Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Akoestiek in gebouwen: de akoestische criteria voor woongebouwen De nieuwe norm NBN S 01-400-1:2008
VAN DAMME Manuel Afdeking Akoestiek – Laboratorium Akoestiek WTCB – Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Tel. : 02/655.77.11 –
[email protected] NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Akoestische aspecten van de gemene muur
Nieuwe akoestische norm voor woongebouwen (2008)
NBN S 01-400 : 1977 (isolatie)
NBN S 01-401 : 1987 (niveaus)
Woongebouwen
Woongebouwen
Bureaus
Bureaus
Scholen
Scholen
Hotels, hospitalen
Hotels, hospitalen
…
…
NBN S 01-400-1 : 2008 Norm (dus geen wet) = « Regels van goede praktijk » Gebouwen geheel of gedeeltelijk bestemd voor bewoning Nieuwe constructies en renovaties Van toepassing voor alle woongebouwen waarvoor bouwaanvraag is ingediend na verschijningsdatum van de norm (beschikbaar NBN : 29-01-2008, publicatie staatsblad : 29-04-2008) UBG/ANGE NBN S 01-400-1 – 20/05/10 Akoestische – Directives criteriade voor construction woongebouwen pour les mitoyens
1
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Akoestische aspecten van de gemene muur
Nieuwe akoestische norm voor woongebouwen (2008)
Gebruikers veeleisender
Toename van geluidbronnen (+10 dB in 30 jaar)
Strengere eisen In Europese grootheden
Europese harmonisatie NBN S 01-400-1 Akoestische criteriade voor woongebouwen UBG/ANGE – 20/05/10 – Directives construction pour les mitoyens
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Akoestische aspecten van de gemene muur
Nieuwe akoestische norm voor woongebouwen (2008)
NORMAAL AKOESTISCH COMFORT
VERHOOGD AKOESTISCH COMFORT
70% gebruikers tevreden Vergelijkbaar met vroegere eisen « Economisch aanvaardbaar » Basiseisen
90% gebruikers tevreden Specifieke technische oplossingen Beperkte meerkost Op expliciete vraag
UBG/ANGE NBN S 01-400-1 – 20/05/10 Akoestische – Directives criteriade voor construction woongebouwen pour les mitoyens
2
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overzicht presentatie
•
Nagalm in inkomhallen en traphallen
•
Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau en maximaal geluidniveau van technische installaties
•
Contactgeluidisolatie
•
Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen
•
Luchtgeluidisolatie van de gevel (en daken)
NBN S 01-400-1 Critères Akoestische acoustiques criteria voor pourwoongebouwen les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Nagalm en geluidabsorptie Beperking van de nagalmtijd in gemeenschappelijke circulatieruimten -
Om de ervaring van « cathedraal » te vermijden in lokalen,
-
Om het geluidniveau (stemmen, voetstappen,…) in de ruimte te beperken
Halls d’entrée
Surfaces absorbantes
Cages d’escalier
Niveau de bruit intérieur
Couloirs
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
3
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Nagalm en geluidabsorptie Eis met betrekking tot absorptie Awbepaald door berekening
ABSORPTIECOEFFICIENT
α
α
“geluidabsorptiecoëfficiënt” waarde tussen 0 en 1 : 0% tot 100% absorberend
αw Klasse
a
w
0
0.1
0.2
0.3
0.4
E
0.5
0.6
D
0.7
C
0.8
0.9
B
1
A
“gewogen geluidabsorptiecoëfficiënt”
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Nagalm en geluidabsorptie Gemeenschappelijke circulatieruimten -
In het algemeen afgewerkt met weinig absorberende materialen (α < 0.10) .
