Natuurlijk Gulpen-Wittem Bingelrade Jabeek Merkelbeek Schinveld Natuurlijk Gulpen-Wittem
Natuurlijk Gulpen-Wittem
Natuurlijk Gulpen-Wittem BewOnderbanken!
onder bewONDERBANKEN!
> Vermaak
en Vertier landschap > Kunstzinnig Cultureel > Sjiek Shoppen > Bijzondere Bezinning > Vermaak en Vertier > Sprankelende Streekproducten > Lieflijk landschap > Benen in Beweging > Lieflijk
Cultureel handige plattegrond > Sjiek Shoppen > Bijzondere Bezinning > Sprankelende Streekproducten > Benen in Beweging
G R ATIS
> Kunstzinnig
> Inclusief
> Inclusief
handige plattegrond
G R ATIS
www.bewonderbanken.nl beeld ft u een goed ee g re u ch ro in Deze b bewonderen lemaal kunt al u at w n va ntdekken ilt u meer o W . n ke an b oek Onder banken? Bez eente Onder em g e d r ove ebsite! dan onze w
BewOnderbanken! Onderbanken is een prachtige, kleine maar fijne gemeente bestaande uit vier kernen: Bingelrade, Jabeek, Merkelbeek en Schinveld. Tussen en rondom deze kerkdorpen is het buitengewoon groen: uitgestrekte bossen, velden, akkers, boomgaarden, beekjes en verscholen vijvers. In Onderbanken is veel te zien, veel te doen, veel te genieten, kortom: veel te bewonderen. In dit boekje nemen we u graag mee naar een aantal van de mooiste en meest bijzondere plekjes in Onderbanken. Als één van de groene ‘park-gemeenten’ in Parkstad nodigt Onderbanken u van harte uit om op ontdekkingsreis te komen. Wij hebben voor u speciale routes uitgestippeld die u op diverse manieren kunt verkennen: al wandelend, fietsend, mountainbikend, skatend, ‘nordic walkend’ of te paard. Daarnaast kunnen wij u een bezoekje aanbevelen aan een van de locaties die het nodige aan vertier en culinair genot te bieden hebben. Zo is daar bijvoorbeeld het zweefvliegveld, het museumdorp Nonke Buusjke, de Quabeeksgrub, het grote grensoverschrijdende natuurpark Roode Beek/ Rodebach en zijn er hele bijzondere, aantrekkelijke horecagelegenheden te vinden verspreid in en rond de vier kernen.
Behalve dit rijke aanbod, kan Onderbanken ook bogen op een aanzienlijk cultuurhistorisch erfgoed. De grond waar de gemeente op rust, staat al eeuwen bekend om haar klei, die goed verwerkbaar is in de pottenbakkerij. In het gemeentehuis is een collectie van het unieke aardewerk dat deze klei oplevert, uitgestald ter bezichtiging. Het oorspronkelijke, pure karakter van Onderbanken komt sterk tot uiting in de monumentale hoeves, herenhuizen en kerkjes die de gemeente rijk is. De vele ‘kleinere’ monumenten, zoals weg- en grafkruisen, waterputten en andere bezienswaardigheden zijn echter ook niet te versmaden. De oudste monumentale gebouwen dateren uit de Middeleeuwen, bijvoorbeeld de Schinvelder Hoeve in Schinveld, de Etzenraderhoeve, de Etzenraderhof en de Etzenrader Mühle in het buurtschap Etzenrade bij Jabeek en kasteel Raath en de Wiegelraderhof in Bingelrade. In de uit 1385 stammende kasteelboerderij Schinvelder Hoeve kunt u tegenwoordig terecht voor een hapje, een drankje én zelfs een overnachting. De motten- en schansenroute in de Schinveldse bossen voert u langs de sporen van de eerste bewoners van Onderbanken, die hier in de vroege Middeleeuwen neerstreken. Lees onze brochure, kom naar Onderbanken en laat u verrassen. We hebben Onderbanken zoals u zult zien, niet voor niets omgedoopt tot BEWONDERbanken… U bent meer dan welkom! Natuurlijk Gulpen-Wittem
2
BewOnderbanken!
3
Fietsen en wandelen In Onderbanken is de natuur zeer afwisselend. U kunt vaak niet zien wat er voorbij de volgende bocht of achter de volgende heuvel schuilgaat. Het landschap is verrassend en inspirerend. Zo zijn er in elke kern zijn prachtige bossen te vinden, zoals de Woander in Bingelrade. En aan de andere kant brengen de enorm uitgestrekte landerijen rondom Merkelbeek, Bingelrade, Jabeek en Schinveld u tot rust. Ze nodigen uit om heerlijk overheen te turen en weg te dromen. In Schinveld ligt bovendien het unieke, grensoverstijgende Natuurpark Roode Beek-Rode Bach, dat Onderbanken met Gangelt verbindt. Al deze zinnenstrelende gebieden zijn voorzien van goed bewegwijzerde wandel- en fietsroutes. In de brochure Vitaal Onderbanken is een aantal mooie routes terug te vinden, zowel voor de beginnende als de meer gevorderde wandelaar of fietser. De oude, lommerrijke holle wegen die u van de ene dorpskern naar de andere voeren, bieden verkoelende schaduw op warme zomerdagen. En wilt u onderweg een goed gevulde tas proviand meenemen? Dat komt dan goed uit. Er zijn namelijk plekken te over om te genieten van een heerlijke picknick. Niet alleen onder de bomen van de holle wegen, maar ook in de omgeving rondom de regenbuffer in Schinveld, bent u van harte welkom om plaats te nemen op een van de vele bankjes. Zo kunt u tijdens uw pauze ook nog eens lekker ouderwets pootje baden in een van de beekjes en stroompjes, waarna u lekker opgefrist uw tocht kunt hervatten.
