NEDERLAND Z A L HERRIJZEN
V O O R W O O R D
Telkens komen de bange vragen bij ons op: „Wat zal er v a n ons verwoeste, verdronken, g e r u ï n e e r d e vaderland terechtkomen? Z a l Nederland ooit herrijzen?" Wij weten, dat er voor het herrijzen van ons land vóór alles één ding noodig is — n.L dat wij Nederlanders eendrachtig samenwerken. Door verdeeldheid kan de verwarring immers slechts grooter worden. Er is i n Nederland een ontzaglijk verlangen naar eendracht. O v e r a l — zoowel i n het bevrijde als in het nog niet bevrijde gebied. V o o r a l bij de jongeren - maar ook bij de ouderen. Zi) willen de verdeeldheid en de versnippering van vóór 1940 niet meer terug. Zij willen een beter, een n i e u w Nederland. Scheidsmuren zijn weggevallen. In den bezettingstijd hebben velen leeren samenwerken, velen voor wie dot vroeger onmogelijk was. O p allerlei gebied komt de wensch naar eendracht tot uiting. Dit boekje w i l laten zien, hoe wij tot eendracht kunnen komen en hoe ieder van ons op dit oogenblik aan de wederopstanding van Nederland kan medewerken. Wij bevelen het van harte aan. Het zal op iederen Nederlander bezielend werken en verdient i n elk gezin gelezen te worden. Eindhoven, Februari 1945. A. VERDIJK, Burgemeester van Eindhoven J . J . A . V A N DER PUIT, Voorz.v. h. Com. .Eenheid bt| Verscheidenheid' L. J. M. BEEL, Voorz. v. h. Comité voor Maatschappelijken Wederopbouw F. J. PHILIPS, Voorzitter van den Eindhovenschen Fabrikantenkring G. V A N GENNIP ) A. C. J. LEIJSEN > Voorzitters van de drie samenwerkende C. J. WEIJER > Vakcentrale, te Eindhoven Kapt. H. J. V A N DEN BROEK N. A. HALBERTSMA A. VOORWINDE A. J. ZOETMULDER
Tweede gewijzigde druk
Correspondentie-adres „Nederland zal herrijzen': Vestdijk 47, Eindhoven.
EEUWEN GELEDEN bouwde China een muur
Daar stelde het land zijn vertrouwen in. Het lachte om zijn vijanden en voelde zich veilig. Weldra kwam een invasie uit het Noorden. Drie keer is de vijand China binnengetrokken. Hij bestormde den muur niet. Hij trok er niet omheen. Hij kocht eenvoudig de wacht aan de poorten om.
'Een
muur
bleek
niet
voldoende
KORT GELEDEN bouwde ook Frankrijk een muur De Maginotlinie Staal en beton. En daarachter voelde Frankrijk zich veilig. Daar stelde het zijn vertrouwen in. En toch is Frankrijk ineengestort. Waarom? Er ontbrak iets. De vijand drong door een zwakke plek naar binnen. Die zwakke plek bestond niet alleen in de Maginotlinie.
Staal en beton bleken niet voldoende
LIJDEND. STRIJDEND en... HERRIJZEND NEDERLAND gaat nu b o u w e n : A a n leger, v l o o t en luchtmacht v o o r de bevrijding v a n ons land en onze overzeesche gewesten. M a a r N e d e r l a n d moet ook woningen, boerderijen en fabrieken bouwen, wegen en bruggen, heele dorpen en steden. Duizenden snakken ernaar dit alles aan te p a k k e n . V e l e n doen reeds, w a t zij maar kunnen. M a a r z a l dat alles voldoende zijn? D e vijand heeft ons jarenlang w i l l e n doordringen met zijn leuzen. D i e hebben wij weerstaan. W a t stellen w i j daar tegenover?
