Nationaal Ouderenfonds Jaarverslag 2014
Inhoudsopgave
Inhoud
2
Jaarverslag 2014
Voorwoord
5
1
Over ouderen in Nederland 6 1.1 Kwetsbare ouderen in Nederland . . ............................................................................... 7 1.2 Eenzaamheid . . ............................................................................................................. 8 1.3 Onveiligheid en armoede ............................................................................................. 8
2
Het Nationaal Ouderenfonds in het kort 10 2.1 Kerngebieden .............................................................................................................11 2.2 Historie .................................................................................................................... 12 2.3 CBF Keurmerk en ANBI .............................................................................................. 12 2.4 Code Wijffels ............................................................................................................. 12
3
Structurele projecten voor ouderen 14 3.1 BoodschappenPlusBus ............................................................................................... 15 3.2 Samen Breien ............................................................................................................ 16 3.3 OuderenOmbudsman . . ................................................................................................17 3.3.1 OuderenOmbudsman in uw gemeente . . ...................................................................... 18 3.4 Nationaal OuderenPanel............................................................................................. 16 3.5 Pesten Project ........................................................................................................... 19 3.6 Van netwerk naar Werk .............................................................................................. 19 3.7 Mijn kwaliteit van leven . . ............................................................................................ 19 3.8 OldStars .................................................................................................................... 20 3.9 Onzichtbare Ouderen . . ............................................................................................... 22 3.10 Lang Leve Thuis ........................................................................................................ 23 3.11 Ontmoetingstuinen . . .................................................................................................. 23 3.12 Sterk met je Netwerk ................................................................................................. 24 3.13 Nationale Ouderendag ............................................................................................... 26 3.14 Gouden Dagen . . ......................................................................................................... 27
4
Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid 28 4.1 Kerstacties brengen warmte en gezelligheid .............................................................. 29 4.2 Uitjes het hele jaar door ............................................................................................. 32 4.3 Evenemententool....................................................................................................... 34 4.4 Coalitie Erbij - Week tegen de Eenzaamheid ............................................................... 35 4.5 De 50 Plus Beurs . . ...................................................................................................... 35 4.6 Jongeren portretteren ouderen . . ................................................................................ 36 4.7 Riki Stichting in actie tegen eenzaamheid. . .................................................................. 36
5
Acties en campagnes voor ouderen 38 5.1 Ouderenmishandeling . . .............................................................................................. 39 5.2 Allerhande tips voor ouderen ..................................................................................... 39 5.3 Mees Kees ................................................................................................................ 39 5.4 Dierenpark Amersfoort .. ............................................................................................ 40 5.5 Goedgemutste Breicampagne ................................................................................... 41
6.
Internationale projecten 42 6.1 ALFRED ..................................................................................................................... 43 6.2 Iron Hand .................................................................................................................. 44 6.3 ProME ....................................................................................................................... 45 6.4 CARE@HOME ............................................................................................................ 45
Inhoudsopgave
6.5 MOBILE.OLD .............................................................................................................. 46 6.6 Seniors go rural ......................................................................................................... 47 6.7 Overige Europese betrokkenheid van het Ouderenfonds .. ............................................ 47 7. Vooruitblik en focus 2015 48 7.1 Zeer betekenisvolle nationale diensten ....................................................................... 49 7.2 Nieuwe projecten: Zilverlijn ........................................................................................ 49 8.
Communicatie 50 8.1 Bekendheid Ouderenfonds ......................................................................................... 51 8.2 Communicatie strategie 2014’ .................................................................................... 52 8.3 Verbinding met de bestaande achterban .................................................................... 52 8.3.1 Kwiek ........................................................................................................................ 52 8.3.2 Digitale nieuwsbrieven ............................................................................................... 52 8.4 Overige kanalen . . ....................................................................................................... 53 8.4.1 Website...................................................................................................................... 53 8.4.2 Social Media. . ............................................................................................................. 53 8.4.3 Multimediacompagnes............................................................................................... 54 8.5 Communicatie via pers............................................................................................... 54 8.6 Strategie 2015............................................................................................................ 54
9
Fondsenwerving 56 9.1 Donaties en giften .. .................................................................................................... 57 9.2 VriendenLoterij . . ........................................................................................................ 57 9.3 Acties en evenementen voor het Ouderenfonds . . ........................................................ 58 9.4 Nalatenschappen ....................................................................................................... 58
10 Bijdragen van organisaties aan Ouderenfonds projecten
60
11. Gefinancierde projecten van derden 62 11.1 Premieplan en financiering lokale projecten ............................................................... 63 11.2 Subsidieprojecten ...................................................................................................... 63 12 Samenwerking met fondsen en stichtingen 13
64
Organisatie 66 13.1 Organisatie- en personeelsbeleid ............................................................................... 67 13.2 Bestuur ..................................................................................................................... 67 13.3 Ambassadeurs ........................................................................................................... 68 13.4 Vrijwilligers . . .............................................................................................................. 69 13.5 Provinciaal vertegenwoordigers ................................................................................. 70 13.6 John Bernard . . ........................................................................................................... 70
14 Klachtenafhandeling
72
15 Maatschappelijk verantwoord ondernemen
73
16
Kengetallen, vermogensbeleid en beleggingsbeleid 74 16.1 Vermogensbeleid . . ..................................................................................................... 76 16.2 Beleggingsbeleid ....................................................................................................... 76 16.3 Financiële risico’s . . ..................................................................................................... 77 16.4 Begroting voor het boekjaar 2015 . . ............................................................................. 77
17 Colofon
78
Jaarverslag 2014
3
4
Jaarverslag 2014
Voorwoord
Voorwoord In juni 2014 had ik de eer het voorzitterschap van bestuur van het Nationaal Ouderenfonds over te nemen van de heer Van der Wyck. Het was midden in een uitdagend jaar. De voorgenomen wetswijzigingen in de zorg en de onzekerheid over de impact van deze wijzigingen, zorgden voor veel onrust bij ouderen. Toch was afgelopen jaar voor het Ouderenfonds wederom een mooi jaar met veel nieuwe goede initiatieven. Ik ben dan ook trots op de mooie resultaten die we hebben geboekt. Zowel het aantal als de variëteit aan uitjes en evenementen zijn in 2014 uitgebreid zodat nog meer ouderen mee konden met een dagje uit, een kerstdiner of een meerdaagse vakantie. In 2014 is het netwerk van BoodschappenPlusBussen versterkt waardoor we deze dienst aan vele ouderen kunnen aanbieden. Projecten als Old Stars en Samen Breien waren in 2014 wederom succesvol en groeiden, zodat een toenemend aantal ouderen kon meedoen met deze sportieve en sociale activiteiten. In 2014 had het succes van het TV programma van Gerard Joling en Gordon een vervolg in “Geer & Goor, waarheen, waarvoor” dat werd uitgezonden in het najaar. Ook deze serie zorgde voor toenemende aandacht voor kwetsbare en eenzame ouderen. 2014 was ook een jaar waarin we ons zakelijk netwerk uitbreidden. Dit zorgde voor meer mogelijkheden voor samenwerking en sponsoring. Naast de door Van der Valk gesponsorde kerstdiners, hadden we bijvoorbeeld dit jaar voor het eerst kerstdiners op locatie die gesponsord werden door Jumbo. Dit betekende een vermenigvuldiging van aantallen ouderen die we een gezellig en heerlijk kerstdiner konden bezorgen! Bij deze wil ik dan ook allen die in 2014 ouderen via het Nationaal Ouderenfonds steunden bedanken. Focko Dorhout Mees Voorzitter bestuur Nationaal Ouderenfonds
Jaarverslag 2014
5
1. Titel hoofdstuk
01. Over ouderen in Nederland Situatie in Nederland Nederland telde in 2014 ruim 2,9 miljoen 65-plussers (17,3% van de totale bevolking), waarvan meer dan 705.000 80-plussers. Dit aantal stijgt sterk de komende jaren. In 2040 is 26% van de bevolking 65+, zo`n 4,7 miljoen mensen.
6
Jaarverslag 2014
1. Over ouderen in Nederland
2014 zorgde voor veel ouderen voor onrust en onzekerheid op het gebied van zorg en ondersteuning. De overheid en gemeenten werkten toe naar de Herziening Wet Langdurige Zorg die per 1 januari 2015 in werking trad. Hierbij werd de verantwoordelijkheid van de (lichtere) zorgtaken overgedragen van de staat naar gemeenten. Elke gemeente zou vanaf 1 januari 2015 de eigen invulling van de zorg en ondersteuning gaan bepalen, maar deze invulling was voor veel gemeenten tot januari 2015 nog onbekend. Dit zorgde voor onrust omdat veel mensen waaronder vele ouderen niet wisten of ze in het nieuwe jaar nog recht hadden op zorg en ondersteuning. Binnen het Ouderenfonds zijn in 2014 dan ook een aantal projecten opgestart die specifiek gericht zijn op de veranderingen in de wet en de mogelijke gevolgen voor kwetsbare ouderen, zoals de projecten Mijn Kwaliteit Van Leven en Ouderombudsman in uw gemeente.
Feiten over de woonsituatie van ouderen: • Van alle Nederlanders van 65 jaar en ouder woont 94% zelfstandig. • In 2013 woonden iets minder dan 125.000 ouderen in een zorginstelling. • Het aantal ouderen in een zorginstelling en verpleeghuis neemt door overheidsmaatregelen sterk af de komende jaren. (Bron: SCP, Ouderen in instellingen, ESB zorg 2012)
1.1 Kwetsbare ouderen in Nederland Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (2013) blijkt dat de groep kwetsbare ouderen in Nederland de komende jaren sterk toeneemt. Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces waarbij meerdere lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren de kans vergroten op negatieve gezondheidsuitkomsten (functiebeperkingen, opname, overlijden).
Jaarverslag 2014
7
1. Over ouderen in Nederland
Feiten over kwetsbare ouderen: • • • •
Zij lopen extra risico op gezondheidsproblemen of opname in een tehuis De kans op overlijden binnen drie jaar is twee tot drie keer zo groot Kwetsbare ouderen vereenzamen sneller en eenzame ouderen zijn vaak kwetsbaar. De groep kwetsbare 65-plussers neemt toe van 750.000 tot 1 miljoen in 2025. (Bron: SCP, december 2013)
Het aantal kwetsbare ouderen neemt toe door een steeds meer geïndividualiseerde maatschappij. Kinderen en kleinkinderen hebben het druk en ook vanuit de directe omgeving van ouderen is er minder hulp en sociale controle.
1.2 Eenzaamheid Het aantal eenzame ouderen neemt sterk toe. Door het wegvallen van vrienden en familie, lichamelijke gebreken en/of een klein budget is de kans voor kwetsbare ouderen om te vereenzamen groot. Niet alleen bij zelfstandig wonende ouderen, maar ook bij ouderen in zorginstellingen.
Feiten over eenzaamheid: • Meer dan een derde van de 65-plussers (ruim 1 miljoen) voelt zich eenzaam. • 200.000 ouderen zijn extreem eenzaam. Dit betekent dat ze slechts één keer (of minder) in de vier weken een sociaal contact hebben. • Van de ouderen in een zorginstelling, krijgen bijna 10.000 ouderen nooit bezoek. (Bron: onderzoek Leger des Heils, 2012).
Eenzaamheid kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid. Eenzaamheid kan leiden tot verhoogde bloeddruk, een hoger stressniveau en de kans op een depressie. Eenzame ouderen blijken veertien procent meer kans te hebben op een vroege dood dan de gemiddelde persoon. Daarmee is het effect van eenzaamheid op vroeg overlijden twee keer zo groot als die van overgewicht. (Bron: onderzoek Professor Cacioppo, Universiteit van Chicago / The Journal of Psychology, 2012).
1.3 Onveiligheid en armoede Naast eenzaamheid kampen veel ouderen met gevoelens van onveiligheid binnen- en buitenshuis. Ouderenmishandeling komt vaker voor dan men denkt. Meestal wordt het niet of te laat herkend.
Veiligheid: • Bijna 17% van de 65-plussers voelt zich vaak of weleens onveilig in de eigen buurt. (Bron: Veiligheidsmonitor, Rijk 2014)
• 12% van alle 65-plussers wordt jaarlijks slachtoffer van criminaliteit. (Bron: Veiligheidsmonitor, Rijk 2014)
• Jaarlijks worden naar schatting 200.000 ouderen van boven de 65 jaar mishandeld door partners, familie, huisvrienden of zorgverleners. (Bron: Ministerie VWS: Werkconferentie 'Ouderen Veilig Thuis' November 2014)
Armoede Volgens het rapport Armoedesignalement 2014 ligt het aantal 65-plussers dat onder de armoedegrens ligt op 3,1% in 2013, dit is relatief laag. Dat ouderen in Nederland laag scoren als het om armoede gaat, komt door onze AOW en (een vaak klein aanvullend) pensioen. Veel ouderen komen daarmee net boven de armoedegrens uit. Dit neemt niet weg dat iemand hier uiterst moeilijk mee rond kan komen.
8
Jaarverslag 2014
1. Over ouderen in Nederland
Kwetsbare ouderen hebben vaak weinig sociale contacten (door het wegvallen van een partner, vrienden of familie) en zijn vaak afhankelijker van anderen omdat zij door gezondheids problemen of lichamelijke beperkingen minder goed de deur uit kunnen.