α1000 Hz = 0.03
α1000Hz = 0.01
125 Hz
250 Hz
500 Hz
1 kHz
2 kHz
4 kHz
Beglazing
0.03
0.03
0.03
0.02
0.02
0.02
0.05
Gietbeton ongeschilderd
0.01
0.01
0.02
0.02
0.02
0.03
0.00
αw
Pleisterwerk
0.01
0.01
0.02
0.03
0.04
0.05
0.05
Gevernist hout (vb. deur)
0.05
0.04
0.03
0.03
0.03
0.03
0.05
Minerale wol 100kg/m³
0.27
0.62
0.88
0.93
0.81
0.76
0.85
Marmer
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.01
0.00
Tegels
0.01
0.05
0.09
0.10
0.10
0.10
0.10
Parket
0.04
0.04
0.07
0.07
0.07
0.07
0.05
Linoleum
0.04
0.06
0.08
0.12
0.04
0.04
0.10
Tapijt
0.09
0.08
0.21
0.26
0.27
0.37
0.25
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
4
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Nagalm en geluidabsorptie Eis met betrekking tot absorptie Awbepaald door berekening Voor een oppervlak met absorptiecoëfficiënt αw en oppervlakte S :
Aw = α w S
Eengetalswaarde
Voor een lokaal rekening houdend met verschillende materialen αw,n met oppervlakten Sn :
Aw = α w,1S1 + α w, 2 S 2 + α w,3 S3 + ... + α w,n S n wand
beglazingen
vloer
Eengetalswaarde
…
EIS NBN S 01-400-1:2008 : In gangen, traphallen en inkomhallen van woongebouwen, gelden volgende eisen: •
De totale gewogen equivalente absorptieoppervlakte Aw moet minstens gelijk zijn aan 0.3 keer de totale beloopbare oppervlakte Sh in gangen, trappen en bordessen
Aw >
0.3
Sh NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Nagalm en geluidabsorptie Eis met betrekking tot nagalmtijd Tnom geverifieerd door meting EIS NBN S 01-400-1:2008 : In gangen, traphallen en inkomhallen van woongebouwen, gelden volgende eisen : Als een inkomhal zich voordoet onder de vorm van een atrium, moet de nagalmtijd T van de hal kleiner zijn dan de grootste van volgende twee waarden :
Tnom < 1.5 (s) Tnom < log(V/50) (s)
NBN S 01-400-1 Critères Akoestische acoustiques criteria voor pourwoongebouwen les immeubles d’habitation
5
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Nagalm en geluidabsorptie Eisen met betrekking tot nagalmtijd en absorptie: bouwrichtlijnen
Wij onderscheiden:
-
Enerzijds inkomhallen en gangen met gangbare afmetingen alsook gesloten traphallen. Voor deze ruimten is het respecteren van de normcriteria in het algemeen mogelijk zonder bijkomende specifiek absorberende materialen. Een absorberende behandeling blijft niettemin wenselijk, bijvoorbeerd door het realiseren van een absorberend verlaagd plafond.
-
Anderzijds inkomhallen onder de vorm van een atrium alsook open traphallen. In deze lokalen is het respecteren van de normcriteria zelden mogelijk zonder bijkomende absorberende oppervlakken.
In het algemeen is het behandelen van één enkele wand voldoende. Men kiest bij voorkeur materialen waarvan de absorptiecoëfficiënten voldoende hoog zijn rond 500 Hz en 1000 Hz zoals bijvoorbeeld absorberende plafonds.