Nederland heeft een groot, gemeenschappelijk Ideaal noodig Een-ideaal, w a a r d o m voor te sterven en w a a r d om voor te leven. E e n ideaal, dat bezielend w e r k t i n het heetst van den strijd, maar even goed i n het dagelijksch leven met zijn nijpende zorgen. E e n ideaal v o o r den ondergrondschen strijder en den oorlogsvrijwilliger, even goed als voor den arbeider i n de fabriek, den boer op het l a n d en de huismoeder i n haar gezin. V o o r ouders en kinderen, werknemers en werkgevers, zakenlieden en ambtenaren, v o o r de regeering even goed als v o o r den gewonen soldaat — een ideaal, dat Nederland maakt tot een eenheid. W a t is Nederlands groote ideaal? Is het niet mee te helpen om geheel N e d e r l a n d te bevrijden? I n d i ë te bevrij-
den? Hec verwoeste weer op te bouwen? Een nieuw Nederland op te bouwen? En uiteindelijk een nieu we wereld te helpen scheppen? Heeft Nederland de alles overwinnende kracht van een strijdend geloof? Vormt het mannen en vrouwen van karakter? Menschcn, die willen en kunnen samenwerken, bereid om offers te brengen? Wij moeten al onze krachten mobiliseeren voor het herrijzen van Nederland. Elke Nederlander moet zich afvragen: „Wat kan ik er voor doen?" Ontzaglijk v e e l ! Voor het
herrijzen van Nederland zijn noodig:
GEZONDE SAMENWERKING
GEZINNEN BIJ DEN
EEN EENSGEZIND
ARBEID
VOLK
Zullen wij dat bereiken? Dat hangt af van U!
GEZONDE GEZINNEN Het gezin is de grondslag van de maatschappij. Het is de plaats, waar wij leeren samen te leven. Het gezin is als het ware een werkplaats, waar karakters gevormd worden. Daar moet de eenheid beginnen. Het gezonde gezinsleven is één van de grootste schatten van ons volk. Het opbouwen van een gezond gezin is een kunst, die verloren dreigt te gaan. Voor duizenden beteekent het gezin niets anders meer dan een benzinestation overdag en een garage voor den nacht. Echtscheiding is iets heel gewoons geworden. Velen van ons zijn volkomen bereid om voor hun gezin te sterven, maar vaak vinden wij het nog al moeilijk om er in te leven. Vader zorgt voor geld — en voor niet veel anders. Moeder zit te tobben. En de kinderen doen, wat zij willen. Wij hangen graag een spreuk op: „Oost West, thuis best", maar doen wij er genoeg voor, dat het thuis ook werkelijk „best" is? Voor een nieuw Nederland zijn gezonde gezinnen noodig. Gezinnen, waarvan liefde en verantwoordelijkheidsbesef, gezag en gehoorzaamheid de natuurlijke pijlers vormen; waarvan ieder lid zich bewust is, zoowel tegenover God als tegenover de samenleving een verantwoordelijke taak te vervullen. Gezinnen, waar de gezinsleden niets voor elkaar verbergen en elkaar helpen om het beste te geven, waartoe zij in staat zijn. Waar hartelijk gelachen wordt en veel
liefde heerscht. W a a r de maaltijden niet haastig w o r d e n opgeslokt en daarna iedereen wegrent, maar w a a r de v r i e n d schap en waar de gesprekken een even belangrijke plaats innemen als het eten. W a a r iedereen altijd w e l k o m is. W a a r de buren een broodje kunnen komen leenen en tevens werkelijke vriendschap krijgen. W a a r e v a c u é ' s niet alleen een onderdak kunnen v i n d e n , maar ook nieuwen moed vergaren, wanneer de moeilijkheden hun de baas dreigen te worden. Z u l k e gezinnen zitten niet bij de p a k k e n neer, maar trachten blijmoedig een oplossing te vinden v o o r de vele huishoudelijke problemen v a n dezen tijd. Geen gekibbel, geen geknoei. Verstandig omspringen met bonnen, voedsel, brandstof en geld. D a t bevordert de o v e r w i n n i n g op het binnenlandsche front en v o r m t een gezond v o l k i n de toekomst. Gezonde gezinnen brengen eenheid in de maatschappij. G e zinnen, die eendrachtig h u n moeilijkheden onder de knie krijgen, helpen hun l a n d door de moeilijkheden heen. Gezonde gezinnen scheppen den geest, die tot gezonden wederopbouw leidt. Slechts v o l k e n , die uit gezonde gezinnen bestaan, kunnen een gezond gezin der v o l k e n opbouwen.
