Nederlandse Orde van Advocaten

5 0 0 2

261493 omslag.indd 1

JAARVERSLAG

Nederlandse Orde van Advocaten A D R E S Neuhuyskade 94, 2596 XM Den Haag E - M A I L [email protected] W E B S I T E www.advocatenorde.nl NAAM

06-04-2006 11:32:35

JAARVERSLAG

JAARVERSLAG

Nederlandse Orde van Advocaten

REDACTIE EN EINDREDACTIE

Neuhuyskade 94


2596 XM Den Haag CONCEPT EN VORMGEVING

Postbus 30851

Haagsblauw, Den Haag

2500 GW Den Haag FOTOGRAFIE

Tel. 070 335 35 35

Aveq Groep, Den Haag

Fax 070 335 35 31

Jiri Büller

E-mail [email protected]


www.advocatenorde.nl

DRUK

www.balienet.nl

TDS printmaildata, Schiedam

06-04-2006 11:32:35

OP EN OVER DE DREMPEL De balie bevindt zich in een overgangsperiode. Na jaren van relatieve rust en groei, is onze toekomst ongewis. Niet alles zal na het verschijnen van het rapport van de Commissie Advocatuur bij het oude blijven, zoveel is wel zeker.

Het kabinet zal eerst een standpunt innemen over het rapport van de commissie. Daarna zullen de beraadslagingen in het parlement een aanvang nemen. Het is niet waarschijnlijk dat het proces van politieke besluitvorming nog in 2006 tot een afronding zal komen. De Algemene Raad houdt de vinger aan de pols.

Niet alleen politiek, ook maatschappelijk staat de advocatuur sterk in de belangstelling. Publiek, media, partners in het rechtsbedrijf, belanghebbende organisaties, toezichthouders als het Bureau finan-

cieel toezicht en de Nederlandse Mededigingsautoriteit (NMa): men heeft het over ons. Laatstgenoemde heeft in 2005 een inventarisatie opgesteld, die in 2006 openbaar gemaakt

zal worden. Mogelijk zal de bemoeienis van de NMa gevolgen hebben voor de advocatuur, in de vorm van enigerlei liberalisering van de advocatenmarkt.

Last but not least: ook Europa laat zich ten aanzien van de advocatuur steeds vaker gelden. De rol en positie van de advocatuur staan ook ter discussie onder advocaten zelf. Tijdens de

Zoo-bijeenkomsten en de jaarlijkse Ordevergadering debatteerden we het afgelopen jaar met

1

overgave over de toekomst van het beroep. In het College van Afgevaardigden werd op het

scherp van de snede gediscussieerd, bijvoorbeeld over het toezicht in het kader van de antiwitwasregelgeving (Wid en Wet MOT) en het verstrekken van informatie uit strafdossiers. Over het laatste onderwerp wel zelfs met zitten en opstaan hoofdelijk gestemd.

Ook in de Algemene Raad was stemmen soms noodzakelijk om tot besluiten te komen, bijvoorbeeld over de reactie op het verbod van het no cure no pay-experiment door de minister van Justitie. Ook over het in te nemen standpunt inzake het procesmonopolie is in de Algemene Raad gestemd.

Het debat zal de komende periode alleen maar in intensiteit toenemen. De Algemene Raad gaat opnieuw het

land in, deze keer om het rapport van de Commissie Advocatuur met de leden te bespreken. En uiteraard heeft het College van Afgevaardigden het laatste woord als het gaat over het beleid van de Algemene Raad.

Staand op de drempel liggen grote uitdagingen in het verschiet. Uitdagingen om te innoveren en tijdig in te

spelen op maatschappelijke en economische veranderingen, tot behoud van een goed functionerende en bloeiende advocatuur.

In 2006 wordt ook een drempel gepasseerd. De Permanente Opleiding bestaat tien jaar. In 1996 werd begonnen met dit inmiddels onmisbare kwaliteitsinstrument. Op 8 juni aanstaande wordt het jubileum gevierd met een speciale Opleidingsdag.

In dit jaarverslag lopen we alvast een beetje op deze feestelijke gebeurtenis vooruit. Zes docenten uit verschillende

opleidingstrajecten van de Orde leggen kort en bondig uit waarom ze zijn gaan doceren. Ook geven ze hun visie op mogelijke aanpassingen of verbeteringen in de opleiding van advocaten. U vindt hun bijdragen verspreid door dit jaarverslag. Els Unger

261493 Binnenwerk.indd 1

06-04-2006 11:01:11

2



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:12

INHOUD Algemene Zaken DOSSIER DOCENT - ARNOUT LOUTER

Opleiding DOSSIER DOCENT - JOB KNOESTER

Rechtspraktijk en Communicatie DOSSIER DOCENT - PETRA VAN KAMPEN

Beroeps- en Gedragsregels DOSSIER DOCENT - HENK GROOTVELD

Gefinancierde Rechtshulp DOSSIER DOCENT - JAN VAN DE VENIS

Wetgevingsadvisering DOSSIER DOCENT - MICHELLE DE RIJKE

4 10

12 16

18 24

26 34

36 40

42 54

Financiën en Beheer

56

De Balie in cijfers

60

Samenstelling Algemene Raad en Portefeuilleverdeling

62

Samenstelling van het Bureau

63

Specialisatieverenigingen

64


3

06-04-2006 11:01:12

ALGEMENE ZAKEN Op 4 mei 2005 werd de Commissie Advocatuur geïnstalleerd door minister Donner van Justitie. Het rapport van de commissie, waar door de balie met spanning naar is

4

uitgekeken, hield de gemoederen in het verslagjaar al ﬂink bezig. Andere zaken die in 2005 speelden waren onder meer de rechterlijke dwaling in de zaak van de Schiedammer Parkmoord, anti-witwasmaatregelen en het nieuwe verbod van de Orde op het verstrekken van strafdossiers aan de pers.



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:13

A D V O C A AT B I J H E T POLITIEVERHOOR

De discussie over de geruchtmakende rechter-

lijke dwaling in de zaak van de Schiedammer Parkmoord heeft naar het oordeel van de Alge-

ten hoorzitting gehouden, en onder meer de Algemene Raad gehoord. De Algemene Raad heeft hiertoe tevoren een position paper opgesteld en aan de commissie gezonden.

De volgende onderwerpen kwamen daarin aan

mene Raad opnieuw aangetoond hoe belang-

de orde: geheimhoudingsplicht en verscho-

het verhoor door de recherche kan bijwonen.

cesmonopolie, klachten tuchtrecht, kwaliteit,

rijk het is dat de advocaat van meet af aan

Video-opname van verhoren is niet genoeg, want dat kan leiden tot discussies over begin

en einde van de opname, en eerder beginnen respectievelijk doorlopen van het verhoor.

De Algemene Raad is ervan overtuigd dat

aanwezigheid van de raadsman bij het poli-

tieverhoor de mate van waarheidsvinding

zal verhogen. Aanwezigheid bij het verhoor versterkt de belangrijke positie van de raads-

man bij het vooronderzoek en kan tunnelvisie bij opsporings- en vervolgingsinstanties voorkomen.

Hoewel sommige opsporingsdiensten er nu al geen bezwaar tegen hebben de advocaat nog voor het eerste verhoor te bellen en uit te

nodigen, is er bij grote delen van het opspo-

ringsapparaat kennelijk sprake van koudwatervrees. De Algemene Raad heeft het

College van Procureurs-Generaal in de evalu-

atie van de Schiedamse moordzaak daarom

met klem verzocht een experiment toe te

ningsrecht, regelgeving en mededinging, probestuursstructuur, no cure no pay en eigen-

dom en samenstelling van het bestuur van advocatenkantoren. De position paper is gepubliceerd op de website van de Orde.

Op 9 november organiseerde de commissie een werkconferentie voor genodigden – onder

wie leden van de Algemene Raad – over de

mogelijke gevolgen van de introductie van

De Algemene Raad is ervan overtuigd dat aanwezigheid van de raadsman bij het politieverhoor de mate van waarheidsvinding zal verhogen

5

staan met de advocaat bij het politieverhoor, eventueel beperkt tot bepaalde ernstige mis-

drijven. De Algemene Raad heeft in januari

meer marktwerking in de juridische dienst-

2006 hetzelfde pleidooi gehouden in een brief

verlening. Naar aanleiding van deze werkcon-

Tweede Kamer in verband met de parlemen-

sie bij brief van 21 november nader commen-

aan de Vaste Commissie voor Justitie van de taire behandeling van de evaluatie. C O M M I S S I E A D V O C AT U U R

De Commissie Advocatuur werd op 4 mei door

de minister van Justitie geïnstalleerd. Het is de commissie niet gelukt voor eind 2005 rapport

uit te brengen, zoals in de opdracht stond. Dat was ook niet te verwachten, gelet op het

groot aantal moeilijke vraagstukken dat ter advisering is voorgelegd.

De commissie heeft op 18 oktober een beslo-


ferentie heeft de Algemene Raad de commistaar geleverd op het tijdens die conferentie besproken essay More Power to the Consumer

van de wetenschappers N. Huls en Z. Laclé.

Uiteraard heeft de Algemene Raad de balie in

de gelegenheid gesteld te beraadslagen over

de aan de commissie opgedragen taak. Dit is gebeurd in vijf zogenoemde Zoo-bijeenkom-

sten (in dierentuinen, in elk ressort één). De verslagen van deze bijeenkomsten zijn aan de commissie gezonden.

De Algemene Raad zal veel aandacht beste-

06-04-2006 11:01:13

den aan een zorgvuldige bespreking van het

last op de advocatuur leggen. De kosten van

de leden van de Orde en het College van

280.000 euro begroot. Dat zijn voornamelijk

rapport van de Commissie Advocatuur met

Afgevaardigden. Zo hoopt de Algemene Raad de minister van Justitie, kabinet en het parle-

ment van een binnen de balie breed gedragen

standpunt over het rapport van de commissie te kunnen voorzien.

De Algemene Raad heeft met het oog op het

kosten die samenhangen met de uit te voeren audits. De Algemene Raad en het College van Afgevaardigden hebben hiertoe niettemin

zelfstandig en zonder externe aandrang of

pressie besloten, om zo een duidelijk signaal af te geven dat de Orde de (financiële) integri-

verschijnen van het rapport van de Commissie

teit van de advocaat van cruciaal belang acht.

kabinet daarover en de hierop volgende parle-

AFGEVEN VAN KOPIEËN STRAF-

Advocatuur, de standpuntbepaling van het

mentaire bespreking, zijn aandacht opnieuw

DOSSIERS AAN DE PERS

leden. Die inspanningen worden in 2006 geïn-

van Afgevaardigden op 1 december heeft inge-

gericht op het leggen van contacten met Kamer-

De Algemene Raad is verheugd dat het College

tensiveerd. De Algemene Raad laat zich hierbij

stemd met een aanpassing va n Gedragsregel

sinds september door een lobbyist bijstaan.

Vanzelfsprekend betekent de aanpassing van Gedragsregel 10 niet dat advocaten de pers niet meer te woord zouden mogen staan

6

het eigen toezichtstelsel zijn voor 2006 op

10 (zie ook het hoofdstuk Beroeps- en gedrags-

regels). De hoofdregel is nu dat advocaten geen kopie van het strafdossier aan de pers verstrekken.

Openbaar Ministerie en politie kennen ook

regels over een terughoudend persbeleid. De advocaat heeft weliswaar een geheel andere

taak en verantwoordelijkheid dan deze twee spelers in het rechtsbedrijf, maar voor één ding dienen zij alle drie te waken: trial by

media. Dat laatste kan schadelijk zijn voor een faire, onpartijdige rechterlijke beoordeling.

Een tweede doelstelling van de aanpassing W E T I D E N T I F I C AT I E B I J D I E N S TVERLENING EN WET MELDING ONGEBRUIKELIJKE TRANSACTIES

In het verslagjaar is in samenwerking met de

lijke levenssfeer van de onder meer in proces-

sen-verbaal genoemde aangevers, getuigen en slachtoffers of nabestaanden.

toezichthouder Wid/Wet MOT, het Bureau

Vanzelfsprekend betekent de aanpassing van

zelf te organiseren toezichtstelsel ontworpen.

niet meer te woord zouden mogen staan.

Financieel Toezicht (BFT), een door de Orde Het stelsel sluit aan bij het bestaande systeem van de Centrale Controle op de Verordeningen

Gedragsregel 10 niet dat advocaten de pers

GEHEIMHOUDING EN AFLUISTEREN

(CCV), aangevuld met steekproefsgewijs uit

VAN TELEFOONGESPREKKEN

ordening ten grondslag, die op 1 december

deringen gemaakt. Een door de Nederlandse

gesteld (zie ook het hoofdstuk Beroeps- en

aangespannen en door de Orde gesteund

te voeren kantooraudits. Hieraan ligt een ver-

door het College van Afgevaardigden is vastGedragsregels).

De Algemene Raad onderkent dat deze wetten en het toezicht op hun naleving een forse



van regel 10 is de bescherming van de persoon-

Op dit punt zijn in het verslagjaar geen vor-

Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA)

kort geding – teneinde Justitie te verbieden

gesprekken op te nemen indien bekend is dat daaraan een advocaat heeft deelgeno-

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:13

men, behoudens in het geval de advocaat

nietigingsregels. Het komt herhaaldelijk voor

afgewezen. De Haagse voorzieningenrech-

niet worden vernietigd, maar ‘gewoon’ in het

zelf verdachte is – is bij vonnis van 15 maart

ter vond niet dat Justitie in strijd met de

geldende regelgeving (artikel 126aa Wetboek van Strafvordering en uitvoeringsregels) had gehandeld. De NVSA heeft een bodemproce-

dure aangekondigd. Van hoger beroep tegen het vonnis in kort geding is afgezien.

De meermalen door de Algemene Raad met

het College van Procureurs-Generaal bespro-

ken mogelijkheid van het automatisch afbreken van de opname zodra een systeem van num-

mer- of zelfs stemherkenning een advocaat

detecteert, is door de minister van Justitie in een brief aan de Tweede Kamer van 3 november 2005 resoluut van de hand gewezen. De

Vaste Commissie voor Justitie van de Tweede Kamer heeft desalniettemin opdracht gege-

ven tot een deskundigenonderzoek naar de technische mogelijkheden van nummer- en

dat getapte gesprekken met geheimhouders dossier worden gevoegd. Ook in 2005 is hier-

van weer gebleken. Een schrijnend voorbeeld is vervat in het vonnis van de Rotterdamse rechtbank van 10 oktober. De getapte gesprek-

ken met de raadsman waren niet ter toetsing aan de officier van justitie voorgelegd. Terecht

is dit door de rechtbank aangemerkt als een grove veronachtzaming van het verdedigings-

belang, leidend tot niet-ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie.

Ondanks toezeggingen van het College van

Procureurs-Generaal en de leiding van de poli-

tie om nogmaals te wijzen op de vernietigingsregels, is de Algemene Raad er – mede op

grond van berichten uit de strafrechtadvoca-

tuur – nog altijd niet van overtuigd dat deze steeds worden nageleefd.

stemherkenning.

C I V I E L E C A S S AT I E A D V O C AT U U R

soonsgegevens in april een onderzoek begon-

sie-Neleman over de toekomstige inrichting

Daarnaast is het College bescherming pernen naar de naleving van genoemd art. 126aa.

In 2004 verscheen het rapport van de commisen kwaliteitswaarborging van de civiele cas-

Dit is een vervolg op een eerder onderzoek

satieadvocatuur. Op verzoek van de minister

verschoningsrecht van de advocaat.

uitgebracht over dat rapport. In het advies

door het College naar het waarborgen van het

Als dit alles niet tot wezenlijke wijzigingen leidt, dan moet worden overwogen of de pijlen niet scherper op de regelgeving zelf dienen

van Justitie heeft de Algemene Raad advies

zet de Algemene Raad uiteen dat hij zich na aanvankelijke aarzelingen toch met de aanbevelingen van de commissie-Neleman kan ver-

te worden gericht. Art. 4 van het uitvoerings-

enigen. Dat wil zeggen dat de Algemene Raad

ringsambtenaar die kennisneemt van moge-

van toelatingsvereisten voor civiele cassatie-

besluit (Stb. 1999, 548) bepaalt dat de opspolijk door het verschoningsrecht beschermde gesprekken, de officier van justitie hiervan in

kennis stelt. Die laatste moet dan vaststellen of het inderdaad om beschermde gesprekken

gaat. Zo ja, dan beveelt de officier de vernietiging. De beoordeling of een gesprek onder het

verschoningsrecht valt, ziet de Algemene Raad echter liever in handen van de onafhankelijke rechter, in dit geval de rechter-commissaris.

In het vorige jaarverslag klaagde de Algemene Raad bovendien al over onvoldoende naleving

door politie en Openbaar Ministerie van de ver-


7

de wenselijkheid onderkent van een stelsel

advocaten. Dit stelsel moet naar de mening

van de Algemene Raad zo licht mogelijk zijn om een closed shop te voorkomen.

Een en ander vereist wetswijziging, en een

nader uit te werken systeem van kwaliteits-

eisen en toezicht daarop. In overleg met de president en enkele leden van de (plaats-

vervangend) procureur-generaal bij de Hoge Raad wordt een en ander uitgewerkt. Het is de bedoeling om in 2006 een gemeenschap-

pelijk voorstel aan de minister van Justitie aan te bieden.

06-04-2006 11:01:13

A D V O C AT E N E N H U N E V E N T U E L E BETROKKENHEID BIJ CRIMINALITEIT

In november heeft de Algemene Raad een bijeenkomst gehouden met vertegenwoordi-

gers van de Stichting Maatschappij, Veiligheid en Politie, Openbaar Ministerie en politie over het thema ‘betrokkenheid van advocaten bij

criminaliteit’. Aanleiding was een rapport van genoemde stichting, waarin op die mogelijke betrokkenheid werd ingegaan.

Naar het oordeel van de Algemene Raad gaf

dit rapport – en ook eerdere rapporten, onder

meer van onderzoekers van de VU – blijk van

De Algemene Raad neemt stelling tegen de telkens herhaalde suggestie dat advocaten op uitgebreide schaal bij georganiseerde criminaliteit betrokken zouden zijn

8

vooringenomenheid. De Algemene Raad sluit

de ogen niet voor het feit dat advocaten soms in kwetsbare posities terecht kunnen

komen en dat een enkeling over de schreef gaat, maar neemt stelling tegen de telkens herhaalde suggestie dat advocaten op uitgebreide schaal bij georganiseerde criminaliteit

betrokken zouden zijn. Er zijn namelijk geen harde gegevens bekend over die betrokkenheid.

Telkens als een rapport met een dergelijke

insinuerende strekking verschijnt, of in de media generalisaties worden geuit, tracht de Algemene Raad dit beeld te corrigeren. Er

wordt contact gelegd met de boodschapper of er worden brieven gestuurd.

Ook in het parlement wordt soms gericht

actie ondernomen. Naar aanleiding van een door de Tweede Kamer op 10 maart gehouden

algemeen overleg over de bestrijding van georganiseerde criminaliteit, met inbegrip van mogelijke betrokkenheid van geheimhou-

ders zoals advocaten, heeft de Algemene Raad de Tweede Kamer precies laten weten welke preventieve regelgeving er nu al bestaat, en op welke wijze de Nederlandse Orde en de

lokale Ordes toezicht houden op de naleving van die regels.

Overigens spreekt het vanzelf dat ook de

Algemene Raad vindt dat tegen advocaten die zich willens en wetens met criminaliteit inlaten, hard moet worden opgetreden.



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:14

N AT I O N A L E E N I N T E R N AT I O N A L E C O N TA C T E N

De Algemene Raad neemt deel aan de belang-

Ook met de juridische faculteiten, zuster-

verenigingen, de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak en met algemeen maat-

rijkste bijeenkomsten van de bestaande inter-

schappelijke organisaties als het Verbond

contacten die hij bilateraal met buitenlandse

Nederland werd regelmatig overlegd.

nationale advocatenorganisaties, naast de balies onderhoudt. Het blijft van groot belang

met andere balies ervaringen uit te wisse-

len. Er zijn ontwikkelingen die internationaal

worden beschouwd als bedreigend voor de advocatuur. De sluipende aantasting van het

beroepsgeheim is daarvan een voorbeeld, of dat nu is door anti-witwasmaatregelen (in

de Europese Unie) of door verscherpte wetgeving ter voorkoming van ondernemingsfraude (in de VS, de Sarbanes Oxley-wet). De

Commissie Advocatuur zal overigens ook over dit onderwerp adviseren.

Wat de Europese Unie betreft hecht de Alge-

mene Raad bijzonder belang aan het lidmaat-

schap van de CCBE, de koepel van EU-balies.

van Verzekeraars, Consumentenbond en MKB De Algemene Raad steekt verder veel tijd en energie in het onderhouden van contacten met de eigen leden. Uiteraard gebeurt dit

via de vier vergaderingen per jaar van het

vertegenwoordigend orgaan, het College van Afgevaardigden, maar ook door de periodie-

ke vergaderingen met de negentien dekens, werkbezoeken van de Algemene Raad aan de

raden van toezicht (minstens vier per jaar), bijeenkomsten met vertegenwoordigers van

grote, middelgrote en kleine kantoren, de wetgevingsadviescommissies van de Orde en

de adjunct-secretarissen van de raden van toezicht (twee maal per jaar).

De CCBE weet effectief te lobbyen bij de

INTERVENTIES

paraat.

tig bij overheden van landen waar de men-

pese integratie toenemende invloed heeft

geïntervenieerd wanneer advocaten worden

Commissie en het Brusselse ambtenarenap-

Het is duidelijk dat de voortschrijdende Euroop de advocatuur en op de regelgeving. De

Algemene Raad refereert hier slechts aan de aandacht van de Eurocommissaris mededin-

ging en nationale mededingingsautoriteiten voor mogelijke onnodig mededinging belemmerende bepalingen in de nationale verorde-

ningen en gedragsregels. De Algemene Raad zal in 2006 de totale Orderegelgeving daarop screenen, en ‘dor hout’ – obsolete regels

– verwijderen. Overigens blijkt uit Europees

onderzoek dat de regeldruk en regeldicht-

heid als gevolg van de regelgeving van de Nederlandse Orde van Advocaten vergeleken met andere EU-lidstaten beperkt zijn.

9

De Algemene Raad intervenieert regelma-

senrechten worden geschonden. Er wordt

belemmerd in de uitvoering van hun werk-

zaamheden. Het gaat om ernstige situaties waarbij sprake is van bedreiging, gevangenhouding of marteling.

In 2005 intervenieerde de Algemene Raad

bij autoriteiten in Guatemala, Nepal, Turkije, Tunesië, Colombia en Syrië. Ook was de Orde

medeondertekenaar van een brief aan de minister van Economische Zaken, die deel-

nam aan de World Summit on Information

Society in Tunesië. In de brief werd de minister

gewezen op de ernstige schendingen van de mensenrechten in dat land.

Onverminderd intensief waren de contacten met overheidsorganisaties, zoals de Raad voor

de rechtspraak, het College van ProcureursGeneraal, de departementen (met name

Justitie) en de Raden voor Rechtsbijstand.


06-04-2006 11:01:14

DOSSIER DOCENT Nederlandse Orde van Advocaten


Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:20

Ar no ut Lou ter 30 jaa r De Jon ge Pe ter s Re mm eli nk Ad voc at en ge dr ag sre ch t/ de cla rer en / Jaarver s 05 ge fin an cie rd e rec ht shu lp

NAAM

LEEFTIJD

WERKZAAM BIJ

g la

rd e v a eO n ds

0

contact met de mensen van de afdeling Opleiding. Op een gegeven moment werd mij

s

g la

gevraagd of ik les zou willen geven in de Beroepsopleiding. Daar heb ik ja op gezegd. rd e v a eO n ds

dat is nu geloof ik anders.