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Réverbération et absorption acoustique Solutions contre un temps de réverbération excessif : les matériaux poreux
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
6
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Réverbération et absorption acoustique Solutions contre un temps de réverbération excessif : les matériaux poreux
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
7
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
8
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overzicht presentatie
•
Nagalm in inkomhallen en traphallen
•
Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau en maximaal geluidniveau van technische installaties
•
Contactgeluidisolatie
•
Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen
•
Luchtgeluidisolatie van de gevel (en daken)
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
9
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overchrijding van het achtergrondniveau en installatielawaai Eisen voor installatielawaai in woongebouwen Maximaal geluidniveau in lokalen uitgerust met technische installaties
LAinstal,nT
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overchrijding van het achtergrondniveau en installatielawaai Eisen voor installatielawaai in woongebouwen Maximaal geluidniveau in lokalen uitgerust met technische installaties
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
10
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overchrijding van het achtergrondniveau en installatielawaai Eisen voor installatielawaai in woongebouwen Beperking van overschrijding van achtergrondgeluidniveau in slaapkamers en woonkamers
LAS,max,T
LAS,max,T
LAS,max,T
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overchrijding van het achtergrondniveau en installatielawaai Eisen voor installatielawaai in woongebouwen Beperking van overschrijding van achtergrondgeluidniveau in slaapkamers en woonkamers
Overschrijding = LASmax,T – LAeq,T :
«aan» – «uit»
Nieuwe parameter nieuwe eisen, minder strikt dan in de versie van 1987. Maar … vergelijking : NBN S01-401 (1987)
«aan» – «uit»
≤ 6 dB ≤ 3 dB
«aan» ≤ 30* dB ≤ 30* dB * 27 dB voor nieuwe installaties
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
11
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overchrijding van het achtergrondniveau en installatielawaai Eisen voor installatielawaai in woongebouwen
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overchrijding van het achtergrondniveau en installatielawaai Oplossingen voor installatielawaai Interactie GEBOUW en INSTALLATIE
Concept van het GEBOUW Inplanting in het gebouw Keuze van bouwmaterialen Keuze van verbindingselementen
Concept van de INSTALLATIE Vermindering van « geluidvermogens » : beperken van lawaaierige installaties Beperking van « contactbruggen » met de gebouwstructuur: soepele beugels, ophangingen,…
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
12
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overchrijding van het achtergrondniveau en installatielawaai Installatielawaai: geluidbronnen in woongebouwen Klachten met betrekking tot installatielawaai Sanitair lawaai (aanvoer maar vooral afvoer) Ventilatie, dampkappen Liften minder problematisch vandaag de dag Dichtslaan van deuren inherent aan de structuur Werkbladen en deuren keukenkasten beperken van contacten met de muren Werking van schakelaars, stopcontacten inherent aan de structuur Gemotoriseerde opening van garagepoorten inherent aan de structuur Beweging van gordijnen op rail inherent aan de structuur
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Dépassement du niveau de bruit de fond et bruit des installations Solutions pour le bruit des installations sanitaires : bruits de contact
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
13
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overchrijding van het achtergrondniveau en installatielawaai Oplossingen voor installatielawaai: vermijden van contacten tussen leidingen en structuur
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overchrijding van het achtergrondniveau en installatielawaai Oplossingen voor installatielawaai: afsluiting leidingkokers
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
14
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Dépassement du niveau de bruit de fond et bruit des installations Solutions pour le bruit des installations : bruit du groupe dans les locaux
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Dépassement du niveau de bruit de fond et bruit des installations
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
15
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overzicht presentatie
•
Nagalm in inkomhallen en traphallen
•
Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau en maximaal geluidniveau van technische installaties
•
Contactgeluidisolatie
•
Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen
•
Luchtgeluidisolatie van de gevel (en daken)
NBN S 01-400-1 Critères Akoestische acoustiques criteria voor pourwoongebouwen les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Bronnen van contactgeluid •
Schuiven van stoelen, speelgoed… op de grond
•
Loopgeluiden
•
Technische uitrustingen
•
...
Grote hoeveelheid energie geïnjecteerd in gebouw
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
16
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Meting van contactgeluiden
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Eisen uit de NBN S 01-400-1:2008
Tussen verschillende wooneenheden Vergelijking NBN S01-400 (1977) : « aanbevolen categorie » IIa ≈ L’nT,w ≤ 61 dB
Hoe lager het contactgeluidniveau L’nT,w, hoe beter de isolatie! NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
17
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Isolement des bruits de choc Atténuation des bruits de choc : influence des revêtements Les carrelages collés sur chape ou en pose traditionnelle
Isolation aux bruits de choc insuffisante ! Valeurs proches de la dalle nue (79 dB) matte de désolidarisation (résultats variables en fonction de la nature du produit) Exemple : Ln,w = 67 dB Chape flottante (réellement efficace si réalisation soignée) Exemple : Ln,w = 50 dB
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Isolement des bruits de choc Atténuation des bruits de choc : influence des revêtements Les parquets (semi-)massifs collés sur chape
Isolation aux bruits de choc insuffisante !