Jaarverslag 2014
9
1. Titel hoofdstuk
02. Het Nationaal Ouderenfonds in het kort De Stichting Nationaal Ouderenfonds is opgericht op 14 juli 1953. De stichting zetelt te Bunnik op de Regulierenring 2D, 3981LB. Kamer van Koophandel nummer 41150459. Missie Nationaal Ouderenfonds Het helpen van ouderen in Nederland waarvoor onvoldoende zorg en aandacht is vanuit de maatschappij en daarmee de kwaliteit van leven van deze groep bevorderen. Het Nationaal Ouderenfonds is het enige fondsenwervende goede doel dat zich specifiek richt op de bestrijding van eenzaamheid en de bevordering van zelfredzaamheid van ouderen.
10
Jaarverslag 2014
2. Het Nationaal Ouderenfonds in het kort
2.1 Kerngebieden Het Ouderenfonds vraagt aandacht voor problemen bij het publiek en beleidsmakers en biedt activiteiten en diensten voor kwetsbare ouderen. Onze kerngebieden zijn: • Eenzaamheidsbestrijding • Armoedebestrijding • Vergroten van veiligheid • Bevorderen van gezond ouder worden
De rol van het Ouderenfonds bij eenzaamheid, onveiligheid en armoede: • H et bevorderen van sociale contacten en zelfredzaamheid door het aanbieden van laag drempelige activiteiten en diensten. • Het zorgen voor meer bewustzijn bij ouderen en omgeving over deze onderwerpen en tips geven om eenzaamheid, onveiligheid en armoede tegen te gaan. • Ouderen wijzen op voor hen beschikbare regelingen en subsidies. • Preventie: het voorkomen van kwetsbaarheid door te zorgen dat ouderen de deur uit kunnen om anderen te ontmoeten en voorlichting te geven.
Wie is ‘oudere’? Voor de definitie van het begrip ouderen maakt het Ouderenfonds gebruik van de leeftijdsgrenzen gesteld door het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). Deze zijn 55-64 jaar, 65-74 jaar en 75+. De nadruk van deelnemers bij projecten van het Ouderenfonds ligt nog steeds bij ouderen van 75 jaar en ouder maar omdat we ook steeds meer aan preventie doen, richten we ons tegenwoordig ook op de jongere ouderen (55+).
Jaarverslag 2014
11
2. Het Nationaal Ouderenfonds in het kort
2.2 Historie In 1935 verscheen de eerste serie Zomerpostzegels. De bijslag op de Zomerpostzegels werd eerst aangewend voor sociale en culturele doelen en gaandeweg verschoof dit naar projecten voor ouderen in Nederland (oprichting van een eigen stichting in 1953). Tegenwoordig ligt de focus op het ontwikkelen en continueren van landelijke diensten en activiteiten voor ouderen ter bestrijding van eenzaamheid en bevordering van zelfredzaamheid. Het Ouderenfonds ontvangt geen overheidssubsidie anders dan voor projecten.
2.3 CBF Keurmerk en ANBI Het Nationaal Ouderenfonds heeft het CBF keurmerk. Het Centraal Bureau Fondsenwerving kent het keurmerk toe aan fondsenwervende organisaties die op verantwoorde wijze geld inzamelen en besteden voor een goed doel. Maximaal 25% van de inkomsten mag aan fondsenwerving besteed worden. Het Ouderenfonds zit daar traditioneel ruim onder. Het Ouderenfonds is tevens aangemerkt als ANBI instelling. Hierdoor zijn giften aan het Ouderenfonds – binnen de geldende regels – fiscaal aftrekbaar.
2.4 Code Wijffels De VFI gedragscode Goed Bestuur, ook wel Code Wijffels genoemd, is sinds 2007 opgenomen in het CBF-keurmerk. De code schrijft transparantie en integriteit van het bestuur en toezicht voor, openheid over de effectiviteit van de bestedingen, aandacht voor een zorgvuldige omgang met belanghebbenden en het afleggen van verantwoording. Het Nationaal Ouderenfonds respecteert deze code. Vanaf 2014 volgt het Ouderenfonds niet langer de Adviesregeling Beloning Directeuren van het VFI. Medio 2013 is de Organisatie ingrijpend gewijzigd en is er sprake van een organisatie model met een managementteam. Het bestuur heeft besloten om vanaf 2014 ook de directeur in te schalen in de CAO Welzijn.
12
Jaarverslag 2014
2. Het Nationaal Ouderenfonds in het kort
Jaarverslag 2014
13
1. Titel hoofdstuk
03. Structurele projecten voor ouderen Het Nationaal Ouderenfonds biedt ouderen een aantal projecten waar zij aan kunnen deelnemen. Het doel is om het netwerk van kwetsbare ouderen te vergroten en ze meer zelfredzaam te maken. Naast kwetsbare ouderen richten we ons ook op de ‘jongere’ ouderen met als doel preventie. Deze mensen hebben nog een (klein) sociaal netwerk en kunnen dit versterken en uitbreiden zodat ze daar ook in de toekomst op kunnen bouwen. We werken samen met lokale organisaties om te achterhalen waar ouderen de meeste behoefte aan hebben.
14
Jaarverslag 2014
3. Structurele projecten voor ouderen
3.1 BoodschappenPlusBus DOEL
DOEL 2014 RESULTAAT
SAMENWERKING
Eenzaamheid bestrijden, sociale contacten en zelfredzaamheid bevorderen door ouderen de mogelijkheid te bieden zelf boodschappen te doen en/of mee te gaan met lokaal georganiseerde uitjes. Aantrekken van 10 extra BoodschappenPlusBussen. In 2014 hebben ongeveer 40,000 ouderen gebruik gemaakt van de BoodschappenPlusBus. Eind 2014 reden er 59 bussen in Nederland, eigendom van het Ouderenfonds en 13 bussen, in eigendom van de lokale partners. Ongeveer 1.400 vrijwilligers hebben in 2014 meegeholpen de bussen te laten rijden. VSB fonds, VriendenLoterij
Veel ouderen kunnen niet meer zelfstandig de deur uit. Voor hen is er de BoodschappenPlusBus waar ze gezamenlijk en met vrijwilligers boodschappen doen of een uitstapje maken. Zo doen ze nieuwe sociale contacten op met ouderen uit de buurt. Vaak zien ze elkaar ook op andere momenten. Zo blijkt de BoodschappenPlusBus een effectief middel om eenzaamheid tegen te gaan onder ouderen (Meys, Universiteit van Utrecht, 2010). DOEL 2015
12 nieuwe BoodschappenPlusBussen aan het eind van 2015.
Verdere bijdragen aan de BoodschappenPlusBus: Stern, Mercedes, Ars Donandi, Ridderlijke Duitsche Orde Balije van Utrecht, Stichting Jan-Hendrik Willem Pasman, Stichting Vredenburgh & Theresia Spijker, Stichting Hulp na Onderzoek, Stichting Goede Doelen W en H, De Winter Heijnsius Stichting.
“Ik ga al ongeveer 5 jaar met de Boodschappen PlusBus mee. Iedere donderdagmiddag word ik opgehaald om samen met nog enkele dames onze wekelijkse boodschappen te doen. Als je zelf je eten nog klaarmaakt is het ook fijn om daar zelf je inkopen voor te doen. Daarbij is het ook erg gezellig. De middag wordt altijd afgesloten met het drinken van een kopje koffie "met". Voor wie er interesse heeft is er ook geregeld een uitje. Wat heel fijn is als je veel alleen bent. Wat ik erg waardeer zijn de altijd weer vriendelijke vrij willigers. Want daar draait het toch om. Als zij er niet zijn, zitten veel van de ouderen thuis.” Deelneemster BoodschappenPlusBus
Jaarverslag 2014
15
3. Structurele projecten voor ouderen
3.2 Samen Breien
WOL PLEIN.NL
DOEL
Sociaal netwerk van ouderen (contacten met andere ouderen en jongeren) versterken door het starten van Breiclubs in het hele land. Breivrijwilligers inzetten om te breien voor het goede doel en de gebreide items te verkopen. DOEL 2014 Het doel van 2014 was het aantal breiclubs en breivrijwilligers vergroten, met als doel in elke provincie in Nederland meedere actieve breiclubs. Concreet target: verdubbeling van het aantal breiclubs naar 50 in het totaal. RESULTAAT In 2014 zijn 35 nieuwe breiclubs gestart waardoor het totaal aantal breiclubs uitkwam op 75 met in het totaal 1.125 deelnemers. In 2014 zijn 37 vrijwilligers betrokken geraakt bij het project en hadden we een totaal aantal individuele breisters van 1.500. SAMENWERKING Wolplein Samen Breien is een initiatief van het Ouderenfonds en is erop gericht om mensen die van breien houden op een duurzame wijze met elkaar in contact te brengen. Met onze gezellige breiclubs versterken we het sociaal netwerk van ouderen. Met het project spreken wij mensen aan op hun kennis, ervaring en talent. De gemaakte breiwerken worden vervolgens verkocht, de opbrengsten hiervan gaan naar het project, zodat het project uitgebreid kan worden. Ouderen met weinig sociale contacten die dreigen te vereenzamen, kunnen zo op een laag drempelige manier gezellig samen zijn met anderen. Jongeren organiseren als vrijwilliger clubbijeenkomsten en kijken de breikunst af van de experts. DOEL 2015
16
Jaarverslag 2014
Het huidige aantal breiclubs behouden en het netwerk van deze clubs versterken. Fondsen werven en aandacht genereren om zo het huidige aantal breiclubs goed te kunnen blijven volgen en bedienen.
3. Structurele projecten voor ouderen
3.3 OuderenOmbudsman DOEL
Ouderen en hun omgeving (sociale en professionele omgeving) kunnen bij de OuderenOmbudsman terecht met vragen, klachten en zorgen. Van getrainde vrijwilligers krijgen zij gedegen, praktische informatie en eventueel een doorverwijzing naar beschikbare hulp. Bijvoorbeeld op het gebied van wonen, geldzaken, zorg en mobiliteit. Daarnaast registreert de OuderenOmbudsman klachten en knelpunten van groepen ouderen om hier aandacht voor te vragen bij de politiek, relevante partijen en media. DOEL 2014 Introductie van de website van de OuderenOmbudsman. Verhogen van de naamsbekendheid van de OuderenOmbudsman. Vergroten van het aantal contactmomenten met ouderen en zo nog meer mensen te helpen en ondersteunen bij vragen en/of onduidelijkheden. RESULTAAT In 2014 is de OuderenOmbudsman meer dan 12,000 keer geraadpleegd via de telefoon en internet. Met 14 vrijwillige medewerkers heeft de OuderenOmbudsman deze mensen kunnen helpen of kunnen doorverwijzen. De OuderenOmbudsman is sinds het tweede kwartaal van 2014 ook online beschikbaar. SAMENWERKING Maagdenhuis, Brentano, Dijkverzwaring In 2014 is er een printcampagne gevoerd, bestaande uit advertenties in TV gidsen, pensioenen zorgvakbladen en advertorials in huis-aan-huisbladen. Daarnaast zijn de eigen kanalen ingezet om de OuderenOmbudsman te promoten zoals de plaatsing van artikelen en advertenties in de Kwiek, het sturen van posters naar zorginstellingen en de productie van pennen en stickers ter verspreiding onder deelnemers en vrijwilligers aan activiteiten. In 2014 is de website van de OuderenOmbudsman gelanceerd. Dit is een kenniswebsite waar ouderen, verzorgers en professionals online informatie kan vinden over de thema’s geldzaken, zorg & welzijn, wonen, mobiliteit en werk & inkomen. DOEL 2015
Vergroten van de naamsbekendheid van de OuderenOmbudsman zodat nog meer ouderen de weg naar deze vraagbaak kunnen vinden. In 2015 zal wederom een campagne worden gelanceerd om dit te bewerkstelligen. Hiermee hoopt de OuderenOmbudsman het aantal contactmomenten in 2015 te verdubbelen.
Jaarverslag 2014
17
3. Structurele projecten voor ouderen
3.3.1 OuderenOmbudsman in uw gemeente DOEL
RESULTAAT
SAMENWERKING DOEL 2015
Per 2014 wordt veel van zorg en ondersteuning aan ouderen via de gemeente geregeld. Informatie over welke zorg en ondersteuning aangeboden wordt is vaak moeilijk te vinden via de gemeentelijke websites. De OuderenOmbudsman in uw gemeente heeft als doel de zelfredzaamheid van ouderen te vergroten door gemeentelijke informatie, relevant voor ouderen, overzichtelijk te maken en op één punt via haar website en telefonisch aan te bieden. In 2014 is in samenwerking met Actorion de informatie van 100 gemeenten ingevoerd in de website. Dit betekent dat ouderen in deze gemeenten snel en toegankelijk informatie kunnen opzoeken over o.a de zorg waar zij recht op hebben, maar ook informatie over lokaal vervoer, speciale regelingen, sport en spel voor ouderen etc. 100 gemeenten en Actorion Communicatie Het grootste deel van alle gemeenten online beschikbaar via de website van de OuderenOmbudsman.