Lesgeven is erg leuk om te doen. Het houdt je fris, je wordt gedwongen om over de materie na te denken. Van het relatief geringe leeftijdsverschil tussen mij en de stagiaires heb ik geen last. Het gaat toch om ervaring en overwicht. Inmiddels heb ik wel een cursus didactiek gevolgd. Dat was nuttig, want lesgeven is natuurlijk niet mijn vak. Ik sta, mede door mijn docentschap, tussen de jonge en de oudere generatie advo-

DOSSIER DOCENT

Naar een curriculum vitae of cijferlijst werd in die dagen niet gevraagd,

Nederlan

vocaten 2 0 Ad

a ar “Ik was actief in de Stichting Jonge Balie Nederland. Zodoende kwam ik regelmatig 5 Jin ver

Nederlan

vocaten 2 0 Ad

DOCEERT

caten in. De oudere generatie heeft vaak traditionele en behoorlijk verheven denkbeelden over de advocatuur. Zij beschouwen de advocatuur als een officium nobile en praten nog in termen van ‘de eer van de stand’. De jonge generatie is veel commerciëler ingesteld. Ik vraag mij wel eens af of de Algemene Raad en het College van Afgevaardigden, waar de stoelen veelal worden bezet door de oudere garde, zich bewust zijn van deze generatiekloof. Onderdeel van het cursusmateriaal is de navolgende casus: stel, je hebt twee jaar volstrekt vruchteloos geprocedeerd voor een cliënt; is er dan reden om de nota te matigen? Het merendeel van de oudere generatie zal hoogstwaarschijnlijk aanleiding zien om te matigen, de jongere generatie ziet daar in eerste instantie helemaal geen brood in. Totdat ik ze voorhoud dat je die cliënt misschien nog eens in je kantoor wilt terugzien. Dan begrijpen ze het ineens wél. Matigen om commerciële redenen, eureka! Het is belangrijk dat deze verschillende werelden naar elkaar toegroeien. Wat daarbij zou kunnen helpen is het verminderen van de omzetdruk bij stagiaires. Natuurlijk, een advocatenkantoor is een bedrijf, maar ik vind dat je stagiaires daar niet te veel mee lastig mag vallen. Het belang van een goede opleiding dient voorop te staan.”


06-04-2006 11:01:22

OPLEIDING Het afgelopen jaar stond in het teken van een betere kwaliteitswaarborging van het cursusaanbod. Dit had betrekking op zowel de Permanente Opleiding als de Voortgezette Stagiaire Opleiding.

12

Daarnaast werd de besluitvorming omtrent de beoogde wijzigingen in de Beroepsopleiding afgerond. In 2007 gaat de Beroepsopleiding-nieuwe-stijl van start: een meer normerend examen en meer aandacht voor vaardigheden, in het bijzonder het gedragsrecht.



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:22

VERNIEUWING BEROEPSOPLEIDING

De portefeuille Opleiding heeft in 2005 de

besluitvorming rond de gewijzigde opzet van

Haag (+50%), Den Bosch (+65%), Haarlem (+100%) en Utrecht (+68%) meer stagiaires

hebben aangetrokken. In de arrondissemen-

de Beroepsopleiding (BO) afgerond. De exa-

ten Middelburg (-60%) en Zutphen (- 66%) is

beperkt aantal herkansingen. Daarnaast komt

flink afgenomen. Het arrondissement Assen

mens in de BO worden normerend, met een

het accent in het onderwijs te liggen op de vaardigheden, met meer aandacht voor het

gedragsrecht. De nieuwe opzet wordt begin 2007 ingevoerd.

Doel van de nieuwe opzet is om sneller duidelijkheid te hebben over de vraag of de advo-

caat-stagiaire de Beroepsopleiding haalt of niet. Bovendien moet de BO de uniforme

toets van de kwaliteit van de afgestudeerde rechtenstudent worden, als tegenwicht voor

de vele varianten van rechtenstudies die onder de universitaire Bachelor-Master structuur zijn ontstaan.

Afgelopen jaar heeft de portefeuille Opleiding de Citogroep gevraagd de examens en de

examenprocedure van de BO te onderzoeken. Dit heeft geresulteerd in een positief rapport

het aantal startende stagiaires daarentegen beschikt procentueel over de meeste stagiai-

res, afgezet tegen het aantal reeds zittende advocaten in dat arrondissement.

Tot slot de aantallen stagiaires per universi-

teit. Als het aantal stagiaires afkomstig van de beide Amsterdamse universiteiten bij elkaar

Wat ten opzichte van verleden jaar opvalt is dat de grote kantoren veel meer stagiaires hebben aangenomen

13

van de Citogroep, met suggesties voor verbe-

teringen. De Examencommissie is samen met

de portefeuille Opleiding doende die verbeteringen door te voeren.

A N A LY S E I N S T R O O M S T A G I A I R E S

Het aantal stagiaires (Beroepsopleiding +

Compactcursus) dat in het verslagjaar met de Beroepsopleiding is gestart, 981, vertoont een

stijgende lijn ten opzichte van de voorjaarsen najaarscyclus in 2003 (890 stagiaires) en

beide cycli in 2004 (944 stagiaires). Het aantal stagiaires in de BO zal in 2006 naar verwach-

wordt opgeteld (UvA: 68 en VU: 34), dan levert

Amsterdam wederom het grootste aantal stagiaires aan. Utrecht volgt op een tweede

plaats (89) en wordt gevolgd door Groningen

(75) en Leiden (74). De Amsterdam Nyenrode

Law School en de Open Universiteit sluiten de lijst met beide 2 stagiaires. De Open Univer-

siteit doet het met dit aantal beduidend min-

der goed dan verleden jaar, toen 12 stagiaires aan de slag gingen.

ting nog verder toenemen.

VSO/PO

advocaten) vergeleken met 2004 veel meer

ging van het cursusaanbod voor de Voortge-

bijna een kwart van het totaal aantal starten-

te Opleiding (PO) nader vorm gekregen. In

Wat opvalt is dat de grote kantoren (>60

stagiaires hebben aangenomen. In 2005 werd de stagiaires aangenomen bij de grote kanto-

ren, tegen een aandeel van 18% in 2004.

De aantallen per arrondissement laten zien dat met name kantoren in de arrondissemen-

ten Assen (+50%), Dordrecht (+80%), Den


Afgelopen jaar heeft de kwaliteitswaarbor-

zette Stagiaire Opleiding (VSO) en Permanende eerste plaats zijn de erkenningscriteria

voor opleidingsinstellingen aangescherpt en vervat in nieuwe regelgeving. Voorts is het

Meldpunt VSO/PO op de website van de Orde operationeel geworden. Via dit Meldpunt

06-04-2006 11:01:23

VER DELI NG CU RSUSA AN B OD PER HO OFDGEB I ED I N 2005 HO OFDGEB I ED

A ANTAL

PERC ENTAGE %

3.092

79

- Beroepsvaardigheden

642

16

- Management/Organisatie

208

5

- Juridisch

TOTA AL

3.942

VER DELI NG CU RSUSA AN B OD PER M A AN D I N 2005 M A AN D

14

A ANTAL

PERC ENTAGE %

Januari

194

5

Februari

235

6

Maart

329

8

April

405

10

Mei

335

9

Juni

437

11

Juli

65

1

Augustus

37

1

September

378

10

Oktober

435

11

November

669

17

December

423

11

TOTA AL

3.942

worden beoordelingen van advocaten over

sussen op de website van de Orde uitgebreid,

behandeld. Het doel is de kwaliteit van de

een cursus kan zoeken.

gevolgde cursussen en opleidingsinstellingen opleidingen, en de organisatie daarvan, waar mogelijk te verbeteren.

Daarnaast is – als sluitstuk van het kwaliteits-

systeem – de verplichte Audit VSO/PO voor alle door de Orde erkende opleidingsinstel-

lingen ingevoerd. De Audit VSO/PO betreft

een periodieke controle op de kwaliteit van

het cursusaanbod, de cursusorganisatie, de

cursusadministratie en de tevredenheid van

zodat een advocaat via meerdere rubrieken

Tot slot is dit jaar een nieuwe versie van de

databank VSO/PO ingevoerd. Met behulp van

deze nieuwe databank kan het cursusaanbod nader geanalyseerd worden op:

- verdeling cursusaanbod per hoofdgebied; - verdeling cursusaanbod per maand;

- marktaandeel van de grootste cursusaanbieders.

de cursisten.

Tevens is dit najaar de methode voor het

zoeken van geregistreerde VSO-en/of PO-cur-



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:23

ED VAN LIERE

Voorts is het Meldpunt VSO/PO op de website van de Orde operationeel geworden. Via dit Meldpunt worden beoordelingen van advocaten over gevolgde cursussen en opleidingsinstellingen behandeld

portefeuillehouder Opleiding

‘N

u de besluitvorming omtrent de veranderde opzet van

de examinering in de Beroepsopleiding (BO) is afgerond en het aangepaste curriculum wordt ingevoerd, for-

muleert de Portefeuille Opleiding nieuwe beleidsdoelstellingen voor 2006 en 2007. Deze hebben betrekking op een nadere invulling van de stage en een meer geprononceerde rol voor de patroon.

Reeds eerder werd de markt voor het cursusaanbod in de Voortgezette Stagiaire Opleiding (VSO) geliberaliseerd, zij het omringd door

randvoorwaarden. De Orde beoogt hiermee een gestructureerde weg

naar vakbekwaamheid te bieden. Daarnaast beschikken de diver-

se Raden van Toezicht over autonome bevoegdheden ten aanzien

van de stage. Deze bevoegdheden zien op de stage in het algemeen en de opleiding in het bijzonder. Harmonisatie, gericht op het

standaardiseren van de opleidingsverplichtingen, is één van de gemeenschappelijke uitgangspunten.

15

Advocaten worden volgens het huidige systeem na beëdiging ‘voor-

waardelijk’ op het tableau ingeschreven. Na succesvolle afronding van de BO volgt een onvoorwaardelijke inschrijving, ongeacht de overige verplichtingen gedurende de stage. De portefeuille neemt

initiatieven om dit omslagpunt te verleggen naar het einde van de stage. Dit past beter in het systeem van kwaliteitsborging, aangezien de onvoorwaardelijke inschrijving dan kan samenvallen met het

uitreiken van de stageverklaring. Anders gedefinieerd: BO-certificaat

+ stageverplichtingen = Stageverklaring = vakbekwaam. De Orde kan

op deze wijze dan het beleid voor de gehele stage formuleren, terwijl de Raden van Toezicht een beter gemarkeerde taak krijgen bij het

toezicht op de naleving en het handhaven van alle geüniformeerde verplichtingen.

Het patronaat, in feite een leerling-gezelverhouding, is naar de over-

tuiging van de portefeuille het effectiefste opleidings- en ontwikkelingsinstrument voor jonge advocaten. Enkele Raden van Toezicht

blijken voornemens te zijn cursussen voor nieuwe patroons verplicht

voor te schrijven. Hierbij is harmonisatie eveneens van belang, hetgeen de portefeuille in gestructureerd overleg met de Raden ondersteunt.

Na de stage kan via de Permanente Opleiding het onderhoud van de vakbekwaamheid gewaarborgd blijven. Ook op dit terrein formuleert

de Orde het beleid. De plaatselijke dekens zien toe op de naleving van de landelijke verplichtingen. Zo is sprake van een sluitend systeem.’


06-04-2006 11:01:24



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:29

NAAM

Job Kn oes ter 37 jaa r No let Ad voc at en str af pro ces rec ht LEEFTIJD

WERKZAAM BIJ

s

05

Jaarver

Nederlan

vocaten 2 0 Ad

Jaarver

g la s

g la

“Op het station liep ik een jaar of vijf geleden Pieter Smits tegen het lijf, hij werkt bij rd e v a eO n ds

Hij vroeg mij of ik geen belangstelling had om les te geven. Dat kwam goed uit,

want dat wilde ik eigenlijk al lange tijd. Ik ben een vakidioot, en wil mijn kennis en enthousiasme dolgraag overdragen. Dat laatste, het overdragen van mijn enthousiasme voor het vakgebied, is de laatste jaren niet gemakkelijker geworden. Het contingent stagiaires dat afkomstig is van grote kantoren lijkt toe te nemen. Dat geldt ook voor advocaten in dienstbetrekking. Voor veel van hen is het strafrecht een moetje. Naar mijn stellige overtuiging moet de Orde hier wat aan doen. Er moet meer diffe-

DOSSIER DOCENT

de afdeling Opleiding. Ik ken hem nog van de Jonge Balie, wij zijn generatiegenoten.

Nederlan

vocaten 2 0 Ad

05

rd e v a eO n ds

DOCEERT

rentiatie in de Beroepsopleiding komen. Ik snap eigenlijk niet waarom al die advocaten cq adviseurs, althans zij die nooit procederen, op de grote kantoren zo nodig advocaat moeten worden, laat staan dat ik begrijp waarom ze onderwezen moeten worden in het strafrecht. Het gaat ook uit van een verkeerde gedachte: generalisten bestaan allang niet meer. Het hindert ook in het geven van onderwijs: de echte strafpleiters in wording willen vooral praktische informatie waar ze wat mee kunnen, veel anderen zijn alleen maar geïnteresseerd in het halen van het tentamen. Dat gaat wringen. Ik maak me soms zorgen over het aanzien van de advocatuur. Het is niet aardig om te zeggen, maar er zijn dramatisch slechte advocaten. Sommigen hebben veel te weinig kennis en ervaring. Anderen zijn soms onbeschoft, arrogant of juist onderdanig naar de rechterlijke macht. Ik schaam me er soms voor. Ik weet wel, er zijn ook slechte rechters en slechte officieren van justitie, maar toch. Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen. Het aanzien van de advocatuur is lange tijd sterk beïnvloed door steeds hetzelfde groepje advocaten. Dat begint gelukkig te veranderen. Een nieuwe, sociaal bewogen generatie breekt zo langzamerhand door in de media.”


06-04-2006 11:01:29

RECHTSPRAKTIJK E N C O M M U N I C AT I E De Orde liet in het verslagjaar onderzoek uitvoeren naar de kwaliteit van advocaten onder rechters, ofﬁcieren van justitie, Raden voor Rechtsbijstand, zakelijke cliënten en branche- en

18

consumentenorganisaties. Ook werkten 2758 advocaten mee aan het onderzoek. Het rapport kwam in december gereed. Uit het rapport blijkt dat de advocatuur serieus aan de slag is met de introductie van kwaliteitsinstrumenten, zoals bijvoorbeeld periodieke audits, opleidingsplannen voor advocaten, een klachtenregeling voor cliënten en deelname aan samenwerkingsverbanden.



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:29

BEWAKING VAKINHOUDELIJKE

G R O E I A A N TA L D E E L N E M E R S

KWALITEIT

Dit was het tweede jaar van de permanent

De Algemene Raad ziet in het rapport duide-

lijke aanknopingspunten voor een goede bewa-

king van de vakinhoudelijke kwaliteit van advocaten en de bevordering van specialisatie in de advocatuur. De Algemene Raad zal in het

voorjaar van 2006 nieuw beleid voorleggen aan het College van Afgevaardigden.

Het auditbureau voerde de laatste ronde

audits uit op basis van de kwaliteitsstandaard

2004. De huidige auditverklaring heeft een geldigheidsduur van drie jaar. Het auditbu-

reau van de Orde en de auditors (advocaten

die een door de Orde verzorgde auditopleiding hebben doorlopen) voerden in 2005 647 audits uit, tegen 1477 in 2004.

De Raden voor Rechtsbijstand maakten een

aanvang met een metatoets op het auditstelsel. Deze toets evalueert de werking van het

auditstelsel. Een commissie van deskundigen onder voorzitterschap van prof. Grundlach – met twee adviserende auditors/leden – voert de metatoets uit.

De Orde maakte een aanvang met de stan-

daard 2007, waarin ook intercollegiale consultatie een plaats heeft gekregen.

KLACHTEN- EN GESCHILLENREGEL I N G A D V O C AT U U R

De Algemene Raad heeft bij de inwerking-

treding van de Richtlijn Klachten- en Geschil-

ingestelde Geschillencommissie Advocatuur, die voor wat betreft de bindende adviezen ressorteert onder de Stichting Geschillencommissies voor Consumentenzaken (SGC) en voor

wat betreft de arbitrale vonnissen onder de Stichting Geschillencommissies voor Beroep

en Bedrijf (SGB). Per einde verslagjaar zijn 528

kantoren (2628 advocaten) aangesloten bij de Geschillencommissie. Liep de werving van kantoren in de pilotfase nog moeizaam, anno

2005 kan gemeld worden dat kantoren zich vaker spontaan melden als deelnemers aan de regeling.

De Algemene Raad ziet in het rapport duidelijke aanknopingspunten voor een goede bewaking van de vakinhoudelijke kwaliteit van advocaten en de bevordering van specialisatie in de advocatuur

19

lenregeling Advocatuur op 9 december 2002 toegezegd de regeling door middel van gerichte voorlichting onder de aandacht van

CIJFERS

sindsdien ook op krachtige wijze gedaan.

het verslagjaar 293 klachten behandeld en in

de advocaten te brengen. De Orde heeft dit

De Geschillencommissie Advocatuur heeft in

Justitiabelen kunnen op de publiekssite van

totaal 98 uitspraken verzonden: 53 arbitrale

de Nederlandse Orde en de plaatselijke Ordes informatie verkrijgen over de regeling. De Orde

heeft bij het ministerie van Justitie een- en

andermaal aangedrongen op de afschaffing van de verouderde begrotingsprocedure van artikel 32 van de Wet tarieven in Burgerlijke Zaken.


vonnissen (waaronder 22 verstekzaken) en 45 maal een bindend advies. 77 zaken zijn met

een arbitraal beding aangebracht en 21 met een akte van compromis.

De commissie heeft in het verslagjaar negen-

tien zittingsdagen gehad: drie in Den Haag, zeven in Utrecht, zes in Eindoven en drie in Zwolle.

06-04-2006 11:01:30

A A N TA L L E N A D V O C AT E N E N K A N T O R E N A A N G E S L O T E N BIJ DE KLACHTEN- EN GESCHILLENREGELING 2628

3000 3.000 2131

2500

1406

2.000 2000

20

413

advocaten

174

528

947 114

78

Bij de 53 arbitragezaken is het vier keer een

dec 05

dec 04

dec 03

dec 02

dec 01

dec 00

0 start jun 99

0

70

500

263

566

607

732

1.000 1000

kantoren

1500

de incassozaak met een bindend advies geëin-

zakelijk cliënt geweest die de Geschillencom-

digd.

advocaat de Commissie 49 maal een onbe-

grond- en 29 ongegrondverklaringen uit.

missie Advocatuur heeft benaderd, terwijl de taalde declaratie ter incasso heeft aangeboden voor een totaalbedrag van € 82.699,40.

De Geschillencommissie Advocatuur heeft 33 gegrond-, 3 deels gegrond- en 11 ongegrondverklaringen uitgesproken. Ter zitting werd

drie maal geschikt. De commissie heeft zich drie maal onbevoegd verklaard van een geschil

De Commissie spreekt 7 gegrond-, 8 deels geTer zitting werd één maal geschikt.

De particuliere cliënt is 38 keer (waarvan één

keer met een rechtsbijstandverlener) en de advocaat 28 maal op de hun betreffende zit-

ting verschenen.

26 particuliere cliënten hebben in totaal € 47.001,27 aan onbetaalde declaraties in depot

kennis te nemen.

gestort onder de SGC. Twee particuliere cliën-

zeld van een rechtsbijstandverlener) en de advo-

voor in totaal € 5.750. De gemiddelde behan-

De zakelijke cliënt is 21 keer (vier maal vergecaat achttien keer op de hun betreffende zit-

ting verschenen. De gemiddelde behandelingsduur per geschil bij de SGB is 4,6 maanden.

ten kregen een schadevergoeding toegekend delingsduur per geschil bij de SGC is precies zes maanden.

D O O R V E R W I J Z I N G N A A R M E D I AT I O N

Bij de 45 bindende adviezen is het 36 maal de

De doorverwijzing naar mediation krijgt in

commissie Advocatuur heeft benaderd, terwijl

Orde heeft budget beschikbaar gesteld om op

particuliere cliënt geweest die de Geschillende advocaat negen maal een onbetaalde declaratie ter incasso heeft aangeboden. In het

laatste geval is na depotstorting van de openstaande declaratie door de particuliere cliënt



het Nederlandse rechtsbestel vaste vorm. De arrondissementaal niveau een op de advocaat

toegesneden cursus te kunnen laten geven, waarin aandacht wordt besteed aan de vooren nadelen, kansen en risico’s van mediation.

Jaarverslag 2005

10-04-2006 16:13:12

H E L P D E S K A D V O C AT U U R

Het Bureau van de Nederlandse Orde van

Advocaten vervult van oudsher een belang-

rijke rol bij het beantwoorden van vragen van

concern-fase. Met de Rechtbank Den Haag is overeengekomen dat elektronisch verstrekte uittreksels, indien voorzien van een handteke-

ning van de advocaat, in een procedure kun-

leden. Hierbij kan men denken aan vragen

nen worden overgelegd. Advocaten maken

tijkondersteuning.

paspoort met het Ordecertificaat (dat ook

op het gebied van Orderegelgeving en prak-

De Helpdesk Advocatuur is in het leven geroepen om de informatievoorziening naar de leden te verbeteren. De helpdesk maakt ge-

bruik van actuele informatiebronnen, en er is sprake van zeer regelmatige interactie met

voor de aanvraag gebruik van het advocatentoegang geeft tot BalieNet). De resultaten van het project zijn bemoedigend, omdat

zowel bij de kantoren als bij de gemeente versnelling van de verwerkingstijd plaats heeft

gevonden. De Orde zal zoveel mogelijk bevor-

andere afdelingen binnen het Bureau van de

deren dat andere gemeenten volgen.

Er kwam een stijgend aantal vragen binnen

NAJAARSCONGRES

vragen worden gepubliceerd op de website

Rotterdamse Doelen een najaarcongres met

Orde.

bij de Helpdesk Advocatuur. Veel gestelde van de Orde.

De Orde organiseerde in november in de als thema: ‘Het advocatenkantoor van de toe-

De Orde heeft verder een Startersmap ontwik-

komst’. Centraal stond een onderzoek naar

willen beginnen. Een aanvang is gemaakt

aantal advocaten van middelgrote kantoren

keld voor de advocaten die een eigen kantoor met de herziening van het praktijkplan voor de kantoren. Het praktijkplan ondersteunt

kantoren bij het maken van een toekomstge-

richt beleid op de middellange termijn.

het commercieel vermogen van kantoren. Een liet zien hoe hun kantoren zich in de markt

21

positioneren.

CENTRALE CONTROLE VERORDENINGEN

I N F O R M AT I E T E C H N O L O G I E

De Orde, de Raad voor de rechtspraak en de Raden voor Rechtsbijstand sloten een con-

venant voor het gemeenschappelijk beheer van NAW-gegevens van advocaten. De Orde voert onder de naam BAR (Beheer Advocaten

Registratie) de centrale verwerking van NAWgegevens van advocaten uit. In december ging

het project officieel van start. BAR zal ook ten behoeve van de Raden van Toezicht de gegevens verwerken.

De websites van de Raden van Toezicht kregen

evenals de websites van de Orde een facelift.

Het Bureau van de Orde voerde voor de vierde maal voor de plaatselijke Raden van Toezicht

de controle uit op de naleving van de Boekhoudverordening 1998, de Verordening op de Permanente Opleiding 2000 en de Verordening op de Beroepsaansprakelijkheid. Van de mogelijkheid elektronische opgave te doen maakten circa 1.200 advocaten gebruik.

De Algemene Raad maakte met de lokale

dekens een afspraak over de benadering van

advocaten met puntentekorten in de Permanente Opleiding. Het Bureau van de Orde zal namens de dekens de eerste correspon-

Veertien Raden van Toezicht maken gebruik

dentie met betrekking tot gesignaleerde pun-

king aan de rechtzoekende en leden van de

De dekens hebben verder een landelijk ‘vervol-

van deze faciliteit voor informatieverstrekplaatselijke balie.