pose flottante (attention au comportement mécanique du plancher)
Chape flottante (réellement efficace si réalisation soignée)
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
18
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Isolement des bruits de choc Atténuation des bruits de choc : influence des revêtements Les parquets stratifiés en pose flottante
Résultats proches pour les différents produits disponibles sur le marché : Ln,w = 52 dB à 58 dB
Attention ! Essais effectués sur des dalles de béton, en laboratoire : résultats très différents sur un plancher en bois
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Isolement des bruits de choc Atténuation des bruits de choc : influence des revêtements Les vinyles collés
Résultats très variables en fonction de la nature du produit. Ln,w = 53 dB – 62 dB Au plus épais et au plus souple vers une meilleure isolation aux bruits de chocs
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
19
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Demping van contactgeluiden: zwevende dekvloeren
Trillingsdempende voeg
dekvloer
Trillingsd. Prod.
egalisatielaag
Draagvloer
∆Lw zo hoog mogelijk! NBN S 01-400-1 Critères Akoestische acoustiques criteria voor pourwoongebouwen les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Richtwaarden
Contactgeluidisolatie Nature de la sous-couche
épaisseur
Epaisseur (mm)
chape
∆ LW
Chape
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
20
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Deming van contactgeluiden: zwevende dekvloeren Droge zwevende dekvloeren met minerale wol
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
21
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Dimensionering van contactgeluidisolatie – BOUWRICHTLIJNEN Egalisatie in schuimbeton + onderlaag PE 5 mm (18 dB)
Klassieke egalisatiechape + onderlaag PE 5 mm (18 dB)
Egalisatie in schuimbeton + onderlaag 2xPE 5 mm (21 dB)
Klassieke egalisatiechape + onderlaag 2xPE 5 mm (21 dB)
Gespoten akoestische onderlaag (25 dB)
Welfsels 15 cm + vulbeton
N.A.
<58 dB
<58 dB
<58 dB
<58 dB
Breedplaatvloer + druklaag 15 cm
<58 dB
<58 dB
<58 dB
<54 dB
<54 dB
Breedplaatvloer + druklaag 20 cm
<58 dB
<54 dB
<54 dB
<50 dB
<50 dB
Breedplaatvloer + druklaag 25 cm
<54 dB
<54 dB
<50 dB
<50 dB
<50 dB
L'nT,w
Opgepast, het volume van de (ondergelegen) ontvangstruimte heeft een invloed op de prestaties : voor lokalen kleiner dan 31 m³ zullen de prestaties minder gunstig zijn. Omgekeerd zijn deze richtwaarden aan de veilige kant voor grotere lokalen. NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
De nieuwe norm NBN S01-400-1 : Contactgeluidisolatie Voldoen aan eisen voor contactgeluidisolatie L’nT,w
Case study In afgewerkte toestand controleerbaar in situ : Meetformule (EN ISO 140-7)
Application en rénovation
In ontwerpstadium te berekenen : Rekenformule (EN 12354-2)
De nieuwe akoestische norm NBN S01-400-1 voor woongebouwen NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
22
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
De nieuwe norm NBN S01-400-1 : Contactgeluidisolatie Voldoen aan eisen voor contactgeluidisolatie L’nT,w In afgewerkte toestand controleerbaar in situ : Meetformule (EN ISO 140-7) In ontwerpstadium te berekenen : Rekenformule (EN 12354-2)
Case study Application en rénovation
De nieuwe akoestische norm NBN S01-400-1 voor woongebouwen NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
23
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Niet OK
OK!