3.4 Nationaal OuderenPanel DOEL
RESULTAAT
Doel 2015
18
Jaarverslag 2014
In 2014 is het Nationaal Ouderenfonds begonnen met het bouwen aan een onafhankelijk Ouderenpanel, waar panelleden hun mening geven over thema’s die te maken hebben met leven op latere leeftijd. Het panel is in 2014 gegroeid tot ongeveer1,000 panelleden die digitaal of telefonisch vragenlijsten beantwoorden. In 2014 zijn er zeven onderzoeken uitgevoerd. Per onderzoek hebben gemiddeld 550 mensen de vragenlijst beantwoord. Thema’s van de uitgevoerde onderzoeken in 2014 waren onder andere leeftijdsdiscriminatie, energieverbruik, zelfstandig op vakantie, oplichting via het internet. Het aantal panelleden uitbreiden. Een actief panel ontwikkelen waarbij er een hoge deelname per panellid is. Daarnaast zal het aantal onderzoeken worden uitgebreid.
3. Structurele projecten voor ouderen
3.5 Pesten Project DOEL
DOEL 2014
RESULTATEN
SAMENWERKING
Uit onderzoek door de Radboud Universiteit Nijmegen blijkt dat minstens 20% van ouderen in woonzorgcentra gepest wordt door andere bewoners. Het Ouderenfonds wil het onderwerp meer onder de aandacht brengen en lanceerde in 2012 het Pesten Platform. Ontwikkeling van een Pest Protocol training voor zorg- en welzijnsmedewerkers en het onder de aandacht brengen van ontwikkelde interventies bij zo veel mogelijk zorginstellingen zodat zij deze daadwerkelijk gaan toepassen. Vernieuwing van het Pesten Platform om te blijven aansluiten bij de behoeften van gebruikers (zorg- en welzijnsprofessionals). Naar aanleiding van de uitkomsten van de pilot is er in 2014 een programma ontwikkeld dat zorgorganisaties kunnen gebruiken in hun aanpak van pestgedrag. In dit programma wordt aandacht besteed aan training van medewerkers en implementatie van interventies. Zes instellingen hebben in 2014 deze interventies getest en feedback gegeven. Stichting RCOAK, Fonds Sluyterman van Loo, Stichting Het R.C. Maagdenhuis Nuts Ohra, Theater Express, Espiria, Stichting Pesten, Universiteit twente, Zorgbalans, Zorgpalet, De Blanckenborg
3.6 Van Netwerk naar Werk DOEL
RESULTAAT
Van Netwerk Naar Werk is een project van het Nationaal Ouderenfonds dat gericht is op werkloze 55-plussers in samenwerking met Adecco. Met dit programma, bestaande uit trainingsbijeenkomsten met de coordinator en vrijwilligers, training in het bouwen van een online netwerk en sollicitatie training, bouwen deelnemers een netwerk op en kunnen beter een passende baan vinden. Afgelopen jaar zijn er vier reeksen van bijeenkomsten geweest in Utrecht en Amsterdam.
3.7 Mijn Kwaliteit Van Leven DOEL
DOEL 2014
RESULTAAT SAMENWERKING
In mei 2014 is in samenwerking met de Nederlandse Patienten Consumenten Federatie (NPCF) het project Mijn Kwaliteit Van Leven gestart. Het doel van dit project is enerzijds de ontwikkeling van een digitaal instrument om mensen te helpen bij het nadenken over hun eigen behoefte aan zorg en ondersteuning en anderzijds het verzamelen van nationale en lokale gegevens over de invloed van de nieuwe Wet Langdurige Zorg. Een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van basisvragenlijsten, ontwikkeling van een hulp – en onderzoeksinstrument en het opzetten van de website mijnkwaliteitvanleven.nl. Start met de werving van deelnemers. De website is in November 2014 gelanceerd en de eerste basisvragenlijst is als pilot afgenomen bij deelnemers. NPCF, TNO, mogelijk gemaakt door het Ministerie van VWS
Jaarverslag 2014
19
3. Structurele projecten voor ouderen
3.8 OldStars DOEL DOEL 2014
RESULTAAT
SAMENWERKING
Bevorderen van sociale contacten en de bewustwording van een gezonde levensstijl onder 60-plussers. Na een succesvolle start (als pilot project) in 2013 was het doel in 2014 het project door te ontwikkelen en het aantal deelnemende Eredivisieclubs vergroten tot 10 clubs. In 2013 is het project gestart met drie clubs (ADO Den Haag, RKC Waalwijk en PSV) waarbij 74 zestig plussers meededen. In januari 2014 vond het eerste Old Stars kampioenschap plaats met zeer enthousiaste spelers, gewonnen door ADO Den Haag. Naast deelname door 7 eredivisie clubs zijn er inmiddels 3 Jupiler League en 15 amateur clubs aangesloten bij OldStars met een totaal aantal deelnemers van 625. Onderzoek onder de deelnemers laat zien dat men bijzonder tevreden en is en dat velen nieuwe contacten hebben gelegd. Meer dan voetbal, Eredivisie, VriendenLoterij, Ministerie VWS
Oldstars is een voetbalprogramma voor 60-plussers waarbij volgens het concept Walking Football wordt gevoetbald. Het programma heeft als doel het bevorderen van sociale contacten en de deelnemers bewust te maken van een gezonde leefstijl. Het Ouderenfonds startte dit project in 2013 in samenwerking met Stichting Meer dan Voetbal, de Eredivisie, de VriendenLoterij en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. DOEL 2015
20
Jaarverslag 2014
Uitbreiding van het aantal aangesloten clubs.
3. Structurele projecten voor ouderen
“Het was alweer zover, het zonovergoten sportcomplex en de enthousiaste leiding van Jeroen. En alsof het niet op kon, team genoot Dick, die ons zo heeft laten schrikken, kwam weer binnen wandelen met een grote schaal slagroomsoezen. Na het gebruikelijke bijpraten en evalueren omkleden en 'aan de bak'. En het begint vruchten af te werpen, balcontacten beter, tempo hoger, we maken vorderingen. Spieren die zich al langzaam hadden teruggetrokken komen weer tevoorschijn, met de bijbehorende pijntjes. En dit, na 4 weken. Dat beloofd wat na 20 weken...” Deelnemer OldStars
Jaarverslag 2014
21
3. Structurele projecten voor ouderen
3.9 Onzichtbare Ouderen DOEL
DOEL 2014
RESULTAAT
DOEL 2015
22
Jaarverslag 2014
In samenwerking met het Blauwe Fonds zijn we in 2012 gestart met een inventarisatie van de (on)zichtbaarheid van homoseksuele en lesbische ouderen in woonzorginstellingen. Uit dit onderzoek bleek dat er behoefte is aan aandacht voor het onderwerp. In 2013 is een brochure gemaakt en zijn er praktische handvatten ontwikkeld voor een respectvolle benadering van homoseksuele ouderen. Doorontwikkeling van praktische handvatten voor een respectvolle benadering van thematiek rondom homoseksuele ouderen en het voeren van een bewustwordingscampagne. Vervolg van inventarisatie in woonzorginstellingen. In 2014 zijn 22 woonzorginstellingen bezocht om te inventariseren waar behoeften liggen aan kennis over respectvolle benadering van homoseksuele ouderen. Mede vanwege de veranderingen in het woonzorgstelsel heeft vanaf maart 2014 de inventarisatie zich ook gericht op de eerstelijns hulpverlening. Hierbij is er onderzoek gedaan onder 26 eerstelijnshulpverleners zoals fysiotherapeuten, huisartsen, psychologen en welzijnswerkers om inzicht te krijgen in behoefte aan advies/handvatten. Er zijn workshops en lezingen georganiseerd voor zorgprofessionals en docenten in hoger en middelbaar zorg- en welzijnsonderwijs. Ook is er een drietal beurzen bezocht om de thematiek aan de orde te stellen. Met behulp van de opgedane kennis zijn er twee artikelen over het onderwerp gepubliceerd in vakbladen. In 2014 heeft er eveneens een bewustwordingscampagne plaatsgevonden middels advertenties in weekbladen, kranten en magazines gericht op de eerstelijns zorgverleners. Het ontwikkelen van een lespakket ter ondersteuning van het hoger en middelbaar beroepsonderwijs in de zorg en welzijn sector.
3. Structurele projecten voor ouderen
3.10 Lang Leve Thuis DOEL
RESULTAAT
SAMENWERKING DOEL 2015
Gestart in juni 2014 met als doel het bereiken van kwetsbare ouderen door het inzetten van vrijwilligers. Lang Leve Thuis is gericht op vermindering van eenzaamheid onder kwetsbare ouderen door het vormen van een sociaal netwerk/vangnet waardoor veiligheidsbeleving toeneemt en het gevoel van zelfredzaamheid en zelfregie toeneemt. Bij Lang Leve Thuis staat het bieden van praktische hulp en persoonlijke ondersteuning centraal. Analyse van de werkwijze WonenPlus Noord-Holland heeft geresulteerd in de ontwikkeling van een plan van aanpak voor de benadering van woonzorginstellingen. Uitgangspunt hier is de verbinding met de wijk en de grootschalige inzet van vrijwilligers. Dit project is tot stand gekomen binnen het Nationaal Programma Ouderenzorg en gefinancierd door ZonMw. Het Ouderenfonds gaat in het kader van de veranderende rol van woonzorginstellingen aan de slag met een marktonderzoek. De woonzorginstelling is de organisatie die op lokaal niveau de oudere thuis in beeld gaat krijgen en houden. Het Ouderenfonds wil woonzorginstellingen faciliteren in het vormgeven en structureel opzetten en inzetten van vrijwilligerswerk.
3.11 Ontmoetingstuinen In juli 2014 is dit pilot project gestart waarbij vrijwilligers van het Nationaal Ouderenfonds, samen met Saffier de Residentiegroep, aan de slag zijn gegaan met de aanleg van een ontmoetingstuin bij locatie WoonZorgPark Swaenesteyn. Het project richt zich op de verbinding van woonzorginstellingen en de buurt waarin ze staan. Gezamelijk onderhouden ouderen en buurtbewoners de tuin en worden er activiteiten georganiseerd zoals het samen bereiden en nuttigen van gekweekte groenten. De tuin is zo ingericht dat het goed toegankelijk is, ook voor mensen met een rolstoel en er is een goede plek om elkaar te ontmoeten en met elkaar te praten. In deze pilot werd de ontmoetingstuin zeer goed ontvangen door bewoners van de woonzorginstelling en buurtbewoners. Ook ziet het Nationaal Ouderenfonds mogelijkheden om in de toekomst de aanleg van meer ontmoetingstuinen te realiseren in samenwerking met bedrijven.
Jaarverslag 2014
23
3. Structurele projecten voor ouderen
3.12 Sterk met je Netwerk DOEL
RESULTATEN
SAMENWERKING DOEL 2015
24
Jaarverslag 2014
Sterk met je Netwerk is een pilot project dat zich richt op het bevorderen van de zelfredzaamheid van ouderen door meer gebruik te maken van het lokale netwerk. Als middel hierbij wordt de tablet gebruikt om het lokale netwerk nog toegankelijker te maken, bijvoorbeeld bij het onderhouden van contacten, informatie opzoeken en door deel te nemen aan lokale activiteiten. Deelname aan het project begint met een tablet cursus, waarbij de oudere aan een vrijwilliger wordt gekoppeld om zo alle fijne kneepjes van de tablet te leren. Dit zorgt niet alleen voor een leereffect, maar is ook nog eens een gezellige bezigheid. In 2014 is in Amersfoort een pilot uitgevoerd waarbij ouderen voor een periode van drie maanden een tablet in bruikleen kregen en gekoppeld werden met een vrijwilliger die hem/haar ondersteunde in het gebruik ervan. 76 ouderen deden mee met deze pilot training en gaven aan ook na het afronden van de training gebruik te maken van een tablet. Dit gebruik was hoofdzakelijk gericht op manieren om in contact te komen of te blijven met familie. Sterk met je Netwerk in Amersfoort is opgevolgd door een doorstart en opschaling van De Verzoamelstee (juni 2014), onder de noemer ‘Sterk met je Netwerk’. Het is gericht op het verhogen van welzijn, kwaliteit van leven en zelfredzaamheid bij ouderen in een krimpregio. Drie dorpen in Noord Groningen en twee in Oost-Groningen zijn inmiddels gestart met Sterk met je Netwerk. Het Ouderenfonds wil Sterk met je Netwerk in meer krimpregio’s implementeren en wordt hierin financieel ondersteund door ZonMw in het kader van het Nationaal Programma Ouderenzorg. ZonMw + NPO, Samsung Uitbreiding van aantal deelnemers in de krimpregios en in Amersfoort, onder andere door mond-tot-mond reclame van huidige deelnemers. Uitbreiding van het aantal locaties waar Sterk met je Netwerk tablet cursussen aanbiedt. Het verdiepen van het project, door nieuwe lokale voorzieningen te koppelen aan ouderen en het gebruik van de tablet. Zoals bijvoorbeeld het skype spreekuur, een consult bij de huisarts, transport voorzieningen, samen eet initiatieven.
