مقررات شکلی )Vreeniging ) zoals vreniging van eigenren انجمن ( مانند انجمن مالکان آپارتمان ها) Vrijspreken تبرئه کردن/حکم برائت صادر کرن Vrijwaring/oproepen in vrijwaring جلب ثالث ( به موردی گفته میشود که خوانده دعوی بر این باور است که ادعای مطروح علیه او ناشی از تقصیر دیگری است و خواستار شرکت او در دادرسی می شود). Vrouwe Justitia
Page 31 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134
Nederlandse-Perzische Juridische Terminologie Dr.mr.A.A.Riyazi
Z.
Wettelijke bepalingen
Zaakbeschadiging / vandalisme اتالف و تخریب Zakelijk recht حق عینی) حقی نسبت به شیئ مانند حق مالکیت یا رهن) Zaakwaarnemer اداره کننده مال غیر ( فردی که از باب ضرورت بدون اجازه مالک مبادرت به نگ هداری یا مرمت مال او می کدد) Zekerheidstelling / stellen van zekerheid اخذ تأمین از اتباع بیگانه ( برای اینکه بتوانند در کشوری که اقامت ندارند یا تبعه آن نیستند طرح دعوی نمایند) . Zelfstandig verzoek خواسته مستقل ( هنگامی که خوانده تقاضای در خواستی مس تقل از تقاضای خواهان دارد مثل اینکه مردی در فبال دادخواست طالق زن خواستار طالق شود بدین معنی که چنانچه زن دادخواست خود را مسترد داشت ،تقاضای طالق مورد حکم واقع شود).
مقررات قانونی Wettelijk recht حق قانونی (حقی که منشاء آن قانون است) Wettelijke rente بهره به نرخ قانونی ( که در صورت نپردان مبالغ حکم بدان اضافه می شود .این نرخ در حال حاضر سال 0254 برای دعاوی غیر تجار %7و برای دعاوی تجار 1/00 در سال است. Wettig en overtuigend قانونی و ُمق ِنع ( وصف ادله الزم برای محکومیت متهم در تعقیب جزائی در هلند ) Wie stelt moet bewijzen اَلبَیَنَ ﺔُ علی المدعی (ادعا کننده باید ادعای خود را اثبات کند) . عامداا عالما ا
Willens en wetens
Zienswijze # voornemen پاسخ تبعه بیگانه به اعالم قصد اداره مهاجرت ( مبنی بررد درخواست یا استرداد اجازه اقامت یا تابعیت)
Wilsovereenstemming / consensus توافق اراده /التقاء اذهان
Zitting/hoorzitting/terechtzittig جلسه رسیدگی
Winnende partij # verliezende partij دادبرده #دادباخته
Zorginstellingen مؤسسات در مانی
Witwassen جرم پول شوئی (اخفاء منشاء تحصیل مجرمانه پول) Woonruimte # Bedrijfruimte محل مسکونی #محل تجاری Wraking َرد دادرس ( بدلیل شائبه بیطرف نبودن) WW ( werkloosheidswet) Uitkering حق بیمه بیکاری پس از برکناری از شغل )Wwb ( Wet werk en bijstand حق بیکاری ( بدون ارتباط به کار دادشتن قبلی که ایرانیان در هلند از آن به نام آت کرینگ یاد می کنند)
Page 32 of 32 Bij vragen over juridische terminologie in het Nederlands-Perzisch : Bel: 0031(0)614299134