De wandelroute Quabeeksgrub begint bij Brouwerij De Maar in Jabeek en voert u onder andere naar het kerkdorp Bingelrade.
Natuurlijk is geen enkele fiets- of wandeltocht compleet zonder dat u heeft kunnen genieten van een – al of niet alcoholische – versnapering of een culinair verwennerijtje bij een van de talrijke horecagelegenheden. Alle kernen van Onderbanken kunnen u wat dat betreft voorzien van een natje en een droogje waar u maar al te graag uw wandelschoenen voor uittrekt of de fiets even voor aan de kant zet. Zo blijft uw inwendige motor op toeren en is uw batterij na afloop van zo’n tocht weer helemaal opgeladen! Wij hebben na dit alles nog maar één advies voor u: de paden op, de lanen in, BewOnderbanken!
Tip! Aan de voormalige visvijver van Hengelsport Vereniging De Hering bewaart menig sportvisser warme herinneringen.
andel- en riatie aan w va eg o en g n biedt wandelaar e sportieve Onderbanke d s al t n ea cr r bij Zowel de re Verkrijgbaa fietsroutes. de voeten! it u a m ri p nnen er en fietser ku stigingen. -Limburg ve id u Z V V V alle Natuurlijk Gulpen-Wittem
4
BewOnderbanken!
5
Tip! ten en het ude ambach o at la n ke or Onderban erleven. Vo n vroeger h va n ve le en g en boer n herkennin een feest va en. ed de ouderen rl r het ve een reis naa d g u je e d r voo eeld bij het er, bijvoorb eg o vr r aa n . Kijk eens ldse bossen in de Schinve ke sj u u B ke Non
Bezoekerscentrum BovenWater Food & Drinks
Gastronomie Smeets/Au Jardin des Charpentiers
Aan de Voeëgelsjtang 1, Schinveld
Steenweg 6, 6447 BP Merkelbeek
T. 045-5640505
T. (046) 442 1284, E.
[email protected]
E.
[email protected], I. www.boven-water.eu
I. www.gastronomie-smeets.com
Het bezoekerscentrum ligt aan de rand van het
Restaurant Au Jardin des Charpentiers, verwijst naar
natuurgebied Roode beek in Schinveld. Start- en
de vroegere timmerfabriek van het huidige Gastrono-
rustplaats voor fiets- of wandeltochten. Het is goed
mie Smeets. Au Jardin biedt een mooi modern lounge
toeven op het terras dat boven water zweeft. Kom
terras, waar het na een wandeling goed toeven is.
tot rust met koffie en vlaai, een drankje of geniet van
Laat u verrassen door ons keukenteam en geniet van
ontbijt, lunch of diner.
dagverse producten.
Biej de Tant Verscholen tussen het groen: de Oude Roermolen, Etzenrade-Jabeek.
Bouwbergstraat 126, 6451 GR Schinveld
uitjes, team- en heidagen. Dit alles in combinatie
T. 06-20 32 51 79, 06-511 77 347
met één van onze vele activiteiten en natuurlijk een
E.
[email protected], I. www.biejdetant.nl
(h)eerlijk culinaire verwennerij. Voor groepen zijn wij iedere dag geopend (v.a. 8 personen).
Biej de Tant is een gezellige bistro, met een fijn terras. Op zondag zijn wij geopend van 10.00 tot 20.00uur voor een (h)eerlijk hapje en een drankje. Wij hebben een verrukkelijke seizoensgebonden krijtbordkaart Verder zijn wij gericht op groepen om fijne gezellige dagjes uit te organiseren voor familiefeesten, bedrijfs-
6
BewOnderbanken!
Natuurlijk Gulpen-Wittem
7
Lekker eten en drinken in en rond Onderbanken Of je nu lekker kalm door de natuur slentert of op je mountainbike de bossen doorkruist; geen enkele activiteit is compleet zonder een beloning in de vorm van een hapje en een drankje. En daar hoeft in Onderbanken niemand lang naar te zoeken, want terrasjes, restaurants en andere horecagelegenheden zijn er genoeg. In Merkelbeek bent u bijvoorbeeld van harte welkom bij Eetcafé Smeets voor een lekkere kop koffie, maar ook voor een volledige, goed verzorgde maaltijd. De eigenaren van Dorpsbrouwerij De Maar in hartje Jabeek staan graag voor u klaar met lekker glas bier, een tosti of een stuk gebak. En in Schinveld kunt u bij de visvijver zelfs bovenop het water plaatsnemen en een vorkje prikken bij Boven Water. Het zijn slechts een paar voorbeelden van de mogelijkheden die Onderbanken u te bieden heeft. Het voert te ver om ze hier allemaal te noemen, maar op onze website www.bewonderbanken.nl vindt u een uitgebreide lijst van alle horecagelegenheden. We bevelen ze van harte bij u aan!
