NEDERLANDS Zijn er nog vragen? Als begeleider talen krijgen we dagelijks vragen en bedenkingen rond leerplannen, ondersteunende documenten, extra informatie over het vak, evaluatie, didactiek, zorg en taalpedagogiek. Veel van die vragen komen heel vaak terug. We vonden het daarom zinvol om in dit document een antwoord te formuleren op een aantal van deze veelgestelde vragen. Niet alle vragen zijn eenduidig te beantwoorden. Sommige antwoorden beschouwen we daarom als een eerste opstap naar verder overleg binnen de vakgroep, al dan niet samen met de vakbegeleider talen. We hebben hier toch een eerste aanzet willen geven om de vragen die bij de leraren vreemde talen en Nederlands leven van een antwoord te voorzien. Nogal wat vragen die we krijgen, hebben betrekking op evaluatie. In de visietekst van het VVKSO rond evaluatie lezen we: “Evaluatie is in principe een continu proces dat veel verschillende vormen kan aannemen. Die vormen behoren tot de autonomie en de verplichtingen van de school. De school kan vrij oordelen welke evaluatievormen zij hanteert op voorwaarde dat zij opgesteld zijn met het oog op het toetsen van de doelstellingen van het leerplan (communicatieve vaardigheden), de verhouding tussen de doelstellingen respecteert, daarover uitspraken doet en transparant communiceert.” Hiervoor zoeken we met de leden van de vakgroep samen naar de meest zinvolle invulling. Een evaluatiepraktijk is afhankelijk van de schooleigen context: publiek, draagkracht leraren, wensen vanuit het beleid … en gebeurt conform de leerplannen. Wij kunnen hiervoor enkel suggesties geven die jullie helpen om op een zo efficiënt mogelijke manier de leerplandoelen per graad met de leerlingen te bereiken. Het is dus niet onze bedoeling geweest een theoretische insteek te doen aan de hand van een doorlopende tekst. Wel een overzicht te bieden van vragen die bij veel collega's moderne talen leven en daar een concreet, praktisch antwoord op te formuleren. Opdat je door de bomen nog het bos zou zien en om het geheel wat gebruiksvriendelijker te maken, vind je op pagina drie een overzicht van de verschillende thema's die aan bod komen. Pagina vier is een alfabetische index van kernwoorden met verwijzing naar de vragen die daarop betrekking hebben. De vragen en bedenkingen die we vaak voorgeschoteld krijgen en de antwoorden zelf vind je onder de rubriek "moderne talen". Met een muisklik op de vraag/bedenking kom je als lezer bij het antwoord terecht. Het document begint echter met de thematische mindmap en de alfabetische index, waar je via de pagina's in de rechterkolom rechtstreeks kunt doorklikken naar de vraag.
Als je bij de antwoorden op de link “overzicht” op het eind rechts onderaan klikt, kom je weer bij de vragenreeks. Met een muisklik kun je eveneens terug naar de alfabetische index. We hopen dat je hier en daar een verhelderend antwoord tussen de vragen vindt. Het is echter onze uiteindelijke ambitie om met de antwoorden gespreksstof op te werpen en zelfs nieuwe vragen los te maken voor verder overleg binnen jullie vakgroep. Veel vakgroepen voelen de noodzaak om zich vooral bij de praktische kant van het lesgeven te houden. Hopelijk kunnen we met onze veelgestelde vragen aantonen dat het ook verrijkend kan zijn om het samen met collega’s nu en dan uitgebreid te hebben over taaldidactiek, vakinhoud, nieuwe inzichten en visies rond onderwijs, aanpak taalzwakke leerlingen en over de evaluatiepraktijk. Meestal gelden de antwoorden voor alle talen. Waar dit niet het geval is, vermelden we dit uitdrukkelijk. Als je op de illustratie hiernaast klikt, kom je meteen bij het document met de vragen en de antwoorden. We wensen je een boeiend schooljaar met veel arbeidsvreugde en voldoening, het ga je goed in 2014-2015!
Barbara Axters Kaat De Strooper
Gebruik doeltaal
4 5 9 12 13.1-13.5 22
Geïntegreerd
examens, proefwerken
Docume nte n: waar?
1
28 29 11
Le e rmidde le n, handboeke n
Taaltaken
32
2 3
Kennis / vaardigheden
13.4 34
Spreken / mondelinge interactie
16
Evaluatie
Didactie k/ aanpak
22 24
"punten"
25 27 18
33
2 3
20 21.2 23
Tekstmateriaal
Proces
19
31
Grammatica
Feedback
21.1-21.3
15
30
FAQ MVT
26
24
Lezen
14
Tools Attitudes
Le e rplange richt le sgev e n & ev alue ren
Hulpmiddelen? In context?