3. Structurele projecten voor ouderen
Jaarverslag 2014
25
3. Structurele projecten voor ouderen
3.13 Nationale Ouderendag In 2014 is het Nationaal Ouderenfonds een samenwerking aangegaan met de Stichting Nationale Ouderendag. DOEL
Doel 2014
RESULTAAT
SAMENWERKING DOEL 2015
26
Jaarverslag 2014
De Stichting Nationale Ouderendag richt zich op verbinding tussen jong en oud. Dit gebeurt door het vervullen van wensen van ouderen tijdens Nationale Ouderendag. Lokale comités organiseren de dag en zijn verantwoordelijk voor het verzamelen en uitvoeren van wensen, met behulp van vrijwilligers. De nadruk ligt hierbij op Oprecht Contact en Doen. Uitbreiding van het aantal lokale comités dat zich inzet om de Nationale Ouderdag een succes te maken. Hierdoor kunnen meer ouderen worden bereikt en hun wensen worden vervuld. In 2014 waren er in het totaal 12 lokale comités die op 2 oktober gezamenlijk 843 wensen van ouderen hebben vervuld. Wensen liepen uiteen van ‘weer eens een boswandeling maken’ tot een ritje in een klassieke auto. Door samen werking met 8 Nederland Cares organisaties zijn er in het totaal 1697 ouderen en ongeveer 2,000 vrijwilligers bij de organisatie en uitvoering van de wensen betrokken. Brentano, RC Maagdenhuis en Stichting Vredenburg & Theresia Spijker, Arnhemse Stichting Bijzondere Noden Groei van het aantal lokale comités van 12 naar 25.
3. Structurele projecten voor ouderen
3.14 Gouden Dagen In 2014 is het Nationaal Ouderenfonds een samenwerking aangegaan met de Stichting Gouden Dagen Fonds. Het bestuur is voornemens om de activiteiten van dit fonds in 2015 verder te integreren in die van het Ouderenfonds. Hiervoor zal extra menskracht worden ingezet. Met het Gouden Dagen Programma ondersteunen wij zorginstellingen om individuele wensen van ouderen uit de buurt en uit de zorginstelling te vervullen. Zorginstellingen die zich bij ons aansluiten worden geholpen met het opbouwen van een sterk lokaal netwerk en ondersteund op het gebied van fondsenwerving en communicatie. Het doel is om zoveel mogelijk individuele wensen en behoeften van ouderen uit de buurt te vervullen waar in het reguliere zorgbudget geen ruimte voor is. De geluksvraag staat centraal bij Gouden Dagen, niet de zorgvraag. Het project richt zich hierbij niet op een eenmalige activiteit, maar wil structureel bijdragen aan het welzijn van ouderen uit de omgeving. Het vervullen van een wens is daarbij niet het einddoel, maar een startpunt. Het afgelopen jaar zijn er, met behulp van Gouden Dagen, talloze wensen van kwetsbare ouderen vervuld. Zowel intra- als extramurale ouderen krijgen de mogelijkheid om hun wens in de wensboom bij hen in de buurt op te hangen. De zorginstelling zorgt er samen met vrijwilligers voor dat zo veel mogelijk wensen worden vervuld. Veel wensen zijn klein en eenvoudig, zoals bijvoorbeeld pannenkoeken eten of een rondje wandelen. Andere wensen zijn groot en ingrijpend zoals bijvoorbeeld een trouwdag of een geheel verzorgde dag naar de camping. Deze wensen worden mede mogelijk gemaakt door lokale bedrijven, sponsoren, donateurs, vrijwilligers, partnerorganisaties en de gemeente. Samenwerking Stichting RCOAK en Fonds Sluyterman van Loo
Jaarverslag 2014
27
1. Titel hoofdstuk
04. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid Het Nationaal Ouderenfonds organiseert, soms met partners, verschillende activiteiten voor ouderen die het moeilijk hebben. Naast de structurele en langdurige projecten van het Ouderenfonds, geeft het Ouderenfonds met de activiteiten extra aandacht aan ouderen en zorgt het vaak ludieke karakter voor aandacht om ook de inhoudelijke problemen aan de orde te stellen.
28
Jaarverslag 2014
4. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid
4.1 Kerstacties brengen warmte en gezelligheid DOEL
RESULTAAT SAMENWERKING
Zoveel mogelijk eenzame ouderen onvergetelijke feestdagen bezorgen. Aandacht vragen voor eenzaamheid onder ouderen in de kerstperiode. Zo`n 7,000 ouderen werden verrast bij de acties tijdens de feestelijke decembermaand. Onder andere met: Van der Valk restaurants, Jumbo, het Philharmonisch orkest, Coalitie Erbij,Van Ede & Partners.
In december mochten we weer meer ouderen blij maken met een gezellig bezoek, een diner of een uitstapje naar kerstconcert! Duizenden ouderen voelden zich minder eenzaam dankzij vele kerstacties en hulp van vrijwilligers in het hele land. • Sinterklaas verraste in Gelderland en Limburg verschillende zorginstellingen met een bezoek, waarbij Tezet Duiven zorgde voor kadootjes en lekkernijen. • Ouderen schoven aan bij een kerstmaaltijd bij bijna 40 van der Valk restaurants. • In het kader van het project “Kerstengel” bezochten vrijwilligers van Van Ede & Partners ouderen thuis om een kerstboom te versieren en een praatje te maken. • Ook dit jaar was er weer een speciaal kerstconcert in het Amsterdams Concertgebouw. 1900 ouderen konden genieten van een mooie avond met prachtige muziek. • Nieuw dit jaar waren de kleinschalige kerstdiners georganiseerd op 34 locaties door het land zoals buurthuizen en woonzorginstellingen, gesponsord door Jumbo supermarkten. Hierbij konden ongeveer 1250 ouderen worden verblijd met een gezellig diner.
Jaarverslag 2014
29
4. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid
Vele particulieren, bedrijven en vermogensfondsen doneerden of boden op andere manieren hulp. De ouderen genoten, deden nieuwe contacten op en voelden zich gesteund. Deelnemende (vermogens)fondsen en bedrijven kerstdiners: Stichting Retourschip, Stichting HORA, Stichting Welzijn Senioren, Pasman Stichting, Stichting Fonds van NRC Handelsbladlezers, RK Wees- en Oudeliedenhuis, Stichting drs. C. van Zadelhoff Fonds, Stichting Aelwijn Florisz, Stichting Fonds 1818, Stichting Haags Groene Kruis Fonds, Fonds DBL, Van Ommeren - De Voogt Stichting, Stichting Steunfonds Den Beer Poortugael, Stichting Vredenburgh & Theresia Spijker, Stichting Hulp na Onderzoek, Bavo Stichting Heemstede, Regina van Geuns Fonds (Fundatie Van Santheuvel, Sobbe), Stichting Lennep - Bartel Fonds, Stichting Emmaplein Foundation, Stichting SNS Fonds Eemsmond, Geert van Mesdagstichting, Stichting Sneek 1818, Vitus Stichting, P.W. Janssen's Friesche Stichting, Ritske Boelema Gasthuis, Stichting Jan Nieuwenhuyzen, Arnhemse Stichting Bijzondere Noden, Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van Utrecht, Stichting Sint Nicolai Broederschap/Dullertstichting, De Johanna Donk Grote Stichting, De Arnhemse Uitdaging De Kohlmanstichting, Stichting Elisabeth Strouven, De Winter Heijnsius Stichting.
Bijdragen Kerstconcert: NeWoMij, St. Nicolaas Gasthuis, Stichting Kramer-Lens, St C. van Zadelhoff Fonds, Oude Mannengasthuis en Stichting Fundatie van Beijeren Schagen.
“In deze tijd van oorlog, crises en ellende raken velen verstrikt in de ellende. Maar als ze samen zijn op zo’n feest raakt ieder weer helderder van geest. Dan nog een mooie puzzel mee naar huis. En suist er nog lang het mooie woord feest!! door je oren. Hiermede dank voor de avond ons gegeven”. Deelneemster kerstdiner bij Van der Valk
30
Jaarverslag 2014
4. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid
“We hebben het graag gedaan voor de eenzame ouderen. Het is zo mooi om op zo’n avond te zien hoe iedereen met een wat afwach tende, onzekere blik binnenkomt, om vervolgens aan het einde van de avond met een brede glimlach van der Valk te verlaten. De mensen zijn zo dankbaar. Echt super fijn om te doen. Vrijwilliger coordinator kerstdiners Van der Valk
Jaarverslag 2014
31
4. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid
4.2 Uitjes het hele jaar door DOEL
RESULTAAT SAMENWERKING
Aandacht vragen voor eenzaamheid in verschillende perioden, specifiek in de zomer wanneer familie en vrijwilligers in deze periode op vakantie gaan en ouderen wekenlang alleen zitten. Bijna 12.000 ouderen gingen mee met een van de gezellige uitjes en beleefden een prachtige dag. Deli XL, VriendenLoterij, KPN mooiste Contactfonds, Sanders, Willeke Foundation, ANWB, BankGiroLoterij, KPMG, SNS Reaal
Het Ouderenfonds zet zich al jaren in om eenzaamheid tijdens de zomermaanden te bestrijden. Als in de zomer iedereen op vakantie is en ouderen vaak alleen achterblijven, is het gevoel van eenzaamheid extra sterk. Met hulp van donateurs, vrijwilligers en partners, konden we vele ouderen verrassen met een prachtige dag waarbij ze weer anderen ontmoetten. Naast een groot aantal stranduitjes waren er ook talrijke uitjes in andere delen van het land zoals boottochtjes, theaterbezoek en concerten, museumbezoek en waddenuitjes. Een aantal activiteiten dit jaar zijn tot stand gekomen door samenwerking met andere organisaties en bedrijven. Deli XL organiseerde weer een bijzonder uitje met hun medewerkers als vrijwilligers, deze keer naar het Dolfinarium in Harderwijk. Sanders Puzzelboeken leverde een bijdrage aan de goodiebags met vele puzzelboekjes. Daarnaast bood het Ouderenfonds, in samenwerking met de Willeke Alberti Foundation, de mogelijkheid om een van de voorstellingen van Willeke’s theatertour te bezoeken. Ook gaf Willeke 5 bijzondere concerten, speciaal georganiseerd in woonzorginstellingen waarvan bijna 600 mensen mochten genieten.
32
Jaarverslag 2014
4. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid
ANWB De ANWB organiseerde in 2014 voor de tweede keer de museum check waarbij ruim 2000 vrijwillige ‘checkers’ musea bezochten en beoordeelden op het gebied van toegankelijkheid en gastvrijheid voor mensen die minder goed ter been zijn. Ouderen konden zich onder andere via het Ouderenfonds als vrijwillige deelnemer aanmelden om mee te doen met deze check waarbij ze samen met een ANWB vrijwilliger een museum konden bezoeken. Naast musea werd ook Burger’s Zoo bezocht door 220 deelnemers in rolstoel om te beoordelen hoe toegankelijk en gastvrij deze dierentuin voor minder validen is.
Circus Sijm Ook dit jaar zorgde Circus Sijm ervoor dat ouderen konden genieten van een circusbezoek, waarbij het circus letterlijk naar ouderen toekwam. Bij de speciale (besloten) voorstelling voor woonzorgcentra stond het circus bijvoorbeeld op de parkeerplaats van het complex. Bewoners konden, zelfs in rolstoel of bed genieten van een bijzonder dagje uit. In samenwerking met KPMG organiseerden we een geheel verzorgde dag met circusbezoek, lunch en een om de dag af te sluiten een concert van Corry Konings.
Museum Maandag Meer dan 2000 ouderen gingen op 19 mei samen met het Nationaal Ouderenfonds gratis naar het museum. Zo’n 25 musea verspreid door heel Nederland openden hun deuren, speciaal voor 65+-ers en voor de vrijwilligers van het Nationaal Ouderenfonds. Deze MuseumMaandag werd mogelijk gemaakt door de BankGiroLoterij.
Jaarverslag 2014
33
4. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid
4.3 Evenemententool Eind november 2013 lanceerde het Ouderenfonds de evenemententool, een digitaal instrument om het aanmelden voor uitjes te faciliteren. Het online platform geeft de mogelijkheid voor deelnemers om zich direct aan te melden voor een specifiek uitje. In 2014 is er met succes veel gebruik gemaakt van de evenemententool. Naast de online evenemententool kunnen deelnemers zich uiteraard nog per telefoon opgeven voor uitjes en evenementen. Doel 2015
Het Ouderenfonds blijft zich als doel stellen het aantal contactmomenten uit te breiden door evenementen en uitstapjes te organiseren waardoor nog meer ouderen een onvergetelijke dag beleven.
Verdere bijdragen aan de uitjes: P.W. Janssen's Friesche Stichting, Ritske Boelema Gasthuis, Arnhemse Stichting Bijzondere Noden, Ridderlijke Duitsche Orde, Balije van Utrecht, De Johanna Donk-Grote Stichting, Van Baaren Stichting, Stichting Elise Mathilde Fonds, Bavo Stichting Heemstede, Stichting Vredenburgh & Theresia Spijker, Stichting Hulp na Onderzoek, Stichting Fonds 1818, Fonds DBL, Stichting Haags Groene Kruis Fonds, Sint Laurensfonds, Stichting Fundatie van Beijeren van Schagen, Stichting Pelgrimshoeve, Stichting Lambert van Middelhoven, Stichting Goede Doelen W en H, Stichting "Het Voormalig Gasthuis te Breda", Regina van Geuns Fonds, Stichting HORA, Stichting Jan-Hendrik Willem Pasman, Stichting Het Vierkerkenhuis, Stichting Mundo Crastino Meliori, Stichting Mr. August Fentener van Vlissingen Fonds, Stichting Retourschip, Dr. C.J. Vaillant Fonds, Stichting drs. C. van Zadelhoff Fonds, RK Wees- en Oudeliedenhuis
34
Jaarverslag 2014
4. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid
4.4 Coalitie Erbij - Week tegen de Eenzaamheid Het Ouderenfonds participeert in de Coalitie Erbij. De Coalitie Erbij bestaat uit een groot aantal organisaties die zich verenigd hebben in een nationale coalitie om eenzaamheid in Nederland slagvaardig tegen te gaan. Coalitie Erbij organiseerde in 2014 voor de vijfde keer de ‘Week tegen Eenzaamheid’. Deze week (dit jaar van 25 september t/m 4 oktober), met als doel het doorbreken van het taboe rond eenzaamheid, zet organisaties en mensen aan tot actie. Dit jaar was het thema '(H)erken eenzaamheid. Handel op tijd’. Tal van activiteiten en congressen werden georganiseerd om te laten zien dat kleine initiatieven een groot verschil kunnen maken. Bijvoorbeeld het creëren van de langste eettafel ooit, door alle tafels die overal werden opgezet met elkaar te verbinden of een festival te organiseren.