Tip!
rfrissend Voor een ve en biertje zelfgebrouw er hapje en een lekk t bij kunt u terech e Maar in Brouwerij D Jabeek.
Bij Boven Water zit u -letterlijk- boven op het water. Boven Water is gehuisvest in Bezoekerscentrum Roode Beek. U vindt hier niet alleen informatie over het recreatiegebied, maar ook een scala aan overheerlijke streekproducten.
En wilt u liever in de vrije natuur eten en drinken? Ook dat kan. Overal in de bossen rond de vier kernen vindt u picknickbanken, boshutten en terrassen waar u lekker kunt eten en drinken, terwijl u heerlijk ontspant. Heeft u er al zin in gekregen? Aarzel niet langer en laat u verleiden in Onderbanken. Verlekker u niet alleen aan de oogstrelende omgeving, maar ook aan de tongstrelende verwennerijen die Onderbanken voor u in petto heeft. Al uw zintuigen zullen overuren gaan maken, dat kunnen we u in elk geval op een presenteerblaadje geven! Kom proeven en met volle teugen genieten… BewOnderbanken.
Natuurlijk Gulpen-Wittem
Brouwerij De Maar, Jabeek.
8
BewOnderbanken!
9
Gasterie Hedelfinger Quabeeksweg 1, 6456 BZ Bingelrade
dag, zondag van 10.30 t/m 22.00 uur in de huiskamer van Bingelrade!
IJscoland V.O.F. Kloosterlaan 8, 6451 EP Schinveld
T. 06-52758842, E.
[email protected]
T. 045-205 82 85
I. www.gasteriehedelfinger.nl
E.
[email protected], I. www.ijscoland.nl
De knusse gasterie is direct gelegen aan diverse wandel-
IJscoland, dat is dagelijks genieten van vers en
en fietsroutes en beschikt over een mooie grote speelwei
ambachtelijk schepijs. Bereid in een open keuken op
en gratis parkeerfaciliteiten. Wij bieden een kleine,
zeer hygienische wijze. Naast vele bijzondere soorten
gevarieerde kaart met o.a. Limburgse specialiteiten tegen
ijs, zoals bijvoorbeeld spaghetti ijs, hebben we nog
een goede prijs-kwaliteit verhouding. U bent van harte
veel meer, zoals heerlijke apfelstrudels, suikerwafels,
welkom op vrijdag van 16.00 t/m 23.00 uur of op zater-
milkshakes, ijscoupes, slush puppie enz.
Brasserie Scoop
Restaurant De Lier
Wilhelminaplein 15, 6451 CK Schinveld
Leiffenderhofweg 3, 6451 PR Schinveld
gemaakte vlaaien of bonbons. Onze menukaart staat
T. 045-526 89 89
T. 045-5272132
bekend om de heerlijke gerechten gemaakt van de
E.
[email protected], I. www. brasserie-scoop.nl
E.
[email protected], I. www.restaurantdelier.nl
Schotse Hooglanders die de weiden in de omgeving
In een rustige en gezellige ambiance genieten…
Restaurant De Lier ligt in Schinveld, aan het zweef-
en betaalbaar. Koken voor gasten met allergieën zijn
Onze gevarieerde menukaart biedt een diversiteit
vliegveld van de ELZC. Het thema hier is ‘ontdekken
voor onze keuken geen enkel probleem.
aan heerlijke lunch- en diner gerechten. Ook voor
en relaxen’. Ontdek de mooie natuur van de Schin-
een uitgebreid ontbijt bent u bij ons van harte welkom.
veldse Bossen en Roode Beek door de vele wandel-
Wij zijn geopend van woensdag t/m zondag van
en fietspaden, of vanuit de lucht. In ons restaurant
10:00 tot 20:00 uur. Tevens cadeaubonnen verkrijgbaar.
of op ons terras kunt u genieten van bijv. onze zelf-
Cafetaria Mi-Loes
Gastronomie-Smeets
Heidestraat 28, 6451 CZ Schinveld
Steenweg 6, 6447 BP Merkelbeek
E.
[email protected]
T. (046) 442 1284, E.
[email protected]
I. www.cafetaria-mi-loes.eu / www.vrijemarkt.nl
I. www.gastronomie-smeets.com
Ook voor Indonesische specialiteiten.
Gastronomie Smeets is al generaties verbonden aan
Vers gebakken friet en snacks. Vers gebakken stok-
de geneugtes des levens. Begonnen als een café an-
brood. Softijs en milkshake. Koffie.
nex timmer- en aannemersbedrijf en gegroeid tot een
Wij staan elke zondag op de Vrije Markt in Brunssum.
horeca onderneming gekenmerkt door gastvrijheid en
begrazen. Onze gerechten zijn dus biologisch eerlijk
kwaliteit. Open: ma t/m zo van 10.00-24.00 uur. ’Geniet van kwaliteit voor een dorpse prijs’.