Verbeterlast
6 7
8 11
16 Strategieën
17
Index kernwoorden afbeeldingen attitudes auteursrecht authentiek
bonus context cursus
dagelijks werk doeltaal
evaluatieroosters
12
(huis)lectuur
30
10, 23
leermiddelen
2
3
leerplannen
1
26
leesportfolio
30
8, 9, 11, 13.4, 26 3 25, 27 4 20, 21.2, 34 23, 24, 34
examen
9, 13.2 21.3, 25, 27, 28, 29
feedback
10, 15, 18, 21
(evalueren, inoefenen) gelijkgericht GIP
(geïntegreerde proef)
grammatica
13, 22 20, 29 31
2
hulpmiddelen
8
kennis/vaardigheden kopieën
lees- en luistertoetsen
9, 11, 13.4, 32, 34 13.4, 22, 33 3
4, 5, 12
memoriseren
14
mondeling examen
28
mondelinge interactie
15, 20, 21.2, 28
mondelinge presentatie
14, 20, 21.2, 28
peerevaluatie
10
procesevaluatie
19
punten
reproductie schrijfvaardigheid
22, 25, 26, 27 11, 13.2 8, 26
strategieën
17
taalfouten
5, 10, 14, 15, 21.3
taaltaak
11, 13.4, 32, 33, 34
11, 33
handboek
kennis
2, 3, 6, 7, 17, 19
6, 7, 8, 12, 13.4, 31
evalueren
geïntegreerd
leerplangericht
tekstsoorten
validiteit 40/60
3, 6 4, 5, 34 25
verbeterlast
24, 31
verhouding
16, 25
Een nieuwe begeleider Nederlands. Wie is het?
Kaat De Strooper
[email protected] Beste collega’s Er werd me gevraagd om bij de start van het schooljaar iets over mezelf te vertellen als nieuwe begeleider. Moeilijke vraag. Over mezelf vertellen vind ik sowieso niet zo gemakkelijk en uiteindelijk doe ik mijn werk gewoon graag. Ik zou kunnen zeggen dat ik les geef aan het Guldensporencollege campus Plein in Kortrijk. Of dat ik er in de 3de graad aso en tso en in het 4de jaar aso heb lesgegeven/lesgeef. Of ik zou kunnen verklappen waarmee ik bezig ben naast mijn schoolleven… Maar als ik iets kwijt wil, is het misschien wel dat ik vooral sterk geloof in het begrip ‘passie’. Mijn hele lerarenleven al ben ik gepassioneerd bezig met wat ik doe omdat ik enorm veel hou van de jonge zoekende mensen en overtuigd ben van de speciale kansen die het vak Nederlands biedt om deze mensen uit te dagen op intellectueel en vooral misschien menselijk vlak. Dit hoop ik als begeleider dan ook te bewaken. Mijn voorganger Marieke Decock had dit ook in zich en zij inspireerde me om voor deze job te gaan. Misschien is dit de essentie van mijn ‘missie’: jullie niet alleen sterk ondersteunen bij de technische aspecten van deze job, maar ook om het vol te houden, om te geloven in het belang van bevlogen leraars, van passie … Ik vraag jullie het eerste schooljaar wat begrip omdat ik wat inwerkingstijd nodig zal hebben, maar samen met Barbara ga ik er met al mijn energie tegenaan. Na deze mooie zomervakantie wensen wij beiden jullie allemaal dan ook een uitdagend, passievol en voldoening gevend schooljaar!
Data prikken! Enkele data kunnen we je nu al meegeven: -
Leerplanvoorstellingen Nederlands derde graad 2014-2015 Kaat of Barbara geven een korte, eerder theoretische uiteenzetting over het nieuwe leerplan Nederlands derde graad aso-kso-tso. Wat zijn de verschillen met het vorige leerplan? Waar ligt nu meer/ minder de nadruk op? Welke visie ligt aan de grondslag? Wat betekenen de beheersingsniveaus 3.1, 3.2, 3.3 voor jullie leerlingen? Hoe biedt het leerplan mogelijkheden voor differentiatie? Hoe maak je de nieuwe visie van het leerplan zichtbaar in
evaluatie? Om differentiatie en evaluatie beter te duiden, hebben de pedagogische begeleiders van de verschillende diocesen samen een aantal praktijkvoorbeelden uitgewerkt. Deze uiteenzetting is bestemd voor alle leraren Nederlands in de derde graad aso-kso-tso. De data voor de verschillende scholengemeenschappen zijn:
leerplanvoorstelling Nederlands derde graad aso/kso/tso Datum maandag 8/09/2014 maandag 15/09/2014 maandag 15 /09/2014 dinsdag 16/09/2014 woensdag 17/09/2014 woensdag 17/09/2014 donderdag 18/09/2014 donderdag 18/09/2014 maandag 22/09/2014 maandag 22/09/2014 dinsdag 23/09/2014 donderdag 25/09/2014 maandag 29/09/2014 donderdag 09/10/2014
-
Scholengemeenschap Sint-Donaas en Sint-Maarten
waar?
uur
begeleider
dpb Brugge
17.30 u.