UBG/ANGE – 20/05/10 – Directives de construction pour les mitoyens
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Contactgeluidisolatie aan de onderzijde (behandeling met verlaagd akoestisch plafond)
Bescherming van het ontvangstlokaal verlaagde akoestische plafonds voorzetwanden voor de wanden
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
24
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Isolement des bruits de choc Isolement des bruits de choc par le bas (traitement par faux-plafond acoustique)
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Doublage acoustique des planchers Faux-plafond acoustique sous une dalle de béton de 10 cm + chape flottante
Eindresultaat Berekend 12354-2 :
L’nT,w = 52 dB
Gemeten:
L’nT,w = 53 dB
Met verlaagd plafond:
L’nT,w = 49 dB
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
25
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Contactgeluidisolatie door « Doos-in-doos » systeem Verticaal opgemeten contactgeluidisolatie
Case study Silvertop Antwerpen
Rw=58 dB
Naakte vloer
80 dB
73 dB
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Contactgeluidisolatie door « Doos-in-doos » systeem Verticaal opgemeten contactgeluidisolatie
Case study
55 dB
68 dB
80 dB
Silvertop Antwerpen
Verlaagd akoestisch plafond
NC
Droge zwevende dekvloer
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
26
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Contactgeluidisolatie door « Doos-in-doos » systeem Verticaal opgemeten contactgeluidisolatie
Case study
49 dB
80 dB
Silvertop Antwerpen
Verlaagd akoestisch plafond én droge zwevende dekvloer VC
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Contactgeluidisolatie door « Doos-in-doos » systeem Verticaal opgemeten contactgeluidisolatie
Case study
46 dB
80 dB
Silvertop Antwerpen
Verlaagd akoestisch plafond, droge zwevende dekvloer en vorzetwanden = volledig doos-in-doos systeem
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
27
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Conclusies -De eisen uit de NBN S 01-400-1:2008 hebben betrekking op het contactgeluidniveau opgemeten in situ en zijn strenger dan deze uit de versie van 1977.
-De uitvoering van een zwevende dekvloer is absoluut noodzakelijk om te normcriteria te respecteren, enkel inspelen op l de massa van de vloerplaat of het plaatsen van verlaagde plafonds is niet voldoende.
- De vereenvoudigde rekenmethode uit de norm EN 2354-2 kan met gemak toegepast worden en leidt tot realistische inschattingen, aansluitend bij de meetresultaten, voor klassieke massieve structuren.
-Het gebruik van laboratorium waarden uit de technische documentatie vergt enige voorzichtheid.
-De uitvoering van een zwevende dekvloer is extreem delicaat en uitvoeringsfouten zijn dan ook courant. Deze gebreken zijn achteraf zeer moeilijk te herstellen.
- Rekenmodule en slides op www.normes.be
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Contactgeluidisolatie Geluidisolatie van houten vloeren
L’nT,w = 72 dB (norm < 58 dB)
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
28
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Luchtgeluidisolatie: •
Isolatie van de vloer
•
Flankerende transmissie (voorzetwanden)
Contactgeluidisolatie: •
IsolatieNBN van de vloer S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
NBN S 01-400-1 Critères acoustiques pour les immeubles d’habitation
29
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overzicht presentatie
•
Nagalm in inkomhallen en traphallen
•
Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau en maximaal geluidniveau van technische installaties
•
Contactgeluidisolatie
•
Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen
•
Luchtgeluidisolatie van de gevel (en daken)
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Luchtgeluidisolatie tussen twee ruimten Onderscheid tussen thermische isolatie en akoestische isolatie
THERMISCH
AKOESTISCH De isolatie komt tot stand door het massa-effect of het dubbele wandeffect
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
30
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Luchtgeluidisolatie tussen twee ruimten Geluidverzwakkingsindex van wanden Rw : twee grote isolatieprincipes Massieve wanden: enkel of dubbel met doorverbindingen
2.
Dubbele wanden: dubbele muur zonder contacten
50
14 cm hol : 45
Rw = 54 dB
40
2 x 14 cm hol verbonden :
35
30
R [dB]
Rw = 58 dB
25
2 x 14 cm hol ontkoppeld :
20
Rw = 84 dB !!