10
BewOnderbanken!
11
Overnachten Hoort u de vogeltjes al fluiten? Het is nog vroeg, dat is waar… In Onderbanken wordt u gewekt door fluitende vogels, de eenden in de vijver of het ruisen van de wind. Ouderwets genieten van een heerlijk uitgebreid ontbijt, nadat u uitgerust bent opgestaan in de luxe omgeving van een oude Zuid Limburgse hoeve. Of bent u meer een liefhebber van kamperen en slaat u uw tentje graag op in de bossen? Of heeft u liever een appartementje, zodat u eigen baas bent en zelf uw eigen dagindeling kunt bepalen? Een goed bed voor een goede prijs? U mag het zeggen, want Onderbanken biedt het u allemaal! Het aanbod is wellicht niet groot in omvang, maar wel erg breed. We hebben alles in huis: van low-budget tot luxe, van een kampeerplek tot een hotelkamer die van alle gemakken is voorzien. U heeft de keuze! En kiest u vandaag voor het een, kom dan volgend jaar gerust nog eens terug voor het ander, het is namelijk allemaal zeer de moeite waard. Door de gunstige ligging van Onderbanken, op een steenworp afstand van Duitsland en België, is het niet bepaald moeilijk om een leuke daginvulling te vinden. Slechts één dagje Onderbanken is echter te kort; u moet zeker nog even blijven, we laten u nog niet gaan… U zult er vanzelf achter komen, maar we waarschuwen u alvast: ga er maar vanuit dat u nog een nachtje gaat verlengen, want dit deel van Zuid-Limburg zult u voor altijd in uw hart sluiten!
De Schinvelder Hoeve heette vroeger Sjilvender Huuske. Deze carré boerderij is omgetoverd tot culinair paradijs. U kunt hier ook zeer comfortabel de nacht doorbrengen.
De Schinvelder Hoeve, hotel • restaurant • bistro
Bungalowpark de Brenkberg Bouwbergstraat 126, 6451 GR Schinveld
maken van speeltuin de Breukberg met kinderzwem-
T. 045-5272829, E.
[email protected]
T. +31 (0)45-525 50 96
badje, welke naast ons park is gelegen. Vanuit het
I. www.schinvelderhoeve.nl
E.
[email protected], I. www.brenkberg.nl
park starten de wandel- en fietsroutes.
De unieke plek om te onthaasten en culinair te
Motel - Bungalow-& Chaletpark de Brenkberg ligt
genieten. Een hapje en drankje in bistro de Tapperij
aan de rand van Schinveld omgeven door vele
met sfeervol terras, culinaire verwennerij in restaurant
hectare bos. Ons kleinschalig park heeft zowel motel-
van Heijenhoven en overnachten in luxe suites. Door
kamers, Mobil homes en Finse Chalets. In onze Bistro
de ligging, centraal in de Euregio en aan de rand van
kunt het terecht voor het ontbijt, lunch, diner of een
een prachtig natuurgebied, een ideaal uitgangspunt
drankje op het terras of aan de bar. U kunt gebruik
Brunssummerstraat 65, 6451 CR Schinveld
voor natuur en cultuur liefhebbers.
Natuurlijk Gulpen-Wittem
12
BewOnderbanken!
13
Plattegrond Onderbanken
.. .. ... ... .. 1
Süsterseel
Wehr
Gangelt
2
Duitsland
74
A HA
EG
OE KW
EG SW
SCH HERI NGS BO
WE G
ROZENSTR
S
KINKEN-
F
EG
STR
EN-
BOSCHW EG
OP DEN NW EG
HEER EN W
IN ‘T LE I VE N
Bungalowpark De Brenkberg pag. 13
5
Brasserie Scoop pag. 10
6
Cafetaria Mi-Loes pag. 10
7
IJscoland pag. 10
8
Restaurant De Lier pag. 10
9
De Schinvelder Hoeve pag. 12
pag. 18
GR
OT
EA
LLE
E
TE
RW E
G
TULP
CHST R NEDYST R
BO S
KEN
.
RG
.