Barbara Axters
Molenland
Tielt, De Bron
17.15 u.
Barbara Axters
Hoppeland
Poperinge, Komstraat 9
17.00 u.
Kaat De Strooper
Groeninge
GUSCO Plein, Plein 14
17.00 u.
Kaat De Strooper
Brugge - Oostkust
Blankenberge, SJSP
13.30 u.
Barbara Axters
Prizma
Campus College
13.30 u.
Kaat De Strooper
Veurne - Westkust
Veurne, nog te bepalen
17.15 u.
Barbara Axters
Sint-Maartensscholen
College
17.15 u.
Kaat De Strooper
Diksmuide
Diksmuide, college
17.00 u.
Barbara Axters
Sint-Michiel
Klein Seminarie
17.15 u.
Kaat De Strooper
Sint-Paulus
H. Hartcollege
17.15 u.
Kaat De Strooper
Ichthus, Oostende
Oostende, vti
17.00 u.
Barbara Axters
Sint-Jan
Menen, nog te bepalen Torhout, nascholingslokaal Houtland, Bruggestraat
17.15 u.
Kaat De Strooper
17.00 u.
Barbara Axters
Houtland
Netwerkdag communicatieve vaardigheden, zakelijke communicatie en Nederlands in 7bso/ Se-n-Se 13 oktober 2014 in dpb Brugge Voormiddag 09.00 – 12.00 u.: zakelijke communicatie 2de en 3de graad Namiddag 13.30-16.00 u.: 7de bso /Se-n-Se Er is een grote behoefte aan het uitwisselen van ervaringen en vooral ook van didactisch materiaal enerzijds voor zakelijke communicatie en anderzijds voor het 7de jaar bso of Se-n-Se. Vandaar deze ‘netwerkdag’, geen klassieke nascholing, maar een dag waarop leraars eigen materiaal kunnen voorstellen en ideeën kunnen uitwisselen.
-
Taalscreening 1ste graad: opvolgingssessie 20 oktober 2014 DPB-Brugge 09.00 – 10.30 u. Na de taalscreening moet er nagedacht worden over hoe het nu verder moet. We proberen enkele tools aan te reiken die je verderop kunnen helpen.
-
Vakcoördinatoren Nederlands (Voormiddag 09.00 – 12.00 u. in het Eekhoutcentrum Kortrijk, namiddag 13.30 – 16.00 u. in de DPB-Brugge) op: o o o
maandag 10 november 2014 maandag 9 februari 2015 maandag 27 april 2015
Tijdens deze halve dag behandelen we samen een aantal thema’s die aansluiten bij de vragen en behoeften van de leraar/ vakgroep Nederlands en bij de aandachtspunten van de doorlichting. Ben je nieuw als vakcoördinator of sta je nog niet in onze mailinglijst, stuur je e-mail door naar
[email protected] of
[email protected]. Hopelijk zien we jullie op een van de bijeenkomsten of tijdens een bezoek aan je vakgroep/ school. Jullie mogen ons ook altijd e-mailen met vragen. Tot later! Met vriendelijke groet Barbara en Kaat
Barbara Axters
[email protected]
Kaat De Strooper
[email protected]
Dag van Nederlands Cursuscode: D15-008 Docent: diverse docenten Datum en uur: woensdag 8 oktober 2014 van 14.00 u. tot 17.00 u. Locatie: KU Leuven Kulak Kortrijk
Tools voor de Taalles. Over het inzetten van web-2.0-tools in de lessen en bij de lesvoorbereiding Cursuscode: I15-220 Docent: Leen Bruijneel Datum en uur: woensdag 5 november 2014 van 14.00 u. tot 17.00 u. Locatie: KU Leuven Kulak Kortrijk
Spellenarchief - De taalbox. Taalspellen voor eerste graad secundair onderwijs Cursuscode: I15-210 Docent: VIVES Spellenarchief Datum en uur: donderdag 20 november 2014 van 14.00 u. tot 16.30 u. Locatie: VIVES Spellenarchief Sint-Michiels
Mondeling spellen: een effectieve aanpak voor het leren spellen Cursuscode: I15-138 Docent: Pieter Van Biervliet Datum en uur: woensdag 25 februari 2015 van 14.00 u. tot 17.00 u. Locatie: VIVES Campus Torhout
