Naar een betere zorg voor zieke werknemers
Naar een betere zorg voor zieke werknemers Afstemmen van behandeling en werkhervatting
In de reeks Trends in Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde is eerder verschenen: .
Praktijkdilemma’s voor bedrijfs- en verzekeringsartsen
.
Onverklaarde chronische klachten
.
Slechthorendheid in en door het werk
.
Herstelgedrag
Redactie TBV-reeks: Dr. J.W.J van der Gulden Dr. A.P. Nauta
Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008
Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopiee¨n of opnamen, hetzij op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopiee¨n uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet 1912 jo het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3051, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) dient men zich tot de uitgever te wenden. Samensteller(s) en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een betrouwbare uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor drukfouten en andere onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen. ISBN 978 90 313 5289 0 ISSN 1871-9376 NUR 870 Ontwerp omslag: Boekhorst Design, Culemborg Ontwerp binnenwerk: TEFF Typography Automatische opmaak: Pre Press b.v., Zeist Bohn Stafleu van Loghum Het Spoor 2 Postbus 246 3990 GA Houten www.bsl.nl
Inhoud
DEEL
1
A F S T E M M E N V A N B E H A N D E L I N G E N W E R K-
1
2
HERVATTING
1
Samenwerking, durft u het aan? Noks Nauta en Joost van der Gulden De opzet van dit boek Aandacht voor de clie ¨nt Literatuur
3
Ziek, zwak en mondig Gerard van der Veer, Lia van den Bosch en Kerst Zwart 1.1 Inleiding 1.2 De ziektegeschiedenis van Lia in het kort 1.3 Hulp en advies van alle kanten 1.4 Wat Lia hielp 1.5 De werknemer als regisseur 1.6 Geen panacee, maar een haalbaar ideaal 1.7 Afstemming van zorg en arbeidsre-integratie Literatuur
7
Vrouwen, arbeid en gezondheid: een kwetsbare combinatie Petra Verdonk en Angelique de Rijk 2.1 Inleiding 2.2 Vrouwen op de arbeidsmarkt 2.3 Werkkenmerken 2.4 Verzuim en verzuimbegeleiding 2.5 Verschillen tussen vrouwen onderling 2.6 Tot slot Literatuur
4 5 6
7 8 9 12 13 15 17 18
19 19 20 22 23 25 27 27
VI
Naar een betere zorg voor zieke werknemers
DEEL
2
SAMENWERKEN MET DE EERSTELIJNSP S Y C H O L O O G O F M E T D E PA R A M E D I C U S
3
4
5
‘Samenwerking is alleen mogelijk wanneer je elkaars professionaliteit erkent’ Rietje van Vliet 3.1 Inleiding 3.2 Samen weet je meer 3.3 Het imago van de bedrijfsarts 3.4 Vertrouwen 3.5 Multidisciplinaire aanpak 3.6 Werksetting van de clie ¨nt De eerstelijnspsycholoog en arbeidsrelevante problemen Pieter Kop en Ad Vingerhoets 4.1 Inleiding 4.2 De eerstelijnspsycholoog 4.3 Wat gebeurt er in een behandeling? 4.4 Enkele vaak voorkomende arbeidsrelevante problemen 4.4.1 Angst- en stemmingsstoornissen 4.4.2 Burn-out 4.4.3 Chronische pijn 4.4.4 Onbegrepen lichamelijke klachten 4.5 Werkhervatting en re-integratie 4.6 Richtlijnen en samenwerking Literatuur Paramedici en arbeidsrelevante aandoeningen Chris Kuiper, Roelf Kolk, Alex Verhoeven, Nienke de HeusWiegersma en Noks Nauta 5.1 Inleiding 5.2 De fysiotherapeut 5.2.1 Werkwijze algemeen 5.2.2 Aanpak van casus 1 door de fysiotherapeut 5.2.3 Aanpak van casus 2 door de fysiotherapeut 5.2.4 Verwijzen naar een fysiotherapeut 5.3 De oefentherapeut 5.3.1 Werkwijze algemeen 5.3.2 Aanpak van casus 1 door de oefentherapeut 5.3.3 Aanpak van casus 2 door de oefentherapeut 5.3.4 Verwijzen naar een oefentherapeut