De pilot elektronische verwerking van GBAgegevens in de gemeente Den Haag werd afge-

tentekorten uitvoeren.

gingsbeleid’ met betrekking tot puntentekor-

ten in de Permanente Opleiding vastgesteld.

rond. Het project is overgegaan in de going


10-04-2006 16:13:12

AFSCHAFFEN PROCUREUR

De Orde participeert in een ambtelijke werkgroep en stuurgroep (waarin naast het minis-

terie van Justitie ook de Raden voor Rechtsbijstand en de Raad voor de rechtspraak vertegenwoordigd zijn) die de afschaffing van de

van bewaring en het Europees Gerechtshof. De pas is een smartcard waarop de advocaat

ook het elektronische Ordecertificaat voor

toegang tot BalieNet en beveiligde e-mail kan plaatsen. De Orde gaf dit jaar circa 1.500 pas-

procureur voorbereiden en begeleiden. De

sen uit. De passen zijn drie jaar geldig.

Advocatenwet en het burgerlijk procesrecht

ten ook opgenomen in de Regeling Toegangs-

Orde adviseerde over de wijzigingen in de ten gevolge van het afschaffen van de procu-

reur. Wetswijziging is nu voorzien in 2007.

In 2005 startte de Raad voor de rechtspraak

De Orde sloot een overeenkomst met een nieuwe leverancier voor de levering van Advocatenpassen, met als gevolg dat de prijs met circa € 15 daalde

22

de identificatie als advocaat) bij de huizen

een project ‘landelijk procederen’ dat de invoering van het procureurloze tijdperk in het rechtsbedrijf voorbereidt. De Orde heeft

De pas is als legitimatiemiddel voor advocaverlening tot verblijf in gerechtsgebouwen, zodat de meeste gerechten de pas accepteren als toegangslegitimatie voor advocaten. In de

praktijk blijken zich op dit punt nogal eens problemen voor te doen. MEDIA

Het Advocatenblad, de nieuwsbrief Orde van de Dag en de websites (BalieNet, advocatenorde.nl, ikwiladvocaatworden.nl en alleadvoca-

ten.nl) zijn belangrijke communicatiemiddelen van de Orde. Het wekelijks verschijnende

Orde van de Dag is een echt nieuwsmedium. Verdieping, achtergronden en vakinforma-

tie worden geboden in het Advocatenblad. Op de sites is meer statische informatie te

vinden zoals weten regelgeving van de Orde, praktijkinformatie, het archief van het Advocatenblad en de teksten van rapporten.

Er verschenen twee specials van het Advo-

zitting in de verschillende werkgroepen.

catenblad: over de toekomst van de advoca-

schriftelijke rol. Na invoering in een aantal

en de redactiespecial over juridische aspecten

De rechtspraak gaat geleidelijk over op een

kleinere arrondissementen, werd deze in 2005

in Amsterdam ingevoerd. De volgende stap is de ontwikkeling van de elektronische rol.

A D V O C AT E N PA S E N C E R T I F I C AT E N

De Orde sloot een overeenkomst met een

tuur in het licht van de Commissie Advocatuur, rond het thema ‘geloven’. Eveneens versche-

nen in het verslagjaar twee Advocatendossiers: de Advocatenstage nader bekeken en De digitale advocaat in 2006.

De websites van de Orde (advocatenorde.nl, balienet.nl en alleadvocaten.nl) zijn ver-

nieuwe leverancier voor de levering van Advo-

nieuwd. De informatie is nu op een logischer,

circa € 15 daalde. Ook sloot de Orde een over-

tijdse wijze beschikbaar.

catenpassen, met als gevolg dat de prijs met

eenkomst met een nieuwe leverancier voor de levering van certificaten voor de gecerti-

ficeerde ondertekening van e-mailberichten door advocaten en de toegang tot BalieNet.

meer toegankelijke en qua navigatie bijde-

In totaal beschikken zesduizend advocaten over een certificaat voor de toegang tot het besloten ledengedeelte BalieNet.

De Advocatenpas dient als legitimatie (voor



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:31

JAARVERGADERING

De traditionele jaarvergadering vond in 2005

plaats te Leeuwarden. Het thema ‘advocatuur op drift’ sloot nauw aan op het onderzoek van

de Commissie Advocatuur. In middagdebat-

BERT BOUMA portefeuillehouder Rechtspraktijk en Communicatie

ten in de ‘Lagerhuisformule’ werd een aantal thema’s rond de toekomst van de advocatuur uitgediept.

SCHOLIEREN EN STUDENTENVOORLICHTING

Van de Scholierenkrant verscheen een her-

‘U

it een door de Algemene Raad in 2005

uitgevoerd grootschalig onderzoek naar de kwaliteit in de advocatuur is gebleken dat

de vakinhoudelijke kwaliteit en attitude van advocaten

druk. Van de cd-rom Advocatuur en recht ver-

aandacht vergen. Een verdere ontwikkeling van de rol van

De Orde was aanwezig met een stand op

is daarom een speerpunt

Juristencongres en de Nobiles carrièrebeurs.

Raad legt daarbij de nadruk

studenten is er ook weer contact geweest

culieren. De portefeuille rechts-

beroepskeuze adviseren. De Orde organiseerde

overleg met een aantal spe-

Beroepsorganisatie en de Nederlandse Orde

Raden voor Rechtsbijstand

voorlichting te geven over het beroep van

Opleiding werken aan een

scheen eveneens een vernieuwde uitgave.

specialisatie in de advocatuur

de volgende beurzen: Studiebeurs, Nationaal

in het beleid. De Algemene

Naast het directe contact met scholieren en

op de rechtshulp aan parti-

met schooldecanen die de leerlingen in hun

praktijk zal daarom in nauw

in samenwerking met de Koninklijke Notariële

cialisatieverenigingen,

van Belastingadviseurs een decanendag om

en de portefeuillehouder

advocaat, notaris en belastingadviseur.

systeem van erkenning van specialismen in de balie.

PUBLIEKSVOORLICHTING

er op kan vertrouwen dat hij voor zijn probleem een

de

23

Doel van een soort erkenningensysteem is dat de cliënt

De Orde verstrekt zowel via de telefoon als via

advocaat heeft ingeschakeld die op het betreffende

matie aan rechtzoekenden over de advoca-

De ontwikkeling van intercollegiale consultatie zal in het

verwijst de Orde door naar de plaatselijke

feuille. Intercollegiale consultatie krijgt een plaats in de

Voor de rechtzoekende houdt de Orde twee

De portefeuille zal verder zo veel mogelijk bevorderen

met informatie over advocatuur en de Orde,

Geschillenregeling Advcoatuur. De uitvoering van 150

vens van advocaten. De brochurelijn voor de

de kantoren is tevens onderdeel van het takenpakket van

vraag.

De portefeuille heeft een traject uitgezet voor de commu-

het e-mailadres [email protected] infor-

gebied voldoende deskundigheid heeft.

tuur. Bij klachten over individuele advocaten

komende jaar ook veel aandacht vragen van de porte-

Raad van Toezicht.

Kwaliteitsstandaard van 2007.

websites in de lucht: www.advocatenorde.nl

dat meer kantoren zich aansluiten bij de Klachten- en

en www.alleadvocaten.nl met de adresgege-

audits naar de implementatie van de Wid/Wet MOT op

cliënten van kantoren vertoont een stijgende

de portefeuille.

nicatie en public affairs met betrekking tot het rapport

van de Commissie Advocatuur. De Orde zal de “achterban” ruimschoots in de gelegenheid stellen over de uitkomsten van gedachten te wisselen. In het najaar zal de portefeuille

het traditionele najaarscongres organiseren met een onderwerp dat voor de praktijkvoering op de kantoren van belang is.’


06-04-2006 11:01:37



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:43

Pe tra va n Ka mp en 37 jaa r Sim mo ns & Sim mo ns str af pro ces rec ht , ge dr ag sre ch t in rel at ie tot str af rec ht

NAAM

LEEFTIJD

WERKZAAM BIJ

05

Jaarver

rd e v a eO n ds

in de Beroepsopleiding en de Voortgezette Stage Opleiding. Het gedragsrecht in relatie tot het strafrecht, dat is lastige materie. Ik heb me echt moeten inlezen, want er wordt vaak heel verschillend over bepaalde kwesties gedacht. Neem het probleem van de tegenstrijdige belangen: de preciezen vinden dat je beide cliënten moet wegsturen als er tegenstrijdige belangen aan het licht komen, de rekkelijken vinden dat je één van de twee cliënten in beginsel mag houden.

DOSSIER DOCENT

een paar jaar gewerkt als universitair docent aan de Universiteit Leiden. Nu geef ik les

Nederlan

overgenomen. Ik had al de nodige ervaring, want ik heb na mijn promotieonderzoek

s

g la

“Bij mij is het geven van les in de Beroepsopleiding begonnen toen een collega van mij, die al les gaf, een aantal uren moest afzeggen. Ik heb die uren toen van haar

s Nederlan

vocaten 2 0 Ad

Jaarver

g la

vocaten 2 0 Ad

05

rd e v a eO n ds

DOCEERT

Daar moet je dus heel goed over nadenken voor je de klas in stapt. Ook studenten kunnen je aanzetten tot nadenken. Ze hebben soms zeer lastige vragen waar ik ook niet zomaar een antwoord op weet. Het scherpt op die manier je eigen inzicht. Los daarvan is het strafrecht natuurlijk een geweldig vak. Ik schep er genoegen in om dat zo goed mogelijk over te dragen. Het belang van opleiding is groot. Het gaat in de Beroepsopleiding om beginnende advocaten, die wil je met zoveel mogelijk bouwstenen op pad sturen. Aan de andere kant moet dat belang ook niet worden overdreven. De invloed van de patroon op de vorming van de stagiaire is doorgaans vele malen groter dan de invloed van het onderwijs. Dit gezegd hebbende, vind ik dat de opleiding wel wat strenger mag. Het slagingspercentage bij strafrechtelijke vakken ligt boven 90. Dat vind ik erg hoog.”


06-04-2006 11:01:45

BEROEPS- EN GEDRAGSREGELS Ook in 2005 is de portefeuille geconfronteerd met de doorwerking van rapporten en Europese richtlijnen. Zo verscheen in december 2004 het Britse Clementi-rapport.

26

Dergelijke rapporten, in casu over hervormingen van de Britse advocatuur, hebben onmiskenbaar invloed op het Nederlandse denken over de toekomst en positie van de advocatuur. Directer is de invloed van richtlijnen van de Europese Unie. De anti-witwasrichtlijnen hebben in het verslagjaar geresulteerd in Orderegelgeving, zoals hierna nader wordt toegelicht. Per 15 december 2005 is de derde anti-witwasrichtlijn afgekondigd. Die moet uiterlijk op 15 december 2007 in de Nederlandse wetgeving zijn geïmplementeerd.



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:45

PROCEDURE AKZO-NOBEL

N O C U R E N O PAY

In verband met het veiligstellen van het legal

Bij Besluit van 9 maart 2005, gepubliceerd

heeft de Orde zich gevoegd in twee door Akzo

de op 25 maart 2004 door het College van

privilege van de advocaat in dienstbetrekking tegen de Europese Commissie ingestelde procedures bij het Europese Gerecht van Eerste

Aanleg. Deze procedures, die nauw aan elkaar

in Staatsblad 2005, nr. 123, heeft de Kroon Afgevaardigden vastgestelde wijziging van de Verordening op de praktijkuitoefening (onderdeel Resultaatgerelateerde Beloning) vernie-

verwant zijn, zijn ingesteld na een inspectie

tigd. Met deze wijziging beoogde de Orde bij

bij de Europese Commissie bepaalde docu-

te maken onder zeer strikte voorwaarden, en

heeft gekopieerd en meegenomen.

ken.

bij een dochteronderneming van Akzo, waar-

menten van een advocaat in dienstbetrekking De vraag die centraal staat is of de betrok-

wijze van experiment no cure no pay mogelijk

beperkt tot letsel- en overlijdensschadeza-

ken documenten gepriviligieerd zijn. De Orde stelt zich in beide zaken op het standpunt

dat de advocaat in dienstbetrekking volgens

de Nederlandse regels altijd advocaat is, en uit dien hoofde legal privilege geniet. Dit in

tegenstelling tot de bedrijfsjurist die geen lid van de balie is. De schriftelijke procedure

is in beide zaken reeds een jaar gesloten. De datum voor pleidooi is nog niet bepaald. CCBE

Onder de koepelorganisatie van Europese

balies, de CCBE, valt het comité ‘free move-

ment of lawyers’. Regelmatig vindt overleg

De Orde stelt zich in beide zaken op het standpunt dat de advocaat in dienstbetrekking volgens de Nederlandse regels altijd advocaat is, en uit dien hoofde legal privilege geniet

27

plaats tussen de leden van dit comité. Er

wordt gesproken over onderwerpen waarmee advocaten uit de onderscheiden EU-landen

Kort samengevat is de Kroon van oordeel dat

worden geconfronteerd, bijvoorbeeld de richt-

de voorgestane wijziging leidt tot het verlies

gaderingen van de Standing Committee van

caat. Ook zou no cure no pay de rechtzoe-

lijnen inzake witwassen. Ook worden de ver-

de CCBE namens de Orde bijgewoond. CONFERENTIE IN MOLDAVIË

In het kader van het PECO-comité (Pays d’Europe

Centrale et Orientale) heeft de Orde onder-

steuning verleend aan de voorbereiding van

een conferentie te Moldavië. Onderwerp was

de ‘legal profession in Europe’. De conferentie

heeft op 21 oktober 2005 plaatsgevonden, en was een succes. In januari 2006 zal in Brussel

naar aanleiding van deze conferentie worden

gediscussieerd over de toekomst van PECO, en in welke vorm activiteiten zullen plaatsvinden.


van de onafhankelijke positie van de advo-

kende aanzetten tot (risicoloos) procederen. De minister heeft aangekondigd het advies

van de Commissie Advocatuur af te wachten, alvorens te komen met een wettelijke regeling van het verbod. Het bovenstaande heeft

er wel in geresulteerd dat de minister van Justitie een voorziening in het leven heeft

geroepen waarin voor de bekostiging van

medische deskundigenberichten alternatieve, meer gerichte financieringsmogelijkheden worden geboden.

In dit kader dient ook melding te worden gemaakt van een reeds in 2003 bij de Neder-

06-04-2006 11:01:46

landse Mededingingsautoriteit (NMa) inge-

diende klacht tegen de Orde. Die klacht, inge-

MEDEDINGINGSAUTORITEIT (NMA)

zich tegen het in artikel 2 van de Verordening

van mededingingsbeperkingen in de zelfregu-

diend door een letselschadeadvocaat, richt

In verband met de inventarisatie door de NMa

op de praktijkuitoefening (onderdeel Resul-

lering, die niet noodzakelijk of proportioneel

taatgerelateerde Beloning) neergelegde ver-

bod op no cure no pay en quota pars litis, welk verbod in strijd zou zijn met de Europese en

Nederlandse mededingingsregels. De NMa

zijn voor het te beschermen belang, heeft de NMa reeds in 2004 een concept-rapport opgesteld over de vrije beroepen die thans in de

belangstelling staan. De Orde heeft gebruik-

heeft rapport opgemaakt, inhoudende dat

maakt van de mogelijkheid om melding te

beperkt in hun vrijheid om zelf hun declara-

inhoudelijke reactie gegeven. De Orde onder-

het verbod op no cure no pay advocaten

tiemethode te bepalen, hetgeen de concur-

rentie beperkt. De NMa maakt rapport op als zij een redelijk vermoeden heeft dat de Mededingingswet is overtreden.

Het rapport is voorgelegd aan het Europese netwerk van mededingingsautoriteiten. Op 26

mei 2005 is de Orde in de gelegenheid gesteld tijdens een hoorzitting te reageren op het

rapport. Met een brief van 17 mei 2005 is de

28

NEDERLANDSE

zienswijze van de Orde schriftelijk aan de NMa kenbaar gemaakt.

In september 2005 heeft de NMa laten weten

deze procedure voorlopig op te schorten tot-

dat de discussie in kabinet en parlement over het standpunt van de Commissie Advocatuur inzake no cure no pay en quota pars litis is

uitgekristalliseerd. Voorts deelde de NMa mee

het opgestelde rapport met de schriftelijke zienswijzen (ook die van de Orde) ter kennis te brengen van de Commissie Advocatuur.

Bovenstaande ontwikkelingen hebben de Orde

maken van feitelijke onjuistheden. Ook is een streept dat haar regelgeving in vergelijking

tot andere EU-landen bepaald liberaal is, en er sprake is van een beperkte regeldichtheid.

Publicatie van de inventarisaties zal per beroepsgroep geschieden. De Orde wijst daarbij

nog op het arrest-Wouters waar het Europese

Hof van Justitie niet de vraag heeft gesteld of

de betrokken regel objectief noodzakelijk is, maar of de Orde zich op het standpunt mag stellen dat de betrokken regel noodzakelijk is voor de goede uitoefening van het beroep van advocaat.

De algemeen deken en de voorzitter van de raad van bestuur van de NMa maakten de

afspraak dat bedoelde inventarisatie onder

de aandacht van de Commissie Advocatuur zal worden gebracht, en dat pas tot publica-

tie van het rapport zal worden overgegaan als de Commissie Advocatuur advies heeft uitgebracht.

in een moeilijke positie gebracht: enerzijds de

A R T I K E L 1 3 A D V O C AT E N W E T

ment dat ziet op een mogelijkheid tot verrui-

van State heeft in een uitspraak van 30 novem-

vernietiging door de Kroon van een experi-

De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad

ming van declaratiemethoden, en anderzijds

ber 2005 vastgesteld dat in artikel 13 van

uitspraak dat artikel 2 van de Verordening op

caat door de deken) geen onderscheid wordt

gerelateerde Beloning) concurrentiebeper-

de rechtsbijstand en door de rechtzoekende

de mogelijkheid dat de NMa komt tot een

de praktijkuitoefening (onderdeel Resultaatkend is, mogelijk met een last onder dwangsom om de regelgeving aan te passen.

de Advocatenwet (aanwijzing van een advo-

gemaakt tussen door de overheid gefinancierzelf betaalde rechtsbijstand. Voorts stelt de Afdeling in dezelfde uitspraak vast dat noch uit de Wet op de rechtsbijstand, noch uit enige

bepaling van de Advocatenwet blijkt dat aan

de Raad voor Rechtsbijstand een expliciete



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:46

bevoegdheid is toegekend bij het vinden van een advocaat voor zijn cliënten. De publiek-

rechtelijke grondslag voor de bevoegdheid

KOOS DE BLÉCOURT

van de Raden voor Rechtsbijstand om een

portefeuillehouder Beroeps- en Gedragsregels

kan niet worden afgeleid uit de wetsgeschie-

opgevolgd door H.D. Cotterell (1-12-2005)

advocaat aan te wijzen in toevoegingszaken denis van artikel 13 Advocatenwet.

De uitspraak van de Raad van State betekent

dat de deken de aanwijzingsbevoegdheid van artikel 13 Advocatenwet niet alleen heeft in betalende zaken, maar ook in zaken van recht-

zoekenden die in aanmerking komen voor

en J.D. Kleyn (1-4-2006)

‘D

e anti-witwasrichtlijnen hebben inmiddels effect gehad op de Orderegelgeving. In

december is in nauw overleg met het Bureau

gesubsidieerde rechtsbijstand.

Financieel Toezicht de Verordening op de praktijkuitoefening

VERORDENING OP DE PRAKTIJK-

vastgesteld,waarmee uitdruk-

UITOEFENING (ONDERDEEL WID EN WET MOT)

(onderdeel Wid en Wet MOT) king wordt gegeven aan het

belang dat de Orde hecht aan

Witwassers maken steeds vaker gebruik van

de naleving van de Wid en de

de tweede anti-witwasrichtlijn de verplichtin-

Voorts is gekomen tot een

tot beroepen die kwetsbaar voor witwas-

gedragsregels die betrekking

beroepen.

belangenverstrengeling en

Verordening op de praktijkuitoefening geeft

strafdossiers.

hecht aan de naleving van de sinds 1 juni 2003

den dat het aantal door de algemeen deken ingestelde

De nieuwe regelgeving sluit aan op het

dan niet de strafmaat, maar principiële zaken met

Verordeningen. Verder wordt gecontroleerd

Het verslagjaar geeft een lichte stijging van het aantal

geschiedt door middel van het tuchtrecht.

de doorlooptijden gelukkig niet oplopen. Voorts blijkt

proeven zal in verband met de geheimhou-

praktijkuitoefening (artikel 60b en volgende Advocaten-

nimiseerd worden verstrekt aan het Bureau

(on)voorwaardelijk kan worden geschorst, te voorzien in

niet-financiële ondernemingen. Daarom heeft

Wet MOT.

gen ter voorkoming van witwassen uitgebreid

aanpassing van een tweetal

praktijken zijn gebleken, zoals de juridische

hebben op respectievelijk

Met de vaststelling in december 2005 van de

informatieverschaffing uit

de Orde uitdrukking aan het belang dat zij

Aandacht verdient ook het tuchtrecht. Vermeld kan wor-

van kracht zijnde Wid en Wet MOT.

appèls bij het Hof van Discipline is gestegen. Het betreft

algemene toezicht via de Centrale Controle

betrekking tot de interpretatie van de regelgeving.

door middel van steekproeven. Handhaving

tuchtzaken, waarbij door de inzet van de tuchtcolleges

Informatie over de uitkomst van de steek-

in de praktijk de procedure inzake de onbehoorlijke

dingsplicht van advocaten globaal en geano-

wet), waarbij een advocaat met onmiddellijke ingang

Financieel Toezicht. Een jaar na de inwerking-

een duidelijke behoefte.

geëvalueerd.

In het verslagjaar 2006 zal worden bezien of een aanzet

GEDRAGSREGEL 7

van de Orderegelgeving.

treding (1 januari 2006) wordt de verordening

(CONFLICTERENDE BELANGEN)

In het verslagjaar is Gedragsartikel 7 aange-

past, op grond waarvan het optreden tegen

29

kan worden gegeven om te komen tot vereenvoudiging Tenslotte verdient vermelding dat besloten is om, in verband met de omvang van de portefeuille, te komen tot

de benoeming van twee portefeuillehouders, waarbij de ene zich met name richt op de regelgeving, en de andere op overige juridische zaken, waaronder mededinging.’


06-04-2006 11:01:48

voormalige of bestaande cliënten onder strik-

te voorwaarden is toegestaan. De aangepaste

regel ziet niet alleen op het geval dat zich een nieuwe cliënt aandient, maar ook op het

geval dat zich tijdens de behandeling van een

lopende zaak de situatie van (mogelijk) conflicterende belangen voordoet.

Voorts is vastgelegd de binnen de beroepsgroep algemeen aanvaarde norm dat het

advocaten, behoudens bijzondere omstandig-

heden, niet is toegestaan tegen zijn eigen (voormalige) cliënt of die van zijn kantoorge-

De Orde stelt zich in beide zaken op het standpunt dat de advocaat in dienstbetrekking volgens de Nederlandse regels altijd advocaat is, en uit dien hoofde legal privilege geniet

30

noten op te treden. De aangepaste regel is per 1 januari 2006 in werking getreden.

G E D R A G S R E G E L 1 0 ( I N F O R M AT I E VERSTREKKING UIT DOSSIERS)

Informatieverstrekking uit strafdossiers is sinds 2001 een onderwerp van overleg tussen de Orde en Justitie. Justitie liet weten zeer

sterk te hechten aan een verscherping van de

bestaande gedragsregel, waarbij uitgangs-

punt behoort te zijn dat het strafproces ter zitting wordt gevoerd, en niet in de media.