SAMENWERKING BIJ D E N ARBEID V o o r den wederopbouw v a n N e d e r l a n d z a l de grootste gezamenlijke krachtsinspanning noodig zijn. W a a r weer gewerkt k a n worden, mag geen kracht verloren gaan. In de fabriek niet en op het l a n d niet. Geen verspilling v a n tijd, noch v a n geld, noch v a n menschen. V ó ó r 1940 hebben wij ons te veel door koopmansgeest laten leiden en zijn wij te k o r t geschoten i n gemeenschaps-
gevoel: Anders zouden wij ongetwijfeld meer hebben gedaan om te trachten het werkloosheidsprobleem op te lossen. Wij zullen moeten werken met alle kracht, die in ons is. Ons land is als een lek geslagen reddingsboot, en een zware branding staat vlak voor den boeg. Alleen als wij allemaal met vereende kracht aan de riemen trekken, zullen wij er door heen komen. Wij Nederlanders kunnen gelukkig hard werken. Wij zullen nog veel harder moeten werken dan vroeger. Niet iedereen voor zichzelf, maar allemaal samen voor ons land — wat voor werk wij ook hebben, iedereen op zijn eigen plaats. Ieders werk, iedere arbeid, hoe eenvoudig die ook moge zijn, is onmisbaar voor ons gemeenschappelijk doel. Wij Nederlanders moeten, bezield door ons ideaal, onze taak begrijpen, tegenstellingen verkleinen en overbruggen, de verantwoordelijkheid die op elk onzer persoonlijk rust in vollen ernst aanvaarden — dan zullen wij door samenbundeling van alle krachten tot gezonden wederopbouw komen. Hierin moet iedereen het zijne bijdragen: Iedere werkgever, iedere werknemer, iedere vakvereenigingsleider, iedere ambtenaar. Wij moeten samenwerken. Wrijving tusschen menschen is veel erger dan wrijving in de machines. Gebrek aan samenwerking doet meer productieve kracht voor de menschheid verloren gaan, dan welke factor ook. Als werkgevers of werknemers door hun zelfzucht samenwerking onmogelijk maken, zijn zij landverraders. De werkelijke strijd gaat niet tusschen werknemers en werk-
gevers, maar tusschen de opbouwende en de zelfzuchtige krachten in elk van hen persoonlijk. Het is nu niet de tijd om een ander de schuld te geven. Wij dragen allen schuld. De wederopbouw van ons land eischt, dat ieder zijn eigen fouten erkent — en samenwerkt. Dan alleen zullen alle krachten, waarover ons volk nog beschikt, volledig kunnen worden ingezet voor de productie van de ontbrekende goederen en levensmiddelen, den opbouw van alles wat verwoest is, het herstel van verkeer en transport, in één woord voor den wederopbouw van ons land — een land, waar voor iedereen arbeid moet zijn, waarin men aan anderen denkt en bereid' is te zorgen, dat iedereen genoeg heeft.
EEN EENSGEZIND V O L K Onze bevrijding beteekent een overgang naar een nieuwen tijd, waarbij oude en nieuwe tegenstellingen naar voren dringen, die onrust en strijd verwekken, ja zelfs tot burgeroorlog kunnen leiden. Wij behoeven daartoe slechts naar andere landen te zien. Zal Nederland de innerlijke kracht hebben de handen ineen te slaan om deze nieuwe ellende te weren? Volkeren zijn te gronde gegaan, omdat de menschen niet konden samenwerken. Er was teveel tweedracht. Zij wilden de feiten niet onder de oogen zien. Zij waren niet voldoende voorbereid; zelfs terwijl de storm over hen losbrak, probeerden zij nog van den nood te profiteeren. Groepen gingen door met vechten voor hun „rechten", totdat tenslotte alle rechten werden weggevaagd. Denk aan onze vaderlandsche geschiedenis: In Haarlem was verdeeldheid. Het gaf zich over en werd uitgemoord. Alkmaar was eensgezind — van Alkmaar begon de victorie! De kracht van een volk berust op eendracht. Als een volk
eensgezind is, k a n het verraad niet door eer achterdeur binnensluipen en zijn kracht verlammen. H e t Nederlandsche elftal bestaat niet uitsluitend uit middenvoorspelers. Ieder heeft zijn eigen plaats. Ieder is afhankelijk v a n al de anderen. Z o o is het ook met ons v o l k . Indien wij niet als v o l k samenspelen, z a l een ander den w e d strijd w i n n e n . Samenspel is een combinatie v a n zelfverloochening, hersenwerk en inspanning ter bereiking v a n een gemeenschappelijk doel. H e t beteekent samenwerken v o o r N e d e r l a n d . Eerlijke samenwerking tusschen de regeering en het bedrijfsleven, tusschen werknemers en werkgevers, tusschen de steden en het platteland, tusschen de verschillende menschen i n de politiek. Samenwerking kan niet w o r d e n opgebouwd door mooi prater en zelfzuchtig leven, door hooge idealen en lage praktijken. Eenheid beteekent m é é r dan het er over eens zijn, w a t wij graag zouden w i l l e n hebben o f w i e n wij haten. E e n eensgezind v o l k heeft een geestkracht, welke door geen gevaar, ontbering of ramp gebroken w o r d t . A l l e e n een eensgezind v o l k k a n ons l a n d en ons wereldrijk weer opbouwen. E e n v o l k , bevrijd v a n hebzucht, angst en haat, dat het geheim v a n een nieuwe wereld kent.