33
35 35 36 37 38 39 40
43 43 44 45 46 46 47 48 49 50 51 52 55
55 57 58 58 59 60 60 61 61 62 63
Inhoud
VII
5.4 5.4.1 5.4.2 5.4.3 5.4.4 5.5
De ergotherapeut Werkwijze algemeen Aanpak van casus 1 door de ergotherapeut Aanpak van casus 2 door de ergotherapeut Verwijzen naar een ergotherapeut Vergelijking van de professies; naar wie verwijzen? Literatuur 6
Een pleidooi voor het gebruik van de International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF) in de arbozorg Yvonne Heerkens, Josephine Engels en Joost van der Gulden 6.1 Inleiding 6.2 Ontstaansgeschiedenis van de ICF 6.3 Opbouw van de ICF 6.4 Gebruik van ICF-terminologie in het kader van arbozorg 6.5 Toepassingsmogelijkheden van de ICF in de arbozorg 6.5.1 Communicatie met de werkgever 6.5.2 Communicatie binnen de arbodienst 6.5.3 Communicatie met behandelaars 6.6 Tot slot Literatuur DEEL
66 67
69 69 71 72 75 77 78 79 79 80 81
3
ENKELE VOORBEELDEN UIT DE PRAKTIJK
7
63 64 64 65 66
Arbeidsgerichte hulp aan werknemers met psychische klachten Jan Smid, Sjoerd Dijkstra en Janneke Valk 7.1 Inleiding 7.2 Arbeidshulpverlening 7.3 Werkwijze bij het Centrum voor Arbeid en Psyche 7.3.1 Diagnostiek 7.3.2 Behandeling 7.3.3 De bedrijfsarts 7.3.4 Het driegesprek 7.3.5 Coaching 7.4 Tot slot Literatuur
83
85 85 86 87 87 88 88 90 91 91 92
VIII
Naar een betere zorg voor zieke werknemers
8
9
De bedrijfsarts in de eerste lijn Noks Nauta, Jos Manders en Andre´ Weel 8.1 Inleiding 8.2 De bedrijfsarts als extra voorziening in de eerste lijn 8.3 Samenwerking tussen huisarts en bedrijfsarts 8.4 Positionering van de bedrijfsarts in het zorgstelsel 8.5 Tot slot Literatuur Transmurale, arbocuratieve samenwerking bij de preventie van chronische pijnproblemen Theo Senden, Jacqueline Janssen, Robert van Dongen en Han Samwel 9.1 Inleiding 9.2 Wat kan beter? 9.3 Waarom heeft een multidisciplinaire, transmurale aanpak de voorkeur? 9.4 Beoogde aanpak 9.4.1 Acute fase 9.4.2 Subacute fase (zes tot twaalf weken) 9.4.3 Chronische fase 9.5 Transmurale samenwerking: mogelijkheden en belemmeringen Literatuur DEEL
93 93 94 97 99 100 101
103
104 105 106 107 107 107 108 108 109
4
SAMENWERKING IS EEN KWESTIE VAN VERTROUWEN
10
Risicoperceptie bepaalt de bereidheid tot samenwerking Ton van den Hout en Joost van der Gulden 10.1 Inleiding 10.2 Bekende faalfactoren bij samenwerking 10.3 Partnerselectie en risicoperceptie 10.3.1 Risicoperceptie 10.3.2 Relationeel risico 10.3.3 Uitvoeringsrisico 10.3.4 Voorspelbaarheid van samenwerkingsrisico 10.4 Samenwerkingsrelaties aangaan 10.4.1 Werkgever en arbodienst 10.4.2 Bedrijfsarts en behandelaar
111
113 114 115 117 117 117 118 118 119 119 122
Inhoud
IX
10.5 Tot slot Literatuur
124 125
Over de auteurs
127
Register
131