De aanscherping heeft vorm gekregen in het

vereiste dat de advocaat elk misverstand dient

te vermijden over de hoedanigheid waarin hij

optreedt. Bij de informatieverstrekking laat de advocaat zich leiden door het belang van zijn cliënt, maar hij houdt tevens rekening met

andere gerechtvaardigde belangen. Voorts

geldt in strafzaken als hoofdregel dat de advo-

caat geen afschriften van processtukken aan de media verstrekt, en terughoudend is met het verstrekken van inzage in die stukken. Uit

de toelichting op de regel blijkt dat hierop in zeer bijzondere gevallen een uitzondering kan worden gemaakt.

GEDRAGSREGELS 12 EN 13

De Algemene Raad vond het tijd om te bezien of Gedragsregel 12 (1992), tot stand gekomen

in een tijd dat advocaten hun onderlinge correspondentie veelal voor zichzelf hielden en daarvan geen kopie verstrekten aan hun cliënten, aangepast moest worden.

Bij de herijking van de gedragsregels (1980)



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:49

door de daartoe ingestelde commissie-Bitter,

Om deze reden dienden de noten bij de

de betreffende gedragsregel kritisch onder de

2000 en het Besluit aanmerken als opleiding

die in februari 1992 rapport uitbracht, werd

loep genomen. Uiteindelijk werd echter voor-

gesteld om de regel te handhaven.

Ook nu wordt, gehoord de discussie in het

College van Afgevaardigden, de werking van de gedragsregels als bevredigend ervaren. Het

College heeft daarom besloten de huidige tekst te handhaven.

Verordening op de Permanente Opleiding aangepast te worden. Daarnaast is artikel

4 Verordening op de Permanente Opleiding

2000 aangepast aan de praktijk rond de erkenning van opleidingsinstellingen. S TA G E V E R O R D E N I N G 1 9 8 8

Door de Orde erkende onderwijsinstellingen kunnen, indien aan de voorwaarden is vol-

daan, sinds 1 januari 2005 ook VSO-cursusOVERIG

sen aanbieden. In de Stageverordening 1988 ontbrak echter een artikel op grond waarin de

W I J Z I G I N G E N A D V O C AT E N W E T

De portefeuille is aan het inventariseren wel-

ke wijzigingen in de Advocatenwet gewenst

zijn. In oktober 2005 is aan Justitie al een brief gezonden met een inventarisatie van gewenste wijzigingen van de Advocatenwet op het gebied van de tuchtrechtspraak. Justitie heeft

de Orde opgeroepen om wensen tot aanpas-

sing zoveel mogelijk kenbaar te maken, zodat

deze mee kunnen worden genomen met de

wijzigingen die mogelijkerwijs het gevolg zijn van het door de Commissie Advocatuur uit te brengen rapport.

Bij brief van 11 mei 2005 heeft de minister al

ingestemd met een wetswijziging in verband met het invoeren van een centraal tuchtregister.

VERORDENING OP DE PERMANENTE

regels omtrent de erkenning was neergelegd. Dit is nu mogelijk op grond van artikel 11a.

Vooruitlopend op de aangepaste Beroeps-

opleiding Advocatuur, die in het voorjaar 2007 van start zal gaan, is de Stageverordening 1988 aangepast. Er zijn bepalingen opgenomen omtrent het aantal kansen, de eventuele sancties indien niet direct het onderwijs

31

wordt gevolgd of de toets wordt afgelegd en

het in beginsel niet meer verlenen van een vrijstelling van de toets. Ook kan de relatie

tussen patroon en stagiaire worden beëin-

digd wanneer de stagiaire het certificaat van de Beroepsopleiding niet meer kan behalen

omdat alle toetsen zijn benut. In dat geval is

goedkeuring van de Raad van Toezicht nodig. Er is wel een mogelijkheid gelaten om in bijzondere gevallen af te wijken van de diverse bepalingen.

OPLEIDING 2000

Tot 1 januari 2006 diende een advocaat zelf te

A A N PA S S I N G E X A M E N R E G L E M E N T

ding punten kon opleveren op grond van het

beslissing tot uitsluiting van deelname aan de

beoordelen of een gegeven of gevolgde oplei-

Het Examenreglement is aangepast, zodat de

Besluit aanmerken als opleiding.

toets kan worden genomen door de voorzitter

Gelet op jurisprudentie van de Afdeling

van de Examencommissie. Vóór deze aanpas-

Bestuursrechtspraak Raad van State is dit

sing was een gekwalificeerde meerderheid

op verzoeken tot toekenning van opleidings-

Verder zijn de vervaltermijn van het reeds

niet juist. Vanaf 1 januari 2006 wordt weer

punten beslist, waarna uiteindelijk beroep op de rechtbank mogelijk is. Hierdoor krijgt

de advocaat meer zekerheid over de vraag of

een gevolgde of gegeven opleiding inderdaad punten oplevert.


van de leden van de Examencommissie nodig. gevolgde onderwijs van de Beroepsopleiding vastgelegd, analoog aan de vervalter-

mijn voor reeds behaalde toetsen van de Beroepsopleiding. Tot slot worden de leden

van de Examencommissie namens de rechter-

06-04-2006 11:01:49

lijke macht niet meer voorgedragen door de

vens uit de Gemeentelijke Basisadministratie

maar door Raad voor de Rechtspraak.

van een algemeen verbindend voorschrift, of

Nederlandse Vereniging voor de Rechtspraak,

GEGEVENSVERSTREKKING A A N O R G A N I S AT I E S M E T E E N COMMERCIEEL DOEL

Het beleid van de Orde is steeds geweest dat

– behoudens hoge uitzondering – geen per-

Orde heeft dit naar de achterban gecommu-

niceerd via de elektronische nieuwsbrief Orde

van de Dag en het Advocatenblad (28 januari 2005). De zaak is daarmee afgedaan. DEKENAPPÈL

Algemene Raad is de vraag gerezen of in het

van een Raad van Discipline dekenappèl inge-

nisaties met een commercieel doel. Bij de

Op 30 september 2004 is tegen een beslissing

huidig tijdsgewricht een verruiming van het

steld. Het betrof het niet-opleggen van een

Aanleiding vormde een verzoek om adresge-

omdat de betrokken advocaat zich vrijwil-

gevens van een organisatie die een specifiek

op de advocatuur toegesneden opleiding had ontwikkeld, en deze opleiding via een mailing

onder de aandacht van de doelgroep wilde brengen. Formeel was sprake van een commercieel doel in de zin van de Wet bescher-

ming persoonsgegevens (Wbp). De Algemene Raad heeft in lijn met het geldende verstrekkingsbeleid het verzoek niet gehonoreerd.

Gelet op het grote belang dat aan de (per-

manente) opleiding binnen de advocatuur wordt toegekend, heeft de Algemene Raad aan het College van Afgevaardigden echter voorgesteld dat in de toekomst vergelijkbare

verzoeken van door de Orde erkende oplei-

dingsinstellingen wél worden gehonoreerd. Het College van Afgevaardigden heeft met dit

– op zichzelf gerechtvaardigde – maatregel, lig van het tableau had laten schrappen. De zitting vond plaats op 14 januari 2005. Op 11

maart 2005 werd het dekenappèl gegrond bevonden door het hof van Discipline.

Op 9 mei 2005 heeft de dekenappèl ingesteld wegens een technische kwestie. De betrokken Raad van Discipline was er vanuit gegaan dat het faillissement van een advocaat leidt tot

schrapping van het tableau. De Raad bepaalde daarom dat de naar aanleiding van een tuchtklacht van een rechtzoekende op te leggen

maatregel van schorsing pas zou ingaan op het moment dat verweerder zich – na het einde van het faillissement – weer op het

tableau zou laten inschrijven. Op grond van artikel 16 Advocatenwet wordt een advocaat

die in staat van faillissement is verklaard ech-

voorstel ingestemd.

ter niet van het tableau geschrapt, maar voor

G B A - P R O B L E M AT I E K

in de uitoefening van de praktijk geschorst.

Naar aanleiding van uitspraken van de Raad

van State in juli 2004 trok een aantal gemeen-

ten de conclusie dat gegevensverstrekking op grond van artikel 98 Wet-GBA aan advo-

caten niet langer meer zou zijn toegestaan. Regelmatig is er contact geweest met de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken

(NVVB) te Zoetermeer over deze onwenselijke ontwikkeling. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in een beleidsbrief van de NVVB, inhoudende dat advocaten recht hebben op gege-



omdat een dergelijk voorschrift dat vereist. De

soonsgegevens worden verstrekt aan orga-

strikte verstrekkingenbeleid op zijn plaats is.

32

wanneer dit noodzakelijk is ter uitvoering

de duur van het faillissement van rechtswege De opvatting van de Raad van Discipline zou

tot gevolg hebben dat de schorsing naar aanleiding van de tuchtklacht geen enkel effect

zou sorteren. Dit achtte de deken niet juist. Bij beslissing van 7 november 2005 heeft het

Hof van Discipline de beslissing van de Raad

gecorrigeerd en bepaald dat de tuchtrechte-

lijke schorsing ingaat op het moment dat de schorsing wegens het faillissement zou zijn opgeheven.

Op 2 september 2005 is dekenappèl ingesteld

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:49

tegen de beslissing van de Raad van Discipline

inhoudende dat ingevolge de statuten van de Stichting Beheer Derdengelden de bestuurs-

leden gezamenlijk bevoegd zijn, en dat van een zorgvuldig handelend bestuurslid mag

worden verwacht dat hij toezicht houdt op de door de stichting ontvangen en verrichte betalingen, ook indien door de medebestuurder elektronisch wordt gebankierd en

de afschriften van de rekening achteraf wor-

den gecontroleerd. Het dekenappèl houdt in dat niet kan en mag worden volstaan met

het achteraf controleren van bankafschriften. Te allen tijde, derhalve ook bij elektronisch bankieren, dient een betalingsopdracht door beide bestuurders te worden getekend. De zit-

Het beleid van de Orde is steeds geweest dat – behoudens hoge uitzondering – geen persoonsgegevens worden verstrekt aan organisaties met een commercieel doel

ting vindt plaats medio januari 2006.

Op 15 november 2005 is dekenappèl ingesteld

tegen de beslissing van de Raad van Discipline

Mr. X is tevens commissaris van een besloten

advocaat buiten het arrondissement waar

klager komt op een gegeven moment een

tot aanwijzing van een toezichthouder, een de advocaat is gevestigd die ingevolge arti-

kel 60b Advocatenwet voor onbepaalde tijd

vennootschap. Tussen de vennootschap en

overeenkomst tot stand. Er ontstaat echter een zakelijk conflict, waarin mr. X heeft bemid-

is geschorst. Het Hof heeft het dekenappèl

deld. Niettemin komt het tot een procedure,

de Raad ten onrechte de aanwijzing van een

door mr. Z, een andere kantoorgenoot van mr.

gegrond verklaard en daarbij overwogen dat

toezichthouder gebaseerd heeft op een ana-

loge toepassing van artikel 60b juncto artikel

waarin de vennootschap wordt bijgestaan

X. Deze kantoorgenoot maakt in de conclusie van dupliek van de zijde van de vennoot-

48c, lid 1 Advocatenwet. Het toezicht houden

schap een opmerking over het strafrechtelijk

gen als bedoeld in artikel 60b Advocatenwet

X en mr. Z een klacht indient wegens schen-

op de naleving en het gebruik van voorzienin-

kan slechts aan de Orde toevallen als de Raad voorzieningen heeft getroffen als in die bepaling bedoeld. Dergelijke voorzieningen zijn

evenwel niet door de Raad getroffen. Daarom

mist de benoeming van een toezichthouder

wettelijke grondslag, en kan ook van een analoge toepassing van genoemde artikelen geen sprake zijn.

Tot slot is dekenappèl ingesteld tegen de

beslissingen van de Raad van Discipline

33

verleden van klager, waarop klager tegen mr. ding van de geheimhoudingsverplichting en

het behartigen van tegenstrijdige belangen.

De Raad van Discipline heeft de klachten, gelet op de feiten en omstandigheden van het geval, ongegrond verklaard. De deken

is echter van mening dat in deze kwestie Gedragsregel 6 en Gedragsregel 7 wel degelijk zijn geschonden. De mondelinge behandeling vond eind januari 2006 plaats.

Arnhem van 29 augustus 2005. De casus is

als volgt. Een kantoorgenoot van Mr. X, mr. Y, heeft klager in het verleden bijgestaan in enkele strafzaken. Bij één van deze zaken

tegen klager is ook mr. X betrokken geweest.


06-04-2006 11:01:50



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:52

NAAM

He nk Gr oot vel d 55 jaa r Pe ls Ri jck en & Dr oog lee ver Fo rtu ijn civ iel rec ht (w ett eli jke ren te) a ar LEEFTIJD

WERKZAAM BIJ

05

J

ver s

g la rd e v a eO n ds

05

Jaarver

in zicht kwam. We spreken begin jaren negentig. Ik gaf verschillende post-academische rd e v a eO n ds

Beroepsopleiding. Eerst gaf ik zowel Wettelijke rente als Verjaring, maar op een gege-

ven moment is dat gesplitst. Het is voor de stagiaires ook prettiger om na verloop van tijd een andere stem te horen. In de beginjaren van de Beroepsopleiding werd er mondeling getoetst. Dat is eigenlijk te prefereren boven een schriftelijke toets. Je kunt doorvragen om er achter te komen of de stagiaire iets écht begrijpt. Een gedragsrechterlijk onderwerp als tegenstrijdig belang, daar kun je ook veel beter met elkaar over praten. Maar ik begrijp dat mondeling

DOSSIER DOCENT

cursussen, en mij werd op een gegeven moment gevraagd of ik ook wilde doceren in de

Nederlan

vocaten 2 0 Ad

s

g la

“Ik ben in de advocatuur met doceren begonnen toen het Nieuw Burgerlijk Wetboek

Nederlan

vocaten 2 0 Ad

DOCEERT

toetsen met de huidige instroom van stagiaires niet meer kan. Dat zou eenvoudigweg te veel tijd kosten. Wat mij opvalt is dat stagiaires in de loop van de tijd minder nauwkeurig en trefzeker zijn geworden in het formuleren. Taal is het wapen van de advocaat, en dus moet je daar heel zorgvuldig en precies in zijn. Dat geldt ook voor zaken als zinsbouw, de d’s en de t’s. Een enkele keer is het echt kleuteriaans. In het juridische niveau van de stagiaires zie ik ten opzichte van vroeger overigens weinig verschil. Al heb ik wel een tip: lees de wet! Laat die handboeken eerst maar even liggen. Zo heb ik zelf grip gekregen op het Nieuw Burgerlijk Wetboek en Rechtsvordering. Je bent als docent een beetje een acteur, net als advocaten een beetje acteur moeten zijn. Daar valt in de opleiding wel wat te winnen. Als rechter-plaatsvervanger zit ik soms lange tijd naar de kruin van de advocaat te staren. Dan wordt de hele pleitnota voorgelezen. Dat is een slechte zaak. Het gaat er om dat je je publiek weet te boeien. Onthou de twee b’s: boodschap en blik.”


06-04-2006 11:01:52

GEFINANCIERDE RECHTSHULP Eindelijk is het zover: Viv-alt, dat voorziet in een gewijzigde draagkrachttoets bij de aanvraag voor een toevoeging, heeft de Tweede en Eerste Kamer doorlopen. Datum van inwerking-

36

treding van de wet, die moet leiden tot een aanzienlijke administratieve lastenverlichting voor de advocatuur, is 1 april 2006. Verder heeft in het verslagjaar de stelselherziening van de gesubsidieerde rechtshulp zijn beslag gekregen.



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:52

VIV-ALT

Viv-alt is de aanduiding van het alternatief

De transitie van medewerkers van de Bureaus

voor Rechtshulp naar de advocatuur is nage-

voor de procedure ingeleid met een Verkla-

noeg voltooid. De ten gevolge van de stelsel-

is in een gewijzigde draagkrachttoets. Op

ben wel geleid tot discussie aangaande de

ring omtrent inkomen en vermogen. Voorzien 19 december 2005 is het wetsvoorstel tot

wijziging van de Wet op de rechtsbijstand houdende aanpassing van het inkomensen vermogensbegrip aan het fiscale inkomens-

en vermogensbegrip aangenomen. Datum van inwerkingtreding is vastgesteld op 1 april 2006.

STELSELHERZIENING

Op 14 november 2005 heeft de minister van Justitie de Monitor Gesubsidieerde Rechts-

bijstand 2005 aan de Tweede Kamer aan-

geboden. De Monitor 2005 geeft inzicht in de ontwikkeling van de vraag naar en het

aanbod van gesubsidieerde rechtsbijstand tot

en met het jaar 2004. Ook bevat de Monitor gegevens over actuele ontwikkelingen binnen het stelsel van gesubsidieerde rechts-

bijstand, zoals op het terrein van mediation en de oprichting en het functioneren van de Juridische Loketten.

herziening ontstane ‘transitiekantoren’ hebnaamgeving van deze kantoren. Gebleken is dat de nieuwe kantoren hechtten aan het

gebruik van het woord ‘rechtshulp’ in de kan-

toornaam. Vaak zijn deze kantoren ook geves-

tigd op de oude locatie van het Bureau voor Rechtshulp en blijken deze ook het oude tele-

Loketgebruikers en toevoegingsgebruikers zijn tevreden over de kwaliteit van de verleende rechtsbijstand foonnummer te gebruiken, alsmede de exten-

sie van het e-mailadres van het voormalige Bureau voor Rechtshulp. Voorts is geconsta-

Het aantal advocaten dat gesubsidieerde

teerd dat een op het Bureau voor Rechtshulp

ten opzichte van 2003. Er is geen sprake van

Deze situatie heeft de Algemene Raad aange-

rechtsbijstand verleende, is licht toegenomen een aanbodprobleem: 47% van alle bij de balie

ingeschreven advocaten verleent gesubsidieerde rechtsbijstand. In het algemeen vindt

men de stelselherziening een goede ontwik-

keling. De tevredenheid onder gebruikers van het Juridisch Loket is hoger dan de tevredenheid van degenen die rechtshulp kregen van een Bureau voor Rechtshulp. Loketgebruikers

gelijkend logo wordt gebruikt.

merkt als misleidend en daarmee strijdig met

de Samenwerkingsverordening 1993. Bij wijze van coulance is ingestemd met een gedoogsi-

tuatie tot 1 juli 2006. Vanaf die datum dient er uniformiteit op dit terrein te bestaan, en moeten de betreffende kantoren zich aanpassen aan de geldende regelgeving daaromtrent.

en toevoegingsgebruikers zijn tevreden over

L AT

De gestegen kosten voor rechtzoekenden heb-

het bezit zijn van een arrangement met de

de kwaliteit van de verleende rechtsbijstand.

Per 1 januari 2006 kunnen advocaten die in

ben niet geleid tot substantiële uitval van de

Raden voor Rechtsbijstand een lichte advies-

vraag naar rechtshulp op toevoegingsbasis.

toevoeging (LAT) aanvragen in zaken waarbij

hebben niet veel moeite gehad om de voor-

heeft plaatsgevonden. De Raden hebben met

Gebruikers van gesubsidieerde rechtsbijstand ziening te vinden.


37

geen verwijzing vanuit een Juridisch Loket 3200 advocaten een verwijsarrangement

gesloten. De advocaat houdt zich op grond

06-04-2006 11:01:53

van een dergelijk arrangement beschikbaar

WERKGROEP AANWASBEVORDERING

den doorverwezen. Bij het toetsen van de

voor Rechtsbijstand over mogelijke maatrege-

voor zaken die vanuit het Juridisch Loket wor-

Sinds 2004 overleggen de Orde en de Raden

LAT wordt wel bezien of het op de weg van

len om bij net afgestudeerden en studenten

het Juridisch Loket had gelegen om advies te geven. Als dat het geval is, wordt er geen toevoeging verstrekt.

PROCEDURE ORDE TEGEN DE S T I C H T I N G R E C H T S B I J S TA N D FRIESLAND

Sinds 1994 bestaat er een intensieve discus-

sie over de toelaatbaarheid van de betalende

praktijk door de stichtingen rechtsbijstand, dat wil zeggen het verlenen van rechtsbijstand aan rechtzoekenden die niet voor

gefinancierde rechtsbijstand in aanmerking

De Orde en de Raden voor Rechtsbijstand overleggen over mogelijke maatregelen om bij net afgestudeerden en studenten belangstelling te wekken voor rechtshulpverlening aan particulieren

38

komen. In 1994 is de betalende praktijk van

lening aan particulieren c.q. de toevoegingspraktijk. Op die wijze wordt getracht om het

aanbod van stageplaatsen in dit segment van de advocatuur te bevorderen.

Het Verwey-Jonker Instituut heeft een onderzoek uitgevoerd onder studenten en stagi-

aires naar hun voorkeuren en beelden bij de beroepskeuze. Het rapport biedt voldoende aanknopingspunten om een gerichte cam-

pagne onder studenten uit te voeren. Alvorens een dergelijke campagne op te zetten, wordt een aanvullend onderzoek wenselijk geacht

om te bezien of de premissen die ten grond-

slag liggen aan het aanwasproject nog onverkort gelden. In het volgende verslagjaar kun-

nen daarover nadere mededelingen worden gedaan.

REGELING SUBSIDIËRING MEDISCHE HAALBAARHEIDSONDERZOEKEN IN LETSELSCHADEZAKEN

Per 1 mei 2005 heeft de minister van Justitie een regeling in het leven geroepen voor subsidiëring van een medisch haalbaarheidsonderzoek – en onder omstandigheden het deskun-

digenbericht – in letselschadezaken. Eén van

de voorwaarden is dat de aansprakelijkheid in de letselschadezaak niet van tevoren vast-

staat. De subsidie bedraagt € 200 en wordt in

de Stichting Rechtsbijstand Friesland onder-

principe niet teruggevorderd.

Juridische Dienstverlening.

haalbaarheidsonderzoek een second opinion

gebracht in een daartoe opgerichte Stichting In een vonnis van Rb. Leeuwarden d.d. 3 decem-

ber 2003 is aan de Stichtingen verboden nog

langer de betalende praktijk uit te (doen) oefenen. De Stichtingen hebben in hoger beroep onder andere de Orde van Advocaten in

Leeuwarden gedagvaard. Mede in verband met de transitie is tot op heden geen uitvoe-

ring gegeven aan het hoger beroep. De zaak is in september 2005 geroyeerd.



belangstelling te wekken voor rechtshulpver-

Onder omstandigheden kan na een gedaan worden aangevraagd, waarvoor nog één

keer subsidie kan worden verleend. Indien

het haalbaarheidsonderzoek daartoe aanleiding geeft, kan vervolgens door de advocaat

ten behoeve van de rechtzoekende bij de

Raad voor Rechtsbijstand een lening worden aangevraagd om een deskundigenonder-

zoek te financieren. Het bedrag van de lening bedraagt maximaal € 3.000.

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:01:53

ASIEL

LOTJE VAN DEN

VIDEOCONFERENTIE

PUTTELAAR

De Orde heeft op 1 juli 2005 advies uitgebracht over dit besluit dat betrekking heeft op het

door middel van een videoconferentie horen van een vreemdeling in een beroepsprocedure tegen een vrijheidsbenemende maatregel. De ministerraad heeft in december 2005 met het besluit ingestemd.

VERSNELDE BEHANDELING KANSRIJKE ASIELAANVRAGEN

De minister heeft per 6 december 2004 moge-

lijk gemaakt dat ook kansrijk geachte asielverzoeken in de AC-procedure kunnen worden behandeld. De Orde heeft met Vluchtelin-

genwerk Nederland en Stichting Rechtsbij-

stand Asiel op 9 augustus 2005 een brief aan

de minister van Vreemdelingenzaken en Inte-

gratie gestuurd met het verzoek haar beleid aan te passen, aangezien de AC-procedure om meerdere redenen voor deze zaken niet geschikt is.

De minister heeft geantwoord dat de brief

zal worden betrokken bij het onderzoek naar

de verdere verbetering van de AC-procedure. Dat onderzoek wordt de komende tijd door

het ministerie uitgevoerd. Bij het onderzoek zullen ook de resultaten van de evaluatie van de Vreemdelingenwet 2000 (binnenkort

verwacht) worden betrokken. De Orde zal de ontwikkelingen volgen.