W A T GIJ K U N T D O E N :
Herrijzend Nederland heeft behoefte aan flinke mannen en vrouwen. Ons karakter is de kern van onze nationale kracht. De Regeering kan hier niet in voorzien. Voor geld is het niet te koop.
Het is Uw taak ervoor te zorgen!
HOE? WORD
ANDERS! SCHEP
EENHEID! VECHT ER
VOOR!
WORD ANDERS! De menschelijke natuur is het zwakke punt bij het opbouwen van onze nationale kracht. Wij verlangen naar een nieuwen geest in ons land. Maar om dien te krijgen, moei er een nieuwe geest in iederen Nederlander groeien. Ook in U. Herrijzend Nederland heeft behoefte aan een verandering in de harten. Menschlievendheid, onzelfzuchtigheid, betrouwbaarheid, fatsoenlijkheid en vrijheidszin heeten typisch Nederlandsche eigenschappen te zijn. Maar zijn wij Nederlanders werkelijk menschlievend, onzelfzuchtig, eerlijk, rein en vrij? Voortdurend? Bent u het zelf? Dag en nacht? Thuis? Bij het werk? In de politiek? Zoo niet, wat wilt gij dan? Uw zelfzucht overwinnen voor Nederland, of Nederland opofferen aan uw zelfzucht? Een nieuwe geest kan vat krijgen op uw hart, uw verstand en uw lichaam —• als gij ertoe bereid zijt. Gij kunt anders worden! Hoe? De eerste stap is ernstig en oprecht te willen en de feiten onder de oogen te zien. De feiten omtrent u zelf. Waar wordt
gij door geregeerd? Door uw vrouw? Mijn schild ende betrouwen Door uw man? Door Zijt Gij, o God, mijn Heer. uw begeerten? Uw Op V zoo wil ik bouwen, geld? U w angst? Verlaat mij nimmer meer; Dat ik toch vroom mag blijven, Uw eerzucht? Vw dienaar t*aller stond, Nog steeds geldt het De tyrannie verdrijven, woord van William Die mij mijn hart doorwondt. Penn, den stichter van Pennsylvanië, één der Vereenigde Staten van Amerika: „Wij stervelingen moeten geregeerd worden door God, want anders zullen wij geknecht worden door tyrannen". Onze vaderen wilden zich laten leiden door God. Op onze zilveren guldens en rijksdaalders staat van oudsher het randschrift: „God zij met ons". Iedereen droeg die gedachte op zak en wij hopen dat spoedig weer te doen. Zal het dan alleen maar een gedachte zijn? Of dat, waar het op aan komt? Alleen God kan ons leven een andere richting geven. Als gij bereid zijt u door God te laten regeeren, komt de verandering. Het is als bij het „dienst nemen". Gij krijgt de overtuiging, dat er iets is, dat waard is om voor te vechten. Gij meldt u aan als vrijwilliger. Gij stelt u zelf onder het bevel van anderen. Gij ontvangt een nieuwe uitrusting. Gij krijgt nieuwe vrienden. U w manier van leven wordt anders. En daarmede uw heele kijk op het leven. Door God geregeerd worden, beteekent luisteren naar Wijsheid, die ver boven uw eigen wijsheid uitgaat. En gehoorzamen! Indien gij den tijd neemt om te bidden en te luisteren, indien gij bereid zijt Gods leiding te aanvaarden, zal Hij u den weg wijzen in den doolhof, die het leven zonder Hem is. Hij zal u doen zien, wat Hij van u verwacht en Hij zal u wijzen
hoe uw moeilijkheden te overwinnen. Controleer uzelf geregeld in uw doen en laten, uw denken en streven. Is dat alles menschlievend, onzelfzuchtig, eerlijk en rein? Twijfelt gij, bespreek het dan met iemand, in wien gij vertrouwen stelt en die u kan helpen. Maak schoon schip en begin opnieuw — telkens weer opnieuw, wanneer gij gefaald hebt Volharding is een onmisbaar wapen. Gij zult beginnen anders te worden. Gij blijft niet langer slaaf van u zelf. Gij zult een strijdend geloof ontvangen en scheppende gedachten voor u zelf, uw gezin, uw werk en uw land. Dan kunnen wij, zooals H . M . de Koningin onlangs gezegd heeft, „steunend op de grondslagen van naastenliefde, rechtvaardigheid en waarheid", werken „aan den opbouw van die volksgemeenschap, waarvan het beeld in ons allen leeft".