15
Volledig gescheiden 10
Punctuele contacten
3,15k
2k
2,5k
1k
1,6k
800
1,25k
630
400
315
250
200
160
125
0
m1
500
Verbonden
5
100
1.
m1
d
m2
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Concrete toepassing van dubbele wand
UBG/ANGE – 20/05/10 – Directives de construction pour les mitoyens
31
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Luchtgeluidisolatie tussen twee ruimten Geluidverzwakkingsindex Rw van dubbele wanden Probleem van afname van isolatie bij frequenties van stationaire golven “ping pong effect” in de spouw van de muur
JOURNEE NBN S 01-400-1 THEMATIQUE Akoestische GROScriteria ŒUVREvoor – 08/06/10 woongebouwen – ACOUSTIQUE
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Luchtgeluidisolatie tussen twee ruimten Voortplanting van luchtgeluiden in de gebouwstructuur: flankerende transmissies
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
32
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Luchtgeluidisolatie tussen twee ruimten Voortplanting van luchtgeluiden in de gebouwstructuur: flankerende transmissies
Lp1
Lp1 Lp2
Wand:Rw = 55 dB in situ:DnT,w = 52 dB
Lp2
Wand:Rw = 64 dB in situ:DnT,w = 54 dB
+ 9 dB
+ 2 dB
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen
Nieuwbouw rijwoningen
58/62 Oude norm:
IIa ≈ DnT,w ≥ 52 dB
JOURNEE NBN S 01-400-1 THEMATIQUE Akoestische GROScriteria ŒUVREvoor – 08/06/10 woongebouwen – ACOUSTIQUE
33
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen
Massieve scheidingsconstructies
Ankerloze spouwmuren
3 2x3 3
JOURNEE NBN S 01-400-1 THEMATIQUE Akoestische GROScriteria ŒUVREvoor – 08/06/10 woongebouwen – ACOUSTIQUE
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen
≥ 58/62
Nieuwe constructies – Enkele massieve scheidingswand
TYPE 1 :
ZWARE WANDEN (500 kg/m²) (30 cm volle KZS) + HOUTEN VLOEREN
DnT,w ≥ 56 dB TYPE 2 :
ZWARE WANDEN (500 kg/m²) (30 cm volle KZS) + BETONNEN VLOEREN
DnT,w ≥ 52 dB NAC (58) :
TYPE 3:
+ voorzetwanden
HALF-ZWARE WANDEN(300 kg/m²) (30 cm snelbouw) + BETONNEN VLOEREN
DnT,w ≥ 48 dB NAC (58) :
+ 2 voorzetwanden + ontkoppeling van kopse wanden
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
34
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen
≥ 58/62
Nieuwe constructies – Ankerloze spouwmuur
Efficiënte oplossing!
TYPE 1:
Halfzware blokken (125 kg/m² per wand) (2 x 14 cm holle baksteen) + details OK
DnT,w ≥ 58 dB
TYPE 2 :
(Half)zware blokken (150 kg/m² per wand) (2 x 14 cm zware snelbouw of KZS) + details OK
DnT,w ≥ 62 dB
Ankerloze spouwmuur= bouwkundige vertaling van ideaal dubbele wandprincipe (in geval van correcte uitvoering)
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen
≥ 58/62
Nieuwe constructies – Ankerloze spouwmuur
Funderingen
In functie van oppervlaktemassa van wanden
≥ 125
≥ 125
DnT,w≥ 58 dB
≥ 150
≥ 150
DnT,w≥ 62 dB NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
35
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen Nieuwe constructies – Ankerloze spouwmuur Soepele strips voor halfzware constructies
Chape
Couche d’égalisation
Plancher porteur
JOURNEE NBN S 01-400-1 THEMATIQUE Akoestische GROScriteria ŒUVREvoor – 08/06/10 woongebouwen – ACOUSTIQUE
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen
ANKERLOZE SPOUWMUREN Uitvoeringsdetails Vermijden van elk contact tussen de deelwanden! Voldoende brede spouw spouwabsorptie(MW)
Opgepast bij het storten van de betonnen druklaag !