LEIDRAAD VOOR DE A S I E L A D V O C A AT

De Raden voor Rechtsbijstand hebben de Leidraad voor de asieladvocaat opgesteld, die

een beschrijving bevat van de best practi-

ces in de rechtsbijstandverlening in asielzaken. Voorts bevat de leidraad concrete (minimum)normen, die tevens een uitwerking zijn

van de Gedragsregels van de Orde. In de inschrijvingsvoorwaarden 2006 hebben de Raden voor Rechtsbijstand opgenomen dat de asieladvocaten in de praktijkvoering de eisen uit de Leidraad dienen na te leven. Een en

portefeuillehouder Gefinancierde Rechtshulp en Asiel

‘V

olgens de Monitor Gesubsidieerde Rechtsbijstand 2005 bestaat er bij de rechtzoekenden tevredenheid over de dienstverlening door de

medewerkers van de juridische loketten. Ook de samenwerking tussen de loketten en advocaten stemt tot tevredenheid. In 2006 zal het functioneren van het loket

verder worden geoptimaliseerd.

In 2005 is een substantieel

aantal Bureaujuristen door-

39

gestroomd naar de advocatuur. De verwachting is dat

de transformatie van de

Bureaus voor Rechtshulp in

het eerste half jaar van 2006 zijn beslag zal krijgen. Mede

door deze doorstroming is het aanbod om te kunnen voorzien in gefinancierde rechtsbijstand voldoende.

Met de gerealiseerde wijziging van de Wet op de

rechtsbijstand houdende aanpassing van het inkomensen vermogensbegrip aan het fiscale inkomensen vermogensbegrip (viv-alt) is voldaan aan de roep om tot

een vermindering van administratieve lasten te komen. Inwerkingtreding is 1 april 2006.

Het aantal asielzoekers loopt nog steeds terug. De

evaluatie van de toedeling van nieuwe zaken tussen asieladvocaten en juristen heeft een aanvang genomen en zal ultimo 2006 worden afgerond.

In 2005 is bewerkstelligd dat het moment van rechtsbijstand door dezelfde rechtsbijstandverlener in asiel-

procedures naar voren is geschoven, waarmee een einde is gekomen aan de situatie dat een asielzoeker in de fase van de voorbereiding van het nader verhoor te maken kreeg met een andere rechtsbijstandverlener dan degene die de asielzoeker tijdens het nader verhoor bijstond.’

ander wordt in 2006 nader uitgewerkt.


06-04-2006 11:02:00



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:06

Jaarver

s Nederlan

rd e v a eO n ds

vocaten 2 0 Ad vocaten 2 0 Ad

05

g la

DOCEERT

rd e v a eO n ds

WERKZAAM BIJ

s Nederlan

LEEFTIJD

Jaarver

g la

Ja n va n de Ve ni s 31 jaa r Gr een pea ce Int ern at ion al, ad voc aa t in di en stb etr ek kin g ge dr ag sre ch t

NAAM

05

“Ik ben als advocaat in het arbeidsrecht begonnen in Utrecht. Daarna de commerciële praktijk bij een advocatenkantoor in Amersfoort. Ik heb me daar vooral bezig gehouden met internationaal ondernemingsrecht en sprak ook regelmatig over dit onderwerp op seminars en internationale bijeenkomsten. Deze werden door het kantoor georganiseerd Toen ik vijf jaar ervaring had, heb ik mij met een curriculum en een motivatiebrief gemeld bij de Orde. Ik wilde oorspronkelijk Burgerlijk Procesrecht geven, maar dat zat vol. Er was wel behoefte aan docenten Gedragsrecht en Declarabele en Gefinancierde Rechtshulp. Dat ben ik gaan doen. Nu geef ik alleen nog Gedragsrecht. Wat mij betreft is de kwaliteit echt nummer 1. Zeker gelet op de belangen en ook de vaak kwetsbare cliënten. Daarom ook zou er strenger geselecteerd mogen worden aan de poort en in de Beroepsopleiding. Nu slaagt vaak meer dan 90% in één keer, dat kan eigenlijk niet.

DOSSIER DOCENT

voor cliënten en voor leden van het Europese advocatennetwerk Eurojuris.

Ik weet nog dat ik als advocaat met een jaar ervaring bij schikkingsonderhandelingen op de gang de kantonrechtersformule moest uitleggen aan een advocaat met 20 jaar ervaring. Dat is natuurlijk van de gekke. Mijn positie als advocaat in dienstbetrekking is een aparte. Enerzijds ben je vooral bedrijfsjurist en loyaal aan je werkgever, anderzijds wil dezelfde werkgever wel eens zaken gerealiseerd zien, waarover je als advocaat negatief adviseert. Om die reden is het goed om een professioneel statuut te hebben, zoals ook vereist is in de regels van de Orde. De juridische afdeling hier bestaat uit vier mensen, van wie twee advocaten, en ieder van ons richt zich op speciale aandachtsgebieden. Voor de organisatie is het goed om juridische slagkracht in huis te hebben. Greenpeace International heeft veel ervaring met het zijn van gedaagde, overal ter wereld. Meer en meer proberen we nu ook actief gebruik te maken van het recht om onze doelstellingen te bereiken. Verder is het hebben van advocaten in dienstbetrekking goedkoper. De advocatenrekeningen zijn flink gedaald. Overigens gaat het geld dat ik verdien met het geven van les in de Beroepsopleiding rechtsreeks in de kas van Greenpeace International. Op die manier verdien ik mijn advocatuurlijke kosten deels terug.”


06-04-2006 11:02:07

WETGEVINGSADVISERING De Algemene Raad bracht met behulp van de verschillende commissies dit jaar weer veel adviezen uit over conceptwetgeving. Wanneer de Orde niet in de departementale fase is geconsulteerd, dan brengt zij vaak – gevraagd of ongevraagd – advies uit aan de

42

Vaste Commissies van de Tweede Kamer. Rechterlijke macht en het Openbaar Ministerie wisten de Orde te vinden voor consultatie over procesregelingen of aanwijzingen. Per saldo werden dit verslagjaar veertig adviezen uitgebracht, tegenover 32 in 2004 en 23 in 2003. In de adviezen wordt met name aandacht besteed aan de gevolgen van de voorstellen voor de rechtsbescherming van de burger en de beroepsuitoefening van de advocaat. De adviezen blijken regelmatig in vruchtbare aarde te vallen. Niet alleen past de minister een enkele keer een voorontwerp aan, maar ook blijkt uit Kamerstukken dat politieke partijen vaak suggesties of vragen van de Orde overnemen. Ter illustratie staan hierna verspreid door de tekst enkele van dergelijke citaten uit Kamerstukken.



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:07

STRAFRECHT 1. Stroomlijning hoger beroep en verzet Conceptwetsvoorstel tot wijziging van het Wetboek van Strafvordering met betrekking tot het hoger beroep in strafzaken, het aanwenden van gewone rechtsmiddelen en het wijzigen van de tenlastelegging. Brief van de Orde aan de minister van Justitie van 10 januari 2005, advies-

de afhandeling gelden van een boete op

het gebruik maken van voorwetenschap.

grond van de Wet Mulder.

Door de introductie van dat begrip wer-

De Algemene Raad heeft de Adviescom-

den sommige uitzonderingen overbodig.

missie Strafrecht om advies gevraagd.

De Algemene Raad beveelt in navolging

De Algemene Raad heeft er op zichzelf

van de Adviescommissie aan om de

begrip voor dat het kabinet recidive wil

consequenties van de uitzonderingen

aanpakken ter bescherming van de ver-

beter te doordenken. Anders wordt het

keersveiligheid. Hij signaleert echter met

bereik van de strafbepaling groter dan de

zorg dat dit wetsvoorstel een inbreuk

Richtlijn marktmisbruik – waarvan de ver-

maakt op vanouds geldende uitgangs-

bodsbepaling maximaal geharmoniseerd

punten van ons strafrechtelijke systeem.

moet worden – toestaat.

nummer 419.

In bepaalde gevallen wordt de rechter namelijk verplicht om aan de bestuurder

4. Landelijk aanhoudingsprotocol

Met dit wetsvoorstel wordt beoogd het

van een motorvoertuig een rijontzegging

Een door het project Keten OM-RM

hoger beroep om te vormen tot een

voor een bepaalde periode op te leggen.

(Openbaar Ministerie en de rechterlijke

voortbouwend appèl omwille van de

Dat is in strijd met de vrijheid van de

macht) ontwikkeld aanhoudingenprotocol.

doelmatigheid en ter voorkoming van

rechter om binnen de grenzen van de

Advies van de Orde aan de secretaris van

dubbele werkzaamheden. Hoger beroep

strafmaxima en de algemene strafmi-

het Programma Strafsector 2006 van 29

moet een volwaardige, zelfstandige

nima een passende straf op te leggen.

april 2005, adviesnummer 428.

instantie blijven. De Algemene Raad

Bovendien wordt hiermee voor het eerst

heeft de Adviescommissie Strafrecht om

een minimumstraf ingevoerd. Een AMvB

Het Landelijk aanhoudingsprotocol in

advies gevraagd.

zal nader uitwerken voor welke periode

strafzaken beoogt het beleid op het

Zowel de commissie als de Algemene

de rijontzegging verplicht moet worden

gebied van het aanhouden van strafzit-

Raad is tevreden over het feit dat niet

opgelegd. De Algemene Raad heeft ver-

tingen te uniformeren. Het zou moeten

is gekozen voor een corrigerend appèl

zocht om te worden geconsulteerd over

gelden voor verzoeken tot aanhouding

of voor een bindend grievenstelsel.

de concept-AMvB om te beoordelen of de

die voorafgaande de zitting worden

Niettemin meent de Algemene Raad dat

rechten van een verdachte voldoende zijn

gedaan, met analoge toepassing op tij-

het uitgangspunt van een volwaardige

gewaarborgd.

dens de zitting gedane verzoeken. De Algemene Raad heeft het protocol

instantie deels wordt ondergraven door onder meer beperkingen voor het horen

3. Marktmisbruik

voorgelegd aan de Adviescommissie

van getuigen en deskundigen. Bovendien

Conceptbesluit marktmisbruik. Brief van

Strafrecht. Deze voert een aantal belang-

zijn de voorgestelde maatregelen voor-

de Orde aan het ministerie van Financiën

rijke bezwaren aan, bijvoorbeeld ten

namelijk nadelig voor de verdediging. Zo

van 20 april 2005, adviesnummer 425.

aanzien van het voorschrift dat een raadsman zich dient te laten vervangen

lijkt het voorgestelde verlofstelsel niet te gelden voor het Openbaar Ministerie en

Het besluit strekt tot uitwerking van de

indien hij voorziet dat hij niet ter zitting

worden de eenparigheidregels geschrapt.

Wet marktmisbruik en een viertal uitvoe-

aanwezig kan zijn – ook in geval van een

De Algemene Raad onderschrijft de

ringsrichtlijnen. De Algemene Raad heeft

eenmanskantoor.

aanbevelingen van de commissie om het

de Adviescommissie Strafrecht gevraagd

De Algemene Raad sluit zich bij het oor-

wetsvoorstel op meerdere punten aan te

om advies. Deze betreurt het dat geen

deel van de commissie aan dat het proto-

passen en te verduidelijken.

verduidelijking is gegeven van het begrip

col relatief kort zou kunnen zijn. In begin-

‘redelijk vermoeden’ als bedoeld in artikel

sel hoeven slechts twee aanbevelingen

2. Puntenstelsel rijbewijzen

47e eerste lid van de wet. Dat komt de

tot uitdrukking te komen, namelijk 1. om

Conceptwetsvoorstel tot wijziging van de

rechtszekerheid niet ten goede.

in alle gevallen waarin dat mogelijk is,

Wegenverkeerswet 1994 in verband met

Daarnaast is op problematische wijze

overleg te plegen met de raadsman over

de invoering van een puntenstelsel rijbe-

uitvoering gegeven aan enkele gehand-

de beoogde zittingsdatum, dan wel deze

wijzen. Brief van de Orde aan de minister

haafde uitzonderingen uit het KB van

in de gelegenheid te stellen zich daarover

van Justitie van 1 februari 2005, advies-

17 december 1998, die de wetgever eer-

uit te laten, en 2. de mogelijkheid tot

nummer 420.

der overbodig leken in verband met de

inzage in het strafdossier op de dag van

invoering van het begrip ‘gebruik maken

de zitting tot regel te verheffen, zodat

Het kabinet wil met dit voorstel recidive

van’ in de verbodsbepaling van artikel 46

de advocaat zonder uitzondering op de

van ernstige verkeersdelicten harder aan-

Wte 1995. De nu voorgestelde uitzonde-

zittingsdag kan verifiëren of zijn dossier

pakken. Voor lichte verkeersfeiten blijft

ringen vallen niet onder het verbod op

compleet is. Daarmee kunnen verzoeken


43

06-04-2006 11:02:07

om aanhouding voor én tijdens de zitting

wetdelicten. Ondanks het nogal willekeu-

Adviescommissies Vreemdelingenrecht

worden voorkomen.

rig verschil tussen Opiumwetdelicten en

én Strafrecht geadviseerd.

andere misdrijven, die even ernstig kun-

De Algemene Raad sluit zich aan bij

5. Illegale drugshandel

nen zijn, kan de Algemene Raad per saldo

de conclusie van de Adviescommissie

Implementatie van het kaderbesluit ille-

toch instemmen met de motieven van

Vreemdelingenrecht dat de invoering van

gale drugshandel over de vaststelling van

de regering. Aanpassing van de maxima

videoconferentie, mede gezien de inter-

minimumvoorschriften met betrekking tot

in artikel 140 Sr zou een veel bredere

nationale ontwikkelingen, een onver-

de bestanddelen van strafbare feiten en

werking hebben, en daardoor inderdaad

mijdelijke stap is. Vanwege de diverse

met betrekking tot straffen op het gebied

disproportioneel zijn. Wijziging van de

onvolkomenheden van de bestaande

van illegale drugshandel. Brief van de

Opiumwet is dan het geringste kwaad.

systemen zou het besluit echter meer

Orde aan de minister van Justitie van 20

De Algemene Raad juicht het toe dat de

waarborgen dienen te bevatten dan het

mei 2005, adviesnummer 429.

regering aandacht zal vragen voor de

huidige concept. Zo doet de commissie

samenhang tussen verschillende kader-

praktische suggesties voor de techniek

besluiten met bepalingen over criminele

van het telehoren en over de vraag wie

beperkt. Nederland loopt in de Europese

organisaties. Een dergelijke alerte opstel-

de orde handhaaft tijdens het horen in

pas waar het hard drugs betreft. Het

ling is hard nodig, omdat de EU-onder-

de gevangenis of het politiebureau. Ook

voorstel behelst voornamelijk wijzigingen

handelingen niet garant staan voor ver-

rijzen praktische vragen over het uitwis-

die zien op de strafmaxima in de sfeer

beteringen van het nationale strafrecht.

selen van stukken.

De strekking van dit wetsvoorstel is

van soft drugs.

Voorts bevelen beide Adviescommissies met kracht aan dat in het besluit nader

‘Teneinde elke discussie over de aanwezigheid van de 44

accountant in de algemene vergadering uit te sluiten, moet wel een regeling in artikel 2:117 BW worden opgenomen over het bijwonen van en het woordvoeren in die vergadering door de accountant. Op grond van het voorgaande wordt het voorstel van de Gecombineerde Commissie Vennootschapsrecht gedeeltelijk overgenomen’ PvdA-fractie, Tweede Kamer, vergaderjaar 2004-2005, 29 737, nr. 7

wordt ingevuld op welke wijze bezwaar kan worden gemaakt tegen een voorgenomen beslissing van de rechtbank om videoconferentie toe te passen. De Adviescommissie Strafrecht, die geen voorstander is van videoconferentie, geeft aan welk soort zaken in het besluit in ieder geval zou moeten worden uitgesloten. Het tweede besluit bepaalt in welke gevallen geen gebruik wordt gemaakt van videoconferentie, en op welke wijze bezwaar kenbaar kan worden

De Algemene Raad waardeert het met de

6. en 7. Besluit videoconferentie

gemaakt tegen het voornemen gebruik

Adviescommissie Strafrecht dat de rege-

Ontwerpbesluit houdende algemene eisen

te maken van videoconferentie. De

ring erin is geslaagd om het Nederlandse

ten aanzien van het horen van personen

Adviescommissie Strafrecht constateert

vervolgingsbeleid inzake soft drugs

per videoconferentie en conceptbesluit tot

dat het merendeel van haar eerdere

buiten schot te houden. Wel vraagt hij

wijziging van het Besluit videoconferen-

opmerkingen in adviezen over het wets-

aandacht voor de laatste ontwikkelingen

tie. Brieven van de Orde aan de ministers

voorstel en het eerste besluit niet is

in de (inter)nationale discussie over lega-

van Justitie en Vreemdelingenzaken en

gehonoreerd. Daarnaast plaatst zij de

lisering van het telen van cannabispro-

Integratie van 1 juli 2005 en aan de minis-

nodige kanttekeningen bij de verschil-

ducten. De verhoging van de strafmaxi-

ter van Justitie van 20 december 2005,

lende uitwerking van het ‘kenbaar maken

ma zou wat de Algemene Raad betreft

adviesnummers 431 en 457.

van bezwaar’, al naar gelang een ver-

niet verder moeten gaan dan waartoe de Het eerste besluit heeft betrekking op

opgeroepen voor verhoor. De commissie

ren bestanddeel ‘grote hoeveelheid’ zou

het horen van een vreemdeling in een

beveelt aan dat de rechter de verdediging

moeten worden ingevuld met grotere

beroepsprocedure tegen een vrijheids-

in beide gevallen uiterlijk 24 uur voor de

aantallen dan de toelichting nu voorstelt,

benemende maatregel, en kan later

aanvang van het verhoor laat weten of

zeker gezien de fors hogere straffen.

– afhankelijk van de ontwikkelingen

videoconferentie wordt toegepast. Ook

Een bijzondere regeling voor de crimine-

– worden omgezet in een besluit dat

wijst de commissie er op dat een aantal

le organisatie leidt tot verhoging van

tevens voor het strafrecht en burgerlijk

belangrijke zaken niet in het besluit is

de maximumstraffen voor alle Opium-

recht geldt. Om die reden hebben de

geregeld, zoals de plaats van de tolk en



dachte schriftelijk of mondeling wordt

richtlijn verplicht. En het nieuw in te voe-

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:08

de ondertekening van het proces-verbaal

Strafrecht gehoord, zich vinden in het

adviseren. De Raad sluit zich aan bij

door degene die wordt gehoord, verhoord

concept.

de aanbeveling van de commissie om

of ondervraagd.

De Algemene Raad is verheugd dat de

aan het gewijzigde artikel bepaalde

aanwezigheid van de deken bij een door-

voorschriften te verbinden, die thans al

zoeking in de aanwijzing wordt besten-

gelden voor artikel 174a van de Gemeente-

digd. Dat dient de handhaving van het

wet. Of de voorgestelde wetswijziging

Conceptwetsvoorstel tot wijziging van het

beroepsgeheim en het verschoningsrecht,

noodzakelijk is dan wel in de praktijk in

Wetboek van Strafrecht in verband met

en vormt een verbetering ten opzichte

een behoefte voorziet, kan de Raad moei-

de strafbaarstelling van de verheerlijking,

van de huidige situatie waarin de afspra-

lijk beoordelen en laat hij daarom buiten

vergoelijking, bagatellisering en ontken-

ken per arrondissement verschillen.

beschouwing.

ning van zeer ernstige misdrijven en ont-

De deken hoort deze functie echter

8. Verheerlijking van zeer ernstige misdrijven

zetting van de uitoefening van bepaalde

tevens te vervullen als het een niet-ver-

beroepen. Brief van de Orde aan de minis-

dachte advocaat betreft. Bij het tappen

ter van Justitie van 19 september 2005,

van een verdachte advocaat worden in

Conceptbesluit gerechtstolken en beëdig-

adviesnummer 443.

de praktijk alle telefoonlijnen van zijn

de vertalers. Brieven van de Orde aan de

kantoor afgeluisterd. Dat vormt tevens

minister van Justitie en aan de Tweede

Dit wetsvoorstel, in de wandelgangen

een inbreuk op het verschoningsrecht en

Kamer van 21 oktober 2005, adviesnum-

wel met de oneigenlijke term ‘apologie-

de geheimhoudingsplicht van de andere

mer 442.

verbod’ aangeduid, is vooral ingegeven

advocaten en hun medewerkers. De Raad

door de behoefte op te treden tegen de

vraagt hier aandacht voor, zodat cliënten

De Algemene Raad bracht in 2004 advies

radicale vormen van het moslimfunda-

van integere en onverdachte advocaten

uit over het conceptwetsvoorstel waarop

mentalisme.

niet de dupe worden van eventuele mis-

dit besluit is gebaseerd.


stappen van een kantoorgenoot.

De Adviescommissie Strafrecht consta-

missie Strafrecht gevraagd hierover

11. Gerechtstolken en beëdigde vertalers

teert in haar advies over het besluit dat het wetsvoorstel dat nu bij de Tweede

een preadvies op te stellen. De Raad

10. Wijziging Opiumwet

onderschrijft het advies. Hij heeft er

Conceptwetsvoorstel tot wijziging van

Kamer in behandeling is, een aantal ver-

begrip voor dat de regering zich inspant

artikel 13b van de Opiumwet in verband

beteringen bevat betreffende de wettelij-

om de burgers ook via wetgeving te

met het creëren van de mogelijkheid voor

ke integriteitseisen en de klachtbehande-

beschermen tegen terreur. Ook de Raad

de burgemeester om bestuursdwang toe

ling. De commissie ziet wetsvoorstel en

deelt de zorg over de verharding van de

te passen ter handhaving van de artikelen

besluit als een vooruitgang ten opzichte

maatschappelijke verhoudingen en het

2 en 3 van de Opiumwet, in woningen, niet

van de huidige situatie, waarin gerech-

maatschappelijk debat. Hij deelt echter

voor het publiek toegankelijke lokalen of

ten eigen kwaliteitseisen aanleggen en

tevens de van meerdere zijden geuite

bij woningen of die lokalen behorende

politiediensten soms oncontroleerbaar

twijfels over de praktische toepasbaar-

erven. Brief van de Orde aan de minister

gebruik maken van tolken en vertalers

heid van het voorgestelde artikel 137h.

van Justitie van 21 oktober 2005, advies-

waaraan geen objectief meetbare

De Algemene Raad vreest dat toepassing

nummer 441.

kwaliteitseisen worden gesteld. Wel zou kennis van juridische termino-

van dat artikel averechts kan werken. Artikel 13b Opiumwet geeft burgemees-

logie en (basis)kennis van het rechts-

ters sinds 1999 de mogelijkheid om

systeem moeten worden geëist, zodat

bestuursdwang toe te passen bij drugs-

tolken zonder juridische taalkennis niet

Conceptaanwijzing toepassing opspo-

handel vanuit voor het publiek toeganke-

‘gerechtstolk’ worden. Verder gaan tolken

ringsbevoegdheden en dwangmiddelen

lijke lokalen en erven – zij kunnen een

en vertalers die staan ingeschreven in het

tegen verdachte advocaten. Brief van de

lokaal dan sluiten. Artikel 174 Gemeente-

huidige register automatisch over naar

Orde aan het College van Procureurs-

wet geeft hen de mogelijkheid om

het nieuwe register, zonder dat wordt

Generaal van 21 september 2005, advies-

woningen en niet voor het publiek toe-

getoetst of zij aan de nieuwe kwaliteits-

nummer 450.

gankelijke lokalen en erven te sluiten bij

eisen voldoen. Dat lijkt een directe onder-

9. Aanwijzing dwangmiddelen tegen advocaten

verstoring van de openbare orde. Met dit

graving van de nieuwe wet, die transpa-

Deze aanwijzing normeert de toepas-

wetsvoorstel wordt artikel 13b Opiumwet

rantie over de kwaliteit en integriteit van

sing van doorzoeking, inbeslagneming

ook van toepassing op laatstgenoemde

tolken en vertalers beoogt.

en opname van (tele)communicatie van

lokalen en erven.

verdachte advocaten. In grote lijnen kan


de Algemene Raad, de Adviescommissie

missie Strafrecht gevraagd hierover te


45

06-04-2006 11:02:09

12. Taakuitoefening Centraal Justitieel Incassobureau Conceptwetsvoorstel betreffende de opname in het Wetboek van Strafvordering van bepalingen omtrent de taken van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB).

bare feit is begaan door een publiekrech-

Commissie Vennootschapsrecht van

telijke rechtspersoon die daarvoor niet

de Orde en de Koninklijke Notariële

kan worden vervolgd. Het brengt geen

Beroepsorganisatie van 16 maart 2005 aan

wijziging in de bestaande immuniteiten

het ministerie van Financiën, adviesnum-

van deze rechtspersonen.

mer 421.