SCHEP EENHEID! Wanneer gij uw leven door God wilt laten regeeren, kunt gij uw volle aandeel nemen in den strijd om ons volk tot eenheid te brengen. Niet tot een eenheid, die vervlakt en verlaagt, doch een eenheid van sterke en bewuste individuen, in alle schakeeringen, die ons volk biedt. Deze nationale eenheid komt niet zoo maar van zelf. Zij kan niet komen, als alles hetzelfde blijft, maar alléén, indien de menschen anders worden. De eenheid van Nederland begint bij u zelf en de persoon, waar gij niet mee kunt opschieten. Iedereen wil een ander graag anders hebben. En iedereen wacht, tot de ander begint. Uw beste bijdrage tot de eenheid van Nederland is de moed te hebben om zelf te beginnen. Als gij begint anders te worden, zal die ander opkijken. Maak de moeilijkheid met hem in orde en misschien zal hij het met u in orde maken.
Het eerlijk erkennen van een gemaakte fout is het begin van samenwerken. Begin in uw eigen gezin en houd vol, dan zult gij zien, dat de sfeer er verandert, dat ook anderen mee gaan doen. Tallooze gezinnen hebben het geprobeerd. Mevrouw, „die altijd gelijk had", erkent haar schuld. Haar man stapt ook van zijn voetstuk af. N u zeggen de kinderen: „Het is fijn om thuis te zijn". Roddelen bij de voordeur verandert in samenwerken voor de omgeving. Dat bevordert gezonde gezinnen en bouwt aan de eenheid van Nederland. Pas het toe in uw werk, tegenover de menschen, waarmee gij zoo'n groot deel van uw leven verkeert. Indien de geest van terlijke en openhartige samenwerking over de bedrijven vaardig wordt, — bij alle werkers van hoog tot laag — zullen dan niet werkgemeenschappen ontstaan, waar in goede geest en eendracht wordt gearbeid, waar de prestaties in onderling overleg kunnen worden verbeterd in het belang van iedere werker, in het belang van het geheele Nederlandsche volk? Zoodra wij in de politiek gaan erkennen, op welke punten wij verkeerd deden, zullen wij minder onderlinge verwijten hebben en meer eerlijke vaderlandsliefde; meer gemeenschappelijke trouw aan Nederland, uitgaande boven partijen, klassen en rassen, persoonlijke meeningen en persoonlijk voordeel.
Dat is niet alleen de taak van de menschen in de politiek; of van de bedrijfsleiders; of van de arbeiders. D A T IS U W T A A K ALS G O E D N E D E R L A N D E R !