4.5 De 50PlusBeurs Dit jaar stond ons Samen Breien team samen met Wolplein.nl en Innocent drinks op de 50PlusBeurs. Bezoekers werden uitgenodigd mee te breien of haken en kregen informatie over de vele breiclubs die inmiddels zijn opgezet door heel Nederland.
Jaarverslag 2014
35
4. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid
4.6 Jongeren portretteren ouderen In het kader van de Week tegen de Eenzaamheid (25 september t/m 4 oktober 2014) organiseerden we samen met de Riki Stichting in het hele land de actie ‘Jongeren portretteren Ouderen’. 85 scholen nodigden ouderen uit om op school model te staan of gingen naar een zorginstelling in de buurt om daar bewoners te portretteren. 3000 leerlingen deden hun best om een mooi portret van een oudere uit hun omgeving te maken. De jury, die onder andere bestond uit Janneke Brinkman (kunstenares), Maartje van Weegen en Sanne Wallis de Vries, mochten de drie mooiste portretten belonen met een schoolreis voor de hele klas samen met de geportretteerde ouderen ter waarde van 1500 Euro. Samenwerking
Riki Stichting, BLADT Charity, Foundation to Earth, Mankind through Inspiration and Initiative (FEMI), Madurodam Steunfonds
4.7 Riki Stichting in actie tegen eenzaamheid De Riki Stichting vraagt in ieder seizoen samen met het Ouderenfonds aandacht voor eenzaamheid onder ouderen. In het voorjaar deelden basisschoolkinderen zo`n 20.000 paaspakketten uit aan ouderen in zorgcentra in heel Nederland. Met de actie Zomerhartenwensen vervulde de Riki Stichting 800 wensen van ouderen. In oktober deden 3000 jongeren en ouderen mee met Jongeren portretteren Ouderen en in december tenslotte werden er 16,000 kerstpakketten aan ouderen uitgedeeld.
36
Jaarverslag 2014
4. Activiteiten en evenementen tegen eenzaamheid
Jaarverslag 2014
37
1. Titel hoofdstuk
05. Acties en campagnes voor ouderen Het Ouderenfonds ziet zichzelf als een organisatie met een belangrijke signaalfunctie naar het publiek om bewustwording te creeren voor de problemen die er spelen rondom ouderen. We starten daarom regelmatig discussies op over onderwerpen, zoeken de publiciteit om misstanden aan de kaak te stellen of lanceren een campagne om aandacht te vragen voor eenzaamheid onder ouderen in het algemeen. Hieronder enkele voorbeelden.
38
Jaarverslag 2014
5. Acties en campagnes voor ouderen
5.1 Ouderenmishandeling Van 1 op de 3 mantelzorgers van dementerende ouderen is bekend dat zij wel eens ‘over de grens’ zijn gegaan. Ouderenmishandeling en verwaarlozing komt vaker voor dan men denkt. Professionals, vrijwilligers en familie kunnen een belangrijke rol spelen bij het signaleren en het sneller aanpakken van ouderenmishandeling. Bij ouderenmishandeling is er meestal geen sprake van moedwillig over de schreef gaan. Vaak wel van onmacht of onkunde waarbij alle betrokkenen lijden onder de situatie. Movisie heeft in samenwerking met het Nationaal Ouderenfonds, het ministerie van VWS en diverse andere partijen, een DVD -pakket uitgebracht om het thema bespreekbaar te maken en bewustwording te creëren dat iedereen kan bestellen. In 2014 zijn er twee trainingen georganiseerd voor vrijwilliger coördinatoren van het Ouderenfonds gericht op het herkennen van en het handelen bij ouderenmishandeling.
5.2 Allerhande tips voor ouderen Het Ouderenfonds geeft ouderen en hun omgeving tips op allerlei gebieden. Bijvoorbeeld als het langere perioden warm is buiten en ouderen daar last hebben, brengen we hittetips naar buiten. Uitdroging is hierbij bijvoorbeeld een risico waar we mensen op wijzen. Ook als het koud is, brengen we tips naar buiten op het gebied van onderkoeling.
5.3 Mees Kees In 2014 kwam de film Mees Kees op de Planken uit. In 2014 hebben meer dan 400.000 bezoekers aan de film gezien hoe jong en oud van elkaar kunnen leren en samen plezier kunnen hebben. Het Nationaal Ouderenfonds zag de film als een mooi voorbeeld en ging op zoek naar andere leuke ideeën voor activiteiten voor jong en oud. Om alle ideeën te verzamelen organiseerden wij een Mees Kees wedstrijd voor basisscholen. 78 basisscholen deden mee aan de wedstrijd en op basis van alle enthousiaste reacties hebben we ideeën en ‘best practices’ gedeeld op de website van het Ouderenfonds: ouderenfonds.nl/opschool.
Jaarverslag 2014
39
5. Acties en campagnes voor ouderen
5.4 Dierenpark Amersfoort In 2014 lanceerden Dierenpark Amersfoort en het Nationaal Ouderenfonds een uniek 65+ abonnement. Dit leuke abonnement is voor 65-plussers, die hiermee een jaar lang onbeperkt een kind tot twaalf jaar kunnen trakteren op een dagje dierentuin. Bij ieder bezoek van de oudere mag er één kind gratis mee. Dat betekent dat alle kleinkinderen een keertje meekunnen, maar ook alle buurt- en oppaskinderen zijn welkom. Daarnaast steun je als koper van het abonnement het Nationaal Ouderenfonds.
40
Jaarverslag 2014
5. Acties en campagnes voor ouderen
5.5 Goedgemutste Breicampagne DOEL RESULTAAT SAMENWERKING
Betrokkenheid creëren bij het Ouderenfonds. Geld ophalen voor onder andere de BoodschappenPlusBus van het Ouderenfonds Honderden mensen die, vaak samen, breiden voor de actie Innocent drinks
Ook in 2014 werd er weer enthousiast gebreid aan mutsjes voor innocent smoothies. Naast de meer dan 101,000 traditionele mutsjes waren er dit jaar voor het eerst digitale mutsjes. Hierbij was het mogelijk om via de Samen Breien website een mutsje te ontwerpen. Van ieder verkocht drankje ging 0,20 cent naar de projecten van het Ouderenfonds.
Jaarverslag 2014
41
1. Titel hoofdstuk
06. Internationale projecten Ook in 2014 participeerde het Ouderenfonds in verschillende onderzoeksprojecten op Europees niveau. Deze projecten versterken Ouderenfonds projecten en diensten op nationaal niveau. Het Ouderenfonds betrekt ouderen in de uitvoer van projecten om hun behoeften gedurende het gehele proces als uitgangspunt te nemen en de belangen van ouderen te behartigen bij nieuwe innovaties. In 2014 liepen er 7 Europese projecten. Vijf van deze projecten zijn er met name op gericht om te onderzoeken hoe nieuwe technologie ouderen kan ondersteunen om langer thuis te blijven wonen en zelfredzaam te blijven.
42
Jaarverslag 2014
6. Internationale projecten
6.1 ALFRED Het project Alfred is gestart op 1 oktober 2013 en zal doorlopen tot 1 oktober 2016. DOEL
RESULTAAT
DOEL 2015 PARTNERS
RAAMWERK
Alfred ontwikkelt een virtuele butler voor ouderen die op een tablet of smartphone werkt en ouderen ondersteunt in allerlei activiteiten via spraaktechnologie. Er is een sociale component, een gezondheidscomponent en trainingscomponent. De afdeling Evenementen van het Ouderenfonds zal de sociale component kunnen gebruiken om ouderen zo beter te bereiken. In 2014 heeft het Ouderenfonds de precieze behoeften van ouderen in kaart gebracht. De eerste tests met steminteractie zijn uitgevoerd samen met ouderen. De doelstelling is om zo natuurlijk mogelijk te kunnen praten. De technologie doorontwikkelen en nieuwe tests uitvoeren samen met ouderen. Ascora GmbH (ASC), Atos Spain SAU (ATOS), Charité (Universitätsmedizin Berlin Department of Geriatrics), Asociacion de Investigacion de la Industria Textil (AITEX), Technische Universität Darmstadt (TUDA), Talkamatic AB, E-Seniors, TIE Nederland NV, IESE Business School. Programme 7 Europese Commissie
Jaarverslag 2014
43
6. Internationale projecten
6.2 IronHand Het project IronHand loopt van 1 mei 2014 tot 1 mei 2017. DOEL
RESULTAAT
DOEL 2015
PARTNERS
44
Jaarverslag 2014
Bij het ouder worden verliest ongeveer 50% van de mensen boven de 75 spiermassa en kracht in de handen. Verminderde handfunctie heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven en het uitvoeren van veel dagelijkse activiteiten zoals aankleden, koken, tuinieren etc. Binnen het project IronHand voert het Nationaal Ouderenfonds samen met partners onderzoek uit om een robothandschoen te ontwikkelen die de handkracht ondersteunt. In 2014 zijn er focus groep sessies met ouderen gehouden om te bepalen bij welke activiteiten de handschoen gebruikt kan worden. Ouderen geven onder andere aan dat ze moeite hebben om zich aan te kleden, verpakkingen open te krijgen en te koken. Op basis van dit onderzoek is een nieuwe handschoen ontwikkeld. In 2015 wordt de nieuwe handschoen getest. Ook wordt er onderzocht hoe ouderen het beste hun handen kunnen trainen met behulp van de handschoen, zodat de handgrip niet vervangen wordt door de handschoen. Roessing Research & Development (RRD), Bioservo Technologies AB (Bioservo), Hocoma AG, Eskilstuna Kommun, TerStiftung. Financiering door ZonMW en Ambient Assisted Living (AAL)
6. Internationale projecten
6.3 ProMe Het project Professional Intergenerational Cooperation and Mentoring (ProMe) loopt van 1 April 2014 tot 1 April 2017. DOEL
RESULTATEN DOEL 2015 PARTNERS
De babyboom generatie gaat met pensioen. Veel van deze mensen zijn goed opgeleid, hebben veel ervaring opgedaan in hun loopbaan en zien het eigenlijk nog helemaal niet zitten om thuis niks te gaan doen. ProMe ondersteunt het opzetten van een professioneel platform waar ouderen (net gepensioneerden) jongere werknemers kunnen mentoren en helpen in hun professionele carrière. Het platform brengt generaties samen en zorgt ervoor dat de kennis en kunde van ouderen wordt ingezet en niet verloren gaat. Samen met Europese partners gaat het Nationaal Ouderenfonds dit platform inzetten om generaties samen te brengen. In 2014 zijn er focus groepen georganiseerd samen met ouderen en jongeren om te kijken waar de interesses voor samenwerking liggen. Ontwikkeling van een platform dat de samenwerking tussen jong en oud digitaal gaat ondersteunen. Paris Lodron Universität Salzburg (PLUS), Siveco Romania SA, GlukAdvice (GLUK), The General Association of Engineers in Romania (AGIR), Inventya, Europäische Arbeitsgemeinschaft (EURAG). Financiering door ZonMW en Ambient Assisted Living (AAL)
6.4 CARE@HOME Het project CARE@HOME is in november 2014 afgerond. DOEL
RESULTATEN
PARTNERS
Ouderen willen en moeten tegenwoordig zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen. Het verhuizen naar een verzorgingstehuis wordt vaak gezien als een allerlaatste redmiddel. CARE@HOME ondersteunt ouderen door middel van ICT, zodat ze zo lang mogelijk veilig thuis kunnen blijven wonen. Met behulp van domotica, sensoren en veiligheidssystemen wordt ondersteuning geboden voor noodgevallen. Daarnaast zorgt CARE@HOME voor een directe beeldcommunicatie met vrienden, familie vrijwilligers en zorgverleners. Tot slot zijn er verschillende diensten beschikbaar op het gebied van huishouden, boodschappen en informatie. Deze diensten zijn toegankelijk via de TV zodat gebruiksgemak voor ouderen optimaal is. In 2014 heeft CARE@HOME de app voor de digitale OuderenOmbudsman ontwikkeld. Door deze app kunnen ouderen nu nog makkelijker alle informatie van de digitale OuderenOmbudsman naslaan en zelf de informatie zoeken die ze nodig hebben. o.a. Philips, TU Delft, MedVision (Nederland) Financiering door ZonMW en Ambient Assisted Living (AAL)
Jaarverslag 2014
45
6. Internationale projecten
6.5 MOBILE OLD Het project MOBILE.OLD is in juni 2014 afgerond. DOEL
RESULTATEN
PARTNERS
MOBILE.OLD was gericht op het ontwikkelen van ICT diensten die de mobiliteit van ouderen met minder technologische vaardigheden ondersteunen. Om dit te bewerkstelligen is onderzocht hoe vernieuwende applicaties op de mobiele telefoon en de televisie zo toegankelijk mogelijk aangeboden kunnen worden. Vanuit MOBILE.OLD zijn nu toepassingen beschikbaar die ouderen onderweg en thuis ondersteunen. Er zijn toepassingen voor routeplanning, navigatie en het bekijken van een bestemming. o.a. LifeTool (Oostenrijk) en Siemens (Roemenië) Financiering door ZonMW en Ambient Assisted Living (AAL)
6.6 ENGAGE ALL Engage All loopt van september 2013 tot September 2015. DOEL
RESULTATEN
PARTNERS
46
Jaarverslag 2014
Het project heeft als doel om sociale uitsluiting bij 75 plussers tegen te gaan door goede praktijken uit vier landen te analyseren en te verspreiden onder de Europese gemeenschap. Binnen het project hebben we verschillende uitwisselingen van personeel naar Engeland (AgeUK), Ireland (ThirdAGE) en Slovenië (Slovensk Filantropija). Gedurende de uitwisselingen hebben we diensten en projecten van de organisaties bekeken en met ouderen 75+ gepraat over wat hen actief en betrokken houdt door het project. In Nederland hebben de partners de BoodschappenPlusBus bezocht en met zowel ouderen als vrijwilligers van de BPB gesproken.Op basis van deze bezoeken en verdergaand onderzoek is een lijst met goede praktijken opgesteld, waarmee ouderenorganisaties hun nieuwe projecten en diensten kunnen opzetten. Deze lijst wordt op Europees niveau verspreid. AgeUK (UK), Third Age Foundation (Ireland), Slovenska filantropija (Slovenia)
6. Internationale projecten
6.7 Seniors go rural Het project Seniors go rural loopt van oktober 2014 tot December 2015. DOEL
RESULTATEN
DOEL 2015 PARTNERS
Het project heeft als doel de behoeften van ouderen voor toeristische bestemmingen te onderzoeken en zo rurale bestemmingen en accommodaties aantrekkelijk te maken voor ouderen. Bestemmingen zijn in Noorwegen, Litouwen, Letland en België. Vanuit de afdeling evenementen wordt binnen het project bekeken wat de mogelijkheden zijn voor het aanbieden van vakanties vanuit het Ouderenfonds. In 2014 is er een onderzoek gevoerd onder ouderen naar de behoeften en interesses op het gebied van vakanties. Dit is belangrijke informatie voor de ontwikkeling van nieuwe producten en reizen binnen evenementen. Ontwikkeling van een folder met aanbiedingen van reizen. Deze reizen worden vervolgens getest door ouderen uit Nederland en Noorwegen. Lauka celotajs (Letland), Eurogites (Spain), Hanen (Noorwegen), Lietuvos Kaimo Turiszumo (Litouwen), ANESCAO (Italië), Tourisme Vlaams Brabant (België).