De Algemene Raad heeft de Adviescommissie Strafrecht om advies gevraagd.

De minister van Financiën wil het stelsel

Deze merkt op dat de huidige immuniteit

van bestuurlijke boetes wijzigen in der-

van ambtenaren onder meer rechtsonge-

tien wetten betreffende (het toezicht op)

lijkheid schept, aangezien werknemers

de financiële markten, teneinde onder

Dit wetsvoorstel brengt de huidige,

van een privaatrechtelijke rechtspersoon

meer (veel) hogere boetes te kunnen

verbrokkelde regels over het CJIB samen

in vergelijkbare gevallen wel kunnen

opleggen, ook aan bestuurders.

in één wet. De Algemene Raad heeft

worden vervolgd. De Algemene Raad

De Algemene Raad heeft de nota voorge-

het voorstel voorgelegd aan zijn Advies-

deelt de mening van de commissie dat

legd aan de Gecombineerde Commissie

commissie Strafrecht. Deze zag geen aan-

het voorstel een (bescheiden) stap in de

Vennootschapsrecht, die een uitgebreid

leiding voor het maken van opmerkingen.

goede richting is.

advies heeft opgesteld. De Commissie

Brief van de Orde aan de minister van Justitie van 11 november 2005, adviesnummer 445.

meent dat de nota onvoldoende aan-

De Algemene Raad kan zich vinden in het wetsvoorstel. Hij verwijst naar het con-

14. Verlenging piketfase

dacht besteedt aan de rechtsbescher-

cept-eindrapport over de Herziening grif-

Voorstel tot verlenging van de piketfase

ming van justitiabelen, zeker gezien de

fierechtenstelsel, waarin wordt voorge-

in strafzaken. Brief van de Orde aan de

combinatie van functies bij de toezicht-

steld dat het griffierecht van on- en min-

minister van Justitie van 14 december

houders die de boetes kunnen opleg-

vermogenden in bepaalde gevallen wordt

2005, adviesnummer 456.

gen. Volgens de commissie staat dit op

Die kunnen de incasso mogelijk uitbeste-

Het voorstel is een van de beoogde maat-

Voorts is het huidige boetestelsel nog

den aan het CJIB.

regelen ter dekking van de verhoging van

maar enkele jaren oud en niet geëvalu-

De Algemene Raad steunt dit en ziet

het uurtarief in 2004 en 2005 voor advo-

eerd. Mede hierdoor ontbreekt een feite-

graag dat de incasso in alle gevallen door

caten die gefinancierde rechtsbijstand

lijke onderbouwing voor de voorgestelde,

de Raden voor Rechtsbijstand geschiedt.

verlenen. Het wil de piketfase verlengen

aanzienlijke verzwaring.

De Raad geeft in overweging om bij het

tot aan het bevel gevangenhouding,

Indien de maximale boetes werkelijk

wetsvoorstel de mogelijkheid open te

hetgeen de meest cruciale fase van het

drastisch worden verhoogd, wordt de dis-

laten dat – op termijn – de incasso van

voorarrest is. De Algemene Raad deelt

crepantie tussen de boeteniveaus in ons

griffierechten ten laste van, en de proces-

de bezorgdheid van de Adviescommissie

gemene strafrecht en die in ons finan-

kostenveroordelingen ten bate van on- en

Strafrecht dat hierdoor de kans reëel

ciële recht veel groter. Problematisch

minvermogenden, bij de taken van het

is dat veel verdachten in de eerste drie

is verder dat de toezichthouders veelal

CJIB wordt gevoegd.

weken van hun voorarrest slechts één

gebruikmaken van eigen implemente-

keer juridische bijstand krijgen.

rende regelgeving die niet zelden open

De Raad voegt hier aan toe dat juist de

of vage normen stelt. Voor normen

kwetsbare personen in de samenleving

waarop een strafbepaling staat, is dat

gespannen voet met de trias politica.

geïnd door de Raden voor Rechtsbijstand.

46

13. Strafvervolging opdrachtgevers en leidinggevenden overheids-

het gelag voor deze bezuinigingsmaatre-

in strijd met het lex certa-beginsel. Een

Conceptwetsvoorstel tot wijziging van het

gel zullen betalen. Het voorstel werpt een

andere zorg is dat bezwaar en beroep

Wetboek van Strafrecht strekkende tot het

drempel op, waardoor velen geen beroep

geen schorsende werking zullen krijgen,

strafrechtelijk vervolgbaar maken van het

meer zullen doen op de gefinancierde

waardoor betaling van een boete tot

opdracht geven tot en het feitelijke lei-

rechtsbijstand. Dat komt de kwaliteit van

onomkeerbare gevolgen kan leiden. De

dinggeven aan verboden gedragingen van

en het vertrouwen in de rechtspleging

Algemene Raad heeft zich achter het

overheidsorganen. Brief van de Orde aan

niet ten goede, aldus de Algemene Raad.

advies geschaard.

organen

de minister van Justitie van 2 december 2005, adviesnummer 454.

2. Herziening Tweede Richtlijn

VENNOOTSCHAPSRECHT ambtenaren, ambtsdragers en arbeids-

1. Boetestelsel financiële wetgeving

Richtlijn van de Raad over de oprichting

contractanten van de overheid mogelijk

Conceptnota boetestelsel in financiële

van de naamloze vennootschap alsook

te maken, óók indien het betrokken straf-

wetgeving. Brief van de Gecombineerde

de instandhouding en wijziging van haar



naamloze vennootschap Voorstel tot wijziging van de Tweede

Dit wetsvoorstel beoogt vervolging van

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:09

kapitaal. Brief van de Gecombineerde Commissie Vennootschapsrecht van de Orde en de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie aan het ministerie van

WILLEM BEKKERS portefeuille Wetgevingsadvisering

Justitie van 24 maart 2005, adviesnummer 422. Het voorstel beoogt een oplossing te bieden voor knelpunten die voortvloeien uit de Tweede Richtlijn. De voorstellen hebben betrekking op de waardering van de inbreng op aandelen anders dan in geld, de inkoop van eigen aandelen, financial assistance, het beperken van het voorkeursrecht bij uitgifte van aandelen, kapitaalvermindering, uitkoopregeling en het recht van de minderheidsaandeelhouder om te verlangen van een meerderheidsaandeelhouder dat hij zijn aandelen koopt. Een tweetal internationale expertgroepen heeft aanbevelingen gedaan voor wijzigingen, waarvan helaas slechts enkele zijn overgenomen. Het huidige voorstel is daarom minder eenvoudig dan de suggesties van de experts. Sommige elementen bieden weliswaar meer keuzemogelijkheden, maar leiden vanwege alle extra regels ook tot meer formaliteiten en onduidelijkheden. De Gecombineerde Commissie meent derhalve dat het voorstel zijn doel voorbij zal schieten. De Commissie dringt verder aan op evaluatie van de toepassing van regels van kapitaalbescherming in verband met de uitkeringen aan aandeelhouders en de implementatie van de nieuwe boek-

‘D

e Algemene Raad wordt bij wetgevingsadvisering krachtig

ondersteund door de veertien adviescommissies van de Orde, waaronder de Commissie Vennootschapsrecht, die bestaat uit

advocaten en notarissen. Zowel tijdens overleg van de Algemene Raad met

het ministerie van Justitie als bij de parlementaire behandeling van de wetsontwerpen blijkt dat de adviezen van de balie gezag hebben. De Algemene Raad let bij de samenstelling van

de commissies in de eerste plaats op de deskundigheid van de leden, maar ook op regionale

spreiding, leeftijd en diversity. Het werk van de

Adviescommissies is van groot belang bij de profilering van de Nederlandse Orde van Advocaten als deskundige, onafhankelijke en maatschappelijk betrokken beroepsorganisatie.

Het verslagjaar 2005 kan worden beschouwd

47

als het “oogstjaar” van minister Donner.

Veel wetgeving stond in het teken van ter-

rorismebestrijding. De Orde heeft zich ander-

maal sterk gemaakt voor evenwicht tussen enerzijds de behoefte aan

veiligheidsmaatregelen en anderzijds de rechtsbescherming van de burger. Deze hausse aan wetgeving heeft bij het ministerie onder meer vertraging

opgeleverd van het project Strafvordering 2001, dat voorstellen bevat voor herziening van het Wetboek van Strafvordering. Deze voorstellen worden nu

in 2006 verwacht. De Schiedammer Parkmoordzaak heeft expliciet de vraag opgeroepen of de rechten van de verdachte en zijn verdediging in evenwicht

zijn met de in de loop der tijd uitgebreide bevoegdheden van het Openbaar Ministerie.

houdregels IAS/IFRS. Het is te betreuren dat geen eenduidige kapitaalbeschermingsregels worden geïntroduceerd. De Commissie geeft voorts een uitgebreid artikelsgewijs commentaar. De Algemene Raad schaart zich achter de inhoud van het advies. 3 en 4. Vereenvoudiging BV-recht, eerste en tweede tranche Eerste en tweede tranche van het voorontwerp inzake Vereenvoudiging en Flexibilisering van het BV-recht. Brieven van de Gecombineerde Commissie Vennootschapsrecht van de Orde en de


Op vennootschapsrechtelijk gebied heeft het ministerie van Financiën ingrijpende veranderingen voorgesteld in wetgeving betreffende toezicht

en besloten vennootschappen. Daarnaast komen veel wetsvoorstellen voort uit Europese richtlijnen.

Vanwege de krappe implementatietermijnen van richtlijnen en kader-

besluiten is het ministerie van Justitie van plan de consultatie over imple-

mentatiewetgeving te vervroegen. De directie Wetgeving wil daarom vaker bijeenkomsten met deskundigen organiseren ten behoeve van de stand-

puntbepaling van Nederland in onderhandelingen over Europese regelgeving. Daarnaast waren adviescommissies betrokken bij ontwikkelingen

betreffende de dagelijkse praktijkuitoefening van advocaten, zoals de voorgenomen afschaffing van het procuraat en de wijziging van de civiele cassatieadvocatuur.’

06-04-2006 11:02:15

Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie

leggen. Verder bieden beide adviezen

vennootschappelijk karakter van de ven-

aan het ministerie van Justitie van 4 april

uitgebreid artikelsgewijs commentaar. De

nootschap in geval van openbaar bod,

en 30 september 2005, adviesnummers

Algemene Raad steunt het advies van de

het uitstotingsrecht van de bieder en

423 en 438.

Gecombineerde Commissie.

overnamerecht van de minderheidsaandeelhouder.

Het voorontwerp is gebaseerd op aanbe-

5. Wijziging van Boek 2 BW

De Gecombineerde Commissie heeft een

velingen van een expertgroep. Het uitein-

Wetsvoorstel tot wijziging van Boek 2

uitgebreid advies opgesteld met alge-

delijke wetsvoorstel zal in drie tranches

BW ter bevordering van het gebruik van

meen en artikelsgewijs commentaar. De

beschikbaar worden gesteld. De eerste

elektronische communicatiemiddelen bij

commissie twijfelt over de effectiviteit

tranche behandelt de orgaanstructuur,

de besluitvorming van rechtspersonen.

van de dwingendrechtelijke doorbraak

bevoegdheden, aandelen en certificaten.

Brief van de Gecombineerde Commissie

voor de bieder met minimaal 75% van

De tweede tranche behandelt de ver-

Vennootschapsrecht van de Orde en de

de aandelen. Ook pleit de commissie

plichtingen van aandeelhouders, beslo-


ervoor de regeling van de certificering als

tenheid en de geschillenregeling.

van 19 april 2005 aan de Vaste Commissie

beschermingsmaatregel te bezien in een

De Gecombineerde Commissie is een

voor Justitie van de Tweede Kamer, advies-

bredere discussie over de in Nederland

groot voorstander van een sterke flexibili-

nummer 424.

gehanteerde beschermingsconstructies. De Algemene Raad schaart zich achter

sering en vereenvoudiging van het BV-

48

recht en kan zich dan ook grotendeels

Het wetsvoorstel ziet op deelname

vinden in het rapport van de expertgroep.

aan algemene vergaderingen van aan-

De Commissie had om die reden meer

deelhouders, zonder dat de betrokken

7. Aandeelhoudersrechten

verwacht van het ontwerp. Het bevat

aandeelhouder daar fysiek bij aanwezig

Tweede consultatiedocument van de

(nog) te veel dwingend recht, geeft geen

hoeft te zijn. Het wetsvoorstel komt

Europese Commissie over aandeelhou-

antwoord op de rechtskracht van aandeel-

mede voort uit een aanbeveling van

dersrechten. Brief van de Gecombineerde

houdersovereenkomsten in relatie tot

de Corporate Governance Code (Code-


statuten, komt niet met heldere defini-

Tabaksblat).


ties (bijvoorbeeld met betrekking tot

De Gecombineerde Commissie kan zich

Beroepsorganisatie aan de Europese

certificering) en geeft geen duidelijkheid

in de overwegingen en de uitbreiding

Commissie, DG Interne Markt van 14 juli

ten aanzien van het monistisch bestuurs-

vinden, doch stelt kanttekeningen bij de

2005, adviesnummer 433.

systeem.

uitvoering daarvan. De Commissie vraagt

De Gecombineerde Commissie plaatst

onder meer aandacht voor de registratie

Het document beoogt een uniforme

verder vraagtekens bij de wenselijkheid

bij beursgenoteerde ondernemingen, de

regeling te treffen met minimumvoor-

om thans enkele wijzigingen aan te

besluitvorming en het risico van techni-

schriften voor aandeelhoudersrechten,

brengen in de NV-regeling. De besloten-

sche uitval. Daarnaast geeft zij artikels-

die in beginsel moet worden toegepast

heid kan met zich mee brengen dat min-

gewijs commentaar. De Algemene Raad

door alle genoteerde vennootschappen

derheidsaandeelhouders bekneld raken,

kan zich in het advies vinden.

opgericht volgens het recht van een van

zodat hen de mogelijkheid moet worden

de EU-lidstaten. Het gaat onder meer

geboden om uit de kring van aandeel-

6. Implementatie overnamerichtlijn

over communicatie voor en na een alge-

houders te treden.

Conceptwetsvoorstel tot uitvoering van

mene vergadering, het recht om vragen

De mogelijkheid om beslissingen in het

richtlijn 2004/25/EG van het Europese

te stellen, het recht om de algemene

kader van de geschillenregeling uitvoer-

Parlement en de Raad van de Europese

vergadering elektronisch bij te wonen,

baar bij voorraad te verklaren is een

Unie betreffende het openbare over-

het stemrecht (op afstand) en agende-

verbetering. Ditzelfde geldt voor het con-

namebod. Brief van de Gecombineerde

ringsrecht. De Gecombineerde Commissie

centreren van hoger beroep in het kader


heeft de hierover voorgelegde vragen

van de geschillenregeling. Wel is deze


beantwoord en een aantal aanbevelingen

regeling voor verdere verbetering vatbaar.

Beroepsorganisatie van 21 april 2005 aan

gedaan. De Algemene Raad sluit zich

Voorts verschuift het ontwerp te veel

het ministerie van Financiën, adviesnum-

daarbij aan.

financiële risico’s van de aandeelhouder

mer 426.

die wordt uitgestoten, of die wil uit-

8. Melding zeggenschap en

treden. Dit bezwaar kan grotendeels

Het wetsvoorstel bevat vooral bepalingen

worden ondervangen door het primaat

inzake het verplicht openbaar bod, vol-

Tweede Nota van Wijziging van het

bij de waardebepaling bij de statuten

machtverlening aan certificaathouders,

wetsvoorstel voor de Wet melding

en aandeelhoudersovereenkomst te

statutaire opheffing van het beschermd

zeggenschap en kapitaalbelang in ter



het advies.

kapitaalbelang

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:16

beurze genoteerde vennootschappen.

Wft strekken tot bescherming tegen de

aan de Vaste Commissie voor Financiën

Brief van de Gecombineerde Commissie

schade die is geleden. De Commissie acht

van de Tweede Kamer, adviesnummer 458.


het wenselijk dat de wetgever daarover


een uitspraak doet. De Algemene Raad

van 18 juli 2005 aan de Vaste Commissie

sluit zich bij dit advies aan.

voor Financiën van de Tweede Kamer,

De Gecombineerde Commissie heeft in 2004 al over het voorontwerp geadviseerd, en meent dat het wetsvoorstel

10. Financieel toezicht

op enige punten duidelijk is verbeterd.

Nader rapport over ontwerp vierde Nota

Onduidelijk is of bij de implementatie

Ondanks de wijzigingen die bij de

van Wijziging op het voorstel voor de

van de Transparantierichtlijn, waar het

Tweede Nota van Wijziging in het wets-

Wet op het financieel toezicht. Brief

om de periodieke informatie gaat, voor

voorstel zijn aangebracht, houdt de

van de Gecombineerde Commissie

een wezenlijk ander toezichtsmodel zal

Gecombineerde Commissie vraagtekens


worden gekozen. De commissie houdt

bij onder meer doel en wenselijkheid


ernstige bezwaren tegen onder meer

van de invoering van een periodieke mel-

van 9 december 2005 aan de Vaste

het vervangen van de bestaande dag-

dingsplicht (artikel 9), de transparantie

Commissie voor Financiën van de Tweede

vaardingsprocedure door een verzoek-

ervan, de verhouding tussen semi

Kamer, adviesnummer 455.

schriftprocedure, de mogelijkheid voor de

adviesnummer 434.

Ondernemingskamer om in procedures

open-end en semi closed-end beleggingsmaatschappijen, en het niet-opnemen

De Gecombineerde Commissie heeft

over de financiële verslaggeving van

van een meldingsplicht voor uitgevende

eerder over het Algemeen Deel van

een onderneming een onderzoek te

instellingen ter zake van het toekennen

dit wetsvoorstel geadviseerd. Nu is

bevelen, en de regel dat een bevel van de

van rechten tot het nemen van aande-

het bijna compleet en aangevuld met

Ondernemingskamer over de inrichting

len. De Algemene Raad ondersteunt het

delen voor Markttoegang, Prudentieel

van de jaarrekening tot vernietiging van

advies.

Toezicht, Gedragstoezicht Financiële

de jaarrekening blijft leiden.

Ondernemingen en Gedragstoezicht

Overige specifieke bezwaren worden in

Financiële Markten. Het deel Infrastruc-

het artikelsgewijze commentaar bespro-

9. Civielrechtelijke gevolgen

tuur Financiële Markten ontbreekt nog.

ken. De Algemene Raad schaart zich ach-

Consultatiedocument van het

Hoewel het voorstel deels samenvoeging

ter het advies.

ministerie van Financiën. Brief van

van (bestaande) wetten betreft, is het

de Gecombineerde Commissie

dusdanig omvangrijk en complex dat

Vennootschapsrecht van de Orde

beroepsbeoefenaren en marktpartijen

en de Koninklijke Notariële

onvoldoende tijd hebben om zelfs op

overtreding Wft

Beroepsorganisatie van 22 augustus 2005

hoofdlijnen te adviseren, hetgeen onwen-

aan het ministerie van Financiën,

selijk is. Dat geldt met name voor de defi-

adviesnummer 436.

nities die de reikwijdte van het voorstel

BESTUURSRECHT 1. Bestuurlijke maatregelen nationale veiligheid Conceptwetsvoorstel ter invoering van

bepalen. De commissie acht het eveneens

bestuurlijke maatregelen ter voorko-

Het toezicht op de financiële markten

onwenselijk dat veel bestaande bepalin-

ming en bestrijding van terrorisme.

is hoofdzakelijk publiekrechtelijk van

gen zonder toelichting zijn gewijzigd.

Brieven van de Orde aan de ministers van

aard. Het document legt de vraag voor

Niettemin heeft de commissie een uitge-

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

welke gevolgen het niet-naleven van de

breid advies opgesteld over onder meer

en van Justitie van 18 augustus 2005,

toezichtregels heeft voor de relatie tus-

de samenwerking tussen de toezichthou-

adviesnummer 435.

sen een financiële instelling en zijn klant.

ders, publicatie van boetebesluiten, aan-

De Gecombineerde Commissie meent

tastbaarheid van rechtshandelingen en

Het ontwerp bevat een tweetal onder-

dat nietigheid of vernietigbaarheid van

een groot aantal gewijzigde definities.

delen. Ten eerste verleent het de

rechtshandelingen op grond van strijd

De Algemene Raad steunt het advies.

minister van Binnenlandse Zaken en

met de Wft zo veel mogelijk dient te worden beperkt. Deze rechtsgevolgen zouden alleen mogen bestaan in duidelijke, in

Koninkrijksrelaties in samenspraak met 11. Toezicht financiële verslaggeving

de minister van Justitie de bevoegdheid om een persoon tijdelijk in zijn bewe-

de wet omschreven gevallen. Ten aan-

Wetsvoorstel toezicht financiële verslag-

gingsvrijheid te beperken. De Algemene

zien van een onrechtmatige daadsactie

geving. Brief van de Gecombineerde

Raad kan zich vinden in de conclusie van

rijst de vraag of wordt voldaan aan de


de Adviescommissie Bestuursrecht dat

relativiteitseis, met andere woorden de


dit onderdeel van het ontwerp helder is

vraag of de verbodsbepalingen van de

Beroepsorganisatie van 15 december 2005

en dat de inpassing van gebieds-, per-


49

06-04-2006 11:02:17

‘De leden van de SP-fractie sluiten zich aan bij de opmerkingen van de Raad van State in zijn advies en de Orde dat de regering onvoldoende heeft aangetoond dat de huidige dwangmiddelen ontoereikend zijn voor het opsporen van verdachten.’ SP-fractie over het wetsvoorstel Verruiming opsporing en vervolging terroris-

overeenstemming te brengen met de in de Algemene wet bestuursrecht meer gebruikelijke termijn van zes weken. Het wetsontwerp ziet ook op gedragingen van de Raden van Discipline en het Hof van Discipline. De minister heeft hen rechtstreeks over dit wetsvoorstel geconsulteerd.

tische misdrijven, Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006, 30 164, nr. 6 2. Cassatieadvocatuur

50

soonsverbod en meldingsplicht in het

facultatief, waarna de ervaringen worden

reguliere bestuursrechtelijke systeem

geëvalueerd.

verantwoord lijkt.

De Adviescommissie Bestuursrecht

Daarnaast krijgen bestuursorganen de

heeft over het voorstel een advies uit-

bevoegdheid om een aanvraag ter zake

gebracht, waar de Algemene Raad zich

van een subsidie, vergunning of onthef-

achter schaart. De commissie juicht het

fing af te wijzen dan wel een reeds geno-

voorstel toe. Voor de rechtzoekende is de

men beschikking in te trekken indien

regeling een verbetering. Het is goed te

de begunstigde persoon in verband kan

combineren met het voorontwerp van

worden gebracht met (de ondersteuning

de regering voor een wet inzake beroep

van) terroristische activiteiten, of ern-

bij niet-tijdig beslissen. Voor het overige

stig gevaar bestaat dat de beschikking

plaatst de commissie enkele praktische

mede ten behoeve daarvan zal worden

kanttekeningen.

gebruikt. Dit is een verruiming van het

organisatie

ogen aan dit onderdeel zitten, en dat het

Conceptwetsvoorstel in verband met de

onvoldoende is onderbouwd.

invoering van een extern klachtrecht voor de rechterlijke organisatie. Brief van de

2. Dwangsom niet-tijdig beslissen

Orde aan de minister van Justitie van 4

Initiatiefwetsvoorstel van de leden

april 2005, adviesnummer 448.