V E C H T ER V O O R ! Sinds de dagen van de Kelten en de Batavieren hebben de bewoners van deze lage landen gestreden. Thans strijdt Nederland opnieuw. Reeds hebben duizenden Nederlanders hun leven opgeofferd voor hun land. Duizenden zijn bereid hetzelfde te doen. Zij vechten voor vrijheid en toekomst. Maar zelfs terwijl zij vechten, is een andere vijand bezig achter het front. Als parachutisten in den nacht dalen ontevredenheid, angst, hebzucht en haat in onze gezinnen, onze bedrijven en onze omgeving. Als ratten knagen zij aan ons karakter. Slapheid aan het binnenlandsche front is een aanfluiting voor alle dapperheid aan het gevechtsfront. De strijd is ontbrand. De strijd tegen onze hebzucht, onze genotzucht, ons geknoei, onze slapheid, ons gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel — de bondgenooten van den vijand. Burger en militair moeten schouder aan schouder vechten. Dit front ligt niet ergens in het Oosten, maar loopt dwars door elk gezin, elke school, elk bureau, elke fabriek, elke boerderij. Het is een dagelijksche strijd. Er is moed voor noodig. En hersens. Taai volhouden. Wij' zullen hard moeten werken, helder denken en zuiver leven. Gij kunt vandaag uw plaats in dezen strijd innemen. Gij behoeft niet te wachten, tot gij een uniform krijgt. Gij kunt onmiddellijk dienst nemen bij deze „Binnenlandsche Strijdkrachten". Overwin den vijand eerst in u zelf. Haal dan iemand anders
\^Óór den oorlog was Philips een bedrijf, waarop Nederland in menig opzicht trotsch kon zijn. In de afgeloopen jaren hebben wij beproefde medewerkers verloren; een deel van onze fabrieken is verwoest en verscheidene onzer kunnen helaas hun plaats thans nog niet innemen. Niettemin zullen wij allen binnen zekeren tijd noodig zijn om door het herstel van ons Philips' bedrijf mede te werken aan den opbouw van Nederland. Het Nederlandsche volk heeft behoefte aan onze producten, voor eigen gebruik en voor export, teneinde andere producten in ruil te kunnen invoeren. Bijgaand boekje weerspiegelt den geest, die dit bevorderen kan en die ons allen — thuis en op het werk — tot steun kan zijn. Want tenslotte moet het ons gezamenlijk streven zijn ons gansche bedrijf zóó op te bouwen, dat het nieuwe Nederland er in elk opzicht trotsch op kan zijn. P. F. S. OTTEN Directie F. J . PHILIPS Directie P. F. BERKERS Machinefabriek H. BIENFAIT Natuurkundig Laboratorium Gem. Belangen B W. BLANKEVOORT E . M. H. BOTTI Centrale Loonadministratie B. DIESBERGEN Centrale Loonadministratie H. v. DONSELAAR Papier- en Cartonnagefabriek H. DORJÉE E.T.F. H. GOOSKENS Gloeilampenfabriek L. KAUFFELD Glasfabriek Jongens Nijverheidsopleiding G. LAP B. J . MEN GE RINK App ar atenfabriek A. MOHR Glasfahriek Gloeilampenfabriek J. MONEN Ontspanning Mej. H. ROELANTS D. SMID Glasfabriek Technische Dienst Holland W. P. L. SPRUIT Kostprijsadministratie W. VERWOERD Sociale Zaken A. VOORWINDE Radiobuizenfabriek G. VOS
over om samen met u te vechten voor een nieuw Nederland. Strijd om van uw huisgezin en uw omgeving een voorbeeld te maken. Strijd voor samenwerking in het bedrijfsleven. Strijd om ons volk tot eenheid te brengen. Strijd eendrachtig voor het herrijzen van Nederland. Dan zal Nederland bezitten, wat het vóór den oorlog niet bezat: de alles overwinnende kracht van een ontembaar •.trijdend geloof. Nederland zal bezitten, wat noodig is om WERKELIJK TE H E R R I J Z E N !
NEDERLAND
Bakermat van de vrijheid. Land van polders en rivieren, van donkere bosschen en blonde duinen, van rustige dorpen en nijvere steden. Land van St. Willibrord en Bonifacius, Graaf Floris V en Jan van Schaffelaar, van Kruisvaarders en Broeders des Gemeenen Levens, van Willem van Oranje — den Vader des Vaderlands, van de Geuzen en Kenau Simons Hasselaar, van Willem Barentsz. en Houtman, Rembrandt en Vondel, De Ruyter en Tromp, van Hogendorp en van Speyck, Jan Pietersz. Coen en van Heutz en van ontelbare gewone mannen en vrouwen, onbekende strijders, die dapper gevochten en hard geploeterd hebben om ons onvergankelijk erfdeel op te bouwen. Als dit erfdeel het waard is geweest, dat zij hun leven inzetten, moeten wij ook onze levens inzetten om het opnieuw en verder op te bouwen voor ons nageslacht en voor de geheele menschheid. Wij, hunne zonen en dochters — over wie bij de Gratie Gods Koningin Wilhelmina regeert, die tot devies gekozen heeft „Ie Christ avant tout", „Christus vóór alles" — wij zijn geroepen om voortrekkers te zijn op de volgende etappe van den weg der menschheid naar V R I J H E I D en V R E D E .