6.8 Overige Europese betrokkenheid van het Ouderenfonds Het Ouderenfonds is lid van het AGE Platform, een netwerk van 167 ouderenorganisaties die de belangen van ouderen behartigen op Europees niveau. Het Ouderenfonds is tevens lid van het EIP AHA (European Innovation Partnerschip on Active and Healthy Ageing), een initiatief van de Europese Commissie, dat zich richt op de vorming van beleid dat ouderen ondersteunt om langer gezond te blijven.
Jaarverslag 2014
47
1. Titel hoofdstuk
07. Vooruitblik en focus 2015 Ook in 2015 blijft het Ouderenfonds zich met haar activiteiten richten op het belangrijkste aandachtsgebied: tegengaan en voorkomen van eenzaamheid onder ouderen en het vergroten van de zelfredzaamheid. We kijken hierbij naar bestaande en nieuwe diensten om meer ouderen te bereiken die eenzaam zijn of zich in een sociaal isolement bevinden.
48
Jaarverslag 2014
7. Vooruitblik en focus 2015
In onze nieuwe projecten werken we samen met lokale organisaties en brengen deze diensten en activiteiten op een positieve, eigentijdse en soms ludieke manier onder de aandacht van het grote publiek. Het Ouderenfonds ziet daarnaast het belang van lokale initiatieven. Uit ervaring blijkt dat het zelf fondsen laten werven door een lokale organisatie en daarbij het verhogen van het binnengehaalde bedrag door het Ouderenfonds, een groter draagvlak geeft en dus beter werkt. Het steunen van lokale initiatieven met het Premieplan wordt waar mogelijk uitgebreid.
7.1 Zeer betekenisvolle nationale diensten Wat welzijnsorganisaties op lokaal niveau doen, doet het Nationaal Ouderenfonds op landelijk niveau: helpen van ouderen die het moeilijk hebben. Dit gebeurt overigens wel vaak samen met lokale partners. In 2014 is het aantal uitjes, aangeboden door het Ouderenfonds, sterk gegroeid. Deze groei zet zich door in 2015. Voor veel mensen die dag in dag uit in huis zitten, is een uitje van levensbelang. Zo blijkt uit onderzoek dat eenzaamheid nog slechter voor de gezondheid is dan roken en alcohol. Naast de uitjes richten wij onze aandacht op nieuwe projecten die op structurele wijze kwetsbare ouderen kunnen helpen.
7.2 Nieuwe projecten: Zilverlijn Een van de belangrijke nieuwe projecten in 2015 is de Zilverlijn, een nieuwe belservice die het Ouderenfonds heeft kunnen opzetten in samenwerking met het KPN Mooiste Contact Fonds en de VriendenLoterij. Zilverlijn is een belservice voor ouderen die behoefte hebben aan iemand om mee te praten. Iedereen kan zich hiervoor aanmelden. Deelnemers worden, nadat ze zich hebben opgegeven, regelmatig gebeld door een Zilverlijn-vrijwilliger. De Zilverlijn-vrijwilligers bieden u een luisterend oor of een goed gesprek. Het project is opgestart in januari 2015 en tot nu toe hebben we al vele enthousiaste reacties van deelnemers en vrijwilligers mogen ontvangen.
“Het telefoontje van een zilverlijn vrijwilliger voelt als een lichtpuntje in de week”
Aldus een deelneemster
Jaarverslag 2014
49
1. Titel hoofdstuk
08. Communicatie Duidelijk communiceren over wat we doen, wat dit betekent voor ouderen en wat men daaraan kan bijdragen, is voor ons erg belangrijk en fundamenteel in het behoud van donateurs, vrijwilligers en achterban.
50
Jaarverslag 2014
8. Communicatie
8.1 Bekendheid Ouderenfonds In 2013 zorgde het programma Geer & Goor, effe geen cent te makken voor een geweldige toename in de aandacht voor eenzame en kwetsbare ouderen en werd het Ouderenfonds op de kaart gezet als hét fonds dat zich inzet voor kwetsbare en eenzame ouderen. De aandacht die het programma gaf aan de stranduitjes, het Samen Breien project en Old Stars zorgde ook voor een groei in donaties en interesse van zakelijke contacten om betrokken te worden bij onze projecten.
Effecten van het TV programma ‘Geer & Goor’ Vrijwilligersnetwerk Eén van de grootste effecten van het programma van ‘Geer & Goor’ was het feit dat zich bijna 7,000 veelal jonge mensen hebben opgegeven als vrijwilliger bij het Ouderenfonds. Het verwerken van al deze solliciaties en opzetten van een gestructureerd en compleet vrijwilligers netwerk door het gehele land was dan ook speerpunt in 2014. Dit netwerk zal in 2015 verder worden ontwikkeld.
Geer & Goor in 2014 Het programma van Gordon en Gerard heeft in 2014 een vervolg gekregen in Geer & Goor: waarheen waarvoor? In 8 uitzendingen werden ouderen meegenomen op een onvergetelijke vakantie waarbij bijzondere wensen werden vervuld. Ook dit jaar was het programma weer een groot succes en werd het door velen (1,5 miljoen per aflevering) bekeken. Wederom werd de aandacht gevestigd op eenzaamheid en kwetsbaarheid van ouderen in ons land, met name door de persoonlijke gesprekken die tijdens de reis met de ouderen werden gevoerd in het programma. Daarnaast werd opgeroepen tot het geven van donaties.
Jaarverslag 2014
51
8. Communicatie
8.2 Communicatie strategie 2014 Naast de programma’s van Geer & Goor in 2013 en 2014 richt het Nationaal Ouderenfonds haar communicatie op haar diverse achterban via verschillende online en offline kanalen. In 2014 hebben we onze communicatiestrategie gericht op het verder verhogen van de in 2013 gestegen naamsbekendheid en het vergroten van het aantal donateurs. Daarnaast heeft de communicatie zich gericht op het vergroten van betrokkenheid van de diverse achterban met het Ouderenfonds en haar activiteiten.
8.3 Verbinding met de bestaande achterban Naast de vele ouderen die we door de jaren heen een mooie dag hebben bezorgd of die we op een andere manier hebben bijgestaan, is er een groot aantal vrijwilligers dat zich inzet in onze projecten of campagnes en op die manier bij het Ouderenfonds betrokken zijn. Om onze diensten, projecten en acties te kunnen bekostigen zijn we afhankelijk van donaties. We zijn dan ook erg blij met alle particuliere donateurs die hun steentje bijdragen. Daarnaast vormen vermogensfondsen en zakelijke partners een zeer belangrijke groep in de financiering van onze projecten en diensten. Om deze bestaande achterban betrokken te houden en op de hoogte te stellen van alle activiteiten, zet het Ouderenfonds verschillende communicatiekanalen in.
8.3.1 Kwiek Nadat in 2013 was overgegaan van een algemene nieuwsbrief op het magazine Kwiek, is deze in 2014 doorontwikkeld. In de Kwiek komen onze projecten en diensten op verschillende manieren aan bod. Er wordt aandacht gegeven aan de uitjes of evenementen om te laten zien wat deze betekenen voor deelnemers of vrijwilligers en om te laten zien hoe de organisatie er achter verloopt. Interviews met vrijwilligers, deelnemers of donateurs geven een kijk op onze aanpak en thema’s relevant voor de achterban worden uitgelicht. De Kwiek verschijnt drie maal per jaar met een oplage per keer van gemiddeld 50,000 exemplaren.
8.3.2 Digitale nieuwsbrieven Het belang van digitale nieuwsbrieven is steeds groter. Het Ouderenfonds houdt verschillende groepen betrokkenen op de hoogte van ontwikkelingen en activiteiten door een frequent specifiek aan hen gerichte nieuwsbrief. Zo zijn er inmiddels frequente nieuwsbrieven voor vrijwilligers, particulieren en zakelijke contacten en de SamenBreien clubs. Het Ouderenfonds heeft in 2014 met de komst van de nieuwe website ook geïnvesteerd in het verbeteren en uitbreiden van de nieuwsbrieven en het laten aansluiten van de lay-out van de nieuwsbrieven bij de website.
52
Jaarverslag 2014
8. Communicatie
8.4 Overige kanalen 8.4.1 Website In 2013 was het aantal bezoekers van de website flink gestegen. Toch bleek uit feedback en verder onderzoek dat de website niet meer voldeed, zo was deze niet te gebruiken met tablets. In 2014 is er dan ook gewerkt aan verbetering van de website en in juli 2014 is de nieuwe website gelanceerd die voorziet in informatie voor onze doelgroep en aan donateurs. De website is in 2014 meer dan 275.000 keer bezocht waarbij men gemiddeld bijna drie pagina’s bekeek.
8.4.2 Social Media Het Ouderenfonds maakt gebruik van een drietal social mediakanalen: Facebook, Twitter en LinkedIn. Ook hier zit een belangrijke achterban van het fonds, waarbij LinkedIn en Twitter zich op de zakelijke achterban richten en Facebook voornamelijk vrouwen tussen de 25-50 bereikt. In 2014 is social media ingezet ter ondersteuning van (actiematige) campagnes als onderdeel van de communicatiemix. Voorbeeld is de kerstcampagne en een bewustwordingscampagne over eenzaamheid onder de noemer “de Avonturen van Tante Fien”. Social Media wordt hier gebruikt om de boodschap kracht bij te zetten en het bereik van de algehele campagne te vergroten. Algemene doelstelling is om via social media de dialoog aan te gaan met de social media achterban en te informeren over onze activiteiten. Tevens speelt het communicatiekanaal een rol bij het vergroten van het websitebezoek. In 2014 is het aantal Facebook likes gestegen van 4.019 naar 5.964. Het aantal volgers op twitter steeg van 2089 naar 3.400. In 2015 zal social media ook integraal bij campagnes worden ingezet en zal gekeken worden hoe het kanaal nog beter benut kan worden.
Jaarverslag 2014
53
8. Communicatie
8.4.3 Multimediacampagnes In 2014 zijn een paar campagnes gevoerd om de naamsbekendheid van het Ouderenfonds verhogen en het aantal donateurs te laten groeien:
0900 - 60 80 100 (lokaal tarief) www.ouderenombudsman.nl
De OuderenOmbudsman helpt u op weg! Bij vragen over zorg, geldzaken, mobiliteit, wonen, familiezaken en veiligheid.