BU
PR ES
HET
BR
E-
EB
BO
AA
GR
CH MARGRIET- RYSANTSTR STR BEG ONIA-
NS
R HEIDEDWARSST
BO V ENST E HE IWEG
11
EMMA
STRA
AT
Duitsland GS B
EY
ER TW
GR OT EG ON B ATS R M DERS UNSSUMM OL ERST E TE RAA W PU N T PL ILH. TB EI ER HEID N GEST R A GE N ES BIE .R S OO S EV ELTSTRA AT
OR TO LAA N
EL BE LE EK OP EMPA DE KEU D KEN
RK ME W EG NE OE GR
LEU P
G RW E HU LT E
MU
EG
SBO SCH
BR ED ES
PROVINCIALE WEG
EINDSTRAAT
TR AA
ER WE G RO
EG ER W RO AT
KRU
ISS
TRA
PU TS T RA AT
ATH RA
AT RA ST ER GE
G RW E ND E WA A
RUSCHER
CH OS
W
EG
EG W NRE LV AL
DE
EG
EG NW OR DO
VO GE
AM S TENRADERWEG
NW
HER ING
LW EG
b sgru beek
Qua
TR RS DE RA
G RW E
ND E
76 N2
ING
ER RO
SW EG
DA ELK EN KL EI N
TRAA T
QU ABE STR EKAAT
EINDS
MO LE NW EG
AA T TR
PS
DO R KAM PS
T
ER WE G
LR AD
WE G GR OE NE
E DJ
AA T
LP AA KE IN W
EL IEG W
EG RW DE WA N GE
W AA BOSWEG
GR
G
EG
NW
ULE
Biej de Tant pag. 7 en pag. 19
12 Gasterie Hedelfinger pag. 10
GSEW EG
ekje
RAADHU
ISSTRAA T
LM E
NE
SDWAR BOUW WEG
BERNHARDSTR
WI
BO UW W E
G
3
T AA
R ST RG
BE UW
ER ER KK SKK NA EN G EE D NA G ST PA TEE WE LEM WE C S
BE R G DAHLIA- SERINGENSTRAAT BOVE JU STR MA LIA NSTE HEIWEG NAST RA STR AT AAT
BO
NS
HENNEBER
her Be
AT
RE
RST E
HENNE-
RA
DE
EG
KEM
WEG
OP DEN
ST
GR
VA L
M
TR
Rusc
AT
R
EG
RA
ST
AN LA NS OU BR ST
NW
R
ST
RG
ER ST
EL
BOSCHWEG
NS
MA
BE
OO KL
BewOnderbanken!
STR DR .P O
KE
BO WEG S- MUNLELIESTR STER- MEULE WEG
PAST. JACOBSTR EM
G RWE NDE LEIFFE
3
4
11 Stal van Eijk pag. 19 en pag. 21
G
PENWE G
des Charpentiers pag. 7 en pag. 11
10 Eerste Limburgse Zweefvlieg Club
Heringsbosch NDER VEN
KO
HERIN
MEUL E SIE
GROES-
VO O
HARDSTR RN BE
LEIFFE LE
EW
2E
GSWE
ST
BEATRIXSTRAAT
S
NA
MG
Amstenrade
E OP BERG
KERKSTRAAT
VE
7
EG
EW
KO
RAAT
SCHOOLS TRAAT
P IN AST OO DE R MEIGR AAF
MA RIA BERG-
ER AT W KGE WIJ UW NIE D
UW
DO U
RIXSTR BEAT GRIET STR IJKEMAR STR
EG
AT STRA
MA
AT TRA
W
NE
OE
LIA
JU
2
G
WE AR
OUDE MISWEG
MAR
NW
EE ST
BROENSSDEL DELPAD EN BRO RAMEK IN DE HOENDER
6
A
PR
EY -
IN D E K KW ED D STRA EL AT
VUI
EG
1
GR
4
G
WE
MIS
Merkelbeek
AMP
DERBOVEN
TS GA
MP
KA
5
STR
T.
BO
AT
NWEG
STRA
9
KERKSTR
AT
AAT STR ER GE HOU TSTRAA T
BELE
MAA
-
PROVINCIALE WEG
RA
ST
CHTE
STRI
AG
EG GW
N BAA
ER
HA
AA NH
ub
De Gr
DU IK WE ERG
DE N Z AA LAT P
HEIDEHOF
PA S
K
S-
AT
HTEREC
ST
OO
KL
.
EG
W ER
STR
BROE
RA
-
EG
V. N
UIJ
B
Schinveld
ERSTR AAT
T KS EE
PER
Bingelrade
KA
EN LL HA
LE U WEG
GRACHTWEG
HO
E GRO
E
W
GRACHTWEG
SW
ER GE N IE WE
AA T
IN D
INK EL N ‘T E AA PELK KA ER
E
STR
DE LEUP
LK
AT
WEG
BERG
G
N.
IT
E RW TE ICH
KIEV
TR AS
TRA
MA
IE RB
RWEG
ERS
GE
KA MP -
EEK
EL
KOPERWIEK
PARALLELWEG
ST
TOMMERWEGSKE
TWEG MOL
DE SD AA
ER
PAD
BROEKSTRAAT
JAB
WERI GEE K L- PLEV GORS IER
KIERSKUILWEG
EG
VO
. .. . . . . EIND
AGER
STRAAT
HERINGSWEG
OEKWEG BR
SCHR
BEU KEN STR
EG
OFW
RH
DE
FEN
LEIF
EW
HT
RIC
ST
EG
NO
14
EG
EID
LENW
W ER
EG
Schinveldse Bossen
ERH
VIJFZIL
LEEU
EIND-
KE
‘T
Etzenrade
EG
W
D
WEG
S
OM
O OTB
EK
Visvijver
BOSCHW EG
G BER ND
O
RE
BE EK SW
OR PS ST RA AT ST. LAMBERTUSPLEIN
OP
NO
ST
AA
EG
EG
ETZENRADE
10 8
G BER
W
WEG
L
SW
OM
O TB
TR
T
M
LD
V IE L DERWEG
CHTS
KERWEG
ZA
RK
KE
QU A
L
GRA
G
HERINGSWEG
G
R-
E IEG
12
VIE
R
k
kje Einderbee
DE
ST
Bee
E RW VE VIJ
ER
de
EG DENW BEEM
R
Roo
k
AT
G PA D
EL
RW E
MERKELBE
E RW GE N DE OP DE WAL
NG
ee
STRA
R BE AA
GA
DE
80
NS LE HIL
.
