Nachtfotografie “de nacht geeft haar geheimen prijs…” G. van Koppen
Nachtfotografie?
Bij nachtfotografie wordt het onderwerp niet door direct zonlicht verlicht. Het tijdstip is vanaf het moment dat de zon onder de horizon verdwijnt en is afhankelijk van de plaats en de tijd van het jaar. Maanlicht (gereflecteerd zonlicht) is een belangrijke lichtbron in nachtfotografie. De lichtintensiteit van het maanlicht is afhankelijk van de grootte en de stand van het maanoppervlak. Natuurlijk licht is vaak vermengd met kunstmatige lichtbronnen van gebouwen of straatverlichting.
Camera eisen
Handmatige instelling voor ISO gevoeligheid, sluitertijd, diafragma en scherpstellen. Lange sluitertijden van 1- ca. 30 sec. Tijdopnamestand (Bulb) voor handmatig openen en sluiten van de sluiter. Aansluiting voor draadontspanner . Uitschakelbare flitsmodus . Zelfontspanner i.v.m. camera trillingen (handig indien geen draadontspanner wordt gebruikt ). Spotlichtmeting (handig ).
Noodzakelijke attributen
Een stevig, solide statief is een must voor nachtfotografie. Draadontspanner (mechanische / elektronisch) Bij ontbreken van draadontspanner gebruik de zelfontspanner. Zaklantaarn voor het noodzakelijke bijlichten bij het camera instellen. Paraplu bij slecht weer (kan ook dienst doen als windscherm). Notitieblok voor het maken van aantekeningen (handig). Stopwatch (met verlichting) voor het meten van handmatige lange sluitertijden.
Instellingen van de camera - 1
Zorg voor stevig statief. Trilling is funest voor het eindresultaat. Let op wind en gebruik een stabiele ondergrond. Bij langere brandpuntsafstanden is kans op trilling en het effect van beweging groter. Fotograferen in RAW heeft voordelen zodat er later “verliesloos” correcties uitgevoerd kunnen worden m.b.t. Witbalans, over en onderbelichting enz. lage ISO waarde (bv. ISO 50, 80 of 100) dit i.v.m. laag ruisniveau.
Instellingen van de camera - 2
Scherpstellen op het lichtste voorwerp in het beeld dat dezelfde afstand heeft als het te fotograferen onderwerp i.v.m. de werking van de autofocus. Gebruik bij handmatig scherpstellen eventueel de hyperfocale afstand of een scherptediepte tabel. Als het onderwerp zich op “oneindig” bevindt dan handmatig instellen. Lichtmeten d.m.v. spotmeting op lichtste deel in compositie als startpunt voor waarde instelling. Afhankelijk van het resultaat de tijd aanpassen verdubbelen of halveren (gebruik vaste verhoudingen). Ook kan de gevoeligheid aangepast worden van ISO 100 naar 200 of 400. (hoe hoger deze gevoeligheid des te meer kans op ruis). Afdrukken m.b.v. de zelfontspanner of een draadontspanner.
belichting keuzes - nachtfotografie
Lichtmeting en histogrammen
Opmerkingen en tips:
Bij sommige (compact)camera’’s kan met “night scène” de flitser onderdrukt worden, en zal de camera langere sluitertijden gebruiken en ruisreductie. Bij (compact) camera’s op (vol)automatisch de belichting corrigeren met de lichtwaarde +/- knop. Met de mogelijkheid van “multi exposure” (meervoudige belichting) kan een te korte sluitertijd gecompenseerd worden door meerdere keren dezelfde scène te belichten. Geeft je camera geen geschikte meetwaarde bij een lage ISO getal (noodzakelijk voor een laag ruisniveau), dan deze tijdelijk op de hoogste ISO-stand zetten met het laagste diafragmagetal om een meting te kunnen doen. (zie voorbeeld)
Voorbeeld lichtmeting + aanpassing VB. Stel: een opname geeft een veel te donker resultaat bij diafragma f/2,8 en T=30 seconden (ISO-100) Remedie: ISO instelling verhogen naar hogere waarde voor proefopname. Voorbeeld: Bij proefopname met ISO-1600 geeft de opname een goede belichting maar uiteraard met veel ruis door de hoge ISO waarde. Pas de volgende verrekening voor ISO 100 voor de tijd toe: Van ISO 100 naar ISO 1600 = + 4 stops LW ( van 100 → 200 → 400 → 800 → 1600)
Als we de opname op ISO 100 gaan maken moet de tijd worden aangepast d.m.v. 4 stops (lichtwaarden) te verlengen. Dus van 30 s. → 60 s. → 120 s. → 240 s. → 480 s. = 8 minuten. Deze tijd d.m.v. een draadontspanner (op BulB stand) uitvoeren.
Voorbeelden
45 sec f8
ISO-100 10s. f/4
ISO-100 28s. f/4
Conclusie: Experimenteer ! Met diverse sluitertijden Brandpuntafstanden Op diversen tijdstippen Lichtsituaties Scherptedieptes Met / zonder kunstlicht Enz.