Wolfsen en Luchtenveld tot aanvulling van de Algemene wet bestuursrecht met

De Algemene Raad heeft het voor-

de mogelijkheid van een dwangsom bij

stel voorgelegd aan Adviescommissie

niet-tijdig beslissen van een bestuurs-

Burgerlijk Procesrecht. In navolging van

orgaan. Brief van de Orde aan de Vaste

de Adviescommissie verwelkomt de

Commissie voor Binnenlandse Zaken en

Algemene Raad de instelling van een

Koninkrijksrelaties van de Tweede Kamer

extern klachtrecht over gedragingen van

van 23 december 2005, adviesnummer 459.

bij de gerechten werkzame rechtsprekende en niet-rechtsprekende medewerkers.


De commissie-Neleman is ingesteld vanwege de voorgenomen afschaffing van het procuraat, waardoor het ‘Haagse monopolie’ op civiele cassatieverzoeken vervalt. Over de opheffing van die beperking is iedereen het eens, ook de Algemene Raad. Blijft over de zorg over de kwaliteit van de cassatieverzoeken. De Algemene Raad

van Afgevaardigden. Daarnaast is aan de Adviescommissies Burgerlijk Recht en

1. Extern klachtrecht rechterlijke

de Adviescommissie dat er nog haken en

Het voorstel wil burgers een effectie-

Het past in deze tijd om ook ten aanzien

ver rechtsmiddel geven tegen te trage

van rechterlijke organisaties een klacht-

besluitvorming door het bestuur. Een

recht bij de Nationale ombudsman open

bestuursorgaan dat niet binnen de wet-

te stellen.

telijke beslistermijn een beschikking

Op instigatie van de Adviescommissie

geeft op een aanvraag, moet in beginsel

beveelt de Raad verder aan om de

een dwangsom betalen aan de aanvrager.

beslistermijn voor de President van de

De regeling is de eerstkomende jaren

Hoge Raad, die acht weken bedraagt, in


nummer 449.

besproken met onder meer het College

BURGERLIJK PROCESRECHT

baar bestuur (Wet BIBOB). De Algemene Raad sluit zich aan bij de conclusie van

van Justitie van 6 september 2005, advies-

heeft het onderwerp breed in de balie

instrumentarium van de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het open-

Rapport van de commissie cassatieadvocatuur. Brief van de Orde aan de minister

Burgerlijk Procesrecht gezamenlijk advies gevraagd. De Algemene Raad kiest, overeenkomstig hun (meerderheids)advies, in beginsel voor de oprichting van een civiele cassatiebalie. Alternatieven, als een specialisatievereniging of kwaliteitseisen in een verordening van de Orde, zijn te vrijblijvend. Niettemin zou moeten worden onderzocht of er geen eenvoudiger alternatieve oplossingen te bedenken zijn, bijvoorbeeld een informeel systeem om niet goed functionerende advocaten te corrigeren, of uitbreiding van de staf van de Hoge Raad om mogelijke artikel 81 RO-zaken te screenen. De Raad bepleit met klem een lage drempel in termen van kennis, ervaring en vlieguren in te voeren, en daarmee ervaring op te doen. Ook mag het nieuwe stelsel niet tot gevolg hebben dat de toegankelijkheid voor minder draagkrachtigen kleiner wordt. Uiteindelijk acht de Raad de kwaliteit van de civiele cassatieadvocatuur en een goede taak-

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:17

vervulling door de Hoge Raad van groter

4. Herziening griffierechtenstelsel

De Algemene Raad heeft de Nederlandse

gewicht dan de nadelen van een zwaar

Concepteindrapport van de projectgroep

Vereniging van Mediation-Advocaten

instrument als oprichting van een aparte ‘cassatiebalie’. De Algemene Raad heeft aangegeven graag te worden geraadpleegd bij de verdere weten uitvoeringsregelgeving.

herziening griffierechtenstelsel. Brief van de Orde aan de minister van Justitie van 21

Conceptwetsvoorstel tot wijziging van de Advocatenwet, Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en andere wetten in verband met het afschaffen van het procuraat in burgerlijke zaken. Brief van de Orde aan de minister van Justitie van 20 oktober 2005, adviesnummer 439. De Algemene Raad en vertegenwoordigers van de advocatuur zijn al geruime tijd betrokken bij de Werk- en stuurgroep afschaffing procureur van het ministerie van Justitie en het door de Raad voor de rechtspraak geïnitieerde project ‘landelijk procederen’. Dit wetsvoorstel is een uitwerking daarvan. De Algemene Raad heeft het concept voorgelegd aan de Adviescommissies Burgerlijk Procesrecht en Regelgeving van de Orde. Beide adviezen bevatten voorstellen voor technisch-redactionele aanpassingen, die de Raad overneemt. Daarnaast is de Algemene Raad verheugd over het feit dat blijkens de voorstellen een advocaat slechts in één arrondissement kantoor kan houden. Zo blijft het toezicht bij één deken en Raad van Toezicht, hetgeen van belang is voor het goed functioneren van het toezicht. Bij de voortzetting van het project ‘afschaffing procureur’ zal de Algemene Raad bijzondere aandacht besteden aan een efficiënt werkend elektronisch berichtenverkeer rond de rolprocedure

het conceptbesluit. Beide ondersteunen

Dit rapport bevat voorstellen om het grif-

zich hierin vinden. Wel verdient het de

transparanter te maken. De Algemene Raad heeft advies ontvangen van de Adviescommissie Burgerlijk Procesrecht. Deze merkt met name op dat inning van griffierechten bij het begin van de procedure voor de civiele procedure onaanvaardbare vertragingen en andere complicaties met zich zal brengen. Dat is een onevenredige consequentie, aangezien het probleem van oninbare griffierechten minimaal is (in 2001 slechts 0,23%). De Algemene Raad is positief over het voorstel de huidige 38 categorieën te vervangen door een overzichtelijk aantal, maar acht de drie categorieën voor de waarde van de zaak te grofmazig. Verder kan hij instemmen met het voorstel de indebetstelling af te schaffen. Hij bepleit echter een lager tarief dan is voorgesteld

de regeling, en de Algemene Raad kan voorkeur dat de eigen bijdrage centraal door de Raden voor Rechtsbijstand worden geïncasseerd. Dat voorkomt complicaties als bijvoorbeeld de bemiddeling mislukt en alsnog een procedure nodig is, en legt het incassorisico niet bij de mediator en opvolgend advocaat. De Algemene Raad pleit er voor om een lichte adviestoevoeging te verstrekken indien partijen na enige oriënterende gesprekken niet tot een mediationovereenkomst komen. Hij wijst voorts op de vertrouwelijkheid van mediation. Daarmee is in strijd het idee dat de conflictbemiddelaar bij de aanvraag om een vergoeding het resultaat van zijn werkzaamheden inhoudelijk aan de Raad voor

in zaken van onbepaalde waarde. De Algemene Raad steunt het voorstel om de griffierechten van on- en minvermogenden in bepaalde gevallen te laten innen door de Raden voor Rechtsbijstand, en bepleit dat de incasso in alle gevallen door de Raden geschiedt. Voorts ziet de Algemene Raad graag onderbouwd dat deze herziening budgetneutraal is en niet leidt tot hogere kosten voor burgers en bedrijfsleven. Ten slotte verdient het aanbeveling dat de herziening tegelijk met de afschaffing van het procuraat in werking zal treden.

Rechtsbijstand moet doorgeven, bijvoorbeeld door overlegging van de vaststellingsovereenkomst. 2. Richtlijn mediation Conceptvoorstel van de Europese Commissie voor een richtlijn betreffende bepaalde aspecten van bemiddeling in burgerlijke en handelszaken. Brief van de Orde aan het ministerie van Justitie van 11 november 2005, adviesnummer 452. De Commissie beoogt met deze richtlijn de toegang tot het recht in de lidstaten te verbeteren door bemiddeling te bevorderen en een goede verhouding tussen bemiddeling en gerechtelijke procedures te scheppen. De richtlijn is niet alleen van toepassing op grensoverschrijdende bemiddelingen, maar ook op nationale.

R E C H T S H U L P E N M E D I AT I O N

komen voor het rekening-courantstelsel.

De Algemene Raad heeft advies gevraagd aan de Nederlandse Vereniging van

Mogelijk wordt gezorgd voor een tijde-

1. Mediation toevoeging

Mediation-Advocaten, die Europese regel-

lijke compensatie voor het wegvallen van

Conceptbesluit houdende het tijdelijk

geving verwelkomt. De Algemene Raad

de procureursvergoeding voor advocaten (voor bijstand aan een advocaat uit een ander arrondissement) werkzaam in de gefinancierde rechtshulp.


51

voor bepaalde on- en minvermogenden

ter vervanging van de rolwaarneming. Ook moet er een adequate oplossing

Nederland gevraagd om een reactie op

oktober 2005, adviesnummer 440.

fierechtenstelsel te vereenvoudigen en 3. Afschaffing procuraat

en de Vereniging Sociale Advocatuur

besluit experiment subsidiëring conflictbemiddelaars. Brief van de Orde aan de minister van Justitie van 11 februari 2005, adviesnummer 446.

deelt echter de opvatting van de minister dat mediation nog volop in ontwikkeling is en dat de richtlijn tot verdergaande nationale regulering zou leiden. De

06-04-2006 11:02:18

Algemene Raad acht het niet wenselijk

de staatssecretaris van Volksgezondheid,

scheiding. Deze variant onderschat de

om nu reeds tot regelgeving over te gaan.

Welzijn en Sport en de minister van

complexe juridische, financiële, fiscale en

Mocht er toch een richtlijn komen, dan

Justitie van 5 oktober 2005, adviesnum-

emotionele gevolgen van echtscheiding.

verdient het de voorkeur dat deze zich

mer 444.

De advocatuur blijft hechten aan de rech-

beperkt tot grensoverschrijdende mediations.

FA M I L I E - E N J E U G D R E C H T 1. Procesreglement civiel jeugdrecht

terlijke toets van de gemaakte afspraken. Dit wetsvoorstel beoogt de verantwoor-

Het voorstel bevat tevens de mogelijk-

delijkheid voor civielrechtelijk geplaatste

heid dat een ouder een conflict over de

jongeren in justitiële jeugdinrichtingen

naleving van de afspraken over zorg,

over te hevelen van Justitie naar VWS, en

opvoeding en omgang met een kind

crisisopvang en behandeling binnen het

zonder tussenkomst van een procureur

kader van de Wet op de jeugdzorg moge-

voorlegt aan de rechtbank. De Algemene

lijk te maken.

Raad meent dat het in het belang van de

Ontwerpprocesreglement civiel jeugd-

De Algemene Raad heeft advies gevraagd

rechtzoekende ouder(s) is dat de inscha-

recht van een werkgroep van de rech-

aan de Vereniging van Familierecht

keling van een advocaat dan wel pro-

terlijke macht. Brief van de Orde aan

Advocaten en -Scheidingsbemiddelaars

cureur blijft voorgeschreven, aangezien

de Werkgroep Procesreglement Civiel

(VFAS), waar hij zich achter schaart. De

juist in dit soort conflicten de emoties

Jeugdrecht van 16 juni 2005, adviesnum-

Algemene Raad vreest dat het voorstel in

vaak hoog oplopen.

mer 437.

de praktijk wellicht niet uitvoerbaar blijkt

De Algemene Raad heeft zijn Adviescom-

plaatsen. Ook de termijn voor een maxi-

missie Familie- en Jeugdrecht gevraagd

maal verblijf in een justitiële inrichting

om het ontwerp te bestuderen. Het

lijkt niet haalbaar.

1. Wid/Wet MOT

ontwerp stemt in grote lijnen overeen

Voorts meent de raad dat ondertoezicht-

Wetsvoorstel Wijziging van de Wet mel-

met de per 1 april 2005 gewijzigde Proces-

stelling vereist moet blijven voor een

ding ongebruikelijke transacties en de

reglementen scheidingsrecht en het

machtiging gesloten opvang, aangezien

Wet identificatie bij dienstverlening

Procesreglement gezag/omgang/verblijf-

daardoor ook andere maatregelen moge-

(nr. 29 990). Brief van de Orde aan de

plaats/informatie- en consultatierecht.

lijk zijn, zoals de aanstelling van een

Vaste Commissie voor Financiën van de

De commissie meent dat artikel 5.9, dat

gezinsvoogd. Daarnaast besteedt het

Tweede Kamer van 22 maart 2005,

overeenkomt met artikel 5.7 van het

voorstel weinig aandacht aan kinderen

adviesnummer 447.

Procesreglement gezag, onnodig is en

met minder ernstige gedragsproblemen

voor de praktijk lastig. Het artikel bepaalt

die gesloten moeten worden geplaatst.

Dit wetsvoorstel geeft de toezichthou-

dat de rechter geen acht zal slaan op

Tot slot bevat het advies artikelsgewijs

ders de bevoegdheid om aanwijzingen

informatie die na de zitting, en na de

commentaar.

te geven voor interne procedures en

door gebrek aan mankracht en behandel-

52

daarvoor gestelde termijn, binnenkomt. Aangezien nieuwe ontwikkelingen in

verleent hen bestuursrechtelijk sanctie3. Echtscheiding zonder

dit soort zaken veel voorkomen, zou het

rechterlijke tussenkomst

instrumentarium voor de handhaving van deze wetten. Voor onder meer de advoca-

bijzonder onpraktisch zijn als daarvan

Initiatief-wetsvoorstel van het lid

tuur wordt echter handhaving via het

geen kennis wordt genomen, en de

Luchtenveld over de beëindiging van het

tuchtrecht voorgeschreven.

nieuwe informatie niet bij de beslissing

huwelijk zonder rechterlijke tussenkomst

De Algemene Raad stemt daarmee in.

wordt betrokken. Vanwege het reeds

en vormgeving van het voortgezet ouder-

De termijn voor evaluatie is echter te

vastgestelde, gelijkluidende artikel 5.7

schap. Brief van de Orde aan de Tweede

kort en moet minimaal drie jaar zijn. De

van het Procesreglement gezag, vindt

Kamer van 12 oktober 2005, adviesnum-

Algemene Raad wijst er op dat de straf-

de Algemene Raad het spijtig dat de

mer 451.

rechtelijke vrijwaring nog niet sluitend is.

Orde niet om advies is gevraagd over dat reglement.

De behandeling van dit voorstel in de

2. Gesloten opvang jeugdzorg

dementen beter voor te bereiden. De

Conceptwetsvoorstel tot wijziging van de

Algemene Raad maakte van die gele-

Kamer was heropend om enige amen-

Wet op de jeugdzorg met betrekking tot gesloten opvang van jeugdigen binnen de jeugdzorg waarop aanspraak bestaat ingevolge die wet. Brief van de Orde aan



DIVERSEN

genheid gebruik om de Kamer er op te wijzen dat hij geen voorstander is van de voorgenomen vervanging van de flitsscheiding door de administratieve echt-

Voorts vraagt hij dringend aandacht voor de zware administratieve lasten van de Wid, zowel in kosten als in tijd. Nederland moet er uit oogpunt van concurrentie goed voor waken dat de Wid-verplichtingen niet zwaarder zijn dan die van de andere EU-staten. Ten aanzien van de verschuiving van rule based- naar risk based-meldingen waar-

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:18

schuwt de Raad dat het ook voor een bona fide advocaat niet eenvoudig is kennis te hebben van de achtergronden van een transactie. Voor advocaten mogen de beginselen know your customer en why me? als criterium worden aangelegd. 2. Handhaving intellectuele eigendomsrechten

‘Deze leden kunnen zich dan ook vinden in de mening die meerdere beroepsgroepen is toegedaan, namelijk dat het aan de toezichthouder is te controleren en zo nodig te sanctioneren, maar dat het aan de organisatie zelf is de organisatie zo in te richten dat zij kan voldoen aan de regelgeving.’ VVD-fractie over de Wid/Wet MOT, Tweede Kamer, vergaderjaar 2004-2005, 29 990, nr. 6

Conceptwetsvoorstel ter implementatie van richtlijn 2004/48/EG inzake handhaving van intellectuele eigendomsrechten. Brief van de Orde aan de minister van Justitie van 3 juni 2005, adviesnummer 430. De richtlijn beoogt de civielrechtelijke handhaving van IE-rechten te harmoniseren om de grensoverschrijdende inbreuken daarop (met name grootschalige namaak en piraterij) effectiever te kunnen bestrijden. Dit wetsvoorstel introduceert onder meer een nieuwe titel in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering voor procedures betreffende intellectuele eigendom. De Algemene Raad heeft zijn Adviescommissie Intellectuele Eigendom gevraagd om een advies op te stellen. De Algemene Raad is met de Adviescommissie van mening dat het wetsvoorstel de Richtlijn in het algemeen op een juiste wijze implementeert. Daarnaast bevat het advies voorstellen voor aanpassing en aanvulling van diverse artikelen om de wettekst te verduidelijken en effectiever te maken.

De Algemene Raad heeft het wetsvoorstel voorgelegd aan een in dit onderwerp geverseerd advocaat, tevens lid van de Algemene Raad. Met deze acht de Algemene Raad een algehele herziening van de Wet BOPZ aangewezen, nu de wet als te beperkt en te beperkend moet worden beschouwd. Hoewel de voorgestelde wijzigingen derhalve niet ver genoeg gaan, vormen zij in hoofdzaak verbeteringen ten opzichte van de huidige wet. De Algemene Raad constateert dat het zelfbeschikkingsrecht van de psychiatrische patiënt op verschillende fronten in diens nadeel heeft uitgewerkt. Het heeft geleid tot een verschraling van de psychiatrische hulpverlening, tot onverschilligheid en tot verschuiving van verantwoordelijkheid van psychiater naar patiënt. Het pleidooi van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie voor de totstandkoming van een ‘Behandelwet’ verdient naar het oordeel van de Algemene Raad serieuze aandacht. Daarnaast noemt het advies maatregelen om de wet overzichtelijker en eenduidiger te maken en de administratieve rompslomp bij de

3. Wijziging Wet BOPZ Conceptwetsvoorstel tot wijziging van de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wet BOPZ). Brief van de Orde aan de ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Justitie van 1 juli 2005, adviesnummer 432. Het voorstel beoogt uitbreiding te geven aan de voorwaardelijke machtiging – naar aanleiding van een beschikking van de Hoge Raad – en verruiming van de mogelijkheden om bij een gedwongen opname over te gaan tot dwangbehandeling.


uitvoering te verminderen. Ook stelt het advies een extra voorwaarde voor om tot dwangmedicatie over te gaan, nu het volgens psychiatrisch deskundigen vrijwel nimmer nodig is tot toepassing van dwang over te gaan. Voorwaarde is dan wel dat er met voldoende inzet wordt gewerkt aan het creëren van een vertrouwensrelatie met de patiënt. 4. Versterken fiscale rechtshandhaving Wetsvoorstel tot wijziging van de Algemene wet inzake rijksbelastingen

van het versterken van de fiscale rechtshandhaving en het verkorten van beslistermijnen. Brief van de Orde aan de Vaste Commissie voor Financiën van de Tweede Kamer op 28 november 2005, adviesnummer 453. Het voorstel bevat maatregelen ter versterking van de positie van de Belastingdienst in de heffings- en invorderingssfeer (waaronder de bankvordering), aantasting van de beslagvrije voet, wijziging van de bestuurdersaansprakelijkheid, uitgebreide toepassing van

53

het anoniementarief, introductie van de zesmaandenfictie en verkorting van beslistermijnen. De Adviescommissie Belastingrecht heeft hierin aanleiding gezien om een advies op te stellen, een advies dat de Algemene Raad steunt. Aangezien de bevoegdheden van de Belastingdienst wederom worden uitgebreid, pleit de commissie voor een grondige heroverweging van de rechtsbescherming. Misschien moet het gesloten stelsel van rechtsbescherming worden afgeschaft en moet worden aangesloten bij het open stelsel van de Awb, waar beroep en bezwaar openstaan tegen alle besluiten van een bestuursorgaan. Ten behoeve van de fraudebestrijding wordt het aantal gestructureerde informatieverplichtingen van banken en levensverzekeraars uitgebreid naar schadeverzekeraars en ondernemers die dure goederen of diensten aanbieden. De Commissie meent dat de hang naar informatie over de belastingplichtige zorgelijke proporties aanneemt. Ook op dit punt is de rechtsbescherming duidelijk in het geding en schiet het voorstel tekort.

en van enige andere wetten, in het kader

06-04-2006 11:02:19



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:21

05

Jaarver

s

g la Nederlan

vocaten 2 0 Ad vocaten 2 0 Ad

DOCEERT

rd e v a eO n ds

WERKZAAM BIJ

ja ar

rd e v a eO n ds

LEEFTIJD

s Nederlan

M ich ell e de Ri jke 40 Ho ut hof f Bu ru ma pos td oct ora al en erg ier ech t

Jaarver

g la

NAAM

05

“Ik heb, toen ik nog advocaat was in Den Haag, een aantal jaren bestuursrecht gegeven in de Beroepsopleiding. Ik werkte toen bij het kantoor van de Landsadvocaat, die levert traditioneel veel mankracht aan de Orde. Ik zat ook in de Examencommissie. Erg leuk naar ons kantoor in Amsterdam en de focus van mijn praktijk meer en meer op het energierecht kwam te liggen, heeft een kantoorgenoot die functie overgenomen. Nu treed ik onder meer als docent op voor de postdoctorale opleiding energierecht aan de Vrije Universiteit. Bij die opleiding zitten mensen uit het bedrijfsleven, medewerkers van toezichthouders en ook advocaten. Juist daardoor leer ik zelf ook veel tijdens de cursus: door hun specifieke achtergrond brengen de cursisten zelf ook veel kennis mee. Er is dus niet alleen sprake van kennisoverdracht, maar zeker ook van kennisuitwisseling. Dat is maar goed ook: het compenseert de enorme hoeveelheid tijd die de voorbe-

DOSSIER DOCENT

om te doen, maar toen ik – inmiddels werkzaam bij Houthoff Buruma – overstapte

reiding met zich meebrengt. Compensatie krijg je ook nog op een andere manier. Als je als advocaat een zaak aanneemt, dan fixeer je je vaak op één aspect van een bepaald conflict. Als je daarentegen les gaat geven, dan moet je alles binnen het rechtsgebied ordelijk op een rij hebben. Dat dwingt je om goed na te denken over de structuur van je betoog. Je ziet nu de trend dat steeds meer advocatenkantoren cursussen in huis gaan organiseren. Binnen mijn kantoor is recent de Houthoff Academy van start gegaan waarin stagiaires naast juridisch inhoudelijke cursussen ook bijvoorbeeld training in marketingvaardigheden krijgen aangeboden. Prima, maar ik zou er wel voor willen pleiten om de Beroepsopleiding een zaak van de Orde te laten zijn. Ik heb het zelf erg nuttig gevonden om tijdens de opleiding met allerlei verschillende advocaten in aanraking te komen. Ook het brede karakter van de Beroepsopleiding vind ik goed. Ik heb eens meegewerkt aan een videofilmpje, waarin we lieten zien wat er allemaal mis kan gaan bij het pleiten in een strafrechtelijke procedure. Het is goed om ook van dat onderdeel van de advocatuur kennis te nemen, ook al ben ik zelf niet in dat rechtsgebied werkzaam.”


10-04-2006 16:13:12

FINANCIËN EN BEHEER De hier weergegeven Balans en Staat van baten en lasten zijn ontleend aan het Financieel Verslag 2005 dat door het College van Afgevaardigden werd goedgekeurd op 31 maart 2006.