KNEIJKUILERWEG
ETZ EN RA
STR
eB
EIND
IN DE D RE EF
GAAT -
GE
od
N5
SIT T W ARD EG ER ERRAD GEL EG N BI W VE LD ST R
Ro
PU TTE RD AA
Jabeek
MAAR
EG
TR
ES
VE
KOAB AK
EGW
RUSC HER
b sg ru ek be Qu a
EG
WE HRERW
STE
EN
AAN
Hillensberg
..
MOL
HER
ROER
T AA
Gastronomie Smeets / Au Jardin
RIN
BOSCHWEG
Mindergangelt
pag. 6
HE
N2
Dal van de Rode Beek
BovenWater Food & Drinks
AAT R. MANNENSTR
Brunssum © AnyWay Productions / tel. 0113-556088
15
Evenementen Onderbanken is een gemeente met een rijk verenigingsleven. Behalve terugkerende evenementen met een folkloristisch karakter, zijn er tal van activiteiten en festiviteiten die zich in de minder traditionele hoek bevinden. Een kleine greep uit het aanbod: • Op Carnavalsdinsdag wordt traditiegetrouw de ‘Geet mit ee Gesjtrikt Udder’ opgelaten door het Schinveldse Hoej-Hoej-comité. www.hoej.nl • Alle kerkdorpen hebben hun eigen jaarlijkse feesten: in Bingelrade zijn dat de Hoffeesten, in Merkelbeek de Henkhoffeesten, in Jabeek de Wijnfeesten en in Schinveld de Mei-feesten. • De mei-feesten in Schinveld worden vooraf gegaan door drie weken ‘dennenstrijd’ tussen de Jonkheid en de Getrouwden. www.jonkheid-schinveld.nl • Het laatste weekend van juni schudt Onderbanken op haar grondvesten, want dan wordt het jaarlijkse festival Sjilvend Rock(t) gehouden. www.openaironderbanken.nl • In het laatste weekend van de zomervakantie (van de basisscholen!) wordt op zondag door gymvereniging Olympia een recreatief volleybaltoernooi gehouden waar jong en oud een balletje opgooit. www.gvolympiakfc.nl • Iedere eerste zondag van de even maanden kunt u tussen 12.00 en 17.00 uur binnenlopen bij de lokale kunstenaars en galeriehouders tijdens de Spiegelroute. www.spiegelroute.nl • Zoekt u het graag hogerop? Vlieg dan eens mee met een instructeur van de Eerste Limburgse Zweefvlieg Club. www.elzc.nl
Magistrale gitaarsolo’s en opzwepende drumpartijen: Sjilvend Rock(t) laat Onderbanken trillen op haar grondvesten.
strijd wordt van de dennen Aan het eind -den itioneel de mei op 30 april trad Schinveld. n va Jonkheid de or do t ze opge wordt vooraf n van de den Het rechtzette mpionnenn sfeervolle la ee or do an ga ge door het uzikaal omlijst optocht en m t Mei-denlied. zingen van he 16
BewOnderbanken!
Tip! Natuurlijk Gulpen-Wittem
17
Altijd al eens willen vliegen als een vogel? Zonder hulpmotortje? Dat kan werkelijkheid worden bij de ELZC, de Eerste Limburgse Zweefvlieg Club. Ook eens een keer mee zweven? Vraag naar de mogelijkheden bij de ELZC in Schinveld, www.elzc.nl.
Zweefvliegclub Eerste Limburgse Zweefvlieg Club
Biej de Tant / Stal van Eijk
Leiffenderhofweg 3, 6451 PR Schinveld
daarom bieden wij kennismakingsvluchten aan. (Ook
Bouwbergstraat 126 / Heidedwarsstraat 1, Schinveld
om op te noemen. Vooral heeel gezellig en leuk, tot
51 /
[email protected],
[email protected] I./ www.elzc.nl I. www.elzc.nl T. 045-564 16 51,
voor grotere groepen).
T. 06 5117 7347 / 06 2032 5179
het volgend uitje!
E.
[email protected] /
[email protected] Welkom bij de Eerste Limburgse Zweefvlieg Club
I. www.biejdetant.nl / www.stalvaneijk.nl
in Schinveld. Zweefvliegen is een prachtige hobby. Zweven hoog in de lucht met alleen het windgeruis
Wij zijn gespecialiseerd in ‘things to do’: wij hebben
om je oren. Urenlang van wolk naar wolk vliegen.
een uitgebreid programma om allemaal leuke dingen
Samen met roofvogels in een thermiekbel draaien.
te doen. Wandelen, bosgolf, wandelgolf, hilarisch
Iedereen vanaf 7 jaar heeft de mogelijkheid een keer iedereen
kienen, klootschieten, boerenspellen, kookworkshops,
mee te vliegen in een twee persoons zweefvliegtuig,
steppen, tandem rijden, picknicken. Eigenlijk te veel
Natuurlijk Gulpen-Wittem
ADVERTENTIE mm.indd 1 BewOnderbanken! 18 ELZC 118x55
2-9-2013 16:20:16
19
Onderbanken heeft iets met paarden... Een huifkartocht met de hele familie of een dagje paardrijden met zijn tweeën. In ‘paardenparadijs’ Onderbanken is de paardensport springlevend.