• Een radiocampagne van twee weken in het eerste kwartaal op Radio 1 en Sky Radio waarin Gerdi Verbeet aandacht vroeg voor eenzaamheid onder ouderen. • Een printcampagne om de OuderenOmbudsman te promoten en leden te werven voor het Ouderenpanel. Advertenties en stoppers in lokale kranten, vaktijdschriften in de Zorg en Welzijnsector, .... ondersteund door spotjes op lokale radio omroepen. • Op drie momenten waren er een week lang tv spots (90 seconden) via Socutera op NPO 1, 2 en 3 gericht op de werving van nieuwe donateurs. • Rondom Geer & Goor, waarheen waarvoor? heeft er een online campagne plaatsgevonden op TVgids.nl en een offline stoppercampagne in de Telegraaf. • In 2014 heeft Sanders Puzzelboeken een puzzelmagazine voor het Nationaal Ouderenfonds uitgebracht, dat landelijk bij een groot aantal verkooppunten te koop was. In dit magazine werd ruim aandacht besteed aan de activiteiten en diensten van het Ouderenfonds.
8.5. Communicatie via pers • Op 11 mei 2014 was het Ouderenfonds de opening van het acht uur journaal over het voornemen van de overheid om op de AOW van ouderen te korten wanneer deze in gaan wonen bij hun kinderen, de zogenaamde mantelzorgboete. • We hebben in 2014 veelvuldig gezorgd voor free publicity in de media; zo werden er vele krantenknipsels en stoppers geplaatst in landelijke, regionale en lokale kranten. • Het Ouderenfonds is vele tientallen keren te zien en te horen geweest op landelijke en regionale TV en radio zoals het NOS Journaal, Jeugdjournaal, Schepper & Co, Hart van Nederland, Editie NL, RTL Boulevard, Koffietijd, Tijd voor MAX en Radio 1. • Op honderden websites stonden nieuwsitems, bijvoorbeeld op nu.nl, plusonline.nl of ad.nl. • De OuderenOmbudsman zoekt actief de media op met signalen die door ouderen worden afgegeven en houdt bijvoorbeeld enquêtes. De pers benadert het Ouderenfonds ook vaker zelf met de vraag om input te geven.
8.6 Strategie 2015 • Continueren en verder onderbouwen van de naamsbekendheid. • Het doorontwikkelen van de website van het Ouderenfonds. • Doorontwikkelen contactstrategie voor alle doelgroepen zodat deze efficienter en effectiever kan worden ingezet. Hierbij zullen we ons ook meer gaan richten op persoonlijke communicatie. • Het vergroten van ons bereik onder andere door het communiceren via onze partners. • Het uitbouwen van social media en deze inzetten op de juiste momenten.
54
Jaarverslag 2014
8. Communicatie
Jaarverslag 2014
55
1. Titel hoofdstuk
09. Fondsenwerving Het Nationaal Ouderenfonds kan gelukkig rekenen op een brede steun in de samenleving. Particuliere donateurs, bedrijven en vermogensfondsen dragen ouderen een warm hart toe en steunen onze projecten. Het Ouderenfonds ontvangt geen overheidssubsidie en heeft in 2014 op allerlei manieren fondsen geworven voor onze diensten en activiteiten.
56
Jaarverslag 2014
9. Fondsenwerving
9.1 Donaties en giften De totale vrij te besteden inkomsten uit donaties en giften van particulieren, bedrijven en fondsen bedroeg in 2014 € 738,692,-. Een donateur vertelt over waarom zij donateur is geworden (2014): “… In mijn werk als arts heb ik regelmatig te maken met oudere patiënten waarvan de familie bijvoorbeeld ver weg woont, of er is geen familie of steunsysteem meer. Ik denk dat de eenzaamheid onder ouderen die ik in mijn werk zie, maar het topje van de ijsberg is en daarom vind ik het belangrijk dat het Ouderenfonds deze mensen steunt”
9.2 VriendenLoterij De VriendenLoterij besteedt 50% van zijn inkomsten aan goede doelen op het gebied van gezondheid en welzijn. Uniek aan de VriendenLoterij is dat deelnemers zelf kunnen kiezen welk goed doel zij steunen met de helft van hun maandelijkse inleg, zogenaamd geoormerkt meespelen. Het Nationaal Ouderenfonds ontving als vaste begunstigde een bedrag van € 200,000,- van de VriendenLoterij. Daarnaast ontvingen wij in 2014 nog een geoormerkte bijdrage van rond € 1,568,297,-. Een fantastisch bedrag door alle gezamenlijke acties die we gedaan hebben om meespelers voor het Ouderenfonds te werven. Dit bedrag is het afgelopen jaar besteed aan onze projecten als de BoodschappenPlusBus, de OuderenOmbudsman en de uitstapjes.
Jaarverslag 2014
57
9. Fondsenwerving
9.3 Acties en evenementen voor het Ouderenfonds Sligro Kerstpakkettenactie
Samen met Sligro had het Ouderenfonds in 2014 weer een kerstpakkettenactie. Voor ieder Kerstpakket dat via het Ouderenfonds bij Sligro besteld werd, doneerde Sligro een bedrag aan het Ouderenfonds. De totale opbrengst voor de actie was € 14,397.
Geer & Goor: waarheen, waarvoor? Actieplatform en SMS actie
Om mensen te enthousiasmeren zelf in actie te komen en geld op te halen voor de projecten van het Nationaal Ouderenfonds is in 2014 rondom de Geer & Goor serie het actieplatform opgericht. Deze website (https://acties.ouderenfonds.nl) biedt mensen de mogelijkheid om een actiepagina op te zetten om zo op te roepen tot het doneren aan de actie en biedt anderen de mogelijkheid om te donderen. Tijdens de compilatie aflevering is opgeroepen om te doneren via SMS. Armbandje ‘By Moise’
Sieradenontwerper Moise Trustful heeft in 2014 voor het Ouderenfonds een exclusieve wikkelarmband ontworpen. Degenen die donateur werden ontvingen deze armband. Daarnaast was het mogelijk om de armband te bestellen. Het idee achter het armbandje was dat je hiermee aan kon tonen dat je begaan bent met eenzame ouderen en de projecten van het Ouderenfonds steunt. Zij werden verkocht via de Ouderenfonds website.
9.4 Nalatenschappen Het Ouderenfonds besteedt de laatste jaren steeds meer aandacht aan de mogelijkheid (een deel) van een nalatenschap aan een goed doel als het Ouderenfonds toe te kennen. Aan de reacties merken we dat men daar voor openstaat en het Ouderenfonds benadert over het opnemen in het testament. In 2014 is er een bedrag van € 107,679 binnengekomen aan nalatenschappen. We namen deel aan de Campagne Nalaten van de VFI en besteedden aandacht aan dit onderwerp in ons blad en op onze site.
58
Jaarverslag 2014
9. Fondsenwerving
“Ik zag hoe mijn moeder vereenzaamde. Zelf woon ik te ver weg om vaak langs te komen. Nu komt een vrijwilliger van het Ouderenfonds regelmatig langs. Ik vind dat zo fijn dat ik kort geleden het Ouderenfonds in mijn testament heb opgenomen. Het ging erom dat ik nú die stap wilde zetten. Dat gaf me een enorm warm gevoel.” Mevrouw Bogaard
Jaarverslag 2014
59
1. Titel hoofdstuk
10. Bijdragen van organisaties aan Ouderenfonds projecten Diverse bedrijven dragen bij aan het werk van het Nationaal Ouderenfonds; bijvoorbeeld door middel van joint promotions, financiële en/of product sponsoring, inzet van medewerkers en gratis dienstverlening. Bij de verschillende projecten en activiteiten staan de bedrijven genoemd die daaraan gegeven hebben.
60
Jaarverslag 2014
10. Bijdragen van organisaties aan Ouderenfonds projecten
Jaarverslag 2014
61
1. Titel hoofdstuk
11. Gefinancierde projecten van derden Het Ouderenfonds ziet het belang van lokale initiatieven. Uit ervaring blijkt dat het zelf fondsen laten werven door een lokale organisatie en daarbij het verhogen van het binnen gehaalde bedrag door het Ouderenfonds een groter draagvlak geeft en dus beter werkt. Het steunen van lokale initiatieven met het Premieplan wordt waar mogelijk uitgebreid. Daarnaast steunt het Ouderenfonds via een aantal vermogensfondsen projecten voor ouderen.
62
Jaarverslag 2014
11. Gefinancierde projecten van derden
11.1 Premieplan en financiering lokale projecten Het Ouderenfonds vindt het belangrijk lokale initiatieven aan te moedigen voor ouderen en biedt daarom de mogelijkheid gebruik te maken van het Premieplan. DOEL RESULTAAT SAMENWERKING
Het stimuleren van het zelf opzetten van fondsenwervende activiteiten voor ouderenprojecten door het opgehaalde bedrag te verdubbelen. Er zijn 241 lokale projecten toegekend. Stichting RCOAK en Fonds Sluyterman van Loo
Het Premieplan helpt iedereen met een fondsenwervende actie voor een lokaal ouderenwelzijns project. Het geld dat men ophaalt met bijvoorbeeld een rommelmarkt, bingo etc., wordt namelijk beloond met (maximaal) een verdubbeling van het opgehaalde bedrag tot € 2.000. Het samen werven van geld versterkt lokaal het draagvlak voor, en binding met, de ouderenzorg. Voorbeelden van projecten zijn: de inrichting van een huiskamer van een zorginstelling, de aanschaf van een duofiets, aanschaf van spelletjes voor ouderen.
11.2 Subsidieprojecten Binnen de giftencommissie overlegt het Ouderenfonds met Stichting Het R.C. Maagdenhuis en Stichting Brentano, Steun des Ouderdoms over de besteding van de door de partners in deze samenwerking toegekende budgetten. Gezamenlijk met Stichting Ab Laane kon er aan in het totaal 92 projecten subsidie worden toegekend.
Jaarverslag 2014
63
1. Titel hoofdstuk
12. Samenwerking met fondsen en stichtingen
64
Jaarverslag 2014
12. Samenwerking met fondsen en stichtingen
Het Ouderenfonds werkt al jarenlang samen met verschillende organisaties die ouderen een warm hart toedragen.
Jaarverslag 2014
65
1. Titel hoofdstuk
13. Organisatie Zonder onze interne organisatie kunnen we geen hulp bieden aan ouderen. Vrijwilligers, medewerkers, bestuur en ambassadeurs zijn allemaal belangrijk om activiteiten te organiseren, diensten aan te bieden en fondsen te werven. Al deze mensen werken vol overtuiging voor 'onze' ouderen en hebben er ook in 2014 voor gezorgd dat we vele duizenden ouderen aandacht konden geven.
66
Jaarverslag 2014
13. Organisatie
13.1 Organisatie- en personeelsbeleid Het aantal medewerkers van het Nationaal Ouderenfonds is in 2014 gestegen van 19,2 fte (in 2013) naar 25,2 fte (in 2014).
Nieuwe structuur Sinds het begin van 2014 is er een nieuwe structuur van vier afdelingen: • Beheer en Financiën • Marketing & Communicatie • Projecten en Diensten • Projectontwikkeling De managers van deze afdelingen rapporteren aan de directeur. De directeur rapporteert rechtstreeks aan het bestuur. Deze indeling zorgt voor een effectievere samenwerking binnen de organisatie en een verbeterde aansturing van de medewerkers. Ook is in 2014 verder gegaan met een kritische kijk op de ICT tools en aanpassing dan wel vervanging hiervan in 2014 en 2015.
Beleid De CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening is van toepassing op alle medewerkers inclusief directeur. Naast salaris ontvangt het personeel 8% vakantiegeld en een eindejaars uitkering van 8.3%. De pensioenregeling is ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Aan de medewerkers en de directeur worden geen bonussen uitgekeerd.
13.2 Bestuur Het bestuur van het Nationaal Ouderenfonds is onbezoldigd. In de zogenaamde “verantwoordingsverklaring” legt het bestuur verantwoording af over de gang van zaken bij het Nationaal Ouderenfonds en het door het fonds gevoerde toezichtbeleid. Het bestuur bestond in 2014 uit de volgende personen: De heer F.F. Dorhout Mees – voorzitter De heer Dorhout Mees is sinds juni 2014 de nieuwe voorzitter van het Nationaal Ouderenfonds. Mevrouw N.H. Van den Broek-Laman Trip – lid Oud-lid van Gedeputeerde Staten in Gelderland, Voormalig burgemeester van Heemstede, Oud-lid van de Eerste Kamer (tot 2007). Nu diverse bestuursfuncties. De heer drs. B.J. Kosten – lid Na diverse directie posities in zakelijke en financiële dienstverlening in Nederland en de Verenigde Staten is de heer Kosten nu ondernemer en adviseur in de zorgsector. De heer mr. R. Rempe – lid Ondernemer, directeur De Resultatenkwekerij De heer drs. L. Wildeman – penningmeester / vicevoorzitter Executive partner Atos Consulting Mevrouw J.W. van Zadelhoff-Hortulanus - lid Mevrouw Van Zadelhoff is onder meer bestuurslid van Bio Kinderrevalidatie en Stichting André Volten en beschermvrouwe van het Nationaal Centrum Paardrijden Gehandicapten.
Het bestuur is gehouden aan een verantwoordingsverklaring. Deze is beschikbaar op de website van het Nationaal Ouderenfonds (https://www.ouderenfonds.nl/onze-organisatie/jaarverslag/)
Jaarverslag 2014
67
13. Organisatie
13.3 Ambassadeurs Het team van ambassadeurs bestond eind 2014 uit de volgende personen:
68
Jaarverslag 2014
Mies Bouwman
Janneke Brinkman-Salentijn
Wim Kok
Hans Liberg
Alexander Rinnooy Kan
Jaap Rost Onnes
Erica Terpstra
Maartje van Weegen
Els Blokker
Gerdi Verbeet
13. Organisatie
13.4 Vrijwilligers Net als voor veel andere goede doelen, is ook bij het Ouderenfonds de onbaatzuchtige inzet van vele vrijwilligers onmisbaar om de doelstellingen te bereiken. Iedereen draagt op zijn geheel eigen wijze bij aan het ondersteunen van kwetsbare ouderen. Bijvoorbeeld bij de vele uitjes en Kerstdiners waar een groot aantal trouwe vrijwilligers vele uren besteden aan een perfecte organisatie.