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
36
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen Akoestische voorzetwanden
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen Akoestische voorzetwanden
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
37
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Rijwoningen Akoestische voorzetwanden
Efficiëntie van de voorzetwand afhankelijk van : R [dB]
montagesysteem massa van de wand breedte van de spouw aard van de spouwvulling
fr
f [Hz]
Slechte dimensionering= risico op vermindering van geluidisolatie in lage frequenties
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Appartementen Voldoen aan eisen voor lucht- en contactgeluidisolatie In afgewerkte toestand controleerbaar in situ : Meetformule In ontwerpstadium te berekenen : Rekenformule In ontwerp- en uitvoeringsfaze te volgen : Bouwrichtlijnen (WTCB)
Normaal akoestisch comfort komt nagenoeg overeen met de ‘oude’ aanbevolen catgerie IIa. Alle oplossingen die hiertoe gebruikt werden zijn dus nog steeds van toepassing
APPARTEMENTEN NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
38
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Appartementen
≥ 54/58
Ankerloze spouwmuur, onderbroken vloerplaten
Zware dragende wanden
H : DnT,w ≥ 58 dB = VAD OPPERVLAKTEMASSA ≥ 250 kg/m²
V : DnT,w ≥ 56 dB = VAC
H
V
OPPERVLAKTEMASSA ≥ 500 kg/m² NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Appartementen
JOURNEE NBN S 01-400-1 THEMATIQUE Akoestische GROScriteria ŒUVREvoor – 08/06/10 woongebouwen – ACOUSTIQUE
39
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Appartementen Ankerloze spouwmuur, doorlopende vloerplaten
Zware wanden
≥ 54/58 H : DnT,w ≥ 54 dB = NAC
OPPERVLAKTEMASSA ≥ 250 kg/m²
V : DnT,w ≥ 58 dB = VAC
H
V
OPPERVLAKTEMASSA ≥ 500 kg/m² NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
JOURNEE THEMATIQUE GROS ŒUVRE – 08/06/10 – ACOUSTIQUE
40
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Appartementen
≥ 54/58
Ankerloze spouwmuur, onderbroken vloerplaten
Halfzware dragende wanden op soepele strips
H : DnT,w ≥ 58 dB = VAC OPPERVLAKTEMASSA ≥ 150 kg/m²
V : DnT,w ≥ 58 dB = VAC
H
V
RANDSTROOK
SOEPELE STRIPS SOEPELE STRIP
OPPERVLAKTEMASSA ≥ 500 kg/m² NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Appartementen Ankerloze spouwmuur, onderbroken vloerplaten
Halfzware dragende wanden op soepele strips
≥ 54/58 H : DnT,w ≥ 58 dB = VAC
OPPERVLAKTEMASSA ≥ 125 kg/m²
V : DnT,w ≥ 58 dB = VAC
H
V SOEPELE STRIPS
SOEPELE STRIPS
OPPERVLAKTEMASSA ≥ 500 kg/m² NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
41
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
!
JOURNEE THEMATIQUE GROS ŒUVRE – 08/06/10 – ACOUSTIQUE
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : Appartementen
58 dB
63 dB
56 dB
48 dB
Doos-in-doos oplossingen …
Verlaagd akoestisch plafond Droge zwevende dekvloer Voorzetwanden NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
42
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bouwrichtlijnen NBN S 01-400-1 : houtskeletbouw
vloer – droge zwevende dekvloer op basis van MW – Panelen OSB 22 mm – Houten balken + MW(300mm) – 2 platen gipskarton Rf 1h (15mm) bevestigd op metalen skelet
85 NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Houtskeletbouw
JOURNEE THEMATIQUE GROS ŒUVRE – 08/06/10 – ACOUSTIQUE
43
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Overzicht presentatie
•
Nagalm in inkomhallen en traphallen
•
Overschrijding van het achtergrondgeluidniveau en maximaal geluidniveau van technische installaties
•
Contactgeluidisolatie
•
Luchtgeluidisolatie binnen gebouwen
•
Luchtgeluidisolatie van de gevel (en daken)
NBN S 01-400-1 Critères Akoestische acoustiques criteria voor pourwoongebouwen les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Geluidisolatie van de gebouwschil