En paarden hebben iets met Onderbanken. Een echt paardenparadijs, zo mag Onderbanken zonder overdrijven betiteld worden. In elke kern zijn wel bedrijven te vinden die paard-gerelateerde activiteiten bedrijven. In de buitengebieden zijn bijzonder mooie rij- en men-routes te vinden. De kerkdorpen van Onderbanken worden verbonden door paden en weggetjes langs prachtige, glooiende velden. Een genot voor zowel paard als paardenminnend mens. Bovendien vindt in de kern Schinveld in de derde week van september een nationale men-wedstrijd van allure plaats, waar alle toppers uit het hele land vertegenwoordigd zijn. In de Onderbankse bossen is het goed toeven voor paarden, ruiters en berijders van koets en huifkar. Ja, ook dat laatste is mogelijk. Gewoon gezellig een uurtje door de bossen in de huifkar of iets meer uitgebreid door een speciale tocht te maken zoals bijvoorbeeld de Hollewegentocht. Een heuse ontdekkingsreis per huifkar door alle holle wegen van Onderbanken. En wilt u er een meerdaags verblijf van maken? U kunt niet alleen zelf overnachten in Onderbanken, maar er zijn zelfs overnachtingsfaciliteiten voor uw paard.
Tip!
Onderbanken ber komen in em pt se n va k ee tie tijdens de In de derde w en-sport in ac m de en nn bi ppers r n. Het is zeke de nationale to pioenschappe am -k en M le na ardenjaarlijkse Natio en van deze pa de vaardighed om rd aa w de moeite ren. men bewonde menners te ko
Stal van Eijk Heidedwarsstraat 1, 6451 GZ Schinveld E.
[email protected], I. www.stalvaneijk.nl Het adres voor aangespannen rijden, zowel huifkar als marathonwagen, plezierritten met de huifkar of professionele les voor het mennen van paarden, door een gespecialiseerde menner/coach. We hebben verschillende huifkartochten in onze mooie bijzondere omgeving. Natuurlijk Gulpen-Wittem
20
BewOnderbanken!
21
Kunst en cultuur Onderbanken heeft zich in de afgelopen decennia ontwikkeld tot een heus kunstenaarsoord. Het aantal beeldende kunstenaars dat zich binnen de gemeentegrenzen heeft gevestigd, is bijzonder groot. Dat heeft er ongetwijfeld mee te maken dat de kerkdorpen een inspirerende en stimulerende uitstraling hebben. De kunstenaar vindt er de rust en de ruimte om ongehinderd de fantasie de vrije loop te laten. En dat levert prachtige resultaten op. Een van die prachtige resultaten is het samenwerkingsverband dat de kunstenaars zijn aangegaan in de vorm van de Spiegelroute. Binnen dit samenwerkingsverband worden diverse activiteiten georganiseerd. Zo kunt u op elke eerste zondag van de even maanden vrijblijvend (en gratis!) binnenlopen bij de kunstenaars en galeriehouders om hun werk te bekijken. Meer over de Spiegelroute vindt u op pagina 24 van deze brochure. Het Vliegend Hert is door de gemeente Onderbanken omarmd als ‘troetelkever’ die het verdient om beschermd te worden. Lopend of fietsend langs de Rode Beek die onlangs in Schinveld in al haar glorie werd hersteld, kunt u bronzen beelden bewonderen van een groot aantal Onderbankse kunstenaars. Zo ziet u op de hoek Putbergstraat-Meigraaf de beek die ‘thuiskomt’, uitgebeeld door Suus Elkink-Martens.
Tip! teerd Hert is geadop Het Vliegend en. nte Onderbank door de gemee en e tussen Jabeek Op de rotond ig t een reusacht Bingelrade staa , dat ut ho Hert van groot Vliegend naar door de kunste werd gemaakt e hout k. Het gebruikt Roel van Wijlic om n een berkenbo is afkomstig va ol in Jabeek. bij de Basisscho
De ontkluisde Quabeeksgrub meandert weer als vanouds door Jabeek. Het kerkdorp dat eeuwen geleden de naam -hoe kan het ook anders- Quabac droeg.
Natuurlijk Gulpen-Wittem
22
BewOnderbanken!