Duizenden vrijwilligers via Geer & Goor Geer & Goor lieten in 2013 met het programma ‘Effe geen cent te makken’ zien hoe leuk het is om iets met ouderen te doen en hoe blij ze zijn met aandacht. Dankzij dit programma meldden zich ruim 7000 nieuwe vrijwilligers aan.
Vrijwilligers In 2014 is er hard gewerkt om het netwerk van vrijwilligers stevig op te zetten. Over het gehele land zijn vrijwilligerscoordinatoren ingesteld die lokaal de coordinatie en organisatie van de vrij willigers voor hun rekening nemen. Vanuit de afdeling vrijwilligers is er een vaste communicatie structuur opgezet waardoor vrijwilligers een keer per kwartaal op de hoogte worden gehouden van de activiteiten door middel van een digitale nieuwsbrief. Via het internet geeft de vrijwilligerspagina van het Ouderenfonds de mogelijkheid voor (potentiele) vrijwilligers om op de hoogte te blijven van de activiteiten en projecten die het Ouderenfonds onderneemt. Daarnaast is er ruimte voor vacatures voor vrijwilligersfuncties. Samenwerking op gebied van training zorgvrijwilligers: Nederlandse Hervormde Diaconessen Inrichting, Ab Laane
Regiocoördinatoren In 2014 is het netwerk van vrijwilligers coordinatoren uitgebreid van 12 naar 42. Zij werven en begeleiden nieuwe vrijwilligers in hun buurt of regio. Daarbij heeft het Ouderenfonds een groot aantal vrijwilligers gematcht met een zorg – of welzijnsinstelling. Meer dan 250 instellingen maken gebruik van de aanmelding van vrijwilligers via het Ouderenfonds. In 2015 zal dit vrijwilligersnetwerk nog verder worden versterkt.
Jaarverslag 2014
69
13. Organisatie
13.5 Provinciaal vertegenwoordigers Het team van provinciaal vertegenwoordigers is belangrijk voor de zichtbaarheid van het Ouderenfonds in het land. Zij bezoeken lokale projecten en reiken (net als de afdelingen) cheques uit voor subsidieprojecten. Het team bestond uit de volgende personen: De heer J. Oldenkamp – Beilen (provincie Drenthe) De heer G. Vrieling – Nieuwleusen (provincie Overijssel) De heer J. Levels – Weert (provincie Limburg) De heer N.L.J. van de Ven – Heeswijk-Dinther (provincie Noord-Brabant) Mevrouw L. Deckers-van Campen – Nuenen (provincie Noord-Brabant) De heer Th.G.J. Stalenhoef – Nederhorst den Berg (provincie Noord-Holland) Mevrouw B.M. Vijverberg-Steekelenburg – Zoeterwoude (provincie Zuid-Holland) Mevrouw H. Kastelein - Hengelo (Overijssel)
13.6 John Bernard John Bernard is al een aantal jaar ambassadeur van het Ouderenfonds. Hij is aanwezig bij belangrijke evenementen en helpt met het genereren van publiciteit voor het Ouderenfonds.
70
Jaarverslag 2014
13. Organisatie
Jaarverslag 2014
71
1. Titel hoofdstuk
14. Klachtenafhandeling Het streven van het Ouderenfonds is vragen, wensen en klachten consequent te registreren en zo vlot mogelijk te beantwoorden c.q. op te lossen. De afhandeling is afhankelijk van de aard van de klacht. In veel gevallen is telefonische behandeling afdoende, vooral wanneer het gaat om bezwaren tegen toegezonden krijgen van een mailing.
72
Jaarverslag 2014
15. Maatschappelijk verantwoord ondernemen Het Ouderenfonds vindt het belangrijk om een milieuvriendelijke en duurzame bedrijfsvoering te hebben. We denken daarbij na over welke effecten onze projecten en activiteiten hebben op mens en milieu. Daarom houdt de Ouderenfonds bijvoorbeeld bij de inkoop van drukwerk, stroom, kantoormaterialen, (aangepast) vervoer en evenementen rekening met sociale en milieu-aspecten. Ook de komende jaren denken we na over hoe MVO beleid meer vorm kan krijgen.
Jaarverslag 2014
73
1. Titel hoofdstuk
16. Kengetallen, vermogensbeleid en beleggingsbeleid
74
Jaarverslag 2014
16. Kengetallen, vermogensbeleid en beleggingsbeleid
Over het boekjaar 2014 zijn de volgende kengetallen te geven: Totaal besteed 2014
Totaal besteed 2013
Besteed aan subsidieprojecten
368.613
585.718
Besteed aan premieplan en kleine projecten
576.547
314.472
Besteed aan de doelstelling (in hele €)
Besteed aan pleitbezorging en communicatie
591.847
787.155
Besteed aan uitstapjes en evenementen
555.226
601.385
Besteed aan eigen diensten
2.330.402
2.040.518
Totaal besteed in het verslagjaar
4.422.636
4.329.548
Groei van de besteding
2%
Besteding in % van de totale baten
81%
76%
Besteding in % van de totale lasten
77%
79%
Kosten fondsenwerving: Resultaat eigen fondsenwerving (in €)
2014
2013
3.068.187
3.783.742
439.787
262.745
14,3%
6,9%
Netto baten uit eigen fondsenwerving Kosten eigen fondsenwerving Kosten eigen fondsenwerving in %
Subsidieprojecten
Totaal besteed 2013
Totaal besteed 2014
Premieplan en kleine projecten Pleitbezorging en communicatie Uitstapjes en evenementen Eigen diensten
Het Nationaal Ouderenfonds streeft ernaar om de kosten eigen fondsenwerving zo laag mogelijk te houden (bandbreedte 7 – 15%) opdat een relatief hoog bestedingspercentage kan worden gehaald.
Jaarverslag 2014
75
16. Kengetallen, vermogensbeleid en beleggingsbeleid
16.1 Vermogensbeleid Het Nationaal Ouderenfonds werft zelfstandig middelen ter besteding aan projecten, programma’s en activiteiten die invulling geven aan haar doelstelling. Ter waarborging van de continuïteit van haar inzet voor de doelstelling houdt het Ouderenfonds als prudente organisatie algemene en specifieke reserves aan. Deze blijven ruimschoots binnen de hiertoe gestelde wettelijke normen. Het tekort over 2014 bedraagt € 316.584. Dit bedrag werd onttrokken aan het totale eigen vermogen van het Nationaal Ouderenfonds, dat afneemt tot € 2.466.249. Hoofdlijnen voor het vermogensbeleid van het Ouderenfonds zijn: • een reservering van middelen is wenselijk voor de continuïteit van steun aan de doelstelling • vorming van reserves zonder bestemming is niet wenselijk • een reserve als bron van inkomsten is toegestaan als de opbrengst ervan noodzakelijk is voor de realisatie van de doelstelling op de langere termijn Het Nationaal Ouderenfonds kent vanaf 1988 een continuïteitsreserve. Ultimo 2014 bedraagt de continuïteitsreserve 72% van de totale kosten van de werkorganisatie 2014 (inclusief kosten fondsenwerving). Het bestuur streeft naar een continuïteitsreserve op termijn van maximaal 1,5 * de totale kosten van de werkorganisatie (inclusief kosten fondsenwerving). Ingeval de jaarrekening een overschot geeft, wordt dit overschot geheel toegevoegd aan de reserve nadat de activafondsen in evenwicht zijn met de investeringen. Een deel van het eigen vermogen (€ 125.000) wordt gevormd door de bestemmingsreserve diensten en projecten. Met name voor de subsidieprojecten is het aanhouden van een reserve noodzakelijk voor de continuering van deze projecten. Een deel van het eigen vermogen wordt gevormd door de bestemmingsreserve activa. Deze is in 2014 afgenomen door het verschil tussen afschrijvingen en investeringen van ongeveer € 22.000 en meet per ultimo december 2014 € 107.598. Het Fonds op Naam (Stichting Ab Laane) is in 2014 afgenomen door toekenning van een aantal projecten en toegenomen door een bijschrijving van rente en opbrengsten uit deelname acties VriendenLoterij en meet per ultimo 2014 € 489.682.
16.2 Beleggingsbeleid Een deel van het eigen vermogen van het Ouderenfonds is belegd in effecten. Gestreefd wordt naar een verantwoorde verhouding vastrentende waarden, alternatieve beleggingen en aandelenbeleggingen met beperkt risico. Het streven is een mix te vinden waarbij enerzijds het rendement voldoende hoog is en anderzijds de risico’s van waardedaling beperkt zijn. Deze bestendige gedragslijn heeft in de achterliggende jaren tot relatief goede resultaten geleid en zal ook in de nabije toekomst worden gehandhaafd. In 2014 bedroeg het netto rendement van de beleggingen 8,3%. Voor wat betreft de wellicht direct voor de exploitatie benodigde liquide middelen is gekozen voor direct opeisbare spaartegoeden.
76
Jaarverslag 2014
16. Kengetallen, vermogensbeleid en beleggingsbeleid
16.3 Financiële risico’s Het Nationaal Ouderenfonds streeft ernaar zo veel mogelijk structurele hulp te bieden. Dit geldt zeker voor de eigen diensten: na bewezen succes wil het Ouderenfonds deze diensten als structurele dienst voortzetten. Het risico bestaat echter dat dit door tegenvallende inkomsten niet haalbaar is waardoor continuering van de hulpverlening niet mogelijk is. Om dit risico te vermijden, hanteert het Ouderenfonds verschillende manieren om fluctuerende inkomsten op te vangen. Zo worden inkomsten via meerdere bronnen verkregen: uit nalatenschappen, direct mailings, donaties van particulieren en bedrijven, bijdragen van vermogensfondsen en van de VriendenLoterij. Het Ouderenfonds voldoet aan de normen van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF), de Vereniging van Fondsenwervende instellingen (VFI) en de Code Wijffels voor goed bestuur. In 2014 heeft het bestuur nader aandacht besteed aan elementen, die bijdragen aan de wijze van compliant zijn aan de code. Te noemen zijn: • het managen van de risico’s in de uitvoering van het beleid en de financiën • zelfevaluatie bestuur • aanstelling van een Compliance Officer
16.4 Begroting voor het boekjaar 2015 De bestedingen aan de doelstelling zullen in 2015 verder kunnen stijgen. Het kostenpercentage eigen fondsenwerving zal zich wederom binnen de bandbreedte van 7-15% bewegen. Begroting 2015 zoals vastgesteld in vergadering bestuur dec 2014
Begroot jaar 2015
Werkelijk jaar 2014
Begroot jaar 2014
Alles in K€ 6.000
5.458
6.000
Bestedingen aan de doelstelling
-4.500
-4.422
-4.500
Lasten werving baten
-1.200
-793
-900
0
-217
-300
-300
-342
-300
0
316
0
Begroot jaar 2015
Werkelijk jaar 2014
Begroot jaar 2014
Verwachte baten
Kosten marketing en innovatie Lasten beheer, beleid en administratie Resultaat
Resultaatbestemming Toegevoegd resp. onttrokken aan: continuïteitsreserve
0
10
0
bestemmingsfondsen
0
26
0
bestemmingsreserve diensten en projecten
0
-330
0
bestemmingsreserve financiering activa
0
-22
0
Resultaat
0
316
0
Verantwoordingsverklaring: Zie afzonderlijk document. Jaarrekening 2014: Zie afzonderlijk document. Accountantsverklaring: Zie afzonderlijk document. 1 Het CBF is een onafhankelijke stichting die toezicht houdt op de inzameling van geld door goede doelen. Goede doelen kunnen het keurmerk verkrijgen als ze voldoen aan criteria ten aanzien van bestuur, beleid, fondsenwerving, voorlichting en communicatie, besteding van middelen en verslaggeving. Voor meer informatie: www.cbf.nl. Het keurmerk wordt afgegeven voor een periode van vijf jaar. Het keurmerk van het Nationaal Fonds Ouderenhulp is in 2009 verlengd. 2 De Code Wijffels is onderdeel van het CBF reglement.
Jaarverslag 2014
77
1. Titel hoofdstuk
17. Colofon Dit is een uitgave van het Nationaal Ouderenfonds. Tekst en samenstelling: diverse afdelingen Eindredactie: Liesbeth Gaasbeek Fotografie: Edwin Weers, Cijrille Kurvers, Bart Mühl, Esther Veenstra – de Graauw, Zorgcentrum Stichting Vrienden van de Loericker Stee, Serge Ligtenberg, Roy Beusker. Vormgeving: Roger Peters | massiveatrack.nl
78
Jaarverslag 2014
Jaarverslag 2014
79
Contact Stichting Nationaal Ouderenfonds Postbus 11 3980 CA Bunnik T 030 - 656 77 74 F 030 - 657 04 41
[email protected] www.ouderenfonds.nl Rekening NL36 INGB 0000 2505 05 KvK 41150459 @ouderenfonds facebook.com/ouderenfonds