56



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:22

S TA AT VA N B AT E N E N L A S T E N

Uit de Staat van baten en lasten blijkt dat de inkomsten van de Orde in het afgelopen jaar 2,8 procent hoger waren dan begroot, en de lasten 5,7 procent lager uitkwamen. Het benodigde

eigen vermogen ultimo 2005, het zogenaamde normvermogen, bedraagt € 2.157.000. Onder

normvermogen wordt verstaan 40 procent van een deel van de voor 2006 begrote vaste kosten. Het positieve resultaat over 2005 en het deel van het eigen vermogen dat het normvermo-

gen te boven gaat zal, na reservering van € 320.000 voor meerjarig historisch onderzoek, aan

de leden worden uitgekeerd in de vorm van een korting op de financiële bijdrage voor 2006.

De korting op de ledenbijdrage zal 14 procent bedragen, ofwel € 851.000.

BALANS PER 31 DECEMBER 2005 Bedragen x € 1.000

2005

2004

ACTIVA

Vaste activa Materiële en immateriële vaste activa Financiële vaste activa

417

594

1.885

1.880 2.302

57 2.474

Vlottende activa Vorderingen en vooruitbetaalde bedragen Liquide middelen

753

655

3.952

4.214 4.705

4.869

7.007

7.343

2.478

2.223

Fondsen en voorzieningen

1.128

1.143

Overige schulden en vooruitontvangen bedragen

3.401

3.977

T O TA A L PA S S I V A

7.007

7.343

T O TA A L A C T I V A

PA S S I VA

Eigen vermogen


06-04-2006 11:02:22

S TA AT VA N B AT E N E N L A S T E N O V E R 2 0 0 5 Bedragen x € 1.000 Begroting 2005

Uitkomst 2005

Uitkomst 2004

Financiële bijdrage

5.907

6.149

6.573

Inkomsten uit opleiding

4.447

4.564

3.976

1.174

1.091

1.059

120

173

157

11.648

11.977

11.765

B AT E N

Overige inkomsten Rente inkomsten T O TA A L B AT E N

LASTEN

1.1 Algemene Raad en College* 1.2 Bureaukosten* 1.3 Algemene kosten en Buitenland

58

254

244

267

1.342

1.328

1.217

228

188

192

1. Algemene Zaken

1.824

1.760

1.676

2. Juridische Zaken

2.253

2.166

2.046

3. Rechtspraktijk/Communicatie

2.704

2.524

2.309

4.1 Beroepsopleiding

4.211

3.923

3.691

4.2 Voortgezette Stagiaire Opleiding

50

41

40

4.3 Verplichte Permanente Opleiding

418

391

382

4. Opleiding

4.679

4.355

4.113

11.460

10.805

10.144

188

1.172

1.621

Bestemmingsreserve historisch onderzoek

320

-

Vermogenspendel

851

1.595

1

26

1.172

1.621

T O TA A L L A S T E N

Resultaat

Resultaatbestemming

Toevoeging eigen vermogen

* Na doorberekening naar de posten 2 t/m 4.



Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:23

MAURITS VAN DEN WALL BAKE waarnemend deken en portefeuillehouder Financiën en Beheer

‘D

e waarnemend deken neemt waar. Hij ver-

tegenwoordigt de deken waar deze niet aan-

wezig kan zijn. Ook vertegenwoordigt hij de

‘Niet alles zal na het verschijnen van het rapport van de Commissie Advocatuur bij het oude blijven, zoveel is wel zeker’ (Deken Els Unger in het voorwoord)

Orde in besturen en andere gremia, waarin de Orde ver-

tegenwoordigd dient te zijn. In de hoedanigheid van por-

tefeuillehouder Financiën &

Beheer neemt de waarnemend deken ook waar. Hij

neemt waar (en is er voor ver-

antwoordelijk) dat de afde-

59

ling Financiën de middelen

van de Orde zorgvuldig be-

heert en administreert, en

dat de interne organisatie van het Bureau van de Orde in orde is. Ook in 2005 is de Orde er in geslaagd het resultaat

ruimschoots positief te houden. Dit resulteert in 2006 in

een reductie van 14% op de financiële bijdrage voor 2006. Dat het de Orde financieel goed gaat, is voor de Algemene Raad aanleiding geweest voor te stellen de jaarlijkse financiële bijdrage voor 2006 te verlagen met € 30 per

advocaat. In 2005 werd de bijdrage reeds verlaagd met € 35.’


06-04-2006 11:02:25

3000 0

0



2005

2004

13.765

13.111

12.691

12.290

Zwolle-Lelystad

Zutphen

Utrecht

Rotterdam

Roermond

Middelburg

Maastricht

Leeuwarden

Den Bosch

Haarlem

237 + 152 = 389

200 + 116 = 316

148 + 90 = 238

112 + 54 = 166

939 + 593 = 1.532 718 + 511 = 1.229

311 + 135 = 446

155 + 85 = 240

540 + 297 = 837

263 + 163 = 426

185 + 111 = 296

897 + 652 = 1.549

mannelijke advocaten + vrouwelijke = totaal aantal advocaten

0

Jaarlijkse stijging in %

5,0%

3,3%

3,3%

4,1%

11.807

11.033

12000

2003

2002

7,0%

6,0%

10.406

9.872

9.252

1200012.000

2001

2000

5,4%

6,7%

5,7%

Groningen

114 + 83 = 197

2.322 + 1.513 = 3.835

40004.000

1999

1998

1997

8.757

Den Haag

Dordrecht

2000

6,0%

9000 90009.000

8.264

430 + 238 = 668

100 + 70 = 170

441 + 266 = 707

40002.000

1996

4,2%

Breda

Assen

Arnhem

2500

1995

6.381

60006.000

1990

4.975

6000

1985

30003.000

3.726

3500

1500 3000

1980

0 Amsterdam

30003.000

2.063

150000 186 + 99 = 285

3500

1970

500 Almelo

500 1500 141 + 98 = 239

2000

1.509

1000 0

Alkmaar

2500 10001.000

1947

877

60

1920

DE BALIE IN CIJFERS

(per 31 december 2005)

A A N TA L L E N A D V O C AT E N I N N E D E R L A N D Totaal aantal advocaten 13.765 van wie 5.326 vrouw

4000

3500

GROEI VAN DE BALIE

1500015.000

3000

2500

4000

3500

2000

3000 1500

2500

2000

1000

500 1500

1000

0

500

0 15000

15000

12000

12000

9000

9000

6000

3000

6000

0 3000

Jaarverslag 2005

0

06-04-2006 11:02:26

J A A R L I J K S B E Ë D I G D E S TA G I A I R E S Arrondissement

1999

2000

2001

2002

2003

2004

Alkmaar

11

12

9

10

17

13

17

Almelo

12

14

20

19

31

21

21

Amsterdam

2005

281

299

376

294

289

280

356

Arnhem

36

57

50

42

53

50

52

Assen

19

14

14

12

8

14

20

Breda

31

34

52

42

45

50

38

Dordrecht

13

18

25

11

27

18

13

Den Haag

141

92

144

127

106

94

120

Groningen

13

13

12

22

20

14

16

Haarlem

19

25

21

25

26

28

23

Den Bosch

59

46

45

65

64

45

64

Leeuwarden

12

14

12

12

16

14

25

Maastricht

18

24

22

25

15

30

30

Middelburg

6

9

10

13

6

7

5

Roermond

17

23

11

14

28

24

10

Rotterdam

137

126

164

138

120

109

128

Utrecht

81

94

85

81

93

83

74

Zutphen

12

20

21

13

18

17

14

Zwolle-Lelystad

27

24

33

27

31

28

25

945

958

1.126

992

1.013

939

1.051

Totaal

61

KANTOREN EN KANTOOROMVANG 1

2-5

6-20

Alkmaar

Arrondissement

40

29

12

Almelo

27

31

13

1

339

216

91

17

Amsterdam

21-60

>60

totaal 81 72

13

676

Arnhem

95

62

21

6

Assen

28

28

8

0

64

Breda

94

70

27

4

195

Dordrecht

16

27

9

Den Haag

198

126

54

184

52 8

2

388

Groningen

38

41

8

2

89

Haarlem

69

44

21

2

136

Den Bosch

105

101

23

6

235

Leeuwarden

27

24

13

64

Maastricht

71

64

22

157

Middelburg

27

29

4

Roermond

30

24

15

Rotterdam

158

114

43

6

5

326

6

1

326

Utrecht

138

128

53

Zutphen

48

32

16

Zwolle-Lelystad

42

47

15

Buitenland

28

20

2

1

61 69

96 3

107 50

Totaal kantoren

1.618

1.257

470

62

21

3.428

Totaal advocaten

1.618

3.754

4.349

1.799

2.245

13.765


06-04-2006 11:02:27

SAMENSTELLING ALGEMENE RAAD EN PORTEFEUILLEVERDELING

62

Van links naar rechts: H.D. Cotterel, W.M.J. Bekkers, M.E. Veenboer, D. de Snoo, Ch.L. van den Puttelaar, J.D. Pronk, B.J.Th. Bouma, E. Unger, J.I. Siegert, J.M. van den Wall Bake, J.N. de Blécourt, J.J.H. Suyver, L. W.M. Wopereis, R.C.H. van Otterlo

Portefeuilles Algemene Raad

Algemene Raad

Organisatie Bureau van de Orde

Algemene Zaken

Mw. mr. E. Unger

Mr. J.J.H. Suyver

Algemeen deken

Algemeen secretaris Mw. J.I. Siegert Bestuurssecretaris

Mr. W.M.J. Bekkers

Mr. J.J.H. Suyver Wetgevingsadvisering

Financiën/Beheer

Mr. J.M. van den Wall Bake

J.D. Pronk

Wnd. deken

Financiën & Beheer

Opleiding

Mr. E. van Liere

Dr. R.C.H. van Otterlo

Rechtspraktijk en Communicatie

Mr. B.J.Th. Bouma

Beroeps- en Gedragsregels/Tuchtrechtspraak,

Mr. J.N. de Blécourt

Mw. mr. M.E. Veenboer LL.B (Cantab)

(gedefungeerd per 1-4-2006)

Juridische Zaken

Opleiding

Bezwaar en beroep op de Algemene Raad

Mr. D. de Snoo Rechtspraktijk/Communicatie

Mr. H.D. Cotterell (1-12-2005) Mr. J.D. Kleyn (1-4-2006)

Gefinancierde Rechtshulp/Asielzaken



Mw. mr. Ch.L. van den Puttelaar

Mw. mr. M.E. Veenboer LL.B (Cantab) Juridische Zaken

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:35

SAMENSTELLING VAN HET BUREAU (per 1 april 2006)

ALGEMENE ZAKEN

Mw. P.S. Mascarenhas

OPLEIDING

Mr. J.J.H. Suyver

MEDEWERKER INTERNE DIENST

Dr. R.C.H. van Otterlo

ALGEMEEN SECRETARIS

Mw. V.E.C. van der Steen

Mw. J.I. Siegert


BESTUURSSECRETARIS

Mw. M.G. van Rijn

HOOFD

Mw. mr. F. van der Grinten STAFMEDEWERKER PERMANENTE OPLEIDING

JURIDISCHE ZAKEN

STAFMEDEWERKER PERSONEEL

Mw. mr. M.E. Veenboer LL.B (Cantab)

Mw. mr. A.L.H. Hoevers

HOOFD

Mw. mr. A. de Josselin de Jong STAFMEDEWERKER BEROEPSOPLEIDING

Mr. P.H. Smits

JURIST-COÖRDINATOR PUBLIC AFFAIRS EN

Mw. mr. A.E.M. van den Hoff

WETGEVINGSADVISERING

STAFMEDEWERKER REGELGEVING/

OPLEIDING

Mw. D.C. Ball

GEFINANCIERDE RECHTSHULP

Mw. W.M. Davis

SECRETARIEEL MEDEWERKER

Mw. mr. M.J. van der Pijl

Mw. F.J.R.N. van Dam

STAFMEDEWERKER BEZWAAR EN BEROEP


Mw. mr. M.E. Pirinu STAFMEDEWERKER JURIDISCHE ZAKEN

FINANCIËN & BEHEER

Mw. J.E. Dieters

J.D. Pronk


HOOFD

E.W.T. Oltmans STAFMEDEWERKER FINANCIËN

STAFMEDEWERKER VSO/PERMANENTE


Mw. M.A.M. Groenhuijsen MEDEWERKER BEROEPSOPLEIDING

Mw. M. Jooren

63

MEDEWERKER BEROEPSOPLEIDING

Mw. M.J. Kuiper MEDEWERKER VSO/PERMANENTE OPLEIDING

RECHTSPRAKTIJK/ C O M M U N I C AT I E

F. Hessing

Mr. D. de Snoo

SALARISADMINISTRATEUR

HOOFD, WND. ALG. SECRETARIS

E.H. Baas

Drs. N. Hupkes

MEDEWERKER CENTRALE CONTROLE

STAFMEDEWERKER RECHTSPRAKTIJK

VERORDENINGEN

Mw. mr. E.M. van der Meijden

D. Geers

STAFMEDEWERKER KWALITEITSZORG

Mw. E.W. Langelaan MEDEWERKER BEROEPSOPLEIDING

Mw. M. van der Linde MEDEWERKER BEROEPSOPLEIDING

Mw. S. den Otter MEDEWERKER PERMANENTE OPLEIDING

Mw. C.E.P. van Rijn MEDEWERKER BEROEPSOPLEIDING

MEDEWERKER FINANCIËN

Mw. mr. L.B. Vossenberg

M.M. Goossensen

STAFMEDEWERKER RECHTSPRAKTIJK

B A L I E P L U S B . V.

MEDEWERKER CENTRALE CONTROLE

Dr. mr. L.W.M. Wopereis

A.J. Messing

VERORDENINGEN

REDACTEUR/JOURNALIST

DIRECTEUR

Mw. P.G.H.J. Knoester

Mw. J. Havinga


MEDEWERKER COMMUNICATIE

Mw. H.J. Kooijmans

Mw. M. van Loenhout


Mw. E. Slager ACCOUNTMANAGER

MEDEWERKER INFORMATIEVOORZIENING

A A N TA L M E D E W E R K E R S

E.S.M. van der Lely

Mw. D.J. Philips

IN FTE’S


MEDEWERKER RECHTSPRAKTIJK/

Algemene Zaken

4,8

Mw. S.L. Barendregt

KWALITEITSZORG

Financiën & Organisatie

11,5

Juridische Zaken

4,8

MEDEWERKER TELEFOON/RECEPTIE

Mw. C. van der Sluys

Mw. J.G. Knoester

MEDEWERKER RECHTSPRAKTIJK

Rechtspraktijk/Communicatie

7,2


Opleiding

11,0

Mw. A.A. van Wingerden

Totaal

39,3


Mw. P.J. Eikelenboom

BaliePlus

1,2



06-04-2006 11:02:35

S P E C I A L I S AT I E V E R E N I G I N G E N NEDERLANDSE VERENIGING

Den Haag

BELASTINGKUNDIGEN

Arbeidsrecht Advocaten

VAN ADVOCATEN-

Prof. mr. K.L.H. van Mens (voorzitter)

Mr. J.A. Booij (secretaris) Postbus 74654

1070 BR AMSTERDAM Tel. 020 - 577 77 00

VERENIGING ADVOCATEN

AGRARISCH RECHT (VAAR) Mr. D.M.H.M. van Dijk (voorzitter)

Tel. 038 - 428 00 77 Fax 038 - 421 85 73

(LSA)

2506 EA Den Haag

Mr. M.J.M.Th. Keulaerds

(secretaris)

Postbus 65707

Tel. 070 - 362 62 15

Fax 070 - 427 32 63

genings-advocaten.nl

Postbus 21

SPECIALISATIEVERENIGING

Tel. 0343 - 42 04 12

ADVOCATEN (SSZ)

3940 AA Doorn

Fax 0343 - 42 01 42

E-mail: [email protected]

Website: http://www.lsa.nl

VERENIGING HUURRECHT

Advocaten arr. Maastricht en

Mr. T.H.G. Steenmetser

(voorzitter) Tilburg

Postbus 75999

(secretaris) Amsterdam

Vereniging Arbeidsrecht Roermond

Postbus 1750

Tel. 043 - 362 66 55

Mw. mr. M.A.F. Overdijk,

ADVOCATEN (VHA) (secretaris)

1070 AZ Amsterdam Tel. 020 - 573 67 36 Fax 020 - 573 77 37

(voorzitter)

VERENIGING VAN INCASSO

(secretaris)

Postbus 307

Mw. mr. C. Lemmens

[email protected]

ADVOCATEN (VIA)

Mr. H.W.P.B. Taminiau

Mr. Chr.H. van Dijk

(adjunct-secretaris) Doorn

Fax 072 - 54 11 051

Etten-Leur

Mw. mr. F.J. van Benthem

(VAA)

Arbeidsrecht Advocaten

http://www.via-incasso.nl

Rotterdam

VERENIGING INFORMATICA

Fax 010 - 404 23 33

Mr. J.J. Linneman (voorzitter)

NEDERLANDSE VERENIGING

(secretariaat)

ADVOCATEN

Amsterdam

Vereniging Arbeidsrecht

Advocaten Amsterdam e.o. Postbus 75640

Postbus 190, 3000 AD Tel. 010 - 404 21 11

Mw. mr. H.E. Meerman

1070 AP Amsterdam

(secretaris)

Fax 020 - 546 07 27

VERENIGING

(secretaris)

-JURISTEN NEDERLAND

Tel. 020 - 546 01 54

Mw. mr. P.A. Charbon

E-mail: petra.

[email protected] Arnhem


Advocaten Ressort Arnhem

Postbus 8, 7200 AA Zutphen Tel. 0575 - 54 54 55

ASIELADVOCATEN EN (VAJN)

Varnebroek 17 (secretariaat)

Advocaten Breda

en Den Bosch Postbus 1714

5200 BT Den Bosch Tel. 073 - 692 77 18

Website: http://www.vira.nl

Mr. P.W. van der Kruijs (secretaris)

Postbus 11033

5200 EA Den Bosch Tel. 073 - 612 22 66 Fax 073 - 612 23 21

Website: http://www.nvsa.nl

Mr. P.R. Wery, Zwolle

VERENIGING VAN

Rotterdam

SLACHTOFFERS VAN

Mr. D.J. van der Kolk

VAN MEDIATION-

Mr. J.M. Bosnak (voorzitter) Postbus 560

6800 AN Arnhem

Tel. 026 - 353 82 05

ADVOCATEN VOOR

PERSONENSCHADE (ASP) Postbus 650

8901 BL Leeuwarden tel: 058 - 213 15 55

fax: 058 - 213 00 66

e-mail: secretariaat@ asp-advocaten.nl website: http://

Fax 026 - 353 82 94

www.asp-advocaten.nl

ADVOCATEN (INSOLAD)

(VMA)

Mw. mr. C.M. Keuning

E-mail secretariaat:

[email protected] Website:

BOUWRECHT-ADVOCATEN Mr. J. Hoekstra (voorzitter) Secretariaat:

Postbus 85851

2508 CN Den Haag Tel. 070 - 324 55 44

Fax 070 - 328 20 74

Website: http://www.vbra.nl VERENIGING VAN

de Loo (secretaris)

ADVOCATEN EN

FAMILIERECHT

SCHEIDINGSBEMIDDELAARS (VFAS)



Fax 030 - 230 30 11

Mr. J.W.M. Werker, Arnhem

VAN STRAFRECHT-

Fax: 072 - 511 10 22

Fax 073 - 692 77 99

Mw. mr. Y.M.Th.L. Verheggen-

Tel. 030 - 230 30 10

advocaten.nl

Mr. J.M. Beer (voorzitter),

VERENIGING VOOR


3500 AV Utrecht

Website: http://www.ssz-

VERENIGING VAN

Mw. mr. F.A. Hendrikse-Voogt,

Breda en Den Bosch

Postbus 815

Fax 030 - 234 39 65

VERENIGING

Tel.: 072 - 515 47 17

http://www.vajn.org

(secretaris)

Mw. mr. L.G. de Gier

Tel. 030 - 233 32 48

1815 HA Alkmaar

Website:

http://www.vaara.nl/

RECHT ADVOCATEN (VIRA)

3507 LH Utrecht

ADVOCATEN (NVSA)

Mw. M.E. Smidt-Adank

Leden

Website:

Postbus 13336

Groningen

Rotterdam

Vereniging Rotterdamse

Mr. B.J.M. de Leest (secretaris)

NEDERLANDSE VERENIGING

VERENIGINGEN

ARBEIDSRECHT ADVOCATEN

SOCIAAL ZEKERHEIDSRECHT

Mr. J.J. van der Molen

(penningmeester)

1800 AH Alkmaar

Tel. 072 - 54 11 070

Website: http://www.ontei-

LETSELSCHADE ADVOCATEN

Maastricht en Roermond

Fax 043 - 362 65 62

8001 BA Zwolle

olde Scheper

Tel. 070 - 376 06 06

2500 GL Den Haag

Mr. R.K.E. Buysrogge Postbus 1036

VERENIGING VAN

Mw. mr. K.T.J.M. Pijls-

(vice-voorzitter, secretaris)

6201 BT Maastricht

(secretaris)

Mr. P.G.J. Warnaar (voorzitter)

Postbus 30457

Postbus 560

6800 AN Arnhem

64

Vereniging Haagse

INSOLVENTIERECHT

Mr. J.B. Dijkema (voorzitter)

Mr. drs. J.L.M. Groenewegen (secretaris)

Mw. M.E. Smidt-Adank (secretariaat)

Mr. M.J.M. Franken (penningmeester)

MILIEURECHTADVOCATEN Mw. mr. E.C.M. Schippers (secretaris)

Tel. 070 - 515 39 15

overige bestuursleden:

Website:

Mr. P. Sieswerda, Leeuwarden

2502 AT Den Haag Fax 070 - 515 31 13

Mr. drs. R. Mulder

VERENIGING VAN

Postbus 21

Mr. T.J. van Drooge

3940 AA Doorn

Tel. 0343 - 42 04 19 Fax 0343 - 42 01 42

E-mail: [email protected] Website:

http://www.insolad.nl

Mw. mr. M.A. Smits

(penningmeester), Nijmegen

http://www.vma-adv.nl

(bestuurslid)

(secretaris), Leeuwarden

Postbus 11756

Prof. mr. J.J. van Hees (bestuurslid)

Amsterdam

ONTEIGENINGS-ADVOCATEN (secretaris)

Postbus 320

7600 AH Almelo

Tel. 0546 - 53 55 65

Fax 0546 - 81 60 14

E-mail: [email protected]

Mr. L.J.A.M. Hanssen, Breda

NEDERLANDSE VERENIGING VOOR VERVOERRECHT ADVOCATEN

Mr. G. Noordam (secretaris) Postbus 1110

3000 BC Rotterdam Tel. 010 - 224 03 74

Fax 010 - 224 00 65 E-mail: gijs.

[email protected]

Jaarverslag 2005

06-04-2006 11:02:36

JAARVERSLAG

JAARVERSLAG


REDACTIE EN EINDREDACTIE

Neuhuyskade 94


2596 XM Den Haag CONCEPT EN VORMGEVING

Postbus 30851

Haagsblauw, Den Haag

2500 GW Den Haag FOTOGRAFIE

Tel. 070 335 35 35

Aveq Groep, Den Haag

Fax 070 335 35 31

Jiri Büller

E-mail [email protected]


www.advocatenorde.nl

DRUK

www.balienet.nl

TDS printmaildata, Schiedam

06-04-2006 11:32:35

5 0 0 2


JAARVERSLAG

Nederlandse Orde van Advocaten A D R E S Neuhuyskade 94, 2596 XM Den Haag E - M A I L [email protected] W E B S I T E www.advocatenorde.nl NAAM

06-04-2006 11:32:35

Nederlandse Orde van Advocaten

Recommend Documents