23
Spiegelroute en Quabeeksgrub De in Onderbanken gevestigde kunstenaars en atelierhouders hebben gezamenlijk gezocht naar vernieuwende verbindingen op het gebied van toerisme en recreatie. Dit heeft geresulteerd in de zogenaamde ‘Spiegelroute’, waarbij de kunstenaars op een creatieve, inspirerende en zelfs digitale wijze met elkaar verbonden zijn. De Spiegelroute is geen, zoals normaliter, vaste route. Het is een flexibele kunstroute waarbij de bezoeker zelf bepaald hoe hij/zij de kunstenaars wenst te bezoeken. De Spiegelroute zorgt ervoor dat alle kunstenaars hun deuren openen voor publiek op iedere 1e zondag van elke even maand (februari, april, juni, augustus, oktober, december). De kunstenaars die deelnemen in de Spiegelroute zijn echter ook afzonderlijk benaderbaar. In de Spiegelroute-brochure vindt u de contactgegevens van alle betreffende kunstenaars. Voor meer informatie zie www.spiegelroute.nl
Tip! nderbanken iegelroute O Sp re u ch ro ver In de b informatie o achtergrond r ee m u t d u vin erieho ders stenaars, gal n ku e d en nst. deelnem ebied van ku en op het g it te vi ti ac en
Nabij brouwerij De Maar kijkt u recht in een ongeveer 200 jaar oude waterput, die tot na de Tweede Wereldoorlog in gebruik was.
De waterput die opnieuw zichtbaar is gemaakt, werd tijdens de graafwerkzaamheden in het kader van de ontkluizing van de Quabeeksgrub in 2009 ontdekt. Bewoners van Jabeek kunnen zich herinneren dat de put pas na de Tweede Wereldoorlog werd dichtgemaakt. Tijdens de oorlog deed de grub bij de put dienst als schuilkelder. De put werd vernield door tanks en later weer hersteld door geallieerde troepen. De periode van wederopbouw zorgde er uiteindelijk voor dat de put moest wijken voor straatklinkers en een moderne waterleiding. Maar gelukkig is de put in ere hersteld en kunt u -als u bij De Maar een terrasje pikt- een blik door het kunstwerk “Putbekroning” van kunstsmid Guido Luijten werpen. De put heeft bovendien gezelschap gekregen van een prachtige gietijzeren pomp. In het ontwerp zijn details verwerkt uit het gemeentewapen van de voormalige gemeente Jabeek. Zo staat de pomphendel symbool voor de abdissenstaf van de Heilige Gertrudis en verwijzen de muizen naar de muizen en rattenplagen uit het verleden. De mond waaruit het water komt, is vormgegeven als een kruis waaruit een slangenkop komt. Bovenop de pomp staan drie bollen, die drie gouden dukaten symboliseren met een spinnewiel dat voor nijverheid staat. Daarmee is het plaatje van een ouderwetse drinkplaats en ontmoetingsplek midden in Jabeek weer compleet. Natuurlijk Gulpen-Wittem
24
BewOnderbanken!
25
Colofon Deze brochure is een uitgave van de gemeente Onderbanken en VVV Zuid-Limburg. Wij hebben deze brochure met de meeste zorg samengesteld. VVV Zuid-Limburg en gemeente Onderbanken staan er niet voor in dat de verstrekte informatie juist, volledig en actueel is. VVV Zuid-Limburg en gemeente Onderbanken
Onderbanken en de Euregio
aanvaarden geen aansprakelijkheid voor welke schade dan ook, direct of indirect, die op enige De natuur kent in dit schitterende Euregionale recreatiegebied geen grenzen en geen paspoortcontrole…
wijze ontstaat door of voortvloeit uit het gebruik van de brochure of daarin verstrekte informatie. © VVV Zuid-Limburg 2013 / 1e druk. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, scan of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van VVV Zuid-Limburg.
Onderbanken houdt op bij de grens met Duitsland. Maar daar waar het Nederlands (of het dialect) overgaat in Duits, maken mensen en natuur geen halt. De gebieden Rodebach en Roode Beek gaan naadloos in elkaar over. Een staaltje Europese samenwerking waar menig land nog iets van kan leren! Samen met buur- en partnergemeente Gangelt is Onderbanken de uitdaging aangegaan om een grensoverschrijdend recreatiegebied te laten ontstaan dat aantrekkelijk is voor iedereen. Jong en oud, rustzoekers en liefhebbers van actie komen in dit natuurgebied volop aan hun trekken.
Coördinatie & algemene tekst VVV-Zuid Limburg; Hélène Knops/Buro Eigen Tekst Fotografie Ria Gerards, Elly Theunissen Opmaak Ben Derks, Schinveld Druk Drukkerij Bakker, Merkelbeek Informatie …dat betekent dat de Roode Beek ongehinderd doorkabbelt als Roodebach.
Telefonische informatie tijdens kantooruren: 0900-555 9798 (€ 1,- p.g.) I. www.vvvzuidlimburg.nl E.
[email protected] Adressen van alle VVV Zuid-Limburg informatievestigingen vindt u op www.vvvzuidlimburg.nl en in de gratis brochure ‘Wegwijzer Zuid-Limburg’.
Het Rodebach-Roode Beekterrein kent geen landsgrenzen. En dat geldt ook voor de Schotse Hooglanders die u er tegenkomt.
Meer informatie over de gemeente Onderbanken vindt u op Het Wildpark Gangelt staat garant voor (betaalbaar!) vertier voor jong en oud. U zult zien dat in dit park niet alleen de tijd vliegt, maar ook zo nu en dan een roofvogel…
www.onderbanken.nl en www.bewonderbanken.nl
Natuurlijk Gulpen-Wittem
26
BewOnderbanken!
27
Nonke Buusjke.
Natuurlijk Gulpen-Wittem