JOURNEE THEMATIQUE GROS ŒUVRE – 08/06/10 – ACOUSTIQUE
44
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Geluidisolatie van de gebouwschil Geluidverzwakkingsindex Rw van gevelelementen In akoestiek is het zwakst isolerend element bepalend voor de globale geluidisolatie van de wand
Rw = 55 dB
Rw = 20 dB
Rw = 30 dB Rw,tot = 30 dB
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Geluidisolatie van de gebouwschil Geluidverzwakkingsindex Rw van gevelelementen In akoestiek is het zwakst isolerend element bepalend voor de globale geluidisolatie van de wand
Rw = 55 dB 40 dB
Rw = 20 dB
Rw = 30 dB Rw,tot = 30 dB 30 dB
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
45
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
JOURNEE THEMATIQUE GROS ŒUVRE – 08/06/10 – ACOUSTIQUE
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Berekening van de gevelisolatie in situ : invoergegevens Akoestische prestaties van beglazingen (RAtr = Rw+Ctr)
PVB PVB(A) giethars
Enkele beglazing niet gelaagd gelaagd
Dubbele beglazing (thermisch) Symmetrisch Asymmetrisch Eenzijdig gelaagd Dubbel gelaagd
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
46
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Berekening van de gevelisolatie in situ : invoergegevens Akoestische prestaties van beglazingen (RAtr = Rw+Ctr)
Geen significante verbetering ten aanzien van dubbele beglazingen met zelfde totale dikte
Drievoudige beglazing
≈
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Berekening van de gevelisolatie in situ : invoergegevens Akoestische prestaties van vensters Meetresultaten in laboratorium: idealiter = PV van geplaatste configuratie (glas + raam)
Compilatie resultaten van laatste 150 testen uitgevoerd door WTCB : Alu raam
Houten raam
PVC raam
RAtr beglazing
RAtr venster
RAtr venster
RAtr venster
35 dB
31 à 37 dB
33 à 37 dB
34 à 35 dB
38 dB
36 à 38 dB
36 à 39 dB
37 à 41 dB
42 dB
37 à 41 dB
39 à 43 dB
36 à 43 dB
NBN S S01-400-1 01-400-1 Critères Akoestische acoustiques criteria voor pour woongebouwen les immeubles d’habitation
47
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Berekening van de gevelisolatie in situ : invoergegevens Akoestische prestaties van vensters Houten ramen met zeer hoge akoestische prestaties
Rw = 48 (-1;-5) dB ! 80.0
70.0
60.0
R [dB]
50.0
40.0
30.0
20.0
10.0
f [Hz]
NBN S S01-400-1 01-400-1 Critères Akoestische acoustiques criteria voor pour woongebouwen les immeubles d’habitation
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Berekening van de gevelisolatie in situ : invoergegevens Akoestische prestaties van vensters Hoogwaardig isolerende vensters
“Dubbel venster” (RAtr = 45 à 50 dB) Voorbeeld : Dubbel aluminium venster: Rw=56(-2;-6) dB ! – samenstelling : - opendraaiend raam Rw=43(-2;-6) dB (beglazing 10-12-44.2A) - spouw van 50 mm - vast raam Rw=44(-1;-5) dB (beglazing 12-20-44.2A)
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
48
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Berekening van de gevelisolatie in situ : invoergegevens Laboratoriummeting van akoestische prestatie van kleine gevelelementen. Akoestisch gedempt ventilatierooster, geopende positie, met een Dn,e,w = 37 (0;-1) dB
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Geluidisolatie van de gebouwschil Geluidverzwakkingsindex Rw van de gevelelementen
NBN S 01-400-1 Akoestische criteria voor woongebouwen
49
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
JOURNEE THEMATIQUE GROS ŒUVRE – 08/06/10 – ACOUSTIQUE
Centre Scientifique et Technique de la Construction – http://www.cstc.be
Bijkomende informatie •
Contact WTCB : AFDELING AKOESTIEK & TECHNISCH ADVIES – 02/655.77.11
[email protected]
•
Publicaties over geluidisolatie van woningen : www.wtcb.be & www.normen.be
NBN S 01-400-1 Critères Akoestische acoustiques criteria voor pourwoongebouwen les immeubles d’habitation
50